Oman - Ntv

OMAN
ÜLKE BÜLTENİ
2008
OMAN
ÜLKE BÜLTEN‹
2008
Genel Bilgiler
Siyasal Yap›
Monarfli ile yönetilen Oman'›n Devlet Baflkanl›¤› görevini Qaboos bin Said al-Said yürütmektedir.
1970 y›l›nda iktidara geçen Sultan Qaboos bin Said, öncelikle Arab ülkeleri ile iliflkileri gelifltirerek
Oman'› Arap Devletleri Lig'inin bir üyesi yapm›flt›r. Ülkenin geliflimi için bir çok reform gerçeklefltiren
Sultan Qaboos, baflta ‹çiflleri, Maliye, Savunma ve Petrol Bakanl›klar›n› kurarak devlet yap›s›n›
büyütme ve daha etkin hale getirme yoluna gitmifltir. Halen, Baflbakanl›k, Savunma, Maliye ve
D›fliflleri Bakanl›¤› Sultan Qaboos bin Said'e ba¤l› çal›flmaktad›r.
Yasamadan çok dan›flma niteli¤ine sahip Oman Konseyi, Meclis el-fiura ve Meclis el-Davla ad›yla
an›lan iki ayr› kanattan oluflmaktad›r. Meclis el-fiura seçimle gelen, Meclis el-Davla ise atama yoluyla
gelen temsilcilerden oluflmaktad›r.
Demografik Yap›
Oman nüfusunun % 75'ini ‹badhi Müslümanlar›, % 30'unu Sunni ve fiii'ler olmak üzere Müslümanlar
ve Hindu'lar oluflturur. Ana dili Arapça olan bu ülke nüfusunu % 24.4'ünü 10 yafl alt›, %29.3'ünü 1020 yafl aras›, %29.0'›n› 20-34 yafl aras›, %10.2'sini 34-49 yafl aras›, % 7.2'sini ise 50 yafl ve üzeri
oluflturmaktad›r.
E¤itimin ücretsiz oldu¤u Oman'da okuma yazma oran› 2006 y›l›nda % 81 seviyelerine ulaflm›flt›r.
Sa¤l›k hizmetlerinin genel olarak iyi oldu¤u Oman'da 2006 y›l› ortalama insan ömrünün 73.3 yafl
oldu¤u belirtilmifltir.
Genel Ekonomik Durum
Yaklafl›k % 25'ini petrol gelirlerinin oluflturdu¤u 30.8 milyar dolar GSY‹H'ya ve 22.619 dolarl›k kifli
bafl›na milli gelire sahip olan Oman Sultanl›¤› di¤er Körfez ülkelerine nispeten küçük bir ekonomiye
sahiptir.
Kaynak: Economic Intelligence Unit(EIU) Country Profile 2007
a: EIU tahminleri
Temel Makroekonomik Göstergeler
Kaynak : Economic Intelligence Unit(EIU) Country Report July 2008
a Gerçekleşen
b EIU Tahminleri
Petrolün yan› s›ra do¤algaz rezervlerine de sahip olan Oman 1990 y›l›ndan bu yana önemli bir LNG
ihracatç›s› konumundad›r. Bununla birlikte Oman'›n son derece k›s›tl› (yaklafl›k 4.83 milyar varillik
petrol, 850 milyar metreküplük do¤algaz) rezervlere sahip oldu¤u bilinmektedir. Fakat 2006 y›l›nda
ülkenin kuzeyinde ve güneyinde PDO taraf›ndan dört yeni petrol sahas›n›n keflfi ile ülkenin toplam
petrol üretiminin artt›¤› tahmin edilmektedir.
Petrol kaynaklar›n›n k›s›tl› olmas› nedeniyle, ileriye dönük benimsenen ekonomi politikalar› petrol
d›fl›ndaki sektörlerin güçlendirilmesi ve çeflitlendirilmesi amac›n› tafl›maktad›r. Bu çerçevede, 2020
y›l›na gelindi¤inde petrolün Gayri Safi Yurt ‹çi Has›la'daki pay›n›n yüzde 9'a düflürülmesi, do¤al gaz›n
pay›n›n yüzde 10'a ç›kmas› ve petrol d›fl›ndaki sanayi ürünlerinin ise yüzde 29 olmas› hedeflenmektedir.
Di¤er bir politika ise genç ve h›zla artan nüfusa ifl imkan› yaratmak amac›yla çal›flanlar›n Omanl›
olmas› yönünde benimsenen politikad›r. Ayr›ca ülkede, kamunun ekonomideki a¤›rl›¤›n›n azalt›lmas›
için özellefltirmeye a¤›rl›k verilmekte, küresel ekonomiyle bütünleflme yönünde ise Dünya Ticaret
Örgütü, Körfez ‹flbirli¤i Konseyi ve di¤er ülkelerle imzalanan Serbest Ticaret Anlaflmalar› sayesinde
serbest ticaret kurallar› benimsenmektedir.
Oman 2000 y›l›ndan bu yana DTÖ üyesidir ve bu do¤rultuda ekonomisini, yat›r›m ortam›n› ve d›fl
ticaret rejimini liberallefltirmek ve devletin ekonomideki rolünü azaltmak ve özellefltirmeyi h›zland›rmak
için çaba sarf etmektedir.
Fiyat istikrar›na sahip olan Oman'da 1992 y›l›ndan 2005 y›l›na kadar enflasyon oran› yüzde 1'i
aflmam›flt›r. Ancak 2006 y›l›nda gerçekleflen enflasyon oran› %3.2 olarak gerçekleflmifl 2007 y›l›nda
ise %4'e ulaflm›flt›r. Oman ayr›ca istikrarl› bir kur politikas›na da sahiptir.
Dünyan›n en önemli deniz yollar›ndan birinin üzerinde bulunan ülke di¤er Körfez ülkelerine göre
d›fla daha geç aç›lmas› sonucunda bu stratejik özelli¤ini yeteri kadar kullanamam›flt›r. 1967'den bu
yana gerçeklefltirdi¤i petrol ihracat›ndan elde etti¤i kaynaklar› altyap› yat›r›mlar›na aktarmaktad›r.
Körfez ‹flbirli¤i Konseyi:
Körfez bölgesinde istikrar ve ekonomik iflbirli¤i sa¤lamak amac›yla 1982 y›l›nda kurulan Körfez
‹flbirli¤i Konseyi (K‹K-Cooperation Council for the Arab States of the Gulf),BAE, Bahreyn, Katar,
Kuveyt, Oman ve Suudi Arabistan olmak üzere 6 ülkeden oluflmaktad›r. Bu alt› ülke aras›nda
2003'dan bu yana gümrük birli¤i uygulamas› bafllat›lm›flt›r. Körfez ülkeleri 2010 y›l› itibariyle daha
geliflmifl bir ekonomik entegrasyona gitmeyi, tek pazar uygulamas›na ve ortak para birimine geçmeyi
hedeflemektedir.
Gümrük Birli¤i kapsam›nda bu alt› ülke, istisnalar d›fl›ndaki mallar için, di¤er ülkelere % 5 gümrük
vergisi uygulamaktad›r. ‹stisnalar; gümrük vergisinden muaf ürünler, ikili anlaflmalar uyar›nca gümrük
vergisine tabi ya da muaf olan ürünler ve % 100 gümrük vergisine tabi olan, tütün, domuz eti ve
alkollü içecekler gibi ürünlerdir. Ayr›ca her ülkenin ilk etapta Gümrük Birli¤i uygulamas› d›fl›nda
tutulacak olan ve toplam 417 ürünü kapsayan hassas listesi bulunmaktad›r
Türkiye'nin bu büyük pazardan % 2 gibi küçük bir pay almas› elbette son derece yetersizdir. Sürekl
büyüyen ekonomileri ve zengin pazarlar› nedeniyle, Körfez ülkeleri ile daha s›k› ticaret ve yat›r›m
iliflkilerinin kurulmas› Türkiye için son derece yararl› olacakt›r. Bunun için de ad› geçen ülkeler
hakk›nda ifladamlar›n›n daha fazla bilgi sahibi olmalar› gerekmektedir.
Temel Sektörler
Tar›m ve Sanayi
Oman'›n bafll›ca tar›m ürünleri hurma, muz, limon ve sebzelerdir. Ülkede petrol ve do¤al gaz d›fl›nda;
silikat, dolomit, kireçtafl›, laterit barit, kil, demir-oksit, demir, kurflun, manganez, fosfat, krom, nikel,
gümüfl, bak›r, alt›n ve mermer mevcuttur. Sanayi üretiminde LNG, çimento, bak›r ve kablolar önemli
yer tutmaktad›r. Bafll›ca yat›r›mlar petrol, alüminyum ve üre rafinerileri, metanol tesisi, demir-çelik
tesisi, çimento fabrikas›, petro-kimya tesisleri kurulmas› için yap›lm›flt›r.
Ülkede halen, Mina el-Fahal bölgesinde faaliyet gösteren tek bir rafineri mevcuttur. Fakat, Sohar
Bölgesi'nde günde 75.000 varil kapasiteye sahip olacak ikinci bir rafinerinin kurulmas› çal›flmalar›na
bafllanm›flt›r
Tar›m ve Sanayi
Muskat ve Salalah Limanlar›n›n ve Havaalanlar›n›n geniflletilmesi, serbest bölgenin gelifltirilmesi,
Khasab'da yeni limanlar kurulmas›, turizmin gelifltirilmesine yönelik olarak Muskat çevresinde oteller
infla edilmesi, konut ve al›flverifl merkezi yap›m› gibi alanlarda yo¤unlaflmaktad›r.
Büyük ve nitelikli projeler, tecrübe ve büyük makine park› gerektirdi¤i için yabanc› firmalar taraf›ndan
üslenilebilmekte ve söz konusu firmalar bu projeleri gerek yerli ve gerekse yabanc› tafleron firmalarda
kullanmak suretiyle sonuçland›rmaktad›rlar. Bu çerçevede, Oman'da faaliyet gösteren dünyan›n
önde gelen firmalar› aras›nda Bechtel, CB&I The Woodlands, Foster Wheeler, Turner, Brown & Roots,
Mitsubishi, LG, Dosan, Deawoo, Dodsal, CCC Athens, Hochtief, Enelpower, China Railway Cons.,
Dar al-Handesah yer almaktad›r.
Oman'da sürdürülen büyük altyap› yat›r›mlar› kapsam›ndaki kamu ihaleleri oldukça fleffaf bir süreç
içinde yürütülmektedir. “Yerel” ve “uluslararas›” olarak ikiye ayr›lan ihalelerde nadir de olsa yeterlilik
aranmaktad›r. Yerel ihalelerde genel olarak aranan flart firman›n ‹hale Kurulu nezdinde kay›tl›
olmas›d›r. Uluslararas› ihalelerde ise teklif veren firman›n Oman Ticaret ve Sanayi Bakanl›¤› nezdinde
kay›tl› olmas› gerekmektedir.
‹hale Kurulu taraf›ndan aç›lan ihaleler ‹hale Kurulu'nun www.tenderboard.gov.om adresli internet
sitesinden takip edilebilmektedir. Kurul taraf›ndan aç›lan uluslararas› ihaleler ise bu sitenin yan› s›ra,
Middle East Economic Digest isimli dergide yay›mlanmaktad›r.
Ayr›ca www.pdotenders.com ve www.chamberoman.com di¤er ihale ilanlar›n›n yer ald›¤› internet
adresleridir.
Yat›r›m Ortam›
Oman ülkesine yabanc› yat›r›m çekebilmek için önemli ad›mlar atmaktad›r. Bu kapsamda yabanc›
sermaye mevzuat›nda önemli de¤ifliklikler yapm›fl ve yabanc› sermayeli flirket kurulmas› prosedürü
kolaylaflt›r›lm›flt›r. Ülkede gelir vergisinin olmamas›, kurumlar vergisinin % 12 gibi düflük bir seviyede
uygulanmas›, sermaye ve kar transferlerinde k›s›tlama olmamas› birçok Körfez ülkesine nazaran
Oman'› daha çekici bir hale getirmektedir. Ayr›ca yabanc› yat›r›mlar için 10 y›ll›k vergi muafiyeti ve
üretimde kullan›lacak hammaddeler ve makine ithalat› için 10 y›ll›k gümrük vergisi muafiyeti di¤er
avantajlar aras›ndad›r.
Oman'›n 2000 y›l›nda Dünya Ticaret Örgütüne girmesiyle yabanc› sermayeye yat›r›mlarda yüzde
70'e kadar hisse sahibi olma kural›n› da kabul etmifl olmas› birçok yabanc› firmay› bu ülkeye
çekmektedir. Yabanc› Sermayenin 70'den fazla olabilmesi için Bakanlar Konseyi'nin onay›
gerekmektedir.
Rusayl, Raysut, Sohar, Nizwa, Buraimi ve Sur'daki sanayi bölgeleri ile Al Mazunah Serbest Bölgesinde
geçeklefltirilecek sanayi yat›r›mlar›nda önemli kolayl›klar da sa¤lanmaktad›r. Bu bölgelerde arsa
kiras› y›ll›k m2 bafl›na 65 sent, elektrik ücreti kWH bafl›na 3-6 sent, su ücreti galon bafl›na 1 sent,
gaz ücreti m3 bafl›na 8 senttir. Enerjinin önemli girdi olarak kullan›ld›¤› sektörler için Oman'da
yap›lacak yat›r›mlar büyük avantaj tafl›maktad›r. Ayr›ca bu bölgelerdeki yat›r›mlarda yabanc› sermaye
oran› yüzde 100 olabilmektedir.
Yat›r›m ve ‹hracat Gelifltirme Merkezi (OCIPED) yabanc› yat›r›mc›lar için gerekli her türlü bilgiyi temin
eden bir “one stop shop” fleklinde çal›flmaktad›r (www.ociped.com).
Toplam sermayesi 52.000 ABD Dolar› ve daha fazlas› olan iflletmeler Ticaret ve Sanayi Bakanl›¤›na
kay›t olmak durumundad›r. Bunun yan›nda, ilgili firman›n Bölgesel Belediyeler, Çevre ve Su ‹flleri
Bakanl›klar›ndan da izin alm›fl olmas› gerekmektedir. Yabanc› çal›flanlar›n ise ‹flgücü Bakanl›¤› ve
Oman Göçmenlik Ofisi'nden konaklama ve çal›flma izni almalar› gerekmektedir.
Oman'da yerel bir temsilcilik ve flube kurmak için de yine Bakanl›¤a (www.mocioman.gov.om) ya
da Oman Ticaret ve Sanayi Odas›na (www.chamberoman.com) ve Belediyelere
(www.mctmnet.gov.om) kay›t mecburiyeti vard›r .
Dünya Bankas›'n›n kriterleri ›fl›¤›nda Oman Sultanl›¤›'n›n yat›r›m ortam›n› de¤erlendirme;
ifl kurma ile ilgili düzenlemelere bak›ld›¤›nda; Oman'›n ifl kurma prosedüründeki de¤erin OECD
yüksek gelir grubu ülkelerine son derece yak›n oldu¤u görülmektedir. ‹fl Kurma sürecinin ald›¤› vakit
Oman'da 34 gün, K‹K bölgesinde 47 gündür. ‹fl Kurman›n maliyeti ve ifl kurmak için gereken minimum
kapital de Oman'da son derece düflüktür.
Dünya Bankas› verileri, ifle alma sürecinin Oman'da son derece zor oldu¤unu; buna karfl›l›k ve iflten
ç›karma sürecinin ve maliyetinin son derece kolay oldu¤unu göstermektedir. Çal›flma saatleri ise
Oman'da tüm K‹K bölgesinde oldu¤u gibi pek esnek de¤ildir.
Oman'da mülkiyet kayd› ve devri ile ilgili düzenlemelerin say›s›, süresi ve maliyeti son derece düflüktür.
Bu da ülkede mülkiyet haklar›n›n iyi korundu¤unun bir iflaretidir.
Kurumsal yönetim ve bilgilendirme konusunda Oman, iyi bir performans göstermektedir.
Uyuflmazl›klar›n çözümlenmesi için gereken zaman Oman'da son derece uzun; buna karfl›n
uyuflmazl›klar›n çözümlenmesinin maliyeti ise son derece düflüktür.
Yine iflas durumunda iflletmenin kapat›lmas›n›n ald›¤› zaman Oman'da dünya geneline ve kend
bölgesine göre hayli uzun; buna karfl›n iflas sürecinin maliyeti son derece düflüktür.
‹ç pazar hacminin çok büyük olmamas› nedeniyle imalat sektöründe ihracata yönelik
yat›r›mlar teflvik edilmektedir. Bu proje alanlar› flöyledir:
-
Yerli hammaddeleri kullanan sanayiler
‹hracat› esas alan sanayiler
Sermaye, bilgi ve teknoloji yo¤un olan projeler
Oman vatandafllar›na istihdam imkan› yaratan projeler
Petro-kimya sanayileri
Re-export için hammadde ve yar› mamul iflleyen sanayiler
Çok uluslu flirketler için üretim merkezleri
Oman’da Yabanc› Sermayeli fiirket Kurmaya Yönelik Bilgiler
Yabanc› Yat›r›mlar›n ülkeye girifli ve yabanc› tüzel kiflilerin Oman'da kurulu bir flirketi yönetmeleri
için gerekli yasal düzenlemeler, 102/94 say›l› “Yabanc› Sermaye Yat›r›m Kanunu” (FCIL) (Sultani
Decree) ile belirlenmifltir.
Bu yasal düzenlemeye göre, hissedarlar› Oman vatandafl› ve yabanc› ülke vatandafl› olan bir flirket,
karma (mixed) ticari flirket olarak adland›r›lmaktad›r.
FCIL Kanunu'na göre, Oman vatandafl› olmayan gerçek yada tüzel kiflilerin Oman'da ticari, sanayi
ya da herhangi bir ifl faaliyetinde bulunmalar› için öncelikle Oman Ticaret ve Sanayi Bakanl›¤›'ndan
yabanc› sermaye yat›r›m lisans› almalar› gerekmektedir. Karma flirketlerin kurulmas› için gereken
minimum sermaye miktar› 150,000 Oman Riyali (yaklafl›k 400,000 Amerikan Dolar›) civar›ndad›r.
Söz konusu Kanun gere¤ince, yabanc› hissedarl› flirket kurulabilmesi için yabanc› sermaye miktar›na
ba¤l› olmak üzere üç aflamal› onay süreci bulunmaktad›r. Yabanc› hisse pay›n›n flirket toplam
sermayesinin % 49'undan az oldu¤u durumlar› kapsayan ilk aflama, Ticaret ve Sanayi Bakanl›¤›'ndan
al›nan onayd›r. Yabanc› hissedarlar›n pay› toplam sermayenin % 65-70'i oran›nda ise ikinci aflama
olarak Yabanc› Sermaye Yat›r›m Komitesi'nin onay› gerekmektedir.
Son aflama ise yabanc› hisse paylar›n›n toplam sermayenin %70'inden fazla oldu¤u durumlar›
içermekte olup, bu durumda Bakanlar Konseyi'nin onay›n›n al›nmas› zorunludur. FCIL, bir flirkette
%100 yabanc› sermaye bulunmas›na izin vermektedir. Ancak, yabanc› hissedar Körfez ‹flbirli¤i
Konseyi ülkelerinden olmad›¤› sürece bu orandaki bir kat›l›m›n onay almas› oldukça zordur.
Vergilendirme: Yabanc› hisse pay› toplam flirket sermayesinin %70'ini geçmedi¤i sürece, Oman'da
bulunan flirketler ayn› oranda vergiye tabidir. Buna göre, yabanc› hisse pay› %70 veya bu oran›n
alt›nda olan flirketler için elde edilen kar oran›n›n ilk 30,000 Oman Riyali vergiden muaf olup, geri
kalan miktar için uygulanan vergi oran› %12'dir.
Yabanc› hisse pay› %70'in üzerinde olan flirketler veya flubeler için uygulanan vergi oran› elde edilen
kar oran›na göre kar›n %30'una kadar ç›kmaktad›r.
D›fl Ticaret
Petrol Oman'›n on y›ld›r ihracat gelirlerinin yaklafl›k olarak %70'ini oluflturmufltur. Petrol d›fl›ndaki
sektörlerin gelifltirilmesi çabalar›na ba¤l› olarak 2001 ve 2004 y›llar›nda bu oran %70'in alt›na
gerilemifl ancak petrol fiyatlar›ndaki art›fl nedeniyle2005 y›l›ndan itibaren tekrar yükselifl göstermifltir.
Petrol d›fl›nda ihracat içinde imalat sektörünün ve LNG'nin pay› büyüktür. 2007 y›l›nda LNG toplam
ihracat gelirlerinin %18'ini oluflturmufltur.
Salalah Liman›'n›n 1999 y›l›nda kullan›ma aç›lmas›yla ülkenin reeksport kazançlar›nda düzenli art›fllar
meydana gelmifltir. Körfez ‹flbirli¤i Konseyi ile kurulan Gümrük Birli¤i sonucunda sektörün 2006 ile
2007 y›llar› aras›ndaki toplam ihracat içindeki pay› %9 seviyesinde gerçekleflmifltir.
‹thalat harcamalar› ise; iç talepteki büyüme ile ülkenin nihai tüketim mallar›nda, imalat ekipmanlar›nda
ve g›da ürünlerinde d›fla ba¤›ml› olmas› nedeniyle y›ll›k %9 oran›nda artm›flt›r. H›zl› nüfus art›fl› ve
co¤rafi koflullar›n elveriflsizli¤i nedeniyle özellikle g›da ve tar›m ürünleri ithalat›nda daha da fazla
art›fl yaflanaca¤› tahmin edilmektedir.
Kaynak: EIU, Oman Country Profile 2007
Oman'›n d›fl ticareti petrol ile LNG sat›fllar›n›n fazla oldu¤u Asya ülkelerine yönelmifltir. Petrol d›fl›ndaki
ürünlerin ihracat›nda ise BAE pazar› ilk s›rada yer almaktad›r. Di¤er önemli pazarlar ise Hindistan,
Suudi Arabistan, Ürdün ve Katar'd›r. Oman'›n ithalat›n› gerçekleflti¤i bafll›ca ülke BAE'dir fakat
buradan ithal edilen ürünlerin ço¤u Jebel Ali Serbest Bölgesi'nden gerçeklefltirilen reeksportlardan
oluflmaktad›r. Di¤er önemli tedarikçi ülkeler ise Japonya, ABD ve ‹ngiltere'dir.
- Tüketim ürünlerinin yüzde 80 kadar›n› yurtd›fl›ndan alan Oman, Türk ihracatç›lar için önemli bir
pazar konumundad›r. Türk firmalar› g›da sektöründe; canl› hayvan, et ve et mamulleri, süt ve süt
ürünleri, bu¤day, un, pirinç, taze ve ya dondurulmufl sebze ve meyveler, alkolsüz içecekler, bitkisel
ya¤lar ihraç edebilirler. ‹hraç edilecek di¤er ürünler ise; ka¤›t ürünleri, lastik tekerlekler, demir ve
çelik ürünleri, ›s›tma ve havaland›rma ekipmanlar›, tafl›t araçlar› ve yedek parçalar›, mobilya ve
döfleme malzemeleri, inflaat malzemeleri ve aksesuarlar›, pompalar, plastik borular, ayd›nlanma
cihazlar›d›r.
- Oman'dan bal›k ve bal›k ürünleri, hurma, tropikal meyve ve meyve suyu al›m› yapabilir.
- Oman'›n nüfusu küçük olmakla beraber, rekabetçi bir pazara sahiptir.
- Dubai gibi önemli bir pazara karayolundan uzakl›k sadece 5 saattir.
- Türk firmalar› için Oman'a ulafl›m denizyolundan do¤rudan sefer olmamas› nedeniyle yüksek
maliyetler içermektedir. Fakat, Oman'›n Arap Yar›madas›, Afrika ve Asya'n›n kesiflme noktas›nda
olmas› bu ülkeyi önemli bir üs haline getirmektedir. Salalah (www.salalahport.com) dünyan›n 6.
büyük liman› ve ayn› zamanda serbest bölge olarak önemli bir ticaret üssü konumundad›r.
- Petrol yan ürünleri konusunda üretim yapan ve re-export faaliyetleri yürüten firmalar için Oman
stratejik bir üs olabilir.
- Oman'›n co¤rafi konumu ve tarihsel geçmifli dikkate al›nd›¤›nda, Oman'›n ‹ran, Zanzibar, Kenya,
Yemen, Hindistan, Pakistan ve Sri Lanka'da önemli ba¤lar› mevcuttur. Bu itibarla, Türk firmalar›n›n
Oman'da kuracaklar› acentelik-distribütörlük iliflkileri sayesinde söz konusu ülkelere kolayca ulaflmas›
mümkündür.
- Ülke ekonomisini petrol gelirlerinden ba¤›ms›z hale getirmek için çeflitlendirme yönüne giden
hükümet için yerel bir ortak ile yap›lan yat›r›mlar önem tafl›maktad›r.
- Dünya'n›n önde gelen markalar›n›n Oman'daki temsilcilikleri bir kaç büyük firma taraf›ndan elde
edilmifltir. Bu firmalar Suhail Bahwan, Saud Bahwan, Omar Zawawi Establishment, Zubair Corporation,
Khimji Ramdas, WJ Towell ve Mohsin Haider Darwish isimli firmalard›r.
- Oman Uluslararas› Ticaret ve Fuarlar (www.oite.com) ve Omanexpo (www.omanexpo.com) ülkenin
önde gelen fuar kurulufllar›d›r.
D›fl Ticaret
Türkiye Umman Aras›ndaki Anlaflmalar
Oman Sultanl›¤› ile ticari ve ekonomik iliflkilerimizin en üst düzeyde gelifltirilmesini teminen, 1995
tarihli Ticaret ve Ekonomik ‹flbirli¤i Anlaflmas› 2004 y›l›nda günün koflullar›na uygun olarak revize
edilmifl ayr›ca, karayolu tafl›mac›l›¤›, çevre, standardizasyon gibi konularda da çerçeve anlaflmalar›
imzalanm›flt›r.
o Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaflmas›
Anlaflmaya iliflkin müzakereler tamamlanm›fl ve Anlaflma imzalanm›flt›r.
o Yat›r›mlar›n Karfl›l›kl› Teflviki ve Korunmas› Anlaflmas›
‹ki ülke aras›nda Yat›r›mlar›n Karfl›l›kl› Teflviki ve Korunmas› Anlaflmas› da 04 fiubat 2007 tarihinde,
Devlet Bakan› Beflir Atalay ve Oman Ekonomi Bakanl›¤› Genel Sekreteri Muhammed Bin Nas›r El
Kusaybi taraf›ndan imzalanm›flt›r.
Kaynak: DTM
Ocak-Haziran Dönemi
Türkiye ile Oman aras›ndaki ticaret hacminin son derece düflük oldu¤u gözlenmektedir. ‹ki ülke
aras›ndaki ticaret hacmi büyük ölçüde Türkiye'den Oman'a yap›lan ihracattan kaynaklanmaktad›r.
2006 y›l›nda Türkiye'nin Oman'a ihracat› bir önceki y›la oranla %77.7 oran›nda artarak 71 milyon
dolara ulaflm›flt›r. Yine ayn› dönemde Türkiye'nin ithalat›nda ise %45.4 oran›nda azalma yaflanm›flt›r.
2007 y›l›nda ise ihracat›m›zda yaklafl›k olarak %29'luk, ithalat›m›zda ise 10.5 kat kadar art›fl
yaflanm›flt›r. 2008 y›l›n›n ilk alt› y›l›nda 2007 y›l›n›n ayn› dönemine göre ihracat›m›z büyük bir
art›flla yaklafl›k olarak 97 milyon dolara ulaflm›fl, ithalat›m›zda ise yar›dan daha fazla bir düflüfl
gözlenmifltir.
Ayr›ca, Oman'›n Befl Y›ll›k Kalk›nma Plan› çerçevesinde öngördü¤ü alt ve üst yap› projeleri Türk
müteahhitlik sektörü için cazip f›rsatlar yaratmaktad›r. Bu çerçevede, 2000 y›l›nda STFA-Atilla
Do¤an ortakl›¤› taraf›ndan üstlenilen Sohar Liman› Ruht›m ‹nflaat› Projesi Türk firmalar›n›n bu
ülkede üstlendikleri ilk önemli projedir. ALKE, ERKO, Tekfen, Ünal ve Aytek firmalar›n›n Oman'daki
faaliyetleri devam etmekte ve giderek artmaktad›r. Son olarak Enka ‹nflaat, Yunan ortakl›¤› ile
Al Madina Al Zarqa'da Blue City ad› alt›nda 5 y›ld›zl› üç otel, 4990 konut, 202 villa, 2 golf sahas›
ve bu projeleri tamamlay›c› alt yap› projelerini yüklenmifltir.
Türkiye'den Oman'a Yap›lan ‹hracatta Bafll›ca 10 Fas›l (Dolar)
Kaynak: DTM
Türkiye'den Oman'a Yap›lan ‹hracatta Bafll›ca 10 Fas›l (Dolar)
Kaynak: DTM
2005 ile 2006 y›llar› aras›nda Oman'dan hiç ihraç edilmemifl bulunan ham petrol, propilen ve saf
amonyak, Türkiye'nin 2007 y›l›nda Oman'dan ithal etti¤i bafll›ca ürünler olmufltur. 2007 y›l›nda
Oman'dan gerçeklefltirilen ithalat›n % 51.5'i ham petrol ya¤lar› ve bitümenli minerallerden elde edilen
ya¤lar oluflturmufltur. Propilen ve di¤er olefinlerin polimerleri % 37.9'luk pay ile ikinci s›rada
bulunmaktad›r.
Türkiye'den Oman'a Yap›lan ‹hracatta Bafll›ca 10 Fas›l (Dolar)
Türk - Oman ‹fl Konseyi, TOBB ve DE‹K ile Oman Ticaret ve Sanayi Odas› (OCCI) aras›nda Oman
Ticaret ve Sanayi Odas› Baflkan› Salem Said Al Ghattami ve beraberindeki heyet ile 30 Kas›m 2006
tarihinde TOBB Plaza'da yap›lan toplant›da imzalanan anlaflmalar ile faaliyetlerine bafllam›flt›r. Türk
- Oman ‹fl Konseyi Türk taraf› baflkanl›¤›n› Enka ‹nflaat ve Sanayi A.fi. Yönetim Kurulu Üyesi Öcal
Özp›nar yapmakta olup, karfl› kanat baflkanl›¤›n› ise Oman Ticaret ve Sanayi Odas› Baflkan Yard›mc›s›
Khalid Al Zubair yürütmektedir. Türk-Oman ‹fl Konseyi I. Ortak Toplant›s› 19-21 Mart 2007 tarihlerinde
Muskat'ta II. Ortak Toplant› ise 13 Kas›m 2007 tarihinde ‹stanbul'da gerçeklefltirilmifltir.
TOBB, ASKON, G‹SB‹R, GY‹AD, GYODER, ‹KV, M‹B, MOSDER, MÜS‹AD, TBB, TDSD, TEPAV,
TGSD, T‹M, TMB, TÖSH‹D, TSRSB, TÜB‹SAD, TÜG‹AD, TÜG‹K, TÜRKTRADE, TÜROFED,
TÜRSAB, TÜS‹AD, TYD, UND, YASED