iran 23549 - Ministry of Foreign Affairs

10.12.1998 Perşembe
Sayı: 23549 (Asıl)
YÜRÜTME VE İDARE BÖLÜMÜ Milletlerarası Andlaşma
Türkiye Cumhuriyeti - İran İslam Cumhuriyeti Karma Ekonomik Komisyonu 14. Dönem
Toplantısı Mutabakat Zaptı'nın Onaylanması Hakkında Karar Karar Sayısı: 98/12083
Bakanlar Kurulundan
10 Haziran 1998 tarihinde Tahran'da imzalanan ekli "Türkiye Cumhuriyeti İran İslam Cumhuriyeti Karma Ekonomik Komisyonu 14. Dönem Toplantısı Mutabakat
Zaptı"nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığı'nın 12/11/1998 tarihli ve
İEGY-II-5792 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3
üncü ve 5 inci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu'nca 20/11/1998 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
Süleyman DEMİREL
CUMHURBAŞKANI
Mesut YILMAZ
Başbakan
B.ECEVİT
Devlet Bak.ve
Başb.Yrd.
İ.SEZGİN
Milli Sav.Bak.ve
Başb.Yrd.
G.TANER
Devlet Bakanı
H.ÖZKAN
Devlet Bakanı
Y.SEÇKİNER
Devlet Bakanı
I.SAYGIN
Devlet Bakanı
Prof.Dr.H.S.TÜRK
Devlet Bakanı
Prof.Dr.S.YILDIRIM
Devlet Bakanı
R.SERDAROĞLU
Devlet Bakanı
M.GÜRDERE
Devlet Bakanı
Prof.Dr.Ş.GÜREL
Devlet Bakanı
Prof.Dr.A.ANDİCAN
Devlet Bakanı
Dr.I.ÇELEBİ
Devlet Bakanı
M.YILMAZ
Devlet Bakanı
Y.AKTUNA
Devlet Bakanı
B.KARA
Devlet Bakanı
C.KAVAK
Devlet Bakanı
R.K.YÜCELEN
Devlet Bakanı
H.GEMİCİ
Devlet Bakanı
Y.AKTUNA
Devlet Bakanı V.
H.DENİZKURDU
Adalet Bakanı
K.AKTAŞ
İçişleri Bakanı
İ.CEM
Dışişleri Bakanı
Z.TEMİZEL
Maliye Bakanı
H.ULUĞBAY
Y.TOPÇU
Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık ve
İskan Bakanı
H.İ.ÖZSOY
Sağlık Bakanı
A.A.DENİZOLGUN
Ulaştırma Bakanı
M.TAŞAR
Tarım ve Köyişleri
Bakanı
Prof.Dr.N.ÇAĞAN
Çalışma ve Sos.
Güv.Bakanı
Y.EREZ
Sanayi ve Ticaret
Bakanı
M.C.ERSÜMER
Enerji ve Tabii
Kay.Bakanı
İ.TALAY
Kültür Bakanı
İ.GÜRDAL
Turizm Bakanı
E.TARANOĞLU
Orman Bakanı
Dr.İ.AYKUT
Çevre Bakanı
Türkiye Cumhuriyeti - İran İslam Cumhuriyeti Karma
Ekonomik Komisyonu 14. Dönem Toplantısı
Mutabakat Zaptı
İran İslam Cumhuriyeti Yol ve Ulaştırma Bakanı Sayın Mahmoud
Hojjati'nin daveti üzerine, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Bakanı Sayın Rıfat
Serdaroğlu, üst düzey bir ekonomik heyetin başkanı olarak 7 - 11 Haziran 1998
(17 - 21 Khordad 1377) tarihlerinde İran İslam Cumhuriyeti'ni ziyaret
etmiştir.
Devlet Bakanı Sayın Rıfat Serdaroğlu, İran İslam Cumhuriyeti'nde bulunduğu
süre içerisinde, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Seyed Mohammad
Khatami tarafından kabul edilmiş ve Petrol Bakanı Sayın Zanghaneh, Sanayi
Bakanı Sayın Shafeie ve Ekonomik İşler ve Maliye Bakanı Sayın Doktor Namazi
ile görüşmelerde bulunmuştur.
İki heyet üyeleri sırasıyla EK I ve II'de yer almaktadır.
Devlet Bakanı ve Karma Ekonomik Komisyonun Türk tarafı Eşbaşkanı Sayın
Rıfat Serdaroğlu ile Karma Ekonomik Komisyonun İran tarafı Eşbaşkanı Sayın
Mahmoud Hojjati dostane bir ortamda yapılan kapsamlı görüşmeler sonucunda
önceki anlaşmaları da gözden geçirerek aşağıdaki hususlarda mutabakata
varmışlardır:
I- TİCARET VE BANKACILIK, ULAŞTIRMA, GÜMRÜKLER
A) TİCARET VE BANKACILIK
1) Taraflar, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde Karma Ekonomik
Komisyonu 13. Dönem Toplantısından itibaren kaydedilen gelişmeleri gözden
geçirmişler ve mevcut ticaret hacminin iki ülkenin beklentilerini
karşılamadığını ve ülkelerinin ekonomik potansiyelini yansıtmaktan çok uzak
olduğunu belirtmişlerdir.
Taraflar, iki ülke arasındaki ikili ticaretin dengeli bir şekilde
artırılması ve çeşitlendirilmesi için mümkün olan her türlü çabanın
gösterilmesi gerektiği hususunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, Karma Ekonomik Komisyonu 13. Dönem Toplantısı Mutabakat
Zaptı'nın ayrılmaz bir parçası olarak imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti ve İran
İslam Cumhuriyeti arasında İkili Ticareti Geliştirme Faaliyet Programı"na
atıfta bulunarak, bu Mutabakat Zaptı'nın imzalanmasından sonraki iki aylık
süre içinde 1999 yılı için benzer bir Eylem Planının sonuçlandırılmasını
kararlaştırmışlardır.
2) Türk tarafı, Türkiye ve İran İslam Cumhuriyeti arasında 21 Aralık 1996
tarihinde imzalanan Ticaret Anlaşması'nın onay işlemlerinin 1997 yılı Haziran
ayında tamamlandığını bildirmiştir. İran tarafı, sözkonusu Anlaşmanın en kısa
sürede onaylanacağını belirtmiştir.
3) Taraflar, her iki ülkede düzenlenen ticaret fuarları ve sergilere
katılımın yanısıra, ticaret heyetleri ve ekonomik içerikli ziyaretlerin
düzenlenmesi, seminer ve konferanslar tertip edilmesinin önemini
vurgulamışlardır.
Bu çerçevede, taraflar, firma ve kuruluşlarını Tahran Uluslararası Fuarı
ve İzmir Uluslararası Fuarına katılmaları yönünde teşvik etmeyi
kararlaştırmışlardır.
Taraflar, ayrıca iki ülke arasındaki ticari tanıtım faaliyetlerini teşvik
etmek amacıyla, önümüzdeki yıllarda özel ticaret fuarları düzenlemeyi
kararlaştırmışlardır.
4) Taraflar, Türk Eximbank ile Türk ihracatçılarının önceki alacaklarının
ödenmesinden duydukları memnuniyeti ifade etmişlerdir.
5) Türk tarafı, Türk Eximbank'ın 1998 Mart ayından itibaren İran'a
yönelik ihracatları kısa vadeli ihracat kredi sigortası programı kapsamına
yeniden aldığını bildirmiştir.
6) İran tarafı, 10 Nisan 1997 tarihli Protokolde belirtilen finansman
imkanının kullanılmasına ilgi duyduğunu ifade etmiştir.
Türk tarafı, buna karşılık ticari işlemlerde ticari ve politik riskleri
kapsayan karşılıklı kısa vadeli ihracat sigorta kredisi oluşturulmasını
teminen bir anlaşma taslağı sunmuştur.
Taraflar, bu konularda uygulanabilir ve pratik işbirliği yöntemlerinin
bulunmasını teminen temas ve görüşmelere devam etmeyi kararlaştırmışlardır. Bu
çerçevede, İran İhracat Garanti Fonu ve Türk Eximbank bilgi ve tecrübe
değişimi şeklinde bir ikili işbirliği tesis etmeleri için
görevlendirilmişlerdir.
7) Taraflar, iki ülke arasındaki ticareti artırmak için İslam Kalkınma
Bankası'nın imkanları çerçevesinde, İslam Kalkınma Bankasının Ulusal
temsilcileri olan Türk Eximbank ve İran İhracatı Geliştirme Bankası arasındaki
işbirliğinin önemini vurgulamışlardır. Bu çerçevede, ortak projelerin
finansmanında üçüncü ülkelerde işbirliği imkanlarını araştırmayı
kararlaştırmışlardır.
8) Taraflar, kuramsal bir çerçevede iki ülkenin firmaları, şirketleri ve
işadamları arasında doğrudan ve düzenli temaslar sağlanmasının önemini
gözönünde bulundurarak, İran Ticaret, Sanayi ve Madenler Odası ve Türkiye
Odalar Birliği (TOBB) arasında Ortak Ticaret Odası kurulması sürecini
karşılıklı olarak hızlandırmak hususunda anlaşmışlardır.
9) İran tarafı, İran İslam Cumhuriyeti'nde yeni kurulan Kooperatifler
Odası hakkında Türk tarafına bilgi sunmuş ve Türkiye'deki ilgili kuruluşlar
ile işbirliğine olan ilgisini vurgulamıştır. Bu çerçevede, Türk tarafı
Kooperatifler Odası'na, üzerinde mutabık kalınacak bir tarihte Türkiye'ye bir
heyet ziyareti düzenlemesi için davette bulunmuştur. İran tarafı bu ziyareti
düzenlemeyi kabul etmiştir.
Sınır Ticareti
Taraflar, ilgili kanun, kural ve yönetmeliklerine uygun olarak ve önceki
Karma Ekonomik Komisyon toplantılarında belirtilen amaçlar çerçevesinde iki
ülke arasındaki sınır ticaretinin gelişimini gözden geçirmişlerdir.
Taraflar, bu faaliyetlerin dengeli ve karşılıklı yarar çerçevesinde devam
etmesini kararlaştırmışlardır.
Ayrıca, bu alanda bilgi değişimi için sağlıklı ve düzenli bir mekanizma
kurmak ve sorunsuz ve etkin bir şekilde yürütülmesinin yol ve yöntemlerini
araştırmak amacıyla, 1998 yılının ikinci yarısında Ankara'da Ortak Sınır
Ticareti Komitesi'nin Birinci Toplantısını düzenlemeyi kararlaştırmışlardır.
B) ULAŞTIRMA VE GÜMRÜKLER
Taraflar, ulaştırmanın ülkeleri arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin
artırılmasında taşıdığı önemi teyit etmişlerdir. Taraflar bu yaklaşım
çerçevesinde bu alandaki ilişkilerini karşılıklı yarar temelinde geliştirmeyi
kararlaştırmışlardır.
Taraflar, 30 Mayıs - 1 Haziran 1998 tarihleri arasında Tahran'da
gerçekleştirilen Ulaştırma Uzmanları Teknik Toplantısında yapılan etkili
çalışmalar hususundaki memnuniyetlerini ifade etmişler ve belirli ücretler,
sınır noktalarındaki altyapı imkanlarının geliştirilmesi, ulaştırma
ilişkilerinin daha da geliştirilmesi ve sınır geçişlerinin kolaylaştırılması
amacıyla karşılıklı gümrük idareleri arasında yakın ve uyumlu işbirliği yapılması
hususlarını da içeren çeşitli konularda uygun uygulamaları gerçekleştirmek ve ikili
ulaştırma ilişkilerini geliştirmek bakımından gerekli tüm tedbirleri almayı
kararlaştırmışlardır. Taraflar ayrıca, bu çerçevedeki gelişmeler ile ilgili
olarak 7 - 9 Temmuz 1998 tarihleri arasında Ankara'da gerçekleştirilecek olan
Bakanlar düzeyindeki Ortak Ulaştırma Komisyonu Toplantısına kadar birbirlerini
bilgilendirmeyi kararlaştırmışlardır.
Türk tarafı iki ülke gümrük idareleri arasında Ankara'da bir toplantı
gerçekleştirilmesine ilişkin resmi davetini İran tarafına iletmiştir. Bu
teklif İran tarafınca memnuniyetle karşılanmıştır.
Taraflar ayrıca demiryolu ve hava ulaştırması alanındaki mevcut
işbirliğini geliştirmeyi kararlaştırmışlardır.
II) ENERJİ, SINAİ, TARIMSAL VE TEKNİK İŞBİRLİĞİ
A) ENERJİ
1) Ham Petrol
Taraflar, Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TÜPRAŞ) ve İran Milli Petrol
Şirketi (NIOC) arasındaki mevcut ham petrol alımı anlaşmasının
uygulanmasından duydukları memnuniyeti vurgulamışlardır.
2) Doğal Gaz
Taraflar, Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti arasında
imzalanan doğal gaz alım satım sözleşmesinden duydukları memnuniyeti
vurgulamışlardır. Taraflar ayrıca, düzenli temaslar ve ziyaretler
çerçevesinde, gaz işlenmesi, iletimi ve temini konularında teknik ve
mühendislik işbirliği başlatmaya yönelik arzularını ifade etmişlerdir.
3) Elektrik
1) Taraflar, mevcut kontrat çerçevesinde İran İslam Cumhuriyeti'nden
Türkiye'ye yapılan elektrik enerjisi transferinden duydukları memnuniyeti
ifade etmişlerdir. Taraflar ayrıca güç transfer kapasitesinin artırılması
amacıyla Bazargan trafosunun geliştirilmesi konusunun iki ülkenin ilgili
kuruluşları tarafından değerlendirilmekte olduğunu belirtmişlerdir.
2) Taraflar, ülkelerindeki elektrik enerjisi sistemleri arasında 400
kV'luk bağlantı kurulması konusundaki arzularını ifade etmişlerdir. Taraflar,
topraklarındaki iletim hatlarının yapımı için gerekli gelişmeleri sağlamaya
hazır olduklarını ifade etmişlerdir.
B) SINAİ İŞBİRLİĞİ
1) İki ülkedeki küçük ve orta ölçekli sanayilerin hızla gelişimi ve
ülkelerin ekonomik ve sınai kalkınmasına sağladıkları katkıyı dikkate alarak,
Türk tarafından KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme İdaresi
Başkanlığı) aşağıdaki alanlarda işbirliği yapmayı arzu ettiğini bildirmiştir:
- İki ülkede otomotiv yan sanayi, makina imalat sanayi, paketleme
malzemeleri ve makinaları, beyaz eşya yan sanayi, elektrikli ve elektronik
aletler alanlarında faaliyet gösteren firma ve kuruluşların katılımıyla
ticaret heyeti ziyaretleri ve toplantılar düzenlenmesi,
- Üretim yöntemleri ve modernizasyonu, teknik ve idari danışmanlık,
teknoloji transferi ve pazarlama konularında bilgi değişimi yoluyla iki ülke
arasındaki teknik ve ticari işbirliğinin teşvik edilmesi,
- İki ülkedeki muhatap kuruluşlar arasında online iletişim kurmak amacıyla
KOSGEB bilgi iletişim sisteminin ortak kullanımı.
İran tarafı, işbirliği imkanlarını araştırmak üzere bu hususları not
etmiştir.
2) Taraflar otomotiv yan sanayii alanında geniş kapsamlı bir işbirliğinin
tesisi hususundaki isteklerini belirtmişlerdir. Ayrıca, ilgili kuruluşlarını
birbirleriyle temasa geçmeleri ve ticaret ve ortak yatırım imkanları konusunda
bilgi değişiminde bulunmaları için teşvik etmek hususunda anlaşmışlardır.
Bu çerçevede, Türk tarafı TAYSAD'ın (Taşıt Araçları Yan Sanayii
Derneği) İran'daki ilgili kuruluşların katılımıyla 1998 yılının ikinci
yarısında Türkiye'ye bir ticaret heyeti ziyareti düzenlenmesi konusundaki
davetini İran tarafına iletmiştir.
İran tarafı, sözkonusu daveti memnuniyetle karşılayarak SAZEH
GOSTAR, SAPCO ve İran'daki diğer ilgili kuruluşlara iletmeyi
kararlaştırmıştır.
Ayrıca, İran tarafı bu alandaki mevcut işbirliğinin daha da
geliştirilebilmesi amacıyla SAPCO ve SAZEH GOSTAR'ın adına 1999 yılının ilk
yarısında TAYSAD tarafından Tahran'a bir ticaret heyeti ziyareti
düzenlenmesine yönelik davetini bildirmiştir.
3) Taraflar, sanayi ve yatırım kuruluşları ile firmalarını, iki ülkedeki
verimli ve gerçekleştirilebilir projelerin uygulanmasına katılmaları konusunda
teşvik etmeye hazır olduklarını ifade etmişlerdir. Tarafların yabancı
yatırımlara uygun bu tür projelere ilişkin listeleri diplomatik kanallardan
birbirlerine bildirmeleri kararlaştırılmıştır. Taraflar ayrıca, yukarıda
belirtilen yatırım projelerini girişimcilerine duyurarak tanıtacak ve
sözkonusu projelere yatırımda bulunmaları için yatırımcılarını teşvik
edeceklerdir.
4) Taraflar sanayi alanındaki ticari mübadeleler, karşılıklı ve ortak
yatırımlar konusunda aşağıda belirtilen sektörleri potansiyel işbirliği
alanları olarak tespit etmişlerdir:
- Otomotiv yan sanayii,
- İnşaat malzemeleri ve ekipmanları,
- Kağıt sanayii
- Tekstil sanayii
- Gıda sanayii
- Asfalt üretim tesisleri
- Eczacılık ürünleri ve kimyasal maddeler.
5) İran tarafı, yabancı sermaye ihtiyacı duyulan projeler konusunda
aşağıda belirtilen alanları da içeren detaylı bir listeyi Türk tarafına tevdi
etmiştir:
- Çift katlı mukavva
- Fiberglas
- Granitten karolar
- Tasnif ve paketleme.
Türk tarafı sözkonusu projeleri ilgili kuruluş ve firmaları tarafından
değerlendirilmek üzere not etmiştir.
6) İran tarafı su ve elektrik projelerinin gerçekleştirilmesi ve
iyileştirilmesi alanında iki ülkenin ilgili firmaları arasında olabilecek
işbirliği imkanlarını vurgulayarak, Türk tarafından bu alandaki işbirliği
olanaklarını araştırmasını talep etmiştir.
7) İran tarafı, tekstil, kimyasallar, gıda ve kağıt gibi sanayilerde
kullanılmak üzere Türkiye'den yapılan hammadde ithalatını gözönünde
bulundurarak, Türk tarafından dekoratif taşlar, ayakkabı sanayi, polipropilen
çantalar, meyve suyu ve konsantreleri, sabunlar vb. gibi alanlarda İran'ın
sanayi kapasitesinin kullanımı imkanlarının araştırılmasını talep etmiştir.
8) Taraflar, 21 Aralık 1996 tarihli Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunması Anlaşması ve 12 Ağustos 1996 tarihli Çifte Vergilendirmeyi Önleme
Anlaşmasının ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesindeki önemini
vurgulayarak, sözkonusu anlaşmaların kısa sürede onaylanması için her türlü
önlemi almayı kararlaştırmışlardır.
C) TARIM VE ORMANCILIK ALANINDA İŞBİRLİĞİ
Taraflar, kırsal çevrenin geliştirilmesi ve doğal kaynakların korunması,
tarımsal üretimin arttırılması için uygun koşulların oluşturulması suretiyle
tarım, ormancılık ve çevre alanlarında iki ülke arasındaki mevcut işbirliği
imkanlarını genişletmeyi kararlaştırmışlardır.
2) Taraflar, aşağıdaki alanlarda işbirliğine gitmeyi kararlaştırmışlardır:
- İki ülke arasında başta şap hastalığı olmak üzere, önemli salgın ve
paraziter hastalıkların kontrol ve eradikasyonu için işbirliği,
- Sınırın her iki tarafında 50 km derinlikteki sahada sığır vebası ve şap
hastalıkları aşılamasının aynı anda yapılması,
- "Sarı pas" ve "süne" hastalıkları ile ilgili ortak projeler yürütülmesi,
- İki ülkenin özel tohumculuk kuruluşları arasında çeşitli tohumlukların
üretimi ile ilgili işbirliğine gidilmesi,
- Zirai makina ve ekipman imalatında işbirliği yapılması.
3) Taraflar, zeytin yetiştiriciliği alanında uzman ve bilgi teati
edilmesini kararlaştırmışlardır.
4) Taraflar balıkçılık alanında eğitim kursları düzenlenmesi ve uzman ve
bilgi teatisinde bulunulması hususunda mutabık kalmışlardır.
5) Taraflar, hayvan hastalıklarının kontrolü ve sınır bölgelerindeki
kontrolsüz hayvan geçişlerinin önlenmesi amacıyla, sınır şeridinde hastalıktan
ari bir bölge oluşturulması ve sınır bölgelerindeki hayvanlarda kulak
numaraları ve kodlu kulak plakaları kullanılması konularında, diplomatik
kanallardan belirlenecek bir tarihte Tahran'da, iki ülkenin veteriner
teşkilatı yetkililerinin biraraya geleceği bir toplantı düzenlenmesini
kararlaştırmışlardır.
6) Taraflar, ormancılık, çayır-mera ve çölleşmenin önlenmesi konularında
uzman ve döküman mübadelesi ile her iki ülkede düzenlenecek toplantı ve
sempozyumlarla ilgili birbirlerine bilgi vermeyi kararlaştırmışlardır.
D) İNŞAAT VE MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ
Taraflar, inşaat ve müteahhitlik hizmetleri alanlarındaki mevcut
potansiyelleri ve uluslararası düzeydeki tecrübeleri hakkında birbirlerine
bilgi vermişlerdir.
Taraflar, tekno-mühendislik ve müteahhitlik hizmetleri ihracı konularında
iki ülke arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Bu meyanda, muhtelif üretim ve altyapı projelerindeki İran'ın tasarım,tedarik,
uygulama ve yönetim imkan ve yeteneğini içeren bir liste Türk tarafına
sunulmuştur. Taraflar, uluslararası piyasalarda faaliyet gösteren teknik
hizmetler, mühendislik, sınai, mali ve yatırımcı firma ve kuruluşlarını,
uluslararası ihale ve pazarlama faaliyetlerine ortaklaşa katılmalarının
yanısıra diğer ülkelerdeki bu tür projelerin yönetimi, uygulanması, finansmanı
ve malzeme temini konularında teşvik etmeyi kararlaştırmışlardır.
Taraflar, Karma Ekonomik Komisyonu 15. Dönem Toplantısının, 1999
yılında, diplomatik kanallardan üzerinde mutabık kalınacak bir tarihte
Ankara'da yapılmasını kararlaştırmışlardır.
10 Haziran 1998 (20 Khordad 1377) tarihinde Tahran'da Türkçe, Farsça
ve İngilizce iki orijinal nüsha olarak hazırlanmış ve imzalanmıştır.
Anlaşmazlık halinde İngilizce nüsha geçerli olacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA
RIFAT SERDAROĞLU
DEVLET BAKANI
İRAN İSLAM CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA
MAHMOUD HOJJATI
YOL VE ULAŞTIRMA BAKANI
EK I
TÜRK HEYETİ LİSTESİ
Rıfat SERDAROĞLU
Devlet Bakanı ve Karma Ekonomik
Komisyonu Eşbaşkanı
Üstün GÜVEN
Dış Ticaret Müsteşar Yardımcısı,
(Teknik Heyet Başkanı)
Mehmet N. EZEN
Büyükelçi, Dışişleri Bakanlığı
İkili Ekonomik İşler Genel Müdürü
İzzet Fehmi GÜNEŞ Dış Ticaret Müsteşarlığı
Anlaşmalar Genel Müdür Yardımcısı
Cihat ANCIN
Gümrük Müsteşarlığı
Anlaşmalar Genel Müdür Yardımcısı
Osman ASLAN
Türk EXİMBANK Genel Müdür Yardımcısı
Altay KAPTANOĞLU
TPAO, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
Genel Müdür Yardımcısı
Funda TEZOK
Dışişleri Bakanlığı
Daire Başkanı
Metin KATI
Ulaştırma Bakanlığı
Dışilişkiler Dairesi Başkanı
Şevket ILGAÇ
Dış Ticaret Müsteşarlığı
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
Daire Başkanı
Serhat GÖK
Dış Ticaret Müsteşarlığı
İhracat Genel Müdürlüğü
Daire Başkanı
Yavuz ERKUT
TÜPRAŞ Genel Müdürlüğü
Daire Başkanı
EK II
İRAN HEYETİ LİSTESİ
Sayın Mahmoud Hojjati
: Yol ve Ulaştırma Bakanı
H.E. Seyed Masih Moemeni: Yol ve Ulaştırma Bakan Yardımcısı
Dr. Mohammad Azizi
: Yol ve Ulaştırma Bakanlığı Uluslararası İşler
Genel Müdürü
Yahyavi
: Gümrük İdaresi Başkan Yardımcısı
Hosseini
: Ticaret Bakanlığı Asya Pasifik Genel Müdürü
E. Gholami
: Transit ve Uluslararası İşler Genel Müdürü
M.A. Tabatabai
: Dışişleri Bakanlığı Karma Ekonomik Komisyon
Genel Müdür Yardımcısı
Seyed A. Rezvani
: Dışişleri Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı
Ahmadi
: İran İ.C. Ankara Büyükelçiliği Ekonomi Müşaviri
Fazlolahi
: Onarım Seferberliği Bakanlığı Genel Müdürü
Rad
: NIOC temsilcisi
Mojarrad
: İran Gaz Kuruluşu temsilcisi
Korestanchi
: Sanayi Bakanlığı temsilcisi
Monshizadeh
: İhracatı Geliştirme Bankası Temsilcisi
Homayoun
: Tarım Bakanlığı temsilcisi
Khojasteh
: Kooperatifler Bakanlığı temsilcisi
Karimi
: Ticaret, Sanayi ve Madenler Odası temsilcisi
Seyed M. Hakim Khalili : Uluslararası taşımacılık uzmanı
S. Avayedi
: Yol ve Ulaştırma Bakanlığı Uzmanı
Sh. Salimi
: Yol ve Ulaştırma Bakanlığı Uzmanı
D. Saleh Pour
: Uluslararası taşımacılık uzmanı
A. Mahmoudi Sarai
: Nakliyeciler Derneği Uzmanı
Memorandum of Understanding
of the 14TH Session
of the Joint Economic Commission
Between
the Republic of Turkey
and
the Islamic Republic of Iran
Upon the invitation of H.E. Mahmoud Hojjati, Minister of Roads and
Transportation of the Islamic Republic of Iran, H.E. Rıfat Serdaroğlu,
Minister of State of the Republic of Turkey as the head of a high ranking
ecenomic delegation visited the Islamic Republic of Iran from 7th to 11th June
1998, corresponding to 17 - 21 Khordad 1377.
H.E. Rıfat Serdaroğlu, Minister of State, during his stay in the Islamic
Republic of Iran was received by H.E. Seyed Mohammad Khatami, the President
of the Islamic Republic of Iran; and, had meetings with H.E. Zanghaneh, the
Petroleum Minister, H.E. Shafeie, the Industries Minister and H.E. Dr. Namazi,
the Economic Affairs and Finance Minister.
The members of the two delegations are listed in Annex I and II
respectively.
Having detailed discussions and reviewing the previous agreements in a
friendly atmosphere H.E. Rıfat Serdaroğlu, the Minister of State and the
Turkish Chairman of Joint Economic Commission and H.E. Mahmoud Hojjati, the
Iranian Chairman of Joint Economic Commission reached the following
agreements:
I. TRADE AND BANKING, TRANSPORTATION, CUSTOMS
A) TRADE AND BANKING
1) Both sides reviewed the commercial relations between the two
countries since the 13th Session of the Joint Economic Commission and noted
that the current volume of trade did not meet the expectations of the two
sides and was far below rellecting the economic potentials of the two
countries.
The two sides agreed on the necessity of exerting every possible effort to
increase and diversify the bilateral trade between the two countries on a
balanced basis.
Both sides, referring to the Program of Action for Development of
Bilateral Trade between the Republic of Turkey and the Islamic Republic of
Iran that had been signed as an integral part of the MOU of the 13th Session
of the Joint Economic Commission, agreed to finalize a similar program of
action for 1999 in the period of two months after signing this MOU.
2) The Turkish side informed that the ratification procedure for the Trade
Agreement between Turkey and the Islamic Republic of Iran signed on 21
December 1996 was completed in June 1997. The Iranian side agreed to ratify
the said Agreement as soon as possible.
3) Both sides stressed the importance of exchanging trade delegations and
economic missions, organising seminar and conferences as well as participating
in trade fairs and exhibitions organised in both countries.
In this context, they agreed to encourage their firms and organisations to
participate in Tehran International Fair and İzmir International Fair
respectively.
In order to encourage the promotion of trade activities between the two
countries, the two sides also agreed to organise solo trade fairs in the
coming years.
4) Both sides expressed their satisfaction regarding settlement of the
pending due amount in favour of Turk Eximbank and Turkish exporters.
5) The Turkish side informed the Iranian side that Turk Eximbank has
resumed its short term export credit insurance facility as of March 1998 for
exportations to Iran.
6) The Iranian side expressed its interest in receiving refinancing
facility mentioned in the Protocol dated 10 April 1997.
In return, the Turkish side submitted a draft agreement for establishing a
mutual short term insurance line to cover both commercial and political risks
for commercial transactions.
Both sides agreed to continue their contacts and discussions with a view
to find a workable and practical way of cooperation on the subject matter. In
this context, Export Guarantee Fund of Iran and Turk Eximbank were ordered to
establish their bilateral cooperation for the exchange of information and
experience.
7) Both sides expressed the importance of cooperation between their
National Agencies of Islamic Development Bank (IDB), namely Turk Eximbank
and Export Development Bank of Iran under the lines and facilities of IDB to
enhance trade exchange between the two countries. Meanwhile, they agreed to
seek opportunities of cooperation in the third countries in financing joint
projects.
8) Taking into consideration the importance of providing direct and
regular contacts between the firms, companies and businessmen of the two
countries within an institutional context, both sides agreed to expedite
reciprocally the process for the establishment of the Joint Chamber of
Commerce between the Iran Chamber of Commerce, Industries and Mines and the
Turkish Union of Chambers (TOBB).
9) The Iranian side informed the Turkish side about the Chamber of
Cooperatives established in the Islamic Republic of Iran recently and stressed
its interest in cooperating with the relevant organisations in Turkey. In this
respect, the Turkish side extended an invitation to the Chamber of
Cooperatives to organise a fact-finding mission to Turkey at a date to be
mutually agreed on. The Iranian side agreed to arrange this visit.
Border Trade
Both sides reviewed the development in border trade between the two
countries within the framework of the objectives and measures set out in the
previous meetings of Joint Economic Commission and in accordance with their
respective laws, rules and regulations.
Both sides agreed to maintain such activities on a balanced and mutually
beneficial basis.
They also agreed to hold the first meeting of the Joint Border Trade
Committee in Ankara in the second half of 1998 in order to examine the ways
and means for smooth and efficient conduct as well as to establish a sound and
regular mechanism for exchange of information in this field.
B) TRANSPORTATION AND CUSTOMS
Both sides confirmed the importance of transportation in promoting their
bilateral economic and commercial relations. With this in mind, they agreed to
develop their relations in this field on a mutually advantageous basis.
Both sides expressed their satisfaction over the effective work of the
Technical Transport Experts Meeting held in Tehran between 30 May - 1 June
1998; and agreed to take necessary measures on various issues including
certain charges, improvement of infrastructural facilities at border points,
close and harmonised cooperation between respective customs authorities to
facilitate border passages for proper implementation and further expansion of their
transport relations. They also agreed to inform each other about the progress
achieved in this respect by the Joint Ministerial Transport Commission Meeting
to take place in Ankara between 7 - 9 July 1998.
The Turkish side extended an official invitation to the Iranian side for
organising a meeting between the customs authorities of the two countries in
Ankara. This proposal was welcomed by the Iranian side.
Both sides also agreed to improve their cooperation in railway and air
transportation.
II- ENERGY, INDUSTRIAL, AGRICULTURAL AND TECHNICAL COOPERATION
A) ENERGY
1) Crude Oil
Both sides expressed their satisfaction on the implementation of the
existing crude oil contract between Turkish Petroleum Refineries Co. (TUPRAS)
and National Iranian Oil Company (NIOC).
2) Natural Gas
Both sides noted with satisfaction the sales and purchase contract of
natural gas signed between the Republic of Turkey and the Islamic Republic of
Iran. Furthermore, they stated their interest to initiate
technical-engineering cooperation through regular contacts and visits in the
areas of treatment, transmission and supply of gas.
3) Electricity
1) Both sides expressed their contentment regarding the transfer of
electricity from Islamic Republic of Iran to Turkey under the present
contract. They also stated that expansion of Bazargan substation to increase
the capacity of power transfers is under consideration by the relevant
organizations of both countries.
2) Both sides expressed their willingness for 400 kV interconnection of
their power systems. Both sides stated their readiness to take necessary steps
towards the construction of the transmission lines in their territories.
B) INDUSTRIAL COOPERATION
1) Taking into account the expeditious development of small and medium
sized industries in both countries and their considerable contribution to the
economic and industrial development of their countries, KOSGEB (The Small
and Medium Sized Enterprises Development Organisation of Turkey) from
Turkish side announced its willingness to cooperate in the following fields:
- Exchange of trade missions and organisation of meetings in the two
countries with the participation of the firms and companies operating in the
fields of automotive spare parts, industrial machinery, packing materials and
machinery, electrical household goods, electrical and electronic devices,
- Encouraging the commercial and technical cooperation between the two
countries through the exchange of information on production methods and
modernization, technical and managerial consultancy, transfer of technology
and marketing,
- Joint utilisation of KOSGEB network system in order to establish online
communication between the counterparts from both countries.
The Iranian side took note to explore the cooperation possibilites in
these fields.
2) Both sides expressed their interest in establishing a wide scope of
cooperation in the field of automotive spare parts industry. They also agreed
to encourage their relevant organisations in order to contact each other and
exchange information on possibilities of trade and joint-ventures in this
field.
In this context, the Turkish side extended the invitation of TAYSAD
(Association of Automotive Spare Parts Industry of Turkey) to the Iranian side
for organising a trade mission to Turkey, with the participation of the
relevant organisations in Iran in the second half of 1998.
The Iranian side welcomed this invitation and agreed to convey it to
SAZEH GOSTAR, SAPCO and other relevant organisations in Iran.
Also to further promote the existing cooperation, the Iranian side
extended its invitation on behalf of SAPCO and SAZEH GOSTAR CO. to TAYSAD to
organise a mission to Tehran in the first half of 1999.
3) Both sides expressed their readiness to encourage their industrial and
investing institutions and firms to participate in implementing productive and
feasible projects in the two countries. It was agreed that each side shall
present a list of such projects suitable for foreign investments through
diplomatic channels. They shall also announce and introduce the said
investment projects to their investors and encourage them to invest to those
projects.
4) Both sides determined the following sectors as promising areas of
cooperation for trade exchanges, reciprocal investments and joint ventures in
the field of industry:
- Automotive industry
- Construction materials and equipment
- Paper industry
- Textiles industry
- Food industry
- Asphalt mixing plants
- Pharmaceuticals and chemicals
5) The Iranian side submitted to the Turkish side a detailed list of
projects for foreign investment including below mentioned fields:
- Duplex card board,
- Fiber glass,
- Granite tile,
- Sorting and packing.
The Turkish side took note of the projects for consideration by relevant
organisations and companies.
6) The Iranian side stressed the cooperation opportunities between the
related companies of the two countries in the field of realisation and
maintenance of water and electricity projects and requested the Turkish side
to explore the cooperation possibilities in this field.
7) The Iranian side considering the imports of raw material from Turkey
for use in industry like textiles, chemicals, food and paper, requested from
the Turkish side to study the possibilities of using the Iranian industry
capacities like decorative stones, shoe industry, polypropylene bags, fruit
juice and concentrates, soaps etc.
8) Both sides, emphasizing the importance of the Agreement on
Reciprocal Promotion and Protection of Investments dated 21 December 1996
and the Agreement on Avoidance of Double Taxation dated 12 August 1996 in
promoting economic and commercial relations; agreed to take every measure for
the early ratification of the said Agreements.
C) COOPERATION IN AGRICULTURE AND FORESTRY
1) Both sides agreed to expand the existing scope of cooperation between
their countries in the fields of agriculture, forestry and environment with a
view to provide favourable conditions for increasing the agricultural
production, improving the rural environment and preserving the natural
resources of their countries.
2) Both sides agreed to cooperate in the following fields:
- Cooperation between the two countries in order to eradicate and control
important parasitic and epizootic diseases especially "foot and mouth"
disease,
- Vaccination for "rinderpest" and "foot and mouth" diseases up to 50
kilometers depth of the border at both sides simultaneously,
- Implementation of joint projects in the fields of yellow rust and
sunpest diseases,
- Cooperation between the private seed organisations of both countries
for producing various seeds,
- Cooperation on agricultural machinery and equipment manufacturing.
3) Both sides agreed to exchange experts and information on olive planting
techniques.
4) Both sides agreed on organising training courses, exchange of experts
and information in the field of fisheries.
5) Both sides agreed to hold a meeting with the participation of
veterinary organisations of both countries for establishing a disease-free
zone with the purpose of regular control of animal diseases, preventing
uncontrolled animal passage through the frontier and to make use of ear
numbers and coded ear plates for the animals at the frontiers. This meeting
will take place in Tehran at a date to be mutually agreed upon through
diplomatic channels.
6) Both sides agreed to exchange experts, documents, experience and to
inform each other on the symposiums and meetings to be held in both countries
in the field of forestry, rangelands and desertification.
D) CONSTRUCTION AND CONTRACTING SERVICES
Both sides briefed each other on their international experience and
potentialities concerning the construction and contracting services.
The parties emphasized the nocessity of expanding cooperation between
the two countries with respect to export of techno-engineering and contractual
services, In this connection, the Turkish side was provided with a list of the
Iranian side's capabilities and abilities for desingning, supplying,
implementing and managing different productive and infrastructural projects.
Both sides agreed to encourage their technical, engineering, contractual,
industrial, financial and investment companies and institutions, operating in
international markets to jointly participate in marketing and international
bidding as well as supplying, financing, implementing and managing the said
projects in other countries.
The two sides agreed to hold the 15th Session of the Joint Economic
Commission in Ankara in 1999, at a date to be mutually agreed upon through
diplomatic channels.
Done and signed in Tehran, on June 10, 1998, corresponding to 20 Khordad
1377 in two originals in Turkish, Persian and English. In case of divergency,
English text shall prevail.
FOR THE GOVERNMENT OF THE
REPUBLIC OF TURKEY
RIFAT SERDAROĞLU
MINISTER OF STATE
FOR THE GOVERNMENT OF THE
ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN
MAHMOUD HOJJATI
MINISTER OF ROADS AND
TRANSPORTATION
ANNEX I
LIST OF THE TURKISH DELEGATION
Rıfat SERDAROĞLU
Minister of State (Head of Delegation)
Üstün GÜVEN
Deputy Undersecretary, Undersecretariat
of Foreign Trade (Head of Technical
Delegation)
Mehmet N. EZEN
Ambassador, Director General for Bileteral
Economic Affairs, Ministry of Foreign
Affairs
İzzet Fehmi GÜNEŞ Deputy General Director of Agreements,
Undersecretariat of Foreign Trade
Cihat ANCIN
Deputy General Director of Customs,
Undersecretariat of Customs
Osman ASLAN
Deputy General Director, Export Credit
Bank of Turkey
Altay KAPTANOĞLU
Deputy General Director of Turkish
Petroleum Company (TPAO)
Funda TEZOK
Head of Department, Ministry of Foreign
Affairs
Metin KATI
Head of Department, Ministry of
Transportation
Şevket ILGAÇ
Head of Department, Undersecretariat of
Foreign Trade General Directorate of
Agreements
Serhat GÖK
Head of Department, Undersecretariat of
Foreign Trade General Directorate of
Export
Yavuz ERKUT
Head of Department, Turkish Petroleum
Rafineries Inc.
ANNEX II
LIST OF THE IRANIAN DELEGATION
H.E. Mahmoud Hojjati
: Minister of Roads and Transportation
H.E. Seyed Masih Moemeni : Deputy Minister of MRTR for Transport Economic
Mr. Dr. Mohammad Azizi
: Director General for International Affairs,
Ministry of Roads and Transportation
Mr. Yahyavi
: Deputy Head of Customs Organization
Mr. Hosseini
: Director General for Asia and Pacific,
Ministry of Commerce
Mr. E. Gholami
: Director General for Transit and International
Affairs
Mr. M.A. Tabatabai
: Director for Deputy of Joint Economic
Commission, Ministry of Foreign Affairs
Mr. Seyed A. Rezvani
: Deputy Director, Ministry of Foreign Affairs
Mr. Ahmadi
: Economic Counsellor of I. R. of Iran Embassy Ankara
Mr. Fazlolahi
: Director General, Ministry of Jihad Sazandeghi
Mr. Rad
: Representatives of NIOC
Mr. Mojarrad
: Representative of Gas Company
Mr. Korestanchi
: Representative of Ministry of Industry
Mr. Monshizadeh
: Representative of Export Development Bank
Mr. Homayoun
: Representative of Ministry of Agriculture
Mr. Khojasteh
: Representative of Ministry of Cooperative
Mr. Karimi
: Representative of Chamber of Commerce
Mr. Seyed M. Hakim Khalili: International Transport Expert
Mrs. S. Avayedi
: Expert, Ministry of Roads and Transportation
Miss. Sh. Salimi
: Expert, Ministry of Roads and Transportation
Mr. D. Saleh Pour
Mr. A. Mahmoudi Sarai
: International Transport Expert
: Expert, Association of Transporters