Opgaven

Examen HAVO
Turks
■■■■
Hoger
Algemeen
Voortgezet
Onderwijs
20
00
Tijdvak 2
Vrijdag 23 juni
10.00 – 12.30 uur
Vragenboekje
Dit examen bestaat uit 42 vragen.
Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel
punten met een goed antwoord behaald kunnen
worden.
000014
16
Geef niet meer antwoorden (zinnen, redenen,
voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd.
Als er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd
en je antwoordt met meer dan één zin, dan
wordt alleen de eerste zin in de beoordeling
meegeteld.
Begin
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
De vragen kunnen gesloten zijn (meerkeuzevragen) of open.
Schrijf al je antwoorden op het examenpapier dat je van je school hebt gekregen.
Noteer bij de meerkeuzevraag alleen de hoofdletter die hoort bij het goede antwoord.
Beantwoord de open vragen uitsluitend in het Nederlands, tenzij anders is aangegeven.
■■■■
1p
2p
1 ■
2 ■
Tekst 1 Bill Gates falcý …
Wat is volgens de schrijver de overeenkomst tussen een waarzegger, een weerman en
Bill Gates (zie kolom 1)?
Naar aanleiding van de toespraak van Bill Gates doet de schrijver een aantal
voorspellingen.
Welke van de hieronder opgenomen voorspellingen zijn juist?
a. Als gevolg van computergebruik zullen nieuwe ziektes ontstaan.
b. De mensen zullen geen behoefte meer hebben aan de staat.
c. De verkoop van shampoo en andere cosmetische producten zal afnemen.
d. Er zal een einde komen aan de sociale relatie tussen de mensen onderling.
e. Het gebruik van geld zal verdwijnen.
f. Het verschil tussen arme en rijke landen zal afnemen.
Doe het zo op je antwoordblad:
Goed
……
1p
3 ■
1p
4 ■
Fout
……
Na het optreden van Bill Gates, komt de schrijver tot een conclusie.
Citeer de zin waarin deze conclusie staat.
Bij welke alinea’s horen onderstaande samenvattingen?
a. De schrijver richt zich rechtstreeks tot de lezer.
b. De schrijver legt uit hoe de moderne mens ‘de toekomst’ ervaart.
c. De schrijver geeft een weergave van het optreden van Bill Gates.
Doe het zo op je antwoordblad:
Samenvatting
………………
■■■■
Alinea
…………
Tekst 2 En sadýk dostum …
Kies bij iedere open plek het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden.
1p
5 ■
A
B
C
D
1p
doðal
heyecanlý
kibar
üzgün
6 ■
A
B
C
000014
16
G. Ergenekon’la tanýþtýðý
Ýstanbul’a yerleþtiði
Þarký söylemeye baþladýðý
2
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
1p
7 ■
A
B
C
D
1p
8 ■
A
B
C
1p
B
C
B
C
D
B
C
B
C
D
B
C
D
B
C
artýk buldunuz mu
hala istiyor musunuz
þimdiki arzunuz nedir
15 ■
A
B
C
D
1p
Eþim
Gazeteciler
Yaz
Yeri
14 ■
A
1p
bedeller ödeniyor
lobiler yapýlýyor
paralar ödeniyor
torpiller gerekiyor
13 ■
A
1p
Çünkü
Galiba
Oysa
12 ■
A
1p
Dinleyicileriyle
Kendisiyle
Plakçýlarla
Rakipleriyle
11 ■
A
1p
deðiþti
söylendi
yazýldý
10 ■
A
1p
eþinin
halkýn
vatan
9 ■
A
1p
baðlý
ilgisiz
layýk
sahip
Hasta
Ýyimser
Karamsar
Varlýklý
16 ■
A
B
C
D
000014
16
eleþtirilerden
hasýlattan
misafirlerden
tekliflerden
3
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
■■■■
Tekst 3 10 Gazetede 561 …
1p
17 ■
Welk criterium is het belangrijkst bij het vaststellen of iemand een columnist is?
Het antwoord op deze vraag mag ook in het Turks gegeven worden.
1p
18 ■
Türk basýnýnda son zamanlarda köþe yazarý sayýsýnýn artmasýnýn sebebi nedir?
Gazete sayýsýndaki artýþ.
Hayatýn zorlamasý.
Yazarlarýn bir alanda giderek uzmanlaþmasý.
A
B
C
1p
19 ■
A
B
C
D
E
1p
20 ■
A
B
C
1p
21 ■
A
B
C
D
E
F
■■■■
1p
22 ■
A
B
C
1p
23 ■
A
B
C
1p
24 ■
A
B
C
1p
25 ■
A
B
C
000014
16
Köþe yazarlarý arasýnda bir de bakan bulunuyor. Bu kiþi kimdir?
Ýsmail Cem
Mesut Yýlmaz
Necmettin Erbakan
Süleyman Demirel
Tansu Çiller
Hangi parlamenterin Türkiye`de önemli bir gazetenin arka sayfasýnda bir kolonu
bulunmakta?
Altan Öymen
Aydýn Menderes
Erdal Atabek
Köþe yazarlarýnýn çoðu hangi alanda aktif olarak yazýyor?
Ekonomi
Her alanda
Müzik
Otel- restorant- kafeterya
Sanat
Spor
Tekst 4 Geçmiþ hayatlar ýsýtýr …
Aþaðýdaki tanýmlamalardan hangisi, Eski Yunan Dönemi hamamlarýnýn iþlevini ifade
etmektedir?
Hamamlar, eðlence ve temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir.
Hamamlar, spor ve hasta tedavi yerleri olarak da hizmet vermiþtir.
Hamamlar, sadece temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir.
Ayrý kadýnlar bölümü olmayan hamamlarýn, kadýnlara da hizmet verdiði nereden
anlaþýlmaktadýr?
Hamamdan yapýlan anonslardan.
Hamamýn kapýsýna asýlan havlunun renginden.
Kapalý duran hamam kapýsýndan.
Ýstanbul’da hamam halk arasýnda (argo) hangi adla anýlmaktadýr?
Bekar odasý.
Külhani.
Tepegöz.
Türk hamamlarý mimari ve iþlevleri açýsýndan diðer hamamlardan farklýdýr.
Bu farklýlýðýn kaynaðý nedir?
Türklerin “hamam”ý önemli bir eðlence ve dinlenme yeri olarak görmeleri.
Türklerin hamamý yüzme sporu için de kullanmalarý.
Türklerin inançlarýnýn farklýlýðý.
4
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
1p
26 ■
A
B
C
■■■■
1p
27 ■
Dini ve hijyenik (temizlik) gerekçelerden dolayý aþaðýdakilerden hangisi Türk
hamamlarýnda yoktur?
Sadelik.
Sýcak su.
Yýkanma teknesi.
Tekst 5 Güneyde Kýþ
In de tekst worden twee groepen genoemd die direct voordeel hebben bij het voorstel van
de schrijver.
Welke groepen hebben welk voordeel.
Doe het zo op je antwoordblad:
Groep
1: ……
2: ……
1p
28 ■
A
B
C
1p
29 ■
A
B
C
D
1p
30 ■
A
B
C
D
■■■■
Mogelijkheid
……………
……………
Metnin 5. ve 6. paragraflarý arasýndaki iliþki nedir?
5. paragraf 6. paragrafta bahsedilen Almanca dersleri hakkýnda ön bilgi veriyor.
5. paragraftaki düþünce 6. paragrafta çürütülüyor.
5. paragraftaki gözleminin yazarda uyandýrdýðý çaðrýþým 6. paragrafta anlatýlýyor.
Yazar, çiftçi ve otellerin problemi ile ilgili olarak hangi duyguya sahiptir?
Kaygý
Sevinç
Umut
Üzüntü
Metin üç bölümden oluþmaktadýr. Aþaðýdaki seçeneklerden hangisi sýrayla bu bölümlerin
içeriðini ifade etmektedir?
durum tasviri – yorum – öneri
iddia – öneri – tahmin
karþýlaþtýrma – özetleme – karþý tez
tahmin – iddia – durum tasviri
Tekst 6 Dilde jokerleþme olayý (!)
2p
31 ■
Noem twee omschrijvingen die in de tekst min of meer synoniem met ‘joker sözcükler’
gebruikt worden.
Beantwoord deze vraag in het Turks.
1p
32 ■
‘Joker sözcüklerin’ bu kadar popüler olmasýnda aþaðýdaki faktörlerden hangisi önemli bir
rol oynuyor?
Futbol seyircileri.
Medya.
Yaþlýlarýn gençlerin dil kullanýmlarýna karþý olumsuz yaklaþýmý.
A
B
C
1p
33 ■
A
B
C
000014
16
“Olay” kelimesinin yaygýn bir þekilde kullanýlmasýnýn nedeni nedir?
Karþýlýðý olan Osmanlýca sözcüðün kullanýlmasýnýn hoþ karþýlanmamasýndan.
Kulaða hoþ gelen bir sözcük olduðundan.
Popüler þarkýlarda sýk sýk kullanýldýðý için.
5
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
1p
34 ■
A
B
C
1p
35 ■
A
B
C
D
1p
36 ■
A
B
C
D
■■■■
2p
37 ■
Popüler kültür, aslýnda Türkçe’nin daha da zengin bir dil haline gelebilmesinde olumlu bir
rol oynayabilir.
Ancak, çeþitli nedenlerden dolayý bugün bu, henüz mümkün görünmüyor þeklindeki
düþünce kime aittir?
Gazeteci-yazar Hakký Devrým’e.
Makalenin yazarý Ý. Murat Utku’ya.
Psikolog-yazar Gündüz Vassaf’a.
Yazarýn “Joker sözcükler” ile ilgili görüþünü özetlediði paragraf aþaðýdakilerden hangisidir?
3. Paragraf
6. Paragraf
8. Paragraf
10. Paragraf
“Buna mukabil” (par. 7) sözcükleri yerine, aþaðýdaki þýklardan hangisi kullanýlabilir?
Bu öneriye karþýlýk olarak.
Buna yeni bir anlam katan.
Bunun argosu olan.
Bununla eþ anlamlý kelime olan.
Tekst 7 Vitrindekiler
Kies bij ieder kenmerk één titel.
Let op, je kunt een boek twee keer of helemaal niet als antwoord opnemen!
a.
b.
c.
d.
e.
Door de ordening van de verhalen wint het boek aan kwaliteit;
Het is voor 100% een historische roman;
Het gruwelijke lot van een continent wordt genoemd;
Er is sprake van een ongelukkige liefde;
Er wordt uitgeweid over een moord;
Doe het zó op je antwoordblad:
Kenmerk
a.
1p
38 ■
A
B
C
D
Nummer van titel
…
Aþaðýdaki iddialardan hangisi doðrudur?
Birinci kitabýn yazarý bir edebi ödül aldý.
Dördüncü kitapta savaþta yapýlan gaddarlýklardan bahsediliyor.
Ýkinci kitapta iyimser bir dünya görüþü sergileniyor.
Üçüncü kitapta hayalle gerçek karýþtýrýlýyor.
Lees bij de volgende vragen steeds eerst de opgave voordat je de bijbehorende tekst
raadpleegt.
■■■■
2p
39 ■
000014
16
Tekst 8 Haydi bismillah …
Je krijgt als bijlage bij de Hürriyet het nieuwe tijdschrift ‘Ýkibinbir’. Je wilt weten, tot
welke lezersgroep dit tijdschrift zich richt en wat de doelstelling van het tijdschrift is.
Citeer de regels waarin dit beschreven staat.
6
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
■■■■
1p
40 ■
■■■■
1p
41 ■
■■■■
1p
42 ■
Tekst 9 Deyim kaynaklarý
Je gaat een werkstuk maken over synoniemen en tegenstellingen in de Turkse taal.
Noteer het nummer van de meest recente publicatie over dit onderwerp.
Tekst 10 Yeni Dizi
Je hebt een nieuw nummer van het maandblad ATLAS in handen. Deze pagina beschrijft
in het kort de inhoud van dit nummer.
Kun je dit nummer gebruiken voor een spreekbeurt over het Osmaanse Rijk?
Motiveer je antwoord met een verwijzing naar de betreffende alinea.
Tekst 11 Ortaklýklar
Je wilt weten op welke gronden vennootschappen beëindigd kunnen worden.
Bevat tekst 11 daar informatie over?
Zo ja, geef aan in welke paragraaf.
Einde
000014
16
7
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.