kimder bülten sayı 7

Kimyagerler Dernegi
www.kimyager.org • Kimder Billten • Sayz: 7 • $ubat 2011
••
Kimyas1, Uretimi ve Standardizasyonu
K 0
•
R E S I
18-19-20
~UBAT2011
ANTALYA
KiMYAGERLER DERNEGi ORMANI
2011 Klmya ytlt ve dernegimizin kurulu§unun 10.ytlt amsma,
17.01.2011 Gi.ini.i Ege Orman Vakft ile imzaladtglffitZ protokol ile
izmir Seferihisar bolgesinde bizlere tahsis edilen alanda agac;landtrma yapacagtz. Agac; bagt§l yapabilirsiniz .
.Agac; BaW§t ic;in ileti§im: [email protected]
II
II
Kimyagerler Dernegi
~uhat 2011
Say17
1. KOZMETiK Ki:MYASI lJRETiMi VE
STANDARDizAsYONU KONGRESi
1~20~UBAT-ANTALYA
Kimyagerlcr Demegi
ismet Kaptan MahaJlesi
~air ~ref Buh;ar 1373 sokak No : 8
Suat Manisal I~ Merkezi
Kat : 6 Daire : 6o3
Konak 1 izMiR
Td/Faks: 0232 483 56 ll
Kimyager Levent KAHRIMAN
Kongre Di.izenleme Kurulu B a~kam
18-19-20 ~ ubat 2011 tarihlerinde Antalya' da gerc;ekle~ecek alan Kimyagerler Dcrneginin organize ettigi 1.Kozmetik kimyast, iiretimi ve stan dardizasyon u kongresin e
sizi davet etme kten biiyiik bir ktvanc; duyanz.
www.klmyager.org
[email protected]
Sahibi
Kimyagerler Demegi Adma Ba~kan
Prof. Dr. <,:etin GULER
7. Saylfl Hazarlayan
Kimyager Ahmet AKTA~istanbul
7. Saymm EditOrii
Prof.Dr.Hasan SE<;:EN·Atatiirk Universitesi
Baskl
~ru
ftl·~
Kozmetik sektoriinde; uretim, ar-ge, iiriin geli~tirme alanlannda kimyacilann c;ok
yogun e me k sarf ettigi, buna paralel olarak kozmetikte kimyaCJlarm da soz sahibi olmast ge re ktigi flkrinde n yola c;:tkarak h aztrlanan kon gre ic;;e rigiyle bi.iyiik bir talep ve
begeni toplanu ~ttr.
Kozmetik i.ireticileri, c;ab~ anlan , ara~ttrmacllan, kozmetik hammadde tedarikc;ileri,
kozmetik alanmda c;ab~an akademisyenler, kozmetige ilgi duyan gene;: kimyactlar ve
kimya b oli.im ogrencile rinin c;ok biiyi.ik ilgi gosterdigi kongrenin an a te mast " Kozmetik iirii~1 standardizasyonu" olacakttr ve di.inyada uygulanmaya ba~Janan kozmetik
standardt ISO 22716 Kozm e tik GMP' side ele almacakttr. Bunun yanmda Kozmetik
sektoriinde ar-ge, inovasyon , formiilasyon , koku, yasal limitler, bile ~e nler, analiz ve
testier gibi geni~ kapsamlt konulanyla kattlunCllara bilgi verilecektir. Degi~ik ulkelerden konu~ macllann da davet edildigi kongrede her yi>niiyle uzman konu~mac tla­
rm sec;ilmesine ozen gosterildi.
i c;erik, kapsam ve konsept olarak Dlkemizde bir ilk alan kongre 201 1 Di.inya Kimya
Ytlt kapsammda Kimyagerle r Dernegi e tkinligi olarak diize nlenmektedir.
....._........, • •
C"•F·.- $,"4) •~ ~117A Cod """"'
13S"'·'""' ISl~
-.1 t6211)471 9J70(pl, .., ..~., (02 121 671 037..
~'- "'
-.or..
Yine kongrede SO'nin i.izerinde kimya boli.im ogre ncile rinin kongreye kattlnn masraflan Kimyagerler De rnegi tarafmda n kar~ tlana ra k sektor ile tant\imalan saglanacakttr. Boylece dernegi miz mesle kta~lannuz m desteklenm esi konus unda bir
sorumluluk ornegi gostermi~ olacakur.
Kozmettk Ktmyasl ve Standardizasyonu Kong res I
Sayfa 1
Biiyi.ik bir sinerji olu~turac agt be klene n kozm e tik kongresine sponsor Jirmalann da
ilgisi bi.iyi.ik oldu. ~imdiden birc;ok firma sponsorluk sozlqmesi imz alamt~ durumdalar. Bu flrmalara ~imdiden te§ekki.irlerimizi sunar,kozmetikle ilg ilen e n herkesi kongreye kattlmaya davet eder iz.
Onuncu Y1lma Girerken Kimyage rler OerneQi
Sayfa 2
Kongre Destekleme
Komyager Oernego Ko mya Fuannda
Sayla 4
Kimyagerler Oernei}i Mar mara $ubesi Kuruldu
Sayfa 4
Tiirkiye Kozm etik Ara ~ttrmaCi lan Dernegi
Kozmetoloji Egitimcileri Dernegi
ASAD-Aeresol Sanayicileri Dernegi
25 ulusal Komya Kongreso Erzurum
Sayfa 5
ROPORTAJ: Bologna Sureci ve Kimya Ogretimi
Sayfa 6
2011 Uluslar araso Komya Yolo
Sayla 9
iCiNDEKiLER
Yeni YOnetmelikler
Sayla 10
KPSS ve Komyager
Sayla 12
K[t,IDER Panelleri
Sayla 14
Boeslerfeld Ozel Komyasallar A$
Sayfa 16
Dermatolojik Testier
Sayla 17
Veser Komyevi Maddeler A$
!
Sayfa 18
kurulu~lan :
Kongre Sp onsor Firmalar
Kale Kimya Kimyevi Maddeler
Veser Kimyevi maddeler
BASF Kimya
Cosmin g .com
Biesterfeld
ilmor Kimya
Froma Esans
Surya Kimya
Total
ANAMED& ANALiTIK GRUP
Kongre Online Kaytt ve Kauhm i~in
www.kozmetikkongresi.com
Prof.Or.Hasan CEYLAN" on Gen~ Kimyacolara Tavsiyeler i
Kongre'nin Ger~ekle~ecegi Yer
AKKA ANTEDON HOTEL
www.akkahotels.com
1
II
Kimyagerler Dernegi
nernegin kurutu~undan bu yana, kimyagerlik og~ncilerinin kimyagerlik meslegi konusunda bilgi sahibi olmalan i ~;in iinive rsitelerin
kimya bi)liimlerinde Kimya Boliim Ba~kanla n ile ortakla~a olarak konferans ve paneller diizenlenmi ~ ve di.izenlenmeye devam edilmektedir.
Dernegimizin Kimyagerlik temel egitimi olan Lisans egitin1ine katkxda
bulunmak amacx ile $ubat 2010 yJhndaAntalya'da, 55 boliim ba~kant, 10
Kimya ogrenci t oplulugu ba~karu,lO Sektor temsilcisinin katthrm ile
bir ~;ah~tay diizenleyerek ABD, AB ve diger iilkelerdeki Kimyagerlik
egitimleri ile i.ilkemizde uygulanan egitim sistemleri tartt§tlmJ~ ve kar~lla~ttrmalar yap tlmt~ttr. <;:ah~tayda , Bologna siireci kapsammda Tiirkiye'de kimya egitirni nas1I olmah? Nastl Kimyager yeti~ti rmeliyiz?
Programlar nasll olmalldrr? Program <;tkt!lar1111 belirlemek ve gi.incellemek ic;:i.n neler yapabiliriz? Program c;:tkttlanm, programt olu~turan ders
ogrenme c,;tkttlan ile nastl iU~kilendirebili riz? Konulannda ~;ah§rnalar
yapmak ve bir an once_hayata gec;:irmek i.izere bir komisyon kurulmast,
bu komisyona tiim Bi)liimleri.tl katkl vermesi kararla~ttnlmt~ttr.
Komisyon i.iyelerinin hawladtgt rapor tamamlanmt~ ve kimya boliim
ba§kanlarmm gorii§i.i a1tnd1ktan sonra YOK'iin ilgili komisyonuna sunulacakttr.
ONUNCU YILINA GiRERKEN
KiMYAGERLER DERNEGi
1980 ytlmda Yiiksek 6gretim Kurulunun Universitelerde gen;ekle~tirdigi
yeniden yaptlandtrma sonucu Egitim
Fakiiltelerini a~rak Fen veya Fen-Edebiyat Fakiiltelerinin Kimya boliimlerinden mezun olarak formasyon derslerini
alanlann Milli Egitim Bakanhgma baglt
liselerde ve 6zel okullarda hatta ozel
dershanelerde ogretmenlik yapma olan aklarmm once s1111rlandtnlmast, sonra
tamamen ortadan kaldmlmast Fen veya
Fen-Edebiyat Fakiiltelerinin Kimya bOProf Dr. (:etin GULER
liimlerinden mezun olanlann sanayi
Kimyagerler Derne/!,i
sektoriin e yon elmelerine neden olYonetim Kurulu Ba~kam mu~tur. Saydar111111 azbgt ve orgiitlenememeleri
nedeni
ile
sesleri
duyulmayan bu meslekta~lanmtzm ki~isel ve kurumsal haklarmdan
mahrum edildigi gozlenmi~tir. Bu sorunlan c;:ozmek ve mezun ettigimiz binlerce ogrencimize yardtmcJ olmak amaC! ile 9 Eyliil 2001 tarihinde izmir Ege Oniversitesinde bir grup ogretim i.iyesi, sanayici ve
sanayide c;ah~an kimyagerler bir araya gelerek Kin1yagerler Dernegini
Dernegim.izin <;:ah~tay, Kongre, seminer ve konferans tiirii etkinlikleri
devam edecektir. Ornegin 2011 y1luun Diinya Kimya Yilt olmas1 nedeniyle Kimya Sektor Platformu (KSP) ile birlikte $ubat 2011 'de Antalya'da Kozmetik Kimyas1 ve Standardizasyonu konulu bir kongre
di.izenlemi§tir.
kurmu~tur.
Kin1yagerler Dernegi Kimya Sektor Platformu'na (KSP) kattlarak kimyagerlik mesleginin tamnmasmt saglam t~ ve sorunlanm platform iiyeleri ile payla~arak ortakla~a c;:ozi.im yollan aramt~t t r.
Kurulu~unun
ilk ytllannda gene! kurullannda Yonetim ve Denetleme
kurullanm sec;mek ic;in yeterli iiye bulmakta zorlanan dernek bugiin
3000 i.iye say1sma ula~abilmi§tir. 40 OOO'den fazla kimyagerin bulundugu bir iilkede bu artt§lll c,;ok hJZh oldugu soylenemez. Bunun nedeni
gec;mieyte politik davranan bazt derneklere uygulanan bask1c1 tavtrlar
ve derneklerin gerekc,;esiz olarak kapattlmastdtr. Bumm sonucu olarak
ki§ilere i)zellikle genc;Iere derneklerin amac;:Ian yanlt§ empoze edilerek
orgiitlenmeleri gecikt irilmi~tir.
Y1lda 3-4 kez toplanarak kimya sanayisinin yonlendirilmesi konularmdaki gorii ~leri ile Sanayi veTicaret Bakanltgma yardlfllct olan, Bakanltk
biinyesindeki Kimya Teknik Komitesine (KiMTEK) Kimyagerler Dernegi'nin iiyeligi saglanrm~tlr.
De rnek kuruJdugu gi.inden itibaren kimyagerlerin yasal hakla11111 titizlikle takip etmi§tir. Bu baglamda kimyagerleri ilgilendiren yasalar <;Jkarken, yasa tasanlan temin e dilmi~ ve meslekta~l annuzm aleyhinde
olan maddelerin tasamlan c;tkanlmast veya degi§tirilmesi saglanrm~ttr.
6rnegin: 5996 Sayth Veteri.t1er Hizme tlcri, Bitki Saghg•, G•da ve Yem
Kanunu; Tanm ve Gtda Bakanl1gmm Te~ kilat ve G~irevleri Hakkmda
Kanun Tasans1; <;:evre Gorevlisi ve <;:evre Dam~manlik Firmalan Yonetmeligi; i~ Giivenligi Uzmanlanmn Gorev,Yetki, Sorumluluk ve Egitimleri Hakktnda Yonetmelik 'deki bazt maddeler dernegimizin istegi
dogm ltusunda degi ~tiril erek yiiri.irli.ige girrni§tir. Bu konudaki ac;tklamalar iiyelerimize web sitemizde duyurulmu~tur.
Sivil Toplum Kurulu§lan, devlete bagh olmakstzm, goni.illii ve hukuk
di.izeni i<;inde kendi i<; i§lcyi~ini belirleyen orgiitlerdir. Bu orgiilerin faaliyet alanlan , siyasi, sosyal ve mesleki faaliyetler olarak verilir. Kimyagerler Dernegi mesleki alanda faaliyet gosteren bir sivil toplum
orgi.itiidiir. Dernegimizin amac,;lan tiiziigiimi.izde uzun uzun verilmi§tir.
Bunlart, iiyelerinin ozli.ik haklar1111, meslek onurunu korumak, giivencesini saglamak ve Kimyagerlik mesleginin geli§mesi yoni.inde gerekli
her tiir giri~imde bulunmak §eklinde ozetlemek miimk'iindiir.
Kimyagerlerin ki§isel geli~imlerine yardtmct olmak ic;:in dernek olarak
2003 ytlmda izmir'de G1da Giivenligi Kalite Sistemi (HACCP) ve Kalite
Yonetim Sistemi Temel Egitimi (ISO 9001:2001) Sertitikasyon Egitim
programt ile ba§ lamt~, bugiin web sitemizden (www.kimyager.org) izleyebileceginiz gibi egitim programlannm tiirii 10 (on) dan fazla ve
egitim verilen illerin say1st ise kimya bO!iimlerinin bulundugu tiim illeri kapsayacak hale gelmi;~tir.Aynca 2010 yiluun son yansmdan itibare n, her 15 (on be~) giinde bir dernegin kendi imkanlart ile satm
ald•gt dernek merkezindeki toplantt salonunda h>iincel konularda konferanslar verilmeye ba~l~'t1r. Hu konferanslar web sitemizden takip
edilebilir.
Kimyagerler yasal olarak, 6269 Sayw Kimyagerlik ve Kimya Miihendisligi Hakkmdaki Kanun; <;:evre Kanunu;Veteriner Hizmetleri, Bitki SaghgJ, Gtda ve Vern Kanunu;
Kozmetik Kanunu; i~ Giivenligi
Uzmanlanntn Gorev, Yetki, SorumluJuk Ve Egitimleri Hakktnda Yonetmeliklerde belirtildigi gibi c;:ok degi~ik sektorlerde c;ah§abil~ekte ve
bu kummlarda sorumlu yonetici olarak gorev yapabilmektedir. ilgili
sektoriin haglt oldugu il Miidiirliigii, Sorumlu yone ticilik/ Mi.idi.irliik
yapmak isteyen kimyagerlerden, dernegimize kayJth olduguna dair
kaytt b elgesi istemektedir. Bu ti.ir b elgelerin say1S1 her ytl artmaktadtr.
2
Kimyagerler Dernegi
II
· II
Dernek Yonetim Kurulumuz bolgedeki iiye saytslill goz oniine alarak
2010 ytlmda verdigimiz kay1t belgelerinin sektorlere ve illere gore da-
g!luru
a~ag1da verilmi~tir.
Marmara bolgesinde merkezi istanbul olmak iizere ~ube a~maya karar
vermi~
Bu ~ekillerden gorilldiigii gibi dernegi.l.nizin, iilkenin hemen hemen
her ilinde iiyesi bulundugu , ancak say1lan mn yetersiz oldugu goriilmektedir.
ve bu konuda i~lemleri
b~latm l§tlr.
SM BELGELERi SEKTOREL DAGILIM
250 .--------------------------------------------------------200
150
l•seri 1 I
100
50
0 I .....
I
~0 . ~
v ~<Q~
§>"?-
(j
~
~*-
~«;
*-o'V
:4."?-
~~
04.."?- 0~
~~
{?- ~u. ~"?~~
~~~~
~v
-<..~
0~ ~
0
0«;
v~
~
~<J
~*­
J?
~
SM BELGELERi iLLERE GORE DAGILIM
70 ~----------------------------------------------
60~----------------------------------------------
I
:: Ill
50
40
[IS]I
-
1
:
11.1.1.1.1.1.1.1.1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,•,•.•.•,•.•.•.•.•.•.•.•.•.• ,•,-.-.-,-.-.-,-,-.-.-.
~~~~~~~
~~~~~~ih~~~~-~~~*~~
~~~~~
~~~
-~~ .~~ ~"~~~~~~~~~+o,t~~tJ~
~~~~~
"i
~.iJ? (J.~
«,Cj
~
~
r~
~~~
$'
3
0
<c;:
'::1
Kimyagerler Dernegi
KiMYAGERLER TURCHEM KiMYA
FUARINDA BiRARAYA GELDiLER!!
KiMYAGERLER DERNEGi MARMARA ..
BOLGESi ~UBESi iSTANBUCDA
Kimyager Ahmet AKT~
A~ILIYOR
Kimyager ikram CENGiZ
Bolge Miidtir Yardunctst
istanbul Bolge HtfZisslhha Enstitiisii Miidtirltigii
[email protected]. tr
7-10 Ekim 20 10 tarihinde istanbul Fuar Merkezi 'nde, 4. tnuslararast
Kimya Sektor Grup Fuan biiyiik bir CO§k'l.t ve katdmlla gerc;ekle~ti. <;:e~itli kimya sektorlerinden tlrmalarm stant ac;:ttgt fuarda Kimyagerler
Dernegi de yerini aldt. Labomtuar cihaz satt~ firmalan, ham madde tedarik firmalan, proses ve makine tireticileri, dam~manhk firmalan gibi
farklt alanlarda birc;ok ftrma fuann 3 salonunu da doldurmu~lard1. 4 gi.in
stiren fuara gelen ziyaretc;i saytsuun da firmalar ac;:tsmdan oldukc;:a memnun edici oldugu soylenebilir.
Kimyagerler Dernegi, ii.lke ekonomisinin merkez1 giicii ulan sanayi kurulu~lan ve kamu kurunllannda gorev yapan kimyagerler ile kimyact ·
akademisyenlerin gi.ic;: birligi yapttgt onemli bir meslek kurulu~udur. ·
Derneklerimizin bir ktStll1J11Jl tabela clernegi oldugu bir gerc;:ck olmakla
birtikte bu bi.ittin dernekler ic;:in gec;:erli degildir. Bu baglamda ciddi organizasyonlara imza atan birc;:ok sivil toplum orgiitlerimiz vardtr ki;
Kimyagerler Dernegi (K:iMDER) kuruldugu gi.inlerden itibaren bu tiir
sivil toplum orgiitlerinin en iyi orneklerindcn biri olagclmi~tir. KiMDER gen~ bir dernek olmasma ragmen ktsa zaman ic;:inde Kimyagerleri
temsil eden gtic;lti bir dernek haline gelmi~ ve hem kamuda, hem sanayide hem de iiniversitelerde hak ettigi yerini almaya ba~lamt~t!r.
Olkemizde arttk tek bir orgtitle dernekc;:ilik yaparak one <;tk.ma.k mtimkiin degildir. Boliinmeden bir bi.iti.intin parc;:ast olarak birc;ok i~i aym
anda yapabilmem.i.z gerekiyor. Dolaytstyla dernekle~menin bir halkast
olan · ~ub el e~me" bu baglamda meslekta~larumza daha yaktn olmamtz
ve dal1a etkin hizmet verebilmemiz ac;:tsmdan c;:ok onemlidir. <;:tinki.i ~u­
beler giinliik ya~amm ic;:inde, meslekta~lanmtzm kolayca ula§tp ili~ki
kurabilecekleri yak.tn!Jktadtr ve sonmlar genel merkez ve ~ubelerle ileti~im ve payla§llTI ortammda daha kolay a~tlabilmektedir.
Geli~en dtinyada iilke olarak yerirnizi alabilmek, tiyelerimizin mesleki
alandaki sonmlanna kar§t direnc; noktalanm geli~tirmek ic;:in KiMDER
s:attst altmcla el ele veren biz Marmara Bolgesi Kimyagerleri ~imdi de
Istanbul'da Kimyagerler Dernegine bagh olamk Marmara ~ubesini kuruyoruz.
Kimyagerler Dernegi, her ytl oldugu gibi bu ytl da Turchem 2010 fuanna kattlarak meslekta~lanyla bir araya geldi. istanbul'daki K.imyagerler
Dernegine tiye meslekta~lannuzm standta gorevli olarak durdugu dort
giin boyunca yakla§tk 400'tin tizerinde meslekta~tmtz standlffilZt ziyaret etmi~tir. Kimyagerler Dernegi Yonetim Kllfulu Oyesi Saym Levent
Kanman da fuarda haztr bulwmp ziyaretc;:ilerle ilgilendiler.
Orgiitlenecek bir ~ubenin olmast Kimyagerlerin inisiyatiflerinin gii<;lendirilmesi ac;:tstndan onemlidir. Bu ~ube faaliyetimizle, meslekta~lan ­
mtzm soz soyleyebilecegi, karar si.ire~lerine clogmdan kattlabilecegi ve
harekete gec;:mekte inisiyatif alabilecegi bir ortam olu§acakttr. Meslekta~larumzm bu halkada c;:ah ~manm ehemmiyetini iyi kavramalan, aktif
kat11Jm ve sah.iplenme ile faaliyetlerimize kattlmalan on em ar.l etmektedir.
~ubemiz, -orgiitlti veya orgiitsiiz -Marmara bolgesindeki c;:e~itli i~
sektorlerinde c;:alt~an kimyagerlerin yam stra tum yurttaki kimyagerlerin c;:ah~ma §artlan ve mesleki sorunlannm diizeltilmesi ve aday kimyagerlerin i~ alanlaruun arttmlmasma katktda bulunmak ic;:in
kumlmaktadtr. Bu amac;:la §ubemiz - c;:ah§ma eksenini kaybetmedendalla geni~ bir kesimde ilgi uyandu:·.tcak §ekilde planlt bir §Ckilde yaptlanmayt hedeflemi~tir. Her i.iyemizin aktif bir eleman olarak gorev almasmt amac;:lamakta olup meslekta§lanmtzla bir biitiiniin parc:;ast olma
duygu ve bilincini geli§tirecek yontemlerle c;ah§acagtz. ~uhe bi.inyesinde komisyonlar, k\tli.ipler, c;ah§ma guruplan kurarak meslekta§lannuzm §Ubeyle giinliik ya~amlan arasmcla irtibattn kesintisiz
siirdiirtilmesi sagl.anacakttr.
~ubemi z memleketimizin temel ta§larmdan olan Kimyagerlerin sorunlannm giderilmesi konusunda her tiirlii giri§imde bulunmak i.izere her
tiirlii gayreti gosterecektir. Bununla birlikte biitiin meslek gruplanmn
bir bedenin uzuvlan gibi oldugunun bilinciyle lilkemizin geli§imine
katktda bulunan her meslek grubundan vatanda§lanmtzla olumlu ve
yaptct ili§kiler ic;:inde olacagtz. Bu vesileyle ba~ta meslekta ~lanmtz
olmak iizere, dernegimize katktda bulunan herkese ic;ten te~ekkiirleri­
mizi sunanz.
Ozel sektorde c;ah~an kimyagerler, Oniversitelerde akademik iinvana
sahip hocalanmtz ve kimgerlik egitimi alan c;:e~itli iiniversitelerdeki ogrenciler Dernek standtm kalaba.hk gruplar halinde ziyaret ettiler. Dernek c;:alt~malannm duyurulmast, yeni planlanan projelerin detay!J
incelemnesi, iiyelerin talep ve isteklerinin deger!endirilmesi ve ileriye
yonelik c;:alt~malann planlanmast ac;:tsmdan yogun bir fikir alt§veri~i ya§andL Oyelerimizin tavsiyeleri ve gordtigii eksiklikler titizlikle ele aluup
dernek merkezine yaztlt olarak iletildi. Fuar alammn en kalabahk stantlanndan biri olan standtmtz, kimyagerler ic;:in tam hir bulu~ma ve sinerji olu~turma yeri oldu.Dernek standmda bizi yalmz btrakmayan tiim
meslekta§lanmtza sonsuz te~ekktirle r.
KiMYAGERLER DERNEGi MARMARA ~UBESi ADRESi
Perpa Ticarct Mcrkczi A Blok Kat: 10
No: 1530 ~i~li I iSTANBUL
4
I
;1~~,
n'
~)
;.
/
..
'l
(\
'~:'Ill
~-~'
\~~
I
Kimyagerler Dernegi
2011 Kimya ytbnda u~ "25"
Erzunun'da birle§ti.
19~4 ytlmda ilk kimya kongresini di.izenleyeo Erzurum Atati.irk Uoiversitesi, tlluslar Arast Katthmh 25 . Ulusa.l Kimya Kongresi'ode de ilklere imza atacak.
II. Ulusal Kimya Egitimi Kongresi kimyact akademisyenlerle ogretmenleri bir araya getirecek.
27 Ocak-6 ~ubat 2011 taripleri arasmda Dunya Dniversiteler arast 25.
Kt ~ olimpiyatlanoa ev sahipl@ yapacak olao traftk plaka kodu da 25
olao Erzurum; 27 Haziran-2Temmuz 2011 tarihinde 25. Ulusal Kimya
Kongresi'oe, 5-8 Temmuz 2011 tarihlerioe de II. Ulusal Kimya Egitimi
Kongresine ev sahipligi yapacak.
25. Ulusal Kimya Kongresini takip eden hafta ic;erisinde Atarlirk Oniversitcsi, II. Ulusal Kimya Egitimi Kongresi'ne ev sahipligi yapacak.Atatiirk Universitesi Kazm1 Karabckir Egitim Faki.iltesi, MEB Ogretm en
Yeti~tirme ve Egitirni Gene! Mi.idurliigii ve Tiirkiye Kimya Dernegi i ~­
birligi ile duzenlenen kongre 5-STemmuz 2011 taril1lerinde yaptlacak.
Kongrenin ba~I.Jca amact,kimyarun hayatuntZdaki onemini insanlara yeniden hattrlatmak, genc;lerin kimyaya olan ilgilerini te~vik etmek, gelecek ic;in yeni ftkirler iiretmektir.
1984 ytlmda ilk kimya kongresini tertipleyen Atatiirk Universitesi
Kimya Boliimu ve tertip komitesi ba§kant Prof. Dr. Metin BalCJ kimya
toplulugu ic;inde unutulmaz bir yere sahip.Atatiirk Universitesi Kimya
Doliimii, ilk kimya kongresioden soora da birc;ok kongre/toplantt/yaz
okulu duzenledi. Bu baglamda,Ataturk Universitesi Fen Fakiiltesi Kimya
Bolumii, 1996 ytltnda Organik Kimya Lisaos Ostii Ogrenci Sempozyumuna, 1999 ve 2000 ythnda Uygulamalt Molekiiler Biyoloji Teknikleri
kurslarma, 2000 ytlmda II. Elektrokimya Giinleri toplanttsma, 2003 ve
2004 yillannda Biyoinformatik Yaz Okuluna, 2005 ytlmda Ni.ikleer Manyetik Rezonans lisansiistu yaz okuluna, 2007 ytltnda UluslararasJ Organik Kimya Kongresi'n e 2007 ve 2008 ytllanoda Protem Kromatograiisi
ve Protein Miihendisligi yaz okullanna ve 2008 ytlmda Biyokimya ve
Molekuler Biyolojide Modern Teknikler Lisansiistii Yaz Okulu'na ev sahipligi yaptt.
MEB ile yapdan protokol geregi Kongreye teblig ile kattlacak olan ogretmenle r ic;in yolluk ve yevrniye odenecek vc izinli saytlacaklardtr.Aynca teblig sunmadan kongreye katumak isteyen ogretmenler ise kattlun
iicrettoi ve (!iger masraflartlll kendileri odemeleri ko~uluyla izinli sayilacaklardJr. II. Ulusal Kimya Egitimi Kongresinde kimya egitimi ile ilgili
yeni bilgi ve hulgularm uygulay1cJ olan ogretmenlere daha etkin bir ~e­
kilde ul~ ttrtlabilmesi ic;in c;ah~tayl ara agrrilk verilecektir. Kongre ile ilgili geni~ bilgiye ve kongre web sayfasma (http://ukek2.atauni.edu.tr)
adresmden eri~ilebilmekte dir.
Ti.irkiye Kimya Dernegi Ba~kam M. Erkan Baykut ve Kimyagerler Dernegi Ba~kant Prof. Dr. <;:etin Giller' in de dam~ma kurulunda yer ald1gt
25. Ulusal Kimya Kongresi bazt ilklerin yer aldtgt bir toplantt olacak.
Bu yeniliklerden ilki, kongrenin 5 farkh anabilim daltnda c;alt~tay lann yaptlacagt bir programa sahip olmastdtr. Kongre yetkililerinin ifadelerine
gore, Bilim Kurulunun da katktlanyla, yurt ic;i ve yurt dt§mda ba§anlt
ara§ttrmalara imza atrru~ ozellikle gene,: bilim adamlanna yer veren zengin bir c;agrtlt konu§macJ gmbunun sec;ilmesi kongrenin one c;tkan y6nlerinden biri olacak. Sozlii bildirilerin makul bir saytda tutulacagt
kongrede, poster stmtunlan ic;in geni§ bir zaman araltgt verilecek. Ulusal kfutya kongrelerinde ilk defa ac,:tlacak olao "Medisinal Kimya" oturumlan , kimyactlarla eczact, farmakolog vb. sagltk alamndaki
ara~ttrmactlan bir araya getirmesi ac;•smdan tinemli gori.ilmektedir.Aynca, ko, ,.:re oturumlan ve sunumlarmm makul fiyatlarla anla~ll ao
Palandoken dagmdaki 4/5 ytldtzh o tellcrde yaptlacak olmast, bilim
insaolarma dal1a c,:ok bir arada bulunma ve fikir a1t~-veri~i imkam
kazandtracak.
Dernek Yonetimimiz
Gaziantep Universitesinde Pane/de
5
Kimyagerler Dernegi
Bologna sureci AB iilkelerinin Yiiksek ogretim sistemlerini, ilkeleri i.iye iilkeler tal"'afmdan ortak olarak belirlenecek belli bir
anlayt~ c;erc;evesinde yeniden diizenleyerek; kar~J.la~tmlabilir, ~ef­
faf, anla~llir ve rekabet edebillr diizeye getirmeyi h edefleye bir
reform si.irecidir.
••
ROPORTAJ
Bologna Siireci kapsam1nda Tiirkiye'de
kimya ogretiminin ~er~evesinin
yeniden diizenlenmesi
Tiirkiye AB'ye aday bir i.il.ke olarak yiiksek ogretim sisteminde
Bologna sureci anlayt~ma paralel bir di.izenleme yapabilmek
ic;in YOK bunyesinde 2006 yJlmda c;al.J~malara ba~lad1 ve 2015
ytlmda tamamlamayt ongordiigi.i bir takvim h aztrladt. Proje haztrlanan takvime uygun olamk devam etmektedir.
Prof. Dr. Mustafa Demir'le yapt1g1ffilZ soyJe~i
Kimyagerler Dernegi tarafmdan 11-13 ~ubat 2010 tarihlerinde
Antalya'da gerc;ekle~tirilen Kimyagerlik Egitimi (:alt~tayt ' nda Bologna si.ireci kapsammda Kimya Boli.imleri ders programlarmm
ele ahnmast bu surec; bir ftrsat olarak degerlendirilerek , Kimya
Boliimleri ders programlarmda ba~ka ne gibi iyile~tirmelerin de
yaptlabileceginin am~tmlmast konusu tartt~tldt ve a~agtdaki iiyelerden olu~an bir komisyon kuruldu.
Prof. Dr. Mustafa Demir Kimdir?
1951 yilinda Milas'da dogdu. l 9661969 ytllan amsmda Ankara M.
Ru ~tii Uzel Kimya Sanat Enstittisi.inde okudu. 1969 yilinda ODTO
Kimya Boliimtine girdi ve 1976 ytlmda bumdan mezun oldu. 1976-79 yillan arasmda mezun oldugu Kimya Sanat Enstiti.isu'nde kimya 6gretmeni olarak gorev
yaptt.
Prof. Dr. Mustafa Demir (ADU,Aydm)
Prof. Dr. O.YavuzAtaman(ODTO,Ankam)
Prof. Dr. Hasan Sec;en (ATATORK Univ, Erzurum)
Prof. Dr. MehmetTtifekc;i (KTU,Tmbzon)
Prof. Dr. (:etin Giiler (KiMDER, izmir)
Doc;. Dr. Nevin Aytemiz (SDD, !sparta)
Yrd. Doc;. Dr. Memduh Sami Taner (KiMDER - Akdeniz Dniv,
Antalya)
Prof. Dr. KadirYurdakoc; (DEU, izmir)
Prof. Dr.Talat 6zpozan (BOZOK,Yozgat)
1979-1994 yillan arasmda inoni.i Universitesi'nde, 1994-2000 yulan amsmda Abant izzet Baysal Universitesi'nde gorev yaptt.
2000 ytlmdan bu yana da Adnan Menderes Universitesi'nde
gorev yapmaktadtr. 1982 ytbnda yiiksek Jisansmt, 1986 ytlmda
doktomsmt tamamladt. 1987 ytlmda yardnnct doc;ent, 1989 ythnda doc;ent, 1995 yllmda ise profesor unvanmt aldt. Prof. Dr.
Mustafa Demir, "Bologna Stireci kapsammda Tiirkiye'de kimya
6gretiminin c;erc;evesinin belirlenmesi"amactyla olu~turulan komisyonun ba~kanhgmt yi.iriitmektedir.
KiMDER: Komisyonun bu zamaJ]a kadar yapng. ~ah~malan
lusaca ozeder misiniz?
(:alt~malam ; "Turkiye'deki kimya lisans egitiminin durumu
nedir?" sorusuna yantt ammakla ba~ la nd1. Bu amac;la Kimya Bo-
KiMDER: Saym Hocam, ba~karu oldugunuz, ''Bologna Siireci
kapsammda Tiirkiye'de kimya ogretiminin ~er~evesinin belirlenmesi amactyla olu~turulan komisyon" ni~ ve nastl olu~­
turuldu?
ltimlerinin her biri ic;in;
• Mezuniyet kredileri nedir?
• Zorunlu ders kredileri nedir?
• Sec;meli ders kredileri nedir?
• Zorunlu ders sayllan nedir?
• Sec;meli ders saytlan nedir?
• Kac; saat laboratuvar gormektedirler?
• 6nerilen sec;meli ders say1s1 nedir?
• Teorik ders!Iaboratuvar Ol"'d.111 nedir?
• Zorunlu ders/sec;meli ders Ol"'d.111 nedir?
• Yonl endirilmi~ progran1 uygulama durumu nedir?
• Staj uygulamast durumu nedir?
• "Lisans· tezi" uygulama durumu nedir?
Bologna siireci Avrupa Birligine iiye iilkelerin yi.iksek ogretim
sistemlerini ortak bir zeminde bulu~turmay1 amac;layan bir projedir. Avrupa Birliginin olu~umuna paralel olarak bilim ve teknolojide Amerika ile yart~amachgmt goren iiye tilkeler Yi.iksek
ogretim sistemle rini yeniden gozden gec;irmeyi, ortak bir zeminde bulu~turmayt , bir sinerji yamtarak Amerik:a lie yart~a bil­
meyi amac;ladtlar. 1999 ytbnda 29 Ulkenin kattlmuyla pro je
ba~latJldt.Tiirkiye ,Avrupa Birligi'ne aday bir i.ilke olarak 2001 ytlmda projeye dihil oldu.
6
1• 1
Kimyagerler Dernegi
ve benzeri soruJar soruldu veTiirkiye'deki Kimya Boliimlerinin
WEB sayfalannda yer alan ve ula§llabilen bilgilerden yararlarularak sorulara cevap arandt. Elde edilen sonw;Iardan ilki 29
Kimya Boliimii ders programlanndan yararlanllarak yapllan
tespittir.
Burada boliimlerin;
- Mezuniyet Kredisi
- Zorunlu derslerin kredisi
- Sec;meli derslerin kredisi
- Zorunlu ders saytst
- Sec;meli ders saytst
- Sec;meli ir;in onerilen toplam ders saytst
toplanttlar yaprm§ ve aynca
• Trabzon: KaradeoizTeknik Universitesi
• izmir: Dokuz Eyli.il Universitesi
• izmir: Ege Universitesi
• !sparta: Siileyman Demirel Dniversitesi
• <;anakkale: 18 Mart Universitesi
• Diyarbaktr: Dicle Dniversitesi
• Denizli- Pamukkale Universitesi
tarafmdan gerc;:ekle§tirilen etkinliklerde konu Kimya Boliimlerinin ogretim elemanlan ve ogrencileriyle tartt~tlmt~tlr.
Komisyon; Bologna siireci c;:erc;:evesinde ders programlarmm
gozden gec;:iri.lecek olmasllll da ftrsat bilerek yukanda deginilen
dagmtkhga da c;:oziim olmak iizere, yaptlan toplantliardaki ele§tiri ve onerileri de dikkate alarak yeni bir program taslagt onermeyi planlamt§ ve bunu gerc;:ekle§tirmi§tir.
incelendi ve ilgin<; sonu<;lara ula§tldt. Buna gore Ti.irkiye'de
Kimya Iisans mezunu veren Boli.imlerde mezuniyet kredileri
131- 172 arasmda, ahnmast gereken zorunlu derslerin kredisi
99- 150 arasmda, sec;meli derslerin kredisi 8-36 arasmda, zorunlu
derslerin saytst 33-64 arasmda, se<;meli derslerin saytst 4-13 arasmda, sec;:meli ders i<;in onerilen derslerin' saYJSI ise 20-240 arasmda degi§mekte oldugu gori.ildii.
KiMDER: Komisyonun olu~turdugu taslaklan bir~ok boliimde ogretim iiyelerinin tartl~masma a~t:lguu ve gelen el~ti­
riler dogrultusunda, her boliimiin kendi alt yapt ve ogretim
iiyesi kadrosuna gore farkhhklanm programlanna yansttabilecegi genel bir ana ~er~eve programt olu~turdugunu soylediniz. Bu ana ~er~evenin ozellikleri nelerdir?
Ders program.lanna ula§tlabilen 36 Kimya Boli.imi.i'nde zorunlu
ve sec;meli dersler, isimleri yoni.iyle kar§tla§tmldtgmda ise c;:ok
daha <;arptct sonuc;:lar ortaya <;tktt. Ders ic;:erikleri az veya <;ok
birbirine benzese de
6nerilen bu program Bologna siirecinin amac;:lanna uygun oldugu gibi yukanda ortaya konmaya ~ah§tlan Boliimler arasmdaki uc;urum saytlabilecek farkbhklara da c;:oziim getirecek
niteliktedir. 6nerilen bu progr-am yeni bir yakla§ml daha getirmektedir. 6grenciler 4 ytlltk Kimya Lisans egitimi sonunda yakla~tk %75 oramnda ortak bir egitim abrken belli alanlarda
uzmanla§malanna da olanak veren "yanalan" belge~ini de almalanna frrsat vermektedir. Bu yan alanJar Kimya Boliimlerinin "laboratuvar alt yaptst", "ogretim elemam birikimi" ve "bolgesel
ozellikleri"ne gore farklthklar gosterebilecektir. Bir ba ~ka deyi§le
ogrenciler 4 ytbn sonunda Kimya Lisans diplomasmm yam Stra
"kozmetik", "ilac;", temizlik iiriinleri", "tekstil", "petrokimya",
"aletli analiz", "c;:evre", "seramik", "kalite kontrol", "endiistriyel
kimya", "medikal analizler" gibi farkh alanlarda bir veya birden
fazla "yanalan" belgesine de sahip olabileceklerdir. 6grenciler
belli alandak.i, onceden ilan edilen en az 5 se<;meli dersi aldtklarmda boyle bir belgeye sahip o1abilecek1erdir.
- 451 Zorunlu ders
- 858 Sec;:meli ders
okutuldugu goriildi.i. Bilgilerine uht§tlabilen 36 Kimya Boli.imiinde, okutulmakta olan Laboratuvar dersleri
• Laboratuvar dersi say1s1
• Haftahk laboratuvar ders saati saytst
yonleriyle incelendiginde de yine ilgin<; sonuc;:lara ula§!lmt§tlr.
6rnegin 4 yllltk Kimya Lisans egitimi strasmda yaptlan laboratuvar dersi saatinin 29- 76 arasmda degi§tigi, laboratuvar dersi
c;:e~idinin 5-9 arasmda degi~tigi, laboratuvar dersi saytsmm ise 518 arasmda degi§tigi goriilmii§ti.ir. Bir ba~ka deyi§le ti.im Kimya
Boliimlerinde Kimya Lisans diplomast verilmesine ragmen goriilen egitimin ayru olmadtgt, kimi boli.imlerde laboratuvar egitimine agtrltk verilirken k.iminde teorik egitime agtrltk veri.ldigi,
kimi bollimlerde <;ok az sec;:meli ders bulunurken kimi boliimlerde toplamm ii<;te birine varan sec;:meli ders bulundugu goriilmi.i§ti.ir. Benzer ~ekilde temel derslerin de farkh yartytllarda
veya farkh kredilerle okutuldugu gori.ilmi.i§ti.ir.
KiMDER: Saym Hocam, komisyon taslagmda be~ anabilim
dahnm hepsine aym ders saatini ve laboratuvar uygulamasuu
oneriyorsunu.z. Bunun ozel bir gerek~esi var mt?
Bu dagmtkhgt onlemek i<;in "Kimya lisans egitiminde standartla§ma gerekli mi?" sontstma yantt aramak iizere komisyon
Yukancla sozu edilen toplanttlarda kattltmcllar ders progratnlanndaki bu da~gm giderilmesi gerektigini tsrarla belirtmi~ledir.
6zellikle Kimyanm analitik, organik, fiziko , anorganik ve biyokimya o.lmak i.izere 5 Anabilim Dalmm derslerinin ve laboratuvarlannm isirnleri, kredileri ve okutulduklan yanyillar
• Aydm:Adnan Menderes Universitesi'nde
• Denizli: Pamukkale Oniversitesi'nde
• Zonguldak: Karaelmas Universitesi'nde
7
II
Kimyagerler Dernegi
baktmmdan birbirine benzemesi gerektigi, bu alanda bir
standartla~maya gidilmesi gerektigi tsrarla vurgulanmt~tlr. Boyle
bir standartla~mamn gers:ekle~tirilmesi halinde,
KiMDER: Yani, "biz, AKTS olarak "European Chemistry Thematic Network Association" tarafindan belirlenen asgari limiderin iizerindeyiz'' demek istiyorsunuz...
• Birimlerin kolayhkla akredite olabilecegi
• Verilen diplomalannAvrupa'da da ges:erli olacagt
• ERASMUS degi~im programmm daha kolay uygulanabilecegi
• FARABi degi~im progratn1 daha kolay uygulanabilecegi
• Yaz Okullarmda derslerin b~ka tiniversitelerden daha kolay ahnabilecegi
• Yatay ges:i~ intibaklan daha kolay olacagt
• Mezunlar belli alanlarda uzmanla~abileceklerinden daha kolay
i~ bulabilecegi
• i~verenin taleplerinin de bir ols:iide de olsa kar~tlanmt~ olabilecegi vurgulanmt~trr.
Limitlerin iizerindeyiz demek tam olarak dogru degil. "Tuning"de temel derslerinAKTS kredisinin ez az 90 olmast ongoriili.ir. bnerilen programda biraz i.izerinde 102 dir. Ses:meli
derslerin en az %25 olmastnt ongoriili.ir, onerilen programda da
%25'dir.
KiMDER: Modiillyanalan uygulamast en aZindan meslekta§larla tartt§ma firsatt buldugunuz boliintlerde nastl kaqtlandt?
Ses:meli derslerin belli bir alandan almarak belli bir uzmanla~­
mayt ongoren onerirnizin ne ~ekilde adlandrrtlacagt heniiz karara baglanamamt~ttr. Buna "yanalan", "modi.il", "yan uzmanltk
alant" denilmesi konusunda teklifler vardtr.Adt ne olursa olsun
oneri biiyiik bir destek gormii~tiir, heyecan yaratnu~trr. bzellikle
ogrenciler btma biiyiik destek vermi~ler, bir an once hayata ges:mesini talep etmi~lerdir. Bu oneriye kar~t s:lkan his:bir ki~i olmamt~ttr. Sadece admm ne olacagt, hangi uzmanhk alanlarmm
ac;Ilacagt, her uzmanltk alanmda hangi derslerin olacagt ve yeni
uzmanhk alaru onerileri olmu~tur. Biitiin bu oneriler degerlendirilecektir.
Bu amaca ula~abilmek is:in "Kimya egitiminde ortak payda neleri
is:ermeli?" sorusuna yamt bulabilmek iS:in
• Mezuniyet iS:in "Temel dersler "in agrrhgt ne olmah?
• Laboratuvarlarm agrrh~ ne olmalt?
• Hangi dersler hangi ytllarda okutulmalt?
• Ses:meli derslerin agtrhgt ne olmah?
• Ses:meli dersler arasmda sosyal dersler de olmah mt?
• Ses:meli derslerde teknik ders/sosyal ders dengesi nastl kurulmah?
• Kimya egitiminde "yanalan" egitimi verilebilir mi?
• Mezunlar hangi bilgi birikimiyle, beceriyle menm edilmeli?
• Kimya egitiminde "staj" olmalt mt?
• Kimya egitiminde "lisans tezi" olmah tn1?
KiMDER: Siire~ bundan sonra nastl i§leyecek?
Program taslagtmtz komisyonda son ~eklini aldtktan sonra Tiirkiye'deki Kimya Lisans egitimi veren tiim Bo liimlere gonderilecek ve gorii~ istenecektir. Biitiin gorii~ler degerlendirilerek
taslak son ~eklini alacak ve YOK'deki ilgili komisyona iletilecek.
Taslagm hayata ges:irilebilmesi i<;;in gayret sarfedilecek, takip<;isi
olunacak.
ve benzeri sorulara komisyonun Aydm, Adnan Menderes Universitesi'nde, Denizli, Pamukkale Universitesi'nde ve Zonguldak Karaelmas Universitesinde yapttgt toplanttlarda cevap
aran~trr. Sonunda Ulusal kredilerin 150 d olaymda oldugu, stajm ve lisans tezinin zorunlu oldugu, birinci smtfta temel derslerin, ikinci ve i.is:iincii smtflarda 5 anabilim dalma ait ders ve
laboratuvarlann, son strufta ise belli alanlarda uzmanla~maya da
olanak veren ses:meli derslerin yer aldtgt bir program taslagt ha-
KiMDER: Saym Hocam, ger~ekten ~ok degerli bir i§ ba§arduuz.
Biz de kimyagerler demegi olarak, akademisyen meslekta~la­
nmtZln bu projeye sahip ~tkacaklanna ve yap1c1 ele§tirileriyle
taslagm daha da iyile§ecegine yiirekten inamyor, aydtnlattct
bilgileriniz i~ tqekkiir ediyor, ~§malanntzda ba§anlar diliyoruz.
ztrlanmt~trr.
KiMDER: ''Tuning Educational Structures in Europe" "Avrupa'daki Yiiksek Ogretim Yaptlannm Ayarlarunast" projesi ~er­
~evesinde
''European Chemistry Thematic Network
Association" ''Avrupa Kimya Tematik Ag Toplulugu"nun da belirledigi bazt temel ilkeler oldugunu biliyoruz. Sizin komisyonunuzun haZirladtgt taslak, "Tuning" projesinde onerilen
zorunlu, yan-zorunlu ve se~meli ders/laboratuvarlann AKTS
kredilerini kaqthyor mu?
Bu frrsatt verdiginiz is:in ben te~ekkiir ederim.
bnerilen program "Tuning"projesi kapsammdaki temel ilkelerle
uyumludur. bnerilen programda Temel derslerin AKTS kredisi
102,oram %43; laboratuvarlarmAKTS kredisi 58,oraru %24;ses:meli derslerin iseAKTS kredisi 61 , orant ise %25 dir. Bu degerler "1\ming" temel ilkeleriyle uyumludur.
8
1 (• 1
Kimyagerler Dernegi
"~-;;;-~
~
1. Diinyamn gereksinirnlerinin kar§llanmasmda kimyanm oneminin
ve kabul edilmesi ic;in bilinc;:lendirmeyi arttrrmak. Uygulamalt bir bilim olmast ve felsefi temelleri sayesinde kimya, bilim dallan
ic;:erisinde merkezi bir konuma sahiptir. Bu sayede kimya bilimi di.inyarun ve evrenin anla§ilinasmda en temel katktlan sunmaktadlf. Madden in yaptsmda meydana gelen molekiller di.izeydeki donii~iimler
yiyecekler, giyecekler, boyalar, ilac;:Jar, yakltlar vb. dogal veya yapay yolIarla elde edilen ti.im i.irii.nlerin eldesinde temel role sahiptir. Aynca
kimya bilimi giiniimiiziin en onemli sorunlar1 arnsmda yer alan ki.iresel
Ismma,giderek artan enerji talebi ve bu talebin giderilebilmesi ic;:in yenilenebilir enerji kaynaklaruun etkin §ekilde kullanliabilmesi ic;in teknoloji geli§tirme, artan di.i.nya niifusu ve bunlll1la baglant1b olarak artan
gKia ihtiyacl11111 giderilebilmesi ic;in sag!Ikll gtda iiretimi gibi c;:ok sayidaalanda temel aktor roli.indedir. Fakat bu onem halk nezdinde yeterince
fark edilememektedir. IYC 201 1 sayesinde kirnyarun insanhgm bugiin
ula§tlgJ ekonomik, teknolojik ve sosyal refah diizeyine olan katkislflln
geni~ halk kitlelerine tamtmu etkin bir §ekilde yapliabilecektir.
Uluslararast Kimya Yth -2011
Kimya - hayatuntz, gelecegimiz
anla~tlmast
2011 IUPAC (International Union of
Pure and Applied Chemistry- UluslararasJ Temel ve Uygulamah Kimya Birligi) giri§imiyle once UNESCO (United
Nations Educational, Scientific and Culmral Organization - Birle~mi§ Mil!etler
Egitim, Bilim ve Ki.iltiir Kurumu) tarafmdan daha sonra da BM (Birle§mi§
Milletler) gene! kurulu tarafuldan Uluslararasi Kimya Yli1 (International Year
of Chemistry-IYC) olarak ilan edildi.
2011 Uluslararas1 Kimya Yili (IYC
201l),kimyanm insanhgm refahma katklslfll
ve kimya alanmda elde edilen ba1
~
'
§anlari tarut~ak ic;in yaplian diinya
Doc;. Dr. Mustafa SOZBiLiR c;apmda bir kutlamad1r. IYC 2011
"Kimya - hayatimJZ, gelecegi.lniz" sloIUPAC Kimya Egitimi
garuyla her kesimden insana hi tap edeKomitesi
cek tiirde e tkile~imli , eglenceli ve de
Yuriitme Kurulu Oyesi ve egitimsel etkinlikler sunacakt1r. IYC
mustararast Kimya Ytlt
2011 'in herkesin yerel, bolgesel ve
Egitim Komitesi E~btl§kam ulusal seviyede katlbmlanyla kiiresel
bir kutlamaya donii~mesi amac;Ianmaktad!r.
2. Genc;:lerin kimyaya olan ilgilerini. arttrrmak. ~i.iphesiz bir bilim dahnm gelecegi o bilim dahna olan ilgiyle ili~kilidir. Bir bilim dahna ne
kadar b~arili ve si.iper beyirtler c;:ekilebilirse o bilim daJmm geli§mesi
ve ilerlemesi de o denli luzh ve nitelikli ohnaktlf. Her ne kadar i.ilkemizde heni.iz rekabetc;:i smav sisteminden kaynakb olarak i.iniversitelerin kimya boliimlerine bir ilginin var oldugu goriinse de c;ok yakm
gelecekte §U an di.inyada oldugu gibi illkemizde de kimya gibi temel bilimler ba§anh ogrencileri kendilerine c;:ekme sorunu ya§amaya ba~la­
yacaktir. <;:ogu geli§mi§ i.ilkede genc;:ler ekonomik, teknolojik ve sosyal
kalkmmJ§bgm vermi§ oldugu rehavetle genellikle kimya gibi yorucu laboratuar c;:ah§malanndan dolay1 bedensel emek ve zihinsel aktivite gerektiren uygulamal1 temel bilim dallarmdan c;:ok, kendi!erine daha rnhat
ve kolay parn kazanma im.karu sunan bilim dallanna yonelebilmektedirler. Bu durum kimya biliminin gelecegi ic;:in bir tehdit olarak kabul
edilebilir. Bu amac;:Ia IYC 2011 si.iresince kimyanm gene;: nesillere bir
meslek olarak gelecekte sunabileceklerinin tamtmu yapdarak o.nlann
kimyaya olan ilgilerinin arttlrllmast ve bu yolla kimya biliminin si.irdi.iriilebili.rliginin saglarunas1 ama~lanmaktad!r.
IYC 2011' in resmi ac;ili§ toreni 27-28 Ocak 2011 'de Paris'te UNESCO
gene! merkezinde yapliacak olan bir konfer.msla, kapam~ toreni ise
Arahk aymda Briiksel'de yapuacaktlr.
Bilinen biitiin maddeler - gaz, SJVI ve katJ - kimyasal elementlerden
veya bu elementlerin bile§iklerinden olu~ur. insanoglunun diinyamn
yapiSlfll anlama gayretlerinin oziinde kimya bilgisi vardlf. Bimunla beraber y~ayan biitiin organizmalar kimyasal reaksiyonlar tarafmdan
kontrol edilmektedir. Kimya olmasa ic;ecek temiz suyu elde etmede
veya kirlettigimiz sular1 temizlemekte sorun ya~ar, c;ogu zaman saghgtffi!Zl emanet ettigimiz ilac;:larum zdan yoksun kahr, yeni yakitlar i.iretemez veya gi.indelik ya§anumizm en onemli bir klsmtm i ~gal eden
elektronik malzemelerden yoksun ya§amak zonmda kahrdlk. Kimyanm
insanhga sagladigt bu katkmm uJuslararas• di.izeyde kutlanmast fikri ilk
olarak 2006 ytlmda IUPAC merkez yonetimi bi.inyesinde ortaya atllrm§
ve daha sonra 2007 yili Agustos aymda italya' run Torino ~ehrinde yaptlan IUPAC gene! kurulunda 2011 ylimm Uluslararnst Kimya Yili (IYC
2011) olarak kutlamnas1 fikri kabul edilmi§tir. Boyle bir etki.nligin gerc;ekle§ebilmesi ancak UNESCO ve BM destegiyle olabilecegi ic;:in Etiyopya'nm giri§imiyle UNESCO giindemine ta~mm~~ ve Nisan 2008'de
de UNESCO ona}'l allfllm~tlr. Bundan sonra BM gene! kuruluna getiriIen oneri 30 Araltk 2008 tarihinde yapdan 63. BM Gene! Kurultmda
kabul edilerek 2011 yt11 resmen Uluslararast Kimya Y1h (IYC 201 1) olarak tiirn di.inyaya duyurulmu~tur. Uluslararas1 Kimya yt11etki.nlikleri BM
destegi ile IUPAC ve UNESCO onderliginde planlarunakta ve yi.iriitiilmektedir. Bilindigi gibi dal1a once de 2005 yt11 Diinya Fizik Yili , 2009
yili ise Uluslararasi Astronomi Yill olarak kutlanmt§tl. Her iki uluslararas1
etkinligin ilgili bilirn dallanmn tamumma olduk~a ohunlu katkl saglaffil§ olmast kimyaclian da kendi bilim dallanru tamtma konusunda heyecanlandtrmaktadrr. Unutulmamaltd1r ki 2011 ytb kimyanm diinya
c;:apmda tanttlrmrun yaptlabilmesi i~ in elimizde olan en iyi frrsatlardan
biri olacaknr.
3. Kimyanm gelecegi ic;:in yarat1c1 fJkirler i.iretilmesi.ni cesaretlendirmek. insanbgm diinyay1 anlama gayretlerinin temelinde kimya yer almaktadtr. Kimya ise kendini geli~tirmek ic;:in biiyi.ik olc;i.ide yaratlCI
flkirlere ihtiyac;: duymaktad!f. brnegin gi.i.ne~ enerjisinden etkin bir §e·
kilde yaralanabilmek, vai- olan maddelerin bilinenden farkh §ekillerde
yeniden yaptlandlfliarak i.iretilecek yeni materyaller ve bunlann yaratlct
tasanmlarla nihai iitiinlere doni.i§ti.iriilmesiyle miimkiin olacaktlf.Ayru
§ekilde temiz ve ucuz enerji kaynag1 olarak hidrojeo iiretilmesi, bitkiIerden yak1t i.iretimi, var olan ve her gec;en gi.in yenileri kar~uniZa c;:tkan
degi§ik hastallk yap1C1 viri.is ve bakterilerle miicadele edebilmek ic;:in
etkin ilac;:lann i.iretilmesi gibi birc;:ok ihtiyacnniZm c;:ozfunii yaratlci fikirleri gerektirmektedir.
4. Kimyada kadmm roli.i veya onemli tarihsel olaylann kutlanmas1.
2011 Marie Sklodowska Curie'nin rndyum ve polonyum elementlerinin
ke§fi. nedeniyle Nobel odiili.i ah§mm yi.izi.inci.i ytlma denk gelmektedir.
Marie Curie belki de en iyi bilinen kadm bilirn insamdu. Marie Curie'nin bu bulu~u h aHi glini.imiizde insanlarm kimyaya olan ilgilerini
canh tutmaktadrr. IYC 201 1 boyunca kadm bilim insanlarmm ki.lnya hilimine sagJadlidan katkllar on plana c;:•kanlarak kadmlann kimya billmine olan ilgilerinin de arttlrtlmasi amac;:Ja.nmaktadrr.Aynca 201 I yili
IUPAC'm ba~langtCI olarak kabul edilen Uluslararas• Kimya Dernekleri
Birliginin kurulu§unun da yi.iziinci.i ytlma denk gelmektedir. Bu sebeple
2011 yt11 ozel olarak sec;ilmi~ bir ytld1r.
IYC 2011 'in ainac;Ian dort temel ba§hkta toplanrm§tlf.
9
Kimyagerler Dernegi
IYC 2011 kimyarun, ozellikle ya§atntUllZl kolayla~ttrmada ve geli~tir­
mede ne denli yarat1c1 bir bilim oldugunu gostermek ic;:in iyi bir fusatttr. Kooferanslar, sergiler ve gosteriler, yan§malar, yazllt, gorse! ve
c;:evrimi<;i basmda yer alacak programlar ve etkinlikler ile kimya alanmda yapllan ara§nrmalarm yerel, ulusal ve kiiresel boyutta c;:evre, yiyecek, su, saghk, enerji, uhl§tlll vb. somnlan c;:i>zmede ne denli onemli
oldugu i.izerinde durulacakttr.
Ti.im bunlara ilaveten, IYC 2011 uluslararast kimya topluluklan, egitim
kummlan, sanayi, idari ve sivil toplum orgiitleri aractltgtyla diizenlenecek etkinlikler ic;:in de ortak bir platform olma ve bu kurumlara fikir
verme veya kurumlar arasmda fik.ir ah~veri~i ortarm olu~turma yoluyla
da uluslararast i§birligini artttrmaya da yardtmct olacakttr.
IYC 2011 boyunca yaptlacak etkinlikler her kesimden insana hitap edecek §ekilde planlanmaktadtr ve ki.iresel web sayfast olan www.chemistry201l.org iizerinden tamulmaktadtr. <::ok saytda uluslar arast
etkinlik arasmda en dikkat c;:ekici olanlarmdan birisi ki.iresel olarak uygulanmast planlanan "Kiiresel Su Deneyi"dir. Bu deney ile diinyanm
en hayati kaynaklanndan biri olan su ve onun onemine dikkat c;:ekilmesi planlanmaktadtr. Bu deneyle diinyarun her yerinden ilkokuldan
iiniversiteye kadar her diizeyden ogrencilerin kendi bolgelerindeki su
kaynaklarmdan su ornekleri almalan ve ornekler iizerinde suyun asitligi, tuzlulugu, temizlenmesi, damttdmast gibi degi§ik deneylerin yaptlmast planlanmaktadtr. Elde edilecek veriler diinya genelinde ortak
bir veri tabarunda iizerinden payla~tlarak diinyada ic;:ilebilir su kaynaklarmm kalitesi hakkmda kiiresel olc;:iide bir farkmdaltk olu~turulmast
amac;:lanmaktadtr. Deneyle ilgili geni§ bilgiye IYC 2011 kiiresel web
sayfast iizerinden eri§ilebilir. Bunun yarunda her illke kendi ic;:inde degi~ik etkinlikler planlamakta ve kendi ulusal IYC 2011 web sayfalan
aracdtgtyla tamtmaktadtrlar.
Ulkemizde IYC 2011 'in kutlanmast ile ilgili olarak degi~ik kurumlar
planlamalar yapmaktadtrlar. Bunlar arasmda Kimya Sektor Platformu
ve IUPAC'ta iilkemizi temsil eden Tiirkiye Kimya Dernegi yer almaktadlf. Her iki organizasyon da ac;:mt~ olduklan web sayfalan iizerinden
etkinliklerini tamtmaktadtrlar. Kimya Sektor Platformu uluslararast ac;:tlt~a paralel olarak ocak aymda bir basm toplanustyla IYC 2011 'in iilke
c;apmda tamt1Ultl11 yapmayt planlamaktadtr. Bumm yantnda c;ok saytda
kamu ve ozel kurulu~ IYC 2011 'i etkin bir §ekilde kutlamak ic;:in <;alt~­
maktadtr. 6rnegin 26 Haziran- 2Termnuz 2011 tarihlerindeAtati.irk
Dniversitesi veTiirkiye Kimya Dernegi taraftndan25. Ulusal Kimya Kongresi ve 5-8Temmuz tarilllerinde yineAtatiirk Universitesi, Milli Egitim
Bakanltgt veTiirkiye Kimya Dernegi tarafmdan 2. Ulusal Kimya Egitimi
Kongresi Erzumm'da diizenlenecektir. Bu kongreye ili§kin duyumlar
2011 ytlt ba§mda i.iniversiteler ve MEB biinyesinde yaptlacaktlf. Ulke·mizde diizenlenecek diger etkinliklere ilgili kurtunlarm web sayfalarmdan eri§ilebilir.
YENi YONETMELiKLER
1-KiMYAGER i~ GUvENLiGi UZMANI OLABiLiR
Resmi Gazete 27 Kastm 2010 tarili, 27768 sayt
Kimyagerler ic;:in yeni bir i~ sahast da ·i~ Giivenligi Uzmanhgt'dtr.
27.11.2010 tarili ve 27768 saytlt Resmi Gazetede yaymlanan 'i§ Giivenligi Uzmanlanrun Gorev,Yetki, Sorumluluk ve Egitimleri Hakkmda
Yonetmelik' e gore Kimyagerler, "i~ Giivenligi Uzmam" olarak c;:ah§abilmektedir.
i§ Giivenligi Uzmam Kimdir?
i§ Giivenligi Uzmanlartl11n Gorev,Yetki, Sommluluk ve Egitimleri Hakkmda Yonetmeligin Tanunlar m adde 4 'e gore;
d) i~ gtivenligi uzmam: i§ saghgt ve giivenligi hizmetlerinde gorevlendirilmek iizere Bakanhkc;a belgelendirilmi~ miihendis, mimar veya teknik elemam,
f) Teknik eleman:Teknik ogretmenler ile iiniversitelerin fen veya fenedebiyat fakiiltelerinin fizik veya kimya boliimleri veya i§ saghgt ve giivenligi programt mezunlanm, tammlamaktadlf.
Yasal Mevzuat:
i~ Giivenligi Uzmanhgx:
4857 saydt i~ Kanununun i§ saghgt ve giivenligi hizmetleri ba~ltkh 81
inci maddesi i~ Giivenligi Uzmam bulundumlmast konusunu tammlamaktadtr:
MADDE 81.- (Def1i~ik: 15/5/2008-5763/4 md.)
i§verenler, devamh olarak en az elli i~c;:i ~ah~ttrdtklan iwerlerinde aimmast gereken i§ saghgt ve i§ giivenligi onlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasmm izlenmesi, i§ kazast ve meslek hastahklannm onlenmesi,
i§c;ilerin ilk yardtm ve acil tedavi ile koruyucu sagltk ve giivenlik hizmetlerinin yiiriitiilmesi amactyla, i ~yerindeki i§c;:i saytst, i ~yerinin niteligi ve i~in tehlike smtf ve derecesine gore;
a) i~yeri saghk ve giivenlik birimi olu§turmakla ,
b) Bir veya birden fazla i ~yeri hekimi ile gereginde diger saghk personelini gorevlendirmekle,
c) Sanayiden saytlan i~lerde i~ giivenligi uzmant olan bir veya birden
fazla miihendis veya teknik elemam gorevlendirmekle,
yi.ikiimli.idiirler.
i~ giivenligi
ilet~im:
Ataturk Oniversitesi
Kaztm Karabekir Egitim FakUltesi
Kimya EgitimiAna Bilim Dalt 25240-Erzurum
Tel: 0 442 231 4005
Email: [email protected]
uzmanlan nic;:in gereklidir?
Rehberlik ve dam§manltk yapmak;
Risk haritasmt c;:tkarmak ve degerlendirmesi yapmak;
<::ah§ma ortamt gozetimi yapmak ;
Egitim, bilgilendirme ve kaytt i§lerini yi.iri.itmek;
ilgili birimlerle i~birligi saglamak;
~irket i§ Saghgt ve Gi.ivenligi Politikasuu haztrlamak,
Yasalara uygunluk taahhiitlerini yerine getirmek,
Saghkh ve giivenli i§ ortamlan olu~turma k ,
i~ kazalanru kontrol altma almak ,
~irket itibanm arttrmak ir;in gereklidir.
10
11.11
Kimyagerler Dernegi
Bir Kimyagerin i~ Gi.ivenligi Uzmam Olmak i~in ne Yapmast Gereldr?
Mi.iracaat www.casgem.gov.tr adresinde yaymlanacak duyuru dogrultusunda sertifi.ka egitimi vermeye yetkilendirilmi~ kurulu~Iara yaptlacaktrr. Bu nedenle Bakanltgm ilgili sayfasmdald duyurular takip edilerek
egitim programlanna ba~rulabilir. Egitirn programlarmt tamamlayan
adaylarm smavlan Bakanhk~a yapthr veya yapttnlrr. Girdigi ilk smavda
ba~anl! olamayan aday takip eden smavlardan birine daha kattlabilir.
Ancak iki smavda da ba~anh olamayanlar yeniden egitim programma
kaulmak zorundadtrlar.
i~
gi.ivenligi uzmanh~ (A), (B) ve (C) ~eklinde suuflandmlmakta ve ilk
defa i~ gi.ivenligi uzmaru olacaklar (C) suu.ft i~ gi.ivenligi uzmam olabilmektedirler. (C) suufi i~ gi.ivenligi uzmanltgt belgesi; (C) smtft i~ gi.ivenl@ uzmanltgt egitirnine kat11arak yaptlacak (C) smtft i~ gi.ivenligi
uzmanltgt smavmda ba~arili olan mi.ihendis, mirnar veya teknik elemanlara Bakanhk~a verilmektedir. (B) suu.ft i~ gi.ivenligi uzmanltgt belgesi; (C) suu.ft i~ gi.ivenligi uzmanltgr belgesiyle en az ii~ ytl fillen gorev
yapt1grm i~ gi.ivenligi uzmanltgt sozle~mesi ile belgeleyen ve (B) smtft
i~ gi.ivenligi uzmanltgt egitirnine kattlarak yaptlacak (B) smtft i ~ gi.ivenligi uzmanhgt smavmda ba~anl! olan mi.ihendis, mirnar veya teknik elemanlara ve i~ saghgt ve gi.ivenligi veya i~ gi.ivenligi yi.iksek lisanst
yapmt~ olan miihe ndis, mimar veya teknik elemanlardan (B) smtft i~
gi.ivenligi uzmanltgt smavmda ba~anh olanlara Bakanltk~ a verilmektedir. (A) suu.ft i~ gi.ivenligi uzmanltgt belgesi; (B) smtft i~ gi.ivenligi uzmanltgt belgesiyle en az dort ytl fiil en gorev yapttgmt i~ gi.ivenligi
uzmanltgt sozle ~mesi ile belgeleyen ve (A) suu.ft i~ gi.ivenligi uzmanhgt
egitimine kattlarak yaptlacak (A) suu.ft i~ giivenligi uzmanltw smavmda
ba~anl! olan mi.ihendis, mimar veya teknik elemanlara ve i~ sagbgt ve
gi.ivenligi alanmda en az bq ytl tefti~ yapmt~ mi.ihendis, mimar veya
teknik eleman olan i~ mi.ifetti~leri, en az be~ y!l uzman olarak ~ab~m1~
Bakanhk i~ saghgt ve gi.ivenligi uzmanlan, i~ saghgt ve gi.ivenligi veya i~
gi.ivenligi doktontSt yapmt~ olan mi.ihendis , mimar veya teknik elemanlar ile Gen e! Mi.idi.irliik ve bagh birirnlerinde mi.ihendis, mimar veya
teknik ele man olarak en az on ytl gorev yapmt~ olanlardan (A) smtft i~
giivenligi uzmanltgr i ~in yaptlacak smavda ba~anlt olanlara Bakanhk~a
verilmektedir.
i~ giivenligi uzmanlanndan; ( C) smtft belgeye sahip olanlar az tehlikeli
strufta, (B) su11f1 belgeye sahip olanlar az te Wikeli ve tehlikeli smtflarda,
(A) smtft belgeye sahip olanlar ise biiti.in tehlike smtflannda yer alan i~­
yerlerinde ~alt~abilirler.
Egitim Programmm si.iresi ne kadardtr?
Bakanhk~a belirlenecek egitim programlan teorik ve uygulamah olmak
i.izere iki boli.imden olu~ur. Egitim si.ireleri, teorik ktsmt 180 saatten, uygulama ktsmt 40 saatten ve toplamda 220 saatten az olamaz.Teorik egitimin en fazla yans1 uzaktan egitim ile verilebilir. Uygulamah egitimler,
i~ giivenligi uzmaru bulunan bir i~yerinde yaptlrr. i~ giivenligi uzmanlan ,
belgelerini aldtklan tarihten itibaren be~ ytlhk arahklarla egitim kurmnlan tarafindan di.izenlenecek yenile me egitimine kat11mak zorundadrrlar. Bu egitirnin si.iresi otuz saatten az olamaz.
2-(:EVRE G0REVLiSi VE (:EVRE DANI$MANLIK FiRMAURI
HAKKINDA YONETMELiKTE JdMYAGERLERE HAKSIZLIK!!!
Resmi Gazete 12.Kastm 2010 tarih, 27757 sayt
11
"<;:evre Gorevlisi ve <;:evre Daru~manltk Firmalan Hakkmda Yonetmelik"
12 Kastm 2010 tarihli 27757 saytlt Resmi Gazetede yaymlanarak yiiri.irli.ige ginni~tir. "<;:evre GOrevlisi ve <;:evre Daru~manltk Firmalan Hakkmda Yonetmelik " ile <;:evre gorevlisi c;:a h~ ttrma ve c;:evre yonetim
birirni kurma kriterleri, c;:evre yonetim biriminin nitelikleri, (:evre dam~manltk frrmalannm nitelikleri, <;:evre dam~manhk firmalannm yiikiimli.ili.ikleri, <;:evre dam~manbk hizmeti verecek firmalarm yeterlik
mi.iracaattnda gerekli belgeler,Ba~anrun degerlendirilmesi ve (:evre
dam~manhk firmalannm denetlenmesi maddeleri anlaulmaktadtr.
"(:evre Kanununca Ahnmast Gereken izin ve Lisanslar Hakkmda YOnetmelik" EK-1 ve EK-2 'de yer alan tesisler incelendiginde ~evre denetirni ve korunmasmda kimyagerlerin aktif bir rol almast beklenirken;
c;:tkanlan bu yonetmelikle ~evre mi.ihendisi dt§tnda kalan ilgili dige r
meslek gruplar1 gibi kimyagerler de pasifize edilmi~tir. Bir proses sonucu olu§an kirliligi bertaraf etmenin oncesinde bu prosesin bu attgt
minimize etmesi en aktlltca olarudrr.Yani kirlenme meydana gelmeden
onlem almak gereldr. Bunu da o i~ kolunda uzman ki~iler daha iyi bilir
ve kontrol edebilirler. Bu durumda c;:evreyi tehdit edebilecek sektorlerde c;al~anlarm c;evre gorevlisi oJmaSJ daha da onem kazanmaktad!C.
Yontemeligin 5. maddesine gore Bakanbgm yapttgl smava gore kimyagerler de ~evre gorevlisi olabilmektedir. Bu maddenin (a) bendine gore
<;:evre Mi.ihendisle ri smavs!Z ~evre gorevlisi olabilmektedir.Yonetmelik
~tkmadan once 2009 ythnda yaptlan <;:evre Gorevlisi smavmda (:evre
miihendislerinin %42 'si smavda ba~artstz olarak <;:evre gorevlisi olamami~lardt. Bu durumda yonetmelik bu haliyle c;evre mi.ihendislerini
destekler niteliktedir.
Madde 6 (3-a)'ya gore (:evre ve Orman Bakanltgt'nda teknik person el
olarak en az 5 ytl c;:alt§rru~ bir kimyager smava girmeden veya iicret odemeden (:evre Gorevlisi belgesi alabilmektedir.
<;:evre yonetim birimi niteliklerinin a~tklandt gt madde 8 (l )'de belirtildigine gore ; ~evre yonetirn birirninde en az bir tane ~evre mi.ihendisi olmak ko§uluyla iki tane ~evre gorevlisi olmaltdtr. Bu durum c;:evre
mi.ihendisi olmadan bu birimlerde diger meslek gruplanndan olu§an
c;:evre gorevHleri c;:alt§amayacakttr. Aym maddenin be~inci f1krasma
gore; '6 net maddenin iic;:i.inci.i fikras1 geregince c;:evre gorevlisi beigesine sahip olan ld§iler, ~evre mi.ihendisleri ile aym hakka sahip olarak
~evre yonetim birimlerinde ~alt§abilirler' denilmektedir. 6 'm ct maddenin i.ic;iinci.i ftkrasmdaki ki ~iler halihaz1rda <;:evre ve Orman Bakanltg!'nda ~ah~an meslek gruplanndan olu§maktadir. Bu durum c;:evre
mi.ihendisleri ile <;:evre ve Orman Bakanltgmda c;:al~n ~evre gorevlileri
dt§mdald ~evre gorevlileri ac;:tsmdan olumsuz bir uygulamadrr.
<;:evre Daru~manhk frrmalanmn niteliklerinin anlatlldigl madde 9 'un
ikinci frrkasma gore; '(:evre dam~manltk firmalan bi.inyesinde c;:ah§an
c;:evre gorevlilerinin e n az 2/3 'i.ini.in c;evre miihendisi veya c;evre miihendisligi alanmda yi.iksek lisans ve iizeri egitim almt~ olmalan zonmludur ' denilm ektedir. Zaten bir dam~manhk firmasmda 3 ~evre
gorevlisi ~a~trrma zorunlulugu vardtr. Boylece c;:evre mi.ihendisi dt~mdaki mesleklerin c;:ah~ma ~a nst minimuma indirgenmi ~ oluyor. Dahast i.i~i.in ci.i ftrkaya gore '<;:evre daru~manltk .firmalan bi.inyesinde c;:evre
gorevlisi olarak c;:a h~acak c;:evre miihe ndisligi dt~mdaki diger meslek
gruplannm, kamu veya ozel sektorde c;:evre alanmda en az ild ytl c;a h~­
mt§ olmast gereklidir' denilerek ilk defa i~e ba ~Jayacak olan ldmyagerin
~evre gorevlisi olarak i§e ba~lamas1 imlclnstz hiile getirilme ktedir.
Kimyagerler Dernegi
KPSS A kadrolarmda kimyagerlerin kadro sayuan oldukc,:a smuh olmasma ragmen; kariyer olanag1 sunan kadrolar (miifetti§ yardtmcutgt) i<;in
bu smava girilmesi gerekmektedir. KimyagerlerinA smtft kadrolar ic,:in
KPSS 12 Puan tiiriinde smava hazirlanmalan gerekmektedir.Ancak bu
kadrolara atanabilmek ic,:in KPSSP12 tiiriinde gerekli puaru almak yeterli degildir. Mi.ifettiey yard•mcutgt ic,:in ilgili bakanltgm a<;mt~ oldugu
yazth ve sozli.i smavlara da girmek gerekmektedir.Aynca dil smaVllldaki
sorulann en az yansmt dogru cevaplamt§ olmamz gerekmektedir.
KPSS ve KiMYAGER
Kimyager Hasan OZ
Halk Sagltgt Laboratuan
Kimya Boliimii -SAKARYA
[email protected]
2010 yth OSYM verilerine gore 79 iiniversitede kimya boliimu bulunmaktadtr. Bu 79 boliimun 52 tanesinde ayru zamanda 2. ogretim de yaptlmaktadtr. 2010 yilt kontenjanlanna gore l.ogretim 5229, 2. ogretim
3759 olmak iizere toplam 8988 kontenjan kimya boliimlerine aynlmt~tlr. 2010 yilt ic,:in bu kontenjanlann %25 'in dohnadtgmt varsayarsak;
6741 ki~i kimya bo!Umiine kaytt yaptrrm~ demektir. 2010 ythnda kimya
boliimii kontenjanJaru1111 %25 arttrrildtgmt dii~i.inerek bu saytyt gec,:mi~
yillar ic,:in ortalama 5000 olarak kabul edip, bunlann da %25'inin mezun
olamadtgmt varsayarsak; her ytl 3800 kimyager mezun olmaktadu.lO
yllda mezun kimyager say1S1 minimum 38000 olmu~tur. Kamu, yiida
-en fazla aldtgt yu( ara altmlar dahil)- 100 kimyager almaktadtr. Bu
rakam 10 ytlda 1000 kimyager yapar. Bu durumda 10 ytl i<;inde mezun
olmu~ 37000 kimyager ozel sektorde i§ bulmaya c,:alt§mt§tlf. 2010 KPSS
smavma toplam 800 bin aday girmi~tir. Bun1arm 17284 tanesi kimya
boliimi.i mezunudur (KPSS 3 puanma gore). Bu adaylann 5168'i egitim
bilirnleri (KPSS 10 puan ti.irii) smavma da katdmt~ttr. Rakamlar kamuya
kirnyager olarak atanma11111 son derece zor oldugunu ve iilkemizde kimyager ihtiyacmdan fazla kimyager yeti~tirildigini a<;tkc,:a ortaya koymaktadtr. Kimyager saytsll1ln bu kadar fazla oldugu ~artlara bir de
iilkenin gene! i§sizlik sorunu eklenince ve ozel sektordeki §artlar degerlendirilince devlet memuru olmayt istemek kac,:mumazdtr. 6zel sekror bir kimyagere kendisini ispat edebilecegi, meslegini
geli§tirebilecegi; bilgi ve becerisi dogrultusunda maddi olarak iyi kazanc,: elde edebilecegi bir ortam sunar.Ancak ozel sektorde ayakta durabilmek oldukc,:a giic,:ti.ir. En onemli sorun, i~ bulabilmek, bulunan i~te
yukan dogru bir hareket sagiayabilmektir. Durum boyle olunca kamuda
kimyagerlik hem garatitili hem de rahattu.Ancak kamuda kirnyagerlikte
de c,:e§itli sorunlar vardtr: Giri~ oldukc,:a zor ve kadrolar c,:ok azdtr.
bncelikle KPSS smavmi kimyagerler ac,:tsmdan tanttmakta fayda var:
KPSS smavt KPSS-B, KPSS-A ve KPSS-Ogretmenlik olmak iizere temelcle
iic,:e aynlmaktadtr. Kamu kurumlanmn miifetti~ , uzman, denetmen ve
kontrolor yardnncthgt ile kaymakam adayhg1 kadrolan KPSS-A, diger
ti.im kadrolar ise KPSS-B olarak tammlanmaktad1r. Ogretmen ahmlanna
yonelik smav ise KPSS-Ogretmenlik olarak adlandmlmaktadtr.
KPSS-A Kadrolannm gene! olarak mi.ifetti~, uzman, denetmen ve kontrolor yardtmcthgt ile k.aymakam adayhg1 kadrolanndan olu~tugunu yukanda belirtmi~tik. Peki bu kadrolara kimler ba~vurabilmektedir?
2000'li ytllard kadar KPSS-A kadrolanna gene! olamk iiBF, SBF ve Hukuk
Faki.iltesi mezunlan ba;;vurabilmekteydi. Sadece boli.im bazmda baz1
degi§iklikler olabilmekteydi. 6rnegin Ba~bakanhk Uzman yardtmcthgma (A) boliimii mezunu, Maliye mi.ifetti§ligine de (B) mezunlan ba§vuramayabilmekteydi. Ancak, KPSS'nin merkezi olarak 1999 ythndan
itibaren diizenli bir §ekilde her ytl yapumas1yla birlikte ba§vurabilecek
boliimlerde arh§ oldu. 6rnegin kimi kamu kurumlan Miihendislik Faki.iltesi mezunlan111n CAB Gene! Sekreterligi) kimileri Fen/Fen-Edebiyat Faki.iltesi mezunlarmm (DiE) kimileri de Tabip, Di§ Tabibi, Eczact,
Kimyager veya Kimya Mi.ihendisilerinin (Saghk Bakanltgl) ba~vurula­
nm kabul etmeye ba§lamt§tJr.
KPSS 12 Puan Tiirii
(Miifetti§ veya Uzman YardlmclhQI
s~navlanna girebilmek i~in)
Testlerin Aguhg1
Genel Yetenek: 0.45 Hukuk : 0.15
Genel Kiiltiir : 0.30 ingilizce: 0.10
Gordiiniiz gibi normal KPSS smavmdan farkh olamk dil ve hukuk <;ah§mantz gerekmekteclir. Bu kaptyt da denemek istiyorum diyorsantz,
denemekte fayda var.Ancak §nnu cia belirtelim bu kadrolar her yll ac,:IIffilyor.
Kamuda kimyager kadrosuna atanabilmek ic,:in KPSS B smavma girmek
yeterlidir. KPSS-B Lisans puam: KPSSP 3; kimyager atamast ic,:in kullamlmaktadtr. Kimyagerler kamuda; Saghk Bakanhgt,Tanm ve Koy i§Ieri
Bakanhgt, <;:evre ve Orman Bakanhgt, DSi, DMO, Universiteler,Adli Ttp
Kurumu, MTA, Makine Kimya, Kriminal L'lboratuvarlan, Belediyelerin
<;:evre Attk Su Laboratuarlan, Hlfztsthha Laboratuvarlan, Giimriik Iaboratuvarlan, TSE ... <;ah§maktadtr.
Aynca son zamanlarda, kimyagerler polislige de yonelmi~ ve bu kaptdan girerek memur olmu§lardtr. Kimyagerler aynca diiz memur kadrolanna da atanabilmektedirler. Bunlar arasmda Giimriik Muhafaza
Memurlugu goze <;arpmaktadtr. Bununla birlikte lisans mezunlannm
ba§vumbilclikleri tiim kadrolara ba~vurabilmektedirler.
Aynca; ogretmenlik formasyonuna sahip kimyagerler; KPSS-ogretmenlik (herytl yaptlmaktadtr) smavma girerek Kimya Ogretmenligi kadrosuna atanabilmektedirler. Ancak buraclaki kadro da oldukc,:a smtr!tdtr.
(Smava kimya ogretmenligi mezunlannm da girdigi goz oni.ine almmahdtr.)
Bu bahsettigimiz ti.im kadrolara atanabilmek i<;in 90'm i.istiinde bir
puan almak gerekmektedir. <;:iinkii giren aday saytst c,:ok, k.adro saytsr
ise smrrhdrr. Durum boyle olunca c,:ok c,:ab§mak gerekmektedir. A§agtdaki tabloda smavm kapsam1 hakkmdaki bilgilere de ula~abilirsiniz.
KPSS Smavlan Ne Stkltkla yapllmaktadtr?
KPSS A kadrolan ic,:in smavlar her ytl yapthrken, B kadrolan i<;in smav
2 ytlda bir yaptlmaktadtr.A puam ile B kadrolara atama yapdmamaktadir. Smavlann ge<;erliligi bir sonraki smava kadardrr.
Puan Tiirleri ve Anlamlarr
Kimyager ve diger lisans mezunlamun ba§vurabilecegi kadrolara
atanmak ic,:in KPSS 3 puan ti.iri.i; Gene! Kiiltiir ve Genet Yetenek Testlerini, ogretmen olarak atanabilmek i<;in KPSS 10 puan ti.irii; Genet
Ki.iltiir, Gene!Yetenek ve Egitim Bilirnleri testlerini, Mi.ifetti§ ve
uzman yardtmcthgt kadrolanna atanabilmek ic,:in KPSS 12; Gene! kiiltiir, Gene! Yetenek,ingilizce, Hukuk testlerini kapsamaktadtr.
12
--------
'I !I I'\II Kimyagerler Dernegi
,{f'#:.ff.Pr,;~',,
fm
\<i
\
~ 1~'
:
,~!
(j'i
~~~
Cumartesi
Sabah
Genel Yetenek
KPSS'DE UYGULANAN TESTLER
Cumartesi Ogleden
Pazar
Pazar Ogleden Sonra
Sonra
Sabah
yalr~ma Ekonomisi ve EndOstri
Egitim Bilimleri
Hukuk
!
1
lli~kileri
Genel KOitOr
Yabanc1 Oil
iktisat
Ekonometri
istatistik
Kamu Yonetimi
Uluslararas1 ili ~ki l er
i~letme
Maliye
Muhasebe
KPSS'DE UYGULANAN TESTLERiN KAPSAMI
GENEL YETENEK
YAKLA$1K
AGIRLIGI
(%)
%50
%5
1) TURK9E
a) Sozcuk Bilgisi
b) Oil Bilgisi
% 10
c) Anlat1m Ozellikleri
d) Okudugunu Anlama
%5
%50
2) MATEMATiK
a) Say1larla l~lem Yapma
b) Matematiksel ili~kilerden
Yararlanma
c) Problem Qozme
d) T emel Geometri Bilgilerde n
Yararlanma
e) T ablo, Grafik Okuma ve
Yorumlama
YA_KLA$JK
AGIRLIGI
(%)
%50
%10
%10
%20
%5
%5
GENEL KULTOR
1) ATATURK iLKELERi VE
iNKiLAP TARiHi
a) Ill Selim'den itibaren Turk
inkilab1n1 haz1rl ayan etkenler
%40
b) Ulusal Kurtulu~ Sava~1
c) Ataturk like ve lnkilaplan
d) Ataturk Oonemi : i~ Olaylar ve
01~ Politika
%10
%15
2) TURKiYE COGRAFYASI
a) Turkiye'nin fiziki ozellikl eri
b) Turkiye'nin be~eri ozellikleri
c) Turkiye ' nin ekonomik ozellikleri
%5
%10
%30
%5
%5
%20
3)_ TE!VI~L YURTTA!?LIK
BILGISI
a) Hukuk ba~ l ang 1 c 1 ve genel
kamu hukuku , devletler umumi
hukuku ve ozel hukuku
b) Anayasa Hukuku
c) ldare Hukuku
4) Ti.irkiye ve Di.inya ile
ilgili Genet ve Guncel
Sosyoekonomik Konular
5) TURK KOLTOR VE
MEDENiYETLERi
a) Se l ~uklu l ar ve o n ceki donem
b) Osmanlllar Oonemi
%15
%5
%5
%5
%5
% 10
%5
%5
I
YABANCI OiL (ingilizce, Frans1zca, Almanca)
1) Sozcuk Bilgisi
2) O il Bilgisi
%1 0
%20
1) Anayasa Hukuku
%10
%15
% 15
3) Qeviri
4) Okudugunu Anlama
%20
%50
HUKUK
2) idare Hukuku ve idari Yarg1
3) Ceza Hukuku
4) Medeni Hukuku
5) Bor~lar Hukuku
6) T icaret Hukuku
7) icra ve iflas Hukuku
%15
% 15
% 15
% 15
EGiTiM BiLiMLERi
1) EGiTiM PSiKOLO.JiSi
a) Ge l i ~ im Psikolojis i
b) Ogrenme Psikolojisi
c ) O l ~me ve Oegerlendirm e
-
-----
-·-
%50
2) P_t:l9GRJ~M GELi:?TiRME
VE OGRETIM
%35
%10
%25
% 15
a) Program Geli~tirme
b) Ogretim M etotlan
3) REHBERLiK
%10
%25
% 15
-
---
-
13
'
I
1. 1
,,~
--;;;;;;-
Kimyagerler Dernegi
~·
'-~·/
KiMYAGERLER DERNEGi PANELLERi DEVAM EDiYOR
Kimyagerler Dernegi; 2011 Diinya Kimya yth etkinlikleri <;er,evesinde bir s;ok ilniversitede, Kimya Boliimi.i ogrencilerine yonelik
paneller diizenlemektedir.
Kimyagerlerin Yasal Haklan ve Mesleki a9dan "Kimyager Nerede Ouruyor?"konulu paneller ge,tigimiz giinlerde;
• Dicle Dniversitesi- Diyarbaktr
• Pamukkale Dniversitesi - Denizli
• 18 Mart Universitesi- (:anakkale
• Adnan Menderes Dniversitesi -Aydm
• Gaziantep Universitesi - Gaziantep
Dniversitelerinde ger,ekle~tirildi.
14
--------
1 (• 1
Kimyagerler Dernegi
', -~~/
Kimyagerler Dernegi Merkezinde de Kimyagerleri ilgilendiren gi.incel konularla ilgili i.icretsiz seminerler vermektedir.
• i§ bulma ve CV haZlrlama teknikleri semineri
• Geleneksel t1bbi bitkisel i.iriinler yonetmel@ bilgilendirme semineri
• REACH bilgilendirme semineri
Bunlardan sadece bir ka<;; tanesidir.
Dernegimiz Kimyager ve Kimya Boli.imi.i Ogrencilerine yonelik Sertifikah Egitim Programlan diizenlemektedir. Bunlardan baZllan;
• iso 9001:2008Temel Egitimi (2 Gi.in)
•
•
•
•
•
GMP iyi imalat Uygulamalan (2 Gi.in)
KOY Kozmetik Uretim Yonetimi (2 Gi.in)
BOY Boya Uretim Yonetimi (2 Gi.in)
OHSAS 18001 i§ Saghg1 ve Gi.ivenligi Egitimi (2 Gi.in)
HACCP 22000 Gtda Gi.ivenligi Egitimi (2 Gi.in)
15
, Kimyagerler Dernegi
Biesterleld 6zel KimyasallarTicaret A.~., Hamburg merkezli Biesterfeld Spezialchemie GmbH firmasmm Tiirkiye'deki i§tirakidir.
Wilhelm E.H. Biesterleld tarafmdan I906'da kurulan Biesterleld Spezialchemie GmbH uluslarast bir distributor
firma olup, kimya sektoriinde onder birr;ok firmanm Avrupa r;apmda dagtturum yapmaktadtr.
Biesterfeld
Biesterleld Spezialchemie GmbH, Ki§isel Bakun, Ternizlik, Sagltk, Boya ve Yapt§Unc.tlar, Gtda Katk.tlan ve Perlormans Uriinleri alanlarmda kullan.tlan nitelikli iiriinlerin dagthmmda uzmanla§rm§ bir dagttrm firmastdtr. Htzla biiyiiyen firmamtzm dagtum roodeli tiimAvrupa'da aym iiriin gammm saU§illl yapmak iizere §ekillendirilmi§tir.
Dagttlm modelimiz her biri kendi sektoriinde lider olan tedarikr;i frrmalanrmzm iiriinleriyle mi.i§teriye has r;oziimler iiretmek, geni§ bir iiriin
gamt ve b61gesel depolarlllllzdan anmda sevkiyat prensiplerine dayanmaktadtr.
~u
anda Tiirkiye'de Gtda segmentinde kullamlan kimyasallar harir; tiim segmentlerimizde hizmet veriyoruz.
Hizmet verdigimiz sektorlere tedarik ettigimiz i.iriinler gruplan :
KOZMETtK
• Silikon Polimerler ve Emulsiyonlar
• Reoloji Duzenleyiciler
• Kondisyonerler
• Ya~land,ncdar
• <;:ozucu ve Emulgatorler
• Film Yap•cdar ve Bakterisitler
• UV Koruyucu Filtreler
• Vitaminler, Karboksilik Asitler
• Sac Boyas• Pigmentleri
BOlJl VE M0REKKEP
• Recine ve Katk. Maddele ri
• Yuzey Aktif Maddeler
• Silikon Recineler
• Polimer Hammaddeleri
• Solventler
• ,yletil Etil Ketoksim - Kobuk o nleyici
• Ozel Dolgular
• UV Emiciler
DETERTAN ve GIDA
ilA(:
TEKSTiL
• Tekstil Apre Uygulamalan lc;;in Silikon Polimerleri
• Kopuk Kesiciler
• Silikon Kaucuk
• Silikon Yo~•
• UV Emiciler
•
•
•
•
•
•
•
lJlPI KiMmsALLARJ VB iN~'AAT
• Su ltici Silikonla r
• Kir iticiler
• Toz Silikon
• Toz lslahcl ve Kopuk Kesici
• Mastik Oretimi lcin Baz Polimerler
• Toz Silikon Kopuk Kesiciler
• S1v1 Silikon Kopuk Kesiciler
• Silikatlar
Topikal Yard1mcl Maddeler
Sil ikon Yap l ~hncdar ve Kau<;uklar
Cihaz Yap1$11ncJiar ve Enkapsule Ediciler
Silikon Hortumlar
Silikon Ak1$kaniar, Emulsiyonlar ve Dispersiyonlar
Kopuk Kesici]er ~~ Kopuk Kesici Emulsiyonlar
Organik Sentez Urunleri
Di<'JER
•
•
•
•
•
KAU(:UK
• Kat1 Silikonlar
• S1v1 Silikonlar
• Floro Silikonlar
• Kompoundlar
Elektrik/Elektronik i<;in dokum re<;ine sistemleri
Epoksi, PU, Metakrilat tip ozel yap1$hncliar
Kopuk kesiciler
Kailp Ay•nc1lar
Antiok i anla
TEMSiLCiLiKLERiMiZ
/Jml ( UU\1.\(.
p ;<A)~~~~ CRODA
s~~rga
~
lxiAMETERr
Speciality Chemicals
j"rolt( DOWCORNING
~hansechemle
HUNTSMAN
GSI
16
AIR J.
PRODUCJS z::
II
iI!QI\
/#}~ '-
lfli
\~
~\
-
~)
~ - ~/
~
egeCH€LAB"
- - ---·---
I
Kimyagerler Dernegi
KOZMETiK :QRUI';L~IDN ~~LiGiNi VE
GUVENILIRLIGINI QL<;EN TESJ;
YQNTEMLERI
(DERMATOLOJIK TESTLER)
ince ve hatta tabaka olan maskarastna yaythr ve sonrasmda 15 dakika
kurutulmaya btrakthr. Her bir ornek mekanik c;alkalay1CJ ile 10 dakika
boyunca durmakstzm c;alkalamr. Sorua ornekler sudan <;Jkardarak I 0
dakika kurutuhnaya b1rakllir. Bu i~lem iki defa tekrarlamr ve ornek kirpikler silinmeden beyaz strafor iizerinde kurutulur. Sorua da hem stra·
for hem de kirpikler iizerindeki renk ve madde degi~imi gozlenerek
degerlendirme yapthr
Aynur Bozkurt
Kozmetik formiilasyonlanmn fonksiyonel degerlendirmesi, laboratuarlann etkin sonU<;lanndan ba~laytp market analizleri ile son bulan bir
biitlin olarak di.i~iiniilmelidir.
Bunun ic;in §U §artlarm olu§mast zomnludur.
7. GOzle gorillebilir LEKE testi: Patch test:
Test, insan cildi ile temas halinde olan kozmetik formiillizasyonlartrl111
uygunluk degerlendirmesine olanak saglamaktadtr. Normal ve beklenen kullamm durumlannda i.iriiniin tahri ~ etmedigini teyit etmek ic;in
kullamm §artlan geni~letilir (24 saate kadar). Cilt, 70% alkol ile temizlendikten sonra, omura biti~ik bolge, omuz seviyesinde veya on kokla
24 saat boyunca, deneklere deney siiresince y1kamamalan onerilerek
yapt.hr. Bu arahk sortrast ,dermatolog tarafmdan ti.im liriin kalmtdan yok
olacak §ekilde temizlenir. 15 dakika sonra dermatolog tarafmdan olc;limlcme ve degerlendirmeye ahmr.
• <;:evresel §artlann kontrolii
• Bilimsel uygunluk
• Saydamhk
• Veri ile tutarhhk
lllusla.rarast test yontemlerini belirleyen kurulu§lardan onde gelen iki
kurum:
COLi:PA: Avmpa Kozmetik iiri.inler Birligi
FDA: Amerikan G1da ve ilac; Dairesi
Uluslarar.t..~t Test
8. Oftalmological test uygulamas1( GOz ve GOz ~,;evresi Hassasiyett.):
Goz yakmayan bebek §ampuam gibi iddiast olan iirlinlerde goz ve goze
yakm bolgeler ile temas halinde olan kozmetik formiili.izasyonlanrun
uygunluk degerlendirmesine olanak sag!amaktadtr.Test, normal ve beklenen kullarum durumlannda iiriiniin tahri~ etmedigini teyit etmek i<;in
uygulamr. Uriin uygulamadan 30 dakika sonra, goz doktoru ktzankllk
sonundaki ilk degerlendirmeyi yapar. ilk uygu!amadan 48 saat sonra
doktor 2. clegerlendirmeyi yapar. 30 giinli.ik si.irekli uygulama sonmst
doktor 3. degerlendirmeyi yapar. 20 denege uygulanan her bir iiriin
ic;in matematiksel klzankhk indeks oram hesaplamr. Bu indekse gore klzankltk yok, haflf klzarlkltk ,orta karar k1zar1kllk veya fazla klzankhk
olar.tk nitelendirme yaptltr.
U!baratuvarlanrun firmalara sundugu testlerden bazlian :
Giin~ Koruma Faktorfuliin (SPF) "in vivo" degerlendirilmesi :
Bu test uluslararas1 yontemlere gore 18-60 ya~ arast 20 ile 25 ki~ilk bay
-bayan denekler iizerinde uygulamr.Test edilen i.iriin cleneklerin strtma
uygulanarak gozlemlemeler yapllir. Deneklerin sec;ihnesi i<;in belli prosediirler U}'b'lllamrken, gozlemlemeler belli yontemlerle Olc;iimlenerek
gi.iven arahgt % 95 <;tkan i.iriinler ic;in olumlu rapor verihnektedir.
1. Giine~ten Komyucu kremlerin suya dayarukl.tbgmm "in vivo" degerlendirilmesi: Gi.ine~ Koruma iiriinlerinin suya dayantkhhgmm veya
yiiksek derecede suya dayarukhhgmm olup olmachgmm tespiti ic;in yaptlrr. Bu i§lem i<;in FDA'ya gore stcakhgt 23-32 oc ayarlanrm§ mini bir jakuzi kullandmaktadtr. Gi.ine§ten koruma iddiast olan iiriin deneklerin
vi.icuduna siiriildiikten sonra 15-20 dakika kununaya btrakdtr, soma 20
dakika su ic;inde bekletildikten sonr-.t denek sudan c;lkanhr ve 15-20
dakika kendiliginden kurumaya btrakllir. Uri.inlerin iddiasma gore bu
i§lem bir kac; kez tekrarlanabilmektedir. Gi>zlemlemler olc;i.irnlendirilerek sonuc; eldc edilir. Eger somu;; degeri % 50 ve iizeri c;lkarsa iiriin suya
dayantkhdtr veya suya c;ok dayan1khd1r raporu verilir ve belgelendirilir.
2. Giine~ koruyucu kremlerin Ultraviyole A (UVA) korumasuun "in
vitro" degerlendirilmesi : Bu test metodunda gtine§ kremlerinin vuciit
i.izerindeki gec;irgenliklerinin tespiti yaptlmaktadtr. Bunun ic;in belli yiizeylere siiri.ilen giine~ kremi i.iriiniini.in ge<;irgen.ligi ol<;iiliip degerlendirmeye ahmr.
3. Dudak parlatt.C1S1 ve ruj icrin vitro ile esneklik testi: Dudak parlatJC1St
ve mja uygulanan deney testinde amac;, zor ~artlarda da olsa dudak benzeri yi.izeydeki i.iri.in filminin baghhk derecesinin-oranmm belirlenmesidir. Bu test i<;in kau<;uktan meydana gelen benzer bir yi.izey kullantltr
ve hem yi.izeyin hem de sliriilen iiriini.in agtrllklan olc;iiliip i~lem soncast ktvnmhhk ve agtrhgt mc;i.iliir. Her i~lem en 10 defa tekrarlanmaktadlr.
4. Dudak parlatt.C1S1 ve ruj i<,;in kuru leke ve piiriiz testi: Bu deneysel
test metodunda mendil ile veya yag ic;ermeyen herhangi bir~ey ile silinen rujun renk ge<;i§ dayamkhhgmm tayin edilmesini saglar. Bunun
ic;in benzer yiizey olarak homojen ruj filminin yaytldtgt piiriizsiiz kollajen plaka kullamlmaktadtr ve i~lem 16 saat arallkstz bekletilmektedir.
5. Dudak parlatt.as1 ve ruj icrin yag lekesi ve pfuiiz test metotlan: Deneysel test metodu; yagh maddeler, gtda veya cilt .Sebumu ile temas1 halinde , rujun renk gec;i~ dayamkhhg1ll1n tayin ediltnesini saglar. Benzer
yiizey homojen ruj filminin yaytldtgt pi.iriizsi.iz kollajen plaka ile temsil edilmektedir.
6. Maskaramn "in vitro " suya dayarukl.tbgmm Ol<,;illmesi: Test, maskaralarm suya daya1ukldtk iddalanrun ispatt i<;in degerlendinne yapar. Test
metodu olarak; dogal sac;tan yap1lm1~ sahte kirpik ornegi, uygulamanm
9. Kozmetik i.iriinlerinde hassasllk analizleri: Ac;tlrm sonras1 periyodun
(PAO ) degerlendirilmesi: Kozmetik iirliniiniin ac;Jidlktan sonraki, tii·
keticiye hi<;bir zarar vermeden kullam!dtgt sliredir ve iiri.ini.in teknik
performans1 degil, tiiketici gi.ivenilirligi iizerine dayah denge par.tmetreleridir. Kozmetigin a<;Jhnas1, tiiketici tarafmdan ilk kez kullamldtgt
zaman anlamma gelir.
~
Uriiniin ya~am siiresi olarak PAO, yalmzca tiiketicinin
iiriinii kullamm ktsmuu ifade eder.
lO.Dermal iritasyon testi (in vitro): Bu test , deri iritasyon testidir.
Kitler iizerinde yap1hr Uri.iniin c ilt i.izerinde etkisini
denek kullanmadan gosteren bir veridir.
Birden c;ok formul arasmda kar§tla§hrma yap mak , deneklere uygulatmadan once fuiin ile ilgili fikir sahibi olmak amaCJ ile iiriiniin ara§·
ttrma-geli§tirme safhasmda tercih edilen bir testtir.
Ve ya denege uygulanmasmda sakm ca goriilen dununlarda "in vitro"
c;ah§ma yapmak her Zaman daha risksizdir.
Test, denegin verdigi tepkiden h er zaman farkh bir tepki ortaya c;tkarabilir, <;i.inkii "in vitro test" iiriinlin ii<; a~agt be§ yukan dununu ile ilgili on gorl.iyii saglamaktadtr.
11.Kozmetik i.iriinlerinde hassasllk analizleri: Kullanrm siiresi ve/ veya
sonrasmda hissedilen giizel koku, basit uygulama, memnuniyet veya
memnuniyetsizlik gibi hassasiyet ara~ tJrmalan bir kozm etik iiri.ini.iniin
ba~an veya ba~anstzhgmm gostergesini olu~turur.
Bu analizler, duyulann tepkilerini bilgi olarak verir: Gozle , koku ile, vb
... degerlendirmeler yapthr.
Mesela,"roll on "lann 24 saat kokuyu yok eder iddialart i<;in yaptlan testIer hassasiyet analizi orneklerindendir.
Hassasiyet analizi ile yapJ!an 2 tiir testten bahsedilebilir:
Expert and trained panel: Hassas ve yeti~tirilmi§ denekler.
Consumer test: Gene! tiiketici denekleri yor urnlan : kullanun sortras1 bu
ti.iketicilere doldurulan anket geri donii~iimleri ile yapthr.
17
Kimyagerler Dernegi
Veser Kimyevi Mad.A~.
veser
KIMVEVI MADDELER A.S .
mii;iterilere transfer edilir. Dogalhk smtflandmnast sayesi.nde formiil
iiri.inlerinin hangi oranda dogal kaynaklardan clde edildigini hesaplayabilirler.
geli~tiriciler
Kimya Market niteliginde olan firmamtz yakla~Ik 25 ytkhr kimyasal madde ithalatt ve pazarlamast yapmakta,formiilasyon destegi.
dam~manhk ve teknik yardtm hizmeti vermektedir. Firmamtzm satt~mt yapttgt kimyasallar ~oyle gruplandtr1labilir:
Kozmetik vc Deterjan Kimyasallan
Tekstil Yardtmci Maddelcri ve Kimyasallan
Tekstil Boyalan
Gtda Katki Maddckri
ila~ Hammaddeleri
Su ~artlandtrma-Havuz Kimyasallan
Madeni Yag Kimyasallan
Zirai ita~ Emulgatorleri
Metal Kimyasallan
Yapt Kimyasallan
Veser Kimy:mm prensibi mii~terinin tiim kimyasal hammadde ihtiyaCli1I kar~Jiamaya yoneliktir, Bu nedenle iiriin paletini geni~ tutar, yakla~tk 1500 adct iiriini.in sau~t yapmaktadtr.
Kuruldugu giinden bugi.ine siirekli geli§im ic;inde ohm fmnam1z :
1998 ytlmdan beri COGNiS KiMYA- KOZMETiK-DETENAN vc FONKSiYONEI. KiMYASALLAR bayiligi,
GIDA katkJ maddcleri bayiligi,
Basf iiriin gmplanndan
Spesiyaller
Low Foam surfaktanlar,
Polyalh.Tlene Glycoller
Trilon Serileri(chelating agent),
Biositler
Emulgatorler
Waxlar ve Wax Emulsiyonlan
Guerbet Alkol Etoksilatlan-Aikoksilatlan
Otomotiv ve Madeni yag kimyasallan
Aminler
(,i.iziiciiler
Polikarboksilatlar
Spesiyal Polimcrler
Korozyon inhibitoleri
Clanant iiriin gruplanndan
Fonksiyonel kimyasallar ve ti.im NIPA(preservatives,biocides) iiriinlerinin sat1~1
2009 y11Indan itibaren Akkim iiriinlerinin bayiligini yapmaktadtr.
Genel kimyasallar tedariginde onci.i olan 11rmamtz, yakla~tk 50 iilkeden
ithalat, 25 i.ilkeye ihracat yapmaktadtr.
2004 ythndan beri iLA<: HAJ\1MADDELERi bayiligi yapmaktadtr.
Bayisi oldugumuz firmalardan ve sat1~1111 yapugumz i.iriin gruplanndan
bahsetmek gerekirse:
Firmarmz 2003 yilmdan itibaren ISO 9001 :2000 ve 200H yilmda yeni
haliyle ISO 9001 :ZOOS belgesi almaya hak kazanm1~t1r.
Bu yd Cognis'in kurulu~unun ](J. yddoniimi.inii kuthmtyor.Ancak ftrmanm dogaJ kimyasallardaki ge<;mi~i 160 y.d oncesinde day:uuyor. Ge<;mi~te Henkel 'in ana i~lerinden birisi olan kimyasal hammaddeler, 1999
ydmda stmtcjik bir kararla aynlarak Cognis ismiyle yatmm firmalan tarafmdan yi>netilmek iizere sattldt. Boylece Henkel kendi markalanna
odaklamrken Cognis yenilenebilir hammadde pazannda lider tedarikc;i
olma yoluna gitti.
Yogun talehi daha htzh kar~tlamak, l ojistik hizmetindc de ba~ansm1 siirdi.irmek i<;in ;
Bugiin Cognis' in 30 i.ilkede iiretim tesisleri ve oOsleri, lOO 'iin iizerindeki i.ilkede de i~ ili~kisi var. Avrupa , Asya-Pasifik,Amerika vc Mrika
ana bolgeler olmak iizere i.iretim, servis ve satt~ anlammda diinyanm
her kii~esindc mi.i~terilerle yakm i~birligi ic;crisinde.
Degi;;en rekabet ko!;iullanna gore kendini yenileycn uyum saglayan, yo!
gosterici kimligiyk mii~teri menmuniyetini csas alan tirmamtz mi.i ~teri
odakh servis anlayt~tyla konusunda uzman miihendi.~ler ile her firmayla
ozel ohtrak ilgilenir ve her ti.irlii tcknik bilgiyi saglar.
Cognis'in Henkel'den aynhp bag1111S1Z bir kimya tcdarikc;isi olarak pazarda lider oyunculardan biri haline geldigi bu 10 y!lhk siirec; Arahk
2010 'da hisselerin Alman kimya devi BASF'e sat1~1 ile beraber son
buldu. Bu birle~me ile bcraber daha da geli~en iiriin portfiiyiiyle, varhk
gi>sterdigimiz pazarlarda mii:,aerilerimize daha iyi servis vermek hedefleniyor.
i~e yi.iregini koyan zihniyetimizk, bcraber c;ah~maktan zevk alacagmtza
inamyoruz.
istanbul Beylikdiizii -1\tzla depolan ve Ata~ehir oflsi haricinde
1988 ythnda Bursa ~ubesi ve deposn,
1997 ytlmda izmir ~ubesi ve dep osn,
2010 ytlmdaAdana ;;ubesi ve deposuyla hizmet vcrmektedir.
il.e~ Bilgllerimiz:
MerkezAt~hir!istanbul - inonii Mah.Ulusu Cad.Karde~ler i~ Merkezi No:6 Kat:2
Tel:+90-216 5760101(Pbx) • Fax:+90-216 5761312
Cognis enerji ve uzmanhgmt daha dogal c;ozi.imler bnlmaya yogunla~­
tmr. Cognis iiriinlerinin %70 'inden fa.-Jast dogal ve yenilenebilir kaynaklardan elde edilir.
Giirsu/BURSA -Giirsu OrganiZe Sanayi BOlgesi Kurtul~ Mah.Thrgut Ozal Cad.No:3
Tel:+90-224 376 1809 • Fax+90-224 376 1802
Cognis "24 temel Green Chemistry" prensibini 2002 ythnda kabul ederek encrji verimliligini arttlrma, attklan azaltma, yenilenebilir hammaddeleri kullanma, kirliligi engellemek i<;in attk sahntmmt diizenli
olc;me gibi iinlemlcri hayata gec;irdi. Du konudaki deneyimleri, ozellikle
i.iriinlerin ne kadar dogal oldugnnn gosteren smtflandtrma ile berabcr
Yiiregir/ADANA- Ozgiir Mah.2402 Sok.No:7/A
Tel:+90 322 324 4455 • Fax:+90 322 324 4050
Pmarb~l/iZMiR - 411 Sokak 6/A
Tel:+90 232 478 0171 • Fax:+90 232 478 0021
MaiiAdresintiz veser®veser.com.tr
18
Kimyagerler Dernegi
insanoglu yeryiiziinde var olduk~a
kimya da var olacakt:tr!
insanoglu var oldugu giinden beri madde ile ha§tr ne~ir olmu~ ve onu
kullanmt~ttr. Kimya Biliminin tarihini de o giinden ba~latmak san1flm ki bir
abartma olmayacakttr. Kimyanm tarih i<;indeki geli~imini bu alanla ilgilenen herkes bilir. Onun i.izerinde durmayacagtm. Kimya ve Kimya sektorii zaman i<;inde
onemini kaybetmi~ gibi goziikse veya oyle gosterilmeye <;ah~dsa da buna kattlsaytda i~ koluna girdi sagmak miimki.in degildir. <;iinkii kimya sektorii <;ok
layan bir sektordiir. Kimya olmadan diger bir<;ok sanayi dahnm olmast miimkiin
maddesini kimya sektorii saglamaktadegildir. Neredeyse her iiriiniin ham
dtr. ~oyle bir baktldtgmda;
Giibreler, temizlik iiriinleri, ila<;lar, kozmetik iiriinleri, boyalar, kimyasal maddeler, petro kimyasallar, sentetik iplikler, deterjan ve sabunlar, yaglar, kau<;uk ve lasYiizuncit Ytl Oniversitesi
tikler, plastikler, demir-<;elik ve daha bir <;ok iiriin kimya sektoriiniin iirettigi
Rektora
temel iiriinlerdir. Diger sanayi dallarma bakttgtmtzda kullandtklan malzemenin
hemen hepsi kimya sektoriiniin iirettigi maddelerdir.
ProjDr. Hasan CEYLAN
Son zamanlarda htzla yiikselen otomobil i.iretimine bir goz atarsamz hemen her par<;ast kimya sektoriini.in
iirettigi iiriinlerden olu~maktadtr.
Ktsaca ~unu diyebiliriz ki bir iilkede veya di.inyada kimya sanayisi geli~meden diger sanayi dallannm geli~mesi
mi.imkiin degildir.
Bu kadar onemli olan bir sektoriin yiiriitiicii giicii, ona goni.U vermi~ olan kimyagerler, kimya miihendisleri,
kimya teknisyenleri ve kimya laborantlan ve diger <;ah§anlardtr. Bu giiciin <;ok iyi yeti§mesi gerekmektedir.
Bu ama<;la iiniversitelerimiz ve ilgili fakiiltelerinin programlanm ve alt yaptlanm <;agtmtzm gereklerine gore
yeniden diizenleyip gi.ini.imiiz kimya sektoriiniin ne tiir elemanlara ihtiya<; duydugu da ara~ttnlarak ogrencilerini ona gore yeti§tirmeleri gerekmektedir.Aksi halde gerekli olmayan ve hi<; kullanamayacagt bilgilerle
doldurulmu§ olan ogrenciler mezun olduktan sonra sektore girdiklerinde bocalayacaklar ve uyum saglayabilmek i<;in uzun siire didinmek zorunda kalacaklardtr.
Degerli genc;lerimize ve ogrencilerimize onerim ~u olacakttr; kimya sektorii ve kimyact hi<;bir zaman onemini
kaybetmeyecektir.Yeter ki kendilerini, i§ piyasasmm istedigi derecede donammh olarak yeti~tirmi§ olsunlar.