kızgınlık - Dr. Onur YILMAZ

HAYVANCILIKTA BİYOTEKNOLOJİ
DR.ONURYILMAZ
 Teknolojinin biyolojik varlıklara uygulanması Temel bilimlerin
ve mühendislik ilkelerinin ham maddelerin biyolojik araçlar
yardımı ile ürünlere dönüştürüldüğü süreçlere uygulandığı bir
teknoloji (OECD, 1982 Yılı Raporu)
 Klasik Biyoteknoloji:
Mayalı ürünler ile bira, peynir ya da ekmeğin üretimlerinde
insanoğlunun yüzyıllardır kullanageldiği bir uygulama
 Modern Biyoteknoloji:
Günümüzde ileri teknolojilerin gelişmesiyle modern
biyoteknoloji ortaya çıkmakta ve daha ziyade rekombinant
DNA (dizilimi yeniden düzenlenmiş DNA), hücre fizyonu (gen
parçalanması) ve yeni biyo-işleme tekniklerinin kullanımını
beraberinde getirmektedir.
 Biyoteknoloji:
 Özel bir ürün ya da üretim süreci için biyolojik sistem veya
türevlerini kullanan teknolojilerdir.
Biyolojik unsurların mal, teknoloji, enerji ve hizmet
üretilmesinde kullanılmasıdır.
 Günümüzde bu tanımlama etki ve uygulama alanı
genişliği nedeni ile zaman zaman sadece genetik
mühendisliğine dayanan teknikleri ifade etmekte de
kullanılmaktadır.
 Hücre ve Moleküler Biyoloji
 Mikrobiyoloji
 Genetik
 Anatomi ve fizyoloji
 Biyokimya
 Mühendislik
 Bilgisayar Mühendisliği
 MÖ 1750: Sümerler, bira mayaladı.
 MÖ 500: Çinliler, küflü soya fasulyesini antibiyotik
olarak kullandı.
 MS 100: Çinliler, toz haline getirilmiş krizantem biktisini
böcek öldürücü olarak kullandı.
 1590: Janssen, mikroskobu icat etti.
 1663: Hooke 'hücre' tanımını getirdi.
 1675: Leeuwenhoek, bakteriyi tanımladı.
 1797: Jenner, ilk çiçek aşısı denemesini bir çoçuğa
virüs inoküle ederek yaptı.
1830: Proteinler keşfedildi.
1833: İlk enzim ayrıştırması (izolasyonu).
1855: Escherichia coli (E. coli) bakterisi tanımlandı. Daha sonraları bu bakteri
pek çok araştırma, geliştirme ve üretim uygulamasına temel oluşturdu.
1863: Mendel, bezelyeler ile yaptığı araştırmalarda karakteristik özelliklerin bir
kuşaktan diğerine belirgin, bağımsız birimlerce aktarıldığını keşfetti. Bu birimler
çok sonraları 'gen' olarak tanımlandı. Bu araştırma genetik biliminin temelini
oluşturdu.
1869: Miescher, balık sperminde DNA keşfetti.
1877: Koch, bakterileri boyayarak ayrıştırma ve karakterize etmeye olanak
sağlayan bir yöntem geliştirdi.
1878: Laval, ilk santrifüjü geliştirdi.
1879: Fleming, hücre çekirdeğinde küçük çubuklara benzeyen kromatin adlı bir
yapı keşfetti. Daha sonra bu yapının kromozomları oluşturduğu anlaşıldı.
1879: William James Beal, Michigan'da ilk klinik kontrollü mısır çaprazlamasını
yaptı.
1900: Sirkesineği (drosophila) ilk gen araştırmalarında kullanılmaya başlandı.
1902: 'İmmünoloji' (bağışıklık sistemini araştıran bilim dalı) terimi ortaya çıktı.
1906: 'Genetik' terimi ortaya çıktı.
1911: Rous, ilk kez kansere yol açan bir virüs keşfetti.
1914: İlk kez Manchester'da bakteriler atık işlemede kullanıldı.
1915: Bakteri virüsleri (bakteriofajlar) keşfedildi.
1919: Biyoteknoloji terimi ilk kez bir Macar mühendis tarafından kullanıldı.
1920: Evans and Long insan büyüme hormonunu keşfetti.
1928: Alexander Fleming, ilk tanımlı antibiyotik olan 'penisilin'i keşfetti.
1938: 'Moleküler biyoloji' terimi doğdu.
1940: Oswald Avery, DNA'nın kalıtımın temeli olduğunu ve genlerin yapısını oluşturduğunu
keşfetti.
1941: Danimarkalı mikrobiyolog A. Jost ilk kez 'genetik mühendisliği' terimini Polonya'da
verdiği bir derste kullandı.
1942: Elektron miksoskobu kullanılarak ilk kez bir bakteri virüsü tanımlandı ve karakterize
edildi.
1944: Waksman, tüberküloza karşı etkin bir antibiyotik olan 'streptomycin'i ayrıştırdı.
1946: İlk genetik rekombinasyon örneği, değişik virüslerden alınan genetik materyalin
birleştirilerek yeni bir virüs yaratmanın mümkün olduğu görüldü.
1947: Barbara McClintock, mısır bitkisinde zıplayan genleri (transpozonlar) keşfetti.
1949: Pauling orak hücre anemisinin hemoglobin molekülünde bir mutasyona bağlı olan
genetik bir hastalık olduğunu keşfetti.
1950: Besi hayvanlarında dondurulmuş sperm kullanımıyla yapay döllenme sağlandı.
1953: James Watson ve Francis Crick, DNA molekülünün çift sarmal yapısını keşfetti. Bu
çalışma modern genetiğin başlangıcı oldu.
1954: Hücre kültürü teknikleri geliştirildi.
ÇİFTLİK HAYVANLARINDA ÜREME
BİYOTEKNOLOJİLERİ
“Üreme olmaksızın üretim düşünülemez” ERKEKLERDE ÜREME
Erkek hayvanlarda üreme denildiğinde
1. Canlı sperm hücrelerin üretilmesi
2. Dişi üreme organında üretilen yumurtanın
döllenmesini sağlamak için üretilen bu
hücrelerin (spermlerin) üreme organında
depolanması akla gelmektedir.
TERMİNOLOJİ
Türler
Erkek
 Sığır
Boğa (Bull)
 Domuz
Erkek Domuz (Boar)
 Koyun
Koç (Ram)
 Keçi
Teke (Buck)
 At
Aygır (Stallion)
 Tavuk
Horoz (Rooster)
ERKEK ÜREME ORGANLARI
ERKEK ÜREME ORGANI KISIMLARI
1.
Testisler
2.
Epididimis
3.
Duktus deferens (Vas Deferens)
4.
Ek üreme bezleri
a) Ampullae
b) Vesikula Seminalis
c) Prostat
d) Kovper bezi
5.
Üretra Maskulina
6.
Penis
TESTİSLER
Normal olarak vücudun dışında
skrotumun içinde bulunurlar
Bu durum testislerin sıcaklıktan
etkilenmemesini sağlar (özellikle
yüksek sıcaklıklar sperm hücrelerini
öldürür)
1. Sperm üretimi (seminiferous tubules)
2. Erkek üreme hormonlarının (testesteron) üretimi
EPİDİDİMİS
 Testislerden ayrılan sperm
hücreleri için bir yol oluşturur
 Görevi sperm hücrelerini
olgunlaştırmak ve depolamaktır
VAS DEFERENS (Ductus Deferens)
 Çiftleşme sırasında spermin
epididimisten üretraya kadar
taşınmasını sağlar
 Üretra semen ve sidik vücut dışına
atılmasını sağlayan penisin bir kısmıdır
EK ÜREME BEZLERİ
• Testislerde oluşan spermatozoitler bu bezlerin
salgıları ile karıştıktan sonra sperma adını alır.
Ejakulatın büyük kısmı ek üreme bezleri tarafından
üretilir.
• Vesikula seminalis, prostat, ve kovper bezleri ek
üreme bezleri ismini almaktadır
VESICULA SEMINALIS
 Vas deferensin bitimine yakın bir
yerde bulunan bir bezdir
 Sperm hücrelerinin beslenmesi için
fruktoz ve sitrik asit içeren bir sıvı
salgılar
PROSTAT
 Sidik kesesinin boyun kısmında
bulunur
 Sperm hücrelerine besi ortamı
oluşturmak ve spermin iletilmesi için
bir ortam hazırlamak amacıyla
mineral salgılar
KOVPER BEZİ (Glandula Bulbo Uretralis)
 Bu bezin salgıları, üretrayı
çiftleşmeye hazırlamak için
temizler (sidik sperm için toksiktir)
PENİS
 Kopulasyonu veya çiftleşmeyi
sağlayan erkek üreme organıdır.
 Penis üreme aktivitesi için uyarılıncaya
kadar retractor kas tarafından
vücudun içerisinde tutulur
 S şeklinde sigmoid bir yapıya sahiptir
ERKEKLERDE ÜREME ÖZELLİKLERİ
Tür
İlkine Damızlıkta
Kullanma yaşı
Bir ejakulat için
semen miktarı
Ejekulattaki
toplam sperm
sayısı
Boğa
12-14 ay
6-8 ml
7 milyar
Domuz
7-8 ay
200 ml
40 milyar
Koç
7-8 ay
1 ml
2 milyar
Aygır
2 yıl
100 ml
10 milyar
Horoz
6 ay
<1ml
3 milyar
DİŞİLERDE ÜREME
Dişilerde üreme denildiğinde
1.
Yumurta üretimi
2.
Doğuma kadar embriyonun uterusta gelişimi
3.
Süt üretimi (laktasyon)
Terminoloji
Tür
Genç
Doğumdan Sonra
 Sığır
Düve
İnek
 Koyun
Toklu
Koyun
 At
Dişi tay
Kısrak
 Tavuk
Yarka
Tavuk
DİŞİ ÜREME ORGANI
DİŞİ ÜREME ORGANI KISIMLARI
 Vulva
 Vagina
 Döl Yatağı
Döl Yatağı Boynu (Cervix Uteri)
Döl Yatağı Gövdesi (Corpus Uteri)
Döl Yatağı Boynuzu (Cornu Uteri)
 Yumurtalık (Oviduct, Tuba Uterina, Fallop Kanalı)
Kanalı
 Yumurtalık (Ovarium)
VULVA (Döl Yolu Ağzı)
Üreme organının en dıştaki kısmıdır
Dişilerin kızgınlık zamanlarında şu
şekilde sinyal verir
Kızarıklık ve şişme
Mukozal akıntı
Kısraklarda açılıp kapanma
(winking)
VAGINA (Döl Yolu)


Serviks Uteri ile Vulva arasındaki
kısımdır
Çiftleşme sırasında penisi içine alır
UTERUS (Döl Yatağı)
Memelilerde birçok işleve sahiptir.
Bunlar;
1. Çiftleşme sonucu serviks uteriye
gelen spermatozoitlerin yumurtalık
yoluna taşınmasını sağlar
2. Spermatozoitlerin kapasitasyonuna
yardımcı olur
3. Nidasyondan önce zigota uygun
beslenme ortamı sağlar
UTERUS (Döl Yatağı)
4. Fetusun implantasyonunu ve
plesantasyonunu sağlayarak
doğuma kadar beslenmesini ve
korunmasını sağlamak
5. Dölleme olayı gerçekleşmemiş ise
ürettiği prostaglandin F2a ile korpus
luteumun dejenerasyonuna neden
olmak
CERVIX UTERI (Döl Yatağı Boynu)
 Vagina ve uterus arasında yer alan
kalın cidarlı mukozal kıvrımlar
gösteren bir yapıdır.
 Uterus boşluğunu gerek mikrobik
gerekse makrobik zararlardan korur
 Serviks kanalı kızgınlığın ikinci evresinin
sonlarında spermatozoitlerin uterusa
girişini sağlamak amacıyla gevşer ve
açılır.
Cervix
Cervix
DÖL YATAĞI GÖVDESİ (Corpus Uteri)
 Döl yatağı gövdesi ve döl yatağı boynu arasında
yer alır.
DÖL YATAĞI BOYNUZU (Cornu Uteri)
 Sağ ve solda olmak üzere iki tanedir
 Kısrakta iyi gelişmemiştir
 Nidasyon ve plasentasyon inek ve
koyunda uterus boynuzunda kısrakta ise
uterus gövdesinde olur
OVIDUCT (Yumurtalık Yolu)
 Yumurtalık yolu “Tuba Uterina”,
“Oviduct” veya “Fallop Kanalı”
olarak da bilinir.
 Görevi yumurta hücresi veya
döllenmiş yumurtanın
yumurtlamadan sonra uterusa
gitmesini sağlamaktır.
 Yumurta bu yolculuk sırasında
olgunlaşır ve genellikle spermatozoit
ile birleşir yada döllenir.
OVARYUM ( Yumurtalık)
Sağ ve solda olmak üzere iki adettir.
Ve temel iki görevi vardır
1. Dişi üreme hücresi olan yumurtayı
(ovum, oosit) üretir
2. Üreme hormonları salgılar
ÇİFTLİK HAYVANLARINDA KIZGINLIK
VE KIZGINLIK MANÜPLASYONLARI
KIZGINLIK
 Dişi hayvanların belli fizyolojik ve psikolojik belirtiler
göstererek çiftleşme isteği göstermesi durumuna
kızgınlık denir.
KIZGINLIK BELİRTİLERİ
 Üzerine atlanmasına izin verir ve diğer
hayvanlardan kaçmaz.
 Kızgın hayvan sürekli bağırır, huzursuzdur
ve sürekli ayakta durur.
 Yem tüketimi düşer, süt verimi azalır.
 Vulva şişkin kırmızı görünüm alır.
 Vulvadan berrak bir akıntı gelir
 Kızgınlık (oestrus), yumurtalıkta graaf foliküllerinin
yumurtaları geliştirdiği ve ovulasyonun olduğu bir
döneme rastlar.
 Bu dönem dışında normal olarak çiftleşme isteği
görülmez.
 Ayrıca memeli hayvan türleri arasında da kızgınlık
etkinliği bakımından bir takım farklılıklar bulunmaktadır
MEMELİ ÇİFTLİK HAYVANLARINDA KIZGINLIK
ETKİNLİĞİ
Kızgınlık
Döngüsü
(gün)
Kızgınlık
Süresi
İnek
21
18 sa
Koyun
17
30-36 sa
Kızgınlığın başlangıcından 24-30 sa sonra
20-21
36-48 sa
Kızgınlığın başlangıcından 24-36 sa sonra
Domuz
21
48-72 sa
Kızgınlığın 1-2 günü
Kısrak
21
4-7 gün
Kızgınlığın 3.-4. Günleri
Türler
Keçi
Yumurtlama Zamanı
Kızgınlık bitiminden 8-14 sa sonra
KIZGINLIK DÖNGÜSÜNÜN HORMONAL
MEKANİZMASI
• HİPOTALAMUS
• GnRH (Gonadotropin Releasing Hormone)
• HİPOFİZ ÖN LOBU
• FSH (Follicle Stimulating Hormone)-LH (Luteinizing hormone)
• OVARYUM
• Östrogen (Estrogens)-Progesteron
• UTERUS
• Prostaglandinler
ÇEVRESEL UYARIM
HİPOTALAMUS
GnRH
HÖL
Olumsuz geri
bildirim
(-)
Olumsuz geri
bildirim (-)
Olumlu geri
bildirim
(+)
FSH
Olumlu geri
bildirim (+)
OVARYUM
ÖSTROGEN
LH
CORPUS LUTEUM OLUŞUMU
GEBELİK OLUŞMUŞ İSE OVARYUMDAN PROGESTERON SALGILANIR
GEBELİK OLUŞMAMIŞ İSE UTERUSTAN PROSTAGLANDİN F2a SALGILANIR
Kızgınlık Dönemindeki Hormonal İşleyiş
ÖSTROGEN
ÖSTRUS PROSTAGLANDİN F2a LH FSH PROGESTERON Yumurtlama Folikül gelişimi Yumurtlama CL’da küçülme
Folikül gelişimi
CL gelişimi ÖSTRUS Kızgınlık Döngüsünün Evreleri
FOLİKÜLER EVRE
PROÖSTRUS
ÖSTRUS
1. Üreme
organlarında etkinlik
2. Oviductun epitel
tabakasında gelişme
3. Uterus ve vagina
mukozasında
kalınlaşma
4. Vagina
mukozasında
boynuzlaşma
5. Buradaki bezlerin
aktivasyonu
1. Graaf folikül en
büyük aşamaya gelir.
2. Östrogen en
yüksek düzeydedir.
3.Uterus gerginleşir
ve kan dolaşımı artar
4.Uterusun mukozal
salgı miktarı artar
5. Serviks genişler.
Ödemli bir durum
gösterir
6. Vagina ve vulvada
kızarma ve ödemli
bir görüntü meydana
gelir
LUTEAL EVRE
METAÖSTRUS
1. LH etkisi ile CL
gelişir
2. CL progesteron
salgılar
DİÖSTRUS
1. CL tam kapasite ile
progesteron salgılar
2.Uterusun
endometriumu kalınlaşır
3. Kas tabakasında
gevşeme olur
4. Vaginadan salgılanan
mukozal sıvıda azalma
5. Mukozanın rengi
soluklaşır
6. Döllenme olmamışsa
prostaglandinlerin etkisi
ile küçülür
 Genel olarak genç hayvanlar kendi ırkına özgü
ergin canlı ağırlığın %70-75’ine (2/3)
ulaştıklarında ilk kez damızlıkta kullanılabilirler.
KIZGINLIK DÖNGÜSÜ TİPLERİ
Kızgınlık Tipleri
Monoöstrik
hayvanlar
Mevsime Bağlı
Poliöstrik
Hayvanlar
Yıl Boyu
Poliöstrik
Hayvanlar
Monoöstrik Hayvanlar
 Bunlar yabani hayvanlardır. Yılda bir defa kızgınlık
gösterirler ve uzun süren bir cinsel dinlenme dönemine
(anöstrus ya da kızgınlık dışı dönem) sahiptirler. (örn:
Kurt)
Mevsime Bağlı Poliöstrik Hayvanlar
 Yılın belirli mevsimlerinde birbirini izleyen kızgınlık
döngüsüne sahip hayvanlardır.
Yıl Boyu Poliöstrik Hayvanlar
 Bu gruba giren hayvanlar gebe kalmadıkları
sürece yılın her mevsiminde belirli aralıklarla
tekrarlanan kızgınlık gösterirler.
Kızgınlık Takibinde Dikkat Edilecek Noktalar
 Gözlemler gece, sabah erken ve akşam geç
saatlerde yapılmalıdır.
 Gözlem yapacak kişi bu iş için rahat kıyafetleri ile ahır
içinde hayvanları rahatsız etmeden dolaşmalıdır.
 Kızgınlık gözlemi sırasında yem kontrolü veya herhangi
bir diğer işe bakılmamalıdır.
 Hayvanların arasında yavaş ve rahat bir şekilde gezinilmelidir.
 Bir gözlem süresi barınaktaki hayvan sayısına göre değişmekle
beraber en az 25 dakika sürmelidir.
ÜREMENİN HORMONLARLA DÜZENLENMESİ
 Kızgınlık döngüsü ve yumurtlamanın yapayfizyolojik uygulamalarla denetimi eksogen üreme
hormonlarının kullanımı ile mümkündür.
Eksogen Üreme Hormonlarının Kullanım
Amaçları-1
 Kızgınlık döngüsü ve yumurtlama zamanını denetleyerek,
doğal veya yapay tohumlama programlarını düzenleme
 Birim tohumlama giderlerini minimum düzeye getirme
 Doğumlarında istenilen zaman ayarlanması ve
toplulaştırılması
 Bakım- besleme, işgücü bina ve diğer kaynakların daha
verimli kullanımı
Eksogen Üreme Hormonlarının Kullanım
Amaçları-2
 Bazı biyoteknolojik yöntemlerin (yapay tohumlama,
embriyo transferi vb.) etkinliğini artırma
 Bilimsel çalışmalar için aynı zaman diliminde doğmuş öz
ya da üvey kardeşler elde etme
 Sığır ve atlarda bazı hormonal düzensizliklerden
kaynaklanan fertilite sorunlarının giderilmesi
Eksogen Üreme Hormonlarının Kullanım
Amaçları-3
 Sığırlarda ve atlarda bazı üreme hastalıklarının sağıtımı
 Koyun ve keçilerde normal çiftleşme mevsiminde ikizlik
oranının artırılması
 Mevsim dışı kuzulatmanın sağlanması
Üremenin Denetiminde Kullanılan
Başlıca Hormonlar

Gonadotropin Salgılatıcı Hormon (GnRH)

Gebe Kısrak Serumu Hormonu (GKSH-PMSG)

Kadın Plasenta Hormonu (KPH)

Progesteron Hormonu (PH)

Prostaglandin F2a (PGF2a)

Östrogen Hormonu

Oksitosin Hormonu
Gonadotropin Salgılatıcı Hormon (GnRH)
 Sığırlarda yumurtalık kistlerinin sağıtımında, geciken
yumurtlamanın düzeltilmesinde,
 Postpartumda (doğum sonrası) sakin kızgınlığın
giderilmesinde
 Fertilitenin yükseltilmesinde kullanılır.
 Kas içi enjeksiyonla verilir.
Gebe Kısrak Serumu Hormonu (PMSG)
 Koyun ve keçilerde normal aşım döneminde çoklu
yumurtlama
 Anöstrus döneminde kızgınlık ve yumurtlamanın
oluşturulması
 Sığırlarda bazı fertilite bozukluklarının düzeltilmesinde
 Atlarda sakin kızgınlığın giderilmesinde kullanılır.
 Kas içi enjeksiyonla verilir.
Kadın Plasenta Hormonu (KPH)
 Sığır, koyun ve keçilerde fertilitenin artırılmasında,
 Sığırlarda yumurtalık kisti sendromu, sakin
kızgınlığın giderilmesinde
 Yumurtalıkta foliküler kistten kaynaklanan sürekli
kızgınlık (nymphomania) durumunun tedavisinde
kullanılır.
 Kas içi, damar içi veya deri altı enjeksiyonla verilir.
Progesteron Hormonu (PH)
 Sığır, koyun ve keçilerde kızgınlık döngüsünün
düzenlenmesi
 Yumurtlamanın düzenlenmesi
 Yumurtlamanın toplulaştırılması amacıyla uygulanır.
 Ağız, vaginal, ya da deri altı implantlarla uygulanır.
Prostaglandin F2a (PGF2a)
 Koyun ve keçilerde kızgınlık döngüsü ve
yumurtlamanın düzenlenmesi ve toplulaştırılmasında
 Luteal evreyi kısaltmak amacıyla
 Bazı üreme hastalıklarının tedavisinde
 Sakin kızgınlığın giderilmesinde kullanılır.
 Kas içi enjeksiyonla verilir.
Östrogen Hormonu
 Sığırlarda bazı üreme hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
 Kas içi enjeksiyonla verilir.
Oksitosin Hormonu


Sığırlarda uterus tembelliği, uterus kanaması, uterus zayıflığı,
plasenta atılması ve uterus involusyonunda kullanılır.
Kas içi ya da deri altı enjekte edilir.
KIZGINLIKLARIN TOPLULAŞTIRILMASI
(ÖSTRUS SENKRONİZASYONU)
Hormon Uygulama
Luteal Evreyi Kısaltma
Luteal Evreyi Uzatma
* Aynı Zamanda Foliküler evre
*Foliküler gelişimi
baskılamak
* Kızgınlıklar kısa bir süreye
toplanır
SIĞIRLARDA ÖSTRUS SENKRONİZASYONU

Prostaglandin F2a Yöntemi (PGF2a)

Syncro-mate B (SMB) Yöntemi

Vaginal Yöntem
Sığırlarda Östrus Senkronizasyonu
Prostaglandin F2a Yöntemi (PGF2a)
KIZGINLIK DÖNGÜSÜ
2-4 gün
1.PGF2a
enjeksiyonu
10-12
gün
2.PGF2a
enjeksiyonu
TOHUMLAMA
Sığırlarda Östrus Senkronizasyonu
Syncro-Mate B (SMB) Yöntemi
48-60 sa
9 -11 GÜN
İmplant Norgestamet
uygulama+ 3mg
norgestamet ve 5 mg
estradiol enj.
İmplantların
alınması + 400700 IU PMSG enj.
TOHUMLAMA
Sığırlarda Östrus Senkronizasyonu
Vaginal Yöntem
56-74 sa
12 GÜN
5 mg estradiol ve 30 mg
progesteron içeren
spiralin vaginaya
yerleştirilmesi
Spiralin
vaginadan
alınması
TOHUMLAMA
KOYUNLARDA ÖSTRUS SENKRONİZASYONU
 Koyunculukta östrus senkronizasyonu için yaygın
olarak intravaginal süngerler kullanılmaktadır.
INTRAVAGINAL SÜNGER UYGULAMA
 Vaginal yöntemde 3 aşama vardır
Vaginal süngerlerin yerleştirilmesi
Gebe Kısrak Serumu Hormonu enjeksiyonu
Çiftleştirme
Koyunlarda Östrus Senkronizasyonu
VAGİNAL SÜNGERLERİN YERLEŞTİRİLMESİ
Koyunlarda Östrus Senkronizasyonu
Gebe Kısrak Serumu Hormonu
Enjeksiyonu (GKSH)
 GKSH süngerin alınması ile birlikte kas içine enjekte edilir.
 GKSH enjeksiyonunda dikkat edilmesi gereken noktalar
Sürünün döl verim düzeyi
Laktasyon durumu
Son kuzulamadan sonra geçen süre
Irkın dölverim performansı ve fizyolojik durumu
Çiftleşme mevsimi evresi
Amaçlanan kuzu verimi düzeyi
Koyunlarda Östrus Senkronizasyonu
 GKSH enjeksiyonunda kullanılan doz
 Ergin koyunlar için
 Anöstrus dönemde 400-700 IU
 Çiftleşme döneminde ise 300-600 IU
Koyunlarda Östrus Senkronizasyonu
 GKSH enjeksiyonundan sonraki 1-2 gün için kızgınlıklar
görülmeye başlanır.
 Bunu takiben sürünün pedigri bilgilerine göre koyunlar
sınıflandırılır ve akraba olmayan koçlarla çiftleştirilir.
 Çiftleştirme de 1 koça 6-7 koyun verilmesi uygundur.
Koyunlarda Östrus Senkronizasyonu
İntravaginal Sünger Uygulama
48 sa
48 sa
12-14 GÜN
30-40 mg
progestagen içeren
süngerlerin vaginaya
yerleştirilmesi
Süngerin
vaginadan alınması
kas içi GKSH
enjeksiyonu
ÇİFTLEŞTİRME
Koçların
ayrılması
Melatonin İmplant Kullanımı
 Koyun ve keçilerde üremenin denetlenmesi amacıyla 18 mg
melatonin içeren derialtı kulak implantlarının 70 gün süreyle
kullanımı da mümkündür.
 Erkek ve dişilerin en az 45 günlük bir ayırım periyodundan
sonra sürüye uyarıcı koç/tekelerin katılması gerekir.
 Koç/teke etkisini sağlamak üzere melatonin implantlar
çıkarıldıktan sonra 17 gün süreyle koç/tekeler sürüde kalır.
 Uyarıcı erkeklerin çıkarılmasını takip eden günlerde kızgınlık ve
çiftleştirmeler yoğunlaşacaktır (implantın yerleştirilmesinden
50-60 gün sonra).
CIDR (Controlled Internal Drug Release
Device) Kullanımı
 CIDR olarak bilinen plastik cihazlar da progesteron analoğu
içeren ve vagina içine aplikatörü vasıtasıyla yerleştirilerek
kullanılan silikon cihazlardır
 Koyunlarda 12-14 günlük uygulama süresi sonunda
vaginadan sarkan uzantısından çekilerek çıkarılır ve
çıkarılma anında PMSG hormonu enjeksiyonu yapılır.
 Yapay tohumlama 52. saatte veya koç katımı 40. saatten
itibaren yapılır..
SPERMANIN TOPLANMASI VE
SPERMATOLOJİK ÖZELLİKLERİN BELİRLENMESİ
 Yapay tohumlama ve doğal aşım başarısı erkek
hayvanların yüksek kalitede ve sayıda spermatozoit
üretimine bağlıdır.
 Spermanın nitelik ve niceliğinde meydana gelecek
değişimler doğrudan yapay tohumlama ve doğal
aşım başarısını etkilemektedir.
 Bu durum göz önüne alındığında sperma kalite ve
miktarının belirlenmesi ve bu özelliklere etki eden
faktörlerin ortaya konması üretkenliğin belirlenmesi için
oldukça önemlidir.
 Çünkü sperma kalitesi ve döl verimi
arasında yüksek derecede bir ilişki söz
konusudur.
Sperma Verimi ve Kaliteyi Etkileyen
Faktörler
1.
Yaş
2.
Irk
3.
Mevsim ve gün uzunluğu
4.
Testis Özellikleri ve Ejakulasyon Sıklığı
5.
Besleme
Spermatozoitinin Kısımları
Sperma Toplama Yöntemleri
ELEKTROEJAKULATOR YÖNTEMİ
 Elektriksel uyarım 5-7 kez belirli aralıklarla
yapılarak sperm akışı sağlanmaktadır.
 Libido özellikleri gelişmemiş genç
hayvanlardan, biniş davranışını
gerçekleştiremeyen veya yapay vajene
alıştırılamayan hayvanlardan sperma
almayı sağlayan bir yöntemdir.
 Bu yöntemde kızgın dişinin bulunmasına
gereksinim yoktur.
YAPAY VAGİNA YÖNTEMİ
Spermanın Muayenesi
 Spermanın biyolojik muayenesi, sun’i vajenle alınan
ejekulatlarda makroskobik, mikroskobik muayene ile
fiziksel ve kimyasal özelliklerin araştırılmasıyla yapılır.
 Muayene
sonuçlarını güvenilir olabilmesi için
spermatolojik bulguların 4-5 gün ara ile 2-3 kez
tekrarlanması ve diğer androlojik muayenelerle
birleştirilmesi gerekir.
 Muayene sonuçları dikkate alınırken hayvanın türü,
ırkı, yaşı ve çevre koşulları dikkate alınmalıdır.
Spermanın Muayenesi
a) Makroskobik Muayene
1. Ejakulat Hacmi
2. Spermanın Rengi
3. Spermanın Kıvamı
b) Mikroskobik Muayene
1. Kitle Hareketi
2. Spermatozoa Motilitesi
3. Spermatozoa Yoğunluğu
4. Anormal Spermatozoa Oranı
5. Ölü / Canlı Spermatozoon
Oranı
MAKROSKOBİK MUAYENE
 Ejekulat Hacmi
 Bir ejakulasyonla dışarı verilen spermanın tamamının
hacmidir.
 Ejakulasyonun hacmi spermatozoa ve eklenti
bezlerinin salgılarından oluşur.
 Yapay vaginanın ucuna takılı olan dereceli sperma
toplama tüpünden miktar okunarak saptanır.
 Spermanın Kıvamı
 Spermanın kıvamı ejekulatın akışkanlığıyla yakından
ilişkilidir.
 Spermatozoa sayısı arttıkça spermanın kıvamı da
artar.
 Spermanın Rengi
 Genellilikle açık kremden koyu krem rengine kadar
değişir.
 Spermanın anormal renklerde olmaması istenir.
 Bu renk çeşitleri; pembe, kırmızı, kahverengi, kirli
sarı ya da yeşilimtırak olabilir.
Spermanın Muayenesi
MİKROSKOBİK MUAYENE
Muayene ısıtma tablalı, faz-kontrast mikroskop
kullanılarak yapılmalıdır.
 Muayene sırasında spermanın temas edeceği lam,
lamel, pipet ve tüplerin steril ve uygun sıcaklıkta
olması sağlanmalıdır.

Mikroskobik Muayene
Kitle Hareketi
 Kitle
hareketi; taze ve sulandırılmış
spermada
gözlemlenmekte
ve
spermatozoitlerin
toplu
hareketini
yansıtmaktadır
 Kitle
hareketi
ne
kadar
yoğunsa
spermatozoit motilitesinin de o kadar
yüksek olduğu bildirilmektedir.
Mikroskobik Muayene
Spermatozoa Motilitesi
 Bir yönde ve güçlü hareket eden spermatozoonların
hareketsiz veya diğer hareket biçimi gösterenlere
oranıdır.
 Bir yönde ve güçlü hareket niteliği gösteren tek
hücreye ise ”Motil Spermatozoon” denir.
 Motil spermatozoon’ların dölleme (fertilizasyon)
güçleri olduğu kabul edildiğinden, yapılacak
muayenelerde motilite saptanması önemli yer tutar.
Spermatozoa Motilitesi
Mikroskop altında 4 tip spermatozoa
hareketi görülür.
 İleri doğru hareket
 Spermanın yerinde dönerek yaptığı dairesel hareket
 Spermanın durduğu yerde titreşim şeklindeki hareket
 Geriye hareket
Spermatozoa Yoğunluğu
 Birim
hacim
sayısıdır.
spermada
bulunan
spermatozoa
 Spermatozoa yoğunluğu çok değişik yöntemlerle
belirlenebilirse de, uygulamada genellikle üç temel
yöntemle saptanır.
I. Hemositometrik Yöntemler
II. Fotometrik Yöntem
III. Elektronik Sayaç Yöntemi
I. Hemositometrik Yöntem
 1/100 veya 1/200 oranında sulandırılmış spermadaki
spermatozoit sayısını özel lamlar kullanarak saptanması
amacıyla kullanılan bir yöntemdir..
 Spermatozoa sayımında en çok kullanılan “Thoma”
sayım lamıdır. Thoma sayım lamında biri üstte, diğeri
altta olmak üzere iki sayım vardır. Her sayım sahasında
16-20 büyük kare, her büyük karede ise 16 -20 küçük
kare bulunur.
Sayılan Hücre
Yoğunluk (mm3) =------------------------------------------------------------------------------------------Sayılan Büyük Kare x Büyük Kare Hacmi x Sulandırma Oranı
II.Fotometrik Yöntemler
 Fotoelektro - kolorometrik adı da verilen bu yöntem
pratik oluşu ve kısa sürede sonuç vermesi yönüyle
tercih edilir.
 Yöntemin temeli; özel sulandırıcılar (%3’lük soydum
sitrat) kullanılarak sperma solüsyonlarının ışığı az yada
çok geçirmelerine göre spermatozoa yoğunluğu
saptanır.
III. Elektronik Sayaç Yöntemi
 Bu yöntemde kullanılan elektronik aletler, elektronik bir sıvı
içinde bulundurulan iki elektrot arasındaki elektrik akımının
ortamda bulunan partiküllerin sayısı ve büyüklüklerine göre
değişmesi esasına göre çalışır.
 Elektronik sayaç yöntemi fotometrik yöntemden daha sağlıklı
sonuç vermektedir.
Anormal Spermatozoa Oranı
 Anormal spermatozoa oranının belirlenmesinde Giemsa
Boyama Yöntemi kullanılmaktadır.1/200 oranında sulandırılan
spermadan bir damla alınarak lamın üzerine froti alınarak
hazırlanmaktadır.
 Froti 5cc methonelde 10dk, 5cc Giemsa’da 30dk tespit
edilmektedir. Bu süre sonunda preparat yıkanarak mikroskobun
ısıtma tablasında kurutulmaktadır. Boyanan hücreler preparatın
ortasından başlayarak toplam 200 hücre sayılır.
Anormal Spermatozoit Oranı
ASO (%) = ----------------------------------------------------------- x 100
200
A. Knobbed acrosome (common
form)
B. Knobbed acrosome (beaded
form)
C. Pyriform head (severe)
D. Pyriform head (moderate)
E. Pyriform head (slight)
F. Nuclear vacuoles
G. Diadem defects
H. Detached head
I. Distal reflex
J. Dag-like defect (broken
midpiece)
K. Dag-like defect (severely bent
midpiece)
L. Proximal droplet
M. Distal droplet
N. Teratoid (severe)
O. Teratoid (moderate)
P. Normal spermatozoa
Ölü / Canlı Spermatozoon Oranı
 Boyama testleriyle ölü spermatozoa’ların boyayı alma,
canlı olanların ise, boyayı almama özelliğine
dayandırılarak yapılır
 Boyama işleminde eosin, eosin-nigrosin, opal blau ve
fast gren gibi boyalardan yararlanılabilir.
 Spermada genellikle % 25’in üzerinde ölü spermatozoa
bulunması istenmeyen bir özelliktir.
Ölü spermatozoit Sayısı
ÖSO (%) = ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ x 100
400
ÇİFTLİK HAYVANLARINDA YAPAY
TOHUMLAMA
HEDEFLER
 Genetik ilerlemeyi artırmak
 Hastalık kontrolünü sağlamak
 Fertiliteyi artırmak
 Yetiştirme giderlerini azaltma
SIĞIRLARDA YAPAY TOHUMLAMA
Aşamalar
 Boğaların Seçimi
 Kızgınlık denetimi ve zamanlama
 Semen elde edilmesi
 Tohumlama için alet-ekipmanın hazırlanması
 Tohumlama
ALET EKİPMAN
KOYUNLARDA YAPAY TOHUMLAMA
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA YAPAY
TOHUMLAMA
VAGINAL
SERVIKAL
INTRAUTERINE
VAGINAL TOHUMLAMA
 Basit ve hızlı
 Başarı çok düşük %30-40
 Kullanılan sperma dozu 0.30-0.50 ml
SERVİKAL TOHUMLAMA
 Yaygın olarak kullanılır
 Cervix uterinin ağzına donmuş/taze sperma verilir
INTRAUTERIN TOHUMLAMA
AŞAMALAR
INTRA UTERIN TOHUMLAMA
 Uygulanması diğer yöntemlere göre zor
 Pahalı
 Başarı yüksek %60-80
DİĞER TÜRLER
Deve
 Develerde yapay tohumlama
başarısı yumurtlamanın çiftleşmeden
sonra uyarılması nedeni ile oldukça
düşük
 Son yıllarda yapılan çalışmalarda
yumurtalıklardan yumurtadan
serbest bırakılması için 1 mililitre
semen veya LH uygulamasının
başarılı olduğu ifade edilmektedir.
 Körfez ülkeleri ve Umman’da yaygın
olarak kullanılmaya başlanmıştır.
DÖLLENME
 Semen dişi üreme organına verildikten sonra yumurta
ile karşılaşırsa döllenme olayı gerçekleşir
SPERM
CİNSİYET
TEKNOLOJİSİ
 Bu teknik ile doğacak hayvanın cinsiyetini önceden
seçme şansı bulunmaktadır.
 Tercih edilen cinsiyete sahip spermatozoitleri kullanarak
tohumlama yapmak mümkün olmaktadır.
 1970’lilerde ilk olarak geliştirilen ve spermdeki cinsiyet
kromozomlarını ayırabilmeyi sağlayan flow cytometry,
1980’li yıllarda bilgisayar teknolojisinin ilerlemesi ile
geliştirilmiştir.
 1989’da Lawrence Johnson
spermatozoitleri X ve Y
kromozomlarındaki DNA
içeriğine göre ayıran bir yöntem
geliştirmiştir.
 Amerikan Tarım Servisi bu
metodun patentini alarak,
Beltsville Sperm Cinsiyet
Teknolojisi olarak isimlendirmiş
ve birçok firmaya bu teknolojinin
patentini satmıştır.
X ve Y Kromozomu Taşıyan Spermatozoitler Arasındaki Farklılıklar
Parametreler
DNA
Büyüklük
Tanımlama
Motilite
Yüzey Yükü
Farklılıklar
Y Kromozomu Taşıyan Spermatozoitin
DNA Miktarı Daha Azdır.
X Kromozomu Taşıyan Spermatozoit
Daha Büyüktür.
Y Kromozomunun Bir Kolu Daha Kısadır.
Bu Bize Boyama İşleminde Avantaj
Sağlamaktadır.
Y Spermatozoiti X Spermatozoitine
Göre Daha Hızlı Hareket Eder.
X Spermatozoiti Katota (+) Doğru,
(Rens et al., 1998, Johnson and Welch, 1999, Johnson et al, 1999)
Spermatozoit yönlendirme memeleri ve
başarıları
(Rens et al., 1998, Johnson and Welch, 1999)
 Sperm cinsiyet teknolojisi hem klasik olarak hem de
uterus içi yapay tohumlamalarda kullanılabilmektedir.
 Klasik olarak yapılan YT’larda 15-20 milyon civarında
canlı spermatozoite ihtiyaç vardır.
 Derin uterusa girilerek yapılan tohumlamalarda 300 bin
spermatozoit yeterli olmaktadır.
 Fakat cinsiyetine göre ayrılmış spermatozoitlerle yapılan
in vitro (IVF) dölleme yöntemi 1 veya 2 tane
spermatozoite gereksinim duyulmakta ve bu da bu
yöntemden etkin olarak yararlanmayı mümkün
kılmaktadır.
 İlk kez cinsiyetlerine ayrılmış spermatozoit ile elde edilen
buzağılar In Vitro dölleme (IVF) yöntemi ile elde edilmiştir.
 Son yıllardaki çalışmaların çoğu ise YT kullanılarak
yapılmaktadır.
Flow Cytometer Yöntemi ile Spermin Cinsiyet
Kromozomlarına Ayrılması
 Spermatozoitler DNA’ya bağlanma özelliği olan özel bir
boya olan “Hoechst 33342 bisbenzimidazole” ile
boyanır.
 Boyanan spermatozoitler kısa dalga boylu lazer ışığına
tutuldukları zaman X kromozomu taşıyan spermatozoitler,
Y kromozomu taşıyan spermatozoite göre %3,8 daha
fazla mavi ışık verecek ve parlak mavi görünecektir.
Sperm cinsiyet ayrımında kullanılan flow
cytometer
Conception Rate
75
50
50%
42%
84% of
conventional
25
13054
14158
Gender SELECTED Semen
Conventional semen
0
100%
% heifer calves
75%
50%
25%
89%
48%
(n=5300)
(n=1657)
Conventional
Gender SELECTed
0%
 Gelecekte bu tekniğin daha etkin kullanılabilmesi için
ayırma hızının artırılması ve fiyatının düşmesi
gerekmektedir
 ET, IVF gibi biyoteknolojik yöntemlerle kullanılması
durumunda bu tekniğin etkinliği artacaktır. %90 oranında
başarılı olduğu bildirilmektedir.
2006 YILI SATIŞ HACMİ
Gelecekte
 Süt fiyatları
 Düve fiyatları
 Boğaların daha uzun kullanılması için uygulamalar
 Üretim kapasitesi
 Alternatif cinsiyet ayrım prosedürleri
EMBRİYO TRANSFERİ
Embriyo Transferi
 Döllenmiş ve normal olarak gelişmesine devam eden
zigotun ana hayvanın yumurtalık yolu ya da
uterusundan alınarak aynı türden başka bir hayvana
aktarımı ve gebelik süresini doğuma kadar burada
tamamlaması şeklinde tanımlanabilir
 EA tekniğinde, embriyonun alındığı ya da sağıldığı
dişiye verici (donor) denir.
 Verici hayvanlar genetik kapasitesi yüksek
hayvanlardır.
 Embriyonun aktarıldığı ve doğuma değin taşıyıcılık, bir
başka deyişle analık görevini üstlenen dişiye alıcı,
taşıyıcı yada kuluçkalık ana (recipient) adı verilir.
Araştırıcı
Konu
Tür
Heape (1890)
İlk Başarılı EA
Tavşan
Beidl ve ark (1922)
Başarılı EA
Tavşan
Nicholas (1933)
Başarılı EA
Sıçan
Warwick ve Berry (1949)
Başarılı EA
Kvannickii (1951)
Başarılı EA
Domuz
Willet ve ark (1951)
Başarılı EA
Sığır
Marden ve Chang (1952)
Alberta Ttransplants Ltd
10 0C’de saklanan embriyoların kıtalararası
taşınması
KoyunKeçi
Tavşan
Çiftlik hayvanlarında EA yapan ilk ticari şirket
Sığır
Wittingham ve ark (1972)
Uzun süre dondurma ve döl alma
Fare
Wilmut ve Rowson (1973)
Dondurulmuş embriyolardan döl alınması
Sığır
1974
Uluslar arası EA derneğinin kurulması
Stepto ve Edwards (1978)
EA sonra bir kız bebeğin doğumu
(1971)
İnsan
Embriyo aktarımının kullanım alanları ve
hayvan ıslahına katkısı
 Grup yetiştirme programlarında veya sürü içerisinde
genetik ilerleme oranını artırmaktadır.
 Yüksek verimli dişilerden yılda birden çok yavru
üretimini sağlar
 Embriyo aktarımı genetik açıdan önemli olan akraba
hatlarının çoğalmasına olanak vermektedir.
 Üreme kanalları kusurlu kimi yüksek verimli
hayvanlardan yavru elde edilmesini sağlar.
 Embriyoların dondurularak uzun
yıllar saklanabilmesi ve kolaylıkla
naklini sağlar.
 Embriyo aktarımı canlı hayvan
ticaretini azaltarak uluslar arası
ticarete katkı sağlamaktadır.
 Araştırma amacıyla tek yumurta
ikizlerinin elde edilmesi
 Sürü içerisindeki hastalıkları yok
edilmesini kolaylaştırmaktadır
EMBRİYO TRANSFERİ TEKNİĞİ
Verici Hayvanların Seçimi
Üstün genotip ve fenotip özelliklere sahip olmalı
Fertilite problemi olmamalı
En az bir kez doğurmuş ve düzenli kızgınlık döngüsüne
sahip olmalıdır.
Alıcı Hayvanların Seçimi
Verim düzeyleri düşük hayvanlardır.
 Fenotip olarak vericilere yakın, iyi gelişmiş, normal
besili, fertilitesi iyi, seksüel siklusları düzgün ve
belirgin olmalıdır.
 Verici,gerekse alıcı hayvanların en az 1-2 seksüel siklusu
izlenmeli
 Kızgınlık süreleri ve mümkünse ovariumlardaki fonksiyonel
yapıların durumu kontrol edilmelidir.
EMBRİYO AKTARIM AŞAMALARI
 Verici ve alıcı hayvanların seçimi
 Senkronizasyon
 Süperovülasyon
 Tohumlama
 Döllenmiş yumurtanın sağımı(elde edilmesi) ve
kültürü
 Embriyonun değerlendirilmesi
 Embriyo aktarımı(nakli)
 Taşıyıcıların bakımı
A -İmmature oocytes
B - Matured oocytes
C- Zygote
D-2-cell
E-4-cell
F-8-cell
G-16-cell,
H- Morula
I- Blastocyst
SENKRONİZASYON  Taşıyıcı ve verici hayvanların kızgınlık
senkronizasyonunda prostoglandin F2α (PGF2α)
veya progesteron kullanılmaktadır.
 Taşıyıcılar yada vericilerin senkronizasyonunda,
progestagenler oral,deri altı implant, kas içi
enjeksiyon veya vajinal tamponlar biçiminde
uygulanır.
YIKAMA ÖNCESİ OVARYUM
KONTROLU
DOĞAL ÖSTRUSTA GELİŞMİŞ BİR
FOLİKÜL VE SİKLİK KORPUS LUTEUM
SİKLUSUN 6. GÜNÜNDE GELİŞMEKTE OLAN
KORPUS LUTEUM
SÜPEROVULASYON
 Süperovulasyon, yumurtalıklarda çok sayıda folikül
geliştirilmesi ve ovulasyonların oluşturulması şeklinde
tanımlanabilir
 GKSH (Gebe Kısrak Serumu Hormonu), KPH (Kadın
Plesanta Hormonu) ve FSH (Follikül Uyarıcı Hormon).
SÜPEROVULASYON OLUŞTURULMUŞ
İNEKTE OVARYUMUN GÖRÜNÜMÜ
SÜPEROVULASYON OLUŞTURULMUŞ
İNEKTE OVARYUMLARIN GÖRÜNÜMÜ
Vericilerin Döllenmesi (Tohumlanması)
 Doğal Aşım
 Yapay Tohumlama
 İnvitro dölleme
İnvitro Oositlerin Toplanması ve Olgunlaştırılması
 Oositler opreatif yöntem kullanılarak hayvanın
yumurtalığından toplanır. Operasyonun yapılacağı
bölge kesilerek açılır.
 Ovaryum yüzeyinde bulunan 1-6 mm çapındaki
foliküllerin açılması ve içlerinin oosit yıkama medyumu
ile yıkanması sonucu elde edilecek yıknatı sıvıları
stereo mikroskop altında incelenerek oositler toplanır
 Toplanan oositler oosit yıkama medyumu ve in-vitro
olgunlaştırma medyumunda yıkanarak petri kutularına
aktarıldıktan sonra 38,5 0C sıcaklıkta, %5 CO2
bulunduran ve yüksek nem oranına sahip inkubatörde
24 saat inkube edilir.
YIKAMA KATETERLERİ
YIKAMA KATETERİNİN UTERUS
İÇİNE YERLEŞTİRİLMESİ
YIKAMA (FLUSHING)
FİLTRE KULLANILARAK EMBRİYOLARIN YIKAMA
SIVISINDAN KAZANILMASI
Uterus yıkaması sonrası elde edilen
sıvı
Embriyo filtresi
EMBRİYO TRANSFER PİPETİ
EMBRİYO TRANSFER KATETERİ
 Daha sonra toplanan oositler erkek hayvandan alınan
spermatozoitlerle tohumlanır (mikroenjeksiyon)
 20-21 saatlik fertilizasyonu takiben hücreler kültür medyumuna
aktarılır.
 Ve düşük miktarda O2 içeren jar içerisinde 39 °C sıcaklık ve
yüksek nemli ortamda 7-8 gün kültüre edilir.
 Kültür sonunda blastosit dönemine ulaşan embriyolar daha
önceden senkronize edilmiş taşıyıcıların uterusuna aktarılır
Embriyoların Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması
 Stereo mikroskopla incelenen yıkantı içerisinde
embriyolar durumlarına göre sınıflandırılırlar
TÜRKİYE’DE İLK EMBRİYO TRANSFERİ
UYGULANAN İNEK
(İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1985)
TÜRKİYE’DE EMBRİYO TRANSFERİNDEN
DOĞAN İLK BUZAĞI
(İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1985)
EMBRİYO TRANSFER UYGULAMASINDAN
DOĞAN BUZAĞILAR
TİGEM İNANLI İŞLETMESİ, MURATLI-TEKİRDAĞ-1987
EMBRİYO TRANSFER UYGULAMASINDAN
DOĞAN BUZAĞILAR
(TİGEM İNANLI İŞLETMESİ, MURATLI-TEKİRDAĞ-1987
EBMRİYO TRANSFER UYGULAMASINDAN
DOĞAN BUZAĞI (ırklar arası transfer)
(İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1988)