Teknik Resim Görünüşlerinin Oluşturulması

Transkript

BÖLÜM
09
Teknik Resim Görünüşleri
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK
Giriş
Parçanın modellenmesinden sonra, imalat resimlerini Autodesk Inventor ile alabilirsiniz. İstenen teknik resim
görünüşlerinin oluşturulması, düzenlenmesi, detaylandırma konularında Autodesk Inventor birçok araç sunmaktadır.
Teknik resim görünüşleri parça ile ilişkiseldir; yani parçada bir değişiklik olduğunda otomatik olarak o parçanın teknik
resim görünüşleri de güncellenir. Aynı şey, tersi için de geçerlidir. Teknik resim görünüşleri ayrı dosyalarda saklanır.
Bu dosyaların uzantısı IDW’dir. Bunun dışında, DWG uzantılı AutoCAD dosyaları da, teknik resim üretim yeri olarak
kullanılabilir.
Bu bölümde parçaların teknik resim görünüşlerinin oluşturulması, düzenlenmesi ve detaylandırılması ile ilgili
özellikleri göreceğiz.
350
9. Bölüm: Teknik Resim Görünüşleri
SAYISAL GRAFİK
Ayarlar
Teknik resim görünüşlerine başlamadan, görünüş ve çizim ayarlarına bakmamız gerekiyor. Bu ayarlardan en
kapsamlısı çizim standartlarıdır.
Çizim Standardı
Yeni bir IDW dosyası açtığınızda, karşınıza çizim sınırları ve antet bloğunu içeren boş bir sayfa gelir.
Teknik resim görünüşlerini oluşturmadan önce çizim standardının tanımlanması işinizi kolaylaştıracaktır. Bunun için,
FORMAT menüsünün altından “Styles Editor...” komutunu çalıştırın. Çizim standartlarının yer aldığı diyalog kutusu
açılır:
Burada tüm teknik resim özelliklerinin ayarları gerçekleştirilir. Varolan standartların (DIN, ISO, ANSI gibi)
özelliklerini kullanabileceğiniz gibi, kendi standardınızı da tanımlayabilirsiniz.
Sol taraftaki listede, nesne tipleri yer alır. Bunlar çift tıklamayla işaretlendiğinde, sağdaki pencerede özellikleri
görüntülenir. Değişiklikleri burada yapabilirsiniz.
Yeni bir standart tanımlamak için, sol taraftaki listede, “Standard” altındaki “Default Standard (ISO)” seçeneğini
işaretleyin. Sağ tarafta, ilgili standardın özellikleri görünür. Yukarıdaki düğmelerden “New” işaretlendiğinde,
aşağıdaki diyalog kutusu açılır. Burada, yeni Standard bir isim vermeniz gerekir.
351
SAYISAL GRAFİK
“OK” ile yeni bir standart yaratılır ve bu standart, soldaki listede “Standard” altında listelenir. Burada, bu standarda çift
tıklarsanız, bu standart aktif duruma gelir.
Devam etmeden, bazı önce bazı kavramları ve bunların açıklamalarını not edelim.
Stil (Style): Bir nesneye uygulanan bir grup özellik.
Stil Ailesi (Style Family): Benzer nesnelere uygulanan bir grup stil.
Stil Kütüphanesi (Style Library): Stillerin yer aldığı kütüphane.
Stil Editörü (Style Editor): Autodesk Inventor içinde, stillerin düzenlenmesi için kullanılan araç.
Stil Kütüphanesi Yöneticisi (Style Library Manager): Stil kütüphanelerinin kontrolü için Autodesk Inventor
dışından çalıştırılan yazılım.
Stil Editörü
Stil editörü, güncel dosyadaki stillerin düzenlenmesi için kullanılır. Stil editörünü açmak için, herhangi bir Autodesk
Inventor dosyası açıkken FORMAT menüsünün altından “Style Editor” komutunu çalıştırın. Stil editörünün içeriği
dosya tipine (IPT/ IAM / IDW) göre değişir. Aşağıdaki diyalog kutusu IDW ortamında açılan stil editörüdür:
Stil editörü, üç bölümden oluşur. Soldaki ağaç yapısı şeklindeki liste, Autodesk Inventor dosyasına göre, stil ailelerini
içerir. Bu listeden stil aileleri seçilerek, bunların özellikleri değiştirilir ya da aktif duruma getirilir.
Stil düzenleme paneli ise sağdaki alandır. Bunun içeriği, soldaki listeden seçilen stil ailesine göre değişir. Burada,
soldaki listeden seçilen stil ailesinin özellikleri düzenlenir.
Diyalog kutusunun üst sağ tarafında ise filtre bölümü yer alır. Bu bölüm stillerin görüntüsünü belirler. Burada üç
seçenek vardır: “Local Styles” güncel dokümandaki stilleri, “Active Standard” güncel standarda ait stilleri, “All
Styles” ise hem dokümandaki hem de stil kütüphanesindeki stilleri görüntülemek için kullanılır.
Yeni bir stil yaratmak için;
1.
Soldaki listeden stil ailesinin altından tanımlı bir stil seçin.
2.
Sağ tuş menüsünden “New Style” komutunu çalıştırın.
352
SAYISAL GRAFİK
3.
Yeni stile bir isim verin.
4.
Sağ bölümde, stilin özelliklerini tanımlayın.
5.
“Save” ile stili kaydedin.
Varolan bir stili düzenlemek için;
1.
Soldaki listeden stil ailesinin altından değiştirmek istediğiniz stili işaretleyin.
2.
Sağ bölümde, stilin özelliklerini istediğiniz gibi değiştirin.
3.
“Save” ile değişiklikleri kaydedin.
Bir stili silmek için;
1.
Soldaki listeden stil ailesinin altından silmek istediğiniz stili seçin.
2.
Sağ tuş menüsünden “Purge Style” ya da “Purge Style and Sub-Styles” komutlarından birini çalıştırın.
3.
“Purge Style and Sub-Styles” seçeneği, seçilen stili ve bunu referans olarak kullanan stilleri silmek için
kullanılır.
Soldaki listeden stil ailesinin altından bir stil işaretlenip sağ tuş menüsü açıldığında görülen seçenekler ve anlamları
şunlardır:
“New Style”: Yeni bir stil yaratılır.
“Rename Cached Style”: Dokümandaki seçili stilin ismi değiştirilir.
“Purge Style”: Stil dokümandan silinir.
“Purge Style and Sub-Styles”: Seçilen stili ve bunu referans olarak kullanan stilleri silmek için kullanılır.
“Export...”: Bu seçenek ile, uzantısı STYXML olan ve stil özelliklerini transfer etmede kullanılan dosya
yaratılır.
“Update Style”: Dokümandaki stili, kütüphanedeki aynı stil ile güncelleştirir.
“Cache in Document”: Seçilen stil, stil kütüphanesinden dokümana kopyalanır.
“Save to Styles Library”: Seçilen stili dokümandan stil kütüphanesine kopyalar.
Stil Kütüphanesi Yöneticisi (Style Library Manager)
Stil Kütüphanesi Yöneticisi’ne, Autodesk Inventor dışından ulaşılır. Stil Kütüphanesi Yöneticisi’ni çalıştırmak için;
WINDOWS START > AUTODESK > AUTODESK INVENTOR 9 > TOOLS > STYLE LIBRARY MANAGER kısa
yolunu kullanabilirsiniz.
353
SAYISAL GRAFİK
Stil Kütüphanesi Yöneticisi, stillerin yaratılmasını, kopyalanmasını, karşılaştırılmasını ve isimlerinin değiştirilmesini
sağlar.
Stil Kütüphanesi Yöneticisi üç bölümden oluşur: Soldaki ağaç yapısı şeklindeki liste, stil ailelerini içerir.
Orta bölümde iki farklı alan yer alır. Burada, stil kütüphanelerindeki stiller birbiriyle karşılaştırılabilir. Stil
Kütüphanesi Yöneticisi, stilleri arasındaki farklılıkları değil, sadece birbirinden farklılık gösteren stilleri gösterir.
Burada, stiller kütüphaneler arasında kopyalanabilir, kütüphaneden silinebilir ve isimleri değiştirilebilir. Ayrıca, yeni
kütüphaneler de yaratılabilir.
Bu iki alan arasında, üstte, üç adet filtre ikonu yer alır. “Show All Styles”, kütüphanelerdeki seçilen stil ailesinin tüm
stillerini gösterir. “Show Mismatched Styles”, seçilen stil ailelerinde bulunmayan tüm stilleri gösterir. Son olarak,
“Show Unique Styles”, kütüphanelerde tek olan stillerin gösterilmesini sağlar.
Stil Kütüphanesi, uzantısı XML olan dosyalardan oluşur:
Her bir stil ailesi için bir XML dosyası bulunur. Yeni bir kütüphane buradaki XML dosyalarının kopyalanması ile de
oluşturulabilir. Fakat, bu dosyaları, stil editörü ya da Stil Kütüphanesi Yöneticisi dışında değiştirmeniz önerilmez.
Stil kütüphanesi, sabit diskte herhangi bir yerde olabilir. Önemli olan, aktif proje için, bu dizinin stil kütüphanesi dizini
olarak proje dosyasında tanımlanmasıdır. Proje dosyasında, stil kütüphanesi için yeni bir dizin tanımlandığında,
Autodesk Inventor, otomatik olarak bu dizinde XML dosyalarını yaratır.
“Default” stil kütüphanesini geri yüklemek için, Autodesk Inventor’un yüklü olduğu dizinler altında bulunan “Design
Data” dizinine ulaşın ve buradaki “DesignData.exe” dosyasına çift tıklayın. Bu sıkıştırılmış bir dosyadır. İçinde de,
XML dosyaları yer alır. XML dosyalarının nereye boşaltılacağı sorulur.
“Pack and Go” (Paketle-ve-git) özelliği ile montajlar kopyalandığında, aktif projede tanımlı olan XML dosyaları da
kopyalanır.
354
SAYISAL GRAFİK
Şirket Standartlarının Korunması
Autodesk Inventor, şirket standartlarının tanımlanması ve korunmasını stil özellikleri ile oldukça kolaylaştırmaktadır.
Bir stil kütüphanesi sunucuya yerleştirilerek, tüm tasarımcılar tarafından kullanılabilir. İstenirse, ortak kullanılan stil
kütüphanesi “salt okunur” (Read only) yapılabilir ve sadece CAD yöneticisi tarafından değiştirilebilir.
Stiller, Autodesk Inventor dosyaları arasındaki tutarlılığı da sağlar. Stillerde yapılan değişiklikler, bu stili kullanan tüm
dosyalara yansır.
En baştan başlayarak, bir stil kütüphanesinin nasıl tanımlanabileceğine bakalım.
Stil Kütüphanesi Yöneticisi’ne, Autodesk Inventor dışından ulaşılır. Stil Kütüphanesi Yöneticisi’ni çalıştırmak için;
WINDOWS START > AUTODESK > AUTODESK INVENTOR 9 > TOOLS > STYLE LIBRARY MANAGER
kısa yolunu kullanabilirsiniz.
1.
Yeni bir stil kütüphanesi tanımlamak için, Autodesk Inventor Style Library Manager 2008 diyalog
kutusundaki “Create New Style Library” düğmesini
kullanın.
2.
Create New Style Library diyalog kutusunda, “Creation Method” altından “Create Empty Style Library”
seçeneğini işaretleyin. Bu seçenekle, boş bir stil kütüphanesi yaratılır.
3.
“New Style Library Location” altına stil kütüphanesinin yerleşeceği klasörü tanımlayın.
4.
Autodesk Inventor’u açın.
5.
“Projects” bölümüne gidin.
6.
Yeni bir proje tanımlayın.
7.
“Folder Options” altından “Styles Library” için yeni stil kütüphanesinin klasörünü gösterin.
8.
Ayrıca, “Use Style Library” seçeneği “Yes” olacak.
355
SAYISAL GRAFİK
9.
“Boş” bir IDW dosyası açın. Bunun için, ilk olarak Open diyalog kutusunu kapatın. Daha sonra SHIFT ve
CTRL tuşlarına basılı tutarak, FILE menüsü altından “New” komutunu çalıştırın. Açılan diyalog kutusunda
“Drawing” seçin ve “OK” ile devam edin.
10. Böylece, tamamen boş bir IDW dosyası açılır.
11. FORMAT menüsünün altından, “Styles Editor”u çalıştırın ve burada istediğiniz ayarları tanımlayın/değiştirin.
12. İşiniz bittiğinde “Done” ile diyalog kutusunu kapatın. Değişiklikleri, stil kütüphanesine aktarmak için,
FORMAT menüsünün altındaki “Save Styles to Style Library” komutunu çalıştırın.
13. IDW’de çizim sınırı ve antetlerinizi tanımlayın.
Not: Eğer, başka bir IDW dosyasından “copy-paste” ile çizim sınırı ya da antet
almışsanız, bunlar, yaratıldıkları dosyanın stil özelliklerini de yanlarında
getirebilirler.
14. IDW dosyanızı şablon dosyası olarak şablonların bulunduğu klasöre kaydedin.
15. Artık, bu şablonu kullandığınızda, tanımlanan stiller kullanılır.
Autodesk Inventor, önceki sürümlerde kaydedilmiş bir IDW dosyasını açtığında, buradaki biçim bilgilerini stillere
yansıtır. Daha sonra, yukarıdaki gibi, bu stiller, kütüphaneye kaydedilebilir.
356
SAYISAL GRAFİK
Bir IDW dosyasında yaptığınız stil değişiklikleri, bunlar kütüphaneye kaydedilmediği sürece, sadece o dosyada kalır.
Ayrıca, IDW’lerdeki stiller, stil kütüphanesi tarafından da güncellenebilir. Fakat, burada dikkat etmeniz gereken nokta,
IDW’de özel olarak yapılan stil değişiklikleri kaybolur ve stil kütüphanesinden gelenler ile değiştirilir.
Stil kütüphanesinin değiştirilmesi için, o stili kullanan IDW dosyasında değişiklik yapıp, daha sonra FORMAT
menüsü altından “Save Styles to Style Library” komutu kullanılır. Yapılan değişiklikler kütüphaneye yansıtılır. Bu
kütüphaneyi kullanan diğer IDW dosyalarına da bu değişiklikleri yansıtmak için, o dosyayı açıp FORMAT menüsünün
altından “Update Styles” komutu kullanılır.
Birden Fazla Kullanıcılı Ortamda Stillerin Yönetimi
Autodesk Inventor’un proje tanımında stiller ile ilgili özel bir seçenek vardır. “Use Styles Library” için üç seçenek
bulunur:
“Yes”: Stil kütüphanesine okuma/yazma yapılabilir.
“Read Only”: Stil kütüphanesi salt okunurdur. Bu seçenek, stil kütüphanesinin bulunduğu klasör salt okunur
yapılarak da tanımlanabilir.
“No”: Stil kütüphanesi kullanılmaz.
Stil kütüphanesi değişik yollarla kullanılabilir:
Tek kullanıcı: Tek bir kütüphane tüm çalışmalar için yaratılabilir.
Birden fazla kullanıcı: Herkes ve tüm çalışmalar için tek bir kütüphane olabilir.
Projeye bağlı kütüphane: Her bir proje için farklı bir kütüphane olabilir.
Karışık: Yukarıdakilerin kombinasyonu olarak kullanılabilir.
357
SAYISAL GRAFİK
Çizim Kaynakları
Yeni bir teknik resim dosyası açtığınızda, otomatik olarak en az bir çizim sayfası açılır. Standart sayfa özelliklerini
Browser penceresindeki “Drawing Resources” altındaki seçenekleri kullanarak değiştirebilirsiniz.
Burada yer alan seçenekler şunlardır:
“Sheet Formats”: Sayfanın biçimini ayarlar. Buradaki seçenekleri kullanarak ya da yeni bir biçim yaratarak yeni
sayfalar tanımlayabilirsiniz. Buradaki standart seçenekler arasındaki bulunanlar, otomatik olarak, istenen parçanın
görünüşlerinin yaratılmasını da sağlamaktadır.
“Borders”, çizim sınırlarını ayarlar. Yeni bir dosya açtığınızda standart bir çizim sınırı yerleştirilmiş olur. Varolanı
silmek ve onun yerine yeni bir çizim sınırı tanımlamak için, “Sheet” altında bulunan “Default Border”ı seçin ve sağ tuş
seçeneklerini kullanarak silin. Bundan sonra, “Borders” altındaki “Default Border” işaretleyerek yeni bir çizim sınırı
tanımlayabilirsiniz. Bunun için yeni bir diyalog kutusu açılır:
358
SAYISAL GRAFİK
Burada istediğiniz çizim sınırını tanımlayabilirsiniz. “>>” ile alt özelliklere ulaşabilirsiniz. Burada, çizim sınırı ve yazı
biçimleri ile ilgili ayarlar yer alır.
“Title Blocks” ise çizim sayfalarındaki antet bloklarını kontrol eder. Yeni bir dosya açtığınızda standarda bağlı olarak
bir antet bloğu sayfaya yerleştirilmiş olur. Varolanı silmek ve onun yerine yeni bir antet bloğu tanımlamak için,
“Sheet” altında bulunan antet bloğunu seçin ve sağ tuş seçeneklerini kullanarak silin. Eğer standart antet bloğunu
değiştirmek istiyorsanız, “Title Blocks” altındaki antet bloğunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit” komutunu
çalıştırın. Antet bloğunu oluşturan nitelikler görünür duruma gelir.
Varolan nitelikleri düzenleyebilir, yeni nitelikler tanımlayabilirsiniz. “Return” komutunu kullanarak değişiklikleri
kaydedin.
Sayfanın Düzenlenmesi
Standart olarak gelen ya da yeni tanımladığınız teknik çizim sayfalarını düzenlemek için, “Sheet”i işaretleyin ve sağ
tuş menüsünden “Edit Sheet...” komutunu çalıştırın. Karşımıza yeni bir diyalog kutusu çıkar:
Edit Sheet diyalog kutusunda sayfanın ismi, büyüklüğü, yerleşimi ayarlanır ve yeni sayfa biçimi tanımlanır.
359
SAYISAL GRAFİK
Teknik Resim Görünüşlerinin Yaratılması
Autodesk Inventor ile 3B parçalarınızın istediğiniz teknik resim görünüşünü alabilirsiniz. Autodesk Inventor,
görünüşlerde, arkada kalan çizgileri hesaplar ve bunları farklı bir çizgi tipi ile görüntüler.
Çizime yerleştirilen ilk görünüş bağımsız bir görünüştür. Bu görünüşten diğer görünüşler, örneğin yan, üst, izometrik,
detay gibi, türetilir. İlk görünüş yanı zamanda temel görünüş olarak da adlandırılır. Temel görünüş, kendisinden
türetilen görünüşlerin görünüm özelliklerini standart olarak belirler.
Bir temel görünüş yaratmak için, Inventor panelinden “Create View” komutunu kullanabilirsiniz.
“Create View”
Create View diyalog kutusu açılır.
“File” altından teknik resim görünüşleri alınacak olan parça dosyası seçilir. “Orientation” ise hangi görünüşün
alınacağını saptar. “Style”da görünüşte arkada kalan kenarların nasıl görüntüleneceği tanımlanır. “Options” altındaki
seçenek işaretlendiğinde, görünüşte yerleşecek olan model ölçüleri de otomatik olarak gelir.
işaretlendiğinde yeni bir pencere açılır ve bu pencerede parça 3B olarak görüntülenir. Buradaki seçenekler ile
parçaya istenildiği açıdan bakılarak, görünüşün alınması sağlanır:
360
SAYISAL GRAFİK
İstenen bakış ya da görünüş seçildikten sonra, çizim ekranında bir yer işaretlenir ve temel görünüş oluşturulur.
Drawing File diyalog kutusunun “Model State” bölümü kaynaklı montajlar, montaj konfigürasyonları ve konumsal
temsiller ile ilgili seçenekleri içerir. Bu bölüme, montaj modelleme konusunda geri döneceğiz.
Diyalog kutusunun “Display Options” bölümü, oluşturulacak teknik resim görünüşü ile ilgili ek seçenekler sunar:
361
SAYISAL GRAFİK
“All Model Dimensions”, görünüş üzerine, görünüş düzlemi ve buna paralel düzlemlerde tanımlanmış ölçülerin
otomatik olarak yerleştirilmesini sağlar. Diğer seçenekler, modelin yapısına göre açılır.
Bir Görünüşten Türetilen Görünüşler
“Projected Views” komutunu kullanarak, bir görünüşten diğer görünüşleri çıkartabilirsiniz.
“Projected Views”
Komutun çalıştırılmasından sonra ilk olarak temel alınacak görünüş seçilir. Bundan sonra farenizi kullanarak,
ortografik ve izometrik görünüşleri tanımlayabilirsiniz. Yapmanız gereken yeni görünüşlerin yerlerini işaretlemektir.
İşaretlediğiniz yere göre görünüş tipi otomatik olarak seçilir ve görünüşler çizime yerleştirilir.
“Create” ile görünüşler tanımlanır.
362
SAYISAL GRAFİK
Kesit Görünüşler
Autodesk Inventor tam, yarım, kademeli ve hizalı kesit görünüşlerin alınmasını sağlamaktadır. Taramalar, kesit
doğruları ve etiketler otomatik olarak yerleştirilir.
“Section Tool”
Komutun çalıştırılmasından sonra ilk olarak kesiti alınacak görünüş işaretlenir. Bundan sonra ise kesit eğrisi bir doğru
çizer gibi tanımlanır. Tam, yarım, kademeli ya da hizalı kesit doğruları kullanılabilir.
Kesit eğrisi oluşturulduktan sonra sağ tuş menüsünden “Continue” komutunu işaretleyin. Şimdi, bir diyalog kutusu
açılır:
Burada kesit görünüşün etiketi, ölçeği, görünümü vb. ayarlanır. “Section Depth” altından ise kesitin derinliği
tanımlanır. “Default”u “Full” seçeneğidir. Buradaki diğer seçenek “Distance”dır. Bununla kesit görünüşün derinliği
tanımlanır.
Kesit görünüşün yeri gösterilir ve kesit görünüş çizime yerleştirilir.
363
SAYISAL GRAFİK
Kesit eğrinizin biçimi kesit görünüş tipini belirler.
Eğik Görünüşler (Auxiliary View)
Eğik görünüşler yaratmak için kullanılı.
“Auxiliary View”
Komutun çalıştırılmasından sonra temel alınacak görünüş işaretlenir. Bundan sonra da eğik görünüşün alınacağı eğik
kenar seçilir. Eğik görünüşün özellikleri ile ilgili diyalog kutusu açılır:
364
SAYISAL GRAFİK
Burada eğik görünüşün etiketi, ölçeği, görünümü vb. ayarlanır. Eğik görünüşün yeri gösterilir ve eğik görünüş çizime
yerleştirilir.
Detay Görünüş
Detay görünüşler oluşturmak için kullanılır.
“Detail View”
Komutun çalıştırılmasından sonra detayı alınacak görünüş işaretlenir. Detail View diyalog kutusu açılır.
365
SAYISAL GRAFİK
Bundan sonra detayın merkezi ve detay alanı tanımlanır. Detay alanı, daire ya da dikdörtgen olabilir. Bunu, diyalog
kutusundan seçebilirsiniz.
Detay görünüş çizime yerleştirilir.
Kırıklı Görünüşler
Uzun parçaların gösterimi için kırkılı görünüşlerin yaratılmasını sağlar.
“Broken View”
Komutun çalıştırılmasından sonra görünüşün seçilmesi istenir. Görünüş seçildikten sonra Broken View diyalog kutusu
açılır:
366
SAYISAL GRAFİK
“Style” ile kırıklı görünüşün nasıl görüntüleneceği tanımlanır; “Gap” görünüşteki mesafedir. Kırığın başlayacağı nokta
işaretlenir. Daha sonra da bitim noktası tanımlanır.
Bundan sonra kırıklı görünüş oluşturulur:
Kısmi Kesit Görünüşleri
Kısmi kesit görünüşleri tanımlamak için kullanılır.
“Break Out View”
Kısmi kesit görünüşlerinin tanımlanabilmesi için, öncelikle teknik resim sayfasında kısmi kesit eğrisinin tanımlanması
gerekir. Bunun için, “Standard” araç çubuğundan “Sketch” komutunu işaretleyin ve eskiz ortamında bildiğiniz çizim
komutlarını kullanarak kısmi kesit eğrisini oluşturun. Kısmi kesit eğrisi kapalı bir profil olmalıdır.
Komutun çalıştırılmasından sonra, ilk olarak görünüş sorulur ve Break Out View diyalog kutusu açılır:
367
SAYISAL GRAFİK
“Profile” ile kısmi kesit eğrisini işaretleyin. Kısmi kesit için bir derinliğin tanımlanması gerekiyor. Bunun için “Depth”
altında derinlik tipi seçenekleri vardır:
“From Point”: Derinlik için bir mesafe girilir.
“To Sketch”: Bir başka görünüşle ilişkili olan bir eskiz geometrisi seçilir ve derinlik bu geometrinin
konumuna göre tanımlanır.
“To Hole”: Delik unsurunun ekseni derinlik için kullanılır.
“Through Part”: Derinlik olarak parçanın kalınlığı kullanılır.
“Show Hidden Lines” seçeneği, geçici olarak görünüşteki gizli kenarları görüntüler. Bunlardan bir nokta işaretleyerek
derinliği tanımlayabilirsiniz.
368
SAYISAL GRAFİK
Teknik Resim Görünüşlerinin Düzenlenmesi
Teknik resim görünüşlerinin düzenlenmesi için, görünüşü çift tıklayın ya da Browser penceresinden düzenlemek
istediğiniz görünüşü işaretleyip sağ tuş menüsünden “Edit View...” komutunu çalıştırın. Karşınıza, Edit View diyalog
kutusu çıkar:
“Style” altında görünüşteki gizli kenarların nasıl görüntüleneceği tanımlanır. “Tangent Edges” teğet kenarların
görünümünü kontrol eder. “Scale” bölümü görünüşün ölçeğini gösterir. “Scale from Base” seçili ise, görünüşün
türetildiği görünüşün ölçeği alınmış olur ve ölçek buna bağlıdır. Seçenekler arasında, kesit görünüşlerde “Hatching” ile
tarama yapılır, “Align to Base” ile türetildiği görünüşe göre hizalanır ve “Definition in Base View”, görünüşün
tanımının türetildiği görünüşten alınacağı ve buna bağlı olacağı saptanır.
Eğer bir görünüş üzerine gelinir ve sağ tuş menüsüne bakılırsa, şu seçenekler görülecektir:
“Open” ile o görünüşün oluşturulduğu üç boyutlu model dosyası açılır. “Delete” ile görünüş silinir.
“Alignment” altındaki seçenekler, seçilen görünüşün hizalanması ile ilgili özellikleri içerir. “Rotate” işaretlendiğinde,
yeni bir diyalog kutusu açılır ve görünüşün yerleşim açısı değiştirilir:
369
SAYISAL GRAFİK
Bir kenar seçilir ve bu kenar yatay ya da dikey duruma getirilir. İkinci seçenek ise “Angle” seçeneğidir. Bu durumda
seçilen kenar girilen açı ile döndürülür.
“Get Model Annotations” altındaki seçenekler kaynaklı modeller içindir. “Get Weld Symbols” ve “Get Weld
Annotations” ise kaynak tasarım ortamında tanımlanmış olan kaynak sembollerini görüntülemek için sunulmuştur.
Not: Kaynak tasarım ortamını ilerleyen bölümlerde göreceğiz.
“Annotation Visibility” altında teknik resim görünüşünde görünün ölçüler ve sembollerin görünülülüğü ayarlanır.
Teknik resim görünüşünün oluşturulduğu parça / montaj ve bunun unsurlarını / parçaları Browser penceresinde
görüntülenir. Unsurlar görüntülendikten sonra, bunlar seçilerek sağ tuş menüsünden “Properties” girildiğinde, o unsuru
gösteren doğruların özellikleri ayarlanır.
Burada unsuru gösteren doğrular istenen bir çizgi tipi, kalınlığı ve rengi ile görüntülenir.
Son olarak “Automatic Centerlines” o görünüşteki eksenlerin otomatik olarak tanımlanmasını sağlar. Bunun için ilk
olarak Centerline Settings diyalog kutusu açılır:
370
SAYISAL GRAFİK
“Apply to”, otomatik eksenlerin hangi unsurlar üzerine uygulanacağı listeler. “Projection” ise bakış açısını. “Treshold”
altında yuvarlamalar, dairesel kenarlar için otomatik eksen tanımlama özelliği minimum ve maksimum değerler
tanımlanarak sınırlandırılabilir.
Model Ölçülerinin Görünüşlere Alınması
Model ortamında tanımlanmış ölçülerin görünüşlere alınması için, ilgili görünüş seçilir ve sağ tuş menüsünden
“Retrieve Dimensions…” komutunu çalıştırılır. Komutun çalıştırılması ile Retrieve Dimensions diyalog kutusu açılır.
“Select Source” altından, unsur (features) ya da parçanın kendisi seçilebilir. “Select Features” seçili ise, görünüş
üzerinde unsur işaretlenir ve o unsurun tanımlanmış model ölçüleri çıkar. “Select Parts” ile parçanın kendisi seçilir ve
ölçüler görüntülenir.
Not: Model ölçülerinin, 3B modelleme ortamında tanımlanmış olması gerekir.
371
SAYISAL GRAFİK
Ölçüler çıktıktan sonra, diyalog kutusundaki “Select Dimensions” düğmesine basılarak, görünüşte gözükmesi istenen
ölçüler seçilir. Burada, ölçüleri tek tek seçebileceğiniz gibi, pencere yöntemini de kullanabilirsiniz. Seçim işleminden
sonra, “OK” ile ölçüler görünüşe yerleşir.
Teknik Resim Güncellemelerinin Ertelenmesi
Büyük montajların ya da karmaşık parçaların teknik resim görünüşlerini oluşturduktan sonra, zaman kazanmak
açısından, görünüşlerin otomatik olarak güncellenmesi ertelenebilir. Normal koşullarda, modelde yapılan değişiklikler,
görünüşlerin otomatik olarak güncellenmesini sağlar. Fakat, yoğun bir çizim var ise, sürekli güncellemeleri beklemek
gerekir ki, bu zaman kaybettirebilir. Bu yüzden, istendiğinde, görünüşlerin güncellenmesi ertelenebilir.
Bunun için, “Open” komutuyla bir IDW dosyası açarken, “Options” düğmesi ile ilgili seçeneğe girilir. Karşınıza
aşağıdaki diyalog kutusu çıkar:
372
SAYISAL GRAFİK
Eğer, “Defer Updates” seçilirse, güncellemeler, ertelenmiş olur. Aşağıdaki uyarı gelir:
Eğer, erteleme kaldırılacaksa, IDW dosyasının içindeyken, TOOLS menüsünün altındaki “Document Settings” komutu
çalıştırılır. Açılan diyalog kutusunda, “Drawing” sekmesi, güncelleme erteleme seçeneğini içerir:
“Defer Update” kaldırılırsa, erteleme de kaldırılmış olur.
373
SAYISAL GRAFİK
Teknik Çizim Notasyonları
Teknik resim görünüşlerinin detaylandırılması için birçok seçenek Autodesk Inventor’da sunulmuştur. Teknik çizim
notasyonlarına ulaşmak için, Inventor paneli üzerine gelin ve sol tuş menüsünden “Drawing Annotation Panel”
komutunu işaretleyin.
Bu başlık altında varolan seçeneklere bir bakalım:
Ölçülendirme Özellikleri
Autodesk Inventor, teknik resim görünüşlerinin ölçülendirilmesi ile ilgili şu seçenekleri sunmaktadır:
“General Dimension”: Eskiz ortamında olduğu gibi, görünüşlerdeki geometriler seçilerek istenen ölçüler
tanımlanır.
“Baseline Dimension Set”: Temel çizgi ölçülendirmesi için kullanılır. Nesneler seçilir ve otomatik olarak
ölçülendirilir. Ölçüler, bir grup olarak davranır.
“Baseline Dimension”: Temel çizgi ölçülendirmesi için kullanılır. Nesneler seçilir ve otomatik olarak
ölçülendirilir. Ölçüler bağımsız olarak davranır.
“Ordinate Dimension Set”: Ordinat ölçülendirme için kullanılır. Başlangıç noktası işaretlenir ve sonra diğer
nesneler gösterilerek ordinat ölçülendirmesi uygulanır.
“Ordinate Dimension”: Burada, ilk olarak görünüş seçilir ve orijin noktasını gösterir sembol yerleştirilir. Daha
sonra nesneler işaretlenerek bunların ordinat ölçülendirmeyle ölçülendirilmesi sağlanır.
374
SAYISAL GRAFİK
Semboller
“Hole / Thread Notes”: Delik ve diş açılma notlarını çizime yerleştirir. Deliklerin “Hole” komutuyla
oluşturulmaları gerekir.
Delik notlarını düzenlemek için, delik notu üzerine gelin sağ tuş menüsünden “Edit Hole Note” komutunu çalıştırın.
Edit Hole Note diyalog kutusu açılır.
Burada semboller ekleyerek, yazıyı değiştirerek delik notunu özelleştirebilirsiniz. “Options” altındaki “Use Default”
seçeneğini kapatmanız gerekiyor.
“Precision and Tolerances” ile yeni bir diyalog kutusu açılır:
375
SAYISAL GRAFİK
Burada, parça üzerinde tanımlanmasa da, delik tolerans bilgileri girilebilir.
“Bend Notes”
Bu sembol, sac model açılımlarında kullanılır. Sac model açınımında, bükme yerleri seçilerek, bunların notlanmasını
sağlar.
“Chamfer Note”: Pah notu atamak için kullanılır. Pah ve bitişik kenar seçilir ve not çizime yerleştirilir.
Pah notlarını düzenlemek için, pah notu üzerine gelin sağ tuş menüsünden “Edit Chamfer Note” komutunu çalıştırın.
Edit Chamfer Note diyalog kutusu açılır.
376
SAYISAL GRAFİK
Burada istenen şekilde pah notu görüntülenir.
“Surface Texture Symbol”: Yüzey pürüzlülüğü sembolü yerleştirmek için kullanılır. Önce, yüzey pürüzlülüğü
sembolünün atanacağı nesne işaretlenir, sonra da sembolün yeri. Sağ tuş menüsünden “Continue” ile Surface Texture
diyalog kutusu açılır.
Burada sembolün özellikleri tanımlanır ve “OK” ile sembol çizime yerleştirilir.
“Weld Symbol”: Kaynak sembolü yerleştirmek için kullanılır. Önce, kaynak sembolünün atanacağı nesne
işaretlenir, sonra da sembolün yeri. Sağ tuş menüsünden “Continue” ile Weld Symbol diyalog kutusu açılır.
377
SAYISAL GRAFİK
“Feature Identifier Symbol”: Unsur referans sembolü yerleştirmek için kullanılır. Önce, unsur referans
sembolünün atanacağı nesne işaretlenir, sonra da sembolün yeri. Sağ tuş menüsünden “Continue” ile Format Text
378
SAYISAL GRAFİK
“Datum Identifier Symbol”: Referans sembolü yerleştirmek için kullanılır. Önce, referans sembolünün
atanacağı nesne işaretlenir, sonra da sembolün yeri. Sağ tuş menüsünden “Continue” ile Format Text diyalog kutusu
açılır.
“Feature Control Frame”: Şekil toleransı yerleştirmek için kullanılır. Önce, şekil toleransı sembolünün
atanacağı nesne işaretlenir, sonra da sembolün yeri. Sağ tuş menüsünden “Continue” ile Feature Control Frame
“Sym” düğmesi işaretlendiğinde, yeni bir pencere açılır ve buradan şekil toleransı seçilir.
379
SAYISAL GRAFİK
“Datum Target”: Referans yüzeyi gösterir sembollerin çizime yerleştirilmesi için kullanılır. Birçok alt
seçeneği vardır.
“Leader Text”: Öncü doğruya sahip yazıların çizime yerleştirilmesinde kullanılır. Öncü doğrunun başlangıç
ve son noktası işaretlenir, sağ tuş menüsünden “Continue” ile Format Text diyalog kutusu açılır.
Delik Tabloları
Delik tablolarının oluşturulması için değişik seçenekler vardır. Delik tablolarının otomatik olarak yaratılabilmesi için
deliklerin delik delme unsuru ile tanımlanmış olması gerekir.
“Hole Table-Selection”: Delik tabloları oluşturur. Görünüş seçilir, orijin noktası gösterilir ve tabloda yer
alacak delikler seçilir. Tablo çizime yerleştirilir.
“Hole Table-View”: Delik tabloları oluşturur. Görünüş seçilir, orijin noktası gösterilir ve o görünüşte yer alan
tüm deliklerin tablosu çıkartılır.
380
SAYISAL GRAFİK
“Hole Table-Selected Type”: Seçilen delik ile aynı tipte olanların yer aldığı delik tablosu oluşturur.
Yapmanızı gereken delik ya da delikler seçmektir. O tipteki tüm diğer delikler de otomatik olarak tabloya alınır.
Delik Tablolarının Düzenlenmesi
Delik tabloları, orijin sembolü, delik etiketleri ve tablonun kendisinden oluşuyor. Dolayısıyla bunların düzenlenmeleri
de farklı gerçekleşir.
Orijin Sembolü
Orijin sembolünün yerini değiştirmek için farenin sol tuşunu kullanabilirsiniz ya da orijin sembolünü işaretleyerek sağ
tuş menüsünden “Edit...” komutunu seçebilirsiniz. İkinci durumda bir diyalog kutusu açılır ve orijin noktasının
koordinatları girilir.
Delik Etiketleri
Bir delik etiketi seçilip sağ tuş menüsü açıldığında şu seçenekler çıkar:
“Edit Tag…” ile etiket değiştirilir. Bunun için Format Text diyalog kutusu açılır. “Hide Tag” ile etiket gizlenir.
“Show Leader” etikete öncü doğru parçası ekler:
381
SAYISAL GRAFİK
“Hide Leader” ise öncü doğruyu gizler.
Delik Tablosu
Delik tablosu seçilip sağ tuş menüsü açıldığında şu seçenekler çıkar:
“Table” altında iki seçenek vardır:
“Resort Table”: Sıralama seçeneklerine göre, tablonun sıralaması yeniden yapılır.
“Split Table”: Tabloyu iki parçaya ayırmak için kullanılır. Tabloyu böleceğiniz sıraya gelin ve komutu
çalıştırın. Birbirinden bağımsızlaşan iki tablo elde edeceksiniz.
“Export Table”: Tabloyu ASCII yazı dosyası (txt) ya da Microsoft Excel dosyası (csv) olarak dışarı atmak
için kullanılır.
“Row” altında iki seçenek vardır:
“Add Hole”: Delik tablosuna yeni bir delik eklemek için kullanılır. Yeni ekleyeceğiniz deliği görünüşte
işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Create” komutunu çalıştırın.
“Delete Hole”: Delik tablosundan bir delik silmek için kullanılır. Sileceğiniz deliğin sırasına gelip sağ tuş
menüsünden “Delete Hole” komutunu çalıştırın.
“Visibility” altında orijin sembolü ve etiketlerin görünürlülüğü ayarlanır.
“Edit” altında üç seçenek vardır.
“Edit Tag” delik etiketini değiştirmek için kullanılır.
“Edit Hole Note” delik notunu düzenler.
“Edit Description Text” ile de açıklama yazısı değiştirilebilir.
Bunun dışında, tablonun biçimini ve özelliklerini değiştirmek için, sağ tuş menüsünde çıkan “Edit Hole Table…”
komutu kullanılır. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır.
382
SAYISAL GRAFİK
“Row Merge Options”
“Numbering”: Delikler numaralandırılır:
“Rollup”: Bu seçenekte, delikler, tiplerine göre sıralanır ve aynı tiptekiler için tek bir satır kullanılır.
o
“Delete Tags on Rollup” seçildiğinde, deliklerdeki etiketler silinir ve sadece kaç tip delik varsa
bunlar etiketlenir.
383
SAYISAL GRAFİK
o
“Secondary Tag Modifier on Rollup” ise etikete ikinci bir ayırıcı ekler.
“Combine Notes”
Bu seçenek ile, delik tiplerini gösteren satırlar aynı delikler için birleştirilir ve tek bir hücre olarak gösterilir.
384
SAYISAL GRAFİK
“Tag Order”
Deliklerin etiketlenmesinin hangi kritere göre yapılacağı saptanır. “Arrange by Position”, etiketlemeyi, deliklerin
konumuna göre, ikinci seçenek ise büyüklüklerine göre yapar. “Group Hole Types”, delik tiplerini gruplar. Bu seçenek
kapatıldığında, aynı delik tipleri, farklı etiketler ile gösterilir.
“View Filters”
“Include Features” altında, hangi unsurların, “Include Hole Types” ise hangi delik tiplerinin delik tablolarına
alınacağını saptar.
Delik tablosunun düzenlendiği diğer bölüm ise, tablonun biçimidir. “Formatting” altından bu bölüme geçilir.
Burada, delik tablosunun nasıl görüneceği ve hangi sütunlardan oluşacağı gibi biçimsel özellikler tanımlanır.
385
SAYISAL GRAFİK
Eksenler
“Center Mark”: Çizime eksenler yerleştirmek için kullanılır. Komutun çalıştırılmasından sonra yay ya da
dairesel bir kesit işaretlemeniz gerekir. Merkez çaprazı otomatik olarak yerleştirilir.
“Center line”: Eksenler çizmek için kullanılır. İki doğru parçası işaretlenir ve bunlara dik bir merkez doğrusu
tanımlanır; merkez doğrusunun seçilen kenarlardan ne kadar uzatılacağı işaretlenir.
“Center line bisector”: İki doğru parçası arasına, doğru parçalarının başlangıç ve son noktalarının tam orta
noktasından geçen bir eksen yerleştirir.
“Centered Pattern”: Dizilenmiş delikler için eksenler oluşturur. İlk olarak dizinin merkezi işaretlenir, sonra da
merkez doğrusunun başlayacağı delik. Bundan sonra da, dizinin istenen elemanları işaretlenir.
386
SAYISAL GRAFİK
Yazılar
“Text”: Yazı yazmak için kullanılır. Format Text diyalog kutusu açılır.
“OK” ile yazı çizime yerleştirilir.
Not: Pozlama ve parça listesi ile ilgili özellikler için montajların teknik resim
görünüşlerinin anlatıldığı bölüme bakınız.
Revizyon Blokları
“Revision Table”
Bu komut ile çizime revizyon blokları yerleştirilir. İlk olarak aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
387
SAYISAL GRAFİK
Revizyonların tüm çizim ölçeğinde mi, yoksa sadece aktif sayfa için mi tanımlanacağını “Table Scope” altından
tanımlanır. “Revision Index”, revizyonlarda kullanılacak indeksleri gösterir. “OK” ile ilk revizyon bloğu çizime
yerleştirilir.
Revizyon bilgilerini değiştirmek için, revizyon bloğuna çift tıklayın. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır.
Burada, hücreleri istediğiniz gibi doldurabilirsiniz. Diyalog kutusunun sol üstteki ikonu ile yeni bir diyalog kutusu
açılır ve burada, revizyon bloğunun hangi sütunlara sahip olacağı tanımlanır.
“OK” ile Revision Table diyalog kutusuna geri dönülür.
bir sütuna göre sıralanmasını sağlar.
kullandığı formata aktarılır.
388
ikonu, yeni bir diyalog kutusu aracılığıyla tablonun belirli
ile revizyon bloğundaki bilgiler Excel ya da veri tabanı yazılımlarının
ikonu ile revizyon tablosunun özelliklerine ulaşılır:
SAYISAL GRAFİK
Burada, tabloda kullanılacak yazı stilleri, başlık ve satır aralığı gibi özellikler tanımlanabilir.
ikonu, yeni revizyon satırı eklemek için kullanılır.
ise, seçilen revizyon satırının kaldırılmasını sağlar.
görünüşü alınan parçanın iProperties diyalog kutusu açılır.
otomatik olarak revizyon numarasının da satıra eklenmesidir.
ile
ikonu da yeni revizyon satırları ekler, ancak, farkı,
Şirketinizde kullandığınız revizyon bloklarının özelliklerini şablon dosyasında, FORMAT menüsü altından “Style and
Standard Editor” komutuyla yaparsanız, bu şablonu kullandığınız tüm teknik resim görünüşlerinde, aynı biçim ile
çalışabilirsiniz.
389
SAYISAL GRAFİK
Revizyonlar konusundaki ikinci komutumuz ise “Revision Tag” komutudur.
“Revision Tag”
Bu komut ile revizyon bölgelerini gösteren semboller sayfaya yerleştirilir.
Kullanıcı Tanımlı Semboller
Kullanıcı tanımlı semboller, AutoCAD’in blok özelliğine benzemektedir. Bu özellik sayesinde, teknik çizim
sayfalarına daha öncede tanımlanan nesneler, aynı bir blok gibi yerleştirilebilir.
Kullanıcı tanımlı semboller oluşturmak için FORMAT menüsünün altından “Define New Symbol” komutu kullanılır.
Komutun çalıştırılmasından sonra, eskiz ortamı açılır. Eskiz ortamında, sembolün geometrisi tanımlanır. Sembol
tanımla işlemi bittiğinde “Return” ile sembole bir isim verilerek, sembol sayfaya kaydedilir.
390
SAYISAL GRAFİK
Sembol, tanımlandıktan sonra, Browser penceresindeki “Sketched Symbols” altında yer alır.
Sembolü çizime yerleştirmek için, buradaki ikona çift tıklayın. Sembolü sayfadaki yeri gösterilerek, sembol
yerleştirilir.
Diğer bir yerleştirme seçeneği ise Inventor panelinden “Symbols” komutunu kullanmaktır.
“Symbols”
Komutun çalıştırılmasından sonra aşağıdaki diyalog kutusu açılır.
Buradaki listeden, çizime yerleştirilecek sembol seçilir. Aynı zamanda, sembolün ölçeklendirilmesi (scale) ve yerleşim
açısının (rotate) saptanması mümkündür. Bunun için, ilgili ikonları işaretleyin ve gereken bilgileri (ölçek ve dönme
açısı gibi) girin. “Leader” seçildiğinde, sembol bir öncü doğru ile sayfaya yerleştirilir.
Semboller konusunda, bu bölümün sonunda yer alan alıştırmaya bakabilirsiniz.
391
SAYISAL GRAFİK
2B Parametrik Çizimler
Autodesk Inventor’un teknik resim ortamında, parametrik olarak 2B çizimler oluşturabilirsiniz. Teknik resim
sayfasında “Sketch” komutu ile 2B çizim ortamına ulaşabilirsiniz. Inventor panelinde eskiz komutları çıkar. Bunlar
parça modelleme ortamından tanıdığımız eskiz komutlarıdır. Bunları kullanarak istediğiniz 2B çizimleri üretebilirsiniz.
2B çizim nesnelerinize ölçüler atayabilirsiniz. Bu durumda, ölçü değerinin değişmesi nesnenin otomatik olarak
güncellenmesini sağlar. Nesneler arasında geometrik sınırlamalar da tanımlayabilirsiniz.
Bu özellikleri kullanarak, 2B olarak parçanın farklı görünüşleri oluşturabilir, görünüşleri birbiriyle ilişkilendirebilir,
dolayısıyla birisinde yapılan değişikliğin diğerlerini otomatik etkilemesini sağlayabilirsiniz.
AutoCAD DWG çizimlerini Autodesk Inventor’un teknik resim ortamına aktardığınızda, bunlar 2B parametrik
çizimlere dönüştürülebilir. Örneğin, çizimde ölçüler var ise, ölçü seçilip sağ tuş menüsünden “Promote to Sketch”
komutu çalıştırıldığında seçilen ölçü parametrik bir ölçü duruma gelir. Ölçü değeri değiştiğinde, atanmış olduğu
geometri de otomatik olarak değişir.
392
SAYISAL GRAFİK
Yüzey modellerin teknik resim görünüşlerinin çıkartılması
IGES ile ya da farklı formatlarda elinizde bulunan yüzeylerin teknik resim görünüşleri, standart biçimde alınabilir.
Diyelim ki elinizde, aşağıda gösterilen yüzey model olsun.
1.
2.
FILE > NEW altından yeni bir teknik resim dosyası (IDW) açın.
“Base View” ile temel görünüşü tanımlayın.
3.
“Projected View” ile diğer görünüşleri oluşturun.
4.
Ölçülendirme ve detaylandırma komutlarını kullanarak, görünüşleri istediğiniz gibi tamamlayabilirsiniz.
393
394
SAYISAL GRAFİK
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 1: Bir Teknik Resim Sayfasının Hazırlanması
Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 09 dizininin altındadır.
Bu alıştırmada, teknik resim görünüşlerinin oluşturulmasından önce, bir sayfanın nasıl
hazırlandığını göreceğiz.
1.
09_Sayfa.idw teknik resim dosyasını açın. Bu boş bir teknik resim dosyasıdır.
2.
İlk olarak sayfanın büyüklüğünü değiştirelim ve bir antet bloğu yerleştirelim. Bunun için,
Browser penceresinden “Sheet:1”i işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Sheet” komutunu
çalıştırın.
3.
Diyalog kutusunda “Size” olarak A2 seçin ve “OK” ile devam edin.
4.
Browser penceresinde, “Drawing Resources” yanındaki “+” işaretine basın ve “Borders”
altında “Default Border”i işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Insert Drawing Border”
komutunu çalıştırın.
5.
düğmesine basarak diğer seçeneklere ulaşın.
6.
“Text Height” olarak 5mm girin ve “OK” ile devam edin.
7.
Browser penceresinde, “Drawing Resources” altından “Title Block” yanından “+” işaretine
basın. “ISO” antet bloğunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Insert” komutunu çalıştırın.
395
SAYISAL GRAFİK
Antet bloğu çizime yerleşir.
396
8.
Browser penceresinde, “Title Block” altında bulunan “ISO” antet bloğunu işaretleyin ve sağ
tuş menüsünden “Edit” komutunu çalıştırın.
9.
Antet bloğu düzenlemeye hazır hale gelir. İlk olarak “<COMPANY>” yazısını işaretleyin ve
silin. “Text” komutunu çalıştırın. “Format Text” diyalog kutusu açılır.
10.
Bu diyalog kutusunda, istediğiniz yazıyı yazın ve yazının biçimsel özelliklerini ayarlayın.
“OK” ile devam edin.
11.
Antet bloğunda yeni bir alan tanımlayacağız. Bunun için, Inventor panelinden “Text”
12.
Yazının yerleşim noktası sorulur. Aşağıda gösterilen noktayı işaretleyin.
SAYISAL GRAFİK
13.
Diyalog kutusunda, “Property” altından “PROJECT” seçin ve
yerleştirin. “OK” ile devam edin.
14.
“PROJECT” (Proje İsmi) alanı antete yerleşir.
15.
Yeniden “Text” komutunu çalıştırın.
16.
Yazının yerleşim noktası sorulur. Aşağıda gösterilen noktayı işaretleyin.
17.
Diyalog kutusunda, “Type” altından “Prompted Entry” seçin ve yazı alanına “Ölçek” yazın.
düğmesi ile çizime
397
SAYISAL GRAFİK
18.
İşlem bittiğinde, sağ tuş menüsünden “Save Title Block” komutunu çalıştırın.
19.
Çıkan diyalog kutusunda “Save” düğmesine basın.
20.
“Ölçek” olarak tanımladığımız yazı alanı için bilgi girilmesi istenir. Ölçek olarak “1:1” girin
ve “çek” işaretine basın:
21.
Yaptığımız değişiklikler, sayfada bulunan antet bloğuna yansır.
22.
Antet bloğundaki diğer alanları doldurmak için, Browser penceresinde, “sayfa.idw”yi seçin
ve sağ tuş menüsünden “Properties” komutunu çalıştırın.
23.
“Summary” bölümünde “Title” için “Örnek Sayfa” yazın ve “OK” ile devam edin.
24.
Diğer alanları da bu şekilde doldurabilirsiniz. Antetimizin son hali aşağıdaki gibi olacaktır:
Alıştırmanın sonu.
398
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 2: Stiller ile Nesnelerin Kontrolü
Autodesk Inventor, nesnelerin özelliklerini tanımlamak ve kontrol etmek için yeni bir kavram
sunmaktadır. Stiller (styles) olarak adlandırılan bu yeni kavram, şirket standartlarının
çizimlere uygulanmasını kolaylaştırmaktadır. Bu alıştırmamızda, stiller içindeki nesnelerin
nasıl kullanılabileceğini göreceğiz.
1.
Autodesk Inventor’u açın.
2.
“Projects” bölümüne gidin ve üstteki listeden “Default” seçin.
3.
Alttaki bölümden, “Use Styles Library” üzerine gelin ve sağ tuştan “Yes” seçeneğini
işaretleyin.
4.
En altta bulunan düğmelerden “Save” ile yaptığınız değişikliği kaydedin. “Done” ile diyalog
kutusunu kapatın.
5.
FILE menüsü altından “New” ile “Standard.idw” şablonunu seçin ve “OK” ile açın.
6.
FORMAT menüsünün altından “Style and Standard Editor” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki
diyalog kutusu açılır:
7.
Styles and Standards Editor diyalog kutusu iki kısımdan oluşur. Sol tarafta ağaç yapısı
şeklinde sıralanan bir bölüm vardır. Burada, stil tipleri sıralanmıştır. Örneğin, temel çizgi
(baseline) ölçülendirmesi, delik notları ve radyal ölçülendirmeler “Dimension” stil tipi altında
yer alır.
399
400
SAYISAL GRAFİK
8.
Sol taraftaki listeden “Dimension” stil tipini işaretleyin. Sağ tarafta, seçilen stil tipinin altında
tanımlı olan stiller yer alır.
9.
Diyalog kutusunun üst tarafında filtre ikonunun yanında “Local Styles” seçeneği seçilidir. Bu
listeden “All Styles” seçeneğini işaretleyin. Dikkat ederseniz, artık tüm stiller listelenir.
10.
Soldaki listeden “Object Defaults” altından “Object Defaults (ISO)” ikonunu işaretleyin. ISO
standardına göre, Autodesk Inventor nesneleri ve bunların sahip oldukları nesne stilleri ve
yerleşecekleri katmanlar sağdaki pencerede listelenir.
SAYISAL GRAFİK
11.
“Object Type” altında listelenen nesne tiplerinin solunda bunların hangi stil tarafından
kontrol edildiğini gösteren semboller yer alır. Örneğin, “Angle Dimension” ve “Hole Note”
“Dimension” stili tarafından kontrol edilir. Her ikisinin solunda aynı sembol yer alır.
12.
“Object Type” listesindeki “Angle Dimension” girdisinin “Object Style” altındaki değerini
işaretlediğinizde bir liste açılır ve bu listeden başka bir nesne stili seçerek, nesnenin stilini
değiştirebilirsiniz.
13.
Soldaki listeden “Layers” seçin.
14.
Dikkat ederseniz, bazı nesnelere bir stil atanmadığını göreceksiniz. Bunların “Object Style”
altındaki bilgileri boştur. Bu nesneler, katman özellikleri dışında başka bir biçimlendirme
özelliğine sahip değildir.
15.
Stilleri tanımladıktan sonra da, çizim üzerinde bazı lokal değişiklikler yapabilirsiniz.
Örneğin, stil editöründe, “Baseline Dimension” nesnesi için nesne stili olarak “Default
(ISO)” atanmış olsun. Bir ölçü tanımlandıktan sonra, ölçüyü işaretleyip, standart araç
çubuğundaki stil listesinden farklı bir stil seçilebilir.
401
402
SAYISAL GRAFİK
16.
Nesne stilini değiştirmek için soldaki listeden nesne stili seçilir ve sağdaki bölümde de
istenen değişiklikler yapılır.
17.
Yeni bir stil yaratmak için, üstteki düğmeler arasından “New...” işaretleyin. Bir diyalog
kutusu açılır. Burada yeni stile bir isim verilir. “OK” ile stil yaratılır.
18.
Yeni yaratılan stil de soldaki listede yer alır.
SAYISAL GRAFİK
19.
Yapılan değişiklikler “Save” düğmesi ile kaydedilir.
403
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 3: Teknik Resim Görünüşlerinin Oluşturulması
Bu alıştırmada, değişik teknik resim görünüşlerinin oluşturulmasını inceleyeceğiz.
404
1.
FILE>>NEW ile boş bir teknik resim sayfası (“Standard IDW”) açın.
2.
Inventor panelinden “Create View” komutunu çalıştırın.
3.
Diyalog kutusunda, “File” bölümünden “Explorer Directories” ile 09_Braket.ipt dosyasını
seçin.
4.
Diğer seçenekler olduğu gibi kalsın. “OK” ile aşağıda gösterilen yere üst görünüşü
yerleştirin.
5.
Bundan diğer görünüşleri türeteceğiz. Bunun için, ekranda üst görünüş üzerine gelin ve sağ
tuş menüsünden “Create View” altından “Projected” komutunu çalıştırın.
6.
Yan, ön ve izometrik görünüşlerin yerlerini aşağıdaki gibi tanımlayın.
SAYISAL GRAFİK
7.
Sağ tuş menüsünden “Create” komutunu seçerek, görünüşlerin çizime yerleşmesini sağlayın.
8.
İzometrik görünüşü seçin ve sağ tuş menüsünden “Edit View” komutunu çalıştırın.
9.
Diyalog kutusunda, “Style” altından “Shaded” işaretleyin ve “OK” ile devam edin.
10.
İzometrik görünüş kaplanmış olarak görüntülenir.
405
SAYISAL GRAFİK
406
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 4: Kesit ve Detay Görünüşler
1.
09_Braket.idw dosyasını açın. Bu dosyada, braket parçasının üst görünüşü tanımlı
durumdadur. Bu görünüşten kesit görünüşler türeteceğiz.
2.
Inventor panelinden “Section View” komutunu çalıştırın ve üst görünüşü işaretleyin.
3.
Şimdi de kesit eğrisinin çizilmesi gerekiyor. Aşağıda gösterildiği gibi, tam deliklerin
merkezlerinden geçen bir doğru çizin ve sonrasında sağ tuş menüsünden “Continue” ile
devam edin.
4.
Kesit görünüşü üst görünüşün altına yerleştirin.
5.
İkinci kesit görünüşü de aşağıda gösterildiği gibi tanımlayın (bu sefer kademeli bir kesit
olacak):
407
SAYISAL GRAFİK
6.
Inventor panelinden “Detail View” komutunu çalıştırın ve ön kesit görünüşü işaretleyin.
7.
Aşağıda gösterildiği gibi bir detay alanı tanımlayın.
8.
Detay görünüşü bu görünüşün hemen yanına yerleştirin:
408
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 5: Ölçülendirmeler ve Notasyonlar
1.
09_Clamp.idw çizimini açın.
2.
Ön görünüşün üzerine gelin ve sağ tuş menüsünden “Retrieve Dimensions...” komutunu
çalıştırın. Diyalog kutusunda, “Select Parts” işaretleyin ve parçayı seçin. “Select
Dimensions” düğmesine basın ve pencere yöntemiyle tüm ölçüleri seçin. “OK” ile devam
edin.
3.
0, 85, 13, 19 ve 45 mm ölçülerini seçin ve sağ tuş menüsünden “Delete” ile silin. Görünüş
aşağıdaki gibi temizlenmiş olur.
4.
Ölçülerin daha düzgün yerleşmeleri için, ölçü yazılarını seçin ve aşağıda gösterildiği gibi
yeni konumlarına taşıyın.
409
SAYISAL GRAFİK
410
5.
Aynı işlemleri üst görünüş üzerinde de uygulayın. Görünüş aşağıdaki gibi olacak.
6.
Notasyın ve ölçülendirme işlemleri için ilk olarak, Inventor panelinin üzerine gelin ve sağ tuş
menüsünden “Drawing Annotation Panel” seçin. Şimdi Inventor panelinden notasyon ve
ölçülendirme komutları görüntülenir.
7.
İlk olarak merkez çaprazları oluşturacağız. Bunun için, Inventor panelinden “Center Mark”
8.
Üst görünüşteki delik ve yayları işaretleyin. Merkez çaprazları çizime yerleşir.
9.
Ön görünüşe yaklaşın. Inventor panelinden “Center line bisector” komutunu çalıştırın.
10.
Aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin; seçilen doğru parçaları arasına merkez doğrusu
yerleştirilir.
SAYISAL GRAFİK
11.
Aynı şekilde yan görünüşte de aşağıda gösterilen kenarları seçerek merkez doğrusunu
yerleştirin.
12.
Şimdi de bazı ölçüler ekleyelim. Inventor panelinden “General Dimension” komutunu
çalıştırarak, üst görünüşe aşağıdaki ölçüleri yerleştirin.
13.
Ölçülendirme özelliklerinden bir diğeri de otomatik ölçülendirme. “Baseline Dimension Set”
komutunu çalıştırın ve ön görünüşte aşağıda gösterilen kenarları (sağdan sola) seçin:
14.
Sağ tuş menüsünden “Continue” ile devam edin ve ölçüleri aşağıdaki gibi çizime yerleştirin.
15.
Görünüşlere notasyonlar eklemek için, Inventor panelinden “Datum Identifier Symbol”
komutunu çalıştırın ve ön görünüşün alt yüzeyinde aşağıdaki gibi referans sembolünü
tanımlayın.
411
412
SAYISAL GRAFİK
16.
Geometrik tolerans sembolü için, Inventor panelinden “Feature Control Frame” komutunu
çalıştırın. Sembolün başlangıç noktası ve yeri aşağıdaki gibi olacak.
17.
Sağ tuş menüsünden “Continue” ile devam edin.
18.
Diyalog kutusunu aşağıdaki gibi doldurun ve “OK” ile devam edin.
19.
Sağ tuş menüsünden “Done” ile işlemi bitirin. Geometrik tolerans sembolü çizime yerleşir.
20.
Delik notu eklemek için Inventor panelinden “Hole/Thread Notes” komutunu çalıştırın ve üst
görünüşte deliği işaretleyin. Aşağıdaki gibi çizime yerleştirin. “Done” ile işlemi bitirin.
SAYISAL GRAFİK
21.
Son olarak, model ölçülerinin nasıl değiştirilebileceğine bakalım. Üst görünüşte, “15 derece”
ölçüsünü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Model Dimension” komutunu çalıştırın.
22.
Ölçü kutucuğuna yeni değer olarak 10 yazın.
23.
Model ve görünüşler otomatik olarak güncellenir.
Böylece teknik resim görünüşlerimiz aşağıdaki gibi olacak.
413
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 7: Ölçülerin Düzenlenmesi
Bu alıştırmada, ölçülerin düzenlenmesi ile ilgili araçları göreceğiz.
1.
09_Plaka.idw dosyasını açın.
2.
İlk olarak ölçülerin düzenlenmesine bakalım. Bunun için, çizimde bulunan 152.40 ölçüsünün
üzerine gelin ve sağ tuş menüsünden “Edit” komutunu çalıştırın. Karşımıza Edit Dimension
diyalog kutusu çıkar.
3.
Ölçü yazısının hemen devamına bir boşluk bırakarak TYP yazın.
4.
414
ikonuna bastığınızda, yazı biçimlendirme ile ilgili diğer özellikler de ayrı bir pencerede
açılır.
SAYISAL GRAFİK
5.
“Cancel” ile devam edin.
6.
“Insert Symbol” ikonuna bastığınızda, değişik semboller çıkar.
7.
Burada bulunan
penceresini açar.
ikonu Windows uygulamalarından bildiğimiz Character Map
415
SAYISAL GRAFİK
416
8.
Diyalog kutusunu kapatın.
9.
Edit Dimension diyalog kutusunun “Inspection Dimension” sekmesine geçin.
10.
Burada özel tip ölçüler tanımlayabilirsiniz. Diyalog kutusunda “Inspection Dimension”
seçeneğini aktif duruma getirin.
11.
Diyalog kutusunu aşağıdaki gibi doldurun.
12.
“OK” ile devam edin. Ölçü aşağıdaki gibi olacaktır.
13.
Bir ölçünün özelliklerini kolaylıkla başka bir ölçüye kopyalayabilirsiniz. Son olarak
değiştirdiğimiz 152.40 ölçüsünü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Copy Properties”
14.
Sizden bir ölçü seçmeniz istenir. 19.05 olan ölçüyü işaretleyin. İlk ölçünün tüm özellikleri
ikinci ölçüye kopyalanır.
15.
UNDO ile işlemi geri alın.
16.
Yeniden 152.40 ölçüsünü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Copy Properties” komutunu
çalıştırın.
17.
İkinci ölçüyü seçmeden, sağ tuş menüsünden “Settings” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki
diyalog kutusu açılır:
SAYISAL GRAFİK
18.
Burada, hangi özelliklerin kopyalanacağı saptanır. “Layer” seçeneğini kapatın. Katman
bilgisinin kopyalanmasını istemiyoruz.
19.
20.
İkinci ölçüyü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Done” ile devam edin.
21.
Şimdi de bir görünüşte bulunan bir ölçüyü diğer görünüşe aktaralım.
22.
152.40 ölçüsünü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Move Dimension” komutunu çalıştırın.
23.
Yan görünüşü işaretleyin. Ölçü yan görünüşe aktarılır. Gerekirse, tutup çekiştirerek, ölçünün
yerini ayarlayabilirsiniz.
24.
Ölçülendirme sırasında, bir doğru parçasının orta noktasını da kullanabiliriz. Bunun için
Inventor panelinden “General Dimension” komutunu çalıştırın.
25.
Aşağıda gösterildiği gibi, üst kenarı işaretleyin.
26.
Sol yan kenarın orta noktasını işaretleyin ve ölçüyü aşağıdaki gibi çizime yerleştirin.
417
SAYISAL GRAFİK
418
27.
Diğer sayfaya geçelim. Browser penceresinde, “Sheet:2” ikonuna çift tıklayın.
28.
İlk olarak bir delik tablosu oluşturacağız. Bunun için Inventor panelinden “Hole Table –
View” komutunu çalıştırın.
29.
Üst görünüşü işaretleyin.
30.
Orijin noktasını aşağıda gösterildiği gibi, sol alt köşeye, kenarların sanal kesişim noktasına
yerleştirin.
31.
Tabloyu, sayfaya yerleştirin.
SAYISAL GRAFİK
32.
Delik tablolarının biçimini istediğimiz gibi ayarlayabiliriz. Delik tablosuna çift tıklayın.
Aşağıdaki diyalog kutusu açılır.
33.
“Formatting” sekmesine geçin.
34.
Burada, “Column Chooser” ikonunu işaretleyin.
35.
Burada, tabloya eklemek üzere, varolanlardan bir kolon seçebilir ya da kullanıcı tanımlı bir
kolon oluşturabilirsiniz.
419
SAYISAL GRAFİK
420
36.
“Cancel” ve “Cancel” ile diyalog kutularını kapatın.
37.
Aşağıda gösterilen kısma yaklaşın.
38.
Inventor panelinden “Hole/Thread Notes” komutunu çalıştırın.
39.
Aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin ve delik notunu çizime yerleştirin.
40.
Şimdi de bir pah notu tanımlayalım.
41.
Inventor panelinden “Chamfer Note” komutunu çalıştırın.
42.
İlk olarak sağ üst pahı işaretleyin.
43.
İkinci olarak üst kenarı işaretleyin ve pah notunu çizime yerleştirin. ESC ile komuttan çıkın.
SAYISAL GRAFİK
44.
Pah notunu düzenlemek için, pah notunun üzerine gelin ve sağ tuş menüsünden “Edit
Chamfer Note” komutunu çalıştırın.
45.
Edit Chamfer Note diyalog kutusu açılır.
46.
“Chamfer” yazısını silin ve “OK” ile devam edin.
47.
Şimdi, de modeldeki değişikliklerin, notasyonlar üzerindeki etkisine bakalım.
48.
Browser penceresinde, “Sheet:3” ikonuna çift tıklayın.
49.
Üst görünüşü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Open” ile model dosyasını açın.
50.
Browser penceresinde, “Hole1” ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Suppress
Feature” komutunu çalıştırın.
51.
Delikler gizlenir. WINDOW menüsünden teknik resim sayfasına geçin. Dikkat ederseniz,
deliklerin gizlenmesi ile bunlara atanmış olan notasyonlar da silinir.
421
422
SAYISAL GRAFİK
52.
Yeniden modele dönün.
53.
Browser penceresinde, “Hole1” ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Unsuppress
Feature” komutunu çalıştırın.
54.
WINDOW menüsünden teknik resim sayfasına geçin. Dikkat ederseniz, deliklerin yeniden
görünür yapılmasıyla, önceden tanımlı notasyonlar da yeniden görünür olur.
55.
Son olarak ölçü yazıları ile ilgili bir özelliğe daha bakalım.
56.
FORMAT menüsünün altından “Style Editor” komutunu çalıştırın.
57.
Sol taraftaki listeden “Dimension” altından “Default – mm (ANSI)” ölçü stilini işaretleyin ve
sağ tarafta “Text” sekmesine geçin.
58.
Aşağıda gösterildiği gibi “Diameter” altından “First Above Landing Line” seçeneğini
işaretleyin.
SAYISAL GRAFİK
59.
Diyalog kutusunun en altında bulunan “Done” düğmesine basın. “Save Edits?” sorusunu
“Yes” ile geçin.
60.
Inventor panelinden “General Dimension” komutunu çalıştırın ve aşağıda gösterildiği gibi
sağ üst deliğin çapını ölçülendirin.
61.
Ölçü yazısına ek yapmak için, ölçüyü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit...” komutunu
çalıştırın.
62.
Ölçü yazısının sonuna gelin ve ENTER ile alt satıra geçin. Buraya herhangi bir yazı yazın ve
63.
Ölçü aşağıdaki gibi gözükecektir.
423
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 7: 2B Parametrik Çizimler
424
1.
09_Param.idw dosyasını açın.
2.
Inventor panelinden “Draft View” komutunu çalıştırın.
3.
Diyalog kutusunu aşağıdaki gibi doldurun ve “OK” ile devam edin.
4.
Çizimi biraz daha kolaylaştırmak için, TOOLS menüsünün altından “Application Options”
komutunu çalıştırın. “Sketch” bölümünde “Grid Lines”, “Minor Grid Lines” ve “Snap to
Grid” seçeneklerini aktif duruma getirin.
5.
Izgaraya kenetleme özelliklerini ayarlamak için, TOOLS menüsünün altından “Document
Settings” komutunu çalıştırın. “Snap Spacing” değerlerinin her ikisini de 2mm yapın. “Grid
Display” değerleri de 4 olacak.
6.
“Line” ve “Circle” komutlarını kullanarak aşağıdaki şekli çizin.
7.
Yan görünüşü de aşağıdaki gibi çizin. Çizim sırasında, ön görünüşün kenar bilgilerini
kullanabilirsiniz.
8.
Son olarak üst görünüşü de aşağıdaki gibi çizin.
SAYISAL GRAFİK
9.
Sınırlamalar ekleyerek, geometrilerin tanımlanmasını sağlayabiliriz. Bunun için, aşağıda
gösterildiği gibi, ön görünüş ve yan görünüşteki nesneler arasında ilk olarak “Colinear” (eşdoğrusal) sınırlamasını ekleyeceğiz.
10.
Aynı şekilde, diğer görünüşler arasındaki nesneler için de eş-doğrusal sınırlamasını
uygulayın.
11.
Ön görünüşteki çember ile yan görünüşteki karşılıkları arasında teğetlik sınırlaması
tanımlayın.
12.
Aynı şekilde ön görünüşteki çember ile üst görünüşteki karşılıkları arasında teğetlik
sınırlaması tanımlayın.
13.
“General Dimension” komutunu kullanarak, ön görünüşte aşağıdaki ölçüleri tanımlayın:
425
SAYISAL GRAFİK
14.
Aynı şekilde, yan görünüşte aşağıda gösterilen ölçüleri tanımlayın:
15.
Üst görünüşte, aşağıda gösterilen ölçüleri tanımlayın.
16.
Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın. Çizimimiz aşağıdaki gibi
olacaktır:
426
SAYISAL GRAFİK
Alıştırma 8: Kullanıcı Tanımlı Semboller Oluşturmak
Autodesk Inventor’da teknik resim sayfalarında, standart semboller kullanabileceğiniz gibi,
tamamen kullanıcı tanımlı semboller de oluşturup, bunları teknik resim görünüşlerine
ekleyebilirsiniz. Bu örneğimizde, yeni bir kullanıcı tanımlı sembolün nasıl oluşturulacağını
ve kullanılacağını göreceğiz.
1.
Autodesk Inventor ile yeni bir teknik resim dosyası (STANDARD.IDW) açın ve açtıktan
sonra bunu kaydedin.
2.
Browser penceresinde “Drawing Resources” altındaki “Sketched Symbols”u seçin ve sağ tuş
menüsünden “Define New Symbol” komutunu çalıştırın.
3.
Inventor panelinde eskiz özellikleri çıkar.
4.
“Line” komutunu kullanarak, aşağıdaki şekle benzer bir şekil oluşturun (“Two Point
Rectangle” komutunu da kullanabilirsiniz).
5.
Nesneleri “General Dimension” komutuyla aşağıdaki gibi ölçülendirin ve değerlerini
tanımlayın.
6.
“Text” komutunu kullanarak üç yazı oluşturun ve onları aşağıda gösterildiği gibi alanlara
yerleştirin.
7.
Yazının konum ve görünürlüğü diyalog kutusundaki aşağıda gösterilen bölümden tanımlanır:
427
428
SAYISAL GRAFİK
8.
İki adet nokta tanımlayacağız. İlk önce bunları tanımlayalım, amacımızı ve işlevlerini sonra
anlatalım. “Point, Hole Center” komutunu çalıştırın ve sembolün sağ üst ve alt köşelerine iki
adet nokta tanımlayın (köşelere kenetlendiğinizde nokta yeşile döner).
9.
Sağ üst noktayı işaretleyin ve bu nokta işaretliyken standart araç çubuğundan bunun stilini
(“Style” yanından) “Insertion Point” olarak değiştirin. Böylece, sembol çizime yerleştirilirken
bu noktadan yerleştirilecek.
10.
Şimdi de alttaki noktayı işaretleyin ve aynı şekilde bunun stilini “Connection Point” olarak
tanımlayın. Bu durumda, bu nokta bir başka sembol için bağlanma noktası olarak işlev görür.
11.
İlk sembolümüz tamamlandı. Bunu kaydetmek için, çizim ekranı üzerindeyken sağ tuşa basın
ve “Save Sketched Symbol” komutunu çalıştırın.
12.
Bir isim verin (ben “Tolerans_Başlık” ismini verdim):
13.
“Save” düğmesine bastığınızda, sembolünüz kaydedilir ve ekrandan gider. Browser
penceresindeki “Sketched Symbols” altında yeni sembol listelenecektir. Artık bu sembol
kullanıma hazırdır.
SAYISAL GRAFİK
14.
Ama daha işimiz bitmedi. Bir sembol daha oluşturacağız ve burada da çizimdeki ölçülerin
tolerans bilgileri yer alacak.
15.
Browser penceresinde “Sketched Symbols” altından “Tolerans_Başlık” sembolünü (ilk
oluşturduğumuz sembol) işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit” komutunu çalıştırın.
16.
İkinci sembolün biçimi (yazılar hariç) ilkiyle aynı olacağından aynı işlemleri yeniden yapmak
gerekmiyor. Bunun yerine semboldeki yazıları silin.
17.
Yazıları sildikten sonra, çizim ekranı üzerindeyken sağ tuşa basın ve “Save Sketched
Symbol” komutunu çalıştırın.
18.
Bu sefer aşağıdaki diyalog kutusu açılır. “Save As...” düğmesine basın ve farklı bir isimle
kaydedin (örneğin “Tolerans_Değer” olabilir):
19.
Sembol yeniden kaybolur. Geri çağırmak için, Browser penceresinde “Sketched Symbols”
altından “Tolerans_Değer” sembolünü (ikinci oluşturduğumuz sembol) işaretleyin ve sağ tuş
menüsünden “Edit” komutunu çalıştırın.
20.
Inventor panelinden “Property Field” komutunu çalıştırın ve aşağıdaki gibi bir alan
tanımlayın:
21.
Yeni bir diyalog kutusu açılır. Burada, “Type” altından “Prompted Entry” seçin ve yazı
olarak “Ölçü” yazın.
22.
Bunun anlamı şudur: Bu sembol çizime yerleştirilirken, kullanıcıya “Ölçü” sorusu sorulur ve
kullanıcının girdiği bilgi, sembole yerleştirilir. Bu bilginin yeri, burada tanımlanan yazının
yeri olacaktır. O yüzden, yukarıdaki diyalog kutusunda, konumu istediğiniz gibi ayarlayın.
Sonuçta yazı aşağıdaki görünecektir.
429
SAYISAL GRAFİK
23.
Aynı şekilde aşağıda gösterildiği gibi “Tolerans”, “Tol. Değeri (+)” ve “Tol. Değeri (-)”
isimli üç adet daha “Prompted Entry” tanımlayın.
24.
Çizim ekranı üzerindeyken sağ tuşa basın ve “Save Sketched Symbol” komutunu çalıştırın.
Bu sefer “Save As...” değil, doğrudan “Yes” düğmesini kullanabilirsiniz. İkinci
sembolümüzün de tasarımı bitti.
25.
Sembollerin çizime yerleştirilmesine sıra geldi. Browser penceresinde “Sketched Symbols”
altından “Tolerans_Başlık” sembolünü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Insert” komutunu
çalıştırın. Sembolün hangi noktadan tutulduğuna dikkat edin.
26.
Aynı şekilde “Tolerans_Değer” sembolünü seçin ve “Insert” komutunu çalıştırın. Dikkat
ederseniz, şimdi size ilgili sorular sorulur ve girdiğiniz bilgiler ilgili yerlere yerleşir.
Sembolü, başlığın hemen altına yerleştirebilirsiniz.
Not: Eğer bu sembolü tüm teknik resim görünüşlerinde kullanmak isterseniz, sembolleri
boş bir şablon dosyasında tanımlamanız gerekir. Şablon dosyaları Inventor’un yüklü
olduğu dizinler altındaki “Templates” dizininde yer alır. Dolayısıyla yapmanız gereken,
boş bir çizimde istediğiniz sembolleri tanımlamak bunu farklı bir isimle bu dizin altına
atmaktır. Her yeni teknik resim dosyası açmak istediğinizde “New” diyalog kutusunda
sizin tanımladığınız şablon dosya görülür:
430

Teknik Resim Görünüşlerinin Oluşturulması

Transkript

Benzer belgeler

Uçtan uca 3B mobilya tasarımı

Tasarım Yardımcısı (Design Assistant)

OBJEKTİFTEN FIRLAYAN FIRÇA DARBELERİ

Uyarlanabilir Parçalar

Karmaşık Geometri Modelleme