Temel Reis Is

TEMEL REİS ISPANAĞI YOĞURTSUZ YER1
Çocuk edebiyatımızın en sevilen yazarlarından olan
Yalvaç Ural, ‘‘ Temel Reis Ispanağı Yoğurtsuz Yer’’ adlı otuz
iki ayrı öyküye sahip denemeleriyle çocukların düş
dünyalarını devindirmekte ve kültürümüze ait öğeleri özgün
bir
biçemle
okurlarına
sunmaktadır.
Yaşamımızdaki
sorunların, çelişkilerin ve tuhaflıkların düşündürücü ve
eğlendirici biçimde
ele alındığı
denemeler, okurların
gülmelerine ve yaşama ait duyarlıklarının gelişmesine olanak
tanımaktadır. Semih Poroy’un dilsel metinle bütünlük
sağlayan, görsel algıyı uyarıcı ve insana ait duygu durumlarını
başarıyla yansıttığı özgün çizimleriyle görselleştirilmiş olan yapıtı, okurda hem okuma ve
izleme isteği uyandırmakta hem de okurun resim yapma duygusunu devindirmektedir.
Yaşam bilgisinin doğal bir biçimde verildiği birbirinden güzel, dikkat çekici, düşündürücü
ve güldürücü denemelerden oluşan yapıt, öğretmenlerin de anne babaların da çocuklarla
tanıştırabileceği niteliktedir ve çocuklara yaşam gerçekliğini sezdirmektedir. Çocuk okurların
yanı sıra büyüklerin de kendilerinden yaşam kesitleri bulabileceği denemeler, her gün doyasıya
içtiğimiz ve artık ulusal içeceğimiz olan çayın öyküsünü, kınanın hastalıkları nasıl
iyileştirdiğine ve doğal otları neden yoğurtlayarak yediğimize kadar bize bir dizi güncel yaşam
bilgisi sunmaktadır.
‘‘Çocuklara aldığımız hediyelerin özellikleri nasıl olmalıdır?’’, ‘‘Çocuklarımızı neden
diğer çocuklarla karşılaştırmamalıyız?’’, ‘‘Savurganlık bizlere neleri kaybettirir?’’ ve
‘‘Sevdiklerimize
verdiğimiz
değeri
nasıl
gösterebiliriz?’’
gibi
nice
çıkarımda
bulunabileceğimiz soruların yanıtlarının sezdirildiği yapıt, özellikle çocukların yaşam
duyarlığını geliştirmektedir.
Türkçenin anlatım gücü ve olanaklarının çocuğun doğasına uygun olarak sezdirildiği,
kullanılan atasözleri ve deyimlerle Türkçenin anlatım gücünün somutlandığı yapıtın dili; duru,
akıcı ve çocukların anlam evrenlerine uygundur.
Sanatçı duyarlığıyla tasarlanmış çizgilerden oluşturulan ve çocukları küçük yaşlardan
itibaren denemelerle tanıştıran bu yapıt, 10-12 yaş aralığındaki her çocuğun kitaplığında
1
Ural, Yalvaç (2015) Temel Reis Ispanağı Yoğurtsuz Yer. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
bulundurmasını gerektiren özellikler taşımaktadır. Çocuğunuzun heyecanla okuyacağı bir
kitabı daha olsun istiyorsanız, Yalvaç Ural’ın ‘‘Temel Reis Ispanağı Yoğurtsuz Yer’’i tam ona
göre...
Necati KİRAZLI
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Eğitimin Kültürel Temelleri Bölümü
Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı
Türkçe Eğitimi Programı Yüksek Lisans Öğrencisi