Mühendislik ve Fen Bilimlleri 06

Transkript

(SAYI: 6 YIL: 2016 - ISSUE: 6 YEAR: 2016)
I
UHMFD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem
tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde
rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak kazanan “Etik
Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi
ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik kurul raporu olan ve sisteme
bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her
türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve
manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına
alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu peşinen kabul etmiştir.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi
sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine
verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında
www. hmfdergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda ÜÇ sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının son
günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir.
Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve
dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz
olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004
Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04066 / 2015-GE-17837) Marka patent ile güvence
altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print: 2148-4783 / Online: 2149-2484
numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir.
6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Ergonomi ve Sporda Ergonominin Kulanım ve Öneminin
İncelenmesi, UHMFD “Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi”, Sayı: 5,
Cilt: 3, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek
ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir.
İnternet kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta
kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
II
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki
yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler
derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale
formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide
yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme
yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk
karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına
göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHMFD JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two
referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field
referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in
this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our
journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and
uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles,
having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and
were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are
responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The committes and the authorities in our
journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in
journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any
information, system process cannot be changed. Necessary information about our journal can
be obtained from the website of the journal www.hmfdergisi.com
3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “April /
August and December” All readers can download the articles from the journal’s web system
and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited. Readers can
download all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc.
No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/04066 / 2015-GE17837). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international
assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information.
5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal can
be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print: 2148-4783 / Online:
2149-2484
6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference
part YILMAZ, M., (2015). Analysis Of Ergonomics And The Use And Importance Ergonomics
In Sports, UHMFD “International Refereed Journal of Engineering And Sciences”, Issue:5,
Volume:3, pp.1-2. All authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print
IV
format of the published articles in their own papers. It is an obligation to indicate the access
date of the internet sources and the last accessed full internet link in the references and below
the page by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the
journal should be taken into account by all authors.
8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in our
journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be
in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published, not
evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s)
conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and
moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line
with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA VE UYGULAMA
BULANIK MULTİMOORA YÖNTEMİYLE EN UYGUN
BİR SAVAŞ GEMİSİNE AİT HELİKOPTER HANGAR
MEKANİK OTOPARK SİSTEMİ SEÇİMİ
KAPISININ AÇILMA KAPANMA SÜRESİNİ KISALTMAK
AMACIYLA VİDALI MİL OPTİMİZASYONUNUN
YAPILMASI
1-25
WEB SİTELERİNİN PERFORMANS KRİTERLERİ
Buğrahan KORKMAZ
AĞIRLIKLARININ AHP YÖNTEMİ KULLANILARAK
BELİRLENMESİ
EXAMINATION OF PERCEPTION DIMENSION OF
PRINCIPLES IN TERMS OF HEALTHCARE
ODUN ESASLI KOMPOZİTLER VE KULLANIM
26-62
ALANLARI
Murat KORKMAZ, Ercan ŞAHBUDAK, Hatice Nur GERMİR,
Uğur ARAS, Hülya KALAYCIOĞLU
Yasemin KÜÇÜKÖZKAN, Erdal ŞEN, Ebru CENGİZ,
Ümran SEVİL, Ali Serdar YÜCEL
KİRİŞSİZ DÖŞEMELERDE YENİ BİR TASARIM:
SÜREKLİ TABLALI KİRİŞSİZ DÖŞEME
98-119
İrfan MACİT, Burcu KILIÇARSLAN
ENGINEERING TECHNOLOGY AND ERGONOMICS
PERSONNEL: A SCALE DEVELOPMENT STUDY
80-97
Cebrail ÇİÇEK, Adem BAKIŞ, Veli BAYAZIT
63-79
Sibel SAĞLIYAN
VI
120-136
BAŞ EDİTÖR
Mümin ŞAHİN
BAŞ EDİTÖR YARDIMCISI
Murat KORKMAZ
Erdal ŞEN
Ercan ŞAHBUDAK
Ebru CENGİZ
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Hakan AÇIKGÖZ
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
Ali Serdar YÜCEL
TEKNİK EDİTÖR
Burhan MADEN
İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ
Gökşen ARAS
Gülten GÖKDEMİR
TÜRKÇE DİL EDİTÖRÜ
Gülsemin HAZER
Mustafa TALAS
EKONOMİ EDİTÖRÜ
Ayhan AYTAÇ
HUKUK EDİTÖRÜ
Av. Onur BAYKAN
Av. Bülent YILMAZ
ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME
Saliha ALTIPARMAK
Gökhan DELİCEOĞLU
Işık BAYRAKTAR
Aylin ZEKİOĞLU
İLETİŞİM ve MEDYA EDİTÖRÜ /
SEKRETERLİK
Michael KUYUCU
Ali Murat KIRIK
ALAN EDİTÖRLERİ
BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ
Oktay ERDOĞAN
M.Cüneyt BAĞDATLI
ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ
Ülker Aslı GÜLER
Sakine UĞURLU KARAAĞAÇ
ELEKTRİK ve ELEKTRONİK
MÜHENDİSLİĞİ Mustafa ŞEKKELİ
Mahit GÜNEŞ
Ahmet GÜNDOĞDU
İpek ATİK
ELEKTRONİK ve HABERLEŞME
MÜHENDİSLİĞİ
Hakan AÇIKGÖZ
Ö.Fatih KEÇECİOĞLU
Ömer Faruk ALÇİN
Ahmet GÜNER
ENERJİ SİSTEMLERİ
MÜHENDİSLİĞİ
Resul ÇÖTELİ
FİZİK MÜHENDİSLİĞİ
Rasim ÖZDEMİR
GIDA MÜHENDİSLİĞİ
Aslı UÇAR
Bedia ŞİMŞEK
Şerafettin ÇELİK
Gülcan KOYUNCU
MADEN MÜHENDİSLİĞİ
Çağatay PAMUKÇU
Ece KILINÇ AKSAY
MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ
Beşir DANDIL
Deniz KORKMAZ
MOLEKÜLER ve GENETİK
MÜHENDİSLİĞİ
Ömür BAYSAL
Ayşegül ÜNAL
Sevgi GEZİCİ
ORMAN ENDÜSTRİ
MÜHENDİSLİĞİ
Hülya KALAYCIOĞLU
YER BİLİMLERİ MÜHENDİSLİĞİ /
JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ
Mustafa KUMRAL
Hüseyin YALÇIN
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ
İbrahim Taner OKUMUŞ
Hidayet TAKÇI
Gülsade KALE
Recep BENZER
ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ
Abdullah KEÇECİLER
Tamer EREN
İzzettin TEMİZ
HARİTA MÜHENDİSLİĞİ
Ömer YILDIRIM
Güler YALÇIN
Elif TOPALOĞLU
Anıl AKIN
JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ
Oya PAMUKÇU
KİMYA MÜHENDİSLİĞİ
Mehtap ERŞAN
MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ
Orhan ÇAKIR
Rasim İPEK
Cem ÇETİNARSLAN
Mehmet Baki KARAMIŞ
Ayşegül AKDOĞAN EKER
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ
Erdoğan ÖZBAY
Osman KARA
Veli SÜME
İnan KESKİN
Erkan KANTAR
ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ
İsmail GÜL
Selahattin ÇINAR
Şerafettin ÇELİK
Bülent EKER
Elmas ERDOĞAN
Murat YAVUZ
Öner DEMİREL
Korkmaz BELLİTÜRK
Alev AKDOĞAN KAYMAZ
VII
LİF ve KAĞIT TEKNOLOJİSİ
Derya USTAÖMER
GEOTEKNİK MÜHENDİSLİĞİ
İnan KESKİN
BİYOMÜHENDİSLİĞİ
Bilge Hilal ÇADIRCI
YAYIN KURULU
Mümin ŞAHİN
Ayhan AYTAÇ
Murat KORKMAZ
Veli SÜME
Aslı UÇAR
Bedia ŞİMŞEK
Derya USTAÖMER
Osman KARA
Mehtap ERŞAN
Oya PAMUKÇU
Ömer YILDIRIM
Tamer EREN
Hidayet TAKÇI
Hülya KALAYCIOĞLU
Çağatay PAMUKÇU
Ülker Aslı GÜLER
İzzettin TEMİZ
İnan KESKİN
Hakan AÇIKGÖZ
Ömür BAYSAL
Ayşegül ÜNAL
Mustafa KUMRAL
Mehmet BAKİ KARAMIŞ
Cem ÇETİNARSLAN
Şeraffettin ÇELİK
Orhan ÇAKIR
Av. Onur BAYKAN
Av. Bülent YILMAZ
ULUSLARARASI BİLİM KURULU
Peter CHILDS
Ellen ARRUDA
Arvind ATREYA
Ackerman MARK S.
Pete WALKER
Jory HANCOCK
Nikos CHRONIS
Samantha DALY
Sergio A. ALVAREZ
Robert SIGNORILE
Angela NORWOOD
Graham B. CAMPBELL
Tory FAIR
Abney STEVEN
Daniel ADLER
Alfredo GISHOLT
Eric ARMSTRONG
Erika BATDORF
Rebecca CAINES
Jake ABERNETHY
Panos PARPAS
Dirk PATTINSON
Lain PHILIPS
Rayhaneh AKHAVAN
Richard BALL
Carolyn HAYLES
Josef KNOTT
Marco AURISICCHIO
Billy WU
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ ALAN VE DİSİPLİNLER
• Atmosfer ve Meteoroloji Mühendisliği
• Lif ve Kağıt Teknolojisi
• Bilgisayar Mühendisliği
• Maden Mühendisliği
• Biyomühendisliği
• Makine Mühendisliği
• Biyosistem Mühendisliği
• Matematik Mühendisliği
• Çevre Mühendisliği
• Mekatronik Mühendisliği
• Diğer Mühendislik Dalları
• Metalurji ve Malzeme
• Elektrik ve Elektronik
• Mimarlık
• Endüstri Mühendisliği
• Moleküler ve Genetik
• Fizik Mühendisliği
• Nükleer Mühendisliği
• Gemi Mühendisliği
• Orman Endüstri Mühendisliği
• Geoteknik Mühendisliği
• Petrol Mühendisliği
• Gıda Mühendisliği
• Tekstil Bilimleri Mühendisliği
• Harita Mühendisliği
• Yer Bilimleri Mühendisliği
• Havacılık ve Uzay Mühendisliği
• İnşaat Mühendisliği
• Jeofizik Mühendisliği
• İşletme Mühendisliği
• Jeoloji Mühendisliği
• Kimya Mühendisliği
VIII
DISCIPLINES
• Atmosphere and Meteorology
Engineering
• Fiber and Paper Technology
• Computer Engineering
• Mechanical Engineering
• Mining Engineering
• Bioengineering
• Mathematical Engineering
• Biosystems Engineering
• Mechatronics Engineering
• Environmental Engineering
• Metallurgical and Materials
• Other Engineering
• Architecture
• Electrical and Electronics
• Molecular and Genetic
• Industrial Engineering
• Nuclear Engineering
• Physics Engineering
• Forest Industry Engineering
• Marine Engineering
• Petroleum Engineering
• Geotechnical Engineering
• Textile Science and Engineering
• Food Engineering
• Engineering Earth Sciences
• Geomatics Engineering
• Civil Engineering
• Aerospace Engineering
• Business Engineering
• Geophysical Engineering
• Agricultural Engineering
• Geological Engineering
• Chemical Engineering
IX
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
X
DİĞER DERGİLERİMİZ
1. BESLENME ALIŞKANLIKLARI
2. KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
3. ORTOPEDİ TRAVMATALOJİ
4. PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI
5. İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
6. MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER
7. SPOR SAĞLIĞI TIP BİLİMLERİ
8. EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
9. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI
10. HEMŞİRELİK
11. MİMARLIK VE TASARIM
12. PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI
13. MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
14. EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
XI
http://www.dbhadergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.uhpadergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.uhbabdergisi.com
http://www.sstbdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.aceddergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhpdergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Hakan AÇIKGÖZ
Baş Editör Yardımcısı
Değerli okurlar kıymetli yazarlar.,
Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi bu sayısında toplam 06 araştırma ve inceleme
makalesine yer vermiş bulunmaktayız. Diğer sayılarımızda olduğu gibi bu sayımızda da özellikle araştırma ve
inceleme çalışmalarına yer vermiş olmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu çalışmaların alanda çalışan araştırmacılara
katkı ve fayda sağlayacağını düşünmekteyiz. Siz değerli okuyucu ve yazarlarımızın da desteğiyle daha birçok sayıya
imza atacağımıza olan inancımız tamdır. Dergimiz ulusal ve uluslararası indeks tarafından taranmaktadır. Halen
ulusal ve uluslararası birçok indekse başvurumuz devam etmektedir. Sizlerin desteği ve göndereceğiniz nitelikli
araştırma makaleleri sayesinde bu dergimizin de uluslararası süreli yayınlar içerisinde SCI expanded dizinlenen
dergiler arasında yer almasını arzu ediyoruz. Bilimsel süreli yayıncılıkta hakemli bir derginin bilimsel niteliğinin
geliştirilmesinde, dergi hakemlerinin ve editörün çok önemli sorumlulukları vardır. Bu güne kadar değerli zamanlarını
vererek makale değerlendirmelerini titizlikle yapan hakemlerimize teşekkür ediyoruz. Ayrıca her sayımızın bir önceki
sayımızdan daha iyi olması bizim öncelikli ilkelerimizden biridir. Sizlerden aldığımız önerilerle, desteklerle dergimizi
daha nitelikli hale getirmeye çalışacağız. Aramıza yeni katılan bilim insanlarına ve yayınlarıyla bizleri destekleyen
yazarlarımıza okuyucu ve takipçilerimize, dergide emeği geçen herkese yürekten sevgi, saygı ve şükranlarımızı
sunar bir sonraki sayımızda görüşmek üzere esenlik ve mutluluklar dileriz.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine
yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya
da oluşacak bir sorunda problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları
sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm
sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak
yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri kabul etmez.
Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir
ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren
yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi
zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda
dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir
hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz
bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu,
kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XII
Distinguished Readers and Esteemed Authors.,
There are a total of 06 research articles and analyses in this volume of International Refereed Journal of
Engineering And Sciences. Just like other volumes, we are happy to include research papers and analyses in this
volume. We are of the opinion that these articles will be beneficial for the researchers in this field. We have faith
in publishing many other volumes with the support of our valuable readers and authors. Our journal is indexed by
national and international indices. We also continue to apply to many other indices. We hope that this journal will
be ranked among the journals indexed in SCI-E among the international periodicals thanks to your support and
qualitative research papers to be sent. Referees and the editor of the journal have great responsibilities in improving
the scientific quality of a refereed journal in scientific periodical publishing. We thank our referees who spent their
valuable time on evaluation of papers meticulously. One of our privileged principles is that every volume must be
better than the previous one. We will try to make our journal more qualified with your suggestions and support.
We extend sincere thanks and respect to the scientists who have just joined us, to authors who support us with their
papers, readers, followers and to those who contributed efforts. Hope to meet you in next volume. Best regards.
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our
journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any
responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give
this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14
unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t
accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature
are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial
content which are against the intellectual property rights are not accepted. In case of a possible negative situation,
author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage
beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding
the second, third and other persons and institutions under any condition. In this sense, a legal sanction on our
journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s)
and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully
announced to all readers, public and followers by publication.
XIII
A
CED
UHMFD
ULUSLARARASI HAKEMLİ MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ DERGİSİ
International Refereed Journal of Engineering And Sciences
BİR SAVAŞ GEMİSİNE AİT HELİKOPTER HANGAR KAPISININ
AÇILMA KAPANMA SÜRESİNİ KISALTMAK AMACIYLA VİDALI MİL
OPTİMİZASYONUNUN YAPILMASI(1)
OPTIMIZATION OF A BATTLESHIP HELICOPTER HANGAR DOOR’S
BALL SCREW WITH THE AIM OF REDUCING THE PERIOD OF
OPENING/CLOSING TIME
Buğrahan KORKMAZ
Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, İstanbul / Türkiye
Öz: Savaş Gemilerinde kendi Helikopterini muhafaza
edebilmek için bir hangar bulunmaktadır. Hangar amaca uygun
hangar kapısı ile kapatılarak dış etkilerden korunmaktadır.
Savaş Gemileri için hayati öneme sahip olan Helikopterler
etrafı keşfetmekten personel veya mühimmat taşımaya
kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Savaş koşullarında
düşmandan hızlı hareket etmek elzemdir. Bu bağlamda, bir
savaş gemisinde bulunan helikopter hangar kapısının açılma
süresinin 1,5 dakikadan 1 dakikaya düşürülmesi gerekmektedir.
Panel tipi olan ve hangar tavanına paralel hale gelecek
şekilde yukarı doğru çekilerek açılan helikopter hangar
kapısı birbirine paralel iki adet vidalı mil üzerinde hareket
eden iki adet çekici araba tarafından tahrik edilmektedir.
Dolayısıyla kapının açılma hızı çekici arabaların doğrusal
hızına eşittir. Çekici arabaların doğrusal hızı da vidalı milin
devrine bağlıdır. Söz konusu gemideki helikopter hangar
kapısının 1 dakikada açılamamasının sebebi yüksek hızlara
çıkıldığında vidalı millerde görülen rotor dinamik bir problem
olan whirling (fırıldanma) problemidir. Kapının rezonansa
girmeden 1 dakikada açılmasını sağlamak amacıyla kapı
sisteminin aktarma organları yeniden tasarlanmış ve kritik
hız analizi sonlu elemanlar yöntemi ile yapılarak doğruluğu
kontrol edilmiştir.
Abstract: The Battleships have hangars to protect their
helicopters. Hangar is protected from external effects by
closing with a hangar door. Helicopters which are vital for
battleships are used in numerous fields from reconnoitering
to transporting personnel or ammo. It is important to
move faster than your enemy in warfare. In this context,
it is necessary to decrease the opening/closing time of the
battleship helicopter hangar door from 1,5 minutes to 1
minutes. The helicopter hangar door which is a panel type
door and which is opened by hoisting as panels will be
parallel to the hangar ceiling is moved by two puller cars
that act on two ball screws which are parallel with each
other. Thus, the opening time of the hangar door is equal to
linear velocity of the each puller car. Linear velocity of the
puller car is dependent to the rotational speed of ball screw.
The reason of the helicopter hangar door is not opening
in a period of 1 minute is the whirling problem that is a
rotor dynamic problem seen at ball screw at high rotational
speed. The power train mechanism of the door system has
been redesigned with the aim of open the door in a period
of 1 minute and critical speed analysis has been done with
finite elements analysis method to check on the new design.
Key Words: Hangar Door, Ball Screw, Whirling, Critical
Speed, Resonance, Rotor Dynamic
Anahtar Kelimeler: Hangar Kapısı, Vidalı Mil, Fırıldanma,
Kritik Hız, Rezonans, Rotor Dinamiği
Doi: 10.17366/UHMFD.2015514484
(1) Sorumlu Yazar: Buğrahan KORKMAZ, Yıldız Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği
Bölümü, İstanbul / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 01.12.2015 Kabul Tarihi/
Accepted: 19.03.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar
Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada
Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO”
1
UHMFD
www. hmfdergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİ
YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
OctoberInternational
/ November / Refereed
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
January / February / March / April Spring
Winter Number: 6 Year: 2016
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: www.uheyadergisi.com
12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(MARKA PATENT NO: TRADEMARK)
(ISO 9001-2008 Belge
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Issn Online: 2148-47-83 Online: 2149-2484
1. GİRİŞ
SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
bir savaş gemisiyse helikopter
İNCELENMESİ
hangar kapıları
yüksek şok etkisine (su altında mayın patlaması)
MurattasarlanKORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
Gemilerde geminin amacına uygun olarak
maruz kaldıktan sonra çalışmalı, hangar kapısı
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
mış pek çok kapı ve kapak sistemi bulunmaktadır.
dışından gelebilecek yüksek rüzgâr ve su basıncına
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
Kapı sistemlerinden olan helikopter
hangar kapıları mukavemet göstermeli, yangına karşı dirençli
bir helikopterin Özet
rahatça
geçebileceği kadar büyük
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriolmalıdır.
kullanılarak Bu
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
özelliklerin
yanı
sıra hangar kapıları
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile elektrik
istatistiksel olarak analiz edilmesi
yapıdadır. Bu kapılar
gemilerin
envanterinde
bu- tüketiminin
uzun ömürlü olmalı, acil durumlarda (elektriğin
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri uygulanarakolmaması
araştırma daha
kapsamlı
hale getirilmiştir. istikrarlı ve hızlı
lunan helikopterlerin
hangara
park
edilmesinden
vs.)
kullanılabilmeli,
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
sonra dış etkilerden
korunmasını
sağlar.
etkiler
çalışmalıdır.
hangar
yönünde
hareket edilmiş
olup,Dış
yapılan
istatistik bulgulara
göre deHelikopter
sonuca gidilmiştir.
Elde kapılarına ait bu
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
kıstası gemiden gemiye
değişmektedir. Söz konusu özellikler artırılabilir.
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
Şekil 1.USS Independence (LCS-2) Korveti Kıç Taraf Görünümü
Savaş esnasında düşman kuvvetlerinden hızlı
olmak her zaman bir adım önde olmak demektir.
Bu bağlamda savaş esnasında hayati görevler icra
eden helikopterlerinde oldukça hızlı görev yapması
gerekmektedir. Bu görev tanımının içerisindeki
bir süreç de helikopterin hangara en hızlı şekilde
giriş ve çıkış yapmasıdır.
İncelenen helikopter hangar kapısı Şekil 2’de
görüldüğü gibi kapı kısmı birkaç parça panelden
oluşan bir yapıdadır. Kapı üst panelden çekici
arabalar yardımıyla çekilerek yan raylar üzerinde
hareket eder ve gemi tavanına paralel hale gelerek
açılır. Çekici arabalar birbirine paralel ve senkron
çalışan 5700mm’lik iki adet vidalı mil üzerinde
2
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
marifetiyle
hareket etmektedir.
için vidalı milin çalışması gereken
İNCELENMESİ
bilyeli somun
1100dev/dk
Vidalı mile sadece kapı ağırlığının oluşturduğu
bandında vidalı milde whirling problemi tespit
Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
eksenel yük gelmektedir. Düşey ve yanal yöndeki
edilmiştir. Bu problem rezonans hali olduğundan
kuvvetler çekici arabalar tarafından
lineer raylara
helikopter hangar kapısını kazaya uğratma olası1
aktarılır. Çekici arabaların doğrusal hızı kapının
lığı fazladır, ömrünü de kısaltmaktadır. Dolayısı
açılma hızını doğrudan
etkiler.Yılları
Çekici
arabaların
vidalı millerin
dev/dk
bandında dönmesi
Özet : 2012-2014
arasındaki
TUİK verileriile
kullanılarak
hazırlanan 750
bu çalışma,
sanayi
konutlarda
doğalgaz
elektrik tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz
edilmesiedilmiştir fakat
doğrusal hızı davevidalı
milinkullanılan
devir sayısı
ileileoransağlanarak
problem
bertaraf
tılı olarak değişir.
Söz konusu
helikopter
hangar
1,5 dakikada açılmaya
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez testleri
uygulanarakhelikopter
araştırma dahahangar
kapsamlı kapısı
hale getirilmiştir.
kapısında Ø40mm
çaplı 5mm hatveli vidalı milve kapanmaya başlamıştır.
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi
sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
ler kullanılmıştır.
Kapının
1 dakikada
açılması
HOUSES
Şekil 2.İncelenen Helikopter Hangar Kapısı
3
UHMFD
UHMFD
www. hmfdergisi.com
www. hmfdergisi.com
UHMFD
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
Fen
Bilimleri
International
Refereed
Journal
of Researches
on
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
veve
FenEconomy
Bilimleri
DergisiDergisi
hmfdergisi.com
Ocak /Ocak
Şubat
/ Mart
/ /www.
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
6 Yıl:2016
Ekim
/ Kasım
02 Cilt:
01
Sonbahar
/ Şubat
/ Mart
/Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı:Sayı:
6Kış
Yıl:2016
October
/ November
/ Refereed
December
2014 Issue:
02
01 Autumn
Winter
International
Journal
ofofEngineering
And
Sciences
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
veVolume:
Fen Bilimleri
Dergisi
International
Refereed
Journal
Engineering
And Sciences
ID:13Semester
K:02
January
/
February
/
March
/
April
Spring
Winter
Number:
6
Year:
2016
Ocak
/
Şubat
/
Mart
/
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
Sayı:
6
Yıl:2016
January / February / March April
Spring
Semester Winter Number:
6 Year: 2016
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
International
Refereed
Journal
of
Engineering
And
Sciences
ID:59
K:126
January / February / March
/ April
Spring
(MARKA
PATENT
NO:Semester
TRADEMARK)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:592015-GE-17837)
(ISO 9001-2008 Belge No / Document (2015/04066No: 12879
&K:126
ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
SANAYİ
KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
NoVE
/ Document
No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004
Belge NoGÖRE
/ Document No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/04066Bu çalışmada helikopter hangar kapısının
1 2015-GE-17837)
iyileştirilmesi ve sistemin kazaya uğramaması
İNCELENMESİ
(MARKA
PATENT
TRADEMARK)
Issn
Online:
2148-47-83
Online:
2149-2484
dakikada açılabilmesi için vidalı
milin
de
dahil NO:
için
analiz
edilebilir.
(2015/04066Murat
KORKMAZ,2015-GE-17837)
Hakan AÇIKGÖZ
olduğu aktarma organları yeniden
tasarlanmış,
Issn Online:
2148-47-83 Online: 2149-2484
Güven Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
Sistemin
ataletinden kaynaklan jiroskopik moment
whirling problemini yok etmeye
yönelik
bir
dizi
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü giren rotorun spin atarmış gibi
etkisi rezonansa
2. ROTOR
DİNAMİĞİ
İNCELENMESİ
mekanik
önlemler
alınmıştır.ANALİZİNİN
Helikopter hangar
yaptığı yalpalama hareketi ile kendini gösterir.
kapısının
hali DİNAMİĞİ
hazırda
bulunan
aktarma
organları
2.
ROTOR
ANALİZİNİN
İNCELENMESİ
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK
verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Rotor dinamiği analizi eksenel simetrik parçaların
dönmesi
esnasındabağlı
oluşan
titreşim
Spin atma
hızının artmasına
olarak
artan
ve konutlarda
kullanılan
doğalgazmetodu
ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
ile
yeni tasarım önerileri
sonlu
elemanlar
durumlarının
incelenmesidir.
İçten
yanmalı
motor,
elektrik
motoru,
türbin
gibi
dönen
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakjiroskopik
hazırlanan çalışmada
modeli
momentANOVA
rotor üzerinde
tehlikeli
soRotor
dinamiği
analizi
eksenel
simetrik
parçaların
dönmesi
esnasında
oluşan
titreşim
sayesinde
birbirleri
ile kıyaslanmış
ve problemin
parçalara
sahip
makinelerin
oluşturduğu
atalet
etkisi daha
tasarımın
iyileştirilmesi
ve sistemin
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri uygulanarak
araştırma
kapsamlı hale
getirilmiştir.
nuçlara
sebebiyet
verebilir.
Tasarım
aşamasında
durumlarının
incelenmesidir.
İçten
yanmalı
motor,
elektrik
motoru,
türbin gibi
dönen
Sanayi
veiçin
konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
kazaya uğramaması
analiz
edilebilir.
çözümüne
yönelik
optimizasyon
yapılmıştır.
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
parçalara sahip makinelerin oluşturduğu atalet dikkate
etkisi alınmayan
tasarımın bu
iyileştirilmesi
ve sistemin
etki rotor yataklarında
ciddi
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
kazaya
uğramaması
için
analiz
edilebilir.
Sistemin
ataletinden
jiroskopik
etkisi
rezonansa
giren
rotorun
spin
atarmış
2.
ROTOR
DİNAMİĞİ
ANALİZİNİN
İN-moment
hasarlara
yol
açabilir.
sistemlerin
rezonansa
fiyatlarınınkaynaklan
genel
seviyesinde
düşüş gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç Dönen
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
gibi
yaptığı yalpalama hareketi ile kendini gösterir.
Spin atma
hızının artmasına
bağlı rijitliği
olarak
CELENMESİ
girmemesi
için yataklama
Sistemin
ataletinden
kaynaklan
jiroskopik
moment
etkisi
rezonansa
giren elemanlarının
rotorun
spin Tasarım
atarmış
artan jiroskopik
moment
rotor
üzerinde
tehlikeli
sonuçlara
sebebiyet
verebilir.
ve sönümleme
özelliği önemli
rol oynamaktadır.
gibi
yaptığı yalpalama
hareketi bu
ile kendini
Spin atma
artmasına
bağlı Dönen
olarak
aşamasında
alınmayan
rotorgösterir.
yataklarında
ciddihızının
hasarlara
yol açabilir.
Rotor
dinamiğidikkate
analizi eksenel
simetrik etki
parçaların
artan
jiroskopik
moment
rotor için
üzerinde
tehlikeli
sonuçlara rijitliği
sebebiyet
verebilir. Tasarım
sistemlerin
rezonansa
girmemesi
yataklama
elemanlarının
ve sönümleme
özelliği
dönmesi
esnasında
oluşan
titreşimbu
durumlarının
2.1.
Genelciddi
Dinamik
Denklemler
aşamasında
dikkate
alınmayan
etki
rotor
yataklarında
hasarlara
yol
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES açabilir. Dönen
önemli rol oynamaktadır.
ACCORDING
TOmotor,
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS OF INDUSTRY
AND
incelenmesidir.
İçten
yanmalı
sistemlerin rezonansa
girmemesi
içinelektrik
yataklama
elemanlarının
rijitliği ve
sönümleme özelliği
Tüm titreşim problemleri için denklem aşağıdaki
HOUSES
önemli
rol
oynamaktadır.
motoru,
türbin
gibi dönen
parçalara sahip ma2.1. Genel
Dinamik
Denklemler
gibidir.
kinelerin oluşturduğu
etkisi
tasarımın
Abstract: Inatalet
this study
prepared
by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
2.1.
Dinamik
Denklemler
TümGenel
titreşim
problemleri
için
denklem
aşağıdaki
gibidir.
the consumption
of electricity
and natural
gas used
in industry and houses is statistically
applied and the research was
techniques
for analysis.
Moreover, aşağıdaki
tests of hypothesis
were
Tüm titreşim
problemleri
için denklem
gibidir.
..
.
[M ]{u}  [C ]{u}  [ K ]{u}  { f } (1)
(1)
..
.
[Denklemde
M ]{u}  [C
u}  [matrisi,
K ]{u} C {sönüm
f } katsayısı matrisi, K rijitlik matrisi, f ise vektörel (1)
M]{kütle
dış
kuvveti temsil eder.
Denklemde M kütle matrisi, C sönüm katsayısı matrisi, K rijitlik matrisi, f ise vektörel dış
Denklemde M kütle matrisi, C sönüm katsayısı
Rotordinamik problemlerde bu denkleme jiroskokuvveti
temsil eder.
Rotordinamik
problemlerde
bu
denkleme
jiroskopik
etki
matrisi
[G]açısal
ve açısal
etkisi
matrisi, K rijitlik matrisi, f ise vektörel dış kuvveti
pik etki
matrisi
[G] ve
sönümsönüm
etkisi matrisi
matrisi [B] de eklenerek denklem yeniden düzenlenir.
temsil
eder.
[B] de eklenerek denklem yeniden düzenlenir.
Rotordinamik
problemlerde
..
. bu denkleme jiroskopik etki matrisi [G] ve açısal sönüm etkisi
matrisi
düzenlenir.
[M ]{u[B]
}  de
([Geklenerek
]  [C ]){denklem
u}  ([Byeniden
]  [ K ]){
u}  { f }
(2)
..
.
[M ]{u}  ([G]  [C ]){u}  ([B]  [ K ]){u}  { f }
(2)
Bu denklem hareket sabit bir referans noktasına göre
tanımlandığı durumda geçerlidir.(2)
Bu
çalışmada yapılan analizlerde referans noktası sabit tutulmuştur.
Bu denklem hareket sabit bir referans noktasına göre tanımlandığı durumda geçerlidir. Bu
çalışmada yapılan analizlerde referans noktası sabit tutulmuştur.
Bu denklem hareket sabit bir referans noktasına 6 mada yapılan analizlerde referans noktası sabit
göre tanımlandığı durumda geçerlidir. Bu çalış- 6 tutulmuştur.
4
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
eksenELEKTİRİK
etrafında VE
dönen
yapıya bu
oluşumunun başladığı bu durumdaki
İNCELENMESİ
Herhangi bir
dönme
eksene dik başka bir eksen etrafında dönme
hızına kritik hız denmektedir. Whirling birden
uygulanırsa tepki momenti meydana gelir. Bu
fazla kritik hız durumunda meydana gelebilir.
tepki jiroskopik moment tepkisi
olarak adlan1
Bölümü
Whirling oluşumunun
daha iyi izahı şu şekilde
dırılır. Jiroskopik matris [G] açısal hıza bağlıdır
yapılabilir:
ve rotordinamikÖzet
analizde
sonluYılları
elemanlar
: 2012-2014
arasındakianalizi
TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
olarakgibi
analiz
edilmesi
programı tarafından
otomatik
olarak
oluşturulŞekil 3’te
görüldüğü
kendi
ağırlığının olmadığı
maktadır.
şaftınhale
ortasına
şaft ekseninden “e”
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakvarsayılan
araştırma dahabir
kapsamlı
getirilmiştir.
kadar kaçık bir M kütlesi yerleştirilmiştir. Şaft
yönünde[B]
hareket
olup, yapılan
istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
Sönüm etkisi matrisi
ise edilmiş
yataklama
elemanedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
aralığı arttıkça,
elektrik vemerkezkaç
doğalgaz
dönmeye
başladığında
kuvveti şaftı
larına uygulanarak
rijitliğin
değişmesini
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüşsağlar.
gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
dışarı
doğru
eğmeye çalışacaktır. Bu durumda
Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
Sonlu elemanlararalığı
analizinde
uygulanacak yatak
sehimTUİK,
“r” olarak
belirlenmiştir. Son
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,şaftta
Sanayi,oluşan
Konut, Anova,
Fiyat
tipini bu matris Anahtar
ifade eder.
durumda eksenel kaçıklık “r+e” olacaktır. Şaft
2.2. Whirling Oluşumu
“w” rad/s hızda dönmektedir. Şaftın katılığı ise
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
ANDBu durumda eğilme
“k”INN/m
olarak
belirtilmiştir.
Dönen yapılar kendi rezonans frekanslarında
HOUSES
kuvveti aşağıdaki gibidir.
titreşime başladıklarında dönme ekseni üzerinde
bulunan noktalar
adlandırılan
F =ink.r
(3)
the whirling
consumption olarak
of electricity
and natural gas used
industry
and houses is statistically
çevresel bir hareket
yapmaya
başlarlar.
Whirling
techniques
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis were applied and the research was
Şekil 3.Eksenel Kaçık Olarak Yüklenmiş Dönen Şaft
5
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879
&
ISO 14001-2004
Belge No: 12880) Şaft
Şekil
Olarak
Yüklenmiş
(2015/040662015-GE-17837)
Şekil 3.Eksenel
3.Eksenel Kaçık
Kaçık
Olarak
Yüklenmiş Dönen
Dönen Şaft
UHMFD
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
EKONOMETRİK AÇIDAN
Merkezkaç
formülü
aşağıdaki
gibidir.
Merkezkaç
kuvvetinin
formülü
aşağıdaki
gibidir.
UHMFD
www.
hmfdergisi.com
Merkezkaçkuvvetinin
kuvvetinin
formülü
aşağıdaki
gibidir.
İNCELENMESİ
www.
hmfdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Mühendislik
ve Fen Bilimleri Dergisi
Murat
KORKMAZ,
Hakan ve
AÇIKGÖZ
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
Fen Bilimleri
2
Ocak
/
Şubat
/
Mart
/
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
Sayı: Dergisi
6 Yıl:2016
2 .(r Ocak
F

M
.
w
e
)
(4)
/
Şubat
/
Mart
/
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
Sayı:Sciences
6 Yıl:2016
Fmm  M .w .(r  e)International Refereed
Journal
of Engineering
And
(4)
Güven Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni
International
Refereed
Journal
of
Engineering
And
Sciences
January / February /1 March / April Spring Semester Winter Number: 6 Year: 2016
7 Aralık
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji
BölümüNumber: 6 Year: 2016
January
/ February
/ Kilis
March
/ April
SpringK:126
Semester Winter
Burada eğilme
kuvveti
ile merkezkaç
kuvveti
ID:59
Burada
kuvveti
K:126birbirine
Burada eğilme
eğilme kuvveti
kuvveti ile
ile merkezkaç
merkezkaç ID:59
kuvveti
birbirine eşittir.
eşittir. Bu
Bu eşitlikten
eşitlikten aşağıdaki
aşağıdaki
birbirine
eşittir.
Bu
eşitlikten aşağıdaki formüller
formüller
elde
edilir.
formüller
elde Özet
edilir.
(ISO 9001-2008
Belge
No / Document
No: TUİK
12879verileri
& ISO
14001-2004
Belge
/ Document
No: 12880)
: 2012-2014
Yılları arasındaki
kullanılarak
hazırlanan
bu No
çalışma,
sanayi
elde(ISO
edilir.
9001-2008
Belge Nokullanılan
/ Document
No:ile12879
ISO 14001-2004
/ Document
No: 12880)
ve konutlarda
doğalgaz
elektrik&tüketiminin
istatistikselBelge
olarak No
analiz
edilmesi
2 şeklindedir. Farklı (MARKA
analiz teknikleri
kullanılarak
çalışmada ANOVA modeli
PATENT
NO: hazırlanan
TRADEMARK)
kk ..rr 
rr 
M
M ..w
w2 .(
.(uygulanmıştır.
 ee)) Ayrıca(MARKA
PATENT
NO:
TRADEMARK)
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha kapsamlı hale getirilmiştir.
(2015/040662015-GE-17837)
2
2 (2015/0406622015-GE-17837)
Sanayi ve konutlardaIssn
tüketim
göre
elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının tespit edilmesi
Online:
2149-2484
rr 


..Issn
w
rrolup,
//aralıklarına
kkyapılan

M
..w
kkOnline:
M
M ..w
w2 .(
.(rr yönünde
 ee)) // kkhareket
M
Medilmiş
w2 ..Online:
 2148-47-83
M istatistik
w2 ..ee //bulgulara
Online:
2148-47-83
2149-2484
göre
de sonuca gidilmiştir. Elde
2
2
edilen bulgular sonucunda;
2 / k ))sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
rr 
kk .(
..w
M
M ..w
w2 ..ee /(
/(fiyatlarının
.(11 
M
M
wseviyesinde
/ k )) düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
genel
2 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
k / M  wn 2.r olduğundan;
k / M  wn .rAnahtar
8
olduğundan;
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
8 Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
r  e /((wn / w)  1)
r  e /((wn / w)  1)
(5)
(5)
(6)
(6)
(7)
(7)
(8)
(8)
(9)
(9)
Yukarıdaki(9)(9)
numaralı
formül
yorumlandığında
sistemin
doğalolduğu
frekansının
çalışma
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
Yukarıdaki
numaralı
formülTO
yorumlandığında
eşitINolduğu
veya
yakın
durumda whirling
Yukarıdakieşit
(9)
numaralı
formül
doğal AND
frekansının
çalışma
HOUSES
frekansına
olduğu
durumlarda
(wyorumlandığında
eşitlik yanisistemin
genlik (sehim)
sonsuza
gitmektedir.
n = w)
sistemin
doğal
frekansının
çalışma frekansına
görüleceği
tespit (sehim)
edilmiştir.
frekansına
eşit
olduğu
durumlarda
(w
w)
eşitlik
yani
genlik
sonsuza
gitmektedir.
n = eşit
Bu durumda şafttaki balanssızlığın ne kadar küçük olduğuna bakılmaksızın şaftın dönme
Bu durumda
balanssızlığın
kadar
küçük
olduğuna
bakılmaksızın
şaftın dönme
olduğu
durumlarda
(wnIn=
w)
eşitlik
yanine
genlik
Abstract:
this
study
prepared
by
using
data of
TSI
belonging
to the years
of 2012-2014,
hızının
doğal şafttaki
frekansına
eşit
olduğu
veya
yakın
olduğu
durumda
whirling
görüleceği
tespit
2.2.1.
İki Ucu
Doğal
Frekansının
the consumptioneşit
of electricity
and
naturalyakın
gas used
in industry
andYataklı
houseswhirling
isŞaftın
statistically
hızının
doğal
frekansına
olduğu
veya
olduğu
durumda
görüleceği
tespit
(sehim)
sonsuza
gitmektedir.
Bu
durumda
şafttaki
edilmiştir.
Bulunması
edilmiştir.
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied and the research was
balanssızlığın ne
kadar
küçük olduğuna
bakılmade
more comprehensive.
The purpose
was to determine electricity and natural gas prices
2.2.1. İkişaftın
Ucu Yataklı
Şaftın doğal
Doğal Frekansınınİki
Bulunması
maksızın
dönme hızının
ucundan desteklenmiş şaftın doğal frekansı
2.2.1. İki Ucu Yataklı
Şaftın Doğalfrekansına
Frekansının Bulunması
aşağıdakiformül
formülyardımı
yardımıile
ilebulunur.
bulunur.
İki ucundan desteklenmiş şaftın doğal frekansı aşağıdaki
İki ucundan desteklenmiş şaftın doğal frekansı aşağıdaki formül yardımı ile bulunur.
f  ( / 2).n 22. E.I /( m.L33 )
f  ( / 2).n . E.I /( m.L )
(10)
(10)
L değeri
[m] doğal
biriminden
şaftın uzunluğunu,
m
Formülde “n” katsayısı Şekil 4’te görüldüğü gibi
sistemin
frekanslarına
ait modları
Formülde
“n”
katsayısı
Şekil
4’te
görüldüğü
gibi
sistemin
doğal
frekanslarına
ait
modları
değeri [kg] biriminden şaftın kütlesini, E değeri
ifade etmektedir.
ifade etmektedir.
Formülde
“n” katsayısı Şekil 4’te görüldüğü gibi
[Pa] biriminden şaft malzemesinin elastisite mosistemin
frekanslarına
aituzunluğunu,
modları ifadem değeri [kg] biriminden şaftın
L değeri doğal
[m] biriminden
şaftın
kütlesini, E değeri
dülünü,
I değeri
ise [m4şaftın
] biriminden
şaft Ekesitinin
L
değeri
[m]
biriminden
şaftın
uzunluğunu,
m
değeri
[kg]
biriminden
değeri
4kütlesini,
[Pa] biriminden şaft malzemesinin elastisite modülünü, I değeri ise [m 4] biriminden
şaft
etmektedir.
[Pa] biriminden
şaft malzemesinin
elastisite modülünü,
I değeri
[m etmektedir.
] biriminden şaft
ikinci moment
alanınıiseifade
kesitinin
ikinci moment
alanını ifade etmektedir.
kesitinin ikinci moment alanını ifade etmektedir.
6
Şekil 4.İki Ucu Mesnetli Şaftın Doğal Frekans Modları
Şekil 4.İki Ucu Mesnetli Şaftın Doğal Frekans Modları
9
9
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
UHMFD
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
www.
hmfdergisi.com
Uluslararası (MARKA
HakemliPATENT
Mühendislik
ve Fen Bilimleri Dergisi
NO: TRADEMARK)
UHMFD
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879
&
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
2015-GE-17837)
Ocak / Şubat / Mart (2015/04066/ Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi Sayı: 6 Yıl:2016
www.
hmfdergisi.com
Issn Online:
2148-47-83
Online: 2149-2484
International
Refereed
Journal
of
Engineering
And Sciences
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve Fen
Bilimleri
Dergisi
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE
JanuarySANAYİ
/Ocak
February
/
March
/
April
Spring
Semester
Winter
Number:
6 Year: 2016
/
Şubat
/
Mart
/
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
Sayı:
6AÇIDAN
Yıl:2016
EKONOMETRİK
ID:59
K:126
İNCELENMESİ
January / February / March / April Spring Semester Winter Number: 6 Year: 2016
(ISO 9001-2008 Belge No / Document
No:
12879
ISO AÇIKGÖZ
14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
Murat
KORKMAZ,
ID:59&Hakan
K:126
GüvenPATENT
Grup A.Ş. Finans TRADEMARK)
Yönetmeni
(MARKA
(ISO 9001-2008 Belge No / Document
No: 12879 &NO:
ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
1
(2015/040662015-GE-17837)
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji Bölümü
Issn
Online:
2148-47-83
2149-2484
(MARKA PATENT NO:Online:
TRADEMARK)
(2015/040662015-GE-17837)
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Issn
Online:
2148-47-83
Online:
2149-2484
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz edilmesi
şeklindedir.
Farklı
analiz
teknikleri
kullanılarak
hazırlanan
çalışmada Modları
ANOVA modeli
Şekil 4.İki Ucu Mesnetli Şaftın Doğal Frekans
uygulanmıştır.
hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
2.2.2. Kritik Hızın
TespitAyrıca
Edilmesi
Tespit
Edilmesi
şımı elegöre
alınmıştır.
Rayleigh-Ritz’e
göre şaftın
yönünde
hareket
edilmiş olup, yapılan
istatistik
bulgulara
de sonuca
gidilmiştir.
Elektrik
motoru,
türbin,
helikopter
hangar
kapısı
vidalı mili
gibi
dönenElde
sistemlerin kritik
Tespitsonucunda;
Edilmesi
edilen bulgular
sanayi sektörü için tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
maksimum
dönme
%75’inden
hızının motoru,
tespit edilmesinde
Rayleigh-Ritz
ve Dunkerley
olmak
üzerehızı
iki kritik
çeşit hızın
yaklaşım
vardır.
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş kapısı
Elektrik
türbin, helikopter
hangar
Bu
çalışmada
kritik
tespitinde
yaklaşımı
alınmıştır.
Rayleigh-Ritz’e
büyük
olmamalıdır.
Elektrik
motoru,
türbin,
helikopter
hangar
kapısı
vidalı
miliele
gibi
dönen sistemlerin
kritik
aralığı
Kw hız
cinsinden
yükseldikçe,Rayleigh-Ritz
fiyatlarda da
azalma
meydana
gelmektedir.
vidalı
mili
gibi
dönen sistemlerin
kritik
hızının
göre şaftın
maksimum
dönme
hızı
kritik
hızın
%75’inden
büyüküzere
olmamalıdır.
hızının
tespit
edilmesinde
Rayleigh-Ritz
ve Dunkerley
olmak
iki çeşit yaklaşım vardır.
tespit
edilmesinde
Rayleigh-Ritz
ve Dunkerley
Kritik
hızı bulmak
için aşağıdaki
formül kullaBu çalışmada
kritik
hız tespitinde
Rayleigh-Ritz
yaklaşımı
ele alınmıştır.
Rayleigh-Ritz’e
Kritik
hızı
bulmak
için
aşağıdaki
formül
kullanılabilir.
göre şaftın
dönmevardır.
hızı kritik
hızın %75’inden
olmak
üzeremaksimum
iki çeşit yaklaşım
Bu çalışnılabilir. büyük olmamalıdır.
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF
ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
mada kritik hız tespitinde
Rayleigh-Ritz
yaklaACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Kritik hızı bulmak
için aşağıdaki
formül kullanılabilir.
f  (30 /  ). g /  st )
HOUSES
(11)
prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
f  (30 /  ).Abstract:
g /  stIn)this ofstudy
the consumption
electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
(11)
st değeri [m] biriminden şaftta
Formülde g değeri
[m/s2]
birimimden
yer
çekim
ivmesini,
techniques
forbirimimden
analysis. Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and the research
oluşan sehmi
ifade
etmektedir.
Formülde
g değeri
[m/s2]
yer çekim
İki ucundan
yataklanmış
ve was
üzerinde harici bir
made more comprehensive. The purpose was to determine electricityand
natural gas prices
st
ζ
Formülde
g
değeri
[m/s2]
birimimden
yer
çekim
ivmesini,
değeri
[m]
biriminden
şaftta
ivmesini, st değeri [m] biriminden şaftta oluşan
kütle bulunmayan simetrik şaftın
sehmi aşağıdaki
İki
ucundan
yataklanmış
ve üzerinde harici bir kütle bulunmayan simetrik şaftın sehmi
oluşan
sehmi ifade
etmektedir.
sehmi
ifadeformül
etmektedir.
formül ile bulunabilir.
aşağıdaki
ile bulunabilir.
İki ucundan yataklanmış ve üzerinde harici bir kütle bulunmayan simetrik şaftın sehmi
3
aşağıdaki
 st  5mLformül
/ 384ileEIbulunabilir.
(12)
 st  5mL
384[m]
EIbiriminden
(12)
Formülde
L değeri
şaftın uzunlu3. WHIRLING
OLUŞUMUNA
KARŞI YENİ
Formülde
L / değeri
[m] biriminden
şaftın uzunluğunu,
m değeri
[kg] biriminden
şaftın
kütlesini,
E değeri
[Pa] biriminden
şaft malzemesinin
elastisite modülünü,
I değeri ise [m4]
ğunu,
m değeri
[kg] biriminden
şaftın kütlesini,
TASARIMIN
GELİŞTİRİLMESİ
kesitinin
ikinci
momentşaftın
alanını
ifade etmektedir.
Formülde
değeri
[m]
biriminden
m değeri [kg] biriminden şaftın
Ebiriminden
değeri [Pa]Lşaft
biriminden
şaft
malzemesinin
elas- uzunluğunu,
Gemide
karşılaşılan
whirling problemini
çözmek
kütlesini, E değeri [Pa] biriminden şaft malzemesinin elastisite modülünü,
I değeri ise
[m4]
tisite modülünü, I değeri ise [m4] biriminden şaft
3.
WHIRLING
OLUŞUMUNA
KARŞI
YENİ
TASARIMIN
GELİŞTİRİLMESİ
biriminden
şaft kesitinin
ikinci moment
alanını
ifade
etmektedir.
için
iki
farklı tasarım
değişikliği ortaya koyulmuştur.
kesitinin ikinci moment alanını ifade etmektedir.
Gemide
karşılaşılan
whirling problemini
çözmek
içinalternatif
iki farklı
tasarım
değişikliği
ortaya
Birinci
tasarımda
hâlihazırda
helikopter
3.
WHIRLING
OLUŞUMUNA
KARŞI YENİ
TASARIMIN
GELİŞTİRİLMESİ
koyulmuştur.
hangar kapısında karşılaşılan whirling problemi
Gemide karşılaşılan whirling problemini çözmek için iki farklı tasarım değişikliği ortaya
ile karşılaşmamak için 1100dev/dk bandında
Birinci
alternatif tasarımda hâlihazırda helikopter hangar kapısında karşılaşılan whirling
koyulmuştur.
rezonansarezonansa
giren Ø40mm
5mmçaplı
hatveli
viproblemi ile karşılaşmamak için 1100dev/dk bandında
girençaplı
Ø40mm
5mm
3
Birinci alternatif tasarımda hâlihazırda helikopter
hangar kapısında karşılaşılan whirling
10
problemi ile karşılaşmamak için 1100dev/dk bandında rezonansa giren Ø40mm çaplı 5mm
7
10
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
dalı millerin yerine ELEKTİRİK
Ø63mm çaplı
10mm hatveli
İkinci alternatif tasarımda birinci
İNCELENMESİ
alternatif tavidalı miller tercih edilmiştir. Bu değişiklikle
sarımda olduğu gibi vidalı millet Ø63mm çaplı
10 numaralı formül incelendiğinde vidalı milin
10mm hatveli vidalı millerle değiştirilmiştir. Fakat
kesit atalet momenti ve kütlesinin
arttığı görülür.
birinci alternatif tasarımdan farklı olarak vidalı
1
Kesit atalet momentinin kütleye oranla daha
miller Şekil 5’te görüldüğü gibi ikişer adet yarfazla artması sonucu
doğal frekansın
arttığı
be-verileridımcı
arabayla
yataklanmıştır.
Yardımcı arabalar
Özet : 2012-2014
TUİK
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma, sanayi
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
olarak3analiz
lirlenmiştir. Dolayısı
ile vidalı
milin
bu haliyle
her biristatistiksel
vidalı mili
eşit edilmesi
parçaya ayırmaktadır.
1100dev/dk bandında
daha
sağlıklı
3 eşit
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez çalışacağı
testleri uygulanarakVidalı
araştırma milleri
daha kapsamlı
hale parçaya
getirilmiştir.bölmekten kasıt
öngörülür. Fakatyönünde
vidalı hareket
milin 5mm’den
10mm’ye
desteklenmemiş boyu azaltmak ve 10 numaralı
edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
aralığı karekök
arttıkça, elektrik
ve doğalgaz
artan hatvesi yeni
sistemin
dönme hızının
eskiiçin tüketim
formülde
içinde
bulunan payda kısmını
sistemden farklıaralığı
(daha
gerektiğini
azaltarak
millerin doğal frekanslarını artırKwdüşük)
cinsindenolması
yükseldikçe,
fiyatlarda da azalma
meydanavidalı
gelmektedir.
ortaya koymaktadır.
Kapının
açılması
çekici
Ayrıca
sistemin
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,için
Doğalgaz,
Tüketim,maktır.
Sanayi, Konut,
Anova,
TUİK, sehim
Fiyat yapması bir ölçüde
arabanın vidalı mil üzerinde 5500mm’lik bir
engellenerek 11 numaralı formüle göre whirling
stoka sahip olduğu biliniyor. Bu durumda yeni
oluşumunun önüne geçilmeye çalışılmıştır. ÇeECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ACCORDING
TOaçabilmesi
CONSUMPTION
TERMS OF
INDUSTRY
AND
vidalı millerin kapıyı
1 dakikada
için,RANGES
kiciINarabalar
stokunu
tamamlarken
karşılaştıkları
HOUSES
10mm’lik hatve göz önünde bulundurulduğunda,
yardımcı arabaları kendilerine bağlayıp yerlerine
550dev/dk hızlaAbstract:
dönmesi
gerekmektedir.
üzerinde
bulunan diğer yardımcı
In this
study prepared by using data ofhâlihazırda
TSI belongingkendi
to the years
of 2012-2014,
arabaları
bırakarak
yataklamanın
sürekliliğini
analyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared
with the use
of different
sağlamaktadırlar.
8
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
HOUSES
Şekil
Abstract:
In this5.Yardımcı
study prepared Yataklarlar
by using data of Desteklenmiş
TSI belonging to theVidalı
years of Mil
2012-2014,
Yukarıda önerilentechniques
tasarım for
değişikliklerinin
whirling
kullanılarak
analiz
yapılacak
vidalı
analysis. Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and the
research was
Vidalı millerin analizini gerçekleştirmek için
ANSYS sonlu elemanlar analiz programı seçilmiştir.
mil baş ve
uç kısımlarından sadece kendi ekseni etrafında
dönmeye izin verecek şekilde yataklanmıştır.
İkinci alternatif tasarımda önerilen yatakların
temsili ise vidalı milin ilgili mesafelerden kendi
ekseni etrafında dönebilecek ve kendi ekseni
doğrultusunda hareket edebilecek şekilde yataklanmasıyla sağlanmıştır. Daha sonra uygun yönde
yer çekimi ivmesi modele eklenmiştir.
ANSYS ile AISI420 malzemeden üretilen vidalı
millerin kritik dönme hızlarının tespit edilebilmesi için önyüklemeli modal analizlerin icra
edilmesi gerekmektedir. Ön yüklemeli modal
analizin gerçekleştirilmesi için ilk etapta ANSYS
Workbench’te static structural analysis modülü
Ayrıca önerilen alternatif tasarımların analizinde
modele vidalı mil ekseni yönünde kuvvet eklenmiştir. Bu kuvvet kapının ağırlığından kaynaklanan
bir kuvvettir. Çekici araba vidalı mil üzerinde
hareket ettikçe bu kuvvet kapının ağırlığının
raylara taşıtılmasından dolayı değişmektedir.
problemine çözüm olup olmadığını tespit etmek
amacıyla bilgisayar destekli sonlu elemanlar
analizine başvurulmuştur.
4. SONLU ELEMANLAR ANALİZİ MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ
9
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
hangar ELEKTİRİK
kapısı sisteminde
bulunan
Bu durumda her bir vidalı mile gelecek olan yük
İNCELENMESİ
Helikopter
sürtünme kuvvetleri ise sabit kabul edilmektedir.
1,5 ton’dur. Sürtünme kuvveti ise her bir vidalı
Çekici arabanın üç farklı konumunda aşağıdaki
mil için 15000N olarak belirlenmiştir. Tablo 1’de
kuvvetler modele eklenerek üç1farklı önyükleme
çekici arabanın konumu ve karşılığında oluşan
durumu oluşturulmuştur. Kapının ağırlığı 3 ton’dur.
ön yükleme kuvveti gösterilmiştir.
Tablo 1. Çekici
Arabanın Konumuna Bağlı Olarak Değişen Ön Yükleme Kuvveti
SÜRTÜNME
TOPLAM
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma
KONUM
(mm)
KUVVET (N)
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve KUVVETİ
doğalgaz fiyatlarının
(N) tespit edilmesi
KUVVET (N)
990
13500
28500
edilen bulgular sonucunda; sanayi
sektörü için tüketim aralığı 15000
arttıkça, elektrik ve doğalgaz
2870
7500
15000
22500
4280
3000
15000
18000
Static structural analysis modülü ile vidalı milde
4.1. Sonlu Elemanlar Yöntemi ile Analitik
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
ön yüklemeli model oluşturulduktan sonra ANSYS
Yöntemin
Karşılaştırılması
HOUSES
Workbench’te modal analysis modülü oluşturulan
Sonlu elemanlar yöntemi ile analitik yöntemin
modelin içine sürüklenerek ön yüklemeli modal
Abstract: In this study prepared by using data ofkarşılaştırılması
TSI belonging to the years
of 2012-2014,
amacıyla
Ø200mm çapında
the consumption
of electricity
and ile
natural
analiz oluşturulmuştur.
Bu modül
yardımı
ilk gas used in industry and houses is statistically
2000mm
çelikten iki
prepareduzunluğunda
with the use of paslanmaz
different
etapta doğal frekans
analiziforyapılarak
vidalı millerin
techniques
analysis. Moreover,
ucundanelectricity
yataklanmış
birgasşaft
ele alınmıştır. Bu
made more comprehensive. The purpose was to determine
and natural
prices
doğal frekansları bulunmuştur. Daha sonra kritik
durumda hem analitik metot ile 10 numaralı
hız tespiti için analiz seçeneklerinde koriyolis
formül kullanılarak hem de ANSYS ile sonlu
etkisi ile sönüm etkisi aktif hale getirilerek vidalı
elemanlar analizi yaparak doğal frekans sonuçları
mile kademeli hız uygulanmıştır. Son olarak
elde edilip Tablo 2’de karşılaştırılmıştır.
Campbell diyagramı yardımı ile sistemin kritik
hızları tespit edilmiştir. Rayleigh-Ritz yaklaşımına
Formülde kullanılacak malzeme özellikleri şu
göre kritik hız aralıkları oluşturularak sistemin
şekildedir:
çalışma hızının bu aralıklara denk gelmediğinden
E = 211.109 Pa
emin olunmuştur.
Şaft Kütlesi m = 495 kg
Şaft Uzunluğu L = 2 m
Moment alanı I = 7,8.10-5 m4
10
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
2. ELEKTİRİK
Sonlu Elemanlar
Yöntemi
ile Analitik
Yöntemin Karşılaştırılması
İNCELENMESİ
Murat KORKMAZ,YÖNTEMİ
Hakan AÇIKGÖZ
SONLU ELEMANLAR
FREKANS (Hz)
Güven 100,5
Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
1
ANALİTİK YÖNTEM
101,8
4.2. Helikopter Hangar Kapısında Karşıladan daha önce bahsedildiği gibi yataklanmıştır.
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
TUİK verileriSonlu
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
şılan Whirling Özet
Probleminin
Sonlu
Elemanlar
elemanlar
yöntemi
ilesanayi
elde edilen sonuçların
Yöntemi ile İncelenmesi
hayatta
karşılaşılan
whirling problemin
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakgerçek
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakdeğerleri
araştırma daha
ilekapsamlı
örtüşmesi
beklenmiştir. Bu sayede
Sanayikapısına
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
Helikopter hangar
aittüketim
Ø40mm
çaplı
ANSYSgöre
iledeicra
edilen
sonlu Elde
elemanlar analizinin
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
sonuca
gidilmiştir.
vidalı milin 1100dev/dk
rezonansa
edilen bulgularbandında
sonucunda; sanayi
doğruluğu da bir kez daha teyit edilecektir.
fiyatlarının genel
seviyesinde
girmesi sonlu elemanlar
yöntemi
ile tespit
edil- sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
mek istenmiştir. Bunun için önyüklemeli modal
Helikopter hangar kapısında kullanılan vidalı
analiz modeli hazırlanmış ve ANSYS yazılımda
milin Tablo 3’te gösterilen doğal frekans değerleri
koşturulmuştur. Ön yükleme olarak sadece düşey
bulunmuştur. Ayrıca şekiller aracılığı ile vidalı
yönde yer çekimi verilmiştir.
Vidalı mil iki ucunmilin bazı modlarına ait görüntüler gösterilmiştir.
HOUSES
Tablo 3. Ø40mm Çaplı Vidalı Milin Farklı Modlardaki Doğal Frekans Sonuçları
the consumption
of electricity and natural gas used
in industry (Hz)
MOD
FREKANS
techniques for analysis.
Moreover, tests of hypothesis were0 applied and the research was
1
2
5,7108
3
6,1713
4
15,737
5
15,741
6
30,845
7
30,85
8
50,975
11
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Şekil 6. Ø40 mm Çaplı Vidalı Milin 6. Mod Görünüşü
HOUSES
Şekil 7. Ø40 mm Çaplı Vidalı Milin 7. Mod Görünüşü
Vidalı milin kritik hızlarının tespit edilmesi için
modelde kademeli hız aralığı 5000dev/dk’ya kadar
ayarlanmış ve model ANSYS’de koşturulmuştur.
Edinilen değerlerden Şekil 8’de görülen Campbell
diyagramı oluşturularak doğal frekanslara göre
kritik hız tespiti yapılmıştır. Bulunan kritik hız
değerleri Tablo 4’de gösterilmiştir.
12
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Şekil 8.Ø40mm Vidalı Mile Ait Campbell Diyagramı
13
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo
4. Ø40mm
Çaplı Vidalı
Mile Ait
Kritik Hız Değerleri
İNCELENMESİ
MOD
Murat KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
KRİTİK
HIZ
1
0
2
1
(rpm)
342,65Bölümü
3
370,28
ve konutlarda kullanılan
doğalgaz ile elektrik tüketiminin1001,2
4
5
1002
uygulanmıştır. Ayrıca
hipotez testleri uygulanarak araştırma
6
1850,7
edilen bulgular 7
sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı
1851arttıkça, elektrik ve doğalgaz
8 yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana
3058,5
aralığı Kw cinsinden
gelmektedir.
Yukarıdaki elde edilen veriler yorumlanarak
4.3. Birinci Alternatif Tasarımın Sonlu Elemanlar
Rayleigh-Ritz yaklaşımına göre vidalı milin 256Yöntemi ile Kritik Hız Analizinin Yapılması
468dev/dk aralığı ile
750-1250dev/dk aralığında
IN TERMS
OF INDUSTRY
Birinci
alternatif
tasarımAND
önerisinin 550dev/dk
HOUSES
çalıştırılmaması gerektiği sonucuna varılmıştır.
bandında whirling problemiyle karşılaşıp karBu sonuçlar helikopter
hangar kapısının gerçek
Abstract: In this study prepared by using data ofşılaşmadığını
TSI belonging to the
years etmek
of 2012-2014,
tespit
için çekici arabanın
the consumption
of electricity
and natural gas used in industry and houses is statistically
hayatta karşılaştığı
problemlerle
örtüşmektedir.
with theher
use bir
of konumundaki
different
Tabloprepared
1’de verilen
yükleme
techniques
for analysis.
Moreover,
Gerçek hayatta da
vidalı mil
1080dev/dk
bandında
şartındaelectricity
ayrı ayrı
andönyüklemeli
natural gas pricesmodal analiz gerwhirlingden etkilenmiş, sistem 750dev/dk hıza
çekleştirilmiştir. Daha önce bahsedildiği gibi bu
düşürülmüştür. Bu hızda sistemin çalışabildiği
tasarımda Ø63mm çapılı vidalı mil iki ucundan
görülmüştür. 750dev/dk hızı Rayleigh-Ritz
sadece kendi ekseni etrafında dönecek şekilde
yaklaşımına göre elde edilen aralıkta güvenli
yataklanmıştır. Sonlu elemanlar analizi sonucunda
bölgededir.
bulunan üç farklı yükleme durumundaki doğal
frekanslar Tablo 5’de gösterilmiştir.
14
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo 5.
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN Doğal
63mm
Ø
Çaplı Vidalı
Milin Üç
Farklı Yükleme
Durumundaki
İNCELENMESİ
Frekans
Değerleri (Birinci Alternatif Tasarım)
MOD
1
2
Yönetmeni
990 mm Güven Grup A.Ş. Finans2870
mm
1
0 Hz
0 Hz Bölümü
9,0897 Hz
9,111 Hz
4280 mm
0 Hz
9,0718 Hz
7
9,1462 Hz
9,1672
Hz
9,1285 Hz
doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
25,041 Hz
24,979 Hz
25,022 Hz
Sanayi ve konutlarda
tüketim
ve doğalgaz
25,045
Hz aralıklarına göre elektrik
24,983
Hz fiyatlarının tespit edilmesi
25,026 Hz
Hz sanayi sektörü için tüketim
49,077
Hzarttıkça, elektrik ve doğalgaz49 Hz
edilen bulgular 49,052
sonucunda;
aralığı
49,06
Hz
49,086
Hzgelmektedir.
49,008 Hz
yükseldikçe,
meydana
8
80,996
Hz Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
80,95Konut,
Hz Anova, TUİK, Fiyat
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
3
4
5
6
80,907 Hz
Tablo 5’ten anlaşılacağı gibi yükleme eksenel O halde, mile herhangi bir noktadan uygulanan bu
yükleme durumlarının
değişimi doğal frekans de- miktarlardaki eksenel yükleme durumu whirling
HOUSES
ğerlerinde çok fazla bir değişikliğe yol açmamıştır.
oluşumunun önüne geçmemektedir.
Şekil 9.Ø60mm Çaplı Vidalı milin 4280mm Konumundan Yükleme durumundaki 4. Mod
Görünümü (Birinci Alternatif Tasarım)
15
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Şekil 10.Ø60mm Çaplı Vidalı milin 2870mm Konumundan Yükleme durumundaki 5. Mod
Görünümü (Birinci Alternatif Tasarım)
Birinci alternatif tasarımın kritik hızlarının tespit
görülen Campbell diyagramı oluşturularak doğal
HOUSES
edilmesi için modelde kademeli hız aralığı 5000dev/
frekanslara göre kritik hız tespiti yapılmıştır. BuAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
dk’ya kadar ayarlanmış
ve of
model
ANSYS’de
lunan
kritik hız
Tablo 6’da gösterilmiştir.
the consumption
electricity
in industry
and değerleri
houses is statistically
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of
different
koşturulmuştur. techniques
Edinilenfor
değerlerden
Şekil 11’da
analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
16
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Şekil 11.Ø60mm Vidalı Mile Ait Campbell Diyagramı (Birinci Alternatif Tasarım)
17
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo 6.
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
63mm ELEKTİRİK
Ø
Çaplı Vidalı
Milin Üç Farklı
Yükleme
Durumundaki
Kritik
İNCELENMESİ
Hız Değerleri
(Birinci Alternatif Tasarım)
MOD
1
2
990 mmGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
2870 mm
1
Bölümü
0,Kilis
rpm7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
0, rpm
545,38 rpm
546,66 rpm
4280 mm
0, rpm
544,3 rpm
7
548,77doğalgaz
rpm ile elektrik tüketiminin
550,03
rpm olarak analiz edilmesi
547,71 rpm
istatistiksel
1502, rpm
1498,3 rpm
1500,9 rpm
tüketim
doğalgaz
1503,2
rpmaralıklarına göre elektrik ve1499,4
rpm
1502, rpm
2943,12 rpm
rpm elektrik ve doğalgaz2940 rpm
sanayi sektörü için tüketim2944,62
2943,6
rpm fiyatlarda da azalma meydana
2945,16gelmektedir.
rpm
2940,48 rpm
yükseldikçe,
8
4859,76
rpmDoğalgaz, Tüketim, Sanayi,
4857
rpm
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Konut,
Anova, TUİK, Fiyat
3
4
5
6
4854,42 rpm
Tablo 6 Rayleigh-Ritz yaklaşımına göre yorum4.4. İkinci Alternatif Tasarımın Sonlu Elemanlar
landığında vidalı milin
400-680dev/dk aralığı ile
Yöntemi ile Kritik Hız Analizinin Yapılması
HOUSES
1125-1875dev/dk aralığında (5. Moddan daha üst
İkinci alternatif tasarım önerisinin 550dev/dk
devirler hesabaAbstract:
katılmamıştır)
çalıştırılmaması
In this study prepared by using data ofbandında
TSI belongingwhirling
to the yearsproblemiyle
of 2012-2014, karşılaşıp karthe consumption
of electricity
natural gas used in industry and houses is statistically
gerektiği sonucuna
varılmıştır.
O haldeand
önerilen
prepared withtespit
the use
of different
şılaşmadığını
etmek
için çekici arabanın
analysis.
Moreover,
birinci alternatiftechniques
tasarımforda
çalışması
gereken
Tablo 1’de
verilen
birgaskonumundaki
yükleme
electricity
and her
natural
prices
540dev/dk bandında whirling problemi ile karşı
şartında ayrı ayrı önyüklemeli modal analizi gerkarşıyadır. Dolayısı ile bu öneri bir çözüm deçekleştirilmiştir. Daha önce bahsedildiği gibi bu
ğeri taşımamaktadır. Bir sonraki aşamada ikinci
tasarımda Ø63mm çapılı vidalı mil iki ucundan
alternatif tasarım önerisi incelenmiştir.
sadece kendi ekseni etrafında dönecek şekilde ve
vidalı mili üç eşit parçaya bölen 2 farklı yatakla
eksenel dönmeye ve harekete izin verecek şekilde
yataklanmıştır. Sonlu elemanlar analizi sonucunda
bulunan üç farklı yükleme durumundaki doğal
frekanslar Tablo 7’de gösterilmiştir.
18
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo 7.
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
63mmELEKTİRİK
Ø
Çaplı Vidalı
Milin Üç FİYATLARININ
Farklı Yükleme
Durumundaki
Doğal
İNCELENMESİ
Frekans De-
ğerleri (İkinci Alternatif Tasarım)
MOD
1
2
Yönetmeni
990 mm Güven Grup A.Ş. Finans 2870
mm
1
4280 mm
KilisHz
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
6,3566
0 Hz Bölümü
6,9969 Hz
64,536 Hz
64,543 Hz
64,535 Hz
7
64,802 Hz
64,8istatistiksel
Hz
64,813 Hz
65,122 Hz
65,124 Hz
65,148 Hz
tüketim
ve doğalgaz
65,309
Hz aralıklarına göre elektrik65,31
Hz fiyatlarının tespit edilmesi
65,342 Hz
Hzsanayi sektörü için tüketim
112,26
112,2 Hz
edilen bulgular 112,26
sonucunda;
aralığıHz
113,01
Hz
Hz
112,96 Hz
yükseldikçe,
fiyatlarda da azalma113,02
meydana
gelmektedir.
8
178,64
Hz Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
178,64
Hz Anova, TUİK, Fiyat
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Konut,
3
4
5
6
178,67 Hz
Tablo 5’ten elde edilen sonuçlarda eksenel yükfrekansları artırdığı Tablo 7 ve Tablo 5 kıyaslanECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
lemenin doğal frekanslar
üzerinde çok büyük
dığında görülmektedir. Ayrıca ikinci alternatif
HOUSES
etkisinin olmadığı dolayısı ile eksenel yükleme
tasarımda bulunan ekstra yatakların arasındaki
durumunun whirling
oluşumunu engellemediği
yükleme durumunda (2870mm konumunda)
consumption
of electricity
natural gas used
in industry
and houses
is statistically
tespit edilmiştir.theTablo
7’de de
eksenel and
yükleme
doğal
frekansın
birinci
modunun sıfıra indiği
for analysis.
Moreover, tests of hypothesis
were applied
and the research
was sistemin sönüm
adına durumuntechniques
değişmediği
yorumlanmıştır.
görülmüştür.
Buradan
yatakların
Fakat aynı mil için artan yatak sayılarının doğal
katsayısına etkidiği sonucu çıkarılmıştır.
Şekil 12. Ø60mm Çaplı Vidalı milin 4280mm Konumundan Yükleme durumundaki
4. Mod Görünümü (İkinci Alternatif Tasarım)
19
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Şekil 13. Ø60mm Çaplı Vidalı milin 2870mm Konumundan Yükleme durumundaki
8. Mod Görünümü (Birinci Alternatif Tasarım)
tasarımın kritik hızlarının tesden Şekil 14’da görülen Campbell
HOUSES
İkinci alternatif
diyagramı
pit edilmesi için modelde kademeli hız aralığı
oluşturularak doğal frekanslara göre kritik hız
5000dev/dk’yathekadar
ayarlanmış
tespiti
yapılmıştır.
Bulunan
kritik hız değerleri
consumption
of electricityve
andmodel
natural gas used
in industry
and houses
is statistically
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of
different
ANSYS’de koşturulmuştur.
Edinilen değerlerTablo 8’de gösterilmiştir.
20
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Şekil 12. Ø60mm Vidalı Mile Ait Campbell Diyagramı (İkinci Alternatif Tasarım)
21
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo 8.
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
63mm ELEKTİRİK
Ø
Çaplı Vidalı
Milin Üç Farklı
Yükleme
Durumundaki
Kritik
İNCELENMESİ
Hız Değerleri
(İkinci Alternatif Tasarım)
MOD
1
2
990 mmGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
2870 mm
1
4280 mm
Kilis 7rpm
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
381,396
0 rpm
419,814 rpm
3872,16 rpm
3872,58 rpm
3872,1 rpm
7
3888,12doğalgaz
rpm ile elektrik tüketiminin3888
rpm olarak analiz edilmesi
3888,78 rpm
istatistiksel
3907,32 rpm
3907,44 rpm
3908,88 rpm
tüketim
aralıklarına göre elektrik ve3918,6
doğalgazrpm
3918,54
rpm
3920,52 rpm
6735,6 rpm
6735,6arttıkça,
rpm elektrik ve doğalgaz6732 rpm
sanayi sektörü için tüketim aralığı
6780,6
rpm fiyatlarda da azalma meydana
6781,2gelmektedir.
rpm
6777,6 rpm
yükseldikçe,
8
10718,4
rpmDoğalgaz, Tüketim, Sanayi,
10718,4
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Konut, rpm
Anova, TUİK, Fiyat
3
4
5
6
10720,2 rpm
Tablo 8 Rayleigh-Ritz yaklaşımına göre yorumlanİlk etapta hâlihazırda bulunan kapı sistemi için
dığında vidalı milinACCORDING
285-520dev/dk
aralığında (2.
sonlu elemanlar metodu ile problem tespiti yaTO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
Moddan daha üst devirler hesaba katılmamıştır)
pılmıştır. Bunun için helikopter hangar kapısında
çalıştırılmaması Abstract:
gerektiğiIn sonucuna
varılmıştır. O
bulunan vidalı milin ANSYS analiz program
this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
the consumption
of tasarım
electricity çalışması
in industry and
halde önerilen ikinci
alternatif
kullanılarak
matematik
modeli oluşturulmuştur.
techniques
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and the research
gereken 540dev/dk
bandında
whirling
problemi
Ardından
önyüklemeli
doğalwasfrekans analizine
ile karşılaşmayacaktır. Dolayısı ile bu öneri bir
tabi tutularak doğal frekanslarına ulaşılmıştır.
çözüm olarak kabul edilebilmiştir.
İstenilen devir aralığında whirling oluşacak
kritik hızlar tespit edilmiştir. Sonlu elemanlar
5. SONUÇ
metoduyla bulunan kritik hız değerinin gerçekte
vidalı milde whirling oluşturan hız değerine çok
Bu çalışmada bir savaş gemisine ait helikopter
yakın olduğu saptanmıştır.
hangar kapısının açılma/kapanma süresi kısaltılmaya çalışılmıştır. Söz konusu kapının tasarımı
Problemin bertaraf edilmesi maksadıyla iki farklı
incelendiğinde kapı sisteminde bulunan vidalı
tasarım önerisi geliştirilmiştir. İlk tasarım önerisinde
millerde yüksek devirlere çıkıldığında oluşan
vidalı mil çapı ve hatvesi değiştirilmiştir. Artan
whirlingin kapıyı daha kısa sürede açıp/kapatma
vidalı mil çapının sistemin her doğal frekans moyönünde engel teşkil ettiği görülmüştür. Ayrıntılı
dundaki frekans değerlerini artırdığı görülmüştür.
olarak whirling oluşumu incelenmiş ve probleFakat artan hatve sistemin daha yavaş hızlarda
min kaynağı tespit edilerek alternatif tasarımlar
dönmesini gerektirmektedir. Yavaş hızda dönen
geliştirilmiştir.
vidalı mil yapılan önyüklemeli doğal frekans
22
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
analiz sonuçlarına göre
kritik hız değerindedir ve
Eight-Stage Centrifugal Pump” Proceedings of
İNCELENMESİ
whirlinge sebep olmaktadır.
the 2nd International Pump Symposium, April
Grup A.Ş.
Yönetmeni (1998.) http://www.ewp.rpi.edu/
İkinci tasarım önerisinde de vidalı Güven
mil çapı
ve Finans
“Anonim”
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi,
Bölümü
hatvesi değiştirilmiştir fakat desteklenmemiş
bo- Elektrik-Enerji
hartford/~ernesto/F2013/SRDD/Readings/
yun kısaltılması amacıyla sistem üç eşit parçaya
Kruger-CriticalSpeeds-Shafts.pdf, 18.12.2015
ayrılacak şekildeveiki
adet ekstra yatakla daha deskonutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
olarak
analiz edilmesi
SWANSON,
E., &
POWEL,
C.D., & WEISSMAN,
şeklindedir.
Farklıiçi
analiz
teknikleri
kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
teklenmiştir. Böylece
sistem
sönüm
katsayısı
S., (2005).
“A Practical
Review of Rotating
daha kapsamlı
artırılmıştır. Artan
hatve
uzunluğu
sistemin
daha
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
Machinery Critical Speeds and Modes” Joyönünde hareket
yavaş hızlarda dönmesini
gerektirmektedir.
Yavaş
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimurnal
aralığı of
arttıkça,
elektrik
doğalgaz
Sound
andveVibration,
May (10-17) hızda dönen vidalı
mil yapılan
önyüklemeli
doğal sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
fiyatlarının
genel seviyesinde
frekans analiz sonuçlarına
göre kritik hız bandın- SRIKRISHNANIVAS, D., (2012). Rotor Dynamic
da değildir ve bu çalışma koşullarında whirling
Analysis of RM12, Unpublished Master’s
oluşmayacağı öngörülmüştür. Dolayısı ile ikinci
Degree Thesis, Department of Mechanical
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF
ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
tasarım önerisi uygulanarak
helikopter
hangar
Engineering,
Blekinge
Institute of Technology,
kapısının açılma/kapanma süresi kısaltılmıştır.HOUSES Karlskrona, Sweden
6. KAYNAKLAR
DUNN,
D.J.,to(2012).
Mechanics Dynamics
Abstract: In this study prepared by using data of
TSI belonging
the years“Solid
of 2012-2014,
– Forced
analyzed. ANOVA model was applied to the studyTutorial
prepared with
the useVibration”
of different http://www.freATKINS, K.E.,techniques
& TISON,
J.D., Moreover,
& WACHEL,
for analysis.
estudy.co.uk/dynamics/forced%20vibrations.
J.C., (1985).
“Critical Speed Analysis of an
pdf, 18.12.2015
23
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
EXTENDED
ABSTRACT
The Battleships have hangars 1to protect their helicopters. Hangar is protected from external effects
by closing with a hangar door. Helicopters which are vital for battleships are used in numerous
fields from reconnoitering
toYılları
transporting
personnel
or ammo.
It is important
to move faster than
Özet : 2012-2014
arasındaki TUİK
verileri kullanılarak
hazırlanan
konutlardaInkullanılan
doğalgaz it
ileis
elektrik
tüketiminin
analiz edilmesi
your enemy in ve
warfare.
this context,
necessary
to istatistiksel
decreaseolarak
the opening/closing
time of the
battleship helicopter
hangarAyrıca
door.
Thetestleri
helicopter
hangar
door
which
is hale
a panel
type door and which
uygulanmıştır.
hipotez
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
getirilmiştir.
is opened by hoisting
as panels will be parallel to the hangar ceiling is moved by two puller cars that
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi with
sektörüeach
için tüketim
arttıkça,
elektrik vetime
doğalgaz
act on two ball screws
which
are parallel
other.aralığı
Thus,
the opening
of the hangar door
is equal to lineararalığı
velocity
of theyükseldikçe,
each puller
car. Vectoral
velocity
of the puller car is dependent to the
Kw cinsinden
fiyatlarda
da azalma meydana
gelmektedir.
rotational speedAnahtar
of ballKelimeler
screw. The
reason of the helicopter hangar door is not opening in a period of
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
1 minute is the whirling problem that is a rotor dynamic problem seen at ball screw at high rotational
speed. In this study, rotor dynamic analysis was studied to understand the whirling problem. It is
understood from the
study thatTOrotating
shaft may
wellIN
goTERMS
into transverse
oscillations.
If the shaft is
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
OF INDUSTRY
AND
HOUSES
out of balance, the resulting centrifugal force will induce the shaft to vibrate. When the shaft rotates
at a speed equalAbstract:
to the natural
frequency
transverse
vibration
becomes large and
In this study
prepared byofusing
data of TSIoscillations,
belonging to thethis
years
of 2012-2014,
shows up a whirling
ofANOVA
the shaft.
It also
occursto atthemultiples
of the
analyzed.
model
was applied
study prepared
withresonant
the use ofspeed.
differentThis can be very
damaging to themade
power
train of helicopter hangar door. The speed that the whirling occurs at is called
more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
critical speed of the system. To solve the whirling problem of the helicopter hangar door equations for
whirling were studied. It was understood that changing the shaft parameters such as diameter, length
or material changes the natural frequencies of a system. So the critical speeds of the shaft change and
the system may continue to rotate at demanded speeds. In addition to that, changing the damping
of the system is a solution. When the rotation speed of a shaft approaches the natural frequency of
the shaft the amplitude might become very large depending on the damping. If the damping ratio is
increased at the amplitude peaks, whirling occurrence might be restrained. To provide this damping
solution, it was seen that the damping ratio of the bearing might be changed or the shaft might be
supported in bearing at more points. ,In the light of this information two solution suggestions were
developed. The first suggestion is to change the shaft diameter as it increases. The second suggestions
is to change the shaft diameter and support the shaft at two more points as the bearings splits the
shaft to equal parts. But because of the shafts in these suggestions have longer pitch, the demanded
rotational speed is decreased. To optimise the suggestions and see if they are feasible, pre-stressed
modal analysis were performed for each suggestions and the currently used door system by using
24
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:59&K:126
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
analysis.
First, the shaft of the helicopter hangar door was analysed
İNCELENMESİ
finite element
and the whirling
problem was also seen with this method. By doing this, accuracy of the method was confirmed. SeMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
cond, the first suggestion was subjected to pre-stressed modal analysis with different axial loadings
and the results of natural frequency
were study out. After that a rotational velocity was given to the
1
shaft and the critical speeds of the shaft were find out. According to results, the first critical speed of
the shaft approaches
the demanded
rotational
of the shaft
that bu
hasçalışma,
changed
Özet : 2012-2014
TUİK speed
hazırlanan
sanayiaccording to the
konutlarda
ile elektrik
olarak analizhangar
edilmesi door. Third, the
pitch long. So itvewas
seen kullanılan
that thisdoğalgaz
solution
is nottüketiminin
feasible istatistiksel
for the helicopter
second suggestion
which has
extra
bearings
on shaftaraştırma
was subjected
tohale
pre-stressed
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
daha kapsamlı
getirilmiştir. modal analysis
with different axial
loadings and the results of natural frequency were study out. After that a rotational
edilentobulgular
sonucunda;
sanayi
sektörüspeeds
için tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
doğalgaz
velocity was given
the shaft
and the
critical
of the
shaft
were
find ve
out.
According to results,
it was seen thataralığı
extraKwbearings
have changed
the
frequencies
and also the critical speeds of
cinsinden yükseldikçe,
fiyatlarda
da natural
azalma meydana
gelmektedir.
the shaft. So it is
understood
rotating
the shaft
atSanayi,
demanded
rotational
speed is not causing any
Anahtar
Kelimelerthat
: Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
whirling problem and the suggestion is feasible for the helicopter hangar door.
HOUSES
25
A
CED
UHMFD
EXAMINATION OF PERCEPTION DIMENSION OF ENGINEERING
TECHNOLOGY AND ERGONOMICS PRINCIPLES IN TERMS OF
HEALTHCARE PERSONNEL: A SCALE DEVELOPMENT STUDY(1)
MÜHENDİSLİK TEKNOLOJİSİ VE ERGONOMİ ESASLARININ SAĞLIK
ÇALIŞANLARI AÇISINDAN ALGI BOYUTUNUN İNCELENMESİ: BİR
ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI
Murat KORKMAZ1, Ercan ŞAHBUDAK2, Hatice Nur GERMİR3,
Yasemin KÜÇÜKÖZKAN4, Erdal ŞEN5, Ebru CENGİZ6, Ümran SEVİL7,
Ali Serdar YÜCEL8
Güven Group Inc. Finance Manager, İstanbul / Turkey
Cumhuriyet University, Faculty of Arts, Department of Sociology, Sivas / Turkey
3
Celal Bayar University School of Applied Sciences, Manisa / Turkey
4
Directorate of Public Health, Şanlıurfa / Turkey
5
Istanbul Gelişim University, Faculty of Business Administration and Social Sciences Business Administration
(English) Department, Istanbul / Turkey
6
İstanbul Gelişim University, Vocational School of Health, İstanbul / Turkey
7
Ege University, Faculty of Nursing, İzmir / Turkey
8
Fırat University, Faculty of Sports Sciences, Elazığ / Turkey
1
2
Öz: Ergonomi, genel olarak insan, araç gereç uyumudur. İnsan ve araç gereç
arasındaki uyumsuzluk büyük bir ihtimalle ya araç gerece ya da insana zarar
verebilir. Bu uyum günlük ev yaşantısında olabileceği gibi iş hayatı için de
geçerlidir. Ev mobilyaları, alet ve gereçleri insanların ortalama özellikleri
dikkate alınarak tasarlanmaktadır. Örneğin, sandalye, masa, yatak vb. eşyalar
dünya üzerinde standart olarak kabul edilen ölçülerde üretilmektedir. İnsanlar
zamanlarının büyük kısımlarını evlerinde ve işlerinde geçirmektedirler. Aynı
şekilde ev mobilyalarının üretiminde düşünülen ergonomi, iş hayatında
da önemli yer tutmaktadır. Bu hem çalışan sağlığı hem de işin verimliliği
açısından oldukça önemlidir. Sağlık sektöründe ise ergonomi, çalışan ve iş
verimliliğinin dışında hastalar açısından da önem taşımaktadır. Ergonomik
olmayan ortamlarda çalışmak sağlık çalışanının sağlığını tehlikeye sokabileceği
gibi işin verimliliğinde azalmaya ve hastaların iyileşmelerine de olumsuz
etkiler yaratabilecektir. Bu açılardan düşünüldüğünde sağlık sektöründe
ergonomi pek çok açıdan önemli bir hale gelmektedir. Bu çalışmada sağlık
çalışanlarının mühendislik teknolojileri ve ergonomi esasları üzerine algılarının
tespit edilmesine yönelik ölçek geliştirilmeye çalışılmıştır.
Abstract: In general terms, ergonomics is the conformity of human and
equipment. Unconformity between human and equipment is more likely to
give harm either to the equipment or to human. This conformity may go for
both daily domestic tasks and work life. Domestic furniture and equipment
are designed by taking average features of individuals into consideration.
For example; chairs, tables, beds and similar things are manufactured with
the measurements which are accepted as standard all over the world. People
spend most of their time at their homes and workplaces. Similarly, the
ergonomics considered in the manufacture of domestic furniture takes an
important place in working life, as well. This is highly significant in terms
of both health of workers and efficiency of the work done. On the other
hand, ergonomics possesses importance in terms of patients except from
workers and work efficiency in health sector. Working in non-ergonomic
settings may both endanger health of healthcare personnel and cause decrease
in work efficiency as well as posing negative effects for recovery of the
patients. From this point of view, ergonomics in health sector becomes
more important in many aspects. In this study, it was aimed to develop a
scale with regard to finding out perceptions of the healthcare personnel on
engineering technologies and ergonomics principles.
Anahtar Kelimeler: İş, Güvenlik, Ergonomi, Çalışan, İşletme, Üretim,
Teknoloji, Tasarım
Key Words: Business, safety, ergonomics, Employee, Management,
Production, Technology, Design
Doi: 10.17366/UHMFD.2016616663
(1) Corresponding Author: Ali Serdar YÜCEL, Fırat University, Faculty of Sport Sciences, Elazığ / Turkey om-
[email protected] Received: 13.01.2015 Accepted: 19.03.2016 Type ofarticle (Research and Practice)
Conflict of Interest: None Ethics Committee: None
26
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Introduction
their lost health. On the other
İNCELENMESİ
hand, employees
working in this sector are called healthcare
Murat KORKMAZ,
Manufacturing systems and manufacturing
amo- Hakan AÇIKGÖZ
personnel
Yönetmeni(or professionals). Just as individuals
unts showed decrease with the industrialization.
working inBölümü
other sectors, healthcare personnel
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Meeting the needs of the world1whose
population
has increased rapidly within the last century re- also encounter with many occupational illnesÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ses. Besides,
most
these
illnesses are caused
quires rapid, efficient
and qualified
manufactures.
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz
istatistiksel
olarakof
analiz
edilmesi
During these manufactures,
people who are the by non-ergonomic conditions, tools, equipment,
ve konutlarda
tüketim aralıklarına
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
most important Sanayi
capital
source should
be used göre
as elektrik
etc.veFor
example,
insufficient
height of patient’s
efficiently as possible.
The sonucunda;
use of qualified
maniçin tüketim
edilen bulgular
sanayi sektörü
aralığıand
arttıkça,
elektrik veworkbenches
doğalgaz
stretcher
laboratory
which are
fiyatlarının
genelon
seviyesinde
varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
power efficiently
focuses
benefiting
from sonucuna
lower
thangelmektedir.
normal height may cause lumbar and
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
them with the most appropriate way and for the
aches
personnel.
Apart from that, enviAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,back
Sanayi,
Konut,in
Anova,
TUİK, Fiyat
longest possible time. Human capital needs to
ronments which are not ventilated adequately
be used meticulously due to the fact that it is not
may cause
various bacteria
and viruses spread to
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
renewable like other
capital components.
ACCORDING
TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
the personnel. In environments where sufficient
At this point, the science of ergonomics attempts air conditioning cannot be provided; that is, too
to bring into optimum
balanceofamong
work-manthe consumption
electricity
industry
and houses
is statistically
coldin or
too hot
ambient
air may cause various
machine. However,
here,
it
is
discussed
designing
were applied
and
the research was
disorders
in theand
personnel.
made
more
comprehensive.
The
purpose
was
to
determine
electricity
natural
gas prices
work and machine according to human rather
than conformity of human according to work or In this study, it was tried to determine the benefits
machine. Ergonomics is necessary not only for the of ergonomics in parallel with human as well as
enterprises or sectors manufacturing goods, but the problems that may occur. On the other hand,
also in the sectors rendering services. For instan- the purpose of the study is to find out application
ce; elements such as seat styles, corridor widths,
dimension and importance of ergonomics and its
illuminations, noise levels, etc. of the vehicles
practices mainly by establishments as well as by
used in transportation sector which is one of the
personnel. Another dimension is to determine
service sectors are designed in accordance with
the importance and effects of ergonomics on the
the physical and physiological comfort of people.
personnel. Moreover, it was aimed to make the
Another service sector which is directly connected study more qualified by searching the literature
with the health of human is healthcare services.
regarding ergonomics dimension.
Healthcare delivery renders services for protecting
current health status of people and recuperating
27
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
Theoretical Framework
and Literature
Review
abilities and needs of the individuals
İNCELENMESİ
who are
going to carry out that work (Kahraman, 2014).
The word ergonomics is composed Murat
of theKORKMAZ,
terms Hakan AÇIKGÖZ
Güven
“Ergo” meaning work and “Nomos”
meaning
Ergonomics started to develop as the applica1
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
Bölümü
law in Latin language and it means
science
of Elektrik-Enerji
tion of accumulation of knowledge which is in
work in short (Örnek, 2013). Ergonomics can be
different
qualities
and
which could show
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriquite
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
accepted as a field
of
science
which
studies
the
efficiency of human performance in different
relationship of the
worker with work, equipment
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakdirections
araştırma dahaduring
kapsamlıthe
haleWorld
getirilmiştir.
War II. Within the
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
and environment
(Baslo,
2002).
Kaya
(2008)
göre
de sonuca
gidilmiştir. Elde
post-war
period,
ergonomics
developed almost in
has defined ergonomics
assonucunda;
a multi-disciplinary
edilen bulgular
all industrial
fields.
it was seen in agriculfiyatlarının
varılmaktadır.
SonuçThen,
olarak tüketim
science revealing
naturalgenel
andseviyesinde
technological
rules sonucuna
ture field and it dealt with the studies regarding
of human-machine-environment compatibility
optimum conditions in human-machine-work
by taking biological-physiological features and
capacities of the personnel into consideration.
interaction in terms of providing efficiency persECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
Ergonomics is matching
work with
human ratherRANGES
pective
by decreasing
burden
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND of various work
HOUSES
than matching human with work. In other words,
forms gradually. In time, it developed through
it is matching physical
withbyhuman
Abstract:environment
In this study prepared
using data ofworking
TSI belonging
to the yearsand
of 2012-2014,
conditions
socio-technical interacthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
(Office Ergonomics,
2015).
prepared with
thetransportation
use of different before business
tion direction
and
made more
comprehensive.
Theanatomy,
purpose was to determine electricity and natural gas prices
Applying biological
information
into
sector and then in the direction of environmental
physiology and experimental psychology fields
living conditions (Alkan, 1982).
in order to achieve human-machine-environment
According to Atasoy, Keskin, Başkesen and
system which protects heath of the personnel and
Tekingündüz (2010), purposes of ergonomics
enables productivity by balancing work-load and
forming the balance between abilities of the
work-force in optimum level is called ergonomics
worker and job specifications, enhancing worker
(Örnek 2013).
safety, health and efficiency and increasing the
According to another definition, ergonomics is
the practice of designing working and living
environment in accordance with human features
or “the scientific examination of the relationship
between human and workplace environment”
(MEGEP, 2014). Ergonomics (human engineering) is organizing work in accordance with the
quality of working life.
Purposes of ergonomics can be summarized as
follows (Güler, 1997):
1. By increasing efficiency of use of equipment
and machinery utilized by people,
28
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
everything
that is open to the
• Protecting Health: In general terms, it means
İNCELENMESİ
2. By designing
use and interaction of people in daily life in
preventing or mitigating diseases caused by
accordance with human;
working conditions.
1
a. Increasing human performance
• Social Bölümü
Conformity of the Work: It means
suitability of the work with human socially,
b. Providing human
securityYılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Özet : 2012-2014
providing an environment in which an indive konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
şeklindedir.
Farklıhuman
analiz teknikleri
çalışmada
ANOVA
modelilife within social
vidual will
maintain
his/her
c. Protecting and
enhancing
health kullanılarak hazırlanan
andfiyatlarının
encouraging
interpersonal relations.
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik norms
ve doğalgaz
tespit edilmesi
d. Enabling human
happiness and satisfaction.
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
elektrik ve doğalgaz
• Technical
Economy:
It means regulating
On the other hand,
primary
objectives
of gözlendiği
ergo- sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma human-machine
meydana gelmektedir. system functionally in a
nomics can be listed
as follows (Kaya, 2008);
correct
way,
maintaining
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Konut,
Anova,
TUİK, Fiyat sustainability of the
performances of these kinds of systems and
• Humanism and Economy: Knowing features,
designating individuals within the system in
information, abilities and skills as well as lower
INDUSTRY
theTERMS
most OF
correct
way AND
economically.
and upper limitsACCORDING
belongingTO
to CONSUMPTION
these elementsRANGES IN
HOUSES
by taking purposes into consideration is the
Ergonomics is a discipline working in connecmost important
criteria
ofstudy
a job
engineering
Abstract:
In this
prepared
tioninwith
many
science
fields. Güler (2015) has
the consumption of electricity and natural gas used
industry
and houses
is statistically
which is decent
for human.
analyzed.
ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
tabulated
the disciplines
which
were applied
and the research
was are connected
with field of study of ergonomics as follows.
29
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE of
KONUTLAR
TÜKETİM
ARALIKLARINA GÖRE
TableSANAYİ
1. Field
Study ofAÇISINDAN
Ergonomics
and Contributing
Disciplines
İNCELENMESİ
Field of Study of Ergonomics
Physical size and form
Physical needs
Anthropometry, bio-mechanic
1
Body Rhythms
Contributing Disciplines
Physiology, biology
Chronobiology
Human input characteristics
Physiology,
emotionalbupsychology,
physics
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri
kullanılarak hazırlanan
çalışma, sanayi
Information and decision
Psychology, information sciences
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
araştırma daha kapsamlı
Human output characteristics
Bio-mechanic,
physiology,
psychology, communication
studies
ve doğalgaz
Environmental tolerances
Physiology,
biology,elektrik
psychology,
forensic medicine
Providing, collecting
data
Statistics,
management
aralığıand
Kwanalyzing
meydana
gelmektedir. methods
Workplaces and working
life
Design,
working
Anahtar Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, management,
Konut, Anova, TUİK,
Fiyatpsychology
Organizational restructuring
Organizational theory
Culture and Motivation
Psychology,
sociologyGAS PRICES
AND NATURAL
System design
Systems, engineering principles,
HOUSES
accident assessments
disaster studies,
TSI belonging
to the years of 2012-2014,
Physical needs Abstract: In this study prepared by using data ofPhysiology,
biology
for analysis.
Moreover,
tests of1 hypothesis
wereergonomics
applied and theisresearch
was
Güler, Ç. (2015), techniques
Halk Sağlığı
Açısından
Ergonomi,
Today,
a discipline
which deals
with almost all sectors. Therefore, equipment
suitable with the work done is designed in a
way that employee can perform his/her work
comfortably. Height of sitting place, height of
worktables, illumination and air-conditioning of
the setting, using various tools for prevention of
noise or minimizing its effects, etc. can be shown
as the examples of ergonomics practices. One of
the fields in which ergonomics is closely related
is health sector. As it is known, health sector is
composed of protecting health of people, recovering their health if they get sick and preventing
them from diseases. Recently, many studies were
made regarding health sector and ergonomics
Working in a healthy and safe environment is a
social need. The concept of occupational health
and safety, which can be defined as annihilating
or decreasing occupational risks and health
problems which are encountered by the workers
because of physical environmental conditions of
the workplace while conducting the work, is one
of the most important problems parallel with the
industrialization of countries (Mollamahmutoğlu,
2005).
1 http://www.hisam.hacettepe.edu.tr/modulegt/
halksagligiacisindanergonomi.pdf, (Citing Date:
02.11.2015).
30
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
dimensions
of ergonomics in health
in intensive care units were
İNCELENMESİ
fields. Both
diagnosed to have
sector and the studies carried out in this field are
musculoskeletal disorder and 21.1% of them had
addressed below.
backache during the last working week. FurtGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
hermore, itBölümü
was found that nurses experienced
1
Kilis 7 AralıkinÜniversitesi,
Babayiğit and Kurt (2013) suggested
their Elektrik-Enerji
moderately nagging foot ache, backache, neck
study titled “Hospital Ergonomics” that posture
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriache
kullanılarak shoulder
hazırlanan buache
çalışma,
sanayi the last working
during
and prevention veprinciples
should doğalgaz
be taken
into tüketimininand
konutlarda kullanılan
ile elektrik
and çalışmada
those who
felt pain,
Farklı analiz
teknikleri kullanılarakweek
hazırlanan
ANOVA
modeliache or disorder
consideration inşeklindedir.
the appearance
of occupational
hadveadoğalgaz
too little
decrease
working capacity. A
pains and diseases
well astüketim
specifying
that
Sanayi as
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik
fiyatlarının
tespitin
edilmesi
göredifference
de sonuca gidilmiştir.
Eldebetween those not
significant
was found
ergonomics factors
also had great role; therefore
getting
help from
other
personnel
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüşsystem
gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim while carrying
there should be an
ergonomic
patient care
suitable with physical, social and physiological
patients and working 142 hours standing and the
characteristics of patients and healthcare personnel
frequency of the musculoskeletal disorder statisin order to increase their living quality in hospital
tically. It was found that 6.96% (14/201) of the
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
AND NATURAL GAS PRICES
setting and the suitability
of quality warranty,
nurses
suffering
from diagnosed
musculoskeletal
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
HOUSES
psychology, sociology and communication scidisorder used annual leave or medical report and
ences which are related with human factors with
had been
0.02
workday-loss.
Abstract: In this study prepared by using data ofthere
TSI belonging
to the
years
of 2012-2014, It was detected
the consumption
of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
health system should
be developed.
that intensive care units are risky in terms of
individual,
psychosocial
andprices
physical ergonomic
carried
doctorate
thesis
made out
more his/her
comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity
and natural gas
İlçe (2007)
titled “Examination of Ergonomic Factors in
Intensive Care Units” with 201 nurses in total
who were working in 12 intensive care units.
According to the writer, personnel of intensive
care unit may encounter with biological, chemical, physical, psychosocial and biomechanical
risks depending on the nature of their services.
In intensive care units, ergonomic factors such
as easily adjustable beds, auxiliary lifting and
carrying tools and taking anthropometric measurements into account possess a great significance
in preventing musculoskeletal disorders. As a
result of the study performed by İlçe (2007), it
was determined that 20% of the nurses working
factors. Worker of weak or bad ergonomics may
be affected psychologically, psychosocially and
physically in a negative way and at the same time
it may cause musculoskeletal disorders.
In a study performed by Atasoy et al. (2010),
it was specified that it was necessary to protect
physical, mental and social health of the laboratory
personnel, to prevent loss of job resulting from
disorders of working environment conditions,
to take all kinds of protective measures against
harmful factors for health in working settings and
to provide suitable working setting conditions (heat,
dampness, air-conditioning, illumination, noise,
31
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
cleaning and care,
health and safety.
etc.)
in terms of personnel’s
b. Lifting objects by rotating
İNCELENMESİ
AÇIKGÖZ and
c. Pushing
recurrent lifting move
Grup A.Ş.
Özel (2005) listed risk factors beingGüven
effective
in Finans Yönetmeni
2. Psychosocial risk factors
1
terms of ergonomics at hospitals:
a. Dissatisfaction in job
Chemical Risk Özet
Factors:
Some
of the
numerous
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
ve konutlarda
doğalgaz
istatistiksel
analiz edilmesi
chemicals to which
nurseskullanılan
and other
healthcare
b. Having
beenolarak
experienced
musculoskeletal pains
personnel are exposed
are: antineoplastics,
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testlerianestuygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
c. Low
or different
of education
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının level
tespit edilmesi
hetic gases, cleaning
and sterilization solutions,
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
aralığı arttıkça,for
elektrik
ve doğalgaz
insecticides, medicines,
soaps,
solvents,
tissueiçin tüketim
d. Expectancy
compensation.
paints.
According to Serdaroğlu Tigrel (2013), equipment,
Physical Risk Factors: Pinpricks, scalpel cuts,
furniture and tools used in health sector are naturally
hitting tools and equipment, being exposed to
designed and produced to eliminate firstly health
ANALYSIS
ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
electric shock andECONOMETRIC
burns from devices
like OF
cables
problems
of the patient;
ease and comfort of use
and defibrillator.
are trying to be enhanced within the process of
HOUSES
practice. Deficiency in design threatens health
Biomechanical Risk
Factors:
Vibration,
Abstract:
In this study
preparedrecurrent
of operators
in houses
long isterm
and indirectly it also
in industry and
statistically
moves, lifting heavy
things,
etc.
analyzed.
ANOVA
model was applied to the study prepared with the use of different
affects
health
ofand
thethepatient.
equipment
were
applied
researchDeficient
was
comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
Environmentalmade
Riskmore
Factors:
It includes matein terms of ergonomic design or not using ergorials which clearly pose inadequate or unhealthy
nomic practices in placing this equipment may
situations for the personnel. In this category, there
cause standing disorders and musculoskeletal
are conditions such as slippery grounds, bad
disorder in operators in the long term.
designs, inadequate or deficient tools, improper
In the postgraduate thesis titled “The Effect of
acclimatization, disorganization of illumination
Ergonomic Design of Workplace Environments
and general environment.
on the Efficiency of Academic Personnel (Gazi
Except from these, there are also two groups of
University Faculty of Dentistry Sample)” by
risk factors causing musculoskeletal disorder.
Düşüngülü (2014), it was determined that there
These are:
was a positive and low level relationship between
views about physical environment and efficiency
1. Risk factors depending on job
levels depending on physical environment, a poa. Lifting heavy objects
sitive and low level relationship between views
about tools and equipment and efficiency levels
32
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
toolsELEKTİRİK
and equipment,
a positive
posture while working cause
İNCELENMESİ
depending on
problems in static
medium level relationship between views about
posture.
working environment and efficiency levels depenGüven Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
In an
article titled “Effect of Emotional Ergonoding on working environment, a1 positive medium
Bölümü
mics and Administrative
Dimension to Human
level relationship between views about research
Performance” carried out by Aytaç (2011), it is
environment andÖzet
efficiency
onverileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
: 2012-2014levels
Yılları depending
arasındaki TUİK
stated that emotional ergonomics is a field which
research environment.
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakshould
hazırlanan
çalışmada be
ANOVA
certainly
takenmodeli
into account along
Kisner and Colby
(2007)
stated tüketim
that wrong
ergowithve psychosocial
and
cognitive
Sanayi
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik
tespit
edilmesi ergonomics, it
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
nomic structure caused wrong posture and wrong
is possible to bring human-machine
performance
posture causedfiyatlarının
myofascial
pains, waist-neck
into the
desired Sonuç
levelolarak
as long
as we pay the negenel seviyesinde
düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
tüketim
disorders, osteoarthritis, tendinitis, impingement
cessary importance to this field, in this sense the
syndromes, headaches and similar problems.
administration should support the personnel with
training and development activities in order to
Alp, Bozkurt and Başçiftçi (2014) carried out their
ANDtheir
NATURAL
GAS PRICES
increase
emotional
intelligence and develop
ACCORDING
TOin
CONSUMPTION
study on 80 individuals
working
Isparta PublicRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
their emotional skills.
HOUSES
Hospital. RULA (Rapid Upper Limp Assessment)
job evaluation form
wasIn used
in order
(2015)
his article titled “Spine
Abstract:
this study
preparedtobyassess
using data ofÇeliker
TSI belonging
to thestates
years ofin2012-2014,
working posture.
WhenANOVA
the RULA
were
Health
and with
Ergonomics”
that 35% of occupaanalyzed.
model results
was applied
to the study
prepared
the use of different
evaluated, RULA
score was found to be 6 for
tional diseases are composed of muscle and
laboratory personnel and physicians performing
skeleton system diseases. In the same article,
extremity examination. That score was 4 for other
it is specified that one of the main reasons of
unit personnel. On the other hand, head anterior
these diseases most of which can be prevented
tilt was 35%, kyphosis was 20%, lordosis was
are increase in physical inactivity and time spent
13%, shoulder asymmetry was 15%, pelvic tilt
before screens in busy times as well as decrease
was 9% and round shoulder was 8% in static
in break numbers and time.
posture analysis. When hospital materials were
Aim: In this research, we have conducted an applied
organized, ergonomic regulations were not taken
study on defining the potential problems likely to
into account. As a result, although some materials
occur with the benefits generated by ergonomics
are convenient in terms of ergonomic situation,
on human parallel. The purpose of the study is to
ergonomic inconsistency among materials and
reveal the importance of ergonomics with regard
unawareness of the healthcare personnel about
to its implementation by enterprises particularly
ergonomics as well as not paying attention to
by the employees. Another aspect is to define
33
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
the importance and ELEKTİRİK
effects of the
ergonomics on
we have obtained 0,793 as the
İNCELENMESİ
reliability index.
employees. Furthermore, literature review about
This shows that the measurement instrument we
ergonomics concept has been conducted in order
have used in this research is reliable. Necessary
to make the study more qualified.
permissions for the questionnaire used in the
1
research were taken from the Faculty of Letters
Method: In this research, a measurement instrument
of Cumhuriyet
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriDeanship
bu çalışma,University.
sanayi
which has nevervebeen
used
previously
was
used.
konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
şeklindedir.
Farklı analiz
kullanılarakAnalysis:
modeli
This measurement
instrument
is for teknikleri
developing
For the ANOVA
analysis,
we have benefited
scales. In determining
scale,tüketim
we have
benefrom
descriptive
statistics,
reliability analysis,
Sanayi ve the
konutlarda
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
fitted from the views of the experts. Information
factor analysis and from Kolmogorov Smirnov,
has been provided
from genel
an expert
team
who
has sonucuna
Man Whitney
U,Sonuç
Kruskal
fiyatlarının
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
varılmaktadır.
olarakWallis
tüketim and Jonckheerearalığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
active roles particularly in the production phase
Terpstra Testa, Correlation, Anova and RegresAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
and in the following fields; machine, electronics,
sion analyses. In the analysis of the research the
electricity, computer, chemistry, work safety,
packaged software PASW 18.0 has been used.
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
NATURAL
GAS PRICES
public health, infections,
radiology,
agriculture,
1378 AND
production
enterprise
workers and managers
physics, architecture and other fields of engineparticipated in our actual research. The research
HOUSES
ering. In line with the information provided, the
continued for approximately 5 months. Within
structures of various
production
enterprises
and gas used
thisintime
period,
the isquestionnaire
forms have
the consumption
of electricity
and natural
industry
and houses
statistically
views and expectations
of analysis.
the employees
have
beenwere
delivered
to the
theresearch
participants
via e-mail,
techniques for
Moreover, tests
of hypothesis
applied and
was
been revealed. Amade
questionnaire
has been designed
mail or by face to face meeting. No participant
in accordance with the information provided with
has been asked to provide official or personal
two aspects. The designed questionnaire was
identifying information during the research. All
subjected to a preliminary test. The preliminary
of the participants were selected randomly by
test was applied to 278 staff working in the
simple random method. After the actual research,
enterprises located in various industrial zones
we obtained 0,912 as the Cronbach’s Alpha index.
of Kocaeli and İstanbul. The data derived from
After this value, the reliability of the questionnaire
the outcomes of the questionnaire was analyzed
and measurement instrument used in the research
with the statistics software SPSS 19. After the
was provided with validation. In the relations and
analysis, we have determined the Cronbach’s
gaps between variables, a significance level of
Alpha as 0,629. As this value was under our
0.05 was taken into consideration. Scaled quesexpectation, we eliminated 13 scaled questions
tions used in the questionnaire were developed
which had decreased the index value and then
by dividing them in factors and sub-dimensions.
remade the analysis. After this second analysis,
34
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Hypotheses of
EKONOMETRİK
AÇIDAN
the ELEKTİRİK
Research VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
H9: Concern
for the
future
İNCELENMESİ
and having private health insurance are independent from
Murat KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
H1: Ergonomics factors do not differ
by
each other.
age.
1
Bölümü and Analyses
Implementation
H2: Ergonomics factors do not differ by
gender.
Analysis
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriReliability
şeklindedir.
analiz
teknikleri
ANOVA
modeli
Table1.
Reliability
H3: Ergonomics
factorsFarklı
do not
differ
by kullanılarak hazırlanan çalışmada
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale
getirilmiştir.
Analysis
education.
Item
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre deCronbach’s
sonuca gidilmiştir. Elde
edilen
bulgulardo
sonucunda;
sanayiby
sektörü için tüketim aralığı arttıkça,Alpha
H4: Ergonomics
factors
not differ
Number
income.
98
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. ,912
H5: Ergonomics
factors do not differ by job
type.
WhenAND
theNATURAL
reliabilityGAS
analysis
PRICESresults were obserH6: Ergonomics ACCORDING
factors do not
differ by RANGES
TO CONSUMPTION
IN TERMS OF INDUSTRY AND
ved, it was found that 98 items included to the
HOUSES
total working hours.
analysis had very high reliability level.
H7: There is not
relationship
between
the a
consumption
of electricity
in industry and houses
statistically
Demographical
andisDescriptive
Statistics
experiencing health
problems
and
physical
electricityand
and natural
gas prices
Demographic
descriptive
statistics of the
disorders.
participants are shown below;
loss of limb.
Table 2. Demographic Descriptive Statistics
Frequency
1. AGE
2. GENDER
35
Column
N%
18-25
359
26%
26-35
640
46%
36-45
234
17%
46-55
92
7%
56-65
53
4%
Male
849
62%
Female
529
38%
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
3. SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
MARITAL STATUS
Married
İNCELENMESİ
368
27%
1010
73%
377
27%
649
47%
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak
hazırlanan bu çalışma, sanayi161
college
university
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan
çalışmada ANOVA modeli141
Post-graduate
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının tespit edilmesi 50
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaand
göreover
DO YOU fiyatlarının
HAVE PRIVATE
HEALTH INSURANCE?
Yes
292
genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana
gelmektedir.
no
1086
12%
Single
4. EDUCATION
Primary/
1
elementary
high
5. Konut, Anova, TUİK, Fiyat
6. INCOMEAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, 1000-1300
1301-1500
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND
NATURAL GAS PRICES
1501-2000
HOUSES
2001-2500
2501-3000
7. 10%
4%
21%
79%
311
23%
561
41%
217
16%
83
6%
171
12%
the consumption of electricity and natural gas used in industry
3001+and houses is statistically 35
Moreover, tests of hypothesis were
DO YOU techniques
SMOKE for
ORanalysis.
TAKE ALCOHOL?
yesapplied and the research was
1150
3%
83%
no
228
17%
8. HAVE YOU EXPERIENCED ANY OCCUPATIONAL
ACCIDENT?
yes
628
46%
no
750
54%
9. HAVE YOU ENCOUNTERED WITH A PHYSICAL
PROBLEM RESULTING IN LOSS OF LOMB?
yes
65
5%
no
1313
95%
10. DO YOU WORK OVERTIME INSTEAD OF
NORMAL REGULAR WORK HOURS?
yes
290
21%
no
1088
79%
11. ARE YOU PROVIDED WITH ALL KIND OF SOCIAL
ACTIVITY, SOCIAL SECURITY AND OTHER ISSUES
COMPLETELY-PRECISELY?
yes
430
31%
no
948
69%
36
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
12. WHAT TYPE
OF JOB ARE YOU PERFORMING?
office
İNCELENMESİ
193
14%
493
36%
factory
332
24%
hospital
Bölümü
125
9%
130
9%
workshop
1
mine
School- olarak analiz edilmesi 60
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel
education
other fiyatlarının tespit edilmesi 45
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre de sonuca gidilmiştir. Elde
13. ARE YOU PROVIDED WITH ANNUAL LEAVE AND yes
1285
OTHER SOCIAL
RIGHTS FULLY AND IN TIME?
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır.
Sonuç olarak tüketim 93
no
14. DO YOU HAVE CONCERN FOR THE FUTURE?
4%
3%
93%
7%
yes
1168
85%
no
210
15%
15. DO YOU HAVE SUFFICIENT INFORMATION
yes
833
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ABOUT JOB SAFETY
AND WORKERS’
HEALTH?
no
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS
OF INDUSTRY AND 545
60%
16. DO YOU HAVE SUFFICIENT INFORMATION
yes
1220
ABOUT ENVIRONMENTAL
SAFETY
AND
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging
no to the years of 2012-2014,158
ENVIRONMENTAL
HEALTH?
the consumption
of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
89%
17. DO YOU HAVE
TROUBLES
YOUR
yesapplied and the research was807
techniques
for analysis.WITH
Moreover,
tests FAMILY
of hypothesis were
made more
comprehensive.
OR SURROUNDINGS
BECAUSE
OF The
DIFFERENT
no
566
PROBLEMS YOU EXPERIENCE IN THE WORKPLACE?
59%
18. DO YOU FEEL COMPETENT AND RESPONSIBLE
FOR THE JOB YOU PERFORM?
yes
629
46%
no
744
54%
19. HAVE YOU HAD A TECHNICAL TRAINING
REGARDING YOUR WORK OR JOB?
yes
777
56%
no
601
44%
20. WHAT IS YOUR DUTY IN THE ESTABLISHMENT
YOU ARE WORKING?
unqualified
employee
353
26%
worker
710
52%
civil servant
178
13%
chief
82
6%
senior manager
55
4%
HOUSES
37
40%
11%
41%
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
21. WHAT IS YOUR TOTAL WORKING HOURS?
1-5
İNCELENMESİ
1
328
24%
6-10
567
41%
11-18
273
20%
19-25Bölümü
112
8%
98
7%
26+
22. DO YOU SUFFER
FROM
WAIST,
NECK
AND tüketiminin istatistiksel
yes
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile elektrik
olarak analiz edilmesi260
DIFFERENT HERNIA
TYPE
MEDICAL
DISORDER?
şeklindedir.
Farklı
analiz teknikleri
no
1118
aralıklarına göre
23. DO YOU SUFFER
FROM Atüketim
PERMANENT
HEALTH
yes fiyatlarının tespit edilmesi
1128
yönünde hareket
PROBLEM DEPENDING
ONedilmiş
YOURolup,
JOByapılan
WHICH
no arttıkça, elektrik ve doğalgaz250
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı
AFFECTS YOUR
PHYSICAL ACTIVITY?
aralığı
Kw EMPLOYEE
fiyatlarda
da azalma meydana
24. ARE THERE
ANY
FROM
DIFFERENT
yes gelmektedir.
230
CULTURE ANDAnahtar
NATIONALITY
IN YOUR
WORKING
Kelimeler : Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi, no
Konut, Anova, TUİK, Fiyat
ENVIRONMENT?
19%
81%
82%
18%
17%
1148
83%
ANDSATISFACTION
NATURAL GAS PRICES
FACTOR ANALYSIS
1. JOB
and MOTIVATION
HOUSES
Factor analysis was performed by evaluating the
2. WORKING TOOLS USED AND OTHER
answers given by
the participants.
The following
Abstract:
by using data of TSIMATERIALS
belonging to the years of 2012-2014,
results were acquired
a resultmodel
of the
analyzed.asANOVA
wasanalysis.
applied to the study prepared with the use of different
3. ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
were applied and the research
was
After total 98 items of factor analysis composed
4. PERSONAL ERGONOMICS
of ergonomics and answers given by the participants, the remaining 4 factorials were loaded
to sub-dimension.
Components
Table 4. Factor Analysis
1
2
3
4
JOB SATISFACTION and MOTIVATION
,812
,730
,723
,722
,709
,709
38
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
JOB
SATISFACTION and MOTIVATION
,702
İNCELENMESİ
,695
,666
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü ,647
JOB
JOB
JOB
JOB
JOB
,646
SATISFACTION
and MOTIVATION
,645
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak
analiz edilmesi
,644
Sanayi ve
konutlarda
tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi
SATISFACTION
and
MOTIVATION
,638
SATISFACTION
and MOTIVATION
,638 ve doğalgaz
edilen bulgular
sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik
SATISFACTION
and MOTIVATION
,637
JOB SATISFACTION
MOTIVATION
,631 Fiyat
Anahtarand
Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK,
,630
,627
JOB
ACCORDING
TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY
SATISFACTION
and MOTIVATION
,627 AND
HOUSES
JOB
JOB
,625
SATISFACTION
and MOTIVATION
,606is statistically
the consumption
of electricity and natural gas used in industry and houses
SATISFACTION
and MOTIVATION
,595
,594
,590
,588
,588
,588
,585
WORKING TOOLS USED AND OTHER MATERIALS
-,068
-,031
,084
-,063
,144
,043
,053
,118
39
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
-,022
İNCELENMESİ
WORKING TOOLS USED AND OTHER
MuratMATERIALS
KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
,023
WORKING TOOLS USED AND OTHER
MATERIALS
Güven
,006
WORKING TOOLS USED AND1Kilis
OTHER
MATERIALS
7 Aralık
Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
,244
,036
WORKING TOOLS
USED
AND: Elektrik,
OTHERDoğalgaz,
MATERIALS
Anahtar
Kelimeler
Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat ,827
,478
,478
WORKING TOOLS
USED kullanılan
AND OTHER
MATERIALS
edilmesi
,032
ve konutlarda
doğalgaz
ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz
,021
SanayiUSED
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit
WORKING TOOLS
AND tüketim
OTHER
MATERIALS
edilmesi
-,092
WORKING TOOLS
OTHER
MATERIALS
,827
edilen USED
bulgularAND
sonucunda;
sanayi
WORKING TOOLS
USED AND OTHER MATERIALS
,827
ACCORDING
TOOTHER
CONSUMPTION
RANGES IN TERMS OF INDUSTRY
WORKING TOOLS
USED AND
MATERIALS
AND
,471
HOUSES
WORKING TOOLS
USED AND
OTHERand
MATERIALS
,369
the consumption
of electricity
WORKING TOOLS
,344
,336
,306
,283
,255
,236
ENVIRONMENTAL CONDITIONS
,122
,106
-,044
,058
-,112
,009
-,039
,746
40
,471
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
,746
ENVIRONMENTAL CONDITIONS Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
,746
ENVIRONMENTAL CONDITIONS Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
,701
1
,701
,701
,485
,485
,475
,257
,227
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
edilmesi
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz
Sanayi CONDITIONS
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit
ENVIRONMENTAL
edilmesi
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
edilen bulgular
sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
,145
PERSONAL ERGONOMICS
,080
PERSONAL ERGONOMICS
-,052
,670
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY
PERSONAL ERGONOMICS
AND
HOUSES
PERSONAL ERGONOMICS
,670
PERSONAL ERGONOMICS
PERSONAL ERGONOMICS
,670
,616
PERSONAL ERGONOMICS
,616
PERSONAL ERGONOMICS
,522
PERSONAL ERGONOMICS
,522
PERSONAL ERGONOMICS
,520
PERSONAL ERGONOMICS
,520
PERSONAL ERGONOMICS
,464
PERSONAL ERGONOMICS
,384
PERSONAL ERGONOMICS
,357
PERSONAL ERGONOMICS
-,194
PERSONAL ERGONOMICS
,176
PERSONAL ERGONOMICS
,156
PERSONAL ERGONOMICS
-,147
PERSONAL ERGONOMICS
-,126
PERSONAL ERGONOMICS
-,094
41
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
H1: Ergonomics
age.
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
AÇIDAN
factors
do not
differ by FİYATLARININ
1. JobEKONOMETRİK
satisfaction and
motivation
İNCELENMESİ
do not differ
by age.
Güven
Grup A.Ş. Finans
When ergonomics factors by age were
observed,
2. Yönetmeni
Working tools used and other materials differ
1
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
significance values regarding working
tools
used Elektrik-Enerji
by age. Bölümü
The highest average belongs to 18-25
and other materials and personal ergonomics
age group.
factors were found
to be lower than 0.05; thereve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel olarak
analiz edilmesi
3. Environmental
conditions
do not differ by age.
Farklı analiz
fore hypothesesşeklindedir.
of these factors
will teknikleri
be rejected.
Accordingly, Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
4. Personal
ergonomics
differs by age. The
ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde26-35 age group.
highest average belongs to
Table
5. Factors
Age gelmektedir.
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalmaby
meydana
SATISFACWORKING
Anahtar JOB
Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz,
Tüketim, TOOLS
Sanayi, Konut, ENVIRONMENAnova, TUİK, Fiyat
TION and MOTIVATION
TAL CONDITIONS
ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND NATURAL105659,000
GAS PRICES
Mann-Whitney U ECONOMETRIC
105478,000
95444,000
Wilcoxon W
Z
Asymp. Sig.
(2-tailed)
HOUSES
166204,000
156170,000
293850,000
-,286
-2,713
-,243
,775
,007
,808
PERSONAL
ERGONOMICS
98128,000
286319,000
-2,064
,039
a. Grouping Variable: 1. AGE
gender.
1. Job satisfaction and motivation differs by age.
The highest average belongs to male.
When ergonomics factors by gender were observed,
significance values regarding job satisfaction and
motivation and personal ergonomics factors were
found to be lower than 0.05; therefore hypotheses
of these factors will be rejected. Accordingly,
2. Working tools used and other materials do
not differ by age.
3. Environmental conditions differ by age. The
highest average belongs to female.
4. Personal ergonomics does not differ by age.
42
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Table 6.
Factors by Gender
İNCELENMESİ
WORKING
AÇIKGÖZ
JOB SATISFAC- TOOLS USED
ENVIRONGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
TION and MOTI- AND OTHER
MENTAL
1
Kilis 7 Aralık
BölümüCONDITIONS
VATION
MATERIALS
PERSONAL
ERGONOMICS
Most Extreme DifAbsolute
,080
,074
,117
ferences
Positive
,080tüketiminin istatistiksel
,070 olarak analiz edilmesi
,048
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik
,043
,043
Negative
-,072 araştırma daha
-,074
-,117
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
kapsamlı hale getirilmiştir.
Kolmogorov-Smirnov
Z
1,421
1,315
2,065
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü,035
için tüketim aralığı ,063
Asymp. Sig. (2-tailed)
,000
a. Grouping Variable:
2. GENDER
aralığı Kw
cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
-,035
,761
,609
education.
1. Job satisfaction and motivation differ by age.
The highest average belongs to high school
group.
CONSUMPTION
When ergonomicsACCORDING
factors byTOeducation
wereRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
observed, significance values regarding job
2. Working tools used and other materials differ
In this working
study prepared
by using
belonging
to thehighest
years of 2012-2014,
satisfaction andAbstract:
motivation,
tools
useddata of TSIby
age. The
average belongs to postthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed.
ANOVA model was
applied to the studygraduate
prepared with
use group.
of different
and other materials
and environmental
conditions
andthe
over
factors were found
becomprehensive.
lower than 0.05;
theremadeto
more
The purpose
3. Environmental conditions differ by age. The
fore hypotheses of these factors will be rejected.
highest average belongs to high school group.
Accordingly,
4. Personal ergonomics does not differ by age.
Table 7. Factors by Education
JOB SATISFACTION and
MOTIVATION
WORKING
TOOLS USED
AND OTHER
MATERIALS
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
20,083
17,324
9,863
4,393
4
4
4
4
,000
,002
,043
,355
Chi-square
df
Asymp. Sig.
a. Kruskal Wallis Test
b. Grouping Variable: 4. EDUCATION
43
PERSONAL
ERGONOMICS
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
H4: Ergonomics
income.
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
AÇIDAN
factors
do not
differ by FİYATLARININ
1. JobEKONOMETRİK
satisfaction and
motivation
İNCELENMESİ
do not differ
by age.
A.Ş. Finans
When ergonomics factors by income Güven
were Grup
obser2. Yönetmeni
Working tools used and other materials do
1
Kilis
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
ved, significance value regarding
environmental
not differ
by age.
conditions factor was found to be lower than
Environmental
conditions
differ by age. The
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri3.
kullanılarak
hazırlanan bu
çalışma, sanayi
0.05; therefore hypothesis
of
this
factor
will
be
istatistiksel
olarak
analiz edilmesi
highest
average
belongs
to 1000-1300 Turkish
rejected. Accordingly,
Lirasdaha
group.
göre deergonomics
Elde
4. Personal
does
not
Table
8. Factors
by meydana
Incomegelmektedir.
fiyatlarda
da azalma
differ by age.
WORKING
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
JOB SATISFACTOOLS USED
ENVIRONMENTION and MOTIAND OTHER
TAL CONDIPERSONAL ERMATERIALS
TIONS
GONOMICS
ECONOMETRICVATION
AND NATURAL
GAS PRICES
6 HOUSES
6
6
Number of Levels in 6. INCOME
Abstract: In this study prepared
by using data of TSI belonging
1324
1324 to the years of 2012-2014,
1324
analyzed. ANOVA model
was applied to the309360,000
study prepared with the
use of different
Observed J-T Statistic
336703,000
304282,000
made more comprehensive.
The purpose was to321794,500
determine electricity and321794,500
natural gas prices
Mean J-T Statistic
321794,500
N
Std. Deviation of J-T
Statistic
6
1324
328789,000
321794,500
7672,541
7672,541
7672,541
7672,541
1,943
-1,621
-2,282
,912
,052
,105
,022
,362
Std. J-T Statistic
Asymp. Sig. (2-tailed)
a. Grouping Variable: 6. INCOME
H5: Ergonomics factors do not differ by job
type.
1. Job satisfaction and motivation differ by age.
The highest average belongs to school-education group.
When ergonomics factors by job type were observed, significance values regarding all factors
found to be lower than 0.05; therefore hypotheses
of these factors will be rejected. Accordingly,
2. Working tools used and other materials differ by age. The highest average belongs to
factory group.
44
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
conditions
differ by age. The
4. Personal ergonomics differs by age. The highest
İNCELENMESİ
3. Environmental
highest average belongs to mine group.
average belongs to school-education group.
Güven
A.Ş. Finans
TableGrup
9. Factors
by Yönetmeni
Job Type
1
Sum ofElektrik-Enerji Bölümü
Squares
df
Mean
Square
F
Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
JOB SATISFAC-Özet : 2012-2014
Between
Groups
51,392
6
8,565
8,871
TION and MOTIVAşeklindedir.
Farklı Groups
analiz teknikleri kullanılarak
hazırlanan 1317
çalışmada ANOVA
Within
1271,608
,966 modeli
TION
Total
1323,000
1323
tüketim aralıklarına göre
Sig.
,000
WORKING TOOLS
Between Groups
103,122
6
17,187
18,555
USED AND OTHER
fiyatlarınınWithin
genel seviyesinde
sonucuna varılmaktadır.
Groups düşüş gözlendiği
1219,878
1317 Sonuç olarak
,926tüketim
MATERIALS aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Total
1323,000
1323
,000
ENVIRONMENTAL
CONDITIONS
5,562
,000
PERSONAL ERGO- Between Groups
16,245
6
2,708
2,729
NOMICS
,012
Between Groups
Within Groups
32,697
6
5,449
1290,303
1317
,980
Total TO CONSUMPTION 1323,000
1323
ACCORDING
RANGES IN TERMS
OF INDUSTRY AND
HOUSES
Within Groups
1306,755
1317
,992
Total
1323,000
1323
total working hours.
2. One unit of increase in total working hours
causes 0.34 unit of increase in working tools
used and other materials factor.
According to the results of regression analysis:
causes 0.48 unit of decrease in environmental
conditions factor.
causes 0.46 unit of decrease in job satisfaction
and motivation factor.
causes 0.17 unit of decrease in personal ergonomics factor.
45
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Table 10. Job
Motivation Regression
İNCELENMESİ
Model
Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ Standardized
Unstandardized Coefficients
1
1
B
Std. Error
Coefficients
Beta
t
21. WHAT IS YOUR
-,018
,011
-,046
-1,677
TOTALÖzet
WORKING
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
HOURS?
Sig.
,094
a. Dependent Variable:
Job satisfaction
and
motivation
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
b. Linear Regression
through the Origin
Model
fiyatlarının genel seviyesinde
Tabledüşüş
11. Working
Tools Regression
B
1
Standardized
Coefficients
Std. Error
Beta
t
21. WHAT
IS YOUR
,013
,011
,034
1,247
TOTAL WORKING
HOUSES
Sig.
,213
HOURS?
a. Dependent Variable:
Working tools used and other materials
analyzed.
ANOVA
through
the model
Originwas applied to the study prepared with the use of different
Table 12. Environmental Conditions Regression
Model
B
1
21. WHAT IS YOUR TOTAL WORKING HOURS?
Std. Error
-,018
,011
a. Dependent Variable: Environmental conditions
b. Linear Regression through the Origin
46
Standardized
Coefficients
Beta
t
-,048
-1,758
Sig.
,079
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Table 13. Personal
Ergonomics Regression
İNCELENMESİ
Model
Unstandardized
CoeffiMurat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZStandardized
cients
1
1
B
Std. Error
Coefficients
Beta
t
21. WHAT IS YOUR TO-,007
,011
-,017
-,636
TAL WORKING
HOURS?
Sig.
,525
uygulanmıştır.
throughAyrıca
the Origin
edilen
bulgular sonucunda;
elektrik
ve doğalgaz
H7: There is not
a relationship
between
According
to the
correlation
analysis, there is
experiencing health
problems
and physical
positive
low
correlation between a health problem
aralığı Kw
meydana
gelmektedir.
a. Dependent Variable: Personal ergonomics
disorders.
being experienced and physical disorders.
22. DO YOU SUFFER
FROM WAIST, NECK
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN TERMS OF INDUSTRY
AND
Table 14. Health
Problem Correlation
AND
DIFFERENT HERHOUSES
NIA TYPE MEDICAL DISORDER?
the consumption
and natural Pearson
gas used Correlation
23. DO YOU SUFFER
FROMofAelectricity
PERMAANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
NENT HEALTHanalyzed.
PROBLEM
DEPENDING
ON
techniques for analysis. Moreover, tests ofSig.
hypothesis
(2-tailed)
YOUR JOB WHICH
AFFECTS
YOURThe
PHYSImade more
comprehensive.
N
CAL ACTIVITY?
loss of limb.
,134**
,000
1378
2. Working tools used and other materials differ
by loss of limb. The highest average belongs
to the group having loss of limb.
When ergonomics factors by loss of limb were
observed, significance value regarding working
tools used and other materials and personal
ergonomics factors was found to be lower than
0.05; therefore hypothesis of this factor will be
rejected. Accordingly,
3. Environmental conditions do not differ by
loss of limb.
4. Personal ergonomics differ by loss of limb.
The highest average belongs to the group
having loss of limb.
1. Job satisfaction and motivation do not differ
by loss of limb.
47
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Table 15. İNCELENMESİ
Factors by Loss of Limb
Test
Murat KORKMAZ,Levene’s
Hakan AÇIKGÖZ
for Equality of
Variances
1
F
Sig.
t-test for Equality of Means
t
df
JOB SATISFACTION
Equal variances
,319
,572
1322
istatistiksel
olarak,091
analiz edilmesi
şeklindedir. Farklı
analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
and MOTIVATION
assumed
Equaltüketim
variances
,092
70,874
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi
yönünde hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
not assumed
WORKING TOOLS
Equal
variances
,311
-6,248
1322
seviyesinde
düşüş gözlendiği1,029
Sonuç
olarak tüketim
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
USED AND OTHER
assumed
MATERIALS Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Equal variances
-6,243
70,756
not assumed
ENVIRONMENTAL
Equal variances
,002
,965
-,797
1322
CONDITIONS ACCORDING
assumed
Equal variances
not assumed
HOUSES
-,814
71,105
of electricity
and natural gas,838
used in industry
is statistically
PERSONAL the consumption
Equal
variances
,360 and houses
-2,992
1322
ERGONOMICS
techniques for assumed
Equal variances
not assumed
-3,291
H9: Concern for the future and having private health insurance are independent from
each other.
72,403
Sig.
(2-tailed)
,928
,927
,000
,000
,426
,418
,003
,002
significance value was found to be lower than
0.05; therefore hypothesis of this factor will be
rejected. Accordingly, there is not a relationship
between concern for the future and private health
insurance.
When the situation of concern for the future and
having private health insurance was observed,
48
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Table 15. Concern for the
Future x Private Health Insurance
İNCELENMESİ
Value
Pearson Chi-Square
Continuity Correctionb
Asymp.
Sig.
AÇIKGÖZ
df
(2-sided)
a
14,139
1
1
,000
13,457
1
,000
Exact Sig.
(2-sided)
Exact Sig.
(1-sided)
Özet : 2012-2014 Yılları
arasındaki TUİK1verileri kullanılarak
hazırlanan bu çalışma, sanayi
Likelihood Ratio
13,109
,000
Fisher’s Exact Test
,000modeli
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA
Linear-by-Linear
1 elektrik ve doğalgaz
,000 fiyatlarının tespit edilmesi
Sanayi ve konutlarda14,128
tüketim aralıklarına göre
Association yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
N of Valid Cases
1378
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
azalma meydana
gelmektedir.
a. 0 cells (,0%) have expected count less than
5. Thedaminimum
expected
count is 44,50.
,000
Anahtar
b. Computed only
for aKelimeler
2x2 table: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
CONCLUSIONECONOMETRIC
and ASSESSMENT
• JobAND
satisfaction
differs by age.
NATURALand
GASmotivation
PRICES
The highest average belongs to male. Working
HOUSES
• After total 98 items of factor analysis compotools used and other materials do not differ
sed of ergonomics
and answers given by the
Abstract: In this study prepared by using data of TSI
bybelonging
age. Environmental
conditions differ by
of electricity
and natural
participants, the
theconsumption
remaining
4 factorials
weregas used in industry and houses is statistically
prepared
the use
of different
age.
The with
highest
average
belongs to female.
loaded to sub-dimension.
electricity
and natural does
gas prices
Personal
ergonomics
not differ by age.
1. JOB SATISFACTION and MOTIVATION
• Job satisfaction and motivation differ by age.
The highest average belongs to high school
2. WORKING TOOLS USED AND OTHER
group. Working tools used and other materials
MATERIALS
differ by age. The highest average belongs to
3. ENVIRONMENTAL CONDITIONS
post-graduate and over group. Environmental
conditions differ by age. The highest average
4. PERSONAL ERGONOMICS
belongs to high school group. Personal ergo• Job satisfaction and motivation do not differ
nomics does not differ by age.
by age. Working tools used and other materials
differ by age. The highest average belongs to • Job satisfaction and motivation do not differ
by age. Working tools used and other materials
18-25 age group. Environmental conditions do
do not differ by age. Environmental conditions
not differ by age. Personal ergonomics differs
differ by age. The highest average belongs
by age. The highest average belongs to 26-35
age group.
49
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Turkish
Liras group. Personal
by loss of limb. The highest
İNCELENMESİ
to 1000-1300
ergonomics does not differ by age.
average belongs
to the group having loss of limb.
Güvenby
Grup
A.Ş. Finans
• Yönetmeni
There is not a relationship between concern
• Job satisfaction and motivation differ
age.
1
Kilis
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü and private health insurance.
for the future
The highest average belongs
to7 school-education group. Working tools used and other
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriREFERENCES
materials differ
by age.kullanılan
The highest
ve konutlarda
doğalgazaverage
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakALKAN,
hazırlanan C.,
çalışmada
ANOVA
modeliErgonomi, http://
(1982).
Eğitimde
belongs to factory
group. Environmental
Sanayiby
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik vedergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/513/6341.
doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
conditions differ
age. Thetüketim
highest
average
pdf, (Accessed: 02.11.2015)
belongs to mine
edilengroup.
bulgular Personal
sonucunda; ergonomics
differs by age.
The highest average belongs
ALP,
E., BOZKURT,
M., and BAŞÇİFÇİ, İ.,
meydana
gelmektedir.
to school-education
group.
(2014).
Hastane
Sağlık
Konut, Anova,
TUİK, Malzemelerinin
Fiyat
Çalışanlarının Postürüne Etkileri, http://
• One unit of increase in total working hours
oaji.net/articles/2014/1084-1418222642.pdf,
ECONOMETRIC
causes 0.46 unit
of decrease inANALYSIS
job satisfaction
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN(Accessed:
TERMS OF INDUSTRY
AND
02.11.2015)
HOUSES
and motivation factor. One unit of increase
in total working hours causes 0.34 unit of
ATASOY, A., KESKİN, F., BAŞKESEN, N., and
consumption
of electricity
and natural
industry and houses is statistically
S., (2010). Laboratuar
increase in the
working
tools
used and
other gas used inTEKİNDÜZGÜN,
İşeresearch
Bağlı was
Kas İskelet Sistemi
techniques
analysis.
Moreover,intests
of hypothesis Çalışanlarında
were applied and the
materials factor.
Onefor
unit
of increase
total
Sorunları ve Ergonomik Risklerinin Değerworking hours causes 0.48 unit of decrease
lendirilmesi, Sağlıkta Performans ve Kalite
in environmental conditions factor. One unit
Journal, Year:1, No:2, pp.90-113
of increase in total working hours causes 0.17
unit of decrease in personal ergonomics factor.
AYTAÇ, S., (2011). Duygusal Ergonomi ve
Yönetsel Boyutuyla İnsan Performansına
Etkisi, 17. Ulusal Ergonomi Kongresi 14-16
October 2011, Eskişehir
• There is positive low correlation between a
chronic health problem being experienced and
physical disorders.
BABAYİĞİT, M. A., and KURT, M., (2013),
Hastane Ergonomisi, İstanbul Med J. 14,
pp.153-159
• Job satisfaction and motivation do not differ
by loss of limb. Working tools used and other
materials differ by loss of limb. The highest
average belongs to the group having loss of
limb. Environmental conditions do not differ
by loss of limb. Personal ergonomics differ
BASLO, M., (2002). Ofis Ergonomisi-Sırt ve
Boyun Ağrılarını Önlemek İçin Ofis Ortamını Düzenlemek, İ.U. Cerrahpaşa Faculty
50
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
of Medicine Sürekli
Tıp Eğitimi Etkinlikleri,
KAYA, S., (2008). Ergonomi
İNCELENMESİ
ve Çalışanların
Verimliliği Üzerine Etkileri, AR&GE Bülten,
Baş, Boyun, Bel Ağrıları Sempozyum Dizisi,
August, İzmir Ticaret Odası
No:30, May, pp.155-165
7 Aralık
Bölümü
KISNER C.,
COLBY, L. A., (2007), Therapeutic
ÇELİKER, R., (2015). OmurgaKilis
Sağlığı
veÜniversitesi,
Ergo- Elektrik-Enerji
Exercise, 5th edition, F A Davis Company
nomi, http://reyhanceliker.com/core/uploads/
page/document/1109_1711141696071387.
MEGEP, (2014). Mobilya ve İç Mekan Tasaşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
pdf, (Accessed:
02.11.2015)
kapsamlı
rımıdaha
– İç
Mekanda
Tasarım ve Ergonomi,
TRgöre
Ministry
ofgidilmiştir.
NationalElde
Education, Ankara.
hareketÇalışma
edilmiş olup,
yapılan istatistik bulgulara
de sonuca
DÜŞÜNGÜLÜ,yönünde
F., (2014).
Ortamlarının
1
Ergonomikfiyatlarının
Tasarımının
Personel
genel Akademik
seviyesinde düşüş
MOLLAMAHMUTOĞLU,
H., (2005). İş Huaralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
gelmektedir.
Üzerindeki Verimliliğine Etkisi (Gazi
Uni-da azalma meydana
kuku, Ankara
versity Faculty
of Dentistry Example), Gazi
Ofis Ergonomisi, (2015). http://bursaobm.ogm.
University, Institute of Educational Sciences,
ANALYSIS
Unpublished ECONOMETRIC
Master’s Thesis,
AnkaraOF ELECTRICITYgov.tr/Documents/FikirBahcesi/19/Ofis%20
Ergonomisi.pdf (Accessed: 02.11.2015)
HOUSES
GÜLER, Ç., (1997). Ergonomiye Giriş, Çevre
(2013).
EBB 483 ErAbstract:
In this
study prepared
using data ofÖRNEK,
TSI belongingO.,
to the
years ofErgonomi,
2012-2014,
Sağlığı Temel
Kaynak
Dizisi,
No:45,by
Ankara
2013-2014
Fall Semester, http://
analyzed. ANOVA model was applied to the study gonomi,
prepared with
techniquesHalk
for analysis.
Moreover,
GÜLER, Ç., (2015).
Sağlığı
Açısından
akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/oyaornek/
Ergonomi, http://www.hisam.hacettepe.edu.
ders/oyaornek02.10.2013_11.09.47ders.pdf,
tr/modulegt/halksagligiacisindanergonomi.
(Accessed: 02.11.2015)
pdf, Accessed: 02.11.2015)
ÖZEL, N., (2005). Hemşirelerin Çalışma OrİLÇE, A., (2007). Yoğun Bakım Ünitelerinde
tamında Ergonomi Kurallarına Uyumunun
Ergonomik Faktörlerin İncelenmesi, Ege
Belirlenmesi, Marmara University, Institute
University, Institute of Health Sciences,
of Health Sciences, Unpublished Master’s
Unpublished Doctoral Thesis, İzmir
Thesis, İstanbul.
KAHRAMAN, M. F., (2014). Ergonomide Doğru
Bildiğimiz Yanlışlar, TR. Ministry of Labor
and Social Security, General Directorate of
Occupational Health and Safety, http://app.
csgb.gov.tr/isggm/oshaturkey/sunumlar/108.
pdf, (Accessed: 02.11.2015)
SERDAROĞLU, T.H.S., (2013). Ameliyatlarda
Cerrahlar İçin Ergonomik Destek Ünitesi
Geliştirilmesi, İstanbul Technical University,
Graduate School of Science, Engineering and
Technology, Unpublished Doctoral Thesis,
İstanbul
51
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
ThisELEKTİRİK
paper is the
extended verİNCELENMESİ
Author’s Note:
sion of the verbal notice presented in the
1st International Congress on Engineering,
Architecture and Design1 held in Kocaeli
Wellborn Hotel on 13th/14th November 2015.
HOUSES
52
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ANNEXED
TABLES
İNCELENMESİ
Neither
QUESTIONS REGARDING
JOB
Totally
agree nor
1
disagree
Disagree
disagree
Agree
Totally
agree
1. A great majority
of the people
myTUİK verileri
49,10%
16,00%
16,40%
Özet : 2012-2014
Yıllarıwithin
arasındaki
kullanılarak
hazırlanan bu 11,90%
çalışma, sanayi
doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
environment areveencountering
with problems
şeklindedir.
Farklı analiz
because of workplace
environment
and teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
problems.
6,60%
hareket
edilmiş olup,
yapılan istatistik
bulgulara göre
2. I think I amyönünde
competent
regarding
work
45,00%
15,70%
16,50% Elde
15,00%
safety and necessities of my job.
7,70%
Kw cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda da50,40%
azalma meydana
gelmektedir. 12,80%
3. I frequentlyaralığı
experience
occupational
14,90%
accidents or problems
prevent
me from
Anahtarthat
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
performing my “duty”.
15,30%
6,60%
4. I feel like belonging to or convenient for
45,20%
21,90%
15,90% 12,80%
the job we are doing.
4,20%
5. I am performing my job, duty or
occupation fondly and willingly.
7,00%
HOUSES
43,90%
24,60%
13,60%
11,00%
6. The responsibilities
of myofjob
and duty
44,40%
25,40%
the consumption
electricity
andare
natural gas
used in industry
and houses15,40%
is statistically9,20%
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of different
too much for me to handle them.
5,60%
more comprehensive.
purpose was39,40%
to determine electricity
gas prices
7. If I had themade
opportunity
to work inThe
another
20,90%and natural
19,40%
12,50%
job, I would not do this work and job.
7,80%
8. I am concerned about my future.
41,40%
22,10%
16,40%
15,10%
4,80%
9. I am experiencing mental problems
because of my job.
44,30%
16,50%
17,60%
17,60%
4,10%
10. I am doing a highly stressful and tiring job
physically.
41,60%
18,80%
14,70%
13,90%
10,90%
11. I do not feel as I belong to my job and
duty.
43,80%
21,30%
13,60%
14,70%
6,60%
12. I am having problems with my surrounding
and family because of my job.
39,20%
22,20%
13,90%
19,40%
5,30%
13. I do not recommend anyone around me to
do a job like mine.
44,10%
21,00%
14,00%
13,90%
7,00%
14. I see my job as the last job type that may
be done.
45,80%
19,20%
11,50%
15,30%
8,10%
53
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
15. I am
health.
concerned about my life and mental İNCELENMESİ
47,00%
16,50%
15,50%
16. I am doing a job unwillingly and aimlessly.
43,30%
17,30%
17. I feel like belonging to or convenient
for
44,80%
15,70%
1
the job I am doing. I am proud of myself about
this situation.
15,10%
6,00%
17,30%
13,90%
8,20%
17,50%
16,90%
5,20%
ve konutlarda
kullanılan
ile elektrik44,60%
tüketiminin istatistiksel
analiz edilmesi
18. I have respect
for my job.
Thus, doğalgaz
I
16,50%olarak 17,60%
14,90%
Farklı
teknikleri
internalize it andşeklindedir.
try to do my
bestanaliz
for my
job. kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
6,20%
19. I do not think
thatvemy
job provides
18,40%
12,50%
Sanayi
konutlarda
tüketim benefit
aralıklarına göre47,00%
fiyatlarının14,30%
tespit edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
to my organization and enterprise.
7,90%
20. It makes mefiyatlarının
unhappygenel
for the
enterprise
17,80% Sonuç18,80%
14,10%
seviyesinde
düşüş gözlendiği44,60%
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
administration to benefit from my opinions and
thoughts.
4,80%
21. I think I do not get along well with my
managers.
10,60%
4,50%
22. I do not feel like
I am suitable
team and RANGES
46,20%IN TERMS
22,70%
16,50%
ACCORDING
TO for
CONSUMPTION
OF INDUSTRY
AND 10,30%
HOUSES
organizational work.
4,40%
23. I think my motivation and performance
46,30%
24,50%
15,90%
9,90%
are insufficient because
of
my
thought
of
not
belonging to myanalyzed.
job.
3,40%
made
moreand
comprehensive.
The purpose was41,50%
to determine electricity
gas prices9,90%
24. I find my job
tiring
boring.
24,90%and natural
18,60%
5,00%
25. My job is monotone and not enjoyable.
41,90%
20,70%
17,50%
12,80%
7,20%
26. I do my job just because I have to.
49,10%
17,50%
14,80%
15,70%
3,00%
27. I am permanently experiencing stress
about my job.
46,90%
16,00%
16,20%
15,00%
5,90%
28. I am always having troubles with my
seniors and managers.
45,70%
16,70%
11,00%
16,40%
10,20%
29. There is not any operational information
about our job. This situation obliges us to act
personally.
47,20%
23,30%
15,10%
11,80%
2,70%
51,60%
17,40%
15,90%
54
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
QUESTIONS REGARDING Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
WORKING TOOLS USED AND
Totally
OTHER MATERIALS
disagree
Disagree
1
Neither
agree nor
disagree
1. I do not have any information about
the working tools and materials I use.
41,70%
25,70%
11,40%
Agree
14,20%
Totally
agree
7,00%
2. I am alwaysvehaving
accidents
with
42,10%
25,10%
13,60%
12,50%
konutlarda
kullanılan
tüketiminin
analiz edilmesi
şeklindedir.
the working tools
I use. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
6,70%
3. I have to use
working
tools tüketim aralıklarına
38,20%
17,20%
14,90%
Sanayi
ve konutlarda
göre elektrik ve21,60%
tespit edilmesi
dangerously andyönünde
withouthareket
any safety
edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
measures.
8,10%
4. I think the working
usedyükseldikçe,
in my fiyatlarda
42,60%
20,20%
18,10%
aralığı Kwtools
cinsinden
da azalma meydana
gelmektedir.
working environment pose threat for me
and other personnel.
15,40%
3,70%
5. I do not think that any job safety
42,50%
18,70%
19,40%
14,70%
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
precautions are taken
in my working
environment.
4,80%
6. I always have a feeling that I may
42,10%
17,80%
16,20%
15,10%
In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
encounter with aAbstract:
risk factor.
8,80%
analyzed.
ANOVA
to the study prepared
use of different
7. I never believe
that job
safetymodel
and was applied
41,90%
22,10% with the15,70%
14,40%
techniques for
analysis.
Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
precautions are adequate.
I always
take
personal precautions in order to protect
myself.
5,90%
8. I have physiological problems
because of job accidents and problems
around me.
33,00%
25,50%
15,40%
20,80%
5,30%
9. I have to do my job with different
working methods, because there is not
enough materials and equipment.
36,10%
23,10%
16,20%
17,50%
7,00%
10. I cannot benefit from the ease and
opportunities of technology.
34,90%
24,30%
13,40%
20,00%
7,40%
11. There are not any caution plates
and warning signs in my workplace and
organization.
35,30%
23,10%
17,60%
18,00%
6,00%
HOUSES
55
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
that other employees
36,00%
20,50%
18,10%
İNCELENMESİ
12. I do not think
possess adequate information and
experience about the work they are
performing.
18,70%
6,70%
Bölümü 21,10%
13. It seems like a fire or other serious
37,10%Elektrik-Enerji
18,60%
17,30%
problems may occur in my workplace at
any time.
5,90%
14. Lack of inspection
is relatively
high
34,10% hazırlanan
19,80%
18,60%
şeklindedir.
Farklı analiz
teknikleri kullanılarak
çalışmada 20,50%
ANOVA modeli
by the senior management
about
job
uygulanmıştır.
Ayrıca
Sanayi in
ve my
konutlarda
tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
safety and necessities
workplace.
7,00%
15. Trainings are
notbulgular
provided
about sanayi sektörü
33,90%
26,00%
17,90%
14,70%
edilen
sonucunda;
için tüketim aralığı
ve doğalgaz
düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
workers’ health, fiyatlarının
job safetygenel
and seviyesinde
some
aralığı
Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
other issues in our
organization.
7,50%
Kelimeler
Tüketim, Sanayi,
Fiyat
16. PrecautionsAnahtar
to protect
employees’
35,50%
24,70%
20,30%
safety are not taken.
15,80%
3,70%
17. There are frequently
job accidents.
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF 10,40%
ELECTRICITY 18,90%
AND NATURAL37,60%
GAS PRICES26,90%
6,20%
18. The
with the technology.
5,50%
Abstract:
data of TSI belonging
of 2012-2014,
19. The equipment
I useInisthis
oldstudy
and prepared
may by using
3,30%
25,80%to the years
45,80%
20,70%
risk workers’ safety.
4,50%
20. Machines and
tools
checked and
11,30%
27,90%
22,20%
made
moreare
comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity and 34,00%
natural gas prices
maintained periodically.
4,60%
21. I do not work with equipment
suitable for my job.
1
equipment used is not suitable
4,40%
33,70%
37,90%
18,50%
HOUSES
22. Negative information and
complaints that I gave to senior
management about the equipment I use
are not being taken into account.
23. Maintenance of working tools
and other materials are performed
periodically.
24. Sharp, drilling, crushing and other
types of tools are kept on counters in a
clean and regular way.
6,00%
30,50%
36,90%
18,90%
7,80%
11,90%
26,40%
37,20%
20,10%
4,40%
9,40%
34,20%
31,80%
18,40%
6,20%
12,50%
24,20%
37,10%
22,40%
3,80%
56
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
equipment used is composed
8,60%
28,00%
37,70%
İNCELENMESİ
25. All the
of cutting-edge technology products
in terms of job safety and production
quality.
21,70%
4,10%
Kilis
Bölümü 32,90%
26. Warning information about all
the7 Aralık Üniversitesi,
9,70%Elektrik-Enerji
31,30%
20,50%
equipment we use is kept in places where
2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
it is easy to readÖzet
and :see.
5,40%
27. Remote controls,
warning
10,20% hazırlanan
29,20%
24,10%
şeklindedir.
Farklıcaution
çalışmada 31,40%
ANOVA modeli
lamps and information
regarding
uygulanmıştır.
Ayrıcaother
vedashboards
konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
materials used inSanayi
safety
yönünde hareket
are prepared as friendly-use
in edilmiş
terms olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
of color, surfacefiyatlarının
features and
moving
ergonomics.
5,00%
28. My work uniforms
and other: Elektrik, Doğalgaz,
10,70%
18,10%
38,60%
Anahtar Kelimeler
Tüketim, Sanayi,
Fiyat 24,80%
personal protecting materials are
relatively human-friendly and they
increase my responsibility
for my job.
ECONOMETRIC
7,80%
29. I go through medical examination
6,40%
28,50%
32,40%
24,80%
HOUSES
periodically because of the necessity of
my job and legalAbstract:
responsibility.
In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
7,90%
30. Table, chair,analyzed.
computer
and allmodel
kindwas applied
10,80%
26,30% with the34,30%
20,60%
ANOVA
to the study prepared
use of different
techniques
forI analysis.
of other tools and
materials
use in my
office are prepared in accordance with
ergonomic conditions.
7,90%
1
57
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Totally
disagree
Disagree
Neither
agree nor
disagree
Agree
Totally
agree
1. I do not think that my environmen9,40%
34,20%
31,80%
18,40%
tal conditions are convenient in terms of
human health and
job safety.
6,20%
analiz teknikleri 12,50%
ANOVA modeli
2. Sufficient opportunities
are not
24,20%çalışmada37,10%
22,40%
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
provided about illumination and lights of
the setting.
3,80%
edilen bulgular
için tüketim 28,00%
aralığı arttıkça, elektrik
ve doğalgaz
3. There is a permanent
losssonucunda;
of heat insanayi sektörü
8,60%
37,70%
21,70%
my environment.
4,10%
4. Rates of dampness and humidity are
9,70%
31,30%
32,90%
20,50%
relatively high in my environment.
5,40%
5. Necessary illumination and chances
10,20%
29,20%
31,40%
24,10%
ECONOMETRIC
are not provided for
my working table,
counter and other materials.
5,00%
6. High level of noise is creating prob10,70%
18,10%
38,60%
24,80%
In this
study prepared
lems in terms ofAbstract:
my mental,
physical
and by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
occupation condition.
7,80%
HOUSES
techniques for
of hypothesis 28,50%
were applied and32,40%
the research was
7. No any improvement
is analysis.
made re-Moreover, tests6,40%
24,80%
garding heating and physical conditions
of the personnel in my environment.
7,90%
8. There are permanent negative factors such as poisonous gas, vapor, smoke
and dust in my environment.
10,80%
26,30%
34,30%
20,60%
7,90%
9. My working environment is sterilized from mechanical vibrations.
7,80%
31,20%
35,30%
21,30%
4,40%
10. My environment conditions constitute a burden on me.
11,90%
28,20%
39,60%
15,00%
5,30%
11. I am working in an environment
which decreases my job performance
and causes physiological and physical
disturbance on me.
10,10%
25,30%
35,60%
25,30%
3,80%
5,50%
25,70%
38,40%
25,90%
4,50%
12. I do not feel like I belong to my job
because of the factors threatening my job
safety and health.
58
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
in an environment
5,60%
26,30%
37,80%
İNCELENMESİ
13. I am working
which enables it for me to get informaMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
tion, understand easily and to increase
my job comfort as well as providing allGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
1
optimum conditions.
26,10%
4,20%
14. Insulations regarding heat, noise,
6,00%
30,50%
36,90%
18,90%
Özetand
: 2012-2014
gas, vibration, floor
other materials
ve in
konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
are made properly
my environment.
7,80%
15. Factors regarding
illumination
such testleri uygulanarak
11,90% araştırma
26,40%
20,10%
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
daha kapsamlı37,20%
Sanayi
ve konutlarda
as light speed, load,
source
of the light,
edilmiş for
olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
its reflection andyönünde
saving hareket
are provided
our use completely
and functionally.
4,40%
Kw cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda
da azalma meydana
16. All kinds ofaralığı
precautions
regarding
9,40%
34,20%gelmektedir.
31,80%
18,40%
the materials such
as
fire,
gas,
polluted
air, smoke, dust, etc. have been taken in
accordance with the technological conditions of today.
6,20%
17. Changing rooms, bathroom, toilet,
8,60%
28,00%
37,70%
21,70%
HOUSES
kitchen, living room and all other necessary conditions are
provided
bystudy
the enAbstract:
In this
prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
terprise management.
4,10%
techniques
for analysis. Moreover, tests9,70%
of hypothesis 31,30%
were applied and32,90%
the research was
18. Shuttle, health
services,
20,50%
“Infırmary”, job physician, nurse and
services in other dimensions are provided by the enterprise management.
5,40%
19. Continuous improvements are being made regarding environmental safety
and health.
5,00%
10,20%
59
29,20%
31,40%
24,10%
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
PERSONAL INFORMATION RETotally
GARDING ERGONOMICS
disagree
Disagree
1
Neither
agree nor
disagree
1. I have all kind of information
about the products I use.
7,00%
29,40%
33,80%
Agree
26,10%
2. I feel like ve
I belong
to my
job; be8,40%tüketiminin
16,20%
44,70%
23,90%
konutlarda
kullanılan
analiz edilmesi
Farklı analiz
cause I have hadşeklindedir.
the information
about teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
Ayrıcaofhipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
the needs of my uygulanmıştır.
job and all kinds
tools I use.
edilensufficient
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim 27,00%
ve doğalgaz
3. I think I have
knowledge
4,00%
31,10%
30,70%
level and I possess high education level
about my job.
Totally
agree
3,70%
6,80%
7,20%
4. All kinds of negative situations
7,50%
27,70%
33,00%
26,60%
physically and mentally will affect my
health, other thingsECONOMETRIC
and they will make
me unproductive inACCORDING
my job.
5,20%
5. I beware of all kinds of operations
6,20%
21,60%
44,00%
24,20%
threatening me and
my
environment.
4,10%
HOUSES
6. I rapidly inform
the department or
7,80%
26,00%
34,30%
26,00%
the responsible person
about
all kindsMoreover,
of
techniques
for analysis.
possible problems.
5,90%
7. I feel like I belong to my job after
getting enough knowledge the nature
and needs of my job in all kind of team
work.
7,30%
20,30%
44,80%
20,50%
7,10%
8. I permanently follow developments, technology and other information
regarding my job and I keep the benefit
I may provide at top level in terms of
ergonomics.
3,60%
28,40%
37,70%
27,20%
3,10%
9. I beware of all kind of work environment which is not suitable for my
physical features or which may threaten
me physically and mentally.
6,20%
24,70%
42,70%
19,20%
7,00%
60
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
out any work before
9,10%
23,60%
33,50%
İNCELENMESİ
10. I do not carry
feeling safe about tools, materials, equipMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
ment, machines and devices which may
pose physical threat.
29,10%
4,70%
11. I believe that job efficiency and
2,60% Elektrik-Enerji
21,20%Bölümü 44,30%
25,50%
performance may be provided with ergoÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
nomic superiority.
6,50%
12. I inform myşeklindedir.
employersFarklı
or managers
3,30% hazırlanan
25,30%çalışmada36,00%
30,70%
ANOVA modeli
about providing uygulanmıştır.
all necessaryAyrıca
conditions
konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
such as workingSanayi
space,veillumination,
yönünde
hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
heat, light and other
things.
4,70%
fiyatlarının
geneland
seviyesinde
varılmaktadır. Sonuç
olarak tüketim
13. I set the pace
for myself
envi- düşüş gözlendiği
8,50%sonucuna18,90%
45,10%
24,90%
Kwregarding
fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
ronment with myaralığı
works
job
safety and health.
2,60%
14. I perform all kinds of necessities
regarding working place privacy.
7,00%
1
5,90%
29,50%
34,60%
23,00%
ACCORDING
TOabout
CONSUMPTION
RANGES IN26,00%
TERMS OF INDUSTRY
15. I have knowledge
and ability
5,50%
45,40% AND18,90%
HOUSES
how to use my legal rights in case of a
problem that I may encounter with reAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
sult from inconvenient
conditions in my
workplace.
4,20%
16. I think it is made
moremore
convenient
to useThe purpose8,80%
28,20%
22,50%
comprehensive.
was to determine
electricity and35,70%
natural gas prices
products and materials which possess
international quality certificates and ISO,
TSE (Turkish Standards Institution),
TSEK (Association of Turkish Standards
Institution) brand certificates.
4,90%
17. I beware of environments and
situations which may cause infection,
cancer and other serious diseases and
I promptly inform the situation to the
“competent” authorities.
5,10%
23,50%
37,70%
28,60%
5,20%
18. I believe that products, materials
and equipment should certainly have
been prepared in accordance with the
satisfaction of employees as well as providing environmental health and safety
and keeping work quality and performance at the top level.
6,20%
24,60%
41,00%
22,60%
5,60%
61
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:60&K:125
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
problems occurring as a
8,20%
21,20%
37,30%
İNCELENMESİ
19. I think
result of ergonomic problems cause an
economic loss.
29,20%
4,10%
20. Ergonomic problems cause serious
5,20%
24,30%
36,30%
1
Kilis
7
Aralık
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji
Bölümü
economic and social problems for the
enterprise and country.
28,90%
5,30%
HOUSES
62
A
CED
UHMFD
KİRİŞSİZ DÖŞEMELERDE YENİ BİR TASARIM: SÜREKLİ TABLALI
KİRİŞSİZ DÖŞEME(1)
A NEW DESIGN FOR FLAT SLABS: FLAT SLAB WITH CONTINUOUS
DROP PANEL
Sibel SAĞLIYAN
Fırat Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Elazığ / Türkiye
Öz: Bu çalışmada, Z1 ve Z3 zemin sınıflarında sürekli
tablalı kirişsiz döşemeli betonarme yapılarla, kirişsiz
plak, tablalı kirişsiz ve kirişli döşemeli betonarme yapılar
göreli ötelenme, periyot ve taban kesme kuvvetleri
bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bunun için,
çerçeveli sürekli tablalı, kirişsiz plak, tablalı kirişsiz
ve kirişli döşemeli 7 katlı düzenli betonarme yapılar
tasarlanmıştır. Tasarlanan yapıların analizleri deprem
yönetmeliğimizdeki tepki spektrumu yöntemiyle Z1
ve Z3 zemin sınıflarına göre yapılmıştır. Analizler
sonucunda, periyot, taban kesme kuvvetleri ve göreli
ötelenme değerleri belirlenmiştir. Sürekli tablalı
kirişsiz döşemeli binalardan elde edilen değerlerle
karşılaştırılmıştır. Ayrıca dört farklı döşeme sistemine
sahip model yapılardan elde edilen göreli kat ötelenme
değerleri deprem yönetmeliğindeki sınır değerler ile
karşılaştırılmıştır. Çözümlerde SAP2000 yapı analiz
programı kullanılmıştır.
Abstract: In this study, Z1 and Z3 in local site class,
flat-slab structures with continuous drop panel are
aimed to be compared with flat slab structures, flat slab
structures with drop panel and beam slab structures
in terms of drift, period and base shear force. For
this, seven floor structures with framed continuous
drop panels, flat slabs, flat slabs with drop panels
and beam slab. The analysis of designed buildings
was made with the response spectrum method in our
earthquake regulations according to Z1 and Z3 ground
classifications. As a result of the analysis, period, base
shear force and interstory drift values were calculated.
Moreover, the interstory drift values of these model
structures with four slab types were compared with
the values in earthquake regulations. In the solutions,
SAP2000 structural analysis program was used.
Key Words: Local Site Class, Interstorey Drift, Response
Spectrum, Beam Slab And Flat Slab Systems
Anahtar Kelimeler: Zemin Sınıfı, Göreli Kat Ötelenmesi,
Tepki Spektrumu, Kirişli Ve Kirişsiz Döşeme Sistemleri
Doi: 10.17366/UHMFD.2016616662
(1) Sorumlu Yazar: Sibel SAĞLAYAN, Fırat Üniversitesi, Teknik Bilimler Yüksekokulu, Elazığ / Türkiye gliyan@firat.
edu.tr Geliş Tarihi / Received: 01.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 19.03.2016 Makalenin Türü: Type of article
(Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul
Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council
Permit Yes / No” “NO”
63
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
K:02 Issue: 6 Year: 2015
May / June / July / August
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
www.uheyadergisi.com
PRINT ISSN: 2148-4783
ONLINE ISSN: 2149-2484
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
1. GİRİŞ
ötelenmeler hem taşıyıcı sistemin
İNCELENMESİ
hem de taşıyıcı olmayan sistemin hasar görmesine yol açar.
Betonarme binalar tasarlanıp projelendirilirken
Bazı durumlarda taşıyıcı olmayan elemanlarda
A.Ş. Finans Yönetmeni
yapının kullanım amacı, ekonomikGüven
ve Grup
estetik
meydana gelen hasarın onarım maliyeti, taşıyıcı
7 Aralık
Üniversitesi,
düşünceler, deprem bölgesi ve1Kilis
zemin
cinsi
gibi Elektrik-Enerji Bölümü
elemanlardan daha da büyük olabilir. Ötelenme
faktörler nedeniyle farklı döşeme sistemleriyle
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerideğerlerini
sınırlandırmakla
hasarın seviyesi ve
alternatif çözümler
oluşturulabilmektedir.
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ileDöşeelektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
olur (Zou,
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakmaliyeti
hazırlananazaltılmış
çalışmada ANOVA
modeliand Chan, 2005:
me türlerinin değişmesi,
taşıyıcı sistemde hem
1691).
Sanayi de
ve konutlarda
düşey yüklerin hem
yatay yüklerin
taşınması
açısından farklılıklar
oluşturabilir.
Bu nedenle
Yapıdaki
döşeme
sistemleri taşıyıcı sisteedilen bulgular
sonucunda; sanayi
sektörü için tüketim
aralığıdeğişik
ve doğalgaz
fiyatlarının
genel seviyesinde
döşeme türlerinin
ve çalışma
prensiplerinin
iyi sonucuna
min değişik deprem karakteristikleri göstermesine
bilinmesinin gerekliliği açıktır. Özellikle ülkemiz neden olabilmektedir. Döşeme sistemlerinin seçimi,
gibi birinci derece deprem kuşağı üzerinde bulu- yapının maliyetini önemli ölçüde değiştirebilmeknan yerlerde yapı sistemleri tasarlanırken deprem tedir. Önemli olan, hangi zemin cinsinde, deprem
davranışlarının çok
iyi araştırılıp
kavrandıktanRANGES
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OFkatlı
INDUSTRY
bölgesinde
kaç
yapıyaAND
hangi döşeme sistemini
HOUSES
ve bu döşeme sistemlerinin meydana getirildiği
uygulamanın, herhangi bir depremde izin verilen
betonarme malzemenin
dabyçok
iyidata ofhasar
Abstract: Indavranışının
this study prepared
using
TSI belonging
to içerisinde
the years of 2012-2014,
sınırları
kalabileceği ve yapı izin
incelenip değerlendirildikten
sonra
projelendirilanalyzed. ANOVA model was applied to the verilen
study prepared
the useiçerisinde
of differentkalırken ne kadar
hasarwith
sınırları
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
mesi ve projenintechniques
çok
doğru
şekilde
uygulanması
electricity
and natural gas gerçekçi
prices
ekonomik
olabileceğinin
bir şekilde
son derece büyük önem taşır. Depreme dayanıklı araştırılmasıdır (Akgün, 2007: 61).
yapı tasarımında elastik sınırlar ötesinde şekil
değiştirme olacağı öngörüldüğünden, şiddetli Deprem etkisi altındaki çok katlı binalarda yapının
depremlerde büyük yer değiştirmelerin oluşması analiz sonuçlarını etkiyen iki önemli parametre
kaçınılmaz olacaktır. Yatay rijitliği küçük olan bir vardır. Bunlardan birincisi bina toplam ağırlığı
yapıda deprem etkisi altında büyük ötelenmeler ikincisi ise bina rijitliğidir. Farklı döşeme türlerinin
oluşmakta ve ikinci mertebe momentleri meydana seçilmesi neticesinde bina ağırlığı ve rijitliğinde
gelmektedir (Paulay and Priestley, 1992: 42). farklılıklar meydana gelmektedir. Dolayısıyla
Kolon uçlarındaki momentler, ikinci mertebe aynı mimariye sahip olsa bile, davranış açısından
momentlerinin oluşması ile daha da büyür. Bu- çok farklı yapılar oluşabilmektedir. Yapı tasarımı
nun sonucunda bina yüksekliği boyunca yatay yapılırken bu iki parametrenin binaya getirdiği
yer değiştirmelerin yüksek mertebelere ulaşma- olumlu ve olumsuz etkiler göz önünde bulundusı, yapısal elemanlardaki hasarı artırmaktadır. rulmalıdır. Bu sayede yapının davranışı da kontrol
Deprem yüküne maruz yapıda oluşan büyük altına alınmış olacaktır (Demirkok, 2009: 113).
64
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
betonarme
yapılarda kiriş nedoğrultudaki hesap açıklığının
İNCELENMESİ
Kirişli döşemeli
%40’ı veya daha
deniyle kat yüksekliği önemli derecede azalır.
az olması önerilmektedir.
Kullanılacak mekânda havalandırma ya da klima
Yönetmeni
Paultre
ve Moisan, (2002: 119), kirişsiz döşemeli
kanallarının bulunması halinde1bu kat yüksekliği
Bölümü döşemelerin uzun doğrultularına
bir yapı planında,
daha da azalmaktadır. Bu durum büro ve işyeri
paralel kolon başlarına yapılan tablaları sürekli
gibi mekânlarınÖzet
etkin
kullanımını
engellemek: 2012-2014
hale getirerek
döşemelerdeki
konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile
istatistikselbu
olarak
analiz edilmesi moment dağıtım
tedir. Mekânlarıverahat
ve etkin
kullanma
isteği,
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakfaktörünü
hazırlanan hesaplamışlardır.
Bu çalışmada, sürekli
döşeme sistemini
kirişsiz olarak
seçmede
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testlerietkili
halevegetirilen
tablalar,tespit
döşeme
edilmesi bandı veya bant
olan parametrelerin
başında gelmektedir. Ayrıca
kiriş olarak isimlendirilmiştir. Bu yöntem ile kalıp
edilen bulgular
ısı ve ses yalıtımları
daha sonucunda;
iyi olan sanayi
bu döşeme
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
alımının
daha kolay
olacağı,
apartman ve ofis
sistemlerinde kalıp
az, kalıp,
döşeme
veda azalma meydana gelmektedir.
aralığıimalatı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
binalarının yanı sıra çok katlı otopark ve alışveriş
beton işçiliği daha
basittir.
Kirişsiz
döşemelerin
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,
merkezlerinde uzun açıklıkların yapımının mümkün
zayıf tarafları ise deprem performanslarının kötü
olabileceği ifade edilmiştir. Yine aynı çalışmada
olması, zımbalama olasılığının yüksek olması ve
AND NATURAL
GAS PRICES sürekli tablaların
bant kiriş
olarak isimlendirilen
ACCORDING
TO gereksinimidir.
CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
daha fazla donatı ve
beton alanı
HOUSES
yüksekliği, döşeme kalınlığının iki katı veya daha
Kirişsiz döşemelerde döşeme doğrudan doğruya
az, genişliğinin ise döşeme kalınlığının üç katı
kolona oturduğu
için zımbalama
olayıbyönem
Abstract:
using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
in industry
and houses
is statistically
veya
daha fazla
olması
gerektiği vurgulanmıştır
kazanmaktadır. analyzed.
Bu döşeme
sistemlerinde
kolon
ANOVA
model was applied
to the study prepared with the use of different
başlarına başlık ve/veya
tabla
yapılarakThe
zımbalama
Her iki electricity
doğrultuda
sürekli
düzenlenmiş
made more
comprehensive.
purpose was to determine
and natural
gas tablalar
prices
sorunu giderilmeye çalışılır. Yapılan başlık ve/
kirişsiz döşemeler üzerinde yapılan diğer bir
veya tablalar ile; başlıklı, tablalı, başlıklı-tablalı
çalışmada, eşdeğer çerçeve yöntemiyle mesnet
kirişsiz döşeme sistemleri elde edilir (Doğangün,
ve açıklık momentleri hesaplanmış elde edilen
2008:267-268).
değerlerin kirişli döşemelerdeki değerlere yakın
olduğu belirlenmiştir. Buradan hareketle, sürekli
tablalı kirişsiz döşeme modellerinin tüm deprem
bölgelerinde emniyetle kullanılabileceği belirtilmiştir (Karataş ve Erdoğan, 2006: 92-93). Bu
konuda yapılan başka bir çalışmada ise, kirişsiz
plak, tablalı kirişsiz ve sürekli tablalı kirişsiz
döşeme tiplerinin zımbalama ve sehim kontrolleri
bakımından karşılaştırması yapılmıştır. Kirişsiz
plak döşemelerin 6 m serbest açıklık veya 35
m2’ye kadar kolon yük alanı için optimum oldu-
Şekil 1. Başlıksız Kirişsiz ve Tablalı Kirişsiz
Döşeme En kesiti
TS500 (2000)’de kolon başlarına yapılacak
tablaların kalınlığı, döşeme kalınlığının bir buçuk katı veya daha fazla, genişlikleri için ise o
65
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
alanlar
için tablalı veya sürekli
döşeme kalınlığının iki katı,
İNCELENMESİ
ğu, daha büyük
genişliği ise her iki
tablalı kirişsiz döşeme tiplerinin uygulanması
doğrultuda eşit ve hesap açıklıklarının %40’ından
önerilmiştir (Erdoğan vd., 2002: 290).
az ve döşeme kalınlığının üç katından fazla olacak
şekilde düzenlenmiştir (Şekil 2).
7 Aralıkyapılan
Sürekli tablalı kirişsiz döşemeler1Kilis
üzerinde
yine başka bir çalışmada, döşeme açıklık değeri,
beton sınıfı, sürekli
tablaların boyutları ve donatı
şeklindedir.
Farklı analiz
hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
oranı değiştirilerek
elde edilen
çözümlerden
süuygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
rekli tablaların kenar
vekonutlarda
iç açıklıklarının;
mesnet
Sanayi ve
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
ve açıklık momentleri ile düşey yer değiştirme
değerlerini veren
fonksiyonlar
elde edilmiştir(
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Sağlıyan, 2010: 51-52).
Sağlıyan vd. (2012a: 42), sürekli tablalı kirişsiz ve
kirişli döşemeli 7, 9 ve 11 katlı çerçeveli-perdeli
NATURALtablalı
GAS PRICES
ŞekilAND
2. Sürekli
kirişsiz döşeme sisteACCORDING
TO CONSUMPTION
betonarme binalarda
perde oranının
göreli katRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
mi
HOUSES
ötelemelerine etkisini inceledikleri çalışmada, her
türlerinin
sistem davranışına
bir deprem doğrultusunda
toplam
Abstract: In this
study perde
preparedalanının,
by using data ofDöşeme
TSI belonging
to the yearstaşıyıcı
of 2012-2014,
etkisinin
budifferent
çalışmada, Deprem
kat alanının %1’ianalyzed.
kadar olmasının
seçilen
yapı
ANOVA model
was tüm
applied
to the study
preparedaraştırıldığı
with the use of
Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmodelleri için uygun
olduğunu ifade etmişlerdir.
melik (DBYBHY)’ de belirtilen Z1 ve Z3 zemin
Burulma düzensizliğinin sürekli tablalı kirişsiz
sınıflarına göre, sürekli tablalı kirişsiz döşemeli
döşemeli ve kirişli döşemeli yapılara etkisini
betonarme binaların, kirişli, kirişsiz ve tablalı
incelendiği bir çalışmada, 5 katlı 6 farklı model
kirişsiz döşemeli betonarme binalarla karşılaştırılyapıların doğrusal dinamik analizleri yapılmış,
ması amaçlanmıştır. Bu amaçla tasarlanan model
yapılara ait taban kesme kuvvetleri, devrilme
yapıların analizleri yapılmış ve analiz sonucunda
momentleri ve burulma momentleri elde edilmodel yapıların ilk üç moddaki periyotları, taban
miştir. Sürekli tablalı kirişsiz döşemelerin kirişli
kesme kuvvetleri ve kat yer değiştirmelerinden
döşemeli yapılara göre burulma düzensizliğinden
faydalanılarak yapıların göreli kat ötelemeleri elde
daha çok etkilendikleri ifade edilmiştir (Sağlıyan
edilmiş, deprem yönetmeliğindeki sınır değerler
vd., 2012b: 85-86).
ile ve sürekli tablalı kirişsiz döşemeli yapıdan
elde edilen değerlerle karşılaştırılmıştır.
Bu çalışmada ele alınan sürekli tablalı kirişsiz
döşemeli yapı modelinde bant kiriş olarak isim1.1. Zemin Tepki Spektrumunun Elde Edilmesi
lendirilen sürekli tablaların kalınlığı yaklaşık
66
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
Yapıların analizlerinde
kullanılacak olan Spektrum
İNCELENMESİ
∆ i = d i − d i −1
(2)
Katsayısı S(T), yerel zemin koşullarına ve bina
doğal periyodu T ’ye bağlı olarak Denklem (1)
di ve di −1 , her bir deprem doğrultusu için
Burada
Yönetmeni
ve Tablo 1’ den elde edilmiştir.1
binanın i ’ inci ve (i–1)’inci katlarında herhangi bir
kolon veya perdenin uçlarında azaltılmış deprem
yüklerine göre hesaplanan yatay yer değiştirmeleri
ve konutlarda
ile elektrik
tüketiminin
(TAkullanılan
)
S (T ) = 2.5
< T ≤ Tdoğalgaz
(1)
B
Ayrıca
her bir
deprem doğrultusu
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakgöstermektedir.
ANOVA
modeli
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
) 0.8 (T >Ayrıca
S (T ) = 2.5 (TB / Tuygulanmıştır.
TB ) hipotez testleri uygulanarakiçin,
binanın i ’inci katındaki kolon veya perdeler
için etkin
katgidilmiştir.
ötelemesi,
göregöreli
de sonuca
Elde Denklem (3)’de
verilen δ i ile ifade
edilmektedir.
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır.
Sonuç olarak tüketim
/ TA : 2012-2014
(0 ≤ TYılları
S (T ) = 1 + 1.5 T Özet
≤ TA )arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
δ i = R.∆ i aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
(3)
Tablo 1. Spektrum karakteristik periyotları
Zemin ECONOMETRIC
TA (s) ANALYSIS
TB (s) OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
Sınıfları
Z1
0.10
0.30
HOUSES
Z2 the consumption
0.15 of electricity
0.40and natural gas used in industry and houses is statistically
Z3 techniques for
0.15
0.60
analysis. Moreover,
Z4
0.20
0.90
Yapıların zemin sınıflarına göre analizleri yapılırken tasarım tepki spektrumlarından faydalanılmaktadır. Zemin spektrumlarının analizlerde
kullanılması için basitleştirilmesi ve spektrum
eğrilerinin normalize edilmesi gerekir. Şekil
3’de normalize edilmiş Z1 ve Z3 yerel zemin
durumunun spektrum eğrileri verilmektedir.
Şekil 3. Zemin tepki spektrumları
Burada R elastik deprem yükü azaltma katsayısıdır. Deprem yönetmeliğinde her bir deprem
doğrultusu için maksimum göreli kat ötelemesi
sınırı herhangi bir kattaki kolon ve perde için
Denklem (4)’de verilmiştir.
1.2.Göreli Kat Ötelemeleri
TDY–2007’ de herhangi bir kolon veya perde
için, ardışık iki kat arasındaki yer değiştirme
farkını ifade eden azaltılmış göreli kat ötelemesi,
∆ i , Denklem (2)’deki gibi ifade edilmektedir.
67
www. hmfdergisi.com
Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi
Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos Yaz Dönemi Sayı: 6 Yıl:2016
May / June / July / August Summer Issue: 6 Year: 2015
ID:38 K:90
PRINT ISSN: 2148-4783 ONLINE ISSN: 2149-2484
UHMFD
No / Document
No:EKONOMİ
12879
&YÖNETİMİ
ISO 14001-2004
Belge DERGİSİ
No / Document No:
www.
hmfdergisi.com
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
ARAŞTIRMALARI
12880)
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
(MARKA ve
PATENT
/ TRADEMARKS
and
PATENTS)
ID:13
K:02 Issue:
May
/ June / July
/ August
Summer
6 Year:
2015
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(2015/04066
/ 2015-GE-17837)
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO
14001-2004
No: 12880)
her bir deprem doğrultusu
için
kirişsiz
döşemeli
yapıda (KRSZT) 22
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066
/
2015-GE-17837)
maksimum göreli kat ötelemesi sınırı
cm, kirişli (KR) ve sürekli tablalı
SANAYİ
KONUTLAR
AÇISINDAN kirişsiz
TÜKETİMdöşemeli
ARALIKLARINA
GÖRE (ST) 17 cm
herhangi bir kattaki
kolonVEve
perde için
yapılarda
22 cm,
kirişli (KR)
vemodel
sürekliyapıların
tablalı kirişsiz
Denklem (4)’de verilmiştir.
olarak
alınmıştır.
Tüm
İNCELENMESİ
çevre
kirişleri
cm,olarak
kirişli
döşemeli
yapılarda30x80
(ST) 17 cm
alınmıştır.
 i maks.
Murat KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
döşemeli
yapılarda
iç
kirişler
25x60
cm,
 0.02
(4)
Tüm model yapıların çevre kirişleri 30x80 cm,
Yönetmeni
sürekli
tablalı yapılarda sürekli tablalar
hi
kirişli
döşemeli
yapılarda
iç kirişler
25x60 cm,
1
100x35
cm,
tablalı
kirişsiz
döşemeli
Bölümü
süreklitabla
tablalıkalınlığı
yapılardaise
sürekli
tablalar
Burada (δ i)maks
, etkinetkin
göreli kat
ötelemelerinin
yapıda
11 cm
kabul100x35
Burada
göreli
kat
i maks ,
edilmiştir.
Kolon
50x50tabla
cm kalıncm,
tablalıhazırlanan
kirişsizbuboyutları
döşemeli
yapıda
hYılları
kat içindeki en büyük
değeri,
elemanın
Özet
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
çalışma, sanayi
i ise
ötelemelerinin
kat: 2012-2014
içindeki
enilgili
büyük
olarak
analiz
edilmesi Kolon
yapılarda
C25
betonu
ve S420
lığı bu
iseistatistiksel
11
cm kabul
edilmiştir.
boyutları
yüksekliğinihgöstermektedir
(DBYBHY,
2007: 24). olan
ise ilgili
elemanın
değeri,
i
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
ANOVA varsayılmıştır.
modeli
yapıhazırlanan
çeliğiçalışmada
kullanıldığı
bu yapılarda
C25 betonu ve S420
hipotez testleri uygulanarak50x50
araştırmacm
dahaolan
kapsamlı
yüksekliğini uygulanmıştır. Ayrıca
göstermektedir
Binalarda hareketli yük 5 kN/m2 olarak
Sanayi24).
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
(DBYBHY, 2007:
yapı çeliği kullanıldığı varsayılmıştır. Binalarda
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistikseçilmiştir.
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilen bulgular sonucunda; VE
sanayiTARsektörü için tüketim
aralığı yük
arttıkça,
elektrik2 ve
doğalgaz
hareketli
5 kN/m
olarak
seçilmiştir.
2. SAYISAL UYGULAMALAR
Çalışmada
kullanılan
betonarme
TIŞMA UYGULAMALAR
yapıların
Sap
2000
yapı
analizanalizi
meydanaanalizi
gelmektedir.
2. SAYISAL
VEfiyatlarda da azalma
Çalışmada kullanılan betonarme yapıların
programında
yapılmıştır.
Analizler
TARTIŞMA
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
Sap
2000 yapı
analiz
programında
Döşeme türlerinin taşıyıcı sistem davranışına sonucunda,
model
yapıların
ilk yapılmıştır.
üç
Döşeme türlerinin taşıyıcı sistem
Analizler
sonucunda,
model
yapıların
etkisinin araştırıldığı bu çalışmada, sürekli tab- moddaki periyotları, taban kesme ilk üç
davranışına etkisinin araştırıldığı bu
kuvvetleri
ve göreliGAS
kat
ötelemeleri
elde
ECONOMETRIC
ANALYSIS
ELECTRICITY
AND NATURAL
PRICES
moddaki
periyotları,
taban
kesme kuvvetleri
ve
lalı kirişsiz döşemeli,
kirişli,
kirişsiz
ve OF
tablalı
çalışmada,
sürekli
tablalı
kirişsiz
ACCORDING
TO CONSUMPTION
edilmeye
çalışılmıştır.
Analizler
göreli kat ötelemeleri
elde edilmeye
HOUSES
kirişsiz döşemeli
betonarme
binalar
alınmıştır.
döşemeli,
kirişli,
kirişsiz
ve ele
tablalı
sonucunda yapıların kısa yönü daha
kirişsiz
döşemeli
binalar ele
Analizler sonucunda yapıların kısa yönü daha
Bu amaçla
1.derecebetonarme
deprem bölgesinde
7 katlı,
olduğutoiçin
x yönünde
elde edilen
this study prepared
by using data zayıf
of TSI belonging
the years
of 2012-2014,
alınmıştır. Bu Abstract:
amaçlaIn1.derece
deprem
zayıf
olduğu
x yönünde
elde
edilen yatay
the consumption
electricity
and natural gasyatay
used
in industry
houses
is statistically
3m kat yüksekliğine,
I=1 binaof önem
katsayısına
yer andiçin
değiştirme
değerleri
bölgesinde 7 katlı,
3mANOVA
kat yüksekliğine,
analyzed.
değerlendirmeye
alınmıştır.
Tüm model alınyer değiştirme değerleri
değerlendirmeye
sahipbina
düzenli
techniques
foryapılar
analysis.
Moreover,
I=1
önembetonarme
katsayısına
sahiptasarlanmıştır.
düzenlitests of hypothesis were applied and the research was
made more comprehensive. The purpose was toyapılarda
electricity
and naturalZ1
gas ve
pricesZ3 zemin
x yönünde,
mıştır. Tüm
model
yapılarda
x yönünde, Z1 ve
Tasarlanan yapıların
analizleri
deprem yönetme- determine
betonarme
yapılar
tasarlanmıştır.
sınıfları için ayrı ayrı elde edilen yatay
Tasarlanan
yapıların
analizleri
depremZ1 ve
Z3 zemin sınıfları için ayrı ayrı elde edilen yatay
liğimizdeki tepki
spektrumu
yöntemiyle
yer
değiştirme
ve
göreli
kat
yönetmeliğimizdeki
tepki
spektrumu
yer değiştirmeTablo
ve göreli
kat ötelenmeleri
Z3 zemin sınıflarına göre yapılmıştır.
ötelenmeleri
2-5’de
verilerek Tablo
yöntemiyle Z1 ve Z3 zemin sınıflarına
2-5’de verilerek
Denklem
(4) deki
sınırile
değer ile
Denklem
(4) deki
sınır
değer
göre
Şekilyapılmıştır.
4 ve Şekil 5 ‘de verilen model yapıların karşılaştırılmıştır. Ayrıca aynı zemin
karşılaştırılmıştır. Ayrıca aynı zemin sınıflarında
Şekil
ve Şekil
5 ‘de
verilen
model
döşeme4kalınlığı;
kirişsiz
döşemeli
yapıda
(KRSZ) sınıflarında
dört
farklı değerlerin
yapı karşıdört farklı yapı modellerindeki
yapıların
döşeme
kalınlığı;yapıda
kirişsiz
değerlerin
26 cm, tablalı
kirişsiz döşemeli
(KRSZT) modellerindeki
laştırması ise Şekil 6-9’ da verilmiştir.
döşemeli yapıda (KRSZ) 26 cm, tablalı
68
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Şekil 4.
Kirişsiz
Kirişsiztests
Döşemeli
Betonarme
ait Kat
techniques ve
for Tablalı
analysis. Moreover,
of hypothesis
were applied Yapılara
and the research
was
69
Planları
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Şekil
consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
5. the
Sürekli
Tablalı ve Kirişli döşemeli Betonarme Yapılara ait Kat Planları
Tablo 2. ST binasının x yönünde yatay yer değiştirme ve göreli kat ötelemeleri
Z1
Kat
Sayısı
Z3
Göreli
Göreli
Kat Öte.
Sınırı
Yer
değiştirme
(mm)
Kat Öte.
Kat Öte.
Sınırı
0,0026
<0.02
0,02803
0,0044
<0.02
0,01517
0,0042
<0.02
0,02639
0,0073
<0.02
5
0,01359
0,0057
<0.02
0,02367
0,0100
<0.02
4
0,01147
0,0069
<0.02
0,01992
0,0123
<0.02
3
0,00887
0,0079
<0.02
0,01532
0,0140
<0.02
2
0,00589
0,0086
<0.02
0,01008
0,0148
<0.02
1
0,00266
0,0071
<0.02
0,00452
0,0121
<0.02
Göreli
Yer değiştirme
(mm)
Kat Öte.
7
0,01614
6
70
Göreli
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
Tablo 3.
Kat
Sayısı
KR
binasının x yönünde yatay yer değiştirme ve göreli kat
İNCELENMESİ
Z1Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
Yer
değiştirme
(mm)
7
6
5
4
3
2
1
Güven GrupGöreli
Yer
1
Göreli
Bölümü
Kat Öte.Elektrik-Enerji
değiştirme
Kat Öte.
Sınırı
(mm)
ötelemeleri
Z3
Göreli
Kat Öte.
0,01487
0,0023
<0.02
0,02584
0,0040
şeklindedir.
hazırlanan
çalışmada ANOVA
0,01399 Farklı analiz
0,0039
<0.02
0,02433
0,0067modeli
0,01254
0,0052aralıklarına<0.02
0,02183
Sanayi
ve konutlarda tüketim
göre elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının 0,0092
tespit edilmesi
0,01059
0,0064
<0.02
0,01839
0,0113
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
ve doğalgaz
0,00820
0,0073
<0.02
0,01416
0,0129
Göreli
Kat Öte.
Sınırı
<0.02
<0.02
<0.02
<0.02
<0.02
0,00545
0,0079
<0.02
0,00934
0,0137
<0.02
0,00248
0,0066
<0.02
0,00422
0,0113
<0.02
HOUSES
Tablo 4. KRSZ binasının x yönünde yatay yer değiştirme ve göreli kat ötelemeleri
Kat
Sayısı
Z1 and natural gas used in industry and houses isZ3
the consumption of electricity
statistically
Yer for analysis. Moreover, testsGöreli
techniques
of hypothesis were Yer
Göreli
Göreli
The purpose was to determine electricity and natural
gas prices
Göreli
değiştirme
(mm)
Kat Öte.
Kat Öte.
Sınırı
değiştirme
(mm)
Kat Öte.
Kat Öte.
Sınırı
7
0,02208
0,0030
<0.02
0,03838
0,0051
<0.02
6
0,02095
0,0053
<0.02
0,03645
0,0092
<0.02
5
0,01895
0,0074
<0.02
0,03300
0,0130
<0.02
4
0,01618
0,0092
<0.02
0,02813
0,0162
<0.02
3
0,01274
0,0107
<0.02
0,02207
0,0188
<0.02
2
0,00873
0,0120
<0.02
0,01503
0,0208
>0.02
1
0,00424
0,0113
<0.02
0,00724
0,0193
<0.02
71
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
Tablo 5.
Kat
Sayısı
KRSZT
binasının x yönünde yatay yer değiştirme ve göreli kat
İNCELENMESİ
Z1Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
Yer
değiştirme
(mm)
7
6
5
4
3
2
1
Güven Grup Göreli
Yer
1
Göreli
Elektrik-Enerji
Bölümü
Kat Öte.
değiştirme
Kat Öte.
Sınırı
(mm)
ötelemeleri
Z3
Göreli
Kat Öte.
0,02247
0,0034
<0.02
0,03906
0,0057
şeklindedir.
çalışmada ANOVA
0,02121Farklı analiz
0,0057
<0.02 hazırlanan
0,03691
0,0098modeli
0,01909
0,0077
0,03324
0,0136
Sanayi
aralıklarına <0.02
göre elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının tespit
edilmesi
0,01619
0,0095
0,02815
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü<0.02
arttıkça, elektrik0,0167
ve doğalgaz
0,01264
0,0110
<0.02
0,02189
0,0193
Göreli
Kat Öte.
Sınırı
<0.02
<0.02
<0.02
<0.02
<0.02
0,00852
0,0120
<0.02
0,01467
0,0208
>0.02
0,00401
0,0107
<0.02
0,00688
0,0183
<0.02
HOUSES
Şekil 7. Z1 zemin sınıfında x yönündeki
yatay göreli kat ötelemeleri
Şekil 6. Z1 zemin sınıfında x yönündeki yatay yer değiştirme değişimleri
72
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Sonuçsınıfında
olarak tüketim
Şekilvarılmaktadır.
9. Z3 zemin
x yönündeki
zemin
sınıfında x yönündeki
Şekil 8. Z3
yatay yer değiştirme değişimleri
ya-
tay göreli kat ötelemeleri
KRSZ, KRSZT, ST ve KR yapı modellerinde, Z1
ve Z3AND
zemin
sınıflarında
elde edilen maksimum
NATURAL
GAS PRICES
yer değiştirme, maksimum göreli kat ötelenmesi ve
HOUSES
göreli kat ötelenme oranları Tablo 6’da verilmiştir.
the Modellerinde
consumption of electricity
gas used inMax.
industryGöreli
and houses
is statistically
Tablo 6. Yapı
Max.and
Yernatural
değiştirme,
Ötelenme
ve Max. Göreli
techniques for analysis. Moreover, Öteleme
tests of hypothesis
Oranıwere applied and the research was
Z1
Max.Yer
değiştirme
(mm)
Max. Göreli
Ötelenmesi
Z3
Max.Gör.
Ötelenme
Oranı
Max.Yer
değiştirme
(mm)
Max. Göreli
Ötelenmesi
(%)
Max.Gör.
Ötelenme
Oranı
(%)
KRSZ
22,08
0,0120<0,02
39,53
38,38
0,0208>0,02
40,54
KRSZT
22,47
0,0120<0,02
39,53
39,06
0,0208>0,02
40,54
ST
16,14
0,0086<0,02
0
28,03
0,0148<0,02
0
KR
14,87
0,0790<0,02
-8,14
25,84
0,0137<0,02
-7,43
Bina periyotlarının kıyaslaması yapılırken daha
etkin bir şekilde gösterebilmek için binalara ait
ilk üç periyot göz önüne alınmış ve Tablo 7’de
verilmiştir.
73
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN ve
Tablo
7. Yapıların
İlk ÜçFİYATLARININ
Modlarına Ait
Periyot Değerleri
İNCELENMESİ
1. Mod Periyot Değişim Oranları
Bina Modeli
Güven Grup
A.Ş. Finans
Periyot
(s) Yönetmeni
1
1. Mod
2. ModElektrik-Enerji Bölümü
3. Mod
KRSZ
KRSZT
KR
ST
1,221
1,177
Periyot değişim Oranı
(%)
0,972
tüketiminin istatistiksel
1,235 doğalgaz ile elektrik
1,218
0,961
0,872hipotez testleri uygulanarak
0,841 araştırma daha kapsamlı
0,659 hale getirilmiştir.
0,934
0,896
0,683
fiyatlarının genelsahip
seviyesinde
düşüş gözlendiği sonucuna
olarak tüketim
sistemlerine
yapılarımızda
Dört varılmaktadır.
farklı yapıSonuç
modelinde
Z1
31
32
-7
0
Farklı döşeme
ve Z3 zemin
ilk üç moda ait yapı periyot değerleri de Şekil
sınıflarında elde edilen taban kesme kuvvetleri
10’da verilmiştir.
ve KRSZ, KRSZT ve KR yapı modellerinde x
yönünde elde edilen taban kesme kuvvetleri ST
AND NATURAL
PRICES
yapı modelinde
eldeGAS
edilen
taban kesme kuvvetine
HOUSES
oranlanarak % değişim değerleri de tablo 8’de
belirtilmiştir. Ayrıca aynı yapı modellerinde elde
in industry
houseskuvvetlerinin
is statistically zemin sınıfına
edilen
tabanand
kesme
göre %
dethe
yine
aynıwas
tablo da verilmiştir.
weredeğişimi
applied and
research
Şekil 10. Yapıların İlk 3 Moddaki Periyot
Değerleri
74
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
Tablo 8.
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
AÇIDANVe
Yapı
Modellerinde
Elde FİYATLARININ
Edilen TabanEKONOMETRİK
Kesme Kuvvetleri
İNCELENMESİ
Oranları
Z1
Z3
Güven
Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni Taban
Taban
Taban
Taban
Taban Kesme
1
Kesme
Kesme
Kesme
Kesme
Kuvvetleri
Kuvveti
Kuvveti
Kuvveti
Kuvveti
Oranı
Oranı
(%)
Oranı
(%)
Özet : 2012-2014
Yılları arasındaki TUİK verileri (kN)
(kN)
(%)
Bina
Modelleri
KRSZ şeklindedir. Farklı
2002,05
-15,5kullanılarak
3408,71
-14,6 ANOVA modeli
70,3
analiz teknikleri
KRSZTSanayi ve konutlarda
1821,85
-23,1
3117,29
-28
71,1
ST
KR
yönünde hareket
bulgulara göre de sonuca
gidilmiştir. Elde
2368,83
0 istatistik3990,52
0
68,5
2277,07
-3,9
3848,19varılmaktadır.
-3,6
69
seviyesinde düşüş
Şekil 11’de dört
farklıKelimeler
yapı modelinde
Z1 ve
amaçlanmıştır.
Anahtar
Tüketim,şılaştırılması
TUİK, Fiyat Bu amaçla, çerçeveli
Z3 zemin sınıflarında elde edilen taban kesme
düzenli 7 katlı dört farklı döşeme modeline sahip
kuvvetlerinin değişimi
verilmiştir.
yapılar tasarlanmıştır. Bu yapı sistemlerinin x
IN TERMS
OF INDUSTRY
ANDyapılarak göreli kat
yönünde
doğrusal
analizleri
HOUSES
ötelemeleri, ilk üç modda periyotları ve taban
Abstract: In this study prepared by using data ofkesme
TSI belonging
to the years
2012-2014, Elde edilen bu
kuvvetleri
eldeof edilmiştir.
prepared
with the
use ofkirişsiz
differentdöşeme değerledeğerler
sürekli
tablalı
riyle veelectricity
depremand
yönetmeliğindeki
sınır değer ile
natural gas prices
karşılaştırılmıştır. Böylece her iki zemin sınıfında
ST model yapının diğer yapılarla karşılaştırılması
yapılarak bu yapının davranışı belirlenmeye
Analizler sonucunda, Z1 zemin sınıfında tüm yapı
modellerinde elde edilen göreli kat ötelenmeleri
Türk Deprem Yönetmeliğin (DBYBHY)’de verilen sınır değerden küçüktür. Z3 zemin sınıfında
ise kirişsiz ve tablalı kirişsiz döşemeli yapılarda
elde edilen değerler sınır değerden büyük, kirişli
ve sürekli tablalı kirişsiz döşemeli yapılarda elde
edilen değerlerin ise sınır değerden küçük olduğu
görülmüştür. Z1 zemin sınıfında, KRSZ, KRZST
Şekil 11. Z1 ve Z3 Zemin Sınıflarında Taban Kesme Kuvvetleri Değişimi
3. SONUÇLAR
Bu çalışmada, DBYBHY’ de belirtilen Z1 ve
Z3 zemin sınıflarına göre, sürekli tablalı kirişsiz
döşemeli betonarme binalar, kirişli, kirişsiz ve
tablalı kirişsiz döşemeli betonarme binalarla kar75
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
ve KR model yapılardan
elde edilen max. göreli
yakın olduğu görülmektedir. Bant kiriş olarak da
İNCELENMESİ
kat ötelenme değerleri, ST model yapıdan elde
isimlendirilen sürekli tablalar, kirişli döşemelerdeki
edilen max. göreli ötelenme değerine oranlankirişler gibi düşey taşıyıcıları bağladığı için KRSZ
dığında, KRSZ ve KRSZT yapılarında
%39.53
ve KRSZT yapılarından daha rijit bir davranış
1
daha fazla, KR yapısında ise % 8.14 daha az
ortaya koyduğu düşünülmektedir.
Özetolduğu
: 2012-2014
Yılları arasındakiZ3
TUİK
göreli ötelenmeler
belirlenmiştir.
ze-verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Taban istatistiksel
kesme kuvvetleri
incelendiğinde her iki
min sınıfında iseşeklindedir.
KRSZ ve
KRSZT
yapılarında
Farklı
analiz teknikleri
zemin
sınıfında da en büyük taban kesme kuvveti
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
%40.54 daha fazla
KR yapısında
%7.43
daha
az
ve doğalgaz
edilmesi(ST) yapı modesürekli
tablalıfiyatlarının
kirişsiztespit
döşemeli
göreli ötelenmeyönünde
meydana
geldiği
hareket
edilmişbelirlenmiştir.
linde,aralığı
en küçük
taban ve
kesme
kuvveti ise tablalı
doğalgaz
fiyatlarının
seviyesinde
düşüş kıyasgözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Bina periyotlarının
dahagenel
etkin
bir şekilde
kirişsiz döşemeli (KRSZT) model yapıdan elde
lanmasının yapılabilmesi için binalara ait ilk üç
edilmiştir. KRSZT, KRST ve KR yapılarında elde
moddaki periyot değerleri, KR yapısında; 0.872,
edilen taban kesme kuvveti değerleri, ST model
0.841, 0.659, ST yapısında, 0.934, 0.896, 0.683,
yapısından elde edilen taban kesme kuvvetine
KRSZ yapısında 1.221,
1.177,TO
0.972
ve KRSZTRANGES
ACCORDING
CONSUMPTION
IN TERMS OF INDUSTRY
AND sınıfında sırasıyla
oranlandığında,
Z1 zemin
HOUSES
yapısında ise 1.235, 1.218 ve 0,961 s’dir. En
%23.1, %15.5 ve %3.9, Z3 zemin sınıfında ise
büyük periyot değerleri
model
yapısından
Abstract: KRSZ
In this study
prepared
by using data of%28,
TSI belonging
the years
2012-2014,
%14.6to ve
%3.6of daha
az olduğu belirlenthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
elde edilmiştir. analyzed.
KRSZTANOVA
yapısından
elde
edilen
model was applied to the study
prepared
with
the yapı
use ofmodellerinde,
different
miştir.
Ayrıca
tüm
Z3 zemin
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
periyot değerleritechniques
KRSZ
yapısından
elde
edilen
electricity
and natural
gas prices
sınıfında
hesaplanan
taban
kesme kuvveti Z1
değerlere çok yakın olduğu görülmektedir. KR’ye
zemin sınıfına oranla yaklaşık %70 daha fazladır.
ait periyot değerlerinin ise en düşük değerler
Sonuç olarak, Z1 ve Z3 zemin sınıflarında sürekli
aldığı görülmektedir. Yapı etkin modu olan 1.
tablalı kirişsiz döşemeli yapılardan elde edilen
Modda KRSZT, KRSZ ve KR yapılarının periperiyot ve yatay yer değiştirme değerlerinin
yot değerleri, ST yapısından elde edilen periyot
kirişli döşemeli yapıdan elde edilen değerlere
değeri ile karşılaştırıldığında ise; KRSZT’ye ait
daha yakın olduğu, taban kesme kuvvetinin ise
periyot değeri %32, KRSZ’ye ait periyot değeri
diğer yapı modellerinden elde edilen değerlerden
%31daha fazla iken KR’ye ait periyot değeri %
daha fazla olduğu görülmüştür. Kirişsiz döşemeli
7 daha küçüktür. Bunun nedeni olarak kirişli döyapılar, sürekli tablalı olarak düzenlenirse üstünşemeli (KR) yapıların, kirişsiz döşemeli (KRSZ)
lüklerini kaybetmeden ve kirişli döşemelerdeki
yapılara göre daha rijit oldukları düşünülmüştür.
kat yüksekliğinin azalması gibi dezavantajlar
Ayrıca sürekli tablalı kirişsiz döşemeli (ST) yapıoluşmadan daha rijit davranış sergileyen yapılar
dan elde edilen periyot değerleri, kirişli döşemeli
(KR) yapıdan elde edilen periyot değerlerine çok
elde edilebilir.
76
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
4.
KAYNAKLARELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
PAULTRE,
P., MOİSAN, C., (2002). Distribution
İNCELENMESİ
of Moments in Reinforced Concrete Slabs with
AKGÜN, H., (2007). Farklı DöşemeMurat
Sistemlerine
Continuous Drop Panels, Canadian Journal
Güven
sahip çok katlı Betonarme Binaların
Dinamik
Civil Engineer, 29, 119-124
1
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
Davranışının İncelenmesi Yüksek
Lisans
Tezi, Elektrik-Enerji Bölümü
İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri TS-500, (2000). Betonarme Yapıların Tasarım ve
Enstitüsü, İstanbul
Yapım Kuralları, Madde 11-Betonarme Döşeme
çalışmada
modeliEnstitüsü, Ankara
Sistemleri,
TürkANOVA
Standartları
DEMİRKOK, A.,
(2009). Perdeli
Çerçeve
Taşıyıcı
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
Sisteme Sahip
Bir Betonarme Yapıda Farklı SAĞLIYAN, S., (2010). Sürekli Tablalı Kirişsiz
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi Yüksek
sektörü için tüketimDöşemelerin
ve doğalgaz
Döşeme Türlerinin
Davranışa
Etkisi,
Davranışına
Boyutsal Parametfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Lisans Tezi,aralığı
İstanbul
Teknikyükseldikçe,
Üniversitesi
Fenda azalma meydana
relerin gelmektedir.
Etkisi ve Kurallarının Belirlenmesi,
Kw cinsinden
fiyatlarda
Bilimleri Enstitüsü,
İstanbul
Doktora
Fen Bilimleri
Konut, Tezi,
Anova,Fırat
TUİK,Üniversitesi,
Fiyat
Enstitüsü
DEPREM BÖLGELERİNDE YAPILACAK
ECONOMETRICYÖNETMELİK.
AND NATURAL
GAS PRICES
BİNALAR HAKKINDA
SAĞLIYAN,
S., YÖN,
B., SAYIN, E., (2012a).
(2007). Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet
HOUSES Kirişli ve Sürekli Tablalı Kirişsiz Döşemeli
İşleri, Ankara
Betonarme Binalarda Perde Oranının Göreli
Kat
Ötelemelerine
Etkisi, Yıldız Teknik
the consumption of electricity and natural gas used in
industry
DOĞANGÜN, analyzed.
A., (2008).
Betonarme
ANOVA
model was Yapıların
İnşaat
Mühendisliğinde
100.Yıl
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisÜniversitesi
were applied and
the research
was
Hesap Tasarımı,
Birsen
Yayınevi,
İstanbul
Teknik Kongresi Bildirileri, İstanbul, ss.42-43
ERDOĞAN, A.S., KAYA, N., GÜREL, M.A.
SAĞLIYAN, S., YÖN, B., SAYIN, E., (2012b).
(2002). Tablalı Kirişsiz Döşemelerin İrBurulma Düzensizliğinin Çok Katlı Sürekli
delenmesi, Uluslararası Yapı ve Deprem
Tablalı Kirişsiz ve Kirişli Döşemeli Yapılara
Mühendisliği Sempozyumu ECAS, ODTÜ,
Etkisinin İncelenmesi, Erciyes Üniversitesi
Ankara, s. 284-291
Fen Bilimleri Dergisi, 28, 73-87
KARATAŞ, M., ERDOĞAN, A.S., (2006). Kirişsiz
ZOU, X.K., CHAN, C.M., (2005), An optimal
Döşemelerde Sürekli Tabla Teşkilinin Avantajı,
resizing technique for seismic drift design
Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları 5, 90-93.
of concrete buildings subjected to response
PAULAY, T., PRIESTLEY, M.J.N., (1992). Sespectrum and time history loading, Computers
ismic Design of Reinforced Concrerete and
and Structures, 83, 1689-1704
Masonry Buildings, John Wiley & Sons,
inc., New York
77
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
EXTENDED
ABSTRACT
In beam and reinforced concrete
structures, slab height decreases at an important level because of
1
the beam. In case of the use of ventilation and air conditioning in the space, the slab height decreases much more.Özet
This: 2012-2014
preventsYılları
the use
of bureaus
andkullanılarak
offices effectively.
The desire
arasındaki
TUİK verileri
hazırlanan bu çalışma,
sanayi to use the space
istatistiksel
olarak
analiz
edilmesi
comfortably andveeffectively
is onedoğalgaz
of theileleading
parameters
at using
flat
slabs.
Moreover, in these
slab systems with
better heat
andhipotez
soundtestleri
insulation,
thearaştırma
cost ofdaha
castkapsamlı
manufacturing
is less and cast, slab
uygulanmıştır.
Ayrıca
uygulanarak
and concrete workmanship
is easier. The negative features of flat slabs are their poor performance
sonucunda;
sanayi sektörü
aralığı
arttıkça,
in earthquakes, edilen
high bulgular
possibility
of pressing
and için
thetüketim
need for
more
reinforcement
and concrete space.
Since the slab isaralığı
placed
directly
to the column
inazalma
flat slabs,
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda da
meydanapressing
gelmektedir.becomes important. In these
slab systems, the
pressing problem is tried to be solved via making a heading and/or a drop panel at
the column heads. With this heading and/or drop panels, flat slab systems with heading, drop panel,
heading& drop panel are created. A new design, constant flat slabs are created via turning drop paECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
nels into continuous
structuresTOinCONSUMPTION
flat slabs. With
this, IN
horizontal
moves are transferred
ACCORDING
RANGES
TERMS OFearthquake
INDUSTRY AND
HOUSES
properly to the vertical bearing elements and the components resistant to earthquakes are created.
Continuous dropAbstract:
panelsIncan
called
asbybelt
slab
beam. Itto is
in the literature that
this be
study
prepared
using
dataor
of belt
TSI belonging
theemphasized
years of 2012-2014,
the height of belt
beamsANOVA
shouldmodel
two times
moreto or
the slab’s
and its width should
analyzed.
was applied
theless
studythan
prepared
with thethickness
use of different
be three times more
or much more than the slab’s thickness. In earthquake resistant structural design,
since shape shifting beyond elastic borders is foreseen, it is inevitable to have displacement during
massive earthquakes. When the building is exposed to earthquake’s burden, the drifts cause damage
on bearing systems and non-bearing systems. Limitation of the values of drifts decreases the damage
level and costs. In this study, the aim is to compare this new design with other concrete structural
systems. Thus, the values of concrete structures with flat, beamed, flat with drop panel and flat slabs
with continuous drop panels on horizontal displacement in different local site classes, interstory drifts,
their periods and base shear force are calculated and compared with the constructions with flat slab
with continuous drop panels. Ordered concrete 7-floor structures are designed in the first-degree
seismic zone. The analysis of designed buildings was made with the response spectrum method
in our earthquake regulations according to Z1 and Z3 local site classes. In the solutions, SAP2000
structural analysis program was used. At the model structures in the study, the floor’s thickness is
26 cm in flat slab structures (KRSZ), 22 cm in flat slab structures with drop panels (KRSZT), 17
cm in flat slab structures with continuous drop panels (ST). All model structures’ outer beams are
30x80 cm. At beam slab structures, interior beams are 25x60 cm, in flat slab structures with drop
78
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
Ekim
/ Kasım
/ Aralık 2014
Sayı: Yaz
02 Cilt:
01 Sonbahar
Mayıs
/ Haziran
/ Temmuz
/ Ağustos
Dönemi
Sayı: 6 Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13
Summer
(Ekonomi)
& K:90
(Economy)
ID:38
(ISO(MARKA
9001-2008ve
Belge
No: 12879
& ISO 14001-2004
No: 12880)
PATENT
/ TRADEMARKS
andBelge
PATENTS)
(2015/04066 / 2015-GE-17837)
thickness
is 11 cm and in structures with continuous drop panels,
İNCELENMESİ
panel, drop panel
100x35 cm sized
continuous drop panels were used. Column sizes are 50x50 cm and it is considered that C25 cement
and S420 structural steel are used in these structures. Live load was set as kN/m2. Calculations were
made at the direction of x since1 its short side was weaker. As a result of analysis, all interstory drifts
in structures at Z1 ground type are lower than the limit provided in Turkish Earthquake Regulations
(2007). At Z3 type,
the valueYılları
of flat
structures
and kullanılarak
flat slab hazırlanan
structures
with drop
Özet : 2012-2014
arasındaki
TUİK verileri
bu çalışma,
sanayi panels is higher
ve konutlarda
kullanılan
ile elektrik and
tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz
than the limit, while
for the
beam doğalgaz
slab structures
flat slab
structures
with edilmesi
drop panels, the value
is lower than the
limit. TheAyrıca
maxhipotez
interstory
drift value
of KRSZ,
KRZST
KR model structures
uygulanmıştır.
araştırma
daha kapsamlı
hale and
getirilmiştir.
and max relativeyönünde
translation
value of ST model structures in Z1 ground type, it is 39.53% more for
edilen bulgular
sektörü less.
için tüketim
arttıkça,
elektrik
doğalgaz more in KRSZ
KRSZ and KRSZT;
in KRsonucunda;
structuresanayi
is 8.14%
In Z3aralığı
ground
type,
it isve40.54%
and KRSZT structures
7.43%
less infiyatlarda
KR structure.
The periods
of KR, ST, KRSZ and KRSZT
aralığı Kw and
cinsinden
yükseldikçe,
da azalma meydana
gelmektedir.
structures are 0.872,
1.221
andDoğalgaz,
1.235 Tüketim,
sec in Sanayi,
order.Konut,
When
base
shear
Anahtar0.934,
Kelimeler
: Elektrik,
Anova,
TUİK,
Fiyatforces compared, the
biggest base shear force was seen in flat slab structures with continuous drop panels in both ground
types and the smallest base shear force was in flat slab structures with drop panels. When the base
CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY to
AND
shear force valuesACCORDING
in KRSZT,TO
KRST
and KR RANGES
structures
were proportioned
the base shear force
HOUSES
of ST model, it is 23.1%, 15.5%, 3.9% less in Z1 ground type and 28%, 14.6% and 3.6% less in
Z3 ground type.Abstract:
When Inallthisstructural
models
are
thetobase
shear
force calculated for Z3
study prepared
by using
dataconsidered,
of TSI belonging
the years
of 2012-2014,
ground type is about
more
than
one tofortheZ1
type.
As awith
result,
it is
that the values of
analyzed.70%
ANOVA
model
wasthe
applied
study
prepared
the use
of seen
different
period and horizontal
displacement from flat slab structures with continuous drop panels in Z1 and
Z3 ground types are close to the values of beam slab structures and base shear force value is higher
than the value in other two structural models.
79
A
CED
UHMFD
BULANIK MULTİMOORA YÖNTEMİYLE EN UYGUN MEKANİK
OTOPARK SİSTEMİ SEÇİMİ(1)
SELECTION OF OPTIMUM MECHANICAL PARKING LOT SYSTEM
WITH FUZZY MULTIMOORA METHOD
Cebrail ÇİÇEK1, Adem BAKIŞ1, Veli BAYAZIT1
1
Kara Harp Okulu İnşaat Mühendisliği Bölümü Ankara / Türkiye
Öz: Gelişen teknoloji, nüfus ve araç sahipliği isteği olan
birey sayısının her geçen gün artması, trafik probleminin
yanında otopark probleminin de artmasına neden olmaktadır.
Özellikle kent planlamasında yaşanan sıkıntılar, insanların
ulaşmaya çalıştıkları kent merkezlerinde uygun park yeri
bulamaması ve bu yönde sürekli bir talebin var olması
durumu hem kentlerin sürdürülebilirliği açısından problem
oluşturmakta hem de insan yaşamını olumsuz yönde
etkilemektedir. Otopark talebi ilk zamanlarda yol kenarı
parklarla, kamu ve özel arazi veya hususi arazilere yapılan
otoparklarla giderilmeye çalışılmıştır. Daha sonra taleplerin
giderilmesine yönelik çalışmalar sonuçsuz kalmış ve kısıtlı
alanda maksimum kapasite sağlayan hidro-mekanik ve
elektro-mekanik hareketli platformlar, asansörler, akıllı
sistemler geliştirilmiştir. Çelik elemanlar ve asansör içeren bu
sistemler maliyetli olmalarına rağmen ihtiyaca cevap vermek
amacıyla yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bu
çalışmada mekanik otopark sistemleri arasında farklılık
yaratan ve işletmeci açısından önemli olacağı düşünülen
kriterler belirlenmiştir. Belirlenen kriterlere karar vericilerin
verdiği önem derecesi grup kararına dönüştürülerek bulanık
dilsel değişkenler kullanılarak Multimoora çok kriterli karar
verme yöntemi ile değerlendirilmiştir. Mekanik otopark
sistemini kullanan sektör yöneticileri ile yapılan çalışma
sonucunda yöntemin uygulanabilirliği gösterilerek en uygun
mekanik otopark sisteminin seçimi yapılmıştır.
Abstract: Developing technology, population and increasing
the number of individuals who have desire car ownership
is causing both increase in traffic problems and parking
problems. Especially the shortage of urban planning, couldn’t
find convenient parking in the city center which people try
to reach and state that there is a contunious demand in this
respect both to create problem for the sustainability of the
cities and adversely affect human life. Parking demand were
trying to resolve with roadside parks and parks constructed
in Public and private lands. Then efforts to meet demands
were fruitless and hydro-mechanical and electro-mechanical
moving platforms, lifts, intelligent systems which provide
maximum capacity in a limited area have been developed.
These systems began to be used widely in order to meet the
demands although the systems including steel components
and elevator are costly. The criterias are determined that
differential between mechanical parking systems and
considered to be significant for managers. Significance
levels given by decision-makers to determined criterias were
evaluated by Fuzzy Multimoora Multiple-Criteria Decision
Analysis Method. Selection of the most appropriate system
is made end of the study.
Key Words: MOORA, MULTİMOORA, Fuzzy Logic,
Parking Problem, Mechanical Parking
Anahtar Kelimeler: MOORA, MULTİMOORA, Bulanık
Mantık, Otopark Problemi, Mekanik Otopark
Doi: 10.17366/UHMFD.2016616661
(1) Sorumlu Yazar: Cebrail ÇİÇEK, Kara Harp Okulu İnşaat Mühendisliği Bölümü, Ankara / Türkiye abakis@kho.
edu.tr Geliş Tarihi / Received: 01.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 19.03.2016 Makalenin Türü: Type of article
(Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul
Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council
Permit Yes / No” “NO”
80
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
1.GİRİŞ
Bulanık MULTİMOORA yöntemi bulanık oran,
İNCELENMESİ
bulanık referans noktası ve bulanık tam çarpımsal
Murat
Dünya üzerinde nüfusa bağlı olarak
araçKORKMAZ,
sayısı Hakan AÇIKGÖZ
formu yöntemlerinin değerlendirilmesiyle elde
artmakta ve bu durum da otoparkGüven
sorununu
edilen sonuçların optimizasyonunda gerçekçi
1
7 Aralık Üniversitesi,
yaşamımızın vazgeçilmez birKilisparçası
haline Elektrik-Enerji Bölümü
ve net bir sonuç elde edilmesini sağlamaktadır.
getirmektedir. Gelişen ekonomiye bağlı olarak
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriÇalışmamızda
bu çalışma,
sanayimekanik otopark
öncelikli
olarak
iş yoğunluğunun
fazla olduğu
büyük
şehirlerin
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
bilgi verilmiştir.
Hangi meşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılaraksistemleri
hazırlanan hakkında
çalışmada ANOVA
modeli
iş imkânı sağlayacağı
düşüncesiyle sürekli göç
kanik otopark sisteminin kullanılmasının uygun
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
alması; nüfusunSanayi
artmasına,
trafik
yoğunluğuna
de sonuca
gidilmiştir.
olacağı göre
ile ilgili
ortaya
çıkanElde
problemi gidermek
ve bunun sonucunda
otoparklara
olan
ihtiyacın
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi
adınavarılmaktadır.
dilsel değişkenler
kullanılarak
grup kararlı
genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
Sonuç olarak
tüketim
ortaya çıkmasınafiyatlarının
sebep olmaktadır
(Okubay, 2008:
bulanık MULTİMOORA yöntemiyle en avantajlı
35). Mekanik otoparklar
mekân olarak klasik
sistem seçimi yapılmıştır.
otoparklardan daha az yer kaplaması ve işletmede
ışıklandırma, havalandırma, personel gibi giderler 2. MEKANİK OTOPARK SİSTEMLERİ
ACCORDING
CONSUMPTION
bakımından da büyük
tasarrufTO
sağlanması
tercihRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
2.1. Otopark Problemi
edilmelerini sağlamaktadır. Bir işletmeci olarak
Abstract:
In this
study prepared
by using data ofMotorlu
TSI belonging
to the years
2012-2014,
araçların
kısaofsüreli
duraklamalar dışında
hangi tip mekanik
otopark
sisteminin
uygulanathe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed.
model çıkmaktadır.
was applied to the bekletildikleri
study prepared with
the useotopark
of different
alanlar
olarak adlandırılır.
cağı bir problem
olarakANOVA
karşımıza
Yapılanelectricity
çalışmalarda
20gas
m2prices
lik bir çalışma alanı
madesistemleri
more comprehensive.
The farklılık
purpose was to determine
and natural
Mekanik otopark
arasında
2
yaratan ve işletmeci açısından önemli olacağı için 28 m lik otopark alanına ihtiyaç duyulduğu
düşünülen kriterlerin belirlenmesi ve işletmeci ortaya konulmuştur. Yine yapılan araştırmalarda
açısından tercih edilen sistemin araç sahiplerine taşıtlar yaşam sürelerinin yaklaşık olarak % 4
avantaj sağlaması gerektiği düşünüldüğünde veya % 5 kadarını hareket halinde geçirirler,
problem karmaşıklığı artmaktadır. Çok kriterli geri kalan zamanlarda hareketsiz durumdadırlar
karar verme yöntemleri karmaşık ve zor kararları (Haldenbilen vd, 1999:1). Tablo 1’de Türkiye’de
vermekte yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir. araç sahipliğindeki artışa karşılık yeterli düzeyde
MULTİMOORA yöntemi çok kriterli karar verme olmayan otopark alanları gayrimenkul yatırımcıları
yöntemlerinden olan MOORA (Oran Analizine için çok önemli bir fırsat olarak düşünülmektedir.
Dayalı Çok Amaçlı Optimizasyon) metodunun Çalışmamızda otopark problemlerine bir çözüm
geliştirilmiş halidir. Yeni bir yöntem olmakla olarak geliştirilen mekanik otopark sistemleri
birlikte kararlı ve güncel verileri kullanmaktadır. incelenecektir.
81
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN 2015)
TabloELEKTİRİK
1. Türkiye’de
Yıllara Göre
MotorluEKONOMETRİK
Taşıt Sayısı (EGM,
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
Otomobil
Sayısı
Motorlu Taşıt
Yıl
1
Sayısı
2010
7 544 871
15 095 603
2011 arasındaki
8 113
111
16 089
528 bu çalışma, sanayi
TUİK
hazırlanan
2012
8 648 875
17 033 413
hipotez testleri
uygulanarak
araştırma
2013
9 283
923
17daha
939kapsamlı
447 hale getirilmiştir.
2014 olup, yapılan
9 857istatistik
915 bulgulara18göre
828de721
yönünde hareket edilmiş
sonuca gidilmiştir. Elde
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
2015*
10 218 338
19 407 326
* Haziran ayı sonu
verileri.
2.2 Mekanik Otopark Sistemleri
ACCORDING
TO CONSUMPTION
Mekanik otopark sistemleri
araçların
park edilmesiRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
esnasında sürücü müdahalesine ihtiyaç duyan ve
Abstract:sağlayan
In this study
prepared bydonausing data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
aracın park edilmesini
elektronik
the study prepared with the use of different
Şekil 1.Eminönü
Lift Tipi
Otopark
made
The purpose
was to determine
electricity and natural
gas prices
otopark sistemleri
liftmore
tipicomprehensive.
otopark sistemi,
puzzle
analyzed.
ANOVA
model wasMekanik
applied to
nımlardan oluşan
otopark
sistemleridir.
tipi otopark sistemi ve dönme dolap tipi otopark
Örneği
1.1.2. Dönme Dolap Tipi Otopark
Sistemleri(DD)
sistemi olarak ayrılmaktadır.
1.1.1 Lift Tipi Otopark Sistemleri(LT)
Dönel tip otopark sistemi iki araçlık bir alana
kurularak en az sekiz araçlık bir park yeri kapasitesi oluşmasına imkân sağlayan zincir tahrikli
dişli bir sistemdir. Basit çalışma prensibi ve düşük
kurulum maliyeti ile otopark ihtiyacına çözüm
olarak geliştirilmiştir. Bilgisayar tabanlı kontrol
sistemine sahip otopark tesisinde Şekil 2’de görüldüğü gibi zemin seviyesinde bırakılan araç,
sensörler tarafından boyutu kontrol edildikten
sonra kontrol ünitesi yardımıyla yukarıya doğru
kaldırılır. Sürücünün aracı tekrar geri alması için
Lift tipi otopark sistemlerinde bir araçlık yerden iki
veya üç aracın park ihtiyacı karşılanabilmektedir.
Bu sistemlerde araçların yukarı kaldırılmasını
sağlayan çelikten imal edilmiş platformlar kullanılmaktadır. Şekil 1’de görülen Lift tipi otopark
sistemleri zemin üzerine yapılabildiği gibi yer
altına da yapılabilmektedir. Sistemde kullanılan
alandan iki kat verim elde edilmektedir. Bakım
maliyeti düşük olan sistem oldukça güvenlidir.
82
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
kontrol ünitesine aracın
bulunduğu yer numarasını
İNCELENMESİ
girerek ödeme yapmak zorundadır. Sistem mevcut
alandan maksimum yükseklikte kullanım alanı
oluşturmak için geliştirilmiştir.1
Şekil 3.Hindistan’da Puzzle Tipi
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir.
Sistemi Elde
3. METERYAL METOD
Otopark
Şekil 2. Çin’deAnahtar
Dönme
Dolap
Tipi Otopark
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim,3.1.
Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
Bulanık
mantık
Örneği
Bulanık mantık 1965’te Azerbaycan asıllı Prof.
2.2.3. Puzzle TipiECONOMETRIC
Otopark Sistemleri(PT)
Dr.INLütfü
Askerzade
Zadeh
Bilgi ve Kontrol derACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
AND
HOUSES
gisindeki “Fuzzy Sets, Information and Control”
Sistem tarafından araçlar yatay ve düşey olarak
makale
literatüre
kazandırmıştır. Zadeh,
hareket ettirilebildiğinden
parkbyişlemi
Abstract: In thisdolayı
study prepared
using data ofisimli
TSI belonging
to ile
the years
of 2012-2014,
insan düşüncesinin kesin olmadığını ve bulaçok kolay gerçekleştirilmektedir.
Sisteme
park
analyzed. ANOVA model
was applied
were applied and
the research was
nık olduğunu
belirtmiştir.
Düşünceler dilsel
edilen araçlar birbirinden
tamamen bağımsızdır.
The purpose was to determine electricity and natural gas prices
olarak ifade edilmektedir. Dilsel değişkenler,
Sistemde üst kısımda bulunan araçların sürücülere
insanın anadildeki değerlendirmelerini cümle
ulaştırılmasında aksaklık yaşanmaması ve sistemin
ve kelimeler ile ifade etmesi sonucu bu dilsel
sürdürülebilirliği için orta katlarda aşağıya erişimi
düşüncelerini sayılar gibi kullanan değişkenlerdir
sağlayan 1 araçlık boş yer bırakılmaktadır. Sistem
(Zadeh,1987). Dilsel değişkenler karmaşık ve
zemin üstüne yapılabildiği gibi zeminden aşağı
tanımlanmamış olayları nicel olarak ifade etmek
olacak şekilde de tasarlanabilmektedir. Sistem
için kullanılmaktadır(Chen ve ark., 2005). En çok
geleneksel otoparklara göre park kapasitesini
kullanılan bulanık sayılar üçgen, yamuk ve çan
iki, üç veya dört katına kadar çıkarabilmektedir.
eğrisidir. İşlem kolaylığı sağlaması ve sezgisel
İşletme maliyeti düşük olan sistemde ilk yatırım
olarak oluşturulabilir olmasından dolayı üçgen
maliyetinin geleneksel otopark sistemlerine göre
bulanık sayılar kullanılmıştır(Sanchez ve Gomez,
yüksek olması dezavantaj olarak görülmektedir
2003: 667).
(Gurbetçi ve ark, 2014: 110).
83
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
üretim sistemi seçimini, Archana ve Sujatha (2012)
İNCELENMESİ
4G mobil şebekesi seçim karar problemlerine
bulanık MOORA yöntemi ile çözüm bulmaya
çalışmışlardır. MOORA yöntemleri; Oran Metodu,
1
Referans Noktası Yaklaşımı ve Tam Çarpım
2011,
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriFormudur(Ersöz
kullanılarak hazırlananve
buAtav
çalışma,
sanayis:79). Brauers ve
istatistiksel
analizTam
edilmesi
Zavadskas
2010olarak
yılında
Çarpımsal Formu,
yöntemine
takviye
ederek çok kriterli
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakMoora
araştırma daha
kapsamlı hale
getirilmiştir.
karar verme için MULTIMOORA yöntemini
elektrik ve doğalgazÇeşitli MOORA
önermiştir.
MULTI–MOORA;
metotları
meydana tarafından
gelmektedir. yapılan alternatiflerin dealarakFiyat
baskınlık durumlarının
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,ğerlendirmelerini
Sanayi, Konut, Anova, TUİK,
Şekil 4a. Bir üçgen üyelik fonksiyonu
incelenmesine karar verilmeden önce değerlengrafiği(Zhang ve Liu, 2006 : 8) Şekil 4b.
dirme yapılmasına olanak tanıyarak diğer ÇKKV
Bir üçgen üyelikACCORDING
fonksiyonu(Zhang
ve Liu,RANGES
TO CONSUMPTION
IN TERMS arasında
OF INDUSTRY
yöntemleri
kararAND
vermenin isabetli ve
HOUSES
2006 : 8)
dayanıklı olmasını sağlamaktadır. Brauers ve
2011
yılında
üçgen bulanık sayılar
Abstract: In this study prepared by using data ofarkadaşları
TSI belonging to
the years
of 2012-2014,
3.2.MOORA Yöntemi
ile MULTIMOORA
prepared with the useyöntemini
of different güncellemiştir.
MOORA yöntemi
2004 yılında Brauers tarafından
Baležentis ve Brauers (2012) ise grup karar
geliştirilmiştir. Brauers ve Zavadskas tarafından
verme için bulanık MULTIMOORA yöntemini
2006 yılında tanıtılmıştır. Yöntemde ulaşılan
önermiştir. Baležentis ve ark. (2012) dilsel desonuçlar her bir alternatif için ölçülebilir değerler
ğişkenler kullanarak bulanık MULTİMOORA
sunarak, alternatiflerin değerlendirilmesinde ve
ile personel seçimi yapmışlardır.
karşılaştırılmasında kullanılarak en iyi alternatifin
3.2.1 Grup Kararı ile Bulanık MULTIMOORA
seçilmesini kolaylaştırmaktadır. Bazı popüler
ÇKKV(Çok Kriterli Karar Verme) yöntemlerinin
Grup kararı, farklı kişisel tercihlerin tek bir tercih
karşılaştırılması Chakraborty tarafından 2011
şeklinde ifade etmesidir. Karar alternatiflerine ilişkin
yılında yapılarak MOORA yönteminin hesaplakarar vericilerin taraflı eğilimleri azaltmak, karar
ma zamanının çok az, çok basit, matematiksel
alternatiflerini daha detaylı değerlendirilebilmek,
hesaplamanın minimum düzeyde olduğunu ve
katılım ortamı oluşturmak ve verilen karara ilgili
kararlılık adına iyi bir yöntem olduğunu belirtkişilerin katılımını sağlamak, analize geniş bir bakış
miştir. Karande ve Chakraborty (2012) kurumsal
açısı katmak, kararlara homojenlik kazandırmak
kaynak planlamasını, Mandal ve Sarkar (2012)
ve alternatiflerin sonuçlarına ilişkin belirsizlikleri
84
KA PATENT NO: TRADEMARK)
RKA
PATENT
NO:TRADEMARK)
TRADEMARK)
KA PATENT
NO:
2015/040662015-GE-17837)
(2015/040662015-GE-17837)
(2015/040662015-GE-17837)
line: 2148-47-83
Online: 2149-2484
Online:
2148-47-83Online:
Online:2149-2484
2149-2484
nline: 2148-47-83
MOORA
MOORA
MOORA
bulmaya
bulmaya
bulmaya
ntemleri;
öntemleri;
öntemleri;
Noktası
Noktası
Noktası
Çarpım
Çarpım
1, Çarpım
s:79).
11,
s:79).
11,
nda s:79).
Tam
lındaTam
Tam
ında
öntemine
yöntemine
aröntemine
verme
rar verme
verme
ar
öntemini
yöntemini
yöntemini
Çeşitli
A;
Çeşitli
; yapılan
Çeşitli
n
yapılan
nmelerini
yapılan
dirmelerini
rmelerini
mlarının
rumlarının
umlarının
en önce
den önce
önce
den
olanak
olanak
olanak
ntemleri
yöntemleri
öntemleri
betli
ve
abetli ve
ve
abetli
maktadır.
amaktadır.
maktadır.
yılında
yılında
11 yılında
ile
ar
ile
r
ile
öntemini
yöntemini
yöntemini
Brauers
e Brauers
Brauers
bulanık
inbulanık
bulanık
nermiştir.
önermiştir.
nermiştir.
dilsel
2)
dilsel
)bulanık
dilsel
bulanık
bulanık
seçimi
el
seçimi
l seçimi
Bulanık
Bulanık
Bulanık
lerin tek
ihlerintek
tek
hlerin
ir. Karar
idir.Karar
Karar
dir.
alternatiflerine ilişkin karar vericilerin
alternatiflerine ilişkin
ilişkin karar
karar vericilerin
vericilerin
alternatiflerine
taraflı
eğilimleri azaltmak,
karar
taraflı eğilimleri
eğilimleri azaltmak,
azaltmak, karar
karar UHMFD
taraflı
alternatiflerini
daha
detaylı
www. hmfdergisi.com
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
alternatiflerini
daha
detaylı
alternatiflerini
daha
detaylı
değerlendirilebilmek,
katılım
ortamı
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
değerlendirilebilmek,Ocak
katılım
ortamı
Ekim
/ Kasım
/ /Aralık
02 Cilt:
01 Sonbahar
/karara
Şubat
/ Mart
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
değerlendirilebilmek,
katılım
ortamı
oluşturmak
ve verilen
ilgili
/ November
/ Refereed
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
oluşturmak
ve
verilen
karara
ilgili
oluşturmak
ve January
verilen
karara
ilgili
ID:13Semester
K:02
kişilerin
katılımını
sağlamak,
analize
/ February
/ March
/ April Spring
(Ekonomi)
(Economy)
kişilerin katılımını
katılımını sağlamak,
sağlamak, analize
analize
ID:63&K:134
kişilerin
geniş bir bakış
açısı
katmak,
kararlara
9001-2008
No / Document
No: www.uheyadergisi.com
geniş bir
bir(ISO
bakış
açısıBelge
katmak,
kararlara
geniş
bakış
açısı
katmak,
kararlara
(MARKA
PATENT NO: TRADEMARK)
homojenlik
kazandırmak
ve
No:ve
12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
homojenlik
kazandırmak
(2015/040662015-GE-17837)
homojenlik
kazandırmak
ve
alternatiflerin
sonuçlarına
ilişkin
Issn
Online:
2148-47-83
Online: 2149-2484
alternatiflerin sonuçlarına
sonuçlarına ilişkin
ilişkin
alternatiflerin
belirsizlikleri
azaltmak
adına gurup
SANAYİ
VE
KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA GÖRE
belirsizlikleri azaltmak
azaltmak adına
adına gurup
gurup
belirsizlikleri
karar
verme
yöntemi
ELEKTİRİKkullanılmıştır.
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
3.2.2.Bulanık Oran AÇIDAN
Sistemi
azaltmak
gurupyöntemi
karar verme
yöntemi kullakarar adına
verme
kullanılmıştır.
UHMFD
karar
verme
yöntemi
İNCELENMESİ
Çalışmamızda
gurup
kararıkullanılmıştır.
ile bulanık
www. hmfdergisi.com
Çalışmamızda
gurupgurup
kararı
ile bulanık
bulanık
nılmıştır.
Çalışmamızda
kararı
ile
bulanık
Çalışmamızda
gurup
kararı
ile
MULTİMOORA
yöntemi
Murat KORKMAZ,
Hakan
AÇIKGÖZ
Oran
tüm değerlerin
hedeflere karşılık
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
veSistemi
Fen Bilimleri
Dergisi
MULTİMOORA
yöntemi
MULTİMOORA
yöntemi
MULTİMOORA
yöntemi
kullanılmıştır.
Grup
kullanılmıştır.
Grup/ Şubat
kararı
ile
Ocak
/ Mart
/
Nisan
Kış
İlkbahar
Dönemi
Sayı:
6
Yıl:2016
Güven Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni
gelen
alternatiflerin verilerini normalleştirerek
kullanılmıştır. Grup
Grup kararı
kararı
ile
kullanılmıştır.
ile
International
Refereed
Journal
of Engineering And Sciences
MULTİMOORA
karar
matrislerinin
kararı
ile MULTİMOORA
karar
matrislerinin
UHMFD
1
MULTİMOORA
karar /Kilis
matrislerinin
7 Aralık
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji
Bölümü
tanımlar
boyutsuz
matrisi
(4) formülü
January /ile
February
March
/ April
Spring
Semesterve
Winter
Number:sayı
6 Year:
2016
MULTİMOORA
karar
matrislerinin
www.
hmfdergisi.com
oluşturulması
başlamaktadır.
oluşturulması
ile başlamaktadır.
Matrisin
oluşoluşturulması
ile
başlamaktadır.
ID:63
K:134
Hakemli
ve Fen
Bilimleri
oluşturulması
ileUluslararası
başlamaktadır.
ile elde
edilir
(Liu Dergisi
ve Liu, 2010). i. alternatiMatrisin
oluşturulması
aşamasında
(1)Mühendislik
turulması
(1)/ Şubat
formülü
kullanılarak
Matrisinaşamasında
oluşturulması
aşamasında
(1)Kış
/ Mart
/ Nisan
İlkbahar
Dönemi
Sayı:bu6 çalışma,
Yıl:2016
Özet Ocak
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK
verileri
kullanılarak
hazırlanan
sanayi
Matrisin
oluşturulması
aşamasında
(1)
formülü
bireysel
kararlarNo: 12879 fini j.
değeridir.
Değerlendirmeler
bulanık
(ISOkullanılarak
9001-2008
Belge
No / Document
&Engineering
ISOkriter
14001-2004
Belge
No
/ Document No:
International
Refereed
Journal
of
And
Sciences
ve
konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile
elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarak
analiz
edilmesi
formülü
kullanılarak
bireysel
kararlar
bireysel
kararlar
grup kararına
çevrilmiştir.
formülü
kullanılarak
bireysel
kararlar
grup
kararına
çevrilmiştir.
12880)
şeklindedir.
Farklı /analiz
teknikleri
hazırlanan
çalışmada
ANOVA6 Year:
modeli 2016
January
/ February
March
/ Aprilkullanılarak
Spring
Semester
Winter
Number:
sayı
aralığındadır.
grupkararına
kararına
çevrilmiştir.
grup
çevrilmiştir.
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
ID:63
K:134
k
k
k
̃veij2
̃ ij3
]Ȁ͵ aralıklarına
(1) göre elektrik
x̃ k k= x̃ijk k= [x̃ij1
k+ x
k+ x
k
(MARKA
NO: TRADEMARK)
Sanayi
konutlarda
tüketim
ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
kij = [x
kij1
k
kij3
k =x
̃
̃
+
x
̃
+
]Ȁ͵ PATENT
(1)
x
̃
Normalleştirme
oranlarının
hesaplanmasından
ij2
x̃ij =9001-2008
[x̃yönünde
+ x̃Belge
+No
xedilmiş
̃x̃ij3
]Ȁ͵
(1)
x̃ = (ISO
ij1
ij2
hareket
olup,
yapılan
bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir.
Elde
(2015/040662015-GE-17837)
/ Document
No:istatistik
12879
&
ISO 14001-2004
Belge
No / Document
No:
𝑘𝑘
𝑥𝑥̃ 𝑘𝑘 i. alternatifin,
j.
kriteri
açısından
sanayi sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
değeri
aşağıdaki
gibi
formülleştirilebilir:
Issn
Online:
2148-47-83
Online:
2149-2484
12880)
𝑘𝑘
𝑥𝑥
̃
i.
alternatifin,
j.
kriteri
açısından
𝑥𝑥̃ i. alternatifin,
i. alternatifin,
j. kriteri
açısından
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
j. kriteri
açısından
değerlendeğerlendirmesini
ifade
etmektedir.
değerlendirmesini
ifade
etmektedir.
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da NO:
azalmaTRADEMARK)
meydana gelmektedir.
değerlendirmesini
ifade
etmektedir.
Oran
Sistemi
tüm
değerlerin
hedeflere
g
k
karar
vericidir(i=1,2,.,m,
J=1,2,.,n
ve
(MARKA
PATENT
dirmesini
ifade
etmektedir. k karar
vericidir(i=1
ỹi∗ = ∑j=1 x̃ij∗ ∅ ∑nj=g+1 x̃ij∗
(3)
k
karar
J=1,2,.,n
ve
k
karar
J=1,2,.,n
ve
karşılık
gelen
alternatiflerin
verilerini
(2015/040662015-GE-17837)
k=1,2,.,K). Bulanık
ağırlıklı: Elektrik,
ortalaması
Anahtar Kelimeler
,2,.,m, J=1,2,.,n ve
k=1,2,.,K).
Bulanık
ağırlıklı
k=1,2,.,K).
Bulanık ağırlıklı
ağırlıklı
ortalaması
Issnortalaması
Online:
2148-47-83
Online: 2149-2484
k=1,2,.,K).
Bulanık
normalleştirerek
tanımlar
ve
(2)
formülü kullanılarak
belirlenir.
tüm amaçlara
göre normalleşti∗
(2)
formülü
kullanılarak
belirlenir.
𝑦𝑦̃𝑖𝑖i∗ alternatifinin
: i alternatifinin
tüm amaçlara
göre
ortalaması
(2)
formülü
kullanılarak
belirlenir.
(2)x̃Oran
kullanılarak
belirlenir.
boyutsuz
sayı
(4) formülü
ile
ijformülü
Sistemi
tümmatrisi
değerlerin
hedeflere
g
∗
∗
n
∗
K
normalleştirilmiş
değerleridir.
∗ ELECTRICITY
rilmiş
değerleridir.
maksimize
ECONOMETRIC ANALYSIS OF
GAS
PRICES
∑j=1 x̃ij ∅Eşitlikteki
∑j=g+1
ỹiAND
= NATURAL
x̃1,2,…,g
(3)
̃ x̃k
w
ij
i. RANGES
elde∑k=1
edilir(Liu
ve Liu,TO 2010).
𝑥𝑥𝑖𝑖𝑖𝑖
ij k
alternatiflerin
verilerini
K kgelen
∑
ACCORDING
CONSUMPTION
IN
TERMS
OF
INDUSTRY
AND
Kk=1 w
k
̃
̃
x
x̃ijk karşılık
=
(2)
k
ij
Eşitlikteki
1,2,…,g
maksimize
edilecek
∑
K w
̃̃ k x̃ij
k ∑k=1
w
(2)
k j.
normalleştirerek
tanımlardeğeridir.
veHOUSESedilecek amaçları simgelemektedir. g+1, g+2,.,n
kriter
ij
x̃x̃ijkalternatifini
== ∑k=1
(2)
∑KK
̃k
w
∗
amaçları
simgelemektedir.
g+1, g+2,.,n
k=1w
̃
∗
: i alternatifinin
tüm amaçlara
göre
k=1 k sayı matrisi
(4) formülüsayı
ile
x̃ij boyutsuz
Değerlendirmeler
bulanık
ise𝑦𝑦̃𝑖𝑖minimize
edilecek amaçlardır.
ise
minimize
edilecek
amaçlardır.
1 1 1Abstract: In this study prepared by ∗using data of TSI
normalleştirilmiş
değerleridir.
belonging
to
the
years
of
2012-2014,
𝑤𝑤
̃𝑘𝑘aralığındadır.
= ( edilir(Liu
,1 ,1 1,1)Bulanık
ağırlığı
temsil
elde
ve Liu,
2010).
𝑥𝑥natural
𝑖𝑖𝑖𝑖 i. gas used in industry and houses is statistically
consumption
electricity
and
𝑤𝑤
̃𝑘𝑘==(K(1 ,K,1 ,K,the
,)Bulanık
)Bulanıkofağırlığı
ağırlığı
temsil
Eşitlikteki 1,2,…,g maksimize edilecek
𝑤𝑤
̃
,
temsil
K
K
K
Bulanık
ağırlığı
temsil
et𝑘𝑘
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
alternatifini
j.
kriter
değeridir.
etmektedir.
K K K
Normalleştirme
oranlarının
amaçları
simgelemektedir.
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were applied
and the research wasg+1, g+2,.,n
etmektedir.
etmektedir.
Değerlendirmeler
sayıwas to determine electricity and natural gas prices
mektedir.
değeri The
aşağıdaki
hesaplanmasından
ỹi∗ bulanık
made
moreSistemi
comprehensive.
purpose
ise minimize edilecek amaçlardır.
3.2.2.Bulanık
Oran
aralığındadır.
3.2.2.Bulanık
OranSistemi
Sistemi
gibi
3.2.2.Bulanık
Oran
Normalleştirme
oranlarının
∗
2
2
2
x̃ij1=
xij1 /√∑m
i=1[(x ij1 ) + (x ij2 ) + (x ij3 ) ]
aşağıdaki
hesaplanmasından ỹi∗ değeri
gibi formülleştirilebilir:
∗
∗
∗
∗
2
2
2
+ x̃ij2
+ x̃ij3
) x̃ij2=
(4)
x̃ij∗ = (x̃ij1
xij2 /√∑m
i=1[(x ij1 ) + (x ij2 ) + (x ij3 ) ]
∗
m
2
2
2
x̃ij1= xij1 /√∑i=1[(xij1 ) + (xij2 ) + (xij3 ) ]
∗
2
2
x̃ij3
= xij3 /√∑m
)2 ]
i=1[(x ij12) + (x ij22) + (x ij3
∗
m
{
2
+
+
(4)
x̃ij2= xij2 /√∑i=1[(xij1 ) + (xij2 ) + (xij3 ) ]
önem derecesine sahip olmaktadır.
sıralanmasıyla
işlem
∗ bir oranı, m
Böylece
bulanık
oran
tamamlanır. Daha sonra her
x̃ = xij3 /√∑i=1[(xij1
)2 + (xij2
)2 + (xij3
)2 ] sistemine göre
{ ij3
sıralama işlemi tamamlanmış olur.
Centre Of Area(COA)yöntemi ile
∗
∗
∗
∗işlem
∗
önem
derecesine sahip olmaktadır.
𝑦𝑦
̃
‘lerin
sıralanmasıyla
durulaştırmak
için 𝑦𝑦̃𝑖𝑖 = (𝑦𝑦𝑖𝑖1 , 𝑦𝑦𝑖𝑖2, 𝑦𝑦𝑖𝑖3 )
𝑖𝑖
3.2.3. Bulanık Referans Noktası
Böylece
bulanık oran sistemine göre
tamamlanır.
Daha
sonra
her
bir
oranı,
bulanık
sayısı
aşağıdaki
eşitlik
Bulanık işlemi
Referans
Noktasıolur.
yaklaşımı
sıralama
tamamlanmış
Centre Of önem
Area(COA)yöntemi
uygulanarak
sıralaması yapılır. ile
∗
∗
∗ ∗
bulanık
Oran
Sistemine
dayanmaktadır.
durulaştırmak için 𝑦𝑦̃𝑖𝑖 = (𝑦𝑦𝑖𝑖1 , 𝑦𝑦𝑖𝑖2, 𝑦𝑦𝑖𝑖3 )
3.2.3. Bulanık Referans Noktası
∗
∗
∗
Maksimal Amaç Referans Noktası
y∗i1 )
bulanık (ysayısı
aşağıdaki
i3− yi1 )+(yi2−
∗ eşitlik
BNPi =
+ yi1
(5)
Bulanık
Noktası kullanılarak
yaklaşımı
(vektör) Referans
(1) formülü
uygulanarak önem3 sıralaması yapılır.
bulanık
Oran Sistemine
dayanmaktadır.
hesaplanır.
J.
referans
noktası
∗
∗
∗
Maksimal
Amaç
Referans
Noktası
BNPi(Best(y∗i3−yNonfuzzy
Performance
koordinatı bulanık maksimum veya
i1 )+(yi2− yi1 )
∗
BNPi =i. alternatifin
yi1
(5) 85 (vektör)
+
formülü
Value)
en+ iyi
bulanık
3
: kullanılarak
minimum j.(1)
Kriteri
𝑥𝑥̃𝑖𝑖𝑖𝑖
hesaplanır.
J.
referans
noktası
olmayan
performans
değerini
BNP
(Best
Nonfuzzy
Performance
i
koordinatı
bulanık
maksimum
veya
göstermektedir.
Yüksek
BNP
∗
∗
∗
(min xij1
+ min xij2
++ min x ij3 ), j ≤ g;
Value)
i.
alternatifin
en
iyi
bulanık
minimum j. Kriteri 𝑥𝑥̃𝑖𝑖𝑖𝑖 :
değerlerine sahip alternatifler yüksek
∗
∗
∗
(min xij1
+ min xij2
+ min xij3
), j > 𝑔𝑔;
olmayan
performans
değerini
∗
x̃ij∗ = (x̃ij1
𝑦𝑦̃𝑖𝑖∗ ‘lerin
∗
x̃ij2
∗
x̃ij3
)
x̃
𝑦𝑦̃𝑖𝑖 : i alternatifinin tüm amaçlara göre
normalleştirilmiş
değerleridir.
Eşitlikteki 1,2,…,g maksimize edilecek
amaçları simgelemektedir. g+1, g+2,.,n
ise minimize edilecek amaçlardır.
boyutsuz sayı matrisi (4) formülü ile
ij
kemli Mühendislik ve
Fen Bilimleri Dergisi
∗
eldeDönemi
edilir(Liu
Liu, 2010). 𝑥𝑥𝑖𝑖𝑖𝑖
i.
t / Nisan Kış İlkbahar
Sayı: 6 ve
Yıl:2016
fereed Journal of Engineering
alternatifiniAnd
j. Sciences
kriter
değeridir.
/ April Spring Semester
Winter Number: 6 Year:
2016
Değerlendirmeler
bulanık
sayı
ID:63 K:134
aralığındadır.
UHMFD
ment No: 12879 & ISO
14001-2004 Belge No / Document
No:
Normalleştirme
oranlarının
www.
hmfdergisi.com
12880)
∗
Refereed
Journal
of Researches
Management
değeri
aşağıdaki
hesaplanmasından ỹi International
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
gibi
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
KA PATENT NO: TRADEMARK)
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
2015/04066- 2015-GE-17837)
(Ekonomi)
&K:134
(Economy)
∗
m
2 + (x )2 + (x )2 ]
ID:63
x
̃
x
/√∑
[(x
)
line: 2148-47-83 Online: 2149-2484
ij1
ij1
ij3
ij1=
i=1
12879 & ISO 14001-2004ij2
Belge No / Document
No: 12880)
hedeflere
verilerini
ve
mülü ile
∗
). 𝑥𝑥𝑖𝑖𝑖𝑖
i.
eğeridir.
sayı
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
∗g
∗
∗
̃ ij1
+̃ ij∗x̃ij2
x̃ij3
)x̃ij∗
x̃ij∗ỹi∗==(x∑
∅ ∑+nj=g+1
j=1 x
∗
m
x̃ij2=
/√∑
)2 +2149-2484
(xij2 )2 + (xij3 )2 ]
(3)
IssnxOnline:
2148-47-83
Online:
ij2
i=1[(x ij1
ELEKTİRİK
VE
FİYATLARININ
AÇIDAN
m
2 EKONOMETRİK
2
2
alternatifinin
tüm amaçlara
göre
x̃ ∗ DOĞALGAZ
= xij3
/√∑
i=1[(x ij1 ) + (x ij2 ) + (x ij3 ) ]
İNCELENMESİ
{ ij3
(4)
𝑦𝑦̃𝑖𝑖∗ : i
‘lerin sıralanmasıyla işlem tamamlanır.
normalleştirilmiş
değerleridir.Daha
∗ her bir oranı, Centre Of Area(COA)yönsonra
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
(6)
önem
derecesine sahip olmaktadır.
Eşitlikteki
maksimize edilecek
sıralanmasıyla
işlem
𝑦𝑦̃𝑖𝑖 ‘lerin 1,2,…,g
Böylece
amaçları
simgelemektedir.
g+1,birGüven
g+2,.,n
Grup A.Ş. Finans
Yönetmenibulanık oran sistemine göre
tamamlanır.
Daha sonra her
oranı,
Formülü
yapılır.
sıralama kullanılarak
işlemi
ise
minimize
amaçlardır.
1
Centre
Of edilecek
Area(COA)yöntemi
ile
Elektrik-Enerji
Bölümü tamamlanmış olur.
temi
ile durulaştırmak
için
∗
∗ ∗
durulaştırmak için 𝑦𝑦̃𝑖𝑖∗ = (𝑦𝑦𝑖𝑖1
, 𝑦𝑦𝑖𝑖2,
𝑦𝑦𝑖𝑖3 )
3.2.3. Bulanık
BulanıkTam
Referans
Noktası
3.2.4.
Çarpımsal
Formu
anlarının
bulanık
sayısı
aşağıdaki
bulanık
sayısı
aşağıdaki
eşitlik
Özet : 2012-2014
Bulanık
Referans
Noktası
şağıdaki
eşitlik
uygulanarak
önem
sıralaması
yapılır.
ve konutlarda
kullanılanyapılır.
doğalgaz
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi yaklaşımı
uygulanarak
önem
sıralaması
Bulanık
tam çarpımsal
formda
genel i. yarar
Sistemine
dayanmaktadır.
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakbulanık
hazırlananOran
çalışmada
ANOVA modeli
(7)
formülü
kullanılarak
boyutsuz
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakdeğeri(
araştırma daha )kapsamlı
Maksimal
Amaç
Referans
Noktası
(y∗i3− y∗i1 )+(y∗i2− y∗i1 )
∗ aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
tüketim
m
BNP
=
+
y
(5)
2
2
2
i
sayı
olarak
hesaplanmış
olur. kullanılarak
(vektör)
(1) formülü
+ (x3ij3hareket
) ] edilmişi1olup, yapılan istatistik bulgulara
= x ij1 /√∑i=1[(x ij1 ) + (x ij2 ) yönünde
göre de sonuca gidilmiştir. Elde
hesaplanır.
noktası
aralığı arttıkça, J.
elektrik referans
ve doğalgaz
BNP
(Best Nonfuzzy
Performance
Value)
i. sonucuna
BNP
Nonfuzzy
Performance
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
i i(Best 2 fiyatlarının
m
koordinatı
bulanık
maksimum
veya
2
2
(4)
+ (xKw
]
ij3 )cinsinden
= x ij2 /√∑i=1[(x ij1 ) + (x ij2 ) aralığı
+
fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
alternatifin
iyi bulanık
olmayan
Value) i.enalternatifin
en yükseldikçe,
iyi performans
bulanık
minimum j. Kriteri 𝑥𝑥̃𝑖𝑖𝑖𝑖 :
(7)
olmayan
performans
değerini
Anahtar
Kelimeler
:
Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
TUİK, Fiyat
değerini
göstermektedir.
Yüksek
BNP
değerlerine
2 + (x )2 + (x )2 ]
= xij3 /√∑m
[(x
)
ij1
ij2
ij3
i=1
göstermektedir.
BNP
∗
∗
∗
(min xij1
+ min xij2
+ min xij3
sahip
alternatifler yüksekYüksek
önem derecesine
sahip
,), j ≤ g;
değerlerine sahip alternatifler yüksek
∗
∗
∗
önem derecesine
sahiporanolmaktadır.
işlem
olmaktadır.
Böylece
bulanık
sistemine
(minAND
xij1
+ min xGAS
min xij3
), j > 𝑔𝑔;
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OFgöre
ELECTRICITY
NATURAL
PRICES
ij2 +
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
amaçların
maksimize
edilmesini
ve
Böylece
bulanık
oran
sistemine
göre
ir oranı,
HOUSES
emi ile
amaçların
∗ ∗
, 𝑦𝑦𝑖𝑖2,
𝑦𝑦𝑖𝑖3 )
3.2.3.
Abstract:
In Noktası
thisNoktası
study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
3.2.3.Bulanık
BulanıkReferans
Referans
eşitlik
minimize
etmektedir.
analyzed.
ANOVA
model
was bulanık
applied to the study
preparededilmesini
with the useifade
of different
Bulanık Referans
Referans
Noktası
yaklaşımı
Bulanık
Noktası
yaklaşımı
pılır.
bulanık
Oran made
Sistemine
dayanmaktadır.
more comprehensive.
The purpose
Oran
Sistemine
dayanmaktadır.
Maksimal
Amaç
4.BULANIK MULTİMOORA YÖNTEMİ
Maksimal Amaç Referans Noktası
Referans
Noktası
(vektör)
(1)
formülü
kullanı(5)
İLE EN UYGUN MEKANİK OTOPARK
(vektör)
(1) formülü kullanılarak
larak
hesaplanır.J.J. referans
noktasınoktası
koordinatı
hesaplanır.
referans
SİSTEMİN BELİRLENMESİ
ormance
koordinatı
bulanık
maksimum
veya
bulanık maksimum veya minimum j. Kriteri
:
+
Bulanık MULTİ-MOORA Yöntemi en uygun
bulanık
:
minimum j. Kriteri 𝑥𝑥̃𝑖𝑖𝑖𝑖
değerini
mekanik otopark seçiminde aşağıdaki adımlar
BNP
∗
∗
∗
(min xij1 + min xij2 + min xij3 ), j ≤ g;
izlenmiştir.
yüksek
∗
∗
∗
(min xij1 + min xij2 + min xij3 ), j > 𝑔𝑔;
• Karar vericilerin belirlenmesi
• Karar kriterlerinin belirlenmesi
İle hesaplanır. Sonra normalize tepkiler matrisi her
eleman için yeniden hesaplanır ve son sıralama
referans noktasından sapmaya göre verilmektedir.
Oluşturulan matris; “Tchebycheff Min-Maks
Metrik” işlemi;
• Karar vericilerin karar kriterlerini değerlendirmesi
• Karar vericilerin her kritere göre alternatifleri
değerlendirmesi
86
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
4.1.Karar
Kriterlerinin
Değerlendirilmesi
vericilerinELEKTİRİK
değerlendirmelerinin
grup
İNCELENMESİ
• Karar
kararına dönüştürülerek karar matrisinin
AÇIKGÖZkriterlerin öncelikli olarak ağırlıklarını
Belirlenen
oluşturulması
Yönetmeni amacıyla karar vericiler tarafından
belirlemek
7 Aralık
her kriteri Bölümü
değerlendirmeleri istenmiştir. Karar
• Grup kararına dönüştürülen1Kilis
karar
matrisinin
vericilerin Tablo 2 deki dilsel değişkenler yarnormalize karar matrisine dönüştürülmesi
dımıyla kriterleri değerlendirmeleri Tablo 3’te
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz oluştuile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
• Ağırlıklı normalize
karar
matrisinin
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakgörülmektedir.
ANOVA
modeli
Karar
kriterlerinin
ağırlıkları (8)
rulması
formülü
kullanılarak
hesaplanır.
ve doğalgaz
edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
• Maksimum referans noktası için seçeneklerin
sıralanması fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
(8)
• Bulanık referans
noktasına
seçeneklerin
Anahtar
Kelimeler göre
: Elektrik,
sıralanması
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS PRICES
Örnek
olarak
Yatırım
maliyeti(YM) kriterinin
• Bulanık oran ECONOMETRIC
sistemine göre
seçeneklerin
ağırlığını hesaplayalım.
sıralanması
HOUSES
Tablo
2.Kriterlerin
• Bulanık tam Abstract:
çarpımsal
formu
seçeneklerin
In this
studyile
prepared
by using data of TSI
belonging
to the years of Değerlendirilmesinde
2012-2014,
Kullanılan
Dilsel
Değişkenler
sıralanması analyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared with
the use
of different ve Karşılık
Gelen Üçgen Bulanık Sayılar
İlk olarak mekanik
otopark sistemlerini uygulayan
sektör yöneticilerinden 3 karar verici(KV1, KV2
Değişkenlere Karşılık
Dilsel Değişkenler
Gelen Bulanık Sayılar
ve KV3) belirlenmiştir. Karar vericiler tarafından
mevcut bir alana kurulacak otopark sistemleri
Çok Çok Etkili(ÇÇE) (0,66 0,84
1)
arasında değerlendirme yapabilmek için kriterÇok Etkili(ÇE)
(0,5
0,66 0,84)
ler belirlenmiştir. Mekanik otopark sistemleri
Etkili(E)
(0,34 0,5
0,66)
için belirlenen kriterler: Yatırım Maliyeti(YM),
Az Etkili (AE)
(0,16 0,34
0,5)
Çok Az Etkili (ÇAE) (0
0,16
0,34)
Park Süresi(PS), Güvenlik ve Konfor(GK),
İşletme Maliyeti(İM), Birim Alandaki Araç
Kapasitesi(BA), Otomatik İmkânlar(Oİ), Yapım
Süresi(YS), Teknik Personel İhtiyacı(TP), Yakıt
Tasarrufuna Etkisi(YT).
87
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
UHMFD
ID:13Semester
K:02
www. hmfdergisi.com
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
9001-2008
Belge No / Document No: www.uheyadergisi.com
Hakemli Mühendislik ve Fen (ISO
Bilimleri
Dergisi
ı
Mart / Nisan Kış İlkbahar Dönemi Sayı: 6 Yıl:2016
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
l Refereed Journal of Engineering And Sciences
arch / April Spring Semester Winter Number: 6 Year: 2016
ID:63 K:134
DOĞALGAZ FİYATLARININ
EKONOMETRİK değişkenler)
AÇIDAN
TabloELEKTİRİK
3. KararVE
Kriterlerinin
Değerlendirilmesi(Dilsel
İNCELENMESİ
ocument No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No:
Murat KORKMAZ,
AÇIKGÖZ
KV1 Hakan
KV2
KV3
Kriter
12880)
ARKA PATENT NO: TRADEMARK)
(2015/04066- 2015-GE-17837)
Online: 2148-47-83 Online: 2149-2484
TP), Yakıt
Kriterlerinin
likli olarak
cıyla karar
er
kriteri
ştir. Karar
eki dilsel
kriterleri
o
3’te
kriterlerinin
kullanılarak
𝐾𝐾
(8)
]
aliyeti(YM)
alım.
in
ullanılan
şılık Gelen
ılar
işkenlere
ılık Gelen
nık Sayılar
0,84
0,66
0,5
0,34
,16
1)
0,84)
0,66)
0,5)
0,34)
riterlerinin
ğişkenler)
Güven Grup
A.Ş. Finans E
Yönetmeni ÇE
YM
ÇÇE
1
Kilis PS
Bölümü
ÇÇE Elektrik-Enerji
ÇÇE
ÇÇE
GK
ÇÇE
ÇE
ÇE
KV1 kullanılan
KV2 doğalgaz
ve konutlarda
ile elektrik
İM KV3
ÇE tüketiminin
ÇE istatistiksel
E olarak analiz edilmesi
şeklindedir.
analiz teknikleri
ÇÇE Farklı E
ÇE kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
BA testleri uygulanarak
E
ÇE daha kapsamlı
E
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez
araştırma
ÇÇE
ÇÇE
ÇÇE
E
E
ÇÇE
ÇE Oİ
ÇE ÇÇE
yönünde
hareket edilmiş
olup, yapılan
edilen ÇE
bulgular sonucunda;
ÇEiçin tüketim
E aralığı arttıkça,
E elektrik ve doğalgaz
ÇE YSsanayiEsektörü
E
ÇE TP Efiyatlarda
ÇAEda azalma
ÇAE
E
Kriter
YM
PS
GK
İM
BA
ÇÇE
E
E
Oİ
YT Doğalgaz,
ÇAE
E Konut,
ÇAE
: Elektrik,
Tüketim, Sanayi,
Anova, TUİK, Fiyat
ÇEKelimeler E
E
YS Anahtar
ÇAE
ÇAE
E
TP
Karar vericilerin üçgen bulanık sayılara karşılık
olarak boyutsuz sayı bulunur. Tablo 10’da diğer
ÇAE
EANALYSIS
ÇAE
YT ECONOMETRIC
gelen değerlendirmeleri;
kriterler
için
IN TERMS
OFhesaplanmış
INDUSTRY ANDkarar kriterlerinin
HOUSES
Karar vericilerin üçgen bulanık sayılara
ağırlıkları görülmektedir. Her bir kriter için
KV1karşılık
(0,66 gelen
0,84
1,00)
değerlendirmeleri;
otopark sistemlerinin ne derece avantajlı olduğu
KV2 (0,34
0,5
0,66)
in industry
and houses
is statistically
karar
vericiler
tarafından
Tablo 4’te belirtilen
KV1 (0,66analyzed.
0,84
1,00)
ANOVA
KV3KV2
(0,5(0,34techniques
0,660,5 0,84)
for analysis.
applied and ile
the research
was
dilselwere
değişkenler
değerlendirilmiştir.
Dilsel
0,66) Moreover, tests of hypothesis
KV3
(0,5
0,66
0,84)
değişkenler ile yapılan değerlendirmeler Tablo
Alınarak (8) formülü kullanıldığında;
Alınarak (8) formülü kullanıldığında;
8’de ve üçgen bulanık sayı karşılıkları Tablo 9’
̃ 𝑗𝑗 = [(0,66 + 0,34 + 0,5)/3] =0,5
𝑊𝑊
da belirtilmiştir.
[(0,84 + 0,5 + 0,66)/3] =0,67
[(1 + 0,66 + 0,84)/3] =0,83
olarak boyutsuz sayı bulunur. Tablo
10’da diğer kriterler için hesaplanmış
karar
kriterlerinin
ağırlıkları
görülmektedir. Her bir kriter için
otopark sistemlerinin ne derece avantajlı
olduğu karar vericiler tarafından Tablo
4’te belirtilen dilsel değişkenler ile
değerlendirilmiştir. Dilsel değişkenler
ile yapılan değerlendirmeler Tablo 8’de
ve üçgen bulanık sayı karşılıkları Tablo
9’ da belirtilmiştir.
88
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo 4.
ELEKTİRİK
AÇIDAN
Otopark
Değerlendirilmesinde
Kullanılan EKONOMETRİK
Dilsel Değişkenler
ve
İNCELENMESİ
Karşılık Gelen
Üçgen Bulanık Sayılar
Değişkenlere
1
Değişkenler
Karşılık
Gelen
KilisDilsel
7 Aralık
Bölümü
Bulanık Sayılar
Çok Avantajlı
(7,9,10)
arasındaki (ÇA)
TUİK verileri kullanılarak
doğalgaz
Avantajlı
(A)ile elektrik tüketiminin istatistiksel
(5,7,9) olarak analiz edilmesi
şeklindedir. Farklı Orta
analiz(O)
teknikleri kullanılarak hazırlanan
(3,5,7)
Dezavantajlı (DA)
(1,3,5)
Çok Dezavantajlı
(ÇDA) bulgulara göre
(0,1,3)
yönünde hareket edilmiş
olup, yapılan istatistik
seviyesinde düşüş gözlendiği
varılmaktadır.Oran
Sonuç olarak
tüketimile
kriterlerinin
değerlendirmeleri
ve sonucuna
4.3.Bulanık
Sistemi
Böylece karar
Sistemlerin
karar vericilerin kriterlere göre değerlendirmeler
Değerlendirilmesi
(1) formülü kullanılarak grup kararına çevrilmiştir.
Mekanik otopark sistemlerinin belirlenen karar
Grup kararına çevrilen boyutsuz değerler Tablo
kriterlerine
göre değerlendirilmesinde
tüm alternaECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
11’de görülmektedir.
tifler için elde edilen üçgen bulanık sayı ifadeleri
HOUSES
4.2.Bulanık Ağırlıklı Karar Matrisinin
(4) formül( ) kullanılarak normalize edilmiştir.
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging todeğerler
the years ofsonucunda
2012-2014, Tablo 13’teki
Belirlenmesi the consumption of electricity and natural gas used
Hesaplanan
prepared ağırlıklı
with the use
of different
normalize
karar
matrisi bulunmuştur.
for analysis. Moreover,
Her bir sistemintechniques
kriter açısından
değerlendirilmade more comprehensive. The purpose was to determine
electricityBNP
and natural
gas prices
Alternatiflerin
değerleri
ve sıralaması Tablo
mesi sonucu oluşturulan karar matrisi (Tablo
5’te gösterilmektedir.
11) belirlenen kriterlerin ağırlıkları(Tablo 10) ile
çarpılması sonucu oluşturulmuş ağırlıklı bulanık
4.4.Bulanık Referans Noktası ile Sistemlerin
karar matrisi Tablo 12’de gösterilmiştir. Karar
Değerlendirilmesi
kriterlerinin ağırlıkları böylece kriterlere göre
Bulanık Referans Noktası Yaklaşımı Bulanık
yapılan sistem değerlendirmelerine uygulanmıştır.
Oran Sistemine dayanmaktadır. (6) formül kullanılarak elde edilen değerlendirme sonuçları ve
BNP değerleri Tablo 6’da gösterilmiştir.
89
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo
5. Bulanık
Oran Sisteminde
alternatiflerin
sıralanması
İNCELENMESİ
Alternatifler
Murat KORKMAZ,
Y Hakan AÇIKGÖZBNP
LT
Güven Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni2.858
1.341
2.729
4.503
DD
PT
i
1
Sıralama
Kilis 1.186
Bölümü
2.534 Elektrik-Enerji
4.298
2.673
1.258
2.614
4.425
2.766
1
3
2
Tablo 6.Bulanık
Referans
alternatiflerin
sıralanması
şeklindedir.
Farklı analiz
teknikleri Noktası
kullanılarak ile
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli
Sanayi ve konutlarda tüketim
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
Otopark
BNP
Sıralama
Sistemleri
azalma meydana gelmektedir.
DD fiyatlarda da
0.388
1
LT
0.429
2
PT
0.500
3
HOUSES
mekanik otopark sistemi en avantajlı
yola çıkarak (7) formülü ile yapılan
DD tipi
olarak bulunmuştur.
hesaplama
sonucu BNP değeri ve sıralanması Tablo 7’de
in industry and Tam
housesçarpımsal
is statisticallyformu ile yapılan
görülmektedir.
4.5.Bulanık Tamanalyzed.
Çarpımsal
Formu
ilewas
Sistemlerin
ANOVA
model
değerlendirmede
LTthesistem
avantajlı sistemdir.
were applied and
researchenwas
Değerlendirilmesi
Bulanık Referans Noktası ile Sistemlerin
Değerlendirilmesinden elde edilen sonuçlardan
90
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Tablo
7.
Bulanık Tam Çarpımsal Formu ile alternatiflerin sıralanması
İNCELENMESİ
Alternatifler
Murat KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
Y
i
BNP
Sıralama
Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
2,832E-01Güven4,969E-01
7,229E-01
0.501020428
1
DD
Kilis 7 Aralık
7,454E-02
2,187E-01
4,253E-01 Bölümü
0.429747064
2
PT
2,236E-01
3
LT
Tablo
KV1
1
4,174E-01
6,482E-01
0.239513693
8.
Kriterlere
Değerlendirilmesi
(Dilsel modeli
değişkenler)
şeklindedir.
FarklıGöre
analiz Alternatiflerin
hazırlanan çalışmada ANOVA
tespit
YM tüketim
PS aralıklarına
GK göre elektrik
İM ve doğalgaz
BA fiyatlarının
Oİ
YS edilmesiTP
YT
edilen
sonucunda;
tüketim aralığı
LT bulgular
ÇA
ÇAsanayi sektörü
O için ÇA
DA arttıkça,Oelektrik ve
A doğalgazO
O
DD Kw cinsinden
DA yükseldikçe,
A
A
ÇA meydana
ÇA gelmektedir.
ÇA
O
O
O
aralığı
fiyatlarda
da azalma
PT Kelimeler
O : Elektrik,
O Doğalgaz,
A Tüketim,
O Sanayi,DA
ÇA TUİK, O
Anahtar
Konut, Anova,
Fiyat
LT
KV2
ÇA
A
O
ÇA
O
A
A
O
DA
O
DD
DA
A
OELECTRICITY
O
A NATURAL
A GAS O
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
AND
PRICES O
A
O
A HOUSES
A
A
ÇA
O
PT
LT
KV3
A
A
A
A
O
O
A
ÇA
DA
A
0
DA
O
DD
O of electricity
A and DA
ÇA and Ahouses isÇA
DA
the
consumption
natural gas A
used in industry
statistically
PT
0
ÇA
A
A applied A
A
techniques
forÇA
analysis. Moreover,
tests of hypothesis
were
and the research
wasO
O
O
Tablo 9. Karar Kriterlerinin Değerlendirilmesi
(Dilsel Değişkenlere Karşılık Gelen Üçgen Bulanık Sayılar)
YM
PS
GK
İM
BA
KV1
0,66
0,84
1
0,66
0,84
1
0,66
0,84
1
0,5
0,66
0,84
0,34
0,5
0,66
KV2
0,34
0,5
0,66
0,66
0,84
1
0,5
0,66
0,84
0,5
0,66
0,84
0,5
0,66
0,84
KV3
0,5
0,66
0,84
0,66
0,84
1
0,5
0,66
0,84
0,34
0,5
0,66
0,34
0,5
0,66
Oİ
YS
TP
YT
0,66
0,84
1
0,5
0,66
0,84
0,16
0,34
0,5
0,16
0,34
0,5
0,34
0,5
0,66
0,34
0,5
0,66
0,16
0,34
0,5
0,5
0,66
0,84
0,34
0,5
0,66
0,34
0,5
0,66
0,34
0,5
0,66
0,16
0,34
0,5
91
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
Tablo
10. Karar
Kriterlerinin
Ağırlıkları AÇIDAN
İNCELENMESİ
Kriterler
0.50
BA
0.39
KV1
KV2
KV3
YM
PS Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
GK
0.67
0.83
0.84
1.00
0.55
Güven 0.66
Grup A.Ş.
Finans
Yönetmeni
0.72
İM
0.89
0.45
0.61
1
Oİ
YS Elektrik-Enerji Bölümü
TP
0.55
0.72
0.45
0.61
0.77
0.39
0.55
0.72
0.22
YT
0.39
0.55
0.27
Tablo 11. Kriterlere Göre Alternatiflerin Değerlendirilmesi
(Dilsel Değişkenlere
Karşılık
Gelen
Üçgen
Bulanık
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testleri
uygulanarak
araştırma
daha kapsamlı
haleSayılar)
getirilmiştir.
yönünde hareket
yapılan istatistik
Elde
YM
PS edilmiş olup,GK
İM bulgulara göre
BA de sonucaOİgidilmiştir.YS
9
10
7
9
10
3
5
7
7
9
10
1
3
5
3
5
7
5
7
9
3aralığı
5 Kw 5cinsinden
7
9yükseldikçe,
5
7 fiyatlarda
9
7 da azalma
9
10 meydana
7
9 gelmektedir.
10
7
9
10
3
5
7
LT
7
DD
1
PT
3
5Anahtar
7
3
5
7:
Kelimeler
LT
7
9
DD
1
3
PT
5
7
LT
5
7
DD
3
5
PT
7
9the consumption
10
0
1
0.78
5
7
9
3
5
7
1 Konut,
3
5
7 TUİK,
9
10 Fiyat
3
Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
Sanayi,
Anova,
0.45
0.61
TP
YT
3
5
7
3
5
7
3
5
7
3
5
7
5
7
5
7
9
3
5
7
10
5
7
9
3
5
7
7
9
10
3
5
7
5
7
9
5
7
9
1
3
5
3
5
7
5
5
7
9
3
5
7
3
5
7
5
7
9
5
7
9
3
5
7
3
5
7
1
3
5
7
5
7
9
0
1
3
10
1
3
5
3
5
7
10
1
3
5
3
5
7
3
5
7
3
5
7
9
3
5
7 CONSUMPTION
5
7
9
5RANGES
7
9 IN TERMS
5
7
9
7
9
10
3AND
5
ACCORDING
TO
OF
INDUSTRY
HOUSES
9
5
7
9
5
7
9
3
5
7
3
5
7
5
7
9
7
9
7
5
7
9
1
3
5
5
7
9
7
9
10
5
7
9
7
9
7
9and 10
5
7
9
5
7
9 statistically
5
7
9
of 3electricity
natural5 gas7 used9 in industry
and
houses
is
Tablo 12.TheBulanık
Ağırlıklı
Karar
Matrisi
purpose was
to determine
electricity
and natural gas prices
YM
PS
GK
İM
BA
3.17
5.56
8.06
3.74
6.44
9.33
2.03
4.08
6.85
2.53
4.65
7.02
0.92
2.40
3.17
0.83
2.44
4.72
3.30
5.88
9.00
1.66
3.60
6.25
2.23
4.25
6.76
2.49
4.61
0.83
2.50
4.67
7.22
1.32
3.08
5.67
3.14
5.52
8.34
1.94
3.84
6.50
1.44
3.14
2.50
Oİ
YS
TP
YT
1.94
3.88
6.44
2.23
4.24
6.72
0.37
1.44
3.14
0.82
2.23
4.29
2.53
4.70
7.22
1.70
3.50
5.76
0.51
1.70
3.50
0.64
1.94
3.88
2.83
5.11
7.48
1.44
3.14
5.52
0.95
2.49
4.61
0.55
1.64
3.48
92
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
Tablo
13. Ağırlıklı
normalizeEKONOMETRİK
karar matrisiAÇIDAN
İNCELENMESİ
YM
PS Murat KORKMAZ,
GK
BA
Hakan AÇIKGÖZ İM
0.28 0.50 0.72 0.21 0.36 0.53 0.13 0.27 0.45 0.18 0.32 0.49 0.08 0.20 0.38
0.07 0.22 0.42 0.19 0.33 0.51 0.11 0.24 0.41 0.16 0.30 0.47 0.21 0.38 0.58
Kilis 7 Aralık
0.22 0.42 0.65 0.07 10.17
0.32 Üniversitesi,
0.21 0.36Elektrik-Enerji
0.55 0.13Bölümü
0.27 0.45 0.12 0.26 0.46
Oİ : 2012-2014 Yılları arasındaki
YS TUİK verileri kullanılarakTP
YT
Özet
ve konutlarda
edilmesi
0.13
0.26
0.42kullanılan
0.18doğalgaz
0.34ile elektrik
0.53 tüketiminin
0.05 istatistiksel
0.19 olarak
0.42 analiz
0.11
0.29 0.56
şeklindedir.
Farklı 0.14
analiz teknikleri
hazırlanan0.23
çalışmada
0.17
0.31
0.47
0.28 kullanılarak
0.46
0.07
0.47ANOVA
0.08modeli
0.25 0.51
uygulanmıştır.
hipotez testleri
0.19
0.34
0.49Ayrıca
0.11
0.25 uygulanarak
0.44 araştırma
0.13 daha
0.33kapsamlı
0.62hale getirilmiştir.
0.07 0.21 0.45
4.6. Alternatiflerin
Sıralanması
1. Lift Tipi Otopark Sistemi
Yöntemlerden elde
edilen
değerlendirme
sonuçları
2. Dönme
Dolap Tipi Otopark Sistemi
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
Tablo 14’da gösterilmektedir.
Tipi
Sistem
Anahtar Kelimeler :Lift
Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
3. Puzzle Tipi Otopark Sistemi
iki yöntemde 1. Sırada yer almaktadır. Puzzle
Tipi Sistem ise yine
iki yöntemde 3. Sırada yer
olarak belirlenmiştir. Bulanık Oran Yöntemi,
ACCORDING
TOedilen
CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
almaktadır. Üç yöntemden
elde
sonuçlarRANGES
Bulanık
Tam
Çarpımsal
Formu ve Bulanık
HOUSES
dikkate alındığında baskınlık durumlarına göre
Referans Noktası yöntemiyle belirlenen önceAbstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI sıralamalarının
belonging to the yearsoptimize
of 2012-2014,
Bulanık MULTİMOORA Yöntemine göre sislik
edilmesiyle daha
analyzed.
ANOVA model was applied to the study
prepared
with olan
the use
differentmekanik otopark
temlerin uygunluk
sırası;
gerçekçi
sonuç
enofuygun
türü belirlenmiştir.
electricity and natural gas prices
Tablo 14. Değerlendirilen Alternatiflerin Sıralanması
Referans Noktası
Oran Sistemi
Tam Çarpımsal Formu
Seçilen
PT
LT
LT
LT
DD
DD
DD
DD
LT
PT
PT
PT
93
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
5. SONUÇLAR
KAYNAKÇA
İNCELENMESİ
Murat KORKMAZ,
AÇIKGÖZ ALVYDAS, TOMAS BALEŽENTIS
Ortaya çıkan mekanik otopark sistemleri(Lift
Tipi Hakan
BALEŽENTIS,
GüvenOtopark
Otopark Sistemi, Dönme Dolap Tipi
& WILLEM K.M., BRAUERS (2012).
1
7 Aralık ihtiyacı
Bölümü
Sistemi ve Puzzle Tipi OtoparkKilis
Sistemi.)
Personnel
selection based on computing with
karşılama adına önemli bir görev üstlenmektedir.
words and fuzzy MULTIMOORA, Expert
Mekanik sistemlerden
hangisinin yatırımcı tarafınSystems with Applications, 39(9): 7961-7967
şeklindedir.
Farklıçalışmalar,
analiz teknikleri
dan tercih edilmesine
yönelik
yapılacak
BALEZENTIS,
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
araştırma daha kapsamlı T.,
hale (2011).
getirilmiştir.A farming effiyatırımın sürdürülebilirliğini
sağlamaktadır.
Sektör
ciency estimation model based on fuzzy
yönünde
hareket edilmiş
olup,
yapılan
yöneticilerinin zor
ve karmaşık
olan
karar
verme
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimMULTIMOORA,
aralığı arttıkça, elektrik Management
ve doğalgaz
Theory and
probleminin çözümüne
çalışılmış
Bulanık
seviyesindeve
düşüş
Studiesgelmektedir.
for Rural Business and Infrastructure
MULTİMOORA
yöntemi ile en uygun sistem
Development, 2011, 5(29): 43-52
seçimi yapılmıştır.
Belirlenen karar vericiler ve
karar kriterlerine göre Bulanık Referans Noktası, BALEŽENTIS, TOMAS, & SHOUZHEN
ECONOMETRIC
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
PRICES
Bulanık Oran Sistemi
ve BulanıkANALYSIS
Tam Çarpımsal
ZENG,
(2013).GAS
“Group
multi-criteria decisiACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Formundan elde edilen değerlendirmeler optimize
HOUSES on making based upon interval-valued fuzzy
edilerek en uygun mekanik otopark sistemi lift
numbers: an extension of the MULTIMOORA
tipi otopark istemi
olarak belirlenmiştir.
Böylece
method”,
Expert
with Applications,
the consumption
of electricity and
natural gas used in
industry and
houses Systems
is statistically
grup kararlı bulanık
MULTİMORA
yönteminin
543-550
techniques
tests of hypothesis40(2):
were applied
and the research was
karmaşık ve zor olan karar verme problemlerinde
BRAUERS, W. K. M., BALEZENTIS, A. &
uygulanabilirliği gösterilmiştir. Firmalara özgü
BALEZENTIS, T., (2011). “MULTIMORA
en uygun(en avantajlı) mekanik otopark sistemi
forthe EU Member States updated with fuzzy
seçimi yapılmakla birlikte belirlenen faktörlerin
number theory”, Technological and Economic
firmaya özgü önemleri ve faktörlerin firmaya
Development of Economy, 2:259-290
uygunlukları değerlendirilerek karmaşık ve zor
olan teklif verme kararı için dilsel değişkenler BRAUERS, W.K.M., (2004). Optimization metile firma yöneticilerine basit ve kolay bir model
hods for a stakeholder society, A revolution in
sunulmuş ve uygulanabilirliği gösterilmiştir.
economic thinking by multiobjective optimization, Boston: Kluer Academic Publishers
BRAUERS, W.K.M., & ZAVADSKAS, E. K.,
(2006). The MOORA method and its application to privatization in a transition economy,
Control and Cybernetics, 35, 445 – 469
94
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
CHING
T..VE&DOĞALGAZ
HUANG,FİYATLARININ
S.
KARANDE,
P., & CHAKRABORTY,
İNCELENMESİ
CHEN, C., LIN,
S.,
(2006) “A Fuzzy Approach for Supplier
(2012). “A Fuzzy-MOORA approach for
Evaluation and Selection in Supply Chain
ERP system selection”, Decision Science
Management”, International
Journal of
Letters, 1(1): 11-21
1
Production Economies, 289-301
LIU, W., & LIU, P. D., (2010). Hybrid multiple
CHAKRABORTY,
S., (2011). “Applications of
attribute decision making method basedon
şeklindedir.
analiz teknikleri
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeliof grey relation
the MOORA
methodFarklı
for decision
makingkullanılarak
in
relative
approach
degree
manufacturing
environment”,
The International
African
Journal of Business
Sanayi
aralıklarına göre elektrik veprojection.
tespit edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
Journal of Advanced ManufacturingTechnology,
Management, 4(17), 3716–3724
54(9-12): 1155-1166
OKUBAY,
M., 2008, Bölgesel Otopark Yönetimi
DE ANDRÉS SÁNCHEZ,
J., & GÓMEZ, A.
veKonut,
Stratejileri:
Tarihi
Anova, TUİK,
Fiyat Yarımada-Eminönü
T., (2003). Estimating a term structure of
Bölgesi Örneği, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız
interest rates for fuzzy financial pricing by
Teknik Üniversitesi, İstanbul, (35-37, 66)
using fuzzy regression
methods.Fuzzy
SetsRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
ACCORDING
TO CONSUMPTION
ŞAHIN, A., (2009), Otopark Geliştirme Analizi:
HOUSES
and Systems, 139(2), 313-331
İstanbul Merter Yer Altı Otoparkı Örneği,
ERSÖZ F., ATAV
A., (2011).
- 07 Temmuz,
Lisans
Tezi,
Fen Bilimleri Enstitüsü,
the consumption
of 05
electricity
and natural gas used inYüksek
industry and
houses
is statistically
“Çok Kriterli
KararforVerme
Arası
A.D.,wasİstanbul Teknik
techniques
analysis.Problemlerinde
Moreover, tests of hypothesis Disiplinler
were applied and
the research
Moora Yöntemi”,
YAEM2011 Yöneylem
Üniversitesi, İstanbul, (17-20)
Araştırması ve Endüstri Mühendisli 31.Ulusal
ZADEH, L. A., (1965). “Fuzzy Sets”, Information
Kongresi, Sakarya Üniversitesi
and Control, Vol. 8, 338- 353
GURBETÇI, K., DEMIR, A., KARAAHMET,
ZADEH, L. A., (1987). “Outline of a New Approach
A., 2014, Otopark Uygulamalarında Teknoloji,
to the Analysis of Complex Systems and
Çevre ve Emniyet Faktörleri, İlke Yayıncılık,
Decision Process”, R.R. Yager, S. Ovchinnikov,
1. Baskı, İstanbul, (101-110)
R.M. Tong, H.T. Nguyen (Der.), Fuzzy Sets
HALDENBILEN, S., MURAT, Y. Ş., BAYKAN,
and Applications: Selected Papers by L.A.
N., MERIÇ, N., (1999), Kentlerde Otopark
Zadeh, 105-146
Sorunu: Denizli Örneği, Mühendislik Bilimleri
ZHANG, H., & LIU, D., (2006). Fuzzy modeDergisi, Pamukkale Üniversitesi, Cilt 5, Sayı
ling and fuzzy control. Springer Science &
2-3(1-3)
Business Media
95
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
EXTENDED
ABSTRACT
Traditional parking lots one parking
types can encounter almost everywhere. İt doesn’t require an
1
extensive construction and can be operationalized in a short time. Previously, facilities don’t have
the deficiency of
meet
demand
have
beenTUİK
started
fallkullanılarak
short ofhazırlanan
and have
made sanayi
it necessary to increÖzet
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
verileri
bu çalışma,
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
olarak analiz
edilmesi
ase capacity. Parking
systems
started
to develop
with the istatistiksel
development
of technology
and systems
have improved uygulanmıştır.
they with more
vehicle
capacity
in the
samedaha
space.
Lift
parking systems with
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
kapsamlı
haletype
getirilmiştir.
double or tripleyönünde
capacity
in the same area are both set up and easy to use. The operating principle
edilenleft
bulgular
sonucunda;
sektörüup
içintotüketim
aralığı
elektrik
ve doğalgaz
is as elevator. Cars
on the
palletssanayi
is lifted
be able
toarttıkça,
provide
3 vehicle
parking in area for
1 car. Ferris Wheel-type
car parking
systems
are
developed
he increase in capacity. Operating
yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalma
meydanafort
gelmektedir.
Principe of system
is quite simple. System can be builded with a capacity of 12 vehicles for 2 cars
area in traditional parking lots. This means meeting a high demand. Especially system has an important position for meeting demand in the parking lot where the city centers and near the institutions as
hospital and schools.
Automatic
systems RANGES
called Puzzle
areOF
completely
systems aim
ACCORDING
TO layer
CONSUMPTION
IN TERMS
INDUSTRY automatic
AND
HOUSES
to increase capacity. Parking system can be designed up 5 floors allows for the park the vehicle left
cabinet fully automatically
with
helpbyofusing
left-right
andbelonging
up-down
movement
without the driver. All
Abstract: In this
studythe
prepared
data of TSI
to the
years of 2012-2014,
of the vehicles parked
the system
is transmitted
theprepared
designated
places
driverless indepenanalyzed. in
ANOVA
model was
applied to the to
study
with the
use of and
different
dently from each
other. Then vehicles are delivered to driver end of the parking process. By Puzzle
system, 26 cars are able to park in a space 6 vehicle could park in traditional parking lots. Subject
will be selected which system is extremely important for investors in the parking facility consider
to build. First, the investment costs of the system, depending on the vehicle capacity of area where
build the facility should be calculated. The sustainability of a facility depends on the supplied of
adequate capacity considering current and future needs of region where facility will build. Facility
planning, especially in areas close to the business center has vehicle density provide a great benefit
about meet the needs. To be addressed in whole facilities with all auxiliary systems will be planned
and should be evaluated. Formation of sufficient confidence for driver depends on the security system
will be installed and comfort in the facility. Comfort provided by the facility means that driver delivers the vehicle, time of parking vehicle, duration to deliver vehicle driver, whether being any harm
to vehicle and preservation situation the vehicle against weather conditions such as rain and snow.
It will provide confidence and comfort; create complacency about using the facility for driver. This
provides gain for operators. Energy cost associated with the system, personnel expenses, periodic
maintenance and repair expenses will be related to the system are concern to operators and these
96
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:63&K:134
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
into
account when calculating the investment costs. Criterias
İNCELENMESİ
subjects are taken
such as amount of
the energy consumption for systems, duration of parking in systems, technical staff support and the
construction period play an important role in the choice of the parking system planned to be built in
an area during parking operation.
In
our
study, selection criteria of parking were determined primarily.
1
These criteria have been created by literature studies and interviews with sector executives. These
criterias; (1) TheÖzet
investment
costs,arasındaki
(2) parking
time, kullanılarak
(3) safetyhazırlanan
and comfort,
(4)sanayi
operating costs, (5)
: 2012-2014 Yılları
TUİK verileri
bu çalışma,
konutlarda
doğalgaz opportunities
istatistiksel olarakperiod,
analiz edilmesi
the capacity perveunit
area, kullanılan
(6) automatic
(7) construction
(8) technical personşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
nel requirementsuygulanmıştır.
and (9) effect
fueltestleri
economy.
MOORA
Optimization By Ratio
Ayrıca on
hipotez
uygulanarak
araştırma (Multi-objektive
Analysis) method
has been introduced with the study of ‘Control and Cyberneticks’ by Willem Karel
bulgular sonucunda;
sanayiZavadskas
aralığıThis
arttıkça,
elektrik is
ve selected
doğalgaz because some
M.Brauers and edilen
Edmundas
Kazimieras
in 2006.
method
subjects of this method
than
the other
methods
suchmeydana
as computation
aralığı Kwbetter
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalma
gelmektedir. time, simplicity, the amount
of mathematicalAnahtar
operation,
reliability
typesTüketim,
of data
usedKonut,
in analysis.
Fuzzy
Kelimeler
: Elektrik,and
Doğalgaz,
Sanayi,
Anova, TUİK,
FiyatMULTİMOORA is a
method that demonstrates the dominance situation by evaluating the standings obtained with results
of different MOORA methods. Methods constitutes the next level in terms of the other multi-criteria
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGESHybrid
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
decision making process
by providing
a final review.
approaches
to resolve
weakness of the
HOUSES
method. Densities of the criterias were found with triangular fuzzy numbers in the problem of the
selection for mechanical
as using
priority.
Severity
has to
been
found
according to the criterias
Abstract: Inparking
this study system
prepared by
data of
TSI belonging
the years
of 2012-2014,
determined by fuzzy
decision-making
methods.
The
mechanical parking
analyzed.MULTİMOORA
ANOVA model was group
applied to
the study prepared with
the use of
different
systems were sort
according to the severity. Thus, the applicability of the method has been shown
by applied to problem of selection the mechanical parking system. Make decision problem of sector
executives that is difficult and complex is solved. And selection of the most suitable parking system
is made with Fuzzy MULTİMOORA method.
97
A
CED
UHMFD
WEB SİTELERİNİN PERFORMANS KRİTERLERİ AĞIRLIKLARININ
AHP YÖNTEMİ KULLANILARAK BELİRLENMESİ(1)
DETERMINATION PERFORMANCE CRITERIA WEIGHT OF WEBSITE
BY USING AHP METHOD
İrfan MACİT1, Burcu KILIÇARSLAN2
1-2
Çukurova Üniversitesi Endüstri Mühendisliği, Adana / Türkiye
Öz: Bilişsel ergonomi; ergonomi bilimi içerisinde,
insan ve bilişim sistemleri arasındaki iletişimi ve
etkileşimin nasıl olacağını inceler. Türkiye’de yapılan
bilişsel ergonomi çalışmaları araştırıldığında web
sayfaları ve bilgisayar yazılım arayüz tasarımları
üzerine çalışıldığı gözlenmektedir. Web sayfaları
değerlendirme aşamasında çeşitli kriterlerin göz önünde
bulundurulması gerekmektedir. Bu kriterler göz önüne
alınırken, hangi kriterin ne derece ağırlığı olduğunun
da oldukça önemli olduğu düşünülmektedir. Web
tasarımcıları, tasarımlarını kullanıcıların beklentilerinin
göz önüne alarak yaparlarsa, hazırlanacak sayfanın
daha başarılı olacağı düşünülmektedir. Yapılacak olan
çalışmanın amacı, AHP metodu kullanılarak web
sitelerinin performans kriterlerini belirlemek ve bu
kriterlerin önem sıralamasını yapmaktır.
Abstract: Cognitive ergonomics researches how to
establish the communication and interaction between
people and information systems in the science of
ergonomics. Researchs studied in cognitive ergonomics
in Turkey have focused on the websites, and computer
software interfaces design. At the evaluation process
of web pages, various criteria should be taken into
account. The weights of criteria are also thought so
important. If the designers make their webpages
taking into account user expectations, more successful
pages can be emerged. The aim of this study is to
determine performance criteria weights of website
and rank these criteria according to their importance
by using Analytic Hierarchy Process (AHP) method.
Key Words: Cognitive Ergonomics, Web Site Performance
Criteria, AHP
Anahtar Kelimeler: Bilişsel Ergonomi, Web Sitesi
Performans Kriterleri, AHP
Doi: 10.17366/UHMFD.2016616665
(1) Sorumlu Yazar: İrfan MACİT, Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü,
Adana / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 03.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 20.03.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
Research Council Permit Yes / No” “NO”
98
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
1. GİRİŞ
tasarlanması ve düzenlenmesini
İNCELENMESİ
yapmaktadır.
Bilişsel ergonomi, bilişimle ilgili olan pek çok
Murat KORKMAZ,
Kullanımı 1960’lı yıllara dayanan internet,
1990’lı Hakan AÇIKGÖZ
görevin iyileştirilerek yerine getirilmesi ile ilgilenGüven Grup
yıllarda Web’in (WWW-World Wide
Web)
mektedir. Bu alanda göz önünde bulundurulabilir
1
Kiliskullanılmaya
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
geliştirilmesiyle yaygın şekilde
iyileştirmeler aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
başlanmıştır (Hefley ve Morris, 1995:365-6).
1. İnsan
bilgisayar
tasarımı ve insanGünümüzde neredeyse
internet
eş anlamda
ve konutlarda
kullanılanile
doğalgaz
istatistiksel
olaraketkileşimi
analiz edilmesi
çalışmada
ANOVA
modeli
bilgisayar etkileşimi,
kullanılan web, en yaygın internet servisidir.
Sanayi vekadar
konutlarda
Web, sayılamayacak
çoktüketim
bilgiaralıklarına
belgeden
2. Bilgigöre
teknolojileri
sisteminin
Elde bilişsel görevleri
oluşan bir ağdır,edilen
webbulgular
belgelerinin
her
biri
web
sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
ve doğalgaz
destekleyecek
şekilde
tasarlanması,
sayfası olarak adlandırılır.
Herseviyesinde
bir webdüşüş
sayfasının
vermek istediği bir mesaj ve bu mesajın ulaşması 3. Eğitim programlarının geliştirilmesi,
gereken bir hedef kitlesi vardır. Dolayısıyla görsel 4. İnsan güvenilirliğini arttırmak ve bilişsel iş
öğelerin ağırlıklı olduğu web sayfalarının tasarıyükünü yönetmek üzere, işin yeniden tasarımı.
mı, verilecek mesajın
hedef
kitleye
etkili
şekilde
HOUSES
Bilişsel ergonomi, özellikle karmaşık ve ileri
aktarılmasını sağlamak ve milyarlarca web sayfası
gerektiren sistemlerin tasarlanmasına
arasından hedefAbstract:
kitleninIn this
dikkatini
çekmek
gibidata ofteknoloji
study prepared
by using
TSI belonging to the years of 2012-2014,
in industry
and houses Bilişsel
is statistically
yardımcı
olmaktadır.
ergonomi sayesinde
çeşitli amaçlarınanalyzed.
gerçekleştirilmesinde
ANOVA model was kritik
appliedrol
insan-makine
etkileşimini
en üst
for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied
and the research
wasdüzeye çıkarmak
oynamaktadır. techniques
için araçların ve nesnelerin kullanıcılar tarafından
Her geçen gün teknolojik gelişmeler ışığında yanlış kullanılması ve göz ardı edilmesi önlenbirçok yenilik ve değişim yaşanmaktadır. Yapı- mektedir (Hollnagel, 1997:1170-82).
lan araştırmalar teknolojik gelişmelerle birlikte
Her geçen gün internetin yaygınlaşması ile birlikte
dünyanın bilgi birikiminin her 2-3 yılda bir ikiye
kullanıcılar için web sitelerinin önemi artmaktadır.
katlandığını göstermektedir (UNESCO, 2002: 14).
Çoğu kişisel kurumun veya kuruluşun kendi web
Artan bilgi birikimi ve teknolojideki gelişmelerle
sitelerinden bilgi edinmek isteyen kullanıcılar
birlikte internet kullanımının da oldukça yaygıniçin kullanılabilirlik düzeyi yüksek web siteleri
laşması bilginin kolay kullanımı açısından bilişsel
tasarlayıp sunmaları, etkin bir kullanım sağlanergonomi alanına olan ihtiyacı artırmaktadır.
ması açısından oldukça önemlidir. Fakat genelde
Genel olarak bilişsel ergonomi, insanların çeşitli iş bilgi almaya veya web sitesi fonksiyonlarından
ve çevre koşullarına ilişkin bedensel eğilimlerini, yararlanmaya çalışan kullanıcılar, kullanması
özelliklerini, yeteneklerini, sınırlılıklarını araştı- güç ve tasarım açısından başarılı olmayan web
rarak, elde ettiği verilerle, makine sistemlerinin sayfaları ile karşı karşıya kalabilmektedirler. Kılıç
99
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
EKONOMETRİK
AÇIDAN
2. LİTERATÜR
ÇALIŞMASI
ve Güngör’ün (KılıçELEKTİRİK
ve Güngör,
2006) yaptıkları
İNCELENMESİ
çalışmaya göre, kullanılabilirlik, kullanıcının bir
AÇIKGÖZ
Kullanıcıların
web sitelerini kullanırken karürün veya sistemle olan etkileşimini etkileyen
Yönetmeni
şılaştıkları olumlu veya olumsuz durumlarla
faktörlerin birleşimidir. Bu faktörlerin
tasarım
1
Bölümüaraştırmalar bilişsel ergonomi
ilgili konudaki
aşamasında dikkate alınmasıyla daha kullanılabilir
kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Literatürde
Özet : 2012-2014
Yıllarıolabilmektedir.
arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
sistemlerin tasarlanması
mümkün
bilişselistatistiksel
ergonominin
webedilmesi
sitelerine uygulanmave konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
olarak analiz
Söz konusu faktörler
şöyle
şeklindedir.
Farklısıralanabilir:
analiz tekniklerikolay
sıyla ilgili 2 temel başlık olduğu belirlenmiştir.
Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
öğrenilebilirlik, uygulanmıştır.
etkin
kullanılabilirlik,
hatırlanaSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgazilki
fiyatlarının
tespit edilmesi kullanılabilirliği
Bunlardan
web sitelerinin
yönünde
hareket
edilmiş memnuniyeti.
bilirlik, düşük hata
oranı,
kullanım
ve değerlendirilmesi,
ise, değerlendirilen
aralığı arttıkça, elektrik diğeri
ve doğalgaz
varılmaktadır.
durumlara
göreSonuç
webolarak
sitesitüketim
tasarlanması olarak
Kullanılabilirlik;
Uluslararası Standartlaştırma
belirlenebilir. Literatür çalışmasında, incelenen
Kuruluşu’na göre
etkili olma, etkinlik ve kullanıcı
çalışmalar içerisinden bu çalışmanın konusuna
memnuniyeti birleşiminden oluşur. Etkili olma
yakın çalışmalar dikkate alınmıştır.
bir sistemin kullanımı ile belirlenen amaçlara
TO CONSUMPTION
IN TERMS OF INDUSTRY AND
ulaşması, etkinlik ACCORDING
ise bu amaçlara
ulaşmak içinRANGES
2.1. Web Sitelerinin Kullanılabilirliği ve DeHOUSES
harcanması gereken kaynakların ölçüsüdür.
ğerlendirilmesi İle İlgili Çalışmalar
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging to the years of 2012-2014,
Kullanıcı memnuniyeti de sistemi kullanıcının
Webprepared
sitesi kullanılabilirliği;
bir web sitesinin
analyzed. tanımlanabilir.
ANOVA model wasKullanıcı
with the use of different
kabullenmesi şeklinde
belli kullanıcılar tarafından belirli amaçlara
açısından incelendiğinde,
web sitesininTheişlevlerini
ulaşmak için ne derece etkin ve verimli şekilde
yerine getirirken kullanıcı merkezli tasarımı göz
kullanılabildiğinin ölçüldüğü bir kavramdır. Web
önünde bulundurması gerekmektedir. Kullanıcı
tasarımcıları geliştirdikleri sitelerin kullanılabilir
merkezli tasarım, kullanıcının ilgi ve ihtiyaçları
olmasını ve dolayısıyla kullanıcıları tarafından
doğrultusunda web üzerinde ürünleri kullanılabilir
beğenilmesini istemektedirler. Bu ihtiyaçtan
ve anlaşılabilir hale getirmektir. Burada dikkat
dolayı, sitelerinin bu kriterlere uygunluğunu
çeken nokta kullanıcının ne yapacağını bildiği
denetlemek için birçok değerlendirme yöntemi
ve ne olup bittiğini söyleyebildiği ürünlerin,
geliştirilmiştir. Web sitelerinin kullanılabilirliğinin
kullanılabilir ve anlaşılabilir olarak tanımlanadeğerlendirilmesi, tasarım sürecinin ayrılmaz bir
bilmesidir (Norman, 1990). Literatürde web
parçası haline gelmiştir. Delice ve Zegerek (Delice
sitelerinin kullanılabilirliği ve kullanıcı merkezli
ve Zegerek, 2011:98-108) çalışmalarında, Çok
tasarımının öneminin vurgulandığı çok sayıda
Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden Gri
çalışma bulunmaktadır.
İlişkisel Analiz (GİA) ve Gri Çoklu Karar Verme
(GÇKV) yöntemleri ile Türkçe içerikli e-haber
100
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
değerlendirmişlerdir.
Sonuç olarak,
edilmiş, kullanıcıların ve
İNCELENMESİ
web siteleri
değerlendiricilerin
e-haber web sitelerinin değerlendirilmesinde
keşfettiği yeni problemler arasındaki ilişki tespit
GİA ve GÇKV yöntemlerinin etkin bir şekilde
edilmiş, bu ilişki kullanılabilirlik problemlerinin
kullanılabileceğini belirlemişlerdir.
Yavuz ve Bafarklı kategorilerinde etkililiğin ve verimliliğin
1
kan (Yavuz ve Bakan, 2010:107-116) tarafından
aynı oranda etkin olduğunu göstermiştir. Sonuç
yapılan çalışma,Özet
Türkiye’de
ziyaretçi
sayısına
ikihazırlanan
yöntemin
de ücretsiz
ve birbiriyle
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
TUİK verileriolarak
kullanılarak
bu çalışma,
sanayi
ve içinde
konutlardayer
kullanılan
doğalgazamaçlı,
analizgösterilmiştir.
edilmesi
göre ilk yüz site
alan haber
rakip edilemez
olduğu
Daha iyi
başta gazeteleruygulanmıştır.
olmak üzere,
yapabilmek
için hala iki yönteme
Ayrıca web
hipotezsitelerinin
testleri uygulanarakdeğerlendirme
araştırma daha kapsamlı
içerik analizini kapsamaktadır.
Araştırmada veri
de ihtiyaç olduğu anlatılmıştır.
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
toplamak üzereedilen
istatistiksel
veri kaynağı
olarakiçin tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Şarman
(Şarman,
2007)
e-ticaret
varılmaktadır.
Sonuç
olarakçalışmasında,
tüketim
www.alexa.comaralığı
sitesinin
yanında
bilgifiyatlarda
içerikda azalma meydana gelmektedir.
Kw cinsinden
yükseldikçe,
sitelerinde kullanılabilirliği detaylı olarak inceleanalizi için 17 Anahtar
ölçütten
oluşan
değerlendirme
Kelimeler
: Elektrik,
miştir. Birinci bölümde kullanılabilirlik ile ilgili
formu kullanılmıştır. Değerlendirme formungenel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde 100
daki her bir kategori altında yer alan ölçütlerin
GAS PRICES
kişilikAND
birNATURAL
anket çalışması
yapılmıştır. Üçüncü
CONSUMPTION
değerlendirilmesi ACCORDING
var (1) ve TO
yok
(0) şeklindeRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
bölümde SPSS programı ile istatistik çalışmaları
HOUSES
puanlandırılarak analiz edilmiştir.
yapılmıştır. Son bölümde ise yapılan istatistiklerin
Uçak ve Çakmak
ve Çakmak,
sonuçları
değerlendirilmiştir.
Çalışmada, değerthe (Uçak
consumption
of electricity2009:278and natural gas used
in industry
298) çalışmalarında,
webfor
sayfalarının
tasarımında
lendirilen
sonuçlarla,
tasarımı
techniques
analysis. Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and the research
wasincelenen sitenin
ve kullanımındamade
etkinliğini
ölçmek için gerçekiçerik, fonksiyonellik, yeterlilik, dökümantasyon
leştirilen kullanılabilirlik çalışmaları hakkında
ve tutarlılık yönünden başarılı olduğu sonucuna
bilgi vermektedir. Ayrıca Hacettepe Üniversitesi
varılmıştır. Ancak söz konusu siteyi daha başarılı
Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü web sayfasıve kullanılabilir bir site haline getirebilmek için
nın kullanılabilirliğini ölçmek üzere yapılan bir
kullanıcıların algılama seviyelerini yükseltici
araştırmayı ve sonuçlarını da aktarmışlardır. Tan
çalışmaların yapılması gerektiği ve özellikle
ve arkd. (Tan vd., 2009:621-7), temel amacı,
yardım, hata giderimi, dökümantasyon konula4 farklı web sitesi üzerinden sezgisel analiz
rında daha derinlemesine ve kaliteli, basit ancak
(Heuristic Analysis) ile kullanıcı testleri(User
tatmin edecek derecede yeterli içerik sunulması
Tests) arasındaki verimlilik ve etkililik farkını
gerektiği belirtilmiştir.
açıklamak olan bir çalışma yapmışlardır. SoBerkman (Berkman, 2006) çalışmasında, sitelerin
nuçlar hem Sezgisel Analiz’ in hem de Kullanıcı
kullanıcı taleplerine cevap verebilme kapasitelerini,
Testlerinin farklı kullanım sorunları olduğunu
kullanılabilirlik ölçümü ile ilgili metodolojilerden
göstermektedir. Problemler şiddetine göre analiz
faydalanarak ortaya koymaya çalışmıştır. Çalışmanın
101
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
gerçekleştirildiği dönemde
en çok ziyaretçi aldığı
Allen ve arkd. (Allen vd., 2005:412-423),
İNCELENMESİ
web
belirlenen 20 adet Türkçe içerikli haber sitesi,
sayfalarının ekran görüntülerini değerlendirmeye
kullanılabilirlik ölçütleri ve arayüz özellikleri
uygun olarak geliştirilmiş Sezgizel Analiz (HeGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
açısından, Bilişsel Gözden Geçirme
(Cognitive
uristic Evaluation -HE) metodunu, gelişimini
1
Walkthrough-CW) metodolojisinden yola çıkılarak
ve söz konusu ekran görüntülerinin sonuçlarını
değendirmeye ve
analize
tabiYılları
tutulmuştur.
Webverileriaçıklamaktadır.
ek sanayi
olarak, çalışma HE
Özet
: 2012-2014
arasındaki TUİK
kullanılarak hazırlananBuna
bu çalışma,
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
tabanlı multimedya
(WBMM)
birleşik
veiledinatarafından
tanımlanan
sınıflandırılmış
problemşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
mik bir çevrimiçi
format içerisinde
çeşitli
metin,
süreç
örneklerini
ve bu problemler için
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanaraklerin
araştırma
daha kapsamlı
görüntü, ses ve animasyon
unsurlarını birleştirir.
tanımlanmış teknolojik çözümleri de sunmaktadır.
bulgular
elektrik ve doğalgaz uzmanı 18 adet
Mackey ve Ho edilen
(Mackey
vesonucunda;
Ho, 2006:386-409)
Bu çalışmada
4 kullanılabilirlik
çalışmalarında, aralığı
hem Kw
çevrimiçi
hem de sınıf
içida azalma
kağıt-tabanlı
(paper-based) ekran görüntülerini
fiyatlarda
eğitimi birleştiren
bir Kelimeler
yüksek: Elektrik,
lisans Doğalgaz,
dersinde,
veAnova,
toplam
Anahtar
Tüketim,incelemiş
Sanayi, Konut,
TUİK,108
Fiyat yorum yapmışlardır.
web tasarımını öğrenmek için Web Tabanlı
Her uzman yaklaşık bir saat içinde görevlerini
Multimedia (WBMM)’nın bir bölümüne erişen
tamamlamıştır. Yazarlar sorunların yaklaşık %70
ACCORDING
TO CONSUMPTION
TERMSönerisinde
OF INDUSTRY
AND
41 lisans öğrencisinden
topladığı
verileri analizRANGES
‘ineINçözüm
bulunmuşlardır.
Kullanıcı
HOUSES
etmişlerdir. Öğrencilerin yanıtlarının açıklayıcı bir
arayüzünün kağıt tabanlı ekran görüntüsünü
şekilde analiziniAbstract:
sağlamışlar
ve kullanılabilirlik
Heuristic
In this study
prepared by using data ofkullanan
TSI belonging
to the yearsEvaluation
of 2012-2014, (HE)’nin hızlı,
faktörleri ile öğrencilerin
algılama
performansları
ucuzprepared
ve kullanımının
olduğu gösterilmiştir.
analyzed. ANOVA
model
was applied to the study
with the usekolay
of different
arasındaki anlamlı
ilişkiyi (p<0.05) incelemek
Eraslan (Eraslan, 2005:83-90), e-ticaret içerikli
için Kendall’ın Sıra Korelasyon Katsayısı (Rank
ergonomik bir web sitesi tasarımı için gerekli
Correlation Coefficient) yöntemini uygulafaktörleri, literatür çalışmaları ve uzman görüşleri
mışlardır. Diğer yandan WBMM’nin, okuma,
yardımıyla belirlemiş, bu faktörleri AHP yönbilgisayar laboratuvarı, e-posta gibi dersin diğer
temi ile analiz etmiş ve ağırlıklandırmıştır. Bu
yönleri üzerindeki etkilerini de açıklamışlardır.
ağırlıklar tasarımın değerlendirilme aşamasında
Yılmaz (Yılmaz, 2006) elde edilen sonuçlar
kullanılmıştır.
doğrultusunda, akademisyenlerin kolay bir
Dursun (Dursun, 2004), eğitsel web sitelerinin,
şekilde oluşturup güncelleyebilecekleri kişisel
Web Tasarım Ölçeğinde yer alan kriterleri karbir web sitesi oluşturma sihirbazı geliştirilmesi
şılayıp karşılamadıklarını incelemiştir. Araştırma
amacı ile Gazi Üniversitesi’nde farklı alanlarda
tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 100 adet
çalışan akademisyenlerin kişisel web siteleri ile
eğitsel web sitesinin değerlendirilmesi sonucu
ilgili görüşlerini almış, tercihlerini araştırmış ve
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Web Tasarım
web tasarımındaki görsel kullanılabilirlik ilkeleri
Ölçeği ile incelenen eğitsel web sitelerine ilişkin
hakkındaki bilgilerini ölçmüştür.
102
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
göre,
eğitsel web sitelerinin,
rı, gerçek çevrimiçi değerlendirme yöntemleri ve
İNCELENMESİ
ulaşılan sonuçlara
görsel tasarıma ilişkin kriterleri, ortalama %55
uzman analizleri, geliştirilmiş ölçeğin geçerlilik
oranında; kullanıcılara sunulan hizmetlere ilişkin
ve güvenirlik analizi için kullanılmıştır. Doğan ve
kriterleri de ortalama %51 oranında
karşıladıkları
arkd. (Doğan vd., 2007:535-9), PHP ve MySQL
1
görülmüştür. Web siteleri hazırlanırken dikkat
kullanılarak ders içeriklerinin internet üzerine
edilen kriterlerin,
kitleye
eğitimTUİK
içe-verileriaktarılmasını
Özethedef
: 2012-2014
Yıllarıve
arasındaki
bu çalışma,
sağlayan
bir sanayi
web sayfası tasarımı
riklerine göre değişmediği
görülmüştür. Hassan
Tasarımın
büyük özelliği, kulşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakyapmışlardır.
ANOVAenmodeli
uygulanmıştır.
testleri uygulanaraklanıcıların
araştırma daha hiçbir
kapsamlıweb
ve Li’ nin (Hassan
ve Li, Ayrıca
2001)hipotez
çalışmalarının
tasarım bilgisine gerek
temel amacı; web
tasarımı
ve
gelişimindeki
içerik
olmaksızın
sayfanın
güncellemesini
hazırlanan
göre de
Elde
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
analizi için değerlendirme ve kullanılabilirlik
web ara yüzü ile kolaylıkla yapabilmesidir.
ölçütlerini göstermektir.
Çalışma
sonuçta,fiyatlarda
görselda azalma meydana gelmektedir.
yükseldikçe,
Hsu ve Hwang (Hsu ve Hwang, 2004:31-43)
tasarım, içerik, Anahtar
erişilebilirlik,
medya
Kelimeler :gezinme,
Elektrik, Doğalgaz,
çalışmalarında bağlantı çerçevesi kullanılarak
kullanımı, interaktivite ve tutarlılık olmak üzere
linkler ve ana sayfalar yeniden düzenlemişlerdir.
7 kategoride sınıflandırılmış
ve listelenmiştir.
Belirli
simgeleri
iletişimAND
hızını arttırmak için
ACCORDING
TOsorunlar
CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
Çalışma, incelemede
ortaya çıkan
üzerineRANGES
HOUSES
elemişlerdir. Son olarak bu geliştirme etkilerini
bir tartışma ile sonlandırılmıştır.
içinofbir
deney uygulanmıştır.
Abstract: In this study prepared by using data ofdeğerlendirmek
TSI belonging to the years
2012-2014,
the consumption
and natural gas used in industry and houses is statistically
2.2. Web Sitelerinin
Tasarımı ofİleelectricity
İlgili Çalışmalar
Sonuçlar
geliştirilen
link
kullanıcılaanalyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared
with the use
of metodunun
different
rın performansını arttırdığını ve kaldırılan belirli
Web tasarımı çalışması
çıkan
made more sonucunda
comprehensive.ortaya
The purpose
simgelerin kullanıcı memnuniyetinde önemli bir
web siteleri, günümüzde internette vakit geçiren
azalmaya sebep olmadığını göstermiştir. Schaik
kullanıcı sayısının hızlı bir şekilde artması ve
and Ling (Schaik and Ling, 2004:187-195), bilinsanların internet başında geçirdikleri sürelerin
gisayar destekli deneyleri kullanarak kullanımda
ciddi boyutlara ulaşması nedeniyle, firmalar için
estetiğin rolünü incelemişlerdir. 98 katılımcıyla
önemli bir bilgi sunma ve ekonomik araç olarak
çalışmayı yapmışlardır. Varyans analizleri ve
ortaya çıkmaktadır. Literatürde değerlendirmeler
ekran oranları için istatistiksel sonuçlar anlamlı
ve analizler yapılarak gerçekleştirilen birçok web
bulunmuştur. Sonuçlar estetik açısından tartışılsitesi tasarım çalışmaları bulunmaktadır. Hsu ve
mıştır ve tasarım önerileri geliştirilmiştir.
arkd. (Hsu vd., 2009:90-5) çalışmalarını iki aşamalı yapmışlardır; birinci aşamada web tabanlı
öğrenme ortamını değerlendirmek için delphi
tekniği ve sezgisel değerlendirme yöntemlerini
kullanmışlardır ve değerlendirme için bir ölçek
geliştirmişlerdir. İkinci aşamada anket çalışmala-
3. WEB SİTESİ KULLANILABİLİRLİĞİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ
Internetin gittikçe artan kullanımı birçok sorunu
da beraberinde getirmektedir. Web sitelerinin
103
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
sitelerin
kullanıcıların beklentileve memnuniyet ile yerine getirmeleridir
İNCELENMESİ
tasarımcıları,
(ISO
rini karşılamanın yanı sıra söz konusu sitelerin
9241, 1992/2001).
amaçlarını etkin bir şekilde yerine getirmesini
Yönetmeni
Kullanılabilirlik,
bir uygulamanın: kolay ve etkili
de beklemektedirler. Internette1 yer alan bilgilere
bir şekilde,Bölümü
belirli bir grup kullanıcı tarafından,
erişmek isteyen kullanıcıların, web sitelerinde yer
verilen özel bir destek ve eğitim ile, belirli göalan içeriğe nasılÖzet
erişecekleri
veYılları
webarasındaki
siteleriniTUİK
nasılverileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
: 2012-2014
revlerin yerine getirilmesi için, bir dizi çevresel
ve konutlarda yönelik
kullanılansoruların
doğalgaz ile
elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
daha etkin kullanacaklarına
ortaya
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılaraksenaryolar
ANOVA
modeli
içerisinde
kullanılma
kapasitesine
çıkmasına nedenuygulanmıştır.
olmaktadır.
Web
sitelerinin
bu
Ayrıca
hipotez
karşılık
gelirfiyatlarının
(Schakel,
Diğer
ve doğalgaz
tespit 1991:339-346).
edilmesi
hedefler doğrultusunda
geliştirilmesi ancak tüm
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
önde gelen araştırmacılardan Jacop Nielsen de
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
planlama ve tasarım
sürecini
kapsayacak
etkiniçin tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
kendivarılmaktadır.
kullanılabilirlik
tanımını
Sonuç olarak
tüketim beş temel unsur
bir değerlendirme
ileKw
gerçekleştirilebilir.
aralığı
cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
üzerinden yapmıştır (Nielsen, 1994). Bunlar:
Yapılan doğru değerlendirmelerle kullanılabilirliÖğrenilebilirlik, Verimlilik, Hatırlanabilirlik,
ğinde eksiklik olan Web siteleri daha kullanılabilir
Hatalar ve Memnuniyet unsurlarıdır.
ECONOMETRIC
ANALYSIS
bir şekle getirilebilir.
Kısaca tanımlamak
gerekirse
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
3.1.1.
Kullanılabilirlik
Çalışmalarının
Yararları
kullanılabilirlik; kullanıcıların etkileşim içinde
HOUSES
olduğu sistem ara yüzlerinin “öğrenilebilir”,
Günümüzde bilişim teknolojisi kullanımı zorAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
“etkin”, “hatırlanabilir”,
sayıdaand
hatadan
laşmaktadır.
Teknolojiyi
eğitim, sağlık, ulaşım,
the consumption “az
of electricity
natural gas used
in industry and
oluşan” ve “beğeni
sağlayan”
özelliklerde
olmasını
yönetim,
iletişim,
ve diğer alanlarda
techniques
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and eğlence,
the researchişwas
kapsar (Nielsen,made
1993:28-48).
Web sitelerinin bu
bir altyapı olarak kullanan insani bir dünya için
kriterlere uygunluğunu, kullanılabilirliğini değerteknolojileri önce insana hizmet etmesi için
lendirmek için farklı değerlendirme yöntemleri
geliştirmeliyiz. Kullanılabilirliğe olan ihtiyacın
ve kriterleri geliştirilmiştir.
artmasının bir sebebi de teknoloji ile beraber
kullanıcı profillerinin sürekli artması Tablo 3.1.’de
3.1. Kullanılabilirlik
(UTRLAB, 2009) görülmektedir.
Kullanılabilirlik; belirli bir kullanıcı grubunun,
belirli görevleri, belirli bağlamda etkili, verimli
104
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo
3.1. Dönemsel
Bilgisayar
Kullanıcı
Profili ve Problemleri
İNCELENMESİ
Bilgisayar Tipi
Dönem
Araştırma Makinaları
1950’ler
1
MuratKullanıcılar
Problemler
Güvenirlik, Tüm
programlama kullanıcılar
tarafından
yapılmaktaydı.
Bilim Adamları
Merkezi
1960Veri İşleme
Sonuçlardan etkilenen kullanıcı sayısı
Özet : 2012-2014
Yılları arasındakiUzmanları
TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu artmaktaydı.
çalışma, sanayi
Bilgisayarlar
1970’ler
Mühendisler
ve hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri
kullanılarak
1970’ler
Kullanılabilirlik problemleri görülmeye
Mini Bilgisayarlar
Diğer
Meslek araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri
uygulanarak
başlandı
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına
Alanları
Hemen
edilen bulgular sonucunda; sanayi
sektörüHemen
için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Makro Bilgisayarlar
1980’ler
Kullanılabilirlik temel bir problem haline geldi
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş
sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Tümgözlendiği
Kullanıcılar
Kelimeler öneminin
Tüketim,3.1.2.1.
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
KullanılabilirlikAnahtar
çalışmalarının
giderek
Tasarımcı
Açısından
Yararları
artması ile beraber bu çalışmaların organizasyonKullanılabilirlik problemlerinin çözümü bir web
larda ne gibi faydaları
olduğu daANALYSIS
araştırılmış
ve
ECONOMETRIC
OF ELECTRICITY
sitesinin
görselliğini
kalıcı
olarak olumlu etkileACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
ortaya konmaya başlanmıştır.
HOUSES
mekte, kullanıcının aklındaki ‘iyi düşünülmüş
Günümüzde webAbstract:
siteleriInkullanılabilirlik
çalışmave iyi yapılmış ürün – başarılı üretici izlenimini
this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
consumption
of electricity
in industry and houses
statistically
larının yararlarınıthekullanıcı
açısından
ve tasarımcı
pekiştirmektedir.
Buisdurum
kullanıcıların söz
forgrupta
analysis.inceleyebiliriz.
Moreover, tests of hypothesis
weresiteye
applied olan
and the
research was arttırmaktadır.
açısından olmaktechniques
üzere iki
konusu
bağlılıklarını
Kullanılabilirlik çalışmaları kurum dışından
3.1.2. Kullanıcı Açısından Yararları
danışmanlık hizmeti olarak alındığı durumlarda
tasarıma, farklı bir açıdan bakılması, geliştirilen
Kullanıcıların beklentilerini ve gereksinimlerini
fikirlerin zenginleşmesini ve ön yargıdan uzak
karşılayacak siteler geliştirilmesi kullanıcılar
değerlendirilebilmesini sağlamaktadır (UTRLAB,
açısından büyük yararlar sağlar. Kullanım deneyi2009).
minin daha rahat ve tatmin edici hale getirilmesi
ve kullanıcının teknolojik olarak yenilikçi ve
3.1.3. Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri
farklı sitelere daha çabuk uyum sağlayabilmesi
kullanıcılar açısından diğer faydalar arasında gösKullanılabilirlik, kullanıcı türlerine, kullanılan
terilebilir. Kullanılabilirlik çalışmaları sayesinde
araçlara, kullanıcıların bu araçlarla yaptığı işlere
kullanıcıların siteye uyum sağlaması kolaylaşabilir
ve çevre koşullarına bağlıdır.
ve bu durum hem sitenin hem de kullanıcının
i. Kullanıcı: Kullanıcı, belirli bir hizmet, ürün
veriminin artmasını sağlar.
veya sistemi kullanması beklenen hedef kitledir.
Kullanıcılar, kullanım isteklerine, demografik
105
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
EKONOMETRİK
3.2. Web
SayfalarıAÇIDAN
Kullanılabilirliğinin
tecrübe seviyelerine
ve o servis/ürün
İNCELENMESİ
Debilgilerine,
ğerlendirilmesi
ya da sistemin kullanımına yönelik eğitimlerine
göre gruplandırılabilirler. Yapılacak olan İnsanGüven Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
Web
sayfaları hazırlanırken, mümkün olduğunca
Bilgisayar Etkileşimi çalışmalarında
ilk
dikkat
1
çok sayıdaBölümü
kullanıcının web sitesini kullanması
edilmesi gereken, Kullanıcı Analizi (User Analyhedeflenir. Burada önemli olan, kullanıcıların,
sis) yapmaktır. Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
kendilerine sunulan sayfalarda kısa sürede, hata
şeklindedir.
Farklı analiz
teknikleri
kullanılarakyapmadan
ANOVA
modelisiteden memnun
ve hizmet
sağlayan
ii. Araç/Arayüz:
Kullanıcının
etkileşim
içinde
kalarak
amaçlarına
ulaşmalarını
olduğu, tasarımcılar
çıkartılmış
Sanayitarafından
ve konutlardaortaya
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi sağlamaktır. Bu
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Eldesırasında, geliştirnedenle web sitelerinde tasarım
ve genellikle tasarım sorunları içeren ürünlerdir.
me aşamasında
veya olarak
web tüketim
sitesi kullanımdayken
Bu ürünlerin kullanım
alanı,
amacıdüşüş
ve hedef
seviyesinde
varılmaktadır. Sonuç
değerlendirme oldukça önemlidir. Değerlendirme,
kitlesi açısından farklılık taşıyabilirler. İnsanAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
kullanılabilirliği değerlendirilen bir web sitesinde,
bilgisayar etkileşimleri açısından temel hedef,
problem varsa hemen çözüm şansı sağlar.
bu aracı/arayüzü kullanıcıların etkili, verimli ve
ECONOMETRIC
memnuniyet içinde
kullanabilmeleridir.
Web
sitelerinin
değerlendirilmesinde
iki nokta
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
HOUSES
ön plana çıkmaktadır: Tasarım ve içerik (Al ve
iii.Görev: Görev, kullanıcının etkileşim içinde
Tasarım açısından
olduğu araçla, yerine
Abstract:getirmeye
In this study çalıştığı
prepared byetkinusing data ofBahşişoğlu,
TSI belonging to2000:307-329).
değerlendirme
tipografi, grafik ve
liktir. Tasarım sorunu
araçlarda
bu görevin
analyzed.olan
ANOVA
model was
prepared with yapılırken
tablolar, çerçeveler, arka alan-boşluklar, kullayerine getirilmesimade
esnasında
kullanıcılar sorunlarla
nılan renkler ve sayfayı oluşturan diğer unsurlar
karşılaşırlar. Aynı aracı farklı kullanıcı grupları,
dikkate alınmaktadır. Web sitelerinin içerik olarak
farklı görevleri yerine getirmek için kullanabideğerlendirilmesinde ise, sitenin amacı, sunulan
lirler. Bu nedenle detaylı Görev Analizi (Task
bilgi ve hizmetler ile bağlantılar önem taşımakAnalysis) yapmak önemlidir.
tadır. December’a göre (December, 1994:12),
iv.Kavram: Kavram, yukarıdaki tüm unsurların
bir Web sitesindeki bilginin kalitesini oluşturan
içinde bulunduğu ortamdır. İçinde farklı kullanıcı
etmenler doğruluk, erişilebilirlik, kullanılabilirlik,
gruplarını, araçları ve görevleri barındırır. Aynı
anlaşılabilirlik ve anlamlılık olarak sıralanmakaraç ve kullanıcı, bir bağlam içinde farklı, başka
tadır. Quinn’e göre (Quinn, 1999:304-315), bir
bir bağlam içerisinde farklı davranabilirler. DolaWeb sayfasının içeriği sayfayı meydana getiren
yısıyla kullanılabilirlik testlerinde Kavram Analizi
en önemli unsurdur. Çünkü tasarım ne derece
(Context Analysis) temel işlemlerden birisidir.
başarılı olursa olsun, bir sayfanın içeriği zayıf
ise kullanımı sınırlıdır.
106
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
değerlendirilmesinde
tasarım ve
de özellikle koyu zeminlerde
İNCELENMESİ
Web sitelerinin
sanatsal olmayan
içerik öğeleri önemlidir. Aşağıdaki maddelerde,
karakterler tercih edilmeli.
genellikle web sitelerinin değerlendirilmesinde ön
Yönetmenigiriş sayfasının uzun olmamasına özen
ix.Sitenin
plana çıkan noktalara yer verilmektedir
(D’Angelo
1
Bölümü
gösterilmeli.
ve Little, 1998:71). Sözü edilen bu noktalar genel
değerlendirme Özet
kriterlerinden
ziyade,
spesifik
Sayfalardaki
gözden geçirilmeli,
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
TUİK verilerix.
kullanılarak
hazırlananbağlantılar
istatistiksel
olarak analiz kaldırılmalı.
edilmesi
kriterlerden oluşmuştur.
erişilemeyen
bağlantılar
i. Site farklı internet
tarayıcıları
xi.Sayfaların
yüklenmesini
engelleyecek ya
tüketim(Microsoft
aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
Explorer, Firefox, Chrome) tarafından görüntüda uzun zamanda yüklenmesine neden olacak
lenebilmeli. fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
yazılımlar
kullanılmamalı.
varılmaktadır.
ii. Arka plan dosyaları
fazla :yüklü
Sayfaların
için herkes taraAnahtar Kelimeler
Elektrik,olmamalı
Doğalgaz, Tüketim,xii.
Sanayi,
Konut, Anova,açılabilmesi
TUİK, Fiyat
(tercihen 5 KB’dan az).
fından kullanılan yazılımlarca açılabilen dosya
formatlarına yer verilmeli. Mutlaka farklı bir
ANALYSIS
iii.Arka plan öğesiECONOMETRIC
ile metnin uyumsuz
olmasınACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
dosya
formatına
yer verilmeli
dan kaçınmak lazım.
HOUSES
Bu şekildeki kriterler tüm web sitelerini değeriv.Arka plan için
kullanılabilecek
renkler
gri,data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Abstract:
by using
lendirirken
değerlendiriciye
yardımcı olsa da,
in industry and
beyaz veya açıkanalyzed.
renk, kullanılmayacak
ANOVA model was renk
appliedise
gruplandırılmış
halde
olmadığı
for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied and
the research
was için, spesifik bir
siyah olmalı. techniques
konuda değerlendirme yaparken zorlanmaya neden
v. Resim dosyalarının kullanımına dikkat edilolabilir. O yüzden bu şekildeki verileri kriterlere
meli. Gereksiz resimlere yer verilmemeli. İlgili
göre gruplandırmak daha doğru olacaktır. Bu
resim dosyalarının boyutlarına dikkat edilmeli.
şekilde bir gruplandırma sayesinde web sitesini
değerlendiren kişiler, istedikleri konuya göre
vi.Kullanıcıların bir sitenin yüklenişini beklerken
kolay bir şekilde siteyi değerlendirebileceklerdir.
bilgiye hızlı ulaşmak istedikleri unutulmamalı.
4. WEB SİTESİ DEĞERLENDİRME KRİvii. Boşluk kullanımına dikkat edilmeli. Web
TERLERİ
sitesini tasarlarken kullanım alanının önemli
olduğu gerçeği göz önünde bulundurmalı.
Web siteleri değerlendirilirken tercih edilecek
kriterler, web sitesinin amacına ve kullanıcının
viii. Sitenin sayfalarında bir tutarlılık olmalı
beklentisine göre değişmektedir. Değerlendirilecek
(kullanılan format, dil ve karakterler açısından)
olan web sitesi bir alışveriş sitesi, bir haber sitesi,
Puntolar okumayı zorlaştırmamalı. Web sitelerineğitim içerikli bir site ya da bir oyun sitesiyse
107
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
farklı kriterlere göre değerlendirilir.
Değerlendirme
lık, benzersizlik ve değer, bağlantı yolları, yazım
İNCELENMESİ
kriterleri özel gruplar halinde sınıflandırılmalı
şekli ve kalitesi, hedef kitle ve kullanıcı, tanıtımlar
ve değerlendirme amacına göre bu kriterler
ve eleştiriler, tasarım ve düzen, bağlanabilirlik,
kullanılmalıdır. Bu konuda yapılan
bir çalışmada
işlerlik, maliyet olarak sıralanmaktadır.
1
(Kurbanoğlu, 2002:11-25), web siteleri için söz
Web sitesi değerlendirme kriterleri sınıflandırmak
konusu olabilecek
ölçütleri
18verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Özet :değerlendirme
2012-2014 Yılları arasındaki
TUİK
istenirse aşağıdaki şekilde yapılması değerlendirme
ve konutlarda
kullanılan
genel başlık altında
toplanmış
ve doğalgaz
açıklanmıştır.
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakkolaylığı
hazırlanan açısından
çalışmada ANOVA
yararlı modeli
olacaktır.
Söz konusu ölçütler;
amaç,
kapsam,
bütünlük,
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez testleri
içerik, doğrulukSanayi
ve doğrulanabilirlik,
güvenirlik,
4.1. Değerlendirme Kriterlerinin Sınıflandıyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilen bulgular
sonucunda; sanayi
aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
tarafsızlık, güncellik,
kabul edilebilirlik
ve tutarlırılması
HOUSES
Şekil 4.1. Değerlendirme Kriterlerinin Temel Sınıflandırması
Şekil 4.1.’de kriterler için 5 ana sınıf belirlenmiş,
bu 5 sınıftan içerik, tasarım, özgünlük ve etkinlik
sınıfları da 2’şer alt sınıfa ayrılmıştır. Ana sınıfların
sayısı karışıklığı önlemek için çok fazla tutulmamıştır. Aynı zamanda alt gruplara ayırma işleminde
de aynı maksatla (karmaşıklığın önüne geçmek
için), daha genel amaçlı sınıflar belirlenmiştir. Bir
web sitesi değerlendirilirken göz önüne alınan
temel faktörler göz önüne alınmaya çalışılmıştır.
Çünkü web sitesi değerlendirilmek istendiğinde,
web sitesinin misyon ve vizyonuna bağlı olarak
çok ayrıntılı faktörlerde ortaya çıkabilmektedir.
Bu çalışmada amaç, temel olacağı düşünülen
faktörleri sınıflandırmaktır.
Aşağıda sınıflandırmadaki maddeler kısaca anlatılmaktadır.
4.1.1. İçerik
Web sayfaları incelenirken göz önüne alınan
değerlendirme kriterlerinden birisi içeriktir. Bu
çalışmada, çok karışık, değerlendiriciler için
uygulaması kolay olması açısından içerik kriteri
yazım ve dilbilgisi içeriği ve konusal içerik grup-
108
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
Yazım
ve dilbilgisi içeriğinde
açısından büyük önem taşımaktadır. Sitenin işleyişi
İNCELENMESİ
larına ayrılmıştır.
genellikle yazı tipleri, boyutları, doğru yazım ve
nedeniyle güvenlik açıklarının oluşabilme ihtimali,
tutarlılıktan bahsedilmiştir ve genel alt maddelekullanıcıyı siteyi kullanmaktan vazgeçirecek olan
rine ayrılmıştır. Konusal içerikte
ise en önemli
en önemli sebeplerden birisidir.
1
madde tutarlılık ve bilgilerin doğruluğudur. Bu
4.1.5. Etkinlik
grup da yine enÖzet
yaygın
ölçülen
kriter
gruplarına
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
ayrılmıştır.
Kullanım
etkinliğinde
bir web
sayfasının kullanım
odaklılığı,
istatistikleri vb. göz
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraksıklığı,
araştırma kullanıcı
daha kapsamlı
4.1.2. Tasarım Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
önüne alınırken, tasarım etkinliğinde genellikle
edilen
bulgular sonucunda;
ve doğalgaz işlevsellik gibi
Kriterlerin tasarım
grubunda,
iki faktörsanayi
gözsektörü
önüneiçin tüketim
hatırlanabilirlik,
ilgi çekicilik,
alınmıştır: Görsel
Tasarım
ve İşlevsel
Tasarım.
faktörlerin
etkili olacağı düşünülmektedir.
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
Görsel tasarımı Anahtar
iyi olarak
nitelendirilebilecek
Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz,bir
5. WEB SİTESİ DEĞERLENDİRME KRİsite, yüksek kalitede, amaca uygun ve verdiği
TERLERİ İÇİN AHP YÖNTEMİ KULLAmesajı destekler nitelikte gözü rahatlatan bir
AND NATURAL
GAS PRICES
NILARAK
DEĞERLENDİRME
AĞIRLIĞI
ACCORDING
TO CONSUMPTION
kompozisyonu olmalıdır.
Kullanılan
görsel dilinRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
BELİRLENMESİ
HOUSES
bir bütünlük içinde olması ve site üzerindeki öğelerin bu amaca Abstract:
hizmet eden
tasarlanmış
bölümünde,
In this şekilde
study prepared
by using data ofÇalışmanın
TSI belonging to bu
the years
of 2012-2014,web sitelerinin
olması gerekmektedir.
Benzermodel
şekilde
işlevsel
kullanılabilirlik
değerlendirmesi
analyzed. ANOVA
was applied
to the study
prepared with the
use of different için bir önceki
tasarımı iyi olarak
nitelendirilebilecek bir sitede,
bölümde sınıflandırılan temel kriterler arasında
kullanıcının son derece rahat kullanımı büyük
ağırlıklandırma yapılmıştır. Bu ağırlıklandırmaönem taşımaktadır. Gruplandırmalar bu faktörler
nın amacı, kullanıcıların web siteleri hakkındaki
düşünülerek yapılmıştır.
görüşlerini belirtirken hangi kriterlere daha fazla
önem verdiklerini vurgulamaktır. Web sitelerinin
4.1.3. Özgünlük
kullanılabilirlikleri değerlendirilirken 5 temel kriter
Beğenilen içerikler hakkında araştırma yapılıp
(içerik, tasarım, kapsam, özgünlük ve etkinlik)
konuyu farklı açılardan ele almak sitenin orijinal
ile değerlendirilebileceğinden söz edilmişti. Bu 5
olmasına katkı sağlayacaktır. Özgünlük denildiğinde
temel kriter ve varsa her birinin bir alt kriterlerinin
akla genellikle teknolojik alandaki özgünlükler
değerlendirmede hangi oranda etkili oldukları
ve yeni, yaratıcı tasarımlar gelmektedir.
kullanıcı görüşleri alınarak değerlendirilmiştir.
4.1.4. Kapsam
Web sitelerinin tarayıcı, işletim sistemi vb. farklı
platformlar üzerinde çalışabilmesi kullanılabilirliği
Değerlendirme kriterlerinin ağırlıklarının hesaplanmasında AHP (Analitik Hiyerarşik Proses)
yöntemi uygulanmıştır. Yöntemin uygulanması ve
109
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
hesaplamalar için Super
Decisions 2.2 programı
3. Adım: Özvektörün (Göreli Önem Vektörünün)
İNCELENMESİ
kullanılmıştır.
Belirlenmesi,
Güven Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni
AHP yönteminin adımları kısaca aşağıdaki
gibi
4. Adım:
Özvektörün Tutarlılığının Hesaplanması,
1
hatırlanabilir;
5.Adım: Hiyerarşik Yapının Genel Sonucunun
1. Adım: Hiyerarşik
Oluşturulması,
Edilmesi.
Özet : Yapının
2012-2014 Yılları
arasındaki TUİK verileriElde
kullanılarak
şeklindedir. Farklı Matrisleri
analiz teknikleri
hazırlananağırlıklandırma
çalışmada ANOVA değerlendirmesi
modeli
2.Adım: İkili Karşılaştırma
(A)kullanılarak
ve
Yapılan
için
Üstünlüklerin Belirlenmesi,
Adım
1’de fiyatlarının
bahsedilen
hiyerarşik yapısı
ve doğalgaz
tespitAHP
edilmesi
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
Super Decisions bilgisayar programında Şekil
5.1’ de
görüldüğü
gibi
oluşturulmuştur.
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
Tablo
5.1. AHP
Ölçeği
Anahtar Kelimeler : Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,Önem
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK, Fiyat
Önem Değerleri
1
Tanımları
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYDeğer
AND NATURAL
GAS PRICES
Her iki faktörün eşit
öneme sahip olması durumu
HOUSES
3
1. Faktörün 2. faktörden daha önemli olması durumu
5 the consumption of 1.
Faktörün
faktörden
çokinönemli
durumu
electricity
and2.natural
gas used
industryolması
and houses
is statistically
Moreover,2.tests
of hypothesis
andöneme
the research
7 techniques for analysis.
1. Faktörün
faktöre
nazaranwere
çok applied
güçlü bir
sahipwas
olması
9
2,4,6,8
durumu
1. Faktörün 2. faktöre nazaran mutlak üstün bir öneme sahip olması durumu
Ara değerler
110
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Abstract:
In this
study prepared by using
data of TSI
belonging to the years ofİçin
2012-2014,
Şekil 5.1. Web
Sitesi
Değerlendirme
Kriterleri
Ağırlıklandırması
Hiyerarşik Yapı
bahsedilen
matrisitests
için
değişmenin
hızıandsaptanmak
techniqueskarşılaştırma
of hypothesis
were applied
the research istenirse
was
Adım 2’de
10 kullanıcıdan Tablo 5.1.’de yer alan AHP önem
ölçeğine göre ağırlıklar arasında karşılaştırmalı
bir değerlendirme yapmaları istenmiştir. Değerlendirmeler sonucunda her bir karşılaştırma için
geometrik ortalamalar alınmış ve son değerlendirme
matrisi oluşturulmuştur. Geometrik ortalama, birim
değerlerinin (gözlem sonuçlarının) birbirleriyle
çarpımlarının, n birim sayısı olmak üzere, n’inci
dereceden köküne denir. İstatistiksel araştırmalarda gözlem sonuçları arasındaki oransal farkların
mutlak farklardan daha önemli olduğu durumlarda geometrik ortalamaya başvurulur. Diğer bir
ifade ile gözlem sonuçlarının her biri bir önceki
gözlem sonucuna bağlı olarak değişiyorsa ve bu
geometrik
ortalama sağlıklı sonuçlar verir. Geometrik ortalama kısaca G harfi ile gösterilir. Birim değerleri
x1, x2, ... , xn gibi gösterilirse geometrik ortalama
aşağıdaki gibi yazılır:
G=
(1)
Denklem (1)’ e göre alınan geometrik ortalama
sonuçları genellikle ondalıklı sayı olarak çıkmaktadır. AHP önem ölçeği ve Super Decisions
programı verileri tamsayılardan oluştuğu için
geometrik ortalama sonuçları en yakın tamsayıya yuvarlanmıştır. Yuvarlamalar sonucunda
karşılaştırma matrisi oluşturulmuştur.
111
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK
Tablo
5.2. Değerlendirme
Kriterleri Karşılaştırma
Tablosu
İNCELENMESİ
KRİTERLER
İçerik
Tasarım
Kapsam
Özgünlük
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
İçerik
1
2
5
4
Tasarım
1/2
1
4
4
1
Kilis 7 Aralık
Bölümü 1
Kapsam
1/5
1/4 Üniversitesi, Elektrik-Enerji
1
Özgünlük
1/4
1/4
1
1
Etkinlik
1/5
1/4
2
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan1bu çalışma, sanayi
Etkinlik
5
4
1/2
1
1
HOUSES
the consumption ofŞekil
electricity
natural Karşılaştıma
gas used in industry
5.2.andKriter
Verileri
Adım 3’ te programın
verileri,
karar matrisindeki
n.’ye bölünerek
üçüncü
made more
comprehensive.
The purpose was to elemanı
determine electricity
and natural gas
prices
bir vektör elde
veriler doğrultusunda eklenmiştir.
edilir. Bu üçüncü vektörün elemanları toplanır ve
eleman sayısına bölünürse, en büyük öz değer
Kriterler değerlendirilirken aralarında tutarlılık
λmax için yaklaşık bir değer elde edilir. Bu λmax
olup olmamasının incelenmesi sonucu etkileyen
değeri n değerine ne kadar çok yakınsa bulunan
bir durumdur. Karşılaştırma matrislerinde tutarsonuçlar da o kadar tutarlı olur (Tekeş, 2002: 78).
sızlık bir dereceye kadar kabul edilebilmektedir.
Tutarsızlık oranı, tutarlılık indeksi (T.İ.) ile rasgele
Bu nedenle, yöntem tutarsızlık oranının (T.O.)
indekse (R.İ.) bağlıdır. Tutarlılık indeksi (T.İ) şu
0.10’dan küçük olmasını öngörmektedir (Saaty,
şekilde hesaplanır;
1991:1-9). Bu oranın bulunması için, elde edilen
önem vektörü ile ikili karşılaştırma matrisi çarpılarak T.İ. =
(2)
yeni bir vektör elde edilir. Elde edilen vektörün
Rasgele indeks değeri, n kriter sayısına bağlı
birinci elemanı, bulunan göreli önem vektörünün
olarak belirlenmektedir.
birinci elemanına, ikinci elemanı ikinciye ve n.
112
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ
Tablo 5.3.FİYATLARININ
Rassallık İndeksleri
İNCELENMESİ
n
RI
n
RI
1
0
9
1,45
2
3 KORKMAZ,
4 Hakan AÇIKGÖZ
5
6
Murat
0
0,52
0,89
1,11
1,25
10
11
12
13
14
1
1,49 Kilis 7 Aralık
1,51 Üniversitesi,
1,48 Elektrik-Enerji
1,56 Bölümü1,57
7
1,35
15
1,59
8
1,40
Bu durumda tutarsızlık
oranı (T.O.)
denklemTUİK
3’teverileriÖzgünlük
kriteri ağırlığı,
Özet : 2012-2014
bu çalışma, sanayi,
teknikleri kullanılarakEtkinlik
hazırlanankriteri
çalışmada
ANOVA modeli
ağırlığı,
sembolleri
ilesonuca
gösterilecek
göre de
gidilmiştir.olursa;
Elde
Adım 4’te bahsedilen
ve denklem 3’te verilen
varılmaktadır.sırasında
Sonuç olarak
Değerlendirme
entüketim
çok ağırlık içerik kriaralığı
Kw
tutarlılık hesaplamasınacinsinden
göre yükseldikçe,
tutarsızlıkfiyatlarda
oranıda azalma meydana gelmektedir.
görüldüğü gibi hesaplanabilir.
şeklindedir. Farklı analiz
terinde olup yaklaşık
= %44 oranındadır. Bu
Anahtar
Kelimeler : Elektrik,
Doğalgaz,ve
Super Decisions
programıyla
hesaplanmış
kriteri tasarım kriterinin ağırlığı yaklaşık olarak
T.O.=0,02220 olarak belirlenmiştir. Bu uygulama
%30 ile takip eder. Kapsam kriteri
ECONOMETRIC
için tutarsızlık oranı
beklenen değerlerdedir
ve
iseINyaklaşık
olarak
= %7 ağırlık oranıyla
TERMS OF
INDUSTRY AND
HOUSES
tutarlıdır.
en düşük ağırlığı göstermektedir.
Abstract:çıktısı
In this study
using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Adım 5 için program
Şekilprepared
5.3.’tebygörülBeş temel kriterin ağırlıkları ile birlikte kullanıthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
cılarawere
bir applied
alt kriter
grubu
ağırlıkları
and the
research
was
analyzed.
düğü gibi olmuştur.
Şekil 5.3. Temel Kriterlerin Ağırlık
Sonuçları
İçerik kriteri ağırlığı,
Tasarım kriteri ağırlığı,
Kapsam kriteri ağırlığı,
,
,
,
ile ilgili de
karşılaştırma yaptırılmıştır. Bu karşılaştırmalar
sonucunda Şekil 5.4’ deki sonuçlar elde edilmiştir.
Kullanıcı görüşlerine göre içerik kriterinin alt
kriterleri arasında konu içeriği, yazım ve dilbilgisi
içeriğine göre 3/1 oranına daha fazla önemsenmektedir. Etkinlik alt kriterleri arasında yine 3/1
oran görülmektedir. Tasarım alt kriterleri ağırlıkları
arasında 1/1 oranla eşitlik söz konusudur. Kullanıcılar her iki alt kriterin de değerlendirmeye eşit
katkı sağlayacağı görüşündedirler. Ve özgünlük
alt kriterlerinden yenilikçi ve yaratıcı yaklaşım
kriterinin teknolojik özgünlük kriterine göre
yaklaşık olarak 5/1 oranla daha ağırlıklı olduğu
görüşüne varılmıştır.
113
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
1
Şekil
5.4. Altfiyatlarda
Kriterlerin
Ağırlık
yükseldikçe,
da azalma
meydana Sonuçları
gelmektedir.
Alt kriterler de kendi içlerinde ağırlıklandırıldıktan sonra iki seviye kriter grubuna göre genel bir
ağırlık tablosu oluşturulmuştur.
HOUSES
Tablo 5.4. Web Sitesi Değerlendirme Kriterlerinin Ağırlık Sonuçları
in industry
and houses
is statistically
KRİTERLER
KRİTER
ÖNEM
AĞIRLIĞI
0,43979
1. İçeriktechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
1.1.Yazım ve Dilbilgisi İçeriği
0,32984
1.2.Konu İçeriği
0,10995
0,30382
2. Tasarım
2.1.Görsel Tasarım
0,15191
2.2.İşlevsel Tasarım
0,15191
3. Kapsam
0,07294
4. Özgünlük
0,08673
4.1.Teknolojik Özgünlük
0,01445
4.2.Yenilikçi ve Yaratıcı Yaklaşım
0,07228
0,09673
5. Etkinlik
5.1.Kullanım Etkinliği
0,07255
5.2.Tasarım Etkinliği
0,02418
114
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
sitesi
yapılan sınıflandırmasitesinin özellikle farklı işletim
İNCELENMESİ
Herhangi bir web
sistemlerinde ve
platformlarda çalışabilmesinin önemli olduğu
ya göre değerlendirilecek olduğunda Tablo 5.4’
düşünülerek bir kriter sınıfı olarak belirlenen
te görünen kriterlerin ağırlıkları göz önünde
kapsam kriteri en az ağırlığı almıştır. Kullanıcıbulundurularak değerlendirilirse
doğru bir de1
ların çoğunlukla bir web sitesinin içeriğine önem
ğerlendirme olacağı düşünülmektedir.
sonucuna
varılmıştır.
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriverdikleri
bu çalışma,
sanayi
6. SONUÇ
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak7.hazırlanan
KAYNAKLAR
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
Bir web sayfası oluşturulurken amaç, hedeflenen
AL, U.,göre
BAHŞİŞOĞLU,
H.K.,
kullanıcı grubunun
bilgihareket
gereksinimlerini
karşılayönünde
istatistik bulgulara
Elde (2000). “Türkiedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim ye’deki
elektrik ve
doğalgaz
Üniversite
Kütüphanelerine
ait Web
mak olmalıdır. Bu
amaç doğrultusunda tasarlanan
Sitelerinin
içerik açısından değerlendirilmesi”
Kw cinsinden
yükseldikçe,
gelmektedir.
web sayfalarınınaralığı
kullanıcılar
tarafından
nefiyatlarda
ölçüdeda azalma meydana
Bilgi
Dünyası,
1 (2),
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat307-329
kullanıldığı, sunduğu
bilgilere
ne düzeylerde
ulaşıldığı kullanıcılardan geri bildirim alınması
ALLEN, M., CURRIE, L.M., BAKKEN, S.,
sonucunda elde edilen
nitel veANALYSIS
nicel verilerin
ECONOMETRIC
OF ELECTRICITYPATEL,
AND NATURAL
GAS PRICESJ.J., (2005). “HeuL.V., CİNİMO,
değerlendirilmesi ile mümkün olabilmektedir.HOUSES ristic evaluation of paper-based Web pages:
A simplified inspection usability methodoBu çalışmada detaylı
yapılan
literatür
araştırması
Abstract:
In this study
prepared
the consumption of electricity and natural gas used inlogy”,
industry Journal
and housesofis Biomedical
statistically
Informatics,
sonucunda ilk olarak,
sayfalarının
analyzed. web
ANOVA
model was kullanıapplied to the study prepared with the use of different
for analysis. Moreover, tests of hypothesis 39,
were412–423
labilirliğinin en techniques
uygun şekilde
ölçülebilmesi için
gerekli olan temel kriterlerin sınıflandırması yapılBERKMAN, M.İ., (2006). “Türkçe İçerikli Haber
mıştır. Kriterler içerik, tasarım, özgürlük, kapsam,
Sitelerinde Kullanılabilirlik Değerlendirmesi
etkinlik olmak üzere 5 temel sınıfa ayrılmış, daha
Ve Analizi.”, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir
sonra bu sınıflar detaylandırılmıştır. Yapılacak
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
olan uygulama çalışmalarında kullanılabilecek
D’ANGELO, J., LITTLE, S. K., (1998). “Sucbir kaynak olacağı düşünülen çalışmada çok
cessful Web pages: What are they and do
uzun ve detaylı bir sınıflandırmadan kaçınılmış,
they exist Information Technology and Libbir web sayfasının en kolay ve doğru şekilde ne
raries”, Information Technology & Libraries,
türlü verilerle değerlendirilebileceği düşünülmüş
17 (2), 71
ve böyle bir sınıflandırma yapılmıştır. Sınıflandırmanın yapılmasının ardından son bölümde,
DECEMBER, J., (1994). “Challenges for web
AHP metodu kullanılarak kriterlerin ağırlıklaninformation providers. Computer-mediated
dırılması yapılmıştır. Kullanıcı görüşüne dayalı
Communication”, Computer-Mediated Comolarak yapılan uygulama sonucunda, bir web
munication Magazine, 1 (6), 12
115
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ZEGEREK,
S., (2011). “Gri
web”, Science Direct Computers & Industrial
İNCELENMESİ
DELİCE, E.K.,
Engineering, 47, 31–43
İlişkisel Analiz ve Gri Çoklu Karar Verme
Yöntemleri İle E-Haber Web Sitelerinin
Yönetmeni
HSU,
C., YEH, Y., YEN, J., (2009). “Development
Değerlendirilmesi”, 17. Ulusal
Ergonomi
1
Bölümü
of design
criteria and evaluation scale for
Kongresi Bildiri Kitabı, 98-108
web-based learning platforms”, International
Journal
of Industrial
39, 90–95
DOĞAN, N., ŞEN,
Ş., SAYAN,
ve konutlarda
kullanılan H.H.,
doğalgaz(2007).
istatistiksel
olarak analiz Ergonomics
edilmesi
“İçerik Yönetim
Sistemi ile Örnek Bir Web
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakISO
araştırma
daha
9241
(1992/2001).
Ergonomics Requirements
Sanayi veAkademik
konutlarda tüketim
aralıklarına
Sayfası Tasarımı”,
Bilişim’07
- IX.
forgöre
Office
withgidilmiştir.
Visual Elde
Display Terminals
de sonuca
Akademik edilen
Bilişim
Konferansı
Bildirileri,
bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim (VDTs),
elektrikInternational
ve doğalgaz
Geneva:
Organization
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
535-539
for Standardization
Kelimeler
: Elektrik,
DURSUN, Ö.Ö.,Anahtar
(2004).
“Eğitsel
Web Sitelerinin
KILIÇ, E., GÜNYAR, Z., (2006). “Web Site TaGörsel Tasarım Kriterlerine ve Kullanıcılara
sarımlarında Kullanılabilirlik Değerlendirme
Sunulan Hizmetlere
Göre Değerlendirilmesi”,
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF ELECTRICITYYöntemlerinin
AND NATURAL GAS
PRICES
Önemi”
Akademik Bilişim, 1
Yüksek Lisans Tezi, Anadolu ÜniversitesiHOUSES
KURBANOĞLU, S., (2002). “Www Bilgi
ERASLAN, E., (2005).
Sitelerinin
Abstract:“E-Ticaret
In this study Web
prepared
by using data of TSI belonging
to the yearsDeğerlendirilmesi”,
of 2012-2014,
Kaynaklarının
Hacetthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
Ergonomikanalyzed.
Açıdan ANOVA
İncelenmesi”,
11.
Ulusal
model was applied to the study tepe
prepared
with the useEdebiyat
of differentFakültesi Dergisi
Üniversitesi
Ergonomi Kongresi
Bildiri Kitabı, 83-90
19(1),
11-25
electricity
and natural gas prices
HASSAN, S., Lİ, F., (2001). “Identifying Web
Usability Criteria : The ‘Scanmic’ Model”
Management Science, 2001(3),Scotland
HAFLEY, B., MORRİS, J., (1995). “An introduction to the Internet and the World Wide
Web”, CHI’95 Mosaic of Creativity, 365-366
HOLLNAGEL, E., (1997). “Cognitive ergonomics: it’s all in the mind” Ergonomics
40(10), 1170-1182
HSU, C., HWANG, S., (2004). “A study of interface design improvement in an engineering
data management system on the world wide
MACKEY, T.P., HO, J., (2006). “Exploring the
relationships between Web usability and
students’ perceived learning in Web-based
multimedia (WBMM) tutorials” Computers
& Education, 50, 386–409
NİELSAN, J., (1993). “Usability engineering”,
Academic Press, 28-48
NİELSAN, J., (1994). “Usability Inspection
Methods”, Academic Press, USA
NİELSAN, J., (2012). (05.02.2016 tarihinde
erişildi).https://www.nngroup.com/articles/
usability-101-introduction-to-usability/
116
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
NORMAN, D.A., (1990).
“The design of everyday
kullanılan tabancaların
İNCELENMESİ
bulanık uygunluk
things”, Doubleday, Newyork
indeksli Analitik Hiyerarşi Prosesi ile karşıMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
laştırılması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Güven
QUİNN, B., (1999). “Missing links:
a Grup
survey
Tezi, İstanbul Teknik üniversitesi, Fen Bilimleri
1
Kilis 7 web
Aralık pages”,
of library systems department
Enstitüsü, İstanbul
Library Hi Tech, 17 (3), 304-315
UÇAK, N.Ö., ÇAKMAK, T., (2009). “Web Sayfası
ve
konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile Conelektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
SAATY, T.L., (1991).
“Some
Mathematical
çalışmada ANOVAÖlçülmesi:
modeli
Kullanılabilirliğinin
Hacettepe
cepts of theuygulanmıştır.
Analytic Ayrıca
Hierarchy
Process.”,
hipotez testleri
Üniversitesi
Bilgi tespit
ve Belge
Yönetimi Bölümü
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve
edilmesi
Behaviormetrika,
29, 1-9
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
Web Sayfası Örneği”, Türk Kütüphaneciliği,
(2), 278-298
SHACKEL, B.,fiyatlarının
(2009).genel
“Usability-context,
fra- sonucuna23varılmaktadır.
seviyesinde düşüş gözlendiği
mework, definition, design and evaluation”,
UNESCO,
(2002).
“Information
and CommunuAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
Human factors
for informatics usability,
cation Tecnologies In Teacher Education a
21(5,6), 339-346
Planning Guide”, http://unesdoc.unesco.org/
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN
TERMS OF INDUSTRY AND
images/0012/001295/129533e.pdf,
(10.02.2016
SCHAİK, P., LİNG,
J., (2004).
“The effects of
HOUSES
tarihinde erişildi.)
screen ratio and order on information retrieval
in web pages”,
Displays,
24,prepared
187–195
Abstract:
In this study
UTRLAB,
(2009).
“Dünya
Kullanılabilirlik Günü
in industry
and houses
is statistically
Sunumu”
ŞARMAN, Ö., techniques
(2007). for
“Bir
e-Ticaret
Sitesinde
analysis.
Moreover,
tests of hypothesisSemineri
were applied
and the research was
Bireysel Farklılıkların ve Tasarımın İstatistiksel
YAVUZ, U., BAKAN, U., (2010). “Türkiye’de Web
Analizi.”, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir
Tabanlı Haber Sitelerinin Tasarım-Ergonomi
Üniversitesi
Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi.”, Sanat
Dergisi, 18, 107-116
TAN, W., LİU, D., BİSHU, R., (2009). “Web
evaluation: Heuristic evaluation vs. user
YILMAZ, S., (2006). “Web Sayfalarının Görsel
testing”, International Journal of Industrial
Kullanılabilirliği”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi
Ergonomics, 39, 621–627
Üniversitesi
TEKEŞ, M., (2002). “Çok ölçütlü karar verme
yöntemleri ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde
117
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
EXTENDED
ABSTRACT
Cognitive ergonomics researches
how would be communication and interaction between people
1
and information systems in the science of ergonomics. Usability is a quality attribute that assesses
how easy user interfaces
are Yılları
to use.
Website
usability
is a concept
thatbucan
measure
Özet : 2012-2014
arasındaki
TUİK
hazırlanan
çalışma,
sanayi that a web site
ve konutlarda
kullanılan
tüketiminin
analiz Web
edilmesi
can be used how
efficently
and effectively
to achieve
a istatistiksel
specific olarak
purpose.
site usability can
evaluate whether
user interface
is used
easily
or not.araştırma
It refers
methods
of enhancing the ease of
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak
dahato
kapsamlı
use. Usability studies
have been made in many areas in the past to the present. Usability studies are
edilen bulgular
sonucunda;
sektörü If
içinatüketim
aralığı
elektrik not
ve doğalgaz
a necessary condition
to survive
onsanayi
the web.
number
ofarttıkça,
conditions
provided on the Web
page, users willaralığı
leave
site. yükseldikçe,
For example,
if dausers
the information they seek in a
Kwthe
cinsinden
fiyatlarda
azalmacannot
meydanaaccess
gelmektedir.
short time, theyAnahtar
leave. Kelimeler
Designers
must take into account the criteria of usability during the new web
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
site design. Because if users are forced using the site initially, it can be difficult to compensate for
their negative thoughts about the site. While creating a website, the purpose should be to meet the
information needsACCORDING
of the intended
user groups.RANGES
In thisINstudy,
was
studied onAND
usability criteria that
TO CONSUMPTION
TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
to be considered while designing websites. Literature contains several studies about the website
usability. The main
aimInofthismost
thesebystudies
how
can
be designed
more
ergonomically website.
Abstract:
studyof
prepared
using data
of TSI
belonging
to the years
of 2012-2014,
Situated studiesanalyzed.
in the ANOVA
literature
canwas
beapplied
analyzed
twoprepared
categories
such
website usability and
model
to theinstudy
with the
use as,
of different
evaluation, design
of website. In most of usability studies were determined various criteria and was
made evaluation of some websites according to these criteria. These criteria were developed for the
purposes of the evaluated web site. In the website design works it had been studied to design usercentered website. Many method was used for website usability evaluation studies in literature, such
as Heuristic Evaluation (HE) method, Gray Relational Analysis and Grey Multiple Decision Making methods, Survey method, Kendall’s Rank Correlation Coefficient method, Analytic Hierarchy
Process (AHP) method. The main purpose of this work is related to the general website evaluation
criteria . For this purpose, various studies and user opinions have been investigated in the literature.
Primarily the general evaluation criteria was determined taking into account the general user requests.
Website evaluation criteria have been divided into five categories; content, design, originality, scope
and efficiency. Content criteria is devoted to groups as spelling and grammar content and topical
content. In spelling and grammar content have been examined generally fonts, sizes, correct spelling
and consistency. In the topical content the most important ingredients are consistency and accuracy
of the information. Design criteria is devoted two subgroups: Visual Design and Functional Design.
Scope criteria have been also detailed for such reasons.Browsers and operating systems of the web118
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:66&K:141
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
important
in terms of usability. Possibility of occurrence of vulnerability
İNCELENMESİ
site is of very
is one of the
most important reasons to discourage users from using the site. Efficiency is taken into account the
frequency of use of a web page, the user focus, statistics. The number of the main category has
not been too much to avoid confusion.
Also, in the separation into subcategories have also deter1
mined more general purpose categories. The main factors taken into consideration when evaluating
a website is trying
be taken
into
consideration.
Because
desired
to evaluate
the web site,
Özet to
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarakwhen
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
ve konutlarda
tüketiminin
istatistiksel
olarak of
analiz
can occur in very
detailedkullanılan
factor depending
on the
mission
and vision
theedilmesi
web site. The aim of
this study is to classify
basic
factors.
Afteruygulanarak
being categorized
it has wanted that
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez testleri
araştırma dahaevaluation
kapsamlı halecriteria,
getirilmiştir.
has emphasizedyönünde
the percentage
of weight of these criteria. For the weight calculation of evaluation
edilen AHP
bulgular
sonucunda; sanayi
sektörü için
tüketim aralığı
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz2.2 program was
criteria was applied
(Analytical
Hierarchy
Process)
method.
Super
Decisions
used for implementing
methods
and fiyatlarda
calculations.
Ameydana
surveygelmektedir.
study has been created on this topic.
aralığı Kw the
cinsinden
yükseldikçe,
da azalma
The study was applied
on 10 users.
Users
wereTüketim,
compared
according
to importance scale. As
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,
Sanayi,criteria
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
a result of compare, geometric means have calculated for each comparison and the last comparison
matrix has been created. Inconsistency ratios have calculated for the comparison matrix. It was seen
RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRYmatrix,
AND
that inconsistency ACCORDING
ratios are inTO
theCONSUMPTION
expected values.
Datas,
in the comparison
were transferred
HOUSES
to the Super Decision 2.2 and the calculated results were obtained. According to the results, the most
important criteria
is content
for users
a of
website.
Thento design,
Abstract:
In this study
preparedby
by using
using data
TSI belonging
the years ofefficiency,
2012-2014, originality and
scope criteria are
listedANOVA
sequentially.
The
evaluation
wasprepared
madewith
for the
sub-categories
analyzed.
model was
applied
to the study
use of different also. And it has
been created a general
criteria weight table. As a result, it is envisaged that the criteria, categorized
in this study, can be used in evaluation of all websites.
119
A
CED
UHMFD
ODUN ESASLI KOMPOZİTLER VE KULLANIM ALANLARI (1)
WOOD BASED COMPOSITES AND APPLICATION AREAS
Uğur ARAS1, Hülya KALAYCIOĞLU1
1
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Trabzon / Türkiye
Öz: Doğal kaynakların sınırlı olması nedeniyle
dikkatli ve planlı kullanılmadığı takdirde daha hızlı bir
şekilde tükeneceği bilinen bir gerçektir. Bu bakımdan
kaynakların daha etkin şekilde kullanımı önemli bir
konu haline gelmiştir. Kompozit malzemeler bu konuda
anlamda alternatif oluşturmakta ve bazı üstün özellikler
sağlamaktadır. Odun biyolojik olarak yenilene- bilen bir
materyaldir. Ağaç malzemeden üretilen ürünler sağlık,
görünüm ve geri dönüşüm açısından diğer malzemelere
göre daha fazla avantaja sahiptir. Fakat sınırlı olan
orman kaynakları masif esaslı ürünlerin kullanımını
zorlaştırmaktadır. Bu sebeple odun esaslı kompozit
malzemeler masif odundan üretilen malzemelerin yerini
al-mıştır. Ayrıca odun esaslı kompozitler kullanım
yerine göre yoğunluk, suya ve rutubete dayanım,
yüzey düzgünlüğü, atıkların kullanımı gibi üstün
özellikler sağla- maktadır. Diğer yandan kullanılan
malzemelerin özelliklerine göre de kullanım alanları
çeşitlilik göstermektedir. Bu maka-lede günümüzde
yaygın olarak kullanılan odun esaslı kompozitler ve
kullanım alan-ları hakkında bilgi verilecektir.
Abstract: The most natural resources are constricted.
This means they will eventually run out, if used
carelessly and unplanned. In this re-gard, more
effective use of natural re-sources has become a
major issue. The composite materials are creating this
sense alternative and offers some superior fea-tures.
Wood is a renewable biological mate-rial. Wood
material provides excellent ad-vantages such as health,
appearance and recyclability. However, the limited
forest resources make difficulty to manufacture these
products. Therefore, wood-based composite materials
are replacing manu-factured from solid wood products
materi-als. They also provide high properties to use in
place such as density, water and mois-ture resistance,
surface smoothness, waste utilization. In the other
hand, the applica-tion areas show variety according
to the characteristics of the materials. In this study,
it will be given information about commonly used
wood-based composites and their applications.
Key Words: Wooden Structures, Composite Material,
Application Areas, Particleboard, Plywood
Anahtar Kelimeler: Ahşap Yapılar, KomPozit Malzeme,
Kulla-nım Alanları, YongaLevha, Kontrplak
Doi: 10.17366/UHMFD.2016616664
(1) Sorumlu Yazar: Uğur ARAS Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Trabzon /
Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Recei-ved: 11.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 19.03.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
Research Council Permit Yes / No” “NO”
120
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
1.GİRİŞ
azalmaya başlamıştır. Son yıllarda ise maliyetlerin
İNCELENMESİ
önemli hale gelmesi ile birlikte ahşap ve odun
Günümüzde nüfus artışı ve gelişenMurat
teknKORKMAZ,
olojiyle Hakan AÇIKGÖZ
kompozitlerinin kullanımı tekrar popüler hale
birlikte büyük bir tüketim dönemi yaşanmaktadır.
gelmiştir (Karade, 2010: 1323-1330; Franek vd;
1
Kilis
Aralık
Üniversitesi,
Buna karşın kullanılan kaynakların
kıt7ve
üretim
için Elektrik-Enerji Bölümü
2011: 25-30).
yeterli olmaması önemli bir sorun oluşturmaktadır.
İleride bu kaynakların
tamamen yetersiz olacağı Bunun yanında geleneksel odun kompozitlerinde
şeklindedir.
Farklı
analiz teknikleri
kullanılarakkullanılan
hazırlanan malzemeler,
çalışmada ANOVA
modeli lifler, yongalar,
görülmektedir. Kıt
olan bu
kaynaklara
alternatif
keresteler,
ürünler geliştirmek
çözüm
kaplamalar,
gibitespit
atıklar
ve kâğıtlar olarak
Sanayi önemli
ve konutlarda
tüketimyollarından
aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz talaş
fiyatlarının
edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
bir tanesi olacaktır.
sınıflandırılabilir. Üretim işlemi sırasında bu maledilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
zemeler
tek veyaSonuç
çokolarak
tabakalı
malzeme üretmek
varılmaktadır.
tüketim
Kompozit malzeme
bileşenlerinin
tek tek
kul-da azalma meydana gelmektedir.
aralığı Kw
fiyatlarda
için tutkallar, su iticiler, sertleştiriciler ve koruyucu
lanımına göre Anahtar
daha üstün
özellikler veren iki
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
maddeler ilave edilerek bir araya getirilmektedir
veya daha fazla malzemenin birleşimi olarak
(Valzano, 2007: 1-4). Eaton ve Hale (1993) odun
tanımlanabilir. Kompozit malzemeler bileşimini
AND NATURAL
GAS
PRICESüç kısma ayırmıştır.
kompozitleri
genel bir
tanımla
oluşturan her bir malzemenin
ayrı
ayrı fiziksel,RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
ACCORDING TO
CONSUMPTION
Bunlar, liflevha (ahşap lifleri), yongalevha (ah
HOUSES
kimyasal ve mekanik özelliklerini korumaktadır.
şap yonga, talaş veya toz atıkları), kontrplak’dır
(Campbell, 2010:
1-18).In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Abstract:
(kaplamalar).
Bununla
günümüzde gelişen
in industry and
houses isbirlikte
statistically
Kompozit malzemelerin
içanalysis.
ve dış Moreover,
mekânlar
için
teknoloji
ile birlikte
malzemetechniques for
tests
of hypothesis
were applied
and theahşap
researchkompozit
was
geniş bir kullanım
alanı bulunmaktadır. Bu mad- lerin çeşitliliği ve kullanım alanları giderek artış
delerin özellikleri; levha yoğunluğu ve kullanılan göstermektedir. Bu çalışmada yapı sektörü ve
birleştirici cinsi ve miktarı parametrelerindeki mobilya üretiminde kullanılan günümüz ahşap
değişiklikler ile su, yangın ve çeşitli çevresel kompozitleri ve kullanım alanları hakkında bilgi
etkilere karşı dayanımı arttırmak için kullanıla- verilecektir.
cak maddelerle de arttırılabilmektedir (Moloney,
2. ODUN ESASLI KOMPOZİTLER
1996: 19-26 ).
Çeşitli ağaç malzeme kaynakları odun kompozitUzun yıllar ahşap malzeme yapı sektöründe
lerinin üretimi için uygun olmaktadır. Tablo 1’de
kullanılmış olup, zamanla yerini betonarme
odun esaslı levhaların sınıflandırılmasına genel
kullanımına bırakmış ve uygulama alanları da
olarak örnek verilmiştir
121
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo ELEKTİRİK
1. Odun esaslı
kompozitler
(Maloney,
1996: 19-26;
Ross,
İNCELENMESİ
2010)
Ahşap Kaplama Esaslı Kompozitler
Masif
Kontrplak
paneller
1
Lamine kaplama kereste (LVL)
Paralel şerit kereste (PSL)
konutlarda
LamineveEdilmiş
Kompozitler
Yapıştırılmış
lamineAyrıca
kereste
(Glulam)
uygulanmıştır.
hipotez
testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Lamine Sanayi
odun-odun
dışı malzeme kompozitleri (Ahşap-metal kompozitleri vb.)
edilen
bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Kompozit
Malzemeler
Liflevhaaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Sandaviç paneller
Yongalevha
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut,Paperboard
Anova, TUİK, Fiyat
Etiket yongalı levha
Şerit yongalı
levha
ECONOMETRIC
HOUSES
Yönlendirilmiş yongalevha (OSB)
Tabakalanmış şerit kereste (LSL)
Yönlendirilmiş
şerit keof
reste
(OSL)and natural gas used in industry and houses is statistically
the consumption
electricity
Odun-Odun
Dışıfor
Kompozitleri
techniques
Odun lifi- polimer kompozitleri (WPC)
İnorganik bağlı kompozitler-Çimentolu-alçılı levhalar (WBCB)
2.1. Ahşap Kaplama Esaslı Kompozitler
yıl kapasiteli 131 adet ahşap kaplama fabrikası
mevcuttur (TOBB, 2012).
2.1.1 Kontrplak
Kontrplaklar ahşap kaplamaların bir tutkal veya
yapıştırıcı vasıtasıyla birleştirilmesi sonucu oluşturulan levhalardır (Wison vd., 2004). 2013 yılı
itibariyle dünyada toplam kontrplak üretimi 85
milyon m3’den fazla olup toplam ihracat
ve ithalat miktarı 25 milyar dolar değerinin
üzerine çıkmıştır (FAO, 2015). TOBB veri tabanına kayıtlı kaplama sektöründe 518 bin m3/
Geniş yüzeylerin hafif olmasına rağmen esnemeyen ve dayanımı yüksek malzemelerle kaplanması gerektiği kullanım alanlarında kontrplaklar
önemli bir alternatif oluşturmaktadır. Mobilya
yapımı, inşaat kalıplarının hazırlanması, dış cephe
kaplamaları, duvar, tavan ve yer döşemeleri, iç
dizaynlar, otomobil endüstrisi, gemi ve küçük
teknelerin yapımı, taşıma ve depolamada kullanı
lan kontrplaklar ayrıca prefabrik I birleştirmeler,
122
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
kaplamaları,
yalıtım malzemesi
Society for Testing and Material)’e
İNCELENMESİ
kirişler ve çatı
göre kaplatamamlayıcısı olarak da kullanmaktadır (Anonim,
ma şeritlerinin boyutlandırma yapıldıktan sonra
2015a).
paralel olarak yerleştirilerek sıcaklık ve basınç
ile birlikte preslenmesiyle oluşturulan ürünlerdir
7 Aralık
2.1.2. Tabakalanmış Kaplamalı1Kilis
Keres
teler Üniversitesi,
(LVL) Elektrik-Enerji Bölümü
(Liu ve Lee 2003: 207-212; Tankut ve Sözen,
PSL
genellikle
ağırsanayi
yük mukavemetinin
LVL, soyma yöntemi
ile 2,5–3,2
mm
kalınlığında
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK verileri2014).
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
doğalgaz ile elde
istatistiksel
olarak
analizve
edilmesi
gerekliği
olduğu
kolon
kirişlerin yapımında,
ve çeşitli boy vevegenişlikte
olan kaplamalar
uygulamaları,
kapı ve pencere üstü
edilerek üretilmuygulanmıştır.
ektedir. Tabakalanmış
kaplamalı
Ayrıca hipotez testleri
uygulanarakeşikler,
araştırma başlık
daha kapsamlı
lentoların yapımında kullanılmaktadır (Anonim,
kereste ile kontrplak
arasında en önemli fark,
bulgular sonucunda;
sanayi
2015b).
kontrplaklarda edilen
lif yönleri
bir birine
diksektörü
iken,için tüketim
LVL’lerde lif yönleri
paralel fiyatlarda
olacakda azalma meydana gelmektedir.
aralığı Kwbirbirine
2.1.4. Masif Paneller
şekilde yerleştirilir.
(Russell,
Anahtar
Kelimeler :2003;
Elektrik,Tankut
Doğalgaz,ve
Sözen, 2014).
Masif panel; aynı ağaç türü küçük kesitli masif
parçaların tek parça ya da uç uca ekli parçalar
ECONOMETRIC
LVL, kuzey Amerika
ve AvrupaANALYSIS
orman ürünleri
IN TERMS OF
INDUSTRYlifleri
AND paralel olacak şehalindeyken
genellikle
pazarında iyi bilinen ve kullanımı yaygın olan bir
HOUSES
kilde enine ve boyuna yönde yapıştırılmasıyla
odun kompozitidir. LVL’ler sahip oldukları yüksek
rulan tolevhalardır
(Dillik, 2006: 292-304)
Abstract: In this study prepared by using data ofoluştu
TSI belonging
mukavemet, boyutsal
kararlılık,
gibi gas used in industry and houses is statistically
the consumption
of işlenebilirdik
electricity and natural
üstün özellikleriyle
yapısal
yapısal
olmayan
Masifwere
ahşap
dahawas
çok iç mimari ve
techniques
for veya
analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
appliedpaneller,
and the research
amaçlar kullanılmakta
dır. (Nelson, 1997: 152-174;
dekorasyon işleri ile mobilya üretiminde kullaKurt, 2012: 237-245).
nılmaktadır. Özellikle yüzeyde düzgün ve temiz
ahşap görüntüsü sağlaması diğer ahşap esaslı
2012’de Amerika toplam 18 tesiste 1,2 milyon
panellere göre avantaj olarak kabul edilmektedir.
m3 LVL üretimi gerçekleştirmiştir (AWC, 2012).
Masif panellerin mobilya endüstrisinde kullanım
Çok geniş bir kullanım alanına sahip olmakla
nedenlerinden biri genişliklerinin istenildiği gibi
birlikte; Kirişler, döşemeler, çerçeveler, çatı, yer
ayarlanabilmesi ve kullanım sırasında fire mik
ve duvar elemanı, doğramacılık (kapı, merdiven,
tarının azaltılabilmesidir (Kahveci, 2003: 76-87).
pencere), araç sanayi, beton kalıpları, iskele tah
Masif paneller okul, ofis, mutfak mobilyaları
taları LVL’lerin kullanım alanına örnek olarak
üretiminde, ahşap ev ve oyuncak imalatında, yer
verilebilir.
döşemeleri ve iç mekân merdiven üretiminde
kullanılmaktadır (Anonim, 2015c)
2.1.3. Paralel Şerit Kereste (PSL)
Ticari ürün olarak “Pallalam” olarak isimlendirilen parelel şerit kereste, ASTM (American
123
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
2.2. Lamine
SANAYİ
VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
Edilmiş
Kompozitler
İNCELENMESİ
2.2.1. Tabakalanmış Ağaç Malzeme (Glulam)
Tabakalanmış ağaç malzeme doğal
ah
şabın
Güven
Grup
görünüm özelliklerini taşıyan1Kilis
bir 7mühendislik
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
ahşap ürünüdür. Glulam eğik veya düz şekilde
Özetkereste
: 2012-2014
Yılları arasındaki TUİK
biçimlendirilmiş
tabakalarının
veyaverileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
atıklarının tutkalşeklindedir.
yardımıyla
uzunluğu
Farklıistenilen
analiz teknikleri
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
elde edilecek şekilde yapıştırılması ve uç uca
eklenmesi sonucu
eldehareket
edilmek
tedir.
Küçük
yönünde
edilmiş
olup,
yapılan boistatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
yutlu parçalarınfiyatlarının
kullanılması
sonucunda kereste
yükseldikçe, fiyatlarda
üretimde genç ağaçlarında
kullanılmasına
olanakda azalma meydana gelmektedir.
Anahtaryüksek
Kelimelermukave
: Elektrik,m
Doğalgaz,
sağlamaktadır. Ayrıca
et değerlerine sahip olması ve görünüm özellikleriyle de
iç mimari uygulamalar
için önemli
bir kullanım
ECONOMETRIC
ANALYSIS
alanı bulmaktadır (Yang vd., 2008: 487-493;
HOUSES
Xiao vd., 2008).
the consumption
of electricity
2015 yılında Amerika
ve Kanada
daandtoplam
techniques
for analysis.
420000 m3 glulam
üretimi
gerçekleştirilirmiştir
(Anonim, 2015ç).
Glulam, Konut olmayan yapılarda uzun açıklıklar,
aşırı ağır yükler, diğer kontrol tasarımları özel
kullanım alanları olup, genellikle düz kirişler
arasında, eğimli veya kavisli kirişler ile radyal
kemerin tasarımları için kullanılmaktadır. Mimari
açıdan bakıldığında ağaç malzeme kullanılarak
özel ve estetik tasarımların yapılmasına olanak
sağlamaktadır. Şekil 1’de kontrplak, LVL ve glulam uygulamalarına örnekler verilmiştir (Anonim,
2015d; Anonim, 2015e; Anonim, 2015f)
Şekil 1. Kontrplak, LVL ve Glulam
Uygulamaları
2.3. Kompozit Malzemeler
2.3.1. Liflevha
Liflevha bitkisel liflerin doğal yapışma ve keçeleşme özelliklerinden yararlanılarak veya ilave
tutkal kullanılarak oluşturulan levha taslağının
kurutulması ya da preslenmesi sonucu meydana
gelen bir üründür. Diğer bir deyişle lignoselülozik
maddelerin liflendirilmesi ile oluşan, lif ve lif
demetlerinin yeniden şekillenmesi ile elde edilen
124
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
bir levhadır. Liflevhalar
genellikle yoğunluklarına
sonucu oluşan levha şeklindeki
İNCELENMESİ
malzeme olarak
tanımlanmaktadır.
göre düşük yoğunluklu (LDF), orta yoğunluklu
(MDF), yüksek yoğunluklu (HDF) olarak 3 grubu
Yönetmeni
Yongalevhalar;
düzgün yüzeyli ve homojen bir
ayrılmaktadırlar. Üretim yöntemlerine
göre
ise
1
Bölümü
yapıya sahip
olması, çivi, vida ve tutkallarla diğer
kuru ve yaş yöntem olarak sınıflandırılmakta
malzemelerle birleştirilmesi, üst yüzey işlemleri
: 2012-2014
dırlar (Eroğlu veÖzet
Usta,
2000 ).
için uygun olması, kolay işlenmesi, yongaların
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakkoruyucu,
ANOVA
modeli ve hidrofobik
yanmayı
geciktiren
Türkiye, Dünyanın
en büyük 4. Levha üreticisi
maddelerle
edile
rek biyolojik ve kimSanayi ve paza
konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgazmuamele
edilmesi
durumundadır. Dünya
rında
liflevha
sektöyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
yasal etkilere karşı dayanımının arttırılabilmesi,
rü zirve konumuna
Çin’in
ardından
edilen ulaşmıştır.
bulgular sonucunda;
sanayi
Sonuç olarakgörülen
tüketim budak, çürük
masifvarılmaktadır.
ağaç malzemede
ABD, Almanyaaralığı
ile birlikte
Türkiye gelmektedir.
Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
ve lif kıvrıklığı gibi kusurların bulunmaması
Avrupa’da ise Türkiye
ve Almanya ilk sırayı
ve ucuz olması avantajlarına sahiptir (Akbulut,
paylaşmaktadır. Avrupa’nın 2011 yılı toplam
2000: 112-119).
üretiminin yaklaşık %25’ini Türkiye liflevha
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
INDUSTRY
AND gösteren ve TOBB
endüstrisi karşılamaktadır
(Sakarya
ve Canlı,RANGES
Yonga
levha OF
sanayinde
faaliyet
HOUSES
2011; 5-12). Liflevha üretimi 2013 yılı itibariyle
veri tabanına kayıtlı küçük ve büyük işletmele3 prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Abstract:
In
this
study
rin sayısı toplam 30 olup, 4.835.484 m3 kurulu
dünyada toplam 87 milyon m ’den fazla olup
analyzed.
was applied
to the study
prepared sahiptir
with the use
of different
kapasiteye
(TOBB,
2012).
toplam ihracat ve
ithalatANOVA
miktarımodel
13 milyar
dolar
made
more comprehensive.
The purpose was to determine electricity and natural gas prices
değerinin üzerine
çıkmıştır
(FAO, 2015).
Türkiye yongalevha üretim kapasitesi olarak
Avrupa 3.’sü, Dünyada ise 5. sırada bulunmaktadır
Liflevhalar genellikle yapılarda iç ve dış dekoras(OAİB, 2015). 2013 yılı itibariyle dünyada toplam
yon, kaliteli ofis mobilya yapımı, ses sistemlerinin
yongalevha üretimi 105 milyon m3’den fazla olup
yapımı, otomobil ve elektronik sanayisinde, duvar
toplam ihracat ve ithalat miktarı 15 milyar dolar
panelleri, raflar ve mutfak dolapları, ambalajlama
değerinin üzerine çıkmıştır (FAO, 2015).
malzemesi, parke ve yer kaplamaları yapımında
yaygın olarak kullanılmaktadır (Anonim, 2015g).
2.3.2. Yongalevha
EN 309 (2005) standardında yongalevha, odun
veya odunlaşmış lignoselülozik bitkisel hammaddelerden elde edilen yongaların bir tutkal ilavesi
veya tutkal ilavesi olmaksızın yüksek sıcaklık ve
basınç altında yapıştırılması ve biçimlendirilmesi
Yongalevhalar; hacim bölücüler, yatak odası
takımları, yemek odası takımları, gömme dolaplar, banyo dolapları, mutfak dolapları, bürolar,
butikler, çocuk odaları, genç odaları, stüdyolar,
asansörler, bankalar, muayenehaneler, eğitim
alanları, eğlence yerleri, fabrikalar, fuar alanları, kütüphaneler gibi çeşitli kullanım alanlarına
sahiptir (Anonim, 2015h).
125
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
2.3.3.
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
Yönlendirilmiş
Yongalevha
(OSB) FİYATLARININ
Liflevha
ve Yongalevha örnekleri
İNCELENMESİ
verilmiştir
(Anonim, 2015l)
Murat KORKMAZ,
Yönlendirilmiş özel şekillerde hazırlanmış
yonga- Hakan AÇIKGÖZ
Güven
ların uygun tutkallarla karıştırılıp serme
sırasında
1
belirlenen istikamete doğru yönlendirilmesi
ile Elektrik-Enerji Bölümü
elde edilen levha taslağının presleme işlemi ile
sıcaklık ve basınç
altında şekillendirilmesi ile
şeklindedir.
Farklı 2008:1355-1361;
analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
oluşturulmaktadır
(Feraboli,
Çavdar, 2005). Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
2. OSB, Liflevha ve Yongalevha
edilen bulgular
sonucunda;kü
sanayi
OSB üretim teknolojisi;
genellikle
çüksektörü
çaplı,için tüketimŞekil
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç
olarak tüketim
yuvarlak odun aralığı
hammaddesi
ninyükseldikçe,
boyunafiyatlarda
yöndeda azalma meydana gelmektedir.Örnekleri
Kw cinsinden
yongalanması sonucu
oluşan yongaların tutkal
boya
vernik
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,OSB’ler;
Sanayi, Konut,
Anova,ve
TUİK,
Fiyat gibi renk verici ve
ve vaks ilavesinden sonra yönlendirilmesi sonucu
koruyucu maddeler kullanımına uygun olmaları,
elde edilen taslağın, belli bir basınç ve sıcakkolay işlenebilirlikleri, çivi ve vida dirençlerinin
lık altında preslenmesi
esasına
ACCORDING
TO dayanmaktadır
CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
OF gibi
INDUSTRY
yüksek
olması
üstün AND
özelliklere sahiptir. Bu
HOUSES
(Kalaycıoğlu, 2001: 12).
nedenle, günümüzde OSB levhaları prefabrik
Abstract: In this study prepared by using data ofyapılar,
TSI belonging
to beton
the yearskalıbı
of 2012-2014,
inşaat
yapımı, yer döşemeleri
Kullanılabilecektheenconsumption
küçük ağaç
çapı 5cm
of electricity
andolacak
prepared
with theduvar
use ofbölmeleri,
different
ve parke
yapımı,
araç kasaları
şekilde yongalevha
üretimforinde
kullanılan
hertests
türlü
techniques
analysis.
Moreover,
of hypothesis were applied and the research was
ve amba
laj sandıklarının
yapımı,
more comprehensive. The purpose was to determine
electricity
and natural gas
prices çatı döşemeleri,
hammadde OSBmade
üretiminde
kullanılabilir. OSB
izolasyon panel üretimi, mobilya endüstrisi ve
üretiminde kavak ve çam gibi hızlı büyüyen ve
dekoratif kaplama amaçlı olarak kendine birçok
özgül ağırlığı düşük ağaç türleri kullanılmaktadır.
alanda kullanım yeri bulmuştur (Ayla, 2000: 12;
Ağaç kabukları ise direnç özelliklerine olumsuz
Yapıcı, 2008).
etkisinden dolayı kullanılmamaktadır. Serme
OSB üretiminin en önemli aşamasıdır. Yon
2.3.4. Etiket Yongalı Levhalar (Waferboard)
galara yön verilmesi mekanik ve elektrostatik
Son kullanım yerinde istenilen özelliklere göre
yöntemlerle olur. Mekanik serme daha yaygın
3 ya da 4 katlı olarak üretilen etiket yongalı levolarak kullanılmaktadır (Kalaycıoğlu, 2001: 12;
halar, panel içerisinde ve yüzeylerde dikdörtgen
Güler, 2001: 2).
şeklinde rasgele olarak yönlendirilerek serilen
2013 yılı itibariyle de dünyada 34,3 milyon
yongalardan oluşmaktadır. Yonga boyutları 0,53
m ’lük bir üretim söz konusudur. Bunun 7,116
0,7 mm kalınlık, 35-37 mm uzunluk ve 25-40
3
m3’ü ithal edilmekte 8,194 milyon m ’ü ise ihraç
mm genişlik şeklindedir. Genellikle çatı, iç ve
edilmektedir (Anonim, 2015k). Şekil 2’de OSB,
126
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
kaplaması,
ambalaj malzemesi gibi
doğramalar kullanım alanlarına örnek verilebilir
İNCELENMESİ
dış duvar
kullanım alanlarına sahiptir (Lowood, 1997)
(Anonim, 2015e).
Yönetmeni
2.3.5. Şerit Yongalı Levhalar (Flakeboard)
2.3.8.
Sandviç Paneller
1
Yonga kalınlık ve uzunlukları etiket yogalı
Sandviç paneller, yapısındaki bileşenlerin en iyi
levhalarla aynı Özet
fakat: 2012-2014
genişlikleri
mmTUİK
olanverileriözelliklerini
alarakbuoluşan,
Yılları9-10
arasındaki
çalışma,hafif
sanayive dayanıklı yapı
ve konutlarda
analiz edilmesi
yongalardan üretilen
kompozitlerdir
(Kalaycıoğlu
materyalleridir.
Bu sandviç
sistemin ilk kullanışeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
ve Özen, 2012).uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakmı
II. Dünya
Savaşı
araştırma
daha kapsamlı
halesırasında
getirilmiştir.uçak sanayisinde
olmuştur. Sandviç levhaların özellikleri; yüzey
yönündeŞerit
hareketKereste
edilmiş olup,
yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
2.3.6. Tabakalanmış
(LSL)
aralığı
ve doğalgazmodülü (young’s
tabaka
materyalinin
elastikiyet
modülü),
orta tabakanın mekanik özellik ve
Tabakalanmış şerit
kereste
tutkallanmış,
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe, yönlenfiyatlarda da azalma
lınlığına
panelin
işlevini yerine getirmesi
dirilmiş ve sıkıştırılmış
kaplama: Elektrik,
şerit yongalarını
Anahtar Kelimeler
Doğalgaz, Tüketim,ka
Sanayi,
Konut,ve
Anova,
TUİK, Fiyat
için tekniğine uygun yapışma ve presleme ana
içeren odun kompozitidir (Moses vd., 2003:
faktörlerine bağlıdır (Ünal, 2004).
59-77). Görünüş olarak OSB ‘ye benzemektedir.
ACCORDING
TO CONSUMPTION
Yongalevhanın uzunluk
yönüne
paralel olarakRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Prefabrik yapılar, kulübeler, çatılar, karavanlar,
HOUSES
dizildiklerinden dolayı uzun yönündeki dirençleri
mobilya, akustik paneller ve döşemeler, döşeme
yüksektir. Üretimde
kullanılacak
tomrukların
Abstract:
ve intavan
kaplama
ları,is statistically
duvar giydirmeleri, yük
industry
and houses
uzun çaplı ve silindirik
olmasına
gerek
yoktur.
analyzed. ANOVA
model
was applied
taşıyıcı
duvar ve
wereduvarlar,
applied and yangına
the researchdayanıklı
was
Genelde hızlı yetişen
kavak
ve
söğüt
gibi
türler
bölmeler sandviç panellerin kullanım alanlarına
kullanılmaktadır. (Kalaycıoğlu ve Özen, 2012: 20).
örnek olarak verilebilir (Riger, 2007: 44-47).
Yüksek direnç ve özellikle de boyutsal kararlılı2.3.9. Paperboard
ğının fazla olması sebebiyle dış hava koşullarında
kullanıma uygun bir malzemedir (Anonim, 2015e).
Esas olarak kalın kâğıtlardan oluşan levhalardır.
İstisnaları olmakla birlikte, ISO standardına göre
2.3.7. Yönlendirilmiş Şerit Kereste (OSL)
224 gr/m2 üzerinde gramajlardaki kâğıtlardan
üretilmektedir. Üretilen kâğıtlar istenilen kat saOSL’de yongalar bir doğrultuda yönlendirilerek
yısı ve kalınlığa bağlı olarak yüksek gramajlarda
ürünün tüm bölgelerinde homojen bir yoğunluk
üretilebilmektedir. Kolayca kesilebilmesi ve şekil
dağılımı sağlanmaktadır. OSL üretiminde ana amaç
verilebilmesi ile hafif ve güçlü olması sebebiyle
hammadde odun kaynaklarının etkin kullanımı
özellikle ambalajlama için kullanılmaktadır. Kitap
olduğundan genellikle hızlı büyüyen ağaç türleri
ve dergi kapakları ve kartpostal basımı, heykel
kullanılmaktadır. Masif haldeki keresteden daha
yüksek direnç özelliklerine sahiptir. Kiriş, direk,
127
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
ileELEKTİRİK
mimari tasarım
alanlarında
tondan fazla olacağı tahmin
İNCELENMESİ
ve güzel sanatlar
da kullanılmaktadır (Kirwan, 2012).
edilmektedir (BCC
Research, 2011). Odun plastik kompozitleri çevre
sel problemlerin çözümüne katkı sağlamakta ve
2.4. Odun-Odun Dışı Kompozitleri Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
güverte, balkon, çit, bahçe mobilyaları, kapı ve
1
pencere doğraması, çerçeveler, mobilya, paletler,
2.4.1. Odun Plastik Kompozitleri (WPC)
profiller,
gövdeleri
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerimimari
kullanılarak
hazırlanantekne
bu çalışma,
sanayi ve otomotiv iç
Odun plastik kompozitleri;
herhangi
biçimdeki
istatistiksel
olarakmüzik
analiz edilmesi
döşeme
parçaları,
ve spor aletleri, çöp
şeklindedir.
Farklı
analiz teknikleri
odun ve termoset
yâda ter
moplastikleri
içeren
yapımı
vb.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakkovaları
araştırma daha
kapsamlı
halealanlarda
getirilmiştir.kullanılmaktadır
kompozitleri ifade
Bunlardan
termoset
Sanayi eder.
ve konutlarda
(Çavdar, 2011; Lei ve Wu, 2010: 3665-3671).
yönünde hareket
edilmiş
olup, yapılan
plastikler sertleştiğinde,
tekrar
ısıtma
işlemiyedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
2.4.2.varılmaktadır.
Çimentolu
Yongalevhalar
le yumuşamaz.fiyatlarının
Örnek genel
olarak
ormandüşüş
ürün
leri sonucuna
seviyesinde
gözlendiği
Sonuç
olarak tüketim (WBCB)
endüstrisinde iyi bilinen epoksi ve fenolik rekullanım
ve pazardaki payı
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,Günümüzde
TUİK,alanları
Fiyat
çineler verilebilir.
Termoplastikler ısıtıldığında
giderek artan odun-çimento kompozitleri 60 yıltekrar yumuşayabilirler. Bunlara ise polietilen
dan fazla süredir inşaat malzemeleri üretiminde
ECONOMETRIC
ANALYSIS
(PE) ve polivinil klorür
(PVC) örnek
verilebilir.
IN TERMS
OF ve
INDUSTRY
AND
kullanıl
makta
yapı uygulamalarında
büyük
Termoplastikler; süt kutusu, bakkal torbası ve
HOUSES
bir potansiyel oluşturmaktadırlar. Odun çimento
dış cephe kaplaması gibi birçok değişik ticari
ise yapı malzemeleri
Abstract: In this study prepared by using data ofkompozitlerinin
TSI belonging to thegeliştirilmesi
years of 2012-2014,
üründe kullanılmaktadır
(Clemons,
2002:and10-17).
the consumption
of electricity
içerisindeki
cazithe
besini
artırmaktadır
(Okino vd.,
prepared with
use of
different
2004: 729-734).
Odun plastik kompozitleri,
kendisini oluşturan
plastik ve oduna kıyasla daha üstün özelliklere
Çimentolu odun kompozitleri; ağaç yonga veya
sahip olmaları sayesinde tüm dünyada geniş
tarımsal bitkilerin, çimento, su ve çeşitli kimkullanım alanları bulmaya başlamıştır. Plastik
yasal maddeler ile uygun oranlarda bir araya
ile kıyaslandığında düşük maliyetli olmaları ve
getirilmesiyle oluşturulan yüksek özgül ağırlık
doğada kolay bozularak çevreye az kirletici etki
ve düzgün yüzeyli, malzemeye verilen isimdir.
yapmaları, ağaç malzemeye kıyasla daha iyi boÇimentolu odun kompozitleri ahşabın; hafiflik,
yutsal kararlılığa sahip olmaları, istenilen boyut
elastikiyet ve işlenebilirlik özelliklerini, çimentove şekilde, farklı renklerde üretilebilmeleri, mannun; su, rutubet, yanma ve çürümeye karşı direnç
tarlar ve böceklere karşı daha dayanıklı olmaları,
değerlerini bünyesinde toplayarak üstün yapısal
geri dönüşümlü malzemelerden üretilebilmeleri
özelliklere sahiptir.
önemli avantajlarıdır (Süinanç, 2007).
Ateşe karşı dayanıklı oluşu, kaplanabilmesi,
Dünyada 2011 yılında OPK üretimi 2,4 milyon ton
ses ve ısı yalıtım özellikleri, bakım maliyetinin
olup, 2016 yılı itibariyle bu rakamın 4,6 milyon
düşük oluşu, montajı kolay ve hızlı olabilmesi
128
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
mimari
’de iç bölme ve kaplama
sağlamaktadır. Bu sebeple yapı sektöründe duvar
İNCELENMESİ
nedeniyle; iç
malzemesi olarak kullanılmaktadır. Ayrıca; rutubet,
elemanı olarak özelliklede prefabrik yapılarda,
bitkisel ve hayvansal zararlılara karşı dayanıklı
monoblok duvar ve ev imalatında kullanılmakGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
olması, değişik tasarımlara uygun
oluşu, hafif ve
tadır (Tabarsa, vd., 2011: 176-180). Şekil 3’de
1
işlenebilirliğinin kolay olması, güneşin zararlı UV
Odun plastik ve odun esaslı çimentolu levhalar
ışınlarına karşı Özet
ahşap
malzemeye
nazaranTUİK
çokverilerigösterilmiştir
(Anonim,
2015m;
: 2012-2014
bu çalışma,
sanayiAnonim, 2015n).
ve konutlarda
doğalgaz
daha dayanıklı olması,
fiyatkullanılan
uygunluğu
nedeniyle
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak 3.
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
SONUÇ
ve ÖNERİLER
dış mekân uygu
lamalarında
kullanılmaktadır.
uygulanmıştır.
Ayrıca
Cam, granit, masif
laminat vb. mekanik montajlı
Günümüzde orman kaynaklarının giderek azalyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilenmalzemele
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz
dış cephe giydirme
rine alternatif
biriçin tüketim
masına
bağlı
olarak
yeni
ürünlerin geliştirilmesi
malzeme olarakaralığı
yalıKwbaskı,
lambalı
dışfiyatlarda
cepheda azalma
kaçınılmaz
hale gelmiştir. Bu azalmanın sebepleri
cinsinden
yükseldikçe,
giydirme, komple
dış Kelimeler
duvar uygulamaları
için
nüfusuTUİK,
ve barınma
ihtiyacının artması,
Anahtar
Tüketim,olarak
Sanayi,dünya
Konut, Anova,
Fiyat
de kullanışlı bir malzemedir (Kalaycıoğlu vd.,
sanayileşme hızı en önemli sebepler gösterilebilir.
2012: 122-133).
Ormanların en önemli varlığı birçok kullanım
IN TERMS
INDUSTRY
AND
alanına
sahipOFodun
hammaddesidir.
HOUSES
Diğer yandan, odun kompozitleri hammadde
tasarrufu
yanında
sağladığı
yüksek dayanım, son
in industry
and houses
is statistically
kullanım
yerineand
uygunluk
vewas
düşük maliyet gibi
were applied
the research
özellikler ile de önemli avantajlar sağlamaktadır.
Bu bakımdan üretilecek yeni kompozit malzemeler
ile ilgili çalışmaların arttırılması ve özelliklede
masif oduna ikame lignoselülozik ve tarımsal atık
gibi malzemelerinde üretimde kullanılması gibi
konularda yapılacak çalışmaların genişletilmesi
önem arz etmektedir.
KAYNAKÇA
Şekil 3. Odun Plastik ve Odun Çimento
Kompozitleri
AKBULUT, T., (2000). Yonga Levha Endüstrisi,
Laminart Mobilya Dekorasyon Sanat Tasarım
Dergisi, Nisan-Mayıs, 7, 112-119
Lignoselülozik malzeme içeriği sebebiyle ısı
ve ses izolasyonu yüksek olup enerji tasarrufu
AYLA. C., (2001). OSB Üretim Teknolojisi,
Laminart Dergisi, Şubat-Mart, 12
129
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
AWC, (2012). “Evironmental
Product Declaration
kompozitlerin özelliklerinin
İNCELENMESİ
incelenmesi,
K.T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
of North American Softwood Lumber”,
http://www.awc.org /pdf/greenbuilding/epd/
YönetmeniT., (2006). Masif Panel Pazarı ve
DİLLİK,
AWC-EPD-Glulam-1307.pdf,
09.02.2015
1
ÜretimBölümü
Teknolojisindeki Yenilikler, İstanbul
BALDWIN, R.F., (1995). Plywood and veneerÜniversitesi Yayınları, 69, 292-304.
based products,
manufacturing practices.
istatistiksel
analiz edilmesi
EATON,
R.A.,olarak
HALE,
M.D., (1993). Wood:
teknikleri
(Wood technology
booksanaliz
series).
Miller
decay,
daha pests
kapsamlıand
hale protection.
getirilmiştir. Chapman and
Freeman, San
Francisco
Sanayi
Hall Ltd
edilen
bulgular
sonucunda; sanayi
BCC RESEARCH.,
(2011).
Wood-Plastic
Composites:
EN 309,
(2005).Sonuç
Wood
Particleboards-Definition
varılmaktadır.
olarak
tüketim
Technologies
and
BCCda azalma meydana gelmektedir.
aralığı
KwGlobal
cinsinden Markets,
yükseldikçe, A
fiyatlarda
and Classification, European Committee for
Research Plastics
Report : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Anahtar Kelimeler
Standardization, Brussells, Belgium
BODIG, J., JAYNE, B.A., (1993). Mechanics
EROĞLU, H., USTA, M., (2000). Liflevha
ANALYSIS
of Wood andECONOMETRIC
Wood Composites.
Krieger
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INÜretim
TERMS Teknolojisi,
OF INDUSTRYK.T.Ü.
AND Orman Fakültesi
Publishing Co. Melbourne, FL
HOUSES
Yayınları, Trabzon
CAMPBELL, F.C.,
(2010). Structural
composite
Abstract:
FERABOLI,
(2008).
Notched response of
in industry andP.,
houses
is statistically
materials. ASM
international
analyzed.
woodand
composites. Composites
Part A:
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis OSB
were applied
the research was
CLEMONS, C.,made
(2002.)
Wood-Plastic Composites
Applied Science and Manufacturing, 39(9),
in the United States The Interfacing of Two
1355-1361
Industries. Forest Product Journal, 52 (6):
FAO, (2015). Food and Agriculture Organization
10-17
of the United Nations. ForesSTAT. [accessed
ÇAVDAR, A.D., (2005). Bazı borlu bileşiklerle
22.10.15]
muamele edilmiş melez kavak (Populus
FRANEK, J., KOLLÁR, M., MAKOVÍNY, I.,
euroamericana cv.) yongaları ve kraft lignin
(2011). Microwave Electromagnetic Filed and
fenol formaldehit tutkalı kullanılarak üretiTemperature Distribution in a Multilayered
len yönlendirilmiş yongalevhaların (OSB)
Wood-Cement Board. Journal of Electrical
teknolojik özellikleri, K.T.Ü., Fen Bilimleri
Engineering, 62(1), 25-30
Enstitüsü, Yüksek lisans tezi
GÜLLER, B., (2001). Odun kompozitleri. SDÜ
ÇAVDAR, A.D., (2011). Farklı lignoselülozik ve
Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, (2)
termoplastik maddelerle üretilen odun-plastik
130
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
KAHVECİ, M., (2003).
Masif Panel Üretimi ve
LIU, Y., LEE, A.W., (2003).
İNCELENMESİ
Selected properties
Özellikleri, Ahşap Teknik Dergisi, İstanbul,
of parallel strand lumber made from southern
33, 76-87
pine and yellow-poplar. Holzforschung, 57(2),
207-212
1
KilisNeden
KALAYCIOĞLU, H., (2001).
OSB, Elektrik-Enerji Bölümü
Laminart Dergisi, Sayı:12, Şubat- Mart,
LOWOOD, J., (1997). Oriented strand board
İstanbul ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
and
waferboard. Engineered Wood Product
çalışmada
ANOVA modeli
a Guide
for Specifiers,
Designers, and User.
KALAYCIOĞLU,
H., &Ayrıca
ÖZEN,
R.,
(2012).
uygulanmıştır.
hipotez
testleri
PFS Research
Foundation
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veMadison:
tespit edilmesi
YongalevhaSanayi
Endüstrisi
Ders Notları, K.T.Ü.,
edilen Orman
bulgular Endüstri
sonucunda;Mühendisliği
aralığı arttıkça,T.
elektrik
doğalgaz The family of
Orman Fakültesi
MALONEY,
M., ve(1996).
Bölümü Ders
Notları,
Trabzon
wood gelmektedir.
composite materials. Forest Products
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana
Journal, 46(2),
19-26
Fiyat
KALAYCIOĞLU,
H., YEL, H. VE ÇAVDAR, A.D.,
(2012). Çimentolu Odun Yünü Kompozitleri
MOSES, D. M., PRİON, H.G.L., Lİ, H.,
ECONOMETRIC ANALYSIS
OF ELECTRICITYBOEHNER,
AND NATURALW.,
GAS
PRICES
ve Kullanım Alanları. Kastamonu
Üniversitesi
(2003).
Composite behavior
Orman Fakültesi Dergisi, 12(1), 122-133HOUSES of laminated strand lumber. Wood science
and Technology, 37(1), 59-77
KARADE, S.R.,Abstract:
(2010). Cement-bonded
In this study preparedcomposiby using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
tes from lignocellulosic
wastes.
NELSON,
S., the
(1997)
composite
analyzed. ANOVA
modelConstruction
was applied to the study
prepared with
use of Structural
different
and building
materials, 24(8), 1323-1330
lumber. In: Engineered Wood Products: A
Guide for Specifi ers, Designers, and Users
KİRWAN, M. J., (2012). Handbook of paper
(Ed. S. Smulski). PFS Research Foundation,
and paperboard packaging technology. John
Madison, pp. 152-174
Wiley & Sons
OKINO, E.Y.A., DE SOUZA, M.R., SANTANA,
KURT, R., MERİÇ, H., ASLAN, K., CİL, M.,
M.A.E., ALVES, M.V.D.S., DE SOUSA,
(2012). Laminated veneer lumber (LVL)
M.E. VE TEIXEIRA, D.E., (2004). Cementmanufacturing using three hybrid poplar
Bonded Wood Particleboard with a Mixture
clones. Turk. J. Agric. For, 36, 237-245
of Eucalypt and Rubberwood, Cem. Concr.
Compos., 26, 6, 729–734
LEI, Y. VE WU, Q., (2010). Wood plastic
composites based on microfibrillar blends
RIGER, E., (2007). Trends and Novelties in the
of high density polyethylene/poly(ethylene
Wood Industry, Wood Digest, LIGNA 2007:
terephthalate), Bioresource Technology,
Part One, 44-47
101(10), 3665-3671
131
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
RUSSELL, A.E., (2003).
Effects of strand geometry
http://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/2014/
İNCELENMESİ
OrmanUrunleriFaaliyetRaporu.pdf, 09.02.2015
on selected propeties of longstrand
lumber
structual composite made from northeastern
Yönetmeni
ÜNAL,
O., (2004). Yapı Malzemesi Ders Notları-6.
1
hardwoods. Thesis The Graduate
School
The
BölümBölümü
Kompozit Malzemeler, Teknik Eğitim
University of Maine USA s.135
Fakültesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi
ve konutlarda
elektrik
ROSS, R.J., (2010).
Wood handbook:
woodileas
an tüketiminin
“Anonim”(2015a). http://www.kontrplak.gen.tr/
engineeringuygulanmıştır.
material. USDA
Forest
Service.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak araştırma
kontrplak-kullanim-alanlari.htm,
12.09.2015
Centennial yönünde
Edition.
Madison,
hareket
edilmiş Wisconsin
“Anonim”(2015b).
http://jaguarexim.com/plywoedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
ve doğalgaz
seviyesinde
düşüşsanayi
gözlendiği sonucunaod.asp,
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
SAKARYA, S., CANLI,
Ş., (2011).
Levha
18.09.2015 tüketim
raporu, Orta Anadolu Ağaç Mamülleri ve
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,“Anonim”
TUİK,http://www.bilenor.com.
Fiyat
(2015c).
Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği, Ankara,
tr/default.aspx?pid=62953&nid=61094,
5-12
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY04.10.2015
SÜİNANÇ, F.Ö., (2007). Odun Plastik Kompozit
HOUSES
“Anonim”, (2015ç). http://www.statista.com/
lerinin Üretimi, Özellikleri ve Kullanım
search/?q=glulam,
08.02.2016
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging
the consumption
of electricity
Yerleri Üzerine
Araştırmalar,
İ.Ü Fenand
Bilimleri
“Anonim”(2015d).
techniquesLisans
for analysis.
were applied and the http://www.structurecraft.
research was
Enstitüsü, Yüksek
TeziMoreover, tests of hypothesis
com/materials/engineered-wood/laminatedTABARSA, T., JAHANSHAHI, S., ASHORI, A.,
veneer-lumber
(2011). Mechanical and Physical Properties of
“Anonim”(2015e). http://www.apawood.org/
Wheat Straw Boards Bonded With a Tannin
glulam, 12.09.2015
Modified Phenol–Formaldehyde Adhesive,
“Anonim”(2015f).
Composites Part B, 42, 2, 176–180
TANKUT, N., SÖZEN, E., (2014). Ülkemiz
Orman Endüstrisinde Mühendislik Ürünü
Ağaç Malzemeleri ve Orman Varlığına
Etkileri, II. Ulusal Akdeniz Orman Ve Çevre
Sempozyumu, 22-24 Ekim 2014
TOBB, (2012). Türkiye Orman Ürünleri Sektör
Meclis Raporu,
http://cwc.ca/wood-products/structural-composite,
12.09.2015
“Anonim”(2015g). http://www.weihuaonline.com/
eng/files/densityfiberboard.pdf, 17.10.2015
“Anonim”(2015h). http://malzemebilgisi.blogspot.
com.tr/2010/02/yonga-levha-sunta-nedirnasl.
html, 17.10.2015
132
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
“Anonim”(2015k).ELEKTİRİK
http://www.mobilyadergisi.
mental performance of renewable
İNCELENMESİ
building
com.tr, 08.02.2016
materials in the context of residential construcMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
tion. University of Washington, Seattle, WA.
“Anonim”(2015l). http://www.instalmec.it/en/
http://www. corrim. org/reports, 20.11.2015
1
Kilis 7 Aralık
wood/10-impianti-e-machine-per
produzionepannello-truciolare-mdf-e-osb, 18.10.2015
XIAO, Y., INOUE, M., PAUDEL, S.K., (2008). Modern
Bamboo Structures: Proceedings of the First
ve konutlarda
“Anonim”(2015m).
http://dehouss.com/compositeşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan
çalışmadaConference.
ANOVA modeli
International
CRC Press
wood-flooring/modest-composite-wood-flouygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
oring-on-floor-with-wood-plastic-compositeYANG, T.H., WANG, S.Y., LIN, C.J. VE TSAI,
sanayi sektörü için tüketimM.J.,
aralığı (2008).
ve doğalgaz
decking-floor-picture/,
08.11.2015
Evaluation
of the mechanical
properties
of Douglas-fir and Japanese cedar
gelmektedir.
“Anonim”(2015n).
https://www.flickr.com/photos/
lumber
itsTUİK,
structural
Konut,and
Anova,
Fiyat glulam by nondestfswoodlab/11439849173,
08.11.2015
ructive techniques. Construction and Building
VALZANO, F., (2007). A literature review on
Materials, 22(4), 487-493
ACCORDING
TO CONSUMPTION
the composting
of composite
wood products
YAPICI, F., (2009). Sarıçam (Pinus sylvestris L.)
HOUSES
Second edition.. Recycled Organics Unit
odununun OSB üretiminde kullanılmasında
WILSON, J.B.,theERIC,
T.S.,of(2004).
bazı
üretim
faktörlerinin
consumption
electricity“Softwood
and natural gas used in
industry
and houses
is statisticallylevha özellikleri
plywood manufacturing.”CORRIM
etkisi,
Fenwas
Bilimleri Enstitüsü,
techniques for analysis. Moreover,Phase
tests ofIhypothesisüzerine
were applied
andZ.K.Ü.,
the research
Final Report
Module D. Life cycle environDoktora tezi
133
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
İNCELENMESİ
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
EXTENDED
ABSTRACT
Today, there is a huge consumption
period due to population growth and evolving technology.
1
However, natural resources are not sufficient for production. Develop alternative products against
these scarce resources
that would
one of
theverileri
mostkullanılarak
important
solutions.
A composite
material can
Özet : 2012-2014
Yılları be
arasındaki
TUİK
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
konutlarda
ile materials
istatistiksel
analiz edilmesi
be characterizedveas
a mix kullanılan
of two doğalgaz
or more
that results
in olarak
preferable
properties than those
of the individual
components
Composite
materials
havehale
several
advantages such as
uygulanmıştır.
Ayrıcaused
hipotezalone.
araştırma
daha kapsamlı
getirilmiştir.
including lighteryönünde
weight,
improved fatigue life, corrosion resistance and with good design practice.
bulgular
sanayi
için tüketim
elektrik ve
doğalgaz
For many yearsedilen
wood
has sonucunda;
been used
in sektörü
the building
industry.
However,
over
time left to replace
the use of reinforced
concrete
their applications
aremeydana
also begins
to decrease. In recent years, the
aralığı Kw
cinsindenand
yükseldikçe,
gelmektedir.
use of wood andAnahtar
woodKelimeler
composites
becomes
again.Konut,
Wood
composite
: Elektrik,
Doğalgaz,popular
Tüketim, Sanayi,
Anova,
TUİK, Fiyatmaterials have a wide
physical and chemical property. Together with advances in technology, these materials physical,
chemical and biological effects are expected to be more resistant. During the manufacturing process
TO CONSUMPTION
RANGES INand
TERMS
OF INDUSTRY
these materials areACCORDING
adhesives, water
repellants, hardeners
preservatives
areAND
combined by addition.
HOUSES
However, today the variety and uses of wood composite materials are increasing thanks to technological developments.
study
werebyinformed
the wood
used in the building
Abstract:In
In this
this study
prepared
using data ofabout
TSI belonging
to thecomposites
years of 2012-2014,
industry and furniture
such
plywood,
laminated
(LVL), parallel strand
analyzed. production
ANOVA model
was as
applied
to the study
preparedveneer
with thelumber
use of different
lumber (PSL), glued
laminated timber (Glulam), laminated wood-non-wood materials, composites,
fiberboard, particleboard, waferboard, flakeboard, oriented strand board (OSB), oriented laminated
particleboard, oriented parallel particleboard (OSL), wood polymer composites (WPC), depending
inorganic composites (cement particleboard fiberboard, wood-wool boards) and application areas.
Plywood is composite formed by joining using a glue or adhesive of the wood veneer. Decorative
plywood is usually produced using softwoods for the back and inner layers, with a hardwood layer
on the outer surface. The plywood use for furniture making, siding, wall, ceiling and flooring, interior
design, automotive industry, transport and storage, prefabricated II compounds, beams and roofing,
insulation materials complement. LVL and plywood is the most important difference between the
paving directions. LVL is made up of parallel laminations of veneer, glued and processed together to
form material of thickness similar to sawn timber. Beams, floors, frames, roof, floor and wall elements,
joinery industry, vehicle industry, concrete formwork, scaffolding boards are examples of the use
made of LVL. Parallam is made from clipped veneer strands laid in parallel alignment and bonded
with adhesive. PSL is typically used in the construction of columns and beams, above the window
and door lintels. Massive panels are formed by splicing of the small solid parts. Solid wood panels
134
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
production
of furniture and interior design and decorations. Glulam
İNCELENMESİ
mostly used in the
consists of a
number of timber laminations that are glued together. Glulam is a fine and resilient material, which
can be used in almost various types of buildings. Glulam are used as vertical columns or horizontal
beams, as well as curved, arched
shapes
and is readily produced in curved shapes. The MDF pro1
duction process involves grinding wood chips into fibres and binding them with synthetic resin under
heat and pressure.
is used
for
theverileri
interior
and exterior
high-quality office
ÖzetMDF
: 2012-2014
Yıllarımainly
arasındaki
TUİK
kullanılarak
hazırlanandecoration,
furniture manufacturing,
production of audio systems, automobile and electronics industry, wall panels,
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez materials.
araştırma daha
shelves and kitchen
cabinets,
packing
Particleboard
is akapsamlı
manufactured
from wood particles,
wood chips, sawmill
sawolup,
dust,
and istatistik
a synthetic
resin
which is then
yönündeshavings,
hareket edilmiş
yapılan
bulgulara
göreor
deother
sonucasuitable
gidilmiştir.binder,
Elde
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
aralığı
arttıkça,room
elektriksets,
ve doğalgaz
pressed. Particleboard
is used
generally
for bedroom
and
dining
cupboards, bathroom
cabinets, kitchenaralığı
cabinets,
offices,
boutiques,
children’s
rooms,gelmektedir.
studios, etc. OSB is produced from
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalma meydana
chips prepared in
special
forms.
The routing
performed
on wood
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,is
Tüketim,
Sanayi, Konut,
Anova,particles.
TUİK, FiyatOSB is suitable for a
variety of end uses including subflooring, single-layer flooring, wall and roof sheathing, structural
insulated panels, ECONOMETRIC
webs for woodANALYSIS
I-joists, OF
industrial
containers, and furniture. Waferboard and flakeELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
TERMS OFpackaging
INDUSTRY AND
board are often used
roofing, TO
interior
and exterior
wallINcladding,
material, etc. LSL has
HOUSES
high strength and dimensional stability. So, It is a suitable material for use in outdoor conditions.
this made
study prepared
by using wood
data of TSI
belonging
to the years
of 2012-2014,
Similar to LSL,Abstract:
OSL is Inalso
from flaked
strands.
Beams,
pillars,
frames are examples of
analyzed.Sandwich
ANOVA model
wasare
applied
to the study
prepared
withbuilding
the use ofmaterials.
different Prefabricated,
the application areas.
panels
lightweight
and
durable
roofs, caravans,made
furniture,
acoustic panels
andwas
tiles,
flooringelectricity
and ceiling
coverings,
more comprehensive.
The purpose
to determine
and natural
gas prices wall coverings,
fire-resistant walls are examples of the use made of sandwich panels. Paperboards mainly composed
of thick papers. It is used for packaging because it is lightweight and strong. Paperboards are used
books and magazines cover, postcard printing, sculpture and architecture. WPC is a composed of
natural wood and plastic fiber. Saw dust from fiber fillers like pulp, bamboo are mixed with plastic
powder. Wood plastic composite is used in various fields such as decks, balconies, fences, garden
furniture, doors and windows, frames, furniture, pallets, architectural structures, boat hulls and automotive interior parts, music and sports equipment. Manufacture of wood cement boards (WCB)
having unique properties such as low specific gravity, high thermal insulation, acoustical properties,
fire resistance, insect and fungal resistance. WBC is used mainly for coating and insulating material,
indoor and outdoor applications, exterior cladding and exterior wall applications, heat and sound
insulation boards, prefabricated buildings, monoblock wall and the house manufacturing. Today,
depending on the progressive reduction of forest resources has become inevitable development of
new products. Therefore it is necessary to develop new products and use of recycled materials. The
usage of wood composites on behalf of solid/massive wooden materials has been a requirement with
135
UHMFD
www. hmfdergisi.com
International
Refereed
Journal
of Researches
Management
Uluslararası
Hakemli
Mühendislik
ve on
FenEconomy
Bilimleri
Dergisi
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ /Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 6Kış
Yıl:2016
December
2014 Issue:
02 Volume:And
01 Autumn
Journal
of Engineering
SciencesWinter
ID:13Semester
K:02
(Ekonomi)
(Economy)
ID:67&K:132
No: 12879 &
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(2015/040662015-GE-17837)
properties
such as high strength/durability/resistance properties, conformity/suitability
İNCELENMESİ
their unique
for usage area and low production cost; besides protection of natural forest resources. In this regard,
the researches for production of novel wooden composites and also for using all lignocellulosic
and agricultural wastes in composite
material production instead of solid wood should be increased
1
because of their importance.
HOUSES
136
DERGİ HAKKINDA
UHMFD “Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi” 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan
yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden
yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir.
Dergimizde Mühendislik ve Fen Bilimleri alanı içerisinde değerlendirilebilecek her türlü
yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin baş editörü Prof.Dr.Mümin ŞAHİN olup, dergi yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim
kurulu başkanı derginin o anki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin
aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından geçen
çalışmalar sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim kurulu
üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar
için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş
olarak kabul edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur. Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel
çalışmalar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında
yayın yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim
kurulu derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her
türlü karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul
ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü
hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi
vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak
isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir. Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından
geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel
sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır.
Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Her iki hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar ancak yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem
onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve
materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair
bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye
olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi
izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için
aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez
talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın
kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer
verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur.
Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez.
Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz.
Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına
olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal
edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü
yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir. Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve
Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da
yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde
yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur.
Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan
çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere fayda
sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde
kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına
uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek
makale baz alınarak yapılmaktadır. ABOUT THE JOURNAL
“International Refereed Journal of Engineering and Natural & Applied Sciences”
(UHMFD) has started to publish articles as of 2014. Our journal includes valuable and qualified articles which will provide sources for the literature. Our journal is an international refereed
journal, and published three times in a year . The issues of our journal are published in APRIL,
AUGUST and DECEMBER. Both online and hard versions of the journal are available. Our
journal welcomes all types of articles with respect to Engineering and Natural & Applied
Sciences. Editor-in-Chief of the journal is Prof. Mümin ŞAHİN (Ph.D.) who carries out their
activities in accordance with the decisions taken by the Executive Board of the journal. Editorin-Chief is the member of the board who has the highest rank, and decisions taken by 51% of
executive board are implemented. Each submitted article is approved by two referees who are
experts in their fields, and is expected to be granted with positive opinions of referees as to being eligible for publishing. Within the same issue, single article of the author is published. If the
author has more than one article which is approved by referees and the executive board, those
are lined up for the following issues. No author has any kind of power on referees and executive
board. Copy right agreement is not demanded for articles which have been uploaded to the
system for publishing. Rights of articles which have been uploaded to the system are considered
to be transferred to the journal. Author or authors are regarded to have agreed on this and have
been included in this system by committing to act in accordance with the publishing conditions
of the journal. Academicians and researchers who would like to become a member of referees and scientific
boards of the journal are required to hold Ph. D. degree and be granted with the title of Doctor
and to be experts in their fields. In addition, one of the conditions is to have carried out scientific studies. No one who has not published works in his/her field and does not have the titles of
Doctor or Expert cannot become a member of referees and advisory boards. Executive board of
the journal is the senior decision and executive mechanism of the journal. Each and every decision of the executive board is absolute and irreversible. Without the decision of the executive
board, nothing can be carried out or performed under no circumstance. The Editor-in-Chief of
the journal can decide on whether works which have not been sent to the approval of referees can be accepted or not, whether they can be included in the process of referees’ approval.
Editor-in-Chief does not have to inform the executive board on this process. Executive board
is the single body which takes decisions regarding the participation of scientists in the referees,
scientific and advisory boards of the journal. In our journal, special issues can be prepared for works which have been presented orally in
some national or international congresses and which have been approved by a referee. Such
special issues are just valid for oral presentations in agreed congresses. Such works have to be
approved by scientific board of the congress and evaluated by referees. No work can be published without referee assessment and approval. Works which are sent for publishing are submitted to referees for their approvals. Works which are evaluated positively by the two referees are
published. In addition, printed versions of the orally-presented works and their referee approval
reports should be submitted to executive board of the journal as well as editor-in-chief. Works
lacking this information and printed material cannot be accepted for our journal. Information
regarding the process are provided for author and authors in a written format in the web page
of the journal. Each author who registers to our journal and logins the system can follow up the
process on the web page of the journal. All conditions and principles are eligible and same for
each and every author. These conditions and rules cannot be changed for anyone. Any change
or difference cannot be requested. Works sent to be published in the journal have to be related to
the fields that the journal accepts. If a work does not hold such features, it is not published in the
journal. Procedure regarding refereeing process is under the control of editor-in-chief. Editorin-chief has the authority to decide on the procedure of refereeing process for a work. A work
which has not been found appropriate or not been accepted by the editor-in-chief cannot be
included in the refereeing process of the journal. Under such circumstances, author or authors
cannot form any liability for the journal and other bodies. Even if a work is approved by a referee or accepted in the system to be published, its publication can be cancelled due to negative
opinion of editors or executive board regarding the publication of the work or related decision
of the boards. Under such cases, author or authors cannot impose sanctions on the journal. Any
kind of authority belongs unilaterally to the executive and executive boards of the journal.
Our journal acts in accordance with Law numbered “5846” on Intellectual and Artistic Works
and its provisions within the frame of Turkish Republic legal rules. Our journal has the right
to protect its legal rights unilaterally against author or authors who do not fulfil the necessities
of this law. Author or authors are held responsible unilaterally regarding quotations which are
not in accordance with related rules, and plagiarism. Our journal does not charge any fee thus
does not have to send printed material to author/authors. Page-setting of the works which have
been accepted and granted to be published in our journal is carried out according to the journal’s
publication and writing rules, and then uploaded to the system. Works can be downloaded from
the system by author/authors and readers so that their needs are met. Page-setting is performed
by authors based on the sample work provided for them. YAYIN İLKELERİ
1. UHMFD “Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi” 4 ayda bir yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel
durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.
2. Dergimizde Mühendislik ve Fen alanından hazırlanan araştırma ya da sorunları ele alıp inceleyen, bilimsel ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla
yazılmış olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans
göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi, gelişkin bir
dile sahip olması beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden
birine sahip olmalıdır.
3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, ön sözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem süreci başlatılmaz.
4.Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda ilk sırada yer alan 1. yazar muhatap kabul edilir. 5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır. 6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi derginin web sitesinde yüklü örnek makale formatı dikkate
alınarak hazırlanmalıdır.
7. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur. İnterdisipliner
nitelikli yazıların hakemleri ilgili oldukları alanlara göre belirlenir.
8. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin
“Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir. Yazardan sadece üç defa düzeltilmesi istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler gerçekleştirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir.
9. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son
şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna
yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak
geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.
10. Dergimizin yayın dili Türkçedir. Fakat farklı durumlarda ve prensiplerde hazırlanan çalışmalar İngilizce olarak da kabul edilmektedir. Bu durumda yayın kurulu insiyatif kullanma
hakkına ya da ret hakkına tek taraflı hakka sahiptir. İlgili yazar bu konuda dergimiz üzerinde
etkili olamaz.
11. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.
12. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre,
konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir
ve hakem sürecine alınır.
13. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.
14. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er
cm’lik boşluklar olmalıdır. 15. Yazılar 15-20 sayfa aralığında olmalı, toplam 20 sayfayı geçmemeli ve alt ortada sayfa numarası verilmiş olmalıdır. Yazıdaki paragraflar 1 cm girintili olabilir.
16. Türkçe yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 3-7 anahtar
sözcük(ler) yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmaktadır.
17. İngilizce yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler
bulunmalıdır. Ayrıca Türkçe hazırlanan çalışmalarda kaynakçadan sonra 750 ile 1000 kelimeden oluşan genişletilmiş ingilizce özet bulunmalıdır. Genişletilmiş özet giriş, amaç, kapsam,
yöntem, bulgular, tartışma ve sonuç şeklinde hazırlanmalıdır. İngilizce hazırlanan çalışmalardan genişletilmiş özet talep edilmez.
18. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir.
29. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın
akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta
adresi de bulunmalıdır.
20. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki
değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.
21. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez.
22. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.
23. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir
yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar bu
şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.
24. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını
onaylarlar.
25. UHMEFD “e” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır.
Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı
dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti
ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için
basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Ayrıca dergi giderleri için yazarlardan ücret
talep edilebilir.
26. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir. YUKARIDA BELİRTİLEN 26 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME
DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ
BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ
YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya
RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve
ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR
ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ
İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TARAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES
BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR. PUBLICATION PRINCIPLES
1. UHMFD “International Refereed Journal of Engineering and Sciences” is an international refereed journal with an academic and scientific attributions published in every 4 months.
However, the journal holds the right to publish interim issues on special occasions.
2. Scientific and original studies from the fields of Engineering and Sciences are included in
the journal. The papers must be written with scientific concerns, should contribute to the field,
indicate the important resources as references, not be written with prejudice, not include mottolike sentences, and have an advanced language. They should also have one of the qualities of
scanning, research and developing from a notice.
3. Referee evaluation process isn’t initiated for the studies not complying with the publication
principles of the journal, without references, prefaces or abstracts.
4. In studies where there is more than one author, the author being in the first place is seen as
addressee.
5. Sources used should be prepared in accordance with the publication template of our journal.
6. Regulation and installed in the string magazine website article format should be prepared
taking into account the working example.
7. Referees and authors shouldn’t be from the same institution regarding the stage of evaluation. Names of referees and authors are kept confidential and announced by no means. Referee
Board changes in every volume and it is constituted according to the subject of studies. Referees of interdisciplinary studies are ascertained according to their expertise.
8. Two referees are assigned according to the field of study in the first place. If one of the referee
evaluations is “Unpublishable” and the other one is “Publishable with editing” or “Publishable”, a third referee from the related field can be assigned and her/his evaluation is demanded.
Only three editing can be requested from the author. If the requested editing fails to be done in
three times, the submission is rejected by the system.
9. Authors are expected to do the requested editing delicately and to send the edited version
of the paper to the journal within 15 days. If it is noticed that editing hasn’t been conducted
properly, the author is informed. The edited version of submissions not sent back within the
prescribed time are not taken into the publication list.
10. The publication language of our journal is Turkish. However the studies prepared in different conditions and principles can be accepted in English. In this case, the publication board
unilaterally bears the right to use initiative or reject. The author in question cannot be effective
on our journal.
11. The studies demanded to be published in our journal should bear the feature that they weren’t
published in another place or not in evaluation process for publication at that time.
12. Papers presented in national and international academic scientific meetings, congresses,
conferences and symposiums can be accepted and taken into referee evaluation process on
condition that they weren’t published in another journal before and they comply with the article
formats and contents.
13. Translated texts are accepted with the approval of editorial and publication board and referee evaluation process is initiated if the related text is rarely found in Turkish and if its translation is thought to contribute to the field. But there is a limited number of translations allowed
for each volume. Original texts are preferred.
14. Submissions to the journal must be written in MS Word Program, with 12 pt Times New
Roman and single line spacing. There must be 3 cm margins in all sides of the page.
15. Papers should be between 15-20 pages and not exceed 20 pages; page number must exist at
the bottom of the page as centered. Paragraphs in the text can be 1 cm indented.
16. For papers in Turkish, there must be an English abstract no more than 100-150 words
and 3-7 key words below the abstract. 17. For papers in English, there must be a Turkish abstract no more than 100-150 words, title
and key words. In papers prepared in Turkish, an extended English abstract of 750-1000 words
must be placed after the references. Extended abstract must be prepared including the parts of
introduction, purpose, scope, method, findings, discussion and conclusion. Extended abstract
isn’t requested for papers in English.
18. The scope of research, its purpose, method, results obtained and subject should be shortly
indicated in the abstract.
19. Name(s) of the author must be indicated on the cover page. Academic title of the author,
name of the institution where s/he works, address, work and mobile phone, fax number and
e-mail must exist on the cover page.
20. The decision to publish the papers belongs to editor-in-chief. The evaluation of editor-inchief about the paper are sent together with the referee report within the shortest time.
21. Submissions sent to the journal are not sent back whether or not it is published.
22. The whole responsibility of the submissions belongs to the concerned author(s).
23. Publication and copyrights of the published papers belong to our journal. The copyright of
the each study uploaded to the system is automatically transferred to the journal. No sign for
the copyright agreement is requested from the authors for this operation. The author accepts
these conditions in advance for the paper uploaded to the system. The person reserves no right
of opposition.
24. Author(s) approve(s) the placement of the full texts of their papers on electronic databases
bearing a non-commercial character with the purpose of supporting national and international
academic knowledge sharing.
25. UHMEFD “is operated through an “e” electronic system, and also published in a printed
version. Those who wish to have the journal as hardcopy have the right to do so by paying the
cost of the journal to the printing company. Our journal is not obliged to give the printed version to any institution or individual. Annual fees for the studies sent to our journal should also
be paid to the printing company. The fee is received as based on only the expenses paid by the
journal to the printing company for the annual printing and other expenditures. Authors can also
be demanded fees for journal expenditures if necessary.
26. The evaluation period of the studies uploaded to the system is two months. Studies not
evaluated within this period and not provided with an evaluation report are sent to a different
referee.
26-ITEM PUBLICATION PRINCIPLES AND INFORMATION STATED ABOVE ARE
CONSIDERED AS ADOPTED BY THE AUTHOR OR AUTHORS INCLUDED IN THE
SYSTEM. NONE OF THE AUTHORS HAVE THE RIGHT TO OBJECT THESE PUBLICATION PRINCIPLES. OUR JOURNAL HOLDS THE UNILATERAL RIGHT IN PUBLICATION, EVALUATION or DENIAL OF THE PUBLICATION PRINCIPLES and PAPERS.
THIS RIGHT CAN NOT BE CHANGED NOTWITHSTANDING ANY CONDITION. OUR
JOURNAL HAS THE RIGHT TO USE ITS LEGAL RIGHTS UNILATERALLY WITHIN
THE FRAMEWORK OF RELEVANT RULES AND LIABILITIES AGAINST THE AUTHOR/AUTHORS ACTING OUT OF THE FRAMEWORK OF THE RELEVANT PRINCIPLES or RULES. EVERYBODY INCLUDED IN THE SYSTEM ACCEPTS THESE RULES
IN ADVANCE.
YAZARLARA BİLGİ
1.Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir.
2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi
onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir. 3. Dergimiz basılı olarak çıkarılmakta olup, internet ortamında sadece İngilizce özet ve Türkçe
özet şeklinde yer alır. 4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez. 5.Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. 6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazara aittir. Dergimiz bu konuda
bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz. 7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedilir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır. 8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu
görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır. 9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve
çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz. 10.Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek isteme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir ve
gizli tutulur. 11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki
talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak ret
alır. 12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor
ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve
açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul
etmez. 13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör
tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında
bulunamaz. 14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu
işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı
ile dergimize devredilmiş olur. 15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki
ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre
uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez. 16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz ilk sırada yer alan sorumlu yazarı muhatap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir. 17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz. 18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen
süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle
dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz. 19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir.
Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında bir
yaptırım hakkına sahip olamaz. 20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime
sayısı 3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 20 sayfa olmalıdır. Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 150 kelimeden oluşturulmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Yazar
isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet
10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır. ÖNEMLİ UYARI !!!!
Yapılan çalışmanın kaynaklar kısmından sonra Genişletilmiş İNGİLİZCE Özet kısmı eklenmelidir. İNGİLİZCE özet kısmı 750 ile 1000 kelime arasında olmalı ve İNGİLİZCE özet; makalenin amacını, kapsamını, bulgularını ve sonuç kısımlarını kapsayacak şekilde olmalıdır. Genişletilmiş İNGİLİZCE özet sadece Türkçe yazılan çalışmalar için gereklidir, İngilizce yazılmış
çalışmalarda bu kısım gerekmemektedir.
GUIDELINES FOR THE AUTHORS
1. Publication language of our journal is TURKISH and INGLISH.
2. Articles and works prepared in other languages can be accepted with the approval of particularly editor-in-chief and management of the journal. The right to accept such works belongs
unilaterally to our journal. 3. Our journal has printed version, only English and Turkish abstract can be provided in online
format 4. No publication is accepted without registering to the system. 5. No author can claim any rights over our journal. 6. Responsibility of any work belongs unilaterally to the author. Our journal is not put under
obligation on this matter. 7. Works submitted to our journal for evaluation for publication have to be authentic and have
not been used somewhere else for any reason or sent for evaluation to anywhere else. Otherwise, works are refused on condition that disclaimer is published, and legal procedure about the
author is initiated. 8. Each and every work is evaluated by two referees who are experts in the field, then published
on condition that works approved by both referees are lined up. 9. No work has superiority or privilege over another work. Each and every author and work is
equal and has the same rights. Any kind of privilege is not provided. 10. Authors do not know which referees have evaluated their works, they do not have the right
to ask for it. Only system manager and editor-in-chief do have such information and it is kept
secret. 11. Corrections are made in major or minor way. Each work has only two chances for corrections. If necessary corrections are not made based on two requests, Works are automatically
refused. 12. If previously used works such as thesis, presentation and conference proceeding are turned
into articles, then the information of previous use of the work should be provided and explained
in the footnote. Otherwise, it is regarded as plagiarism and our journal does not accept any liability stemming from this situation. 13. Works on fields other than our journal accepts are accepted or refused unilaterally by the
management of the journal or editor-in-chief. In such cases, authors cannot claim any rights. 14. Every right of the works uploaded to our journal is granted to the journal by the author.
Signature and consent form are not asked from the author for this, any written document is not
required. Rights of works uploaded to the system are automatically transferred to the journal. 15. Evaluation process of works submitted to our journal is two months depending on the feedback from referees. If no feedback is received within two months, works are directed to another
referee. In this case, the time may extend. Under such circumstances, author cannot claim any
right and cannot withdraw the article from the system. 16. In the case of works with more than one author, journal management regards the first name
written in the work as addressee if it is not stated precisely in the work, and acts accordingly.
The journal does not have any contact with other authors and does not and does not have to
inform them except for the first author. 17. Referees who evaluate works act totally independently. Our journal does not impose any
sanction on referees and does not ask special treatment. 18. Our journal is published quarterly in a year; April, August and December. These periods
may change depending on the publication system of the journal. For this reason, our journal is
not liable for any demand and obligation. 19. Referees present their opinions regarding the evaluation of the works; their reports are sent
to the related author. Correction period is 15 days for each work. Works whose corrections are
not completed within this period of time are removed from the system and refused. In this case,
author(s) do not have the right to sanction on our journal. 20. An abstract in Turkish is mandatory for works which are prepared in other languages. The
number of key words can vary between 3 and 7. Maximum page number for each work is 25. Abstract both in Turkish and English should be between 100-250 words. TIMES NEW ROMAN should be used in the articles, type size should be 12. Article should be written in single
space. Title of the work should be written bold in 14 pt. Name of authors and their affiliated institutions should be bold, italicized and in 12 pt. Turkish and English abstracts should be written
in 10-type size and placed one after the other. IMPORTANT NOTICE !!!
An Extended ENGLISH Abstract must be added after the references. ENGLISH abstract must
be between 750 and 1500 words and the ENGLISH abstract must include the purpose of the
article, its scope, findings and conclusion part. Extended ENGLISH abstract is required only for
papers in Turkish, this part isn’t requested for the articles prepared in English.
HAKEM LİSTESİ
ÜNVANI
ADI SOYADI
BAĞLI OLDUĞU KURUM
DR.
Peter CHILDS
IMPERIAL COLLEGE LONDON
DR.
Abdullah KEÇECİLER
DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ
DR.
Abdullah KELKİT
ÇANAKKALE 18 MART ÜNİVERSİTESİ
DR.
Adam M. FINCHAM
UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA
DR.
Ahmet GÜNDOĞDU
BATMAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ahmet GÜNER
BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Anıl AKIN
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Arvind ATREYA
UNIVERSITY OF MICHIGAN
DR.
Aylin SALICI
MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Aylin YILDIZ
NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ayşegül AKDOĞAN EKER
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ayşegül ÜNAL
MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Bahattin GÜLLÜ
AKSARAY ÜNİVERSİTESİ
DR.
Bedia ŞİMSEK
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Beşir DANDIL
FIRAT ÜNİVERSİTESİ
DR.
GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Blaine K. RAWDON
DR.
Bülent EKER
DR.
Çağatay PAMUKÇU
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Cafer BAL
DR.
Cem ÇETİNARSLAN
TRAKYA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Costas SIOUTAS
DR.
Costas SYANOLAKIS
DR.
Daniel ERWIN
DR.
Deniz KORKMAZ
DR.
Derya USTAÖMER
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Didem YILMAZER
DR.
Ece KILINÇ AKSAY
DR.
Elif TOPALOĞLU
GİRESUN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ellen ARRUDA
DR.
Elmas ERDOĞAN
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Erdoğan ÖZBAY
MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Erkan KANTAR
CELALBAYAR ÜNİVERSİTESİ
DR.
Erol TÜRKEŞ
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Eylem DİZMAN TOMAK
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Fatih CANAN
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Fazlı ÇOBAN
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ
DR.
Feryal ÇUBUKÇU
DR.
Gülcan KOYUNCU
KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Güler YALÇIN
OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Gülsade KALE
DR.
Gökşen ARAS
ATILIM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Hakan AÇIKGÖZ
DR.
Hidayet TAKCI
CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ
DR.
Hülya KALAYCIOĞLU
DR.
Hüseyin YALÇIN
DR.
Hüseyin İNCE
DR.
Joseph KUNC
DR.
Korhan KAYIŞLI
GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Korkmaz BELLİTÜRK
DR.
M.Cüneyt BAĞDATLI
NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Mahit GÜNEŞ
KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Mark A. PAGE
DR.
Mark ACKERMAN
DR.
Mehlika ALPER
DR.
Mehmet BAKİ KARAMIŞ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ
DR.
Mehmet Fırat BARAN
ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Mehmet ÜSTÜNDAĞ
DR.
Mehtap ERŞAN
DR.
Menumi KAWASAKI
DR.
Muhammed Fatih TALU
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Murat ARI
ÇANKIRI KARATEKİN ÜİVERSİTESİ
DR.
Murat BAYAZİT
BATMAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Murat ORAL
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Murat ÖZYAVUZ
DR.
Mustafa DEĞİRMENCİ
CUMHURİYET UNİVERSİTESİ
DR.
Mustafa KUMRAL
İTÜ
DR.
Mustafa ŞEKKELİ
K.MARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Mümin ŞAHİN
DR.
Nazım ŞEKEROĞLU
DR.
Oktay ERDOĞAN
NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Olcay EKŞİ
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Orhan ÇAKIR
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Osman KARA
GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Osman ÜNAL
AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Oya PAMUKÇU
DR.
Petros LOANNOU
DR.
Rasim İPEK
EGE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Recep BENZER
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Resul ÇÖTELİ
DR.
Sakine UĞURLU KARAAĞAÇ
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Sami MASRI
DR.
Seda HATİPOĞLU
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Selim DEMİRTÜRK
UŞAK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Sema ARIMAN
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
DR.
Sevgi GEZİCİ
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ
DR.
Steven R. NUTT
DR.
Tamer EREN
KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Veli SÜME
RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
İbrahim TANER OKUMUŞ
DR.
Ülker Aslı GÜLER
DR.
İnan KESKİN
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ
DR.
İPEK ATİK
DR.
İrfan DELİ
DR.
İsmail GÜL
DR.
İzzettin TEMİZ
MERSİN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ö.Fatih KEÇECİOĞLU
DR.
Ömer Faruk ALÇİN
DR.
Ömer YILDIRIM
GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ömür BAYSAL
DR.
Öner DEMİREL
DR.
Şerafettin ÇELİK
HARRAN ÜNİVERSİTESİ

Mühendislik ve Fen Bilimlleri 06

Transkript

Benzer belgeler

TÜKETİM İÇGÜDÜSÜ Gad SAAD Felsefe dünyasındaki en ünlü söz

Presentation File

dosyayı indir - Önemli Bilgiler

2012 Yılı Faaliyet Raporu

Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş. - TC Başbakanlık Özelleştirme