157-161 yasli erkek

DERLEME/REVIEW
Akad Geriatri 2009; 1: 157-161
Gelifl Tarihi/Received: 05/10/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 12/10/2009
Yafll› Erkeklerde Prostat Kanseri Taramas›
Gerekli mi?
Is Prostate Cancer Screening Necessary in
Elderly Males?
fiükran Ülger
Atatürk Gö¤üs Hastal›klar› ve Gö¤üs Cerrahisi E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Radyoterapi Merkezi, Ankara,
Türkiye
Radiotherapy Center, Atatürk Chest Diseases and Chest Surgery Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
ÖZET
Prostat kanseri genellikle yafll› popülasyonda görülen bir kanser türüdür ve erkeklerde en s›k görülen solid organ kanseridir. Günümüzde tarama testi olarak kabul gören prostat spesifik antijen (PSA) testi ve dijital rektal inceleme yöntemlerinin do¤ruluk
oranlar›n›n oldukça düflük oldu¤u bilinmektedir. PSA testinin yayg›n olarak kullan›lmas› ve prostat kanserinin erken evrede yakalanma oranlar›n›n artm›fl olmas›n›n sa¤kal›mda ne kadar kazanç sa¤lad›¤› ve maliyet kazanç oranlar›n›n ne oldu¤u sorusu halen tart›fl›lmaktad›r. Yafll› erkeklerde prostat kanseri taramas›n›n ve erken agresif tedavinin yararlar› ve zararlar› karfl›laflt›r›ld›¤›nda, bugün için yararlar› a¤›r basmamaktad›r ve rutin olarak kullan›lmas› önerilmemektedir.
Anahtar Kelimeler: Prostat kanseri, PSA, dijital rektal muayene, tarama, sa¤kal›m.
ABSTRACT
Prostate cancer is usually seen in the elderly period and is the most common solid organ cancer among males. It is well known that
accuracies of the common screening tests like prostate specific antigen (PSA) and digital rectal examination are very low. Today, the
question of whether or not wide usage of PSA screening and detection of prostate cancer in its early stages increase survival and
decrease costs remains a matter of controversy. When we compare the advantages and disadvantages of prostate cancer screening
in elderly males with today’s knowledge, the advantages do not seem to dominate; therefore, routine screening is not advised.
Key Words: Prostate cancer, PSA, digital rectal examination, screening, survival.
Prostat kanseri, cilt kanseri hariç tutuldu¤unda, erkeklerde en s›k görülen kanserdir. Ayn› zamanda, akci¤er kanserinden sonra, kansere ba¤l› ölümde en s›k
ikinci neden olarak görülmektedir. Tüm dünyada en s›k
görülen beflinci kanserdir (1).
Prostat kanseri genellikle yafll› popülasyonda görülen bir kanser türüdür. Amerika Birleflik Devletleri
(ABD)’nde yap›lan bir araflt›rmada 2001-2005 y›llar›
aras›nda prostat kanseri tan›s› olan beyaz ›rk erkek
hastalarda tan› yafl›n›n ortalama 68, ortalama ölüm
Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence
Uzm. Dr. fiükran Ülger
Atatürk Gö¤üs Hastal›klar› ve Gö¤üs Cerrahisi E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Radyoterapi Merkezi, Keçiören 06280 Ankara/Türkiye
e-posta: [email protected]
157
Ülger fi.
Is Prostate Cancer Screening Necessary in Elderly Males?
yafl›n›n 80 oldu¤u, siyah ›rk erkeklerde ise ortalama tan› yafl›n›n 65, ortalama ölüm yafl›n›n ise 77 oldu¤u tespit edilmifltir (2). ‹çinde bulundu¤umuz y›l boyunca
ABD’de 192.800 erkekte prostat kanseri teflhisi konulaca¤› ve 27.000’in üzerinde hastan›n da prostat kanserinden ölece¤i tahmin edilmektedir (3).
Prostat kanserinin s›kl›kla yafll› popülasyonda görülmesinin yan› s›ra insidans› da yaflla birlikte artmaktad›r. Latent prostat kanseri s›kl›kla otopsi çal›flmalar›nda tespit edilir. Bu latent tümörlerin sadece küçük
bir k›sm› invaziv prostat kanserine dönüflür. Semptomatik hale gelen “klinik prostat kanseri” morbidite ve
mortalite nedeni olmaktad›r. Hastalar›n büyük ço¤unlu¤u prostat kanserinden ölmek yerine prostat kanseri
ile birlikte ölmektedir. Prostat kanserinin ömür boyu
görülme oran› %18 iken, prostat kanserinden ölüm
oran› yaln›zca %3’tür. Prostat kanserinin do¤al sürecini ortaya koymaya yönelik uzun süreli izlemi hakk›nda
çok az çal›flma vard›r. Baz› prostat kanserleri yavafl büyüyüp hiçbir semptoma neden olmazken, baz› prostat
kanserleri de h›zl› büyüyüp metastaz yap›p pek çok
semptoma neden olmaktad›r (4).
‹drar yolunda t›kanma, kemik ve di¤er uzak metastazlara ba¤l› a¤r› ve pek çok baflka morbiditeler prostat kanserinde görülebilen belirtilerdir ve ço¤unlukla
h›zl› büyüyen olgularda ve ileri evrelerde görülmektedir. Prostat kanseri genellikle asemptomatik olmas›na
ra¤men, baz› olgularda görülebilen morbidite ve hatta
mortalite nedenlerinden dolay›, bu morbidite ve mortalite oranlar›n› düflürmeye yönelik araflt›r›lan ve de¤erlendirilen erken tan› yöntemleri önemli olmaktad›r.
Ancak günümüzde hala, sa¤l›kl› bir erkekte prostat
kanseri taramas›n›n tek ve etkin bir yöntemi ne yaz›k
ki bulunmamaktad›r. Günümüzde tarama testi olarak
birçok hekim taraf›ndan kabul gören prostat spesifik
antijen (PSA) testi ve dijital rektal inceleme (DRE) yöntemlerinin de do¤ruluk oranlar›n›n oldukça düflük oldu¤u bilinmektedir (düflük prediktif de¤erler; DRE:
%21-55, PSA: %32-49; düflük sensitivite PSA: %72.1,
DRE: %53.2) (5).
Prostat kanseri tan›s› prostat biyopsisi ile koyulur.
Fakat biyopsinin her hastaya yap›lmas› maliyeti ve
morbiditeyi art›racakt›r. Bu nedenle biyopsi yap›lmas›
gereken hastalar› belirlemek için;
• DRE,
• Transrektal ultrasonografi (TRUS) kullan›lmaktad›r.
‹deal bir prostat kanseri tarama testi sadece klinik
olarak önemli, morbidite ve mortalite nedeni olabilecek
kanseri yakalayabilmelidir, ancak flu an için mevcut
olan tarama yöntemleri bu potansiyele sahip bulunmamaktad›r. 1990’l› y›llarda kullan›lmaya bafllayan PSA
testi; noninvaziv olmas›, pratik olmas› ve DRE’den daha yüksek do¤ruluk oranlar›na sahip olmas› nedenleriyle daha çok ra¤bet görmüfl ve dünyada pek çok klinikte
1 milyonu aflk›n erkekte uygulanm›flt›r. Ama yine de
birçok hekim prostat kanseri taramas›nda, 50 yafl ve
üzerindeki sa¤l›kl› erkeklerde hem PSA testini hem de
dijital rektal muayeneyi önermektedir. Ancak, iki yöntem her ne kadar birlikte uygulansa da de¤erlendirme
iki ayr› sahada olmaktad›r. Dijital rektal muayenede
nodül olan bir hastada ister PSA 0.2 ng/mL olsun ister
9.8 ng/mL olsun biyopsi önerilmekte, di¤er taraftan dijital rektal muayenesi normal olan bir hastada PSA 4.1
ng/mL ise biyopsi önerilmekte, 3.9 ng/mL ise normal
kabul edilmektedir. Ayr›ca, biyopsi karar› verirken, di¤er oldukça iyi bilinen risk faktörleri de göz önünde bulundurulmamaktad›r. Günümüz bilgileri ›fl›¤›nda PSA
testinde 4.0 ng/mL de¤eri biyopsi için eflik de¤er olarak
kabul edilmifltir. Bu de¤erin üzerinde PSA tespit edilen
hastalar›n %35’inde patolojik olarak prostat kanseri
tespit edilmifltir (6).
PSA < 4 ng/mL oldu¤unda da Gleason skoru ve tümör hacmi yüksek olan önemli prostat kanserleri saptanabilmektedir. PSA eflik de¤erini 4 ng/mL’nin alt›na
çekmenin ne kazand›raca¤› konusunda görüfller sunulmufltur. PSA 2-4 ng/mL aral›¤›nda biyopside %19-22
prostat kanseri olma oran› tespit edilmifltir. Yap›lan radikal prostatektomi sonucunda da organa s›n›rl› tümör
ç›kma oran› %81-84’tür (7). Di¤er taraftan PSA<3
ng/mL ve DRE normal olan hastalarda prostat kanseri
insidans›n›n çok düflük oldu¤u gösterilmifltir (8). PSA
<4 ng/mL ve 4.1-10 ng/mL aral›¤›ndaki kanserler karfl›laflt›r›ld›¤›nda, klinik olarak önemsiz kanser oranlar›n›n benzerlik gösterdi¤i, ancak 4 ng/mL’nin alt›nda daha fazla organa s›n›rl› kanser görüldü¤ü ve bu hastalarda uygulanan radikal prostatektomi sonras› daha az
cerrahi s›n›r pozitifli¤i ve daha az ortalama tümör hacmi tespit edildi¤i belirtilmifltir. Prostat kanserinde
prostat d›fl›na yay›l›m oran› tümör hacmi ile do¤ru
orant›l› olmaktad›r. Tümör hacmi 1.5 mm3’e kadar
• PSA testi,
158
Akad Geriatri 2009; 1: 157-161
Ülger fi.
Yafll› Erkeklerde Prostat Kanseri Taramas› Gerekli mi?
iken, prostat d›fl›na yay›l›m oran› %32, tümör hacmi
daha yüksek oldu¤unda ise bu oran %66 olarak tespit
edilmifltir.
PSA <4 ng/mL iken çok daha küçük hacimli, prostat d›fl›na yay›lmam›fl ve cerrahi kür flans› yüksek olan
tümörlerin (%20 önemli ve tedavi edilebilir kanser) yakalanabilece¤i ve bunun önemli oldu¤u düflünülmüfl ancak PSA alt limitini daha düflük de¤erlere çekmekle oldukça fazla oranda gereksiz biyopsi say›s›n› art›raca¤›
görülmüfltür. Bu da hem maddi kayba hem de ifl gücü
kayb›na yol açacakt›r. Ayr›ca, PSA>4 ng/mL nedeniyle yap›lan biyopsilerde PSA de¤eri yükseldikçe kanser
ç›kma olas›l›¤› artmaktad›r. Sonuç olarak; biyopsi için
öngörülen PSA eflik de¤eri halen 4 ng/mL olarak kabul
görmektedir (9).
Bu sorunu çözebilmek ad›na farkl› yöntemler üzerinde durulmufl ve PSA tarama testinde duyarl›l›k ve
özgüllü¤ü art›rmak için PSA türevlerinin etkinli¤i araflt›r›lm›fl ve halen araflt›r›lmaktad›r. Araflt›r›lan ve de¤erlendirilen di¤er bir konu da PSA testinin prediktif
de¤erini art›rma amaçl› uygulan, PSA dansitesi, PSA
kineti¤i, PSA izoform ölçümleri gibi ölçümler olmufl ancak bu alanda beklenilen baflar› sa¤lanamam›flt›r (10).
PSA testinin yayg›n olarak kullan›lmas› ve prostat
kanserinin erken evrede yakalanma oranlar›n›n artm›fl
olmas› sa¤kal›mda ne kadar kazanç sa¤land›¤› ve maliyet-kazanç oranlar›n›n ne oldu¤u sorusunu gündeme
getirmifl ve bu konuda pek çok çal›flma yap›lm›flt›r. PSA
taramas› ile prostat kanseri tan›s›nda ve erken evrede
yakalanma oranlar›nda art›fl gözlenmesinin yan›nda tarama ile yanl›fl kanser teflhisi ve fazla tedavi sorunlar›
da ortaya ç›km›flt›r (11).
“National Cancer Institute (NCI)”un verilerine dayand›r›lan bir simülasyon modelinde, PSA taramas› ile
mortalitede %45-70 aras›nda bir azalman›n gözlenebilece¤i tahmin edilmifl ancak y›llar içerisinde görülen tedavideki geliflmelere paralel olarak mortalitedeki azalma düflünüldü¤ünde bu azalmay› tamamen PSA taramas›na ba¤laman›n çok do¤ru olmayaca¤› kan›s›na var›lm›flt›r (12).
“European Randomised Study for Screening of
Prostate Cancer (ERSPC)” çal›flmas›nda, yedi Avrupa
ülkesinde, 55-74 yafllar› aras›nda 182.000 asemptomatik erkek çal›flmaya kat›lm›flt›r. Çal›flmaya kat›lan erkek bireyler randomize olarak PSA-tarama program›
uygulanan ve uygulanmayan olmak üzere iki gruba ay-
Akad Geriatri 2009; 1: 157-161
r›lm›flt›r. PSA taramas›, ortalama olarak her dört y›lda
bir uygulanm›flt›r. Birincil hedef prostat kanserinden
ölüm oranlar›n›n tespiti olarak belirlenmifltir. Her iki
çal›flma grubunda da takip süresi 2006 y›l› Aral›k
ay›nda sonland›r›lm›flt›r. Tarama grubunun %82’sinde
en az bir kez PSA testi uygulanm›flt›r. Ortalama 9 y›ll›k
takip sonras› tarama grubunda prostat kanserinin kümülatif insidans› %8.2, kontrol grubunda ise %4.8 olarak tespit edilmifltir. Tarama grubunda kontrol grubu
ile k›yasland›¤›nda prostat kanserine ba¤l› ölüm oran›
h›z› 0.80, absolü risk fark› her 1000 erkekte 0.71 ölüm
olarak bulunmufltur. Her önlenebilen bir prostat kanserine ba¤l› ölüm için, 1410 erke¤in PSA taramas›ndan
geçirilmesi ve 48 prostat kanseri teflhisi koyulan hastan›n tedavi edilmesi gerekti¤i tespit edilmifltir. Sonuç
olarak; PSA taramas› ile prostat kanseri mortalitesinde
%20’lik bir azalma gözlendi¤i belirtilmifl, fakat bunun
yan› s›ra gereksiz fazla tan› oranlar›n›n belirgin olarak
yükseldi¤i vurgulanm›flt›r (13).
Bir olgu-kontrol çal›flmas›nda, PSA taramas› ile
hastalar›n erken evrede yakalanma oranlar›n›n artt›¤›
ve dolay›s›yla tan›da metastatik olma riskinin azald›¤›
gözlenmifltir. Ancak prostat kanserinde PSA taramas›
sonucu görülen mortalitedeki azalman›n, taramaya
baflland›ktan 4-5 y›l sonra gözlenmesi ve prostat kanserinin oldukça yavafl seyirli ilerleyen bir hastal›k olmas›
nedenleriyle, PSA taramas›ndan ziyade çok daha güçlü
baflka nedenlerin mortalitedeki azalmada etkin olabilece¤i düflünülmektedir (14).
Çal›flmalar›n bir k›sm›nda görülen PSA taramas› ile
prostat kanserine ba¤l› sa¤kal›m uzamas› yönünde sonuçlar pek çok çeliflkiyi de beraberinde getirmifltir.
Bunlardan birincisi, sa¤kal›m süresi tan›m›d›r. Asemptomatik hastada tarama sonucu hastal›k tan›s› koyuldu¤unda sa¤kal›m süresi tan›n›n koyuldu¤u andan ölüme kadar geçen süre olarak hesaplanmaktad›r. Sonuç
olarak; tarama ile tan› alan hastalar›n sa¤kal›m süreleri di¤er hastalardan daha uzun olarak ortaya ç›kmaktad›r. Erken tan› sonucu, gerçek anlamda yaflam süresinde uzama olmadan, hastal›¤a özgü sa¤kal›m›n uzamas› oldu¤u belirtilmektedir. ‹kinci önemli nokta ise; tarama ile agresif hastal›ktan çok, yavafl progresyon gösteren hastal›¤›n yakalanma oran›n›n daha fazla oldu¤u
düflünülmektedir. Di¤er bir ifadeyle preklinik faz› uzun
olan hastal›¤›n tarama ile teflhis edilmesi ihtimali daha
yüksektir. Çok h›zl› progresyon gösteren agresif hasta-
159
Ülger fi.
Is Prostate Cancer Screening Necessary in Elderly Males?
l›¤›n tarama ile önceden tespitinin zor oldu¤u belirtilmektedir. Bunun nedeni olarak da asemptomatik hastal›¤a tan› koyulabilecek pencere aral›¤›n›n k›sa olmas›
fleklinde yorumlanmaktad›r. Bu süre progresyon h›z›yla
ters orant›l› olmaktad›r. Tümör derecesindeki (Gleason
skoru) farkl›l›klar nedeniyle prostat kanserleri de¤iflik
h›zlarda progresyon göstermekte ve bu nedenle, tarama ile tan› koyularak tedavi edilen hastalarda daha iyi
hastal›ks›z sa¤kal›m gösterilmesinde önemli etkenin erken tan› ve tedaviden ziyade daha iyi derecede diferansiyasyon gösteren tümöre sahip olmalar›ndan kaynakland›¤› belirtilmektedir. Di¤er belirtilen önemli nokta
ise tarama ile tan› koyulan hastalar›n bir k›sm›n›n ya
hiç progresyon göstermeyecek ya da çok yavafl progresyon gösterecek fakat hiçbir zaman “klinik önemli”
hale gelmeyecek olan olgulardan oluflmas› nedeniyle,
tarama ile sa¤kal›mda yan›lt›c› bir uzama tespit edilmifl olma olas›l›¤› oldu¤u düflünülmektedir.
Baz› olgu-kontrol çal›flmalar›nda, PSA taramas› ile
prostat kanserine ba¤l› ölümlerin azalmad›¤› belirtilmifltir. Bu çal›flmalardan, oldukça büyük bir olgu-kontrol çal›flmas›nda PSA taramas›n›n mortaliteyi azaltt›¤›na dair bir kan›t bulunamam›flt›r [Odds ratio (OR) 1.08;
%95 güven aral›¤› (%95 GA) 0.71-1.64] (15).
‹ki olgu-kontrol çal›flmas›nda ise, PSA taramas› ile
prostat-spesifik mortalitede anlaml› bir azalma olmad›¤› gösterilmifltir [OR 1.19 (%95 GA 0.76-1.60) ve OR
0.70 (%95 GA 0.46-1.1), s›ras›yla] (16,17). Yap›lan baz› çal›flmalarda PSA taramas› ile prostat kanseri mortalitesinde sadece %6’l›k bir azalma tespit edilmifltir.
Ancak yine de mortalitede gözlenen bu azalman›n gerçekten de PSA taramas›na dayand›r›lamayaca¤› ve ayr›ca prostat kanseri mortalitesinde azalman›n gözlendi¤i bölgeler ile PSA taramas›n›n s›k ve yayg›n kullan›ld›¤› bölgeler aras›nda tam bir korelasyon bulunamad›¤›
belirtilmifltir.
PSA taramas› ile prostat kanseri teflhisinin daha erken olabilmesi ya da daha çok kanser teflhisi koyuluyor
olabilmesine ra¤men PSA seviyesi benign durumlar ile
kanser ay›r›m› yap›lmas›nda yeterli bilgi verememektedir. Benign prostat hiperplazisi, prostat infeksiyonlar›nda ya da kronik inflamasyonlar›nda da PSA de¤erleri oldukça yüksek seviyelere ç›kabilmektedir. Tüm prostat epitel hücreleri PSA salg›layabilmektedir. PSA de¤eri benign prostat hiperplazisinde prostat hacmi, büyüme ve takibinde önemli bir mark›r olarak kullan›l-
160
maktad›r ama prostat kanserine özgü oldu¤u söylenemez. Serum total PSA düzeyi prostat kanserinin biyolojik davran›fl› ile direkt olarak korele de¤ildir. Ayr›ca,
hastal›klar d›fl›nda da yafl ve prostat boyutu da PSA de¤erinde ciddi farkl›l›klar oluflturabilmektedir (18).
PSA düzeyi ile kanser agresifli¤i aras›nda bir korelasyon bulunmamaktad›r. Oldukça yavafl seyirli malignite potansiyeli düflük bir prostat kanserinde PSA yüksek olabiliyorken, çok agresif bir tümörde düflük PSA
de¤eri karfl›m›za ç›kabilmektedir. Ne yaz›k ki, günümüz
koflullar›nda her bir prostat kanserinin kendi özel tipini
ay›rt edebilece¤imiz bir teflhis yöntemi bulunmamaktad›r. Halbuki prostat kanserinde, çok h›zla büyüyüp
prostat d›fl›na ç›karak metastaz ile ciddi mortaliteye
neden olabilen tümörlerin yan›nda çok yavafl büyüyerek hastada herhangi bir sa¤l›k problemi oluflturmayan
ve hastan›n yaflam süresini etkilemeyen tümörlerin de
oldu¤u bilinmektedir. Bu bilgiler ›fl›¤›nda, gerçek anlamda etkin ve ortak kabul görmüfl bir prostat tarama
program› bulunmamakla birlikte standart bir öneri de
bulunmamaktad›r. Amerikan Üroloji Cemiyeti taraf›ndan; 50 yafl ve üzeri 10 y›ldan uzun yaflam beklentisi
olan erkeklerde dijital rektal muayene ile PSA tabanl›
tarama program› uygulanmaktad›r ve ayr›ca aile hikayesinde prostat kanseri tan›s› olan erkeklerde tarama
program›n›n daha erken yaflta bafllanmas› önerilmektedir. Di¤er taraftan “EC Advisory Committee on Cancer
Prevention” taraf›ndan; katk›s› net olmad›¤› ve sensitivitesi düflük oldu¤u için PSA testi rutin tarama program› olarak kabul görmemektedir (19).
PSA taramas›ndaki güven sorunu “American Cancer
Society”nin de yaklafl›m›n› de¤ifltirmifl ve eskiden, uygun olan erkeklerde dijital rektal muayene ile PSA taramas› düzenli olarak mutlaka yap›lmal›d›r fleklindeki yaklafl›m, “yap›lmas› önerilmektedir” olarak de¤ifltirilmifltir. Benzer olarak “American Academy of Family Physician and US Preventive Services Task Force”, düflük
riskli erkeklerde rutin taramay› önermemektedir (20).
PSA taramas›n›n oluflturdu¤u güven problemi, klinisyenleri farkl› yöntemler bulmaya itmifl ve PSA’n›n
prediktif de¤erini art›rma yönünde çeflitli matematiksel
ve istatistiksel yöntemler gelifltirilmeye çal›fl›lm›flt›r.
Herman ve arkadafllar›n›n yapt›klar› çal›flmada her bir
birey baz›nda kanser riski için ayr› metod gelifltirilmeye çal›fl›lm›fl ve klinik çal›flmalarda bu modellerin kullan›lmas› tavsiye edilmifltir (10).
Akad Geriatri 2009; 1: 157-161
Ülger fi.
Yafll› Erkeklerde Prostat Kanseri Taramas› Gerekli mi?
Sonuç olarak, prostat kanseri için tarama yapman›n ve klinik lokalize prostat kanseri tedavisinin de¤eri her yönüyle ayd›nlat›lamam›flt›r. Radikal prostatektominin yak›n izleme göre toplam sa¤kal›m› uzatmad›¤› gözlenmesine ra¤men prostat kanserinden ölümü
önledi¤i gösterilmifltir. Mevcut sorulara yan›t bulabilece¤i düflünülen Avrupa’da ERSPC çal›flmas›n›n yan›nda çok de¤erli bir di¤er çok merkezli randomize kontrollü çal›flma olan ABD’de “the Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian (PLCO) Cancer Screening Trial on
Prostate-Cancer Mortality” çal›flma sonuçlar›na göre
de tarama yönünde olumlu sonuç elde edilememifltir.
PSA taramas› ve DRE’nin prostat kanserinden ölüm
h›z›na etkisini araflt›ran PLCO çal›flma sonuçlar›na göre 7 ve 10 y›ll›k izlem sonucunda prostat kanserinden
ölüm oranlar›n›n çok düflük oldu¤u ve iki grup aras›nda anlaml› bir fark olmad›¤› belirlenmifltir. Çal›flma 10
merkez taraf›ndan yürütülmüfl ve toplam 76.693 erkek
(38.343 çal›flma grubu, 38.350 kontrol grubu) çal›flmaya dahil edilmifltir. Yedi y›ll›k takip sonras›nda tarama
grubunda prostat kanseri insidans› 10.000 erkekte
116 (2820 prostat kanseri), kontrol grubunda 10.000
erkekte 95 (2322 prostat kanseri) olarak bulunmufltur.
Prostat kanserine ba¤l› ölüm tarama grubunda her
10.000 erkekte 2.0 (50 ölüm), kontrol grubunda ise her
10.000 erkekte 1.7 (44 ölüm) olarak tespit edilmifltir.
On y›ll›k takip sonras› verilerde bu sonuçlardan farkl›
bulunmam›flt›r (21). Yafll› erkeklerde prostat kanseri
taramas›n›n ve erken agresif tedavinin yararlar› ve zararlar› karfl›laflt›r›ld›¤›nda, bugün için yararlar› a¤›r
basmamaktad›r ve rutin olarak kullan›lmas› önerilmemektedir.
KAYNAKLAR
1.
Printz C. Many unknowns in low-risk prostate cancer treatment.
Cancer 2009; 115: 4645-6.
2.
Edwards BK, Brown ML, Wingo PA, Howe HL, Ward E, Ries LA,
et al. Annual report to the nation on the status of cancer, 19752002, featuring population based trends in cancer treatment. J
Natl Cancer Inst 2005; 97: 1407-27.
3.
Brawley OW, Ankerst DP, Thompson IM. Screening for prostate
cancer. CA Cancer J Clin 2009; 59: 264-73.
4.
Loeb S, Catalona WJ. Prostate-specific antigen in clinical practice. Cancer Lett 2007; 249: 30-9.
Akad Geriatri 2009; 1: 157-161
5.
Mistry K, Cable G. Meta-analysis of prostate-specific antigen
and digital rectal examination as screening tests for prostate
carcinoma. J Am Board Fam Pract 2003; 16: 95-101.
6.
Osterling JE. Early detection of prostate cancer. Decreasing the
mortality rate. Minnesota Medicine 1996; 79: 46-9.
7.
Lodding P, Aus G, Bergdahl S, Frösing R, Lilja H, Pihl CG, et al.
Characteristics of screening detected prostate cancer in men 50
to 66 years old with 3 to 4 ng/ml prostate specific antigen. J
Urol 1998; 159: 899-903.
8.
Colberg JW, Smith DS, Catalona WJ. Prevalence and pathological extent of prostate cancer in men with prostate specific antigen levels of 2.9 to 4.0 ng/ml. J Urol 1993; 149: 507-9.
9.
Shahrokh F. Shariat L, Peter T, Scardino L, Hans L. Screening
for prostate cancer: An update. Can J Urol 2008; 15: 4363-74.
10. Herman MP, Dorsey P, John M, Patel N, Leung R, Tewari A.
Techniques and predictive models to improve prostate cancer
detection. Cancer 2009; 115: S3085-S99.
11. Woolf HS. Screening for prostate cancer with prostate-specific
antigen: An examination of evidence. N Engl J Med 1995; 333:
1401-5.
12. Etzioni R, Tsodikov A, Mariotto A, Szabo A, Falcon S, Wegelin J,
et al. Quantifying the role of PSA screening in the US prostate cancer mortality decline. Cancer Causes Control 2008; 19: 175-81.
13. Schröder FH, Hugosson J, Roobol MJ, Tammela TL, Ciatto S,
Nelen V, et al. Screening and prostate-cancer mortality in a randomized European study. N Engl J Med 2009; 360: 1320-8.
14. Kopec JA, Goel V, Bunting PS, Neuman J, Sayre EC, Warde P, et
al. Screening with prostate specific antigen and metastatic prostate cancer risk: A population based case-control study. J Urol
2005; 174: 495-9.
15. Concato J, Wells CK, Horwitz RI, Penson D, Fincke G, Berlowitz
DR, et al. The effectiveness of screening for prostate cancer: A
nested case-control study. Arch Intern Med 2006; 166: 38-43.
16. Marcella SW, Rhoads GG, Carson JL, Merlino F, Wilcox H. Prostate-specific antigen screening and mortality from prostate cancer. J Gen Intern Med 2008; 23: 248-53.
17. Weinmann S, Richert-Boe K, Glass AG, Weiss NS. Prostate cancer screening and mortality: A case-control study. Cancer Causes Control 2004; 15: 133-8.
18. Roehrborn CG, McConnell J, Bonilla J, Rosenblatt S, Hudson PB,
Malek GH, et al. Serum prostate specific antigen is a strong predictor of future prostate growth in men with benign prostatic
hyperplasia. PROSCAR long-term efficacy and safety study. J
Urol 2000; 163: 13-20.
19. Advisory Committee on Cancer Prevention. Position paper. Recommendations on cancer screening in European Union. Eur J
Cancer 2000; 36: 1473-8.
20. Zoorob R, Anderson R, Cefalu C, Sidani M. Cancer screening guidelines. Am J Fam Physician 2001; 63: 1101-12.
21. Andriole GL, Crawford ED, Grubb RL, Buys SS, Chia D, Church
TR, et al. Mortality results from a randomized prostate-cancer
screening trial. N Engl J Med 2009; 360: 1310-9.
161