Yumurtalıklarda oluşan içi sıvı dolu keseciklerdir. Her yaşta

NAZİLLİ DEVLET HASTANESİ
YUMURTALIK KİSTİ
HASTA BİLGİLENDİRME EL BROŞÜRÜ
Dök.kod
Yayın tar.
Rev. Tar/no
Sayfa
DOĞ.YD.09
26.11.2013
………../00
1/1
Yumurtalıklarda oluşan içi sıvı dolu keseciklerdir. Her yaşta oluşabilirken, sıklıkla üreme çağındaki
bayanlarda görülmektedir. Adetlerin düzensiz olması yumurtalık kistleri ile alakalı değildir. Çoğunlukla
kanser değildirler ve ameliyat gerektirmezler. Birkaç milimetre boyuttan 10 santimetreye kadar büyüklükleri
değişebilir. (10 milimetre bir santimetredir) Adet gören bayanlarda kistin oluşma nedenleri arasında;
-Yumurtlama sorunu nedeni ile büyüyen yumurtanın çatlamamasından kaynaklı,
-Sancılı adetler ile beraber görülen çikolata kistleri (endometriozis),
-Dermoid kistler 20-40 yaş arasındaki bayanlarda görülen en sık kistlerdir,
-Polikistik yumurtalık hastalığında adet düzensizliği, tüylenme, hormon bozukluğu gibi şikayetlerle beraber
yumurtalıklarda 8-10 milimetre ebatlarında kistcikler halinde çok sayıda çatlamamış yumurta izlenir,
-Enfeksiyona bağlı olarak iltihap içerikli kistler,
-Yumurtalık kanseri (sadece %1 oranında görülür)
Menapozdaki yumurtalıklarda görülen kistlerin kanser olma ihtimali daha yüksektir. Eğer ailede yumurtalık
kanseri olan kişi varsa, kistin yapısı ultrasonda sadece sıvı içerikli basit kistten farklıysa, kişide meme veya
sindirim sistemi kanseri mevcutsa, karın boşluğunda sıvı birikimi varsa kanserden şüphelenilmelidir.Kist
sıklıkla yapılan muayene veya ultrasonda tesadüfen saptanır. Genellikle şikayete yol açmaz. En sık yaptığı
şikayet ise karın ağrısıdır. Ağrı çoğunlukla tek taraflı kasık ağrısı şeklindedir. Kist saptanan hastada kistin iyi
huylu olup olmadığını anlamak için Ca-125 isimli kan tahlili yapılması önerilir. Bu tahlil menapozdaki
kistlerde, kist büyük ve kanser şüphesi taşıyorsa istenmelidir. Küçük ve iyi huylu görüntüde olan kistler için
bu tahlili yapmadan ilaç tedavisi başlanabilir. Tahlil neticesinin normal olması sıklıkla ameliyatın
gerekmediği ve ilaç tedavisi ile düzeleceğini gösterir.
Hangi yapıdaki kistler önemlidir?
Kistin içerisinde polip veya solid yapı varsa, duvar kalınlığı 4 milimetreden fazlaysa, multikistikmultiseptasyonlu ise, koyu kıvamlı materyal içeriyorsa önem arzetmekedir. Eğer yapısı böyle değilse önem
taşımaz, küçülecektir.
Adet gören bayanlarda kistler sıklıkla ilaç vermeden kendiliğinden 2-3 ay içerisinde küçülme
gösterirler. İlaç tedavisi açısından yumurtalıkları istirahate alan doğum kontrol haplarının kullanılması
önerilmektedir. Bu nedenle 3 ay sonra adetten temizlenince ultrason ile kontrol önerilmektedir. Kontrolde
yapılan ultrasonda kaybolduysa takip gerekmez.Eğer büyüklüğünde birkaç santimetre artış varsa ameliyat
açısından değerlendirmek gerekir. Büyüklüğü değişmediyse ilaç tedavisine devam edilerek 6 ay sonra tekrar
değerlendirilir. Boyutlarında milimetrik değişimler önem taşımazken, santimetrik değişimler göz önünde
bulundurulmalıdır. Eğer kist büyükse (6 santimetre veya daha büyük), belirgin ağrı yapıyorsa, kanser
açısından şüphe taşıyorsa ameliyat ile alınmalıdır.
Menapozdaki hastalarda ise kist saptandıktan sonra yapılan Ca-125 isimli kan tahlili normal
saptandıysa ve 5 santimden küçükse, 6 ay sonra ultrason kontrolü takip edilir. Takip sırasında ilaç
kullanılmaz. Kontrol sonunda kist kaybolmazsa, boyutlarında artış olursa, Ca-125 tahlilinde yükselme olursa
mutlaka ameliyat etmek gerekir.Kisti olan hastada ağrı yokken belirgin olarak ortaya çıkması demek kistin
patlaması veya kendi etrafında dönerek boğulma ihtimalini düşündürür ve acil değerlendirme gerektirir.
Kist nedeniyle yapılan ameliyatlarda eğer kist iyi huylu olduğu düşünülüyorsa sadece kist alınır ve
yumurtalık bırakılırken; kötü huylu olma ihtimali taşıyanlarda ise tüm yumurtalık alınmaktadır. Açık
ameliyata bağlı karın içi yapışıklık oluşma riski nedeniyle daha önce doğum yapmamış bayanlarda kapalı
ameliyat (laparoskopi) yapılması önerilmektedir.