Nörolojide yoğun bakım enfeksiyonları Demet Özbabalık

Nörolojide yoğun bakım enfeksiyonları
Dr.Demet Özbabalık
ESOGU
Nöroloji
Aniden denizi göreceksin sakın şaşırma
Orhan Veli
• Aniden Sanat ve Beyni görecekin sakın şaşırma
Sanat ve beyin
Demet Özbabalık
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD
SANAT
RESİM
MÜZİK
EDEBİYAT
Plato
• Fikirler insandan bağımsızdır
• Nesneler ve fikirler farklıdır
• Sanat belli bir nesnenin sadece belli bir yüzüdür
• Nesneleri karşılaştıran güç beyindedir
nöroestetik
DANTE
MICHELANGELO
WAGNER
Belirsizlik tüm sanatların
en önemli karakteristiğidir
Dante
• İlham kaynağı sevdiği
kadını olan Beatrice dir
• Eserleri İtalyanca’dır.
“Vita Nuova, Convivio,
paradiso”
• Metamorfoz
• Zihnimin çarpıcı kadını
Mıchelangelo
• Fiziksel olmayan soyut
istek
• Eserlerinin çoğunu yarım
bırakmıştır
• Belirsizlik, sonsuza kadar
bilinmeyen sanatçı
• Son kararı verme ve son
sözü söyleme işi zihne
bırakılmalıdır
Wagner
• Belirsizlik ve
çözülmemişlik
• Romantik operası
“Tristan und
Isolde”önceden aracılık
edilmiş olan
çözülememezlik
• Tüm illüzyonların en
büyüğü olan romantik
aşkın en büyük anıtı
Sanatın nörolojisi
•
•
•
•
•
Resim
Heykelden
Mimari
Edebiyat
Bilim
• Sanat ve tıp
• Toplum
• Tarih
Sanatın nörobiyolojisi
zihindeki kavramları
tuvale, müziğe veya edebiyata
çevirmesidir
poliomyelit
• Mısır hanedanlığından
Rahip Ruma
• Masaccio (1401-1428)
– St Peter Healing the sick
with His Shadow
Migren
• Georgio de Chirico
• Picasso
• Bingen’li Hildegard(1098-1179)
• Açık cennetten gelen çok kuvvetli
parlak ve ateşli bir ışık
gördüm.Beynimin, kalbimim ve
göğsümün içine yakmayan bir alev gibi
tekrar tekrar işledi, benim içimi ısıttı
ergotizm
• St anthony ateşi
(mathias grünewald
1480-1524)
Delilik Taşı
Hieronymus Bosch
1450-1516
Nöroanatomi
• Tıbbın liderleri anatomiye en büyük katkıyı yapan
sanatçılardır
• Leonardo da Vinci (1452-1519)
• Ruhun yeri 3 ventrikül
• Vesalius (1514-1564)
Nöroanatomi
Nöroanatomi
İspanyol okulu
• Jose de Ribera (15911652)
• Clubfoot
• Francisco Goya (17461828)
• Ani sağırlık, başdönmesi,
körlük , üveit
Fransa
• Theodore Gericault(17911824)
• Paralitic Woman
Diğer
• Rembrant van Rijin
(1606-1669)
• Anatomy Lessons of
Dr Nicholas Tulp
Diğer
• Vincent Van Gogh (18521890)
•
•
•
•
•
•
•
•
Kraniyofasiyal anamoli
Halusinasyon
Depresyon
Epilepsi
Şizofreni
Nörosfiliz
Alkol, dijitalis
porfiri
Self-Portrait, 1889
Irises, 1889
Portrait of Doctor Felix Rey, 1889
The Starry Night, 1889
Resim sanatında epilepsi
•
•
•
•
•
•
Antasubba
Limbourg kardeşler
Raphael
St Valentine
Jan Dark
Van Gogh
•
•
•
•
•
•
Sabatu
Duke de barry
The Transfiguration
Epilepsi azizi
Mansel kolleksiyonu
Temporal lob epiepsisi
Muzik
John Tyndall: İnsan zihni belli aralıkta notaları olan ve bunun ötesinde
her iki yönde de sessizliğin sonsuzluğunun bulunduğu bir müzikal
enstrümanla kıyaslanabilir
Deliliğin müziği
Benjamin Franklin
• Armonika çalanların
delirmesi
Mozart etkisi
• Mozartın müziğini
inlemekle ilişkili olan bir
performans artışı veya
nörofizyolojik aktivite
değişikliği
• Çağdaşları Bach,
Beethowen, Wagner ve
chopinden daha fazla
tekrarlayan bir melodik
çizgi içermesidir
Mozart etkisi
• Nöbet aktivitesini azaltır
– 29 hastanın 23 tanesinde
epieptiform aktivitelerde
anlamlı düşüşler
saptanmıştır. Ort 40-300
sn almıştır.
Mozart etkisi
• Tekrarlama
• Periyosite
Müzik insan ruhunun saydığının farkına varmadan
saymaktan aldığı zevktir
Leibniz
Müzik dilin yanında desenli seslerin beyin
tarafından semantik ve etkili bir önemle doldurulmuş
ve geliştirilmiş halidir.
AMUZİ
1871 steinhal
yarıküre farklılığı; sağ yarıküre algılayıcı ve yürütücü müzikal fonksiyonlardan sorumlu iken sol yarıküre
müziğin tanınması ve bellekten , sembolik maniplasyonlardan ve bütünleşmeden sorumludur.
Ağlar, hiyerarşi ve paralel işlem lokalizasyonist yaklaşımı getirmiştir.
Otistiklerin müzik dünyası
• 2 yaşında beyin hasarı
• Annesi eline klavye veriyor
• Şimdi müzisyen
Müzik
• Duygunun ölçümü
• Ağrı kontrolü
• Cevabın kalıcılığı
EDEBİYAT
Charcot ve Shakespeare
• Epilepsi tasvirleri
• Julius Caesar, The tempest,
IV. Henry, Othello, King
Lear
• Cennette ve dünyada
düşüncenizle hayal
edebileceğinizden daha çok
şey var
Literatürde epilepsi
• Tryggve Anderson (Norveç)
• Hubert Aquin (Kanada)
• Andreas Burnier (Hollanda)
• Ernesto Dalgas (Danimarka)
• Fyador Dostoyevski (Rusya)
• Margiad Evans (İngiltere)
• Richard Polak (ABD)
Literatürde epilepsi 1821-1881
• Karamazov kardeşler
• Besy
• Idiot
Nöroloji ve Sherlock Holmes
• Dr. Arthur Conan Doyle –Dr James Watson
• Enfeksiyon, kanser, gut, Akciğer hst, göz hst, kalp
hst, alkolizm,
• 56 hikaye ve 4 roman nörolojik hst
Dr Watson”Dünyanın gördüğü en mükemmel
mantık yürütme ve gözlemleme makinesi “
Holmes”beyin vücudun en önemli organıdır, bir
doktor olarak yediklerinin büyük kısmının beyinde
harcandığını kabul etmelisin. Ben bir beyinim , geri
kalanım sadece eklerim”
Katalepsi
• Gustave Flaubert ----Madam Bovary
• Charles Dickens--------A
tale of Two Cities
• Zeka yıkımı “The adventures of mazarin stone”
• Toksik ensefalopati “The adventure of Devil’s foot
• Nöbet “The study of scarlet”
• Beyin humması “The naval treaty”
• Hareket bozukluğu (The greek İnterpreter)
• Alkolizm
Siirler
• Dr Keats
• Zavallı baba parkinson hiç gülmüyor suratı
Hepten kesmiş alakayı hiçbir şeyciye kızmaz
bakışları bön bön olmuş Debrret kitabı gibi
zavallı baba parkinson oturmuş sigara
sarıyor
• Dr Henry Heads
• 1861-1840
• Ölüm onu buldu seçti ve
parçaladı
• Bilimin onaramayacağı
kol ve ayaklara günlerce
aylarca yıllarca giyinmek
için hasta odasının kapı
ardında bir annenin
gözyaşlarındaki şiddetli
kopuşun
Katalepsi
George Eliot-Silas Marner
Orta yaşlı erkek
Tetikleyici gerilim-ayinler
Bilinçte gerileme
Gözler sabitlenmiş
Uzuvlar kasılı
Ani düzelme
Sonrasında soluk-güçsüz
Amnezik
Doğuda akılcılık
Sufilik
• Mimarlık
• Resim
Felsefe, tıp, astronomi, matematik, musiki gibi on yedi ayrı bilim dalında eserler veren İslam âlimi
Yakup El Kindi’nin tüccar komşusunun oğlu birdenbire hastalanır. Yemeden içmeden kesilir. Hastalık,
tüccarın işlerini sekteye uğratır; çünkü her işi oğlu yönetmektedir. Hastalığa çare bulunamaz.
Bir arkadaşı tüccara, bu hastalığı ancak Kindi’nin tedavi edebileceğini söyler. Tüccar, komşusu
Kindi’yi bilmektedir ama şimdiye kadar sürekli aleyhinde konuşmuştur. Yine de aracı vasıtasıyla
ondan yardım ister, Kindi de kabul eder. Hastanın nabzını kontrol ettikten sonra musikide hünerli
öğrencilerinden birkaçını çağırır. Onlara ne çalmaları gerektiğini söyler ve sürekli o musikiyi icra
etmelerini ister. Dakikalar geçtikçe nabzı kuvvetlenen ve nefesi canlanan hasta bir süre sonra
kımıldamaya, oturmaya ve konuşmaya başlar. Kindi, tüccara, “Oğluna ne sormak istiyorsan sor?” der.
Sorular sorulup cevaplar alındıktan sonra hasta yeniden eski haline döner. Baba müzisyenlerin devam
etmesini isteyince Kindi, “Hasta son gayretini gösterdi. Fazlasına imkan yok; çünkü ömrü tamamdır.”
diye konuşur.
Müzik tedavisi
• Farabi ve Razi (9.yy)
• İbni Sina (10.yy)
• Hasan Şuuri ve Gevrekzade Hasan Efendi (17.yy)
Mevlana
YunusEmre
Mevlana
Mevlana'da insan, ölümlü ile
ölümsüzü, iyi ile kötüyü, ilahi ile
beşeri benliğinde toplayan bir
birleştiricidir. İnsan ölümsüzlüğün,
ölümlü beden içinde zamanını
doldurması ile yaşaması bu alemdeki
görünümüdür. İnsan varlık ağacının
meyvesidir.
İnsanlığın evrensel dilinin müzik
olduğuna inanan Mevlanaya göre,
'Tanrı'nın dili Türk olsun, Rum olsun,
Arap olsun aşıkların dilidir.'diyerek,
İnsanlardaki birliğin müzikle oluşacağına
inandı. Bu düşüncesine karşı çıkanlara
şöyle demişti; 'Biz müzik ve dansla
cennetin kapısının sesini duyuyoruz.'
Yunusemre
• Türk halk şairlerinin
tartışmasız öncüsü olan ve
Türk'ün İslam'a bakışını
Türk dilinin tüm sadelik ve
güzelliğiyle ortaya koyan
Yunus Emre, sevgiyi felsefe
haline getirmiş örnek bir
insandır.
1238
'bütün insanları sev ki
daima çiçekler ve gül bahçeleri içinde bulunasın.
her nerede ve ne halde olursan ol,
dost ve aşık olmaya çalış
cömertlikte ve yardım etmede akarsu gibi ol.
şefkat ve merhamette güneş gibi ol
başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol.
hiddet ve asabiyette ölü gibi ol.
tevazuda toprak gibi ol.
hoşgörürlükte deniz gibi ol.
ya olduğun gibi görün,
ya göründüğün gibi ol.'