2010 Faaliyet Raporu
Transkript
2010 Faaliyet Raporu
Yaşamın Her Yerinde... ÇİMSA FAALİYET RAPORU 2010 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kısıklı Caddesi No: 4 Sarkuysan-Ak İş Merkezi S blok Altunizade/İstanbul Tel: 0216 651 5300 - 651 05 00 - 651 03 85 Faks: 0216 651 1415 www.cimsa.com.tr İçindekiler 02 Olağan Genel Kurul Gündemi 03 Sürdürülebilir Yaşam ve Çimento 05 Finansal Göstergeler 07 Vizyonumuz-Misyonumuz-Değerlerimiz 09 Kurumsal Profil ve Kilometre Taşları 11 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 15 Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu 16 Üst Yönetim 17 Yönetim Kurulu Üyeleri 19 Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim Biyografiler 23 2010 Yılı Çimento Sektörü Değerlendirmesi 27 Yurtiçi Çimento Tesisleri 33 Çimento Ürünleri 37 Hazır Beton ve Agrega Ürünler 41 Yurtdışı Terminaller 45 2010 Yılı Yatırımları 49 2010 Yılı Pazarlama ve Satış Faaliyetleri 53 Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları 61 Çimsa’nın Sürdürülebilirlik Anlayışı 65 Sosyal Sorumluluk 69 2010 Yılı Faaliyet Raporu 72 Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu 78 Denetçiler Raporu 82 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu 149 31 Aralık 2010 Tarihi İtibariyle Kâr Dağıtım Tablosu 151 Adresler 01 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Olağan Genel Kurul Gündemi ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 06 Nisan 2011 Günü Yapılacak Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi GÜNDEM: 1- Açılış ve Divan Teşekkülü, 2- Toplantı Tutanağının İmzalanması Hususunda Divana Yetki Verilmesi, 3- Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Denetçi Raporlarının Okunması ve Müzakeresi, 4- Yıl İçinde Yapılan Bağışların Ortakların Bilgisine Sunulması, 5- Bilânço, Kar/Zarar Hesaplarının Okunması, Müzakeresi ve Tasdiki ile Kar Dağıtımıyla İlgili Teklifin Görüşülerek Kabulü veya Reddi, 6- Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Denetçilerin İbra Edilmeleri, 7- Dönem İçinde Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliklerine, Yönetim Kurulu’nca Seçilen Üyelerin onaylanması, 8- Dönem İçinde Boşalan Denetim Kurulu üyeliğine seçim yapılması ve ücretinin tespiti. 9- Yönetim Kurulunca Belirlenen Bağımsız Denetleme Kuruluşunun Onayı, 10- Yönetim Kurulu Başkan Ve Üyelerine, Türk Ticaret Kanununun 334. ve 335. Maddelerinde Yazılı Muameleleri Yapabilmelerine İzin Verilmesi. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 02 Sürdürülebilir Yaşam ve Çimento Ç imento, modern hayatı oluşturan malzemelerin en vazgeçilmezlerinden biridir. Çağdaş toplumların barınma ihtiyaçları için konut, sosyal ihtiyaçları için okul, otel, hastane gibi sosyal bina, bunun yanı sıra ekonomilerin devamını sağlayacak olan sanayi yapı ve ticari bina inşaatlarının en temel unsurudur. Ülkelerin gelişmişliğinin en önde gelen göstergesi olan altyapı inşaatları için alternatifi olmayan tek malzemedir. Diğer birçok yapı malzemesine oranla daha ekonomik, dayanıklıdır ve estetiğe yönelik kullanıma daha uygundur. Modern mimarinin en güzel örnekleri, estetik şaheserleri çimentonun sahip olduğu özellikler sayesinde ortaya çıkarılabilmiştir. Yapı malzemelerinin en temeli olan 03 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu çimento, sunduğu özellikleriyle geçmişten geleceğe uzanan bir bağ oluşturan sürdürülebilir bir malzemedir. Çimsa, medeniyetin ve çağdaş toplumların var olabilmesi için gerekli olan bu malzemeyi üretmek ve müşterilerine ulaştırmak sürecinde tüm paydaşlarına uzun vadede kalıcı katma değer yaratmayı hedeflemektedir. Çimsa, toplum, çevre ve ekonomi için; tüm süreçlerini sürdürebilirliğin üçlü muhasebe yaklaşımı ile gözden geçirmektedir. 2011 yılında, 2007-2010 yılları faaliyetlerini kapsayan Sürdürebilirlik Raporu’nu tamamlayan ve yayınlayacak olan Çimsa, bu kapsamda kısa vadeli (2012) ve uzun vadeli (2020) hedeflerini tüm paydaşlarıyla paylaşmaktadır. En temel yapı malzemelerinden biri olan çimento; bireylerin, toplumların sosyal, ticari ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılayan tüm yapıların vazgeçilmeyen inşaat malzemesidir. Bu özellikleriyle de geçmişten geleceğe uzanan sürdürülebilir bir malzeme olarak hayatın yapı taşlarındandır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 04 Finansal Göstergeler (Birim-Türk Lirası) Başlıca Bilanço Göstergeleri Hazır Değerler Ticari Alacaklar (net) Stoklar (net) 2010 10.681.165 124.195.061 92.824.407 2009 51.088.881 103.392.181 63.393.847 Cari/Dönen Varlıklar Toplamı 247.235.654 285.034.872 Finansal Varlıklar (net) 243.304.929 320.148.664 Maddi Varlıklar (net) 482.255.188 436.402.767 Maddi Olmayan Varlıklar (net) Cari Olmayan / Duran Varlıklar Toplamı Toplam Varlıklar Özsermaye 18.136.992 18.652.621 886.601.146 914.706.515 1.133.836.800 1.199.741.387 879.807.348 932.100.768 2010 2009 Başlıca Gelir Tablosu Göstergeleri Satış Gelirleri (net) 708.480.015 614.924.831 Faaliyet Kârı 141.199.284 139.101.062 Net Dönem Kârı 103.249.803 108.132.777 05 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 2010 yılında 4.616.000 ton klinker ürettik. 2010 yılında 3.3 milyon metreküp Hazır Beton ürettik. 708,5 milyon TL Net Satış Geliri elde ettik. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 06 Vizyonumuz Misyonumuz Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak. Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak. 07 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Değerlerimiz Bizi geleceğe taşıyacak olan kültürümüzün yapı taşı değerlerimiz; güvenilirlik, müşteri odaklılık ve işbirliği yapmak. Biz, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; gerek müşterileri gerek çalışanları ve gerekse tedarikçileri ve iş ortakları ile uzun zamandan beri süregelen güvenilir ve işbirliği içinde çalışan bir organizasyonuz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 08 Kurumsal Profil Tüm paydaşlarına değer yaratan ve kârlı büyümeye odaklanan Çimsa, bunu gelecekte de sürdürmeyi hedeflemektedir. 1 972 yılında Mersin’de kurulan ve illerinde hizmet sunmaktadır. Hazır beton 1975’te ilk üretim tesisiyle Mersin’de üretim kapasitesi 3,5 milyon metreküpe faaliyete başlayan Çimsa’nın Mersin, ulaşmıştır. Şirket ayrıca 5 agrega tesisi Kayseri, Eskişehir, Niğde ve Ankara’da ile agrega sektöründe de faaliyet bulunan tesislerinin klinker üretim göstermektedir. kapasitesi 5 milyon tona ulaşmıştır. Çimsa, gri çimentonun yani sıra beyaz çimento ve kalsiyum alüminatli çimento gibi özel çimentolar üreterek inovasyon konusunda Türk çimento ve hazır beton sektörüne öncülük etmektedir. 1988 yılında hazır beton üreticisi olan Çimsa, beyaz çimento alanında dünyanın ilk üç markasından biridir. Çimsa, Sevilla (İspanya), Emden (Almanya), Köstence (Romanya), Trieste (İtalya), Novorossisky (Rusya) ve Gazimagusa’da (KKTC) bulunan terminalleriyle uluslararası bir çimento üreticisidir. Çimsa, Adana, Mersin, Kayseri, Antalya, 2010 yılında konsolide net satışları 708.5 Osmaniye, Kahramanmaraş, Nevşehir, milyon TL’ye ulaşan Çimsa, 103.7 milyon TL Eskişehir, Kütahya, Bursa, Konya, net kâr elde etmiştir. Karaman, Aksaray, Sakarya ve Bilecik 09 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Kilometre Taşları r ng e bil z ya e i/b tı sa de i ı l s i . ağ dı es m ı. e b alın et t t ğ eti r m e a e ü tle ist rey le dım ke ez dev ei a a t k i /p ne lk ttı as en rü ai ha ap u. 0 ö m d t k r d 9 i l a l ğ ek ru 19 üny retim /yı de ku ns ü on D e t o e r t d • e ri’ on be 72 in’d 75 88 95 nk 19 ers 19 mily 19 azır 19 ayse kli •M •1 •H •K . çti e eg ı. nd lı na e ğiş ttı to dı. ha siyle lın men r a e e i k ye r Ç nm lin ı vre ehi si) z k ekle k atl e a n i . d . si ı kiş ey dı de üyü ldu lüm att . (Es e Te ib lın n o b i h A n a ı tm ye sisin i en ikas er lındı m tın k ğü nk r eli e iyu i a sa u. l t t a i b s Ö i l k l n a fa ad as im sı to atı ina uruld ap üret üny nto kK m ika to s men k a r r k e r d . e ı b i i n im Bu da to ola nd e t inal Fa imen ra Ç zç 00 bin ndı. altın 05 seri ez aşla em erm a Ç nka l 0 0 k t y ı 2 2 e t ay dart ilk ne b 00 e al çatı be ak illa 6 K e eA p i y p i n • • k ’d tim h a 6 2 ıv re a ev t e e a 9 0 v t s y S y S t s i e a 19 ala de rsin 20 ürk • ür rik ye ya e T to ab ite n s • M pan M • F e pa s m •İ ka Çi ı. nd alı n ı t , irk sa sa e ı. n ş da min im on d o Ç n i n c ı ı t t l y e la re a ed e a sıy . M bat ır b nü ldı p rey lma haz u ı. i a u v n r d a ah u’ a ıŞ lın de ev e s 0 yıl ntos ıd at satın zınd u. na n ı n h i . t l ı ’ ı i d a a . 01 me nd ina as nc on ısı b ci ol li s ldu alı m 0’ı 2 s Çi iki Bet rik i r y t r b e ina uru e i a e 6 m 08 10 im Fa k et eh azır is s k ür rey ter fisi s 20 skiş 20 riest nin % er B ev ü de H e d y ıs t ğ o i i k r r li N üp ıb atış • E ileci deki n bü • T ele ina s sa 06 ey K s ’ e aS B m s y 0 i e s r a e y 2 • h O e im uz ı. ny nd 07 09 a t rki a, • K oma 20 ims Tü törü 20 usy • Ç land ş k •R •Ç se •R ba n ni eti Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 10 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı Çimsa, bugün ekonomiye, çevreye ve topluma yarattığı değeri gelecekte de sürdürmeye kararlıdır. Değerli İş Ortaklarımız, 2008 yılı son çeyreğinde gelişmiş ülke finans piyasalarının çöküşünün ardından, finansal kriz 2009 yılında gelişmiş ülkelerde reel sektörü de etkilemeye başlamıştır. Bu ülkelerde artan işsizlikle birlikte düşen tüketici güveni tüketimi olumsuz yönde etkilemiş, ülke ekonomileri daralmıştır. Gelişmekte olan ülkelerin gelirleri ise bu dönemde büyümeye devam etmiştir. Bu ülkeler karmaşık finansal enstrüman taşımayan finansal sistemleri, artan nüfus ve tüketimleri, emtia fiyatlarına bağlı ekonomileri sayesinde finansal ve ekonomik krizden daha kısıtlı oranda etkilenmişlerdir. Dünya ekonomisinin yeni lokomotifleri 2010 yılı gelişmiş ekonomilerde büyüme trendinin zayıf olarak başladığı bir yıl olmuştur. Gelişmekte olan ekonomilerde ise büyüme devam etmiştir. 2010 yılında gayri safi milli hâsılası Japonya’yı geçen Çin, Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olmuştur. Dünya ekonomisinin üretim haritası ve ticaret rotaları bugün büyük bir değişim içindedir. Türkiye de bu değişimin çekirdeğinde yer alan ülkelerden biridir. 2010 yılı 3’üncü çeyreği sonunda 9 aylık Türkiye Gayri Safi Yurtiçi Hâsılası, 2009 yılı aynı döneme göre %8,9 oranında artış göstermiştir. İnşaat sektörünün büyümesi her üç çeyrekte de %20’nin üzerinde gerçekleşmiştir. Türkiye’nin ekonomik büyümesinde önemli bir yer tutan inşaat sektörü, aynı zamanda istihdam yaratarak büyümenin sürdürebilir olmasına da katkıda bulunmaktadır. Kişi başı milli gelirin 10 bin Dolar’ı geçtiği ülkemizde kişi başı çimento tüketimi 700 kilograma yaklaşmıştır. Türkiye büyümesini sürdürebilir kılmak için enerji ve ulaşım altyapı yatırımlarına öncelik vermektedir. Bu yatırımlar sonucunda kişi başı çimento tüketiminin daha da artması beklenmektedir. 1 trilyon Dolar’a yaklaşan milli geliri ile 2010’un büyüme rekortmeni ülkelerinden biri olan Türkiye, istikrarlı politik konumuyla bölgesel etkinliğini de artırmaktadır. Türkiye’nin, küresel krizden az etkilenen ülkelerden biri olmasının ardındaki önemli neden 2000’li yıllarda gerçekleştirdiği yapısal reformlardır. Ülkemizin 2010 yılında sergilediği performansta, yeni koşullara çok hızlı adapte olan, küresel rekabetçiliğini korumayı bilen, dinamik ve hırslı özel sektörümüzün oynadığı rolü de vurgulamamız gerekmektedir. Türkiye’nin büyümesini sürdürülebilir kılacak olan özel sektörümüzün öncü kurumları arasında, yenilikçi ve verimli Çimsa’nın da bulunduğuna inanıyorum. Çimsa Türkiye’ye katma değer yaratıyor Türk çimento sektörünün en kârlı şirketlerinden biri olan Çimsa satış gelirlerini bir önceki yıla göre %15 artırırken, net kârını ise 103.7 milyon TL 11 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu olarak gerçekleştirmiştir. Çimsa, yurtdışında çimento satışının sürdürülebilirliğini sağlamak ve özellikle beyaz çimento müşterilerine aracısız ulaşmak amacı ile yurtdışı dağıtım ağını genişletmeye devam etmektedir. 2010 yılı Şubat ayında Trieste’de bulunan Medcon şirketinin %60 hissesini alan Çimsa, bu şirkete Çimsa Adriatico adını vermiştir. Avrupa’nın en büyük beyaz çimento pazarı olan İspanya’da Çimsa Cementos, Sevilla’da bulunan terminalinin yanı sıra Alicante’de kurulan yeni bir terminal ile 2011 yılının ilk yarısında yeni pazarlara ulaşacaktır. Çimsa yönetimi, faaliyetlerini bugünün ekonomik katma değerini artırmanın yanı sıra gelecekte yaratılacak olan değerlerin korunmasına da odaklamaktadır. Şirket performansı, ekonomik hedeflere ek olarak sosyal ve çevresel hedeflere ulaşmadaki başarısı ile değerlendirilmektedir. Sürdürülebilirlik yaklaşımımız Şirketimizin değer zincirini göz önünde bulundurarak, geçmişte, bugün ve gelecekte faaliyetlerimizden kaynaklanan ve kaynaklanabilecek sosyal ve çevresel etkilerimizi anlamayı ve iyileştirmeyi hedeflemekteyiz. 2007-2010 yılı faaliyetlerimizi kapsayan Sürdürebilirlik Raporumuzu 2011 yılının ilk yarısında kamuoyunun bilgisine sunmayı planlamaktayız. Sürdürebilir iş modeline sahip olmak için kârlı büyümenin yanı sıra doğal kaynakların korunması ve sanayinin çevresel olumsuz etkilerinin azaltılması gerekmektedir. Çimsa, 2010 yılı ilk çeyreğinde Mersin Fabrikası 1’inci hattında gerçekleştirdiği modernizasyon projesi ile üretim kapasitesini artırırken spesifik ısı tüketimini de düşürerek, enerji ihtiyacını azaltmıştır. 2010 yılında yatırımı başlayan Mersin Atık Gaz Elektrik Üretimi Projesi ile klinker fırınlarından elde edilen atık ısı ile elektrik üretilecektir. Elde edilecek 8 MW elektrik, atık ısılarını kullanacağımız iki fırının ihtiyacının % 50’sine karşılık gelmektedir. Sera gazı salınımlarına olumlu etkisi olacak ikinci bir projemiz ise Eskişehir Fabrikası için tasarlanmıştır. Fosil yakıtlar yerine fırınlarda yakılabilen yakıt vasıflı atıklar için özel kurgulanan Hotdisc projesi ile fabrikamızdaki atık yakıt kullanım oranının artırılması hedeflenmektedir. Çimsa iş sağlığı ve güvenliğine öncülük ediyor İş sağlığı ve güvenliği en temel önceliğimizdir. 2011 yılında Kayseri Fabrikası çimento iş kolunda etkin iş güvenliği politika ve prosedür uygulamaları sayesinde, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda birincilik ödülüne layık görülmüştür. Hazır beton iş kolumuzda bu konudaki çalışmalarımızı “Yeşil ve Güvenli Tesisler” başlıklı projelerimizle sürdürmekteyiz. 2010 yılında Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından düzenlenen yarışmada, İnegöl Hazır Beton Tesisi “Mavi Baret İş Güvenliği Yarışması Ödülü”, Adana-Zeytinli Hazır Beton Tesisi de Türkiye’yi uluslararası yarışmalarda temsil edebilme hakkı olan “Uluslararası Temsil Ödülü”nü almıştır. Çimsa olarak 2011 yılında da başarılı bir dönem geçireceğimize, şirketimizin değer ve konumunu, sürdürülebilirlik hedeflerinde göstereceği performans ile yükselteceğine inanıyorum. Çimsa’nın liderliğine, itibarına, güçlü pazar konumuna, verimliliğine, yenilikçiliğine, küresel ölçekte rekabetçiliğine katkı sağlayan herkese teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla, Mehmet Göçmen Yönetim Kurulu Başkanı Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 12 13 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Köklü Sektörün en köklü ve güçlü firmalarından biri olarak geçmişten gelen deneyimlerimizle geleceğe sağlam adımlarla ilerliyoruz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 14 Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu 6 1 2 5 3 4 Yönetim Kurulu 1- Mahmut Volkan Kara, Üye (19 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) 2- Levent Demirağ, Üye (13 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) 3- Serra Sabancı, Üye 4- Mustafa Nedim Bozfakıoğlu, Başkan Vekili 5- Mehmet Göçmen, Başkan 6- Mehmet Hacıkamiloğlu, Genel Müdür Denetim Kurulu: • İlker Yıldırım • Bahadır Boran 15 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Üst Yönetim 4 2 1 3 8 6 5 7 13 11 9 10 12 14 Üst Yönetim 1-Tamer Denizci, Genel Müdür Yardımcısı (Satınalma ve Lojistik) 2-Mehmet Şahin, Fabrika Müdürü (Eskişehir) 3-Nevra Özhatay Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler) 4-Mutlu Doğruöz, Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım ve Otomasyon) 5-Şahap Sarıer, Genel Müdür Yardımcısı (Hazır Beton) 6-Mehmet Hacıkamiloğlu, Genel Müdür 7-Ayfer Güreş, Genel Müdür Yardımcısı (Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları) 8- Hüseyin Özkan, Genel Müdür Yardımcısı (Pazarlama ve Satış-Çimento) 9-Levent Öncel, Fabrika Müdürü (Niğde) 10-Ülkü Özcan, Strateji ve İş Geliştirme Müdürü 11-Mustafa Şanlı, İç Denetim Müdürü 12-Doğan Özkul, Fabrika Müdürü (Mersin) 13-Uğur Öz, Fabrika Müdürü - Vekil (Ankara) 14-Mustafa Turan, Fabrika Müdürü (Kayseri) Basri Dinçer, Teknik Müşavir Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 16 Yönetim Kurulu Üyeleri Biyografiler Mehmet Göçmen Finansman Müdürü ve Mali İşler Müdür Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. H.Ö. 1957 yılında doğan Mehmet Göçmen, Sabancı Holding’de Bütçe, Muhasebe ve Galatasaray Lisesi ve ODTÜ Endüstri Konsolidasyon Daire Başkanlığı yapmış Mühendisliği eğitiminin ardından olan Bozfakıoğlu, halen Hacı Ömer Amerika’da Syracuse Üniversitesi’nde Sabancı Holding’de Genel Sekreter Endüstri Mühendisliği ve Yöneylem olarak görev yapmaktadır. Araştırması üzerine yüksek lisans yapmıştır. Çalışma hayatına 1983 Serra Sabancı yılında Çelik Halat ve Tel San. A.Ş.’de Üye başlayan Göçmen, 1996-2002 tarihleri 1975 yılında Adana’da doğmuş, arasında Lafarge Ekmel Beton A.Ş. yükseköğrenimini Portsmouth Genel Müdürlüğü ve Lafarge Türkiye Üniversitesi ve birincilikle mezun İş Geliştirme ve Dış İlişkiler Başkan olduğu İstanbul Bilgi Üniversitesi Yardımcılığı görevlerini yürütmüştür. Ekonomi Bölümü’nde tamamlamıştır. Haziran 2003 tarihinden itibaren Temsa şirketinde görev yapmış olan Akçansa’da Genel Müdür olarak görev Serra Sabancı, Londra’da Institute yapmış, 01.08.2008 tarihi itibarıyla of Directors’da Şirket Satın Alma ve görevinden ayrılmıştır. Çimsa’da Yönetim Kurulu Üyelikleri ile ilgili eğitim 15.09.2004–09.09.2005 dönemleri almıştır. Serra Sabancı, halen Sabancı arasında Başkan Vekilliği yapmıştır. Holding ve çeşitli Topluluk şirketlerinde 02.05.2006 tarihinde tekrar Yönetim Yönetim Kurulu Üyesi olarak, Sabancı Kurulu Üyeliğine seçilmiş olup 20.07.2009 Vakfı’nda ise Mütevelli Heyeti Üyesi tarihine kadar Başkan Vekilliği görevini olarak görev yapmaktadır. 18.12.2009 sürdürmüştür. Sabancı Holding tarihinden itibaren Çimsa Çimento Çimento grup başkanlığı görevini halen Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu sürdürmektedir Göçmen, bu tarihten üyeliğine seçilmiştir. itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. Levent Demirağ (13 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) Mustafa Nedim Bozfakıoğlu Üye Başkan Vekili 1959 yılında Erzurum’da doğan Levent 1950 yılında Tarsus’ta doğan Nedim Demirağ, 1980 yılında Ankara Üniversitesi Bozfakıoğlu, 1972 yılında İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirmiştir. Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden 1980-1992 yılları arasında Maliye mezun olmuştur. Lassa ve Kordsa’da Bakanlığı’nda Hesap Uzmanı olarak 17 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu görev yapmıştır. 1994 yılından beri Hacı Müdürlüğü, Söke Çimento Sanayi Müdürlük yapmış olan Şener, Ömer Sabancı A.Ş.’nde çeşitli görevlerde Müdür Yardımcılığı, Elazığ Çimento 08.04.2008 tarihinden itibaren Çimsa bulunan Levent Demirağ, halen Sabancı Genel Müdürlüğü, Çorum Çimento Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Holding Mali İşler ve Finansman Bölümü Genel Müdürlüğü, Gaziantep Çimento Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. Başkanlığı’nı yürütmektedir. Genel Müdürlüğü, Çitosan Elektrik 1 Haziran 2010 görevinden İşleri Daire Başkanlığı, Çitosan Teknik ayrılmıştır. Mahmut Volkan Kara Genel Müdür Yardımcılığı ve Yönetim (19 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) Kurulu Üyeliği, Niğde Çimento Mehmet Hacıkamiloğlu Üye Genel Müdürlüğü görevlerinde Genel Müdür 1973 yılında İstanbul’da doğan Volkan bulunmuştur. 01.04.1994 tarihinde Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünde tamamlayan Mehmet Hacıkamiloğlu, sonrasında İstanbul Üniversitesi’nde Uluslararası İşletme İhtisas ve Sabancı Üniversitesi’nde de Executive-MBA programlarını tamamlamıştır. Sabancı Grubu hizmet hayatına Betonsa’da Tesis Yöneticisi olarak başlayan Hacıkamiloğlu, Sabancı Grubu’ndaki kariyerine aynı şirket bünyesinde Yatırım ve Planlama Uzmanı olarak devam etmiştir. 1997 -1999 yılları arasında Akçansa’da Strateji Geliştirme ve Planlama Müdürü; 1999 – 2001 yılları arasında Agregasa’da Şirket Müdürü olarak görev yapmış olan Hacıkamiloğlu, Akçansa’daki iki yıllık Finans Koordinatörlüğü görevi sonrasında Çimsa’da Genel Müdür Yardımcısı (Mali ve İdari İşler) olarak çalışmaya başlamıştır. 01.07.2006 tarihinde Çimsa Genel Müdürü olarak atanan Mehmet Hacıkamiloğlu Çimsa Genel Müdürlüğü görevini halen sürdürmektedir. Kara, Robert Kolej ve İstanbul Teknik Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Üniversitesi Makine Mühendisliği A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne atanan bölümünü bitirmiştir. Daha sonra Külcü, 01.07.2006 tarihinden itibaren yüksek lisans eğitimini Amerika Birleşik yürüttüğü Çimsa Çimento Sanayi ve Devletlerinde North Carolina Üniversitesi Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği Kenan-Flagler İşletme Okulu’nda görevinden 19 Temmuz 2010 tarihinde M.B.A. derecesi alarak tamamlamıştır. ayrılmıştır. Amerika’da sırasıyla Austin Texas’da Dell Computers, Chicago Illinois’da A.T. Mehmet Hayrettin Şener Kearney ve Milwaukee Wisconsin’da (01 Haziran 2010 tarihine kadar) SAB Miller firmalarında çalışmıştır. Üye Şu anda Sabancı Holding Strateji ve Mehmet Hayrettin Şener, 1979-1981 İş Geliştirme Grup Başkanlığı’nda yılları arasında Çanakkale Çimento Kurumsal Strateji ve Planlama Direktörü Sanayi ve T.A.Ş.’de Vardiya Mühendisi olarak çalışmaktadır. olarak göreve başlamıştır. Akçimento Ticaret A.Ş.’de 1981 yılından itibaren Yılmaz Külcü sırasıyla Üretim Şefi, Üretim Müdürü, (19 Temmuz 2010 tarihine kadar) İşletmeler Grup Müdürü ve Genel Üye Müdür Yardımcılığı görevlerinde 1944 yılında Afyon’da doğan Yılmaz bulunmuş; 1996-1999 yılları arasında Külcü 1966 yılında İstanbul Teknik Büyükçekmece Fabrikası’nda, 2004- Üniversitesi Elektrik Fakültesi’nden 2005 yılları arasında Çimsa Çimento mezun olmuştur. İş hayatına TEK San. ve Tic. A.Ş. Kayseri Tesisi’nde 9. Bölge Müdürlüğü’nde Elektrik Fabrika Müdürü olarak görev yapmıştır. Mühendisi olarak başlayan Külcü 31.10.2007 tarihine kadar OYSA daha sonra Afyon Çimento İşletme Çimento San. ve Tic. A.Ş.’de Genel Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 18 Üst Yönetim Biyografiler Mehmet Hacıkamiloğlu Genel Müdür Özgeçmis bilgileri için lütfen sayfa 18’e bakınız. Tamer Denizci Genel Müdür Yardımcısı (Satınalma ve Lojistik) İş hayatına Dusa Endüstriyel Sanayi’de Mali İşler Şefi olarak başlayan Tamer Denizci, Dusa bünyesindeki 4 yıllık deneyiminin ardından, Yes International A.Ş.de 1992-1994 yılları arasında Mali ve İdari İşler Müdürü olarak çalıştı. 1994 yılında çalışmaya başladığı Lafarge Beton A.Ş.’de, Mali İşler Müdürlüğü görevi sonrasında Lafarge Aslan Çimento’da İhracat ve Satış Direktörü olarak çalıştı. 2006 yılında Çimsa’da Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaya başlayan Denizci, halen Satınalma ve Lojistik Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktadır. Denizci, İTÜ – İşletme Mühendisliği bölümü mezunudur. Ayfer Güreş Güreş halen Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktadır. Özhatay 01.01.2009 tarihinden itibaren Çimsa Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Mutlu Doğruöz Şahap Sarıer Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım ve Otomasyon) (Hazır Beton) Boğaziçi Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Mutlu Doğruöz, kariyerine 1983 yılında Enka Teknik’te Elektronik Şefi olarak başlamıştır. Beş yıl süre ile otomasyon sistemlerinin kurulumundan sorumlu olan Doğruöz, 1989 yılında Saudi Services Group bünyesinde Proje Müdür Vekili olarak çalışmaya başlamış ve Grup bünyesindeki 4 yıllık deneyimin ardından Çimes Elektronik Sanayi’ye geçmiştir. Doğruöz, Çimes bünyesinde sırayla Şirket Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Müdür olarak görev almıştır. 2006 yılında Çimsa Çimento bünyesinde Yatırım Müdürü olarak göreve başlayan Mutlu Doğruöz, halen Çimsa bünyesinde Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktadır. Şahap Sarıer, Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği eğitimi sonrasında, iş hayatına 1995 yılında Betonsa’da Saha Mühendisi olarak başlamıştır. Kariyerine, 1995–1997 yılları arasında İşletme Şefi olarak devam eden Sarıer, 1998–2004 yılları arasında Akçansa Hazır Beton Bölge Müdürü olarak çalışmış, takip eden dönemde 2 yıl süreyle Karçimsa A.Ş. İşletme Müdürü olarak görev yapmıştır. Sarıer, 2006 yılında Çimsa’da, Hazır Betondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaya başlamış, 01.01.2011 tarihinden itibaren de Çimento üretiminden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Sarıer, Sabancı Üniversitesi’nde Executive MBA eğitimi almıştır. Genel Müdür Yardımcısı (Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları) Nevra Özhatay Boğaziçi Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü mezunu Ayfer Güreş, Columbia Üniversitesi’nde Organizasyon Psikolojisi konusunda yüksek lisans yapmıştır. Kariyerine Mudo A.Ş.’de İnsan Kaynakları Uzmanı olarak başlayan Güreş, yüksek lisans eğitiminin ardından 1994 yılında Sabancı Holding’te uzman olarak işe başlamıştır. 1997 – 2007 yılları arasındaki kariyerine Sabancı Holding bünyesinde İnsan Kaynakları Müdürü olarak devam eden Güreş, 2007 yılında Çimsa Çimento’da Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Müdürü olarak çalışmaya başlamıştır. Ayfer (Mali İşler) Genel Müdür Yardımcısı Boğaziçi Üniversitesi İşletme lisans eğitiminin ardından İngiltere Exeter Üniversitesi’nde MBA yapan Nevra Özhatay, 1994 yılında Sabancı Holding Çimento Grubu’nda Finans Uzmanı ve Talent Pool adayı olarak çalışmaya başlamıştır. 1996 yılında Akçansa’da Yönetim Destek Müdürü olan Özhatay, 1998 yılında Strateji ve İş Geliştirme Uzmanlığı’na, 2000 yılında Planlama ve Kontrol Müdürlüğü’ne 2004 yılında ise Strateji ve İş Geliştirme Müdürlüğü’ne, 2008 yılında itibaren Lojistik, Strateji ve İş Geliştirme Direktörlüğü’ne atanmıştır. 19 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Hüseyin Özkan Genel Müdür Yardımcısı (Pazarlama ve Satış-Çimento) ODTÜ Ekonomi bölümü mezunu olan Hüseyin Özkan, çalışma hayatına 1983 yılında Exsa Export A.Ş.’de Pazarlama Şefi olarak başlamıştır. 1986 yılında Çimsa Çimento’ya geçen, sırasıyla İç ve Dış Ticaret Şefi ve Satış Pazarlama Müdürü olarak çalışan Özkan, 1999-2010 yılları arasında Pazarlama ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmış, 01.01.2011 tarihinden itibaren yurtiçi satıştan sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Levent Öncel Fabrika Müdürü (Niğde) Levent Öncel, lisans eğitimini ODTÜ Kimya Mühendisliği, yüksek lisans eğitimini Mersin Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümünde tamamlamıştır. 1988 yılında Berdan Tekstil’de Üretim Mühendisi olarak çalışmaya başlamıştır. 1990 yılında katıldığı Çimsa Mersin Fabrikası’nda sırasıyla Kalite Kontrol Mühendisi, Proses Kontrol Şefi, Kalite Kontrol Müdürü ve Üretim Müdürü olarak çalışan Öncel, 2008 yılında Niğde Fabrika Müdürlüğü görevine atanmıştır ve halen bu görevini sürdürmektedir. Doğan Özkul Fabrika Müdürü (Mersin) Lisans ve yüksek lisans eğitimini, İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde tamamlayan Doğan Özkul, 1978–1983 yılları arasında Çanakkale Çimento’da Kalite Kontrol Şefi olarak çalışmıştır. 1983 yılında Enka Teknik bünyesinde başlamış olduğu Kalite Kontrol ve Üretim Müdürlüğü görevini 4 yıl sürdüren Özkul, 1988 – 2006 yılları arasında Akçansa Çimento’da Üretim Müdürü olarak görev yapmıştır. 2006–2007 döneminde Karçimsa’da Şirket Müdürlüğü görevini üstelenen Özkul, 2007–2008 yılları arasında Çimsa Çimento Niğde Fabrika Müdürü olarak çalışmıştır. Doğan Özkul halen Mersin Fabrika Müdürü olarak görev yapmaktadır. Mehmet Şahin Fabrika Müdürü (Eskişehir) Hacettepe Üniversitesi Fizik Yüksek Mühendisliği Bölümü mezunu olan Mehmet Şahin, iş hayatına 1979 yılında TÇMB’de Araştırma Uzmanı olarak başlamış ve bu görevi 1985 yılına kadar sürdürmüştür. Şahin, 1985 yılında Çimsa Çimento’ya geçerek sırasıyla Vardiya Mühendisi, Proses Kontrol Şefi ve Ar-Ge Müdürü olarak çalışmıştır. 2005 yılında Çimsa Kayseri Fabrika Müdürlüğü görevine atanmıştır. Şahin, 01.12.2010 tarihinden itibaren Eskişehir Fabrika Müdürü olarak görev yapmaktadır. Mustafa Turan Fabrika Müdürü (Kayseri) İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1985 yılında mezun olan Mustafa Turan, 1989 yılında aynı bölümde yüksek lisansını tamamlamıştır. Mezuniyetinin ardından Çimsa Mersin Fabrikası’nda yarı mamul üretim vardiya mühendisi olarak çalışma hayatına atılan Turan, 2005 yılına kadar beyaz üretim hattında üretim şefliği yaptı. 2005-2010 yılları arasında Kayseri Fabrikası Üretim Müdürlüğü görevinde bulunan Turan, 01 Aralık 2010 tarihinde Çimsa Kayseri Fabrikası Fabrika Müdürlüğü’ne atanmıştır. Ülkü Özcan Strateji ve İş Geliştirme Müdürü Galatasaray Lisesi ve Marmara Üniversitesi İşletme (İngilizce) bölümü mezunu olan Ülkü Özcan, iş hayatına 1999 yılında Lafarge Türkiye bünyesinde başlamıştır. Sırasıyla 1999-2003 Stratejik Planlama Uzmanlığı, 2003-2005 Strateji ve İş Geliştirme Müdürlüğü, 2005-2007 Pazarlama Proje Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Ocak 2010 yılında Strateji ve İş Geliştirme Müdürü olarak Çimsa Çimento’ya geçen Özcan, halen bu görevini sürdürmektedir. 1994 yılında Oyak Genel Müdürlüğü’nde Müfettiş Yardımcısı olarak başlamıştır. 2005 yılında Oysa Çimento Mali ve İdari İşler Müdürü olan Şanlı, 2007 yılında Çimsa bünyesine geçmiş ve 2008-2009 yılları arasında Kurumsal Risk Yönetimi Projesini yürütmüştür. 2009 yılında İç Denetim Müdürü olan Şanlı 01.01.2011 tarihinden itibaren Satınalma Müdürlüğü görevine atanmıştır. Basri Dinçer Teknik Müşavir İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Basri Dinçer, çalışma hayatına 1979 yılında, Çanakkale Çimento’da İşletme Mühendisi olarak başlamıştır. 1982 yılında Nuh Çimento’da Kalite Kontrol Şefi olarak çalışan Dinçer, Nuh Çimento bünyesindeki bir yıllık deneyimi sonrasında Enka Teknik’te İşletme Müdürü olarak çalışmıştır. 6 yıl süreyle yürütmüş olduğu görevinden ayrılarak Çimsa Çimento’da göreve başlayan Dinçer, 1989–2003 yıları arasında Üretim Müdürü olarak çalışmıştır. Dinçer, Çimsa bünyesinde 2003 yılında başlamış olduğu Çimento Üretimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini 1 Mayıs 2010 tarihine kadar sürdürmüştür. Bu tarihten itibaren Teknik Müşavirlik görevine atanan Dinçer halen görevini sürdürmektedir. Mustafa Şanlı İç Denetim Müdürü Kayseri Lisesi ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü mezunu olan Mustafa Şanlı, iş hayatına Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 20 21 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Strateji Odaklı Sektörün ve rekabetin geleceğini tahmin eden modellemelere dayanan alternatif senaryolar ile yarınlara hazırlanmaktayız. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 22 2010 Yılı Çimento Sektörü Değerlendirmesi Türkiye inşaat sektörü 2010 yılında %15 büyüme göstermiştir. Büyümenin 2011 yılında da sürmesi beklenmektedir. Ç imento sektöründe dünyada ve 17’si öğütme ve paketleme tesisi Türkiye’de 2009 yılında yaşanan olmak üzere toplamda 65 tesis faaliyet bölgesel ayrışma 2010 yılında göstermektedir. da devam etmiştir. Dünya geneline bakıldığında çimentoya olan Türkiye’de çimento üretimi 2010 yılında, talep genel olarak gelişmiş ülkelerde 2009 yılına oranla %11 büyürken, çimento düşük seviyelerde seyrederken, ve klinker ihracatında %8 oranında bir gelişmekte olan ülkelerde artmıştır. küçülme yaşanmıştır. 2010 yılında Türkiye Düşük faiz oranları ve hükümetlerin pazarı çimento üretimi yaklaşık 69 milyon teşvikleri sonucu ortaya çıkan tona ve sektörün toplam cirosu 4,5 toparlanma süreci, 2009 yılının ikinci milyar Dolar’a ulaşmıştır. Yurtiçi çimento yarısında olduğu gibi 2010 yılında da tüketimi 50 milyon tona ulaşmış olup, sürmüştür. Sektörel büyüme Asya’da toplamda 18.5 milyon ton çimento ve %8, Kuzey Amerika’da %5, Latin klinker yurtdışına ihraç edilmiştir. İhracatın Amerika’da %3 olurken, Doğu ve 16 milyon tonu çimento, 2.5 milyon Batı Avrupa pazarlarında talep %1-2 tonu klinker olarak gerçekleşmiştir. 16 oranında daralmıştır. Türkiye, Mısır ve milyon ton çimentonun ise, %70’e yakın Nijerya ile birlikte Akdeniz ve Ortadoğu bölgesinin sektördeki kilit ülkelerinden biri konumundadır. Türkiye çimento sektörü miktarsal olarak önemli oranda büyürken, cirosal olarak aynı oranda büyümeyi gerçekleştirememiştir. Kapasite fazlası fiyatlar üzerinde baskı oluşturmaya devam etmiştir. İç ve dış pazarda yaşanan yoğun rekabet nedeniyle artan hacme rağmen, gelir artışı aynı oranda gerçekleşememiştir. Türkiye inşaat sektörü 2010 yılında %15 büyüme göstermiştir. Büyümenin 2011 yılında da sürmesi beklenmektedir. Türkiye, çimento üretimi konusunda Avrupa’da lider konumdaki ülke olup, Dünya’da ise Çin, ABD ve Hindistan’ın ardından 4’üncü sırada yer almaktadır. Türk çimento sektöründe 48’i entegre, 23 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu kısmı Irak, Suriye, İsrail, Mısır, Libya ve Cezayir’den oluşan Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarına gönderilmiştir. Avrupa’ya olan ihracat, geçtiğimiz yıla oranla %25 oranında azalarak 2 milyon ton seviyelerine düşmüştür. Türkiye, dünya genelinde ise ihracatta 3’üncü sırada yer almaktadır. Türkiye çimento tüketimi 2010 yılını 50 milyon ton ile kapatarak geçtiğimiz yıla göre %16 oranında büyüme göstermiştir. Çimento tüketimine bölgesel olarak bakıldığında, 2010 yıl sonu itibarıyla en büyük artış %35 ile altyapı yatırımlarının yoğun olduğu Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaşanmıştır. Bu bölgeyi %26 ile Karadeniz Bölgesi izlemiştir. Marmara Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi %20 seviyelerinde büyümeler gösterirken, Ege Bölgesi’nde %8’lik bir büyüme yaşanmıştır. Akdeniz Bölgesi’nde tüketim bir önceki yıl ile aynı seviyede gerçekleşmiştir. Çimento sektöründe sürdürülebilir kalkınma 2010 yılında öne çıkan bir konu olmuştur. Enerji maliyetlerini düşürmek ve atmosfere salınan karbondioksit oranını azaltmak amacıyla atık yakıtların kullanılması, ülkemizde yine 2010 yılı ve sonrası için üzerinde durulan bir başka önemli konu olarak ortaya çıkmaktadır. Türkiye’de çimento üretimi 2010 yılında, 2009 yılına oranla %11 büyürken, çimento ve klinker ihracatında %8 oranında bir küçülme yaşanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 24 25 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Müşteri Odaklı Müşterilerimizin değişen ihtiyaçlarına cevap veren geniş ürün yelpazemiz ve esnek uygulamalarımız ile fark yaratıyoruz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 26 Yurtiçi Çimento Tesisleri Çimsa, üretim tesislerinde, atıkların bertaraf edilmesi konusunda geliştirdiği projelerle yakıt tasarrufu sağlarken, fosil yakıt kullanımını azaltarak çevrenin korunmasına katkı sağlamaktadır. Mersin Fabrikası 1’inci Tesis Üretim Hattı 1975 yılında üretime başlayan tesisin 5,25 m. çapında ve 83 m. uzunluğundaki döner fırını her biri dört kademeli olan iki ön ısıtıcı siklon hattından oluşmaktadır. 1983 yılında, yakıt maliyetlerinde tasarruf sağlamak amacıyla, tesise kömür öğütme ve yakma sistemleri eklenerek modernize edilmiştir. Tesiste, iki adet kırıcı, bir adet ön homojenizasyon tesisi, iki adet bilyeli hammadde değirmeni, iki adet farin silosu ve iki adet kapalı klinker stokholü mevcuttur. Mersin’de sürdürülebilirlik ve çevrenin korunması amacıyla gerçekleştirilen yatırımlar 2010 yılında da devam etmiştir. 2010 yılı ilk çeyreğinde yapılan modernizasyon ile mevcuttaki planet tipi klinker soğutma sistemi değiştirilerek, FLS SF-Cooler tipi ızgaralı soğutucu sistemi kurulmuştur. Bu yatırımla beraber 3.400 ton/gün olan üretim kapasitesi yaklaşık 4.000 ton/gün’e ulaşmış, bunun yanı sıra klinker üretimi için gerekli ısı tüketimi azaltılmıştır. Bu sistem, 1’inci Tesis’in tozsuzlaştırma çalışmalarına önemli katkı sağlamıştır 2011 yılında gerçekleştirilecek yeni yatırımlar ile elektrik ihtiyacının yüzde 50’sini karşılamaya başlayacaktır. 2’nci Tesis Üretim Hattı Hem gri hem de beyaz klinker üretilebilen 3,6 m. çapında 49 metre uzunluğundaki 2’nci tesis döner fırını 1989 yılı Aralık ayında devreye alınmıştır. Tesis, kırıcılar ile ön homojenizasyon sistemleri olan bir hammadde değirmeni, bir kömür değirmeni, iki farin silosu, döner fırın ve klinker stok holünden oluşmaktadır. 27 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Satış talebine göre hem gri hem de beyaz klinker üretebilme özelliğine sahip bu tesisin gri klinker üretim kapasitesi 1.845 ton/ gün iken beyaz klinker üretim kapasitesi ise 1.470 ton/gün’dür. Sürdürülebilirlik anlayışıyla faaliyetlerine devam eden tesis, gerçekleştirilecek yeni yatırımlar ile elektrik ihtiyacının Birinci Tesis ile birlikte yüzde 50’sini karşılamaya başlayacaktır. 3’üncü Tesis Üretim Hattı 1999 yılı Aralık ayında işletmeye alınan Hacı Sabancı Beyaz Çimento Üretim Tesisi, 1.750 ton/gün üretim kapasitesi olan 3,75 m. çapında 57 m. uzunluğunda bir döner fırına sahiptir. Tesis, kırıcı ve ön homojenizasyon tesisleri olan bir hammadde değirmeni, bir kömür değirmeni, bir farin silosu, döner fırın ve klinker stok holünden oluşmaktadır. Mersin Fabrikası’nda ayrıca, üç adet bilyalı ve bir adet dik olmak üzere toplam dört adet çimento değirmeni bulunmaktadır. Kalsiyum Alüminatlı Çimento Üretim Tesisi 2 ton/saat klinker üretim kapasitesine sahip iki fırın, 5 ton/saat öğütme kapasitesine sahip bir çimento değirmeni ve paketleme ünitesi yer alan bu tesis, 2002 yılında işletmeye alınmıştır. 2007 yılında 2 ton/saat klinker kapasiteli ikinci fırın işletmeye alınarak üretim kapasitesi artırılan bu tesiste 2009 yılında yapılan paketleme ünitesi ile ürünler 25 kg torbalı, paletli ve 1,5 tonluk big bag olarak müşterilere sunulmaktadır. Kâğıt Torba Fabrikası Mersin fabrikasında bulunan kâğıt torba fabrikasında 2010 yılında 26 milyon kâğıt torba üretilerek Mersin, Kayseri, Niğde, Eskişehir ve Ankara Fabrikalarında kullanılmıştır. Mersin fabrikasında ayrıca, üç adet bilyalı ve bir adet dik olmak üzere toplam dört adet çimento değirmeni bulunmaktadır. Kayseri Fabrikası Çimsa Kayseri Fabrikası, 1992 yılında, yıllık 1,6 milyon ton çimento öğütme ve paketleme kapasitesi ile Sabancı Holding şirketlerinden Akçimento tarafından kurulmuş ve 1995 yılında Çimsa tarafından satın alınmıştır. 2005 yılında çimento öğütme kapasitesini artırmak ve enerji tüketimini azaltmak için çimento değirmenine ön ezici sistem kurulmuştur. Mevcut tesisi entegre çimento fabrikası haline getirmek amacı ile 9 Ekim 2004 tarihinde klinker üretim hattının temeli atılan fabrikada, inşaat montaj ve devreye alma çalışmalarının tamamlanması ile 26 Aralık 2005 tarihinde ilk klinker üretimi gerçekleşmiştir. En son teknoloji kullanılan tesiste, ana ünite olarak ILC tipi düşük NOx emisyonlu ön kalsinasyon sistemi, beş kademe siklonlu ön ısıtıcı ve 55 m. uzunluğunda, 3,60 m. çapında döner fırın yer almaktadır. Klinker üretim kapasitesi 2.175 ton/gün olan tesiste ayrıca bir adet hammadde kırıcısı, kil ve kalker ön homojenizasyon tesisleri, bir adet bilyalı kömür değirmeni, bir adet dik farin değirmeni ve iki adet bilyalı çimento değirmeni bulunmaktadır. Kayseri Fabrikası TS EN 197 CEM IV /B (P) 32,5 R standardında puzzolanik çimento üretmektedir. Bu üretimde katkı olarak “tras” kullanılmaktadır. Kayseri’de başarıyla gerçekleştirilen “tras kurutma projesi”, trasın 180 kilometre mesafedeki ocaktan taşınması yerine, 10,3 kilometre gibi yakın bir mesafede bulunan ocaktan nemli olarak çıkarıldıktan sonra kurutularak kullanılabilmesine olanak tanımıştır. TEYDEP 1501 Sanayi ARGE programı çerçevesinde TÜBİTAK tarafından desteklenen bu özgün proje, yeni bir kurutma ünitesi kurulumu, trası kurutmak için ilave yakıt tüketimi gerektirmemesi gibi avantajlar da sağlamaktadır. Eskişehir Fabrikası Eskişehir Çimento Fabrikası, 1957 yılında, 3,6 metre çapında 125 metre boyunda yaş fırını ile 150 bin ton/yıl kapasiteli olarak devreye alınmış ve üretimini 1987’ye kadar sürdürmüştür. Bugün mevcut bulunan 1’inci hattı üç kademe ön ısıtıcı ve 3,6 metre çapında, 52 metre boyunda kuru sistem fırını, 275 bin ton/yıl kapasite ile 1976 yılında devreye alınarak toplam kapasite 425 bin ton /yıl seviyesine çıkartılmıştır. Eskişehir Fabrikası 27 Aralık 2005 tarihinde TMSF’den Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye devredilmiştir. Çimsa, uyguladığı kalite, çevre ve iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleriyle dünya ölçeğinde iş mükemmelliğine ulaşmayı hedeflemektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 28 Yurtiçi Çimento Tesisleri 2007 yılında 1’inci Tesis ve 2008 yılında 2’nci Tesis döner fırın hatlarına yeni tip modern elektro-filtrelerin kurulmasıyla, Eskişehir Fabrikası’nda toz emisyonlarında önemli ölçüde azatlım sağlanmıştır. Ayrıca yeni kömür değirmenine 2’nci tesis’ten sıcak gaz besleyen hat üzerindeki toz siklonu, da daha verimli bir siklonla değiştirilmiştir. Fabrikada ayrıca hammadde ve klinker holünün yenilenmesi ve modernizasyonu yapılarak, kaçak tozların azaltımı da sağlanmıştır. Çimsa yönetimine geçtikten sonra; Mayıs 2007’de 1’inci Üretim Hattı’nda, hammadde değirmenine dinamik separatör, mevcut klinker soğutucunun komple yenilenmesi, döner fırın yakma ve dozaj sistemi ile fırın hattına ilave yeni elektrofiltre ünitelerinin yenileme yatırımlarıyla yıllık 600 bin ton klinker üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Ayrıca 85 ton/saat kapasiteli yeni bir kapalı devre çimento değirmeni devreye alınmıştır. Eylül 2007’de her iki üretim hattına hizmet verebilen 40 ton/saat kapasiteli komple yeni bir kömür dik değirmen sistemi devreye alınmış ve eski kömür sistemleri devre dışı bırakılmıştır. Ocak 2008’de mevcut Kayseri Fabrikası benzeri yapıda, 790 bin ton/yıl kapasiteli komple yeni 2’inci üretim hattı devreye alınarak toplam üretim kapasitesi 1 milyon 390 bin ton/yıl’a ulaşmıştır. Ocak 2008’de 2’inci üretim hattıyla beraber yapılan hammadde kırıcısı ve hammadde ön homojenizasyon sistemi ve 2009 yılında yapılan çimento siloları ile modern bir üretim tesisine dönüşen Eskişehir Çimento Fabrikası’nda üç adet bilyalı çimento değirmeni de nihai ürünün üretiminde hizmet vermektedir. 29 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa, Türkiye’de atık bertaraf edilmesi konusunda öncü firmalardan biri olma hedefi taşımaktadır. Eskişehir Fabrikası’nda devreye girecek olan Hotdisc Projesi, bu kararlılığın göstergelerinden biridir. Hotdisc, otomatik atık besleme ve yakma projesinin 2012 Ocak ayına kadar devreye girmesi planlanmaktadır. Söz konusu projenin dizaynı FLSmidth Danimarka firması tarafından yapılmıştır. Hotdisc projesi fırın proses operasyonunu ve ürün kalitesini kontrol altına alarak, toplam kalorifik tüketiminin %30’unun atıklardan kazanılmasını sağlayacaktır. Eskişehir Çimento Fabrikası’nın bir özelliği de Türkiye’de ilk defa bir çimento fabrikası tarafından oluşturulan bir habitat alanını barındırmasıdır. Bu anlamda Türkiye’de ilk ve tek olan habitat alanı, geçmişte kil ocağı olarak kullanmış olan büyük çukurluğun gölet haline getirilmesiyle yaratılmıştır. Göletin çevresi 10 binden fazla ağaçla ve 150’den fazla türden bitki ile yeşillendirilmiştir. Yine gölet çevresine yürüyüş yolları ve dinlenme alanları yapılarak, yalnızca doğal hayata değil, tesis çalışanlarına da hizmet etmesi sağlanmıştır. Niğde Fabrikası 1957 yılında kurulan Niğde Çimento Fabrikası, 85 bin ton/yıl yaş sistem kapasiteli üretim hattının tamamlanmasıyla 1964 yılında üretime başlamıştır. 02 Eylül 1976 tarihinde kuru sisteme sahip 2’inci üretim hattının devreye girmesi ile fabrikanın yıllık toplam üretim kapasitesi 350 bin ton/yıla çıkartılmıştır. İlerleyen yıllarda ekonomik ve teknolojik ömrünü tamamlayan yaş sistemli klinker hattı tamamen durdurularak üretime kuru sisteme sahip döner fırın ile devam edilmiştir. Fabrikanın özelleşmesinden sonra Döner Fırın ünitesinde 1993’de yapılan siklon değişimi, intikal modernizasyonu, soğutma, yakma sistemi, baca gazı fan değişimi, elektrofiltre değişimi gibi yatırımlardan sonra fırın kapasitesi 850 ton/günden 1.150 ton/güne çıkarılmıştır. Rekabet Kurulu’nun 1 Kasım 2007 tarihinde aldığı “Sabancı ve Oyak” ortaklığının bitirilmesi kararına istinaden, Oysa Niğde Çimento Fabrikası, Çimsa Çimento San ve Tic. A.Ş. Niğde Çimento Fabrikası unvanını alarak bu isim altında üretimine devam etmiştir. Çimsa bünyesine geçtikten sonra üretimin ve enerji kazanımının artırılması konularında birçok iyileştirme yapılan Niğde Çimento Fabrikası bugün 1.190 ton/gün klinker üretim kapasitesine ulaşmıştır. 3,8 m. çapında, 52 m. boyunda dört kademeli ön ısıtıcı ve ızgaralı soğutucu tipine sahip döner fırının yanı sıra tek üretim hattının bulunduğu fabrikada birer adet çekiçli kırıcı, bilyalı farin değirmeni, dik kömür değirmeni ve bir adet roller press ezici sistemine sahip çimento değirmeni bulunmaktadır. yaşanan sıkıntılardaki azalma özellikle bu bölümde yapılan çalışmanın olumlu sonuçlarının bir göstergesi olarak ortaya çıkmıştır. Fabrikada 2010 yılı Mayıs ayında İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne online bağlantı sağlanarak baca gazı emisyonlarının sürekli takibe alındığı bir sistem de kurulmuştur. Çevreyi ve sürdürülebilir büyümeyi her türlü faaliyetinde öncelik olarak gören tesis, 2010 yılı içerisinde 15 bin ağaç dikimi gerçekleştirerek bu duyarlılığını kanıtlamıştır. Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi 2001 yılı Ocak ayında temeli atılıp Temmuz 2002’de devreye alınan Ankara Lalahan Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi, 2005 yılında Eskişehir Çimento Fabrikası’yla beraber Çimsa bünyesine katılmıştır. Döner fırın bulunmayan Ankara Fabrikası’nda diğer Çimsa fabrikalarından tedarik edilen klinker öğütülerek çimentoya dönüştürülmekte ve satışı yapılmaktadır. Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi bünyesinde bir adet 85 saat kapasiteli çimento değirmeninin yanı sıra bir adet hammadde kırıcısı, iki adet çimento silosu ve paketleme ünitesi bulunmaktadır. Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme Tesisi Kocaeli Yarımca Körfezi Rota Limanı’nda bulunan Marmara Tesisi, Çimsa tarafından 2008 yılı Haziran ayında kiralanmıştır. Kurulu silo kapasitesi 5 bin ton olup, torbalı ve dökme çimento paketleme/ yükleme kapasitesi 100 ton/saat’tir. Çimsa süper beyaz çimento, Mersin’deki tesislerden dökme olarak sevk edilmekte ve bir adet 5 bin tonluk yatay siloda depolanmaktadır. Marmara Bölgesi’ndeki müşterilere yakın olabilmek amacıyla kurulan Marmara Tesisi’nden, beyaz çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak satılmaktadır. Malatya Çimento Paketleme Tesisi 1996 yılında kurulan Malatya Battalgazi Tren İstasyonu’nun yanında yer alan Malatya Çimento Paketleme Tesisi, yıllık 60 bin ton işleme ve paketleme kapasitesine sahiptir. Tesiste toplam 900 ton kapasiteli üç adet çimento silosu bulunmaktadır. Çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak satılmaktadır. Müşterilerinin her türlü ihtiyacını karşılamaya yönelik, yenilikçi ürünler geliştiren Çimsa, 2010’da Niğde Fabrikası’nda Süper Bims Çimentosu’nu yaratarak üretmeye başlamıştır. Fabrika sahası içerisinde tozsuzlaştırma amacı ile torbalı filtreler üzerinde çalışan bir ekip kurulmuştur. Bu ekip önemli noktalardaki torbalı filtre performanslarını ölçerek gerekli iyileştirmelerin yapılması için çalışmalarda bulunmuştur. Paketleme ünitesinde torbalar üzerindeki toz ile ilgili Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 30 Yurtiçi Çimento Tesisleri Çimsa Tesis Bilgileri Klinker Üretim Kapasitesi (Ton/Gün) Farin Fırın Çapı (m) Soğutucu Tipi Değirmen Tipi Mersin Çimsa 1. Tesis 3.700 gri klinker 5,25 Cross bar soğutucu 1.845 gri klinker Bilyalı değirmen 2. Tesis 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen Üretim Hatları veya 2. Tesis 1.470 beyaz klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen 3. Tesis 1.750 beyaz klinker 3,75 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen 1. Isıdaç-40 55 Isıdaç-40 klinker 2. Isıdaç-40 55 Isıdaç-40 klinker 2.300 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen I. Üretim Hattı 1.750 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen II. Üretim Hattı 2.300 gri klinker 3,60 Cross bar soğutucu Dik değirmen Üretim Hattı 1.240 gri klinker 3,80 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen Öğütme Tesisi Değirmen Üretim Değirmen Çapı (m) Değirmen Uzunluğu (m) Çimento değirmen Tipi 4,20 13 Bilyalı değirmen Kayseri Çimsa Üretim Hattı Eskişehir Çimsa Niğde Çimsa Kapasitesi (Ton/Gün) Ankara Çimsa 2.040 Klinker Üretimi 2010 Yılı Üretim Rakamları Klinker Üretimi Gri Klinker Beyaz Klinker Çimento Üretimi 997.589 ton Isıdaç-40 Klinkeri 24.000 ton Sülfata Dayanıklı Klinker 19.032 ton Toplam Gri Çimento Beyaz Çimento Isıdaç-40 SDÇ Çimento EkoHarç Toplam 3.575.716 ton 4.616.236 ton 2010 Yılı Döner Fırınlar Kapasite Kullanımı Mersin Döner Fırın I %91 Mersin Döner Fırın II %92 Mersin DönerFırın III %98 Kayseri Döner Fırın %94 Eskişehir Döner Fırın I %92 Eskişehir Döner Fırın II %94 Niğde Döner Fırın %95 31 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 4.337.364 ton 997.030 ton 23.907 ton 16.986 ton 39.078 ton 5.414.365 ton CE İşaretli Belgeleri EN 197-1 CEM I 52,5 N EN 197-1 CEM I 42,5 R EN 14647 EN 197-1 CEM II/B-L 42,5 R EN 197-1 CEM II/B-M (V-L) 32,5 R EN 413-1 MC 12,5 X EN 197-1 CEM II/B-M (P-L) 32,5 R EN 197-1 CEM II/A-M (P-L) 42,5 N EN 197-1 CEM II/A-M (P-L) 42,5 R EN 197-1 CEM IV/B (P) 32,5 R EN 197-1 CEM II/A-L 42,5 R Beyaz Portland Çimentosu Gri Portland Çimentosu Kalsiyum Alüminatlı Çimento Beyaz Portland Kalkerli Çimento Portland Kompoze Çimento Harç Çimentosu Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Puzzolanik Çimento Portland Kalkerli Çimento BS EN 197-1 CEM I 52,5 N Beyaz Portland Çimentosu İspanya Standartlarına Uygunuluk Belgesi BL I 52,5 N UNE 80305 Beyaz Portland Çimentosu Diğer Belgeler TSE Uygunluk Belgeleri TS 21 - BPÇ 52,5 N/85 TS EN 197-1 CEM I 42,5 R TS 6271 TS EN 197-1 CEM II/B-L 42,5 R TS EN 197-1 CEM II/B-M(V-L) 32,5 R TS EN 413-1 MC 12,5 X TS EN 197-1 CEM II/B-M(P-L) 32,5 R TS EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 N TS EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 R TS EN 197-1 CEM IV/B(P) 32,5 R TS EN 197-1CEM II/A-L 42,5 R TS 10157 SDÇ 42,5 R Kitemark İşaretli Belgeler Beyaz Portland Çimentosu Gri Portland Çimentosu Kalsiyum Alüminatlı Çimento Beyaz Portland Kalkerli Çimentosu Portland Kompoze Çimentosu Harç Çimentosu EKOHARÇ Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Puzzolanik Çimento Portland Kalkerli Çimento Sülfatlara Dayanıklı Çimento TSE-ISO-EN 9001:2000 TSE ISO EN 14001-2004 TSE_SG-OHSAS 18001 Ürünler TS EN 197-1 CEM I 42,5 R TS EN 197-1 CEM II B-M(V-L) 32,5 R TS EN 197-1 CEM I 52,5 N TS EN 197-1 CEM II B-L 42,5 R EN 413-1 MC 12,5 X EN 14647 TS EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 R TS EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 N TS EN 197-1 CEM II B-M (P-L) 32,5 R TS EN 197-1 CEM II/A-L 42,5 R TS EN 197-1 CEM IV-B (P) 32,5 R TS 10157 SDÇ 42,5 R Portland Çimentosu (Gri) Portland Kompoze Çimento Portland Çimentosu (Beyaz) Portland Kalkerli Çimento (Beyaz) Harç Çimentosu (Ekoharç) Kalsiyum Aluminatlı Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kalkerli Çimento Puzzolanik Çimento Sülfatlara Dayanıklı Çimento Mersin Fabrikası Kayseri Fabrikası Eskişehir Fabrikası Niğde Fabrikası Ankara Fabrikası x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Ambalaj Çeşitleri Torbalı 3 katlı torbalı 4 katlı torbalı 2+1+1 torbalı 3+1+1 torbalı 4+1+1 torbalı 2+1+1 torbalı 2+1 torbalı 1 katlı torbalı 2 katlı torbalı Slingli Paletless Big Bag Lamineli Slingbag Lamineli Paletli Ahşap 15x100x120 cm. Paletli Ahşap 15x100x120 cm. Diğer Dökme Klinker Dökme Big Bag Yükleme Kapasitesi 3 katlı kraft kağıdı 4 katlı kraft kağıdı 1 katı beyaz, 1 katı lamineli esmer ve 2 katı esmer kraft kağıdı 1 katı beyaz, 1 katı lamineli esmer ve 3 katı esmer kraft kağıdı 1 katı beyaz, 1 katı lamineli esmer ve 4 katı esmer kraft kağıdı 1 katı beyaz, 1 katı lamineli esmer ve 2 katı esmer kraft kağıdı 2 katı esmer kraft, 1 katı lamineli esmer kraft 1 kat lamineli polipropilen 39 torba Polipropilen Polipropilen 30-40 torba (50 kg) 64 torba (25 kg.) 50 kg. 50 kg. 50 kg. 50 kg. 50 kg. 25 kg. 25 kg. 50 kg. 50 kg. 1,95 Ton 1,5 Ton 1,5 Ton 1,5 Ton 1 Ton 1,5-2 Ton 1,6 Ton Silobas 15-40 Ton 4000 Ton/Gün Gemi Lamineli Polipropilen 1-1,5 Ton 2500 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün 800 Ton/Gün Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 32 Çimento Ürünleri Çimsa, beyaz çimento ve kalsiyum alüminatlı çimento gibi özel çimentolar üreterek, inovatif yaklaşımıyla müşterilerinin ihtiyacına yönelik esnek ürünler ve uygulamalar sunarak rakiplerinin önüne geçmektedir. Portland Çimento TS EN 197-1-CEM I 42,5R standartlarında portland çimento’nun yüksek oranda C3S içermesi, dayanım artışının yüksek olmasını sağlamaktadır. Yüksek dayanımlı beton sınıfları ve çok katlı yüksek bina inşaatlarında en çok kullanılan çimento tipidir. Ön germeli prefabrik uygulamalarında özellikle tercih edilir ve toplu konut inşaatlarındaki tünel kalıp sistemlerinde kullanılmaktadır. Ürün Kalite ve Çevre Kurulu’ndan (K.Ç.K.) EC belgesi almış olup CE işaretini kullanma hakkına sahiptir. Portland Kompoze Çimento Portland kompoze çimento, TS EN 197-1-CEM IIB-M (V-L) 32,5R standart işaretlemesinde olan, kendi sınıfı içinde erken dayanımı yüksek çimento grubunda yer almaktadır. Bileşiminde portland çimento dışında %35 civarında çok ince öğütülmüş uçucu kül ve kalker bulunmaktadır. İçerdiği ince dolgu malzemesi, beton içindeki mikro gözenekleri doldurarak sıkıştırılmakta ve geçirimsizliğini artırılmaktadır. almış olup CE işaretini kullanma hakkına sahiptir. Puzzolanik Çimento S EN 197-1:2002 CEM IV/B (P) 32,5 R çimentosu standardında belirtilmiş oranda (en çok %55) mineral katkı maddeleri (puzolan) ile portland çimentosu klinkerinin bir miktar alçıtaşı ile beraber öğütülmesi sonucu elde edilmektedir. Ürün Kalite ve Çevre Kurulu’ndan (K.Ç.K.) EC belgesi almış olup CE işaretini kullanma hakkına sahiptir. Beton testlerinde su/çimento oranları göreceli olarak daha yüksektir. Yüksek katkı içerdiği için hidratasyon ısısı düşük, alkali-agrega reaksiyonuna ve kimyasal dış etkilere karşı daha dayanıklıdır. Genel olarak yapılarda, tamirat işlerinde, sıva yapımı ve yapı kimyasalları üretiminde kullanılmaktadır. Sülfata Dayanıklı Çimento TS 10157 SDÇ 32,5 R çimentosu, C3A ve C4AF oranı kontrol edilerek üretilmiş özel SDÇ klinkerinin bir miktar alçı taşıyla birlikte öğütülmesi ile elde edilmektedir. Portland kompoze çimento üretiminde kullanılan silissi uçucu kül, ileri yaşlardaki reaksiyonları sızlandırmakta ve son dayanımın yüksek olmasını sağlayarak betonun dış etkilere karşı direncini artırmaktadır. Tabi bulunduğu standarda (TS 10157) uygunluk beyannamesi, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89 / 106 / EEC) kapsamında olup CE işareti taşıması mecburi olmayan yapı malzemelerinin tabi olacakları Ulusal Düzenlemeler Hakkında Tebliğ (No: YİG15/2006-7) uyarınca düzenlenmiştir. TS EN 197-1:2002 CEM II/A-M (P-L) 42,5 R’nin standart işaretlemesi ve bileşiminde portland klinkeri dışında azami %21 civarında puzolan ve kalker bulunmaktadır. Kendi sınıfı içinde erken dayanımı yüksek çimento grubunda yer almaktadır. Hidrotasyon ısısı düşük, erken dayanımları yüksektir. Ürün Kalite ve Çevre Kurulu’ndan (K.Ç.K.) EC belgesi Bu çimentoda C3A (tri kalsiyum alimünat) oranı maksimum %5 ve C4AF + 2*C3A miktarı en fazla %25 olmalıdır. Hammadde hazırlanması ve fırında pişirilme tekniği gri klinkerden bazı farklar göstermektedir. Ülkemizde üreten fabrika sayısı azdır. Bu çimento sülfatlı sulara karşı inört özellik gösterdiği için liman, atık su, baraj, yeraltı su boruları, temeller, kanalizasyon 33 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu kanalları, sulama kanalları ve arıtma tesislerinde kullanılmaktadır. Deniz suyu ve sülfatlı ortamlar gibi kimyasal etkilere karşı dayanıklılık istenen yapılar için kullanılması uygun olan bir çimentodur. 28 günlük dayanımı ortalama 42,5 R dayanım sınıfının üzerinde olup 46-50 N/ mm2 arasındadır. Harç Çimentosu (EkoHarç) Yüksek yapışma gücü ve yüksek kopma dayanımlı harç sıva elde etme imkânı sağlamaktadır. Düşük rötre ve hidratasyon ısıyla çatlak riskleri azaltmakta, su geçirgenliği az olmasından dolayı dayanabilirliği yüksek harç ve sıva uygulamasına olanak vermektedir. Sadece kum ve su karıştırarak, kıvam ve işlenebilirliği uygun harç veya sıva kolaylıkla (kireç kullanmaksızın) hazır elde etme imkânı veren bir üründür. Duvar örgü, şap sıva gibi, basınç dayanımı gerektirmeyen uygulamalarda, Çimsa EkoHarç kullanımı kolaydır. Nihai müşteriye daha kaliteli ve uzun ömürlü yapılarla ulaşan ve ekonomi sağlayan, çimentolardan ve kireçlerden daha az gaz emisyona neden olarak daha çevreci ve ekolojik bir üründür. Harç çimentosu (MC 12,5 X), bünyesinde dayanım gelişmesi için en az %40 portland çimentosu klinkeri ve doğal puzolan, alçı taşı gibi inorganik bileşenleri ihtiva eden, ince öğütülmüş, homojen yapıda hidrolik bir bağlayıcıdır. Bileşenleri, harcın bünyesindeki metal aksamı üzerinde korozyonu artırıcı bir etkisi olmadığı gibi, yangın etkisi de yapıda bozulmaya neden olmamaktadır. Türk standartlarındaki numarası TS 22-1 ENV 413-1’dir. Harç çimentosu (MC 12,5 X) ile yapılan taze harcın hava muhtevası hacimce %4, bünyede su tutma değeri %85 olarak gerçekleşmektedir. Bu hava muhtevası ile harca yeterli bağ (aderans) sağlanması temin edilmektedir. Bu su tutma sınırı ile düşük ve yüksek doygunluk derecesinde işlenebilirlik (kohezyon) için uygun performans sağlanmaktadır. 0,5 su/ harç çimentosu oranında dayanım değerleri; yedi günlük 12,5 N/mm, 28 günlük 22,5 N/ mm şeklinde gerçekleşmektedir. Harç çimentosu (MC 12,5 X) ilave bileşene ihtiyaç duyulmadan amaca göre sadece kum ve su karıştırılarak uygun işlenebilirlikte harç yapımını temin eden bir üründür. Harç çimentosu, (MC 12,5 X) tuğla, briket, bims, taş vb. ile yapılan her türlü duvar örümü; iç, dış, kaba, ince vb. her türlü sıva; taban şapı, mozaik, limonluk, denizlik betonu, duvar ve taban seramik, fayans, doğal taş vb. tüm ince inşaat işlerinde kum ve su ile uygun oranlarda karıştırılarak kullanılmaktadır. Şap betonlarda düşük büzülme (rötre) niteliği ile çatlamalara karşı daha güvenli olup dış sıvalarda rutubet ve sert iklim koşullarına daha dayanıklıdır. İç sıvalarda yüzey düzgünlüğü, yüzey sertliği ve teneffüs yeteneği sağlamaktadır. Süper Bims Çimentosu Isı ve ses yalıtım performansı yüksek, yangına ve depreme dayanıklı, hafif, ekonomik, sağlıklı, çevre dostu bir yapı malzemesi olan bims blok, bina iç ve dış duvarlarında kullanılan tuğla, gaz beton alternatifi bir yapı malzemesidir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 34 Çimento Ürünleri Enerji verimliliği kapsamında yapı olmaktadır. Yapıların durabilitesini arttırır, sektöründeki payı son yıllarda hızla çatlakları önler, yüksek geçirimsizlik sağlar. büyüyen bims blok pazarının ihtiyaçlarının Hacim genleşmesi çok düşüktür. tespit edilmesiyle; erken kalıp alma, erken yüksek mukavemet ve düşük su ihtiyacı gibi müşteri beklentilerini karşılayan bims blok segmentine özel bir çimento üretilmiş ve süperbims çimentosu olarak markalaması yapılmıştır. Minimum %85 gibi çok yüksek ve stabil bir beyazlık derecesine sahiptir. Bu özelliği nedeniyle, renklendirilmiş harçlar ve betonlarda daha homojen, canlı, parlak ve solmayan renkler elde edilebilmektedir. Güneşin radyoaktif enerjisini beyaz Ürün TS EN 197-1 standardına uygun olmasından dolayı daha az adsorbe üretilmiş olup, Kalite ve Çevre Kurulu etmesi nedeniyle, özellikle gece gündüz tarafından CE işaretlemesi yapılmıştır. ısı farklarının yüksek olduğu bölgelerde donma çözülme etkisini düşürerek yapı Süperbeyaz Portland Çimentosu Çimsa BPÇ 52,5 R/85 Süperbeyaz Çimento, 28 günlük fiili mukavemeti yaklaşık 60 MPa civarında olan, Türkiye’nin en yüksek mukavemetli çimentolarının başında gelmektedir. Mukavemeti nedeniyle prefabrik yapı elemanlarında buhar kürünü tamamen ortadan kaldırma veya azaltma gibi elemanın ömrünü uzatmaktadır. R tipi olarak adlandırılan erken dayanımlı bir çimento olması yanı sıra dayanım kazanma hızı ve nihai dayanımı da yüksektir. İnce öğütülmesinden dolayı yüksek yapışma dayanımı sağlamaktadır. Bu nedenle de yapı kimyasallarında en çok tercih edilen üründür. etkilere sahiptir. Yine yüksek mukavemeti İleri teknoloji ile çok saf hammaddelerden nedeniyle, ince kesitli dizayn edilen ince öğütülerek elde edilen Çimsa BPÇ veya yüksek mukavemet gerektiren yapı 52,5 Süperbeyaz Çimento ile brüt elemanları üretiminde diğer çimentolar betonlarda mükemmel pürüzsüz yüzeyler içinde en iyi performansı vermektedir. elde edebilir, estetik, dekoratif ürünler, sanat Yapı kimyasallarında üretilen ürünlerde ürünleri ve hatta heykeller üretebilirsiniz. de aşınmaya karşı yüksek direnç istenmesinden dolayı en çok tercih edilen Ekobeyaz Çimento (Beyaz Kalkerli çimentodur. Çimento) Mevcut içeriği gereği, diğer çimentolara göre düşük alkalili olmasından dolayı agregalarla uzun dönemde oluşabilecek alkali-silika reaksiyonunun en aza indirgenmesinde büyük rol oynamaktadır. Ayrıca bu özelliği sayesinde fiberlif takviyeli Ekobeyaz Çimento en iyi renk ayarlama imkanı için stabil ve yüksek beyazlık sağlamaktadır. Plastik rötre çatlaklarını yüzeylerde azaltmak ve daha düşük rötre ve ısı hidratasiyonu için 42,5R standardına uygun dayanıma sahiptir. betonlarda (FRC) ve izolasyonlu dış cephe Portland kalkerli çimento TS EN 197- prekast kaplamalarda fiber lifin ömrünün 1-CEM II/B-L 42,5R sınıfında yer alan uzamasına ve korunmasına yardımcı Ekobeyaz, daha ekonomik, daha kullanışlı 35 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu ve aynı anda daha ekolojik bir alternatif çeşitli onarım işlerinde, sülfatlı sulara olarak müşterilerimize sunulmaktadır. ve deniz suyuna maruz kalan beton Bileşiminde, %25 civarında yüksek kaliteli elemanlarda kullanılmaktadır. ve saf mermer tozu içerir. Beyazlığı ortalama %86 olan Ekobeyaz Çimento, erken dayanımı yüksek çimento sınıfındadır. İçeriğindeki alüminat sayesinde çok yüksek ısıya ve ateşe dayanıklıdır. Çimentonun refrakterliği 1280°C olup uygun agrega Alkali agrega reaksiyonlarına karşı oldukça kullanımıyla da 1300°C’ye kadar dayanıklılık dirençli ve geçirimsizliği yüksektir. Prekast göstermektedir. Bu nedenle refrakter uygulamalarda, hazır sıvada, yapıştırıcıda, endüstrisinde, refrakter harçların üretiminde, derz dolgu malzemelerinde, kent yangına dayanıklı levha üretiminde, fırınlarda, mobilyalarında, karo imalatında ve her türlü şöminelerde, barbekülerde ve endüstriyel sanatsal çalışmada kullanılmaktadır. kazanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Kalsiyum Alimünatlı Çimento – Isıdaç 40 Isıdaç 40 Türkiye’nin ilk ve tek kalsiyum alüminatlı çimentosudur. EN 14647 Standardı’na uygun kalsiyum alüminatlı Ayrıca portland çimentosu ile karıştırılarak tamir ve tespit işlerinde kapı, pencere boşluk aynası mesnetlerinde su sızıntılarının engellenmesinde yararlanılmaktadır. çimento Isıdaç 40’ın alümina içeriği %40’tır. Yüksek hidratasyon ısısı ile çok soğuk havalarda bile (-10 ºC) kullanımına imkân veren Isıdaç 40 çimentosunun, altı saatlik basınç dayanımı ise 22-40 MPa’dır. Normal çimentoların 28 günde kazandığı mukavemeti Isıdaç 40, 6 saatte kazanabilir. Yüksek aşındırıcı etkilere karşı dayanıklı olması nedeniyle havaalanı pistlerinde, köprülerde, baraj savaklarında, otoyollar ve döşeme yollarda, madencilikte, boru ve atık su mühendislik uygulamalarında kullanılmaktadır. Kimyasal ve asit etkilerine karşı yüksek dirençli olması nedeniyle kanalizasyon sistemlerinin iç kaplamalarında, hayvan barınaklarında, endüstriyel kazanlarda, merdivenlerde, lentolar ve hatıllarda, toplama rögarlarında kullanılmaktadır. İstendiğinde çok hızlı priz alabilmesi nedeniyle kısa sürede hizmete girmesi gereken zemin kaplamalarında, sıva ve Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 36 Hazır Beton ve Agrega Ürünler Çimsa, Türkiye’nin inşaat ve altyapı ihtiyaçlarına paralel bir şekilde yürüttüğü, çevre, kalite ve iş güvenliğine öncelik tanıyan yatırımlarıyla, hazır beton alanında sürdürülebilir bir büyüme gerçekleştirmektedir. Ç imsa Hazır Beton, 1988 yılında Adana’da, Zeytinli Hazır Beton tesisiyle üretime başlamıştır. Adana, Mersin, Kayseri, Antalya, Osmaniye, Kahramanmaraş, Nevşehir, Aksaray, Karaman, Konya, Bilecik, Adapazarı, Konya, Bursa, Eskişehir ve Kütahya illerinde faaliyet gösteren 28 adedi yaş, 18 adedi de kuru sistem olan toplam 46 hazır beton tesisi ile Çimsa yaygın bir dağıtım ağına sahiptir. Teknolojik ve bilimsel gelişmeleri dikkatle takip eden şirket, yaşanan gelişmeleri yeni ürün, yeni makine parkı ve hizmet olarak müşterilerine sunmaktadır. Konusunda deneyimli ve uzman 131 çalışanın hizmet verdiği tesislerde, toplam 305 transmikser, 73 mobil ve 5 sabit pompa kullanılmaktadır. Müşteri odaklılık yaklaşımımızla, 2010 yılında hazır beton müşterilerine en büyük katma değeri sağlayacağına inandığımız “Merkezi Sevkiyat Projesi” ile hizmet kalitesi ön plana alınarak, sevkiyatların zamanında gerçekleştirilmesi ve bu kapsamda müşteri memnuniyeti ve bağlılığının artırılması hedeflenmiştir. Gerçekleştirilen uygulamalarla pilot bölge olarak seçilen Mersin ve Adana’da, 2009 ve 2010 yıllarında hazır beton tesislerine gelen müşteri siparişlerinin tek bir merkezde toplanması, müşterilerin şantiye bilgileri göz önüne alınarak uzaklık ve maliyetlerin hesaplanması ve ilgili şantiyeye en kârlı ve uygun tesisten sevkiyatın gerçekleştirilmesi sağlamıştır. Proje, 2011 yılında Sakarya Bölgesi’nde de uygulanmaya başlanacaktır. 2010 yılında tüm tesislerdeki üretim yazılımını da değiştirmeye başlayan Çimsa, sahadan merkeze her türlü veri akışını otomatik olarak yapabilmekte, Türkiye’de tesislerinde kendi üretim yazılımını kullanan ilk şirket olma yolunda ilerlemektedir. Müşterilerimizin şehirlerdeki hazır beton ihtiyacını kurulu tesislerimiz ile sağlarken, zorlu koşullardaki proje ihtiyaçlarına yönelik çözümleri gerek mobil tesislerimiz ile gerekse de iş ortaklıklarımızla sağlamaktayız. Bu kapsamda 2010 yılında 9 proje tesisi ile hizmet verilen projelerden başlıcaları Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi 2’nci etap İnönü-Köseköy hattı ve Hacınınoğlu Enerjisa baraj projeleridir. Hazır betonda sürdürülen iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları 2010 yılında da hızla devam etmiştir. 2010 yılı içerisinde gerçekleştirilen “Yeşil ve Güvenli Tesis Projesi” çerçevesinde “İş Güvenliği”, “Çevre” ve “Kalite” başlıkları altında 37 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu tüm hazır beton tesisleri yıl içerisinde üç ayrı denetleme döneminde toplam 90 kez denetlenmiştir. Bu denetlemeler sonucunda Kozan Tesisi Birincilik ödülü almış, bir yıl boyunca “Yeşil ve Güvenli Tesis” flamasını taşımaya hak kazanmıştır. Çimsa, hazır beton da İş Sağlığı ve Güvenliği yaklaşımı olarak; tesis, trafik ve şantiye süreçlerini ele almıştır. Bu çalışmalar ile hata ve eksiklikler kök neden analizleriyle kaynağında yok edilmeye başlanmıştır. Bu yaklaşımla, “Yeşil ve Güvenli Tesis Projesi” ile tesislerde meydana gelen emniyetsiz durum ve davranışlar denetlenerek, meydana gelen kaza sayıları hızla azaltılmıştır. Bu proje ile Çimsa hazır beton tesislerinde raporlama ve bilgi paylaşma sistemi gelişmiş, ekip çalışmaları gelişerek yaygınlaşmış ve daha emniyetli, düzenli ve temiz bir iş ortamında çalışılması sağlanmıştır. Bu çalışmalar sayesinde Türkiye Hazır Beton Birliği’nin Türkiye’de ilk kez düzenlediği İş Güvenliği Yarışması’nda Çimsa İnegöl Hazır Beton Tesisi Mavi Baret İş Güvenliği Yarışması’nda tam birinci olmuş, Uluslararası Temsil Ödülü’nü almaya hak kazanmıştır. Adana-Zeytinli Hazır Beton Tesisi ise, Mavi Baret İş Güvenliği Yarışması Ödülü ve Uluslararası Temsil Ödülü’nü kazanmıştır. Hazır beton tesislerindeki toz emisyonları, Çevre ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş kurumlarca yönetmeliklere uygun olarak düzenli periyotlarla ölçülmektedir. Bu ölçümlerin sonuçları raporlanarak, takibi yapılmaktadır. Yönetmelik limit değerlerinin altındaki toz emisyonlarının daha da azaltılması için çeşitli yatırımlar ve çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Agrega Tesisleri Hazır beton alanında da olduğu gibi İnşaat sektöründe, müşterilerin tercih ettiği agrega tedarikçisi olmayı hedefleyen Çimsa, gerek operasyonel tarafta, gerekse altyapı ve kapasite tarafında büyük yatırımlar gerçekleştirmiştir. tesislerimiz haricinde hizmet verdiğimiz müşterilerin oranı da %50 seviyesine yükselmiştir. 2010 yılında, Mersin/ Tarsus’daki ocağımızda kapasite artırma çalışmaları yapılarak ilave bir kum makinası ve elek ile temel İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre yatırımlarını tamamlanmıştır. 2011 yılında yeni ruhsatlama ve tesis kurma faaliyetlerimizle tedarik ve kalite sürekliliğinin sağlanacağı bölgesel dağıtım ağı oluşturma çalışmalarına devam edilecektir. Ayrıca Mersin Tarsus’da bulunan ocağımızın modernizasyon ve çevre yatırımlarının tamamlanması planlanmakta, agrega tesislerimizde TSE ve CE markalama konularında çalışmalar sürdürülmektedir. Bir yandan altyapı çalışmalarıyla büyürken bir yandan da bulunduğu bölgenin çevresel ve toplumsal hassasiyetlerine duyarlı, kurumsal bir agrega tedarikçisi olma hedefinde hızla ilerlenmektedir. Kârlı büyüme stratejimiz doğrultusunda Agrega üretimi ana iş kollarımız arasına alınmıştır. Bu yaklaşımla, Çimsa artık hem kendi hazır beton tesislerine agrega tedariği yapan bir üretici, hem de inşaat sektörüne ulusal boyutta hizmet veren bir agrega tedarikçisi olma yolunda hızla ilerlemektedir. 2010 yılında Mersin/Tarsus ve Bursa/ İnegöl’deki aktif ocaklarımıza ilave olarak, Bilecik/Bozöyük, Eskişehir ve Mersin’de 3 yeni ocak ve kırma eleme tesisinin ilavesiyle toplam 5 ayrı bölgede faaliyetimizi genişletmiş bulunmaktayız. Satışlarımız %72 artışla 1.3 milyon ton seviyesine ulaşırken satışlarımızdaki hazırbeton Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 38 Hazır Beton ve Agrega Ürünler Çimsa, sektöründeki teknolojik ve bilimsel gelişmeleri dikkatle takip ederek yenilikçi ürünler geliştirmeye ve müşterilerinin farklı ihtiyaçlarını karşılayan çözümler sunmaya devam etmektedir. Dost Beton (Kendiliğinden Yerleşen mukavemetlerine karşı yüksek dirençli, ve Sıkışan Beton) dayanımlı özellik gösterebilen ve dralif Kendi ağırlığı altında, vibrasyona ihtiyaç sayesinde de özellikle yüksek dirençli duyulmadan, istenilen yere kolayca malzemeye sahip ve rötre çatlaklarına yerleşen Dost Beton; terleme, ayrışma karşı etkili bir beton olarak piyasaya gibi özellikler göstermeyen, özel dizayn sunulmaktadır. yapısıyla dayanımı yüksek, iyi sıkışma sağlayabilen çok akıcı kıvamlı özel bir Yol Betonu (Yüksek Mukavemetli ve beton olarak sunulmaktadır. Eğilme-Gerilme Dayanımı Artırılmış Beton) Aqua Beton (Sualtı Betonu) Yol üstyapısı olan yol betonunda bağlayıcı Sualtında yıkanmadan, ayrışmadan, malzeme olarak çimento kullanılmaktadır. serbest olarak düşebilen, (vibratör Yol betonunun yapısal ömrü ve taşıma vs.) bir müdahaleye gerek duymadan gücü, asfalt bağlayıcılı malzemeye göre kendiliğinden yerleşip sıkışabilen ve buna daha fazladır. karşın kalitesi bozulmayan Aqua Beton; akışı sürekli, viskozitesi yüksek, güvenilir Sıvamiks (Hazır Yaş Sıva) dayanımlarda ve çok düşük geçirgenliğe Sıvamiks, piyasada kullanılan kara sıva sahip olmasıyla dikkat çekmektedir. olarak bilinen elle yapılan ve kalitesinde süreklilik ve izlenilebilirlik olmayan sıva Art Beton (Dekoratif Renkli Baskı yerine kullanılmaktadır. Çimsa’nın Betonu) teknolojik çalışmaları sonucu; kullanıldığı Dokulandırılmış Dekoratif Renkli Beton yüzeye çok daha iyi tutunan, kireç veya veya Baskılı Beton olarak bilinen Art benzeri malzeme kullanılmadığından Beton, iç ve dış mekânlarda rahatlıkla ötürü oldukça iyi bir su ve ısı yalıtımıyla kullanılabilen bir zemin kaplama beraber, üzerine uygulanacak boyadan malzemesidir. Müşterinin istediği yüzey yüksek oranda tasarruf sağlayan, priz görünümünün doğrudan betondan süresinin uzunluğu nedeniyle (72 saat) elde edilmesi, aynı zamanda betonun uygulanmaya başlandığından itibaren yaşlandırılması ve eskitilmesi bu beton zaman kaybına sebebiyet vermeksizin tipinin özellikleri olarak sıralanmaktadır. kısa sürede iş bitirimi sağlayan Sıvamiks, tüm bu özelliklerinden ötürü elle üretilen Drabeton (Dramixli ve Lifli Beton) sıvadan çok daha ekonomiktir. Drabeton, özellikle saha betonu, yüzey kaplama betonu, istinat veya perde Renkli Beton betonu, shotcrete olarak kullanılmaktadır. Her türlü mimari, estetik ve sanatsal Drabeton, içinde bulunan dramix ürünlerle yapı malzemelerinde sağlamlık sayesinde herhangi bir ek donatıya ve görünüş güzelliği sağlamaktadır. Bu ihtiyaç duymadan çekme gerilme özellikleri dışında pigment malzeme 39 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu kullanılarak istenilen renk, özel dokulu kalıplar kullanılarak da istenilen yüzey şekli elde edilebilmektedir. Hidrolik olarak çok aktif olan Renkli Beton, bu özelliğiyle kullanıldığı yerlerde üretim hızını ve ürün kalitesini artırmaktadır. Prefabrik beton elemanları üretiminde buhar kürü gerektirmeyen Renkli Beton, düşük alkalili çimento sınıfı içermektedir. Çimsa bu ürünlerin yanı sıra Yüksek Dayanımlı Beton (C50-C200) ve TSE standartlarıyla belirlenen tüm betonları üreterek, müşteri memnuniyetine, sürekli iyileştirmeye ve kaliteye son derece önem veren bir şirket olarak faaliyetlerini sürdürmeye devam etmektedir. UyuBet (Uyuyan Beton) Uyuyan Beton, Çimsa’nın uzak mesafeli döküm yerleri için tasarladığı, kalite ve beton standartlarından ödün vermeyen ürünüdür. Beton içerisindeki hidratasyon ısısını kontrol altına alarak betonun priz alma süresini ötelemekte, mukavemet kaybını engellemektedir. UyuBet, saha ve laboratuvar çalışmaları neticesinde uzak mesafeli yerlerde bulunan dökümlerde mesafe ve beklemelerden dolayı kalite düşmesi için duyulan endişeyi ortadan kaldıracak şekilde tasarlanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 40 Yurtdışı Terminaller 2010 yılında 1,2 milyon ton ihracat gerçekleştiren Çimsa, önümüzdeki dönemde de yurtdışında terminalleriyle büyüyerek müşterilerine daha yakın olmaya kararlıdır. Çimsa-Adriatico S.R.L Trieste (İtalya) Isıdaç-40 çimentosunun da satışını Çimsa, 9 Şubat 2010 tarihinde Trieste gerçekleştirmektedir. Limanı’nda bulunan 4 adet 5 bin tonluk siloya sahip terminalin hisselerinin İspanya pazarındaki etkinliğini artırmak çoğunluk sahibi olmuştur. Şirket unvanı amacıyla, Çimsa, Alicante-İspanya’da 26 Nisan 2010 tarihinde Çimsa Adriatico 2’nci terminal yatırımına başlamıştır. SRL olarak değiştirilmiştir. Tesisin 2011 yılı içerisinde faaliyete geçirilmesi planlanmaktadır. Tesis, 2 Terminal Avrupa’nın İspanya, Almanya adet 5 bin ton kapasiteli dikey silo ve ve Fransa’dan sonra en büyük üçüncü paketleme sistemlerinden oluşmaktadır. beyaz çimento tüketicisi olan İtalyan pazarına Çimsa markası ile ulaşma imkânı CSN Cement Sales North GmbH sunmaktadır. Terminal avantajlı konumu ile (Almanya) sadece Kuzey İtalya değil, aynı zamanda Alman CTN GmbH ve Çimsa’nın gelişmekte olan Bosna Hersek, Slovenya %50’şer ortaklığıyla kurulan CSN, 7 ve Hırvatistan, gelişmiş Güney Doğu bin 500 ton kapasiteli dökme çimento Almanya ve Avusturya pazarlarına satış silosuyla Almanya’da beyaz çimento yapabilecek konumdadır. ve Isıdaç-40 pazarlama faaliyetleri yürütmekte, Almanya, Fransa ve Benelüks Terminal hem beyaz hem de gri çimento ülkelerine dökme olarak beyaz çimento depolamaya ve paketlemeye müsaittir. pazarlamaktadır. Ayrıca Isıdaç-40 (kalsiyum alüminatlı çimento) çimentosu da temin etmektedir. Şirket ayrıca Hamburg’da bir satış ofisi, Emden’de idari bir ofis ile pazara hizmet Çimsa Cementos Espana S.A.U. vermektedir. Terminalden Isıdaç-40 (İspanya) (kalsiyum alüminatlı çimento) satışı Tamamı Çimsa’ya ait olan terminal, da yapılmaktadır. Isıdaç-40 (kalsiyum 1996 yılında İspanya’nın en önemli alüminatlı çimento) Türkiye’den torbalı limanlarından Sevilla’da faaliyete geçmiştir. olarak sevk edilmektedir. Çimsa süper beyaz çimentosunu Mersin’deki tesislerden dökme olarak Almanya beyaz çimento pazarı İspanya sevk edilmekte ve iki adet 5 bin tonluk beyaz çimento pazarı ile birlikte silonun sahip olduğu paketleme sistemleri Avrupa’nın en önemli pazarlarındandır. kullanılarak, İspanya pazarına dökme ya 2000 yılından beri terminal kanalı da ambalajlı olarak sunulmaktadır. Ayrıca ile pazara satış yapan Çimsa, bu beyaz çimento katkılı döşeme malzemesi pazarlardaki müşterilere kendi markası ile üreten tesis, İspanya pazarında belli bir aracısız olarak ulaşmaktadır. alıcı kitlesi yaratmaktadır. Tesis, Çimsa 41 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa-Rus Cement Trading Company çimento Mersin Limanı’ndan gemiler Limited (Rusya) ile Kıbrıs Gazimağusa Limanı’na Çimsa 2008 yılında hızla büyüyen nakledilmekte ve gemilerden boşaltıcı Rusya pazarındaki talebi karşılamak için ile Çimsa Cement Free Zone silolarına Novorossiysk kentine terminal yapma basılmaktadır. Pazardaki talebe kararı almış ve CIMSA-RUS CTK unvanlı göre dökme olarak silolardan satış şirketin kuruluş işlemleri Temmuz 2008 yapılmaktadır. Torbalı çimento talep tarihi itibariyle tamamlanmıştır. eden müşteriler için Çimsa Mersin Fabrikasından torbalı çimento ithal Yatırım faaliyeti tamamlanan terminal edilerek satılmaktadır. ve paketleme tesisi beyaz çimento için planlanmış olup ticari faaliyetler, beyaz ve gri çimento ile Isıdaç-40’ı (kalsiyum aliminatlı çimento) da kapsamaktadır. Elverişli konumu ile Rusya pazarı özel ürün müşterileri için hizmet vermektedir. Cimsarom Marketing Distributie S.R.L. (Romanya) Avrupa Birliği’ne katılması ile birlikte hızla gelişen Romanya pazarına hizmet etmek için Köstence kenti limanında kurulan şirket, ağırlıkla Romanya ve çevre pazarlarda Çimsa beyaz çimentosu Isıdaç (kalsiyum alüminatlı çimento) pazarlamaktadır. Çimsa Cement Free Zone Ltd. (Kıbrıs) Çimsa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Gazimağusa Serbest Liman ve Bölge’sinde kurulu 5 bin ton gri çimento stoklama kapasitesine sahip bir terminal ile 2005 yılından itibaren Kıbrıs pazarına hizmet vermektedir. Çimsa tarafından Mersin Çimento Fabrikası’nda tesislerinde üretilen gri Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 42 43 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Atılımcı Heyecanımızı bir an olsun yitirmeden geleceğe bakmakta, bugün yarattığımız değerleri yarınlara yeni yatırım ve atılımlarla taşımaktayız. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 44 2010 Yılı Yatırımları Çimsa, 2010 yılında yurtiçi yatırımlar için 24,3 milyon Dolar; yurtdışı terminal yatırımları için ise 5,5 milyon Dolar olmak üzere, toplam 29,8 milyon Dolar yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Ç imento ve hazır beton edilerek yenilenmiş; klinker üretim sektörünün öncü ve yenilikçi kapasitesi artmış ve klinker pişme kalori kuruluşu Çimsa, kârlılığını değerinde kayda değer azalma sağlanmıştır. koruyarak, sürdürülebilir Ayrıca, yeni kurulan klinker soğutma büyümeye odaklanmış durumdadır. elektro filtresi sayesinde de, 1’inci Tesis’in Gerçekleştirdiği yatırımlarla sektördeki tozsuzlaştırılmasına büyük katkı sağlanmıştır. liderliğini pekiştiren Çimsa, bunu yaparken, sürdürülebilirlik, çevre ve iş Mersin Fabrikası 1’inci Tesis ve 2’nci Tesis güvenliği alanlarında da çıtayı daima daha fırın atık gazlarını kullanarak elektrik enerjisi yükseğe taşımaktadır. elde edilmesi projesi anlaşması yapılmış Uzun vadede değer yaratarak büyümeye aşaması tamamlanmıştır. 2011 yılı başından odaklanan Çimsa, sürdürülebilirlik itibaren projenin uygulama aşamasına prensiplerini iş modeline entegre etmeyi geçilecektir. Projenin toplam yatırım tutarı ve 2010 yılı sonuna kadar projenin tasarım hedeflemektedir. 2010 yılında, yurtiçinde 20 milyon Dolar düzeyinde olacaktır ve en başta sürdürülebilirlik olmak üzere 2011 yılı sonunda hayata geçirilmesi modernizasyon ve yenileme yatırımları hedeflenmektedir. yapılmış, yurtdışında ise terminal yatırım projelerine devam edilmiştir. 2010 yılında Eskişehir Fabrikası’nda 70 bin tonluk kapalı gerçekleştirilen yatırımların toplam tutarı klinker silosu yapımına 2010 yılı Eylül ayı 29,8 milyon Dolar olmuştur. başında başlanmıştır ve 2011 ilk çeyreği sonunda bitirilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca 2010 yılında yapılan yatırımlar şu şekilde mevcut stokholün güçlendirme, cephe ve özetlenebilir: çatı kaplama işlerine devam edilmiş olup; bu projenin de 2011 yılı ilk çeyreği sonunda bitirilmesi öngörülmüştür. Yurtiçi Yatırımlar Eskişehir’de çimento değirmenlerinin soğutma 2009 yılı sonuna doğru saha inşaat ve sularının ıslahı için gerekli sistemin kurulum montaj faaliyetleri hız kazanan Mersin çalışmaları tamamlanmış ve devreye alınmıştır. Fabrikası 1’inci Tesis Döner Fırın ve Klinker Soğutma Modernizasyonu Eskişehir’de 2’nci Tesis döner fırında Atık Yatırım Projesi, 2010 yılı ilk çeyreği Yakma (Hotdisc) Ünitesi projesi başlatılmış sonunda tamamlanmıştır. Bu yatırımın olup; ünitenin 2011 yılı ilk yarısı sonunda tamamlanmasıyla, eski teknolojili ve hayata geçirilmesi hedeflenmektedir. Bu ünite oldukça yüksek bakım maliyetli klinker sayesinde, Eskişehir Fabrikası’nda önemli soğutma ve fırın üniteleri modernize miktarda fosil yakıt kullanımı azalacaktır. 45 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Kayseri Fabrikası’nda TÜBİTAK’tan ARGE desteği alınarak, klinker soğutma ünitesinde tras kurutma sistemi kurulumu hayata geçirilmiştir. Ayrıca, baca gazı fanı, motor ve sürücü sistemleri değiştirilerek darboğaz giderilmiş ve klinker üretim kapasitesinde artış sağlanmıştır. Niğde Fabrikası’nda baca gazı fanı ve motor sürücü sistemleri yenilenerek darboğaz giderilmiş ve klinker üretim miktarında artış sağlanmıştır. Hazır Beton’da; pek çok tesisimizde çevre düzenleme, silo filtre otomasyonu ve İş Sağlığı ve Güvenliği yatırımları yapılmıştır. Hazır Beton Adana Bölgesi’nde Misis, Osmaniye ve Zeytinli Tesisleri’nde; Mersin Bölgesi’nde ise Yenihal Tesisi’nde kuru sistemle beton üretimi yapan tesisler yaş sisteme dönüştürülmüştür. Sucular Agrega Tesisi’nde kapasite Yurtdışı Yatırımlar artırım çalışmaları tamamlanmıştır. Sığırlıdağ Tesisi proje, inşaat ve imalat işleri tamamlanmış ve montaj işlerine başlanmıştır. 2011 yılının Şubat ayı başında tesisin faaliyete geçmesi hedeflenmektedir. Rusya’da Novorossiysk’te Çimento Terminali kurulması yatırımı ile ilgili tüm montaj işleri bitirilmiş ve tesis 2010 yılı Haziran ayında devreye alınmıştır. İspanya’da Alicante’de Çimento Terminali kurulması yatırımının montaj işlerinin sonuna gelinmiş olup; tesisin 2011 yılı ilk çeyreği sonunda faaliyete geçirilmesi hedeflenmektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 46 47 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Yenilikçi Müşterilerimizin ihtiyaç ve taleplerini iyi anlayarak, beklentilerin de ötesinde yenilikçi uygulamalara imza atmaktayız. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 48 2010 Yılı Pazarlama ve Satış Faaliyetleri Ç imsa, son yıllarda tüketimde ürünler geliştirebilmesi ve ürünleri için yaşanan iniş çıkışları, esnek yeni kullanım alanları yaratabilmesi üretim ve satış ağı ile telafi etkili olmuştur. Çimsa, süper beyaz etmeyi başarmıştır. çimentosunun üstün özellikleri ile AnkaraKonya Hızlı Tren Projesi traverslerinin Lojistik alternatifler üreterek ve pazarlama üretiminde, dünyada ilk defa beyaz faaliyetlerine önem vererek, beyaz çimentonun kullanılmasını sağlamıştır. çimento ve Isıdaç-40 ihracat pazarlarının sayısını artırmıştır. 2010 yılı pazarlama faaliyetleri kapsamında gerek Çimento Uygulama Beyaz çimento ihracat miktarını Merkezi laboratuvarlarında gerekse bir önceki yıla göre %8 artırırken, sahada müşteri memnuniyeti ve bağlılığını Isıdaç-40 ihracatında da %20 artış artırmak, satış öncesi ve sonrası müşteri gerçekleştirmiştir. ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli teknik destek faaliyetleri gerçekleştirilmeye Prekast sektöründe beyaz çimento devam edilmiştir. Bu bağlamda, kullanımının yaygınlaştırılması için Çimento Uygulama Merkezi’nde, ürün 2008 yılında başlayan çalışmalar yelpazesinde bulunan beyaz, gri portland devam ettirilmiştir. Beyaz çimentonun çimentoları ile kalsiyum alüminatlı kürü ortadan kaldıran, erken kalıp çimentonun kullanımına yönelik araştırma sökümüne imkân veren, erken yüksek ve uygulama çalışmaları yapılarak mukavemet özelliğiyle sektörde kullanımı müşterilerle paylaşılmıştır. yaygınlaştırılmaktadır. 2008 yılından bu yana yapılan çalışmalarla, Türkiye Müşterilerin ihtiyaçlarını daha iyi anlamak beyaz çimento pazarının yaklaşık ve bunlara yönelik ürün ve hizmet %10’u kadar yeni bir beyaz çimento sunabilmek için yurtiçi ve yurtdışında pazarı oluşturulmuştur. Bu çalışmaların pazar araştırmaları ve müşteri bağlılığı yaygınlaştırılması ve beyaz çimento yurtiçi anketleri yapılmıştır. Ayrıca, pazar talebinin büyütülmesi için 2011 yılında da dinamiklerinin güncel bir şekilde takip çeşitli projeler gerçekleştirilecektir. edilebilmesi, bunlara yönelik aksiyon planlarının yapılabilmesi için gerekli Çimsa’nın beyaz çimento sektöründe pazar ve müşteri bilgi sistem altyapısı yakaladığı başarıda; müşterilerini oluşturulmuştur. Pazarlama faaliyetlerinin anlayarak onların ihtiyaçlarına uygun müşteri ihtiyaç ve beklentilerine göre 49 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu planlanması ve önceliklendirilebilmesi için her bölge için pazarlama planları hazırlanmıştır. Çimsa 2010 yılında; marka imajını geliştirmek, marka bilinirliğini artırmak ve müşterilerle paylaşımlarda bulunmak için, yurtdışı pazarlarda Suriye, Irak ve Brezilya’da gerçekleştirilen yapı fuarlarına, yurtiçinde ise geleneksel olarak İstanbul Yapı Fuarı’na ve Adana Yapı Fuarı’na katılmıştır. Üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde sosyal sorumluluk projeleri kapsamında, Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi ile ortak çalışmalara devam edilmiştir. Her yıl olduğu gibi 2010 yılında da “Çevre ve Heykel” dersi Çimsa Çimento Uygulama Merkezi atölyesinde gerçekleştirilmiştir. Geleceğin mimarlarına çimentoyu ve çimentodan mamul ürünleri daha iyi anlatabilmek ve mimarlık eğitimine katkı Çimsa’nın beyaz çimento sektöründe yakaladığı başarıda; müşterilerini anlayarak onların ihtiyaçlarına uygun ürünler geliştirebilmesi ve ürünleri için yeni kullanım alanları yaratabilmesi etkili olmuştur. sağlamak için, TÇMB’nin geleneksel olarak her yıl düzenlediği TÇMB Betonart Mimarlık Yaz Okulu, bu yıl Çimsa Mersin Fabrikası’nda düzenlenmiştir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 50 51 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Bilgili Kârlı büyümemizi, başarısı kanıtlanmış kurum kültürü içinde yetişen bilgili, istekli ve deneyimli çalışanlarımıza borçluyuz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 52 Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Hedeflenen değişimi gerçekleştirmek ve başarılı kılmak için gelişim ihtiyaçlarını belirlemek amacı ile “Değerlendirme Merkezi” uygulamaları gerçekleştirilmiş, ortaya çıkan gelişim ihtiyaçları doğrultusunda eğitim ve gelişim programları oluşturma çalışmalarına başlanmıştır. S ADE (Sorumluluk-Açıklık- Yönetim ekibi ve insan kaynağı Değişim-Etkinlik) Projesi olarak bu değişimi başarılı bir şekilde SADE Projesine başlarken gerçekleştirmek için potansiyel ve hedeflerimizi, “büyümemizi destekleyen gelişim ihtiyaçlarını belirlemek amacıyla bir organizasyon yapısına sahip olmak, “Değerlendirme Merkezi” uygulamaları pazara ve müşteriye daha yakın olmak, gerçekleştirilmiş, gelişim ihtiyaçlarına herkese yaptığı işin sorumluluğunu daha yönelik eğitim ve gelişim programları fazla hissettirmek, görevlerimizi daha oluşturma çalışmalarına başlanmıştır. net ve açık olarak tanımlamak, değişimi geniş katılımlı ve verimli yönetebilmek ve işlerimizi etkin olarak uygun altyapı ile gerçekleştirebilmek” olarak belirledik. SADE, Çimsa’nın başarısını gelecekte de sürdürebilmesi için tasarlanmıştır. Organizasyon ve süreç tasarım çalışmaları ile yönetim modelinin değişimi; düşünsel Sürdürülebilir başarı için… modelleri, alışkanlıkları, iş yapış tarzını Bugün itibarıyla hedef yönetim modeli ve sorgulamayı gerektirmektedir. Bu organizasyon yapısı ve süreç tasarımları kapsamda da hem şirket geneli hem tamamlanmış, 2011 yılının sonuna kadar de bireylere yönelik gelişim aksiyonları sürecek birçok projeden oluşan detaylı bir belirlenmiş ve hayata geçirilmeye Uygulama Yol Haritası oluşturulmuştur. başlanmıştır. 53 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Eğitim ve Gelişim Faaliyetleri G eleceğe bugünden hazır olmayı çalışan mühendis ve teknisyenlerin 2010 yılına iki kritik konuda eğitim amaçlayan Çimsa için 2010 gelişimine yönelik olarak gerçekleştirilen tasarlanmış ve pilot eğitimler yılı, süreç, sistem ve insan eğitimler izlemiştir. düzenlenmiştir. Altı ay süren tasarım kaynağı anlamındaki gelişim ihtiyaçlarının sürecinde Fabrika Müdürleri, Teknik tanımladığı bir yıl olmuştur. SADE projesi Eğitim sürecinin altyapısını güçlendirmeye Danışman ve Proses Geliştirme kapsamında şirket yetkinliklerine dayalı yönelik SAP Eğitim ve Gelişim Modülünün Müdürü’nden oluşan Çimsa Çimento gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesinin kurulumu çalışması tamamlanmış olup Akademi Danışma Kurulu periyodik yanında, yetkinlik ve potansiyel 2011 yılında devreye alınacaktır. SAP olarak bir araya gelerek eğitim içerikleri değerlendirme amacıyla gerçekleştirilen Eğitim ve Gelişim Modülü, tüm bilgilerin gözden geçirilmiş, gelen geribildirimlerle “Değerlendirme Merkezi” çalışmaları ile tek bir veri bankası ile yönetilmesini iyileştirmeler gerçekleştirilmiştir. bireysel gelişim ihtiyaçları da belirlenmiştir. sağlayacak, eğitimlerin etkinliğini Tüm üst ve orta kademe yönetimin ölçümlemeye yönelik aktiviteleri tepki Çimento Akademi Danışma Kurulu yanı sıra şef, mühendis ve uzman değerlendirmenin ötesine taşıyarak tarafından 2011 yol haritası da çizilen düzeyindeki çalışanların da önemli bir bilgi ve tutum değerlendirme adımlarını Çimsa Çimento Akademi, önümüzdeki kısmı değerlendirme çalışmalarına dâhil kolaylaştıracaktır. yıllarda sektörde örnek gösterilecek bir olmuştur. Ortaya çıkan gelişim alanları kurum olarak gelişmeye devam edecektir. doğrultusunda; ortak ve öncelikli olarak 2011 yılı eğitim ve gelişim faaliyetleri, ele alınması gereken gelişim alanları ile ilgili düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz İş çalışmalara başlanmıştır. Bu doğrultuda ilk olarak orta kademe yöneticilerin katılımı ile “Etkin Yöneticilik: Dün, Bugün, Yarın” eğitimi gerçekleştirilmiştir. 2010 yılındaki gelişim çalışmalarının diğer odağı ise içinde bulunulan değişim sürecinin etkin bir şekilde yönetimine yönelik çalışmalar olmuştur. Bu doğrultudaki ilk adım sistem düşüncesi yaklaşımı kapsamında karşılaşabilecek engellerin üst yönetim ile paylaşılması ve buna yönelik aksiyonların tanımlanmasına yönelik olarak gerçekleştirilen “Sistem Düşüncesi ve Değişim Dansı” çalıştayı olmuştur. 2010 yılında gerçekleştirilen teknik gelişim faaliyetlerinin ilk sırasında Çimento Akademi çalışmaları yer almıştır. Çimento Akademi çalışmalarını, Bakım bölümünde Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite Sistemleri eğitimlerinin yanı sıra, ağırlıklı olarak 2010 yılında tanımlanmış olan gelişim alanları doğrultusunda tasarlanmış eğitimlerden oluşacaktır. Çimsa Çimento Akademi Çimento sektöründe sürdürülebilirlik normlarının çıtasını yükselten örnek bir çalışma niteliğini taşıyan Çimsa Çimento Akademi’nin temelleri, Çimsa’nın çimento sektöründeki uzun yıllara dayanan bilgi birikimini sistematik araçlar kullanarak özellikle henüz yolun başında olan çimento çalışanlarına aktarmak, Çimsa kurumsal hafızasını oluşturmak, teknik çalışanları daha donanımlı kılmak, tüm Çimsa fabrika ve tesisleri arasında bilgi ve deneyim paylaşımını hayata geçirmek amacıyla 2009 yılında atılmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 54 Yüksek Performans Kültürü İçin Öğrenen Organizasyon Ekipleri Çimsa, “Yüksek Performans Kültürü Oluşturmak” vizyonu doğrultusunda 2004 yılından bu yana Öğrenen Organizasyon çalışmaları yürütmektedir. Ö ğrenen Organizasyon Çimsa dışında toplum ve müşteriyi hedef Çalışmaları “Yüksek Performans alan çalışmalara imza atmışlardır. Kültürü Oluşturmak” vizyonu doğrultusunda oluşturulan planın hayata Üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmek geçmesi için kritik olan ekip çalışması, amacıyla çalışan Niğde Fabrikası Öğrenen problemlere kalıcı çözümler getirme Organizasyon Uygulama Ekibi Team EQ alışkanlıklarını Çimsa çalışanının refleksi ve tanımlı coğrafyalarda özel ürünlerin haline getirmek için 2004 yılından bu satışını artırmak konusunda çalışan yana yürüttüğümüz çok önemli bir Mersin Fabrikası ekibi Cem (Up) bu uygulamamızdır. doğrultuda çalışan ekiplerdir. Çimsa bünyesinde kesintisiz olarak Çimsa Öğrenen Organizasyon Uygulama sürdürülen maliyet azaltma, verimlilik Ekiplerinin yapmış olduğu çalışmalar artırma, tasarruf sağlama, çevre gibi geçmiş yıllarda ulusal basında yer almış alanlarda geliştirme, iyileştirme, problem ve farklı etkinliklerde paylaşılmıştı. 2010 çözme konularında yapılan farklı ekip yılında bu çalışmalar ilk kez uluslararası bir çalışmaları, “Öğrenen Organizasyon platforma taşınmış ve öğrenen bir toplum Uygulama Ekipleri” yaklaşımı altında 2004 oluşturma amacıyla bir araya gelmiş yılından bu yana daha sistematik ve insan kuruluş ve bireylerden oluşan ve çok odaklı hale getirilmiştir sayıda ülkede temsilcilikleri olan Öğrenen Organizasyon Topluluğu’nun (Society of Öğrenen Organizasyon Uygulama Ekipleri; Organizational Learning-SoL) Yunanistan Çimsa’nın organizasyonel iklimi ve grubu tarafından gerçekleştirilen SoL yönetim kültürü ile bire bir örtüşen kültürel Greece Konferansı’nda paylaşılmıştır. değişim araçlarından biri olarak etkili Sistem düşüncesi, yönetim bilimi ve ve fark yaratıcı bir performansla, 2010 öğrenen organizasyon konularında yılında da iş sonuçlarına, organizasyonel guruların yer aldığı bu konferansta iklimimize ve kurumsal imajımıza katkılarını uygulama deneyimi ile yer alan Çimsa’nın sürdürmüşlerdir. sunumu ilgiyle takip edilmiştir. Her yıl farklı bir fabrikamızın ev Çimsa Öğrenen Organizasyon Uygulama sahipliğinde gerçekleşen Öğrenen Ekiplerinin 2011 yılı çalışma konuları; Organizasyon Paylaşım Günü, bu çevreye, topluma ve kârlılığa katkıda yıl Mersin Fabrikası ev sahipliğinde bulunma kriteri baz alınarak belirlenmiştir. gerçekleşmiştir. 2010 yılı diğer yıllarda olduğu gibi Öğrenen Organizasyon Uygulama Ekipleri açısından bazı ilklerin yılı olmuştur. Geçmiş yıllarda Çimsa içindeki konulara odaklanan ekiplerimiz, 55 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Öğrenen Organizasyon Uygulama Ekipleri Ekip Lokasyon Çalışma Konusu Kartezyen Eskişehir Su kullanımının azaltılması Metal Ayaklar Ankara Team EQ Niğde Logo Değirmen çıkış boyun yatağı sıcaklığının azaltılması Üniversite-sanayi işbirliğine yönelik işbirliğinin geliştirilmesi Döner fırın ısı tüketiminin Son Kıvılcım Kayseri düşürülmesi ve CO2 emisyonunun azaltılması Atık, alternatif, ikincil yakıt Çim(Eko)Sa Mersin kullanımının geliştirilmesi ve tanıtımının yapılması Özel ürünler için pazar Cem-Up Mersin araştırılması ve satışın artırılması Çimsa bünyesindeki atıl Varlık Barışı İstanbul gayrimenkullerin ekonomiye, çalışma hayatına kazandırılması, değerlendirilmesi ve yönetilmesi Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 56 Çalışma Hayatı ve Çalışan Bağlılığı Araştırması Çalışan Bağlılığı Araştırması sonuçları yıl sonu toplantılarında çalışanlarla paylaşılmıştır. 2011 yılında, aksiyon planları oluşturularak periyodik takibi gerçekleştirilecektir. İ ş dünyasında, yaklaşık 50 yıldır Çalışanların önerileri lokasyon ve fonksiyon uygulanmakta olan çalışan yöneticileri ile paylaşılarak iyileştirme memnuniyeti araştırmaları, memnuniyet aksiyonları tanımlanmış ve periyodik ile performans arasında doğrudan olarak takip toplantıları gerçekleştirilmiştir. ve yüksek korelasyonlu bire bir bir Yapılan çalışmaların etkinliğini ölçümlemek ilişki bulunmaması ve özellikle iş gücü amacıyla, 2009 yılında kullanılan anketten devrindeki hareketliliğin bağlılık faktörüyle hareketle tasarlanan ancak detaylara değil açıklanabilirliğinin daha mümkün olabilmesi nedenleriyle yerini “çalışan bağlılığı” araştırmalarına bırakmıştır. Bu bilgilerden hareketle çalışan memnuniyeti yerine, 2009 yılında Çalışan Bağlılığı Araştırması yapılmış, sonuçları fonksiyon ve lokasyonlar bazında analiz edilmiş, söz konusu analiz ve bulgular çalışanların katılımıyla gerçekleştirilen çalıştaylarda paylaşılarak, iyileştirmeler konusunda görüşleri alınmıştır. genel yönetim uygulamalarına odaklanan, literatürde “Pulse Check” (nabız ölçümü) olarak adlandırılan ölçüm uygulaması, 2010 yılında gerçekleştirilmiştir. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da, söz konusu model doğrultusunda değerlendirilen yönetim uygulamalarına ilişkin sonuçlar analiz edilerek çalışanlarla paylaşılmıştır. 2011 yılında, bulguların detaylı analizi ve çalışanlardan gelen önerilerin konsolidasyonundan hareketle Araştırmada kullanılan model, çalışan aksiyon planlarının oluşturularak periyodik bağlılığı üzerinde etkisi yüksek olan takibi gerçekleştirilecektir. iyileştirme fırsatlarını nedensel ilişkileri dikkate alarak çalışan bakış açısıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. 57 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Fikir Fabrikası Fikir Fabrikası 2010 Yılı Gelen Fikir Sayısı 11 125 Ç Ankara 63 Eskişehir 159 İstanbul Kayseri alışanların problem alanları ve fırsatlar ile ilgili olarak katkıları hem 245 sürdürülebilirlik konusunda yeni Mersin 98 Niğde Hazır Beton görüşlerin ortaya çıkması hem de bu bilincin yayılması ve sahiplenilmesi 7 açısından kilit önem taşımaktadır. Toplam Fikir Sayısı: 708 Çalışanların yaratıcı fikir ve düşünceleriyle iyileştirme ve geliştirme faaliyetlerine katılımlarını desteklemek için kurulan esnasında hedeflenen yaşayan bir sistem gerekiyorsa kaynak ayrılması ve bir “Fikir Fabrikası” uygulaması, Çimsa’nın iç olma, çalışanlardan gelen geribildirimlerle sonraki yıl içinde uygulamaya geçirilmesi paydaşlarının önerilerini duyurabileceği en beslenerek etkinliğini her geçen gün amacıyla geliştirilmiştir. Mevcut şartlar önemli iletişim platformudur. artırma hedefi doğrultusunda 2010 yılında içinde uygulanamayan fikirlerin yolunun birtakım düzenlemelere gidilmiştir. tamamen kapatılmasını önlemek hedeflenmektedir. 2008 yılında tüm lokasyon ve fonksiyonlardan çalışanların katılımıyla Bu düzenlemelerin en önemlisi Fikir geliştirilen Fikir Fabrikası geride bırakmış Silosu uygulaması olmuştur. Fikir Silosu, olduğumuz 2010 yılında tüm Çimsa maliyet veya mevcut donanım nedeniyle ve 2010 yılında verilen fikir sayıları çalışanlarına ulaşmış, onların katılımı ile hayata geçirilemeyen fikirlerin bütçe aşağıda grafikte görüldüğü şekilde büyümüştür. Fikir Fabrikası’nın tasarımı dönemi öncesi tekrar gözden geçirilerek gerçekleşmiştir; Fikir Fabrikası’nın kuruluşundan bugüne Personel Hareketleri, Toplu Sözleşme Uygulamaları, Personele Sağlanan Ücret ve Yan Menfaatler a) Personel Hareketleri: İşverenleri Sendikası tarafından TİS kapsamındaki personele (Mavi Yakalı): 31.12.2010 tarihi itibarıyla Çimsa 21.03.2008 tarihinde bağıtlanmış işyerlerinde toplam 998 personel ve 01.01.2008 tarihinden itibaren 3 yıl Ücret + yılda 4 brüt ücret ikramiye çalışmaktadır. 01.01.2010-31.12.2010 süreli olarak yürürlüğe konulmuştur. döneminde Çimsa’dan toplam 70 Sözleşmenin süresi 31.12.2010 tarihinde personel ayrılırken, sona ermiştir. 104 personel işe alınmıştır. c) Personele Sağlanan Ücret ve Yan b) Toplu İş Sözleşmesi Uygulamaları: Haklar: 31.12.2007 tarihinde süresi sona eren Kapsam dışı personele (Beyaz Yakalı): Toplu İş Sözleşmesi, Türkiye Çimse- Ücret + yılda 4 brüt ücret ikramiye İş Sendikası ile Çimento Endüstrisi Brüt 153,35 TL/ay sosyal yardımın yanı sıra giyim, doğum, ölüm, evlenme, yemek, taşıma ve sair sosyal yardımlar yapılmaktadır. Ayrıca beyaz yakalı personele pozisyonuna bağlı olarak özel hayat, özel sağlık sigortası bireysel emeklilik sigortası, gsm hattı, şirket aracı gibi yan haklar sağlanabilmektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 58 59 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Saygılı Doğal kaynakları en etkin ve verimli şekilde kullanmak, çevre ve insana saygı duymak ilkemizdir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 60 Çimsa’nın Sürdürülebilirlik Anlayışı Çimsa önemli çevresel ve sosyal etkilerini anlamak, risklerini tanımlamak, çözüm üretmek ve kurumsal sürdürülebilirlik performansını iyileştirmek için paydaşlarıyla diyaloğunu sürekli geliştirmeye önem vermektedir. Ç imsa, sürdürülebilirliğin üç Sürdürülebilirlik Matriksini” oluşturmuştur. boyutlu yaklaşımının – ekonomik, Çimsa enerji ve hammadde kullanımı çevresel ve sosyal etkilerin bir yoğun olan çimento sektöründe bütün olarak yönetimini – şirketin tüm doğal kaynakları en verimli şekilde fonksiyonlarına entegre edilmesinin, kullanarak sürdürülebilir gelişimi kurumun yenilikçi gücünü artırarak, desteklemektedir. Bu amaçla fosil hedeflerine ulaşmada yardımcı olacağını yakıtların kullanımını azaltmaya, alternatif düşünmektedir. Türkiye’nin ‘en değerli hammaddelerin kullanımını artırmaya çimento ve hazır beton şirketi önem vermektedir. olmak’ vizyonu ile, şirketin tüm kilit paydaşları için değer yaratarak büyüme Çimsa, iklim değişikliğinin çevresel bir hedefi doğrultusunda, sürdürülebilirlik sorun olmasının yanında sürdürülebilir prensiplerini iş modeline entegre etmeye kalkınmanın önünde bir engel odaklanmıştır. Sürdürebilir bir inşaat olduğunu düşünmektedir. Küresel malzemeleri şirketi olmak, Çimsa’nın iklim değişikliği ile mücadele çabalarında gelecek 10 yıllık dönem için belirlediği karbondioksit emisyonunun azaltımı ve öncelikli hedeflerden birisidir. Bu kaynakların verimli kullanılmasına yönelik amaçla, tüm değer zincirini gözönünde olarak enerji verimliliği ile alternatif bulundurarak, geçmişte, bugün ve yakıt kullanımı üzerine odaklanmıştır. gelecekteki faaliyetlerinden kaynaklanan ve kaynaklanabilecek sosyal ve çevresel Çimsa çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerini anlamayı ve iyileştirmeyi etkileri olan hammadde temini amacıyla hedeflemektedir. yürüttüğü madencilik faaliyetlerinin doğaya Çimsa önemli çevresel ve sosyal etkilerini anlamak, risklerini tanımlamak, çözüm üretmek ve kurumsal sürdürülebilirlik performansını iyileştirmek için ve özellikle de içinde bulunduğu sektörün saygılı şekilde yapılması için çalışmakta ve tahrip edilen arazilerin doğaya yeniden kazandırılması için rehabilitasyon planları yapmaktadır. Eskişehir Fabrikası alanında geçmişte kil ocağı olarak kullanılan alanı, hassasiyetinin bilinciyle paydaşlarıyla yapay gölet haline getirerek, bölgede diyaloğunu sürekli geliştirmeye önem çeşitli bitki, ağaç türleri ve hayvanları vermektedir. Sürdürülebilir akıllı büyüme barındıran bir habitat alanı yaratarak örnek için paydaşlarına sağlanan faydaları da bir rehabilitasyon projesine imza atmıştır. sürdürülebilir kılmayı amaçlayan Çimsa, ekonomik, sosyal ve çevresel etkileşimleri bazında en yoğun olan anahtar paydaşlarını belirlemiş, ilgili konuları ayrı ayrı inceleyerek ve “Çimsa Stratejik 61 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa olarak, Global Reporting Initiative (GRI) raporlama çerçevesini temel alarak kapsamında sürdürülebilirlik raporumuzu da hazırladık. GRI, United Nations Environment Programme (UNEP – Birleşmiş Milletler Çevre Programı) ve UN Global Compact (Birleşmiş Milletler Küresel İşbirliği Sözleşmesi) gibi Birleşmiş Milletler programları ile yakın bir işbirliği içinde çalışan, dünya çapında faaliyet gösteren ve çoklu paydaşa sahip bir kuruluştur. GRI, küresel olarak uygulanabilir bir Sürdürülebilirlik Raporlaması Rehberi geliştirmiştir ve şirketlerin sürdürülebilirlik ile ilgili çevresel, sosyal ve ekonomik faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin sonuçlarını Çimsa olarak, Global Reporting Initiative (GRI) raporlama çerçevesini temel alarak kapsamında sürdürülebilirlik raporumuzu hazırladık. raporlayabilecekleri bir çerçeve sunmaktadır. 60 ülkede yaklaşık 1000 şirketin GRI çerçevesinde sürdürülebilirlik raporu hazırlamakta olduğu günümüzde Çimsa da 2007-2010 faaliyet dönemindeki üçlü performansını aktardığı ilk sürdürülebilirlik raporunu paydaşlarına sunmaktadır. Sürdürülebilir Gelişim Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 62 63 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Sorumluluk sahibi Paydaşlarımıza köklü geçmişimizden elde ettiğimiz deneyimimizi sunuyor ekonomik hedefler için çalışmanın yanı sıra çevresel ve sosyal sorumluluk bilinci ile hareket ediyoruz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 64 Sosyal Sorumluluk T ürkiye’nin önde gelen çimento ve Çimsa sponsorluğunda Mersin’de hazır beton kuruluşu Çimsa, hızlı gerçekleştirilmiştir. büyümesini sürdürülebilir kılmak amacıyla ekonomik büyümenin yanında Çimsa tarafından, Mimarlık alanında çevresel ve toplumsal sorumluluk bilinciyle ülkemizin yetiştirdiği en değerli hareket etmektedir. akademisyenlerden Profesör Dr. Doğan Kuban işbirliğinde hazırlanarak yayınlanan, Bu nedenle Çimsa, tüm faaliyetlerinde modern betonarme mimarinin dün, yasal ve ahlaki ilkelere uymak, doğal bugün ve yarınını yorumlayan “Betonarme kaynakları en etkin ve verimli şekilde Estetik” isimli eser tüm üniversitelere, kullanmak, çalışanları, hissedarları ve kütüphanelere ve ilgili meslek kuruluşlarına küçük yatırımcıları başta olmak üzere, dağıtılmıştır. tüm paydaşlarına, ülkemiz ekonomisi ve toplumu için yarattığı değerleri her zaman Çimsa, topluma ve toplumsal yaşam artırmayı ve bunları sürdürülebilir kılmayı kalitesine katkıda bulunmak amacıyla, topluma karşı en büyük sorumluluğu gerek faaliyet gösterdiği coğrafyalarda olarak görmektedir. bölgesel, gerekse ülkesel boyutta sosyal destek projelerine imza atmaktadır. Çimsa, deprem kuşağında yer alan Yerel yönetimler, akademik kurumlar ülkemizde, bilinçli ve güvenli bina yapım ve ülkemizin önde gelen sivil toplum konusunda temel görüş oluşmasını kuruluşları ile işbirliği içerisinde sosyal ve toplumumuzun yaşam alanlarının yatırımları desteklemektedir. güvenlik standartlarının yanı sıra estetik özelliklerinin de gelişmesini desteklemek Türkiye çimento sektörünün öncü amacı ile sektörün gelişimine katkıda kuruluşlarından Çimsa, üretim faaliyetleri bulunacak mesleki eğitimler ve yürüttüğü Niğde’de bulunan Ulukışla bilgilendirme çalışmalarını aralıksız Kasabası Eminlik Köyü Şehit Yıldıray Kılınç sürdürmektedir. ve Kolsuz ilköğretim Okulu Anasınıfı’na malzeme yardımında bulunmuştur. Bu doğrultuda 2010 yılında Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’nin Çimsa Niğde Fabrikası tarafından yapılan mimarlara yönelik olarak yayımladığı yardıma, fabrika çalışanlarının yanı sıra iş Betonart dergisinin çimento ve betonun ortakları da katkıda bulunmuştur. Okula alternatif kullanım olanaklarını araştırmak, teslim edilen malzemelerle öğrencilerin çevre duyarlılığını ve fiziksel çevre çeşitli ihtiyaçları karşılanmıştır. Ayrıca kalitesini arttırmak amacıyla mimarlık okulun dışında bulunan tuvalet, okul bölümü öğrencileri için düzenlediği binası içine taşınmış, anaokulu binası 9. Betonart Mimarlık Yaz Okulu, Çimsa çalışanları tarafından yenilenmiştir. 65 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa, üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde yaptığı çalışmaları sürdürmektedir. Bu çerçevede, Kyoto Protokolü ve Küresel İklim Değişiklikleri konusunda Niğde Üniversitesi işbirliğiyle bir konferans gerçekleştirilmiştir. Çimsa, ekonomik ömrünü tamamlayan alanları yeniden doğaya kazandırmaya devam etmektedir. Çimsa’nın çevre koruma ve geliştirme duyarlılığı kapsamında, Çimsa tesislerinde 2010 yılı içerisinde 40.000’e yakın ağaç dikimi daha gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Mersin ve Niğde’de 15.600; Ankara’da 9.210; Eskişehir’de 1.500, Kayseri’de 10.000 ağaç dikilmiştir. Dünya Çevre Günü etkinlikleri çerçevesinde Çimsa Mersin Fabrikası çalışanları, Mersin sahil yolunun temizlenmesine katkıda bulunmuştur. 2010 yılında Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği tarafından “Sürdürülebilir Çimento Üretimi” ana teması ile organize edilen Açık Kapı Günleri kapsamında, Mersin, Niğde ve Ankara’da üniversitelerin çevre ve inşaat mühendisliği fakültelerinden 400 öğrenciye üretim ve çevre konularında eğitim verilmiştir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 66 67 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Güvenilir Geçmişte olduğu gibi gelecekte de tüm müşterilerimiz, tedarikçilerimiz, çalışanlarımız ve toplumumuz ile iş birliği içinde paydaşlarımıza değer yaratarak büyüyeceğiz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 68 2010 Yılı Faalİyet Raporu 1) Ortaklığın Unvanı: Çimsa Çimento 07 Nisan 2010 Tarihinde yapılan Yönetim Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kurulu toplantısında Başkanlığa Mehmet Göçmen, Başkan Vekilliğine Mustafa 2) Raporun Dönemi: 01.01.2010 Nedim Bozfakıoğlu seçilmişlerdir. -31.12.2010 13 Temmuz 2010 Tarihinde Mehmet 3) Faaliyet Dönemindeki Yönetim ve Hayrettin Şener’in istifası ilen boşalan Denetim Kurulları: üyeliğe, kalan süreyi tamamlamak ve ilk Genel Kurul toplantısında ortakların Yönetim Kurulu onayına sunulmak üzere Levent Demirağ 1. Mehmet Göçmen - Başkan seçilmiştir. 2. Mustafa Nedim Bozfakıoğlu - Başkan Vekili 19 Temmuz 2010 Tarihinde Yılmaz 3. Serra Sabancı Üye Külcü’nün istifası ilen boşalan üyeliğe, 4. Levent Demirağ - Üye kalan süreyi tamamlamak ve ilk Genel (13 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) Kurul toplantısında ortakların onayına 5. Mahmut Volkan Kara-Üye sunulmak üzere Mahmut Volkan Kara (19 Temmuz 2010 tarihinden itibaren) seçilmiştir. 6. Mehmet Hayrettin Şener - Üye (01 Haziran 2010 tarihine kadar) Denetim Kurulu: 7. Yılmaz Külcü- Üye (19 Temmuz 2010 İlker YILDIRIM tarihine kadar) Bahadır BORAN Yönetim Kurulu’nda, icracı üye 07 Nisan 2010 Tarihinde yapılan Olağan bulunmamaktadır. Genel Kurul Toplantısında, görev süreleri sona ermiş olan Denetim Kurulu Yönetim Kurulu Şirket Esas üyeliklerine seçim yapılmış, görev Sözleşmesi’ne göre pay sahipleri süreleri 2012 yılı faaliyet neticelerinin arasından seçilecek beş üyeden görüşüleceği, 2013 yılında yapılacak oluşmaktadır. Genel Kurul’da seçilen Olağan Genel Kurul toplantısına kadar üyeler arasında bağımsız üye olmak üzere üç yıl olarak belirlenmiştir. bulunmamaktadır. 4) İşletmenin Finansman Kaynakları 07 Nisan 2010 Tarihinde yapılan Olağan Ve Risk Yönetim Politikaları: Genel Kurul Toplantısında, görev süreleri sona ermiş olan Yönetim Kurulu İşletmenin yatırım ve işletme sermayesi üyeliklerine seçim yapılmış, görev ihtiyaçlarının finansmanı, kısa ve orta- süreleri 2012 yılı faaliyet neticelerinin uzun vadeli ihracat ve Türk Lirası ve döviz görüşüleceği, 2013 yılında yapılacak kredileriyle karşılanmaktadır. Olağan Genel Kurul toplantısına kadar olmak üzere üç yıl olarak belirlenmiştir. 69 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Şirketimizin karşı karşıya kalabileceği muhtemel bütün risklerin tanımlanması uyguladığı senaryo-temelli yaklaşımla ve izlenmesi risk yönetimin temelini zenginleştirmektedir. En temel anlamda oluşturmaktadır. Ortaklarımızdan Hacı senaryo-temelli stratejik planlama, olası Ömer Sabancı Holding A.Ş. grup gelecek senaryolarında başarılı olabilmek şirketlerinin uygulamakta olduğu risk için gerekli stratejik opsiyonları geliştirmek yönetimi ve uygulamaları prosedürüne olarak tanımlanmaktadır. Böylece paralel olarak, kurumsal risk yönetimi Çimsa, tek bir öngörülen geleceğe uygulamalarına başlanmıştır. Şirketimizin dayalı planlama yerine, gelecekte karşı karşıya kalabileceği bütün riskler ortaya çıkabilecek her bir senaryo için önceliklerine göre sınıflandırılmış, en iyi stratejik yönelimi belirleyecek Şirket üst yönetimi ve Yönetim Kurulu olup bu durum geleceğe hazırlık ve nezdinde takibe alınmıştır. Şirketin mali planlama anlamında Çimsa’ya esneklik durumunu doğrudan etkileyebilecek sağlamaktadır. riskleri tüm tesislerimiz için bertaraf etmek amacıyla Sabancı Holding risk yönetimi 6) Ar-Ge Faaliyetleri: politikalarına uygun olarak global poliçeler kapsamında sigortalanmıştır. Kayseri ‘de başarıyla gerçekleştirilen “tras kurutma projesi”, trasın 180 kilometre Şirketin döviz bazlı kredilerden doğacak mesafedeki ocaktan taşınması yerine, kambiyo riskleri ihracat gelirleri ile 10,3 kilometre gibi yakın bir mesafede doğal olarak bertaraf edilmekte olup, bulunan ocaktan nemli olarak çıkarıldıktan uygun finansal enstrümanlar ayrıca sonra kurutularak kullanılabilmesine değerlendirilmektedir. olanak tanımıştır. TEYDEP 1501 Sanayi ARGE programı Şirket ileride doğacak işlemlere bağlı çerçevesinde TÜBİTAK tarafından döviz kuru dalgalanmaları ile ilişkilendirilen desteklenen bu özgün proje, yeni bir finansal risklerden korunma amacıyla kurutma ünitesi kurulumu, trası kurutmak nakit akış riskinden korunmak için 12 ayı için ilave yakıt tüketimi gerektirmemesi aşmayan vadelerde vadeli alım /satım gibi avantajlar da sağlamaktadır. sözleşmeleri düzenlemektedir. 7) Dönem İçinde Esas Sözleşmedeki TL borçlanma maliyetlerinin düşmesi Değişiklik: ile TL kredi kullanımı başlamıştır. Kısa vadeli TL kredi kullanımı ile finansman 2010 Yılında Esas Sözleşmede herhangi maliyetlerinin düşürülmesi hedeflenmiştir. bir değişiklik yapılmamıştır. 5) İşletmenin Gelişimi Hakkında 8) Varsa, çıkarılmış bulunan sermaye Yapılan Öngörüler: piyasası araçlarının niteliği ve tutarı: Bir Sabancı Çimento Grubu üyesi olan Çıkarılmış herhangi bir sermaye piyasası Çimsa, olağan stratejik planlama sürecini, aracı yoktur. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 70 2010 Yılı Faalİyet Raporu 9) Çimsa’nın Faaliyet Gösterdiği Çimsa Sevilla (İspanya), Emden Sektör İçerisindeki Yeri: (Almanya), Köstence (Romanya), Trieste (İtalya), Novorossisk (Rusya) 1972 yılında Mersin’de kurulan ve1975’te ve Gazimağusa’da (KKTC) bulunan ilk üretim tesisiyle Mersin’de faaliyete terminalleriyle uluslararası bir çimento başlayan Çimsa’nın Mersin, Kayseri, üreticisidir. Yurtdışında özellikle beyaz Eskişehir, Niğde ve Ankara’ da bulunan çimento dağıtım kanallarının oluşturulması fabrikalarının klinker üretim kapasitesi 5 hedefi doğrultusunda yapılan terminal milyon tona ulaşmıştır. yatırımlarının (İtalya, Rusya) satınalma ve yatırım süreçleri tamamlanmış olup, Çimsa, gri çimentonun yanı sıra beyaz yapımı halen süren Alicante terminali çimento ve kalsiyum alüminatlı çimento yatırımında da son aşamaya gelinmiştir. gibi özel çimentolar üreterek inovasyon konusunda Türk çimento ve hazır beton 10) İşletmenin Finansal Yapısını sektörüne öncülük etmektedir. İyileştirmek İçin Alınması Düşünülen Önlemler: 2010 yılında toplam 5,4 milyon ton çimento üretilmiştir. 4,3 milyon ton Çimsa mevcut piyasa koşulları yurtiçi çimento satışı ve toplam 1,4 çerçevesinde etkin işletme sermaye milyon ton çimento ve klinker ihracatı yönetimi amaçlı aksiyon planları almakta, gerçekleştirilmiştir. karlılığını arttırıcı altyapı, pazarlama ve maliyet iyileştirici yatırım ve çalışmalar 1988 yılında hazır beton sektörüne giren yapmaktadır. Mevcut TL, döviz nakit Çimsa, Adana, Mersin, Kayseri, Antalya, girişleri ve ihtiyaçlarını planlayarak finansal Osmaniye, Kahramanmaraş, Nevşehir, yapısını prosedürlere uygun yönetmektedir. Eskişehir, Kütahya, Bursa, Konya, Karaman, Aksaray, Sakarya ve Bilecik 11) Satışlar: illerinde hizmet sunmaktadır. Hazır beton üretim kapasitesi 3,5 milyon metreküpe 1 Ocak- 31 Aralık 2010 döneminde ulaşmıştır.2010 yılında 3,3 milyon m3 Yurt İçi satış ciromuz bir önceki yılın aynı hazır beton satışı yapılarak, Türkiye’nin dönemine göre % 32 artış göstererek en büyük altyapı ve enerji projelerine hazır 539,2 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. beton sağlanmıştır. Yurt dışı satış ciromuz ise %15 düşüş göstererek 205,8 milyon TL olmuştur. Çimsa 2010 yılı içinde Mersin, Eskişehir, Bilecik bölgelerinde bulunan agrega 12) Yıl İçinde Yapılan Bağışlar ocaklarına yaptığı yatırımlar ve aldığı yeni Hakkında Bilgiler: ocakları ile agrega iş kolunda önemli bir oyuncu haline gelmekte ve bu iş kolunda Yıl içerisinde, muhtelif kamu kurum ve hızla gelişim göstermektedir. kuruluşlarına 68.226,28 TL tutarında bağış yapılmıştır. 71 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU 1. Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum Beyanı Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayınlanan Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan prensiplerin uygulanması için gerekli özen ve dikkati göstermiş olup, geliştirme çalışmaları devam etmektedir. BÖLÜM I-PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Şirketimizde pay sahipleri ile ilgili Kurumsal Yatırımcı İlişkileri Birimi yer almaktadır. Bu birim Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler) Nevra Özhatay ([email protected]) koordinasyonunda faaliyet göstermektedir. Bu birimde ayrıca Haydar Yüzüak, Uzman ([email protected]) ve Borhan Tosun, Uzman ([email protected]) olarak görev almaktadır. İlgililere aynı zamanda 0 (216) 651 53 00 numaralı telefon ve 0 (216) 651 14 15 numaralı fakstan ulaşılabilir. Bu birim pay sahipleri ile ilişkilerin yürütülmesinde görev almıştır. Bu görevler çerçevesinde 2010 yılında yurtiçinde 27 kurumsal pay sahibi ile toplantı yapılmış; 2 adet yatırımcı konferansına katılınmıştır. Ayrıca geçmiş yıllarla ilgili olarak sermaye artırımına katılamayan 7 hissedarımızın hisse senedi değişim işlemleri yapılmıştır. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Şirketimizde pay sahiplerinin bilgi alma haklarının kullanımda ayrıcalık veya öncelik tanınmamaktadır. Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi amacıyla, mali tabloların yanı sıra gerekli bilgi ve belgeler sürekli güncellenerek elektronik ortamda Şirketimizin kurumsal internet sitesi (www.cimsa.com.tr) içerisinde zorunlu bildiri süreçleri içinde Türkçe ve İngilizce olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. 2010 yılında, geçmiş dönem sermaye artırımları, temettü dağıtım bilgileri, hisse senedi değişimi ve kaydi sisteme geçiş ve genel kurul gibi konularda, telefon, e-mail, faks ve bizzat yüz yüze yapılan görüşmelerde bilgi talepleri cevaplandırılmıştır. Ek olarak 12 adet faaliyet raporu talep edilmiş ve pay sahiplerine posta yoluyla gönderilmiştir. Pay sahipleri Şirket hakkındaki bilgileri www.cimsa.com.tr adresinden, Kamuyu Aydınlatma Platformu (www.kap.gov.tr)’na yapılan özel durum açıklamalarından ve gazete ilanlarından güncel olarak takip edebilirler. Şirket Esas Sözleşmesinde özel denetçi atanması ile ilgili hüküm yoktur. 2010 yılında pay sahiplerinden bu konuda bir talep alınmamıştır. 4. Genel Kurul Bilgileri 07.04.2010 tarihinde Olağan Genel Kurul Toplantısı yapılmış olup toplantı nisabı %73,69’dur. Menfaat sahiplerinden isteyenler gerekli formaliteleri tamamlayarak Genel Kurul’a katılmışlardır. Genel Kurul toplantısına davet Türk Ticaret Kanunu ve Esas Sözleşmeye uygun olarak yapılmış olup bu durum Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Komiserince onaylanmıştır. Genel Kurul öncesi, toplantı ilanı ve toplantı gündemi KAP, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, Dünya Gazetesi’nde yayınlanarak pay sahiplerine duyurulmuştur. Toplantıda pay sahiplerine soru sorma hakkı verilmiş olup gerekli açıklamalarda bulunulmuştur. Faaliyet raporu hazırlanarak Genel Kurul`a katılan ortaklara dağıtılmış ve bir önceki yılın faaliyetleri hakkında ortaklara bilgi verilmiştir. Pay sahipleri tarafından verilen öneriler doğrultusunda Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinin seçimi yapılmıştır. Genel Kurul ile ilgili toplantı tutanağı Şirket merkezinde bulundurulmakta olup talep edilmesi halinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Toplantı tutanağı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmıştır. Ayrıca, Genel Kurul’a katılanlar cetveli ve toplantı tutanağı Şirketin www.cimsa.com.tr adresli internet sitesinde yayımlanmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan önemli nitelikteki kararlar Genel Kurul’da pay sahiplerinin onayına sunulmaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin yasal uyumu sağlandığında değişen kanunlarda yer alacak olan tüm önemli nitelikteki kararlar da Genel Kurul’da pay sahiplerinin onayını sunulacaktır. 5. Oy Hakları ve Azınlık Hakları Esas Sözleşme’de imtiyazlı oy hakkı bulunmamaktadır. Esas Sözleşme’de birikimli oy kullanımına yönelik bir düzenleme yapılmamıştır. Mevcut ortaklık yüzdelerinde ve ortaklık yapısında birikimli oy hakkı tanınmasının Şirket’in ahenkli yönetim yapısını bozacağı düşüncesi ile böyle bir düzenleme yapılmamıştır. 6. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı Şirketin kâr dağıtımı, Esas Sözleşme’nin 26. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre, brüt kârdan ödenmesi zorunlu vergiler düşüldükten sonra kalan net kardan, kanuni yedek akçeler ayrımı ve SPK mevzuatı da dikkate alınarak Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 72 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU Esas Sözleşme’de belirlenen çerçevede Yönetim Kurulu’nun teklifi ve Genel Kurul’un onaylayacağı oranda kar dağıtımı yapılmaktadır. adresinde yayınlanmaktadır. Bilgilendirme Politikası, 28.08.2009 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında ortakların bilgisine sunulmuştur. Kâr dağıtım politikasına yıllık faaliyet raporunda ayrı bir bölüm olarak yer verilmiş ve Genel Kurul öncesi pay sahiplerinin ve kamunun bilgisine sunulmuştur. Bu politika gereği bağımsız denetimden geçmiş 6 ve 12. ay mali tabloları, denetimden geçmemiş 3 ye 9. ay mali tabloları kamuya duyurulmaktadır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS-UMS) doğrultusunda hazırlanan konsolide raporların duyurusu SPK’ca belirtilen süreler içinde kamuoyuna yapılmıştır. Şirketimizin kâr dağıtımı yasal süreler içinde gerçekleştirilmektedir. Şirketimiz kâr payı dağıtım politikası olarak “Ortaklara dağıtılabilir karın asgari %50’sinin hesap dönemini izleyen Mayıs ayının sonuna kadar dağıtılmasını” benimsemiştir. Bu politika ulusal ve global ekonomik şartlara, gündemdeki projelere ve fonların durumuna göre Yönetim Kurulu tarafından her yıl gözden geçirilebilir. Kâr dağıtımında herhangi bir imtiyaz yoktur. 7. Payların Devri Şirket Esas Sözleşmesi’nde pay devrini kısıtlayan herhangi bir hüküm yoktur. BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Şirket Bilgilendirme Politikası Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kamunun aydınlatılması ve bilgilendirme politikasının izlenmesi, gözetimi ve geliştirilmesi Yönetim Kurulu’nun yetki ve sorumluluğu altındadır. Bilgilendirme Politikası, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulunca oluşturularak onaylanmış, 30.04.2009 tarihinde Özel Durum açıklaması ile kamuya duyurulmuş ve bu tarihten itibaren www.cimsa.com.tr Şirket ile ilgili bilgilerin kamuya açıklanması yıl içerisinde basın bültenleri, elektronik posta gönderileri, telefon üzerinden iletişim, medya kuruluşları ve haber ajansları ile yapılan röportajlar aracılığıyla yapılmaktadır. Ayrıca Bilgilendirme Politikası kapsamında kamuyu aydınlatılmasında SPK Kurumsal Yönetim İlkelerinin tavsiye ettiği şekilde web sitesi üzerinden erişim imkânı sağlanmıştır. Web sitesinde, Yatırımcı başlığı altında izlenebilecek başlıklar aşağıdaki gibidir. • • • • • • • • • • • • Ortaklık Yapısı Esas Sözleşme Ticaret Sicil Bilgileri Bilgilendirme Politikası Kurumsal Uyum Raporu Kâr Payı Dağıtımı Genel Kurul Bilgileri Faaliyet Raporu Tüm Finansal Veriler Yönetim Kurulu Kararları Özel Durum Açıklamaları Sıkça Sorulan Sorular 73 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 9. Özel Durum Açıklamaları Şirketimizde 2010 yılında Sermaye Piyasası Kurulu ve İMKB tebliğleri gereğince 13 adet özel durum açıklaması yapılmıştır. Şirket Özel Durum Açıklamalarını Kamuyu Aydınlatma Projesi kapsamında pay sahiplerin bilgilerine sunmuştur. Söz konusu bildirimler zamanında yapılmış olup SPK ve İMKB tarafından yaptırım uygulanmamıştır. Şirketimiz hisseleri yurtdışı borsalarda işlem görmemektedir. 10. Şirket Web Sitesi ve İçeriği Şirket’in, www.cimsa.com.tr adresinden ulaşılabilen internet sitesi mevcut olup, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri Bölüm II, madde 1.11.5’te sayılan bilgiler bu sitede yer almaktadır. İnternet sitemizde kurumsal tanıtım, ürün ve hizmetlerimiz, finansal göstergelerimiz, faaliyet raporlarımıza, yatırımcı ilişkileri, mali tablolarımız, bilgilendirme politikamız, sosyal sorumluluk bilinci ile yürüttüğümüz faaliyetlerimiz insan kaynaklarımızı içeren politikalarımız gibi bilgilere yer verilmiştir Sermaye Piyasası Kurulu’nun 10.12.2004 tarih 48/1588 sayılı toplantısında alınan karara göre internet sitesi içeriği düzenlenmiştir. 11. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması Şirketimizde gerçek kişi nihai hâkim pay sahibi yoktur. 12. İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması İçeriden bilgi öğrenebilecek kişiler listesinden Yönetim Kurulu Üyeleri, Murakıplar ve Üst Düzey Yöneticiler faaliyet raporunda kamuya duyurulmaktadır. Ayrıca, içeriden bilgi öğrenebilecek kişiler listesi Strateji ve Pazarlama Müdürü, Mali İşler Müdürü, Bütçe ve Finansman Müdürü, Bilgi Teknolojileri ve Otomasyon Müdürü, İç Denetim Müdürü, Kurumsal Risk Müdürü ve Bağımsız Denetim Kuruluşu’ndan oluşmaktadır. BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ 13. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Tüm menfaat sahiplerine bilgilendirmeler ilgili mevzuat gereği kamuya yapılan periyodik bildirimler ve özel durum açıklama formu şeklinde, İMKB aracılığı ile yapılmaktadır. Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantıları, kâr payı dağıtımı gibi hususlar, ilgili mevzuatlar ve Şirket Esas Sözleşmesi gereği gazete ilanları ile duyurulmaktadır. Ayrıca, basın toplantıları, basın bültenleri ve medya kuruluşları ile yapılan röportajlar ile de bilgilendirmeler yapılmaktadır. Ayrıca Şirket çalışanları üç ayda bir yayımlanan Şirket bülteni, e-posta vasıtasıyla gönderilen bilgiler, verilen Şirket içi eğitimler, Çimsa Portalı vasıtası ve yıllık bilgilendirme toplantılarıyla bilgilendirilmektedir. Müşteriler için yıllık yapılan toplantılar ve tanıtımların yanı sıra verilen eğitim ve düzenlenen seminerler ile bilgilendirme yapılmaktadır. Ortaklar, gizli ve ticari sır kapsamına giren bilgiler hariç olmak üzere doğru ve anlaşılabilir şekilde eş zamanlı olarak bilgilendirilmektedir. 14. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Çalışanlar ile yılda en az bir kere geçmiş yıl faaliyetlerinin değerlendirildiği, gelecek yıl hedeflerinin paylaşıldığı toplantılar düzenlenmekte ve geri bildirimler alınmaktadır. İş mükemmelliği, öğrenen organizasyon çalışmaları ve öneri sistemi kapsamında, ekip çalışmaları teşvik edilmekte, proje ekiplerinin hedef belirleme, süreç iyileştirme, yatırımlar gibi Şirket’i ilgilendiren konularda katılımları sağlanmaktadır. Ortakların Şirket yönetimine katılımı yapılan Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantıları ile sağlanmaktadır. Müşterilerin Şirket yönetimine katılımı ise yapılan bayi toplantıları ve düzenlenen müşteri bağlılık anketleri ile sağlanmaktadır. 15. İnsan Kaynakları Politikası Şirket’in kurumsal gelişim ve insan kaynakları vizyonu yüksek performans kültürü oluşturmak, misyonu ise organizasyonel değişim ve gelişimi sağlamaktır. Bu doğrultuda; organizasyonel gelişimi sürekli ve etkin kılmayı amaçlayan temel Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Stratejilerimiz; Kârlı büyümenin sürekliliğini sağlayacak organizasyon ve insan kaynakları alt yapısını kurmak ve mevcut iş süreçleri sürekli iyileştirmek; Yüksek performans kültürünü yaygınlaştırmak ve çalışanlarımızın her kademedeki liderlik özellikleri ile bilgi ve beceri düzeylerini yükseltmek; Organizasyonel iklimi ölçmek ve sürekli geliştirmektir. Şirketimizdeki sendikalı (kapsam içi) çalışanlarımız ile ilgili konular yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesi kapsamında yönetilmektedir. Ayrıca, tüm çalışanlarımız ile ilişkileri yürütmek üzere organizasyonel yapımızdaki Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları, Kurumsal İletişim, Etik Kural Danışmanlığı ile İş Sağlığı ve Güvenliği gibi birimlerin yanı sıra çalışma hayatına ilişkin düzenleme ve uygulamaları kapsayıcı nitelikteki detaylı ve yazılı yönetmelik ve prosedürlerimiz bulunmaktadır. Çalışanlarımız tarafından ayrımcılık ile ilgili bugüne kadar herhangi bir şikâyet olmamıştır 16. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler Müşteriler ile ilişkiler Genel Müdür Yardımcısı (Satış) tarafından yönetilmektedir. Bire bir görüşmeler dışında toplu bilgilendirmeler düzenlenmektedir Müşteri Ziyaretleri: Müşterilerimiz düzenli olarak satış ekipleri tarafından ziyaret edilerek önerileri, beklentileri ve memnuniyetleri yerinde tespit edilmektedir. Müşteri/dağıtıcı Paylaşım Toplantıları ve Gezileri Yılda birkaç kez düzenlenen bölgesel müşteri toplantılarında müşterilerimiz Şirketimizdeki gelişmeler hakkında bilgilendirilmektedir. Her yıl, dağıtıcı ve müşteri performans yönetimi ilkeleri çerçevesinde, yüksek performans gösteren müşteri ve dağıtıcılarımız Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 74 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU için yurtdışı gezi ve toplantıları düzenlenmektedir. Fuarlar Düzenlenen yapı malzemeleri fuarlarında müşteriler Şirketimiz satış organizasyonu ile yeni ürün ve uygulamaları tartışma imkânı bulabilmektedir. Broşür ve Kitapçıklar Ürünler ile ilgili tanıtıcı ve açıklayıcı broşürler müşteriler ile paylaşılmaktadır. Müşteri Şikâyet, Talep ve Geribildirim Değerlendirmesi Müşterilerimizden gelen her türlü ürün ve hizmet talep ve şikâyetleri elektronik ortamda kayıt altına alınmakta, gerekli bilgilendirme ve görevlendirmeler şirket içerisinde yapılmaktadır. Bu doğrultuda; hem müşteri bilgisinin organizasyona iletişimi gerçekleştirilmekte hem de konuyla ilgili gerekli aksiyon ve düzeltici faaliyetler planlanmakta ve en kısa sürede müşteriye cevap verilmektedir. 17. Sosyal Sorumluluk Şirketimiz sosyal sorumluluğunu “sürdürülebilirlik” ve “toplumsal değer yaratma” anlayışı içinde yürütmekte ve bu çerçevede öncelikle yerel toplumun sosyal ve kültürel yapısına ve yapı sektörünün gelişimine odaklanan üzere sosyal sorumluluk çalışmalarını yürütmektedir. Bu kapsamda 2010 yılında: 1. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’nin mimarlara yönelik olarak yayımladığı Betonart dergisinin çimento ve betonun alternatif kullanım olanaklarını araştırmak, çevre duyarlılığını ve fiziksel çevre kalitesini arttırmak amacıyla mimarlık bölümü öğrencileri için düzenlediği 9. Betonart Mimarlık Yaz Okulu’na sponsor olunmuştur. 2. Şirket üretim faaliyetleri yürüttüğü Niğde’de bulunan Ulukışla Kasabası Eminlik Köyü Şehit Yıldıray Kılınç ve Kolsuz ilköğretim Okulu Anasınıfı’na malzeme yardımında bulunmuştur. Mehmet HACIKAMİLOĞLU Genel Müdür Yönetim Kurulu’nda, icracı üye bulunmamaktadır. 3. Kyoto Protokolü ve Küresel İklim Değişiklikleri konusunda Niğde Üniversitesi işbirliğiyle bir konferans gerçekleştirilmiştir Yönetim Kurulu Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre pay sahipleri arasından seçilen beş üyeden oluşmaktadır. Genel Kurul’da seçilen üyeler arasında bağımsız üye bulunmamaktadır. 3. Çimsa’nın çevre koruma ve geliştirme duyarlılığı kapsamında, Çimsa tesislerinde 2010 yılı içerisinde 40 bine yakın ağaç dikimi daha gerçekleştirilmiştir. Dünya Çevre Günü etkinlikleri çerçevesinde Çimsa Mersin Fabrikası çalışanları, Mersin sahillerinin temizlenmesine katkıda bulunmuştur. Yönetim Kurulu Üyeleri şirket dışında başka görev veya görevler alabilirler. Belli kurallara bağlanmamış ve sınırlandırılmamıştır. Yönetim Kurulu Üyelerimize Genel Kurul kararı ile Türk Ticaret Kanunu’nun 334. ve 335. maddeleri doğrultusunda işlem yapma hakkı tanınmıştır. 4. 2010 yılında Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği tarafından ‘Sürdürülebilir Çimento Üretimi’ ana teması ile organize edilen Açık Kapı Günleri kapsamında, Mersin, Niğde ve Ankara’da üniversitelerin çevre ve inşaat mühendisliği fakültelerinden 400 öğrenciye üretim ve çevre konularında eğitim verilmiştir. 19. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri Yönetim Kurulu Üyeliği seçiminde aranılacak asgari niteliklerle ilgili Esas Sözleşme’de herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte, Yönetim Kurulu Üyeleri, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV. bölümün 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.5 maddelerinde yer alan niteliklere uygun üyelerden oluşmaktadır. BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU 18. Yönetim Kurulu’nun Yapısı, Oluşumu ve Bağımsız Üyeler Yönetim Kurulu 1 Mehmet GÖÇMEN Başkan 2 Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU Başkan Vekili 3 Serra SABANCI Üye 4 Levent DEMİRAĞ Üye 5 Mahmut Volkan KARA Üye 75 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 20. Şirket’in Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefleri Şirket Yönetim Kurulu, vizyon ve misyonu belirleyerek faaliyet raporunda ve Şirketin kurumsal internet sitesinde (www.cimsa.com.tr) yayınlayarak kamuya açıklamıştır. Yıllık bütçelerle belirlenen hedeflerin gerçekleşme dereceleri cari yılın bütçe ve fiili olarak karşılaştırılmasının yanı sıra geçmiş yılların aynı dönemleri ile de karşılaştırmalı olarak Yönetim Kurulu`nun bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu bu süreci her ay tekrarlamaktadır. Vizyonumuz: Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak Misyonumuz: Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak Stratejik hedefler yıllık stratejik planlama süreci kapsamında, stratejik planlama departmanı tarafından yürütülen çalışmalarla ve Şirket üst ve orta düzey yöneticilerinin etkin katılımıyla hazırlanmaktadır. Süreç sonunda stratejik hedefler Yönetim Kurulu’na sunulmakta ve Yönetim Kurulu’nca onaylanmaktadır. Ana stratejik hedeflerimiz: 1. Operasyonel mükemmelliği sağlamak: Yönetimde, üretimde, satış ve dağıtımda, yani değer zinciri süreçlerimizde yer alan tüm fonksiyonlarda hedefler belirlemek, bu hedefleri kilit performans göstergeleri ile takip etmek, performans sürecinde sürekli iyileştirmeler yapmak, kurumsal bilgi/veri tabanı oluşturmak, nakit akımının senaryo bazlı yakın takibini yaparak gerekli tedbirleri almak ve tüm bu çalışmaları “sistem yaklaşımı” disiplini ile yöneterek operasyonel mükemmelliği sağlamak. 2. Sürdürebilir bir inşaat malzemeleri şirketi olmak: Sosyal ve çevresel etkilerimizden en çok etkilenen paydaşlarımızdan başlayarak, tüm paydaşlarımızla iletişimimizi etkin yöneterek, hem paydaşlarımız hem de Şirketimiz için uzun dönemli değer yaratmak. 3. Müşteri ve pazar odaklı olmak: Pazarı ve müşterilerimizi faaliyetlerimizin odak noktası yaparak müşterilerimizin ihtiyaçlarını ve taleplerini dinlemek ve anlamak ve böylelikle, tüm müşterilerimiz için katma değer yaratarak müşterilerimiz tarafından öncelikli tercih edilen iş ortağı olmak. 4. Kârlı/Akıllı büyümek: Çimsa’nın mevcut operasyonlarıyla sinerji yaratacak yeni ve cazip pazarlarda, şirketimizin diğer öncelikli hedeflerine de katma değer yaratacak şekilde yeni yatırımlar yaparak, sürdürülebilir bir biçimde büyümek. 21. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Yönetim Kurulu’nca risk yönetiminin etkin kullanılmasını teminen Kurumsal Risk Yönetim Birimi faaliyet göstermektedir. Kurumsal Risk Yönetim Birimi bünyesinde Şirket bazında etkin risk yönetimi için uygulanacak prosesler geliştirilmiş ve uygulamaya alınmıştır. Aynı şekilde İç Kontrol Mekanizması da Şirket içinde oluşturulmuştur. Şirket uhdesinde var olan İç Denetim Birimi, Denetim Komitesi’nin ihdası ile beraber etkin bir şekilde Yönetim Kurulu tarafından kendilerine verilen görevleri, mevcut İç Denetim Yönetmeliği çerçevesinde yerine getirmektedir. Şirket içindeki risk yönetimi ve iç kontrol mekanizmasının işleyişi ve etkinliği aşağıdaki şekilde özetlenebilir; Üretim, satış, stok, ticari ve mali konular, insan kaynakları alanlarında oluşturulan Şirket politikaları ve prosedürler işlemlerin belirli bir disiplin altında yapılmasını sağlamaktadır. İş akışı, işi yapanla kontrol eden farklı olacak şekilde düzenlenmiş, uygun noktalarda oto kontrol mekanizmaları oluşturulmuştur. Üretim, satın alma ve satış faaliyeti ile bazı harcama kalemlerini kontrol eden raporlama sistemleri geliştirilmiş, bunların değerlendirildiği farklı düzey ve ortamlardaki toplantılar Şirket geleneği haline getirilmiştir. İdari, mali, ticari konularda işlem yapılabilmesi belirli bir yetki kademesinin onayına bağlanmıştır. Şirket içinde oluşturulmuş bu iç kontrol sistemine ilaveten periyodik aralıklarla yapılan iç denetimde yasalara ve şirket içi prosedürler ve talimatlara uygunluk yanında, elde olunan bulgulara göre sistemdeki riskler ve kontrol mekanizmaları da değerlendirilmekte, yetersiz kalınan noktalarda iyileştirmeler ve yeni kontrol mekanizmaları düzenlenmesine, özen gösterilmektedir. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi ile şirket genel strateji ve hedeflerine ulaşmasına engel olabilecek operasyonel, finansal, stratejik ve dış çevre risklerini, sistematik olarak ölçmekte ve değerlendirmekte, önceliklendirmekte, kaynak gereksinimi ve koordinasyonunda bulunmakta, belirlenen kritik risklere yönelik aksiyonlar almakta ve bunları düzenli olarak takip etmektedir. Kurumsal Risk Yönetimi’nin oluşturulmasıyla Çimsa’da risk yönetimi kültürü ve bakış açısının tüm şirket birimlerine yayılması, proaktif yaklaşımların geliştirilmesi, olası fırsatların ortaya konması, şirket değerinin korunması ve arttırılması, doğal hedging ve portföy yönetiminin geliştirilmesi, menfaat sahiplerinin güven ve itimadının daha da artırılması amaçlanmıştır. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi mevcut aksiyonların riskler üzerindeki istenen etki ve gelişimi sağlayıp sağlamadığını ve ulaşılan sonuçları yönetim kuruluna rapor edecektir. İç Denetim Müdürü’nün Denetimden Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 76 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU Sorumlu Komite’ye rapor etmesi için Yönetim Kurulu kararı alınmıştır. 22. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları Şirket Yönetim Kurulu`nun yönetim hakkı ve temsil yetkileri Şirket Esas Sözleşmesi’nde genel hatlarıyla belirlenmiştir. Yöneticilerin yetki ve sorumluluklarına ise Şirket Esas Sözleşmesi’nde yer verilmemiştir. Ancak, söz konusu yetki ve sorumluluklar Şirket Yönetim Kurulu tarafından belirlenmiştir. 23. Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları Çimsa Yönetim Kurulu şirket esas sözleşmesinde belirtildiği üzere Genel Kurul tarafından pay sahipleri arasından seçilecek 5 üyeden oluşmaktadır. Çimsa Yönetim Kurulu üyeleri şirket esas sözleşmesinde belirtildiği üzere en çok üç yıl için seçilir ve süresi dolan üyeler yeniden seçilebilirler. Yönetim Kurulu üyeleri şirket esas sözleşmesinde belirtildiği üzere Başkan bulunmadığı zaman ona vekalet etmek için bir Başkan Vekili seçerler. Yönetim Kurulu aylık faaliyet sonuçlarını görüşmek üzere en az ayda bir (esas sözleşme gereği) defa toplanır. Şirket Yönetim Kurulu toplantılarının gündemi Şirket Genel Müdürü tarafından belirlenir ve önerilir. Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı, sekretarya görevini üstlenerek Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimini sağlamaktadır. Şirket Yönetim Kurulu 2010 yılı içinde 25 kez toplanmış, 56 karar almıştır. 2010 yılında yapılan toplantılarda Yönetim Kurulu Üyeleri tarafından alınan kararlar aleyhinde farklı görüş açıklanmamıştır. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV. bölüm 2.17.4. maddesinde yer alan konular, karara bağlanırken Yönetim Kurulu toplantılarına mazereti olmayan Üyelerin fiili katılımı sağlanmıştır. Bu konularda Yönetim Kurulu Üyeleri’nin soruları olmadığı için zapta geçirilmemiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri’ne söz konusu kararlarla ilgili ağırlıklı oy hakkı ve/veya veto hakkı tanınmamıştır. 24. Şirket’le Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı Dönem içinde Yönetim Kurulu Üyeleri, şirketle işlem yapma ve rekabet etme kapsamına giren herhangi bir muamelede bulunmamışlardır. 25. Etik Kurallar Şirketimizde iş etiği kuralları oluşturulmuş ve uygulamaya alınmıştır. İş etiği kuralları kurumsal web sitesinde yayımlanarak kamuya açıklanmıştır. Çalışanların kurallar hakkında bilgilendirilmesi ise kuralların Şirket iç iletişim portalında yayımlanması, basılı kitapçıkların tüm çalışanlara dağıtılması ve bilgilendirme eğitimlerinin gerçekleştirilmesi yoluyla sağlanmaktadır. Ayrıca her yılsonunda, çalışanlar bir e-öğrenme programıyla iş etiği kurallarına ilişkin bilgilerini güncellemekte ve iş etiği kurallarına bağlılıklarını, doldurdukları “İş Etiği Uygunluk Bildirimi” ile yenilemektedir. 26. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulu’na bağlı olarak, icrada görevli olmayan Yönetim Kurulu Üyeleri arasından Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim İlkeleri ile ve bunlara uyum konusu ile bizzat ilgilendiğinden ayrı bir komite kurulmasına gerek görülmemiştir. Denetim Komitesi üyeleri, global deneyimlerinden ve bilgi birikimlerinden yararlanılmak amacıyla Komite üyesi olarak seçilmiştir. Yönetim Kurulu’nda icracı ve bağımsız üye yoktur. 77 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Komitelerin mevcut üye yapılarından dolayı 2010 yılı içinde hiçbir çıkar çatışması meydana gelmemiştir. 27. Yönetim Kurulu’na Sağlanan Mali Haklar Esas Sözleşme’ye göre, Yönetim Kurulu Üyeleri’ne sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret Genel Kurul tarafından tespit edilir. 2010 Yılında Yönetim Kurulu üyelik temettüsü ödenmemiştir. 2010 yılı içinde Şirket, hiçbir Yönetim Kurulu Üyesi’ne ve yöneticisine borç vermemiş; kredi kullandırmamış; verilmiş olan borçların ve kredilerin süresini uzatmamış; şartlarını iyileştirmemiş; üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırmamış veya lehine kefaletler gibi teminatlar vermemiştir. DENETÇİLER RAPORU ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. GENEL KURULUNA -Ortaklığın Unvanı : Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Merkezi : İstanbul Sermayesi : 135.084.442.-TL Faaliyet konusu : Çimento Üretimi ve Ticareti -Denetçilerin Adı-Soyadı : İlker YILDIRIM-Bahadır BORAN Görev Süreleri : Bir yıl - Bir yıl Ortak Olup Olmadıkları : Şirkete ortak değillerdir. -Katılınan Yönetim Kurulu ve Yapılan : Yönetim Kurulu toplantılarına iştirak edilmemiştir. Denetleme Kurulu Toplantı Sayısı Denetleme Kurulu dört toplantı yapmıştır. -Ortaklık hesapları,defter ve belgeleri : Ticaret Hukuku ve Vergi Mevzuatı açısından Haziran-Eylül- üzerine yapılan incelemenin kapsamı, Aralık 2010 ve Şubat 2011 aylarında inceleme yapılmış, tenkidi hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve gerektirir bir hususa rastlanmamıştır. Şirket yönetimi ile ilgili varılan sonuç kararların usulüne uygun tutulan karar defterine geçirildiği görülmüştür. -T.T.K.’nun 353/1-3 bendi gereğince : Yapılan vezne sayımlarında kasa defteri ile mutabakat tespit ortaklık veznesinde yapılan sayımların edilmiştir. sayısı ve sonuçları -T.T.K.’nun 353/4 bendi gereğince : Her ay yapılan incelemelerde kıymetli evrak ve belgelerin yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları defter kayıtlarına uygun ve mevcut olduğu tespit edilmiştir. -İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar : Herhangi bir şikayet intikal etmemiştir. ve bunlar hakkında yapılan işlemler ÇİMSA Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 01.01.2010-31.12.2010 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortaklığın Esas Sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız. Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2010 tarihi itibariyle düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali durumunu, 01.01.2010-31.12.2010 dönemine ait Gelir Tablosu anılan döneme ait gerçek faaliyet sonuçlarını yansıtmakta ve gerçeğe uygun bulunan Faaliyet Raporu ile karın dağıtımı önerisi yasalara ve Ortaklık Esas Sözleşmesine uygun bulunmaktadır. Bilançonun ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun ibrasını oylarınıza arz ederiz. 03.03.2011 DENETLEME KURULU İlker YILDIRIM Bahadır BORAN Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 78 79 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Sonuç Odaklı Ekonomik, çevresel ve sosyal performansımızı titizlikle takip ediyor, her yıl hedeflerimizi daha yükseğe taşıyoruz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 80 81 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 82 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları İçindekiler Bağımsız denetim raporu Konsolide bilanço Konsolide gelir tablosu Konsolide kapsamlı gelir tablosu Konsolide özkaynak değişim tablosu Konsolide nakit akım tablosu Konsolide finansal tablo dipnotları 83 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Sayfa 84-85 86 87-88 89 90 91 92-148 DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Sun Plaza Bilim Sok. No: 5 Maslak, Şişli 34398 İstanbul, Türkiye Tel : +90 (212) 366 6000 Fax: +90 (212) 366 6010 www.deloitte.com.tr Bağımsız denetim raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu’na Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynak değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu İşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 84 Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Diğer husus Grup’un 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolarının bağımsız denetimi başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından yapılmıştır. Önceki bağımsız denetim kuruluşu, 31 Aralık 2009 tarihli konsolide finansal tablolar ile ilgili olarak 17 Mart 2010 tarihli bağımsız denetim raporunda olumlu görüş bildirmiştir. İstanbul, 17 Mart 2011 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED Berkman Özata Sorumlu Ortak Başdenetçi 85 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bilanço (Birim – Türk Lirası (TL)) Cari Dönem Geçmiş Dönem Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2009 Dipnot Referansları Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2010 Varlıklar Dönen Varlıklar 247.235.654 285.034.872 Nakit ve nakit benzerleri 6 10.681.165 51.088.881 Ticari alacaklar İlişkili taraflardan ticari alacaklar 27 3.133 254.366 Diğer ticari alacaklar 9-a 124.191.928 103.137.815 Diğer alacaklar Stoklar Diğer dönen varlıklar 10-a 1.828.087 1.594.814 11 92.824.407 63.393.847 18-a 17.706.934 65.565.149 886.601.146 914.706.515 10-a 1.057.500 768.485 Duran Varlıklar Diğer alacaklar Satılmaya hazır finansal yatırımlar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 7 149.521.837 73.736 12 93.783.092 320.074.928 436.402.767 Maddi duran varlıklar 13 482.255.188 Maddi olmayan duran varlıklar 14 18.136.992 18.652.621 Şerefiye 15 136.717.579 136.710.208 Ertelenen vergi varlığı 25 1.763.146 - Diğer duran varlıklar 18-a 3.365.812 2.023.770 1.133.836.800 1.199.741.387 Toplam varlıklar Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 86 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren döneme ait konsolide gelir tablosu (Birim – Türk Lirası (TL)) Cari Dönem Geçmiş Dönem Dipnot Referansları Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Kaynaklar Kısa vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara ticari borçlar Diger ticari borçlar Diğer borçlar Dönem karı vergi yükümlülüğü Borç karşılıkları Diğer kısa vadeli yükümlülükler 231.500.036 8 87.478.461 106.389.488 27 9-b 10-b 25 16 18-b 5.315.541 65.876.690 6.184.518 5.741.083 6.297.346 11.388.001 949.549 45.553.655 5.241.306 5.059.970 3.361.314 64.944.754 65.747.812 36.140.583 26.908.284 1.780.130 10.393.076 26.631.995 34.327 6.267.047 1.532.210 8.568.947 19.596.795 175.584 879.807.348 932.100.768 135.084.442 41.741.516 30.131 35.586.272 762.424 89.441.175 468.597.985 103.667.716 135.084.442 41.741.516 30.131 66.613.728 (158.613) 81.930.480 498.726.307 108.132.777 4.895.687 - 1.133.836.800 1.199.741.387 8 16 17 25 Özkaynaklar Ana ortaklığa ait özkaynaklar Ödenmiş sermaye Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları Hisse senedi ihraç primleri Değer artış /(azalış) fonları Yabancı para çevrim farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karları Net dönem karı 19 19 19 12-19 19 19 Kontrol gücü olmayan paylar Toplam Kaynaklar 188.281.640 Uzun vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Borç karşılıkları Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Ertelenmiş vergi yükümlülüğü Diğer uzun vadeli yükümlülükler İlişikte 92 ile 150. sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 87 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren döneme ait konsolide gelir tablosu (Birim – Türk Lirası (TL)) Cari Dönem Geçmiş Dönem Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş Dipnot Referansları 1 Ocak- 31 Aralık 2010 1 Ocak31 Aralık 2009 Satış Gelirleri (net) 20 708.480.015 614.924.831 Satışların Maliyeti (-) 20 (519.896.312) (433.725.048) 188.583.703 181.199.783 Ticari faaliyetlerden brüt kar Pazarlama satış ve dağıtım giderleri (-) Genel yönetim giderleri (-) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) Diğer faaliyet gelirleri 21 21 21 23 (7.607.034) (35.057.167) (354.055) 7.432.900 (5.820.137) (29.788.200) (184.883) 13.323.737 Diğer faaliyet giderleri (-) 23 (11.799.063) (19.629.238) 141.199.284 139.101.062 (4.410.311) 78.129.502 (84.440.152) 4.222.209 48.803.649 (58.891.243) Vergi öncesi kar 130.478.323 133.235.677 Vergi gelir/ (gideri) (27.228.520) (25.102.900) Faaliyet karı Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar zararlarındaki payları Finansal gelirler (+) Finansman giderleri (-) 12 24 24 Dönem vergi gideri (-) 25 (27.913.316) (20.802.579) Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) 25 684.796 (4.300.321) 103.249.803 108.132.777 Net dönem karı Dönem kar / zararının dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları Hisse Başına Kazanç (Kuruş) 26 (417.913) - 103.667.716 108.132.777 0,0076 0,0080 İlişikte 92 ile 150. sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 88 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren döneme ait konsolide kapsamlı gelir tablosu (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) Cari Dönem Geçmiş Dönem Bağımsız denetimden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak- 31 Aralık 2010 01 Ocak 31 Aralık 2009 103.249.803 108.132.777 31.265.370 116.783.967 921.037 (299.047) Dipnot Referansları Dönem karı Diğer Kapsamlı Gelir Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim Yabancı para çevrim farkı Diğer kapsamlı gelir / gider ( vergi sonrası) Toplam kapsamlı gelir / gider 32.186.407 116.484.920 135.436.210 224.617.697 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı: Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları (417.913) - 135.854.123 224.617.697 İlişikte 92 ile 150. sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 89 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu - - - Net Dönem Kârı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir/gider 31 Aralık 2009 bakiyesi 135.084.442 - - - Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir - 30.131 66.613.728 116.783.967 116.783.967 - (158.613) (299.047) (299.047) - 81.930.480 - - - - - 5.125.104 76.805.376 89.441.175 - - - - - - 7.510.695 81.930.480 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 498.726.307 - - - - - 13.373.750 485.352.557 468.597.985 - - - - (48.889.232) - 18.760.910 498.726.307 Geçmiş yıllar karı 108.132.777 108.132.777 - 108.132.777 - (58.005.260) (18.498.854) 76.504.114 103.667.716 103.667.716 - 103.667.716 -- - (81.861.172) (26.271.605) 108.132.777 Net dönem karı 932.100.768 224.617.697 116.484.920 108.132.777 - (58.005.260) - 765.488.331 874.911.661 135.854.123 32.186.407 103.667.716 - (111.182.058) (81.861.172) - 932.100.768 Ana ortaklığa ait özkaynaklar İlişikte 92 ile 150. sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 41.741.516 - - - - - - - Net dönem kârı - - Satın alınan bağlı ortaklıkların etkisi - - - 140.434 762.424 921.037 921.037 - - - - - (158.613) Yabancı para çevrim farkları - - (50.170.239) 35.586.272 31.265.370 31.265.370 - - (62.292.826) - - 66.613.728 Değer Artış/ (azalış) fonları - 30.131 30.131 - - - - - - - 30.131 Hisse senedi ihraç primleri Ödenen Temettüler 41.741.516 41.741.516 - - - - - - - 41.741.516 Sermaye ve enflasyon düzeltmesi farkları Transferler 135.084.442 - Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 01 Ocak 2009 Bakiyesi - İştirak kısmi bölünme etkisi(not 12, 19) 135.084.442 - Ödenen Temettüler 31 Aralık 2010 bakiyesi - 135.084.442 Transferler 01 Ocak 2010 bakiyesi Ödenmiş sermaye - - - - - - - - 4.895.687 (417.913) - (417.913) 5.313.600 - - - - Kontrol gücü olmayan paylar 932.100.768 224.617.697 116.484.920 108.132.777 0 (58.005.260) - 765.488.331 879.807.348 135.436.210 32.186.407 103.249.803 5.313.600 (111.182.058) (81.861.172) - 932.100.768 Toplam özkaynaklar Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren döneme ait konsolide özkaynak değişim tablosu (Birim – Türk Lirası (TL)) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 90 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren döneme ait konsolide nakit akım tablosu (Birim – Türk Lirası (TL)) Notlar Cari dönem Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2010 Geçmiş dönem Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2009 130.478.323 133.235.677 35.304.861 (37.362) (816.792) 2.379.133 95.586 179.637 10.973.260 (3.014.419) 4.410.311 2.198.811 205.440 1.390.181 116.363 192.335 805.928 30.693.350 66.329 1.897.977 180.302 266.590 9.984.579 (1.583.455) (4.222.209) 1.222.867 361.210 184.861.596 174.235.339 (16.409.054) (27.847.064) (11.325.471) 19.497.980 (874.717) (27.232.203) (906.480) 13.577.763 41.217.607 13.799.581 4.529.303 (894.731) (15.982.370) (1.088.246) 119.764.587 229.394.246 (46.195.261) (1.034.023) 1.225.127 (7.363.117) 3.014.419 (24.198.408) (645.222) 1.049.471 1.526.556 (50.352.855) (22.267.603) (81.861.172) 156.638.175 (177.301.023) (8.304.329) - (58.005.260) 105.018.160 (211.972.286) (8.074.791) 7.692.750 (110.828.349) (165.341.427) 1.008.901 (296.226) (40.407.716) 41.488.990 51.088.881 9.599.891 10.681.165 51.088.881 İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri Vergi karşılığı öncesi kar Net kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat: Amortisman ve itfa payları Maddi duran varlık satış (karı) / zararı Negatif şerefiye Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem teşvik prim karşılığı,net İzin ücreti karşılığı Kredilerden kaynaklanan faiz gideri Faiz geliri Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımın kar/zararındaki pay Dava karşılıkları Maden sahası rehabilitasyon gideri karşılığı Prim karşılıkları Diğer karşılıklar Stok değer düşüş karşılığı Sabit kıymet değer düşüklüğü karşılığı Gerçekleşmemiş kur farkı giderleri Türev finansal araçların gerçeğe uygun değer azalışı İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı Net işletme sermayesindeki değişim Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar Stoklar Diğer varlıklar ve diğer yükümlülükler Ticari borçlar ve ilişkili taraflara olan borçlar Ödenen kıdem tazminatı Gelir vergisi ödemeleri Ödenen dava, izin ve kıdem teşvik İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları: Maddi duran varlık alımları Maddi olmayan duran varlık alımları Maddi duran varlık satış hasılatı Bağlı ortaklık alımı nedeniyle net nakit çıkışı Alınan faiz Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit 22 23 5 17 17 16 24 24 12 16 16 16 11 13 28 17 16 13 14 5 Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Temettü ödemeleri Alınan kredilerden sağlanan nakit Ödenen krediler Faiz ödemeleri Temettü gelirlerinden sağlanan nakit Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit Nakit ve nakit benzeri varlıklar üzerindeki çevrim farkı Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net (azalış) / artış Dönem başı itibariyle nakit ve nakit benzeri varlıklar Dönem sonu nakit ve benzeri varlıklar 6 6 İlişikte 92 ile 150. sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 91 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu (123.312) 1.111.219 668.029 476.186 - Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 1. Grup’un organizasyonu ve faaliyet konusu Genel Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Çimsa” veya “Şirket”) 16 Aralık 1972 tarihinde tescil ve 21 Aralık 1972 tarih, 4729 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilerek kurulmuştur. Şirket’in faaliyet konusunu çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı oluşturmaktadır. Şirket’in nihai hissedarı Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. (“Sabancı Holding”)’dir. Çimsa’nın genel merkezi ve kayıtlı ofisinin adresi Kısıklı Cad. No:4 Sarkuysan-Ak İş Merkezi S Blok Kat:2 Altunizade,Üsküdar / İstanbul’dur. Şirket hisselerinin belirli bir tutarı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmektedir. Bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in bağlı ortaklıkları ile müşterek yönetime tabi ortaklığına ilişkin bilgiler aşağıda sunulmaktadır: Şirket’in etkin pay oranı Şirket Gruba iştirak tarihi Kuruluş ve faaliyet yerleri Çimsa Cement Free-Zone Limited (Çimsa Cement) (*) 12 Ekim 2005 KKTC CIMSAROM Marketing Distributie S.R.L. (Çimsarom)(*) 8 Şubat 2006 Romanya Çimsa Cementos Espana, S.A.U. (Cementos Espana,S.A.U.)(*) 7 Temmuz 2006 İspanya Beyaz çimento pazarına dökme ve ambalajlı çimento satışı Cement Sales North Gmbh (CSN)(**) 27 Haziran 2006 Almanya Beyaz çimento pazarlama Çimsa Mersin Serbest Bölge Şubesi(*) 12 Aralık 2007 Mersin Regent Place Limited (Regent)(*) 21 Mayıs 2008 OOO Çimsa Rus CTK (OOO Rusya)(*) 16 Temmuz 2008 Çimsa Adriatico Srl(*) 09 Şubat 2010 (*) (**) Faaliyet konuları 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Çimento paketleme, satış ve pazarlama 99,99% 99,99% Çimento paketleme, satış ve pazarlama 99,99% 99,99% 100% 100% 50% 50% Çimento ihracatı 100% 100% İngiliz Virgin Adaları Finansal yatırım ve holding şirketi 100% 100% Rusya Beyaz Çimento paketleme, satış ve pazarlama 100% 100% İtalya Çimento satış ve pazarlama 60% - Tam konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir. Oransal konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir. Şirket, Trieste Limanında, çimento terminaline sahip, İtalyan yasalarına göre kurulmuş, 4.054.545 Euro sermayeli, Trieste Şirket sicilinde 00119610327 numarası ile kayıtlı ve merkezi Trieste, Riva Alvise Cadamosto 8 İtalya adresinde bulunan MED.CON Srl şirketinin sermayesinin %60’ını (hisselerinin %60’ı) 3.550.714 Euro bedel ile 9 Şubat 2010 tarihinde satın almıştır. Sözkonusu şirketin 26 Nisan 2010 tarihinde ünvanı Cimsa Adriatico Srl olarak değiştirilmiştir.Çimsa Adriatico Srl finansal tabloları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle tam konsolidasyon yöntemine göre konsolide edilmiştir (Not 5). Ayrıca, Exsa Export Sanayi Mamülleri Satış ve Araştırma A.Ş. (Exsa), özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiştir. Konsolide finansal tabloların sunumu amacıyla, Çimsa, bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklığı ile birlikte “Grup” olarak adlandırılacaktır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 92 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 1. Grup’un organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı) Faaliyet konusu Grup, çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı konusunda faaliyet göstermektedir. Konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere 17 Mart 2011 tarihinde Çimsa Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel kurul ve belirli düzenleyici kurullar yasal mevzuata göre düzenlenmiş finansal tabloları değiştirme hakkına sahiptir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle sona eren yıl içinde Grup’un ortalama mavi yakalı çalışan sayısı 563 (31 Aralık 2009 – 545), ortalama beyaz yakalı çalışan sayısı 424’tür (31 Aralık 2009 – 438). 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar Şirket ve Türkiye’de yerleşik bağlı ortaklıkları, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar. Grup, konsolide finansal tablolarını, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayımlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartları) uygun olarak hazırlamaktadır. 9 Nisan 2008 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nın Seri: XI, No: 29, “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (Tebliğ) halka açık işletmelerin 1 Ocak 2008’den itibaren finansal tablolarını, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen Uluslararası Muhasebe/ Finansal Raporlama (UMS/UFRS) standartlarına (bundan sonra “SPK Muhasebe Standartları” olarak anılacaktır) uygun olarak hazırlamalarını öngörmektedir. Çimsa muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye’de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı’nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı (THP) gereklerine göre Türk Lirası (TL) olarak tutmaktadır. Türkiye dışında kurulan bağlı ortaklıklar ise muhasebe kayıtlarını ve finansal tablolarını kuruldukları ülkelerin yasalarına ve vergi mevzuatına uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Konsolide finansal tablolar Grup’un yasal kayıtlarına dayandırılmış ve Türk Lirası cinsinden ifade edilmiş olup, SPK Muhasebe Standartları’na göre Grup’un durumunu layıkıyla arz edebilmek için bir takım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır. Düzeltme kayıtlarının başlıcaları, konsolidasyon muhasebesi, şerefiye hesaplaması, ertelenmiş vergi hesaplaması, alacak ve borçların iskonto edilmesi, kıdem tazminatı ve karşılık hesaplamasıdır. Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından ilan edilinceye kadar, finansal tablolar SPK Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği çerçevesinde UMS/UFRS’ye göre hazırlanmaktadır. İlişikteki finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuru ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. İşlevsel ve sunum para birimi 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Şirket’in işlevsel ve sunum para birimi TL’dir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla, 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihli bilançolarda yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aralık 2004 tarihine kadar olan girişlerin 31 Aralık 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluşan girişlerin ise nominal değerlerden taşınmasıyla hesaplanmıştır. 93 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Çimsa Cement Free Zone Limited’in işlevsel para birimi Amerikan Doları (ABD Doları), Cement Sales North Gmbh , Cimsa Cementos Espana S.A.U., Regent Place Ltd.ve Cimsa Adriatico SRL’nin işlevsel para birimleri Euro, Cimsarom Marketing Sı Distrubitue Srl ’nın işlevsel para birimi Yeni Rumen Leyi ve Ooo ‘’ Cimsa - Rus Ctk ‘’’nın işlevsel para birimi Ruble’dir. UMS 21 uyarınca, yüksek enflasyonlu ekonomilere sahip olmayan yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların bilanço kalemleri bilanço tarihindeki kurla; gelir ve giderleri ise dönemin ortalama kuruyla TL’ye çevrilmekte ve konsolide finansal tablolar TL olarak sunulmaktadır. Bu çevrimden doğan kar/zarar, özkaynaklar altındaki “Yabancı Para Çevrim Farkları” hesabında yer almaktadır. Geçmiş yıl finansal tablolarında yapılan sınıflandırmalar 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle sunulan konsolide bilançoda uzun vadeli borç karşılıkları kaleminde gösterilen 315.273 TL tutarındaki kıdem teşvik prim karşılığı, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kalemine sınıflandırılmıştır. 2.2 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar, Grup tarafından uygulanmış ve bu finansal tablolarda raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmuştur. Bu finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer standart ve yorumların detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır. (a) Grup’un sunum ve dipnot açıklamalarını etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar UMS 7 Nakit Akım Tablosu (2009 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in UMS 7 standardında yapılan değişiklikler, yalnızca finansal durum tablosunda/bilançoda varlık olarak muhasebeleştirilen harcamaların yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları olarak sınıflandırılabileceğini belirtir. bir kısmı olarak) UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu (2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan UMS 1’e yapılan değişiklik, Grup’un diğer kapsamlı gelir kalemleri ile ilgili gerekli analizini özkaynak hareket tablosunda veya dipnotlarda verebileceğine açıklık getirmektedir. İyileştirmeler’in bir kısmı olarak) (b) Grup’un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar UFRS 3 (2008) İşletme Birleşmeleri UFRS 3 (revize), “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar” ve UMS 31, “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standartlarındaki değişiklikler, ileriye dönük olarak 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan finansal dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Yeni standartlar ile mevcut standartlardaki değişikliklerin uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibi olacaktır: a) önceden ‘azınlık payları’ olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü olmayan payların edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin her işlem bazında ölçümüne izin vermesi, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 94 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) (b) Grup’un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar (c) koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi, (d) edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve bunun sonucunda bu tür maliyetlerin genellikle oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmesi. (e) aşamalı satın alım işlemlerinde, önceden elde tutulan payların satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi ve yeniden değerleme sonrasında ortaya çıkan kazanç ya da zararın, gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi. (f) UFRS 3 (2008) standardı uyarınca, Grup ile satın alınan işletme arasında işletme birleşmesi öncesinde bir ilişkinin olduğu durumunda, bu ilişki işletme birleşmesi sonrasında sonlanarak, birleşme sonucu oluşan kar/zarar muhasebeleştirilir. Grup, UFRS 3 (revize) standardını uyguladığı için UMS 27 (revize) “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar” standardını da aynı zamanda uygulamalıdır. UMS 27 (revize) uyarınca, kontrol gücü olmayan paylarla ilgili tüm işlemlerin etkileri, kontrol gücünde herhangi bir değişikliğin olmaması durumunda şerefiye veya kapsamlı gelir tablosunu etkilemeden özkaynakta muhasebeleştirilir. Standart ayrıca, kontrol gücünün kaybedildiği durumlardaki muhasebeleştirme işlemlerine de açıklık getirmektedir. İşletmede kalan pay gerçeğe uygun değer üzerinden yeniden ölçülür ve kazanç ya da zarar kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan payların özkaynakları eksi bakiye vermediğinden dolayı, UMS 27 (revize) standardının cari dönemde bir etkisi olmamıştır. Kontrol gücünün kaybedilmesi sonrasında işletmede pay kalması gibi bir işlem bulunmamaktadır. Grup, cari dönemde detayları Not 5’ te belirtildiği gibi, bir şirket alımı gerçekleştirmiştir. Satın alınan şirketin net varlıklarının gerçeğe uygun değer tespiti 28 Şubat 2011 tarihinde Çelen Kurumsal Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından tamamlanmıştır. c) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: UMS 27 (2008) Konsolide ve Bireysel Mali Tablolar UMS 27 (2008) standardının uygulanmasıyla Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında değişikliklere ilişkin muhasebe politikalarında değişiklik olmuştur. Yeniden düzenlenen bu Standardın, özellikle, Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler ile ilgili muhasebe politikaları üzerinde etkisi olmuştur. Önceki dönemlerde, UFRS standartlarında bu konuya ilişkin kuralların olmadığı durumlarda, mevcut bağlı ortaklıkların payındaki artışlar, bağlı ortaklık satın alımında kullanılan aynı yöntemle, şerefiye ya da pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç ile sonuçlanacak şekilde, muhasebeleştirilmekteydi; mevcut bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan azalışlarda ise alınan ücret ile kontrol gücü olmayan paylarda yapılan düzeltmeler arasındaki fark kapsamlı gelir tablosu içinde muhasebeleştirilmekteydi. UMS 27(2008) standardı uyarıca tüm artış ve azalışların özkaynak içinde muhasebeleştirilmesi ve şerefiye ya da kar/zarar üzerinde bir etkisinin olmaması gerekmektedir. 95 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. c) Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: Bir bağlı ortaklığın bir işlem, olay ya da bir başka neden sonucu kontrolünün kaybedilmesi durumunda Grup, bu Standart uyarınca tüm varlıklarını, yükümlülüklerini ve kontrol gücü olmayan paylarını defter değerleriyle bilanço dışı bırakmalı ve karşılığında alınan bedeli gerçeğe uygun değeri üzerinden muhasebeleştirmelidir. İlgili bağlı ortaklıkta kalan pay, kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilmelidir. Aradaki fark, kazanç ya da zarar olarak kar/zarar içinde gösterilmelidir. Muhasebe politikalarındaki bu değişiklikler, ilgili geçiş hükümlerine uygun olarak 1 Ocak 2010 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır. Grup’un bağlı ortaklığındaki sermaye payında herhangi bir değişiklik olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UMS 28 (2008) İştiraklerdeki Yatırımlar UMS 28’e yapılan değişiklikler neticesinde, bir iştirak üzerindeki önemli etki kaybedildiğinde, Grup kalan payını, gerçeğe uygun değeriyle hesaplar. Gerçeğe uygun değer ile kayıtlı değer arasındaki fark kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. 2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir bölümünde, yatırımcının bir iştirak üzerinde önemli etkisini kaybettiği işlemlerle ilgili UMS 28 (2008) standardındaki değişikliklerin ileriye dönük olarak uygulanacağına açıklık getirilmiştir. Grup’un herhangi bir iştiraki bulunmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardındaki Değişiklikler (2009 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak), 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup’un satış amaçlı elde tutualn duran varlık veya durdulun varlıkları bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır. UFRYK 17 “Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup nakit olmayan türde herhangi bir varlık dağıtımında bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır. UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra transfer edilen varlıklar için geçerlidir. Grup, müşterilerinden herhangi bir varlık transfer etmediği için bu yorumu uygulamamaktadır. “UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması – Diğer İstisnai Durumlar” (UFRS 1’deki değişiklik), Temmuz 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Bu değişikliklerin 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için uygulanması zorunludur. Grup, UFRS’yi ilk defa uygulamadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler – Grup’un nakit olarak ödediği hisse bazlı anlaşmalar”, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup’un hisse bazlı ödeme planı olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 96 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) c) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler, işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak 2009 yılında yapılan iyileştirmeler, Nisan 2009 tarihinde yayınlanmıştır. İyileştirmeler aşağıda açıklanan standartlar ve yorumları kapsamaktadır: UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler, UFRS 5 Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler, UFRS 8 Faaliyet Bölümleri, UMS 1 Mali Tabloların Sunumu, UMS 7 Nakit Akım Tablosu, UMS 17 Finansal Kiralamalar, UMS 18 Hasılat, UMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü, UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm, UFRYK 9 Saklı Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi, UFRYK 16 Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması. Bu iyileştirmelerin yürürlülük tarihi her bir standart için ayrı olup, çoğu 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle geçerlidir. d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: UFRS 1 (değişiklikler) UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması – Diğer İstisnai Durumlar 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki değişiklikler, UFRS 7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS’leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir. 20 Aralık 2010 tarihinde ise UFRS 1’e, UFRS standartlarını ilk kez uygulayacak olan mali tablo hazırlayıcılarına UFRS’ye geçiş dönemi öncesinde ortaya çıkan işlemlerin yeniden yapılandırılmasında kolaylık sağlanması ve ilk kez UFRS’ye göre mali tablo hazırlayan ve sunan şirketlerden yüksek enflasyonist ortamdan yeni çıkanları için açıklayıcı bilgi sağlamak amacıyla ilave değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup halihazırda UFRS’ye uygun finansal tablo hazırladığından bu değişiklikler Grup için geçerli değildir. UFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı bilanço dışı faaliyetler ile ilgili yapılan kapsamlı inceme çalışmalarının bir parçası olarak Ekim 2010 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, mali tablo kullanıcılarının finansal varlıklara ilişkin devir işlemlerini ve devri gerçekleştiren işletmede kalan risklerin yaratabileceği etkileri anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca bu değişiklikler uyarınca, oransız devir işlemlerinin raporlama dönemi sonunda gerçekleştirilmesi halinde daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 97 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: UFRS 9 ‘Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme’ Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), Kasım 2009’da UFRS 9’un finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili birinci kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme’nin yerine kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 12 “Gelir Vergisi” UMS 12 “Gelir Vergisi” standardı, Aralık 2010 tarihinde değişikliğe uğramıştır. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40 ‘Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller’ standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve subjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 24 (2009) ‘İlişkili Taraf Açıklamaları’ Kasım 2009’da UMS 24 “İlişkili Taraf Açıklamaları” güncellenmiştir. Standarda yapılan güncelleme, devlet işletmelerine, yapılması gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, revize edilen standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini kullanarak ihraç ettiği hakların (haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 98 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: UFRYK 14 (Değişiklikler) Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. UFRYK 19 ‘Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi’ UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. Mayıs 2010, Yıllık İyileştirmeler UMSK, yukarıdaki değişikliklere ve yeniden güncellenen standartlara ek olarak, Mayıs 2010 tarihinde aşağıda belirtilen ve başlıca 7 standardı/yorumu kapsayan konularda açıklamalarını yayınlamıştır: UFRS 1 Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Olarak Uygulanması; UFRS 3 İşletme Birleşmeleri; UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar; UMS 1 Finansal Tablo Sunumu; UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar; UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama; ve UFRYK 13 Müşteri Bağlılık Programları. 1 Temmuz 2010 tarihinde veya bu tarih sonrasında geçerli olan UFRS 3 ve UMS 27’deki değişiklikler haricindeki tüm diğer değişiklikler, erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde geçerli olacaktır.Grup, yukarıdaki standartlar ile değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 2.3 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahmin ve varsayımlardan farklılık gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır. Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan önemli varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir: a) Kıdem tazminatı yükümlülüğü, iskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal hesaplamalar ile belirlenmektedir. Bu planların uzun vadeli olması sebebiyle, söz konusu varsayımlar önemli belirsizlikler içerir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 17’de yer almaktadır. 99 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. 2.3 Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları (devamı) b) Şüpheli alacak karşılıkları, Grup yönetiminin bilanço tarihi itibariyle varolan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle şüpheli alacak karşılıkları Not 9‘da yansıtılmıştır. c) Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği taktirde katlanılacak olan sonuçlar Grup hukuk müşavirlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmektedir. Grup Yönetiminin elindeki verileri kullanarak yaptığı en iyi tahminler doğrultusunda gerekli gördüğü karşılığa ilişkin açıklamalar Not 16’da yer almaktadır. d) Grup, şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü analizini indirgenmiş nakit akımlarını kullanarak yapmaktadır. Bu analizlerde Grup’un gelecekteki faaliyetlerine ve kullanılan iskonto oranlarına ilişkin muhtelif varsayımlar bulunmaktadır (Not 15). e) Grup maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı hesaplanmasında da teknik personelin görüşlerini alarak doğaya kazandırma planlarının tahmini maliyetlerini hesaplamaktadır. f) Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan stoklar için karşılığın detayları Not 11’de yer almaktadır. 2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti Uygulanan konsolidasyon esasları Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, kontrolün Şirket’e geçtiği tarihten itibaren konsolide edilmeye başlanmıştır ve kontrolün Şirket’ten çıkması ile konsolide edilme işlemi son bulmaktadır. Çimsa direkt veya endirekt olarak bir şirketteki oy haklarının %50 sinden fazlasına sahip olduğunda ve o şirketin faaliyetlerinden yarar sağlamak amacıyla finansal ve faaliyet politikalarını yönlendirme hakkı elde ettiğinde kontrolü ele geçirmiş sayılır. Bu doğrultuda da Çimsa Cement, Cementos Espana, Çimsarom, Regent, OOO Rusya ve Çimsa Adriatico Srl’nin finansal tabloları UMS 27 “Konsolide ve Solo Finansal Tablolar” standardında belirtilen konsolidasyon yöntemine göre tam konsolidasyona tabi tutulmuştur. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Grup’un özkaynağının içinde kontrol gücü olmayan paylar olarak ayrı gösterilir. Kontrol gücü olmayan paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 100 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Müşterek yönetime tabi ortaklıklar CSN, Çimsa’nın %50 iştirak oranı ile bu şirketin diğer ortağı ile müşterek yönettiği iştirakidir. Bu şirketin bilanço ve gelir tablosu kalemleri Çimsa’nın müşterek yönetimde sahip olduğu pay yüzdesi dikkate alınarak oransal olarak Çimsa’nın bilânço ve gelir tablosu kalemleri ile toplanmıştır. Çimsa’nın bu şirketle olan önemli borç alacak bakiyeleri ve gelir tablosu kalemleri iştirak oranına göre elimine edilmektedir. Konsolide finansal tablolar Çimsa ve bağlı ortaklıkları’nın ve müşterek yönetime tabi ortaklığın finansal tablolarını içermektedir. Bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklığın finansal tabloları Çimsa ile tutarlı muhasebe politikaları kullanılarak ve benzer işlemler için aynı muhasebe prensipleri kullanılarak aynı raporlama yılı için hazırlanmıştır. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Grup’un finansal varlıklar içerisinde sınıflandırdığı iştiraklerinden Exsa özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir. Bu iştirak konsolide bilançoda, alış maliyetinin üzerine Grup’un iştirakin net varlıklarındaki payına alım sonrası değişikliklerin eklenmesi veya çıkarılması ve varsa değer düşüklüğü karşılığının düşülmesiyle gösterilmektedir. Konsolide gelir tablosu Grup’un faaliyet sonucundaki payını yansıtmaktadır. İştirakin kar veya zararına henüz yansıtılmamış tutarların iştirakin özkaynaklarında ortaya çıkardığı değişiklikler de Grup’un iştirakteki payı oranında iştirakin defter değerinde düzeltme yapılmasını gerekli kılabilir. Bu değişikliklerden Grup’a düşen pay doğrudan Grup’un kendi özkaynaklarında muhasebeleştirilir. Exsa Export Sanayi Mamülleri Satış ve Araştırma A.Ş. finansal tabloları ana ortaklık ile aynı raporlama dönemi için ve aynı muhasebe politikaları kullanılarak hazırlanmıştır. Grup her bilanço tarihinde özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarda herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir. Netleştirme/mahsup Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilânçoda netleştirilerek gösterilmektedir. Nakit ve nakit benzerleri Konsolide nakit akım tablosunun sunumu açısından, nakit ve nakit benzeri varlıklar, kasadaki nakit varlığı, bankalardaki nakit para, çekler ve orijinal vadesi 3 aydan kısa vadeli mevduatları içermektedir. 101 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Stoklar Stoklar maliyet değeri veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenmiştir. Stokları bulundukları duruma getirmek için yapılan harcamalar aşağıdaki gibi muhasebeleştirilmiştir: İlk madde ve malzemeler aylık ağırlıklı ortalama metodu ile belirlenmektedir. Mamul ve yarı mamuller - Direkt malzeme ve işçilik giderleri, değişken ve sabit genel üretim giderleri belli oranlarda (normal faaliyet kapasitesi göz önünde tutularak) dahil edilmiştir. Envanter değerlemesi aylık ağırlıklı ortalama metodu ile belirlenmektedir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından, tahmini tamamlanma maliyetleri ve satışın gerçekleştirilmesi için gerekli tahmini maliyetler düşülerek belirlenen tutardır. Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, maliyet değerinden birikmiş amortisman ve var ise değer düşüklüğü karşılığı çıkartıldıktan sonraki net değerleri ile gösterilmiştir. Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler ve maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları dönemde gider kaydedilir. Yapılan harcamalar ilgili maddi duran varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. Maddi duran varlık satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortisman ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider konsolide gelir tablosuna dahil edilmektedir. Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmamıştır. Amortismana tabi tutulan varlıklar, maliyet tutarları üzerinden aşağıda belirtilen tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortismana tabi tutulmuştur. Maddi duran varlıkların faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Yeraltı ve yerüstü düzenleri Binalar Makine ve cihazlar Demirbaşlar Taşıtlar Diğer Özel maliyetler Faydalı Ömür 8–50 yıl 10–50 yıl 3–25 yıl 3–50 yıl 5–14 yıl 5–10 yıl Kiralama süresi Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar başlıca maden hakları ve bilgisayar yazılımlarından oluşan varlıklar olup ilk olarak alış fiyatından değerlenmiştir. Maddi olmayan duran varlıklar gelecekte ekonomik fayda elde edilebilmesi ve maliyetin doğru bir şekilde belirlenebilmesi durumunda aktifleştirilirler. İlk kayıt sonrasında maddi olmayan duran varlıklar, maliyetten birikmiş itfa payı ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonraki değerleriyle gösterilmektedir. İşletme bünyesinde oluşan geliştirme maliyetleri dışındaki maddi olmayan duran varlıklar aktifleştirilmemekte ve gerçekleştikleri yılda gelir tablosuna gider olarak yansıtılmaktadır. Maddi olmayan duran varlıkların ekonomik ömürleri belirli süreli ya da süresiz olarak belirlenmektedir. Belirli süreli maddi olmayan duran varlıklar tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden, doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıklar için itfa periyodu ve itfa metodu her yıl, en az bir kere incelenmektedir. Beklenen kullanım ömürlerindeki veya maddi olmayan duran varlıktan elde edilecek faydalarda oluşabilecek değişiklikler, itfa metodunun ya da periyodunun değiştirilmesi olarak değerlendirilip, muhasebe tahminlerinde değişiklik şeklinde muhasebeleştirilir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 102 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Maddi olmayan duran varlıklar (devamı) Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıkların itfa giderleri gelir tablosunda maddi olmayan duran varlığın işlevi ile uyumlu şekilde gider olarak kaydedilir. Maddi olmayan duran varlıklar başlıca bilgisayar yazılımları ve maden çıkarma haklarından oluşmakta olup, maliyet bedeli üzerinden aktifleştirilir. Maddi olmayan varlıklar maden çıkarma hakları dışında, doğrusal amortisman yöntemine göre ilgili kıymetin tahmini ekonomik ömrü (5 yıl) üzerinden itfa edilmektedir. Maden çıkarma hakları yıl içerisinde tüketilen rezervin toplam rezerve oranı esas alınarak amortismana tabi tutulmuştur. Kalan amortisman süresi rezervlerin tüketilme süresine bağlıdır. Grup’un belirsiz süreli kullanım ömrüne sahip maddi olmayan duran varlığı bulunmamaktadır. Maddi olmayan duran varlıkların taşınan değerleri, olayların ya da koşullardaki değişikliklerin, taşınan değerin gerçekleşebilir durumda olmadığına işaret etmesi durumunda değer düşüklüğü açısından incelenir. Finansal olmayan varlıkların değer düşüklüğü Grup, her bilanço tarihinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklarının, maliyet değerinden birikmiş amortismanlar düşülerek bulunan defter değerine ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, değer düşüklüğü tutarını belirleyebilmek için o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın tek başına geri kazanılabilir tutarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda, o varlığın ait olduğu nakit üreten biriminin geri kazanılabilir tutarı hesaplanır. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Kullanımdaki değer hesaplanırken, geleceğe ait tahmini nakit akımları, paranın zaman değerini ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirilir. Bu çalışmalar sırasında kullanılan başlıca varsayımlar, önümüzdeki yıllardaki enflasyon beklentileri, satış ve maliyetlerde beklenen artışlar, ihracat-iç pazar kompozisyonunda beklenen değişimler ve beklenen ülke büyüme oranlarından ibarettir. Varlığın (veya nakit üreten birimin) geri kazanılabilir tutarının defter değerinden daha az olması durumunda varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değeri, geri kazanılabilir tutarına indirilir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali gelir tablosuna kayıt edilir. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü gelecek dönemlerde ters çevrilemez. Şerefiye Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir. Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup’un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır. Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. 103 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Şerefiye (devamı) Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide gelir tablosundaki kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez. Ilgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar/zararın hesaplamasına dahil edilir. İşletme Birleşmeleri İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir. Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez: • Ertelenmiş vergi varlıkları ya da yükümlülükleri veya çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin varlık ya da yükümlülükler, sırasıyla, UMS 12 Gelir Vergisi ve UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar standartları uyarınca hesaplanarak, muhasebeleştirilir; • Satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmaları ya da Grup’un satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmalarının yerine geçmesi amacıyla imzaladığı hisse bazlı ödeme anlaşmaları ile ilişkili yükümlülükler ya da özkaynak araçları, satın alım tarihinde UFRS 2 Hisse Bazlı Ödeme Anlaşmaları standardı uyarınca muhasebeleştirilir; ve • UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar (ya da elden çıkarma grupları) UFRS 5’de belirtilen kurallara göre muhasebeleştirilir. Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka UFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 104 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) İşletme Birleşmeleri (devamı) Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz. Ölçme dönemi düzeltmeleri olarak nitelendirilmeyen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler için uygulanan sonraki muhasebeleştirme işlemleri, koşullu bedel için yapılan sınıflandırma şekline göre değişir. Özkaynak olarak sınıflandırılmış koşullu bedel yeniden ölçülmez ve buna ilişkin sonradan yapılan ödeme, özkaynak içerisinde muhasebeleştirilir. Varlık ya da borç olarak sınıflandırılan koşullu bedelin Finansal araç niteliğinde olması ve UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm standardı kapsamında bulunması durumunda, söz konusu koşullu bedel gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve değişiklikten kaynaklanan kazanç ya da kayıp, kâr veya zararda ya da diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. UMS 39 kapsamında olmayanlar ise, UMS 37 Karşılıklar veya diğer uygun UFRS’ler uyarınca muhasebeleştirilir. Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Grup’un satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için satın alım tarihinde (yani Grup’un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve, varsa, ortaya çıkan kazanç/zarar kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Satın alım tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı varsayımı altında kar/zarara aktarılır. İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Grup muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir. 1 Ocak 2010 tarihi öncesinde oluşan işletme birleşmeleri, UFRS 3’ün önceki versiyonunda belirlenen muhasebe kuralları uyarınca muhasebeleştirilmiştir. Yabancı para cinsinden işlemler Şirket ve bağlı ortaklıkları yabancı para cinsinden yapılan işlemleri işlevsel para birimi cinsinden ilk kayda alırken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihinde geçerli olan kurlarla değerlenmekte ve doğan kur farkı gider ya da gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Yabancı para cinsinden olan ve maliyet değeri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ilk işlem tarihindeki kurlardan işlevsel para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurlardan işlevsel para birimine çevrilir. Dönem sonlarında kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: Tarih 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 105 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu TL / ABD Doları TL/Euro 1,5460 1,5057 2,0491 2,1603 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Borçlanma maliyetleri Borçlanma maliyetleri, 2008 yılı ve öncesinde oluştukları dönemde giderleştirilmiştir. 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren, öngörülen kullanımına veya satışına hazır hale gelmesi önemli bir zamanı gerektiren varlıkların satın alımı, inşası veya üretimi ile direkt ilişkili olan borçlanma maliyetleri ilgili varlıkların maliyetinin parçası olarak aktifleştirilir. Diğer borçlanma maliyetleri gerçekleştikleri dönemlerde gider yazılır. Borçlanma maliyetleri faiz ve borçlanmaya bağlı olarak katlanılan diğer maliyetleri içerir. Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar Karşılıklar Karşılıklar ancak Grup’un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcut ise ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır. Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. İndirgenmiş değer kullanıldığında, zamanın ilerlemesinden dolayı karşılıklarda meydana gelecek artışlar faiz gideri olarak kaydedilir. Koşullu yükümlülükler ve varlıklar Koşullu yükümlülükler finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Koşullu varlıklar ise finansal tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda açıklanır. Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Vergi karşılığı, dönem karı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiş vergi karşılıklarının tamamıdır. Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak, aktif ve pasiflerin finansal raporlamada yansıtılan değerleri ile yasal vergi hesabındaki bazları arasındaki geçici farklardan oluşan vergi etkileri dikkate alınarak yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir tüm geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları, indirilebilir geçici farkların ve kullanılmamış vergi zararlarının ileride indirilebilmesi için yeterli karların oluşması mümkün görünüyorsa, tüm geçici farklar ve kullanılmamış vergi zararları üzerinden ayrılır. Her bilânço döneminde Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir. Ertelenmiş vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında söz konusu varlığın gerçekleşeceği ve yükümlülüğün yerine getirileceği dönemlerde oluşması beklenen vergi oranları, bilanço tarihi itibariyle geçerli olan vergi oranları (vergi mevzuatı) baz alınarak hesaplanır. Ertelenmiş vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan öz sermaye ile ilişkilendirilen işlemlerle ilgili ise doğrudan öz sermaye hesap grubuyla ilişkilendirilir. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenen vergi varlıkları ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 106 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar / kıdem tazminatı karşılığı a) Tanımlanan fayda planı: Grup, Türkiye’de mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Not 17’de daha detaylı belirtildiği üzere, Grup finansal tablolarda yer alan kıdem tazminatı karşılığını, bağımsız bir aktüer tarafından yapılan aktüer çalışmasına dayanarak “Projeksiyon Metodu”nu kullanarak yansıtmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, profesyonel aktüerler tarafından tahmin edilen faiz oranı ile iskonto edilerek hesaplanmıştır. Oluşan tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar, UMS 19 uyarınca koridor yöntemi kullanılarak kıdem tazminatı yükümlülüğünün net şimdiki değerinin %10’unu geçtiği tutarda mevcut çalışanların ortalama emekliliğine kalan yıl süresi boyunca itfa edilmek suretiyle kayıtlara alınarak gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Konsolide bilânçolarda çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar uzun vadeli borçlar altında ayrı bir kalem olarak gösterilmiştir (b) Tanımlanan katkı planları: Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup’un bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. c) Kıdem teşvik primi karşılığı Grup mavi yakalı çalışanlarına toplu iş sözleşmesi gereğince her bir çalışan için 5 er yıllık dönemlerde toplu iş sözleşmesinde belirtilen tutar üzerinden kıdem teşvik primi ödemekle yükümlüdür. Grup her dönem sonunda ileriki dönemde ödeyeceği ilk tutarı iskonto ederek gelir tablosuna yansıtır. Kiralamalar Kiralama işlemleri –kiracı olarak Finansal kiralama Gruba kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın gerçeğe uygun değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı üretecek şekilde anapara ve finansman gideri olarak ayrılmaktadır. Finansman giderleri dönemler itibariyle doğrudan gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aktifleştirilen kiralanmış varlıklar, varlığın tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Operasyonel kiralama işlemleri Kiraya veren tarafın kiralanan varlığın tüm risk ve menfaatlerini kendinde tuttuğu kiralamalar operasyonel kiralama olarak sınıflandırılır. Operasyonel kiralamada kira bedelleri, kira süresi boyunca eşit olarak giderleştirilir. 107 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) İlişkili taraflar Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır: (a) (b) (c) (d) (e) (f) Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla: (i) Şirket’i kontrol etmesi, Şirket tarafından kontrol edilmesi ya da Şirket ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar, bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere); (ii) Şirket üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya (ii) Şirket üzerinde ortak kontrole sahip olması; Tarafın, Şirket’in bir iştiraki olması; Tarafın, Şirket’in ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması; Tarafın, Şirket’in veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması; Tarafın, (a) ya da (d) de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması; Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)’de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması; veya Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması, gerekir. (g) İlişkili taraflarla yapılan işlem, ilişkili taraflar arasında kaynaklarının, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir. Gelirlerin muhasebeleştirilmesi Gelir, ekonomik faydanın işletmeye geleceğinin muhtemel olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebildiği zaman kaydedilmektedir. Gelirler, indirimler ve katma değer vergisi düşüldükten sonra net olarak gösterilmiştir. Gelirin oluşması için aşağıdaki kriterlerin yerine gelmesi gerekmektedir. Mal Satışı Satılan malların riskinin ve faydasının alıcıya transfer olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde hesaplanabildiği durumda gelir oluşmuş sayılır. Net satışlar, indirimler, KDV ve komisyonlar düşüldükten sonraki faturalanmış satış bedelinden oluşmaktadır. Hizmet satışı Katı atık imha gelirlerinden oluşan hizmet satışından doğan gelir ölçülebilir bir tamamlanma derecesine ulaşıldığı zaman oluşmuş sayılır. Yapılan anlaşmadan elde edilecek gelirin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, gelir, katlanılan giderlerin geri kazanılabilecek tutarı kadar kabul edilir. Faiz Tahsilatın şüpheli olmadığı durumlarda tahakkuk esasına göre gelir kazanılmış kabul edilir. İtfa edilmiş maliyetle taşınan ve faiz içeren finansal varlıklar için faiz geliri etkin faiz yöntemi ile hesaplanarak finansal tablolara yansıtılır. Temettü Ortakların kar payı alma hakkı doğduğu anda gelir kazanılmış kabul edilir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 108 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Hisse başına kazanç Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, raporlama dönemi boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Türkiye’de şirketler sermayelerini hali hazırda bulunan hissedarlarına, çeşitli içsel kaynaklardan “bedelsiz hisse” yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve Grup’un bilanço tarihindeki durumunu etkileyebilecek hususlar konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Düzeltme gerektirmeyen bilânço tarihinden sonra ortaya çıkan hususlar ise önemlilik derecesine göre notlarda açıklanmaktadır. İşlem ve teslim tarihindeki muhasebeleştirme Tüm finansal varlık alış ve satışları işlem tarihinde, bir başka deyişle Grup’un alımı veya satımı gerçekleştireceğini taahhüt ettiği tarihte muhasebeleştirilir. Olağan alış ve satışlar, varlığın teslim süresinin genelde bir mevzuat veya piyasalardaki düzenlemelere göre belirlendiği alış ve satışlardır. Finansal araçlar Finansal araçlar, bir işletmenin finansal varlıklarını ve bir başka işletmenin finansal yükümlülüklerini veya sermaye araçlarını arttıran anlaşmalardır. Finansal varlıklar: • nakit, • başka bir işletmeden nakit veya bir başka finansal varlık almayı öngören sözleşmeye dayalı hak, • işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin lehinde olacak şekilde, karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı hak ya da, • bir başka işletmenin sermaye araçlarıdır. Sözleşmeye dayalı finansal yükümlülükler: • başka bir işletmeye nakit veya bir başka finansal varlık vermeyi öngören, veya • işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin aleyhinde olacak şekilde karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı yükümlülüklerdir. Bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk olarak, verilen (finansal varlık için) ve ele geçen (finansal yükümlülük için) gerçeğe uygun değer olan işlem maliyetleri üzerinden varsa işlem masrafları da eklenerek (finansal yükümlülük için düşülerek) hesaplanır. Finansal araçların gerçeğe uygun değeri Gerçeğe uygun değer, zorunlu satış veya tasfiye gibi haller dışında, bir finansal aracın cari bir işlemde istekli taraflar arasında alım-satıma konu olan fiyatını ifade eder. Kote edilmiş piyasa fiyatı, şayet varsa, bir finansal aracın gerçeğe uygun değerini en iyi yansıtan değerdir. Grup’un finansal araçlarının gerçeğe uygun değerlerinin tahmininde belirtilen yöntemler ve varsayımlar Not 29’da açıklanmıştır. 109 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Finansal varlıklar Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. Kredi ve alacaklar kategorisinde yer alan ticari alacaklar fatura edilmiş tutarları ile kayıtlara alınmakta ve izleyen dönemlerde etkin faiz oranı metoduyla indirgenmiş net değeri ile ve varsa şüpheli alacak karşılığı düşüldükten sonra taşınmaktadır. Ticari alacaklar içine sınıflandırılan senetler ve vadeli çekler etkin faiz oranı metoduyla reeskonta tabi tutularak indirgenmiş değerleri ile taşınır. Satılmaya hazır finansal varlıklar Tüm satılmaya hazır finansal varlıklar ilk alım anındaki gerçeğe uygun değeri ifade ettiği düşünülen ve işlem maliyetlerini de içeren maliyet bedeli ile kayıtlara alınır. İlk kayda alımdan sonra satılmaya hazır varlıklar gerçeğe uygun değerleri ile değerlenir. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değere göre değerlenmesine ilişkin kazanç veya kayıplar, ilgili varlıklar satılana, nakde dönüşene veya başka bir şekilde elden çıkarılana veya herhangi bir şekilde değer düşüklüğüne maruz kalana kadar özkaynaklar içinde ayrı bir kalemde gösterilir, bu tarihten sonra ise gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem gören finansal varlıklar, bilânço tarihindeki iş günü sonunda piyasa fiyatları esas alınarak değerlenmiştir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen özkaynağa dayalı finansal araçlar, ilgili finansal varlıkların tarihi maliyetinden varsa değer düşüklüğü karşılığı düşülerek yansıtılmaktadır. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Grup alacaklarını ayrı ayrı takip etmektedir. Grup ayrıca, değer düşüklüğüne neden olan tek ve ayrı bir olayın belirlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda; finansal varlığı, aynı risk karakterine sahip olan finansal varlıklara dahil ederek toplu olarak değer düşüklüğü değerlendirmesi yapar. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesinin kesinleştiği durumda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 110 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Finansal varlıklar (devamı) Şüpheli alacak karşılığı gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa, alınan teminatlarda düşünülerek, şüpheli alacak karşılığı ayrılır. Karşılık, Grup yönetimi tarafından tahmin edilen ve ekonomik koşullardan ya da hesabın doğası gereği taşıdığı riskten kaynaklanabilecek olası zararları karşıladığı düşünülen tutardır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda kayıtlardan tamamen silinirler. Gerçeğe uygun değerleri ile takip edilen satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerinin piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan ötürü maliyet bedelinin altına düştüğü durumlarda Grup, dönem sonuçları ile ilişkilendirmesi gereken herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirirken, gerçeğe uygun değer kayıplarının önemli veya uzun süreli olup olmadığını gözönünde bulundurmaktadır. Grup’un muhasebe tahmin ve politikalarına göre finansal varlıklarda gerçeğe uygun değer kayıplarının uzun süreli olarak değerlendirilmesi için gerçeğe uygun değerin maliyet bedelinin altına düşmesinden itibaren en az bir yıl geçmesi gerekmektedir. Değer düşüklüğü olduğu durumlarda, ilgili karşılık, özsermaye’den gelir tablosuna yansıtılır. Finansal yükümlülükler Finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden taşınır. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Banka kredileri Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında gerçeğe uygun değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. İlk kayda alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur. İtfa sürecinde veya yükümlülüklerin kayda alınması sırasında ortaya çıkan gelir veya giderler, gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Ticari borçlar Ticari borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış yada faturalanmamış tutarın gerçeğe uygun değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle kayıtlarda yer almaktadır. Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve kayıttan çıkarılması Grup, finansal aktif veya finansal pasifleri finansal aracın sözleşmesine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal aktifi veya finansal aktifin bir kısmını sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan hakları üzerindeki kontrolünü kaybettiği ve mülkiyete ilişkin risk ve faydaları transfer ettiği zaman kayıttan çıkartır. Grup finansal pasifi ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıttan çıkartır. 111 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 3. Bölümlere göre raporlama Grup’un yurt dışı satışlarının büyük bölümü, farklı coğrafi bölgelere tek seferlik yapılan satışlardan oluşmakta ve satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı yıllara göre tutarlılık göstermemektedir. Bu nedenle, hasılatın detayı, Not 20’de yurt içi ve yurt dışına yapılan satışlar olarak verilmiştir. Grup’un iş faaliyetleri, sağladığı hizmet ve ürünlerin içeriğine bağlı olarak yönetilmekte ve organize edilmektedir. Grup bölümlerine göre raporlamasını UFRS 8’e göre yapmaktadır. Bölümler arası transfer fiyatları üçüncü şahıslara yapılanlarla aynı bazda hazırlanmıştır. Grup’un iş alanları hakkındaki bilgiler, Grup’un 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihlerinde sona eren yıllara ilişkin çimento (klinker ve agrega dahil) ve hazır beton faaliyetlerinden elde edilen kazancı ve kar bilgilerini içermektedir. 1 Ocak - 31 Aralık 2010 Çimento Satış gelirleri Satışların maliyeti (-) Faaliyet giderleri (-) Diğer faaliyet gelirleri / giderleri (-), net Eliminasyon Toplam 589.281.469 206.141.756 - (86.943.210) 708.480.015 (207.449.403) - 86.943.210 (519.896.312) 189.891.350 (1.307.647) - (35.159.868) (251.354) (2.831.777) (1.534.386) 151.899.705 (3.093.387) Faaliyet karı Dağıtılmamış (399.390.119) Brüt kar Hazır beton (7.607.034) - 188.583.703 - (43.018.256) - (4.366.163) (7.607.034) - 141.199.284 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar / zararlarındaki payları - - (4.410.311) - (4.410.311) Finansal gelirler / giderler (-), net - - (6.310.650) - (6.310.650) - 130.478.323 Vergi öncesi karı 151.899.705 (3.093.387) (18.327.995) Vergi gideri, net - - (27.228.520) - (27.228.520) Dönem vergi gideri (-) - - (27.913.316) - (27.913.316) Ertelenmiş vergi gelir/(gideri) - - 684.796 - 684.796 - 103.249.803 Dönem karı 31 Aralık 2010 151.899.705 (3.093.387) (45.556.515) Çimento Hazır beton 776.265.888 108.079.525 Dağıtılmamış Eliminasyon - - Toplam Varlıklar ve yükümlülükler Bölüm varlıkları Satılmaya hazır finansal varlıklar 149.521.837 884.345.413 149.521.837 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - - 93.783.092 - 93.783.092 Dağıtılmamış varlıklar - - 6.186.458 - 6.186.458 Toplam varlıklar 776.265.888 108.079.525 249.491.387 - 1.133.836.800 Bölüm yükümlülükleri 166.318.461 87.710.992 - - 254.029.453 - - 879.807.347 - 879.807.347 - 1.133.836.800 Dağıtılmamış yükümlülükler Toplam yükümlülükler 166.318.461 87.710.992 879.807.347 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 112 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 3. Bölümlere göre raporlama (devamı) 1 Ocak - 31 Aralık 2010 Diğer bölüm bilgileri Çimento Hazır beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 46.195.261 Yatırım harcamaları (giderleri) Maddi duran varlıklar 41.064.481 5.130.780 - - Maddi olmayan duran varlıklar 1.034.023 - - - 1.034.023 Toplam yatırım harcamaları 42.098.504 5.130.780 - - 47.229.284 (27.519.610) (6.119.255) - - (33.638.865) (1.522.081) (143.913) - - (1.665.994) Çimento Hazır beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 518.135.141 (340.080.391) 162.957.144 (159.812.111) - (66.167.454) 66.167.454 614.924.831 (433.725.048) 178.054.750 3.145.033 - - 181.199.783 (28.884.862) (5.654.807) (1.088.221) (650.694) (5.820.137) - - (35.793.220) (6.305.501) 143.515.081 1.406.118 (5.820.137) - 139.101.062 - - 4.222.209 (10.087.594) - 4.222.209 (10.087.594) 143.515.081 1.406.118 (11.685.522) - 133.235.677 - - (25.102.900) - (25.102.900) - - (20.802.579) (4.300.321) - (20.802.579) (4.300.321) 143.515.081 1.406.118 (36.788.422) - 108.132.777 Çimento Hazır beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam Bölüm varlıkları Satılmaya hazır finansal varlıklar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Dağıtılmamış varlıklar Toplam varlıklar 774.246.697 774.246.697 102.553.771 102.553.771 73.736 320.074.928 2.792.255 322.940.919 - 876.800.468 73.736 320.074.928 2.792.255 1.199.741.387 Bölüm yükümlülükleri Dağıtılmamış yükümlülükler Toplam yükümlülükler 189.899.710 189.899.710 77.740.909 77.740.909 932.100.768 932.100.768 Amortisman gideri İtfa payları 1 Ocak-31 Aralık 2009 Satış gelirleri Satışların maliyeti (-) Brüt kar Faaliyet giderleri (-) Diğer faaliyet gelirleri / giderleri (-), net Faaliyet karı Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar /zararlarındaki payları Finansal gelirler / giderler (-), net Vergi öncesi karı Vergi gideri, net Dönem vergi gideri (-) Ertelenmiş vergi gelir/(gideri) Dönem karı 31 Aralık 2009 Varlıklar ve yükümlülükler 113 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu - 267.640.619 932.100.768 1.199.741.387 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 3. Bölümlere göre raporlama (devamı) 1 Ocak – 31 Aralık 2009 Diğer bölüm bilgileri Yatırım harcamaları (giderleri) Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Toplam yatırım harcamaları Amortisman gideri İtfa payları Çimento Hazır beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 21.415.163 645.222 22.060.385 9.405.483 9.405.483 - - 30.820.646 645.222 31.465.868 (23.226.835) (1.244.676) (6.221.760) (80) - - (29.448.595) (1.244.756) Grup’un toplam satışlarının %10’u veya daha fazlasını oluşturan tek bir müşterisi yoktur. 4. İş ortaklıkları Oransal konsolidasyon yöntemi ile konsolidasyona dahil edilen müşterek yönetime tabi CSN’in dönen varlıklar, duran varlıklar, kısa vadeli yükümlülükler, gelirler ve giderler kalemleri aşağıdaki gibidir (tutarlar %50 iştirak oranı ile çarpılmıştır): Dönen varlıklar Duran varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Gelirler Giderler 5. 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 992.626 112.070 703.582 1.873.526 97.073 1.544.060 6.901.024 (6.862.505) 7.452.196 (7.303.062) İşletme birleşmeleri Grup’un 9 Şubat 2010 tarihi itibariyle satın aldığı ve UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri“ kapsamında provizyonel bazda ilk kayda alımını gerçekleştirdiği Med.Con SRL’ ye (26 Nisan 2010 tarihinde şirket ünvanı Cimsa Adriatico Srl olarak değiştirilmiştir) ait varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi işlemleri, 28 Şubat 2011 tarihinde Çelen Kurumsal Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından tamamlanmıştır. Değerleme sonrası ortaya çıkan 816.792 TL tutarındaki negatif şerefiye Grup’un konsolide gelir tablosunda diğer gelirler altında muhasebeleştirilmiştir. Dönen varlıklar Duran varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Net varlık % 60 net varlık Satın alma bedeli Negatif şerefiye (*) 7.413.675 34.506.098 13.135.741 15.150.850 13.633.182 8.179.909 7.363.117 (816.792) (*) Grup satın aldığı tarihteki kayıtlarına almış olduğu şirketin şerefiye rakamını 31 Aralık 2010 tarihli finansal tablolarına alırken (9.688 TL) çevrim farkı doğurmuştur. Cimsa Adriatico Srl (Med.Con SRL)’nin ekli konsolide finansal tablolara dahil edilen, alım tarihi ile bilanço tarihi arasındaki hasılatı 17.883.582 TL ve dönem zararı 1.188.155 TL’dir. Cimsa Adriatico Srl (Med.Con SRL)’nin 1 Ocak 2010 tarihinde alınmış olduğu varsayıldığında, Grup’un dönem içindeki toplam hasılatını 2.161.663 TL artıracak ve dönem karını 198.678 TL azaltacaktı. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 114 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 6. Nakit ve nakit benzerleri Kasa Banka mevduatları Vadesi bilanço tarihinden önce olan tahsildeki çekler Toplam 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 9.190 9.696.085 50.391.956 975.890 696.925 10.681.165 51.088.881 Vadeli mevduatların vadesi Grup’un acil nakit ihtiyaçlarını karşılamak üzere 1 gündür (31 Aralık 2009 – 29 ve 35 gün). Grup’un sahip olduğu vadeli mevduatlara uygulanan faiz oranları %2-%5 ( 31 Aralık 2009 - %9,60- %10,60) arasında değişmektedir. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle bloke mevduat bulunmamaktadır. 7. Satılmaya hazır finansal varlıklar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Pay Oranı % Tutar Pay Oranı % Tutar 1,05553 0,41 149.448.101 52.712 0,41 52.712 Batı Akdeniz Liman İşl. A.Ş. (Batı Akdeniz) 8,32 9.258 8,32 9.258 Anfas Antalya Fuarcılık A.Ş. (Anfaş) Temsa 0,02 - 4.266 7.500 0,02 - 4.266 7.500 Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. (*) Mesbaş Mersin Serbest Böl. İşl A.Ş. (Mesbaş) 14.521.837 73.736 (*) Özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilen Exsa’nın portföyünde yer alan Akbank hisseleri Ocak 2010’da kısmi bölünme yoluyla Sabancı Holding’e ayni sermaye olarak konulmuş, Sabancı Holding’in artırılan sermayesine tekabül eden 140.403.931 TL nominal değerli payların 57.102.763 TL’lik kısmı Exsa’nın Sabancı Holding dışındaki ortaklarına, 1 TL nominal değerli Exsa payı karşılığında 1 TL nominal değerli 0,55985982 adet Sabancı Holding payı olacak şekilde verilmiştir. Artırılan sermayeden 21.534.308 TL nominal değerli bedelsiz pay Şirket’e 18 Ocak 2010 tarihinde verilmiştir. Bu hisse edinimiyle Şirket’in Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. sermayesindeki payı %1,0554 oranında olmuştur. Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’nin (“Sabancı Holding”) hisseleri hariç olmak üzere; satılmaya hazır finansal varlıkların hisseleri borsada işlem görmeyen hisselerden oluştuğundan, gerçeğe uygun değerlerini güvenilir bir şekilde hesaplamak mümkün olmadığı için söz konusu finansal varlıklar (2004 yılı sonuna kadar enflasyona göre düzeltilmiş) maliyet bedelleri ve varsa değer düşüklüğü karşılığı düşüldükten sonra bilançoda taşınmaktadır. Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisseleri borsa rayici ile değerlenmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisselerinin borsa rayici ile değerlenmiş tutarı 149.448.101 TL’dir. 115 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 8. Finansal borçlar Kısa vadeli finansal borçlar Teminatsız krediler Bakiye Para Birimi Orijinal TL(**) 63.365.114 Euro(***) Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı TL(**) Teminatlı krediler Euro(****) Vade 31 Aralık 2010 Bakiye TL 2 Ocak - 25 Mayıs 2011 63.365.112 255.274 25 Mayıs 2011 523.083 14.294.745 10 Ocak - 23 Aralık 2011 14.294.745 1.615.739 31 Mart 2011 3.310.811 ABD Doları 204.474 31 Ocak 2011 316.117 Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı ABD Doları(*) 480.714 17 Mart - 17Aralık 2011 743.184 Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Euro(**) 1.061.276 1 Ocak - 1 Temmuz 2011 2.174.661 Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Euro(**) 345.306 10 Nisan – 10 Ekim 2011 707.567 Finansal kiralama Uzun vadeli finansal kiralamanın kısa vadeli kısmı Euro 997.111 20 Ocak - 20 Aralık 2011 2.043.181 87.478.461 Bakiye Vade Para Birimi Orijinal Teminatsız krediler TL(****) 642.874 TL(***) 48.434.927 24 Mayıs 2010 48.434.927 ABD Doları(**) 20.131.736 8 Şubat 2010 -5 Nisan 2010 30.312.355 Euro(***) 1.261.829 25 Mayıs 2010 2.725.928 ABD Doları 14.102.207 22 Aralık 2010 21.233.694 ABD Doları 536.521 31 Aralık 2010 807.839 1.033.130 20 Aralık 2010 2.231.871 Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı 31 Aralık 2009 Bakiye TL 642.874 Teminatlı krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Finansal kiralama Uzun vadeli finansal kiralamanın kısa vadeli kısmı Euro 106.389.488 (*) (**) (***) (****) Faiz ve anapara ödemeleri sırasıyla 3 ve 6 ayda bir yapılacaktır. Faiz ve anapara ödemeleri 6 ayda bir yapılacaktır. Faiz ve anapara ödemeleri 12 ayda bir yapılacaktır. Bir ay içerisinde geri ödemesi yapılan kısa vadeli krediler. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 116 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 8. Finansal borçlar (devamı) Uzun vadeli finansal borçlar Vade Para Birimi Bakiye Orijinal 31 Aralık 2010 Bakiye TL TL(**) TL(**) 18.294.745 (14.294.745) 4 Ocak 2012 - 20 Haziran 2012 10 Ocak 2011 - 23 Aralık 2011 18.294.745 (14.294.745) 1.725.274 6.924.790 2.250.000 1.682.500 (480.714) (1.061.276) (345.306) 10 Nisan 2012 -10 Ekim 2015 1 Ocak 2012-1 Temmuz 2019 16 Eylül 2012-16 Eylül 2017 17 Mart 2012-17 Aralık 2014 17 Mart - 17Aralık 2011 1 Ocak 2011 - 1 Temmuz 2011 10 Nisan – 10 Ekim 2011 3.535.260 14.189.586 4.610.475 2.601.145 (743.184) (2.174.661) (707.567) 1.776.590 (997.111) 20 Ocak 2012 - 20 Kasım 2012 20 Ocak - 20 Aralık 2011 3.640.411 (2.043.181) 26.908.284 Teminatsız krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Teminatlı krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Finansal Kiralama Uzun vadeli finansal kiralamalar Uzun vadeli finansal kiralamaların kısa vadeli kısmı Euro (**) Euro (**) Euro (**) ABD Doları(*) ABD Doları(*) Euro(**) Euro(**) Euro Euro 31 Aralık 2009 Bakiye TL Bakiye Orijinal Vade ABD Doları(**) ABD Doları 14.102.207 (14.102.207) 22 Aralık 2010 21.233.694 (21.233.694) ABD Doları(*) ABD Doları(*) 2.276.851 (536.521) 31 Aralık 2014 3.428.254 (807.839) 2.721.151 (1.033.130) 20 Kasım 2012 5.878.503 (2.231.871) Teminatsız krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Teminatlı krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısmı Finansal kiralama Uzun vadeli finansal kiralamanın kısa vadeli kısmı Euro Euro 6.267.047 (*) (**) Faiz ve anapara ödemeleri sırasıyla 3 ve 6 ayda bir yapılacaktır. Faiz ve anapara ödemeleri 6 ayda bir yapılacaktır. Uzun vadeli kredilerin geri ödeme planlarının dökümü aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1 – 2 yıl içerisinde ödenecek 7.355.312 724.565 2 – 3 yıl içerisinde ödenecek 3.339.360 724.565 3 - 4 yıl içerisinde ödenecek 3.320.646 1.171.285 4 - 5 yıl içerisinde ödenecek 2.933.086 - 5 yıl ve sonrası 8.362.650 - 25.311.054 2.620.415 117 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 8. Finansal borçlar (devamı) Grup’un 31 Aralık 2010 itibariyle kullanmış olduğu TL, ABD Doları ve Euro kredilerin ağırlıklı ortalama etkin faiz oranları sırasıyla %7,87 (31 Aralık 2009 - %12,80), %6,37 (31 Aralık 2009 -%6,79) ve %2,23 (31 Aralık 2009 - %2,65’tir). Finansal kiralama taahhütleri Grup 2009 yılında transmikser alımıyla ilgili olarak bir kiralama sözleşmesi imzalamıştır. Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki kira ödemeleri 19 Kasım 2009’dan başlayarak 20 Kasım 2012 tarihine kadar eşit taksitlerle yapılacaktır. Finansal kiralama taahhütlerinin ödeme planı aşağıdaki gibidir: Finansal kiralama taahhütleri 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Bir yıl içerisinde Bir-beş yıl arasında 2.172.018 1.631.063 2.467.447 3.818.130 Toplam finansal kiralama işlemlerinden borçlar 3.803.081 6.285.577 Faiz (162.670) (407.074) Toplam finansal kiralama işlemlerinden oluşan borcun bugünkü değeri 3.640.411 5.878.503 Grup’un 31 Aralık 2010 itibariyle finansal kiralama işlemlerinden oluşan borçlarının ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı %6,63’tür (31 Aralık 2009: %6,63). 9. Ticari alacaklar ve borçlar a. Kısa vadeli diğer ticari alacaklar Ticari alacaklar, net Vadeli çekler ve alacak senetleri, net Eksi: Şüpheli alacak karşılığı 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 87.613.643 38.374.183 (1.795.898) 73.760.776 31.045.823 (1.668.784) 124.191.928 103.137.815 Ticari alacakların tahsil süresi ürün niteliğine ve müşteri ile yapılan sözleşmelere bağlı olarak değişmekte olup, ortalama 65 gündür (31 Aralık 2009 – 65 gün). Senetlerin ve vadeli çeklerin ortalama vadesi 31 gündür (31 Aralık 2009 – 30 gün). Etkin faiz oranları TL için %10,00, ABD Doları için %0,28 ve Euro için %0,81(2009 – TL: %7,69, ABD Doları: %0,43, Euro: %0,94)’dir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 118 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 9. Ticari alacaklar ve borçlar (devamı) 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle şüpheli alacak karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1 Ocak bakiyesi Cari dönem şüpheli alacak karşılık gideri 1.668.784 127.114 1.553.280 115.504 31 Aralık bakiyesi 1.795.898 1.668.784 Grup’un 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle karşılık ayrılmayan alacakların yaşlandırma tablosu aşağıdaki gibidir: Vadesi geçmiş ama şüpheli alacak karşılığı ayrılmayan alacaklar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Vadesi gelmemiş alacak 1 aya kadar 1-2 ay 2-3 ay 3 ay ve üzeri Toplam 111.986.037 96.335.462 9.263.805 4.053.292 704.726 1.064.601 362.103 158.400 1.875.257 1.081.953 124.191.928 102.693.708 Teminat mektupları 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle müşteriler ve satıcılardan alınan teminatlar/ipotekler aşağıdaki gibidir: Para birimi Alınan teminat mektupları Alınan teminat mektupları Alınan teminat mektupları Alınan ipotekler Alınan çek senet Alınan çek senet Alınan çek senet Alınan hazine bonosu Rehin işlemi Euro ABD Doları TL TL TL Euro ABD Doları TL TL Alınan teminatlar toplamı (b) 31 Aralık 2010 Orijinal tutar TL karşılığı 31 Aralık 2009 Orijinal tutar TL karşılığı 6.206.343 1.634.500 81.305.938 36.475.154 20.295.475 12.400 52.300 6.691.408 12.717.417 2.526.937 81.305.938 36.475.154 20.295.475 25.409 80.856 6.691.408 5.875.003 1.514.500 72.535.160 42.790.025 19.789.344 192.400 55.424 520.910 6.262.778 12.691.769 2.280.383 72.535.160 42.790.025 19.789.344 415.642 83.452 520.910 6.262.778 160.118.594 157.369.463 Kısa vadeli diğer ticari borçlar 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Grup’un, sırasıyla, 65.876.690 TL ve 45.553.655 TL ticari borcu bulunmaktadır. Ticari borçların ortalama süresi 44 gündür (31 Aralık 2009 – 40 gün). İndirgenmiş maliyet bedeli bulunurken kullanılan faiz oranları TL için %10, ABD Doları için %0,28 ve Euro için %0,81 dir (31 Aralık 2009 – TL: %7,69, ABD Doları: %0,43, Euro: %0,94). 119 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 10. Diğer alacaklar ve diğer borçlar a) Diğer kısa ve uzun vadeli alacaklar 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Grup’un kısa vadeli diğer alacakları sırasıyla 1.828.087 TL ve 1.594.814 TL’dir. Diğer kısa vadeli alacaklar içerisinde 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle sırasıyla 135.501 TL ve 272.602 TL personelden alacaklar bulunmaktadır. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Grup’un uzun vadeli diğer alacakları sırasıyla 1.057.500 TL ve 768.485 TL’dir ve ağırlıklı olarak kamu kuruluşlarına verilen depozitolardan oluşmaktadır. b) Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 2.278.661 1.695.514 1.299.811 327.334 583.198 - 1.275.039 2.036.941 1.006.616 492.657 378.125 51.928 6.184.518 5.241.306 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 58.898.225 17.833.749 14.617.197 2.586.455 (1.111.219) 92.824.407 40.405.363 12.982.768 9.009.285 2.107.650 (1.111.219) 63.393.847 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Açılış bakiyesi Dönem gideri (1.111.219) - (1.111.219) Kapanış bakiyesi (1.111.219) (1.111.219) Müşterilerden alınan depozito ve teminatlar Ödenecek vergi, resim ve harçlar Ödenecek SSK primleri Ortaklara borçlar (Not: 27) Personele borçlar Diğer borçlar 11. Stoklar Hammadde stokları Yarı mamul stokları Mamul stokları Yoldaki mallar Stok değer düşüklüğü karşılığı Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketleri Stok değer düşüklüğü karşılığının 891.827 TL’si net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altında kalan yedek parçalardan, 219.392 TL’si ise kullanım imkanı olmayan döner fırın yedek parçalarından oluşmaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 120 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 12. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar İştirakler Şirket Exsa 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Ana Faliyet Konusu Etkin sahiplik oranı % Defter Değeri Etkin sahiplik oranı % Defter Değeri Yatırım amaçlı gayrimenkul ihtiva 32,875 93.783.092 32,875 320.074.928 93.783.092 320.074.928 Özkaynaktan pay alma yöntemiyle muhasebeleştirilmiş olan Exsa’nın 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Grup’a düşen etkin sahiplik oranı ile hesaplanmış varlıkları, yükümlülükleri ve net karı aşağıdaki gibidir: Varlıklar Yükümlülükler Grup’un payı Değer artış/(azalış) farkları, net(*) Grup’un payı Gelirler Giderler Net kar/(zarar) Grup’un Payı 31 Aralık 2010 311.422.704 (26.150.940) 93.783.092 31 Aralık 2009 979.670.514 (6.058.566) 320.074.928 18.638.287 6.127.338 202.627.310 66.613.728 31 Aralık 2010 106.108.977 (119.524.373) (13.415.396) (4.410.311) 31 Aralık 2009 31.562.326 (18.719.105) 12.843.221 4.222.209 (*) Diğer kapsamlı gelir/gider hesabında gösterilmiştir. Dipnot 7’de açıklandığı üzere Exsa kısmi bölünme işleminden dolayı, Exsa özkaynaklarındaki finansal varlıklar değer artış / azalış fonunda 189.483.884 TL tutarında azalış meydana gelmiş, bu azalışın Grup’a etkisi 62.292.826 TL olmuştur. Bu işlem etkisi dışında cari dönemde Exsa’nın finansal varlıklar değer artış / azalış fonunda 5.494.861 TL tutarında artış meydan gelmiş, bu artışın Grup’a etkisi 1.806.436 TL olmuştur. Exsa kısmi bölünme işlemi sonucunda, finansal varlıklar değer artış / azalış fonunda azalış dışında Exsa’nın özkaynağında oluşan azalışın Grup’a düşen payı 48.889.232 TL olup, söz konusu işlem ana ortağın kararıyla ortak kontrol altındaki grup şirketleri arasında gerçekleştiği için kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilmeden özkaynaklar altında geçmiş yıl karları içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Exsa’ ya kısmi bölünme işlemine ilişkin Maliye Bakanlığı vergi inceleme elemanları tarafından yapılan vergi incelemesi neticesinde Kurumlar Vergisine ilişkin 30.850.560,82 TL vergi, 30.850.560,82 TL ceza, Geçici Vergiye ilişkin 35.070.525,73 TL vergi , 78.621.304,66 TL ceza, Gelir Stopaj Vergisine ilişkin 41.214.817,93 TL vergi, 61.822.226,9 TL ceza, haksız alınan vergi iadesine ilişkin 1.342.851,19 TL vergi, 1.342.851,19 TL ceza tarh edilmiş bulunmaktadır.Exsa, konuyla ilgili Maliye Bakanlığı uzlaşma komisyonu ile uzlaşmaya varmış olup vergi asılları ve gecikme faizleri dahil 21.000.000 TL ödenmesi konusunda anlaşılmıştır. Söz konusu tutar, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Exsa’ nın finansal tablolarına yansıtılmış olup, Grup’a etkisi 6.903.750 TL zarar yönünde olmuştur. 121 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 122 Maddi duran varlıklar (net) Net defter değeri Brikmiş amortisman Maliyet 31 Aralık 2010 43.121.882 - 43.121.882 43.121.882 14.985.291 (23.169.393) 38.154.684 14.985.291 - 31 Aralık 2010, net (1.596.598) - Dönem amortisman gideri Bağlı ortaklık alımı birikmiş amortisman etkisi (Not 5) 3.099.084 (194.102) 52.967 (5.675) - 13.435.513 Yeraltı ve yerüstü düzenleri - Transferler Satışlar / çıkışlar, net (2.203) 628.940 Yabancı para çevrim farkı 5.617.588 Şirket alımlarından dolayı girişler (Not 5) Alımlar 37.071.659 Arazi ve arsalar 31 Aralık 2009, net 120.880.149 (84.148.787) 205.028.936 120.880.149 (976.451) (5.096.087) 2.921.809 (66.527) 21.825 420.402 15.429.722 108.225.456 Binalar 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ilişkin olarak maddi varlıklar hareket tablosu aşağıda sunulmuştur: 13. (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 246.677.162 (591.530.774) 838.207.936 246.677.162 (1.831.162) (19.825.441) 37.777.170 (48.584) 2.495.516 (228.595) 15.770.558 212.567.700 Tesis, makina ve cihazlar 22.304.900 (71.634.677) 93.939.577 22.304.900 (64.746) (5.939.672) - (100.417) 698.661 (1.364) 233.942 27.478.496 Taşıtlar 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 2.785.220 (6.352.019) 9.137.239 2.785.220 (23.640) (657.640) 331.592 (10.028) 427.804 11.924 134.208 2.571.000 Demirbaşlar 1.459.363 (640.626) 2.099.989 1.459.363 (60.463) (149.324) 436.964 - 976.281 (911) 127.734 129.082 Diğer maddi duran varlıklar 1.060.773 (1.074.003) 2.134.776 1.060.773 - (374.103) 475.045 (197.735) - - - 1.157.566 Özel maliyetler 28.980.448 - 28.980.448 28.980.448 - - (45.041.664) (570.436) 40.893.267 (67.014) - 33.766.295 Yapılmakta olan yatırımlar 482.255.188 (778.550.279) 1.260.805.467 482.255.188 (2.956.462) (33.638.865) - (1.187.829) 46.195.261 126.564 37.313.752 436.402.767 Toplam 123 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Maddi duran varlıklar (net) (devamı) 35.032.153 (21.596.640) 37.071.659 - 37.071.659 Net defter değeri 108.225.456 186.422.476 (78.197.020) 108.225.456 153.573 460.590 (240.910) 4.336.726 (4.658.138) 108.173.615 Binalar 212.567.700 786.615.069 (574.047.369) 212.567.700 33.757 1.086.484 (753.721) 7.222.292 (668.029) (17.164.183) 222.811.100 Tesis, makina ve cihazlar 27.478.496 93.497.710 (66.019.214) 27.478.496 1.389 7.835.290 (48.194) 2.163.556 (4.997.561) 22.524.016 Taşıtlar 2.571.000 8.871.559 (6.300.559) 2.571.000 3.408 265.549 (5.751) 123.119 (618.518) 2.803.193 Demirbaşlar 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile finansal kiralama yoluyla alınan maddi duran varlıkların maliyet tutarı 6.622.239 TL birikmiş amortismanı 1.103.705 TL (31 Aralık 2009 6.622.239 TL ve 157.672 TL) dir. 129.082 846.515 (717.433) 129.082 (47) 76.313 (90.387) 143.203 Diğer maddi duran varlıklar 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle halen kullanımda olan ancak tamamen amortismanı bitmiş maddi ve maddi olmayan varlıkların maliyet değeri 496.238.539 TL’dir (31 Aralık 2009 - 497.431.207 TL). Grup’un, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 29.328.560 TL tutarındaki maddi varlıkları hariç (31 Aralık 2009 - 6.946.361 TL), maddi duran varlıklar üzerinde ipotek veya rehin bulunmamaktadır. 13.435.513 13.435.513 1.181 75.567 (64.981) 809.802 (1.543.119) 14.157.063 Yeraltı ve yerüstü düzenleri 37.071.659 37.045 - 37.034.614 Arazi ve arsalar 31 Aralık 2009, net 31 Aralık 2009 Maliyet Birikmiş amortisman Yabancı para çevrim farkı Alımlar Satışlar / çıkışlar, net Transferler Sabit kıymet değer düşüklüğü Dönem amortisman gideri 31 Aralık 2008, net 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ilişkin olarak maddi varlıklar, net hareket tablosu aşağıda sunulmuştur: 13. (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 1.157.566 2.207.382 (1.049.816) 1.157.566 30.000 (2.243) 13.138 (376.689) 1.493.360 Özel maliyetler 33.766.295 33.766.295 - 33.766.295 (29.396) 20.953.808 (14.668.633) - 27.510.516 Yapılmakta olan yatırımlar 436.402.767 1.184.330.818 (747.928.051) 436.402.767 163.865 30.820.646 (1.115.800) (668.029) (29.448.595) 436.650.680 Toplam Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 14. Maddi olmayan duran varlıklar (Net) 31 Aralık 2009, net Cari dönem itfa payı Bağlı ortaklık alımı maliyet etkisi (Not 5) Bağlı ortaklık alımı birikmiş itfa payı etkisi (Not 5) Yabancı para çevrim farkı Alımlar 31 Aralık 2010, net 31 Aralık 2010 Maliyet Birikmiş itfa payı Net defter değeri Maden hakları 18.651.616 (1.587.205) 1.000.000 18.064.411 24.403.382 (6.338.971) 18.064.411 Diğer maddi olmayan duran varlıklar 1.005 (78.789) 211.508 (93.264) (1.902) 34.023 72.581 244.965 (172.384) 72.581 Toplam 18.652.621 (1.665.994) 211.508 (93.264) (1.902) 1.034.023 18.136.992 24.648.347 (6.511.355) 18.136.992 Maden hakları Diğer maddi olmayan duran varlıklar Toplam 31 Aralık 2008, net Cari dönem itfa payı Alımlar 19.250.228 (1.243.834) 645.222 1.927 (922) - 19.252.155 (1.244.756) 645.222 31 Aralık 2009, net 18.651.616 1.005 18.652.621 31 Aralık 2009 Maliyet Birikmiş itfa payı 23.404.112 (4.752.496) 33.185 (32.180) 23.437.297 (4.784.676) Net defter değeri 18.651.616 1.005 18.652.621 Maddi olmayan varlıklar içerisindeki maden hakları, yıl içerisinde tüketilen rezervin toplam rezerve oranı esas alınarak itfaya tabi tutulmaktadır. Kalan itfa payı süresi geriye kalan rezervlerin tüketilme süresine bağlıdır. 15. Şerefiye Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle mali tablolarında gözüken şerefiye rakamı; 2005 yılında satın aldığı Eskişehir ve Ankara Çimento Fabrikaları (Standart Çimento), KKTC’de bulunan Cimsa Cement, 2008 yılında satın aldığı Bilecik Hazır Beton Tesisleri ve 9 Şubat 2010 tarihinde satın aldığı İtalya Triestede bulunan Med Con Srl (26 Nisan 2010 tarihinde Şirketin ünvanı Cimsa Adriatico Srl. Olarak değişmiştir) ile ilgili olup hareket tablosu aşağıda gösterilmiştir. Grup, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Şerefiye hesabı üzerinde ilgili olduğu nakit üreten birimin kullanımdaki değerine dayalı bir değer düşüklüğü analizi yapmış, bu çalışma sonucunda bir karşılık ayırmaya gerek görmemiştir. Bu analiz içerisinde Grup, 2018 yılına kadar onaylanmış finansal bütçeler üzerinde TL cinsinden indirgenmiş nakit akım tahmini yapmıştır ve değer düşüklüğü analizinde %13 ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti ve %7 artan satış fiyatı ve satış maliyeti varsayımlarını kullanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 124 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 15. Şerefiye (devamı) 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 döneminde şerefiyenin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 Eskişehir ve Ankara Fb. Hazır Beton Tesisleri Cimsa Cement Free Zone Ltd 31 Aralık 2009 Eskişehir ve Ankara Fb. Hazır Beton Tesisleri Cimsa Cement Free Zone Ltd 16. Açılış Çevrim farkı Toplam 132.140.806 4.293.971 275.431 7.371 132.140.806 4.293.971 282.802 136.710.208 7.371 136.717.579 Açılış 132.140.806 4.293.971 276.638 136.711.415 Çevrim farkı (1.207) (1.207) Toplam 132.140.806 4.293.971 275.431 136.710.208 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.671.407 3.157.652 1.390.181 78.106 6.297.346 1.639.038 1.718.053 4.223 3.361.314 Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler Kısa vadeli borç karşılıkları Kullanılmayan izin ücreti karşılığı Dava karşılıkları Prim karşılıkları Diğer 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibari ile prim karşılıklarının hareketleri aşağıda sunulmuştur: Prim karşılıkları 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.390.181 1.390.181 - Kullanılmayan izin karşılığı 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1 Ocak 2010 Ödenen izin ücreti Dönem içinde giderleştirilen 1.639.038 (147.268) 179.637 1.671.407 1.577.133 (204.685) 266.590 1.639.038 1 Ocak 2010 Ödenen prim tutarı Dönem içinde giderleştirilen 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibari ile kullanılmayan izin ücreti ve dava karşılıklarının hareketleri aşağıda sunulmuştur: 125 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 16. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler (devamı) Dava karşılığı 1 Ocak 2010 Ödenen dava tutarı Dönem içinde giderleştirilen 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.718.053 (759.212) 2.198.811 3.157.652 1.182.274 (687.088) 1.222.867 1.718.053 Uzun vadeli borç karşılıkları Maden sahası rehabilitasyon gideri karşılığı Diğer 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.737.650 42.480 1.780.130 1.532.210 1.532.210 Çevre ve toprak koruma ve arazi kullanım kanunlarına göre doğabilecek muhtemel yükümlülükler Çevre koruma ile ilgili mevzuat uyarınca, Grup’un maden çıkarma, çimento üretimi gibi faaliyetleri ile ilgili yükümlülükleri bulunmaktadır. İşbu mevzuat dolayısıyla doğan tüm vergi, harç ve emisyon ücreti vb. yükümlülükler, Grup tarafından yerine getirilmektedir. Söz konusu mevzuat, maden ocaklarının terk edilmesi sırasında ortaya çıkabilecek, toprağı kirletici ve bozucu olumsuzlukların giderilmesi sırasında gerekli maliyetler hakkında düzenleme içermektedir. Bunun sonucunda Grup, işletmekte olduğu maden sahalarına ilişkin olarak mevzuatın gereklerini karşılayacağını düşündüğü doğaya kazandırma planlarının tahmini maliyetini hesaplayarak, bu maliyetin 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle açılmış arazinin yüzölçümüne karşılık gelen 1.737.650 TL’lik kısmını anılan tarih itibariyle maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı olarak kayıtlarına alarak, ‘Uzun Vadeli Borç Karşılıkları’ kalemi içerisinde göstermiştir (31 Aralık 2009 – 1.532.210 TL). Teminat mektupları 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibari ile ağırlıklı olarak satıcılara Akbank, HSBC ve Eximbank’a verilmiş olan teminatların pozisyonuna ilişkin tablolar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 Para birimi A. Orijinal Teminat Tutarı 31 Aralık 2009 TL Karşılığı Orijinal Teminat Tutarı TL 18.887.766 18.887.766 15.769.977 15.769.977 ABD Doları 28.106.662 43.452.900 24.682.582 37.164.564 Euro 11.207.500 22.965.288 B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3.kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı - - D. TL Karşılığı Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu teminat/rehin/ipotek’lerin(TRİ) toplam tutarı i. Ana ortak rehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer Grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3.kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Toplam 85.305.954 52.934.541 Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle %0’dır ( 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle %0). Grup’un kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler, 26.756.100 TL ipotek (2009: 37.164.764 TL) ve 58.549.854 TL (2009: 15.769.777 TL) tutarında teminat mektubundan oluşmaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 126 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 16. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler (devamı) Davalar - Şirket’in 2000-2003 arası yılları kapsayan vergi incelemeleri sonucunda gelirler kontrolörü raporuna istinaden Vergi Dairesi tarafından düzenlenen 9.966.409 TL vergi ve 13.197.890 TL vergi cezası olmak üzere toplam 23.164.298 TL tutarında vergi/ceza ihbarnamesi 11 Temmuz 2006 tarihinde Şirket’e tebliğ edilmiştir. Gelirler kontrolörü raporunda 1999 yılında Akbank’tan kullanılan kredilerin kur farkı ve faizlerinin giderleştirilmesi ve Exsa’dan olan alacaklar için faiz hesaplanmaması eleştiri konusu edilmiştir. Şirket yönetimi bu vergi ve cezalarının haksız olduğunu ve davaları kazanacağını düşünerek uzlaşma yoluna gitmeyip Mersin Vergi Mahkemesi’nde dava açmıştır. Konsolide finansal tabloların hazırlanma tarihi itibariyle davalar Şirket lehine sonuçlanmıştır. Vergi dairesi bu kararlara karşı temyiz yoluna başvurmuştur. - 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Grup aleyhine açılan ve halen devam etmekte olan davaların toplamı yaklaşık 5.441.814 TL’dir (31 Aralık 2009 – 2.548.673 TL). 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Grup, davaların aleyhine sonuçlanma riski olanlar için, hukuk müşavirlerinin görüşüne göre 3.157.652 TL (31 Aralık 2009 – 1.718.053 TL) karşılık ayırmıştır. 17. Çalışanlara sağlanan faydalar Çalışanlara sağlanan faydalar – uzun vadeli Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem teşvik prim karşılığı 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 9.982.217 410.859 8.253.674 315.273 10.393.076 8.568.947 Kıdem tazminatı karşılığı: Grup, Türkiye’deki mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü hal dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Bu tazminatlar çalışılan her yıl için en fazla 2.517 TL (2009 – 2.365 TL) olmak üzere 1 aylık ücret üzerinden hesaplanmaktadır (1 Ocak 2011 tarihinden itibaren kıdem tazminat tavanı 2.623 TL’ye yükseltilmiştir). 31 Aralık 2010 tarihli konsolide finansal tablolarda, bu yükümlülük “Projeksiyon Metodu” kullanılarak ve profesyonel aktüer tarafından yapılan hesaplamaları baz alarak aktüer metod ve varsayımlar çerçevesinde kayıtlara yansıtılmıştır. Bilanço tarihleri itibariyle yükümlülüğü hesaplamak için kullanılan temel aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: İskonto oranı Tahmin edilen artış oranı Personel devir hızı 127 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 %10 %5,1 %13,73 %11 %4,8 %11,81 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 17. Çalışanlara sağlanan faydalar (devamı) 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle sona eren hesap dönemi içinde kıdem tazminatı karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur: Kıdem tazminatı karşılığı 1 Ocak Ödenen kıdem tazminatı Faiz gideri (Not 24) Aktüeryal zarar/(kazanç) Dönem içinde giderleştirilen tutar, net Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkı Dönem sonu 18. Diğer varlık ve yükümlülükler a) Diğer dönen ve duran varlıklar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 8.253.674 (874.717) 825.367 (119.865) 1.673.631 110.304 113.823 7.250.428 (894.731) 797.547 (292.217) 1.392.647 - 9.982.217 8.253.674 Diğer cari / dönen varlıklar İhraç kayıtlı satış KDV İadesi talep edilen KDV Satıcılara verilen avanslar Peşin ödenen sigorta giderleri İş avansları Peşin ödenen vergiler ve fonlar Diğer çeşitli cari varlıklar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 10.337.007 3.781.103 1.093.614 726.895 506.134 155.880 1.106.301 40.002.375 23.213.006 371.909 456.012 278.999 239.761 1.003.087 17.706.934 65.565.149 Diğer cari olmayan / duran varlıklar Verilen sipariş avansları Peşin ödenen giderler b) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 2.963.864 401.948 1.552.823 470.947 3.365.812 2.023.770 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 7.534.629 2.156.112 805.928 891.332 23.172.357 1.343.437 39.997.207 431.753 11.388.001 64.944.754 Diğer kısa vadeli yükümlülükler: Mahsubu talep edilen vergiler Alınan avanslar Türev finansal araçlar (Not 28) Terkini beklenen KDV Diğer kısa vadeli yükümlülükler Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 128 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 18. Diğer varlık ve yükümlülükler (devamı) KDV Kanunu’nun 11/ c maddesine göre, ihraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından aracı ihracatçılara teslim edilen mallara ait KDV tahsil edilmemekte, ihracat KDV ve tecil edilebilir KDV hesaplarına kaydedilmektedir. Tahsil edilmeyen KDV ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilmekte, tahakkuk eden KDV tecil edilmekte ve terkin edilecek KDV hesaplarına kaydedilmektedir. İhracatın gerçekleştiğinin tevsikinden sonra, vergi idaresi tecil edilen KDV için terkin işlemi yapmaktadır. Terkin için düzenlenen düzeltme fişine istinaden ihracat KDV ve terkin edilecek KDV hesaplarındaki kayıtlar birbirine virman edilerek, tecil edilen vergi kayıtlardan terkin edilmektedir. 19. Özkaynaklar 31 Aralık 2010 Adi hisse adedi (onaylanmış ve dolaşımda olan, adet) 1 Kr hisse değeri 31 Aralık 2009 13.508.444.200 13.508.444.200 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in ortaklık yapısı ve ortakların payları aşağıdaki gibidir: Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. Adana Çimento San. ve Tic. A.Ş. (*) Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. Hacı Ömer Sabancı Vakfı Diğer ve halka arz Nominal sermaye toplamı Enflasyon muhasebesi uygulama etkisi Toplam Tutar 31 Aralık 2010 % Tutar 31 Aralık 2009 % 66.765.209 12.880.921 12.130.560 146.000 43.161.752 49,43 9,54 8,98 0,11 31,94 66.765.209 19.074.226 12.130.560 146.000 36.968.447 49,43 14,12 8,98 0,11 27,36 135.084.442 100 135.084.442 100 41.741.516 41.741.516 176.825.958 176.825.958 (*) Adana Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Adana Çimento) %14,12 oranında, 19.074.226 TL nominal sermaye bedeli ile ortağı olduğu Grup’un hisselerinin 6.193.305 TL nominal bedelli kısmını; 17 Aralık 2010 tarihinde 9.2 TL beher pay fiyatı ile toplamda 56.978.406 TL’ ye satmıştır. Adana Çimento’nun satıştan sonraki Grup üzerindeki sahiplik oranı %9,54’e düşmüştür. Değer artış / azalış fonları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 35.586.272 TL tutarındaki finansal varlıklar değer artış / azalış fonu; özkaynak yöntemi ile konsolide edilen Exsa’nın finansal varlıklar değer artış / azalış fonundaki değişimden ve satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde muhasebeleştirilen Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisselerinin, cari dönemdeki değer artışı ve ertelenmiş vergi etkisi ile netleşmiş tutarının toplamından oluşmaktadır ve hareketleri aşağıdaki gibidir. 129 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 19. Özkaynaklar (devamı) Özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiş olan Exsa’nın Finansal Varlıklar Değer Artış/Azalış Fonundaki değişiklikler aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir (Not 12): Finansal Varlıklar Değer Artış/Azalış Fonu 1 Ocak 2010 açılış Finansal Varlıklar Değer Artış/Azalış Fonu cari dönem artış Finansal Varlıklar Değer Artış/Azalış Fonu kısmi bölünme etkisi 31 Aralık 2010 Bakiyesi Exsa toplamı 202.627.310 5.494.861 (189.483.884) 18.638.287 Grup’ un payı %32,875 66.613.728 1.806.436 (62.292.826) 6.127.338 Satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde muhasebeleştirilen Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisselerinin portföye giriş tarihi ile 31 Aralık 2010 tarihindeki borsa rayici ile değerlenmesi sonucu oluşan değer artışının hareketleri aşağıda olduğu gibidir: Piyasa değeri Ertelenen Vergi Etkisi Net Değer İştirak 18 Ocak Kayıtlı değeri İştirak 31 Aralık 2010 tarihli değerlenmiş değeri Cari dönem artış / azalış 118.438.697 149.448.101 31.009.404 (5.921.935) (7.472.405) (1.550.470) 112.516.762 141.975.696 29.458.934 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler - geçmiş yıl kar/zararları Yasal yedekler Türk Ticaret Kanunu uyarınca yasal yedekler birinci ve ikinci yedek akçelerden oluşmaktadır. Yasal yedekler Şirket’in tarihi ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar, net dönem karının %5’i birinci yasal yedekler olarak ayrılmaktadır. İkinci yasal yedek ise, Şirket’in ödenmiş sermayesinin %5’inin üzerindeki tüm kar dağıtımının üzerinden %10 oranında ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmedikleri sürece dağıtılamaz, fakat kar yedeklerinin tükendiği noktada zararları kapatmak için kullanılabilirler. Geçmiş yıl karları 2009 yılı karından dağıtılmayan 18.760.910 TL tutarında olağanüstü yedeklerden artıştan, özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiş olan Exsa’ nın özkaynağında oluşan ve grubun payına düşen, 42.967.297 TL azalıştan ve satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde muhasebeleştirilen Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’nin kayıtlı tarihteki değerinin 5.921.935 TL ertelenen vergi yükümlülügünden kaynaklanmaktadır. Yabancı para çevrim farkları UMS 21 “Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkileri”’ne göre konsolidasyonda Grup’un yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklık ve müşterek yönetime tabi işletmelerinin aktif ve pasifleri bilanço günündeki parite ile Türk Lirası’na çevrilir. Gelir ve gider kalemleri ise dönemde gerçekleşen ortalama kurlar ile Türk Lirası’na çevrilir. Kapanış kuru ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları kapsamlı gelir tablosu içerisinde yabancı para çevrim farkları hesabında takip edilmektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 130 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 19. Özkaynaklar (devamı) Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar: SPK, 27.01.2010 Tarih ve 02/51 sayılı kararı ile; Konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, SPK’ nın, Seri:XI No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamalarına, payları borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklar için yapılacak temettü dağıtımı konusunda herhangi bir asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemesine karar vermiştir. Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir. Ancak özsermaye enflasyon düzeltme farkları, nakit kar dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine tabi olacaktır. Şirket’in 2010 yılı Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde kayıtlarında bulunan kaynaklardan karşılanabilen dağıtılabilir karı 103.667.716 TL tutarındadır. Ayrıca, kar dağıtımına konu edilebilecek, 40.503.662 TL dağıtılmamış geçmiş yıl karları, 37.948.872 TL tutarında Kurumlar Vergisinden istisna edilmiş gayrimenkul satış karları olmak üzere toplam 78.452.534 TL tutarında kaynak mevcuttur. Ancak Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre Şirket’in gayrimenkul satış karlarının 37.827.636 TL’si 2012 yılı sonuna kadar, 121.236 TL’si ise 2015 yılı sonuna kadar dağıtılamaz. Aksi takdirde ödenmemiş kurumlar vergisi vergi ziyaı cezasıyla birlikte ödenir. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle, Şirket’in yasal kayıtlarındaki konsolide yasal yedekler, olağanüstü yedekler, birikmiş karlar, hisse senedi ihraç primleri ve diğer yedekler aşağıdaki gibidir: Yasal yedekler Diğer sermaye yedekleri Olağanüstü yedekler Enflasyon farkından kaynaklanan birikmiş karlar Hisse senedi ihraç primleri Özel fonlar 31 Aralık 2010 93.661.816 34.854.007 40.503.662 68.538.570 30.131 39.518.667 31 Aralık 2009 86.151.121 34.854.007 40.076.045 68.538.570 30.131 17.984.358 Kontrol gücü olmayan paylar Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların, ödenmiş çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık ve bağlı ortaklıkların paylarına isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide bilanço özkaynak hesap grubunda kontrol gücü olmayan paylar hesap grubu adıyla gösterilir. 131 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 20. Satışlar ve satışların maliyeti 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak – 31 Aralık 2009 539.243.425 205.865.541 - (31.594.841) (5.034.110) 708.480.015 408.768.660 241.819.799 268.080 (32.480.511) (3.451.197) 614.924.831 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak – 31 Aralık 2009 Toplam üretim maliyeti (87.981.908) (4.920.259) (30.899.380) (404.400.205) (528.201.752) (66.489.783) (4.579.021) (25.466.701) (295.852.397) (392.387.902) Yarı mamül değişimi Dönem başı yarı mamül Dönem sonu yarı mamül 4.850.981 (12.982.768) 17.833.749 (21.455.795) (34.438.563) 12.982.768 5.607.912 (9.009.285) 14.617.197 (4.206.966) (13.216.251) 9.009.285 (2.153.453) (519.896.312) (15.674.385) (433.725.048) Satış gelirleri (Net) Yurtiçi satışlar Yurtdışı satışlar Diğer gelirler Diğer indirimler (-) Satış iskontoları (-) Satışların maliyeti Direkt hammadde ve malzeme giderleri Direkt işçilik giderleri İtfa payları ve amortisman giderleri Diğer üretim giderleri Mamül değişimi Dönem başı mamül Dönem sonu mamül Satılan ticari malların maliyeti Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 132 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 21. Araştırma geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri 1 Ocak 31 Aralık 2010 (35.057.167) (7.607.034) (354.055) (43.018.256) 1 Ocak31 Aralık 2009 (29.788.200) (5.820.137) (184.883) (35.793.220) 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak31 Aralık 2009 Genel yönetim giderleri Personel giderleri Danışmanlık giderleri Seyahat giderleri Amortisman giderleri ve itfa payı Kıdem tazminatı Haberleşme ve ilan gideri Bilgi İşlem giderleri Kira giderleri Vergi, resim ve harçlar Sigorta giderleri Bakım onarım giderleri Diğer çeşitli giderler (15.807.476) (2.950.951) (1.589.094) (1.240.419) (874.717) (895.558) (809.997) (720.141) (598.565) (289.140) (230.357) (9.050.752) (14.347.933) (2.138.491) (1.106.439) (1.855.873) (1.100.430) (729.931) (821.210) (542.517) (570.447) (113.790) (120.229) (6.340.910) (35.057.167) (29.788.200) 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak31 Aralık 2009 (3.701.210) (1.058.226) (503.887) (332.411) (150.645) (108.560) (65.366) (1.686.729) (3.106.571) (355.096) (326.406) (250.704) (139.847) (114.313) (162.021) (1.365.179) (7.607.034) (5.820.137) Genel yönetim giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri Araştırma geliştirme giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri Personel giderleri Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler Seyahat giderleri Reklam giderleri Kira gideri Sigorta gideri Amortisman giderleri ve itfa payı Diğer çeşitli giderler 133 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 21. Araştırma geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri (devamı) Araştırma geliştirme giderleri Personel giderleri Danışmanlık giderleri 22. 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak 31 Aralık 2009 (354.055) (354.055) (159.582) (25.301) (184.883) Niteliklerine göre giderler 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak31 Aralık 2009 Maddi duran varlıklar Üretim maliyetleri Diğer faaliyet giderleri Genel yönetim giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (29.441.276) (2.953.425) (1.181.885) (62.279) (24.390.609) (3.125.357) (1.777.453) (155.176) Toplam amortisman giderleri (Not 13) (33.638.865) (29.448.595) Maddi olmayan duran varlıklar Üretim maliyetleri Diğer faaliyet giderleri Genel yönetim giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (1.458.104) (146.271) (58.534) (3.087) (1.076.092) (83.399) (78.420) (6.845) Toplam itfa payı (Not 14) (1.665.996) (1.244.756) Personel giderleri Maaş ve ücretler Kıdem tazminatı karşılık gideri SSK primleri (27.089.172) (764.286) (3.959.325) (42.577.184) (1.897.977) (4.047.860) (31.812.783) (48.523.021) Amortisman ve itfa payı giderleri Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 134 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 23. Diğer faaliyetlerden gelir/(giderler) 1 Ocak - 1 Ocak- 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.375.814 816.792 96.830 5.143.464 5.058.684 136.775 3.297.219 4.831.059 7.432.900 13.323.737 Diğer faaliyet gelirleri Atık imha ve uçucu kül geliri Negatif şerefiye (Not 5) Sabit kıymet satış karı Dava gelirleri (*) Diğer (*) Petrokok ithalatında devlete ödenen maden fonunun yasal olmadığı gerekçesiyle 2003 yılında Şirket tarafından açılan dava lehte sonuçlanmış ve ilgili tutar tahsil edilmiştir. 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak31 Aralık 2009 (2.500.329) (1.730.078) (759.212) (363.738) (205.440) (159.068) (126.073) (68.226) (59.468) (5.827.431) (11.799.063) (1.198.389) (731.878) (318.017) (6.204.318) (361.210) (198.987) (149.361) (3.326.407) (203.104) (1.111.219) (668.029) (5.158.319) (19.629.238) Diğer faaliyet giderleri (-) Vergi ve harçlar Karşılık giderleri Tazminat ve ceza giderleri Çalışmayan kısım giderleri Maden sahaları rehabilitasyonu gideri Harç ve aidat giderleri Mahkeme ve icra giderleri Yardım ve teberrular Sabit kıymet satış zararı Stok değer düşüklüğü karşılığı (Not 11) Sabit kıymet değer düşüklüğü karşılığı (Not 13) Diğer 135 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 24. Finansal gelirler / (giderler) 1 Ocak - 1 Ocak - 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 72.357.672 3.014.419 595.067 2.162.344 78.129.502 45.823.669 1.583.455 1.385.286 11.239 48.803.649 Kur farkı gideri Faiz giderleri (72.641.525) (10.973.260) (47.920.131) (9.984.579) Kıdem tazminatı yükümlülüğü faiz gideri Diğer finansal giderler Toplam finansal giderler (825.367) (84.440.152) (797.547) (188.986) (58.891.243) Kur farkı geliri Faiz gelirleri Vade farkı gelirleri Temettü gelirleri Toplam finansal gelirler 25. Vergi varlık ve yükümlülükleri Genel bilgi Grup faaliyetlerini sürdürdüğü ülkelerin vergi yönetmelik ve kanunları dahilinde vergilendirmeye tabidir. Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı %20’dir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir. Türkiye’de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir. Türkiye’de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye’de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye’de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir. Türkiye’de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye’de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir, Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 136 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 25. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı) Şirket’in Kasım 2007’de yayımlanan “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ” (Seri no:1) kapsamında gerekli olan raporlamaları, kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi süresine kadar hazırlaması gerekmektedir. Şirket söz konusu raporlama üzerindeki çalışmalarını tamamlayıp gerekli beyanlarını yapmıştır. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle ödenecek gelir vergisi aşağıda özetlenmiştir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Cari yıl kurumlar vergisi Dönem içinde peşin ödenen vergi (27.913.316) 22.172.233 (20.802.579) 15.742.609 Dönem karı vergi (yükümlülüğü) / varlığı (5.741.083) (5.059.970) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Konsolide gelir tablosu Cari dönem kurumlar vergisi Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) (27.913.316) 684.796 (20.802.579) (4.300.321) Konsolide gelir tablosuna yansıtılan toplam vergi gideri (27.228.520) (25.102.900) Vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıdaki gibidir: Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri Grup’un 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle ertelenen vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin detayı aşağıdaki gibidir: Maddi duran varlıklar üzerindeki geçici farklar Maddi olmayan duran varlıklar üzerindeki geçici farklar Şerefiye Stoklar Satılmaya hazır iştirak değerlemesi Kıdem tazminatı karşılıkları Geçmiş yıl zararları Dava karşılıkları Maden sahaları rehabilitasyonu gider karşılığı Kullanılmamış izin ücreti karşılığı Prim karşılıkları Alacak, borç ve krediler indirgenmiş değerlerinden taşınması Kıdem teşvik primi karşılığı Diğer 31 Aralık 2010 Ertelenmiş vergi varlıkları 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 Net 31 Aralık 2009 3.851.815 1.996.443 876.147 631.530 347.530 334.281 278.036 165.801 82.172 957.184 4.083.377 255.899 1.650.735 282.289 306.442 327.808 59.711 63.055 88.039 (515.216) (1.995.624) (24.245.804) (107.149) (7.472.405) (53.590) - (112.175) (2.494.474) (24.074.045) (33.456) - 3.336.599 (1.995.624) (24.245.804) (107.149) (7.472.405) 1.996.443 876.147 631.530 347.530 334.281 278.036 112.211 82.172 957.184 3.971.202 (2.494.474) (24.074.045) 255.899 1.650.735 282.289 306.442 327.808 26.255 63.055 88.039 9.520.939 7.117.355 (34.389.788) (26.714.150) (24.868.849) (19.596.795) Net ertelenmiş vergi yükümlülükleri hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1 Ocak bakiyesi Gelir tablosuna kaydedilen ertelenmiş vergi gideri / (geliri) Özkaynak tablosuna kaydedilen (*) Bağlı ortaklık alımı etkisi 19.596.795 (684.796) 7.472.405 (1.515.555) 15.296.474 4.300.321 - Net bakiye 24.868.849 19.596.795 137 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 25. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı) (*) Grup’un, 18 Ocak 2010 tarihinde, Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’nin, %1,056 oranındaki elde etmiş olduğu hisselerinin (Not 7), 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle piyasa fiyatı ile değerlenmesi neticesinde oluşan ertelenmiş vergi etkisi olup, özkaynakta muhasebeleştirilmiştir. Vergi öncesi kara yasal vergi oranı uygulanıp bulunan kurumlar vergisi gideri ile 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihlerinde sona eren dönemlere ait konsolide gelir tablosunda gösterilen kurumlar vergisi gideri arasındaki mutabakat: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Vergi öncesi kar Geçerli olan yasal kurumlar vergisi oranı %20 Vergiden istisna gelirlerin etkisi Özkaynak yöntemiyle değerlenen işt.gelen kar/(zarar) etkisi Kanunen kabul edilmeyen giderler Diğer 130.478.323 (26.095.665) 667.006 (882.062) (358.976) (558.823) 133.235.677 (26.647.135) 469.847 844.442 (269.525) 499.471 (27.228.520) (25.102.900) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 103.249.803 13.508.444.200 108.132.777 13.508.444.200 0,0076 0,0080 26. Hisse başına kazanç Hisse başına kar, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Hisse başına kar: Net dönem karı Nominal değeri 1 Kr’den ortalama hisse adedi Hisse başına kar 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarhinde sona eren dönemlerde dağıtılan hisse başına temettü tutarları aşağıdaki gibidir: Dağıtılan temettü tutarı Ağırlıklı Ortalama Hisse Sayısı Hisse başına dağıtılan temettü (Kr) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 81.861.172 58.005.260 13.508.444.200 13.508.444.200 0,0061 0,0043 Finansal tabloların hazırlandığı tarih itibariyle ve bu konsolide finansal tabloların tamamlanmasından önce, çıkarılan veya çıkarılacak olan adi hisse senetleri yoktur. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 138 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 27. İlişkili taraf açıklamaları Bir şirketin ilişkili şirket olarak tanımlanması, şirketlerden birinin diğeri üzerinde kontrol gücüne sahip olması veya ilgili şirketin finansal ve idari kararlarını oluşturmasında önemli bir etkisi olmasına bağlı olarak belirlenmektedir. Grup, Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. tarafından kontrol edilmektedir. Konsolide finansal tablolar için müşterek yönetime tabi ortaklık CSN’nin diğer ortağı ve Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hissedar şirketleri ve finansal varlıklar ve onların iştirakleri ve bağlı ortaklıkları ile diğer Sabancı Grubu şirketlerinin bakiyeleri ayrı kalemler olarak gösterilmiş ve bu şirketler ve Grup’un üst düzey yöneticileri ilişkili taraflar olarak adlandırılmıştır. Şirket, faaliyetleri esnasında ilişkili taraflarla çeşitli işlemler yapmaktadır. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle ilişkili kuruluşların bakiyeleri ile 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihlerinde sona eren dönemlere ait bu kuruluşlarla yapılan işlem tutarları ve bakiyeleri ana hatlarıyla şöyledir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 İştirak Exsa - 246.588 Diğer Diğer 3.133 9.743 - (1.965) 3.133 254.366 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 338.939 15.967 578.374 927 Diğer Bimsa Uluslararası İş Bilgi ve Yönetim Sistemleri A.Ş. (Bimsa) Aksigorta Enerjisa Avivasa Teknosa Diğer 905.377 2.612 4.023.467 2.782 26.397 257.821 21.391 1.802 49.339 23.911 15.984 5.315.541 949.549 327.334 327.334 492.657 492.657 İlişkili şirketlerden alacaklar (net) İlişkili şirketlerden alacakların reeskontu (-) İlişkili şirketlere borçlar (net) Ortaklar Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Akçansa) Hacı Ömer Sabancı Holding Ortaklara borçlar (*) (Not:10-b ) (*) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bu tutarın tamamı temettü borçlarından oluşmaktadır. 139 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 27. İlişkili taraf açıklamaları ( devamı) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 4.376.523 43.968.189 81.659.859 64.831.263 3.640.411 5.878.503 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak 31 Aralık 2009 660 1.748.402 İştirak Exsa 1.973.351 11.564.119 Diğer Enerjisa Diğer 2.004 1.790 12.992 19.836 1.977.805 13.345.349 4.110.048 90.773 3.352.658 157.195 Diğer Enerjisa Aksigorta Bimsa Avivasa Emeklilik A.Ş. Diğer 28.156.505 2.947.394 1.390.227 131.534 83.714 22.071 2.950.024 997.349 118.403 125.090 36.910.195 7.722.790 Banka bakiyeleri – Diğer Akbank T.A.Ş. (Akbank) (**) Banka kredileri – Diğer Akbank Finansal kiralama – Diğer Akleasing (**) 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile tutarın tamamı vadesiz mevduattır. 31 Aralık 2009 tarihi itibari ile 23.000.000 TL vadeli mevduat geri kalan tutar vadesiz mevduattır. İlişkili şirketlere yapılan satışlar Ortaklar Akçansa İlişkili şirketlerden yapılan mal ve hizmet alımları Ortaklar Akçansa Hacı Ömer Sabancı Holding Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 140 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 27. İlişkili taraf açıklamaları ( devamı) İlişkili şirketlerden faiz gelirleri Akbank İlişkili şirketler için tahakkuk eden faiz giderleri Akbank 1 Ocak 31 Aralık 2010 1 Ocak 31 Aralık 2009 3.340.311 1.583.455 3.340.311 1.583.455 7.138.441 3.577.537 7.138.441 3.577.537 Üst yönetim kadrosuna yapılan ödemeler Cari dönemde, Yönetim Kurulu başkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst düzey yöneticilere cari dönemde sağlanan ücret ve benzeri menfaatler toplamı 4.310.482 TL (31 Aralık 2009 - 3.679.534 TL) olup, ödenen ücretler 4.173.151 TL, Sosyal Sigortalar Kurumu’na ödenen primler 137.331 TL’dir. Üst yönetim kadrosuna 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 dönemlerinde kıdem tazminatı ödemesi yapılmamıştır. 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları Finansal risk faktörleri Grup’un başlıca finansal enstrümanları, banka kredileri, nakit ve kısa vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Finansal enstrümanların asıl kullanım amacı Grup operasyonları için fon artırımı sağlamak ve faiz oranı riskinden korunmaktır. Grup, operasyonlarından direkt olarak kaynaklanan ticari alacaklar ve borçlar gibi çeşitli diğer finansal varlıklara ve yükümlülüklere sahiptir. Grup’un finansal enstrümanlarından kaynaklanan ana riskler, likidite riski, yabancı para riski, faiz riski ve kredi riskidir. Yönetim kurulu aşağıda özetlendiği şekilde bu riskleri izlemek ve yönetmek için gerekli prosedürlerden sorumludur. Yabancı para riski Yabancı para riski Grup’un elinde ABD Doları ve Euro ve diğer yabancı para varlık ve borçlara sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Grup’un ayrıca yaptığı işlemlerden doğan yabancı para riski vardır. Bu riskler Grup’un işlevsel para birimi dışındaki para birimi cinsinden mal alımı ve satımı yapması ve Grup’un yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından kaynaklanmaktadır. Grup yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından dolayı oluşan yabancı para riskinden korunmak için yabancı para cinsinden varlıklarını ve borçlarını dengede tutmaktadır. 141 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları ( devamı) Aşağıda Grup’un vergi öncesi karının (parasal varlıklar ve yükümlülüklerdeki değişiklikler nedeniyle) ABD doları, Euro ve GBP kurundaki değişime göre pozisyon tablosu sunulmuştur: 31 Aralık 2010 TL karşılığı (fonksiyonel para birimi) 5.309.362 4.863.742 445.620 ABD Doları 794.619 785.240 9.379 Euro 1.981.143 1.775.819 205.324 GBP 8.926 4.576 4.350 2 Parasal finansal varlıklar (kasa,banka hesapları dahil) 3.127.545 860.423 866.916 8.764 3 Dönen varlıklar (1+2) 8.436.907 1.655.042 2.848.059 17.690 19.152.351 17.966.933 802.596 382.822 11.558.412 10.827.544 517.907 212.961 625.710 598.627 933 26.150 378 378 - 1.571.576 512.275 1.059.301 - 685.188 685.188 - 255.274 255.274 - - 20.723.927 12.243.600 880.984 378 - - - - 8 Finansal yükümlülükler 1.857.961 1.201.786 - - 9 Uzun vadeli yükümlülükler (7+8) 1.857.961 1.201.786 - - 22.581.888 13.445.386 880.984 378 (14.144.981) (11.790.344) 1.967.075 17.312 12 Parasal kalemler net yabancı para varlık/yükümlülük pozisyonu (3-10) (14.144.981) (11.790.344) 1.967.075 17.312 13 İhracat 170.713.385 69.623.949 29.583.182 1.028.159 14 İthalat 212.260.337 115.184.109 16.652.965 2.390 1 Ticari alacaklar - ilişkili taraflardan ticari alacaklar - diğer ticari alacaklar Diğer alacaklar Stoklar verilen sipariş avansları 4 Ticari borçlar - ilişkili taraflara borçlar - diğer ticari borçlar Alınan avanslar Borç karşılıkları Diğer kısa vadeli yükümlülükler 5 Finansal yükümlülükler Kısa vadeli finansal borçlar Uzun vadeli finansal boçların kısa vadeli kısmı Diğer finansal yükümlülükler 6 Kısa vadeli yükümlülükler (4+5) 7 Ticari borçlar 10 Toplam yükümlülükler (6+9) 11 Net yabancı para varlık ,yükümlülük pozisyonu(3-10) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 142 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları ( devamı) 31 Aralık 2009 TL karşılığı (fonksiyonel para birimi ) ABD Doları Euro GBP 1 Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - Diğer ticari alacaklar 25.502.298 25.502.298 6.464.769 6.464.769 7.294.500 7.294.500 4.180 4.180 2 Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 13.781.017 5.928.094 1.983.925 238.244 3 Dönen varlıklar (1+2) 39.283.315 12.392.863 9.278.425 242.424 4 Ticari borçlar - İlişkili taraflara borçlar - Diğer ticari borçlar Alınan avanslar Borç karşılıkları Diğer kısa vadeli yükümlülükler 9.677.994 8.806.473 461.902 409.619 5.255.926 4.715.969 305.430 234.527 813.878 786.795 933 26.150 2.480 2.480 - 5 Finansal yükümlülükler Kısa Vadeli Finansal borçlar Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısmı Diğer finansal yükümlülükler 57.311.687 33.038.284 34.770.464 20.131.736 2.294.959 1.261.829 - 24.273.403 14.638.728 1.033.130 - - - - - 6 Kısa vadeli yükümlülükler (4+5) 66.989.681 40.026.390 3.108.837 2.480 7 8 Ticari borçlar Finansal yükümlülükler 6.267.047 1.740.330 1.688.021 - 9 Uzun vadeli yükümlülükler (7) 6.267.047 1.740.330 1.688.021 - 10 Toplam yükümlülükler (6+8) 73.256.728 41.766.720 4.796.858 2.480 11 Net yabancı para varlık, yükümlülük pozisyonu(3-10) (33.973.413) (29.373.857) 4.481.567 12 Parasal kalemler net yabancı para varlık/yükümlülük pozisyonu (3-10) (33.973.413) (29.373.857) 4.481.567 239.944 13 İhracat 202.490.548 96.011.058 26.342.609 426.402 14 İthalat 53.836.675 23.051.363 8.854.436 - 143 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 239.944 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları ( devamı) Kur riskine duyarlılık Aşağıdaki tablolarda, TL’deki %10 oranındaki bir değer kaybının, vergi öncesi kar seviyesinde etkisi gösterilmektedir: 31 Aralık 2010 itibari ile Yabancı paranın değer kazanması ABD $ nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık yükümlülüğü 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları net etki Kar/(zarar) Yabancı Yabancı paranın paranın değer değer kazanması kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın değer kaybetmesi (1.822.787) 1.822.787 - - (1.822.787) 1.822.787 - - Euro nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- Euro net varlık yükümlülüğü 2- Euro riskinden korunan kısım (-) 3- Euro net etki 404.154 404.154 (404.154) (404.154) - - Sterlin’in TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- Diğer döviz net varlık yükümlülüğü 2- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 3- Diğer döviz net etki 4.135 4.135 (4.135) (4.135) - - Yabancı paranın değer kazanması Kar/zarar Yabancı paranın değer kaybetmesi Yabancı paranın değer kazanması Özkaynaklar Yabancı paranın değer kaybetmesi (4.422.822) (4.422.822) 4.422.822 4.422.822 - - Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- Euro net varlık yükümlülüğü 2- Euro riskinden korunan kısım (-) 3- Euro net etki 968.753 968.753 (968.753) (968.753) - - Sterlin’in TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- Sterlin net varlık yükümlülüğü 2- Sterlin riskinden korunan kısım (-) 3- Sterlin net etki 57.327 57.327 (57.327) (57.327) - - 31 Aralık 2009 itibari ile ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık yükümlülüğü 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları net etki Vadeli döviz alım/satım sözleşmeleri Grup ileride doğacak işlemlere bağlı döviz kuru dalgalanmaları ile ilişkilendirilen finansal risklerden korunma amacıyla nakit akış riskinden korunmak için 12 ayı aşmayan vadelerde vadeli alım /satım sözleşmeleri düzenlemektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 144 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları (devamı) Aşağıdaki tablo, rapor tarihi itibariyle gerçekleşmemiş olan vadeli döviz alım/satım sözleşmelerinin detayını vermektedir: ABD Doları alımı 3 aydan az 3-6 ay arası 6-9 ay arası 9-12 ay arası Yabancı Para 2010 TL 4.685.326 4.674.555 4.663.218 4.650.573 Sözleşme Değeri 2010 TL 4.869.900 4.869.900 4.869.900 4.869.900 Gerçeğe Uygun Değeri 2010 TL (184.574) (195.345) (206.682) (219.327) (805.928) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vadeli döviz alım satım sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden oluşan ve finansman gelir/giderinde muhasebeleştirilen gerçekleşmemiş zararlar 805.928 TL’dir ve söz konusu makul değer bilançoda diğer kısa vadeli yükümlülükler altında muhasebeleştirilmiştir ( 31 Aralık 2009 - Yoktur). Faiz oranı riski Grup, faiz haddi bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine açıktır. Şirket bu riski, faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetmektedir. Değişken faizli finansal araçlar Finansal yükümlülükler 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 25.646.130 36.436.537 Aşağıdaki tabloda faiz oranlarındaki 0,005’lik ilave bir artışın, vergi öncesi kar seviyesinde, değişken faizli krediler üzerindeki etkisi gösterilmektedir. Vergi öncesi kar/(zarar) 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 ABD Doları ve Euro faizin 0,005 yüksek gerçekleşmesi ve diğer tüm değişkenlerin sabit kalması halinde 1- ABD Doları risk tutarı 2- Riskten korunan kısım (-) Net etki 1-Euro Risk tutarı 2-Riskten korunma Net etki - (182.183) (182.183) (128.230) (128.230) - Kredi riski Kre di riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir. Grup, kredi riskini belli taraflarla yapılan işlemleri sınırlandırarak ve ilişkide bulunduğu tarafların güvenilirliğini sürekli değerlendirerek yönetmeye çalışmaktadır. 145 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları (devamı) Grup kredi riskini, satış faaliyetlerini geniş bir alana yayarak belli bir sektör veya bölgedeki şahıslar veya gruplar üzerinde istenmeyen yoğunlaşmalardan kaçınarak yönetmeye çalışmaktadır. Grup ayrıca gerekli gördüğü durumlarda müşterilerinden teminat almaktadır. Şirket’in maksimum kredi risk tutarı konsolide finansal tablolarda taşımakta olduğu finansal varlıkların taşınan değeri kadardır. 31 Aralık 2010 itibari ile Ticari alacaklar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (1) - Azami riskin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı (2) A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter Değerleri -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) -Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı -Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) -Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar (1) (2) Mevduatlar Bankadaki mevduatlar İlişkili Diğer İlişkili Diğer İlişkili Diğer Türev taraf taraf taraf taraf taraf taraf araçlar 3.133 124.191.928 - 1.828.087 4.376.523 6.295.452 - - - 44.563.738 - - - - - - 3.133 111.986.038 - 1.828.087 4.376.523 6.295.452 - - - - - - - - - - - 11.756.341 - - - - - - - 8.543.938 - - - - - - - 449.549 - - - - - - - 2.245.448 (1.795.898) 449.549 - - - - - - - Diğer Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. Bu müşteriler ile ilgili olarak geçmişte tahsilat problemi yaşanmamıştır. 31 Aralık 2009 itibari ile Ticari alacaklar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (1) -Azami riskin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı (2) A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter Değerleri -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) -Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı -Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) -Değer düşüklüğü (-) -Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar (1) (2) (3) Alacaklar Diğer alacaklar Alacaklar Mevduatlar Diğer alacaklar Bankadaki mevduatlar İlişkili taraf Diğer Taraf İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer taraf Türev araçlar Diğer 254.366 103.137.815 - 1.594.814 43.968.189 7.120.692 - - - 57.459.221 - - - - - - 155.633 96.335.462 - 1.594.814 43.968.189 7.120.692 - - - - - - - - - - 98.733 6.358.246 - - - - - - - 3.668.288 - - - - - - - 444.107 - - - - - - - 2.112.891 (1.668.784) 444.107 - - - - - - - Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır. Teminatın ilgili riski karşılayan kısmı kadarı dikkate alınmıştır. Bu müşteriler ile ilgili olarak geçmişte tahsilat problemi yaşanmamıştır. . Likidite riski İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 146 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. Finansal risk yönetimi ve politikaları (devamı) Finansal varlık ve yükümlülüklerinin vadelerine göre kırılımı bilanço tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir. 31 Aralık 2010 itibariyle Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 114.386.745 71.192.231 6.184.518 117.260.558 71.460.181 6.184.518 12.078.044 71.460.181 6.184.518 77.432.846 - 17.934.038 9.815.630 Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 112.656.535 46.503.204 5.241.306 116.128.747 46.670.486 5.241.306 16.365.513 46.670.486 5.241.306 93.133.354 - 6.629.880 - - 31 Aralık 2009 itibariyle Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar Sermaye yönetimi Grup, sermayesini bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak operasyonlarından sağladığı nakit ve ticari alacak ve mali ve ticari borçlarının vadelerinin incelenmesi yoluyla yönetmektedir. Şirket’in sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup’un üst yönetimi tarafından değerlendirilir ve Yönetim Kurulu’nun kararına bağlı olanları Yönetim Kurulu’nun değerlendirmesine sunar. Grup, üst yönetim ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır. Şirket sermaye yönetiminde, sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak net borç sermaye oranını izlemektedir. Net borç, hazır değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi finansal borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Toplam borçlar 114.386.745 112.656.535 Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Not 6) (10.681.165) (51.088.881) Net borç 103.705.580 61.567.654 Toplam özkaynaklar 879.807.348 932.100.768 %12 %7 Net borç/özkaynaklar 147 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar) Şirket, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Fakat piyasa bilgilerini değerlendirip gerçeğe uygun değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirir. Sonuç olarak burada sunulan tahminler, Şirketin cari bir piyasa işleminde elde edebileceği miktarların göstergesi olmayabilir. Finansal tablolarda maliyet veya etkin faiz yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş maliyet ile taşınan finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri: Finansal varlıklar - Kısa vadeli olmalarından ve önemsiz kredi riskine tabi olmalarından dolayı nakit ve nakit eşdeğeri varlıklar ile tahakkuk etmiş faizleri ve diğer finansal varlıkların taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların şüpheli alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Finansal yükümlülükler - Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, gerçeğe uygun değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. Banka kredileri iskonto edilmiş maliyet ile ifade edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk maliyetine eklenir. Uzun vadeli değişken faizli banka kredilerinin faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği için bu kredilerin gerçeğe uygun değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği düşünülmektedir. Uzun vadeli sabit faizli banka kredilerinin, bilanço tarihi itibariyle geçerli olan sabit faiz oranı ile değerlendiğinde, gerçeğe uygun değerinin taşınan değere yakın olacağı düşünülmektedir. Kısa vadeli kredilerin ise vadelerinin kısa olması nedeniyle taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değeri yansıttığı varsayılmaktadır. Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu Şirket, finansal tablolarında gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılan finansal araçlarını her finansal araç sınıfının değerleme girdilerinin kaynağına göre, üç seviyeli hiyerarşi kullanarak, aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır. Seviye 1: Belirlenen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri Seviye 2: Dolaylı veya dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Şirket’in gerçeğe uygun değer ile takip ettiği finansal varlık ve yükümlülüklerin hiyerarşi tablosu aşağıdaki gibidir : Cari Dönem a) Seviye 1 (*) Seviye 2 Seviye 3 - - Gerçeğe uygun değer ile gösterilen varlıklar Finansal yatırımlar Hacı Ömer Sabancı Holding 149.448.101 Toplam varlıklar 149.448.101 Türev araçlar - (805.928) - Toplam yükümlülükler - (805.928) - (*) Bilanço tarihi itibariyle oluşan piyasa fiyatı ile değerlenmiştir. 30. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Yoktur. 31. Finansal tabloları önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gerekli olan diğer hususlar Yoktur. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 148 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarİhİ İtİbarİyle kâr dağıtım tablosu (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) KâR DAĞITIM ÖNERİSİ VE SONUÇ 2010 Yılı faaliyeti sonucunda elde edilen, UFRS ‘na göre konsolide edilmiş dönem karından, ödenecek vergi ve diğer yasal yükümlülüklerin düşülmesinden sonra kalan 103.667.716.-TL’ lık net dönem karından; a) Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri de dikkate alınarak 2010 yılı karından 94.829.278.- TL’ nın hissedarlara temettü olarak tefriki, b) 8.807.506.- TL’ nın İkinci Tertip Yasal Yedek akçe ayrılması, c) Dönem karından yukarıdaki ayrımların düşülmesinden sonra kalan meblağın olağanüstü yedek akçe olarak tahsisi, d) Temettü dağıtımının 07 Nisan 2011 tarihinden itibaren nakit olarak yapılması hususlarında karar almanızı teklif ederiz. Sayın Ortaklarımız, Tetkiklerinize sunduğumuz 01.01.2010-31.12.2010 hesap dönemine ait Bilanço ve Kar / Zarar hesaplarını tasviplerinize arz ederiz. Saygılarımızla, Yönetim Kurulu Adına Başkan Mehmet GÖÇMEN 31 Aralık 2010 tarİhİ İtİbarİyle kar dağıtım tablosu 1. Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye 135.084.442,00 2. Toplam Yasal Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre) 93.661.815,50 Esas sözleşme uyarınca kar dağıtımda imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi Yok SPK’ya Göre Yasal Kayıtlara (YK) Göre 3. Dönem Kârı 130.896.236,00 133.406.680,67 4. Ödenecek Vergiler ( - ) (27.228.519,80) (26.259.110,38) 5. Net Dönem Kârı ( = ) 103.667.716,20 107.147.570,29 6. Geçmiş Yıllar Zararları ( - ) - - 7. Birinci Tertip Yasal Yedek ( - ) - - 8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=) 103.667.716,20 107.147.570,29 9. Yıl içinde yapılan bağışlar ( + ) 10. Birinci temettüün hesaplanacağı bağışlar eklenmiş net dağıtılabilir dönem kârı 68.226,28 103.735.942,48 Ortaklara Birinci Temettü 11. -Nakit -Bedelsiz - Toplam 12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü - 13. Yönetim Kurulu üyelerine, çalışanlara vb.’e temettü - 14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü 15. Ortaklara İkinci Temettü 16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe 17. Statü Yedekleri - 18. Özel Yedekler - - 19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK 30.932,30 3.510.786,39 - - 20. 20.747.188,50 20.747.188,50 74.082.089,78 8.807.505,62 Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar • Geçmiş Yıl Kârı • Olağanüstü Yedekler • Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler DAĞITILAN KÂR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (1) PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ GRUBU TOPLAM TEMETTÜ TUTARI (TL) BRÜT 94.829.278,28 NET 80.604.886,54 DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMIŞ NET DAĞITILABILIR DÖNEM KÂRINA ORANI ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYI ORTAKLARA DAĞITILAN TUTARI (TL) KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMIŞ NET DAĞITILABILIR DÖNEM KÂRINA ORANI (%) 94.829.278,28 91,41 (1) Kârda imtiyazlı pay grubu olması halinde grup ayrımına yer verilecektir. 149 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 1 TL NOMİNAL DEĞERLİ HİSSEYE İSABET EDEN TEMETTÜ TUTARI ORAN (TL) (%) 0,7020 0,5967 - 70,20 59,67 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle rasyolar (Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) Net İşletme Sermayesi = Cari Aktifler - Cari Pasifler Konsolide 31.12.2010 58.954.012 I-Likidite Oranları: 1-Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar 1,31 1,23 2-Likidite Oranı = Dönen Varlıklar-Stoklar-Diğer Dönen Varlıklar / Kısa Vad.Borçlar 0,73 0,67 II-Finansal Yapı Oranları: 1-Toplam Borçlar / Özsermaye 2-Kısa Vadeli Borçlar / Aktif Toplamı 3-Uzun Vadeli Borçlar / Aktif Toplamı 0,29 0,17 0,06 0,29 0,19 0,03 III-Karlılık Oranları: 1-Net Dönem Karı / Net Satışlar 2-Net Dönem Karı / Aktif Toplamı 3-Net Dönem Karı / Özkaynaklar 0,15 0,09 0,12 0,18 0,09 0,12 Konsolide 31.12.2009 53.534.836 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 150 ADRESLER GENEL MÜDÜRLÜK Kısıklı Cad. No:4 Sarkuysan - Ak İş Merkezi S Blok Altunizade – İstanbul Santral : (0216) 651 53 00 Fax : (0216) 651 05 00 ÇİMENTO TESİSLERİ Çimsa Mersin Toroslar Mah. Tekke Cad. Yenitaşkent Mersin Santral : (0324) 454 00 60 Faks : (0324) 454 00 75 Çimsa Kayseri Malatya Karayolu 35. Km Bünyan Kayseri Santral : (0352) 712 16 07 Faks : (0352) 712 22 59 Çimsa Eskişehir İstanbul Karayolu 22. Km Çukurhisar Eskişehir Santral : (0222) 411 32 00 Faks : (0222) 411 31 31 Çimsa Çimento San.ve Tic. A.Ş Mersin Serbest Bölge Şubesi Yalçın Alabeyoğlu Bulvarı Parkur İş Merkezi Ofis No 209 Mersin Telefon : (0324) 233 47 65 Faks : (0324) 233 47 66 HAZIR BETON TESİSLERİ ADANA BÖLGE Zeytinli Hazır Beton Tesisi Adana - Mersin Yolu Üzeri 17. Km Kestel Mevkii Zeytinli Seyhan/Adana Telefon : (0322) 441 19 01 (3hat) Faks : (0322) 441 18 99 Karahan Hazır Beton Tesisi Eski Karaisalı Yolu Üzeri Seyhan / Adana Telefon : (0322) 495 20 21 Faks : (0322) 495 20 22 Misis Hazır Beton Tesisi Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi 6. Cadde Misis Yüreğir / Adana Telefon : (0322) 394 34 20-21 Faks : (0322) 394 34 22 Çimsa Ankara Karşıyaka Mah. Fırat Cad. No: 3 Lalahan Ankara Santral : (0312) 865 23 96 Faks : (0312) 865 23 95 İncirlik Hazır Beton Tesisi Güzelevler Mah. Girne Bulvarı Bossa - 2 Fab. Yanı Yüreğir / Adana Telefon : (0322) 346 02 39 Faks : (0322) 346 02 49 Çimsa Niğde Hacı Sabancı Bulvarı Niğde Santral : (0388) 232 09 83 Faks : (0312) 232 09 83 Osmaniye Hazır Beton Tesisi Tüysüz Beldesi Yolçatı Mevkii D-400 Karayolu Üzeri Toprakkale / Osmaniye Telefon : (0328) 633 24 59 Faks : (0328) 633 24 60 Çimsa Malatya Terminali TCDD Yanı Çimento Dolum Tesisi Battalgazi Malatya Santral : (0422) 841 36 77 Faks : (0422) 841 32 30 Çimsa Marmara Terminali Sahil Caddesi Rota Limanı İçi Yarımca/ Körfez/Kocaeli Santral : (0262) 528 42 33 Faks : (0262) 528 42 36 Kahramanmaraş Hazır Beton Tesisi Kayseri Yolu Üzeri 2. Km Galericiler Sitesi Bitişiği Kahramanmaraş Telefon : (0344) 234 13 10 Faks : (0344) 234 13 11 Kozan Hazır Beton Tesisi Kozan Organize San. Bölgesi İçi Kozan / Adana Telefon : (0322) 529 20 21 Faks : (0322) 529 20 22 151 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 151 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu ANTALYA BÖLGE Manavgat Hazır Beton Tesisi Köyönü Çeltek Mevkii Sanayi Sitesi Karşısı Ilıca, Manavgat / Antalya Telefon : (0242) 747 61 74 (3HAT) Faks : (0242) 747 61 75 Alanya Hazır Beton Tesisi Büyükyer Mahallesi Payallar / Alanya Telefon : (0242) 545 42 04 (2HAT) Faks : (0242) 545 42 05 ESKİŞEHİR BÖLGE Çimsa - Eskişehir Hazır Beton Tesisi Muttalip Yolu 500. Metre - Eskişehir Tesis Müh. Semih Şafak Kandaz Telefon : (0222) 321 28 12 Faks : (0222) 321 18 72 Kütahya Hazır Beton Tesisi Zafer Tepe Mahallesi Selçuklu Caddesi No:36 Kütahya Telefon : (0274) 227 05 88 Faks : (0274) 227 05 89 KAYSERİ BÖLGE Kumarlı Hazır Beton Tesisi Çevre Yolu Konaklar Mah. Sivas Caddesi Kavşağı / Kayseri Telefon : (0352) 224 67 40 (3 hat) Faks : (0352) 224 67 44 Anbar Hazır Beton Tesisi Ankara Karayolu Üzeri Ambar Mevkii Bölge Trafik Arkası / Kayseri Telefon : (0352) 326 92 43 Faks : (0352) 326 92 46 Toki Hazır Beton Tesisi Gesi yolu üzeri / Kayseri Telefon : (0352) 249 12 16 Nevşehir Hazır Beton Tesisi Niğde Yolu Üzeri 7.Km. Göre / Nevşehir Telefon : (0384) 232 83 95 Faks : (0384) 232 82 62 MERSİN BÖLGE SAKARYA BÖLGE YURTDIŞI TERMİNALLER Yenihal Hazır Beton Tesisi Bahçelievler Mah. 1097 sok. No:2 Yenihal Yolu Yalınayak Kasabası / Mersin Telefon : (0324) 235 73 14 Faks : (0324) 235 73 17 Tarsus Hazır Beton Tesisi İşyerinin Adresi Çamlıyayla Yolu, Eshab-ı Kehf Yol Kavşağı, Tarsus / Mersin Telefon : (0324) 627 27 97 Faks : (0324) 627 17 57 İnegöl Hazır Beton Tesisi Cerrah Kasabası Kalburt Mevkii Dereboyu - İnegöl / Bursa Telefon : (0224) 714 22 00 Faks : (0224) 714 22 03 Cementos Espana S.A.U - İspanya Telefon : 00 34 95 427 50 68 Faks : 00 34 95 427 19 36 Adres Carretera de la Esclusa S/N, Darsena del Batan Notre, 41011 Puerto de Sevilla / İspanya Tece Hazır Beton Tesisi Cumhuriyet Mah. Mersin-Silifke Karayolu Üzeri, Tece Mevki / Mersin Telefon : (0324) 482 26 07 Faks : (0324) 482 26 09 Silifke Hazır Beton Tesisi Kabasakallı Köyü Gökçeboyu Mevki, Silifke / Mersin Telefon : (0324) 714 42 77 Faks : (0324) 714 42 66 NİĞDE BÖLGE Aksaray Hazır Beton Tesisi Organize San. Bölgesi Aksaray Telefon : (0382) 266 21 16 Faks : (0382) 266 21 18 Karaman Hazır Beton Tesisi Organize San. Bölgesi Karaman Telefon : (0338) 224 10 26 Faks : (0338) 224 10 92 Ereğli Hazır Beton Tesisi Konya Yolu Üzeri 3. Km. Ereğli / Konya Telefon : (0332) 710 00 51 Faks : (0332) 710 00 52 Adapazarı Hazır Beton Tesisi Orta Mah. Plevne Cad. No: 31 Sakarya Telefon : (0264) 373 72 00 Pamukova Hazır Beton Tesisi Yenice Mah. Murualtı Mevkii Pamukova / Sakarya Telefon : (0264) 551 68 10 Faks : (0264) 551 41 95 Osmaneli Hazır Beton Tesisi Camikebir Mah. Çörektepe Mevkii Osmaneli / Bilecik Telefon : (0228) 469 21 32 Faks : (0228) 469 21 31 Bilecik Hazır Beton Tesisi 1. Organize Sanayi Bölgesi 8. Cadde No: 3 Merkez / Bilecik Telefon : (0228) 216 00 21 Faks : (0228) 216 00 25 Bozüyük Hazır Beton Tesisi Telefon : (0530) 668 95 02 CSN Cement Sales North GmbH Almanya Telefon : 00 49 40 70 20 93 14 Faks : 00 49 70 20 93 20/22 Adres Nesserlander Strasse, 5 Emden / Almanya 26721 Çimsa Cement Free Zone Ltd KKTC Telefon : 00 90 392 365 49 80 Faks : 00 90 392 365 49 81 Adres Serbest Liman, Gazi Magosa/ KKTC CİMSAROM Marketing Distributie S.R.L. Romanya Telefon : 00 40 241 585 333 Faks : 00 40 241 585 333 Adres Bd Mamaia, Ofice Nr 5, Nr 251 Et 4, Constanta/Romanya ÇİMSA-RUS Cement Trading Company Limited Rusya Telefon : 00 7 918 66 49 344 Adres Malozemelskaya Str, No: 16, 353900 Novorossiysk / Rusy CIMSA ADRIATICO S.R.L. (Eski Unvanı: MED CON SRL )İtalya Telefon : 00 39 040 282 09 18 Fax : 00 39 040 282 09 23 Adres ası Riva Alvise Cadamosto,8 34147 Trieste / İtalya Konya Hazır Beton Tesisi Horozluhan Mahallesi Anayurt Caddesi No: 10 Selçuklu / Konya Telefon : (0332) 346 11 12 Faks : (0332) 346 11 13 Çimsa ÇimsaÇimento ÇimentoSanayi Sanayive veTicaret TicaretA.Ş. A.Ş.2010 2010Faaliyet FaaliyetRaporu Raporu 152 152 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu 152