584 tüm dünyada büyük umutlar vaat etmesi nedeniyle bu zararlının

19. Ulusal Biyoloji Kongresi
tüm dünyada büyük umutlar vaat etmesi nedeniyle
bu zararlının doğal düşmanı olan Rhizophagus
grandis üretim laboratuarları kurulmuş ve kitle
üretimi yapılan predatör böcek doğal ortamda D.
micans’ın zarar yaptığı yerlere salınarak biyolojik
mücadele sağlanmaktadır. Çoğu zaman teşhisi
konulamayan hastalıklardan dolayı predatörler
avları olan D. micans larvalarına ulaşamadan
ölmektedir. İlk entomopatojenik alg olan
Helicosporidium sp. dünyada ilk kez Yaman ve
Radek (2007) tarafından ülkemizdeki R. grandis
üretim laboratuarlarında tespit edilmiştir. Bu
enfeksiyon dünyada R. grandis ve onun dahil
olduğu Rhizophagidae familyasından ilk kez
bulunan enfeksiyondur. Bu çalışmada Karadeniz
Bölgesinde kurulu olan R. grandis üretim
laboratuarlarında
entomopatojenik
alg
Helicosporidium sp.’nin varlığı, dağılımı ve
oluşturduğu enfeksiyon oranları araştırılmıştır. Bu
amaçla Artvin, Trabzon, Giresun ve Ordu
illerindeki laboratuarlardan alınan örneklerin
incelenmesi sonucunda örnekleme yapılan tüm
illerde
Helicosporidium
sp.
enfeksiyonu
gözlenmiştir. Bazı örneklerde enfeksiyonun %
46.6’ya ulaştığı tespit edilmiştir. Predatör böcekte
istenmeyen enfeksiyon oluşturan Helicosporidium
sp.’nin kistlerinin büyüklüğü (n=124) 4.78± 0.44
µm olarak tespit edilmiştir. Enfeksiyonun
gözlendiği örneklerde dişlerde ortalama % 4.2,
erkek bireylerde ortalama % 5 oranında
Helicosporidium sp. varlığı tespit edilmiştir. İlk
bulgular dişi ve erkek bireylerin benzer oranda
patojen
tarafından
enfekte
olduğunu
göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Rhizophagus grandis,
Helicosporidium, Dendroctonus micans, biyolojik
mücadele
PZ251
Buxus sp. (Şimşir)’lerde Zarar Yapan Etmenler
Hüseyin CEBECİ1, Hamit AYBERK1, Erol
AKKUZU2
1
İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman
Entomolojisi ve Koruma Anabilim Dalı, 34473,
Sarıyer, İstanbul
2
Artvin Coruh Universitesi, Orman Fakultesi,
Orman Entomolojisi ve Koruma
Anabilim Dali, Artvin
[email protected]
Süs bitkilerinden günümüzde hem iç hem
de dış mekanlar içerisinde yoğun olarak
yararlanılmaktadır. Bu bitkilerden bazıları ya doğal
olarak ya da kültüre alınarak kullanılmaktadır.
Şimşir kolay şekil verilebilen, boylanabilen, bodur
kalabilen farklı türleri ile peyzaj bitkisi olarak tercih
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, TRABZON
edilen bir türdür. Şimşirlerde zarar yapan etmenler
incelenmiş ve gözlemler verilmiştir. Bu çalışmada
Macrophoma sp., Phytophthora sp., Volutella
sp.’lerin meydana getirdiği hastalık oluşumları ile
böceklerin neden olduğu zararlar ortaya koyularak
alınabilecek kültürel önlemler ve mücadele
yöntemlerine yer verilmiştir.
PZ252
Türkiye Faunası İçin Yeni Oribatid Akarlar
(Acarı, Orıbatıda)
Ayşe TOLUK1, Sedat PER2, Şule BARAN3, Hatice
AYDIN4, Pınar COŞKUNER4, Nusret AYYILDIZ1,
1
Erciyes Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,
Biyoloji Bölümü, Kayseri
2
Bozok Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,
Biyoloji Bölümü, Yozgat
3
Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi İlköğretim
Bölümü, Hendek, Sakarya
4
Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
Biyoloji Anabilim Dalı, Kayseri
[email protected]
Artvin ve Yozgat Çamlığı Milli Parkı’ndan
toplanan döküntü ve toprak örneklerinden Berlese
hunileri kullanılarak ayıklanan oribatid akarlar
içerisinde Türkiye faunası için yeni kayıt olarak
belirlenen Rhinoppia nasuta (Moritz, 1965),
Rhinoppia parapectinata (Rjabinin, 1987) ve
Suctobelbella (Suctobelbella) sarekensis (Forslund,
1941) türlerinin tanıtıcı özellikleri ışık ve tarama
elektron mikroskobu kullanılarak verilmiştir.
Ayrıca bu türlerin coğrafi yayılışları da
sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Acari, Oribatida, yeni kayıt,
Artvin, Yozgat Çamlığı Milli Parkı
PZ253
Zeytin Karasuyunun Oreochromis niloticus
Üzerindeki Genotoksik Etkilerinin
Eritrosit Mikronükleus Testi kullanılarak
Araştırılması
Tolga ÇAVAŞ, Birgül MAZMANCI, Serpil
KÖNEN
Mersin Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,
Biyoloji Bölümü, 33343, Çiftlikköy, Mersin
[email protected]
Son yıllarda özellikle Akdeniz’de zeytin üretiminin
yoğun
olarak
yapıldığı
ülkelerde
zeytin
584
19. Ulusal Biyoloji Kongresi
karasuyunun ciddi çevresel problemlere yol
açabileceği belirtilmektedir. Bu problemlere neden
olan unsurların başında zeytin karasuyunun asidik
yapısı ve yüksek fenol içeriği gelmektedir. Fenolik
bileşiklerin ise genotoksik yol açabilecekleri
bilinmektedir. Bununlabirlikte yıllık ortalama
karasu üretiminin 30 milyon metreküp civarında
olduğu tahmin edilen zeytin karasuyunun sucul
organizmalarda yol açabileceği genotoksik etkilere
dair çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada
bölgesel bir üretim tesisinden elde edilen zeytin
karasuyunun olası genotoksik etkileri Oreochromis
niloticus (Pisces=Perciformes) türü balıklar model
olarak
kullanılarak
araştırılmıştır.
Balıklar
laboratuvar ortamında 2, 4 ve 6 gün süresince
zeytin karasuyunun üç faklı konsantrasyonuna (%
0,01; % 0,05; % 0,25) maruz bırakılmışlardır.
Genotoksik
hasarlar
periferal
eritrositlerde
mikronükleus ve nükleus anomali (binükleus, loblu,
tomurcuklu ve çentikli nükleus) frekansları
kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda
genel olarak mikronükleus ve nükleus anomali
frekanslarında
anlamlı
artışların
olmadığı
görülmüştür. Bulgularımız zeytin karasuyunun test
edilen konsantrasyonlarda O. niloticus üzerinde
genotoksik etkiye sahip olmadığını göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: Zeytin karasuyu, O. niloticus,
genotoksik, mikronükleus testi.
PZ254
Amata phegea (Linnaeus, 1758) (Lepidoptera:
Amatidae)’nın 1. Evre Larva ve Yumurta Yüzey
Yapısı ve Morfolojisi
Ali SATAR1, Zekiye SULUDERE2, Selami
CANDAN2
1
Dicle Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,
Biyoloji Bölümü, 21280, Diyarbakır
2
Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü,
06500, Ankara
[email protected]
Bu çalışmada Amata phegea’nın, 1. evre larva ve
yumurta yüzey yapısı ışık ve taramalı elektron
mikroskobu ile incelendi. Yumurtalar yeşilimsi –
sarı renkte ve dairesel şekildedir. Işık
mikroskobuyla incelendiğinde yumurta yüzeyinin
düz olduğu, taramalı elektron mikroskobunda
yumurta yüzeyinin mikropil bölgesi hariç, diğer
kısımlarının polygonal (beşgen ve altıgen)
hücrelerle kaplı olduğu görülür. Poligonal
hücrelerin köşelerinde aeropil adı verilen delikler
vardır. Mikropil bölgesi “rosetta cell” adı verilen
petal şekilli hücrelerle kaplıdır. 1. evre larvada baş,
vücuda nispetle iri ve koyu kahve renkli, Vücut
seyrek ve uzunca açık kahve renkli tüylü, tüy
diplerinde koyu kahve renkli tümörler mevcut,
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, TRABZON
göğüs bacakları üç çift soluk kahve renkli, karın
bacakları beş çift ve uçarında dikenler mevcuttur.
Anahtar Kelimeler: Amata phegea, Lepidoptera,
Amatidae, Larva, Yumurta, SEM
PZ255
Malatya İli Su Kenelerinin (Acari,
Hydrachnidia) Sistematik Yönden İncelenmesi
Orhan ERMAN1, Yunus ESEN1, Muhlis ÖZKAN2
1
Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji
Bölümü ELAZIĞ
2
Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bursa
[email protected]
Bu çalışmada, 2003-2005 yılları arasında
Malatya
ilinden
toplanan
su
keneleri
değerlendirilmiş ve toplam 16 familyaya ait 59 tür
tespit edilmiştir. Tespit edilen türlerin tümü
Malatya ilinden ilk defa kaydedilmiştir. Bu
türlerden; Protzia (Calonyx) octopora Lundblad,
1954 ve Lebertia (Hexalebertia) sefvei Walter,
1911 Türkiye faunası için yeni kayıttır. Bu iki türün
morfolojik özellikleri, çeşitli organlarının şekilleri
ve ölçümleri ile dünyadaki dağılımları verilmiştir.
Anahtar
Kelimeler:
Acari,
Hydrachnidia,
sistematik, su keneleri, Türkiye, Malatya
PZ256
Erzurum İli Su Kenesi (Acari: Hydrachnellae)
Faunası
Orhan ERMAN1, Muhlis ÖZKAN2
Fırat Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji
Bölümü, 23119, Elazığ
2
Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi
Eğitimi Anabilim Dalı, Görükle, Bursa
[email protected]
1
Erzurum
ili
su
kesesi
(Acari:
Hydrachnidia) faunası verilmiştir. Toplam 88 tür
tespit edilmiştir. Bunlardan; 5’i Hydrachnidae, 6’sı
Eylaidae,
18’i
Hydryphantidae,
biri
Hydrodromidae,
9’u
Sperchontidae,
3’ü
Anisitsiellidae, 3’ü Lebertiidae, 3’ü Torrenticolidae,
3’ü
Limnesiidae,11’i
Hygrobatidae,
biri
Unionicolidae, 3’ü Feltriidae, 2’si Pionidae, 5’i
Aturidae ve 25’i de Arrenuridae familyasına aittir.
Hydrodroma despiciens (Müller, 1776), Limnesia
(s.str.) undulata (Müller, 1776), Hygrobates (s.str.)
bucharicus Sokolow, 1928, Hygrobates (s.str.)
calliger Piersig, 1896, Hygrobates (s.str.)
longiporus Thor, 1898, Neumania (s.str.) deltoides
Piersig, 1894, Arrenurus (s.str.) crenatus Koenike,
585