Yurtdışı Geçici Görev Raporu (Cenevre / İsviçre)

T.C.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
YURTDIŞI GEÇİCİ GÖREV RAPORU
1. GENEL BİLGİLER
Konu
: G 20 bünyesinde istihdam alanında oluşturulan
hükümetlerarası “İstihdam Görev Gücü”nün ikinci toplantısı.
Görev Tarihi ve Yeri
: 26-28.03.2012 – Cenevre / İsviçre
Katılan Görevliler
: Hakan ÖZ - Eğitim Uzmanı
ÇSGB - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Dış İlişkiler
ve Projeler Dairesi Başkanlığı
Koordinasyon yapılan
Kuruluşlar
– ILO.
: G 20 Meksika Dönem Başkanlığı ve Sekretaryası, OECD
2. TOPLANTI İLE İLGİLİ BİLGİLER
Düzenleyen ülke veya kuruluş
Merkezi
: G 20 Meksika Dönem Başkanlığı – ILO Genel
İlgili diğer uluslararası kuruluşlar : OECD
Toplantıya katılan ülke veya Kuruluşlar :
G 20 Ülkeleri (ABD, Arjantin, Avrupa Birliği, Avustralya, Brezilya, Birleşik Krallık,
Çin, Fransa, Federal Almanya, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, İspanya, İtalya,
Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye), OECD, ILO.
Uluslararası İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ITUC) ve Uluslararası İşveren Örgütü
(IOE) temsilcileri 27 Mart sabah oturumunda yapılan İşçi ve İşveren Kuruluşlarıyla
İstişareler / Konsültasyon toplantısında görüşlerini paylaşmışlardır.
Toplantının niteliği ve amacı :
Bilindiği üzere, 26–27 Eylül 2011 tarihlerinde Paris’te toplanan G 20 Çalışma ve
İstihdam Bakanları’nın Hükümet veya Devlet Başkanlarına sunmak üzere kabul ettikleri
“Tavsiye Kararları”nın istihdamın artırılmasına dair bölümünde (9. paragraf) istihdam
alanında deneme amacıyla, bir yıl süreli çalışacak ve ilk çalışma alanı “Genç İşsizliği”
olarak belirlenen hükümetlerarası bir “Görev Gücü” oluşturulması yer almaktaydı.
Söz konusu karar, 3–4 Kasım 2011 tarihlerinde Fransa’nın Cannes şehrinde gerçekleşen
G 20 Liderler Zirvesi sonuç belgesiyle de teyit edilmişti.
Buna yönelik olarak, G 20 Meksika dönem başkanlığının inisiyatifinde “İstihdam Görev
Gücü”nün oluşturulmasına ilişkin 15 Aralık 2011 tarihinde Meksika’nın başkenti
Meksiko’da yapılan ilk toplantının ardından, alınan kararlar doğrultusunda hayata
geçirilen “G 20 e-Kütüphanesi” ve “Genç İstihdamına Yönelik Politika ve Programların
Paylaşıldığı Bilgi Platformu” aracılığıyla üye ülkelerin Genç işsizliğini azaltmaya yönelik
olarak uygulamış/uygulamakta olduğu en başarılı ve tavsiye edilebilir politika ve
stratejilerin bir araya getirilerek/uyumlaştırılarak, bu doğrultuda uygun çözüm yolları ve
ortak stratejilerin bir arada sunulacağı Strateji Belgesi taslağı ILO ve OECD uzmanlarının
katkılarıyla hazırlanmıştı. Söz konusu toplantının tertip edilmesiyle, özellikle geliştirilen
ilgili Belgenin ilk taslağına yönelik ülkelerin verdiği yorum ve geribildirimler yoluyla, 2.
taslağı hazırlanan Strateji Belgesi hakkında ülke temsilcilerinin katkı ve görüşlerinin
(özellikle 5. bölüm: Sonuçlar üzerinde) alınarak belgeye son halinin verilmesi
amaçlanmıştır.
Buna göre, anılan görev gücü toplantısı ve hemen akabinde devam eden SHERPA’lar
toplantısı ile Çalışma ve İstihdam Bakanlarının 17-18 Mayıs’ta Guadalajara’da
yapacakları Bakanlar toplantısında, Sayın Bakanların üzerinde uzlaşarak, benimsemeleri
beklenilen Strateji Belgesi ve Sonuç Bildirgesinin de aynı zamanda ikinci bölümünü
oluşturan “Genç İstihdamının Desteklenmesi” kısmı üzerinde ortak bir uzlaşı sağlamak,
bilgi alışverişi ve derinlemesine bir inceleme sağlamak ile görev gücünün bundan sonraki
faaliyetlerine yönelik olarak bir çalışma yöntemi ve takvimi oluşturmak hedeflenmiştir.
Toplantının Gündemi
-
:
Kayıt
Açılış Konuşmaları
İşçi ve işveren temsilcilerinin görüş ve değerlendirmeleri
Kahve Arası
Genç İstihdamı konusunda G20 Stratejileri: Mevcut Durum ve Müzakereler
Birinci Oturum: Genel Bakış; ILO-OECD Uzmanlarınca yapılan Sunumlar, Tartışma
Kahve Arası
Strateji Belgesi 5. Bölümü Sonuçlar üzerine Tartışma
Öğle Yemeği
Strateji Belgesi 5. Bölümü Sonuçlar üzerine Tartışma(devam)
İstihdam Görev Gücünün 2012 ikinci dönemi çalışmaları
Kahve Arası
Nihai Yorumlar ve Kapanış Sözleri
3. TOPLANTI SIRASINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
Gündem maddeleri hakkında ilgili Uluslararası Kuruluşun Sekretaryası tarafından
açıklanan Görüşler :
Toplantı süresince dönem başkanlığınca ifade edilen görüş ve açıklamalar not edilerek
aşağıda yer verilmiştir:
İstihdam Görev Gücünün 15 Aralık 2011 tarihinde Meksiko City’de yapılan ilk
toplantısından bu yana gerçekleştirilen faaliyetlerin kısa bir özeti sunulmuş, genç işsizliği
konusunda başarılı teşvik ve program uygulamalarının ve G 20 ülkelerinin bu hususta
karşılaştığı sorunlarla ilgili politika yanıtlarının istişare ve teatilerinin ilgili web
platformunda yapıldığından bahisle Strateji Belgesi taslağının da ilgili ülkelere bu itibarla
sunulduğunun altı çizildi.
Akabinde söz alan işçi ve işveren temsilcileri de, küresel ekonomik krizin istihdamdaki
bireyler açısından da ciddi sıkıntılara neden olduğu ve işsizlik tehditleri ile karşı karşıya
kalmalarının kaçınılmaz bir hal aldığından bahisle, işlerin güvenliğinden ziyade
çalışanların korunması ve sosyal güvenliğine atıfta bulundu. Böylesine kritik bir ortamda,
kadın ve gençler gibi kırılgan gruplar mevcut konjonktürde daha önemli boyutlarda
etkilenmiştir. Ancak, bu noktada işçi temsilcisi tarafından “bireyler için istihdamın bir
opsiyon değil aksine, önemli bir gereklilik” olduğunun altı çizildi. Sanayi gibi üretimimalat sektörlerinde, özellikle uygun mesleki eğitimlerle gerekli ara eleman/işgücünün
yetiştirilmesi önemli. Gençlere eşit muamelede bulunulması, staj ve işbaşında eğitim
fırsatları sağlanarak iş hayatına daha güçlü girebilmelerinin önünün açılabilmesinin
önemine dikkat çekildi. Mevcut ekonomik kriz ortamında gençler, işverenler tarafından
bu fırsatlardan yararlandırılmakla birlikte, bunun yanında eğitim/staj süresince düşük
ücretlerle ağır bir iş yükü altında çalıştırılmaları ve ilgili teşvik süresi de sona erdiği
zaman ilgili görevlerine son verilmeleri de kabul edilebilir bir durum değildir. Bu
çerçevede ulusal sosyal diyalog mekanizmaları çalıştırılmalı ve çalışanların sesine daha
fazla kulak verilmesi gereğinin altı çizildi.
Söz alan işveren tarafı da istihdam görev gücü çalışmalarının şu ana dek oldukça verimli
ve başarılı olduğundan bahisle, üye ülkelerin mevcut koşulları ve öncelikleri de dikkate
alınarak uygun pratik çözüm önerilerinin yaygınlaştırılarak ve uyumlaştırılarak
uygulanmalarına çalışılabileceğine dikkat çekildi. Gençleri ilk defa işe girişleri
desteklenmeli, insana yakışır uygun işler yaratılması çabaları sürdürülmeli ve bu amaçla
gerekli işgücü piyasası araçları işletilerek uygun politikalar hayata geçirilmelidir. İşlerin
yaratılmasında esas amaç yeni işlerin oluşturulması için eski çalışanların işten
çıkartılması ya da ucuz işçilik değildir. Elbette çok yoğun bir korunma mevzuatı da ya da
korunmadan yoksun bir mevzuat da uygun değil, bu noktada denge gözetilmelidir. Yeşil
işler yaratılması noktasında da, sıfırdan yeni yeşil işler oluşturmak için çok yoğun bir
çaba harcamak yerine mevcut işlerin bakış açıları değiştirilerek daha yeşil işler haline
dönüştürülmesi amaçlanabilir. Gençlere yönelik işler yaratılması ve genç işsizliğinin
azaltılması kısa vadede çözülebilecek bir sorun değil, uzun soluklu yapısal çözümler
gerektiren daha karmaşık bir durumdur.
Üye ülkelerin ya da katılımcıların görüşleri
:
Toplantı süresince katılımcı ülke temsilcilerince, özellikle çalışma toplantısı gündeminde
ağırlıklı olarak ele alınan taslak Strateji Belgesi (özellikle 5. bölüm: Sonuçlar) hakkında
ifade edilen genel görüş ve açıklamalar not edilerek özet olarak aşağıda yer verilmiştir:
AB adına söz alınarak, AB’de mevcut durumda işsizlik rakamının 5,5 milyona ulaştığı,
genel işsizliğin %9,9 oranlarında seyrettiği, aynı oranın gençler için % 22,1’e kadar
çıktığı belirtildi. Hatta aynı oranın(genç işsizliği) iflasın eşiğinde olan Yunanistan’da %
47,2 düzeyinde olduğu ilave edildi.
Mevcut ekonomik belirsizlik ortamında ülkelerin karşılaştığı başlıca problemleri düşük
ücretler, sosyal güvence eksikliği ve kayıtdışı sektöre kaymanın ağırlık kazanması
şeklinde açıklayan dönem başkanlığı; krizle birlikte refah düzeyi ve insanların yaşam
standartlarında oldukça önemli bir düşüş yaşandığını, bunun da daha ziyade gelişmekte
olan ülkeleri ciddi boyutlarda etkilediğinin altı çizildi. Özellikle muhtelif sebeplerle
henüz iş hayatına girememiş gençlerin şu an kriz ve durgunluktan ötürü uzun dönemli
işsizler haline geldiğine dikkat çekilerek, sorunların daha ziyade eğitimle ilgili orta ve
uzun dönemli politikalar ile makroekonomik & mali politikalarla ilintili olduğuna işaret
edildi.
Daha sonra söz alan ILO ve OECD uzmanları, şu ana dek istihdam görev gücü
kapsamında yapılan çalışmaların kısa bir özetini sunarak, hazırlanan taslak Strateji
Belgesinin 5 bölümden oluştuğundan bahisle, söz konusu belgenin;
-
Genel Bakış,
Okul hayatından iş hayatına etkili bir geçiş sağlanmasının teşvik edilmesi,
Genç erkek ve kadınlar için iş yaratımının teşvik edilmesi,
Uzun vadede genç bireylerin istihdamında karşılaşılan zorluklar,
Gençlerin İstihdamına Dair G20 Görev Gücü Strateji Sonuçları
başlıkları altında detaylandırıldığına işaret ettiler. Bunlardan 2, 3 ve 4. Bölümlerin üye
ülkelerden gelen başarılı politika/tedbir/program örneklerinden müteşekkil olduğu ve söz
konusu bölümlere bazı redaksiyon ve düzeltmeler sonrası son halinin verilebileceği,
toplantı kapsamında ülke temsilcilerinin özellikle 5. Bölüm üzerinde mutabakatlarının
aranacağı belirtildi.
Akabinde üye ülke temsilcilerine görüş ve önerilerini almak üzere söz hakkı verilmiş
olup, genel olarak verilen görüş ve değerlendirmeler aşağıda sunulmuştur:
Çin: Belgenin ilk bölümüne daha dikkat çekici, genel ifade, istatistik ve tabloların yer
alabileceği ilave bir kısım eklenebilir. Ayrıca, ilgili konu başlıkları altında genç
işsizliğine çözüm olabilecek örnek başarı hikâyelerine de yer verilebilir. Sosyal koruma
zeminleri, işte adil ve eşit muamele önemli hususlar, ancak her ülkenin realitesine uygun
değil; zira Çin, Hindistan gibi gelişen ve önemli bir nüfusa sahip ülkelerde devasa kayıt
dışı oranları gibi sorunlarla uğraşan ülkelere belgenin sonuçlar bölümünde sunulan
tavsiye ve önerilerin tamamı uygun görünmüyor.
Hindistan: Belgenin sonuçlar bölümüne atıfta bulunarak ülkesinde çalışanların yaklaşık
%93’ünün kayıt dışı sektörde yer aldığını, sadece % 7 gibi bir rakamın kayıtlı sektörde
çalıştığını belirtti. İşgücü piyasasında yer alan çalışanların %54’ü kendi işini
yapıyor(serbest meslek); böylesine önemli boyutlarda kayıt dışı ile mücadele verirken
önerilen sonuçların ülkemize uyarlanması gerçekçi görünmüyor.
ABD: Sorunların çözümünde sosyal diyalog mekanizmasının işletilmesi de oldukça
önemli. Platforma yüklediğimiz başarılı ülke politika ve programlarımızda ekonomik kriz
öncesi ve sonrasında uyguladığımız olumlu sonuçlar alınmış programlarda sosyal
diyalogu çözümün her safhasında işletmeye çalıştık. Belgenin yazım dilinde önemli
hatalar mevcut, İngilizcesi yeniden gözden geçirilmeli.
Kanada: Toplantıda tam bir mutabakat ve uzlaşı içerisinde taslak belgeye son halinin
verilmesi çabalarına katkıda bulunacağız. Her ne kadar önemli olan belgenin özünde
içerdiği mesaj ve tavsiyeler olsa da, Belgenin İngilizcesinde önemli hatalar olduğu
konusunda ABD’nin yorumlarına katılıyoruz, belgede kullanılan dilin düzeltilmesine biz
de destek olabiliriz.
Çin: 5. Bölüm oldukça uzun tutulmuş, 3-4 sayfalık bir bölüm olarak düzenlenmesi yeterli
olabilir. Ayrıca mesleki danışmanlık ve kariyer danışmanlığı hizmetlerine de erken
müdahale araçları olarak yer verilmesinde fayda var. Burada, esnek çalışma önerileri ile
sosyal korunma arasındaki hassas dengeye de dikkat edilmesi gerekir, zira bu durum
kayıt dışılığa da davet çıkarabilir.
Hindistan: Hindistan’da 10 bine yakın mesleki eğitim sağlayan özel ve kamu kuruluşu
var; bunlar ihtiyaç duyulan sektör ve mesleklerde sürekli eğitim hizmetleri sağlıyorlar.
Sadece mesleki eğitimler sağlayarak gençlerin işsizlik sorununa çözüm üretilemez.
Sadece Hindistan için önümüzdeki 10 yıl, her yıl için 500 bin gencin işgücü piyasasına
katılımından bahsediyoruz. Tüm bu sorunlar ilgili maddeler altında yer alan(Sonuçlar
Bölümü)
-
İşgücü temsilcileri, işverenler ve eğitimciler müfredatın mevcut ve gelecekteki sanayi
ihtiyaçlarının karşılamasını sağlayacak mesleki eğitim programlarının geliştirilmesi
amacıyla birlikte çalışmaları için teşvik edilmeli,
-
Genç bireylere istihdam fırsatlarından haberdar olmalarında yardımcı olma, bilgi ve
mesleki rehberlik sağlama ve bu hususlarla ilgilenenleri destekleme,
-
Farklı kategorideki genç bireyler için mesleki eğitim ve meslek arama, yetişkinlere
sağlanan danışmanlık hizmetleri, alternatif eğitim ve iş tecrübesini de içeren spesifik
programlar sağlanmalı,
gibi basit adımlarla çözüme kavuşturulamaz.
Ayrıca, 3. Madde altında yer alan(Sonuçlar Bölümü) “…işe alma yardımları veya maaş
dışı işçilik maliyetlerini azaltmayı teşvik eden politikalar göz önünde
bulundurulmalıdır" önerisi her ülke gerçekliğine uyarlanabilir değil, revize edilmeli.
Meksika dönem başkanlığı eleştirilere cevaben, mevcut tavsiye ve önerilerin ilgili üye
ülkelerce teklif edildiğini, önerilerin ucu açık olduğunu ve ifadelerde ilaveler/çıkarmalar,
revizeler yapılabileceğini belirtti.
Rusya : Strateji Belgesi genel olarak kapsamlı ve titiz bir çalışma ürünü, birçok ülkenin
istifade edebileceği iyi bir referans belge niteliğinde. Ancak Sonuçlar bölümünde
“Çıraklıkla ilgili olarak G20 Ülkeleri arasında ortak bir mutabakat anlaşması
imzalanması”nı öngören bir madde var, bu tüm ülkeleri bağlayıcı ve taahhüt altına alıcı
bir niteliğe sahip. Bu tür, beraberinde yükümlülükler getiren maddeler yumuşatılabilir,
zira sonuçlar bölümünde yer alan maddelerin daha çok öneri ve tavsiye çerçevesinde
kalması amaçlanmıştı.
Meksika dönem başkanlığı cevaben bunun Fransa, sosyal taraflar ve ABD’nin ortak bir
önerisi olduğunu, sonuçta bu maddelerin kabul edilmesini empoze edici bir pozisyonda
olunamayacağını, ilgili maddelerin benimsenmesinin ancak Sayın Bakanların takdirinde
olduğunu iletti. Ayrıca çıraklık eğitiminin okuldan işe geçişte önemli bir kolaylaştırıcı ve
tecrübe edinimini destekleyen bir süreç olduğunun altını çizdi.
Rusya: Ülke olarak biz de çıraklık sistemine karşı değiliz, bizim mesleki eğitim
sistemimizde de çıraklık desteklenmektedir. Ancak G20 ülkelerinin bu tür konularda
ülkelerarası ortak bir uygulamanın kolektif şekilde hayata geçirilmesinin taahhüt
etmesinin süregelen bir pratik olduğunu sanmıyorum, bunun örnekleri varsa da duymak
isteriz. G20 inisiyatifi ilgili ülkelere taahhüt, yükümlülük getirici değil, daha çok öneri ve
tavsiye sunucu özelliğiyle bilinmektedir, bu amaca hizmet etmek için vücuda
getirilmiştir. Ancak öneriye de karşı değiliz, istekli ülkeler kendi öncelik ve beklentilerini
de dikkate alarak ilgili maddeyi içselleştirebilir, kendi aralarında hayata geçirme iradesini
gösterebilirler.
ABD: Bu öneriyi oluştururken amaç, çıraklık ücretleri açısından ülkeler arasında önemli
farklılıklar olmasını önlemek, bir ücret bütünlüğünün oluşmasına katkıda bulunmaktı.
Birleşik Krallık: İstihdam Görev Gücünün Aralık ayında Meksika’da yaptığı toplantıda
spesifik olarak gençlerin işsizlik sorununa odaklanılarak, bu çerçevede çözüm önerileri ve
başarısını kanıtlamış politika tedbirleri/programların üye ülkeler arasında paylaşılması
kararlaştırılmıştı. Bu bağlamda, getirilen bazı taahhüt içerici ifadeler her ülke için kabul
edilebilir değil. Hindistan ve Rusya’ya endişelerinde katılıyorum. Belgede informal
sektörle mücadele konusuna daha fazla ağırlık verilebilir; çıraklık konusunda da ortak bir
mutabakat anlaşmasının imzalanmasının söz konusu sorunlara pratik çözümler
sunabileceğini düşünmüyoruz.
İspanya: İlgili madde ülkeler arasında mutabık kalınabilecek bir husus gibi durmuyor,
belki söz konusu madde Sonuçlar bölümünün 5 no’lu ana maddesinden çıkartılarak 8. ana
maddeye ve Bakanlara opsiyonel bir uygulama seçeneği olarak ve ifade biraz daha
yumuşatılarak konulabilir.
Avrupa Birliği: AB için nitelikli çıraklık eğitimi oldukça önemli, eğitimin ve çalışmanın
standartlarının yüksek olması nedeniyle düşük bir ücret skalasının uygulanması çok da
uygun olmaz diye düşünüyoruz.
Avustralya: Belgede konular oldukça açıklayıcı ve detaylı olarak ele alınmış, özellikle
Sonuçlar bölümünde uygun öneri ve tavsiyelere yer verilmiş. Ancak, bunların daha fazla
detaylandırılması / reçete formatında çözümler sunulması da gerçekçi gözükmüyor;
ülkeler bunların arasından kendileri için uygun olanları sistemlerine uyarlayıp
uygulamaya koyabilirler. Diğer taraftan Hindistan ve Çin gibi farklı öncelikleri ve piyasa
dinamiklerine sahip ülkelerin de taleplerine kulak verilebilir; doğal olarak hiçbir ülkenin
kendi çıkarlarına uygun düşmeyen bağlayıcı hükümleri kabul etmesi de beklenmemeli.
Meksika dönem başkanlığı, gerçekleştirilme çalışma toplantısında taslak Belgeye son
halinin verilmesinin amaçlandığını, ancak bunun yönteminin Belgede yer alan tüm
maddelerin tek tek ele alınarak hepsinin üzerinden geçmek şeklinde değil, Belgenin
bütünü üzerinde ülkelerin yorumlarını ve değerlendirmelerini alarak ilerlemek şeklinde
olduğunu belirtti.
Japonya: 8. Maddede görev gücüne atfedilen sorumluluğun (G20 Zirvesinde, G20
İstihdam Görev Gücü tarafından hazırlanan, sosyal korumanın iyileştirilmesine
yönelik bir dizi inisiyatifi de içeren gençlerin sosyal korunması konusundaki en iyi
uygulamaları, başlıca kilit unsurları ve önerileri incelemek ve tüm G20 ülkelerinde
sosyal korumanın, işgücü piyasasına yönelik nitelik/beceri edinimi uygulamalarının
ve oryantasyonun geliştirilmesinin paylaşımı) neyi içerdiğini net olarak anlayamadık,
dönem başkanlığının bu hususa açıklık getirmesini bekliyoruz.
Meksika Dönem Başkanlığı: Görev gücünün görev süresi 1 yıl olarak belirlenmişti ve
yılın ikinci yarısında da faaliyetlerine farklı başlık ve önceliklerde devam etmesi
bekleniyor(bu konudaki nihai takdir yetkisi Bakanlarda bulunuyor). Bu çerçevede söz
konusu maddede yer verilen ilgili hususlar opsiyonel olarak görev gücünün bundan sonra
ele alacağı, üzerinde çalışacağı konular olabilir; bu konuyu toplantının ayrı bir gündem
maddesi olarak ayrıca ele alacağız.
Rusya: Çıraklıkla ilgili ülkeler arasında ortak bir çerçeve sözleşme imzalanması
ifadesinin yerine, her ülkenin kendi içerisinde çıraklık sistemini fonksiyonel olarak
uygulaması ve yaygınlaştırmasına çalışacağına dair bir ifade konulabilir.
Fransa: Burada söz konusu öneriyle ilgili olarak yapılmak istenilen, çıraklıkla ilgili iyi
uygulama örneklerinin ülkeler arasında yaygınlaştırılmasına çalışmak ve çıraklık
eğitimine ücret skalası, standart bir eğitim süresi ve ortak müfredatlar getirilmesiyle ilgili;
aksi halde ülkelerin yerine getiremedikleri takdirde yaptırımlarla karşılaşacağı taahhütler
altına girmesi beklenmiyor.
Çin: “Gençlerin G20 ülkelerindeki durumunu daha iyi anlamak ve değerlendirmek için
veri toplamak ve rapor hazırlanması konusunda ILO & OECD ile birlikte çalışmak”
maddesi G20 görev gücünün oluşturulması amacının dışına çıkarıyor, bu konuda veri
toplamak ya da raporlar hazırlanması için değil sadece birlikte çalışmak gibi bir ifade
konulabilir; ayrıca sadece ILO & OECD ile değil, “ve diğer ilgili uluslararası
kuruluşlarla” ifadesi de maddeye eklenebilir.
Hindistan: Çin’li meslektaşıma tamamıyla katılıyorum; burada ILO ve OECD gibi
uluslararası kurumlar varken, G20 istihdam görev gücü gibi bir inisiyatifin yeni bir
kuruluş gibi kurumsallaştırılmasına çalışılması anlamlı değil; kaldı ki görev gücü veri
toplayıp raporlama yapacaksa ILO ve OECD gibi önemli kuruluşlar hangi görevi ifa
edecek, herkes kendi görev alanı içerisinde kalmalı.
İspanya: G20 ülkeleri ortak bir akıl ve uyum içerisinde çalışmak ve somut çözüm
önerileri, yapıcı tavsiyeler üretmek üzere bir araya geliyorlar. Kaldı ki bu toplantıda
konuşulan hususlar zaten tüm üye ülkelerde yapılagelen çalışmalar ve uygulamalar; belki
bazı küçük farklılıklar mevcut olabilir ancak genel olarak hiçbir ülke bahsedilen
uygulamalara yabancı değil. Burada ülke temsilcilerinin uzlaşı içerisinde bir çalışma
yaparak söz konusu uygulamalara ortak birer standart kazandırma amacını gütmeleri daha
akılcı görünüyor, ortak bir paydada buluşularak standartların genel çerçevesi ortaya
konabilir.
Güney Kore: “Üniversite ve kolej(yüksekokul) mezunları da dâhil olmak üzere yüksek
nitelikli gençlerin sorunlarını ele almak ve onların becerileri ve uzmanlığının üretici bir
şekilde kullanılmasını sağlamak için politikaların yaratımı” maddesinden kolej mezunları
ifadesinin çıkarılması gerekir. Zira yüksek nitelikli gençler her zaman kolej mezunlarını
ihtiva etmeyebilir.
Brezilya: “Genç bireylerin ilgili süreçler sonunda işgücü piyasasına dâhil edilmesini
kolaylaştırabileceği gerekçesiyle, eğitim ve öğretim sürelerinin uzatılmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin hayata geçirilmesi” maddesi/önerisi Brezilya’da uygulamaya
konulan başarılı bir politika tedbiriydi. Bugün birçok ülkede gençlerin işgücü piyasasına
güçlü bir giriş yapabilmelerini teminen almış oldukları eğitim ve öğretim düzeylerinin
yeterli olmadığı bilinmektedir. Bu nedenle ilgili süreç, içerik(müfredat) ve süre açısından
yeniden değerlendirilerek, işverenlerin gelişen ve değişen işgücü nitelik ve beceri
talepleri de dikkate alınarak bu minvalde ilgili mevzuat değişiklikleri hayata geçirilebilir.
Meksika Dönem Başkanlığı: Bugünkü çalışma toplantısında üye ülke temsilcilerinin
özellikle 5. Bölüm üzerinde mutabakatlarının aranacağını ve Sayın Bakanlara sunulmak
üzere ilgili bölüme son halinin verilmeye çalışılacağını belirtmiştik. Bilindiği üzere,
Strateji Belgesinin 2, 3 ve 4. bölümleri üye ülkelerden gelen başarılı
politika/tedbir/program örneklerinden müteşekkil olup, söz konusu bölümlere bazı
redaksiyon ve düzeltmeler sonrası son halinin verilebilecek durumdadır.
Almanya: Belgenin 1. ve 5. bölümlerinin tamamlanarak, diğer bölümlerin Bakanlar
toplantısı sonrasına bırakılması yarım bir iş yapılmış duygusu veriyor; Sayın Bakanların
henüz tamamlanmamış bir belgeye imza atmasını uygun bulmuyoruz.
G.Afrika: Belgenin 2, 3 ve 4. bölümleri, düzeltmeler sonunda son hali verilebilecek
durumdaysa belgenin süratle tamamlanarak Bakanlar toplantısına yetiştirilmesi daha
makul görünüyor. Ya da Belgenin tamamlanmasının akabinde yılsonuna doğru bir
Bakanlar toplantısı daha mı öngörülüyor?
Meksika Dönem Başkanlığı: 2. bir Bakanlar toplantısı düzenlenmeyecek. 2, 3 ve 4.
bölümlerle ilgili olarak sadece düzeltme ve belgenin dilinin sadeleştirilmesi çalışmaları
gerçekleştirilerek Belge tamamlanacak. Asıl konu ve toplantının da aynı zamanda bir
diğer gündem maddesi, yılın kalan kısmında görev gücünün hangi konu üzerinde
çalışacağına karar verilmesi.
Çin: Henüz tam anlamıyla bir çalışmayı tamamlamadan diğer bir görevin seçilmesine
karar vermek doğru görünmüyor. Eğer böyle bir karar verilecekse de, bu konu Bakanlar
toplantısına Sayın Bakanların takdirine bırakılabilir.
Hindistan: Yeni bir Görev Gücü toplantısının yapılmayacağı belirtiliyor, dahası
toplantının sonuna gelinmesine karşın henüz tüm üye ülke temsilcilerinin Belgenin son
hali konusunda mutabık olup olmadığı net değil. Aslında son durum daha da karmaşık bir
hal aldı. Belgede gerek kendi ülkem gerekse bazı diğer ülkelerce kabul edilemeyecek
hususlar, hükümler mevcut; bunların düzeltilmeleri sonrası son halini yine görmemiz
gerekir.
Meksika Dönem Başkanlığı: Daha önce de belirtildiği üzere, belgenin 2, 3 ve 4.
bölümleri, İngilizce düzeltmeler ve sadeleştirmeler sonunda son halini alacak. Bunun
yanında toplantı esnasında iletilen endişe ve yorumlar oldukça dikkatli bir şekilde not
edildi, ilgili değişiklikler yapılarak son durum tüm ülke temsilcileriyle paylaşılacak.
Kaldı ki tüm sözü edilen öneri ve sonuç tavsiyelerinin benimsenmesi ve kabulü
Bakanların takdirinde, kabul edileceğine ilişkin net bir husus kesinlikle söz konusu değil.
Bunun yanında Bakanlar toplantısının hemen öncesinde 16 Mayıs’ta Meksika’da
SHERPA’lar toplantısı gerçekleştirilecek. İlgili belgenin 5 no’lu Sonuçlar bölümünün,
aynı zamanda Bakanlar Sonuç Bildirgesinin de bir bölümünü oluşturması nedeniyle son
halinin bu toplantı esnasında da ele alınarak karara bağlanması temin edilecek. Herhangi
bir ülke temsilcisinin kabul etmeyeceği ve bu durumu da açıkça ifade edip, üzerinde
mutabakat sağlanamayan herhangi bir madde, son durumda ilgili bölümde bulunmayacak.
Bilindiği üzere, Sonuçlar bölümünün 8. Ana maddesi altında yer alan hususlar Sayın
Bakanlara İstihdam Görev Gücü öneri ve tavsiyeleri olarak sunulacak; bu nedenle
üzerinde sıkıntı yaşanılan müzakere edilen diğer ana madde altında yer alan muhtelif
hususlar da, ifadelerin yumuşatılarak, talep edildiği gibi değiştirilmesini müteakip söz
edilen ana madde altına “tavsiye” niteliğinde konulacaktır.
İstihdam Görev Gücü toplantısının ardından, 2. Gün öğlene kadar olan bölümde sosyal
tarafların söz alarak görüş ve değerlendirmelerini dile getirdiği bir oturum
gerçekleştirildi. Genel olarak Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu'nun(ITUC) ve
Uluslararası İşverenler Örgütü(IOE)’nün muhtelif ülke temsilciliklerinden, gerek
çalışanlar gerekse işverenler adına söz alan konuşmacıların dile getirdiği hususlar özet
olarak aşağıda maddeler halinde sunulmuştur:
İşveren Örgütleri:
-
Yeni ve insana yakışır işlerin yaratılması önemli,
-
Bazı ülkeler ekonomik kriz ve sonrası durgunluktan yavaş yavaş kurtulurken birçok
ülke halen mali ve ekonomik açıdan olumsuz etkileri ile mücadeleye devam ediyor;
bu durum işverenleri zorlayıcı ve oldukça ciddi sorunlar olarak karşımıza çıkıyor,
bunun doğal bir sonucu olarak işsizliğin artması ve gençler için yeni iş yaratımının
mümkün olamaması gibi bir tablo çıkıyor karşımıza,
-
İşverenlerin böyle bir ortamda vergi avantajlarından, yatırımlar söz konusu olduğunda
da önemli teşviklerden yararlandırılması elzemdir,
-
Bürokrasi ve kırtasiyecilik azaltıldığı takdirde işverenlerin yatırımları artabilecek,
istihdam olanakları da doğal olarak artacaktır,
-
Bireylerin istihdam edilebilir olmaları ve yaşam boyu öğrenme önemli hususlardır; bu
konularda hükümetlere önemli görevler düşüyor, iş hayatında işverenlerin talep ve
ihtiyaçlarına daha fazla kulak verilmeli,
-
İş-Yatırım güvenliği teminat altına alındığı ve özellikle gençlerin istihdam edilebilir,
uygun niteliklere sahip olmaları mümkün olduğu takdirde işverenler de istihdama
katkı yapmayı daha güçlü bir şekilde taahhüt edebileceklerdir,
-
Nitelikli işler yaratılmasının bir diğer koşulu da, çalışanların iş ve sosyal hukuktan
kaynaklanan hakları ve sosyal güvenlik konuları ile asgari ücret düzeylerinin
belirlenmesi gibi hususların işverenlerin beklenti ve öncelikleri de dikkate alınarak
belirlenmesidir,
-
Bu noktada istihdam görev gücünün çalışmalarını da oldukça değerli buluyoruz;
sürdürülebilir, uzun soluklu ve nitelikli işler yaratılması noktasında oldukça faydalı
iyi örneklerin ülkelerce paylaşımı bu anlamda önemlidir.
İşçi Konfederasyonları:
-
Nitelikli iş yaratımı bir ödül /hediyeden ziyade bir gereklilik ve istikrarlı bir iş
hayatının ön koşuludur; zira istikrarlı, insana yakışır işlerin yokluğunda istikrarlı bir
büyümeden de söz edilemez,
-
Olumlu ve güçlü bir büyümeden söz edebilmek için gençlerin ve özellikle genç
kadınların işgücü piyasasına daha güçlü bir şekilde katılımı ve katkıları
desteklenmelidir,
-
İşgücü piyasasında sürdürülebilir, nitelikli olması ve ücret istismarları olmadığı
takdirde esnek işlerin yaratılmasını destekliyoruz,
-
Sosyal diyalog mekanizmaları daha sürdürülebilir ve iyi işleyen bir işgücü piyasasının
temini için elzemdir; sosyal tarafların iş hayatına yönelik çıkarılacak her türlü kanun,
düzenleme ve alınacak her türlü kararda sürecin içerisine dahil edilmeleri gereklidir,
-
Çıraklık, staj ve işbaşında eğitim olanakları artırılmalı, nitelikli mesleki eğitimler
kamu yararı gözetilerek düzenlenmeli ve özellikle krizden olumsuz etkilenen
gençlere/uzun dönemli işsizlere verilecek işsizlik / sosyal yardımlar artırılarak
desteklenmelidir,
-
Çıraklık sistemindeki boşluklar, işbaşı eğitimleri/stajlar, ilave istihdam için getirilen
teşvikler gibi muhtelif olanaklar yararlanıcıların özellikle de gençlerin istismar
edilmesi, mağdur edilmesi ile sonuçlanıyor; amaca dönük ve yaptırımlarla tesis
edilmiş, sadece işverenlerin değil faydalanıcıların haklarını da gözeten daha güvenli
düzenlemeler hayata geçirilmeli,
-
Bahsedilen teşvik ve eğitimlerin akabinde uygun işe alım taahhütleri ve iş garantileri
sağlanmalı, aksi halde bu durum istismara davetiye çıkarıyor,
-
Her açıdan donanımlı ve nitelikli gençlerin yetiştirilebilmesi için eğitim sistemleri
daha güçlü finanse edilmeli; nitelikli bir eğitim-öğretim sisteminin getirilmesi
özellikle temel ve ortaöğretim için şart; bu konuda Görev Gücünün çalışma prensibi
oldukça uygun, en iyi örnekler ülkeler arasında paylaşılarak, gerekli mevzuat
değişikliklerinin temini ve istikrarlı / nitelikli eğitimin önündeki engellerin
kaldırılması, Bakanlar düzeyinde ilgili taahhütlerin verilmesi ve bu konuda güçlü bir
iradenin ortaya konması ile mümkün olabilecektir,
-
Kamu ve özel eğitim / mesleki eğitim kurumlarıyla birlikte, sendikalar ve
işverenlerden müteşekkil bir diyalog mekanizmasıyla çağa uygun, talep ve
beklentileri karşılayan ve eğitim alan gençlerin donanımlı/nitelikli bireyler olmalarını
mümkün kılabilecek eğitim-öğretim müfredatları oluşturulup hayata geçirilebilir,
-
Mesleki yeterlik ve niteliklerin/vasıfların karşılıklı tanınması önemli, bu konuda
hayata geçirilen yeterlik sertifikasyon sistemlerinin uluslararası platformlara taşınarak
ülkelerce karşılıklı olarak tanınması temin edilmeli,
-
Özellikle eğitim-öğretimde ve iş yaşamında olmayan inaktif(atıl) gençler en problemli
kesimlerden birini oluşturuyor; genç ve kadınlardan oluşan işsizlerin, sürmekte olan
ekonomik durgunluktan daha da olumsuz etkilenmemesi amacıyla en kısa süre
içerisinde yapıcı ve sonuca yönelik daha güçlü teşviklerin ve sosyal yardım
tedbirlerinin hayata geçirilmesi elzemdir,
-
Genç girişimciliği desteklenerek yaygınlaştırılmalıdır. İlgili süreçte yönlendirme,
rehberlik, danışmanlık, eğitim ve kredi/finansmana erişim olanakları gerek kapsam
gerekse içerik olarak desteklenerek artırılmalıdır,
-
İşsizlik sorunları sadece ekonomik değil aynı zamanda yaşam hakkı, özgürlüklerle de
yakından ilintili; sadece hayatını idame ettirmek amacıyla iş telaşına düşmüş
bireylerin kişisel özgürlüklerinden bahsetmek oldukça zordur; sürdürülebilir ve
sağlıklı bir büyümeden bahsedebilmek için çalışanlar kadar işverenler de risk almalı,
zira özellikle 2008 ekonomik krizinde sonra çalışma koşulları, yaşam standartları ve
genel durum çalışanlar aleyhine oldukça bozuldu.
İstihdam Görev Gücü toplantısının sonrasında ayrıca, 2. gün öğleden sonra ve 3. günü
kapsayan bölümde Sayın SHERPA’ların katılımıyla toplantılara devam edilmiş ve ülke
temsilcileri, Çalışma ve İstihdam Bakanlarının 17-18 Mayıs’ta Guadalajara’da
yapacakları Bakanlar toplantısında benimsenmesi ve beyan edilmesi planlanan taslak
Sonuç Bildirgesi üzerindeki görüş ve değerlendirmelerini dile getirmişlerdir. Söz alan
konuşmacıların özellikle, Bakanlar Sonuç Bildirgesinin de aynı zamanda bir bölümünü
oluşturan (2. bölüm: Genç İstihdamının Desteklenmesi), “Strateji belgesinin 5 no’lu
Sonuçlar” bölümüne yönelik olarak dile getirdiği hususlar özet olarak aşağıda maddeler
halinde sunulmuştur:
Rusya: G-20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları 25-26 Şubat'ta Meksika'da
düzenlenen toplantıda, Dünya ekonomisindeki son gelişmeler ve uluslararası finans
piyasasının güçlendirilmesi gibi konuları tartışmış, toplantının ardından da ortak bir
bildiri yayınlamışlardır. Söz konusu bildiride Cannes Eylem Planı'nın yerine getirilerek
G-20'ye üye ülkelerin maliye, finans, para ve döviz politikası, yapısal reform, ticaret ve
gelişme gibi alanlarda verdikleri taahhütlerin gerçekleştirilmesi için denetimlerin
artırılacağına işaret edilmiştir. Bu noktadan hareketle, ortak bir uyum ve çalışmayı temin
etmek adına Guadalajara’da yapılacak Çalışma ve İstihdam Bakanları toplantısına,
Maliye Bakanları da davet edilebilir.
Hindistan: Böyle kapsamlı bir çalışma ve toplantı sonrası hazırlanabilecek ortak
raporun/bildirinin nasıl konsolide edilmesi bekleniyor. Bu denli kapsamlı bir çalışmada
tutarlılığı ve uyumu korumak oldukça zor görünüyor.
Ayrıca dönem başkanlığının hazırlamış olduğu Bakanlar Sonuç Bbildirgesinin yazım dili
/ terminolojisi uygun gözükmüyor; sosyal güvenlik zeminleri, politika uyumu, kayıtdışı
sektör gibi ifadelerin bildirgeye girmesinde fayda var. Bildirgenin 20. maddesinde Görev
Gücüne daimi bir yapıymış gibi atıfta bulunulmuş, henüz üzerinde çalışmaların
sürdürüleceği yeni bir görev dahi belirlenmedi, bu konu karar vericilerin takdirine
bırakılmalıdır,
Çin: Hindistanlı meslektaşımın görüşlerine katılıyorum, ayrıca 15. maddede yer verilen
“... Bu anlamda, katılımlarını G20'nin kilit aktörleri olarak resmileştirmelerini öneririz”
ibaresinin çıkarılmasını talep ediyoruz.
Hindistan, Kanada ve Japonya’da, Çin temsilcisinin önerisine katıldıklarını ifade ederek;
G20 çalışmalarının hükümetlerarası bir yapıda sürdürüldüğünü, sosyal tarafların sürece
katılımlarının resmileştirilmesinin, söz konusu müzakere ve tartışmaları çok daha fazla
uzatarak tıkanma noktasına getirebileceği hususundaki endişelerini dile getirdiler.
Birleşik Krallık: Bildirgenin 7. paragrafında yer alan “….Çalışma ve İstihdam
Bakanlıklarının oynadığı rol kritiktir: Birinci durumda, yaratılan işlerin, insana yakışır
ücretler ve sosyal güvenlikle birlikte kayıtlı ekonomide yer alan nitelikli işler olmasını
garanti altına almak” ifadesi düzeltilmeli; Bakanlar kayıtlı sektörde sadece nitelikli ve
insana yakışan işlerin olması durumunu garanti edemez.
Avustralya ve Hindistan’da aynı konuda Birleşik Krallık ile hemfikir olduklarını
belirterek “garanti etmek” ifadesi yerine, “kayıtlı (ve kayıt dışı: Hindistan önerisi)
sektörde çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik önlemler alınması için çaba sarf
edilmeli” gibi bir ibare konulabileceği önerisi getirdiler.
İspanya: “Garanti etmek” ifadesi ilgili paragraftan kaldırılmalı; ayrıca sosyal tarafların
katılımlarının resmileştirilmesi gibi bir ifade yerine “sosyal taraflarla danışma
istişarelerde bulunulması hususunda taahhütler sağlanmalı” şeklinde bir ibare konulabilir.
Hindistan: Strateji belgesinin sonuçlar bölümünün 8. Maddesinde yer alan G20 İstihdam
Görev Gücü Ekibinin tavsiyelerinin bir derlemesinin sunulduğu 20. Paragraftaki
maddelerden “G20 ülkelerinde gençlerin nicel ve nitel durumlarına dair analiz ve
karşılaştırmalar için yöntemler geliştirmek üzere ILO ve OECD ile birlikte çalışılması”
ifadesi bu bölümden çıkarılmalıdır. Buradaki ifadeyle Görev Gücü ILO ve OECD gibi
köklü 2 büyük Kuruluşun işine bir anlamda el atmış oluyor; görev tanımımız
ILO’nunkinden farklı olmalı, yerini almamalı, ilgili Kuruluşu ikame etmemeli. “İşe alma
teşvikleri” ifadesi ile ilgili itirazımıza yönelik net bir cevap alamadık, bu ifade Sonuçlar
bölümünden çıkarılmalı, kalacaksa da net olarak tanımlanmalı ve sınırları çizilmelidir.
Bir diğer konu; “Nitelikli çıraklık sistemleri geliştirmek amacıyla B20 ve L20 desteğiyle
oluşturulacak G20 Ülkeleri arasında ortak bir çerçeve hazırlanması/geliştirilmesi
inisiyatifini desteklemek” ifadesi çıkarılmalı.
Çin: Hindistanlı meslektaşıma ilgili hususta katılıyorum; böyle bir inisiyatif tüm ülkelerin
öncelik ve beklentilerine hizmet etmeyebilir, söz konusu ifade ya kaldırılmalı ya da farklı
bir söylemle revize edilmelidir.
Birleşik Krallık: Hindistan ve Çin temsilcilerine ifadelerinde katılıyorum; Belgede sosyal
korunma hususlarına çok fazla atıf mevcut, öncelik gençlerin ilk defa işe girişleri ve
istihdamda kalmalarını sağlayıcı nitelikler / vasıflar kazanmaları üzerine olmalı. Bir de
20. Paragrafın 2. fıkrasında yer alan “Ulusal politikaları tamamlayıcı önlemlerin
getirilmesi/benimsenmesi gereğince bir veya daha fazla ülkeyle birlikte çalışmanın kabul
edilmesi” ifadesi gözden geçirilmeli; hangi ülke bir diğer ülkeyle tedbirlerini ve
politikalarını tam olarak uyumlaştırmayı gündemine alabilir; bu tür ifadeler Görev
Gücünün kuruluş ve çalışma amacından uzaklaşması şeklinde değerlendirilebilir.
Meksika dönem başkanlığı verilen görüşlere cevaben, 20. Paragraf altında sunulan
önerilerin sadece opsiyonel tavsiyeler niteliğinde olduğunu, bu ifadelerin kabul
edilmesinin sadece Sayın Bakanların takdirinde olduğunu yineledi.
Kanada: Burada özellikle 20. Paragraf altında yer alan hususlar önemli; bunların
SHERPA’lar tarafından Bakanlara detaylıca izah edilmesinde fayda var. Diğer bir
hususta Hindistan temsilcisine katılıyorum, görev gücü ILO’nun yapmakta olduğu teknik
işleri ve görevleri ifa etmemeli; ILO zaten işgücü piyasası ve işsizliğe yönelik olarak
hayata geçirilen tüm uluslararası çalışma ve programlar hakkında detaylı veri ve bilgilere
sahiptir, istenildiği takdirde söz konusu bilgi ve verilere ILO aracılığıyla da erişim
sağlanabilir.
Almanya: Görev Gücü’nün şu an için mevcut görevini sürdürerek tamamlaması daha
doğru görünüyor; henüz Strateji Belgesi tamamlanıp son hali verilmeden şimdiden yeni
görevler yüklenmesi doğru bir yaklaşım olmaz.
Toplantının son günü öğlene kadar olan oturumda, Sonuç Bildirgesinin “Genç
İstihdamının Desteklenmesi” bölümünde özellikle de 20. Paragrafında yer alan hususlar
üzerinde mutabakat sağlanamayınca, SHERPA’lar toplantısı devam ettiği halde daha
küçük bir çalışma grubu(Görev Gücü temsilcileri) ile diğer bir salona geçilerek, ifadelerin
temsilcilerin görüş ve önerileri doğrultusunda yeniden revize edilerek son halinin
SHERPA’lara sunulmasına karar verildi.
ABD: Önce buradaki sorunun sadece Belgelerin dilini düzeltmek mi yoksa ifadelerin
içeriğini yeniden revize etmek mi olduğu konusunda bir mutabakata varılmalıdır. Strateji
Belgesinin Sonuçlar bölümünün 8. Maddesinde yer alan tavsiyeler, özünü korumak
koşuluyla kombine edilerek ve genelleştirilerek 20. Paragrafın altına da konmalıdır.
Meksika dönem başkanlığı ve gönüllü üye ülkeler bu süreçte şu ana kadar oldukça
özverili çalışmalar yürüttü; bizlere düşen bugün ilgili belgelerin burada son hali üzerinde
bir uzlaşı sağlayarak Bakanlar toplantısına nihai belgeler ve tam bir mutabakatla hazır
olduğumuz mesajını verebilelim.
Hindistan: 8. Maddede yer alan 8. 9. ve 10 maddeler birleştirilerek tek bir ifade şeklinde
yazılabilir. 11. Maddede “ve diğer sosyal taraflar ifadesi kullanılmalı”, sadece B20 ve
L20’ye atıfta bulunulmamalıdır.
Çin: 20. Paragraf altında yer alan “Milli girişimleri, yeni örnek uygulamaları ve diğer
girişimleri dikkate alarak, örnek uygulama forumunun kendi gözetiminde sürekli olarak
güncellenmesini sağlamak üzere, mevcut stratejinin takibi ve güncellenmesi için G20
İstihdam Görev Gücü Ekibinin talimatlandırılması” ifadesinde Görev Gücünün sürekli bir
yapıya dönüştürülmesinin kabulü gibi bir anlam çıkıyor; bu madde yeniden
düzenlenmelidir; daha önce de dile getirildiği gibi Bakanların takdirine bırakılmalıdır.
Almanya: 8. Madde altında Belgede yer alan maddeler ile Bildirgenin 20. Paragrafı
altında yer alan hususlar Görev Gücü tavsiyeleri olarak kalmalı; dönem başkanlığının da
belirttiği üzere bunlar arasından opsiyonel olarak hangilerinin seçilerek kabul edileceği
hususuna Bakanlar karar vermeliler. Görev Gücünün görev süresinin uzatılması ve yeni
görevinin ne olacağı ile ilgili hususlara Bakanlar toplantısında karar verilmek üzere
Bildirgeye tamamıyla farklı bir madde eklenebilir. Hindistan temsilcisi ile belirttiği
hususta hemfikirim, B20 ve L20 yerine Sosyal Taraflar ifadesi konulabilir.
Hindistan: Görev Gücünün devam etmesi halinde hangi görevleri ifa etmesi gerektiği
hususunda ülkelerden de geribildirimler alınabilir. Üye ülkeler yapılan düzeltme ve
revizeler sonunda Belgelerin son durumuna kendi yorumlarını verebilirler, burada tam bir
sonuca ulaşabildiğimizi düşünmüyorum.
Meksika Dönem Başkanlığı: Hindistan, Çin, Almanya ve diğer ülkelerin ifade ettiği
hususlar dikkatli bir şekilde not alındı; görüş ve değerlendirmeler ışığında Strateji
Belgesinin ve Bildirgenin son halini vermeye çalışacağız. Akabinde Dokümanların son
halini Forum’a yükleyip üye ülke temsilcileriyle paylaşacağız; buna göre her ülke görüş
ve tavsiyelerini yazılı olarak sunabilir. Görev Gücünün çalışmalarına devam edip
etmeyeceği, etmesi halinde de hangi görevleri ifa edeceği hususunda dönem başkanlığı
ayrı bir madde de ya da ifadeyi parantez içerisinde derleyerek Bakanların değerlendirme
ve kararına sunacaktır.
Bakanlığımız temsilcisince açıklanan görüşler
:
Görev Gücü toplantısı esnasında Bakanlığımız temsilcisince söz alınarak, Meksika
Dönem Başkanlığınca “İstihdam Görev Gücü Portalında” yayımlanan Strateji Belgesinin
ilk taslağına yönelik olarak göndermiş olduğumuz 3 adet ülke geribildiriminin,
yayımlanan 2. taslakta sadece bir tanesinin dikkate alındığının görüldüğüne işaret
edilerek, vermiş olduğumuz görüşlerin istatistikî verilerle ilgili olduğunu ve ILO-OECD
uzmanlarınca ilgili noktalarda sağlanan verilerin ülkemiz işgücü piyasasındaki gerçek
tabloyu yansıtmadığı bilgisi verilmiştir. Dönem başkanlığı ve ilgili teknik uzmanlar
iletilen hususları not ettiklerini, belirtilen konuların düzeltilerek, vermiş olduğumuz
geribildirimlerin dikkate alınacağını bildirdiler.
Ayrıca, sabah oturumunda verilen kahve arasında ilgili teknik uzmanlarla yapılan gayri
resmi görüşmelerde, ilgili teknik uzmanlarca sağlanan verilerin önceki yıllara ait olduğu
görülerek not edilmiştir. Bu hususlara cevaben, toplantı öncesinde yazılı olarak sağlamış
olduğumuz veri ve bilgilerin ülkemiz işgücü piyasasına yönelik en güncel istatistiki
veriler olduğunun altı çizilerek, ilgili bölümlerdeki bilgilerin bu doğrultuda
düzeltilmesinin gereği ve önemi vurgulanmıştır. İlgili hususlar uzmanlarca da makul
görülerek ilgili düzeltmelerin en kısa sürede tamamlanarak dönem başkanlığına
sunulacağının bilgisi verilmiştir.
Alınan kararlar ve (varsa) kabul edilen belgeler :
Meksika Dönem Başkanlığı, G20 bünyesinde istihdam alanında oluşturulan
hükümetlerarası “İstihdam Görev Gücü” için bu yıl içerisinde başka bir toplantının
öngörülmediğini, ancak 17-18 Mayıs’ta Meksika’da yapılacak Bakanlar toplantısının
hemen öncesinde son bir SHERPA toplantısı daha organize edileceğinden bahisle, ülke
temsilcilerinin söz konusu Strateji Belgesi ve Bakanlar Sonuç Bildirgesinin son halleri
üzerinde görüş ve değerlendirmelerde bulunma şanslarının olacağı bildirildi.
Ayrıca, üye ülke temsilcilerinin ifade ettiği hususların dikkatli bir şekilde not
alındığından bahisle, sunulan görüş ve değerlendirmeler ışığında Strateji Belgesinin ve
Sonuç Bildirgesinin son hallerinin dönem başkanlığınca verilmeye çalışılacağı; akabinde
söz konusu Dokümanların son halinin Forum’a yüklenerek üye ülke temsilcileriyle
paylaşılacağı ve buna göre ülkelerin görüş ve tavsiyelerini yazılı olarak sunmaları
kararlaştırıldı.
Varsa ikili görüşmeler ve ele alınan konular
: -
4. SONUÇ VE KANAAT
Toplantının ülkemiz ve Bakanlığımız açısından değerlendirilmesi:
Bilindiği üzere, 15 Aralık’ta Meksika’da düzenlenen ilk İstihdam Görev Gücü
toplantısında alınan kararlar gereğince üye ülkeler genç işsizliği konusundaki başarılı
teşvik ve program uygulamaları ile ülkelerin bu hususlarda karşılaştığı sorunlarla ilgili
politika yanıtlarını, geliştirilen “Genç İstihdamına Yönelik Politika ve Programların
Paylaşılacağı Bilgi Platformu ile Web Forumu” aracılığıyla, karşılıklı değişim ve
istişarelere olanak vermesini teminen paylaşmışlardı.
Paylaşılan politika tedbirleri ve başarılı uygulama örnekleri, ILO-OECD uzmanları ve
Meksika Dönem Başkanlığının katkılarıyla bir Strateji Belgesine dönüştürülerek üye
ülkelerin görüş ve değerlendirmelerine sunulmuştu. Söz konusu Belgeye son halini
vermek ve bu suretle Görev Gücüne atfedilen ilk görevin tamamlanmasına yönelik olarak
düzenlenen 2. toplantıda üye ülkeler ilgili Belgenin yayımlanan 2. taslağı üzerindeki
görüşlerini, önerilerini ve kaygılarını ifade etmişlerdir. Her ne kadar toplantı sonunda tam
bir mutabakatla Belgeye son hali verilememiş olsa da, akabinde Platform ve Forum
üzerinden verilen geribildirim ve düzeltme tavsiyeleriyle ciddi bir ilerleme
kaydedilmiştir. Hâlihazırda ilgili tavsiye ve düzeltme süreci devam etmekte olup, yakın
bir zamanda Belgeye son halinin verileceği ihtimali yüksek görülmektedir.
Bu itibarla şu ana dek kat edilen mesafe, Belgenin son hali üzerinde sağlanacak
uzlaşmanın ardından, 17-18 Mayıs’ta Guadalajara/Meksika’da gerçekleştirilecek G-20
Çalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısına girdiler sağlanarak, sunulan opsiyonel
tavsiyelerin Sayın Bakanlarca benimsenmesi ve durumun bir Sonuç Bildirgesi ile ilan
edilmesi, genç istihdamının önünü açacak yeni ve değişik senaryo ve durumlara
uyarlanabilir politikaların üretilebileceği bir zeminde, çözüme yönelik daha somut ve net
adımlar atılabilmesi noktasında ileriye dönük, güven telkin edici, yapıcı bir inisiyatif
olarak ön plana çıkmaktadır.
Bu çerçevede, gençlere yönelik çalışma ve faaliyetlere ağırlık vermek amacıyla
oluşturulan İstihdam Görev Gücü’nün ele alarak üzerinde çalışmalar yapmış olduğu genç
işsizliği kapsamındaki öncelikli hususlar çerçevesinde tasarlanan politika ve programlar
ile, Strateji Belgesi çalışmalarının tamamlanarak Sayın Bakanlarca onaylanmasını
müteakip, diğer üye ülkeler gibi ülkemiz işgücü piyasasına uyumlu olabilecek politika ve
tedbirler temelinde değerlendirilip, akabinde içselleştirilerek hayata geçirilmesinin,
ülkemizin en önemli ve öncelikli sorunlarından birisi olan gençler ve kadınların
işsizliğiyle mücadele çerçevesinde önemli bir başarı ve gelişme kaydedileceği ve bu
kapsamda elle tutulur, somut sonuçlara ulaşılabileceği telakki edilmektedir.
Bir sonraki toplantının tarihi, yeri ve bu toplantıya hazırlanmak açısından yararlı
olabilecek görüş ve öneriler:
Bu konuda Meksika Dönem Başkanlığı, G20 bünyesinde istihdam alanında oluşturulan
hükümetlerarası “İstihdam Görev Gücü” için bu yıl içerisinde başka bir toplantının
öngörülmediğini belirtmiş, bununla birlikte Meksika’da Mayıs yapılacak Bakanlar
toplantısının hemen öncesinde bir SHERPA toplantısı daha organize edileceğini
iletmiştir.
Bakanlar toplantısından çıkacak sonuçlar sadece işsizlik sorunlarının çözümüne yönelik
bir etkiyi değil, beraberinde gençlerin ülke ekonomilerine daha güçlü bir katkıda
bulunarak nasıl daha ileriye götüreceklerine dair önemli ipuçları da taşıyacaktır. Bu
anlamda önemli bir iradenin ortaya konarak işgücü piyasası ve istihdam konularına
ilişkin etkili ve bağlayıcı sonuçlar doğuracak kararların alınacağı ve ileriye dönük
öncelikli konu ve hususlara da karar verilecek ilgili toplantı ve çalışmalarda aynı
zamanda Görev Gücünün çalışmalarına devam edip etmeyeceği, etmesi halinde de hangi
görevleri ifa edeceği hususu da Sayın Bakanların değerlendirme ve takdirinde
neticelendirilecektir.
Buna göre, yapılacak Bakanlar toplantısından sonra öncelikli olarak ele alınan husus ve
konuların büyük ihtimalle değişebileceği, Sayın Bakanların yönlendirme ve talimatlarına
uygun olarak aynı kapsamda farklı önceliklere yoğunlaşılabileceğinden hareketle;
ülkemiz işgücü piyasasının öncelik ve beklentileri de dikkate alınarak ve gerekli
görüldüğü takdirde ilgili diğer Kurum/Kuruluşlar ve sosyal taraflarla da işbirliği
içerisinde istişare ve değerlendirmelerde bulunularak gerekli hazırlık adımlarının
atılmasının ve ülkemiz menfaatleri doğrultusunda ilgili öncelik ve beklentilerimizin
öncelikle SHERPA’lar toplantısında ve devamında Bakanlar toplantısında öneri ve
tavsiyelerimiz şeklinde dönem başkanlığı ve diğer üye ülkelerle paylaşılarak dile
getirilmesinin faydalı bir girişim olacağı mülahaza edilmektedir.
Hakan ÖZ
Eğitim Uzmanı