Avrupa BirliÛi-Baßforma

Transkript

I
TEK‹NALP / TEK‹NALP
AVRUPA B‹RL‹⁄‹ HUKUKU
Katk›da Bulunanlar: Atamer / Oder / Oder / Okutan
II
Bu kitaba yap›lacak yollamalar için yöntem önerisi:
Gülören Tekinalp taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Ünal Tekinalp taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Yeflim M. Atamer taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Bertil Emrah Oder taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Burak Oder taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Gül Okutan taraf›ndan yaz›lan k›s›mlar için:
Gülören Tekinalp
Ünal Tekinalp
Yeflim Atamer
Emrah Oder
Oder, Burak
Gül Okutan
(Tekinalp/Tekinalp) AB Hukuku
III
PROF. DR. GÜLÖREN TEK‹NALP
PROF. DR. ÜNAL TEK‹NALP
‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Devletler Özel Hukuku Anabilimdal› Ö¤retim Üyesi,
‹.Ü. Milletleraras› Hukuk ve Milletleraras› Münasebetler
Araflt›rma ve Uygulama Merkezi Müdürü
‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Ticaret Hukuku Anabilimdal› Baflkan›,
‹.Ü. Hukuk Fakültesi Avrupa Hukuku
Araflt›rma ve Uygulama Merkezi Müdürü
Avrupa Birli¤i
Hukuku
Katk›da Bulunanlar:
Yeflim M. Atamer
Bertil Emrah Oder
Gül Okutan
‹.Ü. Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk
Anabilimdal› Araflt›rma Görevlisi
‹.Ü. Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku
‹.Ü. Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku
Burak Oder
‹.Ü. Hukuk Fakültesi ‹dare Hukuku
2. Bas›
IV
Yay›n No
: 670
Hukuk Dizisi : 269
2. Bas› - May›s 2000 - ‹STANBUL
ISBN 975 - 486 - 565 - 5
Copyright© Bu kitab›n Türkiye’deki yay›n haklar› BETA Bas›m Yay›m Da¤›t›m
A.fi.’ye aittir. Her hakk› sakl›d›r. Hiçbir bölümü ve paragraf› k›smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir araçla ço¤alt›lamaz, da¤›t›lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap›lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur.
Beta BASIM YAYIM DA⁄ITIM A.fi.
Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15
Ca¤alo¤lu - ‹STANBUL
Tel : (0-212) 511 54 32 - 519 01 77
Fax: (0-212) 513 87 05 - 511 36 50
Dizgi - Bask› - Cilt : Beta Bas›m A.fi.
e mail: [email protected]
V
‹K‹NC‹ BASIYA ÖNSÖZ
1999 y›l›n›n bafl›ndan beri birinci bas›s› tükenmifl bulunan “Avrupa Birli¤i Hukuku”nun
ikinci bas›s›nda metnin tamam›, Amsterdam Anlaflmas›n›n ATA’n›n maddelerinde yapt›¤›
yeni s›ralamaya uyarlanm›fl ve bu anlaflman›n getirdi¤i de¤ifliklikler bir taraftan toplu olarak
verilirken, di¤er taraftan da ilgili paragraflara ifllenmifltir. Amsterdam Anlaflmas›n›n genel
olarak aç›klamas› ve de¤erlendirilmesi Gülören Tekinalp taraf›ndan yaz›l›p §1’e N. 80’den
itibaren eklenmifltir. Bir çok paragraf yeniden kaleme al›nm›fl, yeni doktrin ve kararlar
kitaba yans›t›lm›fl, dizinler gözden geçirilip gelifltirilmifltir. Ancak kitab›n ilk bas›s›nda
belirlenen ilkelere ba¤l› kal›nm›fl, ortaya konulan kiflilik aynen muhafaza edilmifl, hacmin
genifllememesine de özen gösterilmifltir.
Kitaba katk›da bulunan genç araflt›rma görevlileri aras›na bu bas›da Burak Oder de kat›lm›fl
ve daha evvel Ünal Tekinalp taraf›ndan kaleme al›nm›fl bulunan “Devlet Yard›mlar›” (§ 30)
n› yazm›flt›r.
‹kinci bas›n›n haz›rl›klar› s›ras›nda Yeflim Atamer, Emrah B. Oder ve Burak Oder
doktoralar›n› vermifllerdir. Oder’ler -tezleri henüz bas›lamad›¤› için- doktoralar›n› ald›klar›
Almanya’da uygulanan kesin kural gere¤i bu ünvanlar›n› bu bas›da kullanamam›fllard›r.
AB hukukunun uzman› olan, gelecek vaad eden, çal›flkan, bir kaç dilden kaynak
kullanabilen katk›c›lar bilimsel yetenek ve erklerini bu bas›da iyice kan›tlam›fllard›r. Onun
için Tekinalp’ler ikinci bas›dan daha fazla haz alm›fllard›r.
Kitab›n bütün yazarlar› tashihlerde onlara yard›mc› olan avukat stajyerleri Mehtap Mertol
ile Melike Ifl›kl›o¤lu’na teflekkür borçludurlar. Gülören ve Ünal Tekinalp, kendi k›s›mlar›na
iliflkin ekleri bilgisayarda yazan Türkan Burgucu’yu flükranla an›yorlar. Her zaman oldu¤u
gibi ikinci bas›da da gösterdi¤i özen dolay›s›yla Gülgonca Arslany›lmaz’a ve Beta Bas›m
Yay›m ve Da¤›t›m A.fi.’nin mensuplar›na ve de¤erleri dostumuz Rahmi Ar›kan’a kendimiz
ve katk›da bulunan yazarlar ad›na minnetlerimizi sunuyoruz.
Gülören Tekinalp-Ünal Tekinalp
Fenerbahçe-Yal›köy, Nisan 2000
VII
B‹R‹NC‹ BASIYA ÖNSÖZ
"Avrupa Birli¤i Hukuku" kitab›n›n esas›n›, ‹stanbul Üniversitesi Hukuk ve ‹ktisat
Fakültelerinde verdi¤imiz lisans, yüksek lisans ve doktora derslerinin notlar› oluflturmufltur.
Ancak, Avrupa Topluluklar›n›n kurumsal yap›s›, serbestiler ve rekabet hukukuna iliflkin olan
bu notlar, eser bas›ma haz›rlan›rken içerik yönünden gelifltirilmifl, çeflitli görüfl ve mahkeme
kararlar›na yer verilerek zenginlefltirilmifl, referanslar gösterilmifl ve ayr›ca bütünlü¤ü
sa¤lamak amac›yla birçok yeni konu kaleme al›nm›flt›r. Böylece eser, hacmi ve derinli¤i
itibariyle bir baflvuru kitab› niteli¤i kazanm›flt›r.
Yazarlar, hem ö¤rencilerin ve araflt›rmac›lar›n hem de uygulamac›lar›n ihtiyaçlar›n›
karfl›layacak bir kitap planlam›fllar, yap›y› buna göre kurmufl, buna uygun bir dil
kullanm›fllard›r. Sözü edilen amaçlara ulafl›labilmesi için, basit bir sistematikle kurumlar
aç›klanm›fl, her konunun bafl›na "SB" ve "SM" k›saltmalar› alt›nda, s›ras›yla "Seçilmifl
Bibliyografya" ve "Seçilmifl Mevzuat" konulmufltur. Araflt›rmac›lar için kaynak göstermek
amac›yla, kitaba tamamiyle veya görüfller temelinde yans›t›lmam›fl olan baz› mevzuat ve
eserlere de bu bölümlerde yer verilmifltir.
Eserde, Avrupa Topluluklar› hukukunun "case-law" özelli¤i dikkate al›narak Avrupa
Topluluklar› Mahkemesinin kararlar›na yer verilmifl, kararlar aç›klanm›fl, de¤erlendirilmifl,
içerdikleri esaslar saptanm›fl ve bunlardan "doktrin" niteli¤i kazananlara iflaret edilmifltir.
‹lkesel nitelikte befl yüze yak›n karar incelenmifltir.
Kitaba, ‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin çeflitli anabilim dallar›nda çal›flan,
Topluluk hukuku alan›nda uzmanlaflm›fl, bu konuda Avrupa Üniversitelerinde incelemeler
yapm›fl ve yapmakta olan üç araflt›rma görevlisi katk›da bulunmufltur. Bu araflt›rma
görevlileri Yeflim Atamer, Bertil Emrah Oder ve Gül Okutan'd›r. Genç araflt›r›c›lar›n, birinci
bas›da kaleme ald›klar› paragraflar hacim itibariyle büyük olmasa da, katk›lar› de¤erlidir.
Yazarlar, kurucusu s›fat›n› tafl›maktan memnuniyet duyduklar› bu kitab›n, an›lan genç
araflt›r›c›lar taraf›ndan gelecek bas›lara tafl›naca¤›na, onlar taraf›ndan da yeni kuflak bilim
adamlar›na, yeni bas›lar için devredilece¤ine, bu sayede uzun y›llar Türk hukuk bilimine ve
uygulamas›na hizmet verece¤ine inanmaktad›rlar.
Kitapta, Gülören Tekinalp §1 XV, §9 (Ünal Tekinalp ile ortaklafla), §§22, 23 (IV.2 hariç),
24, 25, 26, 31, 32, 33, 34 ve 44'ü; Ünal Tekinalp §1 (XV hariç) §§2, 3, 4, 6, 8, 9, 10, 11, 12,
13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 27, 28, 29, 30, 39, 40, 41, I, II, IV ve V'i; Yeflim Atamer
§§36, 37, 38'i; Bertil Emrah Oder §7, §23 IV.2, §41 III.3-4 ve §43'ü ve Gül Okutan da §§5,
35 ve §41 III.2'yi yazm›flt›r.
VIII
ÖNSÖZ
Kural olarak 30 Nisan 1996 tarihine kadar yay›nlanan mevzuat ve literatür dikkate al›nm›fl,
istisnaen bu tarihten sonraki yay›nlara da temas edilmifltir.
Eserin konusu, "Avrupa Birli¤i Hukuku" oldu¤undan AT'›n ve AB'›n Türkiye ile iliflkileri
inceleme d›fl›nda b›rak›lm›flt›r.
Yazarlar bir çok kifliye teflekkür borçludur. Bunlar›n bafl›nda, müsvetteleri befl kez, baz›
paragraflar› bunun da üstünde, ola¤anüstü bir sab›r, zevk ve özenle daktilo etmifl ve bu
suretle dizginin esas›n› yüklenmifl olan Türkan Burgucu gelmektedir. Disketleri kitap haline
getiren, Gülgonca Arslany›lmaz'›n özverili çal›flmas› her türlü takdir ve övgünün üstündedir.
Kararlar›, yönergeleri ve di¤er belgeleri bulmam›za yard›mc› olan ve kararlar dizinini, karar
dergileri ve kataloglar ile karfl›laflt›rarak kontrol eden Pervin Dedeler'e de teflekkür
borçluyuz. Ayr›nt›l› flekilde haz›rlanm›fl olan iki karar dizini ile kavram ve madde dizini
Yeflim Atamer ve Gül Okutan'›n dikkatli ve sab›rl› çal›flmas›n›n ürünüdür.
Yazarlar ve katk›da bulunan genç araflt›rmac›lar, ileriki bas›lar›nda gelifltirme sözü verdikleri
bu kitab›, büyük bir özenle basan ve kitab›n en iyi flekilde yay›nlanabilmesi için her türlü
çabay› gösteren ve her türlü isteklerini büyük anlay›flla karfl›layan Beta Bas›m Yay›m
Da¤›t›m A.fi.'nin bütün mensuplar›na, dizgicilerine ve özellikle de¤erli dostlar› Kemal Peköz
ile Rahmi Ar›kan'a içten teflekkürlerini sunarlar.
Gülören Tekinalp-Ünal Tekinalp,
Fenerbahçe-Yal›köy, Ocak 1997
IX
‹Ç‹NDEK‹LER
Ayr›nt›l› Konular Tablosu ................................................................................XIII-XXXVI
Genel Bibliyografya .......................................................................................XXXVII - XL
K›saltmalar .........................................................................................................XLI - XLVI
G‹R‹fi
§ 1. Avrupan›n Bütünleflmesi Sürecinde Aflamalar ......................................................1-39
§ 2. Avrupa Birli¤i, Avrupa Topluluklar› ve Üye Ülkeler ....................................... 40-55
§ 3. D›fl ‹liflkiler ........................................................................................................ 56-63
B‹R‹NC‹ KISIM
HUKUK DÜZEN‹
§ 4. Topluluk Hukuku, Kaynaklar› ve Özellikleri .................................................... 64-76
§ 5. Toplulu¤un ve Üye Ülkelerin Yetki Alanlar›n›n
Belirlenmesi .................................................................................................... 77-102
§ 6. Toplulukta Hukuk Koyma ............................................................................. 103-113
§ 7. Topluluk Hukukunun Temel Doktrinleri ve Topluluk
Hukukunun Uygulanmas› ............................................................................. 114-190
‹K‹NC‹ KISIM
AVRUPA TOPLULUKLARININ KURUMSAL YAPISI
§ 8. Genel Olarak Kurumlar, ‹fllevleri ve Birbirleriyle ‹liflkileri ......................... 191-193
Birinci Bölüm
KURUMLAR
§ 9. Avrupa Parlamentosu .................................................................................... 194-206
§ 10. Konsey ........................................................................................................... 207-220
§ 11. Komisyon ....................................................................................................... 221-229
§ 12. Avrupa Topluluklar› Mahkemesi ve ‹lk Derece
Mahkemesi ..................................................................................................... 230-269
§ 13. Denetim Kurumu ........................................................................................... 270-275
‹kinci Bölüm
DANIfiMA KOM‹TELER‹, AJANSLAR VE D‹⁄ER KURULUfiLAR
§ 14. Ekonomik ve Sosyal Komite ......................................................................... 276-278
§ 15. Bölgeler Komitesi .......................................................................................... 279-280
X
‹Ç‹NDEK‹LER
§ 16. Avrupa ‹fl Güvenli¤i ve Sa¤l›k Ajans› .................................................................. 281
§ 17. Avrupa Çevre Ajans› ............................................................................................. 282
§ 18. Di¤er Komite, Ofis, Ajans ve Kurulufllar ...................................................... 283-284
Üçüncü Bölüm
F‹NANSAL HÜKÜMLER
§19. AB'nin Bütçesi ................................................................................................ 285-298
§ 20. Avrupa Yat›r›m Bankas› ................................................................................ 299-300
§ 21. Avrupa Merkez Bankas› ve Avrupa Para Kurumu ............................................... 301
ÜÇÜNCÜ KISIM
‹Ç (ORTAK) PAZAR
Birinci Bölüm
‹Ç PAZARDA SERBEST‹LER
§ 22. Gümrük Birli¤i ve Mallar›n Serbest Dolafl›m› .............................................. 302-327
§ 23. Eme¤in Serbest Dolafl›m› .............................................................................. 328-342
§ 24. Yerleflme Serbestisi ....................................................................................... 343-355
§ 25. Hizmetlerin Serbest Dolafl›m› ........................................................................ 356-363
§ 26. Sermayenin Serbest Dolafl›m› ve Ödeme Serbestisi ...................................... 364-371
‹kinci Bölüm
‹Ç PAZARDA REKABET‹N KURULMASI VE KORUNMASINA
‹L‹fiK‹N KURALLAR
Birinci Altbölüm
Genel Bilgiler
§ 27. Rekabeti Düzenleyen Hükümler ve Uygulama Alan› ................................... 372-388
‹kinci Altbölüm
Teflebbüslere Uygulanan Hükümler
§ 28. Rekabetin K›s›tlanmas› ile Hakim Durumun Kötüye Kullan›lmas›
Yasaklar› ve Teflebbüslerin Birleflmelerinin (Toplanmalar›n›n)
Denetlenmesi ................................................................................................. 389-480
‹Ç‹NDEK‹LER
XI
Üçüncü Altbölüm
Üye Devletlere Uygulanan Rekabeti Koruyucu Kurallar
§ 29. Kamu Teflebbüsleri ve Devlet Tekelleri ........................................................ 481-487
§ 30. Devlet Yard›mlar› .......................................................................................... 488-530
Üçüncü Bölüm
‹Ç PAZARIN POL‹T‹KALARI
§ 31. Tar›m Politikas› ............................................................................................. 531-542
§ 32. Bal›kç›l›k Politikas› ....................................................................................... 543-547
§ 33. Tafl›ma Politikas› ........................................................................................... 548-556
§ 34. Enerji Politikas› ............................................................................................. 557-559
§ 35. Koruma Amaçl› Ticaret Politikas› Araçlar› ................................................... 560-592
§ 36. Çevre Politikas› .............................................................................................. 596-616
§ 37. Sosyal Politika ............................................................................................... 617-649
§ 38. Tüketicinin Korunmas› Politikas› .................................................................. 650-662
§ 39. Sanayi ve Araflt›rma-Gelifltirme Politikalar› ................................................. 663-667
§ 40. Ekonomik ve Parasal Politikalar, Ekonomik ve Parasal
Birlik ............................................................................................................. 668-678
§ 41. Topluluk Hukukunda Fikri Mülkiyet Haklar› ............................................... 679-728
§ 42. Ulusal Hukuklar›n Uyumlaflt›r›lmas› Politikas› ............................................. 729-736
DÖRDÜNCÜ KISIM
ÇEfi‹TL‹ KONULAR
§ 43. Topluluk Hukukunda Temel Hak Korumas› ................................................ 737-780
§ 44. AB'nin Gelece¤ine ‹liflkin Beklentiler ........................................................... 781-791
D‹Z‹NLER
ATM Kararlar› Alfabetik Dizini ............................................................................. 793-826
ATM Kararlar› Say›sal Dizini ................................................................................. 827-857
Madde Dizini .......................................................................................................... 859-871
Kavram Dizini ......................................................................................................... 873-889
EK–Amsterdam Anlaflmas›n›n 12. Maddesi Uyar›nca Yeni Madde Numaralar›Eski ve Yeni Madde Numaralar› Tablosu ....................................................... 891-895
XIII
AYRINTILI KONULAR TABLOSU
G ‹ R ‹ fi
..................................................................................................................1
§ 1. AVRUPANIN BÜTÜNLEfiMES‹ SÜREC‹NDE AfiAMALAR ................................ 1
I.
II.
III.
IV.
Avrupa Birli¤i Düflüncesi ................................................................................. 3
Baz› Kurum ve Örgütlerin AB'ye Dolayl› Etkisi .............................................. 5
Schuman Plan› ................................................................................................... 5
"Avrupa Topluluklar›"n›n Kurulmas› ................................................................ 6
1. Avrupa Kömür ve Çelik Toplulu¤u .............................................................. 6
2. Avrupa Ekonomik Toplulu¤u ........................................................................ 7
3. Avrupa Atom Enerjisi Toplulu¤u .................................................................. 8
V.
Avrupa Topluluklar› ‹çin Ortak Organlara ‹liflkin
Antlaflma ve Avrupa Topluluklar› ‹çin Müflterek Bir
Konsey ile Komisyon Oluflturulmas› Antlaflmas›
(Birleflme Antlaflmas›) .........................................................................................9
VI.
Gümrük Birli¤i'nin Gerçekleflmesi .................................................................... 9
VII. Topluluklara Kendilerine Ait Öz Mali Kaynak
Sa¤lanmas› ....................................................................................................... 10
VIII.
IX.
X.
XI.
XII.
XIII.
XIV.
Avrupan›n Kimli¤i Belgesi ............................................................................. 10
AB'ye Geçifl Çal›flmalar› ................................................................................. 10
‹ç Pazar›n 1992'ye Kadar Tamamlanmas› Ça¤r›s› .......................................... 12
Schengen Antlaflmas› ....................................................................................... 12
Tek Senet .......................................................................................................... 13
Avrupa Politik ‹flbirli¤i ................................................................................... 14
ABA (Maastricht Antlaflmas›) ......................................................................... 15
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
AB'nin Kurulmas› ....................................................................................... 15
"AET"nin Yerini "AT"nin Almas› ............................................................. 15
AB'nin Temeli: Avrupa Topluluklar› ......................................................... 15
Ortak D›fl ve Güvenlik Politikas› ve
AB'nin Ayr›lmaz Parças› Olarak BAB ....................................................... 16
Avrupa Ekonomik ve Parasal Birli¤i, Aflamalar,
Avrupa Para Kurumu, Avrupa Merkez Bankas› ve EURO ....................... 18
Adalet ve ‹çiflleri Alanlar›nda ‹flbirli¤i ....................................................... 20
‹nsan Haklar› .............................................................................................. 20
Yetki Paylafl›m› .......................................................................................... 20
Di¤er Yenilikler .......................................................................................... 21
AB Vatandafll›¤› ......................................................................................... 21
a) Genel Olarak ........................................................................................ 21
b) AB Vatandafl› Olman›n fiart› ............................................................... 21
c) AB Vatandafll›¤›n›n Kapsam› (Haklar ve Yükümler) .......................... 22
c1) Serbest Dolafl›m ve Yerleflim Hakk› .............................................. 22
XIV
c2) Seçme-Seçilme Hakk› .................................................................... 23
c3) Diplomatik Koruma ve Konsolosluk Korumas› ............................ 23
c4) Dilekçe Hakk› ................................................................................ 24
d) AB Vatandafll›¤›n›n Geliflmesi ............................................................. 24
XV. Amsterdam Anlaflmas› ..................................................................................... 25
1. Genel Olarak ............................................................................................... 25
2. Sütunlarla ilgili De¤ifliklikler ..................................................................... 26
3. ODGP ile ‹lgili De¤ifliklikler ..................................................................... 27
a) Ortak Tav›r ve Harekette Aç›kl›k ........................................................ 28
b) A¤›rl›kl› Ço¤unlu¤un Yayg›nlaflt›r›lmas› ............................................. 28
c) Masraflar›n Karfl›lanmas› ..................................................................... 28
4. ABA’n›n Ortak Temel ‹lkeleri ................................................................... 29
5. Üyelik Haklar›n›n Ask›ya Al›nmas› ........................................................... 29
6. Daha S›k› ‹flbirli¤i Usulü ............................................................................ 30
a) ABA’ya Göre S›k› ‹flbirli¤inin fiartlar› ................................................ 30
b) ATA m. 11’deki Özel S›n›rlamalar ...................................................... 30
c) Usule ‹liflkin fiartlar ............................................................................. 31
7. ATA’daki Di¤er De¤ifliklikler .................................................................... 31
a) Vize, ‹ltica, Göç ve Kiflilerin Serbest Dolafl›m› ile ‹lgili
Di¤er Politikalar ................................................................................... 31
a1) Genel Olarak .................................................................................. 31
a2) S›n›r Denetlemeleri ve Vizeler ...................................................... 32
a3) ‹ltica ............................................................................................... 32
b)
c)
d)
e)
f)
‹stihdam Politikas› ................................................................................ 34
Güçlendirilmifl Hedefler ....................................................................... 34
Ayr›mc›l›k Yasa¤› ve Ayr›mc›l›kla Mücadele ..................................... 34
AP’nin Üye Say›s› ................................................................................ 35
Organlar›n Yetkilerine ‹liflkin Yenilikler ............................................. 35
f1) Konseyin Yetkileri ......................................................................... 35
f2) Komisyon ....................................................................................... 35
f3) AP .....................................................................................................35
f4) ATM ............................................................................................... 35
8. Önemli Baz› Protokoller ............................................................................. 36
a) Üye Devletlerle ‹lgili Özel Hükümler .................................................. 36
a1) ‹ngiltere ve ‹rlanda ile ‹lgili Protokol ............................................ 36
a2) Danimarka ile ‹lgili Protokol ......................................................... 37
b) Schengen Müktesebat› ile ‹lgili Protokol ............................................. 37
b1) Schengen Antlaflmalar› .................................................................. 37
b2) Schengen ‹cra Komitesi - Konsey ................................................. 38
b3) Amsterdam Anlaflmas›na Ekli Schengen Protokolünün
Yürürlü¤e Girmesinin Do¤uraca¤› Sonuçlar ................................. 38
c) ‹kincil Yetki ve Ölçülülük Protokolü ................................................... 38
d) ‹ltica Protokolü ..................................................................................... 39
XV
§2. AVRUPA B‹RL‹⁄‹, AVRUPA TOPLULUKLARI VE ÜYE
ÜLKELER ............................................................................................................... 40
I.
II.
III.
AB ve Hukuki Niteli¤i ................................................................................... 41
AB ve Topluluklar Aras›ndaki ‹liflki .............................................................. 44
Topluluklar ve Görevleri ................................................................................ 45
1. AT'nin Görevleri ve Faaliyetleri ............................................................... 45
2. AKÇT'nin Görevleri .................................................................................. 47
3. AAET'nin Görevleri .................................................................................. 47
IV.
Avrupa Topluluklar›n›n Birbirleri ve Üye Ülkelerle
‹liflkileri ........................................................................................................... 47
V.
Topluluklar›n Tüzel Kiflili¤i ve Devletler Hukuku
Alan›nda Ehliyeti-D›fl Yetki ........................................................................... 48
VI. Merkez ............................................................................................................ 50
VII. Resmi Dil ........................................................................................................ 50
VIII. Semboller ........................................................................................................ 51
IX. Topluluk Marfl› ............................................................................................... 51
X.
Organlar›n Birlefltirilmesi ............................................................................... 51
XI. Üye Devletlerin Topluluklar ‹çindeki Hukuki
Durumlar›......................................................................................................... 51
XII. Birincil Hukukun (Kurucu Antlaflmalar›n) De¤ifltirilmesi ............................. 51
XIII. AB'ye Girme ................................................................................................... 52
XIV. AB'den Ç›kma ................................................................................................ 53
XV. AB'den Ç›karma ve Üyelik Haklar›n›n Ask›ya Al›nmas› ............................. 54
XVI. Kurumsal Topluluk Hukuku ........................................................................... 54
XVII. Maddi Birlik Hukuku ..................................................................................... 54
XVIII. Birli¤in Yaz›l› Olmayan Hukuku ................................................................... 54
XIX. Birlik Hukuku ve Devletler Hukuku .............................................................. 55
§3. DIfi ‹L‹fiK‹LER ......................................................................................................... 56
I.
II.
III.
Genel Bilgi ve Hukuki Dayanaklar ................................................................. 56
Usul ............................................................................................................... 58
Üçüncü Ülkelerle Kurulan Ortakl›k ‹liflkileri .................................................. 59
1. Ortakl›k Antlaflmalar› .................................................................................. 59
2. Müstemlekelerle Kurulan Ortakl›k ‹liflkileri ............................................... 60
3. Lomé Antlaflmalar› ...................................................................................... 61
IV.
Uluslararas› Örgütlerle ‹liflkiler ....................................................................... 61
1. Topluluklar ile EFTA Ülkeleri Aras›ndaki ‹liflkiler .................................... 61
2. Avrupa Ekonomik Alan› ile ‹liflkiler ........................................................... 61
3. Dünya Ticaret Örgütü ile ‹liflkiler ............................................................... 62
4. ABD...............................................................................................................62
5. Japonya ve Kanada ...................................................................................... 62
V.
Akdeniz Program› ............................................................................................ 63
B‹R‹NC‹ KISIM
HUKUK DÜZEN‹
§4. TOPLULUK HUKUKU, KAYNAKLARI VE ÖZELL‹KLER‹ .............................. 64
I.
Terimler ........................................................................................................... 65
XVI
II.
III.
IV.
V.
VI.
Kavram ............................................................................................................ 66
Özellikleri ........................................................................................................ 66
‹çerdi¤i Kurallar›n Çeflitleri ............................................................................. 67
Niteli¤i ............................................................................................................. 67
Kaynaklar› ....................................................................................................... 67
1. Birincil Hukuk ............................................................................................ 68
2. ‹kincil Hukuk .............................................................................................. 69
a) Topluluk Tüzü¤ü .................................................................................... 71
b) Yönerge ve Tavsiye ............................................................................... 72
c) Karar ....................................................................................................... 72
d) Tavsiye ve Görüfl ................................................................................... 73
3.
4.
5.
6.
7.
ATM Taraf›ndan Tan›nan Hukukun Genel ‹lkeleri ................................... 74
ATM'nin Kararlar› ...................................................................................... 75
Teamüller .................................................................................................... 75
Üye Olmayan Ülkelerle Yap›lan Antlaflmalar ........................................... 75
Doktrin ........................................................................................................ 75
VII. Topluluk Hukukunun Yürürlü¤e Girmesi ......................................................... 75
§5. TOPLULU⁄UN VE ÜYE ÜLKELER‹N YETK‹ ALANLARININ
BEL‹RLENMES‹ ...................................................................................................... 77
I.
Toplulu¤a Tan›nan Yetki Türleri ve S›n›rl› Yetki ‹lkesi.................................. 79
1. Aç›k Yetki .................................................................................................... 79
2. Z›mni Yetki ................................................................................................. 80
3. Boflluk Doldurma Yoluyla Edinilen Yetki .................................................. 81
II.
Yetki Aç›s›ndan Toplulu¤un Üye Ülkeler Karfl›s›ndaki
Durumu ............................................................................................................ 82
1. Toplulu¤un Münhas›r Yetkisi ..................................................................... 83
a) ‹ç Yetki Bak›m›ndan .............................................................................. 84
b) D›fl Yetki Bak›m›ndan ............................................................................ 85
2 Üye Ülkeler ile Toplulu¤un Yar›flan Yetkisi ve
Toplulu¤un Münhas›r Yetki Kazanmas› .................................................... 89
3. Üye Ülkelerin Münhas›r Yetkisi ................................................................ 91
III.
Topluluk ve Üye Ülkeler Aras›nda Yetki Paylafl›m›,
‹kincillik ‹lkesi (ATA 3b) ................................................................................ 91
1. Geliflim ve Amaç ......................................................................................... 91
2. Uygulama .................................................................................................... 95
3. Hukuki Denetim .......................................................................................... 99
IV.
Orant›l›l›k ‹lkesi ............................................................................................. 101
§6. TOPLULUKTA HUKUK KOYMA ....................................................................... 103
I.
II.
III.
Genel Olarak Sistem ...................................................................................... 103
Komisyonun Giriflimi Bafllatma ve Öneride Bulunma
Yetkisi ............................................................................................................ 105
Komisyonun Tek Bafl›na Hukuk Koyma Yetkisi .......................................... 106
XVII
IV.
Komisyon ve Konseyin Birikte Hukuk Koydu¤u
Haller ............................................................................................................. 107
V.
AP'nin Görüflü Al›narak Komisyonun Önerisi Üzerine
Konseyce Hukuk Konulmas› ......................................................................... 107
VI. Komisyon ve AP'nin Kat›lmas› ile Konseyce Hukuk
Konulmas› ...................................................................................................... 108
VII. ATM'nin Hukuk Koymas› ............................................................................. 113
§7. TOPLULUK HUKUKUNUN TEMEL DOKTR‹NLER‹ VE
TOPLULUK HUKUKUNUN UYGULANMASI .................................................. 114
I.
II.
III.
IV.
Genel Olarak .................................................................................................. 119
Topluluk Hukukunun Birli¤i ......................................................................... 119
Topluluk Hukukunun Özerkli¤i .................................................................... 120
Topluluk Hukukunun Do¤rudan Etkilili¤i .................................................... 120
1. Antlaflma Hükümlerinin Do¤rudan Etkisi ................................................ 121
a) Do¤rudan Etkililik Koflullar› .............................................................. 123
a1) Antlaflma Hükmünün içerdi¤i Yükümlülü¤ün Aç›k ve
Eksiksiz Olmas› .............................................................................124
a2) Antlaflma Hükmünün ‹çerdi¤i Yükümlülü¤ün Koflulsuz
Olmas›........................................................................................... 124
a3) Antlaflma Hükmünün Uygulanmas›nda Topluluk Organlar›n›n
ya da Üye Devletlerin Takdir Yetkisinin Bulunmamas›
Zorunlulu¤u ................................................................................. 125
b) Dikey ve Yatay Do¤rudan Etkili Antlaflma Hükkümleri.....................126
b1) Dikey Do¤rudan Etkili ATA Hükümleri .......................................126
b2) Yatay Do¤rudan Etkili ATA Hükümleri .......................................128
2. Topluluk ‹fllemlerinin Do¤rudan Etkisi .................................................... 129
a)
b)
c)
d)
V.
Topluluk Tüzüklerinin Do¤rudan Etkisi ............................................ 129
Topluluk Yönergelerinin Do¤rudan Etekisi ....................................... 132
Topluluk Kararlar›n›n Do¤rudan Etkisi ............................................. 140
Toplulu¤un Taraf Oldu¤u Uluslararas› Antlaflmalar›n›n
Do¤rudan Etkisi ................................................................................. 142
Topluluk Hukukunun Üstünlü¤ü .................................................................... 147
1. Üstünlük Doktrinin Uygulama Alan› ......................................................... 149
2. Ulusal Anayasalar ve Üstünlük Doktrini .................................................. 150
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
Almanya .............................................................................................. 151
‹talya.................................................................................................... 155
Birleflik Krall›k ................................................................................... 156
Lüksemburg ve Belçika ..................................................................... 159
Hollanda ............................................................................................. 160
Avusturya ........................................................................................... 160
‹sveç..................................................................................................... 161
Finlandiya ........................................................................................... 161
Yunanistan .......................................................................................... 162
Portekiz ............................................................................................... 162
‹rlanda ................................................................................................. 163
XVIII
l) ‹spanya ............................................................................................... 165
m) Danimarka .......................................................................................... 166
n) Fransa ................................................................................................. 168
VI.
Topluluk Hukukunun Uygulanmas› .............................................................. 171
1. Topluluk Hukukunun Uygulanmas›nda Ulusal
Yetkinin S›n›rlar› ve Ulusal Mahkemenin ‹fllevi ..................................... 172
a) Topluluk Hukukunun Uygulanmas›nda Ulusal
Hukukun Özerkli¤i ‹lkesi ................................................................... 173
b) Üye Devletin Yeni Yarg›sal Baflvuru Yollar›
Yaratma Yükümlülü¤ünün Bulunmamas› ......................................... 174
c) Orant›l›l›k, Elverifllilik ve Etkililik ‹lkeleri ........................................ 175
c1) Orant›l›l›k ‹lkesi ........................................................................... 175
c2) Elverifllilik ve Etkililik ‹lkeleri .................................................... 176
c3) Etkililik ‹lkesinin Gerekleri: Topluluk Hukukunun
Uygulanmas›na Engel Olan Ulusal Hukuk Kurallar›n›n
Dikkate Al›nmamas› .................................................................... 177
c4) Toplulukk Hukukundan Kaynaklanan Hakk›n Kullan›m›n›
S›n›rlayan Ulusal Kurallarda Etkililik ‹lkesinin Uygulanmas› ... 179
2. Üye Devletin Topluluk Hukukunu Gere¤i Gibi
Uygulamamas›ndan Kaynaklanan Sorumlulu¤un Kapsam› ..................... 181
a) Genel Olarak ...................................................................................... 181
b) Üye Devletin Sorumlulu¤unun Koflullar› .......................................... 182
b1) Francovich Karar›: Üye Devletin Topluluk Hukununu
Hiç Uygulamamas› ...................................................................... 182
b2) Miret Karar›: Üye Devletin Ulusal Kurallar› Topluluk
Hukukunun Uygun Yorumlanmamas› .......................................... 184
b3) Dori Karar›: Yönergelerle Yatay Do¤rudan Etkinin Reddine
Karfl›l›k Tazminat Sorumlulu¤unun Kabulü ............................... 185
b4) Brasserie du pécheur ve Factortame III Karar›: Üye Devletin
Do¤rudan Etkili Topluluk Kurallar›ndan Kaynaklanan Tazminat
Sorumlulu¤u ve Bunun Belirlenmesinde “Yeterince Nitelikli
Ayk›r›l›k” Koflulu ....................................................................... 185
b5) British Telecommunications Karar› ve sonraki ATM ‹çtihad›:
“Yeterince Nitelikli Ayk›r›l›k” Koflulunun Uygulamalar› .......... 189
‹K‹NC‹ KISIM
AVRUPA TOPLULUKLARININ KURUMSAL YAPISI
§8. GENEL OLARAK KURUMLAR, ‹fiLEVLER‹ VE
B‹RB‹RLER‹YLE ‹L‹fiK‹LER‹ .............................................................................. 191
B‹R‹NC‹ BÖLÜM
KURUMLAR
§9. AVRUPA PARLAMENTOSU ................................................................................. 194
I.
II.
III.
Düzenleme ve Geliflim .................................................................................. 194
Oluflumu ......................................................................................................... 198
Gruplar (Partiler) ........................................................................................... 199
IV.
V.
XIX
Toplanmas›, Toplant› ve Karar Nisaplar›, Çal›flma
Düzeni ............................................................................................................ 200
Görev ve Yetkileri ......................................................................................... 201
1. Yasama Sürecine ve Toplulu¤un Çeflitli
Tasarruflar›na Kat›lma .............................................................................. 201
2. Soru Sorma ............................................................................................... 202
3. Güvensizlik Önergesi ............................................................................... 202
4. Y›ll›k Genel Raporun Tart›fl›lmas› ........................................................... 203
5. Bütçenin Kabulüne Kat›lmak ................................................................... 203
6. Hareketsizlik Davas› Açmak .................................................................... 204
7. Geçici ‹nceleme Komisyonu Olarak Çal›flmak ........................................ 204
8. fiikayet Dilekçelerini ‹ncelemek .............................................................. 204
9. Toplulu¤un Çeflitli Faaliyetlerine Kat›lmak ............................................. 205
10. Üye Kabulü ve Baz› Antlaflmalar› Onaylamak ........................................ 205
11. Komisyondan Öneri Sunulmas›n› ‹stemek ............................................... 205
12. Komisyonun Baflkan ve Üyelerinin (Komiserlerin)
Atanmalar›n› Onaylamak........................................................................... 205
13. Baflkanl›¤›n ODGP ve Ekonomik ve Parasal Politikalar
ile ‹lgili Olarak AP'ye Dan›flmas› ve AP'nin
Bilgilendirilmesi ....................................................................................... 205
14. Baz› Hukuki Tasarruflar›n AP Baflkan› Taraf›ndan
‹mzalanmas› .............................................................................................. 206
§10. AVRUPA B‹RL‹⁄‹ KONSEY‹ ............................................................................... 207
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 207
Oluflumu ve Çal›flma Düzeni ......................................................................... 209
Görevleri ve Yetkileri .................................................................................... 209
1. Hukuk Koyma ve Komisyona Uygulama Yetkisi
Verilmesi .................................................................................................. 210
2. Üye Devletlerin Ekonomi Politikalar›n›n Eflgüdümü,
D›fl ‹liflkiler, ODGP, Ekonomik ve Parasal Birlik
Konular›na ‹liflkin Yetkileri ...................................................................... 211
3. Gözetim ve Komisyondan Öneri ‹steme ve
Uyumlaflt›rma ........................................................................................... 211
4. Üçüncü Ülkelerle ve Uluslararas› Örgütlerle
Antlaflmalar Yap›lmas›, Tek Tarafl› Önlemler ......................................... 212
5. Bütçe ......................................................................................................... 212
6. Atama, Özlük Haklar› Kararlar› ............................................................... 212
7. Personel Haklar› ....................................................................................... 212
IV.
Karar Alma, Toplant› ve Karar Nisaplar› ...................................................... 213
1. Oybirli¤ini Gerektiren Kararlar ................................................................. 213
a) Genel Kural .......................................................................................... 213
b) Çekimser Oylar Oybirli¤ini Engellemez ............................................. 214
c) Lüksemburg Kural› .............................................................................. 215
2. A¤›rlaflt›r›lm›fl Ço¤unluk Gerektiren Kararlar .......................................... 216
3. Ço¤unluk Oyuyla Al›nabilecek Kararlar ................................................... 217
XX
V.
VI.
Daimi Temsilciler Komitesi (Coreper) .......................................................... 217
Genel Sekreterlik ve Devaml› Nitelikteki
Komisyonlar .................................................................................................. 218
VII. AB Avrupa Konseyi ...................................................................................... 218
VIII. Konseyin Üye Ülkeler Hükümetlerinin Konferans›
Olarak Toplanmas› ........................................................................................ 220
§11. KOM‹SYON ............................................................................................................ 221
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 221
Oluflumu ve Çal›flma Düzeni ......................................................................... 222
Görev ve Yetkileri ......................................................................................... 223
1. Giriflimi Bafllatma, Öneride ve Tavsiyede Bulunmak .............................. 224
2. Tavsiye Kararlar› Almak ve Görüfl Vermek ............................................ 224
3. Konsey ve AP'nin Tasarruflar›n›n Oluflumuna
Kat›lmak .................................................................................................... 225
4. Topluluk Hukukunun Uygulanmas›n› Gözetmek
ve Sa¤lamak .............................................................................................. 225
5. Bilgi Alma ve ‹nceleme Hakk› ................................................................. 226
6. Konsey Taraf›ndan Ç›kar›lan Düzenlemelerin Yerine
Getirilmesine ‹liflkin Olarak Konsey Taraf›ndan Verilen
Görevleri Yerine Getirmek ....................................................................... 227
7. Uluslararas› ‹liflkileri Yürütmek ............................................................... 227
8. Bütçenin Ön Tasar›s›n› Haz›rlamak ve Kabul Edilen
Bütçeyi Uygulamak .................................................................................. 227
9. Rapor Haz›rlamak ..................................................................................... 227
10. Fonlar›n Yönetimi .................................................................................... 228
11. Toplulu¤u Mahkemelerde Temsil Etmek ................................................. 228
12. Topluluk Hukukuna Uygunlu¤u Sa¤lama Davas›
Açmak ....................................................................................................... 228
13. Üye Ülkelerin Devlet Desteklerinin ATA'n›n
93.Maddesine Uygun Olup Olmad›¤›n› ‹ncelemek ve
Gere¤inde ‹hlâl (Topluluk Hukukuna Uygunluk)
Davas›n› Açmak ....................................................................................... 228
14. Üye Devletlerin ATA'n›n 100a Maddesine Uygun
Hareket Edip Etmediklerini ‹ncelemek ve Gere¤inde
‹hlâl Davas› Açmak .................................................................................. 228
15. ODGP ile ‹lgili Görevler .......................................................................... 229
16. Ekonomik ve Parasal Politikalar ile ‹lgili Görevler ................................. 229
17. Sanayi ve Araflt›rma Faaliyetleri ile ‹lgili Görevler ................................. 229
18. Hukuk Koymak ve Konseyden Hukuk Koymak
Yetkisini Ald›¤› Hallerde Bu Görevi Yerine Getirmek ........................... 229
19. Coreper'de Yer Almak .............................................................................. 229
20. AB Avrupa Konseyinde Yer Almak ........................................................ 229
21. Konsey Taraf›ndan Devredilen Blok ‹stisna
Düzenlemeleri Yetkisini Kullanmak ........................................................ 229
22. Bireysel ve Blok ‹stisnalara ‹liflkin Kararlar Almak ................................ 229
XXI
§12. AVRUPA TOPLULUKLARI MAHKEMES‹ VE ‹LK DERECE
MAHKEMES‹ ......................................................................................................... 230
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
‹fllevi, Yarg› Yetkisinin Özellikleri ............................................................... 232
Niteli¤i ........................................................................................................... 235
Ad› ............................................................................................................. 235
Oluflumu ve Yarg›çlar›n Hukuki Durumu ..................................................... 236
Çal›flmas› ....................................................................................................... 236
ATM'nin Bakt›¤› Davalar›n S›n›fland›r›lmas› ............................................... 237
1. Davan›n Konusuna Göre .......................................................................... 237
2. Davan›n Niteli¤ine Göre .......................................................................... 238
a) Anayasal Davalar ................................................................................. 238
b) ‹dari Davalar ........................................................................................ 238
c) Di¤er Davalar ve Kazai Nitelik Tafl›yan Davalar ................................ 238
3. ATM'nin Yetkisinin Mecburi Olup Olmamas›na Göre..............................239
a) ATM'nin Mecburi Yetkisine Giren Davalar ........................................ 239
b) ATM'nin ‹htiyari Yetkisine Giren Davalar .......................................... 239
VII. ATM'nin Bakt›¤› Davalar .............................................................................. 240
1. Bir Üye Ülkenin Antlaflmaya Uygun Hareket
Etmesini Sa¤lama (‹hlâl) Davas› .............................................................. 240
a) Kavram ............................................................................................... 242
b) Davac›lar ............................................................................................ 243
c) Önusul ‹fllemleri ................................................................................. 244
c1) Komisyon Taraf›ndan Usulün Bafllat›lmas› Halinde ................... 244
c2) Bir Üye Devlet Taraf›ndan Usulün Bafllat›lmas› Halinde ........... 245
d) Dava ................................................................................................... 245
e) Karar ................................................................................................... 246
f) Karar›n Yerine Getirilmemesinin Sonuçlar› ...................................... 246
2. ‹ptal Davas› ................................................................................................ 246
a) Kavram ............................................................................................... 246
b) Daval›lar ............................................................................................. 247
c) Davac›lar ............................................................................................ 247
c1) Konsey, Komisyon ve Üye Ülkeler ............................................. 247
c2) AP, AMB ve DK........................................................................... 248
c3) Gerçek ve Tüzel Kifliler ............................................................... 248
d) Konu ................................................................................................... 250
e) Davan›n Aç›lma Süresi ...................................................................... 251
f) Etkileri ................................................................................................ 251
g) ‹ptal Edilebilirli¤in Def'i Olarak ‹leri Sürülmesi ............................... 251
3. Hareketsizlik Davas› ................................................................................. 252
a) Kavram ............................................................................................... 252
b) Daval›lar ............................................................................................. 253
c) Davac›lar ............................................................................................ 253
d) Önusul: Hareketsizli¤i B›rakmaya Davet, Süre ................................. 253
e) Dava ...................................................................................................... 254
f) Karar›n Sonucu ..................................................................................... 254
XXII
4. AP'nin veya Konseyin Bir Karar›n›n Kald›r›lmas›
(‹ptal) Davas› ............................................................................................. 254
5. Bir Üye Devletin Ekonomik Durumunun, AKÇTA
ile ‹lgili Olarak, Komisyonun Bir Eyleminden veya
Hareketsizli¤inden Etkilenmesi Halinde Aç›lan
‹ptal Davas› ............................................................................................... 254
6. Topluluk Tüzüklerinde Yer Alan Cezalar›n
‹ncelenmesinde ATM'ye S›n›rs›z Yarg› Yetkisi
Tan›nmas›, ‹nceleme Davas› .................................................................... 255
a) Kavram ................................................................................................. 255
b) Daval›lar ............................................................................................... 256
c) Davac›lar .............................................................................................. 256
d) Karar›n Etkileri .................................................................................... 256
7. Topluluklar›n Sözleflmed›fl› Sorumluluklar›ndan
Do¤an Tazminat Davas› ........................................................................... 256
8. Topluluk ile Çal›flanlar› Aras›nda Davalar .............................................. 259
9. AYB'nin ve AMB'nin Organlar›n›n Karar› Dolay›s›yla
Aç›lan veya Bu Bankalar›n Açt›¤› Davalar............................................... 259
10. Lisans Verilmesine ‹liflkin fiartlar›n Belirlenmesi
Davas› ....................................................................................................... 260
11. Önkarar Usulü............................................................................................ 260
a) Kavram ................................................................................................. 260
b) ATM'nin Yetkili Oldu¤u Konular ........................................................ 261
c) ATM'ye Yollama Yetkisi ve Yollama Zorunlu¤u ............................... 263
c1) ATM’ye Yollama Yetkisi, Yetkili Mahkemeler, Yollama
fiartlar› .......................................................................................... 263
c2) ATM’ye Yollama Zorunlu¤u ....................................................... 264
d) ATM'nin Karar›n›n Niteli¤i ................................................................. 266
12. Üye Ülkelerin Topluluk Hukukunu ‹hlal Ederek Kiflilere
Verdikleri Zarardan Do¤an Sorumluluk .................................................. 266
VIII. Usul
............................................................................................................. 268
1. Yaz›l› Usul Aflamas› .................................................................................. 268
2. Sözlü Aflama .............................................................................................. 268
3. Özel Usul ................................................................................................... 268
IX.
X.
XI.
‹lk Derece Mahkemesi ................................................................................... 268
Kararlar›n Tenfizi .......................................................................................... 269
Hukuk Yollar› ................................................................................................ 269
§13.DENET‹M KURUMU .............................................................................................. 270
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 270
Oluflumu, Üyelerde Aranan Nitelikler ve Haklar› ......................................... 273
Görevleri ve Yetkileri .................................................................................... 274
XXIII
‹K‹NC‹ BÖLÜM
DANIfiMA KOM‹TELER‹, AJANSLAR VE
D‹⁄ER KURULUfiLAR
§14.EKONOM‹K VE SOSYAL KOM‹TE ..................................................................... 276
I.
II.
III.
IV.
V.
Niteli¤i ........................................................................................................... 276
Oluflumu ......................................................................................................... 277
Özerkli¤i ve Ba¤›ms›zl›¤› .............................................................................. 277
Uzmanl›k Gruplar› ve Çal›flma Gruplar› ....................................................... 278
Görevleri ........................................................................................................ 278
§15.BÖLGELER KOM‹TES‹ ......................................................................................... 279
§16.AVRUPA ‹fi GÜVENL‹⁄‹ VE SA⁄LIK AJANSI ................................................. 281
§17.AVRUPA ÇEVRE AJANSI ..................................................................................... 282
§18.D‹⁄ER KOM‹TE, OF‹S, AJANS VE KURULUfiLAR .......................................... 283
I.
II.
III.
Avrupa Polis Ofisi (Europol) ve Avrupa Polis Ofisinin
Uyuflturucu Dairesi ........................................................................................ 283
‹çpazarda Uyumlaflt›rman›n Sa¤lanmas› Ofisi .............................................. 283
Mesleki E¤itimin Gelifltirilmesi Avrupa Merkezi ......................................... 283
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
F‹NANSAL HÜKÜMLER
§19.AB'N‹N BÜTÇES‹ .................................................................................................. 285
I.
II.
III.
Genel Olarak Bütçe Sistemi .......................................................................... 286
‹lgili Baz› Karar ve Raporlar ......................................................................... 287
Bütçenin Gelirleri .......................................................................................... 288
1. 1970'e Kadar Süren Dönem ...................................................................... 288
2. Toplulu¤un "Öz Kaynaklar› Kavram›", 21 Nisan 1970
Karar› ........................................................................................................ 288
a) Ortak Gümrük Tarifesi Gelirleri .......................................................... 289
b) Tar›m Vergileri .................................................................................... 289
c) KDV Üzerinden Al›nan Vergi ............................................................. 289
3. 1984 Fontainebleau Antlaflmas›, Bütçe Disiplini
Mutabakat› ve 1988 Brüksel Karar› (Delors I Paketi) ............................. 289
IV.
Bütçenin Giderleri ......................................................................................... 291
1. Avrupa Tar›msal Yönlendirme ve Garanti Fonu ...................................... 292
2. Avrupa Sosyal Fonu ................................................................................. 293
3. Avrupa Bölgesel Kalk›nma Fonu ............................................................... 293
4. Bütünleflme Fonu ....................................................................................... 294
5. Avrupa Kalk›nma Fonu ............................................................................. 294
V.
VI.
Bütçe ‹lkeleri ................................................................................................. 294
Bütçenin Haz›rlanmas› ve Kabulü ................................................................. 294
1. Komisyon Taraf›ndan Öntasar›n›n Haz›rlanmas› ...................................... 294
2. Öntasar›n›n Konseyde Müzakeresi ............................................................ 295
XXIV
3. Bütçe Tasar›s›n›n AP'de Müzakeresi ...................................................... 295
4. Bütçe Tasar›s›n›n Konseyde ‹kinci Müzakeresi ve
Konseyin Alabilece¤i Kararlar ................................................................. 296
5. Bütçe Tasar›s›n›n AP'de ‹kinci Müzakeresi ve Çeflitli
Kararlar ..................................................................................................... 297
§20.AVRUPA YATIRIM BANKASI ............................................................................. 299
§21.AVRUPA MERKEZ BANKASI VE AVRUPA PARA KURUMU ....................... 301
ÜÇÜNCÜ KISIM
‹Ç (ORTAK) PAZAR
B‹R‹NC‹ BÖLÜM
‹Ç PAZARDA SERBEST‹LER
§22.GÜMRÜK B‹RL‹⁄‹ VE MALLARIN SERBEST DOLAfiIMI ............................. 302
I. Genel Olarak ............................................................................................................ 304
1. Girifl ........................................................................................................... 304
2. Ortak Ticaret Politikalar› ........................................................................... 306
a) Kavram ............................................................................................... 306
b) Topluluk Üyelerine Yönelik Düzenlemelerle
Yürütülen Ticaret Politikas› ve Üçüncü Ülkelerle
Yap›lan Sözleflmelerle Yürütülen Ticaret Politikas› .......................... 310
c) Ticaret Politikalar›na Karfl› Üye Ülkelerin Gere¤inde
Korunmas› .......................................................................................... 310
II.
Gümrük Birli¤i .............................................................................................. 310
1.
2.
3.
4.
5.
III.
IV.
Kavram ..................................................................................................... 310
Gümrük Bölgesi ve Birli¤e Dahil Mallar ................................................. 310
Gümrük Birli¤i'nin Kapsam› ve Esaslar› .................................................. 311
Efletkili Resim ve Harçlar ......................................................................... 312
‹ç Vergilerde Ay›r›mc›l›k (Diskriminasyon) Yasa¤›
Kural› ve Gümrük Birli¤i ........................................................................ 314
Mallar›n Serbest Dolafl›m› ............................................................................. 316
‹thalatta ve ‹hracatta Miktar K›s›tlamalar› ve
Efletkili Önlem Kavram› ................................................................................ 316
1. Miktar K›s›tlamalar›na ‹liflkin Önlemler ................................................... 316
2. Efletkili Önlem Kavram› ............................................................................ 317
V.
VI.
Mallar›n Serbest Dolafl›m›n›n ‹stisnalar› ....................................................... 320
Ticari Devlet Tekelleri .................................................................................. 324
1. Genel Olarak ............................................................................................. 324
2. Kapsam ..................................................................................................... 324
3. Ticari Devlet Tekellerinin fiekil De¤ifltirme
Zorunlu¤unun fiartlar› .............................................................................. 325
4. Tar›msal Ürünlere ‹liflkin Özel Durum .................................................... 327
5. ATA m. 31’in (eski 37) Uygulama Alan› D›fl›nda Kalan
Ay›r›mc›l›k ................................................................................................ 327
XXV
§23.EME⁄‹N SERBEST DOLAfiIMI ............................................................................ 328
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 330
Vatandafll›¤›n Ay›r›mc›l›k Yaratmamas› ....................................................... 331
Serbest Dolafl›m›n Kapsam› .......................................................................... 332
1. Üye Devletlerde ‹fle Talip Olma Hakk› ..................................................... 332
2. ‹fli Alabilmek ‹çin Hareket Serbestisi ...................................................... 333
3. ‹fli Yapmak ‹çin Oturma Hakk› ................................................................ 333
4. ‹flin Bitiminde Kalabilme Hakk› ............................................................... 334
IV.
Sosyal Güvenlik ............................................................................................. 334
1. Genel Düzen .............................................................................................. 334
2. Sosyal Güvenlik Konusundaki Topluluk ‹fllemlerinin
Kapsam› .................................................................................................... 336
a) Sosyal Güvenlik Yard›mlar› Kavram› .................................................. 336
b) Sosyal Güvenlik Kapsam›nda Yeralan Kifliler .................................... 337
c) Topluluk Yard›mlar› ............................................................................. 338
d) Uygulanacak Hukuk ............................................................................. 338
e) Sigorta Sürelerinin Birlikte Hesaplanmas› ........................................... 339
f) Y›¤›lma (Kümülasyon) Sorunu ............................................................ 339
g) Üye Devletler Aras›nda Tazminat ....................................................... 339
h) Halefiyet ............................................................................................... 339
V.
Serbest Dolafl›m›n ‹stisnalar› ......................................................................... 340
1. Kamu Sa¤l›¤› - Güvenli¤i - Düzeni .......................................................... 340
2. Kamu ‹daresine Ait ‹fller ........................................................................... 342
§24.YERLEfiME SERBEST‹S‹ ...................................................................................... 343
I.
II.
Genel Olarak .................................................................................................. 344
Yerleflme Serbestisinin Kapsam› ................................................................... 347
1. Kiflisel Kapsam .......................................................................................... 347
2. Faaliyet Kavram›n›n Kapsam› ................................................................... 348
III.
IV.
Yerleflme Serbestisinin Muhtevas› ................................................................ 348
Yerleflme Serbestisinin ‹stisnalar› ................................................................. 349
1. Kamu Otoritesinin Kullan›lmas› ............................................................... 349
2. Kamu Düzeni-Güvenli¤i-Sa¤l›¤› Aç›s›ndan ‹stisnalar .............................. 350
V.
Özel Düzenlemeler ........................................................................................ 351
§25. H‹ZMETLER‹N SERBEST DOLAfiIMI ............................................................... 356
I.
II.
III.
IV.
Genel Bilgiler ve Kapsam ............................................................................. 358
Hizmetlerin Serbest Dolafl›m›n›n Muhtevas› ................................................ 359
Hizmetlerin Serbest Dolafl›m›nda Uyumlaflt›rma .......................................... 361
Hizmetlerin Serbest Dolafl›m›n›n ‹stisnalar› .................................................. 363
§26. SERMAYEN‹N SERBEST DOLAfiIMI VE ÖDEME SERBEST‹S‹ .................. 364
I.
II.
III.
IV.
Genel Bilgi ..................................................................................................... 365
Kapsam ve Muhteva ...................................................................................... 366
K›s›tlamalar›n Kald›r›lmas› ........................................................................... 369
Serbest Dolafl›m›n ‹stisnalar› ......................................................................... 369
XXVI
V.
Serbest Dolafl›ma Getirilen ‹stisnalar›n ‹stisnalar› ........................................ 370
1. Genel Ay›r›mc›l›k Yasa¤› .......................................................................... 370
2. Süreli ‹stisnalar ......................................................................................... 370
VI.
Özel Düzenlemeler ........................................................................................ 371
‹K‹NC‹ BÖLÜM
‹Ç PAZARDA REKABET‹N KURULMASI VE KORUNMASINA
‹L‹fiK‹N KURALLAR
Birinci Altbölüm
GENEL B‹LG‹LER
§27.REKABET‹ DÜZENLEYEN HÜKÜMLER VE UYGULAMA ALANI ............... 372
I.
II.
III.
IV.
Sistem ............................................................................................................ 381
Rekabet Kurallar›n›n Amaçlar› ...................................................................... 381
AKÇTA ve AAETA'da Rekabet Kurallar› .................................................... 382
Rekabete ‹liflkin Kurallar›n Uygulama Alan› ................................................ 382
1. Toprak Yönünden ...................................................................................... 383
a) AT Bölgesinde Uygulama .................................................................... 383
b) AT Bölgesi D›fl›ndaki ‹flletmelere Uygulama ...................................... 383
2. Sektörel Yönden ........................................................................................ 384
3. Zaman Yönünden ..................................................................................... 385
V.
VI.
AT Rekabet Kurallar› ile Ulusal Hukuklar›n Rekabete
‹liflkin Hükümlerinin Uygulanmas› ............................................................... 385
ATA'n›n 85 ve 86. Maddelerinin Uygulanmas› Hakk›nda
Topluluk Mevzuat›, Özellikle 17/62 Say›l› Topluluk
Tüzü¤ü ........................................................................................................... 388
‹kinci Altbölüm
TEfiEBBÜSLERE UYGULANAN HÜKÜMLER
§28. REKABET‹N KISITLANMASI VE HAK‹M DURUMUN KÖTÜYE
KULLANILMASI YASAKLARI ‹LE TEfiEBBÜSLER‹N
B‹RLEfiMELER‹N‹N (TOPLANMALARININ) DENETLENMES‹ ..................... 389
I.
Kartel ve Rekabetin Di¤er Bir fiekilde K›s›tlanmas› Yasa¤› ........................ 389
1.
2.
3.
4.
Kartel ve Di¤er K›s›tlamalar Kavram› ...................................................... 389
Teflebbüs ................................................................................................... 390
Teflebbüs Birlikleri ................................................................................... 392
Yasa¤› Oluflturan fiartlar .......................................................................... 392
a) Dan›fl›kl›l›k ......................................................................................... 392
a1) Anlaflmalar ................................................................................... 393
a2) Teflebbüs Birliklerinin Kararlar› .................................................. 394
a3) Uyumlu Eylemler ......................................................................... 394
XXVII
b) K›s›tlama Amac› veya Etkisi .............................................................. 400
b1) Kavramlar .................................................................................... 400
b2) Önleme, K›s›tlama, Bozulma ....................................................... 400
b3) K›s›tlama Amac› ve Per Se Doktrini ........................................... 402
b4) Amaç veya Etki ........................................................................... 403
b5) Marka ‹çi (“‹kinci El”) Rekabette S›n›rlama ............................... 403
b6) Consten & Grundig Karar› .......................................................... 404
b7) Hakl› Sebeb Doktrini ................................................................... 405
b8) Yatay ve Dikey Anlaflmalar ......................................................... 409
b9) Ana Ortakl›k ile Yavru Ortakl›k Aras›ndaki Anlaflmalar ............ 412
b10) Teflebbüs ile Acenta Aras›ndaki Anlaflmalar ............................... 413
c) Üye Ülkeler Aras›ndaki Ticarete Etki ................................................ 413
c1) Kavram›n ‹fllevi ............................................................................ 413
c2) Test Yöntemleri ........................................................................... 414
c3) “Üye Devletler” Kavram› ............................................................ 418
c4) “Ticaret” Kavram› ........................................................................ 418
c5) De Minimis/Hoflgörülebilirlik Doktrini ...................................... 419
5. Kartel ve Di¤er K›s›tlamalar›n Özellikle Sözkonusu Oldu¤u Haller ....... 420
6. ‹stisna Edilme (Muafiyet) ......................................................................... 422
a) Amaç .................................................................................................. 422
b) Yetkili Organ ...................................................................................... 423
c) fiartlar ................................................................................................. 423
c1) Olumlu fiartlar .............................................................................. 424
c2) Olumsuz fiartlar ........................................................................... 425
d) Türler .................................................................................................. 426
d1) Bireysel ‹stisna ............................................................................. 426
d2) Blok ‹stisna .................................................................................. 426
7.
8.
9.
10.
ATA’n›n 81. Maddesi ve Fikrî Mülkiyet Haklar› .................................... 429
Rekabete Ayk›r›l›¤›n Varl›¤›na Sebebiyet Veren Devlet Önlemleri ....... 430
Dikey Anlaflmalar ..................................................................................... 430
Ayk›r›l›¤›n Sonuçlar› ................................................................................ 430
a) Geçersizlik .......................................................................................... 430
b) Geçersizli¤in fiart› ...............................................................................431
c) Geçersizli¤in Türü .............................................................................. 431
c1) Genel Olarak ................................................................................ 431
c2) K›smi Geçersizlik ......................................................................... 432
c3) Geçici Geçerlilik .......................................................................... 432
d) Geçersizli¤in Niteli¤i ......................................................................... 433
e) Ulusal Mahkemelerin Yetkileri .......................................................... 433
f) Özel Hukuka ‹liflkin Di¤er Sonuçlar .................................................. 434
II.
Hakim Durumun Kötüye Kullan›lmas› Yasa¤› ............................................. 434
1. ATA’n›n 82. Maddesinin Özellikleri ....................................................... 434
a) Do¤rudan Etki ve Do¤rudan Uygulanma .......................................... 435
b) Hakim Durumun Yasak Olmamas› .................................................... 435
XXVIII
c) Örnekle Tan›m ................................................................................... 436
d) Ayk›r›l›¤›n Sonuçlar› .......................................................................... 436
2. Uygulama fiartlar› ..................................................................................... 436
a) Teflebbüs ............................................................................................. 436
b) ‹lgili Pazar .......................................................................................... 436
b1) Kavram ......................................................................................... 436
b2) Ürün ve Hizmet Pazar› ................................................................ 438
b3) Co¤rafi Pazar ................................................................................ 442
b4) Zamansal ve Dönemsel Pazar....................................................... 443
b5) “Ortak Pazar›n Önemli K›sm›” .................................................... 444
c) Hakim Durum ..................................................................................... 444
c1) Tan›m ........................................................................................... 444
c2) Etken Kriter: Pazar Pay› ............................................................... 445
c3) Di¤er Kriterler: Rakiplerin Piyasaya Girmesini
Engelleyen Etkenler ...................................................................... 446
d) Kötüye Kullanma ............................................................................... 449
d1) Engelleme veya D›fllama ............................................................. 450
d2) Sömürü ......................................................................................... 454
d3) Yap›sal De¤ifliklik ....................................................................... 455
d4) Kötüye Kullanman›n Özellikle Sözkonusu Oldu¤u Haller ......... 456
e) Birlikte Hakim Olma .......................................................................... 458
f) Üye Ülkeler Aras›ndaki Ticarete Etki ................................................ 461
3. Fikrî Mülkiyet Haklar› ve ATA’n›n 82. Maddesi .................................... 461
4. Ayk›r›l›¤›n Sonuçlar› ................................................................................ 461
III.
Birleflmelerin ve Devralmalar›n Denetlenmesi ............................................. 461
1. Genel Olarak ............................................................................................. 461
2. 4064/89 Say›l› Birleflmeler Tüzü¤ü .......................................................... 463
a)
b)
c)
d)
Önbilgiler ........................................................................................... 463
Birleflme Kavram› .............................................................................. 466
Eflikler ................................................................................................. 467
Kriterler ve Piyasa .............................................................................. 467
3. Usul ........................................................................................................... 469
4. Joint-Ventura’lar ....................................................................................... 469
IV.
17/62 Say›l› Topluluk Tüzü¤ü ....................................................................... 472
1.
2.
3.
4.
Önbilgiler .................................................................................................. 472
Terimler .................................................................................................... 474
Hukukî Dayanak ....................................................................................... 474
Usul ........................................................................................................... 475
a) ‹nceleme ............................................................................................... 475
b) Bilgi Alma ............................................................................................ 475
c) Soruflturma ............................................................................................ 477
d) Karar ..................................................................................................... 477
5. Komisyonun Alabilece¤i Di¤er Kararlar ................................................. 477
6. Komisyon Karar›na Karfl› ‹DM’ye ve ATM’ye Baflvurma ..................... 480
7. Kararlar›n Tenfizi ..................................................................................... 480
XXIX
Üçüncü Altbölüm
ÜYE DEVLETLERE UYGULANAN REKABET‹ KORUYUCU
KURALLAR
§29.KAMU TEfiEBBÜSLER‹ VE DEVLET TEKELLER‹ .......................................... 481
I.
II.
III.
IV.
Sistem ............................................................................................................ 482
Kamu Teflebbüsleri ve Kendilerine Özel ya da ‹nhisarî
Haklar Tan›nm›fl Teflebbüsler ........................................................................ 484
Üye Devletlerin Yükümleri ........................................................................... 485
‹stisna ............................................................................................................. 486
§30. DEVLET YARDIMLARI ....................................................................................... 488
I.
II.
Genel Bilgi ..................................................................................................... 491
ATA'n›n 87-89. Maddelerin Oluflturdu¤u Sistem ......................................... 492
1.
2.
3.
4.
III.
ATA-Ams 87. Maddenin Yap›s› .............................................................. 493
ATA-Ams 87. Maddenin Di¤er Anlaflma Hükümleriyle ‹liflkisi ............. 495
ATA-Ams 88. Maddenin Yap›s› .............................................................. 496
ATA-Ams 89. Madde ............................................................................... 497
Devlet Yard›m› Kavram› ve Ortak Pazarla Ba¤daflmazl›k ........................... 499
1. Genel Bilgi ................................................................................................ 499
2. Devlet Yard›m› Kavram›n›n Unsurlar› ..................................................... 502
a) Devlete Atfedilebilirlik ...................................................................... 502
a1) Kurumsal Atfedilebilirlik ............................................................. 503
a2) Mali Atfedilebilirlik ..................................................................... 505
b) Menfaat ............................................................................................... 507
c) Yararlanan›n ‹flletme veya Üretim Dal› Olmas› ................................ 508
c1) ‹flletme Kavram› ........................................................................... 508
c2) Üretim Dal› Kavram› ................................................................... 509
d) Seçicilik .............................................................................................. 509
3. Ortak Pazarla Ba¤daflmazl›¤›n Unsurlar› ................................................. 510
a) Rekabetin Bozulmas› veya Bozulma Tehlikesinin Varl›¤› ................ 510
b) Üye Devletler Aras› Ticaretin Zedelenmesi ...................................... 512
IV.
Denetim Usulü ............................................................................................... 514
1. Yeni Devlet Yard›mlar›n›n Denetlenmesi ................................................ 514
a) Yeni Devlet Yard›m› Kavram› ........................................................... 514
b) Öndenetim .......................................................................................... 514
b1) Ön Denetimin Bafllamas›: Bildirim ............................................. 514
i) Kapsam .................................................................................. 514
ii) Yükümlü ................................................................................ 514
iii) Süre ........................................................................................ 516
iv) Bildirim Usulü ........................................................................ 517
b2) Ön Denetim Sona Ermesi ............................................................ 518
i) Bildirilen Önlemin Devlet Yard›m› Olmad›¤› Karar› ........... 518
ii) Ba¤dafl›rl›k Karar› .................................................................. 519
XXX
iii) Soruflturma Aç›lmas› .............................................................. 520
iv) Ön Denetim Süresinin Dolmas› ............................................. 520
c) Soruflturma ......................................................................................... 520
c1) Soruflturman›n Aç›lmas› ............................................................... 521
c2) Soruflturmaya Kat›lanlar .............................................................. 522
c3) Soruflturma Prosedürü .................................................................. 522
c4) Soruflturman›n Sona Ermesi ......................................................... 523
i) Bildirilen Önlemin Devlet Yard›m› Olmad›¤› Karar› ........... 523
ii) Ba¤dafl›rl›k Karar› .................................................................. 523
iii) Koflullu Ba¤dafl›rl›k Karar› .................................................... 523
iv) Ba¤daflmazl›k Karar› .............................................................. 524
v) Soruflturma Süresinin Dolmas› .............................................. 524
d) Mevcut Devlet Yard›mlar›n›n Denetlenmesi ..................................... 525
e) Uygulama Yasa¤›n›n ‹hlali Halinde ‹zlenecek Usul .......................... 526
2. Mevcut Devlet Yard›mlar›n›n Denetlenmesi ........................................... 527
a)
b)
c)
d)
V.
Mevcut Devlet Yard›m› Kavram› ...................................................... 527
Y›ll›k Raporlar ................................................................................... 527
‹nceleme ............................................................................................. 528
Soruflturma ......................................................................................... 529
Üye Devletin Baflvurusu Üzerine Konseyin Bir Devlet Yard›m›n›
Ortak Pazarla Ba¤dafl›r Kabul Etmesi ........................................................... 530
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
‹Ç PAZARIN POL‹T‹KALARI
§31.TARIM POL‹T‹KASI .............................................................................................. 531
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 533
Tar›m Politikas›n›n Kapsam› ve Muhtevas› .................................................. 533
‹ç Pazar Düzeninin Kuruluflu ve Geliflmesi .................................................. 536
1. Ortak Organizasyon ve Pazar Düzeni Politikalar› .................................... 536
a) Fiyat Belirleme Sistemi ...................................................................... 537
b) Yard›m Sistemi ................................................................................... 538
c) Döviz Kurlar›ndaki Farkl›l›klar› Telâfi Sistemi ve Sabit Kur
Sistemine Geçifl .................................................................................. 539
d) Fazla Üretime ‹liflkin Tedbirler .......................................................... 539
e) Birlik Tercihi Kural› ........................................................................... 540
2. Tar›mda Sosyal ve Yap›sal Politika ve Reform ‹htiyac› ........................... 540
IV.
Avrupa Tar›msal Yönlendirme ve Garanti Fonu ve
Tar›m Politikas›n›n Finansman› .................................................................... 541
§32.BALIKÇILIK POL‹T‹KASI .................................................................................... 543
I.
II.
III.
Bal›kç›l›k Politikas›n›n Düzenlenmesi ve Geliflmesi .................................... 544
Bal›kç›l›kta Ortak Pazar Organizasyonu ....................................................... 546
Ortak Bal›kç›l›k Politikas›ndaki Zorluklar ve Üçüncü
Devletlerle Antlaflmalar ................................................................................. 547
XXXI
§33.TAfiIMA POL‹T‹KASI ............................................................................................ 548
I.
II.
III.
IV.
V.
Kapsam .......................................................................................................... 549
Ortak Politika Çal›flmalar› ............................................................................. 549
Tafl›ma Politikas›nda Hedefler ...................................................................... 550
Yap›lacak Düzenlemelerdeki Ortak Esaslar .................................................. 551
Çeflitli Tafl›ma Sektörlerine ‹liflkin Düzenlemeler ........................................ 552
1. Demiryolu ile Tafl›mac›l›k ......................................................................... 552
2. Karayolu ile Tafl›mac›l›k ........................................................................... 553
3. ‹ç Sularda Tafl›mac›l›k ............................................................................... 554
4. Denizde Tafl›mac›l›k .................................................................................. 554
5. Hava Tafl›mac›l›¤› ...................................................................................... 555
6. Transavrupa A¤› ........................................................................................ 555
§34. ENERJ‹ POL‹T‹KASI ............................................................................................. 557
§35. KORUMA AMAÇLI T‹CARET POL‹T‹KASI ARAÇLARI ................................ 560
I.
II.
Genel Olarak .................................................................................................. 561
Dampinge Karfl› Korunma ............................................................................. 563
1. Amaç ve Kapsam ...................................................................................... 564
a) Amaç .................................................................................................... 564
b) Kapsam ................................................................................................. 565
2. Dampingin Tan›m› ve Unsurlar› .............................................................. 566
a) Benzer Ürün ......................................................................................... 567
b) Normal Fiyat ........................................................................................ 567
c) ‹hraç Fiyat› ........................................................................................... 569
d) Karfl›laflt›rma ve Damping Marj› ......................................................... 570
e) Zarar Marj› ........................................................................................... 573
f) Topluluk Sanayii ................................................................................... 574
g) Topluluk Menfaati ................................................................................ 575
3. Usul ............................................................................................................ 575
a) fiikayet ve Soruflturman›n Bafllat›lmas› ................................................ 575
b) Soruflturma ........................................................................................... 576
c) Geçici Tedbirler .................................................................................... 577
d) Soruflturman›n Kesin Tedbirle Sonuçlanmas›, Vergi Tahsili .............. 577
e) Soruflturman›n Bir Fiyat Taahhüdünün Kabulüyle
Sonuçlanmas› ....................................................................................... 578
f) Soruflturman›n Tedbir Al›nmadan Sonuçlanmas› ................................. 579
4. Tedbirlerin Dolan›lmas› ............................................................................ 579
5. ‹dari ‹nceleme ............................................................................................ 580
a) Sona Erme ‹ncelemesi ...........................................................................580
b) Ara ‹nceleme ........................................................................................ 580
c) Yeni Gelen ‹ncelemesi ......................................................................... 581
6. Hukuki ‹nceleme ....................................................................................... 581
a) Baflvuru fiartlar› .................................................................................. 581
a1) Do¤rudan ve Bireysel Etki ........................................................... 581
a2) Olumsuz Etki ............................................................................... 584
XXXII
b) ‹nceleme Konusu ................................................................................ 584
III.
Sübvansiyonlara Karfl› Korunma ................................................................... 584
1. Amaç ve Kapsam ....................................................................................... 585
a) Amaç .................................................................................................... 585
b) Kapsam ................................................................................................. 585
2. Sübvansiyonun Varl›¤› ve Unsurlar› ......................................................... 586
a) Sübvansiyonun Varl›¤› ......................................................................... 586
b) Telafisi Mümkün Olan Sübvansiyon ................................................... 587
c) Telafisi Mümkün Olmayan Sübvansiyon ............................................ 587
d) Telafi Edilebilir Sübvansiyon Miktar› ................................................. 588
e) Zarar Marj›, Topluluk Sanayii, Topluluk Menfaati ............................. 588
3. Usul ............................................................................................................ 589
4. Tedbirlerin Dolan›lmas› ............................................................................ 589
5. Tedbirlerin Birlikte Uygulanmas› ............................................................. 589
6. ‹dari ‹nceleme ............................................................................................ 589
7. Hukukî ‹nceleme ....................................................................................... 589
IV.
V.
‹thalatta Ortak Kurallar .................................................................................. 590
Ticari Engellere Karfl› Korunma ................................................................... 592
§36.ÇEVRE POL‹T‹KASI ................................................................................................596
I.
II.
III.
IV.
V.
Tarihsel Geliflim ............................................................................................ 598
Çevre Politikas›n›n Hedefleri ........................................................................ 601
Çevre Politikas›n› fiekillendiren ‹lkeler ........................................................ 603
Üye Devletlerin ve Birli¤in Faaliyet Alanlar›n›n
S›n›rlar›n›n Belirlenmesi ............................................................................... 605
Çevre Politikas›n›n Hukuki Dayanaklar› ....................................................... 609
1. Çevre Politikas›n›n Genel Yetki Normu ................................................... 609
2. Çevre Politikas›na ‹liflkin Özel Yetki Normlar› ........................................ 610
VI.
Çevre Politikas›n›n Finansman› ve Uygulanmas› .......................................... 613
§37.SOSYAL POL‹T‹KA ............................................................................................... 617
I.
II.
III.
IV.
V.
AT Sosyal Politikas›n›n Geliflimi .................................................................. 620
Toplulu¤un Sosyal Politika Alan›ndaki Hedefleri ve Bunlar›
Gerçeklefltirme Yollar› .................................................................................. 625
Toplulu¤un Sosyal Politikaya ‹liflkin Yetkilerinin Saptanmas› .................... 627
Sosyal Partnerlerin Etkinli¤inin Art›r›lmas›................................................... 629
Avrupa Birli¤inin Sosyal Politika Alan›ndaki
Faaliyetleri ..................................................................................................... 633
1. ‹fl ve Sosyal Güvenlik Hukuku Alan›ndaki Faaliyetler ............................. 633
a)
b)
c)
d)
e)
‹stihdam .............................................................................................. 633
‹fl Hukuku ve Çal›flma Koflullar› ........................................................ 635
Mesleki E¤itim ................................................................................... 638
Sosyal Güvenlik ................................................................................. 639
‹fl Yerinde Sa¤l›¤›n Korunmas› .......................................................... 639
2. Kad›n-Erkek Eflitli¤i Alan›ndaki Faaliyetler ............................................. 641
XXXIII
a) ATA m. 141 ve Uygulama Alan› ....................................................... 641
b) Kad›n-Erkek Eflitli¤i Alan›nda Ç›kan Yönergeler ............................. 646
VI.
Avrupa Sosyal Fonu ...................................................................................... 649
§38. TÜKET‹C‹N‹N KORUNMASI POL‹T‹KASI ....................................................... 650
I.
II.
Hukuki Dayanaklar ve Topluluk Politikas› ................................................... 652
Topluluk Politikas›n›n Hayata Geçirilmesi ................................................... 657
§39. SANAY‹ VE ARAfiTIRMA-GEL‹fiT‹RME POL‹T‹KALARI ............................. 663
§40. EKONOM‹K VE PARASAL POL‹T‹KALAR, EKONOM‹K
VE PARASAL B‹RL‹K ......................................................................................... 668
I.
Ekonomik Politikalar ..................................................................................... 668
1. Maastricht'ten Önce ................................................................................... 668
2. Maastricht'ten Sonra .................................................................................. 670
II.
III.
ABA'n›n Sistemi ............................................................................................ 672
Parasal Düzen ................................................................................................ 672
1. Güçlükler .................................................................................................. 672
2. Avrupa Para Sistemi ................................................................................. 673
3. Para Birli¤i ................................................................................................ 675
a) Birinci Aflama ....................................................................................... 675
b) ‹kinci Aflama ........................................................................................ 676
c) Üçüncü Aflama ..................................................................................... 677
§41. TOPLULUK HUKUKUNDA F‹KRÎ MÜLK‹YET HAKLARI ........................... 679
I.
II.
III.
Terim .............................................................................................................681
Sorun: FM Haklar› ve Topluluk Hukuku ...................................................... 682
Mallar›n Serbest Dolafl›m› ve FM Haklar› .................................................... 683
1.
2.
3.
4.
ATA'n›n 30. (Eski 36.) Maddesi .............................................................. 683
Tükenme ‹lkesi ......................................................................................... 685
Hakk›n Özgül Konusu Doktrini ............................................................... 693
Hakk›n Özgül Konusunun Hakk›n Türüne
Göre Belirlenmesi ......................................................................................695
a) Markada .................................................................................................695
a1) Markan›n Temel ‹fllevi ................................................................. 695
a2) Markan›n Ba¤lant› ‹fllevi................................................................698
a3) Markan›n Özgül Konusuna Giren ve Girmeyen Kullan›m
Biçimleri ....................................................................................... 701
b)
c)
d)
e)
IV.
Patentte ............................................................................................... 708
Tasar›mda ........................................................................................... 710
Türlerde ............................................................................................... 711
Fikir ve Sanat Eserinde ...................................................................... 712
ATA'n›n 81. (Eski 85.) ile 82. (Eski 86.) Maddeleri ve FM Haklar› .......... 717
1. Genel Olarak .............................................................................................. 717
a) Sorun .................................................................................................. 717
b) ATM'nin Kararlar›nda Yer Alan Esaslar ........................................... 718
b1) FM Haklar›n›n Varl›¤› ve Kullan›lmas› Ayr›m› .......................... 718
XXXIV
b2) Ortak Pazar›n Bölüflülmesi .......................................................... 718
b3) Somut Olay›n Özelliklerine Göre Karara Var›lmas› Gere¤i ....... 719
2. FM ile ‹lgili Devir Sözleflmeleri ve ATA'n›n
81. Maddesi .............................................................................................. 719
3. FM Haklar› ile ‹lgili Lisans Sözleflmeleri ve ATA'n›n
81. Maddesi ............................................................................................. 720
4. Bireysel ‹stisna ......................................................................................... 723
5. Blok ‹stisna ............................................................................................... 723
6. ATA'n›n 82. Maddesi ............................................................................... 724
7. Baz› Sözleflmelerde Yer Alan FM Haklar›na ‹liflkin
Hükümler ve ATA'n›n 81. ve 82. Maddeleri ........................................... 725
V.
Fikrî Mülkiyet Alan›nda Ortak Hukuk
Oluflturulmas› ve Uyumlaflt›rma Çal›flmalar› ................................................ 726
1. Patentlere ve ‹lgili Haklara ‹liflkin Düzenlemeler .................................... 726
2. Markalar ve ‹lgili Haklara ‹liflkin Düzenlemeler ..................................... 726
3. Fikir ve Sanat Eserlerine ve ‹lgili Haklara ‹liflkin
Düzenlemeler ............................................................................................ 727
4. Tasar›mlara ‹liflkin Düzenlemeler ............................................................ 728
5. Veri Korunmas›na ‹liflkin Topluluk Çal›flmas› ........................................ 728
6. Çeflitli Konular .......................................................................................... 728
§42. ULUSAL HUKUKLARIN UYUMLAfiTIRILMASI POL‹T‹KASI ...................... 729
I.
II.
III.
Genel Olarak .................................................................................................. 729
ATA'n›n 94. Maddesi .................................................................................... 732
ATA'n›n 95. Maddesi .................................................................................... 733
DÖRDÜNCÜ KISIM
ÇEfi‹TL‹ KONULAR
§43.TOPLULUK HUKUKUNDA TEMEL HAK KORUMASI .................................... 737
I.
Topluluk Antlaflmalar› ve Temel Haklar ....................................................... 740
1. Kurucu Antlaflmalar ve Temel Haklar ...................................................... 740
2. Avrupa Tek Senedi (ATS).......................................................................... 742
3. Avrupa Birli¤i Antlaflmas› (ABA) ........................................................... 743
4. Amsterdam Antlaflmas›n›n (AmsA) ATA ve ABA’ya Getirdi¤i
De¤ifliklikler .............................................................................................. 743
II.
Topluluk Organlar›n›n Aç›klama ve Bildirileri ............................................. 746
1. 5 Nisan 1977 Tarihli Parlamento, Konsey ve
Komisyonun Ortak Aç›klamas› ................................................................ 746
2. Konseyin Aç›klama ve Bildirileri ............................................................ 747
a) 8 Nisan 1978 Tarihli Demokrasi Hakk›ndaki
Kopenhag Aç›klamas› ........................................................................ 747
b) 20 Haziran 1983 Tarihli Avrupa Birli¤i Hakk›nda
Bildirge ............................................................................................... 748
c) 3 ve 4 Haziran 1999 Tarihinde Yap›lan Köln Zirvesinde Al›nan
Karar: Avrupa Birli¤i Temel Haklar fiart›n›n Haz›rlanmas› .............. 748
XXXV
3. Parlamento Kararlar› ve Parlamento ‹çi Öneriler ..................................... 749
a) "Özel Haklara" ‹liflkin Aç›klamalar ................................................... 749
b) 27 Nisan 1979 Tarihli Karar .............................................................. 749
c) 14 fiubat 1984 Tarihli Avrupa Birli¤i Anayasa
Tasla¤› ................................................................................................ 749
d) 12 Nisan 1989 Tarihli Temel Haklar ve Özgürlükler
Bildirgesi ............................................................................................ 750
e) 12 Aral›k 1990 Tarihli Avrupa Birli¤inin Anayasal
Temeline ‹liflkin Karar ....................................................................... 751
f) Avrupa Halk Partisinin Anayasa Tasla¤› ........................................... 751
g) 3 fiubat 1993 Tarihli Kurumsal Komisyon Tasla¤› ........................... 751
4. Komisyonun Çal›flmalar› ........................................................................... 752
5. Avrupa Toplulu¤u Sosyal fiart› (ATSfi) ................................................... 753
III.
Temel Haklar›n ATM ‹çtihad› Çerçevesinde Korunmas› ............................. 754
1. Temel Haklarda ‹lk Dönem ...................................................................... 754
2. Temel Hak Korumas›n›n Geliflimi ........................................................... 754
a) Temel Haklar›n Topluluk Hukukundaki Temelleri ............................. 755
a1) Topluluk Hukuk Düzeninin Genel ‹lkeleri .................................. 755
a2) Üye Devletlerin Ortak Anayasal Gelenekleri .............................. 755
a3) ‹nsan Haklar›n›n Korunmas›na ‹liflkin Uluslararas›
Antlaflmalar ve A‹HS .................................................................. 757
a4) A‹HS’nin Topluluk Hukukundaki Yeri ....................................... 757
(i) Tart›flma ve Görüfller .............................................................. 757
(ii) A‹HS’nin ATM ve Avrupa ‹nsan Haklar›
Mahkemesi (A‹HM) Taraf›ndan Yorumlanmas› ................... 759
a5) Temel Haklar›n Korunmas›nda Standart Sorunu ......................... 761
b) Temel Haklar›n S›n›rlanmas› ve S›n›rlaman›n
S›n›r› ..................................................................................................... 762
c) Temel Haklar - Temel Hak Benzeri Haklar Ay›r›m› ........................... 764
d) ATM'nin Korudu¤u Temel Haklar ...................................................... 772
IV.
Ulusal Mahkemelerin Tepkileri ..................................................................... 774
1. Alman Federal Anayasa Mahkemesinin Kararlar› .................................... 774
a) 29 May›s 1974 Tarihli “Solange I” Karar› ........................................... 774
b) 22 Ekim 1986 Tarihli “Solange II” Karar› .......................................... 776
c) 12 May›s 1989 Tarihli “Tütün Duman›” Karar› .................................. 777
d) 12 Ekim 1993 Tarihli “Maastricht” Karar› .......................................... 777
e) 31 Mart 1998 Tarihli “Euro” Karar› .................................................... 778
2. ‹talya Örne¤i .............................................................................................. 780
§44.AB'N‹N GELECE⁄‹NE ‹L‹fiK‹N BEKLENT‹LER ............................................... 781
I.
Para - Ekonomi Politikas› ve Avrupa’n›n Birleflmesinde Yeni Araçlar ........ 782
1. APB ........................................................................................................... 782
2. Farkl› H›zda Avrupa-Flexibility (Esneklik) - Daha S›k› ‹flbirli¤i ............. 783
II.
AB’nin Maastricht Antlaflmas› ile Gelen ‹ki Sütunu ve Topluluklar ............ 785
XXXVI
1. ODGP ........................................................................................................ 785
2. Polis ve Ceza ‹fllerinde Hukukî ‹flbirli¤i .................................................... 786
3. Topluluklar ................................................................................................ 787
III.
AB'nin Genifllemesine ‹liflkin Politikalar ...................................................... 788
1. AB ve Do¤u Avrupa Devletleri ................................................................. 788
2. Akdeniz Politikas› - K›br›s ve Malta ......................................................... 789
D‹Z‹NLER
ATM KARARLARI ALFABET‹K D‹Z‹N‹ ................................................................... 793
ATM KARARLARI SAYISAL D‹Z‹N‹ ......................................................................... 827
MADDE D‹Z‹N‹ ............................................................................................................. 859
KAVRAM D‹Z‹N‹ .......................................................................................................... 873
EK– Amsterdam Anlaflmas›n›n 12. Maddesi Uyar›nca Yeni Madde Numaralar›Eski ve Yeni Madde Numaralar› Tablosu ............................................................... 891
XXXVII
GENEL B‹BL‹YOGRAFYA
I. Sistematik Eserler
ARCHER,
C./BUTLER, F., The European Union, Structure & Process, 2nd Edition,
London 1996
B./BIEBER, R./PIPKORN, J./STREIL J., Die Europäische Union,
Rechtsordnung und Politik, 4. neubearbeitete Auflage, Baden-Baden 1993
BEUTLER,
BAINBRIDGE, T./TEASDALE, A., European Union, London 1995.
BLECKMANN, A., Europarecht, 6. neubearbeitete und erweiterte Auflage, Köln 1997
BORCHARDT, K.-D, Die rechtlichen Grundlagen der EU, Tübingen 1996.
CARTOU, L., Communautés Européennes, 10. ème Edition, Paris, 1991.
CHARLESWORTH, A./CULLEN, H., European Community Law, London 1994.
CONSTANTINESCO, L.-J., Das Recht der Europäischen Gemeinschaften, Band I: Das
institutionelle Recht, 1977.
CRAIG P./DE BURCA G., EU Law, Text, Cases & Materials, 2nd Ed. Oxford 1998.
CRAIG P. /DE BURCA, G. (Edited), The Evolution of EU Law, Oxford 1999.
EHLERMANN, C.-D./BIEBER, R. (Hrsg), Handbuch des Europäischen Rechts,
Loseblattsammlung, Baden Baden.
EVANS, A., A Textbook on European Union Law, Oxford 1998.
FOLSOM, R.H., European Union Law, 3rd Edition, St. Paul, Minn. 1999
GÜNU⁄UR, H., Avrupa Toplulu¤u Hukuku, ‹kinci Bask›, Ankara 1993
HARTLEY, T., The Foundations of European Community Law, 4th Edition Oxford 1998
IPSEN, H., Europäisches Gemeinschaftsrecht, Tübingen 1972
KAPTEYN, P.J.G./VAN THEMAAT, P., Introduction to the Law of the European
Communities, 3rd Edition by Gormley L.W. Deventer 1998.
KARLUK, R., Avrupa Birli¤i ve Türkiye, Üçüncü Bask›, ‹stanbul 1995.
KENT, P., European Union Law, Oxford 1998.
LASOK, D./BRIDGE, J. W., Law and Institutions of the European Union, Sixth Edition,
London 1994
MATHIJSEN, P.S.R.F., A Guide to European Law, 6th Edition, London 1995
MÉGRET, J., Le droit de la CE et de l’Union européenne Commentaire, 15
Brüssel.
NICOLAYSEN, G., Europäisches Gemeinschaftsrecht, 2. vols., Stuttgart 1982
NICOLAYSEN, G., Europarecht I, Baden-Baden 1991 ("Nicolaysen I")
Bd., 2 éd.
XXXVIII
NICOLAYSEN, G., Europarecht II, Das Wirtschaftsrecht im Binnenmarkt, Baden-Baden
1996 ("Nicolaysen II")
OPPERMANN, T., Europarecht, 2. Auflage, München 1999
OWEN, R., Essential European Community Law, London 1995
PECHSTEIN, M./KÖNIG, C., Die Europäische Union, 2. Aufl. Tübingen 1998
PENELOPE, K., Law of the European Union, 2nd Ed., London 1996.
QUADRI, R/ MONACO, R/TRABUCCHI, A., Trattato istitutivo della Communità
Europea del Carbone e dell'Acciaio, 3 Bde., Milano 1970
RÖTTINGER, M./WEYRINGER, C., Handbuch der europäischen Integration, 2. Auflage,
Wien/Mainz 1999
SCHWEITZER, M./HUMMER, W., Europarecht, 5. Auflage, Berlin 1996
SEIDL-HOHENVELDERN, I./LOIBL, G., Das Recht der Internationalen Organisationen
einschließlich der Supranationalen Gemeinschaften, 6. Auflage, Köln 1996.
SHAW, J., The Law of the European Union, 2nd. ed. Hamphshire and London 1996.
STEINER, J., Textbook on EEC Law, 6th Edition, London 1998
STREINZ, R., Europarecht, 4. Auflage, Heidelberg 1999
WEATHERILL/BEAUMONT, EU Law, 3rd. Ed. London 1999.
WYATT, D./DASHWOOD. A., European Community Law, 3rd Edition, London 1993
II. fierhler
GEIGER, R. EG-Vertrag, Kommentar zu dem Vertrag über die Gründung der Europäischen
Gemeinschaft, 2. Auflage, München 1995.
GRABITZ,
E., (Hrsg.), Kommentar zum EWG-Vertrag, 2. Auflage, Stand: 4.
Ergänzungslieferung, München, September 1992
GRABITZ, E./HILF, M., (Hrsg.), Kommentar zur Europäischen Union, 3. Auflage (Stand
Mai 1998).
VON DER GROEBEN, H./THIESING, J.,/EHLERMANN, C.-D. (Hrsg.), Kommentar
zum EWG-Vertrag, 5. Auflage, Baden-Baden 1997.
K./KLEIN, E./MAGIERA, S./MÜLLER-GRAFF, P-C.,
Handkommentar zum EWG-Vertrag, Köln (Loseblattsammlung - Stand November
1998)
HAILBRONNER,
LENZ,
C.O. (Hrsg.) EG-Vertrag, Kommentar zu dem Vertrag zur Gründung der
Europäischen Gemeinschaften, 2. Auflage, Köln 1999
CALLIESS,
Ch./RUFFERT (Hrsg.), Kommentar zu EU-Vertrag und EG-Vertrag,
Neuwied, Kriftel 1999
CAMPBELL, D./COTTER, S. (Hrsg.), Smit-Herzag The Law of the European Economic
Community, a Commentary, New York (Looseleaf - Release no. 37 October 1999).
XXXIX
III. Metin Kitaplar›
BAYDAROL, C., Avrupa Birli¤ini Kuran Antlaflma, ‹ktisadi Kalk›nma Vakf›, 1992
BEUTLER, B./BIEBER, P./PIPKORN, J./STREIL, J., Das Recht der Europäischen Union
(Loseblattsammlung), Baden Baden
FOSTER, N., Blackstone's EC Legislation, 1999-2000, 10th Edition, London 1999
GÜNU⁄UR, H., Avrupa Ekonomik Toplulu¤unu Kuran Antlaflma (Roma Antlaflmas›),
Geniflletilmifl ‹kinci Bask›, Ankara 1988
HUMMER,
W./SIMMA, B./VEDDER, C., Europarecht in Fällen, 3 Auflage, BadenBaden, 1999.
NOMER, E./ESK‹YURT, Ö., Avrupa Sözleflmeleri, ‹stanbul 1975
PLENDER/USHER, J.A., Cases and Materials on the Law of the European Communities,
3rd Edition, London 1993
RUDDEN, B./WYATT, D., Basic Community Laws, 7th Edition 1999
SARAÇO⁄LU, T., Türkiye-Avrupa Ekonomik Toplulu¤u Ortakl›¤› (Anlaflmalar), Akbank
Ekonomi Yay›nlar›, ‹stanbul 1982
WEATHERILL, S., Cases and Materials on EEC Law, London, 4th ed. 1998.
✰ ✰ ✰
Europa - Recht, Textausgabe mit einer Einführung von E. Steindorf, dtv, 16. Auflage,
München 1999
Europarecht mit einer Einführung von Prof. Dr. Hans-Joachim Glaesner, 11. Auflage,
Baden-Baden 1999
Komisyon'a ba¤l› "Avrupa Topluluklar› Resmi Yay›nlar Dairesi" taraf›ndan çeflitli dillerde
yay›nlanan metin kitaplar›ndan Almanca, Frans›zca, ‹ngilizce olanlar afla¤›da
gösterilmifltir:
Europäische Union, Textsammlung, Band I, Teil I, Band I, Teil II, Brüssel, Luxemburg
1995.
European Union, Selected instruments taken from the Treaties, Book I, Volume I, II
Luxembourg 1995
Union Européenne, Recueil des Traités, Tome I, Volume I, II, Luxembourg 1995
IV. Dergiler
Cahiers de Droit Européen
Common Market Law Review
Diritto Comunitario e degli scambi internationali
Europäische Grundrechts Zeitschrift
Europarecht
European Business Law Review
XL
European Competition Law Review
European Intellectual Property Review
European Law Review
Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht
International and Comparative Law Quarterly
‹ktisat ve Maliye
Journal of Common Market Studies
Legal Issues of European Integration
Recht der Internationalen Wirtschaft
Revue du Marché Commun et de l'Union Européenne
Revue trimestrielle du droit européen
Rivista di Diritto Europeo
Yearbook of European Law
Zeitschrift für auslaendiches und öffentliches Recht
V. Bilgi Bankalar› (Databases)
1. ABEL, "Document Delivery of Official Journal L and C Series", (Avrupa Toplulu¤u
Resmi Gazetesi L ve C Serileri)
2. APC, "Commission Preparatory Acts", (Komisyonca Haz›rlanan ‹kincil Hukuka ‹liflkin
Öneri ve Taslaklar)
3. CELEX, "Communitatis Europeae Lex", (Avrupa Birli¤i Hukuku Kaynaklar›)
4. ECLAS, "European Commission Library Automated System", (Avrupa Komisyonu
Kütüphanesi Otomasyon Sistemi)
5. INFO 92, "European Internal Market and Its Social Dimension", (Avrupa ‹ç Pazar› ve
Sosyal Boyutu)
6. RAPID, "Up-to-date Information on European Union Activities", (Avrupa Birli¤i
Faaliyetleri Üzerine Güncel Bilgiler)
7. SCAD, "Community Documentation Access System", (Topluluk Dökümantasyon
Eriflim Sistemi, Topluluk Dökümanlar› ve Toplulukla ‹lgili Makaleler)
Bu bilgi bankalar›ndan yararlanmak için flu adreslere baflvurulabilir: ‹stanbul Üniversitesi,
Hukuk Fakültesi Avrupa Hukuku Araflt›rma ve Uygulama Merkezi, Hürriyet Meydan›,
Beyaz›t, 34452 ‹stanbul/Türkiye, Telefon: (0-212) 528 04 23, fax: (0-212) 513 47 89;
Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilcili¤i, U¤ur Mumcu Caddesi No:88, K.4,
Gaziosmanpafla 06700 Ankara/Türkiye, Telefon: (0-312) 437 68 40, fax: (0-312) 437 79 40
Avrupa Toplulu¤unun di¤er bilgi bankalar› ve yay›nlar› ile ilgili genel bilgi için: EUR-OP
Office for Official Publications of the European Communities 2, rue Mercier L-2985
Luxembourg [fax: (352)29 29 42 025].
XLI
KISALTMALAR
AAET
: Avrupa Atom Enerjisi Toplulu¤u
AAETA
: Avrupa Atom Enerjisi Toplulu¤u Antlaflmas›
AB
: Avrupa Birli¤i
ABA
: Avrupa Birli¤i Antlaflmas› (Maastricht Antlaflmas›)
ABKF
: Avrupa Bölgesel Kalk›nma Fonu
AC
: Appeal Cases
AEA
: Avrupa Ekonomik Alan›,bkz. EEA.
AEÇB
: Avrupa Ekonomik Ç›karlar Birli¤i, bkz. EWIV.
AEPB
: Avrupa Ekonomik ve Parasal Birli¤i
AET
: Avrupa Ekonomik Toplulu¤u
AETA
: Avrupa Ekonomik Toplulu¤u Antlaflmas› (Roma Antlaflmas›)
AFDI
: Annales de la Faculté de Droit d'Istanbul
AgrarR
: Agrar-Recht
AJIL
: American Journal of International Law
AKÇT
: Avrupa Kömür ve Çelik Toplulu¤u
AKÇTA
: Avrupa Kömür ve Çelik Toplulu¤u Antlaflmas›
AKF
: Avrupa Kalk›nma Fonu
All ER
: All England Law Reports
AMB
: Avrupa Merkez Bankas›
AÖR
: Archiv des Öffentlichen Rechts
AP
: Avrupa Parlamentosu
APE
: Avrupa Para Enstitüsü [Baz› yazarlar Avrupa Para Kurumu (bkz.
APK) demektedir].
AP‹
: Avrupa Politik ‹flbirli¤i, bkz. EPZ
APB
: Avrupa Para Birli¤i
APK
: Avrupa Para Kurumu [Baz› yazarlar Avrupa Para Enstitüsü (APE)
demektedir.]
APS
: Avrupa Para Sistemi
ASF
: Avrupa Sosyal Fonu
afla.
: afla¤›da
AT
: Avrupa Toplulu¤u veya Avrupa Topluluklar›
KISALTMALAR
XLII
ATA
: Avrupa Toplulu¤u Antlaflmas›
ATAYGF
: Avrupa Tar›msal Yönlendirme ve Garanti Fonu, bkz. FEOGA,
EAGFL, EAGGF
ATKD
: Avrupa Topluluklar› Mahkemesi Kararlar Dergisi ATM'nin
kararlar› (I), ‹DM'nin kararlar› ise (II) alt›nda yay›nlanmaktad›r.
Ancak bu ayr›ma ‹DM'nin kurulmas›ndan sonra yer verilmektedir.
At›flarda ço¤u kez (I) kullan›lmamaktad›r. Bu halde karar›n
ATM'ye ait oldu¤u kabul edilmektedir.
1994 y›l›ndan itibaren Topluluk personeli ile ilgili kararlar ayr›
olarak yay›nlanmaktad›r; Bkz. ATKD-Per.
ATKD-Per
: ATM'nin veya ‹DM'nin AB personeli ile ilgili davalar›na iliflkin
kararlar›n›n yay›nland›¤› dergi bkz. ECR-SC
‹flin niteli¤ine göre personele iliflkin davalarda;
I/A : karar özetlerini,
I/B : temyizde verilen kararlar›n özetlerini,
II
: kararlar›n tam metnini,
içerir.
ATM
: Avrupa Topluluklar› Mahkemesi
ATM-EUK
: Avrupa Topluluklar› Mahkemesi Ek Usul Kurallar›
ATM-UK
: Avrupa Topluluklar› Mahkemesi Usul Kurallar›
ATRG
: Avrupa Topluluklar› Resmi Gazetesi [ATRG, 19.4.1958 tarihine
kadar Journal Officiel de la Communauté Européenne du Charbon
et de L'Acier ad› alt›nda 20.4.1958'den itibaren 1.7.1967'ye kadar
Journal Officiel des Communautés Européennes bafll›¤› ile
yay›nlanm›flt›r. Bu döneme ait yollamalar sahife ve y›l verilerek
yap›l›r; mesela 916/63 gibi.
1.1.1968'den bafllayarak ATRG (L) ve (C) diye iki bölüme
ayr›lm›flt›r. (L) yasamay› (Legislation), (C) haberleri
(Communications) ifade etmektedir].
ATRG-EK
: Avrupa Topluluklar› Resmi Gazetesi-Ek [kotlar ve sözleflmelerin
yay›nland›¤› ATRG].
ATS
: Avrupa Tek Senedi
AVR
: Archiv für Völkerrecht
AWD
: bkz: RIW
AYB
: Avrupa Yat›r›m Bankas›
a.y.
: ayn› yerde
BAB
: Bat› Avrupa Birli¤i, bkz. WEU
BB
: Betriebs-Berater
Besch.
: Beschluß
BF
: Bütünleflme Fonu
KISALTMALAR
BFH
XLIII
: Bundesfinanzhof
BGH
: Bundesgerichtshof
Bkz/bk.
: bak›n›z
BM
: Birleflmifl Milletler
BölgK
: Bölgeler Komitesi
BR
: Bundesrat
BR Drucks
: Bundesratsdrucksache(n)
BT
: Bundestag
BT Drucks
: Bundestagsdrucksache(n)
Bull EC
: Bulletin of the European Communities bkz. BullEG
BullEG
: Bulletin der Kommission der Europäischen Gemeinschaften bkz.
Bull EC
Bull Suppl.
: Supplement of the Bulletin
BVerfG
: Bundesverfassungsgericht
BVerfGE
: Entscheidungen des Bundesverfassungsgerichts
BYIL
: British Yearbook of International Law
CC
: Conseil constitutionnel
CFSP
: Common foreign and security policy, bkz. ODGP
CMLR
: Common Market Law Reports
CMLRev
: Common Market Law Review
COM
: Commission [Komisyon taraf›ndan yay›nlanan belgelerde yer alan
"Komisyon" k›saltmas›]
DB
: Der Betrieb
DK
: Denetim Kurumu
Dpn/dn
: dipnotu
Dok KOM
: Komisyon taraf›ndan haz›rlanan belge, bkz. COM ve KOM
DÖV
: Die Öffentliche Verwaltung
Dr
: Druck
DR
: Decisions and Reports
DTÖ
: Dünya Ticaret Örgütü
DVBL
: Deutsches Verwaltungsblatt
EAG
: Europäische Atomgemeinschaft, bkz. AAET
EAGFL
: Europäischer Ausrichtungs - und Garantiefonds für die
Landwirtschaft, bkz. ATAYGF
EAGGF
: European Agricultural Guidance and Guarantee Fund, bkz:
ATAYGF
EArch
: Europa-Archiv
KISALTMALAR
XLIV
EBRD
: European Bank for Reconstruction and Development
ECR
: European Court Reports, bkz. ATKD
ECR-SC
: Reports of European Community Staff Cases
ECSC
: European Coal and Steel Community, bkz. AKÇT
ECU
: European Currency Unit
Ed/eds
: Edition, editors
EEA
: European Economic Area, bkz. AEA
EEC
: European Economic Community, bkz. AET
EEIG
: European Economic Interest Grouping, bkz. AEÇB.
EFTA
: European Free Trade Association
EGKS
: Europäische Gemeinschaft für Kohle und Stahl, bkz: AKÇT
EIPR
: European Intellectual Property Review
ELRev
: European Law Review
EMS
: European Monetary System, bkz. APS
EMU
: European Monetary Union, bkz. APB
EPB
: Ekonomik ve Parasal Birlik, bkz. ayn› kavram olan AEPB
EPZ
: Europäische Politische Zusammenarbeit, bkz. API
ESK
: Ekonomik ve Sosyal Komite
EuGH
: Gerichtshof der Europäischen Gemeinschaften, bkz. ATM
EuGRZ
: Europäische Grundrechtszeitschrift
EuR
: Europarecht
EuR-Beiheft
: Europarecht dergisinin baz› özel konular için veya herhangi bir
seminerin tebli¤lerini içermek üzere ç›kard›¤› normal s›ra numaras›
d›fl›nda numara alan say›lar
EURATOM
: Avrupa Atom Enerjisi Toplulu¤u, Bkz. AAET
EuZVerbR
: Europäische Zeitschrift für Verbraucherrecht
EuZW
: Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht
EWG
: Europäische Wirtschaftsgemeinschaft, bkz. AET
EWIV
: Die Europäische Wirtschaftliche Interessenvereinigung, bkz.
AEÇB
EW:R
: Enstcheidungen zum Wirtschaftsrecht
EWS
: Europäisches Währungssytem,
Wirtschafts-und Steuer Recht
EWWU/EWU
: Europäische Wirtschafts-und Währungsunion, bkz. APB
EZB
: Europäische Zentralbank, bkz. AMB
FAO
: Food and Agriculture Organisation (of the United Nations)
bkz.
APS;
Europäisches
KISALTMALAR
XLV
FEOGA
: Fonds Europeen d'Orientation et de Garantie Agricoles, bkz.
ATAYGF
FM/FMH
: Fikkrî Mülkiyet / Fikrî Mülkiyet Haklar›
GATT
: General Agreement on Tariffs and Trade (Gümrük Tarifeleri ve
Ticaret Genel Antlaflmas›)
GATS
: General Agreement on Trade in Services (Hizmet Ticareti Genel
Antlaflmas›)
GB
: Gümrük Birli¤i
GB Karar›
: Gümrük Birli¤i Karar›
GRUR
: Gewerblicher Rechtschutz und Urheberrecht
GRUR Ausl.
: GRUR-Auslands- und internationaler Teil (bis 1967)
GRUR Int.
: GRUR - Internationaler Teil (seit 1967)
GS
: Gedächtnisschrift
GYIL
: German Yearbook of International Law
GZ
: Geschäftszahl
Hrsg
: Herausgeber
IBD
: ‹stanbul Barosu Dergisi
ICLQ
: International and Comperative Law Quarterly
IIC
: The International Review of Industrial Property and Copyright Law
‹DM
: ‹lk Derece Mahkemesi
‹DM-UK
: ‹lk Derece Mahkemesi Usul Kurallar›
‹KV
: ‹ktisadi Kalk›nma Vakf›
‹ÜSBFD
: ‹.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi
JA
: Juristische Arbeitsblätter
JCMS
: Journal of Common Market Studies
JÖR
: Jahrbuch des öffentlichen Rechts
Jura
: Juristische Ausbildung
JuS
: Juristische Schulung
JWT
: Journal of World Trade
JZ
: Juristische Zeitung
KEU
: Kommentar zur Europäischen Union
KOM
: Komisyonun Almanca k›saltmas›. Bu k›saltma özellikle Komisyon
taraf›ndan haz›rlanan belgelerde kullan›lmaktad›r. Bkz. COM ve
Dok KOM.
KritJ
: Kritische Justiz
KritV
: Kritische Vierteljahresschriften
LIEI
: Legal Issues of European Integration
KISALTMALAR
XLVI
LQR
: Law Quarterly Review
MATG
: Multilateral Agreements on Trade in Goods (Mal Ticareti ile ilgili
Çoktarafl› Anlaflmalar)
MLR
: Modern Law Review
MTO
: Multilateral Trade Organisation [MTO terimi, Dünya Ticaret
Örgütü anlaflmas›n›n ilk taslaklar›nda kullan›lm›fl ve baz› eserlerde
bu flekilde yer alm›flt›r.] bkz. DTÖ, WTO.
NATO
: North Atlantic Treaty Organisation (Kuzey Atlantik Antlaflmas›
Örgütü)
NJW
: Neue Juristische Wochenschrift
NuR
: Natur und Recht
NVwZ
: Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht
ODGP
: Ortak D›fl ve Güvenlik Politikas›
OECD
: Organization for Economic Cooperation and Development
OLG
: Oberlandesgericht
RA
: Roma Antlaflmas›, bkz. AETA
RabelsZ
: Rabels Zeitschrift für ausländisches und internationales Privatrecht
RdA
: Recht der Arbeit
Rdnr/Rn
: Randnummer
RIW
: Recht der Internationalen Wirtschaft
RIW/AWD
: Recht der Internationalen Wirtschaft-Außenwirtschaftsdienst des
Betriebs-Beraters
RMC
: Revue du Marché Commun
Roma Antlaflmas›
: bkz. AETA
Rs/Rsp
: Rechtsprechung
RSDA
: bkz. SZW
RTDE
: Revue trimestrielle du droit européen
SAG
: bkz. SZW
SB
: Seçilmifl Bibliyografya
SJZ
: Schweizerische Juristenzeitung
SM
: Seçilmifl Mevzuat
SPA
: Sosyal Politikaya ‹liflkin Anlaflma
SZW
: Schweizerische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht (1989'a kadar
SAG)
TRIPS
: Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property
Rights, Including Trade in Counterfeit Goods. (Ticaretle Ba¤lant›l›
Fikri Mülkiyet Haklar› Anlaflmas›)
TT
: Topluluk Tüzü¤ü, bkz. Tüzük
Tüzük
: Topluluk Tüzü¤ü, bkz. TT
KISALTMALAR
XLVII
Urt.
: Urteil
VSSR
: Verteljahres Schriften für Sozialrecht
VuR
: Verbraucher und Recht
WEU
: Westeuropäische Union/Western European Union, bkz. BAB
WBRIIA
: Wettbewerbsrecht in den Europäischen Gemeinschaften, Band II
A: Wettbewerbsregeln für Staatliche Beihilfen, Brüssel /
Luxemburg, 1995
WLR
: Weekly Law Reports
WTO
: World Trade Organisation
YBEL
: Yearbook of European Law
yuk.
: yukar›da
Yüksek Otorite RG
: AKÇT ve AAET Organlar› Olan Yüksek Otoritenin Kararlar›n›n
Yay›nland›¤› Resmi Gazete. Organlar›n Birlefltirilmesinden sonra
bu Resmi Gazete ortadan kalkm›fl ve ATRG tek resmi gazete haline
gelmifltir.
ZaöRV
: Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht
ZEuP
: Zeitschrift für Europäisches Privatrecht
ZfRV
: Zeitschrift für Rechtsvergleichung
ZfSH
: Zetschrift für Sozialhilfe und Sozialgesetzbuch
ZfZ
: Zeitschrift für Zölle und Verbrauchssteuern
ZGR
: Zeitschrift für Unternehmens- und Gesellschaftsrecht
ZHR
: Zeitschrift für das gesamte Handelsrecht und Wirt-schaftsrecht
ZUR
: Zeitschrift für Umweltrecht

Avrupa BirliÛi-Baßforma

Transkript

Benzer belgeler

Frases: Negocios | Títulos y cargos (Rumano-Turco)

DİLBİLİM TERİMLERİ