Altyapıda Gelişmenin Adı: - Kazısız Teknolojiler Türkiye Zirvesi

DERNEKLER
Altyapıda Gelişmenin Adı:
AKATED
”Türkiye’de yatay yönlendirilebilir delgi, mikrotünel, boru içinden boru geçirme, boru
içinde astar oluşturma gibi kazısız teknolojilerin tanınırlığını ve uygulanırlığını
artırmayı hedefleyen Altyapı ve Kazısız Teknolojiler Derneği (AKATED) ülkemizden ve
dünya genelinden pek çok akademisyen, yönetici, mühendis ve uzman kişiler ile hedefine
emin adımlarla ilerliyor. Gelişmiş ülkelerde yaygın şekilde uygulanmakta olan kazısız
teknolojileri ülkemiz genelinde yaygınlaştırmak için AKATED’in yaptığı çalışmaları
ve kazısız teknolojiler hakkında bilinmeyenleri Altyapı ve Kazısız Teknolojiler Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı Yasin Torun’a sorduk.”
Altyapı ve Kazısız Teknolojiler Derneği
’nin kuruluş amacı, görevleri ve üyeleri hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Altyapı ve Kazısız Teknolojiler Derneği
(AKATED) şehirlerimizin üst yapıları kadar
alt yapılarının da büyük bir ehemmiyete sahip
olduğuna dikkat çekmeyi arzu etmektedir.
Gözden ırak olan altyapının gönülden de ırak
olmaması bizim en büyük temennimizdir.
AKATED’in kuruluş amacı, dünyanın pek
çok gelişmiş ülkesinde yaygın şekilde tercih
edilen ileri altyapı uygulamalarının ve kazısız
teknolojilerin ülkemizde de sıklıkla tercih edilir hale gelmesini temin etmektir. Bu hususun
özellikle ülkemizin sürdürülebilir büyümesi
ve çevrenin korunması için bir zaruret olduğu
düşünülmektedir. AKATED üyeleri altyapı
ve kazısız teknolojiler alanına ilgi duyan ve
bu alanlarda çalışmalar yürüten uzmanlardan,
akademisyenlerden ve teşebbüs sahiplerinden oluşmaktadır. AKATED üyeleri sadece
Türkiye ile sınırlı kalmamakta, ABD’de ve
Avrupa’da akademik çalışmalar yürüten ve
hâlihazırda o bölgelerde kazısız teknolojiler
üzerine projeler geliştiren Türk uzmanları da
kapsamaktadır. AKATED’in öncelikli görevi
ise, ülkemiz kamuoyunu ileri altyapı uygulamaları ve kazısız teknolojiler hakkında bilgilendirmek ve bu yöndeki projelerin artırılmasını teşvik etmektir.
Kazısız Teknolojiler nedir?
Nasıl uygulanır?
Kazısız teknolojiler esasında hiç kazı
yapmadan değil asgari kazı yapılarak gerçekleştirilen altyapı inşaat tekniklerinin tümüne
verilen bir isimdir. Günümüzde altyapı hatlarının yapımı ve iyileştirilmesi iki şekilde
118
09/11 anbarapor
Soldan sağa; Abdulkadir Aydın (AKATED Yön. Kurulu Üyesi), Dr. Mücahit Namlı (AKATED Danışmanı),
Prof. Dr. Fevzi Yılmaz (AKATED Kıdemli Danışmanı), Yasin Torun (AKATED Yön. Kurulu Başkanı),
Ahmet Güleç (AKATED Yön. Kurulu Bşk. Yrd.) Mustafa Bayraktar (AKATED Yön. Kurulu Üyesi).
gerçekleştirilmektedir. Bunlar, klasik açık kazı teknolojisi ve kazısız teknolojilerdir.
Açık kazı uygulamasında ve yenilenmesinde, ihtiyaç duyulan veya problemin oluştuğu hat boyunca kazı yapılarak hattın döşenmesi söz konusudur. Kazısız teknolojilerde adından da anlaşıldığı gibi kazı, hafriyat, toz ve duman yoktur veya ihmal edilecek
kadar azdır. Kuzey Amerika Kazısız Teknolojiler Derneği’nin tarifine göre ‘Kazısız
teknolojiler, yeraltı hatlarının döşenmesi, değiştirilmesi, incelenmesi, yerlerinin tespit edilmesi ve kaçakların belirlenmesi eylemlerinin toprak yüzeyinden en az kazı
yapılarak gerçekleştirilmesidir’. Buradan da anlaşılacağı üzere kazısız teknolojiler
çevrecidir, yenilikçidir, ekonomik ve güvenlidir.
Kazısız teknolojileri iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar, kazısız
inşaat yöntemleri ile kazısız yenileme ve güçlendirme yöntemleridir. Kazısız inşaat
yöntemleri başlığı altında yatay yönlendirilebilir delgi ve mikrotünel uygulamaları
önde gelen tekniklerdir. Kazısız yenileme ve güçlendirme yöntemleri başlığı altında ise
boru içinden boru geçirme, boru içinde astar oluşturma, kaplama ve harç sıvama, lifli
polimer uygulamaları önde gelen tekniklerdir.
Bunların yanı sıra, altyapı hatları görüntüleme ve değerlendirme yöntemleri, alt-
yapı hatlarında planlama ve varlık yönetimi,
altyapı inşaatlarında kalite standardizasyon ve
iş güvenliği, altyapı hatlarında deprem riski,
gelir getirmeyen su ile mücadele gibi ileri altyapı uygulamaları da mevcuttur.
AKATED’in ülkemizi temsilen yer aldığı ISTT hakkında bilgi verebilir misiniz?
AKATED, Eylül 2010 tarihinde ISTT’ye
(International Society for Trenchless Technology - Uluslararası Kazısız Teknolojiler
Cemiyeti) ülkemizi temsilen üye olmuştur.
ISTT 1986 yılında kurulmuş olan ve merkezi
İngiltere’de bulunan uluslararası bir kuruluşudur. Ülkemizle birlikte hâlihazırda ISTT
bünyesinde 26 adet üye ülke bulunmaktadır.
ISTT tarafından her yıl bir üye ülkede ‘International No-Dig Conference and Exhibition
(Uluslararası Kazısız Teknolojiler Konferans
ve Fuarı)’ isminde resmi etkinlik düzenlenmektedir. Yılda bir defa düzenlenen bu uluslararası etkinlik haricinde, üye ülkelerin kendi
bölgelerinde düzenledikleri ulusal etkinlikler
de mevcuttur.
AKATED olarak ülkemizi ilk kez 2010
yılında düzenlenen Singapur’daki uluslararası
etkinlikte temsil ettik. Türkiye’de bu alanda
gerçekleştirdiğimiz faaliyetleri özetleyen faaliyet raporumuz diğer üye ülkelerin dikkatini
çekti ve ülkemizdeki potansiyelin farkına varmalarına vesile oldu.
2011 yılındaki uluslararası etkinlik ise
Almanya’da gerçekleştirildi. AKATED olarak
bu etkinlik hakkında ülkemizdeki belediyelere ve su - atık su - doğalgaz - vb. idarelere
bilgilendirmelerde bulunduk. Sağolsunlar,
pek çok şehrimizden çok sayıda değerli idarecimiz bizleri Almanya’da yalnız bırakmadılar.
AKATED olarak Almanya’daki etkinlikte
ülkemizin bu alandaki potansiyelini tanıtmak için fuar bünyesinde stand açtık. Aynı
zamanda konferans bünyesinde AKATED
üyeleri 3 adet tebliğ sunumu gerçekleştirdi. Ev
sahibi Almanya’dan sonra en çok tebliğ sunan
ülkeler arasında Türkiye ilk sıralarda yer aldı.
Diğer yandan, ilerleyen yıllarda ülkemizin bu
uluslararası etkinliğe ev sahipliği yapması da
önemli projelerimizden biridir. Bu doğrultuda Almanya’da icra edilen ISTT Yönetim Ku-
Yasin Torun - AKATED Yön. Kurulu Başkanı
Altyapı İnşaatlarında Güncel Gelişmeler ve Kazısız Teknolojiler Semineri - Marmara Belediyeler Birliği
rulu toplantısında Türkiye ve İstanbul temalı bir adaylık sunumu gerçekleştirdik. Üye
ülkelerden çok olumlu tepkiler aldık, 2014 veya 2015 yılındaki uluslararası etkinliğe ev
sahipliği yapabileceğimize inanıyoruz.
Birçok ülkede belediyeler ve uygulayıcılar artan çevre bilinci sonucunda açık
kazılı teknolojilerden kazısız teknolojilere geçmeye başlamışlardır. Gelişmiş ülkelerde yaygın şekilde uygulanmakta olan kazısız teknolojilerin ülkemiz genelinde
de tanınırlığını ve uygulanırlığını artırmak için yapılan çalışmalardan bahseder
misiniz?
Öncelikle belediyelerimize ve su - atık su - doğalgaz - vb. idarelerimize bilgilendirme ziyaretleri yapmaya başladık. Bu ziyaretlerde çok yakından teşhis ettik ki, esasında
kamu idarecilerimiz de mevcut açık kazılı işlerin meydana getirdiği trafik sıkışıklığı,
gürültü ve görüntü kirliliği, çevreye verilen zararlar, vb. problemlerin farkındalar ve
bu problemlere çözüm getirecek yenilikçi önerilere son derece açıklar. Bu doğrultuda
somut adımlar atmak üzere 17 Ağustos 2010 tarihinde ‘Depremin Altyapılara Etkileri,
Altyapıların Yönetimi ve Kazısız Teknolojiler Çalıştayı’ ismiyle ilk uluslararası etkinliğimizi İstanbul’da düzenledik.
anbarapor
09/11
119
DERNEKLER
bu sene 18-19 Kasım 2011 tarihinde ‘Kazısız
Teknolojiler Türkiye Zirvesi’ ismiyle ülkemizdeki etkinlikleri başlatmış olacağız inşallah.
Bu etkinliğimize ülkemizden Bakan seviyesinde katılım konusunda çalışmalarımız son
aşamaya gelmiştir. Aynı zamanda ISTT Başkanının da ülkemizdeki bu etkinliğe katılımı
hususunda kendisinin yazılı teyidi bize ulaşmış durumdadır.
Yasin Torun - AKATED Yön. Kurulu Başkanı
Depremin Altyapılara Etkileri, Altyapıların Yönetimi ve Kazısız Teknolojiler Çalıştayı - İGDAŞ Genel Müdürlüğü
İstanbul ve çevre illerden çok yoğun bir katılımın yaşandığı etkinliğimizde, ülkemizden ve yurtdışından pek çok akademisyen, idareci ve özel sektör temsilcileri ile çok
verimli değerlendirmelerde bulunduk. Etkinliğimize ABD’den davetli konuşmacı olarak katılan Teksas Üniversitesi CUIRE (Center for Underground Infrastructure Research and Education - Yeraltı Altyapı Araştırma ve Eğitim Merkezi) Direktörü Dr.
Najafi’nin tespitleri ve önerileri son derece faydalı oldu. Söz konusu etkinliğimizin
ardından AKATED ile Teksas Üniversitesi CUIRE arasında 10 senelik İşbirliği Anlaşması imzalanmış olup, işbu Anlaşma Teksas Üniversitesi Rektörü’nün de imzasını
taşımaktadır. Bu anlaşma ile Türkiye ve ABD arasında altyapı ve kazısız teknolojiler
alanlarında ortak araştırma geliştirme projeleri hazırlamak, eğitimler, konferanslar, vb.
düzenlemek ile lisans ve lisansüstü seviyelerinde karşılıklı personel değişimi amaçlanmaktadır. Bu husus çok önemlidir, zira personeline bu alanlarda yetkinlik kazandırmayı planlayan kamu kurumlarımız, üniversitelerimiz ve özel sektör kuruluşlarımız için
hem teorik hem de pratik olarak üstün bir eğitim alma imkânı doğmuştur. Bu imkânı
değerlendirmeyi arzu eden kamu kurumlarımız, üniversitelerimiz ve özel sektör kuruluşlarımızın AKATED ile irtibata geçmeleri faydalı olacaktır.
Kazısız teknolojilerin tanınırlığını ve bilinirliğini ülkemizde artırmak amacıyla
120
09/11 anbarapor
Marmara Belediyeler Birliği ile imzalamış olduğunuz İşbirliği Anlaşması neticesinde AKATED olarak yaptığınız çalışmaları anlatır mısınız?
İlk olarak Marmara Belediyeler Birliği ve
AKATED arasında Ağustos 2010 tarihinde
imzalanan İşbirliği Anlaşması dolayısıyla Birlik
Başkanı Sn. Recep Altepe’ye ve Birliğin kıymetli idarecilerine ortaya koymuş oldukları vizyon
ve irade dolayısıyla tekrar teşekkür ederiz.
Kendileri ile yapmış olduğumuz toplantılar neticesinde ileri altyapı uygulamalarının ve
kazısız teknolojilerin belediyeler ve yerel idareler için ne derece elzem olduğunun farkına
vardılar. Üyelerinin bu alanlarda bilgi ve birikimlerinin artırılması maksadıyla Marmara
Belediyeler Birliği’nin İstanbul-Eminönü’nde
bulunan merkez binasında ortak seminer faaliyetleri düzenlemeye başladık. Şubat 2011
tarihinde gerçekleştirdiğimiz ‘Altyapı İnşaatındaki Güncel Gelişmeler ve Kazısız Teknolojiler’ isimli ilk seminerimize İstanbul ve
çevre illerden Birlik üyesi 100 kişiyi aşkın bir
katılım oldu. Seminerimize gösterilen bu yoğun ilgi dolayısıyla benzer konulu seminerlere
Marmara Belediyeler Birliği ile ortak olarak
devam edeceğiz. Ücretsiz şekilde gerçekleşen
ve Birlik üyesi tüm belediye ve idare mensuplarına açık olan seminerlerimiz hakkında bilgi
edinmek için Marmara Belediyeler Birliği yetkileri ile irtibata geçilmesi faydalı olacaktır.
Türkiye’de yönlendirilebilir yatay delgi
gibi kazısız teknolojilerin geçmişinde neler
oldu? Bu tekniklerin gelecekte uygulamalarda alacağı roller ve AKATED’in bu konudaki katkı ve çalışmaları nelerdir?
Geçmiş yıllarda ülkemizde kazısız teknolojilerin bazı alanlarında uygulamalar görülmeye başlandı.
anbarapor
09/11
121
DERNEKLER
Yönlendirilebilir
yatay delgi tekniği
ile yapılan uygulamalarda çok başarılı
neticeler elde edildi
ve bu projelerin yüklenicileri başarılarının
karşılığında sektörü
kârlı hale getirdi. Bu
durum ise, sektör ve
teknolojiler hakkında
yeterince bilgi ve tecrübe sahibi olmayan
firmaların bu sektöre
adım atmasını beraberinde getirdi. Bilgi,
tecrübe ve eğitimli
personelin olmazsa
olmaz
addedildiği
kazısız teknolojiler
uy g u l a ma l a r ı n d a ,
bu donanımlardan
yoksun
firmaların
yüklendiği projelerde aynı başarılar elde
edilemedi, dolayısıyla
projelerdeki kalite ve
kârlılık göreceli olarak azaldı. Ancak, bu
durum zaman geçtikçe iyileştirme göstermektedir.
çalışanlara yönelik olmak üzere sertifikalı
biçimde eğitim ve seminer programlarının
planlamasını yürütmekteyiz. Hem ulusal
hem de uluslararası
geçerliği olmasını düşündüğümüz bu sertifikalar ile özel sektör
kuruluşları bu alanda
ehliyetini ispat etmiş
çalışanları kolaylıkla
tespit ederek bünyelerine dâhil edebilecekler; kamu kurumları
ise hem kendi çalışanlarını bu projelerde
kontrollük vazifesinin
nasıl yapılacağına dair
eğitmiş olacak hem de
projeleri yüklenmeye aday firmalardan
yeterliklerini gösterir
sertifikalarını
talep
edebileceklerdir.
Belediyeler, İdareler ve Yüklenicilerin
kazısız teknolojilerin
uygulanması hususunda bilgi düzeyleri
nedir? AKATED olarak eğitim ve seminerleriniz var mıdır?
AKATED olarak
hedefimiz ileri altyapı uygulamaları ve Yönlendirilebilir Yatay Delgi Saha Uygulamalarından Örnekler
kazısız teknolojiler
- Hem belediyelerde ve idarelerde hem
sektöründe faaliyet gösterecek firmaların
de yüklenicilerde kazısız teknolojiler hakbu alana ciddi yatırım yapmış, yeterli bilgi
kındaki bilgi birikimi kişiler düzeyinde kalve tecrübeye sahip, uzman ve eğitimli permış olup kazısız teknolojiler konusundaki
soneli bünyesinde barındıran firmalardan
farkındalık düşüktür. Pek çok kamu kuruoluşmasıdır. Aynı zamanda, belediyelemunda ve/veya firmada kazısız teknolojirimizin ve ve su - atık su - doğalgaz - vb.
ler hakkında derinlemesine bilgiye vakıf
idarelerimizin de yatırım programlarında
kişileri görebilmekteyiz ancak bu bilginin
kazısız teknolojiler ile gerçekleştirilecek
somut yansımalarını aynı seviyede göreprojelere daha çok yer vermesi ve işbu kamemekteyiz. Bu durumu ise bu kişilerin ve
zısız teknolojilerin kullanılacağı projelerifirmaların birbirleri ile verimli bir iletişim
nin müstakil ihaleler olarak ilan edilmesi
ağı içinde olamamalarına bağlamaktayız.
sektörün gelişmesi için faydalı olacaktır.
Bu sebepledir ki, AKATED olarak TemBu doğrultuda hem özel sektör temsilmuz 2011 tarihinde Çalışma Grupları
cilerine hem de kamu kurumlarındaki
oluşturduk. Hâlihazırda 7 ana çalışma
122
09/11 anbarapor
grubumuz ve bu ana çalışma gruplarımız
altında alt çalışma gruplarımız mevcuttur.
Bu çalışma gruplarında yer alan üyelerimiz,
her çalışma grubuna ait müstakil haberleşme platformuna sahiplerdir. Her çalışma
grubu kendi toplantılarını düzenleyecek,
kendi faaliyetlerini planlayacak ve kamuoyunu bilgilendirici raporlar hazırlayarak
halkımızın, kamu kurumlarının, üniversitelerin ve sektör temsilcilerinin dikkatine
sunacaklardır. AKATED olarak söz konusu çalışma gruplarının işlevselliğine ve başarısına büyük önem veriyoruz, dolayısıyla
üyemiz olsun veya olmasın, ileri altyapı
uygulamalarına ve kazısız teknolojilere ilgi
duyan herkesi çalışma gruplarımızda yer
almaya davet ediyoruz.
Diğer yandan, AKATED olarak eğitim
ve seminer faaliyetlerimize de son derece
önem vermekteyiz. Teknik alanda faaliyet
gösteren bir sivil toplum kuruluşu olarak
belediyelerimizi, idarelerimizi ve üniversitelerimizi seminerler vasıtasıyla bilgilendirmek AKATED’in daimi faaliyetleri
arasında yer alacaktır. Aynı zamanda sektör
temsilcilerini, mühendisleri, operatörleri,
vb. ilgili kişileri eğitimler vasıtasıyla sürekli
yeni bilgilerle güncellemek ve onların yeterliğini her zaman en üst seviyede tutmak
da büyük önem verdiğimiz bir konudur.
Bu hususta, ISTT’nin dünya genelinde takip ettiği sistemi ülkemize tatbik etmenin
güzel neticeler vereceği kanısındayız. Ülkemizden ve yurt dışından alanında otorite olan, ileri altyapı uygulamaları ve kazısız
teknolojiler hakkında hem teorik hem de
pratik bilgiye vakıf çok değerli eğitmenlere
eğitimlerimizde yer vererek katılımcılarımızın en kaliteli ve en güncel bilgiye ulaşmalarını temin etmeyi planlıyoruz.
Sonuç olarak, ileri altyapı uygulamalarının ve kazısız teknolojilerin ülkemizde
tanınırlığının ve uygulanırlığının artırılması için kamu kurumlarımızın, üniversitelerimizin ve özel sektör temsilcilerimizin
AKATED’e verecekleri destek, şehirlerimizdeki yaşam konforunu yükselten ve
çevre dostu olan bu teknolojilerin ülkemiz
genelinde yaygınlaşmasına yardımcı olacaktır.