KOLONOSKOPİ HAZIRLIK

KOLONOSKOPİ
HAZIRLIK
Hemşire Yasemin ATEŞ
Sağlık Bilimleri Üniversitesi
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Endoskopi Ünitesi, İstanbul
29.04.2016
Sunu Planı
Kolonoskopi Tanımı
•
Kolonoskopi Hasta Hazırlığı
•
Kolonoskopi Barsak Hazırlığı
•
Özel Şartlarda Barsak Hazırlığı
•
Kolonoskopi Hazırlığında Hemşirelik
Bakımı
•
26/04/16
Kolonoskopi Tanımı

Yeni tekniklere rağmen ALTIN STANDART

Kolon mukozasının görüntülenmesi

Anormalliklerin saptanması

Biyopsi alınması

Tedavi işlemleri
Hasta Hazırlığı
.İlaçların Düzenlenmesi
.Diyet
.Mekanik Temizlik
Hasta Hazırlığı 2
•
Fe preparatları ( 7 gün önce)
•
Konstipasyon yapan ilaçlar,
Antikoagülanlar (aspirin, warfarin 7 gün
önce)
•
•
Prostatik metal kapak var ise heparin
Mekanik Barsak Hazırlığı
.Barsaktaki gaitanın tamamen
temizlenmesi
.İşlemden 3 gün önce düşük rezidülü diyet
.Katartik yada lavaj solüsyon
Yetersiz Kolon Hazırlığına
Sebep Olan Faktörler
İnme
•
Bilgilendirme eksikliği
•
Yatan hasta
•
•
Antidepresan kullanımı
•
•
Erkek Cinsiyet
•
•
Siroz
İrritable Barsak
Sendromu
•
Demans
Konstipasyon
İmmobilize
•
Barsak Hazırlığının Önemi
Tanısal doğruluk
•
İşlem güvenliği
•
Barsak florasına etkisi
•
Hasta konforu
•
Sıvı elektrolit dengesizliği
•
Ekonomik
•
(Nelson, Barkun, Block 2001)
Rejime uyum, barsak
temizliği ile eğitim düzeyi
ve yaş arasında ilişki
saptanmadı.
Yatan hastaların barsak
temizliği, ayaktan
hastalara göre yetersiz
bulundu.
Diyet
Tuz
•
Mineral
•
Bol su
•
Posasız yiyecek
•
Diyet 2
Çay ve şeffaf kompostolar önerilir.
•
Bol sıvı alımı önerilmelidir
•
Süt ürünleri önerilmemelidir.
•
Et ve tavuk suyu kalori açısından iyi
gözükse de, lümenin geç açılmasına sebep
olmaktadır.
•
Sabah ilaçlar bol su ile güvenle alınabilir.
•
Not: Tek başına diyet barsak temizliği
için yeterli değildir.
•
Diyet 3
Sindirilemeyen veya yüksek posalı
yiyecekler (fibröz meyveler, mantar,
sebzeler, fındık, kuru üzüm vs.) işlem
öncesi 24 saat verilmemelidir.
•
Meyve suları (elma, üzüm,vişne) içimi
büyük hacimli suyu içmekten daha kolay
olabilir.
•
Ananas suyu
Barsak Hazırlığında Kullanılan
İlaçlar
Laksatif/ Pürgatifler
•
Hiperosmotik laksatifler
•
Oral gastrointestinal solüsyonlar
•
Yüksek Volüm Barsak Lavajı
•
Salin solüsyonu/ dengeli solüsyon
•
Hint yağı
•
Senna bitkisi ekstresi
•
Bisakordil
•
Mannitol
•
Sorbitol
•
Laktuloz
Mannitol ve hint yağı barsak
temizliğinde güvenli ve etkin
bulunmuş
Kolonik bakterilerin mannitolu parçalayıcı
enzimlere sahip olması sonucu gerçekleşen
metabolizmayla;
patlayıcı
miktarlara
ulaşabilen hidrojen açığa çıkar. Bu tür
hastalarda elektro cerrahi veya lazer
kullanılırsa ve kolonoskopi esnasında CO2
kullanılmamışsa ciddi zararlar olabilir.
Rektal İrrigasyon Sıvıları
Magnezyum sitrat içerirler.
•
Rektal
yolla
30
dakikada
ve
kolonoskopiden hemen önce verilmelidir.
•
Kolonu tam temizleyemezler.
•
Hemşire tarafından uygulanmalıdır.
•
Polietilen
glikol
kullanımının
tolere
edilemediği vakalarda düşünülebilir
•
(Chang etc all 1991).
Sodyum Fosfat (NaP)
•
Hiperosmotik solüsyon
NaP iki doz halinde en az 10-12 saat arayla
30-45 ml oral solüsyon olarak verilmelidir.
•
Her doz 240 ml sıvı ile alınmalı ve ilave
olarak 480 ml sıvı tüketilmesi önerilmelidir.
•
İkinci doz işlemden en az 3 saat önce
alınmalıdır. Hazırlık gününde sadece şeffaf
sıvılar tüketilmelidir.
•
NaP’ın etkili bir kolon
temizliği sağladığı
bulunmuştur.
Sodyum Fosfat (NaP) 2
Sıvı NaP’ın tablet formlarına göre daha iyi
tolere edildiği ve daha etkili olduğu
gösterilmiştir. Sıvı formu günümüzde
tercih edilen formudur (Kastenberg etc
all 2001).
NaP yeterli barsak temizliği
sağlamakta ve sennoide
göre daha iyi tolere
edilmektedir.
NaP çekum ve çıkan kolonda
sennosidlerden daha etkin temizlik
sağlıyor fakat bu durum polip
saptanma oranını anlamlı olarak
değiştirmiyor. Sennosidlerin daha iyi
tolere edildiği saptanmıştır.
Sennozit ve kalsiyum tozu
içeren oral solüsyon ve
hidrojen fosfat içeren
lavmanın güvenle
kullanılabileceği
saptanmıştır.
Polietilen Glikol (PEG)
PEG barsaktan geçişi sırasında emilmeyen
ve sekrete edilmeyen, belirgin sıvıelektrolit kaybına neden olmayan bir
elektrolit solüsyonudur.
•
Her 10 dakikada bir 240 ml, dışkı şeffaf
olana kadar veya 4 litre bitinceye kadar
içilmesi önerilir (Hwang etc all 2005).
•
Polietilen Glikol (PEG) 2
İyi tolere edilmesine rağmen hastaların
%5-15’i büyük hacimli olması, tadının kötü
olması ve sülfatların kokusu nedeniyle
solüsyonun
tamamamını
tüketmeyi
başaramazlar.
PEG ve NaP, benzer
etkinlik ve yan etki
profili sergilemektedir.
Magnezyum sitrat
Hiperosmotik tuzlu laksatif,
•
Barsakta lümen içi volümü artırarak
•
Barsak motilitesini artırarak etki eder.
•
Enema
.Musluk suyu, izotonik salin veya purgatif
içerir.
.İşlemden 12 ve 6 saat önce 2 doz şeklinde
.İdeal olarak, hasta temiz materyal
çıkarana kadar enema verilebilir.
ÖZEL ŞARTLARDA BARSAK
HAZIRLIĞI

Yaşlı hastalar,


Çocuklar,


Kolitli hastalar,

Diyabetli hastalar,

Gebelik,
Kolostomili
hastalar,
Böbrek yetmezliği
SONUÇ
Kolonoskopi Öncesi Hazırlıkta
Eğitimin Verilmesi
.Sözel anlatım
.Resimli anlatım
.Video
.Açık Anlatımlı Hazırlık formları
Kolonoskopi Öncesi Hazırlıkta
Hemşirelik Bakımı
Hastanın korku ve endişeleri giderilmeli,
•
İşlem hastaya açıklanmalı,
•
Hastanın yazılı onamı alınmalı,
•
Kolonoskopi hazırlığı anlatılmalı ve gerekli yazılı
doküman verilmeli,
•
Diyeti ayrıntılı şekilde anlatılmalı,
•
Non-streoid antienflamatuar ilaçlar, aspirin,
coumadin,
heparin
vb.
ilaçları
almaması
anlatılmalıdır.
•
Kolonoskopi Öncesi Hazırlıkta
Hemşirelik Bakımı 2
Hastanın kimlik doğrulaması mutlaka yapılmalıdır.
•
İşlem öncesi
edilmelidir.
•
hazırlığın
yeterli
yapılıp
yapılmadığı
kontrol
Hasta üzerindeki metal eşyalar açısından sorgulanmalı, takma diş
çıkarttırılmalıdır.
•
Koter açısından, kalp pili sorgulanmalıdır.
•
İşleme uygun kıyafeti giymesi sağlanmalıdır.
•
Hastanın herhangi bir ilaca alerjisi olup olmadığı sorgulanmalıdır.
•
Hastaya işlem sırasında bağırsaklara verilen gaz nedeniyle kramp
yaşayabileceği açıklanmalıdır.
•
Kolonoskopi Öncesi Hazırlıkta
Hemşirelik Bakımı 3
İşlem sonrası dönemde beklenmedik ağrı
ya da rektal kanama gelişirse haber
vermesi konusunda hasta uyarılmalıdır.
•
İşlemden 3- 4 saat sonra hastalara
beslenme özelliklerine uygun olarak hafif
yemek yiyebileceği belirtilmelidir.
•
Kolonoskopi Öncesi Hazırlıkta
Hemşirelik Bakımı 4
•
Damar yolu açılmalıdır.
•
Sol simps pozisyonu verilmelidir.
Perianal bölge işlemden önce cilt bütünlüğü
açısından değerlendirilmelidir.
•
•
Hasta monitörize edilmelidir.
İşlem için gerekli araç gereçlerin kullanıma
hazır ve çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
•
KAYNAKLAR
1.
1.Akdemir N, Birol L. İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı SANERC
Yayınları; 2003. s.616-8.
2.
Bal K. Gastroenterolojide tanısal işlemler Yazıcı H, Hamuryudan V, Sonsuz A, editörler. Cerrahpaşa İç
Hastalıkları. Medikal Yayıncılık. 2007 s. 717-741.
3.
Barclay L R, Vicari J J, Doughty S A, Johanson F J, Greenlaw L R. Colonoscopic withdrawal times and
adenoma detection during screening colonoscopy. The New England Journal of Medicine. 2006; 355: 25332541.
4.
Di Palma JA, Brady CE. Colon cleansing for diagnostic and surgical procedures: polyethylene glycolelectrolyte lavage solution. Am J Gastroenterol 1989;84:1008-16.
5.
Göral V. Kolorektal polipler ve polipozis Sendromları. Tözün N, Şimşek H, Özkan H, Şimşek İ, Gören A,
editörler. Klinik Gastraoenteroloji ve Hepatoloji. Medikal&Nobel Yayıncılık. 2007 s. 963-970
6.
Greenwald B. Inpatient bowel preparation order set: a means to enhance patient completion of bowel
preparation medication. Gastroenterol Nurs 2003;26(6):238-41
7.
Hwang KL, Chen WT, Hsiao KH, et al. Prospective randomized comparison of oral sodium phosphate and
polyethylene glycol lavage for colonoscopy preparation. World J Gastroenterol 2005;11(47):7486-93.
8.
İlter T. Gastrointestinal sistem endoskopisi. İliçin G, Biberoğlu K, Süleymanlar G, Ünal S, editörler. Temel İç
Hastalıkları. Güneş Kitabevi. 2005 s. 1487-1491
9.
Kayaalp SO, (Ed). Rasyonel tedavi yönünden tıbbi farmakoloji. 5th ed. Ankara: Hacettepe TAŞ; 1990.
KAYNAKLAR 2
10.Marschall H-U, Bartels F. Life-threatening complications of nasogastric administration of polyethylene glycolelectrolyte solutions (Golytely) for bowel cleansing. Gastrointest Endosc . 1998;47: 408–10.
11.Nelson DB, Barkun AN, Block KP et al. Colonoscopy preparation. ASGE technology status evaluation report.
Gastrointest. Endosc. 2001; 54: 829–32.
12.Ness RM, Manam R, Hoen H, Chalasani N. Predictors of inadequate preparation for colonoscopy. Am J
Gastroenterol 2001;96:1792-802
13.Reilly T, Walker G. Reasons for poor colonic preparation for inpatients. Gastroenterol Nurs. 2004;27: 115–7
14.Rex DK, Imperiale TF, Latinovich DR, Bratcher LL. Impact of bowel preparation on efficiency and cost of
colonoscopy. Am J Gastroenterol 2002;97:1696-700.
15.Schroppel B, Segerer S, Keuneke C, et al. Hyponatremic encephalopathy after preparation for colonoscopy.
Gastrointest Endosc. 2001; 53: 527–9
16.Steven DW, David EB, Todd HB, et al A consensus document on bowel preparation before colonoscopy: prepared
by a task force from the American Society of Colon and Rectal Surgeons (ASCRS), the American Society for
Gastrointestinal Endoscopy (ASGE), and the Society of American Gastrointestinal and Endoscopic Surgeons
(SAGES). Surg Endosc 2006;20:1147-60.
17.Tooson JD, Gates LK Jr. Bowel preparation before colonoscopy. Choosing the best lavage regimen. Postgrad Med
1996;100:203-4, 207-12, 214.
18.Yoshioka K, Connolly AB, Ogunbiyi OA, et al. Keighley MR Randomized trial of oral sodium phosphate
compared with oral sodium picosulfate (Picolax) for elective colorectal surgery and colonoscopy. Dig Surg. 2000;
17: 66–70
TEŞEKKÜRLER