Forum: Genel

Mecbur Kalanlar
Forum: Genel - Geyik
Konu: Letonya’da erkek k?tl?? ya?an?yor !
Letonya’da erkek kýtlýðý yaþanýyor !
Gönderen:: serhangenc
Tarih: 2010/10/23 13:31:49
Gönderinin alýndýðý yer::
http://www.mecburkalanlar.com/modules/newbb/viewtopic.php?post_id=62038
Letonya (Letonca: Latvija (yard?m?bilgi)) ya da resm? ad?yla Letonya Cumhuriyeti (Latvijas
Republika), Kuzey Avrupa'da yer alan bir ?lkedir. Kara s?n?rlar?n? kuzeyde Estonya, g?neyde
Litvanya; Do?uda ise Rusya Federasyonu ve Belarus ile payla?maktad?r. Ayn? zamanda Letonya,
?sve? ile denizden s?n?rda?t?r. Letonya'n?n en b?y?k ?ehri ve ba?kenti Riga'd?r. 1 May?s 2004'ten
beri AB ?yesidir.
Ana madde: Letonya tarihi
G?n?m?zdeki Letonyal?lar ve Litvanyal?lar M.?. 2500 civar?nda Balt?k Denizi civar?nda yerle?en
Hint-Avrupa kavimlerinin torunlar?d?r. Dil yap?s? bak?m?ndan kom?ular? olan Cermenler ve
Fin-Ugor halklar?ndan farkl? olup Balt?k halklar? olarak adland?r?lmaktad?rlar. 12. y?zy?lda
b?lgeye ?nce ticaret amac?yla gelen Cermenler Letonyal?lar? zor kullanarak H?ristiyanla?t?rm??lar,
1201 y?l?nda Letonya'n?n ba?kenti olan Riga'y? kurmu?lard?r.
13. y?zy?lda T?ton ??valyeleri Estonya ve Letonya topraklar?nda Livonya Konfederasyonu ad?
verilen bir konfederasyon kurdular. 1282 y?l?nda Riga dahil bir?ok Letonya kentleri Kuzey Alman
Ticaret ortakl?? olan Hansa Birli?i'ne kat?ld?lar. B?ylece, Riga Do?u Balt?k ticaret yollar?nda ?nemli
bir yer kazand?.
1558?1582 y?llar? aras?nda Rusya'yla Lehistan, Litvanya ve Danimarka aras?nda yap?lan Livonya
Sava?? Rusya'n?n yenilgisiyle sonu?lan?nca b?lge ?nce Litvanya Grand?kl??, sonra da
Lehistan-Litvanya Birli?i'nin eline ge?ti. Lehistan'?n 1793 y?l?nda par?alanmas?ndan sonra da
Letonya ?arl?k Rusyas?'n?n eline ge?ti.
I. D?nya Sava??'na kadar Rusya'n?n egemenli?inde ya?ayan Letonya 18 Kas?m 1918 tarihinde
ba?ms?zl??n? ilan etti. Letonya II. D?nya Sava??'nda bir s?re Nazi Almanyas? taraf?ndan i?gal
edildi. 1944 y?l?nda kurulan Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1990'l? y?llarda Sovyetler
Birli?i'nin par?alanmas?na kadar bir Sovyet Cumhuriyeti olarak kald?. 21 A?ustos 1991 tarihinde
Letonya SSCB'den ba?ms?zl??n? ilan etti. 2004 y?l?nda da Avrupa Birli?i'ne ve NATO'ya ?ye kabul
edildi.
Co?rafya
Konum: Do?u Avrupa, Balt?k denizi k?y?s?nda, Estonya ile Litvanya aras?nda yer al?r
Co?rafi konumu: 57 00 Kuzey enlemi, 25 00 Do?u boylam?
Y?z?l?m?: 64,589 km?
S?n?r kom?ular?: Beyaz Rusya 167 km, Estonya 343 km, Litvanya 576 km, Rusya 282 km
?klimi: Deniz iklimi, nemlidir, k??lar orta sertlikte ge?er.
Arazi yap?s?: Al?ak ovalar
Deniz seviyesinden y?ksekli?i: en al?ak noktas?: Baltik Denizi 0 m en y?ksek noktas?: Gaizinkalns
312 m
Do?al kaynaklar?: Kehribar, batakl?k k?m?r?, kire?ta??, hidro enerji, i?lenebilir arazi
Arazi kullan?m?: tar?ma uygun topraklar: %28.19 daimi ekinler: %0.45 di?er: %71.36 (2005 verileri)
Sulanan arazi: 200 km? (2003 verileri)
http://www.mecburkalanlar.com
Letonya'ya ili?kin ekonomik
g?stergeler
GSY?H: Sat?nalma G?c? paritesi - 35.08 milyar $ (2006 verileri)
GSY?H - reel b?y?me: %9.3 (2006 verileri)
Enflasyon oran? (t?ketici fiyatlar?nda): %6.3 (2006)
2016/10/13 9:41:01 - 1
?sizlik oran?: %6.7 (2006 verileri)
?hracat ?r?nleri: Ah?ap ve ah?ap ?r?nleri, makine ve par?alar?, metaller, tekstil, g?da maddeleri
?hracat ortaklar?: Litvanya %11, Estonya %10.8, Almanya %10.2, Birle?ik Krall?k %10.2, Rusya
%7.9, ?sve? %7.8, Danimarka %5.3, Polonya %5.3 (2005)
?thalat ?r?nleri: Makine ve par?alar, kimyasallar, yak?tlar
?thalat ortaklar?: Almanya %13.9, Litvanya %13.6, Rusya %8.6, Estonya %7.9, Polonya %6.4,
Finlandiya %5.9, Beyaz Rusya %5.8, ?sve? %5.1 (2005)
D?? bor? tutar?: 18.9 milyon $ (2006 verileri)
N?fusun etnik da?l?m?
N?fus: 2,274,735 (Temmuz 2006 verileri) N?fus art?? oran?: %-0.67 (2006 verileri) M?lteci oran?:
-2.26 m?lteci/1,000 n?fus (20016 tahmini) Bebek ?l?m oran?: 9.35 ?l?m/1,000 do?an bebek (2001
tahmini) Ortalama hayat s?resi: toplam n?fus: 71.33 y?l erkeklerde: 66.08 y?l kad?nlarda: 76.85 y?l
(2006 verileri) Ortalama ?ocuk say?s?: 1.27 ?ocuk/1 kad?n (2006 tahmini) HIV/AIDS hastal?klar?na yakalanan yeti?kin say?s?: %0.6 (2001 verileri) HIV/AIDS - hastal?? olan insan
say?s?: 7,600 (2001 verileri) HIV/AIDS - hastal?klar?ndan ?lenlerin say?s?: 500 den az (2003
verileri) Ulus: Letonyal? N?fusun etnik da?l?m?: Letonyal? %59.4, Rus %27.6, Beyaz Rus %3.6,
Ukraynal? %2.5, Polonyal? %2.3, di?er %2.2 Din: Lutherci, Roma Katolikleri, Rus Ortodokslar?
Diller: Letonyaca (resmi), Litvanyaca, Rus?a. Okur yazar oran?: 15 ya? ve ?zeri i?in veriler toplam
n?fusta: %99.8 erkekler: %99.8 kad?nlar: %99.8 (2003 verileri)
Dil
Letonya'da resmi dil Letonca'd?r. G?n?m?zde bu dil, sadece g?ney kom?usu olan Litvanya ile
akrabal?k ili?kisi vard?r. Yok olan Prusya dili ile de akrabal?k ba? vard?r. Balt?k dili ailesine ba?l?
olan bu dil Hint-Avrupa dillerindendir. N?fusunun yar?ya yak?n? Rus olan Letonya'da Rus?a da
yayg?n olarak kullan?lmaktad?r.
Din
Lutherci, Roma Katolikleri, Rus Ortodokslar?.
http://www.mecburkalanlar.com
2016/10/13 9:41:01 - 2