15 yıl sonra yeniden vatan topraklarında

15 yıl sonra yeniden vatan topraklarında
Aralık 11, 2013 - 12:26:22
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1998'den bu yana Interpol tarafından aranan Aksaray Ulu Camii kapı
kanatlarının Türkiye'ye iadesini sağladı.
15 yıldır kayıp olan Aksaray Ulu Cami'ye ait minber kapısının kanatları, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer
Çelik'in talimatıyla Bakanlığın, diplomatik ilişkileri ve hukuki hakları dikkatli ve ısrarlı bir şekilde
devreye sokarak yürüttüğü çalışmalar sonucunda gizli bir operasyonla Türkiye'ye getirildi.
Bakanlık tarihi eserin getirildiği ülkeyi ise, aynı ülkeyle başka eserler için de yürütülen iade
çalışmasının zarar görmemesi için açıklamadı. İade sağlandıktan sonra ilk olarak kapı kanatlarının
orijinal olup olmadığını anlamak üzere uzmanlar incelemede bulundu. İnceleme sonucu hazırlanan
raporda, kanatların Aksaray Ulu Camii minberinin kapısına ait olduğu kesin olarak belirlendi ve tarihi
eser geçen ay Ankara Etnografya Müzesi Müdürlüğü'nde koruma altına alındı.
Minber kapısının kanatları 1998'de yerinden sökülerek götürülmüş ve o günden beri Interpol
aracılığıyla aranmaktaydı. Uzmanlar, hakkında çalıntı ve polis kayıtları bulunan kapının uzun yıllardır
bulunamamış olmasının sebebini, eserin kaçakçılarca kamuoyuna unutturularak bir nevi soğutma
devresine sokulmak istenmesi olarak değerlendiriyor.
Çalışmalar devam edecek
Açıklamada görüşlerine yer verilen Bakan Çelik, emeği geçen herkese teşekkür ederek, çalışmaların
kararlılıkla süreceğini vurguladı.
Türkiye'nin, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yaptığına, tarihsel açıdan geçmişi çok
derinlere uzanan köklü bir mirasa sahip olduğuna değinen Çelik, şunları belirtti:
"Antik çağlardan günümüze kadar, pek çok uygarlığın temeli Anadolu topraklarında atılmıştır. Bu
sebeple Anadolu'nun her köşesinde zengin bir tarih yatmaktadır. Sahip olunan bu zenginlik bazen
arkeolojik kazılar sonucu bazen de yüzyıllarca ayakta kalan tarihi yapılarla karşımıza çıkmaktadır.
Topraklarımızda yaşamış medeniyetlerin bizlere bıraktığı miraslar, Anadolu'nun her köşesinde yapılan
kazı çalışmaları sonucu gün ışığına çıkarılarak insanlığa ve gelecek kuşaklara armağan edilmiştir.
Kimi eserlerimiz de yeryüzünde binlerce yıldır sergilenerek ülkemize değer katmaktadır. Binlerce yıl
öncesine dayanan bu eserler ülkemizin kah ücra bir köyünde kah Topkapı Sarayı gibi önemli
mekanlarımızda karşımıza çıkmakta, insanımızı selamlamaktadır. İşte ecdadımızın bizlere bıraktığı bu
nadide eserlerden birisi de Aksaray'ın en eski camilerinden Ulu Camii'nin minber kapısıdır."
Cami gibi kutsal mekanlarda dahi hırsızlık yapılarak önemli bir eserin yurt dışına kaçırılmasının
kendilerini derinden yaraladığını ifade eden Çelik, "Arama çalışmaları, 15 yıldır yurt içinde ve dışında
aralıksız sürmüştür. Uzun yıllar haber alınamayan eserimiz, Bakanlığımızın çalışmaları sonucunda
ülkemize getirilmiştir. Abanozdan yapılmış, Selçuklu devri ahşap işçiliğinin şaheser örneği olan
minberin kapı kanatlarında Selçuklu dönemi sülüsü ile Fatiha ve İhlas sureleriyle, Bakara Suresi'nin
256. ayetleri ve Ayetel Kürsi yazılıdır. Aksaray Ulu Camii'nin restorasyonun yapıldığı bu günlerde,
eserin ait olduğu topraklara yani ülkemize dönmesinden büyük mutluluk duyuyorum. Bu nadide eserin
ve topraklarımızda yaşamış medeniyetlerin kültür mirasına sahip çıkmak kültür politikalarımızın
önceliklerindendir" ifadesini kullandı.
Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından yaptırıldı
Aksaray'da yığma bir tepe üzerinde inşa edilen Ulu Camii, kitabesine göre 1408-1409 yıllarında
Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından Mimar Mehmet Firuz Bey'e yaptırıldı. Tipik bir Karamanoğlu
eseri olan caminin en önemli özelliği; abanozdan yapılmış, Selçuklu devri ahşap işçiliğinin şaheser
örneği olan minberi. Minberin üstündeki aynalıkta ve kapının sövelerindeki kitabelerden, eserin
Anadolu Selçuklularının ikinci hükümdarı, Sultan I. Kılıçaslan'ın oğlu, Sultan I. Mesud'un hükümdarlık
yıllarında (1116-1156) yapıldığı anlaşılıyor. Minberin, bugün mevcut olmayan başka bir camiden
alınarak Ulu Camii'ye taşındığı düşünülüyor.