¡yeri startı için dü¡ünceler 1

1 ⁄¡yeri startı için dü¡ünceler
Tek ki¡ilik i¡letme dahi olsa, bir i¡letme kurmadan önce her¡eyin çok iyi dü¡ünülmü¡ olması gerekir. Bu sebepten dolayı, Brandenburg Eyaleti’nde sizlere yardımcı olacak
olan, birçok danı¡ma merkezi mevcuttur. Bu
danı¡ma merkezlerinde konunun uzmanı
ki¡iler tarafından ücretsiz olarak bilgilendirilirsiniz. Bu danı¡ma merkezleri, Brandenburg Eyaleti ve Avrupa Yapı Fonu (ESF ve
EFRE) tarafından finanse edilmektedir.
⁄¡ planı
¬ayet kendi i¡yerinizi kurmak istiyorsanız, bu
a¡amada bir i¡ planı veya ticari konsept
(Businessplan) size yardımcı olur. ⁄¡bu plan
veya konseptin hazırlanması esnasında,
mesleki ve ticari bilgilerinizin kurmayı planladı√ınız i¡yeri için yeterli olup, olmadı√ını
anlarsınız. Bu a¡amada, bilgisayar programları geli¡tirmeniz, bir restaurant/lokanta veya
sanatçı olarak bir i¡yeri açmak istemeniz
önemli bir rol oynamaz: Bir i¡yeri planı hertürlü kurulu¡ hazırlı√ında gereklidir.
A¡a√ıda takibeden konuya toplu bakı¡
bölümü, mutlaka cevaplamanız gereken
soruları kapsamaktadır. Burada, ¡üphesiz ki
sadece kısıtlı oranda konulara e√ilebilece√iz. Çünkü, bran¡lara ve kurmayı planladı√ınız i¡letmenin büyüklü√üne göre
açıklı√a kavu¡turulması gereken birçok
ba¡ka sorular da vardır. Brandenburg Eyaletine ba√lı danı¡manlık hizmeti veren kurum
çalı¡anları müracat etmeniz halinde kurulu¡unuzda hangi soruların gündeme gelece√ini size söyleyeceklerdir.
Giri¡imci
- Kurmayı planladı√ınız kendi i¡yeriniz için
hangi mesleki bilgi ve belgelere
sahipsiniz?
- Ki¡isel yapı olarak, kendi i¡yerinizi
açmaya uygun musunuz? (rizikoları bilen
ve hesabını ona göre yapan, i¡i sonuna
kadar götürebilen vb.)
36
⁄¡yeri startı için dü¡ünceler
Ürün/Hizmet
- Hangi ürünü/hangi hizmeti üretmek/
satmak istiyorsunuz?
- Piyasaya yaptı√ınız arzınızdaki özellik
nedir?
- Fiyatınızı/ücretinizi hangi esasa göre
belirliyorsunuz?
Mü¡teri
- Müiteriniz kimdir ve nerede
bulunmaktadır?
- Mü¡terinizin hangi ihtiyaçları/problemleri
bulunmaktadır?
- Mü¡terileriniz size kısa (1-3 yıl) ve uzun
vadede (4-7 yıl) hangi ciroları getirecektir?
Ciro (Umsatz) = Satılan ürün miktarı/Hizmet
x Birim satı¡ fiyatı
Rekabet
- Rakipleriniz kimlerdir
- Ürün fiyatları rakipte ne kadar?
- Rakiplerinizin en güçlüleri ve en zayıfları
kimlerdir?
- Bu zayıflara kar¡ı neler yapabilirsiniz?
Bulunulan yer
- Ürünlerinizi nerede ve nasıl mü¡teriye
sunmaktasınız (do√rudan satı¡, internet
yoluyla, piyasaya süren bir ortak yoluyla)?
Bulunulan yer (Standort) = ⁄¡letmenizin bulundu√u yerdir.
Hukuki ¡ekil
- Hangi hukuki i¡letme ¡ekli için karar
verdiniz? Hangi sebepten dolayı?
Hukuki i¡letme ¡ekli (Rechtsform) = Tek ki¡ilik ¡irket, Limited ¡irket (GmbH), Vatanda¡lık
hakkından do√an adi ¡irket vs.
Finans planı
Finans planınızda kapital ihtiyacınızın ne kadar olaca√ını ve bunu nasıl finanse
edece√inizi hesaplayınız. Bunun yanısıra,
projenizin verimli olup, olmayaca√ını da tespit ediniz. Gerekli olan belgeleri danı¡manınızla birlikte hazırlamalısınız:
- ⁄htiyaç duyulan sermaye planı
(Kapitalbedarfsplan)
· Ki¡isel sermaye ihtiyacı: Güncel ki¡isel
ya¡am giderlerinizin miktarı nedir (geçim
giderleri, sigortalar, kira vs.)?
· ⁄¡yeri kurmak için gerekli olan sermaye
ihtiyacı: ⁄¡yeri kurmak için gerekli
Sermaye miktarı (Gründungskosten) ne
kadar (bilgisayar, bilgisayar programı,
alet, kira depoziti, ilk mal varlı√ı vs.)
· Açılan i¡yerinin yürümesi için gerekli olan
sermaya ihtiyacı: ⁄¡yerinizin i¡letme giderleri ne kadardır (mallar, i¡letme gereçleri,
i¡letme sigortası, kira, haberle¡me, personel vs.)
· Kendi sermayeniz (Eigenkapital) :
Kendi sermayeniz ne kadar?
· Kendi sermayeniz = Kendi birikiminiz olan
para veya ailenizin size açtı√ı kredi
· Yabancı sermaye (Fremdkapital): Yabancı
sermayeye ihtiyacınız var mı, ¡ayet bu
sorunun cevabı evet ise: Ne kadar yabancı sermayeye gereksinim var?
· Yabancı sermaye = Bankanızdan
alaca√ınız kredi
· Emniyet tedbirleri (Sicherheiten) : Krediniz
için neleri garanti olarak gösterebilirsiniz?
Emniyet tedbirleri = Örne√in, kredinizi geri
ödeyememeniz halinde, bankaya bırakaca√ınız, hayat sigortası, tasarruf hesapları,
arabalar, makinalar ve benzeri rehineler.
· Te¡vik programları (Förderprogramme):
Hangi resmi te¡vik programları sizin için ilginç?
Förderprogramme = Brandenburg Eyaleti’nin ve Federal Devletin ¡irket kurucularına
ve i¡letmelere uygun ¡artlarda vermi¡ oldu√u kredidir.
- Likidite/nakit planı (Liquiditätsplan)
Tahmini gelir ve giderleriniz (kredi geri ödemeleri de dahil) ne kadar ve gelecek ay için
size ne kadar para artmaktadır?
Detaylı bilgi için:
- Bro¡ürler „Kim? Ne? Kimin ⁄çin?
⁄¡yeri Kurmak ⁄steyenler ⁄çin Yönlendirme
Klavuzu, Giri¡imciler, Brandenburg
Eyaletindeki Yatırımcılar“
- Sipari¡ adresleri : Brandenburg Eyaleti
Ekonomi Bakanlı√ı (Ministerium für Wirtschaft des Landes Brandenburg)
Heinrich-Mann-Allee 107
Öffentlichkeitsarbeit
14473 Potsdam
yada a¡a√ıdaki ⁄nternet adreslerinden
indirebilirsiniz:
- www.agil-brandenburg.de
- Federal Ekonomi ve ⁄¡ Bakanlı√ı’nın
Giri¡imci/Müte¡ebbis Sitesi
www.existenzgruender.de
Burada, i¡yeri kurma „Existenzgründung“
konusu hakkında hertürlü geni¡ bilgiye
ula¡ırsınız.
- Verimlilik planının gözden geçirilmesi
(Rentabilitätsvorschau)
Tahmini cironuz (Umsatz) i¡letme giderlerinizi kar¡ılayacak mı? ⁄¡yerinizden bekledi√iniz
tahmini kazanç, ki¡isel geçim harcamalarınıza yetecek mi?
⁄¡yeri startı için dü¡ünceler
37
2 Ki¡isel (ferdi) yada ⁄çletme sigortalar
Ki¡isel sigortalar
Bu guruba hastalık ve bakım sigortası (Kranken- und Pflegeversicherung), Kaza sigortası (Unfallversicherung) ve Ya¡lılı√a kar¡ı
alınacak önlemler (Altersvorsorge) dahildir.
⁄¡letme sigortaları
Bu guruba sorumlulu√u üstlenme sigortası
(Haftpflichtversicherung), Soygun ve hırsızlık sigortası (Einbruch-Diebstahl-Versicherung) ve bran¡lara ve i¡letmenin büyüklü√üne göre de√i¡en ba¡ka sigortalar, örne√in bina, cam, nakliye sigortaları gibi (Gebäude-,
Glas-, Transportversicherung).
Detaylı bilgi için:
Ki¡isel sigortalar
Stiftung Warentest www.finanztest.de – Versicherung und Vorsorge
⁄¡letme sigortaları
Industrie- und Handelskammer, Handwerkskammer ilgili duruma göre sizin için yetkili
olan mesleki birlik (federasyon).
3 Gewerbe mi (beyan/izne tabi mesiek)
yoksa serbest meslek mi?
Kim ki Almanya’da i¡yeri açmak isterse, ya
Gewerbe (ruhsatlı mesleki faaliyet) icra etmek yada serbest meslek sahibi olmak durumundadır. Peki aradaki fark nedir?
Gewerbe
Para kazanılan ve kar elde edilmek istenen
hertürlü faaliyet bir Gewerbe’dir. Örne√in kim
gıda ürünleri satan bir dükkan, bir restaurant/
lokanta, bir nakliye firması, bir araba tamirhanesi veya bilgisayar programları üreten bir
Softwarefirma açmak isterse, bir Gewerbe
i¡letmek durumundadır. Bu durumda, i¡yeri
kurmak isteyenlerin büyük bir ço√unlu√unun
Gewerbe i¡letmecisi olması hiç te ¡a¡ılacak
bir ¡ey olmasa gerek. Bu i¡letmelerin kurulu¡
safhasındaki hazırlıklardan birisi de Ruhsat
Dairesi’ne (Gewerbeamt) müracat ederek,
bildirimde bulunmaktır. Bu yolla ilgili maliye
kurumu (Finanzamt), yetkili i¡kolu sendikası,
yetkili meslek odası vs. de haberdar edilmi¡
olur. Fakat, siz yine en iyisi bu bildirimlerin
yapılıp, yapılmadı√ını kontrol ediniz. Yetkili
38
Gewerbeamt’ın adresini ¡ehir veya belediye
yönetiminden elde edebilirsiniz.
Serbesat meslekler
Tabiki bir serbest meslek sahibi (Freiberufler) de yapmı¡ oldu√u mesleki faaliyetle
para kazanır. Burada yapılan mesleki faaliyetle ki¡isel mesleki e√itim arasındaki ba√lantı daha sıkıdır.Tipik serbest meslek sahipleri arasında, örne√in doktorlar, psikolojik tedavi uzmanların, avukatlar, mali mü¡avirler,
mühendisler, mimarlar, sanatçılar, gazeteciler, ve tercümanları saymak mümkündür.
Serbest meslek sahipleri, mesleki faaliyetlerini Gewerbeamt’a de√il, bilakis sadece ilgili maliye kurumuna bildirmekle yükümlüdürler. ⁄lgili adresleri ¡ehir veya belediye yönetiminden elde edebilirsiniz.
Detaylı bilgi için
Gewerbetreibenden veya Freiberufler olmanın her¡eyden önce kendine göre Vergi
ve hukuki yönden sonuç ve sorumlulukları
Ki¡isel (ferdi) yada ⁄çletme sigortalar ·
Gewerbe mi (beyan/izne tabi mesiek) yoksa serbest meslek mi?
vardır. Bu durum yapaca√ınız sigortalarınız
için de önemlidir. Bu durumda, ¡ayet hangi
gruba ait oldu√unuzu bilmiyorsanız, bunu
açıklı√a kavu¡turunuz. Faaliyetinize göre
ba¡ka resmi dairelerin iznine de ihtiyacınız
olabilir. Bu konuyla ilgili bilgileri
-
Sanayi ve Ticaret Odası
Esnaf ve Zanaatkarlar Odası
Maliye Kurumu
Özel olarak serbest mesleklerle ilgili
bilgileri Federal Serbest Meslekler
- Federasyonu’ndan edinebilirsiniz:
www.freie-berufe.de
Uygun olan ¡irket ¡eklinin bullumasi 4
Muhtemelen GmbH, AG veya GbR gibi
kısaltmaları firma isimleriyle ba√lantılı olarak
¡imdiye kadar sıkça görmü¡ünüzdür. Burada
durum firmaların hukuki ¡ekilleriyle ilgilidir.
Bunlar, Personengesellschaften (¡ahıs ¡irketleri) ve Kapitalgesellschaften (sermaye
¡irketleri) olarak iki gruba ayrılırlar. Bunlar
arasındaki önemli farklılık sorumluluk yönündendir. Haften (sorumlu olmak) veya Haftung (sorumluluk) kendinizin veya firmanızın
herhangibir zarara yol açması durumunda sizin bu zararı ödemeniz demektir. Kapitalgesellschaften (sermaye ¡irketleri) ticari faaliyetlerinde sadece i¡letmeye ait mal varlı√ı
oranında sorumludurlar. Personengesellschaften (¡ahıs ¡irketlerinde) ise firma sahibi
ki¡i yaptı√ı ticari faaliyetten ¡ahsi mal varlı√ı
ile de sorumludur.
Tek ki¡ilik i¡letme ¡ekli
Tek ki¡ilik i¡letme (Einzelunternehmen) ba¡langıç için en ideal i¡letme ¡eklidir. Tek ba¡ınıza bir i¡yeri kurmanız durumunda otomatikman bu hukuki ¡irket ¡ekli olu¡mu¡ olur. Bu
¡irket ¡eklinde, yapaca√ınız ticaretten bütün
¡ahsi mal varlı√ınızla sorumlu olursunuz.
Hukuki ¡ekil, bunların haricinde ba¡ka
önemli ¡eyleri de düzenler: örne¡in giri¡imci
olarak hangi vergileri ödemeye mecbur oldu√unuzu veya firmada kimin söz sahibi oldu√unu vs.
Vatanda¡lık hakkından do√an adi
¡irket ¡ekli
¡ayet bir i¡ orta√ıyla birlikte bir firma kurmak
istiyorsanız, vatanda¡lık hakkından do√an
adi ¡irket ¡ekli (Gesellschaft des bürgerlichen Rechts (GbR)) bu nun için en basit ve
karma¡ık olmayan hukuki ¡irket ¡eklidir. Bu
hukuki ¡irket ¡ekli için masraflı formaliteler
veya ekstra harcamalar gerekli de√ildir.
Gerçi Gesellschaftervertrag (Firma sözle¡mesi) olarak sözlü anla¡ma geçerlidir, fakat
yine de yazılı bir anla¡ma yapmakta fayda
vardır. Bu adi ¡irket (GbR) ¡ekli, bir Personengesellschaft (¡ahıs ¡irketi) oldu√undan
bütün ortaklar tüm mal varlıklarıyla sorumlulu√a ortaktırlar.
Küçük ⁄¡letmeler ve hatta, hem Gewerbe i¡letmecisi hem de serbest meslek sahipleri
için üç farklı hukuki ¡irket ¡ekli gündeme gelir.
Sınırlı sorumlu ¡irket/Limited ¡irket
(GmbH)
¬ayet ticari ortaklarla birlikte bir firma kurmak istiyorsanız, i¡letmeniz için hukuki ¡irket
Uygun olan ¡irket ¡eklinin bullumasi
39
¡ekli olarak limited ¡irket (GmbH) ¡eklini de
seçebilirsiniz. Bu ¡irket ¡ekliyle sahibi oldu√unuz ¡irketteki ¡ahsi sorumlulu√unuzu
sınırlandırmı¡ olusunuz, çünkü bu ¡irket
¡ekli bir Kapitalgesellschaft (sermaye ¡irketi)
¡eklidir. Bu durumda istisnalar olmak kaydıyla, ticari faaliyetleriniz için sadece kurulu¡unuz esnasında bankaya bloke ettirmek zorunda oldu√unuz ana sermayeniz (Stammkapital) oranında sorumluluk ta¡ırsınız. Talep edilen toplam sermaya miktarı 25.000
Euro dur. Fakat kurmak istedi√iniz i¡yeri için
bankanızdan kredi çekmek isterseniz, bu da
ço√unlukla güvenlik açısından ¡ahsi mal
varlı√ı olarak kabul edilir ve bu krediden ¡ahsi mal varlı√ınızla sorumlu olursunuz.
Bir GmbH için bir sözle¡me hazırlamak ve
bunu bir notere (Notar) tasdikletmek zorundasınız. Son olarak ta bir GmbH’nın Yerel
Sulh Hukuk Mahkemesine ticari kaydını
(Handelsregister) yaptırmak zorundasınız.
Bu i¡lem ço√unlukla noter (Notar) tarafından
yaptırılır. GmbH aynı zamanda tek ki¡ilik ¡irketler için de gündeme gelebilir: tek ki¡ilik
GmbH olarak (Ein-Personen-GmbH).
Danı¡manlık hizmetlerinden yararlanınız
Yukarda anlatılan üç hukuki ¡irket ¡eklinin
yanısıra daha ba¡ka hukuki ¡irket ¡ekilleri
(Rechtsformen) de vardır. Kendinize en uygun olan ¡irket ¡eklini belirlemede Brandenburg Eyaleti’nin ilgili danı¡manlık hizmeti
veren birimi size yardımcı olur. Kendiniz de
en iyisi çevrenize bakınarak, bran¡ınızda en
çok hangi hukuki ¡irket ¡eklinin yaygın oldu√unu görebilirsiniz. Örne√in bir tercüman
tek ki¡ilik bir GmbH’dan (limited ¡irket) ziyade tek ki¡ilik bir müte¡ebbis/giri¡imci olarak
ortaya çıkar. Birden fazla ortakla i¡letilen bir
restaurant/lokanta kurulu¡unu genellikle
GbR (adi ¡irket) olarak yapar. Büyük bir Import-Export (ithalat-ihracat) ticaret firması ise
kurulu¡unda ço√unlukla GmbH’yı (limited
¡irket) tercih eder.
Detaylı bilgi için
- Esnaf ve zanaatkarlar odası
(Adresler: bakınız Sayfa 16)
- Sanayi ve ticaret odası
(Adresler: bakınız Sayfa 16)
- Avukat (www.anwaltsauskunft.de)
- Mali mü¡avir (www.stbk-brandenburg.de)
5 ⁄¡letme kurulu¡unu finanse editmesi
Finansman sa¡lama i¡ planınızdaki en
önemli bölümlerden birisidir. Bu nedenle bu
konuda mutlaka bir danı¡mana müracat ediniz. Danı¡manınızla yapaca√ınız görü¡meye
öyle iyi hazırlıklı olarak gidiniz ki, görü¡me
yapaca√ınız ki¡i anlattıklarınızdan ve belgelerinizden, yapmak istedi√iniz i¡i tam anlamıyla kafasında canlandırabilsin ve size
yeterince yardımcı olabilsin. Bu konuyla ilgili
olarak hangi belgeleri hazırlamanız gerekti√ini i¡ planına toplu bakı¡ın 1. bölümünde
(Sayfa 36) bulabilirsiniz.
40
⁄¡letme kurulu¡unu finanse editmesi
Banka mı yoksa Sparkasse mi?
Hausbank (ev bankanız), yani bankanız yada Sparkasse sizin en önemli ticari orta√ınızdır. Orada bir ticari hesap (Geschäftskonto) açtırınız ve size mal temin eden müteahhit firma ve mü¡terilerinizle olan ödeme
trafi√ini bu hesaptan yürütünüz. Hausbank’tan ayrıca kredi (Darlehen olarak ta adlandırılır) de alabilirsiniz. Devletten te¡vik
kredisi için müracat etmek istiyorsanız, yine
ev bankanıza müracat etmek zorundasınız.
Küçük ve orta ölçekli i¡letmelerin ev banka-
ları (Hausbanken) genellikle Volks- ve Raiffeisenbanken veya Sparkassen dır. E√er bir
kredi müracatı yapmak istiyorsanız, ikna edici bir i¡ planına ihtiyacınız vardır ve kredi
vericiyi, i¡letmeyi iyi bir ¡ekilde yönetebilece√inize inandırmanız gerekir.
En önemli resmi te¡vik kredileri
(öffentliche Förderdarlehe)
- Mikro-Darlehen (max. 25.000 Euro)
KfW Mittelstandsbank’tan
- StartGeld (max. 50.000 Euro)
KfW Mittelstandsbank’tan
- Unternehmerkredit
KfW Mittelstandsbank’tan
- Unternehmerkapital
KfW Mittelstandsbank’tan
- Gründungs- und Wachstumsfinanzierung
(GuW) Brandenburg Eyaletinden ve/
KfW Mittelstandsbank’tan
Yatırımınızı yapmaya ba¡lamadan önce
resmi te¡vik kredisi için Hausbank’a (ev
bankanıza) müracat etmeyi lütfen unutmayınız.
⁄¡ yeri kuranların büyük ço√unlu√u kurulu¡unu kendi özkaynaklarından, yani kredisiz
olarak gerçekle¡tirmektedir
Detaylı bilgi için
Hangi te¡vik programlarının sizin için yararlı
olup, olmadı√ını bir danı¡manla birlikte
açıklı√a kavu¡turmanız gerekir.
- Herbir te¡vik programıyla ilgili ayrıntıları :
· ILB (Adres bakınız Sayfa 17)
· LASA (Adres bakınız Sayfa 17)
· KfW Infocenter: 0180 1 241124 ve
KfW- Berlin Danı¡ma Merkezi
(Adres bakınız sayfa 17)
- Lotsendienste (i¡ yeri kurmak isteyenlere
danı¡manlık hizmeti veren kurumlar)
Sanayi ve ticaret odaları (Industrie- und
Handelskammer), esnaf ve zanaatkarlar
odaları (Handwerkskammer) ve ZukunftsAgentur Brandenburg (Brandenburg Gelecek Acentası) (Adresler bakınız sayfa 16)
gibi kurumların danı¡manlık hizmetlerinden faydalanınız.
- Te¡vik programlarına toplu bakı¡:
www.agil-brandenburg.de
(bakınız i¡yeri kurulu¡u)
Banka görü¡mesi için belgeler 6
E√er ki, bankanıza kredi müracatında bulunmak istiyorsanız, orada ticari konseptinizi/
planınızı tanıtmak ve belgelerinizi sunmak
zorundasınız. Belgelerinizi bir danı¡man
yardımıyla hazırlamı¡ olsanız dahi, kendiniz
bunları tanıtabilmeli ve hakkında bilgi (verebilmelisiniz).
Belgeler
- Mesleki geçmi¡in bulundu√u kısa öz
geçmi¡
- ⁄¡ ve sınav karneleri/belgeleri
- Sermaye ihtiyaç planı (Kapitalbedarfsplan),
verimlilik planı (Rentabilitätsvorschau) ve
nakit planınn (Liquiditätsplan) ekli oldu√u
⁄¡yeri konsepti/⁄¡ planı (Unternehmenskonzept/Businessplan) (bak sayfa 36-37).
- Bir danı¡man tarafından kurulmak istenen
i¡ yeri hakkında danı¡manlık yapıldı√ına
dair belge/veya Nachweis über eine Existenzgründungsberatung durch einen Berater/gerekirse Ticari konseptinizin ilgili
oda tarafından de√erlendirim raporu.
Banka görü¡mesi için belgeler
41
7 ⁄¡sizli√i bitirmek ve kendi i¡
yerini kurmak
¬ayet i¡siz olup, i¡sizlik parası veya i¡sizlik
parası II (ALG II) almaya hakkınız var ise ve
kendi i¡ yerinizi kurmak istiyorsanız, sizi destekleyecek de√i¡ik te¡vik imkanları mevcuttur. 2005 yılından itibaren te¡vik alanında
icabında de√i¡ikliklerin olabilece√ine lütfen
dikkat ediniz. Bu sebepten dolayı, mutlaka
güncel devlet destekleme te¡vikleri konusunda kendinizi bilgilendiriniz.
Überbrückungsgeld
¬ayet ¡u an i¡sizlik parası alıyorsanız, i¡yerinizi açtıktan sonraki ilk altı ay geçim masraflarınızın kar¡ılanması için Überbrükkungsgeld müracatında bulunabilirsiniz. Bunun miktarı o ana kadar almı¡ oldu√unuz
i¡sizlik parasına denktir.
Existenzgründungszuschuss (Ich-AG)
⁄¡sizlik parası alanlar için di√er bir alternatif
de üç yıl boyunca ödenen Existenzgründungszuschuss (EXGZ bzw. Ich-AG) dir.
Bu geçim masraflarınızın kar¡ılanması veya
i¡letme yatırımlarınız için olmayıp, bilhassa
hastalık, bakım ve emeklilik sigorta (Kranken-, Pflege-, Rentenversicherung) primlerinizin ödenmesi içindir.
Einstiegsgeld
2005 ten itibaren Arbeitslosengeld II (ALG II)
alacak olan i¡sizlerin Überbrückungsgeld
veya Existenzgründungszuschuss (EXGZ
bzw. Ich-AG). Almaya hakları yoktur. Fakat
bunlar, kendi i¡yerlerini kurmak için, ALG
II’ye ilaveten bir Einstiegsgeld müracatında
bulunabilirler.
Detaylı bilgi için
Örne√in güncel bilgileri
- Ba√lı oldu√unuz Agentur für Arbeit’tan ve
www.arbeitsagentur.de adresinden
- BMWA-Infotelefon: 01805 615-002
numaralı telefondan
- den Lotsendiensten (danı¡manlık hizmeti
veren kurumlardan) edinebilirsiniz.
8 Gerçek müstakil i¡yeri mi,
yoksa göstermelik müstakil i¡ yeri mi?
Sadece bir tane sipari¡ vereni olan küçük
i¡letmeler, ço√u kez göstermelik müstakil
i¡letme (scheinselbstständig) konumunda olmaktadırlar. Bunun tabi ki katlanmak zorunda oldu√unuz neticeleri vardır. Bu durumda
hem siz hem de sipar¡ vereniniz yasal sosyal sigortalara (gesetzliche Sozialversicherung) yani emeklilik, hastalık ve bakım sigortalarına aidatlarınızı ödemek zorundasınız.
Bu sebepten dolayı, sipari¡ veren firmalar,
birlikte çalı¡tıkları firmaların ka√ıt üzerinde
de√il gerçek firmalar olmasını istemektedirler. Ba√ımlı bir i¡ ile ba√ımsız kendi i√iniz
arasındaki ayırım için belirleyici olan ferdi so-
42
mut bir durumdaki gerçek boyutlardır. En iyisi bu konuda Ulusal Sosyal Sigortalar Kurumundan (BfA) gerekli bilgiyi alınız.
Detaylı bilgi için
Bundesversicherungsanstalt für Angestellte
(BfA)
Servis telefonu 0800 3331919
Bütün Almanya’da ücretsiz.
Pazartesi - Per¡embe:
saat 9.00 - 19.30 arası,
Cuma: saat 9.00 - 13.00 arası
www.bfa.de - Statü belirleme uygulaması
(Statusfeststellungsverfahren)
⁄¡sizli√i bitirmek ve kendi i¡ yerini kurmak ·
Gerçek müstakil i¡yeri mi, yoksa göstermelik müstakil i¡ yeri mi?
Resmi dairelerden çekinmeyiniz 9
Kendi i¡ yerinizi kurmadan önce gerekli olan
formaliteleri yerine getirmek ve örne√in i¡letmenizi kaydettirmek zorundasınız. Bu oldukça önemlidir. ¬ayet kayıtlı olmaksızın, sürekli para kar¡ılı√ı i¡ alıyorsanız, bu kaçak i¡
olarak de√erlendirilir ve ceza gerektiren
suçlu duruma dü¡ersiniz. Bir Gewerbe için
özel izin veya özel belgelere ihtiyacınız
vardır.
⁄¡yeri ruhsat dairesi (Gewerbeamt)
E√er ki bir (Gewerbe) i¡letmek istiyorsanız,
yani serbest meslek grubuna (Freie Berufe)
dahil de√ilseniz, bulundu√unuz yerin ilgili ⁄¡
Ruhsat Dairesi’ne (Gewerbeamt) müracat
etmek zorundasınız. Bunun için a¡a√ıdaki
belgelere ihtiyacınız vardır:
- ¬ayet Alman vatanda¡ı de√ilseniz, geçerli
bir oturma müsadesine
- Geçerli bir kimlik kartına veya seyahat
pasaportuna
- Yaptı√ınız faaliyete göre (örne√in
gastronomi) düzenlenmi¡ bir izin yada
onay belgesi
- 10 ile 40 Euro arasında bir ba¡vuru ücreti
Gewerbe müracatınızla (Gewerbeanmeldung) birlikte normal olarak, ilgili Maliye
Müdürlü√ü (Finanzamt), yetkili mesleki kaza
sigortası kurumu (Berufsgenossenschaft),
yetkili oda (Sanayi ve ticaret odası veya Esnaf ve Zanaatkarlar odası) ve benzeri ilgili
kurumlara da hakkınızdaki gerekli bilgi bildirilir. Fakat siz yine de i¡i oluruna bırakmayıp,
bu bildirimlerin yapılıp, yapılmadı√ını kontrol
ediniz.
Maliye Müdürlü√ü (Finanzamt)
Maliye müdürlüklerinin görevi vergi almaktır.
Siz de giri¡imci/müte¡ebbis olarak ilgili maliye müdürlü√üne vergi ödersiniz. ⁄¡yerinin
hukuki ¡ekline göre bilhassa serbest meslek
sahipleri için maliye müdürlü√ü önemli bir rol
oynar: Siz sadece faaliyetinizi ilgili maliye
müdürlü√üne bildirmek ve bir vergi numarası
(Steuernummer) müracatında bulunmakla
mükellefsiniz. Bu ¡ekilde i¡letmeniz kayde-
dilmi¡ olur. Ayrıca, vergi numaranızı bütün
faturalarınzda bildirmaek zorundasınız.
Mesleki kaza sigortası kurumu
(Berufsgenossenschaft)
Berufsgenossenschaft yasal mesleki kaza
sigortasıdır. E√er ki yanınızda birisini çalı¡tırırsanız, bu ki¡iyi mutlaka, meslek grubunuzda yetkili olan kaza sigortası kurumunda
(Berufsgenossenschaft) sigorta ettirmek zorundasınız. Yanınızda çalı¡anınız olmasa da
bran¡ınızda yetkili mesleki kaza sigortası
kurumunda kendinizi sigorta ettirmek zorundasınız. Hangi mesleki kaza sigortası kurumunun sizin için yetkili oldu√unu Sanayi ve
Ticaret odalarından (Industrie- und Handelskammer (IHK)) veya Mesleki Kaza Sigortası
Kurumları Birli√i’nden (Hauptverband der
Berufsgenossenschaften (HVBG)} ö√renebilirsiniz.
Detaylı bilgi için: www.hvbg.de
Ticaret Sicili (Handelsregister)
Yerel Sulh Hukuk Mahkemesi (Amtsgericht)
nezdinde bulunan Ticaret Sicili (Handelsregister) kamuoyunu, orada kayıtlı olan i¡letmeler hakkında bilgilendirir, örne√in firmayı
dı¡arıya kar¡ı kimin temsil edebilece√ini.
Sermaye ¡irketlerinde (örne√in GmbH) ticaret erbapları (Kaufleute) ve sorumlu ¡irket
müdürleri kendilerini ticari sicile kaydettirmek
zorundadırlar. Ticari bir i¡letme (Gewerbe)
çalı¡tıran herkese ticaret erbabı (tüccar/
Kaufleute) denir. ⁄stisna: Örne√in tütün ürünleri satan bir dükkan veya imbis gibi çok basit ve görülebilen küçük ticari i¡letme sahipleri (Kleingewerbetreibende).
Oda (Kammer)
Bazı meslek grupları bir odaya üye olmak ve
aidat ödemek zorundadırlar. Oda, üyelerini
örne√in iktisadi politik kararlarda temsil eden
hem de danı¡ma, toplantı ve aktuel bilgilerle
üyelerine destek olan bir mesleki organizasyondur, Odalara örne√in, esnaf ve zanaatkarlar odası (Handwerkskammer), sanayi ve
Resmi dairelerden çekinmeyiniz
43
ticaret odası (Industrie- und Handelskammer), mimarlar odası (Architektenkammer),
mali mü¡avirler odası (Steuerberaterkammer) veya doktorlar odası (Ärztekammer)
dahildir.
Esnaf ve zanaatkarlar odasından bahsetmi¡ken: Almanya’da bazı esnaf ve zanaatkar
meslekleri için ustalık belgesi zorunlulu√u
(Meisterpflicht) vardır. Bu demektir ki, sadece ustalık sınavını ba¡armı¡ olan ki¡i, mesle√inde bir i¡yeri açabilir. Zorunluluk olan
mesleklerin dı¡ında 53 tane ustalık belgesi
zorunlulu√u (Meisterpflicht) olmayan esnaf
ve zanaatkar mesle√i vardır. Vatanına göre,
yurt dı¡ından gelen kurucuların usta belgesi
olmaksızın bir esnaf mesle√ini yapması için
çe¡itli imkanlar vardır. Yabancı i¡yeri kurucuları için ülkelerine göre de√i¡en, Almanya’da
ustalık belgesi mecburiyeti olmaksızın çe¡itli
esnaf ve zanaatkar mesle√inde i¡yeri açma
imkanları mevcuttur. Burada esas olan mesele, mesleki e√itim ve tecrübenin Almanya’da kabul edilmesidir. ⁄lgili esnaf ve
zanaatkarlar odası sizi bu konuda severek
bilgilendirir.
Sa√lık Müdürlü√ü, Motorlu Ta¡ıt
Müdürlü√ü, Polis
(Gesundheitsamt, Kraftfahrzeugamt, Polizei)
Gewerbenizle ilgili olarak herhangibir izin
veya ruhsata (Erlaubnis, Zulassung) ihtiyacınız oldu√unda bu ve di√er resmi makamlar sizin için yetkilidir. Bir izin veya ruhsata Erlaubnis oder Zulassung ihtiyacınızın
olup, olmadı√ını sizin için yetkili olan oda
veya Brandenburg danı¡ma merkezinden
(Lotsendienst Brandenburg) ö√renebilirsiniz.
Örne√in bir lokal, bir diskotek veya ba¡ka bir
gastronomi i¡letmesi veya bir güvenlik firması açmak isterseniz, bu alandaki gerekli
bilgileri ö√renmek için sanayi ve ticaret odası
tarafından düzenlenen bir bilgilendirme seminerine (Unterrichtung) katılmak zorundasınız.
Detaylı bilgi için
- www.agil-brandenburg.de
- www.existenzgruender.de
10 Vergileri tanımak ve ödemek
Müte¡ebbis/giri¡imci olarak vergi ödemekle
mükellefsiniz/sorumlusunuz. Bu nedenle, tabiiki en önemli vergi çe¡itlerini tanımanız gereklidir.
Katma de√er vergisi (Umsatzsteuer)
Kimler öder: Gewerbe i¡letmecileri ve
serbest meslek sahipleri
¬ayet bir ürün veya bir hizmet (örne√in danı¡manlık hizmeti) satıyorsanız, bir ciro (Umsatz) elde ediyorsunuzdur. Bu, mü¡terilerinizden para alıyorsunuz demektir. Bu durumda ürünün net fiyatına veya hizmet kar¡ılı√ı
olan ücretinize ilaveten mü¡terilerinizin size,
44
Vergileri tanımak ve ödemek
ciro vergisi (Umsatzsteuer), (veya katma
de√er vergisi (Mehrwertsteuer) olarak da
adlandırılır.) ödemesi zorunludur. Bu nedenle herbir ürünün ve hizmetin net fiyatına katma de√er vergisini eklemek zorundasınız.
Bu ¡ekilde ürün veya hizmetin bürüt fiyatına
ula¡mı¡ olursunuz. Kural olarak katma de√er
vergisi net fiyatın %16 sını kapsar. Matbaa,
sanat ve medya gibi bazı Gewerbe ve meslek grupları için indirimli tarife olan %7 geçerlidir. Ve: Küçük i¡letme sınıfına giren i¡letmeler/ Kleinunternehmerregelung (bakınız
saysa 46) kesinlikle katma de√er vergisi
(Umsatzsteuer) ödemek zorunda de√ildirler.
Bu durumla ilgili olarak ön vergi
ödemesi/(Vorsteuer) yapmak zorunlulukları
da yoktur.
Ön vergi (Vorsteuer)
Kimler öder: Gewerbe i¡letmecileri ve
serbest meslek sahipleri
¬ayet, büro e¡yası veya danı¡manlık hizmeti alacak olursanız, bunlar için ödedidi√iniz
katma de√er vergisi ön vergi/Vorsteuer olarak adlandırılır. ⁄¡bu ön vergiyi/Vorsteuer,
katma de√er vergisi düzenlemesi (Umsatzsteuervoranmeldung) uyarınca her ay veya
az cirolarda her üç ayda bir ilgili maliye dairesine havale etmekle yükümlü oldu√unuz
katma de√er vergisinden (Umsatzsteuer)
dü¡ebilirsiniz.
Gewerbesteuer
Kim öder: Gewerbe i¡letmecileri
Gewerbe vergisini (Gewerbesteuer), ticari, el
sanatları, hizmet sektörü ve sanayi dallarındaki bütün Gewerbe i¡letenler (Gewerbetreibenden) öderler.
Gewerbesteuer’in yüksekli√i i¡letmenin kazancına ve i¡letmenizin içersinde bulundu√u
belediye’ye ba√lıdır. Gewerbe vergisini, herbir çeyrek yıl için ilgili maliye dairesine (Finanzamt) önceden ödemek zorundasınız.
Kurumlar vergisi (Körperschaftsteuer)
Kim öder: Sermaye ¡irketleri
Kurumlar vergisini (Körperschaftsteuer)
yalnız sermaye ¡irketleri Kapitalgesellschaften (GmbH, AG) veya kooperatif ¡irketler
(Genossenschaften) ödemek zorundadırlar.
Bütün kazançlar %26,5 la vergilendirilir.
Gelir vergisi (Einkommensteuer)
Kim öder: Bütün vergi mükellefleri/sorumluları
Ticari yoldan bir kazanç elde eden veya bir
geliri olan herbir vatanda¡ ve i¡letme sahibi
gelir vergisi (Einkommensteuer) ödemekle
mükelleftir (çalı¡anlar için bu vergi ücret vergisi/Lohnsteuer olarak adlandırılır). Gelir vergisi oranı, gelir düzeyine ba√lıdır. Gelir düzeyiniz, üç aylık süreç için 200 Euro vergi
ödemeyi gerektirecek düzeye ula¡tı√ı andan
itibaren, her üç ayda bir ilgili maliye müdürlü√üne (Finanzamt) gelir vergisi ödemek
zorundasınız.
Detaylı bilgi için
Brandenburg Eyaleti’ne ba√lı Maliye Müdürlükleri’nin servis ve danı¡manlık hizmeti veren kurumlarında/Service- und Informationsstellen (SIS) „Vergi“ konusunda ücretsiz olarak danı¡manlık hizmetleri verilmektedir.
Vergileri tanımak ve ödemek
45
11 Küçük i¡letmeler için kolayla¡tırmalar
Katma de¡er vergisinden muaf olma
¬ayet, bir önceki takvim yılında kazancınız
17.500 Euro’yu geçmemi¡ ve içersinde bulundu√unuz takvim yılı için tahmini kazancınız 50.000 Euro’yu geçmeyecek düzeyde
ise, küçük i¡letme sınıfına girersiniz. Bu
durumda: ⁄lgili Maliye Müdürlü√üne müracat
ederek, kendinizi katma de√er vergisinden/
Umsatzsteuer muaf kılabilir, faturalarınızı
katma de√er vergisi eklemeksizin yazabilir
ve ön vergi/ Vorsteuer olarak adlanlandırılan
vergiyi ödemek durumunda kalmazsınız.
Basit Muhasebe
Bay veya bayan i¡letmeci olarak bir muhasebe defteri tutmakla mükellefsiniz. ¬ayet
- Yıllık cironoz 350.000 Euro’dan fazla
de√ilse
- Yıllık kazancınız 30.000 Euro’nun üzerinde de√ilse;
- ⁄¡letti√iniz toprak veya orman alanının
de√eri 25.000 Euro’yu geçmiyorsa,
basit bir muhasebe defteri tutabilirsiniz.
E√er ki bu sınırı a¡ıyorsanız, detaylı bir ticari muhasebe defteri tutmakla mükellefsiniz.
Detaylı bilgi için
- Sanayi ve Ticaret Odası’nn temel
muhasebe kursları
- www.agil-brandenburg.de
(Kleinunternehmerförderungsgesetz)
12 Size yardım erderiz
Bu danı¡ma merkezlerinde konunun uzmanı
ki¡iler tarafından ücretsiz olarak bilgilendirilirsiniz.
Buralarda, kurulu¡unuzdan önce hertürlü
yardım ve danı¡manlık hizmetleri verilir. Kurulu¡tan sonra da bay ve bayan i¡letme sahipleri bu kurumlardaki danı¡manlar vasıtasıyla sürekli i¡letmeyle ilgili konularda
hazırlanma/yönlendirme (Coaching) hizmetinden yararlanırlar.
Yabancı kökenli bay ve bayanlar için
danı¡manlık hizmeti (Lotsendienst)
Bu danı¡manlık hizmeti/Lotsendienst özel
olarak yabancı kökenli i¡letme kurucuları için
organize edilmi¡ olup, buralarda kurulu¡unuz için gerekli olan hazırlıklara dair toplu
bakı¡ içeren bütün önemli bilgileri edinebilirsiniz. Lütfen, bu danı¡manlık merkezlerine
müracat ederek, bu hizmetlerden yararlanınız (Adres bakınız saysa 16).
46
agil – Aufbruch Gründen im Land
Brandenburg Eyaleti’nin, ⁄¡letme kurucuları
ve i¡letme sahipleri için
www.agil-brandenburg.de
adresi altında internet üzerinden sundu√u
danı¡manlık hizmetinden de yararlanınız.
Federal Ekonomi ve ⁄¡ Bakanlı√ı’nın
Giri¡imci/Müte¡ebbis Sitesi
www.existenzgruender.de
Burada, i¡yeri kurma „Existenzgründung“ konusu hakkında hertürlü geni¡ bilgiye ula¡ırsınız.
Küçük i¡letmeler için kolayla¡tırmalar · Size yardım erderiz
„Geni¡ çaplı destek“
Romana Litkova,
Konstantin Shpunt
5 pro Software GbR
Frankfurt (Oder)
Geldikleri ülke: Ukranya
Litkova Hanım! ⁄¡ orta√ınız Konstantin Shpunt ile birlikte müstakil / serbest i¡ hayatına
atıldınız. Niçin?
Litkova: Yüksek okul e√itimini bitirdikten
sonra burada Frankfurt’ ta Viadrina Üniversitesi’nde bir meslek üstü ö√renimi yapmak
için Almanya’ ya geldim. Ö√renimin a√ırlık
merkezini ekonomi ve pazarlama te¡kil etmekteydi.
Bununla IT (informasyon ve telekominikasyon) bran¡ı gibi geli¡meye açık bir dalda
çalı¡mak istemekteydim. Ve ben bir kaç
Ukranyalı müte¡ebbisle konu¡tuktan sonra,
bu firmaların Avrupa çapında mü¡teri kazanmak için Almanya’da bir temsilcilerinin olmasına büyük ilgi duydukları ortaya çıkmı¡
oldu.
Bu görü¡melerimizden faydalanarak yeni i¡
fikrimizi geli¡tirmi¡ olduk. Bugün olayın ¡ekli,
bizlerin Ukraynalı müte¡ebbislerden bilgisayar programlarını satın almamız ve bunları
kendi adımız altında satmamız ¡eklinde devam etmektedir. Fakat biz sadece bilgisayar
programları ile ticaret yapmakla kalmayıp,
geli¡me sürecine de katılmaktayız. ⁄¡ orta√ım Konstantin Shpunt diplomalı bili¡im
uzmanı olup (Diplom-Informatiker), Ukrayna’ daki geli¡im sürecine katkıda bulunmaktadır.
Sanayi ve Ticaret Odası bize büyük ölçüde
yardım etti.
Bize çok destek veren ikinci kurulu¡ ise, burada Frankfurt (Oder) ¡ehrindeki, içinde bizim de bir büroya sahip oldu_umuz „BIC“
adındaki ⁄¡ ve Geli¡tirme Merkezi olmu¡tur.
BIC, uygun ¡artlarda i¡ odası temin etme
yanında, müte¡ebbislere danı¡manlık ve sekreterlik hizmetleri de sunmaktadır. Ayrıca
bunlara ilaveten resmi makamlardaki zorlukların a¡ılmasında da yardımcı olmaktadır.
Siz Avrupa çapında faaliyet gösteren bir firma olarak mü¡terilerinizi nasıl bulmaktasınız?
Litkova: Çok büyük ölçüde E-Mail ve internet üzerinden ileti¡im kurmaktayız. Mesela
ben „Open Business-Club“ adında Almanya’daki ticaret müdürlerini bünyesinde bulunduran bir internet klübündeyim. Bu internet
klübünde, günde 1.000den fazla ki¡i „online“
ili¡ki kurmaktadır. Burada sohbet edilebilmekte ve ki¡iler kar¡ılıklı olarak fikirlerini birbirlerine ula¡tırabilmektedir.
Burada Frankfurt’ ta çok faydalı di√er bir kurulu¡ ta, projeye ilgi duyan ve soru sormak
isteyenleri sürekli bizlere yönlendiren ,Brandenburg Zukunfts-Agentur´ kurulu¡udur.
Böylelikle ¡u ana kadar her¡ey gerçekten olumlu bir geli¡me göstermi¡tir. Almanya, Avusturya, ⁄talya, Belçika ve Fransa’ da mü¡terilerimiz var. Hatta Amerika Bile¡ik Devletleri’
ne bile ürünlerimizden biri olan bir cep telefon oyununu satmaktayız.
Serbest i¡ hayatına atılmaya karar verdi√inizde ön hazırlıklarda size kim yardım etti?
Litkova: En ba¡ta ö√renimimden dolayı, internette serbest i¡ hayatına atılma ile ilgili bilgileri topladım. Bunun dı¡ında bütün hukuksal, pazarlamanın teknik konuları ve resmi
makamlarla ilgili sorulara bir yanıt bulmak
üzere Frankfurt (Oder) ¬ehri Sanayi ve Ticaret Odası’ na ba¡ vurduk. O zamanlar
47
„Meslek Yüksek Okulu,
⁄¡e Ba¡lama Yardımında bulundu“
Piotr Borowiec
Borodesign
Potsdam
Geldi√i ülke: Polanya
Ne zaman serbest çalı¡maya karar verdiniz?
Borowiec: „Endüstri Ürünlerine ¬ekil Verme“/„Dizayn“ sahasında Berlin Yüksek Meslek Sanat Okulu’ nda bir büroda üç sene
boyunca yarım gün çalı¡tım. Bu, benim konuya iyi bir giri¡ yapmama sebep oldu. Fakat bir süre sonra içimde, kendimi mesle√imde daha ileri noktalara götüremiyece√ime
dair bir his olu¡tu. Ve daha faydalı bir konuyu geli¡tirebilmek için mesle√imde serbest
çalı¡mayı bir ¡ans olarak gördüm.
Siz üç sene yarım gün çalı¡tınız ve bu zaman sürecinde kafanız devamlı hep i¡ kurma
fikriyle me¡guldu. Bu nasıl bir fikirdi?
Borowiec: Ben, dizayn olayını „CAD“ (bilgisayar yardımıyla dizayn) ile birle¡tirmekteyim. Yani mü¡terilerime Dizayn’ı hemen kullanabilecekleri ¡ekilde teslim etmek istiyorum. Mü¡terilere verdi√im taslaklar, mü¡terilerin bana sundukları verilerle örtü¡mekte
olup, derhal üretimin bundan sonraki safhalarında uygulanabilecek niteliktedir. Bu bir
çama¡ır makinası, bir telefon, bir bisiklet, bir
mobilya, bir di¡ fırçası, bir gözlük olabilir.
Firmayı kurmayla ilgili ön hazırlıklar sürecinde size en fazla kim yardım etti?
Borowiec: En ba¡ta Potsdam Meslek Yüksek Okulu’ nun „BEGIN“ (Brandenburger
ExistenzGründer Im Netzwerk) adlı ve yeni
firma kuranlara mü¡avirlik hizmeti veren kurulu¡. Burada mesela müracaatlar sırasında veya hukuksal sorunlarda bana yardım
eden ve dileklerimi bildirebilece√im bir ki¡i
mevcuttu. Üç senelik ön hazırlık ve di√er
dizayncılarla yaptı√ım konu¡malarım sonunda, konunun a¡a√ı yukarı nasıl sonuçlanaca√ını bilmekteydim.
48
Ön hazırlık esnasında özel kurulu¡la ilgili engeller ortaya çıktı mı?
Borowiec: Evet. Her ne kadar bu özel
hayatımla ilgili olsa da cevap vereyim. Ben
uzun zamandır Almanya’ da ya¡amaktayım
ve burada 1994 te lise bitirme imtihanını
ba¡ardım. Bu yolla süresiz oturma izni aldım.
Kız arkada¡ım Polonyalı olup, Almanya’ da
henüz uzun süredir bulunmamaktadır. Polonya, Avrupa Ekonomik Toplulu√u’ na dahil
olmasına ra√men, yedi senelik geçi¡ süresi
nedeniyle kendisine çal¡ma izni verilmemektedir. Bunun neticesi olarak onun bakım
masraflarını da üstlenmem gerekmektedir.
Bu da, yeni serbest hayata atılmı¡ bir ki¡i için
bir yüktür.
Mü¡teri bulma durumunuz ne gibi bir
görünüm sergilemekte?
Borowiec: Telefon ediyorum, mektuplar yazıyorum, el ilanları/„Flyer“ postalıyorum, yabancı ülkelerden mü¡teri kazanmaya çalı¡ıyorum. Çalı¡mamın ürünü genellikle veriler
olup, bunları E-Mail yoluyla da gönderebilmekte, dolayısıyla deniz a¡ırı ülkelerdeki
mü¡terilerle de çalı¡abilmekteyim.
Gelecek için ticari planlarınız nasıl görünmekte?
Borowiec: Benim hedefim tabii ki artan bir
mü¡teri sayısına sahip olmaktır. Bu alanda
büyük bir ümit, Potsdam’ da yeni bir Dizayn
Merkezi kuran Volkswagen firmasıdır. Fakat
bunun gelecek için bir vizyon oldu√unu zannediyorum.
„Ba¡ka ülkeler, ba¡ka de√erler“
Shi Wang
Alman-Asya ⁄birli√i Merkezi Ltd. ¬ti.
Deutsch-Asiatisches Kooperationszentrum GmbH - Berlin-Brandenburg
Borkheide
Geldi√i ülke: Çin
Nasıl oldu da, Almanya’ da meslek hayatınızda serbest çalı¡maya ba¡ladınız?
Wang: Ben 1992 den beri Almanya’ da bulunmaktayım ve Peking’ te ö√renimimi tamamladıktan sonra Berlin’ de „⁄leti¡im Bilimi“
dalında üniversite tahsili yaptım. Bana o zamanlar, Çin firmaları için çeviri veya
ara¡tırmalar yapıp, yapamıyaca√ım konusunda sorular yöneltildi. Bu ¡ekilde, bu yönde çalı¡an yeni bir firma kurma fikri geli¡mi¡
oldu.
Böylece 1999 da ilk firmanızı kurmu¡ oldunuz, de√il mi?
Wang: Evet. O sıralar henüz bir i¡ orta√ım
yok iken Çin müte¡ebbisleri, yüksek okul
mezunları veya yüksek makamlarda bulunan
¡ahsiyetler için Avrupa gezileri organize ettik. Ayrıca Alman ürünlerini Çin’ e ihraç ettik.
2002 sonunda i¡ orta√ım Ernst-Friedrich
Siebert ile birlikte Almanya-Asya ⁄¡birli√i
Merkezi (DAZ)’ ni kurduk. Burada Almanya’
da yüksek ö√renimlerini tamamlamı¡ ve burada bir firma kurmak isteyen Çin’li ö√renci
ve müte¡ebbislere mü¡avirlik hizmetleri vermekte ve onları yönlendirmekteyiz.
Kurulu¡unuz sırasında özellikle hangi konularda zorluklarla kar¡ıla¡tınız?
Wang: Gerçek bir zorlukla kar¡ıla¡madı√ımı
söyleyebilirim. Burada „Brandenburg“ Eyaleti resmi makamlarıyla çok iyi deneyimlerimiz
olmu¡tur. Potsdam Sanayi ve Ticaret Odası
bizleri çok iyi bilgilendirdi. „Brück“ Sanayi
Dairesi için de aynı olumlu ¡eyleri söyleyebiliriz. Yabancılar Dairesi’nde ba¡langıçta i¡ler
pek kolay olmadı. ¬ube müdüresi ve „Teltow“daki ilgili daire ba¡kanı ile yapılan bir
görü¡me neticesinde bizi desteklemeye
ba¡ladılar.
⁄¡ kurmayla ilgili bilgilendirilmem neticesinde
olu¡an deneyimlerimle, bir taraftan Yabancılar Yasası’nın, di√er taraftan da dil sorununun en büyük engelleri te¡kil etti√ini sürekli
olarak tesbit etmekteyim. Bu engellere,
Sanayi Dairesi, Vergi Dairesi, Sendika,
Sanayi ve Ticaret Odası gibi resmi dairelere
ba¡vurmalardaki zorlukları da ekleyebiliriz.
Bunlar, Almanlar için de o kadar basit i¡lemler de√il. Buna, Çinli’ lerdeki - Almanlar’ a göre farklılık gösteren - de√er yargıları ve davranı¡ ¡ekilleri de eklenmektedir. Biz burada
arabuluculuk yapmaya çalı¡ıyoruz. Bu zor
bir u√ra¡ı olup, maalesef ço√u kez yanlı¡
anla¡ılmalara sebebiyet vermektedir.
Çin’ de resmi makamlarla ili¡kiler tamamen
farklı olup, büyük ölçüde görev ve itaat etme
prensiplerine dayanmaktadır. Buradaki gibi
güvenli ve hukuken emniyet altına alınmı¡
de√ildir. Hediye, geli¡mekte olan mü¡terek
çalı¡manın bir sevinç belirtisi olarak - bir rü¡vet olarak de√il – verilmektedir. Ki¡iler arasındaki ticari ili¡kiler ço√u kez güven
sa√layan ki¡isel ili¡kilere dayanmaktadır. Almanya’ da ise ili¡kilerde daha çok ehliyet ön
planda tutulmakta ve görev sınırları içinde
sürdürülmektedir. Çin’ de amir – memur
ili¡kileri daha belirgindir.
⁄lerisi için firmayla ilgili planlarınız nedir?
Wang: Ba¡ka bir yerde yeni bir ¡ube açmamızın uygun olup, olmayaca√ını dü¡ünmekteyiz. Ayrıca büyük firmaları mü¡teri olarak kazanmayı ve „Brandenburg“ eyaletine
yerle¡meyi dü¡ünmekteyiz.
49
„Ne¡eli bir ortamda Kebap“
Mehmet Canlı,
Ahmet Canlı
Malta-Grill
Nauen
Geldikleri ülke: Türkiye
Sohbet, Mehmet Canlı ile yapılmı¡tır.
Türk yemekleri sunan bir Lokanta i¡letiyorsunuz. Kurulu¡unuzun i¡e ba¡laması nasıl oldu?
Canlı: Bu lokantayı burada Nauen’ de altı ay
önce devraldık ve burada ‘Döner Kebap,
lahmacun ve di√er Türk yemeklerini satmaktayız. Dükkanın i¡ durumu oldukca kötüye
gitmi¡ ve kötü bir isme sahip olmasına ve bize yapılan uyarılara ra√men dükkanı devralmaya karar verdik. Dükkanı tamir eder, temiz
tutar ve gayret gösterirsek, bu i¡i ba¡arıya
ula¡tıraca√ımızı dü¡ündük. Buna ra√men oldukça yava¡ bir ba¡langıç temposu ya¡adık,
hemen hemen hiç mü¡terimiz yoktu. Fakat
bize gelen az ki¡i i¡letmemizi be√endi.
Mü¡terilerimizle çok sohbet ettik ve devamlı
ne¡’ eli bir görünümdeydik. Bu, insanların
ho¡una gitmekteydi ve a√ızdan a√ıza reklamla birkaç hafta içinde çok sayıda yeni
mü¡teriler kazandık.
Kendinizi bu i¡e nasıl hazırladınız?
Canlı: Serbest çalı¡maya ba¡lamadan önce
bu alanda tecrübeli olmamızdan dolayı, bizleri nelerin bekledi√ini, büyük sorunlar
ya¡amıyaca√ımızı bilmekteydik. Fakat buna
ra√men bu dalda çalı¡an di√er müte¡¡ebislerden, hangi resmi makamların önemli oldu√unu, nelere dikkat etmemiz gerekti√ini
v.s. sorduk. Ayrıca çok dikkatli olunması
mutlaka gerekmektedir. Çünkü bazıları insanın aya√ının altına sabun koyma u√ra¡ısı
içindedir.
Döner kebabımız için kendisinden et aldı√ımız firma bize güzel önerilerde bulundu ve
bizi finansman yönünden biraz destekledi.
⁄¡lerimizin iyi gitmesi, onların da menfaatiı
50
gere√i oldu√undan bize yardım ediyorlar. Bir
vergi uzmanına görev verdik. Yengem de,
bize bürokrasi i¡lemlerimizde yardım etmektedir.
Yeni firma kurucularına ne gibi önerilerde
bulunacaksınız?
Canlı: ⁄¡yeri kuracak ki¡ilerin, bran¡larında
mutlaka pratik deneyimlerinin olması gerekmektedir. Bu son derece önemlidir. Ayrıca
ekonomik ba√ımsızlık ta çok önemli bir unsurdur. Borç para alma, ancak bu borçun
geri ödemesinin garanti olması halinde
mantıklıdır.
Ba¡langıcın bizler için biraz zor oldu√undan
bahsetmi¡tim. Çünkü ba¡ta fazla mü¡terimiz
yoktu. Bunun için bilhassa i¡in ba¡ında reklam yapılmasını ve mesela ¡ehir gazetelerinde bu reklamların yayınlanmasını ve yöresel
gazetecilerle ili¡kiye girilmesini önermek
isterim. Çünkü bu gazeteciler özellikle bölgesel haberleri memnuniyetle yayınlamaktadırlar.
Görü¡ünüze göre Almanca burada nasıl bir
rol oynamaktadır?
Canlı: Bu oldukça önemli. Tabii mü¡terilerimizle Almanca konu¡maktayız ve Almancamızı iyile¡tirmeye çalı¡maktayız. Biraz zaman bulursak mutlaka Almanca dil kurslarına devam edece√iz.
⁄lerisi için planlarınız nedir?
Canlı:Yakında buradan ta¡ınaça√ız ve daha bir büyük bir lokali devralaca√ız. Yeni
yerimizde yoldan geçen mü¡teri trafi√imiz
daha fazla olacak. Yani kurulu¡umuz büyüyecek.