Süt Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Bilgiler

•
SÜTÜN BESLENMEDEKİ ÖNEMİ NEDİR?
•
•
Bilinen gıdalar içinde en yüksek besin
değerine sahip olan süt, önemli bir
kalsiyum ve protein kaynağıdır.
Kalsiyum, vücudumuzdaki kemik ve diş
gelişimi, kasların düzgün çalışabilmesi
ve sinir sistemi için önemli fonksiyonları
olan bir mineraldir.
•
•
•
•
•
•
Süt ve süt ürünleri özellikle çocukların
ve gençlerin sağlıklı gelişimleri için
vazgeçilmez bir besin kaynağıdır.
Büyüme çağındaki çocuklarda-gençlerde
vücudun artan kalsiyum ihtiyacını
karşılamada büyük önem taşır.
Süt, çocukların ve gençlerin protein ve
çeşitli vitamin ihtiyaçlarını karşılamak
için de destek olur. Protein, özellikle
büyüme çağındaki çocukların zihinsel ve
bedensel gelişimiyle hücre yenilenmesi
ve onarımı için çok önemlidir.
Süt ve süt ürünlerini yeterince tüketmek
özellikle kız çocukları için çok daha
önemlidir. Anne olduklarında zayıf ve
güçsüz düşmemek için, çocuklarının
sağlıklı olması için çocukluk ve ergenlik
çağında yeterince süt ve süt ürünleri
tüketmeleri gereklidir.
Kadın-erkek bütün insanlar yaşlılıkta, ileri
derecelerde olduğunda en ufak düşmede
kemiklerin
kırılmasına
sebep
olan
osteoperoz denilen kemik erimesine
yakalanmamak için, özellikle çocukluk ve
gençlik çağlarında her gün yeterince süt ve
süt ürünleri tüketmeleri gereklidir.
Günlük beslenmenizde mutlaka yeterli
miktarda yoğurt, peynir, ayran, kefir gibi süt
ürünleri olmalıdır.
SAĞLIKLI İÇME SÜTÜ NASIL ÜRETİLİR?
 Çiftliklerde kapalı sağım ünitelerinde
sağılan sütler, çiftliklerden her gün,
genellikle günde iki kez toplanarak, hijyenik
şartlar ve soğutma koşulları sağlanarak özel
araçlar ile +4 °C derecede ve en kısa sürede
fabrikalara getirilir ve işlenir.
PASTÖRİZASYONUN AVANTAJLARI NELERDİR?
•
•
•
•
•
PASTÖRİZASYON NEDİR?
•
Pastörizasyon, çiğ sütte bulunan hastalık
yapıcı mikroorganizmaları yok etmek için
ileri teknoloji ürünü kapalı sistemlerde
gerçekleştirilen bir ısıl işlem tekniğidir.
Pastörizasyon,
süt
yoluyla
kolayca
bulaşabilen difteri, verem ve diğer
hastalıkların önlenmesi için en sağlıklı,
güvenilir yöntemlerden birisidir.
Pastörizasyon, sütün 72°C derecede en az
15 saniye tutulmasıyla gerçekleştirilir. Bu
sıcaklık ve süre çiğ sütte bulunan tüm
hastalık
yapıcı
mikroorganizmaları
öldürmek ve sütün besin değerini, protein,
kalsiyum ve vitaminleri korumak üzere
bilimsel olarak tespit edilmiştir.
•
Pastörizasyon,
çiğ
sütteki
zararlı
mikroorganizmaları öldürür, ancak sütün
besin değerine zarar vermez. Pastörize sütün
besin değeri yüksektir.
Pastörize sütte yararlı bakteriler de vardır.
Pastörizasyon, sütteki yararlı bakterilerin
çoğuna zarar vermez. Evde tencerede
kaynatılan
sütte
ise
faydalı
mikroorganizmalar da ölür, protein ve
vitaminler parçalanır ve süt doğal
özelliklerini kaybeder.
Pastörize içme sütü açılmadığı takdirde,
buzdolabında 6-7 güne kadar kalitesi
bozulmadan saklanabilmektedir.
Pastörize sütler gerek satış yerlerinde,
gerekse evlerde buzdolabında saklanmalıdır
ve son tüketim tarihinden önce, en kısa
sürede tüketilmelidir.
Sağlığımız için öncelikle pastörize günlük
süt tüketilmelidir. Bu imkan yok ise, uzun
ömürlü sütler de tüketilebilir. Günümüzde
bu sütler cam ambalaj veya kutu içinde
satılmaktadırlar.
Pastörize sütler veya uzun ömürlü (UHT)
sütler hiçbir katkı maddesi veya koruyucu
madde ve hastalık yapıcı zararlı mikrop
içermez. Ayrıca sütün besin değeri de büyük
oranda korunmaktadır.
NİÇİN SOKAK SÜTÜ ALMAMALIYIZ!



Güvenilir gıda, temiz, bozulmamış ve içinde
sağlığa zararlı maddeler bulunmayan, besin
değerini kaybetmemiş, tüketilmesi sağlık
açısından bir risk taşımayan, yani yenilip
içildiğinde kısa veya uzun vadede sağlımızı
bozmayacak olan gıdadır.
Gıdaların çeşitli şekillerde kirlenmesi, gıda
güvenliğini tehdit etmekte ve böylece
gıdaların sağlığımızı bozucu hale gelmesine
neden olabilmektedir.
Gıdalar, istenmeyen yabancı maddelerin
gıdaya
karışması,
hastalık
yapıcı
mikropların bulaşması, insan sağlığına
zararlı kimyasal maddelerin karışması veya
çevre kirliliği nedeniyle, havanın, suyun,
toprağın kirlenmesiyle, gıdalar da sağlığa
zararlı hale gelebilmektedir.
SOKAK SÜTÜ NEDEN TEHLİKELİDİR?
Süte tüketiciye ulaşana kadar;
•
•
•
•
•
•
•
SOKAK SÜTÜ NEDEN TEHLİKELİDİR?

Açıkta,
soğutma
düzeneği
olmayan
araçlarda veya ortamlarda satılan, soğutma
düzeneği olsa bile ne zaman sağıldığı,
antibiyotik
kalıntısı
olup
olmadığı,
nerelerden, hangi koşullarda toplandığı,
depolandığı, ne kadar bekletildiği, temiz
kaplara konulup konulmadığı, içine sağlığa
zararlı herhangi bir kimyasal madde katılıp
katılmadığı belli olmayan, ısıl işlem
görmemiş sütlere sokak sütü denir.
T.C.
ANKARA VALİLİĞİ
İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
Hayvan hasta ise hayvanın kendisinden,
Sağım yapan kişinin elinden veya temizliği
yapılmamış süt sağım makinesinden, sütün
konulduğu kaplardan,
Çevreden, havadan, sudan, yemden,
gübreden, haşerelerden ve insanlardan
birçok yabancı madde ve mikroplar
bulaşabilmektedir.
Sağılır sağılmaz uygun koşullarda saklanıp,
soğuk zincirle taşınmadığı için hastalık
yapıcı çok tehlikeli mikroplar içerebilmekte
ve mikroplar hızla çoğalabilmektedir.
Sokak sütlerindeki en önemli tehlike;
özellikle sıcak aylarında sokak sütlerine
bozulmalarını önlemek için karbonat, soda,
hatta çamaşır suyu gibi insan sağlığına çok
zararlı maddeler katılabilmesidir.
Ayrıca yağının alınması veya su katılarak
miktarının arttırılması gibi hileler de
yapılabilmektedir.
Besin değeri açısından ise, sokak sütü
dediğimiz açıkta satılan sütler kaynatılarak
tüketilmektedir. Uygulanan bu kaynatma
işlemi, sütün doğal yapısını bozmakta, sütün
tadının değişmesine yol açmakta ve besin
değerini yok etmektedir.
Detaylı Bilgi ve Başvuru İçin:
Ankara İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü ve İlçe Müdürlükleri
Tel: 0312 344 5950
Faks:0 312 315 6007
[email protected]
SÜT HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN
TEMEL BİLGİLER
Ankara 2015