CURIE`ler - Ufuk Taneri

KADIN &
BİLİM
UFUK TANERİ, Prof.Dr.
Matematik Bölümü, Doğu Akdeniz Üniversitesi
8.3.1998
Dünyada herşey için,
medeniyet için,
hayat için,
başarı için
en gerçek yol gösterici
ilimdir, fendir.
İlim ve fennin dışında
yol gösterici aramak
gaflettir, cahilliktir,
doğru yoldan sapmaktır.
M. Kemal ATATÜRK
• 20. Yüzyıl Bilim Kadınlarından Örnekler
• CURIE’ler
• Dünden Bugüne Eğitim ve Türk Kadını
•
Sözlerime 20. Yüzyıl Bilim Kadınlarından örneklerle başlıyorum.
Yaşanan tarihlere özellikle dikkat etmeliyiz…
ANDERSON, ELIZABETH GARRET
1836-1917
KADINLARIN mesleki eğitime,
özellikle
TIP EĞİTİMİNE KABUL EDİLMELERİ
için uğraş vermiştir.
BARTON, CLARA
1821-1912
Amerikan
KIZILHAÇ
ÖRGÜTÜNÜN
(American Red Cross)
KURUCUSU,
ÖĞRETMEN.
BOULANGER, NADIA
1887-1979
ORKESTRA ŞEFİ
20. YÜZYILIN
EN ÖNEMLİ
KOMPOZİTÖRLERİNDEN
MÜZİK ÖĞRETMENİ
CANNON, ANNIE JUMP
1863-1941
YILDIZ TAYFLARININ
SINIFLANDIRILMASINA
İLİŞKİN ÇALIŞMALARI
İLE TANINDI.
BİRÇOK YILDIZ VE 5
NOVA TESBİT ETMİŞTİR.
‘HANRY DRAPER –
KATALOĞU’ İÇİN YOĞUN
ÇALIŞMALAR YAPTI.
1938’de HARVARD
ÜNİVERSİTESİ ‘WILLIAM
CRANCH BOND ASTRONOMU’ ÜNVANINI ALDI.
Ü
CORI, GERTY
1896-1957
1947
Fizyoloji
ve
Tıp
NOBEL
ÖDÜLÜ.
KARI-KOCA
BİYOKİMYA BİLGİNİ.
1947 NOBEL FİZYOLOJİ
VE TIP ÖDÜLÜNÜ
BERNARDO HOUSSAY ile
PAYLAŞTILAR.
GLİKOZ 1-FOSFATını
“CORİ-ESTERi”ni (1936)
BULDULAR,
GLİKOZ-GLİKOJENDÖNÜŞÜMÜNE İLİŞKİN
“CORİ ÇEVRİMİ”Nİ
TANIMLADILAR.
ELION, GETRUDE
1918-
1988
Fizyoloji
Ve
Tıp
VİRÜS
ENFEKSİYONLARI
VE AIDS TEDAVİSİ
İLE İLGİLİ
İLAÇLARIN
GELİŞTİRİLMESİNE
ÇOK BÜYÜK
KATKILARI
OLMUŞTUR. II.DÜNYA
HARBİNDEN
İTİBAREN BERABER
ÇALIŞTIĞI DR.
HUTCHİNSON İLE
1988 NOBEL
FİZYOLOJİ VE TIP
ÖDÜLÜNÜ ALDI.
FLEMING, WILLIAMINA PATON STEVENS
1857-1911
1906’da ASTRONOM DERNEĞİ
ÜYELİĞİNE SEÇİLEN
İLK KADIN.
BİRÇOK ESERİ VARDIR. ANITSAL ‘DRAPER YILDIZ
TAYFLARI KATALOĞU’ BUNLARDAN BİRİDİR.
10 NOVA 52 BULUTSU VE YÜZLERCE DEĞİŞEN
YILDIZ KEŞFETTİ.
JACKOBI, MARY PUTNAM
1842-1906
1868’DE PARİS’TEKİ TIP OKULUNA KABUL
EDİLEN İLK KADIN OLDU.
11
DÖNEMİNİN EN ÜNLÜ HEKİMİ OLDU.
KADIN DOKTORLARIN ERKEK DOKTORLARA KIYASLA
DAHA AŞAĞI KONUMDA GÖRÜNMELERİ NEDENİ İLE
1872’DE
KADINLARIN TIP EĞİTİMİNİ GELİŞTİRME
DERNEĞİNİ KURDU.
KADIN HAKLARININ ATEŞLİ BİR SAVUNUCUSU OLDU.
TIP DERS KİTABLARI GİBİ 100’ü AŞKIN ESERİ VARDIR.
JORDAN, CAMILLE
1838-1922
”JORDAN CEBİRLERİ ” ONUN ADINA ADLANDIRILDI.
GEOMETRİ, CEBİR, TOPOLOJİ BİLİM DÜNYASINA
ÇOK KATKILARI OLDU.
1876-1912’de MATEMATİK PROFESÖRÜ OLARAK
POLİTEKNİKTE ÇALIŞTI.
1885’te ÜSTLENDİĞİ
“ JOURNAL DE MATHEMATIQUES PURES ET APPLIQUES”
BİLİMSEL MATEMATİK DERGİSİNİN
YAYIN YÖNETMENLİĞİNİ ÖLÜMÜNE DEK SÜRDÜRDÜ.
LONSDALE, DAME KATHLEEN
1903-1971
KRISTAL YAPILARININ XIŞINLARI İLE İNCELENMESİNE
YÖNELİK TEKNİKLER
GELİŞTİRDİ.
BU TEKNİKLERİ AYRICA TIP’A,
ÖZELLİKLE SAFRA KESESİ TAŞLARININ TESBİTİNE DE UYGULADI.
1945’te LONDRA’DAKİ “ROYAL
SOCIETY” ÜYELİĞİNE SEÇİLEN
İLK KADIN OLDU.
1946’DA LONDRA ÜNİVERSİTESİ
UNIVERSITY COLLEGE’DE KİMYA
PROFESÖRÜ OLARAK ATANDI.
1956’DA D.B.E. DAME OF THE
BRITISH EMPIRE ÜNVANI
İLE
ÖDÜLLENDİRİLDİ.
MEITNER, LISE
1878-1968
1966 ENRICO-FERMİ ÖDÜLÜNÜ
URANYUM ÇEKİRDEĞİNİN BÖLÜNMESİNE (FİSYON)
İLİŞKİN ÇALIŞMALARA KATKILARI İLE
OTTO HAHN VE FRITZ STRASSMAN’LA PAYLAŞTI.
MONTESSORI, MARIA
1870-1952
KENDİ ADIYLA ANILAN
“MONTESSORİ EĞİTİM SİSTEMİ”nin
KURUCUSU.
MONTESSORİ SİSTEMİ
“ÇOCUĞUN
YARATICI POTANSİYELİNE VE
ÖĞRENME İSTEĞİNE İNANMA,
KİŞİLİĞİNE SAYGI GÖSTERME
İLKELERİNE”
DAYANIR.
FELSEFESİ
BİREYSEL İNİSİYATİF VE
KENDİNİ YÖNLENDİRMEDİR.
1894’te
ROMA ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİNİ BİTİREREK
İTALYA’NIN
İLK KADIN DOKTORU OLDU.
20. Yüzyıl Bilim Kadınlarından bazı örnekler gördük.
ANCAK
CURİE’LER ÜZERİNDE ÖZELLİKLE DURMAK
İSTİYORUM.
1867-1934
1897-1956
MARIE CURIE,
1867-1934
1903 Nobel Fizik Ödülü
1911 Nobel Kimya Ödülü
1903’te NOBEL FİZİK ÖDÜLÜNÜ EŞİ PIERRE CURIE VE
HENRI BECQUEREL İLE PAYLAŞMIŞTIR.
1911’de NOBEL KİMYA ÖDÜLÜNÜ İSE TEK BAŞINA
KAZANMIŞTIR.
PARİS’TE 1893’te FİZİK LİSANSI, 1894’te MATEMATİK
LİSANSI ALIR. 1895’te EVLENEN MARIE VE PIERRE CURIE
YILLAR BOYU SÜRECEK VERİMLİ BİR İŞBİRLİĞİNİN
TEMELİNİ ATARLAR.
1898’te ÖRNEĞİN POLONYUMU VE RADYUMU BULARAK
BİLİM TARİHİNDE YENİ BİR ÇIĞIR AÇARLAR.
1903’te “Radyoaktif maddeler üstüne araştırmalar” BAŞLIKLI
TEZİYLE DOKTORA DERECESİNİ ALAN MARIE CURIE
AYRICA EŞİ PIERRE’LE BİRLİKTE
ROYAL SOCIETY’nin DAVY MADALYASI İLE
ÖDÜLLENDİRİLİR.
1897 ve 1904’te KIZLARI IRENE VE EVE’İN DOĞUMU
MARIE’NİN YOĞUN BİLİMSEL ÇALIŞMALARINI
ENGELLEMEZ.
1906’DA EŞİNİ KAYBEDER. BU MARIE’Yİ DERİNDEN
SARSMIŞTIR, ANCAK KENDİSİNİ TÜMÜYLE
BİLİME ADAR.
1906’da MARIE, EŞİNİN ÖLÜMÜYLE BOŞALAN, SORBONNE
ÜNİVERSİTESİ FİZİK KÜRSÜSÜNE ATANIR ve BU ÜNİVERSİTEDE DERS VEREN İLK KADIN ÖĞRETİM ÜYESİ OLUR.
1908’DE PROFESÖRLÜĞE YÜKSELTİLİR.
1910’da RADYOAKTİFLİK üzerine çalışmalarını yayımlar ve
1911’de de KATIKSIZ RADYUM ELDE ETMEĞİ BAŞARDIĞI
İÇİN NOBEL KİMYA ÖDÜLÜNÜ KAZANIR.
1914’te PARİS ÜNİVERSİTESİNDE RADYUM ENSTİTÜSÜNÜN
KURULMASINA ÖNCÜLÜK EDER.
1. DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA MARIE CURIE KIZI IRENE İLE
BİRLİKTE FRANSIZ ORDUSUNDA RADYOLOJİ SERVİSLERİNİN
KURULMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR YAPAR.
1918’te RADYOLOJİ ENSTİTÜSÜ
MARIE CURIE’NİN YÖNETİMİ ALTINDA VE
KIZI IRENE’İN DE BULUNDUĞU GÜÇLÜ BİR ARAŞTIRMA
KADROSU İLE KURULUR.
BU MERKEZ KISA SÜREDE NÜKLEER FİZİK VE KİMYA
DALINDA ULUSLARARASI ÜNE SAHİP BİR DURUMUNA GELİR.
1922’de TIP AKADEMİSİ ÜYELİĞİNE SEÇİLEN MARIE
BUNDAN SONRAKİ ARAŞTIRMALARINI
RADYOAKTİF MADDELERİN KİMYASAL YAPILARININ
ARAŞTIRILMASINA VE BU MADDELERİN TIP ALANINDAKİ
UYGULAMALARI ÜZERİNE YOĞUNLAŞTIRIR.
MARIE CURIE’NİN EN ÖNEMLİ KATKILARINDAN BİRİ DE
YALNIZCA HASTALIKLARIN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN DEĞİL
AYNI ZAMANDA NÜKLEER FİZİK VE KİMYA ARAŞTIRMALARINA KAYNAK SAĞLAMAK AMACI İLE
RADYOAKTİF ELEMENTLERİN BİRİKTİRİLMESİ
ZORUNLULUĞUNU GÖSTERMESİDİR.
ONUN BU ÇABALARI İLE TOPLANAN RADYOAKTİF
MADDELER 1930’lardan SONRA GELİŞTİRİLEN
PARÇACIK HIZLANDIRICILARININ ORTAYA ÇIKMASINA
KADAR YARARLANILAN YEGANE KAYNAK OLUR.
BU ENSTİTÜNÜN YILLARCA RADYUM D VE POLONYUM
TOPLAYARAK BİRİKTİRDİĞİ 1.5 GR. RADYUM,
1920’lerin SONLARINDA ve 1930’ların BAŞLARINDA
GERÇEKLEŞTİRİLEN DENEYLERİN VE
IRENE CURIE’nin 1926’da EVLENDİĞİ EŞİ FREDERIC JOLIOTCURIE İLE BİRLİKTE YÜRÜTTÜĞÜ ARAŞTIRMALARIN
BAŞARIYA ULAŞMASINDA ÖNEMLİ ROL OYNAR.
BU ÇALIŞMALAR
SIR JAMES CHADWICK’in NÖTRONU BULMASINA,
1934’te IRENE Ve FREDERIC JOLIOT-CURIE’lerin
YAPAY RADYOAKTİFLİĞİ KEŞFETMELERİNE GİDEN YOLU
AÇMIŞTIR.
…
MARIE CURIE BU BULUŞTAN BİRKAÇ AY SONRA
RADYOAKTİF IŞINLARIN NEDEN OLDUĞU KAN
KANSERİNDEN ÖLMÜŞTÜR.
BİLİME KATKILARI …KENDİSİNE İKİ NOBEL ÖDÜLÜ GETİREN
ÇALIŞMALARI YANINDA
KENDİSİNDEN SONRA GELEN
NÜKLEER FİZİKÇİLER VE KİMYACILAR KUŞAĞI ÜZERİNDE
BIRAKTIĞI KALICI ETKİLERLE DE BELİRLENEN MARIE CURIE
BİLİMSEL BULUŞLARIN HİÇBİR KARŞILIK BEKLEMEKSİZİN
İNSANLIĞIN HİZMETİNE SUNULMASI GEREKTİĞİNİ
İNANÇLA SAVUNARAK BİLİM TARİHİNDE YERİNİ ALMIŞTIR.
IRENE JOLIOT-CURIE 1896-1956
1935 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ
( MARIE ve PIERRE CURIE’nin KIZLARI RENE İLE 1926’da
EVLENEN FREDERIC JOLIOT BU İKİ BİLİM ADAMINA DUYDUĞU DERİN
SAYGI VE BAĞLILIĞIN GÖSTERGESİ OLARAK KARISININ SOYADINI DA
KENDİNİNKİNE EKLEDİĞİNDEN JOLIOT-CURIE ADIYLA ANILIR.
KARI-KOCA FİZİKO-KİMYACIDIRLAR.)
SEKİZ YAŞINDA İKEN BABASINI YİTİREN IRENE’in BAKIMINI
VE İLK EĞİTİMİNİ BÜYÜKBABASI ÜSTLENİR. LİSE ÇAĞINA
GELDİĞİNDE BİR SÜRE ANNESİNİN ve ÜNİVERSİTEDE YAKIN
DOSTLARININ VERDİĞİ FİZİK, MATEMATİK ve KİMYA
DERSLERİ İLE EVDE YETİŞTİRİLİR.
1914’te COLLEGE SEVİGNE’den DİPLOMASINI ALARAK
FİZİK EĞİTİMİ YAPMAK ÜZERE SORBONNE ÜNİVERSİTESİNE
KAYDOLUR.
1.DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA BİRYANDAN ÖĞRENİMİNİ
SÜRDÜRÜRKEN BİR YANDAN DA RÖNTGEN CİHAZLARI İLE
DOLDURULMUŞ AMBULANSLARLA CEPHELERİ DOLAŞAN
ANNESİNİN YANINDA HEMŞİRE VE RÖNTGEN TEKNİSYENİ
OLARAK ÇALIŞIR.
SAVAŞIN BİTİMİNDE PARİS RADYUM ENSTİTÜSÜNE
MARIE’NİN ASİSTANI OLARAK GİRER.
1920’de SORBONNE’dan FİZİK-MATEMATİK LİSANSINI
1925’te “ POLONYUMUN ALFA IŞIMASI”na İLİŞKİN TEZİ İLE
DOKTORA DERECESİNİ ALIR.
AYNI YIL RADYUM ENSTİTÜSÜNDE ÇALIŞMAYA BAŞLAYAN
FREDERIC JOLIOT İLE YEDİ YILDIR ANNESİNİN YANINDA
LABORATUVAR TEKNİKLERİ VE RADYOAKTİFLİK
KONUSUNDA BİLGİSİNİ DERİNLEŞTİRMİŞ OLAN IRENE CURIE
ARASINDAKİ VERİMLİ ÇALIŞMA ARKADAŞLIĞI GİDEREK
SEVGİYE DÖNÜŞÜR ve 1926’da EVLENİP 30 YIL BOYUNCA
HEMEN HEMEN TÜM ARAŞTIRMALARINI BİRLİKTE
YÜRÜTÜRLER.
1927’de KIZLARI HELENE’in 1932’de OĞULLARI PIERRE’in
DOĞUMLARI IRENE’in BİLİMSEL ÇALIŞMALARINI
AKSATMAZ.
ÖZELLİKLE 1931-1934 YILLARINDA
YAPAY RADYOAKTİFLİK ÜZERİNE EŞİ FREDERIC İLE
BİRLİKTE ÇALIŞIR ve 1935 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜNÜ
BİRLİKTE KAZANIRLAR.
ALMANYA’da HİTLER’in İKTİDARA GELMESİ İLE GİDEREK
GERGİNLEŞEN SİYASİ ORTAMDA FAŞİZM YANLISI
GÖSTERİLERİN YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE SİYASAL VE
TOPLUMSAL GÖRÜŞLERİNDE DE ORTAK OLDUĞU EŞİ
FREDERIC GİBİ FRANSIZ SOSYALİST PARTİSİNE VE
ANTİFAŞİST AYDINLARIN TETİKTE BEKLEME KOMİTESİNE
KATILAN IRENE
1936’da HALK CEPHESİ HÜKÜMETİNDE GÖREV ALAN ÜÇ
KADIN ÜYEDEN BİRİ OLUR.
EĞİTİM BAKANLIĞINDA BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDAN
SORUMLU BAKAN YARDIMCISI OLAN IRENE BU GÖREVDE
SADECE DÖRT AY KALIR . ANCAK BU SÜREDE
CNRS ULUSAL BİLİMSEL ARAŞTIRMA MERKEZİ GİBİ
ÖNEMLİ BİR ARAŞTIRMA KURUMUNUN ÖRGÜTLENMESİNİ
Ve EĞİTİM SİSTEMİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİNİ SAĞLAR.
BUNA KARŞILIK
KADINLARA DA ÜYELİK HAKKININ TANINMASI İÇİN
FRANSIZ BİLİMLER AKADEMİSİNE YAPTIĞI BAŞVURULARDAN OLUMLU BİR SONUÇ ALAMAZ.
NİTEKİM,
PIERRE CURIE’yi ÜYELİĞE KABUL EDERKEN,
EN YAKIN ÇALIŞMA ARKADAŞI OLAN
MARIE CURIE’NİN ÜYELİĞİNİ,
İKİ KEZ NOBEL ÖDÜLÜ ALDIKTAN SONRA BİLE
KADIN OLDUĞU GEREKÇESİ İLE ÇEVİREN BİLİM AKADEMİSİ,
AYNI ANLAYIŞI
JOLIOT-CURIE AİLESİNE DE UYGULAR. İKİ KEZ
ÖNERİLMESİNE KARŞIN IRENE ÜYELER ARASINA ALINMAZ.
1937’de SORBONNE’da ÖLÜNCEYE DEK SÜRDÜRECEĞİ
PROFESÖRLÜK GÖREVİNE GETİRİLİR.
IRENE’in EŞİNDEN BÜYÜK ÖLÇÜDE BAĞIMSIZ OLARAK
YÜRÜTTÜĞÜ EN ÖZGÜN ÇALIŞMASI
URANYUM ÇEKİRDEĞİNİN BÖLÜNMESİ (FİSYON)
ÜRÜNLERİNE İLİŞKİNDİR.
NÖTRONUN ÇARPTIĞI URANYUM ÇEKİRDEĞİ,
AĞIRLIĞI BİRBİRİNE YAKIN İKİ AYRI PARÇAYA BÖLÜNEREK
LANTANİTLER SERİSİNDEN ELEMENTLERİN VE BARYUMUN
İZOTOPLARINA DÖNÜŞÜYORDU.
ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ SIRASINDA PEKÇOK NÖTRON
ORTAYA ÇIKTIĞINDAN HER NÖTRONUN YENİ BİR
ÇEKİRDEĞE ÇARPARAK BÖLECEĞİNİ VE BÖYLECE
“ZİNCİRLEME ÇEKİRDEK TEPKİMESİ”nin GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEĞİNİ ANLAYAN JOLIOT-CURIE’ler
BU TEPKİMEDE ÇIKACAK
OLAĞANÜSTÜ ENERJİ PATLAMASININ
II. DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA KÖTÜ AMAÇLA KULLANILACAĞINI BİLDİKLERİNDEN BULGULARINI GİZLERLER: BU
BİLGİLERİN YAYILMASINDA SAKINCA KALMAYACAĞI ANA
DEĞİN SAKLANMALARI İSTEĞİ İLE MÜHÜRLÜ BİR ZARF
İÇİNDE 30 Ekim 1930 TARİHLİ, ORTAK İMZALI BELGE
FRANSIZ BİLİMLER AKADEMİSİNE SUNULUR. HAKİKATEN
BU BELGE 1949 YILINA DEK ÖYLECE KORUNUR.
ENDİŞELERİNDE HAKLIDIRLAR:
NİTEKİM
1942 YILINDA İLK KEZ ABD’de ve FERMİ TARAFINDAN
GERÇEKLEŞTİRİLEN ZİNCİRLEME TEPKİ
ATOM BOMBASININ YAPIMINDA KULLANILIR.
MARIE ve PIERRE CURIE GİBİ
IRENE ve FREDERIC JOLIOT-CURIE’lerin de
BİLİMİN İNSANLIK MENFAATİNE KULLANILMASINDAKİ
HASSASİYETLERİNİ BURDA GÖRÜYORUZ:
BİLİM ADAMININ SİYASAL VE TOPLUMSAL BİLİNCİ İLE
BARIŞ VE İNSAN HAKLARI UĞRUNA BİRLİKTE SAVAŞAN BİR
ÇİFT OLMUŞLARDIR.
IRENE 1946’da RADYUM ENSTİTÜSÜ YÖNETİCİLİĞİNE
ATANIR. AYNI YIL, FREDERIC JOLIOT-CURIE
BAŞKANLIĞINDA KURULAN ATOM ENERJİSİ KOMİSYONU
İKİNCİ BAŞKANLIĞINA GETİRİLİRSE DE
1950 YILINDA KOCASI GİBİ POLİTİK SEBEPLERLE BU
GÖREVDEN ALINIR.
BU YILLARDA SAĞLIĞININ GİDEREK BOZULMASINA
ALDIRMAKSIZIN ORSAY NÜKLEER FİZİK MERKEZİNİN
KURULUŞU İÇİN VAR GÜCÜ İLE UĞRAŞIR.
ANCAK 59 YAŞINDA VE YILLARCA RADYOAKTİF IŞIMA İLE
İÇİÇE OLMAKTAN DOLAYI ANNESİ GİBİ KAN KANSERİNDEN
1956’DA ÖLÜR.
IRENE’in NÜKLEER FİZİK MERKEZİ KURULUŞUNU
TAMAMLAYARAK DEV TANECİK HIZLANDIRICILARINI
ÇALIŞTIRAN DA EŞİ FREDERİC OLUR.
CURIE’lerin ÜÇÜNCÜ KUŞAĞINDA
IRENE VE FREDERIC JOLIOT-CURIE’lerin KIZLARI HELENE DE
ANNE VE BABASI GİBİ NÜKLEER FİZİĞİ SEÇERKEN
OĞULLARI PIERRE İSE BİYOLOJİYE DE DUYDUĞU İLGİSİ İLE
BİYOFİZİK ALANINDA UZMANLAŞIR.
•
BİLİYORUZ Kİ
OSMANLI İMPARATORLUĞU İLK BİRKAÇ YÜZYILINDA
EĞİTİM KURUMLARI ERKEK ÇOCUKLARI HEDEF ALMIŞTIR.
BU ESASLA OSMANLI İMPARATORLUĞU YILLARI MAALESEF
KADININ EĞİTİMDE KAYIP YILLARIDIR.
CUMHURİYET DÖNEMİNDE ATATÜRKÜN KADIN AÇISINDAN
ÜZERİNDE DURDUĞU : KADININ ÇEŞİTLİ MESLEKLERE
GİRMESİ, YANİ ÇAĞDAŞLAŞMADIR.
“DÜNYADA YAPILAN
BÜYÜK İŞLERİN HEPSİ
KADININ ESERİDİR”
M.Kemal ATATÜRK
ÇAĞDAŞLAŞMANIN ÖNEMLİ UNSURLARINDAN OLAN LAİK
DÜZENİN SAĞLANMASI, ÇAĞDAŞ DEVLET DÜZENİNİN TEMEL
TAŞIDIR. BU DÜZENDE KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ SÖZ KONUSUDUR.
EĞİTİM KURUMLARI LAİK İLKELERE GÖRE DÜZENLENİR.
LAİK DEVLETTE HUKUKİ İŞLEMLER, AKIL, MANTIK,
İHTİYAÇ VE HAYATIN GEREKLERİNE GÖRE DÜZENLENİR.
BUNUN SONUCU DA KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİDİR.
ATATÜRK TÜRK TOPLUMUNDA ÇAĞDAŞLAŞMAYI BİR YAŞAM
DAVASI, BİR VAR OLMA MÜCADELESİ OLARAK KABUL EDER.
BUNUN İÇİN DE YASAL DÜZENLEMELERİ VE
GERÇEKLEŞTİRDİĞİ TEMEL İNKILAP VE REFORMLARI
ÖZETLERSEK:
3 MART 1924’te TEVHİDİ TEDRİSAT ( öğretimin birleştirilmesi)
KANUNU İLE EĞİTİM MERKEZİLEŞTİRİLİR.
İLKOKUL KIZ-ERKEK AYIRIMI YAPILMAKSIZIN HERKES İÇİN
ZORUNLU HALE GETİRİLİR. KIZ ÇUCUKLARINA DA
ORTAOKUL, LİSE, ve YÜKSEK ÖĞRENİM FIRSATI VERİLİR.
ATATÜRK’e GÖRE LAİKLİK AKILCILIKTIR, BİLİMSELLİKTİR
Ve BİLİMSELLİĞİ GENÇ KUŞAKLAR EĞİTİM BİRLİĞİ İÇİNDE
ALABİLİRLER.
1924 TEVHİDİ TEDRİSAT KANUNU İLE TEOKRATİK (YANİ
DİNE DAYALI) DÜZENİN KADIN ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ
ETKİLERİNİN ORTADAN KALKMASI AMAÇTIR.
1926’da KABUL EDİLEN MEDENİ KANUN İLE DE KADIN
HUKUK AÇISINDAN YASAL HAKLARINI ELDE ETMİŞTİR.
BUGÜN
ÖZELLİKLE ZAMAN ZAMAN EĞİTİMDE YAPILAN
REFORMLARLA, KIZ-ERKEK AYIRIMI
YAPILMAKSIZIN,OKUR-YAZAR ORANI OLDUKÇA YÜKSELMİŞ
ANCAK İSTENEN DÜZEYE GELMEMİŞTİR.
TÜRK KADINI BUGÜN
EŞ VE MESLEK SEÇME KARARLARINI KENDİSİ
VEREBİLMESİNE RAĞMEN
TÜRK AİLESİNİN TİPİK BİR ÖZELLİĞİ OLARAK
KADININ YERİ VE ROLÜ HENÜZ ÖZLENEN KADINERKEK EŞİTLİĞİ ŞEKLİNDE GELİŞMEMİŞTİR.
ÖZELLİKLE KIRSAL KESİMDE VE EĞİTİMDEN NASİBİNİ
ALAMAMIŞ KADINLAR ÜZERİNDEKİ EŞİTSİZLİKLER
1998’e GELDİĞMİZ HALDE MEVCUTTUR.
ÇALIŞAN KADIN EV VE ÇOCUKLARIN SORUMLULUĞUNA EK
OLARAK İŞ SORUMLULUĞUNU DA ÜSTLENMİŞTİR.
KÜLTÜREL DEĞERLERİ ÇOCUKLARINA AKTARMA YANINDA
ONLARIN KONTROLÜNÜ DE HALEN BÜYÜK ÇOĞUNLUKLA
KADIN ÜSTLENMEKTEDİR.
ÖZLENEN …. GELENEK VE GÖRENEKLERİMİZDEN
KAYNAKLANAN KADINA SAYGI, AİLE REİSİ ERKEĞE
BAĞLILIK VE DAYANIŞMA YAKLAŞIMININ
TOPLUM SAĞLIĞI, REFAHI İÇİN KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ,
HAYATI HAKİKİ ANLAMDA PAYLAŞIM BİLİNCİNE
ÇEVRİLMESİDİR.
HALBUKİ
GENELDE KADINDAN BEKLENEN, BU SIYRILINAMIYAN
GELENEKSEL ROLLERİNİ AKSATMADAN
İŞ SORUMLULUĞUNU DA YÜKLENMESİDİR.
HİÇ KUŞKUSUZ
İYİ EĞİTİLMİŞ, UYGAR, KENDİNE GÜVENEN,
LAİKLİK İLKESİNİ BİR YAŞAM TARZI OLARAK KABUL EDEN
ÇEKİRDEK AİLEDE KADIN
ÇOCUKLARIN EĞİTİLMESİNDE, KÜLTÜRÜN KUŞAKTAN
KUŞAĞA AKTARILMASINDA EN ÖNEMLİ ROLÜ OYNAR.
BUNUN SONUCU DA
ÇAĞDAŞ TOPLUM ÜLKEYİ HER KONUDA İLERİYE GÖTÜRÜR.
TÜRK İNSANINA BÖYLESİ GÜZEL BİR YAŞAM YARAŞIR.