Mimari Proje Çizim ve Sunuş Standartları

Transkript

Mimarlar Odası – Mimari Proje Çizim ve Sunuş Standartları
MİMARİ PROJE ÇİZİM VE SUNUŞ STANDARTLARI
MIMAR, mesleğini uygularken, çalışmalarında tasarımını çizili belgeler ile bu belgeleri destekleyen yazılı dokümanla ifade eder. Tasarladığı
binanın eksiksiz ve kusursuz uygulanmasını sağlamak için çizili ve yazılı olarak oluşturduğu belgeleri uygulama sürecinde de geliştirebilir. Bu çizili
ve yazılı belgeler MİMAR'ın tasarımını asgari olarak ifade etme araçlarıdır. Mimar tasarımını ifade etmek için var olan ve gelecekte de
geliştirilecek başka araç ve yöntemleri kullanabilir.
MİMAR tarafından kullanılan bu araçların aynı norm ve standartlarda olması, hem mimardan hizmet bekleyenlerin onu daha kolay kavramalarına
ve ortaya koyduğu tasarımı daha iyi algılamalarına ve dolayısıyla mimara karşı yükümlülüklerinde doğru olarak yerine getirmelerine olanak sağlar,
hem de mimarın bu hizmetlerine onay verenlerin işlerini kolaylaştırır ve mimarlar arasında dil birliğini sağlar.
MİMAR'ın hizmetlerini tam ve mükemmel olarak sunması esastır. Bu esasa uygun olarak MiMAR'ın çalışmalarını ifade ettiği belgelerde aranacak
asgari koşullar bu "STANDART" ile belirlenmiştir.
1.
BELGELERIN ÇOĞALTILMASI VE SUNULMASI :
MIMAR, hazırladığı çizili ve yazılı belgeleri özenle düzenler ve düzgün, dayanıklı ve içindekilerin yıpranmasını ve dağılmasını önleyecek dosyalar
içerisinde ve mimar uygun görürse dijital ( sayısal) kayıt araçları ile İŞVEREN/İŞSAHİBİ'ne sunar.
1.1- MİMAR'ın hazırladığı yazılı ve çizili belgelerinin çoğaltılması: MİMAR, hazırladığı çizili ve yazılı belgeleri en az;
A
A-1
A-2
: Hazırlık ve teklif çalışmaları aşamasında:
: Hazırlık etütleri raporunu
: Mimarlık hizmetleri sözleşmesini
2 nüsha
3 nüsha
A-3
: Fikir projesi belgelerini
2 nüsha
B
: Ön proje belgelerini:
2 nüsha
C
: Kesin proje belgelerini
2 nüsha
D
: Uygulama projeleri çalışmaları aşamasında:
D-1 : Uygulama projesi belgelerini
D-2 : Sistem ve montaj detayı belgelerini
4 nüsha
4 nüsha
D-3
D-4
D-5
: İmalat detayları belgelerini
: Teknik şartname belgelerini
: Metraj- Keşif- Maliyet analizi belgelerini
E
EE-2
: İhale aşamasında
: İhale dosyası belgelerini
: İhale yapılması belgelerini
F
F-1
F1.1
F1.2
F-2
: Uygulama denetimi aşamasında
: Mesleki kontrolluk talimat belgelerini
: Yapıldı projelerini
: Kesin hesapları
: Mimari feni mesuliyet talimat belgelerini
3 nüsha
G
: Kabul ve teslim aşamasındaki belgeleri
3 nüsha
4 nüsha
3 nüsha
3 nüsha
2 nüsha
3 nüsha
2 nüsha
3 nüsha
olarak çoğaltarak İŞVEREN/İŞSAHİBİ`ne teslim etmek yükümlülüğündedir.
1.2- Belgelerin daha fazla sayıda çoğaltılması: İŞVEREN/İŞ SAHİBİ, herhangi bir nedenle MİMAR'dan yükümlü olduğu nüshadan fazla
çoğaltma isterse, bunun karşılığı bedeli ödemesi durumunda, MİMAR bu belgeleri çoğaltarak İŞVEREN/İŞSAHİBİ'ne teslim etmek zorundadır.
1.3- MIMAR, hazırladığı çoğalttığı belgeleri düzgün ve dayanıklı dosyalar içerisinde teslim eder.
Sunuş dosyaları, kapağında, sırtlığında ve üzerinde;
•
•
•
•
İşin (projenin) ismi
Proje numarası
İŞVEREN/İŞSAHİBİ'nin ismi ve adresi
MİMAR'ın ismi ve adresi
belirtilmelidir.
2.
PAFTA BOYUTLARI :
Mesleki denetim için Mimarlar Odası’na verilen projeler ve yazılı belgelerin tümü A – 4 normuna uygun katlanabilir pafta düzenine sahip olacaktır.
3. PROJENİN SUNUŞ ESASLARI : Proje sunuluşunda çizili belgeler aşağıdaki şekilde sıralanır.
1. Genel bilgi paftaları
1-1: Proje başlığı, (Birinci sahife olarak) Proje Başlığında şu bilgiler yer alır;
(bkz. Örnek no:1)
- İşin İsmi
- Mimarın veya mimarlık bürosunun, ortaklığının şirketinin;
İsmi Soyadı,
Ünvanı,
Sicil no’su,
Büro Tescil Belge (BTB) no'su
Adresi
Vergi dairesi ve vergi no’su
- İŞVEREN/İŞSAHİBİ'nin
1
İsmi Soyadı,
Ünvanı,
Adresi,
Vergi dairesi ve vergi no’su
- Proje bedelini hesaplamaya ilişkin bilgiler,
İnşaat alanı
İnşaat türü
Kullanma amacı
2
m maliyet bedeli
Yapı yaklaşık maliyeti ,
Yapı sınıfı
Mimari hizmet sınıfı
Zorluk kriterleri katsayısı
Şube tarife katsayısı
-
İş numarası,
M harfi, (Mimari proje çizimi olduğunu belirlemek üzere)
Copyright bilgileri, (Mimarın izni olmadan çoğaltılamayacağı)
Ortak müellif olan mimarların bilgileri ve imzaları,
Müellif mimara ait bilgiler ve tadilat iznine dair olur imzası,
Müellifi belli olmayan yapılara ait İŞVEREN/İŞSAHİBİ'nin verdiği taahhütname noter onay tarih ve no’su,
Mimarlar Odası onay bölümü
1-2: Onay başlığı (ikinci sahife olarak)
Projenin başında Belediye ya da ilgili kuruluşu ve Yapı denetim firmasının onayı için düzenlenir.
1-3: Numerotaj krokisi
2- Vaziyet planı
Bu. paftada, belirtilen standartlara uygun ve üzerinde gerekli bilgileri içeren vaziyet planı yer alır.
3- Yerleşim planı
Bu paftada,belirtilen standartlara uygun ve üzerinde gerekli bilgileri içeren yerleşim planı ve aynı ölçekte kesitler yer alır.
4- Planlar (en alt kattan en üst kata doğru)
5-Kesitler (A-A Kesiti, B-B Kesiti,. n-n Kesiti olarak)
6- Cepheler (ön cephe, arka cephe ve yan cepheler)
7- Sistem Detayları (Proje dizinine girmesi isteniyorsa)
8- Mahal listesi Mahal listeleri her paftanın uygun bir yerinde veya ayrı paftada/ paftalarda yer alır.
9- Otopark hesabı
10- Teknik Bilgiler (Isı yalıtım hesapları ve detayları, yangın sınıfları ve dayanım bilgileri, şantiye tabelası, şantiye koruma iskele ve perdesi vb.)
11- Gerekli diğer proje ve belgeler: Yangın tahliye projesi vb…
4- PAFTA BAŞLIĞI :
Pafta başlığında şu bilgiler yer alır:
-
Mimarın ismi soyadı, ünvanı, sicil no’su, BTB no’su, adresi
İşin ismi
Proje numarası
Pafta adı
Çizim ölçeği
Çizim tarihi
Pafta nosu
Blok no
Tasarlayanın adı
Çizenin adı
Paftayı kontrol edenin adı
M harfi (Mimari proje çizimi olduğunu belirlemek üzere)
5- PAFTA DÜZENİ :
Pafta düzeni aşağıdaki şekilde yapılır.
-
"Pafta başlığı" paftanın sağ alt köşesinde yer alır.
Hakim rüzgar, manzara ve Kuzey yönü aynı yerde toplu olarak, paftanın sağ üst köşesinde gösterilir.
Pafta revizyon bilgileri pafta başlığının üzerine, aşağıdan yukarıya doğru yazılır. Revizyon notlarında şu bilgiler yer alır.
Revizyon sıra numarası
Revizyon açıklaması
Revizyon tarihi
Revizyonu yapanın imzası
-
Pafta üzerindeki çizimle ilgili açıklayıcı bilgiler verilecekse, bu bilgiler paftanın sağ tarafına, Başlık + Revizyon notları üzerinde yer alır.
Planlar paftaları üzerinde aynı bakış yönünde yer alır.
6- PROJEYE NUMARA VERİLMESİ:
•
Mimar her yaptığı işe ve hazırladığı projeye bir numara vermelidir.
Mimarın hazırladığı çizili ve yazılı belgeler ile yazışmalarının aynı işe ait olanları mutlaka o işin /projenin numarasını taşımalıdır.
7- PAFTALARA NUMARA VERILMESI
1- Paftalar ya da diğer çizili ve yazılı belgeler numaralanırken iş aşamaları belirtilmelidir.
İş aşamalarının pafta numaralarında kullanılacak kısaltılmış şekilleri şöyledir;
Fikir projesi
: FP
Ön proje
: ÖP
Kesin proje
: KP
Uygulama projesi
: UP
Sistem detayı
: SD
İmalat detayı
: ID
Keşif- Metraj
: KM
İhale dosyası
: IH
Mesleki kontrollük
: MK
2
Kabul teslim
: TM
2- Paftalar aşağıdaki şekilde numaralanır :
Fikir projesi iş aş.
: FP-01, FP-02, ....FP-n
Ön proje iş aş.
: ÖP-01, ÖP-02, ...ÖP-n
Kesin proje iş aş.
: KP-01, KP-02, ...KP-n
Uygulama projesi
iş aşaması
: UP-01, UP-02, ....UP-n
Sistem detayları iş aşamasında paftalara numara verilirken “Yapı bölümleri ve yapı elemanlarına göre gruplarına” yapılır ve grup harfi ilave edilir.
SD-A-01,
SD-B-01,
SD-Z-01,
SD-A-02,........ SD-A-n
SD-B-02, ........SD-B-n
SD-Z-02, ........SD-Z-n
İmalat detayları iş aşamasında sistem detaylarındaki prensip uygulanır.
ID-A-01, ID-A-02, ............ID-A-n
ID-B-01, ID-B-02, .............ID-B-n
ID-Z-01, ID-Z-02, .............ID-Z-n
3- Proje ayrı ayrı bloklardan oluşuyorsa Blok numarası ya da harfi paftanın adına ve bunun için ayrılmış yere yazılır. Pafta numarasına blok
numara ya da harfi verilmez. Bina tek bir blok ise blok numarası ya da harfi verilmez.
8- YAPI BÖLÜMLERİ VE YAPI ELEMANLARINA GÖRE GRUPLAMA :
MİMAR'ın tasarladığı binayı çizimleri ile en anlaşılır şekilde ifade etmesi gerekir.
Tasarladığı binayı bölümlerine (Temeller, karkas, çatı vb.) ya da yapı elemanlarına (Kapı, pencere, sağlık donatımı vb.) göre ayırarak tanımlaması
projesini kolay anlaşılabilir olmasını ve kolay bulunup, tasnif edilmesini sağlayacaktır.
Bu kodlama, uluslararası Sbf sisteminden yararlanılarak Y.A.E. (Yapı Araştırma Enstitüsü-TÜBITAK) tarafından hazırlanmış ve kabul edilmiş bir
sistemdir.
A
B
C
Ç
D
E
F
G
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
T
U
Ü
V
Y
Z
: Alt yapı-çevre düzenleme
: Temeller
: Strüktür, karkas
: Çatı konstüksiyonu
: Döşemeler, merdivenler, rampalar
: Dış ve iç duvarlar
: Duvar dış kaplamaları
: İç duvar kaplamaları
: Döşeme ve merdiven kaplamaları
: Tavan kaplamaları- Asma tavanları
: Yalıtımlar, (su, ısı, ses)
: Çatı örtüleri
: Kapılar
: Pencereler
: Parmaklık- Korkuluklar
: Stor, panjur, kepenk, güneş kırıcıları
: Çatıda açıklıklar, çatı fenerleri
: Bacalar
: (Boş)
:Sağlık donatım,pis-temiz su,çöp,atık-gaz
: Isıtma, havalandırma
: Soğutma- iklimlendirme
: Elektrik donatımı
: Mekanik ulaşım (asansör, monşarj, yürüyen merdiven)
: Döşeme (sabit tefriş, mobilya)
: Hareketli tefriş
: Prefabrikasyon (ön yapımlı yapı elemanları)
9- PROJELERDE KULLANILACAK ÖLÇEKLER :
MİMAR projelerini düzenlerken aşağıdaki ölçeklerden birisini kullanır. Projesinin tereddüt uyandırmayacak şekilde kolay anlaşılmasını sağlayacak
ölçeği MİMAR kendisi seçer. Projenin plan kesit ve görünüşlerinin; anlaşılma kolaylığı sağlaması bakımından, aynı ölçekte olması tercih
edilmelidir.
Aşağıda projenin iyi ifade edilebilmesi için plan ve projelerde kullanılan ölçekler verilmiştir. Koyu yazılı olanlar en çok kullanılan ölçeklerdir.
Vaziyet Planları:
Yerleşim Planları:
Fikir Projeleri:
Ön projeler:
Uygulama Projeleri:1/100
Sistem Detayları:
İmalat Detayları:
1/2000
1/1000
1/500
1/200
1/50
1/20
1/5
1/1000
1/500
1/200
1/100
1/500
1/200
1/10
1/2
1/5
1/1
1/50
•
Vaziyet planları: Tasarlanan binanın üzerinde inşa edileceği imar parselinde ya da imar adasındaki konumunu ve imar parselinin çevresine
ait bilgileri içeren bu belge genellikle 1/1000 ölçeğinde imar planı paftalarından yararlanılarak çizilir. Projenin büyüklüğüne ve elde edilen bilgi
paftalarının ölçeğine göre 1/2000 ve 1/500 ölçekleri kullanılabilir.
•
Yerleşim planları: Tasarlanan binanın üzerinde inşa edileceği imar parselinde ya da imar adasındaki konumunu ölçülü ve koordinatlı olarak
gösteren bu belge genellikle 1/200 ölçeğinde çizilir. Projenin büyüklüğüne ve elde edilen bilgi paftalarının ölçeğine göre 1/100 ve 1/500
ölçekleri kullanılabilir.
•
Fikir projeleri: Bir binanın fikir projeleri genellikle 1/200 ölçeğinde çizilir. Ancak, MIMAR isterse 1/100 ya da 1/50 ölçeklerini ya da diğer
3
uygun gördüğü ölçeği kullanabilir.
•
Ön projeler: Bir binanın ön projeleri genellikle 1/100 ölçeğinde çizilir. Ancak, içerdiği bilgiler ve çizim tekniği aynı kalmak koşulu ile MİMAR
1/200 ya da 1/50 ölçeklerini ya da diğer uygun gördüğü ölçeği kullanabilir.
•
Kesin projeler: Bir binanın kesin projeleri genellikle 1/100 ölçeğinde çizilir. Ancak, içerdiği bilgiler ve çizim tekniği aynı kalmak koşulu ile
MİMAR 1/50 ölçeğini kullanabilir.
•
Uygulama projeleri: Bir binanın uygulama projeleri genellikle 1/50 ölçeğinde çizilir. Ancak, içerdiği bilgiler ve çizim tekniği aynı kalmak
koşulu ile MİMAR 1/100 ölçeğini kullanabilir.
•
Sistem detayları: Sistem Detayları genellikle 1/20 ölçeğinde çizilir. Ancak, verilmek istenen bilgiler gerektiriyorsa 1/10 ya da 1/5 ölçekleri
kullanabilir.
•
İmalat detayları: İmalat Detayları genellikle 1/1 ölçeğinde çizilir. Ancak, içerdiği bilgiler ve çizim tekniği aynı kalmak, koşulu ile MİMAR 1/2
ya da 1/5 ölçeklerini ya da diğer uygun gördüğü ölçeği kullanabilir.
10- PROJE BİLGİLERİNİN EŞGÜDÜMÜ:
MIMAR, çizili tüm belgeleri arasında gerekli açıklamaları yazarak eşgüdümü sağlamalıdır. Uygulama projesi şu eşgüdüm bilgilerine sahip
olmalıdır.
•
Uygulama projelerinde çizilmiş sistem detayları pafta numaraları, sistem detayı ile ilgili kısma planda ve kesitte yazılmalıdır.
Örnek: Merdiven sistem detayı için uygulama projesi plan ve kesitine (Bak: SD-D-06) yazılmalıdır.
•
Çizilen sistem detayı paftalarına, sistem detayının görüldüğü uygulama projesi pafta numaraları yazılmalıdır.
Örnek: Merdiven sistem detayı paftasının sağ kenarına,
(Bak pafta:
UP-01: Zemin Kat Planı
UP-02: Normal Kat Planı
UP-08: A-A Kesiti.... gibi)
11-YAPI ELEMANLARINA REFERANS NUMARASI VERİLMESİ :
Binada kullanılan, aynı türde olup farklı boyut ve özelliklere sahip yapı elemanlarına (örneğin; kapılar, pencereler, sabit tefriş elemanları hareketli
tefriş elemanları merdivenler vb) özellik ve boyutlarını ayırt edici şekilde referans numaraları verilir.
•
•
•
•
•
•
•
Merdivenler
Kapılar
Camlı kapılar
Camekanlar
Pencereler
Giriş kapıları
Gömme Dolaplar
: Ml, M2.....................Mn
: Kl, K2,.....................Kn
: CKl, CK2,............. CKn
: CMKl, CMK2,....CMKn
: Pl,P2,.........................Pn
: GKl, GK2,..............GKn
: GDl, GD2,..............GDn
şeklinde numaralandırılır.
Boyutları belirtilecek yapı elemanları şu şekilde gösterilir.
•
Çizgi üzerinde yükseklik yazılır.
•
Çizgi altında genişlik yazılır.
12-MAHALLERE NUMARA VERİLMESİ :
Tasarlanan binanın tüm mahallerine numara verilir. Mahal numaraları bu mahalle ilişkili her türlü çizili ve yazılı belge ve bilgilendirmede kullanılır.
•
•
•
•
Bodrum kattaki mahaller
Zemin kattaki mahaller
Birinci kattaki mahaller
n'ci kattaki mahaller
: B-01, B-02,.B-n
: Z-01, Z-02,...Zn
: 101, 102,.......1n
: n01,n02,........nn
Mahal numaraları elips içerisine alınarak yazılır.
13-ALAN HESAPLARI :
Binaların alanlarının hesaplanmasında farklı yaklaşımlar vardır. Farklı yaklaşımlar dil birliğini ortadan kaldırmakta ve yanlış anlamalara yol
açmaktadır. Bu kargaşayı ortadan kaldırmak için alan hesapları aşağıdaki şekilde yapılmalı ve anlaşılmalıdır.
Bina inşaat alanı = brüt alan = yapı alanı
Işıklıklar hariç, bodrum kat, asma kat, çatı arasında yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapının inşa edilen tüm katlarının toplam alanıdır.
Emsale dahil ve emsal harici alanların tümü bina inşaat alanı olarak kabul edilir.
Bina net alanı = Net alan = Net kullanım alanı
Bina içindeki kullanılan mahallerin her birinin bitmiş duvar kaplamasından ölçülerek bulunan alanlarının toplamıdır. 1 m2'den küçük boşluklar
düşülmez. Zemine oturan üstü açık teraslar hesaplanmaz. Balkonlar ayrıca hesaplanır ve tamamı alana dahil edilir. Kapı açıklıkları alana dahil
edilir. Gömme dolapların düşey düzlemdeki alanları ayrıca hesaplanır ve gösterilir.
Emsale dahil alan :
İmar planı hükümlerine göre (E=Emsal) ya da (K.A.K.S.=Kat alanı katsayısı) uygulaması olan imar parsellerinde, parsel alanına göre (E) ya da
(K.A.K.S) değerinin çarpılması ile bulunan bina Emsal alanıdır.
İlgili yapının tabi olduğu farklı bir yönetmelik yoksa,Kat Alanı Kat Sayısı (KAKS) (Emsal) tanımından : Yapının bütün katlardaki alanları toplamının
parsel alanına oranından elde edilen sayıdır. Katlar alanı bodrum kat, asma kat, çekme ve çatı katı ve kapalı çıkmalar dahil kullanılabilen bütün
katların ışıklıklar çıktıktan sonraki alanları toplamıdır. Açık çıkmalar, iç yüksekliği 1.80 m.yi aşmayan ve yalnızca tesisatın geçirildiği tesisat
galerileri ve katları, ticari amacı olmayan ve yapının kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın merdivenleri, asansörler,
kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor bu alana katılmazlar. Kullanılabilen katlar deyiminden konut, işyeri, eğlenme ve
dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalışmaya, eğlenmeye ve dinlenmeye ayrılmak üzere yapılan bölümler ile bunlara hizmet veren depo ve benzeri
alanlar anlaşılır.
4
Emsal harici alan :
Emsale dahil alan dışında inşa edilmesine ve kullanılmasına izin verilen (Açık çıkmalar, iç yüksekliği 1.80 m.yi aşmayan ve yalnızca tesisatın
geçirildiği tesisat galerileri ve katları, ticari amacı olmayan ve yapının kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın
merdivenleri, asansörler, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor, ışıklık ve hava bacaları v.b. gibi) alanlardır.
14-PROJELERİN İÇERECEĞİ BİLGİLER VE ÇİZİM STANDARTLARI :
14.1- MİMARİ PROJELERİN DÜZENLENMESİNDE BÜTÜN İŞ AŞAMALARINDA UYULACAK KURALLAR:
a) Planlar, her paftada ayni bakış yönünde yerleştirilir. Seçilen koordinat sistemi, mimari, statik ve tesisat projelerinde aynen ve aynı yönde
kullanılır; paftalar arasında uyum sağlanır.
b) Plan paftalarında dış ölçü çizgileri, yapı ölçülerinin kolayca izlenebilmesini sağlayacak şekilde, yapı dış yüzüne yakın düzenlenir. İç ölçü
çizgileri, çok sayıda mahalden geçecek şekilde, kesintisiz bütün plan ya da kesit boyunca devam ettirilir.
c) Görünüşler, asıl girişin bulunduğu görünüşten başlayarak, saat yönünde ayrı paftalarda ya da aynı paftada sıra ile yer alır.
d) Plan, kesit ve görünüşlerde; detaylandırılacak yapı elemanları ve bölümleri tip ve sayılarına göre harf ve numaralandırılır. Bunlar projenin her
safhasında aynen kullanılır.
e) Yapının esas girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat döşemelerinin kaba yapı kotları verilir. Yapılar bierden fazla ise, her
bina girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir. Plankote veya yol kırmızı kotuna göre, bina kotları düzenlenecek zemin kotu ile
ilişkilendirilir.
14.2- FİKİR PROJESİ AŞAMASINDA PROJELERİN İÇERECEĞİ BİLGİLER VE ÇİZİM STANDARTLARI
Fikir projelerinde ölçü verilmesi zorunluluğu yoktur. Mimar, fikrini tam olarak ifade etmesi için gerekli görürse projesini ölçülendirir. Fikir projesi,
basit ön proje niteliğinde olup, mimar inceleme ve etüdlerini bu aşamada somutlar ve sunar.
14.3- ÖN PROJE AŞAMASINDA PROJELERİN İÇERECEĞİ BİLGİLER VE ÇİZİM STANDARTLARI
14.3.1- VAZİYET PLANI ( ÖN PROJE AŞAMASINDA)
Üzerinde bina inşaatı yapılacak imar parselinin kent içerisindeki ya da imar planı sınırları içerisindeki yerini gösteren plandır. Tasarlanan bina
kütlesi dış konturlarıyla ve yerleşme planındaki konumuna uygun olarak gösterilir.
a)
Vaziyet planında yaya ve taşıt ulaşım aksları, sokak ve cadde isimleri, toplu taşınım durak ve istasyon yerleri işaretlenir.Hakim rüzgar,
manzara ve kuzey yönü işaretleri, aynı yerde toplu olarak gösterilir.
b)
Mevcut durum: (yapılar, sınırlar, yollar, yeşil örtü) imar sınırları önerilen yapı konumları ve çevre düzenlemeye ait çizgiler farklı teknikle çizilir.
Korunması istenen bina, yeşil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kısımlar belirtilir.
c)
Bloklar harflendirilir ve yüksek bloklar, yükseldikçe kalınlaşan çizgilerle belirtilir.
d)
Blokların içine kat adetleri, gabarileri, zemine oturan alanlar yazılır. Paftanın uygun bir yerinde toplam inşaat alanı belirtilir.
e)
Yapının esas girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat döşemelerinin kaba yapı kotları verilir. Plan, kesit ve görünüşler bu
kota göre kotlandırılır. 0.00 kotu altına, plankote kotuna göre değeri yazılır. Böylece, 0.00 kotu ile plankote röper kotu bağlanmış olur. Yapılar
bierden fazla ise, her bina girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
f)
Binanın önemi gerektiriyorsa, çevreyi de içeren gerektirmiyorsa arsa içini gösterir en az iki adet siluet çizilir.
g)
Binanın en gayri müsait duruma göre çevresini gölgeleme durumu ölçekli olarak işaretlenir.
h)
Vaziyet planı bütün iş aşamaları için aynı standartta hazırlanır.
14.3.2. YERLEŞME PLANI ( ÖN PROJE AŞAMASINDA)
a)
Korunması istenen bina, yeşil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kısımlar belirtilir. Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü işaretleri,
aynı yerde toplu olarak gösterilir.
b)
c)
d)
birden fazla ise, her bina girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
e)
f)
g)
Paftanın uygun yerine, blokların kat adetleri, gabarileri, her kat alanı, toplam inşaat alanları yazılır.
h)
Blokların, yol ve komşu binalara, parsel sınırlarına röper noktalarına, korunacak yapılara uzaklıkları, gerekiyorsa konum açıları eksiksiz
ölçülendirilir.
i)
Blok köşeleri, arsa içi servis yolları, istinat duvarları,meyil rampa ve merdivenlerin başlangıç ve bitiş noktaları, servis avluları, zemin altındaki
tesisler ve gerekli başka noktalar plankote röper kotuna göre kotlandırılır ve bu kotların altına ayırt edilebilecek şekilde hali hazır duruma ait
kot yazılır.
j)
Kanal belgesine ya da fen işlerinde alınan kanal bilgilerine uygun olarak kanal yeri, kotu ve ölçüleri yerleşme planına işlenir, öneri bağlantı
yeri belirtilir.
k)
Otopark yönetmeliğine uygun olarak parsel içinde düzenlenen otopark yerleri belirtilir, ölçülendirilir ve m2'leri yazılır. Paftanın bir köşesine
otopark alanı ihtiyacı hesabı yazılır.
l)
Elektrik, su havagazı, PTT girişleri, kofre, braşman kutu yerleri yerleşme planında gösterilir ve yanlarına kapasiteleri yazılır.
m) Yerleşme planı paftasının bir köşesine yapı yaklaşık maliyeti hesabı, yapı zorluk sınıfı, yapı türü/ türleri cetvel şeklide yazılır.
14.3.3. PLANLAR ( ÖN PROJE AŞAMASINDA)
a)
İhtiyaç programının tam olarak gerçekleştirildiği benzer katların biri ile diğer katların tümü çizilir. Tekrar eden katlar için açıklama yazılır.
b)
Planlar, pafta veya paftalar üzerinde aynı bakış yönünde yer alır, her paftada hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü aynı yerde toplu olarak
gösterilir.
c)
Dış ölçüler, dıştan-bina cephesine doğru: 1. çizgide blok ölçüsü, 2.çizgide cephe hareketleri, 3.çizgide taşıyıcı akslar olmak üzere düzenlenir.
d)
Bloklar kodlanır, içerdikleri üniteler yazılır.
e)
Blok içlerinden enine ve boyuna birer ölçü çizgisi geçirilir.
f)
Her kat planında kesit geçirilen yerlerden kesit çizgisi ve bakış yönü gösterilir.
g)
Dilatasyonlar her katta gösterilir.
h)
Her mahallin içine mahal no'su mahal ismi ve net m² alanı yazılır.
i)
Modüller ve inşai akslar belirtilir.
j)
İnşai elemanlar, kolon, perde duvar pano vb. ayrı ,çizim tekniği ile çizilir.
k)
Pano, camlı bölme gibi mahal ya da bina ayırım elemanları eksiksiz gösterilir, gerekli açıklamalar yazılır. Bütün hacimler, birbirini tekrarlayan
hacimlerin biri, ihtiyaç programına uygun olarak tefriş edilir.
l)
Bütün hacimler, ihtiyaç programında belirtilen fonksiyonlarına uygun tefriş edilir.
m) Merdiven ve rampaların çıkış okları çizilir. Rampaların eğimleri, başlangıç ve bitiş noktaları ile ara bağlantılar varsa bu noktaların kotları
yazılır.
n)
Asansör ve monşarjlar kapasitelerine uygun olarak ve m2 alanı olarak belirtilir.
o)
Zemin kat planlarında çevre düzenlemesi, (tretuvar, bağlantı yolları, giriş platoları vb.) gerektiği kadar işlenir, kuranglez görünüşleri çizilir,
çiçeklikler, bordürler gösterilir.
p)
Asma tavan yapılacak mahallere işaretlenir.
q)
Bacalar ait oldukları ve devam ettikleri katlarda eksiksiz gösterilir.
5
r)
s)
t)
u)
Kapıların açılış yönleri belirtilir.
Plan paftalarının köşelerine, maliyet tavanına ve bundan sonraki, iş aşamalarındaki kararlara esas olmak üzere yapıdaki ana malzemeleri
gösterir mahal listesi düzenlenir.
Yapının donatımları ile ilgili tüm özellikler planlarda şematik olarak gösterilir ve gerekli açıklama notları yazılır.
Çatı planında; eğimler, su toplama yerleri, dereler, tesisat ve asansör çıkıntıları, bacalar ve çatıya çıkış delikleri gösterilir. Gerekli
kotlandırma ve açıklamalar yapılır.
14.3.4. KESİTLER ( ÖN PROJE AŞAMASINDA)
a)
En az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, diğeri yapının konstrüktif özelliği olan yerlerden en çok bilgi verecek şekilde geçirilir.
b) Yapının inşai ve dekoratif elemanları net ve şematik çizgilerle belirtilir. Kesitin geçtiği yerdeki mahallerin kodları ve isimleri yazılır.
c) Bir ölçü çizgisi üzerinde kat yükseklikleri verilir. Düşük döşemeler ve asma tavan yapılan yerlerde kaba döşeme üstünden olmak üzere kat
yüksekliği ayrıca ölçülendirilir.
b)
Pencere altları, parapetler belirtilir. Düşük döşemeler, asma tavan, alçak bölmeler ayrıca ölçülendirilir.
c)
Giriş saçakları, meyilli çatılar, çatı örtüleri kaplamaları belirtilir. Çatı yalıtım sistemi yazılır.
d)
Bodrum duvarlarında ve temelde yalıtım gerekiyorsa sistem açıklanır. Zemin suyu minimum ve maksimum kotları yazılır. Kuranglezler
çizilir.
e)
Doğal zemin nokta nokta öneri zemin devamlı çizgi ile gösterilir ve her ikisine ait gerekli kodlandırma eksiksiz yapılır.
f)
Cephe elemanlarının malzeme açıklamaları yapılır.
g)
Çatı eğimi ve örtü malzemeleri , dereler, yağmur inişleri belirtilir. Malzeme açılımları yazılır. Dere mahya, saçak kuleler asansör ve tesisat
çıkıntıları ile bacalar kotlandırılır.
h)
Kesit düzlemi arkasında kalan bina görünüşleri çizilir.
i)
Yapının donatımları ile ilgili tüm özellikler kesitte şematik olarak gösterilir ve gerekli açıklamalar yapılır.
14.3.5. GÖRÜNÜŞLER ( ÖN PROJE AŞAMASINDA)
a)
Yapı tek blok ise dört görünüşü de çizilir. Birbirinin aynı olan görünüşler çizilmez. Bitişik düzendeki yapıların görünen cepheleri çizilir. Yapı
birkaç bloktan meydana geliyorsa yapının mimarisini açıklayan tüm görünüşler çizilir.
b)
Doğal zemin çizgi çizgi, önerilen zemin ise devamlı çizgi ile gösterilir ve kotlandırılır.
c)
Zemin çizgisi altında kalan yapı kısmının dış hatları, kesik çizgilerle belirtilir.
d)
Kullanılan dış duvar kaplama malzemeleri yazılır.
e)
Yağmur olukları inişleri, paratoner inişleri gösterilir.
f)
Çevre düzenleme unsurlarından cepheleri etkileyenler görünüş olarak gösterilir.
g)
Cephe paftasının bir köşesine dış duvar açıklıklarının ısı yönetmeliğine uygun hesabı gösterilir.
14.4- KESİN PROJE AŞAMASINDA PROJELERİN İÇERECEĞİ BİLGİLER VE ÇİZİM STANDARTLARI
Kesin projelerin düzenlenmesi, ön projeler düzenleme esaslarına uygun olarak yapılır. Ancak, bu aşamada kesinleştirilmiş ve ön projede
belirlenmeyen hususların tümü kesin projelerde gösterilir. Ön projeleri tamamlanmış statik, B.A. strüktür ve donatım projelerinin tüm bilgileri mimari
kesin projelere yansıtılır. ön projelerde gösterilmemiş yapının inşai sistemi ile ilgili özellikleri olan kısımların açıklama detayları bu aşamada verilir.
14.5- UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA PROJELERİN İÇERECEĞİ BİLGİLER VE ÇİZİM STANDARTLARI
14.5.1- VAZİYET PLANI ( UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA)
Üzerinde bina inşaatı yapılacak imar parselinin kent içerisindeki ya da imar planı sınırları içerisindeki yerini gösteren plandır. Tasarlanan bina
kütlesi dış konturlarıyla ve yerleşme planındaki konumuna uygun olarak gösterilir.
a)
Vaziyet planında yaya ve taşıt ulaşım aksları, sokak ve cadde isimleri, toplu taşınım durak ve istasyon yerleri işaretlenir.Hakim rüzgar,
manzara ve kuzey yönü işaretleri, aynı yerde toplu olarak gösterilir.
b)
Korunması istenen bina, yeşil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kısımlar belirtilir.
c)
d)
e)
bierden fazla ise, her bina girişi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
f)
g)
h)
Vaziyet planı bütün iş aşamaları için aynı standartta hazırlanır.
14.5.2- YERLEŞİM PLANI ( UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA)
Ön proje aşamasında düzenlenen yerleşim planı üzerindeki bilgilere ilave olarak aşağıdaki bilgilerin de gösterilmesi gerekir.
a)
Mevcut durum (bina, sınır, yol yeşil örtü vb) imar sınırları, önerilen yapı konumları ve saha düzenlenmesine ait çizgiler vaziyet planına işlenir.
Korunması istenen ve korunmayan kısımları farklı çizimlerle gösterilir. Korunmayan binaların yıkılma sınırları bloklar üzerinde belirlenir.
Mevcuda bitişik ilaveler yeni blok çizgileri ile çizilerek vaziyet planında gösterilir.
b)
Korunması istenen ve öneri yapıların, yol, yeşil alan, havuz, pergole vb: bir röpere bağlanır ve uzaklıkları gösterilir.
c)
Mevcut sınırları ve yollara göre büyük farklılık getiren imar planı uygulaması söz konusu ise, girişlerin, mevcut yollara göre geçici olarak
kullanılma olanakları vaziyet planında belirtilir.
d)
Binanın önemi gerektiriyorsa çevreyi de içeren, gerektirmiyorsa parsel sınırlarına kadar iki kesit ya da siluet çizilir. (Aynı ölçekte) Siluet ya da
kesitlerin yanına ya da altına doğal ve önerilen zemin kotları belirtilir ve hafriyat miktarı hesaplanarak m3 olarak yazılır.
e)
Fosseptik yapılacaksa yeri ve ölçüleri belirlenir.
f)
Vaziyet planında su şebekesi ile su bağlantı yeri belirlenir.
g)
Vaziyet planında, elektrik temin yeri ve şekli belirlenir.
h)
Drenaj kanalları vaziyet planına işlenir ve kotlanıp, ölçülendirilir.
14.5.3- PLANLAR ( UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA)
a)
Bütün kat planları ile benzer kat planları bir çizilir, tekrar eden katlar için açıklama yazılır yığma inşaatlarda temel planı ilave edilir.
b)
Taşıyıcı,aks sistemi, statik projeye uygun harf ve sayılarla (koordinat sistemi esaslarına göre X ekseni üzerinde, harfler, Y ekseni üzerinde
sayılar olmak üzere) belirtilir.
c)
Dış ölçüler, dıştan bina cephesine doğru: 1.çizgide blok ölçüsü, 2. çizgide cephe hareketleri, 3. çizgide taşıyıcı akslar, 4. çizgide doluluk ve
boşluklar, olmak üzere düzenlenir.
d)
İç ölçüler, her hacimde enine ve boyuna ikişer ölçü çizgisi üzerinde gösterilir. Birinci çizgiler üzerinde hacmin net en ve boyu, ikinci çizgiler
üzerinde kapı, pencere, kolon vb. elemanların genişlikleri ile duvar üzerindeki yerlerinin komşu duvarlara uzaklıkları yazılır.
e)
Bloklar, katlar ve katlardaki her mahal kodlandırılır ve mahal isimleri yazılır.
f)
Kat planlarının kesit geçirilen yerlerinde kesit çizgisinin tümü ve akış yönü gösterilir.
g)
Dilatasyonlar ve bacalar her katta gösterilir ve ölçülendirilir.
h)
Modüller, inşai akslar ve kesişme noktaları belirtilir.
i)
Taşıyıcı elemanlar (kolon, perde, duvar, pano vb.) ayrı çizim tekniği ve gerçek boyutları gösterilir, içleri koyulaştırılır.
j)
Pano camlı bölme, alçak duvar vb. gibi mahal ve bina ayırım elemanları eksiksiz gösterilir şematik açıklamalar yapılır,
yükseklikleri yazılır.
k)
Mutfak, ofis, laboratuar, çamaşırhane, banyo, WC vb. gibi hacimlerde bütün tezgahlar, lavabo, eviye, banyo ve duş tekneleri, pisuvar ve WC
6
l)
m)
n)
o)
p)
q)
r)
s)
t)
u)
v)
w)
x)
y)
z)
taşları sağlık donatımı ile doğalgaz kullanımına açık bölgelerde (Kombinin yeri) mekanda ısıtma amaçlı soba kullanılıyor ise doğalgaz
sobasının yeri ve bunların olduğu mekanlarda bacanın projelerine ve imalat tariflerine uygun çizilir.
Düşey donatımla ilgili borular, kanallar yerlerinde ve ölçülerinde ve tam adetlerinde çizilir, şematik olarak kapladıkları alan ölçülendirilerek
verilir. Donatımların, yapının mimarisini ilgilendiren ısıtıcı soğutucu, iklimlendirici, aydınlatıcı, kanal ağzı gibi cihazları donatım projelerindeki
gerçek boyutlarına uygun olarak ve şematik olarak çizilir.
Varsa döşemelerdeki desenler,eğimler süzgeç yerleri, döşeme kaplaması malzemelerinin derz yerleri belirtilir.
Bütün doğramalar detayına uygun ve şematik olarak çizilir, açılan kanatları belirtilir, aksları gösteren çizgiler üzerinde en ve yükseklik (kaba
yapı boşluğu K790/220 gibi) gösterilir.
Tavandaki kirişlerin sarkıntıları, nervür ve kasetler nokta nokta (ifade edecek kadar) gösterilir. Betonarme projesindeki ölçüleri yazılır, kolon
isimleri ve ölçüleri yazılır.
Esas giriş önü tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek, döşemelerdeki bütün kot farklarına ait değerler bitmiş ve kaba yapı kotu olarak ayrı ayrı
gösterilir.
Merdivenler konstrüksiyonlarına uygun olarak çizilir, merdiven numarası, basamak adedi, genişlik ve rıht yüksekliği yazılır. Merdiven ve
sahanlık aksını gösteren çizginin basamakları kestiği noktalar çıkış yönünde numaralanır ve bu çizgi en son basamakta ok ucu olarak bitirilir,
korkuluklar çizilir, merdiven genişliği ölçüleri verilir. Başlangıç ve bitiş noktalarında ve sahanlıklarda kaba ve bitmiş döşeme kotları verilir.
Rampaların çıkış yönü okları, eğimleri, korkulukları, başlangıç ve bitiş noktalarının kaba ve bitmiş döşeme kotları yazılır ve tüm ölçüleri
verilir.
Asansör, yürüyen merdiven, monşarjlar kapasitelerine ve donatım projelerine uygun olarak çizilir.
Zemin kat planları da çevre tanzimi, (tretuvar, bağlantı yolları, giriş platoları, çiçeklikler vb.) gerektiği kadar işlenir. Kaba ve bitmiş kotları
verilir, yapı ile ilişkili olarak ölçülendirilir.
Asma tavan yapılması gerekli mahaller belirtilir. Malzemesi mahal listesinde gösterilir.Asma tavan kaplaması alt yüzü kotu yazılır.
Planın geçtiği düzlem ile tavan arasında kalan imalat nokta nokta işlenir. (Saçak ara kat çıkma vb.)
Çarpık eğri imalatların gerçek ölçüleri hesaplanarak üzerlerine yazılır.
Çatı planı çizilir. Meyiller su toplama yerleri, dereler tesisat ve asansör çıkıntıları, bacalar çatı çıkış delikleri gösterilir ve' gerekli kotlar verilir.
Yağmur iniş boruları gerçek boyutlarında çizilir ve ölçüleri yazılır.
Zemin kat planlarında kuranglezlerin görünüşleri konstrüksiyonlarına uygun çizilir, ölçülendirilir.
Sabit röpere göre tüm kotlamalar bağlanır.
14.5.4- KESİTLER ( UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA)
a)
Her bloktan en az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, diğeri yapıda konstrüktif özelliği olan yerlerden en çok bilgi verecek şekilde geçirilir.
Gerektiği durumlarda kesit sayısı çoğaltılır.
b)
Kesitin geçtiği yerdeki mahallerin kodları ve isimleri yazılır.
c)
Yapının strüktürü ile ilgili ve dekoratif elemanları detaylarına uygun ve şematik olarak çizilir. Malzeme açılımları yapılır.
d)
Bir ölçü çizgisi üzerinde, döşeme üstünden- döşeme üstüne, kaba inşaat kat yükseklikleri, ikinci bir çizgi üzerinde de , döşeme kaplama
kalınlığı, parapet duvarı, pencere, kapı ve bölme duvarı yükseklikleri ile lento-tavan mesafesi, taşıyıcı sistem kalınlıkları, düşük döşeme
yükseklikleri yer alır. Her değişiklik gösteren mahal için bu ölçüler ayrıca verilir.
e)
Asma tavan yapılan mahallerde, asma tavan içindeki tesisat gerçek boyutları ile gösterilir. Asma tavan alt yüzü ile bitmiş döşeme arasındaki
net kat yüksekliği ayrı bir ölçü çizgisi ile verilir.
f)
Pencere altı dolu kısımlarının yapım şekli açık olarak belirtilir. Kiriş bitişi, duvar dolgusu ayrı ayrı kodlandırılır, radyatör yüksekliği gösterilir.
Parapet- Denizlik detaylarına uygun çizilir. Su toplama şekli gösterilir.
g)
Giriş saçakları ve balkonlar eğimleri, örtü ve yalıtım, malzeme açılımları yazılarak sistem ve imalat detaylarına uygun çizilir. Malzeme isimleri
yazılır, su toplama şekli gösterilir.
h)
Bodrum döşeme ve duvarlarında yalıtım gerekiyorsa, sistemi hakkında açıklama yapılır.
i)
Zemin suyunun minimum ve maksimum kotları gösterilir.
j)
Kuranglezler konstrüksiyonlarına ve detaylarına uygun olarak çizilir. Su toplama şekli ve yatılım hususları ile diğer malzeme açılımları verilir,
kot ve ölçüleri yazılır.
k)
Drenaj sistemi gösterilir, malzeme açılım yapılır, kotlandırılır. Yol ve tretuvarlar çizilir.
l)
Açılımları ve kotları yazılır, ölçülendirilir.
m) Doğal zemin nokta nokta önerilen zemin devamlı çizgi ile gösterilir ve her ikisine ait gerekli kotlandırma eksiksiz yapılır.
n)
Bütün kotlar, sabit röper kotu ile bağlantılandırılır.
o)
Cephelerdeki elemanlar güneş kırıcılar detaylarına uygun olarak çizilir, malzemeleri ve kotları yazılıp ölçülendirilir.
p)
Cephelerdeki hareketler işlenir, gerekirse not yazılır. (Pencere altlarında sıva 3 cm içeridedir gibi.)
q)
Çatı konstrüksiyonu gerçek şekil ve ölçüleri ile detaylarına uygun olarak çizilir. Kullanılan bütün malzemelerin isim ve ölçüleri ile derelerin,
mahyaların, asansör ve diğer çıkıntıların, bacaların kotları ile çatı eğimi yazılır.
r)
Kesit düzleminin arkasında kalan ve görünen kısımları, görünüşlerde istenen hususlara uygun çizilir.
s)
Planlarda görülmeyen ölçüler verilir.
14.5.3- GÖRÜNÜŞLER ( UYGULAMA PROJESİ AŞAMASINDA)
a)
Planlarda görülmeyen ölçüler verilir.
b)
Bütün görünüşler çizilir. Bulundukları düşey düzlemelere göre farklı çizim tekniği ile gösterilir.
c)
Mimari ile ilgilisi olmayan çizgilere yer verilmez.
d)
Doğal zemin nokta nokta, önerilen zemin devamlı çizgi ile gösterilir ve kotlandırılır.
e)
Zemin altında kalan yapı kısımlarının dış hatları kesik çizgilerle belirtilir ve kotlandırılır.
f)
Cepheye arkadan bağlanan bütün duvar ve döşemeler nokta nokta (ifade edecek kadar) işlenir.
g)
Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazılır. Cephelerdeki hareketler belirtilir, gerekiyorsa not yazılır.
h)
Yağmur inişleri ve olukları, paratoner inişleri gösterilir.
i)
Kapı ve pencere görünüşleri, korkulukları detaylarına uygun olarak çizilir, açılan kanatlar işaretlenir.
j)
Saçaklar, balkonlar, döşeme denizlik altı, lento altı, kalkan duvarları, oluk, mahya, baca ve çıkıntılarına kot verilir. Plan ve kesitlerde
gösterilemeyen ölçüler yazılır. (Saçak kalınlığı, balkon korkuluğu yüksekliği, konsollar vb.)
14.6- DETAYLAR
14.6.1- SİSTEM DETAYLARI ÇİZİM STANDARTLARI
a)
Her projenin uygulama projesi iş aşamasına geçildiği zaman ilgili sistem detayları listesi hazırlanır.
b)
Sistem Detayı'nın planı, kesiti ve görünüşü aynı ölçekte, olanaklı ise aynı paftaya çizilir.
c)
Değişik malzeme, imalat ya da yapı elemanlarının tüm birleşme özellikleri şematik olarak gösterilir, ayrıntı imalat detayında verilir.
d)
Tüm malzeme isimleri yazılır, malzeme açılımları yapılır.
e)
Malzeme isimlerinin yanlarına, gerekiyorsa poz no'ları ya da referans no'ları yazılır.
f)
İmalat detaylarını referans numaraları ve bulundukları pafta numaraları yazılır.
g)
Sistem detayının yer aldığı mahal no'ları ve uygulama projesi pafta no'ları yazılır.
14.6.2- İMALAT DETAYLARI ÇİZİM STANDARTLARI
Bir imalat detayının hazırlanmasın da, herhangi bir yapıda ve herhangi bir sistem içerisinde kullanılma olanağı göz önünde tutulur. Detayın ilgili
olduğu imalat dışında başka bir malzeme ya da imalat ile birleşme şekilleri gösterilmez ya da şematik olarak gösterilir.
a)
Her projenin sistem detayları iş aşamasında geçildiği zaman ilgili imalat detayları listesi hazırlanır.
b)
İmalat detayının planı, kesiti ve görünüşü aynı ölçekte, olanaklı ise aynı paftaya çizilir.
7
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Değişik malzeme, imalat ya da yapı elemanlarının tüm birleşme özellikleri şematik olarak gösterilir, ayrıntı imalat de-tayında verilir.
Tüm malzeme isimleri yazılır, malzeme açılımları yazılır.
Malzeme isimlerinin yanlarına, gerekiyorsa poz no'ları ya da referans no'ları yazılır.
Özelliği olan imalatlar için açıklama notları yazılır.
İmalat detaylarının referans numaraları ve bulundukları pafta numaraları yazılır.
Paftanın köşesine imalatta dikkat edilecek hususlar yazılır.
14.7- MIMARI RAPOR
Mimari rapor, işverence verilen kesin ihtiyaç programı arsa ve doğa verilerinin, konunun tasarlanmasında ele alınış ve değerlendirilişi belirtilir. Ön
proje çalışmaları sırasında araştırılarak belirlenen tüm özellikler, koşullar kısıtlamalar ve olanakların değerlendirilmesi ve tasara yansıtılma şekli
mimari raporda ayrı ayrı belirtilir.
Yapının ekonomisi, maliyet tavanı, seçilen yapım sistemi ve kullanılacak yapım teknikleri hakkında bilgi verilir, seçilen mal-zeme ve özellikleri
belirtilir. Genel mimari planlama ile maliyet tavanına uyum yönünde çözüm hakkında geniş bilgi verilir. Isı, ses, su yalıtımları güneş önlemleri,
özellik gösteren donatımlar ve ekipman için açıklamalar yapılır, tercihlerin nedenleri açıklanır. Mimari raporun hazırlanmasında kolaylık ve
eşgüdüm sağlanması amacı ile düzenlenen "Mimari Açıklama Raporu Planı" aşağıdaki şekildedir.
- Tasarıma genel yaklaşım
- Hazırlık ve ön etüt aşamasında elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi
- İmar durumu ve yönetmelik yorumları
- İmar durumu ve yönetmelik bilgileri ve diğer verilerin tasara yansıtılma şekli
- Tasara yansıtılan mimari özellikler
- İşlevlerin ilişkileri ve kurgusu, ihtiyaçların tasara yansıtılması
- İnşai özellikler, kullanılabilecek inşaat teknikleri ve ekipmanları
- Tasarı ile sağlanan ekonomi
- Yapı yaklaşık maliyeti
- İnşaat için sağlanan kolaylıklar
- Kullanılması düşünülen malzemeler
14.8-MAHAL LİSTESİ
Örneğine uygun olarak mahal listesi düzenlenir. Ön proje (yapılmamışsa kesin proje) aşamasında belirlenen mahal listesinde değişiklik yapılmışsa
mahal listesi yeniden düzenlenir. Mahal listesinde şu bilgiler yer alır:
- Dış duvar kaplamaları
- İç duvar kaplamaları
- Döşeme kaplamaları
- Tavan kaplamaları
- Asma tavanlar
- Kapılar
- Pencereler
- Kasalar
- Süpürgelikler
- Denizlikler, Harpuştalar
- Çatı kaplama malzemeleri
Mahal listesinde yapı elemanları ve malzemelerinin spesifikasyonlarına ait, ilgili yönetmelik, Türk Standartları Enstitüsü ve diğer standart ve norm
poz noları yazılır.
15-MİMARİ PROJE BAŞLIK ÖRNEĞİ
EKTE
16-MİMARLIK HİZMETLERİ SÖZLEŞMESİ
EKTE
8
FİRMA
ADI
M
ARSANIN
İLİ
İLÇESİ
MAHALLESİ
SOKAĞI
PAFTA
ADA
PARSEL
İMAR D.TAR. VE SAYISI
BU PROJE AŞAĞIDA İMZASI VE MÜHÜRÜ BULUNAN MİMAR/MİMARLAR TARAFINDAN HAZIRLANMIŞTIR.
PROJENİN ORJİNALİNİ İMZALAMIŞ MİMARLAR ORTAK MÜELLİFLİK HAKLARININ SAHİBİDİRLER
MİMARİ PROJE MÜELLİFİNİN
İŞİN ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SİC.NO
BÜRO TESCİL
BELGE NO
ADRES-TEL
…………………………...…..BELEDİYESİ ONAYI
MİMARLAR ODASI …………………………..ŞUBESİ
YAPININ
ADI SOYADI
ADRES-TEL
İMZA
MAL SAHİBİ
MÜTEAHHİDİ
MH İş
Aşaması
Kullanma
Amacı
Yapım
Sistemi
İnşaat Alanı
Taban Alanı
Kat Adedi
B.Bölüm
Adedi
Blok Adedi
MHS
YMS
Bölge
Katsayı
Zorluk
Katsayı
BU MÜELLİFİN OLURU OLMADAN YAYINLANAMAZ-ÇOĞALTILAMAZ-KULLANILAMAZ-DEĞİŞTİRİLEMEZ.
BU PROJEDEKİ TAŞIYICI SİSTEM MİMARİ TASARIMLA BİR BÜTÜNDÜR. 5846 SAYILI FİKİR VE SANAT ESERLERİ YASASI
GEREĞİNCE PROJE MÜELLİFİ MİMARIN HABERİ VE ONAYI OLMADAN PROJEDE VE PROJEDEKİ TAŞIYICI SİSTEMDE DEĞİŞİKLİK
YAPILAMAZ
YAPI DENETİM ONAYI
İSKİ ONAYI
1
FİRMA
ADI
ARSANIN
M
İLİ
İLÇESİ
MAHALLESİ
SOKAĞI
PAFTA
ADA
PARSEL
İŞİN ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SİC.NO
BÜRO TESCİL
BELGE NO
ADRES-TEL
TADİLAT OLURU VEREN MİMARIN
ADI SOYADI
UNVANI
ODA
SİC.NO.
UNVANI
ODA
SİC.NO.
BÜRO TESCİL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADRES-TEL
İMZA-MÜHÜR
TEKNİK UYGULAMA SORUMLUSUNUN
ADI SOYADI
YAPININ
BÜRO TESCİL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADI SOYADI
ADRES-TEL
İMZA-MÜHÜR
ADRES-TEL
İMZA
MAL SAHİBİ
MÜTEAHHİDİ
MH İş
Aşaması
Kullanma
Amacı
Yapım
Sistemi
İnşaat Alanı
Taban Alanı
Kat Adedi
B.Bölüm
Adedi
KVK/M.P.D
Katsayısı
MHS
YMS
Bölge
Katsayı
Zorluk
Katsayı
YAPILAMAZ
K.T.V.K. …….No.’lu KORUMA KURULU ONAYI
2
FİRMA
ADI
ARSANIN
M
İLİ
İLÇESİ
MAHALLESİ
SOKAĞI
PAFTA
ADA
PARSEL
İŞİN ADI
ADI SOYADI
UNVANI
ODA SİC.NO
BÜRO TESCİL
BELGE NO
ADRES-TEL
TADİLAT OLURU VEREN MİMARIN
ADI SOYADI
UNVANI
ODA
SİC.NO.
UNVANI
ODA
SİC.NO.
BÜRO TESCİL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADRES-TEL
İMZA-MÜHÜR
TEKNİK UYGULAMA SORUMLUSUNUN
ADI SOYADI
YAPININ
BÜRO TESCİL
BEL.NO.
Vergi D. ve
No
ADI SOYADI
ADRES-TEL
İMZA-MÜHÜR
ADRES-TEL
İMZA
MAL SAHİBİ
MÜTEAHHİDİ
MH İş
Aşaması
Kullanma
Amacı
Yapım
Sistemi
İnşaat Alanı
Taban Alanı
Kat Adedi
B.Bölüm
Adedi
Blok Adedi
MHS
YMS
Bölge
Katsayı
Zorluk
Katsayı
YAPILAMAZ
…………………………...…..BELEDİYESİ ONAYI
3
Mimari Proje Düzenleme
Esasları
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
4/1/1979
Yapı İşleri Genel Müdürlüğü
MİMARİ PROJE DÜZENLEME ESASLARI, Bayındırlık Bakanlığınca yapılacak veya onanacak projelerin,
inceleme ve uygulama safhalarında görülen aksaklıklar nedeni ile, belli esaslara göre
düzenlenmesini temin zorunluluğundan ötürü hazırlanmıştır.
Böylece, gerek incelemede ve gerek şantiyede daha kolaylıkla okunabilir proje düzenlenmesinin
teminine çalışılmıştır.
MİMARİ PROJE DÜZENLEME ESASLARI, aslında, yeni bir proje düzenleme yönetimi
getirmemektedir. Ancak proje düzenlenmesi sırasında kolaylıkla ihmal edilebilen çizim ve
düzenleme usullerinin, bir metin haline getirilmesi suretiyle, bundan sonraki proje çalışmalarında yol gösterici olarak değerlendirilmesi ve uyulmasındaki zorunluluk nedeni ile de, bilinen
esasların her projede göz önünde tutulması ve yer alması sağlanmış olmaktadır.
2
MİMARİ PROJELERİN DÜZENLENMESİNDE BÜTÜN SAFHALARDA UYULACAK GENEL ESASLAR
Mimarî projelerin düzenlenmesinde, her safhada, o safha için belirtilen hususlar ile birlikte, aşağıda
gösterilen genel esaslara uyulacaktır.
1. Pafta ölçüleri, Bakanlıkça hazırlanan çizelgede gösterildiği şekilde (Ek: 1), 20 cmx25 cm. ve katları
olarak oluşturulur. Yaprak halinde proje düzenlenmez ve projeler ciltlenemez.
2. Plânlar, her paftada ayni bakış yönünde yerleştirilir. Seçilen koordinat sistemi, mimarî, statik
ve tesisat projelerinde aynen ve ayni yönde kullanılır; paftalar arasında uyuşma sağlanır.
3. Plân paftalarında dış ölçü çizgileri, yapı ölçülerinin kolayca izlenebilmesini sağlayacak şekilde,
yapı dış yüzene yakın tertiplenir. İç ölçü çizgileri, çok sayıda mahalden geçecek şekilde,
kesintisiz bütün plân veya kesiti kat eder.
4. Görünüşler, esas girişin bulunduğu görünüşten başlayarak, saat yönünde ayrı paftalarda veya
ayni paftada sıra ile yer alır.
5. Plân, kesit ve görünüşlerde; detaylandırılacak yapı elemanları ve bölümleri t i p ve sayılarına
6. göre harf ve numaralandırılır; bunlar projenin her safhasında aynen kullanılır.
7. Her paftanın, çizelgede gösterilen, 20 cm X 25 cm. ölçüsündeki sağ alt köşesi, pafta katlandığında
8. en üstte kalmalıdır. Bu bölümde projeye ait hiç bir çizgi bulunmaz. (Ek: 2)
Projenin tanıtma bölümü olan burada:
«T.C. Bayındırlık Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü» ibaresi,
Yapının adı, Paftanın ait olduğu yapı bölümünün adı, ölçek ve pafta numarası, toplam pafta sayısı,
paftanın mimarîye ait olduğu,
Müellif mimarın veya mimarların, varsa mimarî büronun isimleri, diploma ve oda sicil numaraları,
sözleşmede yazılı adresleri ve imzaları,
Statik ve tesisat projelerini yapanların isimleri, diploma ve oda sicil numaralan, adresleri ve imzaları,
Paftanın çizim ve değişim tarihleri,
İlg il i pafta numarası,
2
M , pafta alanı, belirtilir.
proje safhas ile ilgili olarak; Paftaların numaralanmasında:
Avan proje safhasında,
Kat'i proje safhasında,
Tatbikat projesi safhasında
Ölçek 1/200
M 200.001/ Toplam pafta sayısı
Ölçek 1/100
M 100.002/Toplam pafta sayısı
Ölçek 1/50
M 50.002/
»
» »
Ölçek 1/20-1/1
MD
001/ » detay »
MD 002/
»
» »
gibi harf ve numaralar kullanılır.
Ayrıca, küçük bir ölçekte yapının plân ve kesiti şablon olarak çizilir ve bunun üzerinde, paftanın ait
olduğu kat, kesit yeri veya görünüş belirtilir. En altta onay için yer bırakılır.
AVAN PROJE
Avan proje; belirli bir konunun, kesin ihtiyaç programına, öngörülen maliyet tavanına, arsa verilerine ve
fikir projesi yarışma ile elde edilmiş ise bunlara ilave olarak, yarışmaya teklif edilen proje ile bu proje
hakkındaki jüri tavsiyelerine uygun çözüm getiren ve Bakanlıkça başka bir ölçekte istenmediği
takdirde 1 /200 ölçeğinde düzenlenen projesidir.
3
Avan projede; vaziyet plânı, kat plânlan, çatı plânı, kesitler görünüşler bulunur. Avan projeye mimari
rapor eklenir.
İdarece, avan proje olarak bir kaç teklif istendiğinde, maliyet ve fonksiyon raporları her teklif için
ayrıca eklenecektir.
Vaziyet plânı :
Genellikle 1 /500 ölçekli çizilir.
Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü işaretleri, aynı yerde toplu olarak gösterilir.
Mevcut durum. (Bina, hudut, yol, yeşil örtü vb.) imar hatları, teklif yapı konumlan ve saha
düzenlemeye ait çizgiler üst üste ve farklı teknikle çizilir.Korunması istenen bina, yeşil örtü
vb. ile teklif blokları ve korunmayan kısımlar belirtilir.
2
Blokların içine kat adetleri, gabarileri, zemine oturma sahaları (m ) yazılır. Paftanın uygun bir
yerinde toplam inşaat alanı verilir.
Blokların; yol ve komşu hudutlara, korunacak binalara uzaklıkları eksiksiz Ölçülendirilir.
Blok köşeleri, arsa içi servis yolları, istinad duvarları, meyil, rampa ve merdivenlerin başlangıç ve
bitiş noktalan, servis avluları, akaryakıt tankı yerleri ve gerekli başka noktalar plânkote röper
kotuna göre kotlandırılır ve bu kotların altına, ayırt edilebilecek şekilde, halihazır duruma ait kot
yazılır.
Bina esas girişi bitmiş döşeme üst kotu "Z 0.00 olarak alınır. Plân, kesit ve görünüşler bu kota
göre kotlandırılır. Ayrıca, ~+ 0.00 kotu altına, plânkote kotuna göre değeri yazılır. Böylece, ~ 0.00
kotu ile plânkote röper kotu bağlanmış olur. Bina birden fazla ise, her bina girişi bitmiş döşeme
üst kotu ~ 0.00 kabul edilir. Bu kotlar plânkote röper kotuna göre değerlendirilerek altına yazılır.
Birbirine bağlı bloklar bir bina olarak kabul edilir*
Mevcut hudutlara ve yollara göre büyük farklılık getiren imar plânı tatbikatı söz konusu ise;
girişlerin, mevcut yollara göre geçici olarak kullanılma imkanı düşünülür ve vaziyet plânında belirtilir.
Binanın önemi gerektiriyorsa, çevreyi de ihtiva eden, gerekmiyorsa a rsa dahili iki siluet çizilir.
Siluetlerin yanında veya altında en ve boy kesitleri çizilerek tabii ve teklif zemin kotları ile tüm
3
hafriyatın yaklaşık toplamı m olarak yazılır.
Planlar :
İhtiyaç programının tam olarak gerçekleştirildiği benzer katların biri ile diğer katların tümü çizilir.
Tekrar eden katlar için açıklama yazılır.
Planlar, pafta veya paftalar üzerinde aynı bakış yönünde yer alır, her paftada hakim rüzgar,
manzara ve kuzey yönü aynı yerde toplu olarak gösterilir.
Dış ölçüler, dıştan - bina cephesine doğru
1inci Çizgide blok ölçüsü
2nci Çizgide cephe hareketlen
3üncü Çizgide taşıyıcı akslar olmak üzere düzenlenir.
Bloklar harflendirilirler ve ihtiva ettikleri ünitelerin isimleri dış ölçü çizgileri ci varına yazılır.
Blok içlerinden enine ve boyuna birer ölçü çizgisi geçirilir
Her kat planının kesit geçirilen yerlerinde kesit çizgisinin tümü ve bakış yönleri gösterilir.
2
Her mahallin içine mahal numarası, ismi ve gerçe kleştirilen net m alanı yazılır.
Modüller ve inşai akslar belirtilir.
İnşai elemanlar, kolon veya perde, duvar, pano vb. ayrı çizim tekniği ile çizilir, içleri koyulaştırılır.
Pano, camlı bölme vb. gibi mahal ve bina ayırım elemanları eksiksiz gösterilir; şematik açıklamalar yapılır.
Bütün hacimler, ihtiyaç programında belirtilen fonksiyonlarına uygun tefriş edilir.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu ~0.00 kabul edilerek döşemelerdeki bütün kot farklarına
ait değerler yazılır. Diğer girişler isimlendirilir ve T0.00 kotuna göre kotlandırılır.
Merdiven ve rampaların çıkış okları çizili r. Rampaların meyilleri, başlangıç ve bitiş noktaları i l e
ara bağlantılar varsa bu noktaların kotları yazılır.
2
Asansör ve monşarjlar istenilen kapasiteye göre ve m alanı yazılarak belirtilir.
4
Zemin kat planlarında, çevre tanzimi (trotuar, bağlantı yolları, giriş platoları vb.) gerektiği kadar
işlenir. Kuranglezlerin görünüşleri çizilir.
Asma tavan yapılması gerekli mahaller, mahal ismi altına yazılarak belirtilir.
Bacalar ait oldukları ve devam ettikleri katlarda eksiksiz gösterilir.
Kapıların açılış yönleri belirtilir.
Gerekli mahallerin 1 /50, 1 /20 ve 1/10 ölçeğinde ve o ölçeğin çizim tekniği ile plan, kesit ve görünüşleri çizilir. Bunlarda tefriş ve yapı elemanları göster ilir. Bütün ölçüler verilir.
Plan paftalarının yanına, maliyet tavanına ve bundan sonraki proje dönemlerindeki kararlara
esas olmak üzere yapıdaki ana malzemeleri gösterir bir mahal listesi, kolayca izlenilebilir
düzende verilir.
Kesitler :
En az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, diğeri yapıda konstrüktif özelliği olan yerlerde en çok bilgi
verecek şekilde geçirilir.
Yapının inşai ve dekoratif elemanları net ve şematik çizgilerle ifadelendirilir. Kesitin geçtiği yer
deki mahallerin numara ve isimleri yazılır.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu T0.00 alınarak bütün farklı yükseklikteki döşemeler
kotlandırılır.
Bir ölçü çizgisi üzerinde kat yükseklikleri verilir. Düşük döşemeler ve asma tavan yapılan yerlerde
kaba döşeme üstünden olmak üzere kat yüksekliğ i ayrıca ölçülendirilir.
Pencere altları ve radyatör boşluğu belirtilir.
Giriş saçakları, meyilleri, örtü malzemeleri gösterilir.
Bodrum duvarlarında ve temelde yalıtım gerekiyorsa sistemi hakkında açıklama yapılır.
Zemin suyu minumum ve maximum kotları gösterilir. Kuranglezler çizilir.
Tabii zemin nokta-nokta, teklif zemin devamlı çizgi ile gösterilir; ve her ikisine ait gerekli kotlandırma
eksiksiz yapılır.
Cephelerde güneş kırıcı bir sistem kullanılıyorsa malzeme açıklaması yapılır.
Çatı meyli ve örtü malzemesi dere kesitleri belirtilir. Malzeme açılımları yazılır. Dereler, mahyalar,
asansör ve tesisat çıkıntıları ile bacalar kotlandırılır.
Kesit düzlemi arkasında kalan görünen kısımlar çizilir.
Görünüşler :
Yapı tek blok ise dört görünüşü de çizilir. Birkaç bloktan müteşekkil ise yapının mimarisini ifade
edecek şekilde çoğaltılır.
Mimari ile ilgili olmayan çizgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif edilen zemin devamlı çizgi i l e gösterilir ve kotlandırılır.
Zemin çizgisi altında kalan yapı kısmının dış hatları, kesik çizgilerle b e l i r t i l i r ve kutlandırılır.
Görünüşlerde, kesit ve planlardan intikal eden yapı elemanlarının farklılık göstermemesi
sağlanır.
Kullanılan cephe kaplama malzemesi, çatı örtüsü malzemesi yazılır.
Yağmur olukları, iniş boruları ve varsa paratoner inişleri gösterilir.
Çatı Planı :
Meyiller, su toplanma yerleri, dereler, tesisat ve asansör çıkıntıları, bacalar ve çatıya çıkış delikleri gösterilir.
Gerekli kotlandırma ve açıklamalar yapılır.
Mimari Rapor :
Bakanlıkça verilen kesin ihtiyaç programı ve arsa verilerinin, konunun projelendirilmesinde ele alınışı ve
değerlendirilişi belirtilir. Yapı ekonomisi ve fonksiyonel inşaat tatbikatı gereği olarak seçilen inşaat sistemi,
malzeme ve genel mimari planlama ile maliyet tavanına uyum yönünden getirilen çözüm hakkında geniş
bilgi verilir. Isı, ses ve su yalıtımları, güneş tedbirleri ve özellik gösteren tesis ve cihazlar için açıkla malar
yapılır. Seçilen modüller ve taşıyıcı akslar hakkında bilgi verilir, gerekçesi açıklanır. Çözümün birden fazla
oluşu halinde, raporda tekliflerin iyi ve kötü tarafları mukayese edilir. Tercih sebepleri açıklanır.
5
KESİN PROJE
Kesin proje; yapının, Bakanlıkça onaylanan avan proje esaslarına göre, ve başka bir ölçekte istenmediği
takdirde, 1/100 ölçeğinde düzenlenen, yapı elemanlarının tümünün kesin olarak ölçülendirildiği, inşaat
sisteminin ve malzemenin kati projesidir.
Kesin projede; vaziyet planı ile kat planları, çatı planı, asma tavan planları, kesitler, görünüşler ve detay
listesi bulunur.
Vaziyet Planı :
Başka bir ölçekte istenmemişse genellikle 1 /200 ölçekli çizilir.
Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü işaretleri aynı yerde toplu olarak gösterilir.
Mevcut durum (bina, hudut, yol, yeşil örtü vb.) imar hatları, teklif yapı konumları ve saha
düzenlemesine ait çizgiler üst üste ve farklı teknikte çizilir. Korunması istenen bina, yeşil örtü ve
benzeri ile teklif bloklar
ve korunmayan kısımlar belirtilir. Korunmayan binaların yıkılma
sıraları bloklar üzerine yazılır.
Mevcuta bitişik ilaveler yeni blok çizgileri ile çizilir.
Bloklar harflendirilir ve yüksek bloklar yükseldikçe kalınlaşan çizgilerle belirtilir.
2
Blokların içine kat adetleri, gabarileri, çatı örtü malzemesi, zemine oturma sahaları (m
olarak) ve belli edilmiş ise inşaat sırası yazılır. Paftanın uygun bir yerinde toplam inşaat alanı
verilir.
Blokların; yol ve komşu hudutlara, korunacak binalara uzaklıkları, gerekiyorsa konum açılan i l e
birlikte, inşaat tatbikatına esas olmak üzere kesin olarak verilir.
Korunması istenen bina, yeşil örtü vb. bir röpere bağlanır ve uzaklıkları gösterilir.
Bina köşeleri, arsa içi servis yolları, istinad duvarları, meyil, rampa ve merdivenlerin başlangıç
ve bitiş noktalan, servis ve merasim avluları, akaryakıt tankı yerleri ve gerekli başka noktalar
plankote röper kotuna göre kutlandırılır ve bu kotların altına ayırd edilebilecek şekilde,
halihazır duruma ait kot yazılır. Bunlarla ilgili inşaat sistemi ve malzeme hakkında gerekli
açıklama ve ölçülendirme yapılır.
Bina esas girişi bitmiş döşeme üst kotu +"0.00 olarak alınır. Plan, kesit ve görünüşler bu kota göre
kotlandırılır. Ayrıca T 0.00 kotu altına, plankote kotuna göre değeri yazılır. Böylece, ~ 0.00 kotu
ile plankote röper kotu bağlanmış olur. Bina adedi birden fazla ise, her bina girişi bitmi ş
döşeme üst kotu + 0.00 kabul edilir. Bu kotlar plankote röper kotuna göre değerlendirilerek
altına yazılır. Birbirlerine bağlı bloklar bir bina olarak kabul edilir.
Mevcut hudutlara ve yollara göre büyük farklılık getiren imar planı tatbikatı söz ko nusu ise; girişlerin, mevcut yollara göre geçici olarak kullanılma imkanı vaziyet planında belirtilir.
Binanın önemi gerektiriyorsa, çevreyi de ihtiva eden, gerekmiyorsa arsa dahili iki siluet çizilir.
Mevcut kanalizasyon veya muhafaza edilmesi gerekli binalar arasında, su, kalorifer tesisatı şebekesi
varsa, tabii ve teklif zemine göre kotları verilir ve hatları ile belirtilir.
Bloklar haricinde detayı verilecek elemanlar işaretlenir bilahare detay projesi safhasına esas
teşkil edecek detaylar listesine aynı numara ve harflendirme ile girer.
Planlar :
Benzer kat planlarının biri ile diğer katların tümü çizilir, tekrar eden katlar için açıklama yazılır.
Yığma inşaatlarda temel planı ilave edilir.
Planlar pafta veya paftalar üzerinde aynı bakış yönünde yer alır; her paftada hakim rüzgar,
Dış ölçüler, dıştan bina cephesine doğru:
1.Çizgide blok ölçüsü
2.Çizgide cephe hareketleri
3.Çizgide taşıyıcı aksları
4.Çizgide doluluk ve boşluklar olmak üzere düzenlenir.
6
Taşıyıcı sistemin aksları, statik projedeki harf ve sayılarla (koordinat sistemi esaslarına göre)
belirtilir.
Bloklar harflendirilir.
İç ölçüler, değişik her hacimde, ve projenin kolaylıkla okunmasını sağlayacak şekilde, enine ve
boyuna iki çizgi üzerinde verilir. Net en ve boylar bu çizgiler üzerinde gösterilir.
Kat planlarının kesit geçirilen yerlerinde kesit çizgisinin tümü ve bakış yönü gösterilir.
Dilatasyonlar herkatta gösterilir.
Bütün mahallere Mahal numarası Mahal ismi yazılır.
Modüller, inşai akslar ve bunların kesişme noktalan belirtilir.
İnşai elemanlar; kolon veya perde, duvar, pano vb. ayrı çizim tekniği ile ve hakiki ölçüleri ile çizilir,
içleri kuyulaştırılır.
Pano, camlı bölme , alçak duvar vb... bina ayırım elemanları e ksiksiz gösterilir, şematik
açıklamalar yapılır ve yükseklikleri yazılır.
Bütün hacimler ihtiyaç programında belirtilen fonksiyonlarına uygun ve hakiki ölçüleri ile tefriş
edilir.
Mutfak, ofis, laboratuvar, çamaşırhane, banyo, W.C. gibi hacimlerde bütün te zgahlar,
lavabo,eviye, banyo ve duş tekneleri pisuvar ve W.C. taşları tesisat projelerine ve birim fiyat
tariflerine uygun çizilir.
Tesisat hizmetlerinin, yapının mimarisini ilgilendiren ısıtıcı, aydınlatıcı, kanal ağızları gibi cihaz ları
tesisat projelerindeki ölçülerine uygun ve şematik gösterilir.
Varsa döşemelerdeki eğimler ve süzgeç yerleri belirtilir.
Bütün doğramalar şematik olarak çizilir açılan kanatlar belirtilir, aksları gösteren çizgiler üzerinde
en ve yükseklik (kaba inşaat boşluğu) yazılır. ( K 7 90/220) gibi.
Tavandaki kiriş sarkıntıları, nervür ve kasetler nokta nokta (ifade edecek kadarı) gösterilir.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu T0.00 kabul edilerek, döşemelerdeki bütün kot farklarına
ait değerler (kaba inşaat kotu olarak) yazılır.
Merdivenler, konstrüksiyonlarına uygun olarak çizilir. Merdiven numarası, basamak adedi, ge
nişlik ve rıht yüksekliği yazılır. Merdiven ve sahanlık aksını gösteren çizgi en son basamakta ok ucu
ile bitirilir, korkuluklar çizilir. Başlangıç ve bitiş noktaları ile sahanlıklara ait kotlar gösterilir. Rampaların
çıkış okları, meyilleri, başlangıç ve bitiş noktalarında bitmiş döşeme üst kotları ve korkulukları gösterilir.
Asansör ve monşarjlar kapasitelerine uygun ölçüde çizilir.
Zemin kat planlarında çevre tanzimi (trotuar, bağlantı yolları, giriş platoları vb.) gerektiği kadar
işlenir, bitmiş kotları yazılır.
Asma tavan yapılması gerekli mahaller belirtilir, malzemesi mahal listesinde gösterilir.
Planın geçtiği düzlemle, tavan arasında kalan imalat (saçak, ara kat gibi) nokta nokta işlenir.
Bacalar ait oldukları ve devam ettikleri katlarda hakiki ölçüleri ile çizilir.
Çarpık ve eğri imalatın hakiki ölçüleri hesaplanarak üzerine yazılır.
Yağmur iniş boruları gösterilir, kesit ölçüleri yazılır.
Zemin kat planlarında, kuranglezlerin görünüşleri konstrüksiyonlarına uygun çizilir. Bodrum kat
planlarında kuranglezlerin su toplama şekli ve yalıtım hususları ile diğer malzeme açılımları
verilir. Kot ve ölçüleri yazılır.
Plan paftalarından ayrı bir paftada, tip mahal list esi örneğine (Ek : 3) uygun şekilde ve yapıda
kullanılan bütün malzemeyi gösterir bir mahal listesi düzenlenir.
Kesitler :
Her bloktan en az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, diğeri yapıda konstrüktif özelliği olan yerler
den en çok bilgi verecek şekilde geçirilir. Gerektiği hallerde kesit sayısı çoğaltılır.
Yapının inşai ve dekoratif elemanları net ve şematik çizgilerle ifadelendirilir. Malzeme açılımları
yapılır. Kesitin geçtiği yerlerdeki mahallerin numara ve isimleri yazılır.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu + 0.00 alınarak bütün farklı yükseklikteki
döşemeler
kotlandırılır.
Ayni ölçü çizgileri üzerinde kat yükseklikleri verilir. Tavanından tesisat geçen mahallerde asma
tavan yapılıyor ise tesisat ve asma tavan belirtilir. Asma tavan altı ile dö şeme üstü arası
ölçülendirilir.
Taşıyıcı olmayan, hacim ayırıcı elemanların (pano, camlı bölme, WC duvarları) kapıların,
pencerelerin, düşük döşemelerin yükseklikleri gösterilir.
7
Pencere altı dolu kısımlarının yapım şekli açık olarak belirtilir. Kiriş biti şi, duvar dolgusu ayrı
ayrı kutlandırılır, radyatör yüksekliği gösterilir. Parapet + denizlik belirtilir, malzeme açılımı
yapılır.
Giriş saçakları ve balkonlar, konstrüksiyonlarına uygun çizilir. Su toplama şekli, örtü ve yalıtım
malzeme açılımları gösterilir; kot ve ölçüleri ile eğimleri yazılır.
Bodrum duvarlarında ve temelde yalıtım gerekiyor ise sistemi belirtilir ve malzeme açılımı yazılır.
Zemin suyunun minimum ve maksimum kotları gösterilir.
Kuranglezler konstrüksiyonuna uygun çizilir. Su toplama şekli ve yalıtım hususları ile diğer
malzeme açılımları verilir. Kot ve ölçüleri yazılır.
Drenaj sistemi gösterilir, malzeme açılımı yapılır. Kutlandırılır. Yol ve tra tuarlar çizilir, açılımları ve
kotları yazılır; ölçülendirilir.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devamlı çizgi ile gösterilir, ve her ikisine ait gerekli
kotlandırma eksiksiz yapılır.
Cephelerde güneş kinci bir sistem kullanılıyorsa ölçülendirilir ve malzeme açılımı yapılır.
Çatı konstrüksiyonu hakiki şekli ve ölçüleriyle çizilir, malzeme açılımı yapılır, kesitler ölçülen dirilir. Dereler, mahyalar, asansör ve tesisat çıkıntıları, bacalar kutlandırılır.
Kesit düzleminin arkasında kalan ve görünen kısımlar, görünüşlerde istenen hususlara uygun
şekilde çizilir.
Görünüşler :
Bütün görünüşler çizilir. Bulundukları düşey düzlemlere göre farklı çizim tekniği ile ifadelendirilir.
Mimari ile ilgisi olmayan çizgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devamlı çizgi ile gösterilir. Ve kotlandırılır.
Statik sistem aksları ve döşeme hatları görünüş üzerinde nokta nokta belirtilir. Denizlik üstü,
lento altı (kapılar dahil) kaba inşaat kotlan verilir.
Cephe kaplama malzemesi ve rengi yazılır.
Kapı ve pencere görünüşleri kat'i taksimatına uygun çizilir. Açılan bütün kanatlar gösterilir.
Çatı görünüşü çizilir. Çatı üstüne çıkan asansör ve tesisat çıkıntıları ile bacalar, dereler, mahyalar
gösterilir ve kotlandırılır.
Çatı Planı :
Meyiller, su toplama yerleri, dereler, tesisat ve asansör çıkıntıları tam ölçülendirilmiş olarak hakiki
konstrüksiyonları ile çizilir. Ölçü ve kotlan yazılır.
Çatı sistemini belirtecek sayıda gerekli kesitler verilir.
Detayları verilecek noktalar işaretlenir ve numaralandırılır.
Asma Tavan Planı :
Asma tavan yapılacak mahaller için ayrıca düzenlenen planlarda, tesisat hatları, aydınlatma
sistemi, tavan konstrüksiyonu gösterilir. Ölçülendirilir. Malzeme açılımı yapılır.
Planların yanında ayrıca tavan kesitleri verilir. Kotlandırılır.
Detaylandırılacak noktalar, harf ve numara ile belirtilir.
Detay Listesi :
Yapının detaylandırılacak bütün inşai ve dekoratif elemanlarının bir a rada yer aldığı listede, bu dönemin plan, kesit ve görünüşlerinde belirtilen referans harf ve numaralan aynen tekerrür edecektir.
Detay listesinde", her yapı elemanının hangi ölçekte nokta ve sistem detaylarının verileceği de açık lanacaktır.
TATBİKAT ( UYGULAMA) PROJESİ
Yapının; inşa edilebilmesi için, statik projesinin tüm inşai ölçülerini, tesisat projesinin inşaatı etki leyen
bütün elemanlarını, imalat detaylarına uygun ölçü ve karakterde mimari elemanları, detaylarla ilgili
referansları ve tüm detaylan kendi çizim teknikleri ile eksiksiz ihtiva eden, gerekli bütün Ölçülerin ve mal-
8
zemenin yazıldığı; büro ve şantiyede her türlü çalışma ve imalat safhasında kullanılabilecek nitelikte
ve kolayca anlaşılabilir çizim tekniği ile hazırlanmış, 1 / 5 0 - 1 / 2 0 - 1 / 1 0 - 1 / 5 - 1 / 1 ölçekli projesidir.
Tatbikat projesi iki bölüm olarak düzenlenir.
I. BİRİNCİ BÖLÜM
Bu bölüm; yapı tatbikat projesinin, önceki proje safhasında düzenlenen ve Bakanlıkça onaylanan
detay listesinde yer alan eleman ve mahallerinin, listede belirtilen ölçeklerde tüm sistem ve nokta
detaylarını kapsayan bölümdür. 1 ,/20 - 1 / 1 0 - 1 / 5 - 1 / 1 ölçekleri kullanılır.
Yapı için gerekli çatı detayları, merdiven, doğrama, döşeme, duvar ve tavan kaplaması; aydınlatma, ısıtma,
havalandırma ve klima cihazlarının mimari ile ilgili detaylan; ses, ısı, buhar ve su yalıtım detayları; iç hacimlere
ait sistem detayları; dilatasyon, sabit möble ve tesisat projelerinde gösterilen yapı elemanlarının detayları ile
bahçe düzenlemesi ile ilgili detaylar tanzim edilir.
Detaylandırılacak yapı elemanlarına ait plan, kesit ve görünüşlerle bunların nokta detaylarının aynı paftada yer
alması sağlanır.
Detaylandırılacak yapı elemanları ve mahalleri (kapı, pencere, merdiven gibi.) çok çeşitli ise, her yapı
elemanının ve mahallinin plan, kesit ve görünüşü önceki proje safhalarında kullanılan aynı harf ve numa ralar ile (Kİ., P l . , Mİ., gibi) pafta veya paftalara çizilir. Bu yapı elemanları ve mahallerine ait tip nokta detayları,
imalat ve inşaat sırasında kolayca izlenebilir bir sıra il e paftalarda yer alırlar.
Mimariyi ilgilendiren ve yapı elemanlarının imali ve kullanışına etki yapan tesisat boru ve cihazları
detaylarda eksiksiz yer alırlar ve ölçülendirilirler.
Detaylandırılan bütün imalat tam olarak ölçülendirilir ve kotlandırılır. Pencere, kapı vb. ahşap kısımlarının
tüm en ve boyları, aksları; pano, camlı bölme vb. imalatların bütün ölçüleri verilir. Bütün sabit ve açılan
kısımlar belirtilir.
Nokta detaylarında, yapı elemanının her parçası, en küçük ayrıntısına kadar malzeme ve öl çü olarak
doğru ve eksiksiz ifadelendirilir. İmalat özelliklerine ait gerekli bütün açıklamalar ve kullanılan her mal zemenin ismi ayrı ayrı verilir.
Genel Sistem Detayı:
Yapının tüm inşaat sistemini gösteren ve inşai özelliği olan mahallerden geçirilerek çatıdan temele kadar
tüm katları, bütün inşaat elemanlarını kapsayan plan, kesit ve görünüşlerdir. 1/20 veya 1/10 ölçeğinde
düzenlenir. (Benzer katlar bir defa gösterilir.)
Bütün yapı elemanları, nokta detaylarına uygun çizilir. Statik ve Tesisat projel erinin mimariyi ilgilendiren
bütün elemanları hakiki ölçüleri ile gösterilir.
Malzeme açılımları, bütün ölçü ve kotlar eksiksiz yazılır.
Kısmi Sistem Detayı:
Mutfak, banyo, W.C, laboratuar vb. gibi tesisatın ağırlık kazandığı mahaller için 1/20 ölçeğinde plan,
kesit ve iç görünüşler çizilir. Malzeme açılımı, bütün ölçü ve kotlar eksiksiz yazılır. Tesisat eleman ları,
tesisat proje ve birim fiyat tariflerine uygun, hakiki şekil ve ölçülerine göre çizilir.
Çatı Detayları :
Çatı sistemine göre çatının inşa edilebilmesi için gerekli detaylar verilir. Mahya, baca dibi ve üstü, tesisat
çıkıntıları, çatı birleşimleri, çıkış kapaklan, oluklar, dereler, su inişleri, ısı ve su yalıtımları, çatı havalandırması,
dilatasyonlar, saçak, kalkan duvarı ve parapetler, çatı örtü malzemesinin bağlantı nokta detayları çizilir.
Ölçek 1 / 5 ve 1/1 dir. Gerektiği hallerde, imalat kolaylığı sağlayacak şematik perspektifler ilave edilir.
Merdiven Detayları:
Her değişik numaralı merdiven ve her merdivenin kendi içinde değişiklik gö steren katlardaki durumlarına ait
sistem detayları 1/20 veya 1/10 ölçeğinde plan, kesit ve görünüş olarak çizilir.
9
Merdivenle ilgili imalat için gerekli bütün nokta detayları 1/5 ve 1/1 ölçeğinde düzenlenir.
Malzeme ve detay yönünden aynı olan merdiven bölümleri bir defa gösterilir. Normal basamakların kesit
ve görünüşü, korkuluk, küpeşte, ankraj, süpürgelik, limon kirişi ve döşeme-basamak birleşim detayları çizilir.
Döner merdivenlerde, değişik basamakların duvar ve kova tarafındaki ölçüleri ayrı ayrı verilir.
Her türlü malzeme, ölçü ve kot yazılır. Özel imalat için ayrıca şema çizilir ve açıklamalar yapılır.
Doğrama Detayları:
Kapı, pencere, pano, ahşap veya madeni bölme, dolap, banko, vitrin gibi ince inşaat elemanlarına ait 1 / 2 0 1 /10 ölçekli plan, kesit ve görünüşten ibaret sistem detayı ile imalat için gerekli bilgi ve ölçüleri 1 /I olarak
gösteren nokta detaylarını kapsar.
Değişik her noktanın detayı ayrı ayrı çizilir. Değişen ölçüler aynı detay üzerinde gösterilmez. Kilit, kapı
kolu, mandal, ispanyolet, menteşe vb. madeni aksam hakiki ölçü ve şekilleri ile tam olarak çizilir.
Nokta detayları, çevresi ile ve izdüşümlerine göre alt alta veya yan yana gelecek şekilde paftalarda yer
alırlar.
Bir yapıda doğrama detaylarını konstrüksiyon ve ölçü yönünden mümkün olduğu kadar tipleştirmek; yani
pencere, kapı, bölme, banko duvar kaplaması, asma tavan, merdiven korkuluğu vb. gibi yapı eleman larının
imalatını kendi cinsinde az sayıda tip nokta detayı ile sağlamak öncelikle göz önünde tutulmalıdır.
Kapı kasaları, duvar veya kolonda yapılacak kargir dişlere tespit edilecektir.
Ayrıca detaylandırmada, ekonomi ve imalat kolaylığı getiren; uzun ömürlü, az bakım gerektiren
malzeme seçilir.
Kapı ve pencerelerde kesit; tavanla döşeme arasında tüm kat yüksekliğinde, lento üstü ve denizlik parapet altı yapı elemanları nokta detaylarındaki ölçüleriyle ve tam olarak çizilir, (tavan kaplaması, sıva,
döşeme kaplaması, süpürgelik, radyatör vb.)
Cephede güneş kırıcı elemanlar varsa, pencere veya kapı plan, kesit ve görünüşünde ölçüleri, malzeme
isimleri ve imalat özellikleri eksiksiz yazılır. Kapı ve camekanlarda, varsa, asma tavan birleşimi gösterilir. Dış
kapılarda eşik ve döşeme, ölçü ve kotları ile çizilir.
Asma Tavan Detayları :
Asma tavan yapılacak mahaller için sistem detayı 1 / 5 0 - 1 / 2 0 - 1 / 1 0 ölçeğinde plan ve kesit olarak
düzenlenir. Bunlara ait nokta detayları işaretlenir.
Asma tavan yapılacak mahallere ait tavan plan ve kesitlerinde o mahaldeki taşıyıcı sistem ve tesisat
gösterilir.
Aynı pafta üzerinde nokta detayları 1 / 5 - 1 / 1 ölçekli çizilir, malzeme açılımları yazılır. Bu detaylar
birbirleri ile ilişkisine göre sıralanır ve bütün ölçüler eksiksiz verilir.
Duvar Kaplama ve Lambri Detayları :
1 /20 veya 1/10 ölçekli plan, kesit ve görünüşten ibaret sistem detayı ile imalât, malzeme ve ölçü bakımından
en küçük ayrıntılarına kadar bilgi veren 1/5 ve 1/1 ölçekli nokta detaylarını kapsar.
Bu yapı elemanları; özel hallerde, mimari fonksiyonun gerektirdiği yerlerde -kullanılır. Ekonomi, imalat
kolaylığı ve elverişli malzeme seçimi göz önünde tutulur.
Yapının Fonksiyonu ile İlgili Özel İmalat Detayları:
Yapının fonksiyonu ile ilgili özel imalat için, 1/ 20 - 1/ 1 0 ölçekli plan, kesit ve görünüşten ibaret sistem detayı
ile eksiksiz bütün ölçüleri ihtiva eden 1 / 5 - 1 / 1 ölçekli nokta detayları çizilir. İmalatın özel oluşu göz
önünde tutularak gerekli açıklamalar yapılır. Mahallin fonksiyonu gereği, mimari ve tesisat yoğun ve
10
sıkı bir bağlantı halinde ise, bu detaylarda, tesisatın bütün hat ve cihazları hakiki ölçüleri ile gösterilir. Aydınlatma, ısıtma, havalandırma ve klima cihazlarının ilgili detayları 1 / 5 - 1 / 1 ölçeğinde ve projeleri ile
uyuşacak şekilde düzenlenir.
Isı, ses, buhar ve su yalıtım detayları 1 / 5 - 1 / 1 ölçeğinde çizilir. Eksiksiz olarak malzeme açılımları ve
ölçüleri yazılır. Dilatasyon detayları duvar, döşeme, tavan, dış duvar ve çatı için ayrı ayrı 1/1 ölçeğinde
çizilir, ve malzemeleri yazılır. Bu detaylar birbirleri ile ilişkisine göre sıralanır.
Sabit möble detayları 1 /20 - 1 / 5 - 1 / 1 ölçeğinde düzenlenir. Malzeme seçiminde ekonomi gözetilir.
II. İKİNCİ BÖLÜM:
Yapının inşa edilebilmesi için, statik projesinin tüm inşai ölçülerini, tesisat projesinin inşaatı etki leyen
bütün elemanlarını, imalat detaylarına uygun ölçü ve karakterde bütün mimari elem anları, detaylarla ilgili
referansları ihtiva eden, gerekli bütün ölçü ve malzemenin yazıldığı, büro ve şantiyede her türlü çalışma ve
imalat safhasında kullanılabilecek nitelikte ve kolayca anlaşılabilir çizim tekniği ile hazırlanmış, 1 /50
veya bazı özel hallerde 1 /100 ölçekli projesidir.
PlanJar :
Bütün kat planlan çizilir. Yığma inşaatlarda temel planı ilave edilir.
Planlar, pafta veya paftalar üzerinde aynı bakış yönünde yer alır; her paftada hakim rüzgar,
Dış ölçüler, dıştan bina cephesine doğru:
1.Çizgide blok ölçüsü
2.Çizgide cephe hareketleri
3.Çizgide taşıyıcı aksları
4.Çizgide doluluk ve boşluklar, olmak üzere düzenlenir.
Taşıyıcı aks sistemi statik projeye uygun harf ve sayılarla (koordinat sistemi esaslarına göre)
belirtilir.
Bloklar harflendirilir.
İç ölçüler, her hacimde enine ve boyuna ikişer ölçü çizgisi üzerinde gösterilir. Birinci çizgiler üze
rinde hacmin net en ve boyu, ikinci çizgiler üzerinde kapı, pencere, kolon vb. elemanların
genişlikleri ile duvar üzerindeki yerlerinin komşu duvarlara uzaklıkları yazılır.
Kat planlarının kesit geçirilen yerlerinde kesit çizgisinin tümü ve bakış yönü gösterilir.
Bütün mahallerde :
Mahal numarası, Mahal ismi yazılır.
Modüller; inşai akslar ve kesişme noktalan belirtilir.
İnşai elemanlar; kolon veya perde, duvar, pano vb. ayrı çizim tekniği ile ve hakiki ölçüleri ile çizilir,
içleri koyulaştırılır.
Pano, camlı bölme, alçak duvar vb. gibi mahal ve bina ayrım elemanları eksiksiz gösterilir.
Şematik açıklamalar yapılır. Yükseklikleri yazılır.
Mutfak, ofis, laboratuvar, çamaşırhane, banyo, WC. gibi hacimlerde bütün tezgâhlar,
lavabo, eviye, banyo ve duş tekneleri, pisuvar ve WC. taşlan tesisat projelerin e ve birim fiat
tariflerine uygun çizilir.
Düşey tesisat boru ve kanallannın yerleri ve adetleri, şematik olarak kapladıkları alan
ölçülendirilerek verilir. Tesisat hizmetlerinin, yapımn mimarisini ilgilendiren ısıtıcı, aydınlatıcı
kanal ağızlan gibi cihazları tesisat projelerindeki hakiki ölçülerine uygun ve şematik gösterilir.
Döşemelerdeki desenler ve varsa eğimler, süzgeç yerleri belirtilir.
Bütün doğramalar detayına uygun ve şematik olarak çizilir, açılan kanatlar belirtilir, aksları gös teren çizgiler üzerinde en ve yükseklik (kaba inşaat boşluğu) yazılır. (K7 90/220 gibi)
Tavandaki kiriş sarkıntıları, nervür ve kasetler nokta nokta (ifade edilecek kadarı) gösterilir. Be tonarme projesindeki ölçüleri işlenir. Kolon ölçüleri yazılır.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu ~ 0.00 kabul edilerek döşemelerdeki bütün kot farklarına ait
değerler, bitmiş ve kaba inşaat kotu olarak ayrı çizim tekniği ile gösterilir.
11
Merdivenler konstrüksiyonlarına uygun olarak çizilir. Merdiven numarası, basamak adedi,
genişlik ve rıht yüksekliği yazılır. Merdiven ve sahanlık aksını gösteren çizginin basamakları
kestiği noktalar çıkış yönünde numaralanır, ve bu çizgi en son basamakta ok ucu olarak
bitirilir. Korkuluklar çizilir.
Başlangıç ve bitiş noktaları ile sahanlıklara ait kaba ve bitmiş inşaat kotları ayrı çizim tekniği ile
gösterilir.
Rampaların çıkış okları, meyilleri, korkulukları, başlangıç ve bitiş noktalarının kaba ve bitmiş
inşaat kotu ayrı çizim tekniği ile gösterilir.
Asansör ve montşarjlar kapasitelerine ve tesisat projesine uygun olarak çizilir.
Zemin kat planlarında çevre tanzimi, (trottuar, bağlantı yolları, giriş platoları vb.) gerektiği kadar
işlenir. Kaba ve bitmiş inşaat kotları ayrı çizim tekniği ile gösterilir.
Asma tavan yapılması gerekli mahaller belirtilir . Malzemesi mahal üstesinde gösterilir.
Planın geçtiği düzlemle tavan arasında kalan imalat nokta nokta işlenir. (Saçak, ara kat gibi)
Bacalar ait oldukları ve devam ettikleri katlarda hesap sonucu bulunan ölçülerine ve
konstrüksiyonuna uygun çizilir ve ölçülendirilir.
Çarpık, eğri imalatların hakiki ölçüleri hesaplanarak üzerlerine yazılır.
Yağmur iniş boruları hakiki ölçüleri ile çizilir, ölçüleri yazılır.
Zemin kat planlarında, kuranglezlerin görünüşleri konstrüksiy onlarına uygun çizilir.
Kesin proje safhasında, örneğe uygun şekilde düzenlenen mahal listesinde, değişiklik
olmaması halinde ayni liste bu safha için de geçerlidir. Mahal listesinde değişiklik olması
halinde, bu değişiklikleri de ihtiva eden yeni bir mahal listesi düzenlenerek yeniden verilir .
Kesitler :
Her bloktan en az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, diğeri yapıda konstrüktif özelliği olan
yerlerden en çok bilgi verecek şekilde geçirilir. Gerektiği hallerde kesit sayısı çoğaltılır.
Yapının inşai ve dekoratif elemanlar detaylarına uygun ve şematik çizilir. Malzeme açılımları
yapılır. Kesitin geçtiği yerdeki mahallerin numara ve isimleri yazılır.
Esas giriş bitmiş döşeme üst kotu -f. 0.00 alınarak bütün farklı yükseklikteki döşemelerin kaba ve
bitmiş inşaat kotları yazılır.
Bir ölçü çizgisi üzerinde, döşeme üstünden döşeme üstüne kaba inşaat kat yükseklikleri: ikinci
bir çizgi üzerinde de, döşeme kaplama kalınlığı, parapet duvarı, pencere, kapı ve bölme
duvarı yükseklikleri ile lento - tavan mesafesi, taşıyıcı sistem kalınlıkları, düşük döşeme yükseklikleri
yer alır. Her değişiklik gösteren mahal için bu ölçüler ayrıca verilir.
Asma tavan yapılan mahallerde, asma tavan içindeki tesisat hakiki boylan ile gösterilir. Asma
tavan alt yüzü ile bitmiş döşeme arasındaki net kat yüksekliği ayrı bir ölçü çizgisi üzerine
yazılır.
Pencere altı dolu kısımlarının yapım şekli açık olarak belirtilir. Kiriş bitişi, duvar dolgusu ayrı
ayrı kutlandırılır, radyatör yüksekliği gösterilir. Parapet - denizlik detaylarına uygun çizilir.
Malzeme isimleri yazılır.
Giriş saçakları ve balkonlar; eğimleri, örtü ve yalıtım, malzeme açılımları yazılarak, nokta
detaylarına uygun çizilir. Su toplama şekli gösterilir.
Bodrum duvarlarında ve temelde yalıtım gerekiyor ise sistemi hakkında açıklama yapılır. Zemin
suyunun minimum ve maksimum kotlan gösterilir.
Kuranglezler konstrüksiyonlanna ve detaylarına uygun çizilir. Su toplama şekli ve yalıtım
hususları ile diğer malzeme açılımları verilir. Kot ve ölçüleri yazılır.
Drenaj sistemi gösterilir, malzeme açılımı yapılır. Kut landırılır. Yol ve trottuarlar çizilir. Açılımları
ve kotlan yazılır. Ölçülendirilir.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devamlı çizgi ile gösterilir ve her ikisine ait gerekli
kotlandırma eksiksiz yapılır.
Cephelerde güneş kırıcı bir sistem kullanılıyorsa detayına uygun çizilir; malzeme ve kot yazılır.
Cephelerdeki hareketler işlenir, icabediyorsa not yazılır. «Pencere altlarında sıva 3 cm. içeridedir.»
gibi.
Çatı konstrüksiyonu hakiki şekli ve ölçüleri ile çizilir. Kullanılan bütün malzemenin isim ve ölçüleri
ile derelerin, mahyalarını, asansör ve tesisat çıkıntıları, bacaların kotları, çatı eğimi yazılır.
12
Kesit düzleminin arkasında kalan ve görünen kısımları, görünüşlerde istenen hususlara uygun
şekilde çizilir.
Planlarda görülmeyen ölçüler verilir. (Merdivenlerin hakiki boyu gibi)
Görünüşler :
Bütün görünüşler çizilir. Bulundukları düşey düzlemlere göre farklı çizim tekniği ile ifadelendirilir.
Mimari ile ilgisi olmayan çizgilere yer verilmez.
Tabii zemin nokta nokta, teklif zemin devamlı çizgi ile gösterilir, ve kotlandırılır.
Cepheye arkadan bağlanan bütün duvar ve döşemeler nokta nokta (ifade edecek kadar)
işlenir.
Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazılır. Cephelerdeki hareketler belirtilir, gerekiyorsa not
yazılır.
Kapı ve pencere görünüşleri sistem detaylarına uygun çizilir. Açılan kanatları işaretlenir,
Saçaklar, balkonlar, döşeme, denizlik altı, lento altı, kalkan duvarları, oluk, mahya, baca ve
çıkıntılar kotlandırılır.
Plan ve kesitlerde gösterilmeyen ölçekler yazılır. (Saçak kalınlıkları, balkon korkuluğu
yüksekliği, konsollar gibi).
13
Ulaşılabilirlik Klavuzu
Mimari Proje
8/13/2007
TMMOB Mimarlar Odası
ULAŞILABİLİRLİK KILAVUZU
Mimari Projelerde Özürlü ve YaĢlılarla Ġlgili Olarak Uyulması Gereken Temel Kurallar
Halka açık olan lokantalar, oteller, tiyatrolar, doktor muayenehaneleri, eczaneler, perakende satıĢ
mağazaları, müzeler, kütüphaneler, parklar, spor salonları, stadyumlar, okullar, kurslar, eğitim ve öğretim
kurumları, günlük bakım ve tedavi birimleri gibi yerlerle bütün devlet daireleri özürlü insanların giriĢlerine
uygun olarak düzenlenmelidir.
Buna özel kulüpler ve dini teĢekkürler dahil değildir.
KILAVUZ HAKKINDA
Bu kılavuz, özürlülerin ve bir kısım yaĢlı insanların Ģehirsel ve mimari çevrelerde rahat edebilmelerine ve
hayata daha kolay katılabilmelerine yardımcı olacak temel standartların tanıtılması için hazırlanmıĢtır.
Hangi insanlık durumunda bulunursa bulunsun, her insanın bütün toplumsal konumları, insan için ortaya
konmuĢ değerleri ve mutluluk tablolarını kendisine açık ve elde edilmesi mümkün bulunması gerektiği
gibi; hayata katılması sırasında fiziksel çevrenin, inĢa edilmiĢ çevrenin de onu engellememesi gerekir.
Çevrelere ve mekanlara engellenmeden ulaĢabilmeyi girilebilirlik, ulaĢılabilirlik (accessibililty,
zuganglichkeit) kavramı ile ifade ediyoruz.
Ġnsan, Çevresinde Hep Düzgün Bir Geometri Arar
Ġnsan bir yeryüzü parçasında, bir mekan içinde yaĢamaktadır. Çevresinin, kendisine zahmet
çektirmeyecek fiziksel Ģartları taĢımasını ister. Ġnsanın çevresini, barındığı, yaĢadığı mekanları kendi rahat
edeceği Ģekle dönüĢtürme gayreti en temel insan eylemlerindendir. Ġnsan çevresini düzenler ve inĢa
edilmiĢ çevreyi (built environment) elde eder. ĠnĢa edilmiĢ çevredeki Ģartların bir özürlü, bir yaĢlı ve bir
çocuk için önemi ise yetiĢkin ve sağlıklı bir insan için olduğundan çok daha fazladır. ĠnĢa edilmiĢ
çevredeki olumsuz Ģartlar bir kısım insanları engelleyip onların hayata ve topluma katılmalarını
önleyebilir.
ġehirsel Çevre Bir Özgürlük Alanıdır
Evinden çıkıp toplum hayatına katılmaya, üretken olmaya hazırlanan hiçbir insan için Ģehirsel çevre
engelleyici olmamalıdır. Belli standartların uygulama konulmasıyla özürlü, ağır sakat veya tekerlekli
sandalyeli insanların rahat hareketine imkan veren bir Ģehirsel çevre elde edilebilir. Böyle daha uygar
gözüken bir Ģehir manzarası ile birlikte bütün diğer insanların da daha özgür olabildikleri bir Ģehirsel
çevre meydana gelecektir.
Binalar Kendilerini Ġnsanlara Sıcak Bir ġekilde Sunmalıdır
Bazı binaların özürlüler için çok engelleyici olabildikleri bilinmektedir. Bu tür binaların doğal hareketliliğe
sahip sağlam insanlar için de rahat yaĢama ortamları olmadıkları kolayca görülebilir. BĠnalardaki
hayatların zorlaĢması daha çok da biçimsel kaygılardan, yanlıĢ biçim anlayıĢlarından kaynaklanmaktadır.
Bütün devlet dairelerinin, yerel yönetim binalarının, okulların, rekreasyon alanlarının, spor tesislerinin,
alıĢveriĢ merkezlerinin, sağlık tesislerinin, kültür ve eğitim kurumlarının, halka açık kuruluĢların, tekerlekli
sandalyedeki insanların da girebilecekleri yerler olarak düzenlenmeleri gerekir. Binaların girilebilirliği,
ulaĢılabilirliği, olgun bir mimarlık anlayıĢına ve geliĢmiĢ toplumsal örgütlenmeye iĢarettir.
ÇağdaĢ ġehirlerdeki Hayatın AkıĢı Kolay UlaĢıma Dayalıdır
GeliĢmiĢ ulaĢım sistemleri modern bir Ģehirdeki hayatın akıĢını düzenler. ġehirdeli hayat bir hareketliliği
ve yer değiĢtirmeyi gerektirmektedir.
Bir Ģehirdeki ulaĢım sisteminde kendisine yer bulamayan ya da çok zorlukla bulabilen özürlü veya yaĢlı
insan belki bütün yeteneklerine ve üstün eğitim düzeyine rağmen topluma bir katkıda bulunamayacaktır.
2
Belli ihtiyaçların karĢılanmasında baĢkalarına daha bağımlı hale gelecektir. UlaĢım sistemlerinin ve
vasıtalarının tasarımında özürlü insanları da dikkate almak gerekir.
TANIMLAR
Özür (Sakatlık): Bir bünyedeki, bir yapıdaki, bir doğal iĢleyiĢteki hasar, noksan, bozukluk veya iĢlev
kaybıdır.
Özürlü (Sakat): Bir özrü (sakatlığı) bulunan kiĢi, ouĢum, organ veya yapıdır.
Bedensel Özür: Hareket organlarındaki veya insanın bedenini oluĢturan yapılardaki eksiklikler, oluĢum
bozuklukları veya iĢlev kayıplarıdır.
Duyusal Özür: Duyu organlarında ortaya çıkan sakatlıklar ve fonksiyonel kayıplardır.
Zihinsel Özür: Koltuk değneği, baston veya yürüteç (yürüme çevçevesi) kullanarak hareket edebilen bir
bedensel özürlüdür.
Tekerlekli Sandalyedeki Sakat: Sakatlığı daha ağır olup ancak bir tekerlekli sandalye ile yer değiĢtirebilen
bir bedensel özürlüdür.
ANAYOLDAN ERĠġĠM
Tekerlekli sandalye kullanan kiĢilerin, park ettikleri araçlarından binanın ana giriĢine kadar, herhangi bir
yardım almadan eriĢebilmeleri arzulanır (tercih edilen en uzun mesafe: 50 metre).
ANA GĠRĠġ
Bina giriĢleri, özürlüler için zemin seviyesinden doğrudan eriĢime uygun olmalıdır. Tekerlekli sandalye
kullananlar için asıl giriĢin, binanın ana giriĢi olması arzulanır.
Binalara eĢiksiz girilebilmelidir. GiriĢ hollerinde tekerlekli sandalye için yeterli hareket alanı bulunmalıdır.
Bu da genel olarak hiçbir çıkıntı ve kapı açılıĢı tarafından engelenmemiĢ 150 cm çapında bir dairedir.
RAMPALAR
Rampa eğimleri %5 ile %10 arasındadır. 10 santimetreye kadar bir yükseklik farkında en fazla rampa eğimi
%10; 25 santimetreye kadar olan yükseklik farkında en fazla rampa eğimi %8,25; 50 santimetreye kadar
olan yükseklik farkında en fazla rampa eğimi %5 alınmalıdır. Çok kısa rampaların eğimi zorunlu
durumlarda %12 olabilir. Bir rampanın boyu 6 metreden fazla ise araya 150 santimetre uzunluğunda bir
sahanlık konur. Rampa geniĢlikleri 130 santimetrenin altına düĢürülmeye çalıĢılmalıdır. Sabit rampaların
düzenlenemediği yerlerde seyyar rampalar da kullanılabilir.
KALDIRIMLAR
Kaldırım yüksekliklei 6-15 cm arasında olmalıdır. Tekerlekli sandalyenin çıkabilmesi için kaldırımların
uygun yerlerine rampalar yapılmalıdır. Bunların eğimleri %8 civarında alınmalıdır. Kaldırım rampalarının
geniĢliği 140 cm yapılırsa yan yana yürüyen iki insanın da buradan geçmeleri mümkün olur.
3
OTOPARKLAR
Otoparkların %2'lik kısmı sakat sürücülerin araçlarına ayrılacaktır. Sakat otomobili için 350 cm x 500 cm
geniĢliğinde bir park yeri gerektiği kabul edilmiĢtir.
ĠÇ MEKANI PLANLAMA
Tek seviye: giriĢ kapıları, asansör giriĢleri, eriĢilebilir alanlar
DeğiĢen seviyeler: rampalar, basamaklar
Düz kollu ve sahanlıklı merdivenler tercih edilir. Döner merdivenler
geometrik belirsizlikten dolayı görme ve hareket özürlü insanlar için
tehlike oluĢturabilir. Merdivenin her iki tarafına da küpeĢte konulması
yerinde olur. 40 mm çapında dairesel kesitli bir küpeĢte iyi bir
çözümdür. Duvar tarafındaki küpeĢtenin duvardan uzaklığı 40 mm
olarak alınır. Merdivenlerde basamak geniĢliği 280-300 mm, basamak
yüksekliği 150-160 mm olmalıdır. KüpeĢtelerin yüksekliği 900 mm
olarak alınabilir.
Asansörler ara katlara konulmamalıdır. Asansörün kapısına kadar
basamaksız ve eĢiksiz ulaĢılabilmelidir. Asansörlerdeki kumanda
düğmelerinin tekerlekli sandalyedeki insanın da uzanabileceği
yüksekliğe konulması önemlidir.
TABAN ve DUVAR YÜZEYLERĠ (Ġç ve DıĢ)
* Tavan, duvar ve tabanlarda göz kamaĢtırıcı parlaklıklardan kaçınılmalı.
* Taban döĢemeleri karmaĢık olmamalı.
* Taban bitiĢleri ıslak veya kuruyken kaygan olmamalı, su, hava, vs. geçirmemeli.
* Seviyelerde beklenmedik değiĢikliklerden kaçınılmalı.
* Alçak tavan ve ıĢıklandırma / renk / doku değiĢikliklerinde uyarılar konulmalı.
4
* Duvarlarda çıkıntılardan kaçınılmalı.
TOPLANTI SALONLARI ve EĞLENCE MEKANLARI
Bir tekerlekli sandalya için ayrılan alan 900 x 1400 mm'den az olmamalıdır. Bu alanların, toplantı salonu
boyunca dağıtılmıĢ olması tercih edilmelidir.
Not: Hiçbir engel olmadan bir tekerlekli sandalyenin dönüĢ çapı 1500 mm'dir.
ĠNDÜKSĠYON DEVRELERĠ
Salonlar, toplantı mekanları, danıĢma masaları ve diğer uygun mekanlarda indüksiyon devreleri
kurulmalıdır. Bu düzenleme iĢitme özürlüler ve topluluktaki diğer insanların da yararına olacaktır.
ĠġARETLER ve BĠLGĠ
* Bina giriĢlerinde, * Asansörlerde, * Lavabolarda, * Özürlülere ayrılmıĢ otomobil park alanlarında, *
Binalarda özel servis olanaklarının bulunduğu yerlerde bu iĢarete yer verilmelidir. ĠĢaret olmadığında, açık
ve net ifadelerle durumu anlatan bilgi verilmelidir.
KAPILAR
Kapıların, çeĢitleri ne olursa olsun hepsinin en az 800 mm'lik temiz bir geçiĢ açıklığına sahip olmaları
sağlanmalıdır (Alman normlarına göre temiz geçiĢ açıklığı en az 900 mm olmalıdır). Mekanlar arasında
eĢik bulunmaması tercih edilir. Zorunlu durumlarda eĢik yüksekliği en fazla 25 mm olabilir ve bu da her iki
yandan pahlı yapılmalıdır.
5
6
TUVALETLER ve SIHHĠ TESĠSAT
Seramik ya da porselen tercih edilir. El yıkama yerleri için paslanmaz çelik kullanılır; alt yüzey yanmaya
karĢı korunmalıdır. Tuvalet oturakları sağlam olmalı. Klozet rezervuarının bir kanala yerleĢtirildiği
durumlarda klozetin arkasında bir destek olmalıdır. Bastonlar için askı kancaları bulunmalıdır. Tekerlekli
sandalye tasarımlarında bir ayna ve raf arzu edilebilir.
DUġ ve BANYOLAR
DuĢun içinde menteĢeli bir oturağa geçmenin kolay olmadığı durumlarda, duĢ kabininin boyutları giriĢten
arka duvara 1600 mm'ye, diğer yönde 1400 mm'ye çıkartılmalıdır. DuĢ perdesi yere kadar uzanmalı ve duĢ
kabininin içinde kalmalıdır. DuĢ; değiĢken yükseklikli ve demonte edilebilir olmalı, esnek bir hortuma
bağlı bulunmalıdır. Bir sabunluk ve banyo/tuvalet malzemeleri için bir küçük raf bulunmalıdır. Banyolarda
ikili musluk ve esnek hortumlu bir duĢ bulunmalıdır.
7
8
9
ÖZÜRLÜ STANDARTLARI
10
Genel;
Görme özürlüler, basit ve net bir şekilde tasarlanmış (dörtgen planlara göre çizilmiş) bina ve
düzenlemelerde yollarını daha kolay bulurlar.
Zemin kaplamaları sert, düz ve kaymaz malzemelerden seçilmelidir. Zemin sınırları dokunmak
suretiyle algılanabilmelidir.
İyi, düzenli ve göz kamaştırmayan bir aydınlatma nesnelerin ayırt edilmesini kolaylaştırır ve
dolayısıyla güvenliği arttırır.
Şehir;
Yaya bölgelerindeki engeller kaldırılamıyorsa, çevrelerinden güçlü bir görsel kontrast veya canlı
renkler ile ayrılmaları gerekir.
Reklam veya bilgilendirme panoları, güneşten koruma storları, hidrolik kapılar gibi asılı veya çıkıntılı
engeller yerden en az 2,10 m yüksekliğe konulmalıdır. Eğer bu mümkün değilse kör bir kimse
bunları bastonunun yardımıyla yerden en fazla 0,30 m yükseklikteki kenarlarını farkedebilmelidir.
Yayaların dolaştığı bölgelerde çıkıntı oluşturan engeller, özellikle de baş hizasında bulunan uyarı
levhaları tehlikelidir.
Körler bastonları ile dokunmak suretiyle parmaklıkların yatay çubuklarını (yüksekliği en az 0,30 m)
veya kesintisiz devam eden bir kaide veya seviye farkını (en az 0,30 m yüksekliğinde)
algılayabilmelidir.
Farklı bir seviye (örneğin kaldırım) yayayı araç trafiğinden korur. Bu da görme özürlülerin yönlerini
daha kolay bulmalarını sağlar ve kazalar konusunda uyarıcı olur. Yaya alanlarında dokunmayla
algılanabilen yönlendirici çizgiler, görme özürlülerin yönlerini daha kolay bulmalarını sağlar.
Kaldırım kenarlarının yüksekliği, tekerlekli sandalyeye bağımlı özürlüler için 30 mm.’yi aşmayacak
ancak körler için de 30 mm.’den daha az olmayacaktır.
Şose ile yayalara ayrılmış güvenli alanların kenarı arasındaki seviye farkı 30 mm’dir. Yaya
geçitlerinin görsel olarak veya dokunma yoluyla algılanabilmesi için zemin kaplaması ve rengi farklı
seçilmelidir. Işıklı sinyaller, sesli veya titreşimli sinyallerle tamamlanmalıdır.
Bina;
Parapet yükseklikleri 0,90 m ile 1,40 m arasında olmalıdır. (1,00 m tercih edilir)
Kanatlı kapılar yerine sürme kapılar tercih edilir. Görme özürlüler döner kapılardan geçerken
yönlerini bulmakta zorluk çekerler. Bu kapılar görme özürlüler ve bedensel engelliler için tehlikeli
olabilir.
Zemin ile duvarlar arasında kuvvetli bir kontrast olmalıdr. Yüzeyler ışığı yansıtmamalıdır.
11
Zemine yerleştirilen bir temas noktasının kumanda ettiği otomatik kapılar, körlere kılavuzluk eden
köpeklerin ağırlığı ile harekete geçmelidir (yaklaşık 20 kg).
Körler, mekan içindeki konumlarını birtakım ses yansımaları ile belirlerler. Bu bakımdan dolaşma
alanındaki engellerin ses yansıtıcı özelliğinin olması tercih edilir.
Merdivenler;
Merdivenler, kaymayan türde bir malzeme ile kaplanmalıdır. Merdiven trabzanı kontrastlı bir renkle
fondan kolay ayırt edilebilecek şekilde ayarlanmalıdır. Sahanlıklarda ve yön değiştirme noktalarında
kesintiye uğramayan trabzan, yürüme ve yön bulmayı kolatlaştırır.
Özellikle kapılarda, telefon kulübelerinde ve uyarı levhalarında çok kontrastlı renkler kullanmak
suretiyle görme zorluğu çekenlerin yönlendirilmesi kolaylaştırılır. Bu renkler aynı zamanda
merdiven, vb. gibi tehlikeli bölgelerin de haber verilmesini de sağlarlar.
Altı boş olan merdivenlerin alt bölümü, baş çarpma tehlikesini önlemek amacıyla 2,10 m yüksekliğe
kadar bir perde ile kapatılmalıdır.
Bina giriş kapıları kolayca açılabilmelidir. Döner kapılar özürlüler için uygun değildir. Giriş kapıları
duvarla aynı hizada olup bir düzlem oluşturmamalı, en az 20 cm mesafe bırakılmalıdır.
Dolaşım alanları asgari genişliği 1,20 m olmalıdır. Kapı ve pencere kanatları dolaşım alanlarına
açılmamalıdır. Kısa geçişler için asgari 0,80 m; uzun geçişler için 1,00 m mesafe öngörülmelidir.
Kapı genişliği en az 0,80 m, kanat genişliği en fazla 1,00 m olmalıdır. Hareket özürlüler veya
yaşlılar, kanat genişliği 1,00 m'den fazla olan kapıları zor hareket ettirirler. Tekerlekli sandalyenin
manevra yapabilmesi için, kapı genişliği ile kapı önündeki mesafe toplamının en az 2,00 m olması
gerekir. Kapı açıldığında kenar ile kapı kolu arasında en az 0,60 m mesafe kalmalıdır. Bu koşulların
gerçekleşmediği durumlarda sürme kapılar kullanılabilir.
12
Kapı ve pencere kolları yerden 0,90-1,40 m yüksekliğe yerleştirilmelidir. Yaklaşma imkanının sınırlı
olduğu yerlerde yükseklik 1,00 m'yi geçmemelidir. Kapı kolları uzun ve kıvrık uçlu olanlardan tercih
edilmelidir. Kavrama güçlüğü yaratacağından döner kapı kolları önerilmez.
13
14
Mektup kutuları 0,60-1,40 m yükseklik sınırları içerisinde planlanmalı, mektup kutularının
yakınındaki zeminde hiçbir eğim olmamalıdır.
Asansör boşluk genişliği en az 0,80 m, kabin genişliği en az 1,10 m, kabin derinliği en az 1,40 m
hesaplanmalıdır. Kabin içinde mümkünse üç duvara da 0,90 m yüksekliğinde trabzan konulmalıdır.
Asansörün önünde en az 1,40 m x 1,40 m'lik hareket alanı bırakılmalıdır. Asansör kumanda
düzeneği 0,90-1,40 m yüksekliğe yerleştirilmeli, itmeli düğmeler kullanılmalıdır.
15
Giriş katlarındaki tüm mahallere basamaksız ve rampasız olarak ulaşılabilmelidir.
Rampaların eğimi olabildiğince az ve en fazla %6 olmalıdır. İstisnai olarak, eğer başka bir çözüm
şekli yoksa ve özürlüler diğer bir kişinin yardımından yararlanabiliyorlarsa bu eğim %12'ye kadar
çıkabilir.
Her rampanın başlangıcında, bitiminde ve aynı zamanda kapıların önlerinde yatay bir manevra alanı
öngörülmelidir. Merdivenler, rampalar ve %6'nın üzerindeki eğimler bir korkuluk ile donatılmalıdır.
Bu mimari elemanların genişliği 150 cm den daha az olduğunda, korkuluk en azından bir kenara
konulmalıdır. Korkuluğun çapı minimum 40 mm, yüksekliği zeminden 90 - 100 cm olmalıdır.
Korkuluk, bu mimari elemanların başlangıcından ve bitiminden itibaren en az 30 cm daha uzun
tutulmalı ve yön değiştirme noktalarında kesintiye uğramamalıdır.
Prensip olarak, ayrı girişlerden kaçınılmalıdır. Özürlü, yanında başka biri olmadan genellikle bu
girişlere ulaşamamaktadır. Binanın girişi zorunlu olarak ayrı olduğunda, işaret levhaları girişi
belirgin olarak göstermelidir. Özürlüler buraya zorluk çekmeden ve kendi olanaklarıyla
ulaşabilmelidir.
Rampa yapmanın mümkün olmadığı durumlarda, istisnai olarak bir kaldırıcı kullanılabilir.
16
Eşikler;
Eşikler mümkün olduğunca çıkıntısız olmalıdır. Çıkıntı ve kemerler 25 mm'yi aşmamalıdır.
Odaların tefrişi, içinde bir tekerlekli sandalyenin dolaşmasına izin verilecek şekilde yapılmalıdır. Kapı
genişilikleri en az 0,80 m, en fazla 1,00 m olmalıdır. Kapı ve pencere kolu yükseklikleri için ideal
yükseklik 1,00 m’dir. Dolap rafları için en fazla yükseklik 1,40 m olmalıdır.
17
Mutfak mobilyaları arasındaki manevra alanı en az 1,40 m x 1,70 m olmalıdır.
Çalışma tezgahı, altına tekerlekli sandalyenin girmesine olanak vermeli ve fırın ile evye arasında
olmalıdır. Böylece çalışma tezgahından hem fırına hem de evyeye de ulaşılabilir.
Fırın ile evye köşelere konulmamalı, duvardan en az 0,25 m mesafe bırakılarak yerleştirilmelidir.
Katlanabilir masalar ve döner mutfak elemanları tekerlekli sandalyeden uzanmak suretiyle
çalışmaya olanak verir.
Prizler, yeterli sayıda ve uygun yüksekliğe yerleştirilmelidir.
18
19
Her dairede en az bir tuvalet ve küvet tekerlekli sandalye kullananların kullanımına uygun olmalıdır.
Tekerlekli sandalye ile klozete yandan veya cepheden ulaşılabilmelidir. Tekerlekli sandalyenin altına
girebileceği bir lavabo kullanılmalı ve klozetin yanına veya önüne konulmalıdır. Klozet yükseliği
0,40 m olmalıdır. Tekerlekli sandalye kullananlar, küvetin ya da gömme banyonun uzun kenarına
ulaşabilmelidir. Tekerlekli sandalyenin hareketini engellememesi açısından altına sandalyenin
girebileceği bir lavabo konulabilir. Musluklar uzun kenara yerleştirilmelidir. Uzun kenara harekete
yardımcı olması için yatay ve dikey tutamaklar konulmalıdır.
20
Tekerlekli sandalye kullananlar, küvetin ya da gömme banyonun uzun kenarına ulaşabilmelidir.
Tekerlekli sandalyenin hareketini engellememesi açısından altına sandalyenin girebileceği bir lavabo
konulabilir. Musluklar uzun kenara yerleştirilmelidir. Uzun kenara harekete yardımcı olması için
yatay ve dikey tutamaklar konulmalıdır.
Duş teknelerinin zemini tekerlekli sandalye ile girilebilecek şekilde, en fazla %2 eğimli ve eşiksiz
olmalıdır.
Duvardan 0,50 m çıkıntılı kaldırılabilir bir oturak veya duş sandalyesi öngörülebilir. Zemin
kaplaması ıslandığında bile kaymamalıdır. Tekerlekli sandalyenin altına girebilmesi için lavabonun
altında en az 0,80 m genişlik olmalıdır. Çıkıntılı sifon tekerlekli sandalyenin lavabonun altına
girmesini engelleyeceğinden, sifonlar duvara gömülü veya paralel olmalıdır.
Musluk takımında sıcak su solda, soğuk su sağda olmalıdır. Lavabo üzerindeki prizler tekerlekli
sandalye kullananın ulaşabilmesi için 0,90-1,40 m yükseklikte planlanmalıdır. Tekerlekli sandalye
kullananlar, küvetin ya da gömme banyonun uzun kenarına ulaşabilmelidir. Tekerlekli sandalyenin
hareketini engellememesi açısından altına sandalyenin girebileceği bir lavabo konulabilir. Musluklar
uzun kenara yerleştirilmelidir. Uzun kenara harekete yardımcı olması için yatay ve dikey tutamaklar
konulmalıdır.
21
Çevre Düzenleme;
Yayalara ayrılan alanlar yürüme ve görme özürlüler tarafından da kullanılabilmelidir. Yapılacak düzenlemeler,
22
binaların girişini oluşturur ve onları birbirine bağlayarak ulaşımı sağlar. Dolayısıyla, binaların kendileri gibi çevre
düzenlemeleri de özürlülerin gereksinimlerine uygun olarak tasarlanmalıdır.
Kaldırım kenarlarının yüksekliği, tekerlekli sandalyeye bağımlı özürlüler için 30 mm.’yi aşmayacak ancak körler
için de 30 mm.’den daha az olmayacaktır.
Şose ile yayalara ayrılmış güvenli alanların kenarı arasındaki seviye farkı 30 mm.’dir.
Parmaklıklar bütün tehlikeli yerlere konulmalıdır. Parmaklık ve korkulukların görüntüyü engelleyen ( opak )
bölümlerinin yüksekliği 0,65 metreyi aşmamalıdır.
Giriş katı sahanlığı ile asansöre yoldan basamaksız olarak ulaşılabilmelidir. Her özürlü, sağlam kimselerin
yararlandığı girişlere ulaşabilmeli ve bunlardan kendi olanakları ile bağımsız olarak yararlanmalıdır. Prensip
olarak, ayrı girişlerden kaçınılmalıdır. Özürlü, yanında başka biri olmadan genellikle bu girişlere ulaşamamaktadır.
Binanın girişi zorunlu olarak ayrı olduğunda, işaret levhaları girişi belirgin olarak göstermelidir. Özürlüler buraya
zorluk çekmeden ve kendi olanaklarıyla ulaşabilmelidir. Giriş katı sahanlığı ile asansöre garajdan da basamaksız
olarak ulaşılabilmelidir. Giriş katı sahanlığı ile asansöre garajdan da basamaksız olarak ulaşılabilmelidir.
Rampalar;
Rampaların eğimi olabildiğince az ve en fazla %6 olmalıdır. İstisnai olarak, eğer başka bir çözüm şekli yoksa ve
özürlüler diğer bir kişinin yardımından yararlanabiliyorlarsa bu eğim %12 ye kadar çıkabilir. Her rampanın
başlangıcında, bitiminde ve aynı zamanda kapıların önlerinde yatay bir manevra alanı öngörülmelidir. Kapının
23
açıldığı kenar ile kapı kolunun yanında 60 cm. Genişliğinde serbest bir yüzey gereklidir. Bu genişlik
sağlanamıyorsa manevra alanı derinliği 120 cm. ye kadar arttırılmalıdır. Eğimi %6 nın üzerindeki uzun rampalar
sahanlıklarla bölünmelidir. Uzun bir rampadan ziyade bir asansör veya kaldırma platformunu içeren çözümler
tercih edilmelidir.
Yollardaki enlemesine eğimler olabildiğince az ve en fazla %2 olmalıdır. Her enlemesine eğim tekerlekli
sandalyeyi yolundan saptırır. Özürlü, tekerlekli sandalyesini doğru bir hat izleyerek sürmekte güçlük çeker.
Merdivenler, rampalar ve %6 nın üzerindeki eğimler bir korkuluk ile donatılmalıdır. Bu mimari elemanların genişliği
150 cm den daha az olduğunda, korkuluk en azından bir kenara konulmalıdır. Korkuluğun çapı minimum 40 mm,
yüksekliği zeminden 90 - 100 cm olmalıdır. Korkuluk, bu mimari elemanların başlangıcından ve bitiminden itibaren
en az 30 cm daha uzun tutulmalı ve yön değiştirme noktalarında kesintiye uğramamalıdır.
24
Tuvalet;
Kamuya açık alanlardaki tuvaletlerde, her tuvale grubuna en az bir adet tekerlekli sandalye kullananların
kullanabileceği bir tuvalet konulmalıdır. Bu tuvaletlerin normal tuvaletlerle aynı yere konulması tercih edilir. Bunun
mümkün olmadığı durumlarda, yerleri uyarı levhalarıyla açıkça belirtilmelidir.Bayanlar ile baylara ayrı tuvalet
yapmanın mümkün olmaması durumunda, özürlü tuvaletinin bayanlar bölümüne konulması gerekir. Başka bir
çözüm, ayrı girişli tek bir tuvalet yapmaktır.
25
Hareket özürlülere ayrılan tuvaletlerde;
- "L" biçiminde tutamak,
- kaldırılabilir tutamak,
- tekerlekli sandalyenin altına girmesine olanak veren lavabo tezgahı,
- elbise askıları,
- alt kenarı zeminden 1,00 m yükseklikte ayna bulunmalıdır.
Klozetin yanındaki tutamak, sandalyeden klozete geçişi engelleyeceği için kaldırılabilir olmalıdır. Elbise askıları
tekerlekli sandalyeden ulaşılabilecek mesafede olmalıdır.
Konutlardan farklı olarak, klozetin yanında, refakat edenlerin geçebileceği bir alan bırakılmalıdır. Umumi
tuvaletlerde, özürlü kimse klozette otururken lavaboya ulaşabilmelidir. Dolayısıyla klozet ile lavabo arası uzaklık
0,55 m'yi aşmamalıdır.
Banyolar;
Tekerlekli sandalye kullananlar, küvetin ya da gömme banyonun uzun kenarına ulaşabilmelidir. Tekerlekli
sandalyenin hareketini engellememesi açısından altına sandalyenin girebileceği bir lavabo konulabilir. Musluklar
uzun kenara yerleştirilmelidir. Uzun kenara harekete yardımcı olması için yatay ve dikey tutamaklar konulmalıdır.
Duş teknelerinin zemini tekerlekli sandalye ile girilebilecek şekilde, en fazla %2 eğimli ve eşiksiz olmalıdır.
Duvardan 0,50 m çıkıntılı kaldırılabilir bir oturak veya duş sandalyesi öngörülebilir. Zemin kaplaması ıslandığında
bile kaymamalıdır.
Tekerlekli sandalyenin altına girebilmesi için lavabonun altında en az 0,80 m genişlik olmalıdır. Çıkıntılı sifon
tekerlekli sandalyenin lavabonun altına girmesini engelleyeceğinden, sifonlar duvara gömülü veya paralel
olmalıdır.
Musluk takımında sıcak su solda, soğuk su sağda olmalıdır. Lavabo üzerindeki prizler tekerlekli sandalye
kullananın ulaşabilmesi için 0,90-1,40 m yükseklikte planlanmalıdır.
Rehabilitasyon merkezleri ve özürlü yurtlarında kullanılan sedye dolaşma alanlarının planlamada hesaba
katılması gerekir. Sedye tekerlekleri taşıyan bir çerçeveye oturtulmuş olup hemen kaldırılabilir.
26
Bedens el engelliler iç in öngörülen standart larda; t ekerlekli sandalye boyutları, tekerlekli sandalyen in
hareket etmes i iç in gerekli alan ve teker lekli sandalyede oturan birin in uzanma mesafeleri gözönüne
alın ır.
Özürlülere Uygun Tasarlanmış Örneker;
27
28
29
Kaynak:
- TMMOB Mimarlar Odası Ġstanbul Büyükkent ġubesi,
- Disabled Access Guide (Özürlüler Ġçin UlaĢılabilirlik Rehberi), Disability Scotland, Mayıs 1990
Ġlgili Web Sayfaları
- Özürlü Kişilere Uyarlanmış Yapı
- Center for Human Right Education
- Engellilerin Yasal Hakları ve İmtiyazları
- Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik
- Zihinsel Özürlüler Özel Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği
- İşitme ve Konuşma Özürlüler Özel Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği
- Özürlüler İdaresi Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
- Özürlüler İdaresi Başkanlığı Kurulmasına ve Özürlülerin Durumları İle İlgili Çeşitli Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu
- Declaration on the Right of Mentally Retarded Persons
30
ICS: 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 8737/Şubat 1991
Başbakanlık
Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünce Yayımlanır
Kuruluş : 7 Ekim 1920
30 Ocak 2007
SALI
Sayı : 26419
TEBLİĞ
İçişleri Bakanlığından:
YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ
KULLANILMASINA İLİŞKİN MECBURİ
STANDARD TEBLİĞİ
Amaç ve dayanak
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgelerinin standardını ve bu belgelerin kullanım
şeklini belirlemek üzere 3152 sayılı İçişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 3194 Sayılı İmar
Kanunu, 132 Sayılı Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı Kuruluş Kanunu, 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve
5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kurumu Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Standard yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi kullanım zorunluluğu
MADDE 2 – (1) Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı Teknik Kurulu'nun 7/12/2006 tarihli toplantısında tadil
edilen TS 8737 yapı ruhsatı ile TS 10970 yapı kullanma izin belgesi standardı, Resmî Gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe
girecektir.
(2) Adres ve Numaralama Yönetmeliğine göre numaralama çalışmasını tamamlayıp Ulusal Adres Veri Tabanına
girişini tamamlayan yetkili idareler bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, veri girişini tamamlamayan idareler ise
tamamladıkları tarihten veya en geç 1/7/2007 tarihinden itibaren söz konusu belgeleri Ulusal Adres Veri Tabanı ile
eşleştirerek eş zamanlı olarak düzenleyeceklerdir.
MADDE 3 – (1) Yapı ruhsatı veya yapı kullanma izin belgesi düzenlenecek adres, 31/7/2006 tarih 26245 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre numaralamada yetkili
idarelerce Ulusal Adres Veri Tabanına işlenecektir.
MADDE 4 – (1) Yetkili il özel idaresi, belediye veya organize sanayi bölgesi müdürlüğü, standard yapı ruhsatı ile
yapı kullanma izin belgesini eklerinde yapılan açıklamalara uygun şekilde düzenleyeceklerdir.
MADDE 5 – (1) Standard yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgeleri, formların eklerinde belirtilen kurum ve
kuruluşlara süresi içinde gönderilecektir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 6 – (1) 24/10/2001 Tarihli ve 24563 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 81164 Sıra Numaralı Standard
Yapı Ruhsatı Kullanılmasına İlişkin Tebliğ ile 6/9/2001 Tarih ve 24515 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 81028 Sayılı
Mecburi Standard Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini İçişleri Bakanlığı yürütür.
Ekleri İçin Tıklayınız
TS 8737
TS 10970
ICS: 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 8737/Şubat 1991
TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 8737
Şubat 1991
ICS 91.040.01
2. baskı (Tadil ile)
YAPI RUHSATI
Building licence
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ
ICS: 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 8737/Şubat 1991
ÖN SÖZ
Bu standard, Türk Standardları Enstitüsünün Kırtasiye Malzemeleri ve Formlar özel Daimî
Komitesi'nce hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulunun 5 Şubat 1991 tarihli toplantısında Türk
Standardı olarak kabul edilmiş ve 12 Nisan 1991 tarihli toplantısında mecburî yürürlük için ilgili
Bakanlığa önerilmiştir. 17 Eylül 1991, 26 Nisan 2000, 11 Nisan 2001 ve 7 Aralık 2006 tarihli
Teknik Kurul toplantılarında da tadil edilerek yayımına karar verilmiştir.
Bu standard, 07/08/1991 gün ve 20953 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan ilgili Bakanlık
Tebliği ile mecburi yürürlükte bulunduğundan, bu yeni metne ilişkin Bakanlık Tebliği Resmi
Gazete 'de yayımlandıktan ve bu kararda verilen geçiş süresi son bulduktan sonra eski baskıları
geçersizdir.
Bu standardın hazırlanmasında, milli ihtiyaç ve imkanlarımız ön planda olmak üzere,
milletlerarası standardlar ve ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancı ülkelerin standartlarındaki
esaslar da göz önünde bulundurularak; yarar görülen hallerde, olabilen yakınlık ve benzerliklerin
sağlanmasına ve bu esasların, ülkemiz şartları ile bağdaştırmasına çalışılmıştır.
- Bu standard son şeklini almadan önce; bilimsel kuruluşlar, üretici, imalatçı ve tüketici
durumundaki konunun ilgilileri ile gerekli işbirliği yapılmış ve alınan görüşlere göre
olgunlaştırılmıştır.
ICS: 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 8737/Şubat 1991
İÇİNDEKİLER
0 - KONU, TARİF, KAPSAM, AMAÇ ......................................................................... 6
0.1 - KONU .......................................................................................................................... 6
0.2 - TARİF .......................................................................................................................... 6
0.2.1 - Yapı Ruhsatı ........................................................................................................................ 6
0.3 - KAPSAM ...................................................................................................................... 6
0.4 - AMAÇ .......................................................................................................................... 6
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLER ..................................................................... 6
1.1 - SINIFLANDIRMA ......................................................................................................... 6
1.1.1 - Sınıflar.................................................................................................................................. 6
1.2 - ÖZELLİKLER ............................................................................................................... 6
1.2.1 - Görünüş ............................................................................................................................... 6
1.2.2 - Malzeme .............................................................................................................................. 6
1.2.3 -Yapı Ruhsatının İmali İle İlgili Özellikler ............................................................................... 6
1.3 - BOYUT VE TOLERANSLAR ....................................................................................... 8
1.3.1 - Boyutlar................................................................................................................................ 8
1.3.2 - Toleranslar........................................................................................................................... 8
1.4 - ÖZELLİK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI......................................... 8
2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER ..................................................... 9
2.1 - NUMUNE ALMA .......................................................................................................... 9
2.2 - MUAYENELER ............................................................................................................ 9
2.2.1 - Gözle Muayene.................................................................................................................... 9
2.2.2 - Boyut Muayenesi ................................................................................................................. 9
2.3 - DENEYLER ................................................................................................................. 9
2.3.1 - Kağıdın Fiziksel Özelliklerinin Tayini ................................................................................... 9
2.3.2 - Mürekkep Dağılımı Tayini .................................................................................................. 10
2.4 - DEĞERLENDİRME.................................................................................................... 10
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU.............................................................................. 10
3 - PİYASAYA ARZ .................................................................................................. 10
3.1 - AMBALAJLAMA......................................................................................................... 10
3.2 - İŞARETLEME ............................................................................................................ 10
3.3 - ETİKETLEME ............................................................................................................ 10
3.3.1 - İç Ambalajların Etiketlenmesi ............................................................................................ 10
3.3.2 - Dış Ambalajların Etiketlenmesi.......................................................................................... 11
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER ......................................................................................... 11
ATIF YAPILAN STANDARDLAR............................................................................. 20
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
YAPI RUHSATI
0 - KONU, TARİF, KAPSAM, AMAÇ
0.1 - KONU
Bu standard, Yapı Ruhsatı'nın tarifine, sınıflandırma ve özelliklerine, numune alma, muayene ve
deneyleri ile piyasaya arz şekline dairdir.
0.2 - TARİF
0.2.1 - Yapı Ruhsatı
Yapı ruhsatı, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde inşa edilecek
yapılar için Belediye veya Valiliklerce, imar Kanunu, imar Plânı ve Yönetmelik hükümlerine göre
düzenlenen belgedir.
0.3 - KAPSAM
Bu standard, Yapı Ruhsatı'nı kapsar.
0.4 - AMAÇ
Bu standardın amacı, Yapı Ruhsatı'nda boyut, .malzeme, imalât özellikleri, sayfa düzenlemesi ve
bilgi başlıkları yönünden birlik, kullanma ve kontrolde kolaylık sağlamaktır.
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - Sınıflar
Yapı Ruhsatı bir sınıftır.
1.2 - ÖZELLİKLER
1.2.1 - Görünüş
1.2.1.1 -Genel
Yapı Ruhsatının basıldığı kâğıt, lekesiz, deliksiz, yırtıksız, kırışıksız, buruşuksuz, pürüzsüz ve
düzgün bir yapıda olmalıdır.
1.2.1.2-Renk
Yapı Ruhsatının basıldığı kâğıdın rengi beyaz olmalıdır.
1.2.2 - Malzeme
1.2.2.1-Kâğıt
Yapı Ruhsatının basıldığı kâğıt, TS 57351)'e uygun, l. hamur kâğıt olmalı, üzerine mürekkeple
yazıldığında mürekkebi dağılmamalı, arka yüze geçirmemelidir.
1.2.3 -Yapı Ruhsatının İmali İle İlgili Özellikler
- Yapı Ruhsatı üst kenardan tutkallı 100 yapraklı bloklar halinde hazırlanmalıdır.
- Baskı şekli ve ölçüleri Föy 1/a, Föy 1/b, Föy 2/a ve Föy 2/b 'de verildiği gibi olmalıdır.
- Harf ve çizgi karakterleri Çizelge 1'de verildiği gibi olmalıdır.
- Çizgiler düzgün ve net, yazılar okunaklı basılmış olmalıdır.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
1) Bu standard metninde atıf yapılan standardların numaralan, yayım tarihleri, Türkçe ve İngilizce
isimleri kapak arkasında verilmiştir.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
- Yapı Ruhsatı ön ve arka yüz baskılı olmalıdır.
- 4 nüsha olarak basılacak "Yapı Ruhsatı" formundan sonra gelmek üzere, 2 adet açıklama ve duyuru
sayfası yer alacak şekilde blok harman yapılmalıdır.
- Kenarları düzgün ve çapaksız kesilmiş olmalıdır.
- Föy 1/b 'de yer alan TSE BELGELİ YAPI MALZEMESİ VE YAPI ELEMANI
KULLANILMASI..............
ZORUNLUDUR” ifadeleri, koyu renkte ve büyük harflerle yazılmalıdır.
ÇİZELGE 1 -Yapı Ruhsatı'nın Harf ve Çizgi Karakterleri
HARF KARAKTERLERİ
Bilgi Başlıkları
Boyut ve özellikler
- 12 Punto büyük harf
- 8 Punto küçük ve büyük harf
- 10 Punto büyük harf
- 6 Punto büyük ve küçük harf
- 8 Punto büyük harf tam
TÜRK STANDARDLARINA UYGUN TSE BELGELİ YAPI
MALZEMESİ VE YAPI ELEMANI KULLANILMASI ............... siyah
.ZORUNLUDUR" ifadeleri (Föy 2/b)
- "YAPI RUHSATI" başlığı (Föy 1/a)
- Açıklama ve Duyuru kısmındaki yazılar (Föy 2/a, Föy 2/b)
- "AÇIKLAMA " ve "DUYURU" başlıkları (Föy 2/a), Föy 2/b)
- Diğerleri (Föy 1/a, Föy 1/b, Föy 2/a, Föy 2/b)
- Duyuru sayfası 1. Maddede yer alan ................"
ÇİZGİ KARAKTERLERİ
- Kenar çerçeve çizgileri
- Bilgi başlıklarını ayıran yatay ve dikey çizgiler
- Satır çizgileri
- Seçme kutuları (3 mm x 3 mm)
- Dosyalama işareti (Föy 1/a, Föy 2/a)
2 Punto tam siyah
2 Punto yarım siyah
2 Punto ince
2 Punto ince
2 Punto ince
1.3 - BOYUT VE TOLERANSLAR
1.3.1 - Boyutlar
Yapı ruhsatının basıldığı kâğıdın boyuttan TS 506 EN 20216'daki A serisinin A4 boyutuna uygun
olmalıdır.
1.3.2 - Toleranslar
Yapı ruhsatının basıldığı kâğıdın boyutlarının toleransları TS 506 EN 20216 'ya uygun olmalıdır.
1.4 - ÖZELLİK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI
Bu standardda belirtilen özellikler ile bunların muayene ve deney madde numaraları Çizelge 2'de verilmiştir.
ÇİZELGE 2 - Özellik, Muayene ve Deney Madde Numaraları
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
Özellik Madde No ve Adı
1.2.1 -Görünüş
1.2.2.1 -Kağıt
1.2.3 - Yapı Ruhsatı imali ile ilgili
Özellikler
1 .3 - Boyut ve Toleranslar
3.1 - Ambalajlama
3.2 - İşaretleme
3.3 - Etiketleme
Muayene ve Deney
Madde Numaraları
2.2.1
2.3.1,2.3.2
2.2.1
2.2.2
2.2.1
2.2.1
2.2.1
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER
2.1 - NUMUNE ALMA
Bir defada muayeneye sunulan ve en az 1200 adet Yapı Ruhsatı bir parti sayılır. Parti büyüklüğüne göre
partiden alınacak numune miktarı Çizelge 3'de verilmiştir.
ÇİZELGE 3 - Partiden Alınacak Numune Miktarları
Parti Büyüklüğü
N
1201 - 3200
3201 - 10000
10001 - 35000
35001 ve fazlası
Partiden Alınacak Numune
Sayısı n
50
80
125
200
Kabul Edilebilir Kusurlu
Numune Sayısı
7
10
14
21
Parti miktarına göre Çizelge 3'de belirtilen sayıda numunenin ayrılmasında, partideki Yapı Ruhsatı
sayısı N olmak üzere Yapı Ruhsatlan 1, 2, 3 ...... N olarak numaralanır veya numaralandıkları
varsayılır. Partiden ayrılacak Yapı Ruhsatı sayısı n olmak üzere N/n = r hesaplanır. Bu sayı tamsayı
değilse tam sayıya tamamlanır. Partinin herhangi bir yerinden saymaya başlanarak r 'inci Yapı
Ruhsatı numune olarak ayrılır. Sayma ve ayırma işlemi Çizelge 3'e göre ayrılması gereken numune
sayısına (n) erişilinceye kadar sürdürülür.
2.2 - MUAYENELER
2.2.1 - Gözle Muayene
Madde 2.1'e göre alınan numunelerin tamamı dikkatle gözden geçirilerek:
- Kâğıtta leke, delik, kırışık, buruşuk, pürüz ve yırtık olup olmadığı,
- Kâğıdın her iki yüzünün düzgün bir yapıda olup olmadığı,
- Kâğıdın rengi,
- Açıklama ve duyuru sayfasının 4 nüsha Yapı Ruhsatı formundan sonra 2 adet olmak üzere blok
içinde yer alıp almadığı,
- Yazı ve çizgilerin düzgün, net, okunabilir şekilde ve Çizelge-1'e uygun olup olmadığı,
- Yapı Ruhsatının kenarlarının düzgün ve çapaksız olarak kesilip, kesilmediği,
- Bloklardaki yaprak sayısının tam olup olmadığı,
- Ambalajlamanın Madde 3.1'e uygunluğu,
- İşaretlemenin Madde 3.2'ye uygunluğu,
- Etiketlemenin Madde 3.3'e uygunluğu yönlerinden muayene edilir,
- Sonuçların sırası ile Madde 1.2.1, Madde 1.2.3, Madde 3.1, Madde 3.2 ve Madde 3.3'e uygun olup
olmadığına bakılır.
2.2.2 - Boyut Muayenesi
Madde 2.1'e göre alman numunelerin boyutları ile Föy 1/a, Föy 1/b ve Föy 2la ve Föy 2/b 'de
verilen ölçüleri TS 5828'e uygun 0,5 mm hassasiyette bir cetvel ile ölçülür. Sonuçların Madde 1.2.3
ve Madde 1.3'e uygun olup olmadığına bakılır.
2.3 - DENEYLER
2.3.1 - Kağıdın Fiziksel Özelliklerinin Tayini
Yapı Ruhsatının basıldığı kâğıdın fiziksel özellikleri TS 5735'e göre tayin edilir. Sonuçların Madde
1.2.2.1'e uygun olup olmadığına bakılır.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
2.3.2 - Mürekkep Dağılımı Tayini
Mürekkep dağılımı tayini, Yapı Ruhsatının basıldığı kâğıt üzerinde TS 5735'e göre yapılır.
Sonuçların Madde 1.2.2.1'e uygun olup olmadığına bakılır.
2.4 - DEĞERLENDİRME
Muayene ve deney sonuçları Çizelge-3'deki kabul edilebilir kusurlu numune sayısını aştığı takdirde
parti standarda aykırı sayılır.
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
- Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve laboratuvarın adı ve adresi, muayene ve deneyi
yapanın ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adlan, görev ve meslekleri,
- Muayene ve deney tarihi,
- Numunenin tanıtılması,
- Muayene ve deneyde uygulanan standartların numaraları,
- Sonuçların gösterilmesi,
- Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebilecek faktörlerin mahzurlarını gidermek üzere alman
tedbirler,
- Uygulanan, muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen, ancak
muayene ve deneyde yer almış olan işlemler,
- Standarda uygun olup olmadığı,
- Rapor tarih ve numarası,
3 - PİYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJLAMA
Yapı Ruhsatı bloklarının 10 adedi renksiz polietilen ile sarılarak paketlenir. Paketler, taşımaya ve
depolamaya dayanıklı oluklu mukavvadan veya eşdeğer dayanıklılıkta başka bir maddeden yapılmış
kutulara brüt kütlesi en çok 50 kg olacak şekilde yerleştirilmelidir.
3.2 - İŞARETLEME
Yapı Ruhsatının ön yüzünde sol alt köşesinden başlamak üzere, okunaklı olarak:
- Basımevi veya firmanın adı varsa tescilli markası,
- Basıldığı yıl,
- Baskı adedi,
- Bu standardın işareti ve numarası (TS 8737 şeklinde), yazılmalıdır.
örnek : ..........Basımevi, 20..., ....adet, TS 8737
3.3 - ETİKETLEME
3.3.1 - İç Ambalajların Etiketlenmesi
Her iç ambalaj paketi üzerine en az aşağıda verilen bilgiler silinmeyecek şekilde ve okunaklı olarak
basılmalı veya etiketlenmelidir.
- Paketlenmiş maddenin adı,
- İmalâtçı firma adı ve adresi veya tescilli markası,
- İmalât yılı,
- Paketteki blok ve yaprak sayısı (Örnek: 10 x 100 adet),
- Parti ve/veya seri numarası
- Gerektiğinde imalâtçı kod numarası,
- Bu standardın işareti ve numarası (TS 8737 şeklinde),
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Bu bilgiler gerektiğinde yabancı dille de yazılabilir.
3.3.2 - Dış Ambalajların Etiketlenmesi
Her dış ambalaj kutusu üzerine en az aşağıda verilen bilgiler silinmeyecek şekilde ve okunaklı
olarak basılmalı veya etiketlenmelidir.
- Ambalajlanmış maddenin adı,
- İmalâtçı firma adı ve adresi veya tescilli markası,
- İmalat yılı,
- Ambalajdaki paket ve blok sayısı (Örnek: 50 x 100 adet),
- Parti ve/veya seri numarası,
- Gerektiğinde imalâtçı kod numarası,
- Brüt ve net kütlesi,
- Bu standardın işareti ve numarası (TS 8737 şeklinde),
Bu bilgiler gerektiğinde yabancı dille de yazılabilir.
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
imalatçı veya satıcı, bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği Yapı Ruhsatı için
istendiğinde, standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir.
Bu beyannamede satış konusu Yapı Ruhsatının:
- Madde 1'deki özelliklere uygun olduğunun,
- Madde 2'deki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun belirtilmesi
gerekir.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 1/a
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 1/b
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 2/a
Yapı Ruhsatı Formu Eki : Açıklama
•
Bu Ruhsat, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili maddelerine göre hazırlanmıştır.
•
İmar planı olsun ya da olmasın İmar Kanunu’nun 21. ve 26. Maddeleri uyarınca bütün yapılar
için (27. maddede belirtilen istisnalar hariç), belediye veya valilikler tarafından Yapı Ruhsatı
verilmesi zorunludur. Usulüne uygun doğru ve eksiksiz düzenlenmeyen Yapı Ruhsatı,
onaylanmış olsa dahi geçersizdir.
•
Bu Ruhsat formu, 1 asıl, 3 nüsha olarak düzenlenecektir. Aslı yapı sahibine verilecektir. 1’inci
nüsha Ruhsatı veren kurumda kalacaktır. 3’üncü nüsha ise ilgili muhtarlığa gönderilecektir.
•
Yapı Ruhsatı Formu’nun 2 nci nüshası, İçişleri Bakanlığı tarafından aksi bildirilinceye kadar
inşaata başlansın ya da başlanmasın ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir ay içinde Türkiye
İstatistik Kurumu Başkanlığı’na gönderilmeye devam edilecektir.
•
Yapı inşaasına başlanıldığında; ruhsat formunun inşaata başlama tarihi de işlenerek bu tarihten
itibaren onaylı birer örneği bir ay içinde ilgili meslek odalarına gönderilecektir.
•
Açıklama ve duyuru sayfasının 1 nüshası yapı sahibine verilecek, 1 nüshası da Ruhsatı veren
kurumda kalacaktır.
•
Yapı Ruhsatı formu usulüne uygun olarak düzenlenmek zorundadır. Mimari proje müellifleri
diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne uygun doldurulmasından sorumludur. Yeterli
olmayan bölümler için, yanlızca o bölümü kullanmak koşulu ile ek form düzenlenecek olup,
düzenlenecek ek form mutlaka aynı ruhsat tarih ve numarası yazılarak idarece onaylanacak ve
ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilecektir.
•
Yapı Ruhsatı, benzer dahi olsa parselde birden fazla yapı var ise aynı ruhsat numarası ile her
yapı için onaylı mimari projede belirtilen blok numarası verilerek ayrı ayrı düzenlenecektir.
Form duyuru metni ile birlikte onaylanacak ve yürürlüğe girecektir.
Yapı Ruhsatı Formu’nun oluşturulması ve Ulusal Adres Veri Tabanı’na İşlenmesi
•
Yapı Ruhsatı ile ilgili süreç, 5490 Sayı ve 25/04/2006 tarihli “Nüfus Hizmetleri Kanunu”nun
“Sekizinci Kısım” 50. Maddesi 1. fıkrası ile “Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik”in
İkinci Bölüm 9. Maddesine göre gerçekleştirilecektir.
Ulusal Adres Veri Tabanı’nda, Yapı Ruhsatı verilecek yapının adresi işlenmiş olmak
zorundadır. Web üzerinde İçişleri Bakanlığı tarafından Ulusal Adres Veri Tabanı’nı görme ve
değiştirme konularında yetkilendirilmiş kişiler Yapı Ruhsatı verilecek yerin dış kapı numarasına
kadar adresini seçecek ve bu alanda yer alan yapı belgeleri menüsünden Yapı Ruhsatı hazırla
seçeneği seçilerek veri giriş sayfasına ulaşılacaktır. Bu sayfaya giriş yapılmadan önce
kullanıcının TC kimlik numarası , şifresi sorgulanacaktır. Yapı Ruhsatı web ortamında usulüne
uygun olarak doldurulup çıktısı formun üstüne “Ruhsat Takip No” olacak şekilde alınacaktır.
Yapı Ruhsatı formu, ilgili makamlarca onaylandıktan sonra tekrar ulusal adres veri tabanına
kaydedilmiş olan “Ruhsat Takip No” kullanılarak ilgili Yapı Ruhsatı çağrılıp onay butonuna
basılarak onaylandığı teyid edilecektir. Sistemin oluşturduğu onay kodu Yapı Ruhsatı
formunda “118. Onay kodu” Bölümüne elle yazılarak Yapı Ruhsatı verme işlemi
sonlandırılacaktır.
Ruhsatın Doldurulması İle İlgili Olarak Açıklanması Gerekli Görülen Bilgiler Aşağıda Yer
Almaktadır.
•
Ruhsat Takip No: Yıl içinde verilen Yapı Ruhsatları 1’den başlayarak yıl sonuna kadar verilen
her form için artan sırada ayrı numara web üzerinden Yapı Ruhsatının sağ üst köşesine
verilecektir. Bu numara; yeni yapı, yenileme, yeniden, ek bina, kat ilavesi, ilave, geçici, tadilat,
dolgu, restorasyon, güçlendirme, kullanım değişimi, fosseptik, mekanik, tesisat, elektrik tesisatı,
ICS 91.040.01
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
isim değişikliği, istinat duvarı, bahçe duvarı ve diğer ruhsat veriliş amacı için ayrım
yapılmaksızın verilecektir. Sisteme kaydedilmiş olan Yapı Ruhsatı formuna ruhsat takip
numarası kullanılarak erişilecektir.
1. Bölüme, Yapı Ruhsatını veren kurumun adı kaydedilecektir.
2. Bölüm, Ulusal Adres Kayıt Sistemi ve Numaralama Yönetmeliği’ne uygun olarak Yapı
Ruhsatı düzenlenen yapıya ilişkin adres eşleştirilecektir.
3., 4. ve 5. Bölümlere, yapının yapılacağı yerin pafta, ada ve parsel numaraları kaydedilecektir.
6. Bölümde, içinde birden fazla bina ve tesis bulunan parsel için düzenlenecek olup, onaylı
mimari projenin vaziyet planında belirtilen blok numarası kaydedilecektir.
7. Bölüme, onaylı mimari projede belirtilen bağımsız bölüm numaraları kaydedilecektir. Bu
bölüm ilave, kat ilavesi, tadilat amacıyla verilen Yapı Ruhsatları için doldurulacaktır.
8. Bölümde, Ruhsat, seçeneklerde belirtilen amaçlardan hangisi için veriliyor ise “X” işareti
konulacaktır. Bunların dışında bir amaç için veriliyor ise, 19. boş olan seçenek işaretlenerek
yanına amacı kaydedilecektir. Bir yapıya birden fazla amaç için ruhsat düzenleniyorsa, her bir
amaç için aynı ruhsat numarası ile ayrı form düzenlenecek ve detay bilgiler Diğer Hususlar
bölümünde açıklanacaktır.
9. Bölüme, ruhsatın onay tarihi; 10. Bölüme, ruhsatın numarası kaydedilecektir.
11. ve 12. Bölümler, ruhsat konusu yapı için düzenlenen ilk Yapı Ruhsatının tarihi ve numarası
kaydedilecektir. Yapıya ilişkin ilk kez ruhsat düzenleniyor ise bu bölümler doldurulmayacaktır.
13. Bölüme, Yapı Ruhsatının düzenlendiği parseli içeren yürürlükteki imar planının onay tarihi
kaydedilecektir.
14. ve 15. Bölümlere, bu ruhsat için yürürlükteki imar planı ve imar mevzuatına uygun olarak
düzenlenmiş imar durumu belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Ruhsatın onay
tarihinde imar durumu belgesi hükümlerinin geçerliliği kalmamış ise mevzuat karşısında
geçersiz olan imar durum belgesine göre ruhsat düzenlenmeyecektir.
16. Bölüme, yapının statik projesine esas olmak üzere hazırlanan zemin etüt raporunun onay
tarihi kaydedilecektir. Bir parselde birden fazla yapı var ise, her yapı için zemin etüt raporu ayrı
ayrı düzenlenecektir.
17. Bölüm, uygulama imar planı bulunan parseller için doldurulacaktır. Buraya, İmar parselini
oluşturan ve tapu tesciline esas olan parselasyon planının onay tarihi kaydedilecektir. İmar planı
olup onaylı ve tescile konu parselasyon planı olmayan alanlarda Yapı Ruhsatı
düzenlenmeyecektir. İmar Kanunu’nun 33. Maddesine göre geçici ruhsat düzenlenecek
yapılarda bu bölüm doldurulmayacaktır.
18. Bölüme, bu ruhsatın düzenlendiği parselin uygulama imar planında belirtilen kullanma
amacı kaydedilecektir. İmar planı olmayan ancak üst ölçekli diğer planlar kapsamında kalan
alanlarda plan ve plan notlarına göre doldurulacaktır. Herhangi bir plan kapsamında kalmayan
alanlarda “Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğine” uygun olarak doldurulacaktır.
19. Bölüme, parselin tapu kayıtlarına esas alanı m² olarak kaydedilecektir. Bu bölüm, 57. ve 62.
Bölümlere kaydedilen alanlardan büyük olmalıdır.
20., 21. ve 22. Bölümler, ilgili tapu sicil müdürlüğünden alınan güncel belgede yer alan bilgiler
doğrultusunda düzenlenecektir.
23. Bölüm, ‘Çevresel Etki ve Değerlendirmesi’ne konu parsel ve yapılar için doldurulacaktır.
24. Bölüme, bu ruhsat konusu yapı için temelin inşasına yönelik kazının yapılacağı tarih
kaydedilecektir.
25. Bölüme, yapı sahibince inşaatın planlanan bitirme tarihi kaydedilecektir. Bu tarih, beş yılık
en fazla ruhsat süresinde teknolojik olarak bitirilmesi güç olan yapılar haricinde beş yılı
aşmamalıdır. Fenni mesuller veya yapı denetim kuruluşu ile yapılan yapı denetim hizmet
ICS 91.040.01
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
sözleşmelerinde yer alan süreyi hiçbir şekilde aşamaz. 25. Bölüme kaydedilen tarih, 24. Bölüme
kaydedilen tarihten sonraki bir tarih olmalıdır.
26. Bölüme, Yapı Ruhsatının onay tarihinden itibaren en fazla ruhsat süresi olan 5 yıllık sürenin
son günü kaydedilecektir. 5 yıllık en fazla ruhsat süresini aşacak yapılarda yenileme ruhsat
başvurusunda bulunulmasından fenni mesuller veya yapı denetim kuruluşu ile yapı müteahhidi
de sorumludur. Bu bölümde yer alan tarihte Yapı Kullanma İzin Belgesi alınmaz veya yenileme
ruhsatı düzenlenmez ise verilmiş olan ruhsat hükümsüz kalır ve yapı en geç üç gün içinde
idarece mühürlenir.
27. Bölüme, parsel sahibinin adı soyadı, T.C. Kimlik Numarası kaydedilecektir. Birden fazla
ortaklıklı veya tüzel kişiliklere ait parsellerde ve yapı sahibi “özel” işaretlenmiş ise bu bölüme
en büyük hissedarın bilgileri kaydedilecektir. Yapı sahibi yabancı ise T.C. Kimlik Numarası
doldurulmayacak, uygulama İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecektir. “Kamu” işaretlenmiş
ise T.C. Kimlik Numarası doldurulmayacaktır. Birden fazla hissedarı olan yapılarda
hissedarların onaylı yapı projelerine ve ruhsata muvafakat alınmadan Yapı Ruhsatı
düzenlenemez.
28. ve 29. Bölümlere, yapı sahibinin bağlı olduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası
kaydedilecektir.
30., 41., 49., 94., 99., 105. Bölümler, adres bilgi sistemine uygun olarak düzenlenecektir.
31. Bölüm, yapı sahibi tarafından imzalanacaktır.
32. Bölüme, tüzel kişiliklerde en büyük hissedarın T.C. kimlik numarası kaydedilecektir. Yapı
sahibi yabancı ise T.C. Kimlik Numarası doldurulmayacak, uygulama İçişleri Bakanlığı
tarafından belirlenecektir.
33. Bölüme, yapı müteahhidinin bağlı olduğu meslek odasında kayıtlı olduğu sicil numarası
kaydedilecektir.
34. Bölüme, yapı müteahhidinin bağlı olduğu meslek odası tarafından bu ruhsat için düzenlenen
sicil durum belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Sicil durum belgesi olmadan Yapı
Ruhsatı düzenlenmeyecektir. Yabancı müteahhitler için ticaret odası tarafından düzenlenen
geçici belgenin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Sicil durum belgesi getirilmeden Yapı
Ruhsatı düzenlenmeyecektir.
35. ve 36. Bölümlere, yapı müteahhidinin bağlı olduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik
numarası kaydedilecektir.
37. Bölüme, işyerine ait sigorta sicil numarası kaydedilecektir.
38. ve 39. Bölümlere, yapı müteahhiti ve yapı sahibinin karşılıklı taahütlerini içeren noterden
onaylı sözleşmenin tarih ve numarası kaydedilecektir.
40. Bölüme, yapı müteahhidine Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından verilen yapı
müteahhidi yetki belgesinin numarası kaydedilecektir. Bu bölüme ilişkin uygulama Bayındırlık
ve İskan Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmeliklere uygun olarak gerçekleştirilecektir.
42. Bölüm, yapı müteahhidi tarafından imzalanacaktır.
43., 44., 45., 46., 47., 48., 49., 50. Bölümler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından
yayımlanan Tip İmar Yönetmeliğinde şantiye şefi zorunluluğu getirilen yapılar, kıyı yapıları ve
kamuya ait yapılar için doldurulacaktır.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 2/b
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
45. Bölüme, mimar ve mühendisler için şantiye şefinin üyesi olduğu meslek odası tarafından
düzenlenen sicil durum belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Tip İmar Yönetmeliğinde
belirlenen büyüklükteki yapılar için yetki sınırları içinde fen adamlarına şantiye şefi yetkisi
verilmesi halinde bu bölüm yönetmeliğe uygun olarak, İl Bayındırlık ve İskan Müdürlükleri
tarafından verilen belgenin tarihi ve numarası yazılarak doldurulacaktır.
51., 52. ve 53. Bölümlere, onaylı mimari projeye uygun olarak kullanma amacına göre konut,
dükkan ve benzeri kullanma amaçları ile ortak alanlar olarak bu ruhsata konu bina ve tesis
için düzenlenecektir.
51. Bölümde, yapının bir daireli konut binası, iki daireli konut binası, üç ve daha fazla daireli
konut binası, huzurevi, yetimhane, yurt, otel, motel, pansiyon, apart otel, lokanta, idari amaçlı
postahane-banka-belediye hizmet-devlet hizmet-mahkeme, konferans-toplantı salonu, alışveriş
merkezi, pasaj, mağaza, dükkan, pasaj içindeki dükkan, bina içinde işyeri, ticari depo, sanayi
depo, ardiye, demiryolu-otobüs istasyon, radyo-televizyon yayın, telefon santral, yeraltı veya
yerüstü garaj, fabrika, atölye, imalathane, mezbahane, mandıra, soğuk hava deposu, sinema,
tiyatro, müze, sanat galerisi, konser salonları, arşiv, kütüphane, okul, metoroloji, devlet-özelcezaevi-askeri hastane, sanatoryum, dispanser, sağlık ocağı, veteriner, kaplıca, spor (basketbol,
tenis, yüzme, jimnastik, buz pateni vb.), ahır-ağıl-tavuk üretme-tahıl ambarı gibi tarımsal
amaçlı, cami-kilise gibi dini amaçlı, cezaevi, karakol, itfaiye, askeri vb. kullanma amaçları ile
yapıya ilişkin ortak alan ayrıntılı olarak belirtilecektir. Yapı içi ortak alan: yapı içindeki giriş
holleri, ışıklıklar, merdivenler, yangın merdivenleri, asansörler, kalorifer dairesi, kömürlük,
sığınak ve otopark gibi ortak kullanıma açık alanlardır. Bir yapıda birden fazla kullanma amacı
var ise herbir kullanma amacı ayrı ayrı yazılacaktır. Bu bölüm ruhsata esas kısımlar için
doldurulacaktır.
52. Bölüm, mimari projeye uygun olarak konut ve diğer kullanma amaçlı bağımsız bölümlerin
sayıları kaydedilecektir. Toplam bölümüne yapıda kullanma amacı ayırımı yapılmadan toplam
bağımsız bölüm sayısı kaydedilecektir. Konut birimi (daire); etrafı kapalı, tavanı örtülmüş, bir
aile veya bir grup insanın diğer fertlerden ayrı olarak yaşamasına imkan sağlayan, doğrudan
doğruya sokağa, koridora veya genel bir yere açılan, müstakil bir kapısı olan bina veya binanın
bir bölümüdür. Bekçi, bahçıvan, kaloriferci, kapıcı gibi hizmetlilerin ikametine ayrılan daireler
de konut birimi olarak sayılmalıdır.
53. Bölüm, onaylı mimari projeye uygun olarak yapı inşaat alanı esası üzerinden belirlenen
yüzölçümleri kaydedilecektir. Yapının ortak alanlarından olmayan bağımsız bölümün eklentisi
olan alanlar bağımsız bölümün yüzölçümünde belirtilecektir. Toplam bölümü ruhsat yapının
tamamı için veriliyor ise yapı inşaat alanına eşit olacaktır.
54. Bölüme, birden fazla yapı olan parsellerde, onaylı mimari projede belirtilen ve projeleri, bu
ruhsata konu yapı ile aynı olan yapıların sayısı kaydedilecektir.
55. Bölüme, yeni yapılarda 52. Bölümün toplamı ile tadilat, ilave ve kat ilavelerinde ise evvelce
yapılanlarla birlikte yapıda toplam bağımsız bölüm sayısı kaydedilecektir.
56. Bölüm, binalar için düzenlenecek olup, ilave, tadilat ve kat ilavelerinde bu kısımlar dahil
yapının tamamı için onaylı mimari projeye uygun olarak düzenlenecektir.
57. Bölüme, ilavelerde, ilave edilen kısımla birlikte onaylı mimari projeye uygun olarak yapının
taban alanı kaydedilecektir.
58. Bölüme, ilave ve kat ilavelerinde ilave edilen kısımla birlikte onaylı mimari projeye uygun
olarak yapı inşaat alanı kaydedilecektir.
59., 60. ve 61. Bölümlere, bu ruhsata konu yapı ile birlikte onaylı mimari projenin vaziyet
planında bulunan toplam yapı, bağımsız bölüm ve konut birimi sayıları kaydedilecektir.
ICS 91.040.01
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
62. Bölüme, varsa ilave ile birlikte parselde bulunan bütün yapıların toplam taban alanı onaylı
mimari projeye göre kaydedilecektir.
63. Bölüme, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte parselde bulunan bütün yapıların toplam yapı
inşaat alanı kaydedilecektir.
64. ve 68. Bölümlerde, varsa ilavelerle birlikte yapının yol kotu tutanağı ve yönetmelik ile
belirlenen yol kotu altındaki katsayısı ve yüksekliği onaylı mimari projeye uygun olarak
kaydedilecektir.
65. ve 69. Bölümlerde, varsa kat ilaveleri ile birlikte yapının yol kotu tutanağı ve yönetmelik ile
belirlenen yol kotu üstündeki kat sayısı ve yüksekliği onaylı mimari projeye uygun olarak
kaydedilecektir. Bu ölçü ve miktarlar imar planı kararlarına aykırı olamaz.
66. ve 70. Bölümlerde, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte yapının yol kotu altında ve
üstünde kalan toplam kat adedi ve toplam yüksekliği kaydedilecektir. 66. Bölüm, 64. ve 65.
Bölümlerin toplamına; 70. Bölüm, 68. ve 69. Bölümlerin toplamına eşit olmalıdır.
67. ve 71. Bölümlerde, mevcut yapıya ilave ve kat ilavesi yapıldığında onaylı mimari projeye
uygun olarak bu ruhsat konusu için doldurulacaktır. 67. Bölüm 66. Bölümden, 71. Bölüm 70.
Bölümden küçük olmalıdır.
54, . 55., 56., 57., 58., 59., 60., 61., 62., 63., 64., 65., 66., 67., 68., 69., 70. ve 71. Bölümler,
sadece bina ve tesisler için doldurulacaktır.
72., 73. ve 74. Bölümler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca her yıl yayımlanan “Mimarlık ve
Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
Hakındaki Tebliğ” hükümlerine göre kaydedilecektir.
75. Bölüme, inşaatın yüzölçümü ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca tespit edilip
yayımlanan, inşaatın sınıfı ve grubuna göre belirlenen son inşaat m² birim maliyetleri esas
alınarak bulunan arsa değeri hariç değer kaydedilecektir.
76. Bölüm, en son verilen “Emlak Vergi Beyannamesinde” gösterilen vergi değeri esas alınarak
yazılan değerdir.
77. Bölüme, 75. ile 76. Bölümün toplamı kaydedilecektir.
78. Bölüme, bu ruhsat konusu için geçerli olan değer kaydedilecektir.
79. Bölüm, onaylı mekanik tesisat projelerine uygun olarak işaretlenecektir. Projesinde birden
fazla ısıtma sistemi olan bina ve tesislerde ilgili bütün seçenekler işaretlenecektir.
80. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projelerine uygun olarak ısıtma sisteminde kullanılan yakıt
veya yakıtlar işaretlenecektir.
81. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projelerinde sıcak su tesisatı bulunan yapılarda projeye
uygun seçenek işaretlenecektir.
82. Bölüme, onaylı sıcak su temin şekli projesine uygun olarak yakıt cinsi işaretlenecektir.
83. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projesine uygun olarak yapının içme suyunu temin şekli
işaretlenecektir. Taşıma ile bir parselde yer alan depo doldurularak su temin edilmesi halinde
taşıma suyu seçeneği işaretlenecektir.
84. Bölüme, mekanik tesisat projelerine ve atıksu projelerine uygun olarak işaretlenecektir.
85. Bölüme, ruhsat verilen yapıya ilişkin tesisatlar işaretlenerek belirtilecektir.
86. Bölümde, ruhsat verilen yapıya ilişkin ortak kullanım alanları işaretlenerek belirtilecektir.
87. Bölümde, yapının taşıyıcı sistemi seçenekleri işaretlenerek doldurulacaktır.
88. Bölümde, yapılacak yapıda duvar dolgu maddesi olarak kullanılacak inşaat malzemeleri
işaretlenecektir.
89. Bölümde, yapı katlarındaki kat döşemesi sistemi seçeneklerden işaretlenerek belirtilecektir.
90. Bölüme, formda yer alamayan projelerin adları ile ruhsat eki bütün projelerin idarece onay
tarihleri kaydedilecektir.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
93. Bölüme, meslek odasınca düzenlenen, büro tescil numarası, büro tescil yenileme tarihi, büro
tescil adresi, üye sicil numarası ve ruhsata konu işe ait bilgilerin de olduğu meslek
mesnsubunun kanuna aykırı uygulama nedeni ile haklarının kısıtlanıp kısıtlanmadığına ilişkin
bilgilerin de yer aldığı sicil durum belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Kamu görevlisi
müellifler için bu ruhsat konusu iş için alınan kurum sicil numarasını içeren görevlendirme
yazısının tarih ve numarası yazılacaktır.
•
96., 97., 99. ve 100. Bölümlere, fenni mesullerin veya yapı denetim kuruluşunun uzmanlık
alanına göre denetçi mimar veya mühendislerinin ayrı ayrı adı soyadı, T.C. Kimlik Numarası,
adresi kaydedilip imzası alınacaktır.
•
98. Bölüme, fenni mesuller için meslek odasınca düzenlenen, büro tescil numarası, büro tescil
yenileme tarihi, büro tescil adresi, üye sicil numarası ve ruhsata konu işe ait bilgilerin de olduğu
meslek mesnsubunun kanuna aykırı uygulama nedeni ile haklarının kısıtlanıp kısıtlanmadığına
ilişkin bilgilerin de yer aldığı sicil durum belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Denetçi
mimar ve mühendisler için ise, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı sicil numarası kaydedilecektir.
Denetçi mimar ve mühendisler için ise, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’ndan alınan denetçi
belgesinin numarası kaydedilecektir. Kamu görevlisi fenni mesuller için bu ruhsat konusu iş için
alınan kurum sicil numarasını içeren görevlendirme yazısının tarih ve numarası yazılacaktır.
•
101., 102., 103., 104., 105. ve 106. Bölümler, sadece yapı denetim kuruluşu görevlendirilen
yapılar için doldurulacaktır. 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakında Kanunun uygulandığı
yapılarda, denetim görevini üstlenen ilgili yapı denetim kuruluşuna ilişkin bilgileri yer alacak ve
kuruluşun yetkilisi tarafından imzalanacaktır.
•
118. Bölüme, Ulusal Adres Veri Tabanı sistemi tarafından oluşturulan onay kodu
kaydedilecektir.
•
122. Bölüme, yapı yerinde idare görevlisinin eşliğinde, yapıya başlanılan tarih kaydedilecektir.
•
123. ve 124. Bölümler, yapı yerinde ve ilgililer birlikteyken doldurulacaktır.
•
125. Bölüme, vizelerin konusuna ve uzmanlık alanına göre ilgili fenni mesuller veya yapı
denetim kuruluşunun uzmanlık alanına uygun denetçi mimar veya mühendislerin adı soyadı
kaydedilip, imzalanacaktır.
•
126. ve 127. Bölümler, yapı yerinde ve ilgili idare görevlilerince doldurulacaktır.
•
128. Bölüme, idarenin ita amirince veya görevlendireceği ilgili birim amiri tarafından
doldurulacaktır.
129. Bölüme, varsa ruhsata konu yapı ile ilgili açıklanması gereken hususlar kaydedilecektir.
•
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ATIF YAPILAN STANDARDLAR
REFERENCES
TS506
EN 20216/Nisan 1996
TS 5735/Nisan 1988
"Yazı Kâğıdı ve Basılı Malzemenin Bazı Sınıfları –
Tıraşlanmış Boyutlar A ve B Serisi"
"Writing Paper and Certain Classes of Printed Matter Trimmed Ser/es - A and B Series"
"Yazışma Kâğıtları (l. Hamur Kâğıt, II. Hamur Kâğıt, Pelur Kâğıt"
"VVritting Papers Wood - freepaper, Wood Containing Paper,
Copy Paper"
TS 5828/Nisan 1988
"Ölçü Cetvelleri (Okullar İçin)"
"Rulers for Use in Schools"
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 10970
Nisan 1993
(T1:Nisan 1994, T 2: Nisan 2000,
TS: 3 Mayıs 2001 Dahil)
ICS 91.040.01
FORMLAR - YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ
Forms - Certificate of permission for buildings using
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya
çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları
izlemelerini ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini
rica ederiz.
− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde
görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin
değerli katkılarını şükranla anarız.
Kalite Sistem Belgesi
İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.
Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)
TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına
uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları
Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul
edilen teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya
çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına
uygun üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından
herhangi bir garanti söz konusu değildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Ön söz
− Bu standard, Türk Standardları Enstitüsünün Kırtasiye Malzemeleri ve Formlar Özel Daimî
Komitesi’nce hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 24 Nisan 1993 tarihli toplantısında Türk
Standardı olarak kabul edilmiş ve 12 Nisan 1991 tarihli toplantısında mecburî yürürlük için
ilgili
Bakanlığa
önerilmiştir.
19 Nisan 1994 , 26 Nisan 2000 ve 11 Mayıs 2001 ve 7 Aralık 2006 tarihli Teknik Kurul
toplantılarında da tadil edilerek yayımına karar verilmiştir.
− Bu standard, 07/08/1991 gün ve 20953 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ilgili Bakanlık
Tebliği ile mecburi yürürlükte bulunduğundan, bu yeni metne ilişkin Bakanlık Tebliği Resmi
Gazete’de yayımlandıktan ve bu kararda verilen geçiş süresi son bulduktan sonra eski baskıları
geçersizdir.
− Bu standardın hazırlanmasında, milli ihtiyaç ve imkanlarımız ön planda olmak üzere,
milletlerarası standardlar ve ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancı ülkelerin standardlarındaki
esaslar da gözönünde bulundurularak; yarar görülen hallerde, olabilen yakınlık ve benzerliklerin
sağlanmasına ve bu esasların, ülkemiz şartları ile bağdaştırılmasına çalışılmıştır.
− Bu standard son şeklini almadan önce; bilimsel kuruluşlar, üretici, imalatçı ve tüketici
durumundaki konunun ilgilileri ile gerekli işbirliği yapılmış ve alınan görüşlere göre
olgunlaştırılmıştır.
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Atıf yapılan standardlar
References
TS 506
EN 20216/Nisan 1988 “Yazı Kâğıdı ve Basılı Malzemenin bazı Sınıfları Tıraşlanmış Boyutlar A ve B Serisi”
“Writing Paper and Certain Classes of Printed Matter - Trimmed Sizes - A
and B Series”
TS 5735/Nisan 1988 “Yazışma Kâğıtları (I. Hamur Kâğıt, II. Hamur Kâğıt,
Pelur Kâğıt”
“Writting Papers, Wood - freepaper, Wood Containing Paper, Copy
Paper)”
TS 5828/Nisan 1988
“Ölçü Cetvelleri (Okullar İçin)”
“Rulers For Use In Schools”
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
FORMLAR - YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ
0 - KONU, TARİF, KAPSAM, AMAÇ
0.1 - KONU
Bu standard, Yapı Kullanma İzin Belgesi'nin tarifine, sınıflandırma ve özelliklerine, numune alma, muayene
ve deneyleri ile piyasaya arz şekline dairdir.
0.2 - TARİF
0.2.1 - Yapı Kullanma İzin Belgesi
Yapı Kullanma İzin Belgesi, Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde inşa edilen
yapıların, tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde
bu kısımlarının kullanılabilmesi için Yapı Ruhsatını veren Belediye ve Valiliklerce düzenlenen izin belgesidir.
0.3 - KAPSAM
Bu standard, Yapı Kullanma İzin Belgesi’ni kapsar.
NOT - Bu standard metninde bundan sonra "Yapı Kullanma İzin Belgesi" yerine sadece "Belge" deyimi
kullanılmıştır.
0.4 - AMAÇ
Bu standardın amacı, Yapı Kullanma İzin Belgesi'nde boyut, malzeme, imalât özellikleri, sayfa düzenlemesi
ve bilgi başlıkları yönünden birlik, kullanma ve kontrolde kolaylık sağlamaktır.
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - Sınıflar
Belge bir sınıftır.
1.2 - ÖZELLİKLER
1.2.1 - Görünüş
Madde 2.2.1'e göre muayene edildiğinde, belgenin basıldığı kâğıt, lekesiz, deliksiz, yırtıksız, kırışıksız,
buruşuksuz, pürüzsüz ve düzgün bir yapıda olmalı, baskı hataları bulunmamalı, kenarları düzgün ve
çapaksız kesilmiş olmalıdır.
1.2.2 - Renk
Madde 2.2.1'e göre muayene edildiğinde belgenin basıldığı kağıdın rengi beyaz olmalıdır.
1.2.3 - Malzeme
Madde 2.3.1 ve Madde 2.3.2'ye göre denendiğinde belgenin basıldığı kağıt, TS 57351)'de belirtilen özelliklere
uygun, I. hamur kağıt olmalı, mürekkebi dağıtmamalı ve arka yüze geçirmemelidir.
1.2.4 - Belgenin İmali İle İlgili Özellikler
Madde 2.2.1'e göre muayene edildiğinde;
− Belge üst kenardan tutkallı 100 yapraklı bloklar halinde hazırlanmalıdır.
− Baskı şekli Föy-1/a ve Föy-1/b'de verildiği gibi olmalıdır.
− Çizgiler düzgün ve net, yazılar okunaklı basılmış olmalıdır.
− Belge ön ve arka yüz baskılı olmalıdır.
− Kenarları düzgün ve çapaksız kesilmiş olmalıdır.
1
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
1) Bu standard metninde atıf yapılan standardların numaraları, yayım tarihleri, İngilizce ve Türkçe isimleri
kapak arkasında verilmiştir.
2
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
1.3 - BOYUT VE TOLERANSLAR
1.3.1 - Boyutlar
Madde 2.2.2’ye göre muayene edildiğinde, belgenin basıldığı kâğıdın boyutları TS 506 EN 20216’daki
A serisinin A4 boyutuna uygun olmalıdır.
− Baskı ölçüleri Föy-1/a ve Föy-1/b’de verildiği gibi olmalıdır.
− Harf ve çizgi karakterleri Çizelge 1’de verildiği gibi olmalıdır.
ÇİZELGE 1 - Yapı Kullanma İzin Belgesinin Harf ve Çizgi Karakterleri
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
HARF KARAKTERLERİ
Bilgi Başlıkları
Boyut ve Özellikler
12 Punto büyük harf, tam siyah
“YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ (Föy-1/a)
8 Punto büyük harf,tam siyah
Bölüm Başlıkları (Föy-1/a, Föy-1/b)
8 Punto büyük ve küçük harf
Metin yazıları (Föy-1/b)
8 Punto büyük harf, tam siyah
“AÇIKLAMA” başlığı (Föy-1/b)
Açıklama metni (Föy-1/b)
Diğer bilgi başlıkları (Föy-1/a, Föy-1/b)
ÇİZGİ KARAKTERLERİ
2 Punto tam siyah
Kenar çerçeve çizgileri
2 Punto tam siyah
Bölümleri ayıran yatay ve dikey çizgiler
2 Punto yarım siyah
Bilgi başlıklarını ayıran yatay ve dikey çizgiler
2 Punto ince
Satır çizgileri
2 Punto ince
Dosyalama işareti
2 Punto ince
Seçme kutuları (3 mm x 3 mm)
1.3.2 - Toleranslar
Belgenin basıldığı kağıdın boyutlarının toleransları TS 506 EN 20216'ya uygun olmalıdır.
1.4 - ÖZELLİK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI
Bu standardda belirtilen özellikler ile bunların muayene ve deney madde numaraları Çizelge-2'de verilmiştir.
ÇİZELGE 2 - Özellik, Muayene ve Deney Madde Numaraları
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
Özellik Madde No ve Adı
Muayene ve Deney Madde No
1.2.1 - Görünüş
1.2.2 - Renk
1.2.3 - Malzeme
1.2.4 - Belgenin İmali İle İlgili Özellikler
1.3 - Boyut ve Toleranslar
3.1 - Ambalâjlama
3.2 - İşaretleme
2.2.1
2.2.1
2.3.1, 2.3.2
2.2.1
2.2.2
2.2.1
2.2.1
2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER
2.1 - NUMUNE ALMA
Bir defada muayeneye sunulan ve en az 1200 adet Belge bir parti sayılır. Parti büyüklüğüne göre partiden
alınacak numune miktarı Çizelge-3'de verilmiştir.
ÇİZELGE 3 - Partiden Alınacak Numune Miktarları
Parti Büyüklüğü
N
1201 - 3200
Partidan Alınacak Numune
Sayısı
n
50
Kabul Edilebilir Kusurlu
Numune Sayısı
7
3
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
3201 - 10000
10001 - 35000
35001 ve fazlası
TS 10970/Nisan 1993
80
125
200
10
14
21
Parti miktarına göre Çizelge-3'de belirtilen sayıda numunenin ayrılmasında, partideki belge sayısı N olmak
üzere belgeler 1, 2, 3 ..... N olarak numaralanır veya numaralandıkları varsayılır. Partiden ayrılacak belge
sayısı n olmak üzere N/n = r sayısı hesaplanır. Bu sayı tamsayı değilse tam sayıya tamamlanır. Partinin
herhangi bir yerinden saymaya başlanarak r'inci belge numune olarak ayrılır. Sayma ve ayırma işlemi
Çizelge-3'e göre ayrılması gereken numune sayısına (n) erişilinceye kadar sürdürülür.
2.2 - MUAYENELER
2.2.1 - Gözle Muayene
Madde 2.1'e göre alınan numunelerin tamamı dikkatle gözden geçirilerek:
− Kağıtta leke, delik, kırışık, buruşuk, pürüz ve yırtık olup olmadığı,
− Kağıdın her iki yüzünün düzgün bir yapıda olup olmadığı,
− Kağıdın rengi,
− Yazı ve çizgilerin düzgün, net, okunabilir şekilde ve Çizelge-1'e uygun olup olmadığı
− Baskı hataları bulunup bulunmadığı,
− Belgenin kenarlarının düzgün ve çapaksız olarak kesilip kesilmediği,
− Bloklardaki yaprak sayısının tam olup olmadığı,
− Ambalajlamanın Madde 3.1'e uygunluğu,
− İşaretlemenin Madde 3.2'ye uygunluğu,
yönlerinden muayene edilir.
Sonuçların sırası ile Madde 1.2.1, Madde 1.2.2, Madde 1.2.4, Madde 3.1 ve Madde 3.2'ye uygun olup
2.2.2 - Boyut Muayenesi
Madde 2.1'e göre alınan numunelerin boyutları ile Föy-1/a, ve Föy-1/b'de verilen ölçüleri TS 5828'e uygun
0,5 mm hassasiyette bir ölçü cetveli, harf ve çizgi karakterleri ise punto cetveli ile ölçülür. Sonuçların Madde
1.3'e uygun olup olmadığına bakılır.
2.3 - DENEYLER
2.3.1 - Kâğıdın Fiziksel Özelliklerinin Tayini
Belgenin basıldığı kâğıdın fiziksel özellikleri TS 5735'e göre tayin edilir. Sonuçların Madde 1.2.3'e uygun olup
2.3.2 - Mürekkep Dağılımı Tayini
Mürekkep dağılımı tayini, belgenin basıldığı kâğıt üzerinde TS 5735'e göre yapılır. Sonuçların Madde
1.2.3'ye uygun olup olmadığına bakılır.
2.4 - DEĞERLENDİRME
Muayene ve deney sonuçları Çizelge-3'deki kabul edilebilir kusurlu numune sayısını aştığı takdirde parti
standarda aykırı sayılır.
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
− Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve laboratuvarın adı ve adresi, muayene ve deneyi yapanın
ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adları, görev ve meslekleri,
− Muayene ve deney tarihi,
− Numunenin tanıtılması,
− Muayene ve deneyde uygulanan standardların numaraları,
− Sonuçların gösterilmesi,
− Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebilecek faktörlerin mahzurlarını gidermek üzere alınan tedbirler,
4
ICS 91.040.01
−
−
−
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Uygulanan, muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen, ancak muayene ve
deneyde yer almış olan işlemler,
Standarda uygun olup olmadığı,
Rapor tarih ve numarası,
5
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
3 - PİYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJLAMA
Belge bloklarının 10 adedi renksiz polietilen ile sarılarak paketlenir. Paketler, taşımaya ve depolamaya
dayanıklı oluklu mukavvadan veya eşdeğer dayanıklılıkta başka bir maddeden yapılmış kutulara brüt kütlesi
en çok 40 kg olacak şekilde yerleştirilmelidir.
3.2 - İŞARETLEME
3.2.1 - Belgenin İşaretlenmesi
Belgenin ön yüzünde sol alt köşesinden başlamak üzere, okunaklı olarak:
− Basımevi veya firmanın ticari ünvanı, adı varsa tescilli markası,
− Basıldığı yıl,
− Baskı adedi,
− Bu standardın işareti ve numarası (TS 10970 şeklinde),
yazılmalıdır.
Örnek : ..........Basımevi, 20 .…., …...adet, TS 10970
3.2.2 - İç ve Dış Ambalajların İşaretlenmesi
Her iç ve dış ambalaj paketi üzerine en az aşağıda verilen bilgiler silinmeyecek şekilde ve okunaklı olarak
basılmalı veya etiketlenmelidir.
− İmalatçı firmanın ticari ünvanı ve adresi veya kısa adı ve adresi, veya varsa tescilli markası,
− Paketlenmiş maddenin adı,
− İmalât yılı,
− Brüt kütlesi (sadece dış ambalaj üzerinde bulunmalıdır).
− Ambalajdaki blok ve yaprak sayısı (Örnek : 10 x 100 adet),
− Parti, seri veya kod numaralarından en az biri,
− Bu standardın işareti ve numarası (TS 10970 şeklinde),
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
İmalatçı veya satıcı, bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği belge için istendiğinde, standarda
uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede satış konusu belgenin:
− Madde 1'deki özelliklere uygun olduğunun,
− Madde 2'deki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun
belirtilmesi gerekir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1)
2)
3)
4)
5)
3194 Sayılı İmar Kanunu
Kullanılan belge örnekleri.
İmar Kanunu ile ilgili olarak çıkarılmış olan İmar Yönetmeliği
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu
2589 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nda değişiklik yapılması hakkında kanun
6
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 1/a
YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ
(CERTIFICATE OF PERMISSION FOR BUILDING USING)
Ölçüler mm'dir.
7
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
8
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 1/b
Ölçüler mm'dir.
ARKA YÜZ
9
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
10
ICS 91.040.01
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
Föy 2
Yapı Kullanma İzin Belgesi Eki : Açıklama
•
•
•
•
•
Yapı Ruhsatı verilen bütün yapılar için İmar Kanunu’nun 29-30-31. Maddeleri doğrultusunda Yapı Kullanma İzin Belgesi düzenlenmesi zorunludur.
Bu Belge, 1 asıl, 3 nüsha olarak düzenlenecektir. Aslı yapı sahibine verilecektir. 1’inci nüsha Belgeyi veren kurumda kalacaktır. 3’üncü nüsha ise ilgili
muhtarlığa gönderilecektir. Ayrıca formun onaylı birer örneği bir ay içinde ilgili meslek odalarına gönderilecektir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Formu’nun 2 nci nüshası İçişleri Bakanlığı tarafından aksi bildirilinceye kadar, Belgenin verildiği tarihten itibaren bir ay
içinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı’na gönderilmeye devam edecektir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi formu usulüne uygun olarak düzenlenmek zorundadır. Mimari proje müellifleri diğer görevliler ile birlikte bu formun usulüne
uygun doldurulmasından sorumludur. Yeterli olmayan bölümler için, yanlızca o bölümü kullanmak koşulu ile ek form düzenlenecek olup, düzenlenecek ek
form mutlaka aynı belge tarih ve numarası yazılarak idarece onaylanacak ve ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilecektir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi, benzer dahi olsa parselde birden fazla yapı var ise aynı belge numarası ile her yapı için onaylı mimari projede belirtilen blok
numarası verilerek ayrı ayrı düzenlenecektir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Formu’nun oluşturulması ve Ulusal Adres Veri Tabanı’na İşlenmesi
•
Yapı Kullanma İzin Belgesi ile ilgili süreç, 5490 Sayı, 25/04/2006 tarihli “Nüfus Hizmetleri Kanunu”nun “Sekizinci Kısım” 50. Maddesi 1. fıkrası ile
“Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik”in İkinci Bölüm 9. Maddesine göre gerçekleştirilecektir.
Ulusal Adres Veri Tabanı’nda, Yapı Kullanma İzin Belgesi verilecek yapının adresi işlenmiş olmak zorundadır. Web üzerinde İçişleri Bakanlığı tarafından
Ulusal Adres Veri Tabanı’nı görme ve değiştirme konularında yetkilendirilmiş kişiler Yapı Kullanma İzin Belgesi verilecek yerin dış kapı numarasına
kadar adresini seçecek ve bu alanda yer alan Yapı Belgeleri menüsünden Yapı Kullanma İzin Belgesi hazırla seçeneği seçilerek veri giriş sayfasına
ulaşılacaktır. Bu sayfaya giriş yapılmadan önce kullanıcının TC kimlik numarası , şifresi sorgulanacaktır. Yapı Kullanma İzin Belgesi web ortamında
usulüne uygun olarak doldurulup çıktısı formun üstüne “Belge Takip No” olacak şekilde alınacaktır. Yapı Kullanma İzin Belgesi formu, ilgili makamlarca
onaylandıktan sonra tekrar ulusal adres veri tabanına kaydedilmiş olan “Belge Takip No” kullanılarak ilgili Yapı Kullanma İzin Belgesi çağrılıp onay
butonuna basılarak onaylandığı teyid edilecektir. Sistemin oluşturduğu onay kodu Yapı Kullanma İzin Belgesi formunda “132. Onay kodu” Bölümüne
elle yazılarak Yapı Kullanma İzin Belgesi verme işlemi sonlandırılacaktır.
Belgenin Doldurulması İle İlgili Olarak Açıklanması Gerekli Görülen Bilgiler Aşağıda Yer Almaktadır.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Belge Takip No : Yıl içinde verilen Yapı Kullanma İzin Belgeleri 1’den başlayarak yıl sonuna kadar verilen her form için artan sırada ayrı numara web
üzerinden Yapı Kullanma İzin Belgesinin sağ üst köşesine verilecektir. Bu numara; kısmi kullanma izni, yapı kullanma izni, yeni yapı, yenileme,
yeniden, ek bina, kat ilavesi, ilave, geçici, tadilat, dolgu, restorasyon, güçlendirme, kullanım değişimi, fosseptik, mekanik, tesisat, elektrik tesisatı, isim
değişikliği, istinat duvarı, bahçe duvarı ve diğer ruhsat veriliş amacı için ayrım yapılmaksızın verilecektir. Sisteme kaydedilmiş olan Yapı Kullanma İzin
Belgesi formuna belge takip numarası kullanılarak erişilecektir.
1. Bölüme, Yapı Kullanma İzin Belgesini veren kurumun adı kaydedilecektir.
2. Bölüm, Ulusal Adres Kayıt Sistemi ve Numaralama Yönetmeliği’ne uygun olarak Yapı Kullanma İzin Belgesi düzenlenen yapıya ilişkin adres
eşleştirilecektir.
3., 4. ve 5. Bölümlere, yapının yapılacağı yerin pafta, ada ve parsel numaraları kaydedilecektir.
6. Bölümde, içinde birden fazla bina ve tesis bulunan parseller için düzenlenecek olup, onaylı mimari projenin vaziyet planında belirtilen blok numarası
kaydedilecektir.
7. Bölüme, onaylı mimari projede belirtilen bu belgeye esas bağımsız bölüm numaraları kaydedilecektir.
8. Bölüme, onaylı mimari projede belirtilen bu belgeden önce Yapı Kullanma İzin Belgesi düzenlenen bağımsız bölüm numaraları kaydedilecektir.
9. Bölüme, Belgenin, yapının tamamı için mi yoksa biten kısımları için mi verildiği ilgili kutu işaretlenerek belirtilecektir. Bazı bölümleri için Kısmi
Kullanma İzin Belgesi düzenlenen yapılarda, yapı tamamlandıktan sonra yapının tamamı için Yapı Kullanma İzin Belgesi alınması ve belgenin onaylı birer
örneğinin ilgili kurum, kuruluş ve kişilere verilmesi ve gönderilmesi zorunludur.
12 Bölümde, Bu belgeye esas Yapı Ruhsatı’nda belirtilen amaçlardan hangisi için verilmiş ise, ilgili seçenek “X” işareti konularak belirtilecektir. Bunların
dışında bir amaç için veriliyor ise, 19. boş olan seçenek işaretlenerek yanına amacı kaydedilecektir. Bir yapı için birden fazla belgenin veriliş amacı veya
belgeye esas ruhsat söz konusu ise, her bir amaç için aynı belge numarası ile ayrı form düzenlenecek ve detay bilgiler Diğer Hususlar bölümünde
açıklanacaktır.
10. Bölüme, belgenin onay tarihi; 11. Bölüme, belgenin numarası kaydedilecektir.
13. ve 14. Bölümlere, belgeye esas ilk yapı ruhsatının tarihi ve numarası kaydedilecektir.
15. ve 16. Bölümlere, belgeye esas son yapı ruhsatının tarihi ve numarası kaydedilecektir. Eğer, belgeye esas yapı için bir kez Yapı Ruhsatı düzenlenmiş
ise bu bölüm doldurulmayacaktır.
17., 18. ve 19. Bölümlere, belgeye esas yapı için verilen en son yenileme, yeniden ve tadilat ruhsatlarının tarihleri kaydedilecektir.
20. Bölüme, Yapı Kullanma İzin Belgesinin düzenlendiği parseli içeren yürürlükteki imar planın onay tarihi kaydedilecektir.
21. ve 22. Bölümlere, bu belge için yürürlükteki imar planı ve imar mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş imar durumu belgesinin tarihi ve numarası
kaydedilecektir. Belgenin onay tarihinde imar durumu belgesi hükümlerinin geçerliliği kalmamış ise mevzuat karşısında geçersiz olan imar durum
belgesine göre ruhsat düzenlenmeyecektir.
23. Bölüme, statik projeye esas zemin etüt raporunun onay tarihi kaydedilecektir.
28. Bölüm, uygulama imar planı bulunan parseller için doldurulacaktır. Buraya, İmar parselini oluşturan ve tapu tesciline esas olan parselasyon planının
onay tarihi kaydedilecektir. İmar planı olup onaylı ve tescile konu parselasyon planı olmayan alanlarda yapı belgesi düzenlenmeyecektir. İmar Kanunu’nun
33. Maddesine göre geçici belge düzenlenecek yapılarda bu bölüm doldurulmayacaktır.
29. Bölüme, bu belgenin düzenlendiği parselin uygulama imar planında belirtilen kullanma amacı kaydedilecektir. İmar planı olmayan ancak üst ölçekli
diğer planlar kapsamında kalan alanlarda plan ve plan notlarına göre doldurulacaktır. Herhangi bir plan kapsamında kalmayan alanlarda “Plansız Alanlar
İmar Yönetmeliğine” uygun olarak doldurulacaktır.
30. Bölüme, parselin tapu kayıtlarına esas alanı m² olarak kaydedilecektir. Bu bölüm, 61. ve 66. Bölümlere kaydedilen alanlardan büyük olmalıdır.
25., 26. ve 27. Bölümler, ilgili tapu sicil müdürlüğünden alınan güncel belgede yer alan bilgiler doğrultusunda düzenlenecektir.
24. Bölüm, ‘Çevresel Etki ve Değerlendirmesi’ne konu parsel ve yapılar için doldurulacaktır.
31. Bölüme, parsel sahibinin adı soyadı, T.C. Kimlik Numarası kaydedilecektir. Birden fazla ortaklıklı veya tüzel kişiliklere ait parsellerde ve yapı sahibi
“özel” işaretlenmiş ise bu bölüme en büyük hissedarın bilgileri kaydedilecektir. Yapı sahibi yabancı ise T.C. Kimlik Numarası doldurulmayacak,
uygulama İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecektir. “Kamu” işaretlenmiş ise T.C. Kimlik Numarası doldurulmayacaktır. Birden fazla hissedarı olan
yapılarda hissedarların onaylı yapı projelerine ve ruhsata muvafakat alınmadan belge düzenlenemez.
32. ve 33. Bölümlere, yapı sahibinin bağlı olduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası kaydedilecektir.
34., 45., 53., 105., 111., ve 116. Bölümler, adres bilgi sistemine uygun olarak düzenlenecektir.
35. Bölüm, yapı sahibi tarafından imzalanacaktır.
36. Bölüme, tüzel kişiliklerde en büyük hissedarın T.C. kimlik numarası kaydedilecektir. Yapı sahibi yabancı ise T.C. Kimlik Numarası doldurulmayacak,
uygulama İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
37. Bölüme, yapı müteahhidinin bağlı olduğu meslek odasında kayıtlı olduğu sicil numarası kaydedilecektir.
11
ICS 91.040.01
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
38. Bölüme, yapı müteahhidinin bağlı olduğu meslek odası tarafından bu belge için düzenlenen sicil durum belgesinin numarası kaydedilecektir. Sicil
durum belgesi olmadan Yapı kullanma İzin Belgesi düzenlenmeyecektir. Yabancı müteahhitler için ticaret odası tarafından düzenlenen geçici belgenin
tarihi ve numarası kaydedilecektir. Sicil durum belgesi getirilmeden Yapı kullanma İzin Belgesi düzenlenmeyecektir.
39. ve 40. Bölümlere, yapı müteahhidinin bağlı olduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası kaydedilecektir.
41. Bölüm, işyerine ait sigorta sicil numarası kaydedilecektir.
42. ve 43. Bölümlere, yapı müteahhiti ve yapı sahibinin karşılıklı taahütlerini içeren noterden onaylı sözleşmenin tarih ve numarası kaydedilecektir.
44. Bölüme, yapı müteahhidine Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından verilen yapı müteahhidi yetki belgesinin numarası kaydedilecektir. Bu bölüme
ilişkin uygulama Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmeliklere uygun olarak gerçekleştirilecektir.
46. Bölüm, yapı müteahhidi tarafından imzalanacaktır.
47., 48., 49., 50., 51., 52., 53., 54. Bölümler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayımlanan Tip İmar Yönetmeliğinde şantiye şefi zorunluluğu
getirilen yapılar, kıyı yapıları ve kamuya ait yapılar için doldurulacaktır.
49. Bölüme, mimar ve mühendisler için şantiye şefinin üyesi olduğu meslek odası tarafından düzenlenen sicil durum belgesinin numarası kaydedilecektir.
Tip İmar Yönetmeliğinde belirlenen büyüklükteki yapılar için yetki sınırları içinde fen adamlarına şantiye şefi yetkisi verilmesi halinde bu bölüm
yönetmeliğe uygun olarak, İl Bayındırlık ve İskan Müdürlükleri tarafından verilen belgenin tarihi ve numarası yazılarak doldurulacaktır.
55., 56. ve 57. Bölümlere, onaylı mimari projeye uygun olarak kullanma amacına göre konut, dükkan ve benzeri kullanma amaçları ile ortak alanlar olarak
bu belgeye konu bina ve tesis için düzenlenecektir.
55. Bölümde, yapının bir daireli konut binası, iki daireli konut binası, üç ve daha fazla daireli konut binası, huzurevi, yetimhane, yurt, otel, motel,
pansiyon, apart otel, lokanta, idari amaçlı postahane-banka-belediye hizmet-devlet hizmet-mahkeme, konferans-toplantı salonu, alışveriş merkezi, pasaj,
mağaza, dükkan, pasaj içindeki dükkan, bina içinde işyeri, ticari depo, sanayi depo, ardiye, demiryolu-otobüs istasyon, radyo-televizyon yayın, telefon
santral, yeraltı veya yerüstü garaj, fabrika, atölye, imalathane, mezbahane, mandıra, soğuk hava deposu, sinema, tiyatro, müze, sanat galerisi, konser
salonları, arşiv, kütüphane, okul, metoroloji, devlet-özel-cezaevi-askeri hastane, sanatoryum, dispanser, sağlık ocağı, veteriner, kaplıca, spor (basketbol,
tenis, yüzme, jimnastik, buz pateni vb.), ahır-ağıl-tavuk üretme-tahıl ambarı gibi tarımsal amaçlı, cami-kilise gibi dini amaçlı, cezaevi, karakol, askeri,
itfaiye, tuvalet vb. kullanma amaçları ile yapıya ilişkin ortak alan ayrıntılı olarak belirtilecektir. Yapı içi ortak alan: yapı içindeki giriş holleri, ışıklıklar,
merdivenler, yangın merdivenleri, asansörler, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak ve otopark gibi ortak kullanıma açık alanlardır. Bir yapıda birden fazla
kullanma amacı var ise herbir kullanma amacı ayrı ayrı yazılacaktır. Bu bölüm ruhsata esas kısımlar için doldurulacaktır.
56. Bölüm, mimari projeye uygun olarak sadece konut ve diğer kullanma amaçlı bağımsız bölümlerin sayıları kaydedilecektir. Toplam bölümüne yapıda
kullanma amacı ayrımı yapılmadan toplam bağımsız bölüm sayısı kaydedilecektir. Konut birimi (daire), etrafı kapalı, tavanı örtülmüş, bir aile veya bir
grup insanın diğer fertlerden ayrı olarak yaşamasına imkan sağlayan, doğrudan doğruya sokağa, koridora veya genel bir yere açılan, müstakil bir kapısı
olan bina veya binanın bir bölümüdür. Bekçi, bahçıvan, kaloriferci, kapıcı gibi hizmetlilerin ikametine ayrılan daireler de konut birimi olarak sayılmalıdır.
57. Bölüm, onaylı mimari proje uygun olarak yapı inşaat alanı esası üzerinden belirlenen yüzölçümleri kaydedilecektir. Yapının ortak alanlarından
olmayan bağımsız bölümün eklentisi olan alanlar bağımsız bölümün yüzölçümünde belirtilecektir. Toplam bölümü belge yapının tamamı için veriliyor ise
yapı inşaat alanına eşit olacaktır.
58. Bölüme, birden fazla yapı olan parsellerde, onaylı mimari projede belirtilen ve projeler bu belgeye konu yapı ile aynı olan yapıların sayısı
kaydedilecektir.
59. Bölüme, yeni yapılarda 56. Bölümün toplamı ile tadilat, ilave ve kat ilavelerinde ise evvelce yapılanlarla birlikte yapıda toplam bağımsız bölüm sayısı
kaydedilecektir.
60. Bölüm, binalar için düzenlenecek olup, ilave, tadilat ve kat ilavelerinde bu kısımlar dahil yapının tamamı için onaylı mimari projeye uygun olarak
düzenlenecektir.
61. Bölüme, ilavelerde, ilave edilen kısımla birlikte onaylı mimari proje uygun olarak yapının taban alanı kaydedilecektir.
62. Bölüme, ilave ve kat ilavelerinde ilave edilen kısımla birlikte onaylı mimari projeye uygun olarak yapı inşaat alanı kaydedilecektir.
63., 64. ve 65. Bölümlere, bu belgeye konu yapı ile birlikte onaylı mimari projenin vaziyet planında bulunan toplam yapı, bağımsız bölüm ve konut birimi
sayıları kaydedilecektir.
66. Bölüme, varsa bu belge ile birlikte izin verilenler de dahil parselde bulunan bütün yapıların toplam taban alanı onaylı mimari projeye göre
kaydedilecektir.
67. Bölüme, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte parselde bulunan bütün yapıların toplam yapı inşaat alanı kaydedilecektir.
68. ve 72. Bölümlerde, varsa ilavelerle birlikte yapının yol kotu tutanağı ve yönetmelik ile belirlenen yol kotu altındaki katsayısı ve yüksekliği onaylı
mimari projeye uygun olarak kaydedilecektir.
69. ve 73. Bölümlerde, varsa kat ilaveleri ile birlikte yapının yol kotu tutanağı ve yönetmelik ile belirlenen yol kotu üstündeki kat sayısı ve yüksekliği
onaylı mimari projeye uygun olarak kaydedilecektir. Bu ölçü ve miktarlar imar planı kararlarına aykırı olamaz.
70. ve 74. Bölümlerde, varsa ilave ve kat ilaveleri ile birlikte yapının yol kotu altında ve üstünde kalan toplam kat adedi ve toplam yüksekliği
kaydedilecektir. 70. Bölüm, 68. ve 69. Bölümlerin toplamına; 74. Bölüm, 72. ve 73. Bölümlerin toplamına eşit olmalıdır.
71. ve 75. Bölümlerde, mevcut yapıya ilave ve kat ilavesi yapıldığında onaylı mimari projeye uygun olarak bu belge konusu için doldurulacaktır. 71.
Bölüm 70. Bölümden, 75. Bölüm 74. Bölümden küçük olmalıdır.
58, . 59., 60., 61., 62., 63., 64., 65., 66., 67., 68., 69., 70., 71., 72., 73., 74. ve 75. Bölümler, sadece bina ve tesisler için doldurulacaktır.
76., 77. ve 78. Bölümler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca her yıl yayımlanan “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak
Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakındaki Tebliğ” hükümlerine göre kaydedilecektir.
79. Bölüme, inşaatın yüzölçümü ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca tespit edilip yayımlanan, inşaatın sınıfı ve grubuna göre belirlenen son inşaat m²
birim maliyetleri esas alınarak bulunan arsa değeri hariç değer kaydedilecektir.
80. Bölüm, en son verilen “Emlak Vergi Beyannamesinde” gösterilen vergi değeri esas alınarak yazılan değerdir.
81. Bölüme, 79. ile 80. Bölümün toplamı kaydedilecektir.
82. Bölüme, bu belge konusu için geçerli olan değer kaydedilecektir.
83. Bölüm, onaylı mekanik tesisat projelerine uygun olarak işaretlenecektir. Projesinde birden fazla ısıtma sistemi olan bina ve tesislerde ilgili bütün
seçenekler işaretlenecektir.
84. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projelerine uygun olarak ısıtma sisteminde kullanılan yakıt veya yakıtlar işaretlenecektir.
85. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projelerinde sıcak su tesisatı bulunan yapılarda projeye uygun seçenek işaretlenecektir.
86. Bölüme, onaylı sıcak su temin şekli projesine uygun olarak yakıt cinsi işaretlenecektir.
87. Bölüme, onaylı mekanik tesisat projesine uygun olarak yapının içme suyunu temin şekli işaretlenecektir. Taşıma ile bir parselde yer alan depo
doldurularak su temin edilmesi halinde taşıma suyu seçeneği işaretlenecektir.
88. Bölüme, mekanik tesisat projelerine ve atıksu projelerine uygun olarak işaretlenecektir.
89. Bölüme, belge verilen yapıya ilişkin tesisatlar işaretlenerek belirtilecektir.
90. Bölüme, belge verilen yapıya ilişkin ortak kullanım alanları işaretlenerek belirtilecektir.
91. Bölüme, yapının taşıyıcı sistemi seçenekleri işaretlenerek doldurulacaktır.
92. Bölüm, yapılacak yapıda duvar dolgu maddesi olarak kullanılacak inşaat malzemeleri işaretlenecektir.
93. Bölümde, yapı katlarındaki kat döşemesi sistemi seçeneklerden işaretlenerek belirtilecektir.
94., 95., 96 ve 97. Bölümlere, yapı ile ilgili daha önce verilen Yapı Kullanma İzin Belgesi(leri)nin tarihi, belge numarası, blok numarası ile belgenin
kapsadığı bağımsız bölüm numaraları kaydedilecektir.
98., 99.,100 ve 101. Bölümlere, belgeye konu yapıda yer alan konut birimlerinin (daire) özellikleri oda sayısına göre daire adeti ve bir dairenin yüzölçümü
kaydedilecektir. Örneğin; 3 odalı kaç daire olduğu, 4 odalı kaç daire olduğu, 3 odalı bir dairenin 4 odalı bir dairenin yüzölçümlerinin kaç m² olduğu
belirtilecektir. Ayrıca, parkesi olan daire sayısı ilgili alana kaydedilecektir. Konut dışındaki yapılar için doldurulmayacaktır.
12
ICS 91.040.01
•
•
•
•
•
TÜRK STANDARDI
TS 10970/Nisan 1993
102., 103., 105. ve 106. Bölümlere, fenni mesullerin veya yapı denetim kuruluşunun uzmanlık alanına göre denetçi mimar veya mühendislerinin ayrı ayrı
adı soyadı, T.C. Kimlik Numarası, adresi kaydedilip imzası alınacaktır.
104. Bölüme, fenni mesuller için meslek odasınca düzenlenen, büro tescil numarası, büro tescil yenileme tarihi, büro tescil adresi, üye sicil numarası ve
ruhsata konu işe ait bilgilerin de olduğu meslek mesnsubunun kanuna aykırı uygulama nedeni ile haklarının kısıtlanıp kısıtlanmadığına ilişkin bilgilerin de
yer aldığı sicil durum belgesinin tarihi ve numarası kaydedilecektir. Denetçi mimar ve mühendisler için ise, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı sicil numarası
kaydedilecektir. Denetçi mimar ve mühendisler için ise, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’ndan alınan denetçi belgesinin numarası kaydedilecektir. Kamu
görevlisi fenni mesuller için bu ruhsat konusu iş için alınan kurum sicil numarasını içeren görevlendirme yazısının tarih ve numarası yazılacaktır.
107., 108., 109., 110., 111. ve 112. Bölümler, sadece yapı denetim kuruluşu görevlendirilen yapılar için doldurulacaktır. 4708 Sayılı Yapı Denetimi
Hakında Kanunun uygulandığı yapılarda, denetim görevini üstlenen ilgili yapı denetim kuruluşuna ilişkin bilgileri yer alacak ve kuruluşun yetkilisi
tarafından imzalanacaktır.
132. Bölüme, Ulusal Adres Veri Tabanı sistemi tarafından oluşturulan onay kodu kaydedilecektir.
126. Bölüme, Yapı Kullanma İzin Belgesi’nin hangi kısımlar için verildiği ve Yapı Kullanma İzin Belgesi almamış ve tamamlanmamış olan kısımlara
ilişkin bilgiler de kaydedilecektir.
13

Mimari Proje Çizim ve Sunuş Standartları

Transkript

Benzer belgeler

Kayıt Formu

1/1000 UIP : KONUT - Mihenk Yenipeçenek

Bakınız Bilgi Kitabı Fas.42-Sh.587

alessıo - Alessiostudio

Bir mimarın kişisel gelişimi toplumsal gelişmeye rehber olabilir

İmar ve Bayındırlık Komisyon Raporu için tıklayınız.

15.02.2015 İmar Durumu http://webgis.atasehir.bel.tr/imardurumu