Makaleyi Yazdır

Öğretim İlke ve Yöntemleri
Öğretme Sanatı
Özcan DEMİREL
22. BASKI
Prof. Dr. Özcan Demirel
Öğretim İlke ve Yöntemleri
ÖĞRETME SANATI
ISBN: 978-975-6802-06-9
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.
© 2015, Pegem Akademi
Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti’ye aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,
kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt
ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.
Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları
satın almamasını diliyoruz.
22. Baskı: Aralık 2015, Ankara
Yayın-Proje: Didem Kestek
Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek
Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı
Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş.
İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105
Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 91)
Yayıncı Sertifika No: 14749
Matbaa Sertifika No: 26687
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA
Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51
Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60
Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.net
E-ileti: [email protected]
Prof. Dr. Özcan DEMİREL
Özcan DEMİREL, 1 Mart 1943 yılında Adapazarı-Sapanca’da doğmuş,
1960’da Arifiye İlköğretmen okulundan mezun olmuş ve bir öğretim yılı Anadolu’nun bir köyünde ilkokul öğretmeni olarak çalışmıştır. 1964 yılında Gazi
Eğitim Enstitüsü İngilizce bölümünü bitirmiş ve on yıl süreyle orta dereceli
okullarda İngilizce öğretmenliği ve müdür yardımcılığı görevi yapmıştır. 1974
yılında Hacettepe Üniversitesi’ne İngilizce okutmanı olarak girmiş ve aynı üniversitenin Mezuniyet Sonrası Eğitimi Fakültesi’nde eğitim alanında lisans çalışması yapmış, 1975 yılında Bilim Uzmanlığı, 1979’da da Ankara Üniversitesi
Eğitim Fakültesinden Doktora derecesi almıştır. Hacettepe Üniversitesi’nde
1983 yılında doçentlik, 1989’da profesörlük ünvanını almış, 2009 yılında “Hacettepe Üniversitesi - Bilimde Hizmet Ödülü” almaya layık görülmüş ve 2010
yılında yaş haddinden bu üniversiteden emekli olmuştur. Halen Uluslararası
Kıbrıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesinde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yabancı dil öğretimi ve program geliştirme konularında bilimsel çalışma ve incelemeler yapan Özcan Demirel’in yayınlanmış uluslararası 36, ulusal 84 olmak üzere toplam 120 makale
ve bildirisi ile 32 kitabı bulunmaktadır. Şu ana kadar 53 yüksek lisans, 51 doktora olmak üzere toplam 104 tezin danışmanlığını yapmıştır.
Özcan Demirel, 1992-1997 yılları arasında YÖK Dünya Bankası öğretmen yetiştirme Projesinde yönetici; 1996-1997 yılları arasında Milli Eğitim
Bakanlığı Dünya Bankası projesinde program geliştirme uzmanı, 2000-2002
yılları arasında Temel Eğitime Destek projesinde proje eşbaşkanı olarak çalışmıştır. 1995-2007 yılları arasında da Milli Eğitim Bakanlığı adına Avrupa
Konseyi Dil Politikaları Bölümünde Türkiye Delegesi olarak görev almıştır. Şu
anda, BASOPED, Balkan Ülkeleri Eğitimciler Derneğinin onursal başkanlığını
ve EPODER, Eğitim Programları-Öğretim Derneğinin de Genel Başkanlığını
yürütmektedir. Özcan Demirel, evli olup iki çocuk ve dört torun sahibidir.
Anneme ve Babama
ÖN SÖZ
Bu çalışma, öğretmenlik meslek bilgisini kazandırmada çağdaş öğretme yöntemlerini ve tekniklerini tanıtmak amacıyla hazırlanmıştır.
Öğretmen adaylarının, sınıf içi uygulamalara geçmeden önce öğretme yöntem ve tekniklerini tanıması, bunları kendi özel alanlarına uygulaması, bunun
yanı sıra teknolojik araç ve gereçlerin eğitim ortamında kullanılması konusunda
bilgi edinmeleri büyük önem taşımaktadır.
“Öğretme Sanatı” yayına hazırlanırken öğretmen adaylarının meslek bilgisi
gereksinmeleri dikkate alınmıştır. Üç modül üzerine temellendirilen bu yapıtta; I.
Modülde öğretim etkinliklerinin planlanması, yıllık, ünite, günlük ve ders planlarının hazırlanması üzerinde durulmuştur. II. Modülde uygulamanın nasıl yapılacağı, öğretme sanatını uygularken öğretme stratejisi, yöntem ve tekniklerden
nasıl yararlanılacağı üzerinde durulmuştur. III. Modülde de ölçme değerlendirme
tekniklerine yer verilmiştir. Ekler bölümünde günlük ders planlarına örnekler verilmiş, ayrıca son yıllarda gündeme gelen düşünme becerilerinin öğretimi ve çok
boyutlu zekâ kuramına dayalı ders planlarından örnekler sunulmuştur.
Bu yapıt, 1960 yılında ilköğretmen okulundan mezun olup, ilk kez öğretmenliğe başladığım günden bu zamana kadar geçen sürenin bir ürünüdür. 40 yılı aşkın
meslek yaşamımda etkileşim içinde olduğum tüm öğretmenlerimin, öğrencilerimin ve meslektaşlarımın izlerini satır aralarına yerleştirmeye çalıştım. Bu yapıtın
ortaya çıkmasında etkileşim içinde olduğum herkese, yaratıcı drama bölümünü
yazan anabilim dalımız öğretim elemanlarından Dr. Tülay Üstündağ’a, ayrıca,
ölçme değerlendirme bölümüne katkı getiren Ar. Gör. Zekeriya Nartgün’e, Kenan
Demir’e ve Duygu Anıl’a, kitabı baştan sona kadar okuyup katkı getiren Prof. Dr.
Zeki Kaya’ya, Ar. Gör. Eda Erdem’e, Bünyamin Yurdakul’a; yayın aşamasının her
anında özverili ve titiz çalışmalar sergileyen Pegem Akademi Takımına teşekkür
etmek isterim.
Bu çalışmanın az da olsa öğretme sanatını uygulayacak olan ve uygulayan
tüm eğitimcilere katkı getirmesi, yazarı mutlu kılacaktır.
Prof. Dr. Özcan DEMİREL
Ankara, 2004
22. BASKIYA ÖN SÖZ
Günümüzdeki hızlı değişim ve teknolojik gelişmeler, eğitim dünyasında oluşan pek çok yenilik ve yönelimleri ortaya çıkarmakta, öğrenme - öğretme sürecini
etkilemekte ve öğretmeden çok öğrenmenin daha önemli olduğu gerçeğini ortaya
çıkarmaktadır. Bu anlayış, sadece eğitim uygulamalarını değil, eğitim politikalarını ve program geliştirme çalışmalarını da etkilemektedir.
Türk Millî Eğitim sistemi, eğitim dünyasındaki bu gelişme ve yönelimler doğrultusunda kendini yenileme çalışmalarına uyum sağlamaya başlamış ve öncelik
ilköğretim kademesindeki programların değiştirilmesine verilmiştir. Yapılandırmacı yaklaşımı temele alan bir görüşle hazırlanan yeni öğretim programları, çok
boyutlu zekâ kuramı uygulamalarıyla etkinlik zenginliğine kavuşturulmak istenmiştir.
Tüm bu değişmelerin sistemi olumlu yönde etkilemesi beklenmektedir. Ancak, değişmeyecek olan öğretmenin mesleğini yerine getirmedeki sanat anlayışı,
öğretme tarzı ve öğretme üslubu olacaktır. Bu bir bakıma mesleği “icra etme” aşamasındaki sanat anlayışıdır. Bu, yaşandıkça kazanılacak bir özelliktir. İşte öğretme
sanatı, bu deneyimlerin yaşanmasına katkı getiren bir çalışma olarak varlığını devam ettirecektir. Bu nedenle, her baskıda yeni yaklaşımlara örnekler getirilirken
eski örneklerin bir kenara atılmasından çok onlara çağdaş yorumlar getirilmesinin
daha yararlı olacağı düşünülmektedir.
Bu belirlemeler doğrultusunda öğretme sanatının tüm öğretmen adaylarına
ve öğretmenlere katkı getirmesi en çok yazarı mutlu edecektir.
Prof. Dr. Özcan DEMİREL
Ankara, 2015
İÇİNDEKİLER
Ön Söz................................................................................................................................................v
22. Baskıya Ön Söz.........................................................................................................................vi
İçindekiler..........................................................................................................................................vii
Çizelgeler Listesi.............................................................................................................................xiv
Şekiller Listesi...................................................................................................................................xiv
M O D Ü L -IPLANLAMA
(Öğretim Öncesi Etkinlikler)
(ss. 1 – 63)
1. Bölüm
ÖĞRETİM ETKİNLİKLERİNİ PLANLAMA
(ss. 6 – 24)
Giriş.......................................................................................................................................................6
Eğitimle İlgili Temel Kavramlar...................................................................................................6
Eğitim............................................................................................................................................6
İnsan..............................................................................................................................................6
Yaşantı..........................................................................................................................................7
Kültür............................................................................................................................................7
Kültürleme..................................................................................................................................8
Kültürlenme................................................................................................................................9
Davranış.......................................................................................................................................10
Öğretme.......................................................................................................................................10
Öğrenme..................................................................................................................................... 10
Eğitim Bilimi............................................................................................................................... 10
Eğitim Programı....................................................................................................................... 11
Eğitimde Planlama......................................................................................................................... 13
Öğretim Etkinliklerinde Planlı Çalışmanın Yararları..................................................... 14
Plan Çeşitleri, Yıllık ve Ders Planlarının Yapılışı..................................................................... 15
Ünitelendirilmiş yıllık plan.................................................................................................... 15
Ders Planı.....................................................................................................................................17
Özet......................................................................................................................................................22
Tartışma Soruları..............................................................................................................................24
viii
Öğretme Sanatı
2. Bölüm
ÖĞRETİM PROGRAMLARINI İNCELEME
(ss. 26 – 38)
Giriş.....................................................................................................................................................26
Eğitimde Program Geliştirme Süreci ......................................................................................26
Eğitim Programının Ögeleri ................................................................................................29
Hedef ve Davranışlar .............................................................................................................30
Hedeflerin Aşamalı Sınıflaması ..........................................................................................31
Kazanım .....................................................................................................................................33
İçerik ............................................................................................................................................34
İçerik Seçimi ve Organizasyonu .........................................................................................34
Öğretme-Öğrenme Süreci...................................................................................................35
Ölçme-Değerlendirme Süreci ............................................................................................36
Özet ....................................................................................................................................................36
Tartışma Soruları ............................................................................................................................38
3. Bölüm
DERS KİTAPLARINI SEÇME
(ss. 40 – 49)
Giriş..................................................................................................................................................... 40
Biçimsel Görünüm......................................................................................................................... 41
Bilimsel İçerik .................................................................................................................................. 41
Dil ve Anlatım ................................................................................................................................. 42
Açıklayıcı Bilgiler ............................................................................................................................ 46
Özet .................................................................................................................................................... 48
Tartışma Soruları ............................................................................................................................ 49
İçindekiler
ix
4. Bölüm
ÖĞRETİM MATERYALLERİNİ HAZIRLAMA
(ss. 52 – 63)
Giriş......................................................................................................................................................52
Görsel Araçlar ............................................................................................................................54
İşitsel Araçlar .............................................................................................................................55
Görsel-İşitsel Araçlar ...............................................................................................................55
Teknoloji Destekli Araçlar .....................................................................................................55
Öğretim Materyallerinin Hazırlanması ve Seçimi.........................................................57
Öğretim Materyali Hazırlama İlkeleri................................................................................58
Özet .....................................................................................................................................................60
Tartışma Soruları .............................................................................................................................61
Modül I’de Yararlanılan Kaynaklar.............................................................................................62
M O D Ü L -IIUYGULAMA
(Öğretim Anındaki Etkinlikler)
(ss. 65 – 218)
1. Bölüm
ÖĞRETME ETKİNLİĞİNİ UYGULAMA
(ss. 70 – 130)
Giriş...................................................................................................................................................70
Öğrenme ve Öğretim İlkeleri...................................................................................................70
Genel Öğretim İlkeleri................................................................................................................73
Öğretme Stratejileri ....................................................................................................................74
Giriş ............................................................................................................................................74
Öğretme Yöntemleri ...................................................................................................................77
Anlatma Yöntemi ..................................................................................................................78
Tartışma Yöntemi ..................................................................................................................79
Örnek Olay Yöntemi .............................................................................................................81
Gösterip Yaptırma Yöntemi ...............................................................................................82
Problem Çözme Yöntemi ...................................................................................................83
Yaratıcı Drama Yöntemi ......................................................................................................85
Bireysel Çalışma Yöntemi ...................................................................................................102
Öğretme Teknikleri .....................................................................................................................103
Grupla Öğretim Teknikleri ...................................................................................................104
x
Öğretme Sana
Beyin Fırtınası .....................................................................................................................105
Gösteri...................................................................................................................................106
Soru-Cevap..........................................................................................................................108
Benzetim ..............................................................................................................................110
İkili ve Grup Çalışmaları ..................................................................................................112
Mikro Öğretim....................................................................................................................116
Eğitsel Oyunlar...................................................................................................................118
Altı Şapkalı Düşünme Tekniği .......................................................................................119
Bireysel Öğretim Teknikleri ................................................................................................121
Bireyselleştirilmiş Öğretim ............................................................................................121
Programlı Öğretim ...........................................................................................................124
Sınıf Dışı Öğretim Teknikleri ..............................................................................................126
Gezi........................................................................................................................................126
Gözlem .................................................................................................................................127
Görüşme ..............................................................................................................................127
Sergi ......................................................................................................................................127
Proje ......................................................................................................................................127
Ödev .....................................................................................................................................128
Özet .................................................................................................................................................128
Tartışma Soruları .........................................................................................................................130
2. Bölüm
ÖĞRENME YAŞANTILARI SAĞLAMA
(ss. 132 – 178)
Giriş.................................................................................................................................................. 132
Öğrenme Modelleri ................................................................................................................... 132
Tam Öğrenme ......................................................................................................................... 132
Pekiştireç .............................................................................................................................. 135
İpucu...................................................................................................................................... 135
Dönüt/Düzeltme ............................................................................................................... 135
Katılım ................................................................................................................................... 136
İşbirliğine Dayalı Öğrenme .............................................................................................. 137
Çok Boyutlu Zekâ Kuramı ................................................................................................. 142
Çok Boyutlu Zekâ ve Bireysel Gelişim ........................................................................ 144
Çok Boyutlu Zekânın Geliştirilmesi ve Öğretme Süreci İçinde Kullanımı ..... 145
Çok Boyutlu Zekâ ile Ders Planlama ............................................................................. 146
Çok Boyutlu Zekâ Kuramında Ölçme ve Değerlendirme ................................... 153
Kavram Haritaları ................................................................................................................. 156
Yapılandırmacılık ................................................................................................................. 161
Özet ................................................................................................................................................. 175
Tartışma Soruları ......................................................................................................................... 178
İçindekiler
xi
3. Bölüm
TEKNOLOJİ DESTEKLİ ORTAMLARDA ÖĞRETME-ÖĞRENME
(ss. 180 – 188)
Giriş................................................................................................................................................... 180
Bilgisayar Destekli Öğretim...................................................................................................... 180
Bilgisayar Destekli Öğretimin Yararları .......................................................................... 185
Bilgisayar Destekli Öğretimin Sınırlılıkları .................................................................... 186
Özet .................................................................................................................................................. 187
Tartışma Soruları .......................................................................................................................... 188
4. Bölüm
SINIF İÇİNDE İLETİŞİM KURMA
(ss. 190 – 200)
Giriş................................................................................................................................................... 190
İletişim ............................................................................................................................................. 190
Etkileşim................................................................................................................................... 194
Özet .................................................................................................................................................. 198
Tartışma Soruları .......................................................................................................................... 200
5. Bölüm
SINIFTA ÖĞRETMENİN ROLÜ VE SINIF YÖNETİMİ
(ss. 202 – 218)
Giriş...................................................................................................................................................202
Sınıfta Öğretmenin Rolü ...........................................................................................................202
Sınıf Yönetimi ................................................................................................................................205
Öğretmen Nitelikleri...................................................................................................................206
Özet ..................................................................................................................................................210
Tartışma Soruları ..........................................................................................................................212
Modül II’de Yararlanılan Kaynaklar ........................................................................................213
xii
Öğretme Sanatı
M O D Ü L -IIIDEĞERLENDİRME
(Öğretim Sonrası Etkinlikler)
(ss. 219 – 312)
1. Bölüm
EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
(ss. 226 – 294)
Giriş................................................................................................................................................... 226
Ölçme ve Değerlendirme ile İlgili Temel Kavramlar........................................................ 226
Ölçmede Sıfır................................................................................................................................. 227
Ölçmede İzomorfluk ve Homomorfluk......................................................................... 229
Ölçmede Hata........................................................................................................................ 233
Hata Türleri.............................................................................................................................. 234
Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler.................................................... 234
Güvenirliği Etkileyen Faktörler......................................................................................... 238
Geçerlik.................................................................................................................................. 240
Kullanışlılık............................................................................................................................ 243
Ölçmelerin Standart Hatası...................................................................................................... 243
Standart Puanlar.......................................................................................................................... 244
Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve Yöntemleri................................................................ 245
Test Geliştirme....................................................................................................................... 259
Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler................................................................ 272
Ölçme Sonuçlarının (Puanlarının) Düzenlenmesi.................................................. 272
Frekans Tablosunun Hazırlanması............................................................................... 273
Merkezî Eğilim Ölçüleri.................................................................................................... 276
Dağılım Ölçüleri.................................................................................................................. 278
Değerlendirme ve Not Verme................................................................................................. 280
Değerlendirme................................................................................................................... 280
Değerlendirmenin Eğitim Sistemi İçindeki İşlevleri.............................................. 280
Değerlendirme Teknikleri............................................................................................... 282
Not Verme............................................................................................................................. 285
Alternatif Değerlendirme Teknikleri........................................................................... 288
Özet.................................................................................................................................................. 293
Tartışma Soruları.......................................................................................................................... 294
İçindekiler
xiii
2. Bölüm
DÖNÜT VE DÜZELTME İŞLEMLERİ
(ss. 296 – 312)
Giriş.................................................................................................................................................... 296
Dönüt ve Düzeltme............................................................................................................... 296
Dönüt ve Düzeltme İşlemlerinin Ölçme Sonuçlarına
Dayalı Olarak Yapılması........................................................................................................ 297
Duyuşsal Alandaki Davranışların Ölçülmesi................................................................. 299
Dönüt-Düzeltme İşleminden Sonra Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi................ 302
Hedef Davranışa Dayalı Çoktan Seçmeli Test Maddesi Yazma.............................. 307
Bilgisayar Destekli Ölçme ve Değerlendirme.............................................................. 309
Özet................................................................................................................................................... 311
Tartışma Soruları........................................................................................................................... 311
Modül III’te Yararlanılan Kaynaklar......................................................................................... 312
EKLER
(ss. 314 – 369)
Ek 1. Ünitelendirilmiş Yıllık Plan Örneği................................................................................314
Ek 2. Ders Planı Örnekleri...........................................................................................................355
Ek 3. Öğretmenlerde Bulunması Gereken Yeterlikler......................................................366
Ek 4. Aday Öğretmen Değerlendirme Formu.....................................................................368
Terimler Sözlüğü ...............................................................................................370
Ad Buldurusu ....................................................................................................373
Konu Buldurusu ................................................................................................374
xiv
Öğretme Sanatı
ÇİZELGELER
Çizelge 1. Ünitelendirilmiş Yıllık Ders Planı..................................................................19
Çizelge 2. Ders Planı.............................................................................................................20
Çizelge 3. Hedef - Strateji - Yöntem - Teknik İlişkisi...................................................126
Çizelge 4. Tam Öğrenme Stratejisi..................................................................................137
Çizelge 5. Çok Boyutlu Zekâ Kuramında Değerlendirme Teknikleri...................154
Çizelge 6. Sözlü Sınavı Değerlendirme..........................................................................249
Çizelge 7. Belirtke Tablosu.................................................................................................261
Çizelge 8. Dil Dersi İçin Test Planı....................................................................................262
Çizelge 9. Maddelere Üst ve Alt Grupta Yer Alan Öğrencilerin Vermiş
Oldukları Cevaplar............................................................................................265
Çizelge 10. Maddelere Üst ve Alt Grupta Yer Alan Öğrencilerin Vermiş
Oldukları Cevaplar............................................................................................268
Çizelge 11A. Madde Kartı Örneği (Ön Yüzü).....................................................................271
Çizelge 11B. Madde Kartı Örneği (Arka Yüzü)..................................................................271
Çizelge 12. 60 Öğrencinin Sayısal Yetenek Puanları Sıralanmış Hâli......................273
Çizelge 13. 60 Öğrencinin Sayısal Yetenek Puanlarının Frekans Tablosu.............274
Çizelge 14. Standart Kaymanın Hesaplanması İçin Çalışma Tablosu....................279
ŞEKİLLER
Şekil 1. Program Geliştirme Sürecinde Yer Alan Ögeler..................................................27
Şekil 2. Program Geliştirme Ögeleri.......................................................................................28
Şekil 3. Program Geliştirme Süreci.........................................................................................29
Şekil 4. Duyu Organlarına Göre Bilgilerin Kalıcılık Oranları...........................................53
Şekil 5.Tam Öğrenme Kuramı Modeli....................................................................................132
Şekil 6. Aşamalı Öğrenme Birimleri........................................................................................134
Şekil 7. Çok Boyutlu Zekâ Kuramında Planlama Sorunları.............................................148
Şekil 8. İletişim Süreci..................................................................................................................191
Şekil 9. Ortak Yaşantı Alanı........................................................................................................192
Şekil 10. Eğitimde İletişim Süreci............................................................................................193
Şekil 11. Sınıf İçinde Öğretmen-Öğrenci Etkileşimi..........................................................195
Şekil 12. Etkileşim Kategorileri İçin Analiz...........................................................................196
Şekil 13. Öğretme-Öğrenme Süreci, Öğretmen, Ölçme Aracı ve
Davranış İlişkisi.............................................................................................................304
Şekil 14. Bloom’un Sınıflaması ve Soru Düzeyleri.............................................................305
MODÜL -IPLANLAMA
(Öğretim Öncesi Etkinlikler)
1. Bölüm
Öğretim Etkinliklerini Planlama
(ss. 5-23)
2. Bölüm
Öğretim Programlarını İnceleme
(ss. 25-38)
3. Bölüm
Ders Kitaplarını Seçme
(ss. 39-49)
4. Bölüm
Öğretim Materyallerini Hazırlama
(ss. 51-61)
Modül I’de Yararlanılan Kaynaklar
(ss. 62-63)
62
Öğretme Sanatı / Planlama
Modül-1’de Yararlanılan Kaynaklar
Alkan, C. Eğitim Teknolojisi Ankara: Aşama Matbaacılık San., 1984.
Bilen, M. Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Sistem Ofset, 1989.
Bloom, B.S. (ed.). Taxanomy of Educational Objectives, Handbook I:
Cognitive Domain. New York: David McKay Company Inc., 1956.
Brown. J. W. and others. AV Instruction Technology, Media and Methods. New York: Mc Graw Hill Book Co. Inc., 1969.
Çilenti, K. Eğitim Teknolojisi ve Öğretim. Ankara: Kadıoğlu Matbaası,
1984.
Demirel, Ö. Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme.
Ankara: Pegem A Yayıncılık, 1999.
Demirel, Ö. S.Seferoğlu ve E.Yağcı. Öğretim Teknolojileri ve Materyal
Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2001.
Demirel, Ö. ve diğerleri. Türkçe Öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 587, 1998.
Ertürk, S. Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları
4, 1975.
Grobman, H. Development Curriculum Projects: Decision Point and
Processes. New York: Peacock Publishers, Inc., 1970.
Holt, M. Schools and Curriculum Change. London: McGraw Hill Book
Co., 1980.
Kaya Z. “Ders Kitabı Seçimi” IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 2, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları
No: 51, s. 261-270, 1997a.
Kaya, Z. “Ders Kitabı Seçiminde Hangi Teknik Kullanılmalı” Radikal Gazetesi, 18 Eylül, s. 9, 1997b.
Kaya, Z. “İş Eğitimi Kitaplarının Okunaklılığı” Eğitim ve Bilim, Sayı 18,
No: 198, s. 30-35, 1998.
Kaya Z. “Eğitim Araçları ve Donatım Merkezlerinin İlköğretim Programlarına Yönelik Araç Gereksinimi” VIII. Eğitim Bilimleri Kongresi
Bildirileri, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü, 1-3 Eylül, 1999.
Kibler, F. J. and others. Objectives for lnstruction and Evaluation. Boston: Ally and Bacon Inc., 1981.
Kinder, J. S. Using Instructional Media. New York: Litton Educational
Pub. Inc., 1973.
Krathwohl, D. And et al. Taxonomy of Educational Objectives. Handbook II: Affective Domain. New York: David McKay Company Inc.,
1964.
M.E.B. Tebliğler Dergisi. 2551 sayı Ağustos 2003.
M.E.B. Tebliğler Dergisi. 2089 sayı 22 Haziran1981.
Öğretim Materyallerini Hazırlama
Oliva, P. F. Developing the Curriculum. Boston: Scott, Foresman and
Co., 1988.
Özçağlayan, M. Yeni İletişim Teknolojileri ve Değişim. İstanbul: Alfa,
1998.
Percival, F. H. Ellington. A Handbook of Educational Technology. London Kogan Page Ltd., 1988.
Rowntree, D. Educational Technology in Curriculum Development.
London: Harper and Row Ltd., 1988.
Saylor, I. G., and others. Curriculum Planning for Better Teaching and
Learning. New York: Holt, Rinehart and Winston, 1981.
Sönmez V. Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı, Ankara: Yargı
Yayınları, 1986.
Taba, H. Curriculum Development: New York: Harcourt, Brace and
World, 1962.
Tyler, F. W. Basic Principles of Curriculum and Instruction. Chicago:
Uni. of Chicago Press, 1950.
Varış, F. Eğitimde Program Geliştirme: Ankara: A.Ü.E.F. Yayınları No:
53, 1976.
White, F. W. The ELT Curriculum: Design, Innovation and Management. New York: Basil Blackwell Inc., 1988.
Wulf, K. M., B. Schave. Curriculum Design, A Handbook for Educators.
California: Scott Foresman and Co., 1984.
63
MODÜL -IIUYGULAMA
(Öğretim Anındaki Etkinlikler)
1. Bölüm
Öğretme Etkinliğini Uygulama
(ss. 69-129)
2. Bölüm
Öğrenme Yaşantıları Sağlama
(ss. 131-176)
3. Bölüm
Teknoloji Destekli Ortamlarda
Öğretme-Öğrenme
(ss. 177-186)
4. Bölüm
Sınıf İçinde İletişim Kurma
(ss. 187-198)
5. Bölüm
Sınıfta Öğretmenin Rolü ve Sınıf Yönetimi
(ss. 199-209)
Modül II’de Yararlanılan Kaynaklar
(ss. 210-216)
Sınıfta Öğretmenin Rolü ve Sınıf Yönetimi 213
Modül II'de Yararlanılan Kaynaklar
AAHE (The American Association for Higher Education) Bulletin, March
1987.
Açıkgöz, K. İşbirlikli Öğrenme, Kuram, Araştırma, Uygulama: Malatya:
Uğurel Matbaası, 1992.
Adıgüzel, H. Ö. “Oyun ve Yaratıcı Drama İlişkisi”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1993
Adıgüzel, H. Ömer. (2002). “Eğitim Bilimlerinde ve Sanat Eğitiminde
Yöntem, Disiplin ve Sanatsal Boyutları ile Yaratıcı Drama-Yeni Bir
Aşama Önerisi”. 11. Eğitim Bilimleri Kongresi, KKTC Yakın Doğu
Üniversitesi, 23-26 Ekim 2002
Akar, H. ve A. Yıldırım (2001). “Impact of authentic materials and constructivism on student motivation and reading skills development in EFL
classes” Paper presented at the 14th International Second Language
Acquisition Conference, Poland Akar, H. &
Akar, H. ve A. Yıldırım (2004). “Oluşturmacı öğretim etkinliklerinin sınıf
yönetimi dersinde kullanılması: Bir eylem araştırması”, Eğitimde İyi
Örnekler Konferansı, ss: 1-15
Arends, R.I. Learning to Teach. New York: Mc Graw Hill, Inc. 1991.
Armstrong, T. Multiple Intelligences in the Classroom. USA: ASCD Publications, 1994.
Arslan, M. (2007). “Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımlar” Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, year: 2007, vol: 40, 1,
ss: 41-61
Başar, H. Sınıf Yönetimi. İstanbul: MEB Yayınları, Öğretmen Kitapları
Dizisi 200, 1998.
Başkan, Ö. Bildirişim. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi, 1988.
Baykal, A. “Bilgisayarın Öğretim Sistemine Katkısı” Bilgisayar Mart –
Nisan, 1984.
Bednar, A. K., Cunningham, D., Duffy, T. M., Pery, J. D. (1992). Theory into
Practice. In David H. Jonassen and Thomas M. Duffy, eds. Constructivism and the technology of instruction: A Conversation. (17-34).
Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum
Biggs, J. (1996). Enhancing teaching through constructive alignment. Higher Education, 32, pp: 347-364.
Bilen, M. Plândan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Sistem Ofset, 1989.
Block, J. H. Mastery Learning: Theory and Practica New York: Holt, Rinehart and Winston Inc., 1971.
Bloom, B. S. Human Characteristics and School Learning. New York:
McGraw Hill, 1976.
Bridges, D. (2000). “Back to the future: The higher education curriculum in
the 21st”, Cambridge Journal of Education, Vol. 30, Issue 1. pp:37-55
214 Öğretme Sanatı / Uygulama
Brooks, J. G. & Brooks, M. G. (1993). In search of understanding the case
for constructivist classrooms. Alexandria, Virginia: Association for
Supervision and Curriculum Development Press.
Campbell, L. Teaching & Learning Through Multiple Intelligences. USA:
A. Simon & Schuster Company, 1996.
Christison, M. A. “Cooperative Learning in the EFL Classroom” English
Language Teaching Forum Oct. 1990, 6-9.
Clark, R. C. Language Teaching Techniques Vermont: Pro Lingua Associates, 1982.
Cüceloğlu, D. İnsan İnsana. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi, 1987.
Çilenti, K. Eğitim Teknolojisi: Ankara, Kadıoğlu Mat., 1979.
De Bono, E. Altı Şapkalı Düşünce Tekniği. İstanbul: Remzi Kitabevi,
1997.
Demirel Ö. S.S. Seferoğlu ve Yağcı, E. Öğretim Teknolojileri ve Materyal
Geliştirme Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2001.
Demirel Ö. ve Yağcı, E. Öğretim İlke ve Yöntemleri. İstanbul: M.E. Bakanlığı
Yayınları, 1999.
Demirel, Ö. (2007). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. Ankara: PegemA Yayıncılık, 11. Baskı.
Demirel, Ö. ve B. Yurdakul, (2004). “Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının
öğrencilerin düşünme becerilerine ve derse yönelik tutum düzeylerine
etkisi ile yapılandırmacı öğrenme sürecine ilişkin öğrencilerin tepkileri” İstanbul: Sabancı Üniversitesi, Eğitimde İyi Örnekler Konferansı
Ediger, M. (2001). “Learning opportunities in the higher education curriculum”, College Student Journal, Vol. 35, Issue 3, pp.410-418
Eğitim Reformu Girişimi (2005). “Yeni öğretim programlarını inceleme ve
değerlendirme raporu”, http://www.erg.sabanciuniv.edu/, 9.05.2006.
Erdem, E. (2001). Program geliştirmede yapılandırmacılık yaklaşımı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi
Erdem, E. ve Ö. Demirel (2002). “Program geliştirmede yapılandırmacılık
yaklaşımı” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, ss: 81-87.
Erden, M. “Öğrenciler Arasındaki İşbirliğine Dayalı Öğretim Teknikleri”
Eğitim ve Bilim. Nisan 1988, 57-60.
Erden, Münire. (1996). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Alkım Yayınevi.
Ergin, A. “Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması” Eğitim ve Bilim Sayı 69,
Temmuz, 1988.
Ergin, A. Öğretim Teknolojisi İletişim. Ankara: PEGEM Yayıncılık, 1995.
Ergün, Mustafa ve Ali Özdaş. Öğretim İlke ve Yöntemleri, İstanbul: 1997
Flanders, N. Interaction Analysis a Massachusettes Addison-Wesley Pub.
Co., 1967.
Fleming, Michael. ( 1995). Starting Drama Teaching. London: David Fulton
Publishers.
Sınıfta Öğretmenin Rolü ve Sınıf Yönetimi 215
Gardner, H. Multiple Intelligences The Theory in Practice. New York. Basic Books, 1993.
Garrison, K.C. and R.A. Magoon. Educational Psychology: An Integration of Psychology and Educational Practices. Ohio: Charles E.
Merrill Pub. Comp., 1972.
Gijbels, D., G. V. D. Watering, F. Dochy & P. V. D. Bossche (2006). Instructional science 34: pp: 213–226.
Glasersfeld, E.V. (1996). Radical constructivism: A Way of Knowing and
Learning: London. Falmer Pres.
Glasersfeld, E.V. (March, 2001). The Radical constructivist view of science:
Foundations of Science, 6, 1-3, pp:31-43
Goleman, D. Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir? Çev.Banu
Seçkin Yüksel. İstanul: Varlık/Bilim, 1998.
Görgün, Ayten. (1998).”Terfi Ettiren Zeka: EQ”. Hürriyet Pazar. 7 Haziran.
s. 3
Gözütok, Dilek. Öğretmenliğimi Geliştiriyorum. Ankara: 2000
Gürkan, T. “Öğretmen Eğitiminde Mikro Öğretim Yöntemi” Eğitimde Nitelik Geliştirme. İstanbul: Kültür Koleji Yayım 1, 1991.
Hornbrook, D. Education in Drama: Casting the Dramatic Curriculum.
Great Britain: The Falmer Press, 1993.
Jacobsen, B. and others. Methods for Teaching. A Skills Approach.
London:Charles E. Merrill Pub. Co., 1985.
James W. King, “Seven Principles of Good Teaching Practice” University
of Nebraska-Lincoln: http://www.agron.iastate.edu/nciss/kingsat2.
html, June 2007
Johnson, D. The Social Psychology of Education, New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc., 1970.
Johnson, D.W. and F.T., Johnson. “Instructional Goal Structure: Cooperative, Competitive or Individualistic” Review of Educational Research, 1974, 213-240.
Kaya, Z., “Bilgsiayar Destekli Eğitim ve Ergonomi” 1. Uluslararası Katılımlı
Eğitimde Bilgi Teknolojileri Sempozyumu Bildirileri, Bursa:
Uludağ Üniversitesi, 14-16 Kasım 1999.
Kısakürek, M. A. Sınıf Atmosferinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Ankara:
AÜEF Yayınları No: 44, 1985.
Kitson, N. ve I. Spiby Drama 7-11 Developing Primary Teaching Skills.
London and New York: Routledge, 1997.
Küçükahmet, L. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: A.Ü.E.F. Yayınları
No. 124, 1983.
Levent, T. “Dramatizasyon, Sanat Eğitimi, Oyunculuk Eğitimi”. Niçin Tiyatro. Ankara: Gündoğan Yayınları, 125-128.
Levent, Tamer. (1999). “Doğru Anlaşılan Bir Sanat Kültürü Demokrasi Kültürünün Temel Değer Yargısı Olacaktır”. MPM Kalkınmada Anahtar
Verimlilik. Yıl 11, sayı 127, s. 16-18
216 Öğretme Sanatı / Uygulama
Liao, T. (1992). “Designing microcomputer courseware: Using computers
as tools for learning engineering concepts” Proceedings of the NATO
Advanced Study Institute on Advanced Educational Technology in
Technology Education, United Kingdom, August, 17-18. pp: 199208
Marlowe A. B., & Page, L. M. (1998). Creating and sustaining the constructivist classroom. California: Corwin Pres
MEB. (1973) Cumhuriyetin 50. yılında milli eğitimimiz. İstanbul, Milli
Eğitim Basımevi, 5, 10 – 11
Novak, J. D. “Concept Maps and Vee Diagrams: Two Metacognitive Tools
to Facilitate Meaningful Learning” Instructional Science. V. 19, N.4,
1990 pp: 91-101.
O’Neil C. ve A. Lambert . Drama Structures. A Practical Handbook for
Teachers. Portsmouth, NH: Heinemann. 1990.
Oğuz, A. (2004). Bilgi çağında yüksek öğretim programları. Milli Eğitim
Dergisi, s. 164.
Oğuzkan, F. Orta Dereceli Okullarda Öğretim. (Amaç, ilke, Yöntem ve
Teknikler) Ankara: Emel Matbaacılık San. 1985).
Oğuzkan, T. Educational Systems. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları,
1977.
Oğuzkan, F. Eğitim Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları, 1974.
O’Neil, John. (1996). “On Emotional Intelligence: A Conversation with
Daniel Goleman”. Educational Leadership. Vol.54, no.1,p.6-11.
Orlich, D. C. and others. Teaching Strategies A Guide to Better Instruction: Toronto: D.C. Health and Comp. 1985.
Öymen, Edip E. (1998). “İş Hayatında Duygusal Zeka Şart”. MPM
Kalkınmada Anahtar Verimlilik. Yıl 10, sayı 117, s. 8
Perkins, D. N. (1999). The many faces of constructivism. Educational Leadership, November 199: pp: 6-11.
Pocztar, J. (Çev. Alişan Hızal) Programlı Öğretim Kuramları ve
Uygulamaları. Ankara: A.Ü.E.F. Yayınları, No: 66, 1977.
Pool, Carolyn R. (1997).”Up with Emotional Health”. Educational Leadership. Vol.54, no.8, p.12-14.
Rosenshine, B.V. Talks to Teachers. New York: Random House, 1987
San, İ. “Eğitsel Yaratıcı Drama”. ASSITEJ Türkiye Merkezi Semineri. 25-26
Mayıs, 1-28, 1992.
San, İ. “Yaratıcılığı Geliştiren Bir Yöntem ve Yaratıcı Bireyi Yetiştiren Bir
Disiplin: Eğitsel Yaratıcı Drama”. Yeni Türkiye Eğitim Özel Sayısı,
Şubat, sayı 7, s.148-160, 1996.
San, İnci. (1998). “Türkiye’de Yaratıcı Drama Çalışmalarının Dünü ve
Bugünü”. II. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi. Ankara: Ankara Üniversitesi Cebeci Kampüsü, ATAUM
Saunders,W.L. (1992). The Constructivist Perspective :Implications and
teaching strategies for science. School Science and Mathematics. 92
(3), 136-141
Sınıfta Öğretmenin Rolü ve Sınıf Yönetimi 217
Savery, J. R. & Duffy, T. M. (1996). Problem based learning: An instructional model and its constructivist framework. In B. G. Wilson (Ed.),
Constructing learning environments: Case studies in instructional
design (pp: 135-148). Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology
Publications.
Selley, N. (1999). The art of constructivist teaching in the primary school. A
guide for students and teachers. London: David Fulton Publishers.
Senemoğlu, Nuray. (1997). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Spot Matbaacılık.
Slavin, R. E. (January, 1996). Research on cooperative learning and achievement: What we know, what we need to know? Contemporary Educational Psychology, 21, 1, 43-69.
Slavin, R. E. et al. “Cooperative Learning Models for the 3 R’s.” Educational
Leadership. Jan. 1990, 22-28.
Somers, J. Drama in the Curriculum. Great Britain: Cassel Educational
Limited., 1995.
Sönmez, V. Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Özen
Matbaacılık, 1985.
Talu, N. “Çoklu Zekâ Kuramı ve Eğitime Yansımaları”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 15, s.164-172, 1999.
Tiberius & Tipping, “Twelve Principles of Effective Teaching and Learning For Which There Is Substantial Empirical Support”, University
of Toronto, 1990
Ülgen, G. Eğitim Psikolojisi. Birey ve Öğrenme. Ankara: Bilim Yayınları,
1995.
Üstündağ, Tülay. (1998 a). “Yaratıcı Drama Eğitim Programının Ögeleri”.
Eğitim ve Bilim. Cilt 22, sayı 107, s. 28-35.
Üstündağ, Tülay. (1996)“Yaratıcı Dramanın Üç Boyutu”. Yaşadıkça Eğitim.
Sayı 49, 19-23.
Üstündağ, Tülay. (1999b). “Yaratıcı Dramanın Bir Yöntem Olarak
İlköğretimde Kullanılması”. Öğrenmenin Oluşumu: Öğretme, Model, Strateji ve Teknikleri. İlköğretimde Etkili Öğretme ve Öğrenme
Öğretmen El Kitabı. Modül 1. Süleyman Demirel Üniv.,
Burdur Eğitim Fakültesi Yayını, s:127-129.
Üstündağ, Tülay. (2006) Yaratıcı Drama Öğretmenimin Günlüğü. 7.
Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık
Üstündağ, T. “Duygusal Zekâ, Duyuşsal Özelikler ve Yaratıcı Drama”. Dil
Dergisi. Sayı 75, s.18-23. 1999a.
Üstündağ, T. “Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Dersinin Öğretiminde
Yaratıcı Dramanın Erişiye ve Derse Yönelik Öğrenci Tutumlarına
Etkisi”. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, 1997.
Üstündağ, T. “Yabancı Dil Öğretim Uygulamalarında Bir Yöntem Olarak
Yaratıcı Dramanın Yeri”. Dil Dergisi. Sayı 66, s.27-33. 1998b.
218 Öğretme Sanatı / Uygulama
Üstündağ, T. “Yaratıcı Drama Eğitim Programının Ögeleri”. Eğitim ve
Bilim. Sayı 107, Cilt 22, sayfa 30-37.
Üstündağ, T. “Yaratıcı Dramanın Bir Yöntem Olarak İlköğretimde
Kullanılması”. Öğretmenin Oluşumu: Öğretme, Model, Strateji ve
Teknikleri. İlköğretimde Etkili Öğretme ve Öğrenme Öğretmen
El Kitabı. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi
Yayını, sayfa 117-133.
Üstündağ, T. “Yaratıcı Dramanın Üç Boyutu” Yaşadıkça Eğitim. Sayı 49,
19-23, 1996.
Valette, R. and R. S. Disick, Modern Language Classroom Techniques.
New York: Harcourt, Brace Jovanovich, Inc., 1972.
Varış, F. Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler, Ankara:
AÜEF Yayınları, No. 75, 1975.
Wilson, G. B. (1996). What is a constructivist learning environment? G.
B. Wilson (Ed.), Constructing learning environments: Case studies in
instructional design (pp.3-8). Englewood Cliffs: Educational Technology Publications.
Yaşar, Ş. (1998). “Yapısalcı kuram ve öğrenme-öğretme süreci”, Anadolu
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 8, 1/2, ss: 68-75.
Yök, İlköğretim Fen Bilgisi Öğretimi. Ankara: Milli Eğitim Geliştirme
Projesi Hizmetöncesi Öğretmen Eğitimi. Deneme Basımı, 1996.
Yök. Okullarda Uygulama Çalışmaları Ortaöğretim. Ankara: MEB
Projesi Hizmetöncesi Öğretmen Eğitimi, Öğretmen Eğitimi Dizisi,
1997.
Yurdakul, B. (2005a).“Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin
problem çözme becerilerine, bilişötesi farkındalık ve derse yönelik
tutum düzeylerine etkisi ile öğrenme sürecine katkıları” Ankara:
Hacettepe Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi
Yurdakul, B. (2005b). “Yapılandırmacılık”. Eğitimde Yeni Yönelimler.
(Editör: Ö. Demirel). Ankara: Pegem A Yayıncılık, ss: 39-65
MODÜL -IIIDEĞERLENDİRME
(Öğretim Sonraki Etkinlikler)
1. Bölüm
Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme
(ss. 223-290)
2. Bölüm
Dönüt ve Düzeltme İşlemleri
(ss. 291-307)
Modül III’de Yararlanılan Kaynaklar
(ss. 308)
312 Öğretme Sanatı / Değerlendirme
Modül III'te Yararlanılan Kaynaklar
Astin, A.W., ve Panos. R.S. (1971) The Evaluation of Educational Programs, Editör,
Thorndike, L.R. Educational Measurement. İkinci Baskı, Washington D.C.:
American Council on Education.
Baykul, Y, Gelbal, S ve Kelecioğlu H. (2001). Anadolu Öğretmen Liseleri için Ölçme
ve Değerlendirme, M. E. B. Devlet Kitapları. Ostim Merkezi Eğitim Merkezi,
Ankara.
Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması.
ÖSYM Yayınları, Ankara.
------. (1989). “Test Geliştirme”, Yayınlanmamış Ders Notları, Ankara.
Bilen, Mürüvvet. (1996) Plândan Uygulamaya Öğretim, Dördüncü Baskı, Aydan
Web Tesisleri, Ankara.
Bloom, B. S. and others. Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: Mc Graw Hill Book Co., 1971.
Demirel, Özcan. (1999) Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, Birinci Baskı, Pegem A Yayıncılık. Ankara.
Demirel Ö. (2001). Eğitim Sözlüğü. Dictionary of Education. Pegem A Yayıncılık,
Ankara.
Ertürk, Selahattin. (1993) Eğitimde Program Geliştirme, Yedinci Baskı, Meteksan
Yayınları, Ankara.
Gelbal, Selahattin. (1999) Cumhuriyet Döneminde Eğitim II. “Öğrenci Başarısının
Ölçülmesinde Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri” M. E. B. yayınları Ankara.
Özgüven, İ.Ethem(1994) Psikolojik Testler, Yeni Doğuş Matbaası, Ankara.
Özçelik, D. A. (1992) Ölçme ve Değerlendirme, Geliştirilmiş İkinci Baskı, ÖSYM Yayınları, Ankara.
------ (1989). Test Hazırlama Klavuzu, Genişletilmiş İkinci Baskı, ÖSYM Yayınları,
Ankara.
Özoğlu, Süleyman Çetin.(1982) Eğitimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Ege
Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Yayınları, No: 3, İzmir.
Seligman, Linda. (1980) Assessment in Developmental Career Counseling, Carroll
Press Publishers, Rhode Island.
Shertzer, Bruce., ve Stone C. Shelley.(1981) Fundamentals of Guidance, Houghton
Mifflin Company, Boston.
Tekin, Halil.(1993) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Gözden Geçirilmiş Sekizinci
Baskı, Yargı Yayınları, Ankara.
Turgut, M. Fuat.(1983) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metodları, Sekizinci Baskı, Ankara.
-------.(1977) “Ölçmede Geçerlik”, Yayınlanmamış Ders Notları No:3, Ankara.
------. (1978) “Madde ve Test istatistikleri”, Yayınlanmamış Ders Notları No:1, Ankara.
Turgut, M. F., ve Baykul, Y. (1992). Ölçekleme Teknikleri, ÖSYM Yayınları, Ankara.