kültür, turizm ve tanıtım sektörü raporu

T.C.
KONYA VALİLİĞİ
SEKTÖR ÇALIŞMALARI NO:1
KÜLTÜR, TURİZM VE TANITIM
SEKTÖRÜ RAPORU
MART-2014
GİRİŞ
Konya’nın kültür ve turizm bakımından zengin tarihî varlıkları, bu varlıkların genel bir
değerlendirmesi, şimdiye kadar yapılanlar, yapılmakta olanlar ve bundan sonra nelerin
yapılabileceği ile genel anlamda tanıtım faaliyetlerini ihtiva eden sektör raporu dikkatlerinize
sunulmuştur.
Kültür, Turizm ve Tanıtım Sektörü ile ilgili olarak bu konuda söz söyleyebilecek, fikirlerini
paylaşabilecek bütün kurum ve taraf temsilcileri ile şahısların davet edildiği ilki 14.01.2014,
ikincisi 21.01.2014, üçüncüsü de 28.01.2014 tarihlerinde olmak üzere üç toplantı
gerçekleştirilmiştir. Bu toplantılarda İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce hazırlanan sunum
üzerinde değerlendirmeler yapılmış, ayrıca katılımcıların e-posta ortamında gönderdikleri görüş,
tavsiye ve tenkitler de raporun olgunlaşmasına katkıda bulunmuştur.
Sektörün son değerlendirme toplantısı 06.03.2014 tarihinde gerçekleştirilmiş, özellikle
ihtiyaçlar, sorunlar ve çözüm önerileri başlıkları altında son derece nitelikli ve somut bir
değerlendirme yapılmış, ele alınan konunun şu andaki durumu, sorumlu ve işbirliği yapılacak
kuruluşları ile çalışma takvimi belirtilerek bir nevi izlenecek “yol haritası” çıkartılmıştır.
Kültür, turizm ve tanıtım ile ilgili olarak MEVKA ve KOP İdaresi tarafından desteklenen,
özellikle konunun uzmanı akademisyenler ve sektörün temsilcilerince hazırlanan çok sayıda
proje gözden geçirilmiştir. Bu raporda özellikle Mevlana Kalkınma Ajansının Doğrudan Faaliyet
Desteği ile hazırlanan "Konya Bölgesi Turizm Sektörü Alansal Varlık, Uluslararası Rekabetçilik ve
Makro Düzey Kümelenme Çalışması"ndan da faydalanılmıştır.
1. MEVCUT DURUM ANALİZİ
1.1. Konya'nın Genel Durumunun Kısa Analizi
1.1.1. Konya'nın Tarihî Gelişiminin Kısa Analizi
Konya, tarih boyunca dünyanın en önemli kadim şehirlerinden biri olarak günümüze
kadar var olagelmiştir. Yerleşik şehir hayatının Prehistorik (tarih öncesi) çağda başladığı
anlaşılmakta, şehir merkezine yakın olan bir konumda bulunan Çatalhöyük, bugüne kadar
keşfedilmiş en eski ve en gelişmiş Neolitik devir yerleşim merkezi olarak bilinmektedir. Çumra
Çatalhöyük, dünya ölçüsünde ilk defa yemek kültürünün başladığı, tarımın yapıldığı, ateşin
kullanıldığı, yerleşik hayata geçildiği ve vahşi hayvan saldırılarına karşı ortak savunmanın
yapıldığı merkez olarak tanınmaktadır. Benzer şekilde Beyşehir ilçesine bağlı Çukurkent Köyü
höyüğünde ve Alâaddin Tepesinde de Çumra ve Çatalhöyüktekine benzer karakterde neolitik
izlere rastlanmaktadır.
2
Şehrin merkezini oluşturan Alâaddin Tepesi Neolitik dönem (M.Ö 9000-5000) sonları ile
Kalkolitik dönem (M.Ö. 5500-3000) başlarında kurulmuş olup M.Ö. 2000 yıllarından beri düzenli
olarak iskân görmüş höyüklerden biridir. Bölgede yapılan kazılarda Frig, Helenistik, Roma,
Bizans, Selçuklu ve Osmanlı yerleşimlerine ait bulgular elde edilmiştir. Tarih devirlerinde
Anadolu ve Suriye topraklarında büyük bir imparatorluk kuran Hititler, Konya'ya da hakim
olmuşlardır.
M.Ö. VIII. ve VIII. yüzyıllarda ise Frigler zamanında surlarla çevrilmiş İç Kale’de (Alâaddin
Tepesi'nde) gelişen Konya (Kavania) bir kale-kent hâline gelmiştir. Frigler'den sonra Lidyalılar'ın
egemenliğine giren Konya, daha sonra M.Ö. 4. yüzyılda Persler ve M.Ö. 2. yüzyılda da Büyük
İskender, Selevkoslar ve Bergama krallığının istilâsına uğramıştır. M.S. 395’te Anadolu'da Roma
hakimiyeti sağlanınca Konya, İconium olarak varlığını korumuştur. Arapların Kuniya diye
adlandırdıkları kentin adı Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde bir daha değişmemiş ve günümüze
kadar gelen ismini korumuştur.
Roma Dönemi'nde Hıristiyanlığın ilk yıllarında şehir, önemli bir dinî merkez olmuştur.
Aziz Paul Anadolu'daki dinî seyahatleri sırasında Konya'ya da uğramıştır. 7. yüzyıl başlarında
Sasanîler, bu yüzyılın ortalarında Muâviye komutasındaki Emevîler şehri geçici olarak işgal
etmişlerdir. Konya 10. yüzyıla kadar bir Bizans eyaleti olarak kalmıştır.
Konya neolitik çağdan günümüze kadar uzanan süreçte bir yerleşim yeri olarak çağlar
boyunca önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Böylece kent farklı toplumların farklı
üretim ve yapım teknikleri ile meydana getirdikleri birçok sanat eserine sahip olmuştur.
Konya'da Mısırlılardan önce hiyeroglif yazının kullanıldığı tarihte (M.Ö.3500) ilk ev mimarî ve ilk
kutsal yapı kalıntılarına rastlanmaktadır. Hıristiyanlık devrinde ait Anadolu'daki en eski Hıristiyan
yerleşimine ve en eski kiliselerine de bu bölgede rastlanmaktadır.
Günümüzde tükenme noktasına gelen bakırcılığa dayanan el sanatları Selçuklular
dönemine kadar uzanmaktadır ve ilk olarak Kapu Câmii civarındaki atölyelerde başlamıştır.
Kitapları korumak ve bezemek için kullanılan ve İslâmiyetin kabulüyle birlikte kitaba verilen
önemin artmasıyla gelişen ebru sanatı XVIII., XIX. ve XX. yy. örneklerine Konya Yusuf Ağa Yazma
Eser Kütüphanesi'nde rastlanmaktadır. Çin sınırından Bizans topraklarına kadar uzanan Selçuklu
Devleti'nin Anadolu'daki başkenti ve İpek Yolu üzerinde önemli bir konaklama ve ticaret merkezi
olan Konya, aynı zamanda İslâm Medeniyeti'ne dair yüzlerce eserin yer aldığı, birçok İslâm ilim
adamının ve mutasavvıfın yetiştiği ve yerleştiği önemli bir merkezdir. Kent ayrıca Anadolu
Selçuklu Devleti’ni yönetmiş sultanların, vezirlerin ve Mevlâna gibi manevî fatihlerin, önemli
tarihî şahsiyetlerin türbelerinin, vakıf eserlerinin, tekke, zaviye, mektep ve medreselerin
bulunduğu bir şehirdir.
M.Ö. 8000-5500
M.Ö. 5500-3500
M.Ö. 3500-200
Neolitik Çağ, Çatalhöyük
Kalkolitik Çağ,
Çatalhöyük
Tunç Çağı
Alâaddin Tepesi, Karahöyük
3
KONYA’NIN YERLEŞİM BİRİMİ OLARAK TARİHSEL GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN MEDENİYETLER
M.Ö.
8. Yüzyıl
Hitit
Medeniyeti
M.Ö.
7. Yüzyıl
Firig ve
Kimmerler
Medeniyeti
M.Ö.
6. Yüzyıl
Lidyalılar
M.Ö.
6. Yüzyıl
Pers
Medeniyeti
M.Ö.
M.Ö.
4. Yüzyıl
1. Yüzyıl
Makedonlar Roma
Medeniyeti
M.S.
7. Yüzyıl
Sasanîler,
Müslüman
Araplar
KONYA’NIN YERLEŞİM BİRİMİ OLARAK BÜYÜMESİ VE GELİŞMESİ
1077-1307
1307-1465
1465-1923
Selçuklu Medeniyeti
Karamanoğulları
Osmanlı Medeniyeti
KONYA’NIN GÜNÜMÜZDE KENT YAPISININ GELİŞİMİ VE ŞEHİRLEŞME MODELİ
1923 Cumhuriyet Dönemi
1071 senesinde yapılan Malazgirt Savaşı'ndan önce Anadolu üzerine keşif harekâtları
düzenleyen Müslüman Türkler ve Anadolu'yu tanıyan Büyük Selçuklular, bu savaş sonucu
Anadolu'nun büyük bir kısmı ile birlikte Konya'yı da bir Müslüman Türk şehri yapmışlardır.
Türklerin Müslüman olduktan sonra özellikle Anadolu'ya yönelmelerindeki temel gaye Hz.
Peygamber (S.A.V)’in Konstantiniyye (İstanbul)’nin fethine dair müjdelere mazhar olabilme
hedefleri olmuştur. Konya'nın fethedilmesiyle birlikte kentte İslâm kültürünün etkili olduğu
dönem başlamıştır. 1071 Malazgirt zaferinden sonraki süreçte Selçuklu Sultanı Kutalmışoğlu
Süleyman Şah tarafından fethedilen Konya, Anadolu Selçuklu Devletinin başkenti İznik'in 1097
yılında 1. Haçlı Seferi ile kaybedilmesi üzerine başkent yapılmıştır. Konya, bu tarihten 1307 yılına
kadar aralıksız bir şekilde Anadolu Selçuklu Devletinin başkenti olmuştur.
Konya, Anadolu Seçlukluları'na başkentlik yaptığı yıllar arasında ilim, kültür ve sanatta
dönemin ünlü alimleri, filozofları, şairleri, mutasavvıfları, hoca ve diğer sanatkarları da burada
toplanmışlardır. Bahaeddin Veled ve Mevlâna Celâleddin başta olmak üzere Kadı Burhaneddin,
Kadı Siraceddin, Sadreddin Konevî, Şahabeddin Sühreverdi gibi bilginler ve Muhyiddin-i Arabî
gibi mutasavvıflar Konya'ya yerleşmişler, verdikleri eserlerle şehri bir kültür merkezi hâline
getirmişlerdir. "Konya'nın Altın Çağı" denilebilecek bu dönem 13. yüzyıl ortalarına kadar devam
etmiştir.
Bilhassa Hz. Mevlâna fikir ve felsefesi ile insanlığı aydınlatmış, Mesnevî ve Dîvân-ı Kebîr
gibi eserler bırakmıştır. Yine önemli alimlerden biri olmakla birlikte ilmî kimliği fazla öne
çıkmayan Nasreddin Hoca da güldüren ve düşündüren fıkraları ile Konya'nın kültür ve sosyal
hayatının gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Selçuklular Dönemi Konya'sında kütüphaneler
açılmış, bu dönemde din, hukuk, tarih, edebiyat, felsefe, sanat, tıp ve kozmografya alanında
büyük tarihî ve kültürel atılımlar yapılmış, buna bağlı olarak kent genelinde birçok medrese,
cami, kütüphane, türbe, çeşme, kale, han, hamam, çarşı, bedesten, köprü ve saray inşa
edilmiştir.
Daha sonra Karamanoğulları Beyliği'nin en büyük şehri olarak yönetimine geçen
Konya'da, bu dönemde de ilim ve kültür alanındaki gelişmeler devam etmiş, Ulu Arif Çelebi ve
oğulları Adil ve Alim Çelebiler ile Ahmed Eflâkî ve Sarı Yakup gibi bilgin ve Mutasavvıflar
yetişmiştir. Ali Gav Zaviye ve Türbesi, Kadı Mürsel Zaviye ve Türbesi, Ebu İshak Kazerunî
Zaviyesi, Hasbey Dârü’l-Huffâzı, Meram Hasbey Mescidi, Şeyh Osman Rûmî Türbesi, Ali Efendi
Muallimhanesi, Nasuh Bey Darü’l-Huffâzı, Turgutoğulları Türbesi, Kalenderhane Türbesi,
4
Tursunoğlu Câmii ve Türbesi, Burhaneddin Fakih Türbesi, Siyavuş Velî Türbesi gibi tarihî ve
kültürel eserler Karamanoğulları döneminde yapılmıştır.
1387'de Osmanlı Padişahı 1. Murad şehrin önlerine gelmiş, 1398’de de oğlu Yıldırım
Beyazıd şehre girip Karamanoğulları Beyliği'ne son vermiştir. 1402 Ankara Savaşı'ndan sonra
Karamanoğulları Beyliği'nin yeniden kurulmasıyla tekrar bu beyliğin hüküm sürdüğü Konya,
Fatih Sultan Mehmet'in Karamanoğulları Beyliği'ni ortadan kaldırdığı 1465 yılına kadar OsmanlıKaramanoğulları mücadelelerine sahne olmuştur.
Fatih Sultan Mehmed, 1470'te Devletin Rumeli (Sofya), Anadolu (Kütahya), Rûm (Tokat)
Eyaletlerinden sonra 4. Eyalet olarak Karaman Eyaletini, merkezi Konya şehri olmak üzere
kurmuştur. 17. yüzyılda 11 sancaklı eyalet 80.000 km2 ye yakın bir büyüklüğe ulaşmış, Tanzimat
Döneminde bu eyalete Karaman yerine Konya denmeye başlanmıştır. 1910'da 102.000 km2
büyüklüğündeki Konya Eyaleti 11 ilçeli Konya Merkez, 7 ilçeli Niğde, 2 ilçeli Burdur, 5 ilçeli Teke
(Antalya), 5 ilçeli Hamîd (Isparta) sancaklarına ayrılmıştır.
Konya, Doğu seferlerine çıkan Osmanlı Sultanlarından Yavuz Sultan Selim, Kanunî Sultan
Süleyman ve II. Murad'ın uğrak yeri olmuştur. Osmanlı döneminde Konya'da ilim, kültür ve
sanat hareketleri kesintisiz olarak devam etmiş ve kent ünlü alimler, şairler, tarihçi ve
filozofların toplandığı merkez olmaya devam etmiştir. Bu dönemde de mimarî yönden pek çok
cami, çeşme, medrese gibi eserler inşa edilmiştir. Selimiye Câmii, Yusufağa Kütüphanesi, Piri
Mehmed Paşa Câmii, Şerafettin Câmii, Kapu Câmii, Hacı Fettah Câmii, Nakiboğlu ve Aziziye
Câmiileri, Şeyh Halili Türbesi ile Mevlâna Külliyesi dönemin mimarî eserlerinden bazılarıdır.
Osmanlının son döneminde Tanzimat Fermanı ile Konya'da da yenileşme hareketleri
başlamış, kent genelinde medreselerin yanında birçok ilkokul (İptidaî), öğretmen okulu
(Darülmualimîn) ve ortaokul (Rüştiye) açılmıştır. İlk lise (idadi) 1889 yılında açılmış olup yine
aynı yıllarda Konya Sanat Okulu, Vali Ferid Paşa tarafından hizmete alınmıştır. 1900 yılında
Konya'daki medrese sayısı ilçeler dahil 530'a ulaşmıştır.
1.1.2. Konya'nın Coğrafî Yapısının Kısa Analizi
Konya ili, Anadolu Yarımadası’nın ortasında ve İç Anadolu Bölgesi’nin güneyinde yer
almaktadır. Konya ili topraklarının büyük bir bölümünü, İç Anadolu’nun yüksek düzlükleri
oluşturmaktadır. Güney ve güneybatı kesimleri Akdeniz bölgesine dahildir. Göller hariç 38.257
km2 ve göller dahil 40.814 km²’lik yüzölçümüne sahip Konya, bu açıdan Türkiye’nin en büyük
ilidir.
Denizden ortalama yüksekliği 1.016 metre olup idarî açıdan kuzeyde Ankara, batıda
Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, güneyde Mersin, Karaman, Antalya, doğuda Niğde ve Aksaray
illeri ile çevrelidir. Konya ili coğrafî açıdan ise kuzeyde Haymana platosu, kuzeydoğuda
Cihanbeyli Platosu ve Tuz Gölü’ne, batıda Beyşehir ve Akşehir Göllerine, güneyinde Sultan
Dağları’ndan başlayan Karaman ilinin güneyine kadar devam eden Toros yayının iç yamaçları
önünde bir fay hattı boyunca oluşmuş volkanik dağlara, doğuda ise Obruk platosuna kadar
uzanmaktadır.
Konya sınırları içerisinde en çukur yer, Konya Ovası’ndaki Aslım mevkii (975 m), en
yüksek yer ise Alâaddin Tepesi’dir (1080 m). Tuz Gölü, Akşehir Gölü, Beyşehir Gölü ve Suğla
Gölü de Konya sınırları içerisindedir. Kentin en fazla alana sahip yeryüzü şekli ova ve platolardır.
5
Konya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki Karatay, Meram ve Selçuklu ilçelerine
ilâve olarak Ahırlı, Akören, Akşehir, Altınekin, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çeltik, Çumra,
Derbent, Derebucak, Doğanhisar, Emirgazi, Ereğli, Güneysınır, Hadim, Halkapınar, Hüyük, Ilgın,
Kadınhanı, Karapınar, Kulu, Sarayönü, Seydişehir, Taşkent, Tuzlukçu, Yalıhüyük ve Yunak olmak
üzere 28 ilçesi bulunmaktadır.
Konya ili yüzey şekilleri bakımından fazla çeşitlilik göstermemektedir. Konya’nın yaklaşık
olarak üçte ikisi, İç Anadolu’nun yüksek düzlüklerinden oluşmaktadır. Güney ve güneybatısında
Toros Dağları uzanır. Bazı dağlık bölgelerde 1100-1200 m. yükseklikte platolar, diğer bölgelerde
800-1000 m yükseklikteki ovalar bulunmaktadır. Ülkemizin tahıl ambarı durumunda olan
düzlükler; Konya Ovası, Cihanbeyli Yaylası ve Obruk Yaylasından oluşmaktadır.
1.1.3. Konya'nın Ekonomik Durumunun Kısa Analizi
Konya’da ekonomik faaliyetlerin sektörel dağılımına bakıldığında; % 53,9 ile hizmetler
sektörü, % 23,6 ile sanayi sektörü ve % 22,5 ile tarım sektörünün sıralandığı görülmektedir. Ülke
genelinde % 9 tarım sektörü payının, Konya İlinde % 22,5 olması dikkat çekmektedir.
Selçuklu’dan itibaren temel zanaatların geliştiği Konya’da son yıllarda sanayide büyük
gelişmeler kaydedilmiştir. Bu gelişmelerin bir yansıması olarak, İstanbul Sanayi Odası’nın 2012
yılı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde Konya’dan ilk 500’de 9 firma, ikinci 500’de
de 15 firma yer almıştır.
Konya; istihdam ve ülkemiz ekonomisine kazandırdığı katma değer açısından İstanbul,
Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya’dan sonra 6’ncı il konumundadır. İldeki 9 adet Organize Sanayi
Bölgesi, 39 adet küçük sanayi sitesi ve 14 adet özel sanayi sitesinde konumlanmış imalat sektörü
işletmeleri, Türkiye genelindeki kayıtlı işletmelerin % 4’ünü oluşturmakta ve sanayi üretimi
yapan firma sayısı açısından 5’inci sırada yer almaktadır.
İlde faaliyet gösteren sanayi işletmelerinin işyeri sayısı bakımından sektörel çeşitliliği
dikkat çekicidir. Başta otomotiv yan sanayi, tarım makineleri, değirmen makineleri, ekmek
makineleri ve metal işleme makinelerinin ağırlıklı olarak oluşturduğu makine sanayi, döküm
sanayi, gıda sanayi, ayakkabı sanayi olmak üzere, lastik-plastik ürünleri, mobilya, dokuma-giyim,
tuz, alüminyum, mermer öne çıkan sanayi ürünlerindendir.
6
Konya’da sanayinin gelişmesinde, yatırım ve üretim aşamasında yatırımcılara uygun
ortamlar sağlayan organize sanayi bölgeleri, özel sanayi siteleri ve küçük sanayi siteleri büyük
önem taşımaktadır.
Konya I.Organize Sanayi Bölgesi 1976 yılında 134 ha. alanda 165 işyeri ile hizmete
girmiştir. Hâlen genişlemeye devam eden Konya Organize Sanayi Bölgesinde 2043 ha. alanda
520 işyeri üretime geçmiş, diğer taraftan Akşehir, Beyşehir, Çumra, Ereğli, Kulu, Karapınar ve
Seydişehir ilçelerinde Organize Sanayi Bölgeleri kurulmuştur. Söz konusu Organize Sanayi
Bölgelerinde 70 işyeri üretime geçmiş olup, parsel dağıtımı ve inşaat yapımları devam
etmektedir. İlde mevcut OSB’ler toplam 3.466 ha. alanda 36.245 istihdam sağlamaktadır.
İlde 528 ha. alanda yerleşik, 14 özel sanayi sitesinde 2.526 işyeri üretime geçmiş olup,
32.365 civarında istihdam sağlanmaktadır.
Diğer yandan küçük sanayicilerin işyerleri gereksinimleri için İlde bugüne kadar 39 küçük
sanayi sitesinde 6.800 işyeri yapımı gerçekleştirilerek, 15.010 civarında istihdam
sağlanmaktadır.
Konya ili aynı zamanda toplam 1.904.438 ha. tarım alanı, farklı özelliklere sahip
agroekolojik alt bölgeleri, ülkemizin toplam tarımsal üretime katkısı ile ülkemizin en önemli
tarım merkezidir. Türkiye’de 21.383.626 ha. olan işlenen tarım alanının %9,5’i, sulanan tarım
alanların ise %10’u Konya il sınırları içinde bulunmaktadır. Tarımsal üretimde de önemli bir yere
sahip olan Konya ili; Türkiye buğday üretiminin yaklaşık %7’sini, arpa üretiminin %11’ini, şeker
pancarının %28’ini, kuru fasulyenin üretiminin %29’unu, havuç üretiminin ise %67’sini ve haşhaş
üretiminin %22’sini üretmektedir. Konya, bu ürünlerin üretiminde ilk sıradadır.
Konya, ülkemizin küçükbaş hayvan, büyükbaş hayvan, kümes hayvanı, et, süt, yumurta,
bal ve su ürünleri üretimine önemli katkıları olan bir ildir. Hayvancılığın gelişmesinde ilin sahip
olduğu geniş mera ve bitkisel üretim alanları ile yaygın ve gelişmiş yetiştiricilik kültürünün
önemli payı vardır. İlde hayvancılık ürünlerini değerlendiren çok sayıda süt işlemesi (112 adet)
ve yem (61 adet) tesis, kombina ve mezbahalar (19 adet), et işleme tesisleri (46 adet)
bulunmaktadır.
Konya’nın dış ticareti de giderek gelişmektedir. 2004 yılında 627 olan ihracatçı firma
sayısı 2013 yılında 1.427’ye çıkmış, ihracatı da aynı sürede 275,6 milyon $’dan 1,35 miyar $’a
yükselmiştir. İthalatta da benzer bir artış meydana gelmiş ve son on yılda 377,7 milyon $’dan
1,23 milyar $’a yükselmiştir.
Konya’nın 2013 yılı ihracatının sektörel dağılımı incelendiğinde; toplam 1,35 milyar dolar
ihracatın, 1,251 milyar dolarını “İmalat Sanayi” nin oluşturduğu görülmektedir. Bu miktar
toplam ihracatın yaklaşık %93’üne karşılık gelmektedir. İkinci sırada yaklaşık 80 milyon dolar ile
“Tarım ve Ormancılık", üçüncü sırada 11,6 milyon dolar ile “Madencilik ve Taşocakçılığı”,
dördüncü sırada ise 4,18 milyon dolar ile “Toptan ve Perakende Ticaret” yer almaktadır.
Türkiye küresel rekabet endeksinde Konya 9. sırada yer almaktadır. İstanbul Kalkınma
Ajansı tarafından yapılan bu çalışmada Konya, temel göstergelerde ve ekonomik etkinlikte 9.
sırada, inovasyonda 10. sırada bulunmaktadır.
7
Konya’nın 10 Yıllık Dış Ticaret Durumu
İHRACAT
İTHALAT
YILLAR
FİRMA SAYISI
İHRACAT DEĞERİ (USD)
FİRMA SAYISI
İTHALAT DEĞERİ (USD)
2004
627
275.556.000
643
377.698.000
2005
679
419.985.000
649
427.021.000
2006
779
493.532.000
742
555.829.000
2007
852
688.723.000
847
692.239.000
2008
917
871.223.000
808
775.418.000
2009
977
733.905.000
746
582.438.000
2010
1.084
979.277.000
907
802.419.000
2011
1249
1.167.763.000
1172
1.170.266.000
2012
1.313
1.275.511.000
1.133
1.153.774.000
2013
1.427
1.346.482.000
1.106
1.226.453.000
1.1.4. Konya'nın Sosyo-Kültürel Yapısının Kısa Analizi
Tarih boyunca bir çok medeniyetlere ev sahipliği yapan Konya'daki sosyal ve kültürel
yapı; Selçuklu ve Osmanlı döneminde bir yandan çok farklı etnik, dinî, tasavvufî ve fikrî grupların
etkisi, bir yandan da farklı ülkelerden (İran, Orta Asya, Hindistan ve Arap ülkeleri) gelen
kültürlerin, Selçuklu öncesinden süregelen yerli Hıristiyan kültürüyle kaynaşması sonucu
oluşmuştur.
Cumhuriyete kadar birçok farklı tarikat, ilmî ve dinî akım, tekkeler ve zaviyelerde
teşkilatlanmış, ayrıca Selçuklu ve Osmanlı dönemi Konya'sında yoğun bir medreseleşme faaliyeti
gerçekleştirilmiş, kent medreseler şehrine dönüşmüştür. Buradaki medreseler,
İstanbul'dakilerle bağlantılı olarak, yüzyıllarca ilim ve din adamı yetiştirmiştir. Her ne kadar
Meşrutiyet döneminde batı tipi eğitim tarzına adım atılmış olsa da yüzlerce yıl süren medreseler
dönemi, Konya kültüründeki dinî ve ilmî yapının en önemli yapı taşlarından biri olmuştur.
Cumhuriyet Dönemi Konya'sı ise uzun yıllar savaşın, yoksulluğun hüküm sürdüğü bir
kültürü geliştirmiştir. Muhafazakâr ve âşık edebiyatı kültürünün içinde zaten var olan, ancak
mümkün olduğunca eğlence amacıyla kullanılmayan müzik, şiir ve edebiyat; bu dönemde
eğlenceye dönüşmüştür. Eğlence hayatının geleneksel kurallarının giderek gevşediği bu dönem,
zamanın batılılaşma heveslisi yönetim anlayışından da destek bularak Konya folklorunun ve halk
müziğinin geliştiği, buna bağlı olarak eğlence hayatının doludizgin yaşandığı dönem olmuştur.
8
Tarih boyunca önemli bir medeniyet merkezi olan Konya, dünyanın iki eski medeniyet
kıtası olarak kabul edilen Asya ve Avrupa'nın kesiştiği bir yer olan Anadolu'nun ortasında, küçük
ve büyük çaplı güney-kuzey ve batı-doğu eksenli tarihî geçiş yollarının merkezinde yer
almaktadır. Bunlardan özellikle tarihî İpek Yolunun batı kanadını oluşturan Tebriz-İzmir ve
İstanbul'un yanı sıra tarihî Baharat Yolu olan İstanbul ve İzmir-Şam-Bağdat güzergâhının
üzerinde bulunmaktadır.
Anadolu'yu çapraz kat eden eski ticaret yolu, Osmanlılar zamanında Bursa'nın iktisadî bir
merkez olarak yükselmesinden sonra tali yollarla beslenerek büyük bir önem kazanmıştır. Ayrıca
kuzey güney eksenli tarihî ticaret yolu Sinop'tan başlayarak Konya'dan geçmekte ve Konya,
güneyde Akdeniz sahillerinde Antalya ve Alanya limanları ile Kıbrıs-Mısır ve batıdan Doğu
Akdeniz'e gelen ticaret yollarının kesiştiği ve ticaret mallarının değiş tokuş yapılarak el
değiştirdiği önemli tarihî ticaret merkezlerinden biri olma özelliğini kuruluş tarihinden beri
korumuştur.
Diğer yandan geniş manada Konya Ovası, güneyde Toros Dağları ve batıdaki Akşehir
hattında bu dağların uzantıları ile çevrilidir. Kuzeyde Obruk yaylası ile Ankara sınırına ulaşan
ovanın ekseni Konya-Bor (Niğde) arasında güney-batı-kuzey doğu doğrultusunda olup, bu
topraklar Anadolu insanının ihtiyacı olan hububat üretiminde önem arz ettiğinden bu ovanın
yerleşim merkezi olan Konya, Tahıl Ambarı deyimi ile özdeşleştirilmiştir. Çağlar boyunca bu
özelliği ile geniş halk kitlelerinin ve ticaret erbabının dikkatini çeken bu ova, platolar ve onları
çevreleyen daha yükseklerdeki dağlar, ilk çağ, orta çağ ve modern dönemin göçebe toplumları
için önemli bir yaylak olma özelliğini muhafaza etmiştir.
Asırlardır geçen zaman içerisinde Konya daima en önemli şehirler arasında yer almıştır.
Özellikle sosyal ve kültürel açıdan hep öne çıkan kimliğini taşımış olmasıyla birlikte, yapılan
bilimsel araştırmaların sonucu geçmişte bir iç deniz olduğu anlaşılan Konya Ovası da bir tarla ve
bir sofra telâkki edilegelmiştir.
Konya ovasını çevreleyen sıradağlar arasında yer alan geçitler (Gülek Boğazı bölgeyi
güney ve doğuya; Beyşehir Akdeniz'e ve Akşehir Geçidi ise batıya bağlamaktadır)
bulunmaktadır. Bunlar bölgeyi güney-kuzey ve doğu-batı bölgeleri ile irtibatını sağlayan önemli
stratejik noktaları olup kent için ekonomik, askerî ve siyasî birçok avantaj sağlayarak bağlantılı
bölgeler üzerinde etkinliğini daha fazla hissettirmesine ve alanını genişletmesine imkân
vermiştir. Bu nedenle coğrafî ve stratejik yapı açısından Konya, ilk çağlardan itibaren önemli
ticaret ve kültür merkezi olma özelliğini korumuştur.
Nitekim Anadolu Selçuklu Devleti'nin bu topraklarda ve stratejik öneme sahip bu geçiş
noktası üzerinde kurulmuş olması da Konya'yı önemli bir kent hâline getirmektedir. Kent,
Anadolu'da İslâmlaşma sürecinin yaşanmaya başladığı 11. yüzyıldan itibaren, diğer bir ifadeyle
Anadolu'nun İslâm tarihinin başlangıcından beri, gazâ bölgesine yakın ve sınır boylarında gazâyı
yürüten Anadolu Selçuklu Devleti'nin siyasî merkezi olmuştur. Bu açıdan Konya, İslâm
dünyasının Bağdat, Şam gibi merkezlerinden ve İç Asya'nın bozkırlarından gelen ilim erbabı ve
tarikat ehli insan grupları ile dolup taşmıştır.
Konya kendi bünyesinde şekillendirdiği meşrep ve tarikatları ile Anadolu'nun
İslâmlaşmasında önemli bir misyon üstlenmiştir. Bu durum 13. yüzyılda Orta Asya ve Orta
Doğu'daki mevcut siyasî ve kültürel dengeleri alt-üst eden Moğol istilâsı ile bir kat daha
artmıştır. Bu istilâdan kaçan birçok ünlü İslâm âlimi ve tarikat ehli insanlar Konya'ya
gelmişlerdir. Bunlardan biri de, Mevlâna Celâleddin Rumî'nin babası Âlimler Sultanı Bahaeddin
9
Veled'dir. Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı Alâaddin Keykubad'ın (1212-1236) daveti üzerine
Bahaeddin, ailesi ve yakınları ile birlikte Konya'ya gelerek yerleşmiştir. Celâleddin, başta meşhur
eseri Mesnevî olmak üzere bütün eserlerini burada yazmıştır. Kurulan Mevlevîhâneler Türkİslâm kültür ve sanatının yanı sıra Anadolu'nun İslâm tarihinde yüzyıllarca devam eden birer
kültür, medeniyet ve mefkure ocağı olmuştur.
Mevlâna'nın çağdaşı olan Şems-i Tebrizî'ye atfedilen türbe ile Sadreddin Konevî'nin
türbesi ve bunların etrafında şekillenen dergâhlar, aynı misyonu yürüterek Anadolu'nun dinî
tarihinde önemli görevler yerine getirmişlerdir. Büyük Selçuklu Sultanları gibi Anadolu Selçuklu
Sultanları ve özellikle bu devletin ünlü hükümdarı Alâaddin Keykubâd (1213-1236) da, âlimlere
ve şeyhlere çok hürmet etmiştir. Özellikle Beylerin, Mevlâna'nın torunu olan Ulu Arif Çelebi'ye
gösterdikleri hürmet, Mevlâna'nın haleflerinin halktan kopmayışı ve Anadolu'nun birçok yerinde
halifelerin ve bölgenin yerli beylerinin organizasyonlarında Mevlevî tekkelerine büyük önem
vermeleri 15. yüzyılın sonu ve 16. yüzyılın başlarında bu teşkilatın köylere kadar inmesinde etkili
olmuştur. Böylece Anadolu insanı Hz. Mevlâna'nın hoş sedası, evrensel görüşleri ile manevî
dünyalarını şekillendirmiştir.
Öte yandan Osmanlılar döneminde Konya'nın gelenekselleşmiş medrese kültürüne
dayalı dinî yapısı ve kendine has özellikleri ile diğer Anadolu şehirleri arasında ayrıcalıklı bir
konum edinmiştir. Özellikle 15. yüzyılda Anadolu'daki siyasî görüntü ve dinî zemin, Şah İsmail'in
dedesi Şeyh Cüneyd'i bu bölgede Şii görüşünü yaymak için cesaretlendirmiş ve Şeyh Cüneyd bu
amaçla 1448'te Karaman'a bir seyahat düzenlemiştir. Ancak Şeyh Cüneyd'in Karaman'a yaptığı
bu seyahat sonuçsuz kalmış; medrese kültürüne dayalı Konyalı din adamları karşısında
tutunamayarak bölgeyi terk etmiş ve Suriye'ye gitmiştir.
Konya'nın bir diğer özelliği de Anadolu'da yer alan kervan yolları üzerindeki konumu,
coğrafî özellikleri ve Selçuklu Devleti'nin başkenti olarak önemini uzun yıllar boyunca sürdürmüş
olmasıdır. Türk-İslâm mimarisinin yoğun olarak uygulandığı ve bu nedenle de dönemin en parlak
şehirlerinden biri olan Konya, günümüzde de mevcut tarihî mimarî kimliği ile önemini
sürdürmektedir.
Konya Turizm Platformu tarafından yapılan anket uygulamaları kapsamında Konya'nın en
değerli varlıklarına yönelik çalışma sonunda kentin ilk yedi önemli değeri tespit edilmiştir.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Hz. Mevlâna Türbesi
Meke Gölü
Çatalhöyük
Nasreddin Hoca Türbesi
Tınaztepe Mağarası
Alâaddin Câmii
Yerköprü Şelâlesi
Aynı anket çalışmasında Konya'daki diğer önemli tarihî miraslar ise İvriz Kaya Anıtı,
Klistra, Eşrefoğlu Câmii, Eflatun Pınarı, Fasıllar Anıtı (Taşbaba), Aya Elena Kilisesi, Kubad Abad
Sarayı, Köşk Kaplıcaları, Karapınar Obrukları, Tuz Gölü, İnce Minare, Karatay Medresesi, Ilgın
Kaplıcaları, Oymalı Yeraltı Şehri, Aziziye Câmii olarak belirlenmiştir.
10
Aşağıdaki Tablo'larda Konya'nın sosyo-kültürel yapısına ait veriler yer almaktadır.
2013 YILI NÜFUS GÖSTERGELERİ
NÜFUS
TOPLAM
ERKEK
KADIN
NÜFUS ARTIŞ
HIZI (BİNDE)
TÜRKİYE
76.667.864
38.473.360
38.194.504
13,7
KONYA
2.079.225
1.031.563
1.047.662
13
2013 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre Konya’nın nüfusu 2.079.225 kişidir.
Yıllık nüfus artış hızı %0.13, kilometrekare başına düşen kişi sayısı ise 53’tür.
İl merkezi nüfusu 2013 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre 1.185.436 kişidir.
Konya'daki diğer kültürel verilere bakıldığında kent genelinde 49'u sinema, 4'ü tiyatro
olmak üzere toplamda 53 adet salon yer almakta olup bu salonlar 9.740 kişilik bir kapasiteye
sahiptir. 2012 yılı boyunca gösterime giren 565 film, 1 milyon 72 bin 304 kişi tarafından
izlenmiş, yine aynı yıl içerisinde sahnelenen 345 tiyatro gösterisi ise 129 bin 140 kişi tarafından
izlenmiştir.
KONYA'DAKİ SİNEMA VERİLERİ
YIL
Sinema salonu sayısı
Koltuk sayısı
Gösteri sayısı
Seyirci sayısı
2012
49
7421
565
1.072.304
KONYA'DAKİ TİYATRO VERİLERİ
YIL
Tiyatro salonu sayısı
Koltuk sayısı
Gösteri sayısı
Seyirci sayısı
2012
4
2319
345
129.140
2012 yılı verileri 2011-2012 sezonuna aittir.
Türkiye genelinde en çok yerel gazetenin yayımlandığı kentler arasında yer alan
Konya'da ilk matbaa, Konya Valisi Burdurlu Ahmed Tevfik Paşa zamanında Vilâyet Matbaası
(1869–1933) ismiyle 1869 yılında kurulmuştur. Aynı yılın Kasım ayında vilâyet matbaasında
basılan Konya gazetesiyle başlayan Konya basını, 135 yıllık geçmişiyle Anadolu basın tarihinde
önemli bir yer tutmaktadır.
Konya yerel basını asıl gelişimini, II. Meşrutiyet döneminde yaşamıştır. Bu dönemde
Konya'da 11 gazete ve 8 dergi yayımlamıştır. Bu yayınların genel özelliği, dönemin basınının
genel karakteri olan amatörce yapılan faaliyetlerdir. Bu gazetelerin biri hariç diğerlerinin ömrü
çok kısa olmuştur. Daha sonraki süreçte Birinci Dünya Savaşı'nın getirdiği sosyo-ekonomik ve
siyasal sorunlar, Konya'da yayınlanmakta olan gazeteleri etkilemiştir. Konya basını
Meşrutiyetten sonraki en gelişmiş dönemini, Millî Mücadele dönemi ve hemen sonrasındaki
kısa dönemde yaşamıştır. Bunun temel nedenlerinden biri Konya'nın bir sürgün yeri olması ve
aydınların gazetelere olan katkısıdır.
11
Kurtuluş Savaşı'nın başlaması ile birlikte Anadolu'daki bölgelerin stratejik konumlarının
değişmesi, toplumsal yapı ve basını da etkilemiştir. Konya'nın Batı Cephesi'ne olan yakınlığı ve
bazı askerî imalâthanelerin burada olması, kentin önemini bir kat daha artırmıştır. Kurtuluş
Savaşı sırasında askerler tarafından desteklenen ve Batı Cephesi lehine büyük yararlılıklar
gösteren Babalık ve Öğüt gazetelerinin de yayınlandığı bu dönem, Konya yerel basınının altın
çağı olmuştur. Nitekim Cumhuriyet'in ilânından 1949'a kadar 13 adet gazete çıkmıştır.
Bunların arasında dikkat çekenler, bugün de yayın hayatını sürdüren Yeni Konya ve yayın
hayatına iyi başlayıp daha sonra kapanan Ekokon gazeteleridir. Meşrutiyetten bu tarafa
yayınlanan ve 1950 yılına kadar Konya'nın amiral gemisi olan Babalık Gazetesi de kent basını için
önemli bir gazetedir. Nitekim Ekokon gazetesi, Babalık yayın kadrosundan ayrılan yazarlar
tarafından 1935'te oluşturulmuş ve 1950 yılında da kapanmıştır.
Türk basın tarihinde önemli gazetelerin yayımlandığı bir il olan Konya'da Yeni Konya,
Yeni Meram, Merhaba, Konya Postası, Anadolu Manşet, Hâkimiyet ve Memleket vb. gazetelerle
muhtelif dergiler yayınlanmaktadır. Ayrıca ilmî ve kültürel yayınların yanında sektörel alanda da
bir takım yayın faaliyetleri şehrin kültür hayatına entegre olarak katkılar yapmaya devam
etmektedirler.
1.1.5. Konya'nın Ulaşım Altyapısının Kısa Analizi
Turizm sektörünün gelişmesi, kolay erişilebilirlikle doğru orantılıdır. Konum itibariyle
Anadolu’nun merkezinde yer alan Konya İli; karayolu, demiryolu ve havayolu ulaşımına sahiptir.
Konya’nın Karayolu Ulaşımı: Konya, Türkiye’nin kuzey ve güney illeri ile doğu ve batı
illeri arasında ulaşımı sağlayan karayolu bağlantılarıyla bir kavşak noktası niteliğindedir. Konya
İlinde 1.408 km. devlet, 1.633 km. il yolu, 8.340 km. köy yolu olmak üzere toplam 11.381 km.
yol ağı bulunmaktadır. Devlet ve il yollarının % 95’i, köy yollarının % 64’ü asfalttır. Konya’nın
çevre illerle yedi ayrı yol ile bağlantısı bulunmakta olup bu yolların büyük bölümü bölünmüş yol
hâline getirilmiştir. Bu kapsamda bölünmüş yol uzunluğu 903 km.’ye ulaşmıştır. Karayollarının
kalitesini artırmak amacıyla mevcut yollarda BSK yapımına yönelik çalışmalar devam
etmektedir. Bugüne kadar BSK çalışması yapılan yol uzunluğu 491 Km.’dir.
Konya’nın Demiryolu Ulaşımı: Ulaşım sektöründe en avantajlı taşımacılık demiryolu ile
gerçekleşmektedir. Bu nedenle kentlerin güçlü demiryolu bağlantısı, ulaşım olanaklarını olumlu
yönde etkileyen temel faktörler arasında yer almaktadır. Demiryolu ile Konya’nın ulaşım
olanaklarına bakıldığı zaman Türkiye’deki rakip illere göre iyi durumda olduğu görülmektedir.
Özellikle Konya-Ankara ve Konya-Eskişehir arasındaki yüksek hızlı treninin devreye girmesi ve
kısa bir süre içerisinde İstanbul ile YHT bağlantısının gerçekleşecek olması, Konya’nın
erişilebilirliği açısından büyük bir avantaj sağlamaktadır. 2013 yılında demiryoluyla 1,13 milyon
yolcu taşınmış olup, Konya-İstanbul YHT seferlerinin başlamasıyla bu sayının önemli miktarda
artacağı tahmin edilmektedir.
12
Demiryoluyla Taşınan Yolcu Sayıları
Yıl
Ankara YHT
Eskişehir YHT
Diğer Tren Seferleri
Toplam
2011
183.347
0
188.774
372.121
2012
646.707
35.576
130.014
812.297
2013
844.334
96.842
187.951
1.129.127
Konya’nın Havayolu Ulaşımı: Konya’da havayolu ulaşımı askerî havaalanına ilâve edilen
sivil tesislerle sağlanmaktadır. Konya Havalimanından tarifeli olarak haftada 134 uçak seferi
(gidiş-geliş) düzenlenmektedir. Bu seferlerin 133 adedi iç hat, 1 adedi dış hat seferidir. Ayrıca, yıl
içerisinde umre ve hac seferleri, yaz aylarında da Avrupa ülkelerine charter seferler
gerçekleşmektedir. Konya Havalimanı mevcut terminal binası 5.348m2 kapalı alana sahip olup, 1
milyon yolcu kapasitelidir. Toplam kapalı alanı 23.700m2 olan yeni terminal binasının inşaatı
tamamlanmak üzeredir. 3,5 milyon yolcu kapasiteli olan yeni terminal binası 2014 yılı içerisinde
tamamlanacaktır.
Konya’da hava ulaşımının son beş yıllık gelişimine bakıldığında; 2009 yılında 4.050 olan
uçak sayısının % 83 artış göstererek 2013 yılında 7.404’e, 2009 yılında 301.724 olan yolcu
sayısının ise % 178 artış göstererek 2013 yılında 837.933’e ulaştığı görülmektedir.
Konya Havalimanı 5 Yıllık Uçak ve Yolcu Sayısı
Uçak
Yolcu
Yıl
İç Hat
Uçak
Sayısı
Dış Hat
Uçak
Sayısı
Toplam
Uçak
Sayısı
İç Hat Yolcu
Sayısı
Dış Hat
Yolcu Sayısı
Toplam Yolcu
Sayısı
2009
3.729
321
4.050
267.518
34.206
301.724
2010
5.753
640
6.393
499.000
46.497
545.497
2011
5.693
827
6.520
530.509
70.362
600.871
2012
6.480
663
7.143
590.615
68.594
659.209
2013
6.749
655
7.404
769.221
68.712
837.933
13
1.2. Konya'da Sektörün Genel Durumu
1.2.1. Konya’nın Turizm Potansiyeli ve Turizm Türlerine Göre Alansal Varlıklar
Konya, önümüzdeki yıllarda farklı turizm ürünlerini geliştirerek bütünsel rekabet gücünü
küresel bir destinasyon olarak ortaya koyabilecek kapasitede bir bölgedir.
Konya, özellikle dört temel turizm alanında (İnanç, Tarih ve Kültür, Termal ve Sağlık,
Kongre ve Toplantı) gelişme ve ürün çeşitlendirme potansiyeline sahiptir.
1.2.1.1. İnanç Turizmi
Konya’nın “İnanç Turizmi” konusunda sahip olduğu üstün potansiyelin, kentin dünya
standartlarında bir destinasyon olmasında büyük değere sahip olduğu aşikârdır.
Hz. Mevlâna ve onun temel yaklaşımının sahip olduğu güçlü doktrin ve kültür, Konya’yı
gelecekte dünyanın en önemli inanç turizm merkezlerinden biri yapacaktır.
Hz. Mevlâna’nın yanı sıra Konya’daki diğer kültür ve inanç unsurlarının güçlü bir şekilde
geçmişe dayalı olarak var olması, kentin turizm stratejisini olumlu yönde desteklemektedir. Bu
nedenle geleceğe yönelik olarak Konya’daki potansiyelin geliştirilmesi ve turizm endüstrisinin
bu değerler üzerinde tasarlanması gerekmektedir.
Bu alandaki rekabet üstünlüğü, kentin diğer turizm ürünlerine de olumlu etki edecektir.
Konya’nın İnanç Turizm Alanındaki Varlıkları
1.
Hz. Mevlâna Türbe ve Müzesi
2.
Şems-i Tebrîzî Câmii ve Türbesi
3.
Şeyh Sadreddin Konevî Câmii ve Türbesi
4.
Ateşbâz-ı Velî Türbesi
5.
Kilistra (Kilise, Şapel)
6.
Sille (Tarihî Câmii ve Kiliseler)
7.
Seyyid Mahmud Hayranî Türbesi (Akşehir)
8.
Seyyid Harun Veli Külliyesi (Seydişehir)
9.
Ebu Said Muhammed Hadimî Türbesi (Hadim)
10. Handevî Kandevî Zâviyesi ve Türbesi (Ilgın)
14
1.2.1.2. Tarih ve Kültür Turizmi
Konya turizmi için ikinci stratejik alan “Tarih ve Kültür Turizmi” olup il merkezi ve ilçeleri
tarih ve kültür turizmi açısından önemli bir potansiyele sahiptir.
Özellikle önümüzdeki yıllarda Konya’nın bir destinasyon olarak küresel pazarda yer
alması noktasında, tarih ve kültür turizmi sektörünün gelişmesi büyük bir önem taşımaktadır.
Şehrin temel alansal varlıkları kapsamlı bir şekilde incelendiği zaman, bu temel
değerlerin niteliği açık bir şekilde görülmektedir.
Ayrıca dünyanın en eski yerleşim birimlerinden biri olan Konya’nın yaklaşık olarak son on
bin yılda insanlık tarihine ışık tutması da bir başka önemli özellik olarak değerlendirilebilir.
Konya’nın Tarih ve Kültür Turizmi Alanındaki Önemli Varlıkları
1.
Çatalhöyük Neolitik Kenti (Çumra)
2.
Boncuklu Höyük (Çumra)
3.
Karahöyük (Meram)
4.
İvriz Hitit Kaya Anıtı (Halkapınar)
5.
Kilistra (Meram)
6.
Sille (Selçuklu)
7.
Eflatunpınar Hitit Su Anıtı (Beyşehir)
8.
Fasıllar Hitit Anıtı (Beyşehir)
9.
Yalburt Anıtı (Ilgın)
10. Vasada Antik Kenti (Seydişehir)
11. Zengibar Kalesi (Bozkır)
12. Obruk Hanı (Karatay)
13. Zazadin Hanı (Selçuklu)
14. Horozlu Han (Selçuklu)
15. Kızılören Hanı (Meram)
16. Dokuzun Hanı (Selçuklu)
17. Kadın Hanı (Kadınhanı)
18. Pamukçu Han (Meram)
19. Eli Kesik Han (Derbent)
20. Zalmanda Hanı (Altınekin
21. Zıvarık Hanı (Altınekin)
22. Belbaşı Hanı (Akören)
23. Alâaddin Câmii
24. Mevlâna Türbe ve Müzesi
25. Sahibata Müze ve Külliyesi
15
26. İplikçi Câmii
27. Şerafeddin Câmii
28. Şeyh Sadreddin Konevî Câmii ve Türbesi
29. Karatay Medrese ve Müzesi
30. İnce Minareli Medrese ve Müzesi
31. Ali Gav Medresesi
32. Alâaddin Köşkü
33. Kubad Abad Saray Sitesi (Beyşehir)
34. Eşrefoğlu Câmii ve Külliyesi (Beyşehir)
35. Kentsel Sit Alanı (Beyşehir)
36. Köşk Câmii (Hüyük)
37. Hisarlık Câmii (Bozkır)
38. Kapı Câmii
39. Aziziye Câmii
40. Sultan Selim Câmii
41. Piri Mehmed Paşa Külliyesi
42. Lala Mustafa Paşa Külliyesi (Ilgın)
43. Ulu Câmii (Doğanhisar)
44. Akşehir Batı Cephesi Karargâhı Müzesi
45. Ereğli Müzesi
46. Taşkent Sit Alanı (Câmii ve Sivil Mimarî)
47. Seyid Harun Velî Câmii (Seydişehir)
48. Sultan Selim Külliyesi (Karapınar)
49. Ereğli Kentsel Sit Alanı (Ulu Câmii, Rüstem Paşa Kervansarayı, Cağalzade Bedesteni,
Hamam)
50. Akşehir Kentsel Sit Alanı (Tarihî ilçe merkezi, Taş Medrese, Ulu Câmii, İplikçi Câmii,
İmaret Câmii, Kileci Mescidi, Seyid Mahmud Hayranî Türbesi, Nasreddin Hoca
Türbesi ve diğer sivil mimari örnekleri)
51. Selçuklu Mescitleri (Sırçalı Mescit, Beyhekim Mescidi, Tahir ile Zühre Mescidi, Hoca
Hasan Mescidi, Taş Mescit, İç Karaaslan Mescidi vb.)
52. Selçuklu Kümbetleri (Selçuklu Sultanları, Kesikbaş, Kalenderhane, Seyfeddin
Karasungur, Ateşbaz-ı Velî, Gömeç Hatun, Şeyh Halilî vb.)
16
1.2.1.3. Termal Turizm
Konya turizmi için üçüncü stratejik alan, sahip olduğumuz “Termal Turizm”
potansiyelidir.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Plânı”nda Konya
bölümünde termal turizme büyük önem verildiğini görüyoruz.
Ilgın ilçesi, Bakanlar Kurulu Kararı ile “Termal Turizm Alanı” ilân edilmiştir. Ilgın, sahip
olduğu potansiyelin henüz küçük bir kısmını kullanmaktadır.
Ilgın’da bir özel şirket tarafından büyük bir termal tesis yapılması konusunda çalışmalar
sürdürülmektedir. Ayrıca bölgeye yeni yatırımcılar çekilmesi gerekmektedir.
İlimizde Ilgın’dan başka İsmil (Karatay), Köşk (Beyşehir), Çavuş (Hüyük), Kavak
(Seydişehir) gibi yerlerde termal turizme elverişli sıcak su kaynaklarımız bulunmaktadır, ancak
geliştirilmeye muhtaçtır. Akşehir’de yeni ve kuvvetli bir termal kaynak daha tespit edilmiştir.
Özellikle Ilgın ve çevresindeki termal kaynaklar; fizik tedavi ve SPA otelleri, Konya’nın
sektörel potansiyeli ile ilgili olarak gelecek için önemli imkânlar sağlamaktadır.
1.2.1.4. Sağlık Turizmi
Konya turizmi için dördüncü stratejik alan, sahip olduğumuz “Sağlık Turizmi”
potansiyelidir.
Nitelikli hastanelerin bulunması, iklim koşullarının elverişli olması, şehrin
ulaşılabilirliğinin artması (kara, hava ve demir yolu) ve kentin manevî ortamının hastalar
açısından önemli potansiyel oluşturması, Konya’da sağlık turizminin geliştirilebileceği hakkında
önemli ipuçları vermektedir.
Konya ve bölgeye hitap edecek 848 Yataklı Karatay Şehir Hastanesi planlanmıştır.
17
1.2.1.5. Kongre, Toplantı, Fuar ve Spor Turizmi
Konya turizmi için bir diğer stratejik alan kentin sahip olduğu “Kongre, Toplantı, Fuar ve
Spor Turizmi” potansiyelidir.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Plânı”nın Konya
bölümünde bu potansiyele ve önemine dikkat çekilmiştir.
İlimizde otel, belediye ve bazı kamu kuruluşlarının kongre ve konser salonları
bulunmakta olup bu kapasite yeni yatırımlarla daha nitelikli hâle gelmektedir.
Kongre salonu kapasitesi ile birlikte yeni yatırımlarla turizm belgeli yatak sayımız da her
geçen gün artmaktadır.
Yatak sayısının artması, ulaşımın kolay, konforlu ve daha hızlı olması, üniversite sayısının
çoğalması, ticaret imkânları ve bağlantılarının gelişmesi neticesinde ilimiz önemli bir Kongre
Merkezi olacak; yapılmakta olan büyük spor kompleksleri düşünüldüğünde de spor turizminden
de bahsetmek mümkün hâle gelecektir.
Kongre, Toplantı, Fuar ve Spor organizasyonları, zor ve uzmanlık isteyen bir iş koludur.
Kongre, Toplantı, Fuar ve Spor Turizmi için ülkemize gelen kişiler, paket turlarla ülkemize
gelen kişilerden daha fazla harcama yapmakta, kültür, sanat, gezi ve diğer spor aktivitelerine
katılmaktadırlar.
Kongre turizmindeki girdi ve çıktılar genel turizme göre daha büyük ölçekli olduğundan
ekonomiye etkisi ve katkısı da büyük olmaktadır. Güneş, deniz ve kum şeklindeki bir tatil
paketinin fiyatı 600$ civarında iken bir kongre paketi 1.150$’a satılmaktadır.
Ayrıca bu kişiler ülkemizin tanıtımına daha fazla katkı sağlamakta, etkileşimde
bulundukları ülkemiz insanlarıyla kültür, sanat, bilim ve spor alanlarında faydalı paylaşımlar
yapmaktadırlar.
Konya’nın Kongre, Toplantı, Fuar ve Spor Turizmi Alanındaki Varlıkları
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Büyükşehir Belediyesi Yeni Stadyumu
Büyükşehir Belediyesi Spor ve Kongre Merkezi
Selçuklu Belediyesi Kongre Merkezi
Konya Ticaret Odası “Kongre ve Sergi Merkezi”
Mevlâna Kültür Merkezi
Konevî Kültür Merkezi
Üniversitelerimizin Kongre Salonları
Diğer otel, kurum ve kuruluşların kongre salonları.
Nisan 2014’te Selçuk Üniversitesi’nin TUBİTAK tarafından desteklenen, Konya İl Kültür
ve Turizm Müdürlüğü ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığının da iştirakçi olduğu,
“Kongre Turizmi Çalıştayı” gerçekleştirilecektir.
18
1.2.1.6. Mağara Turizmi
Özellikle Mağara Turizmi için en önemli altyapı ulaşımdır.
İlimizde sadece Konya-Seydişehir-Antalya yol güzergâhında bulunan “Tınaztepe
Mağaraları” yerli ve yabancılar tarafından ziyaret edilmekte ve etrafında bulunan sosyal
tesislerden faydalanılmaktadır.
Konya’nın Mağara Turizmi Alanındaki Varlıkları
1.
2.
3.
Seydişehir İlçesinde bulunan Tınaztepe, Sakaltutan ve Susuz Mağaraları,
Yerköprü Mağarası (Hadim)
Beyşehir ve Derebucak İlçelerinde Bulunan Balat İni, Körük İni, Sulu İn (Değirmen
İni), Pınarbaşı, Bıçakçı ve Büyük Düden Mağaraları
1.2.1.7. Eko Turizm ve Yayla Turizmi
İlimiz Eko Turizm ve Yayla Turizmi bakımından elverişli yerlere sahiptir, ancak bu
potansiyeli kullanmak bugüne kadar pek mümkün olmamıştır.
Akşehir, Beyşehir, Seydişehir, Hadim, Taşkent, Bozkır, Yalıhüyük, Karapınar ilçelerinde
bulunan yaylalar, konuyla ilgili bakir alanlardır.
Ülkemizde ve dünyada bu konuda çalışan tur operatörleri, kişiler ve kurumlarla işbirliği
yaparak potansiyeli bulunan birkaç yerde bu turizm kolunu canlandırmak mümkündür.
1.2.1.8. Av Turizmi
Beyşehir, Seydişehir, Doğanhisar, Derebucak, Bozkır, Hadim, Taşkent, Cihanbeyli ve Kulu
ilçelerimiz doğa turizminin bir bölümü olan av turizmi için elverişlidir.
Hâlen, Orman ve Su İşleri 8. Bölge Müdürlüğü tarafından Beyşehir Milli Parklar Şefliği
bölgesinde olan Gidengelmez Dağları’nda yaban keçisi avı, Konya Bozdağ’da yaban koyunu avı
ve bazı bölgelerde yaban domuzu avı yaptırılmaktadır.
Daha etkin tanıtım faaliyetleri ile bu alanları turizm açısından daha verimli bir şekilde
değerlendirmek mümkündür.
1.2.1.9. Hava Sporları
İlimizde hava sporları yapmaya elverişli yerler bulunmaktadır ve Selçuk Üniversitesi
Havacılık Kulübü, Anadolu Kartalı Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, T.H.K. Akşehir Sportif
Havacılık Spor Kulübü gibi bazı dernek ve kulüpler bu konuda faaliyet göstermektedirler.
Akşehir ve Beyşehir’de yamaç paraşütü pisti bulunmakta olup Çumra, Karapınar ve bazı
yerlerde yamaç paraşütü yapmaya elverişli alanlar mevcuttur.
19
1.2.1.10. Dağcılık
İlimizde dağcılık sporları yapmaya elverişli yerler bulunmaktadır ve Konya Tenis ve
Dağcılık Kulübü, KONDAK (Konya Dağcılık İzcilik Doğa Sporları Kulübü) gibi bazı dernek ve
kulüpler bu konuda faaliyet göstermektedirler.
1.2.1.11. Kuş Gözlemciliği
İlimizde kuş gözlemciliği yapmaya elverişli yerler bulunmaktadır. Selçuk Üniversitesi Kuş
Gözlem Topluluğu gibi bazı kulüpler bu konuda faaliyet göstermektedir.
Beyşehir Kurucuova yakınlarındaki Leylekler Vadisi kuş gözlem ve fotoğrafçılık
çalışmalarının yapıldığı önemli bir yerdir.
Mevlâna Kalkınma Ajansı (MEVKA)'nın finanse ettiği ve Kulu İlçe Tarım Müdürlüğü
tarafından yürütülen “Kömüşini Gölü Kuş Gözlem Evi” Projesi Kuş Gözlemciliği için önemli bir
altyapı tesisi olmuştur.
1.2.1.12. El Sanatları
İlimizde Güzel Sanatlar Fakültesi, KOMEK, SELMEK, KARMEK, MERMEK, Halk Eğitim
Merkezleri, Olgunlaşma Enstitüsü gibi pek çok merkezde el sanatları ve güzel sanatlar eğitimi ve
kursları verilmektedir.
Ayrıca Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü bünyesinde Hat, Tezhip, Cilt, Ebru gibi
kurslar düzenlenmektedir.
“Alışveriş” turizmin en önemli gelir kaynaklarından birisidir. Turistlerin şehrin kimliğini
yansıtan hediyelik eşya ihtiyaçlarının karşılanması için ilgili sanatçılar ve atölyeler
desteklenmelidir.
1.2.1.13. Konya Mutfağı
Konya, 10.000 yıllık geçmişi, bir çok büyük medeniyete ev sahipliği yapması ve Selçuklu
başkenti oluşuyla çok önemli yeme-içme kültürüne sahip bir şehirdir.
Dünyada önemli turizm destinasyonları mutfak kültürü ve hediyelik eşya sektörü ile
desteklenmektedir.
Konya mutfağı günümüzde yeme-içme tesislerinde sunulmakta olup çeşit bakımından
sınırlıdır.
Konya’da geleneksel olarak devam etmekte olan “Düğün Pilavı” ve kendine has menüsü
ve kendine has ikram şekliyle sürdürülmektedir. Düğün Pilavı’nın bir gastronomi unsuru olarak
da değerlendirilmesi gerekmektedir. Özellikle otantik mekânlarda uygulanmaya çalışılan bu usûl
sektöre hizmet eden diğer mekânlarda da sunulmalıdır.
Türkiye’de yemek yarışması yapılan ilk şehirlerden birisi olan Konya’da bu yarışmaların
tekrar başlatılması şehrin marka değerine önemli katkı sağlayacaktır.
“Anadolu Mutfak Sanatları ve Yemek Kültürü Sırlar Bienali”nin Ekim 2014’te Konya’da
yapılması ve bu kapsamda daha önceleri İstanbul’da düzenlenmekte olan “Ateşbâz-ı Veli Mutfak
20
Kültürü Yarışması” ve ödül töreninin Konya’da gerçekleştirilmesi için Konya Valiliği (İl Kültür ve
Turizm Müdürlüğü), Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü ile
Anadolu Halk Mutfağı Derneği hazırlık çalışmalarını yürütmektedir.
1.2.2. Konya’da Düzenlenen Bilim, Kültür ve Sanat Etkinlikleri
1) EMITT – Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (30 Ocak – 02 Şubat)
2) Nevruz Bahar Bayramı (21 Mart)
3) Kütüphane Haftası Etkinlikleri (31 Mart - 06 Nisan)
4) Turizm Haftası Etkinlikleri (15 - 22 Nisan)
5) Hz. Mevlâna ve Ailesinin Konya’ya Gelişleri Etkinlikleri (03 - 07 Mayıs)
6) Hıdrellez Kültür ve Bahar Bayramı (05 Mayıs)
7) “Bin Nefes Bir Ses Uluslararası Türkçe Tiyatro Yapan Ülkeler Festivali”
(04-14 Mayıs)
8) Müzeler Günü (18 Mayıs)
9) Uluslararası Akşehir Nasreddin Hoca Anma ve Mizah Günleri (05-10 Temmuz)
10) Atatürk’ün Konya’ya İlk Gelişlerinin Yıldönümü (03 Ağustos)
11) Konya Uluslararası Mistik Müzik Festivali (22-30 Eylül)
12) Uluslararası Dünya İnançları Fotoğraf Yarışması (09-15 Ekim)
13) Kısa-ca Uluslararası Öğrenci Filmleri Festivali (06-11 Kasım)
14) Hz. Mevlâna’nın Uluslararası Vuslat Yıldönümü Anma Etkinlikleri (07 - 17 Aralık)
21
1.2.3. Konya'nın Turistik Tesis Durumu
Kültür ve Turizm Bakanlığı Ġşletme Belgeli Oteller
S.NO
OTEL ADI
SINIFI
ODA
YATAK
ADRES
İLÇE
1
Dedeman Konya
5 YILDIZ
207
422
Özalan Mah. Sille Kavşağı
Selçuklu
2
Rixos Konya Otel
5 YILDIZ
279
574
İstanbul Yolu 20. km
Selçuklu
3
Anemon Otel
5 YILDIZ
186
372
Işıklar Mah. Belen Sok. No.3
Selçuklu
4
Bera Otel(Merkez)
4 YILDIZ
136
315
Babalık Mah. Kemerli Cad.No.13 Selçuklu
5
Özkaymak Otel
4 YILDIZ
108
216
Nalçacı Cad. Kule Site Karşısı
Selçuklu
6
Balıkçılar Otel
4 YILDIZ
51
105
Mimar Sinan Sok. Mevlâna
Müzesi Karşısı No.1
Karatay
7
Dündar Otel
4 YILDIZ
106
210
Ferit Paşa Mah. Kerkük Cad.
No.34
Selçuklu
8
Selçuk Otel
4 YILDIZ
80
162
Alaaddin Cad. No: 4
Karatay
9
Hilton Inn Garden
4 YILDIZ
228
456
Aziziye Mah. Kışlaönü Sk.No.4/1 Karatay
10
Cherry Garden Cıty
& Spa Hotel
4 YILDIZ
91
182
Belceağaç Köyü No.415
Ereğli
11
Selçuk Otel Şems-i
Tebrizi
4 YILDIZ
88
176
Şems-i Tebrizi Mah. Kazanlı Sk.
No.6
Karatay
12
Baykara Otel
3 YILDIZ
64
121
Şems-i Tebrizi Mah. İstanbul
Caddesi No.133
Karatay
13
Meram Sema
3 YILDIZ
60
128
Armağan Mah. Meram Yeni Yol
Cad. No.2
Meram
14
Rumi Otel
3 YILDIZ
33
66
Civar Mah. Durakfakıh Sk. No.5
Karatay
15
Hotel Bella
3 YILDIZ
41
83
Bab-ı Aksaray Mh. Yeni Aziziye
Cd. No.19/B
Karatay
16
Grand Hotel
3 YILDIZ
39
79
Selçuk Mah. Doktor Aziz Perkün
Cd. No.9
Akşehir
17
N. Hoca Önder Otel
3 YILDIZ
32
64
24 Ağustos Bulvarı Selçuk Mah.
No.48
Akşehir
18
Sey-Han Otel
3 YILDIZ
22
44
Hacıseyitali Mah. 214.Sk. No.31
Seydişehir
19
Ali Bilir Otel
3 YILDIZ
42
80
Dalyan Mah. Atatürk Cad. Bilir
Sk. No.1
Beyşehir
22
Kültür ve Turizm Bakanlığı Ġşletme Belgeli Oteller
S.NO
OTEL ADI
SINIFI
ODA
YATAK
İLÇE
ADRES
20
Paşa Park Otel
3 YILDIZ
44
88
Sultan Veled Cad. Tercüman
Mah.
Karatay
21
Mevlâna Sema
3 YILDIZ
40
74
Mevlâna Caddesi No: 59
Karatay
22
Gherdan Otel
3 YILDIZ
74
148
Şeyh Şamil Mah. Doç.Dr.Halil
Ürün Cad. No.27/F
Selçuklu
23
Özpark Hotel
3 YILDIZ
78
156
Meydan Mah. İnönü Cad. No.96
Akşehir
24
Adnanbey Otel
3 YILDIZ
33
60
Nakipoğlu Mah. Sultan Veled
Cad. No.6
Karatay
25
Ketişoğlu Otel
2 YILDIZ
12
24
Ilıca Mah. İnönü Cad. 52 Sok.
No: 5
Ilgın
26
Cesuroğlu Otel
2 YILDIZ
15
30
Sahip Ata Mah. İnönü Cad.
284.Sk.
Ilgın
27
Mevlâna Bera
ÖZEL
BELGELİ
55
118
Mevlâna Caddesi
Karatay
28
Özkoçlar Otel
ÖZEL
BELGELİ
22
44
Sümer Mah. İnönü Cad. No.110
Ereğli
TOPLAM 2.266
4.597
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım Belgeli Oteller
Sıra
Otel adı
Belge Sahibi
Sınıfı
Oda
Yatak
Bitiş
Tarihi
5 YILDIZ
240
480
28.06.2014
Selçuklu
Ġlçesi
1
Sarıdağlar Otel Sarıdağlar İnş. Tic. A.Ş.
2
Diamond Hotel
Agn Petrol
İnş.Mad.San.Tic.
5 YILDIZ
480
996
23.06.2014
Meram
3
Odm Otel
Odm
Tur.Nak.İşl.Tic.San.Ltd.
Şti.
5 YILDIZ
290
700
19.10.2014
Selçuklu
4
Hamamdağı
Otel
Termavilla Otel Tur.
A.Ş.
5 YILDIZ
247
543
29.03.2015
Ilgın
5
Konya City Otel
Ece Mermer Tur. San.
Tic. Ltd. Şti.
5 YILDIZ
302
612
06.08.2015
Selçuklu
6
Aydınbey Otel
Aydın Ünlüer Tur. Gıda
Tic. Ve San. A.Ş.
5 YILDIZ
257
516
28.11.2017
Selçuklu
23
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım Belgeli Oteller
Sıra
Otel adı
Belge Sahibi
Sınıfı
Oda
Yatak
Bitiş
Tarihi
7
Büyük Otel
Sarıdağlar İnş. Tic. A.Ş.
4 YILDIZ
245
490
28.06.2014
Selçuklu
8
Yeşil Köşk
Tesisleri
İhtisas
Tur.Otel.İnş.San.Tic.A.Ş 4 YILDIZ
.
119
240
15.07.2016
Hüyük
9
Novotel Otel
Bistaş 1 Konya Turizm
İşl.A.Ş.
4 YILDIZ
178
356
19.09.2013
Selçuklu
10
Akdeniz Park
Otel
Akdeniz Cam
Alüminyum Ve Metal
San.Tic.A.Ş.
4 YILDIZ
200
400
06.12.2015
Karatay
11
İbis Otel
Bistaş 1 Konya Turizm
İşl.A.Ş.
3 YILDIZ
130
260
19.09.2013
Selçuklu
12
Gherdan Otel
Çağlayan Kızılkaya İnş.
Tek. Gıda Tur. Mob.
San. Tic
3 YILDIZ
48
96
15.07.2013
Selçuklu
13
Mirel Otel
Demireller Akar. Nak.
Tic. San. Ltd. Şti.
3 YILDIZ
71
200
14.10.2013
Ereğli
3 YILDIZ
173
522
Tahsis
Koşulları
Seydişehir
3 YILDIZ
40
80
06.02.2015
Karatay
14
15
Seydişehir Safa Seydişehir Termal Tesis
Termal
Tur. San. Tic. Taah.
Tesisleri
A.Ş.
Saraçoğlu Boya Kimya
Astan Otel
İnş. Tur. Eğt. Hiz. San.
A.Ş.
Ġlçesi
16
Apron Home 1
Apron Mob. Gıd. İnş.
Tur. Müh. Rek. Ltd. Şti.
3 YILDIZ
56
112
13.01.2017
Karatay
17
Apron Home 2
Apron Mob. Gıd. İnş.
Tur. Müh. Rek. Ltd. Şti.
3 YILDIZ
40
80
13.01.2017
Karatay
18
Apron Home 3
Apron Mob. Gıd. İnş.
Tur. Müh. Rek. Ltd. Şti.
3 YILDIZ
40
80
13.01.2017
Karatay
TOPLAM
3.156
6.763
Yatırım Belgeli Tesisler (Kongre Ve Sergi Merkezleri)
Sıra
No
1
Adı
Belge
Sahibi
Sınıfı
Kapasite
Adres
Dünya
1000 Kişilik Konferans Salonu, 50
Fevzi
Ticaret
Kişilik Toplantı Salonu (4 Adet),
KONYA Kongre
Çakmak
Merkezi ve
Kapalı ve Açık Sergileme Fuar
TİCARET ve Sergi
Mah.
Fuar
Alanları, Basın Merkezi, Simultane
ODASI Merkezi
Aksaray
Teşhir
Tercüme Odaları, 495 Kişilik Lokanta
Yolu 1.Km.
Alanı
(2 Adet), 3900 Araçlık Otopark
Bitiş Tarihi
Ġlçesi
09.09.2017 Karatay
24
Kültür Ve Turizm Bakanlığı Ġşletme Belgeli Restaurantlar
Sıra
No
Rest.Adı
Belge Sahibi
Çelmeli Tınaz
Tepe Mağara
Gümüşkapı
Özel Sauna
Baran
Lokantası
1
2
3
Sınıfı
Çelmeli Turm.San.Tic.Lmt.Şti.
Özel
Gümüşkapı Sa. Oto. İşl. Ltd.
Özel
Ġlçesi
Seydişehir Antalya Yolu
25. km
Feritpaşa mah. Gümüş
Alan Sok. No:3
Kapasite
Seydişehir 230
Selçuklu
Pro-Bay Yapı Dek.Oto Gıda İnş.
2. sınıf Konya Ankara Makası
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.
Kulu
100
Selçuklu
460
Meram
50
4
Horozluhan
Unita Turizm İşl.Ve Yat.Aş.
5
Riba Lokanta
Kantarcı Gıda Iht.Mad.Tic.
6
Günaydın
Seydişehir Petrol İnş.Tur. Ltd.
Şti.
7
Radar
Volkan Navruz
8
Fuar Kardeşler
Restaurant
Abdurrahman Öz
9
Opera Xl
Yıldız Köşkü Tur. Eğl. Merk. İşl.
San.Tic. Ltd. Şti
10 Demireller
Adres
Demireller Turizm Ve Dış Tic.
Zirve Tınaztepe
Belpettur Tic.Tur.A.Ş.
Dinlenme Tes.
Tınaztepe
12 Dinlenme
Dağtur San.Tic.A.Ş.
Tesisleri
Hikmet Ayyıldız Turizm Rest.
13 Paşa Konağı
Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
11
Özel
Ankara Yolu T.M.O Yanı
Mahmuriye Mah.
2. sınıf Feritpaşa(İstasyon) Cad.
No:179/A
Seydişehir-Konya
1.Sınıf Karayolu 2 km Karabulak
Mevkii
Hacıseyitali Mah. 211 Sk.
1.Sınıf
No 12
B.İhsaniye Mh. İhsaniye
1.Sınıf
Cd. Birlik Apt. 5/A
Yorgancı Mh. Yeni
Özel
Meram Cd. Yıldız Köşk
Sk. No 3/A
Ziya Gökalp Mh. Adana
Mola
Cd. Üzeri no.223/2
Noktası
KONYA
Mola
Antalya Yolu 24.Km.
Noktası
Madenli Köyü,
Mola
Seydişehir-Antalya
Noktası
Karayolu Üzeri, 20 Km
Şems-i Tebrizi Mah.
Özel
Kemaliye Sok. No.7/1
Seydişehir 620
Seydişehir 135
Selçuklu
150
Meram
335
Ereğli
650
Seydişehir 700
Seydişehir 305
Karatay
170
TOPLAM
3.905
KÜLTÜR VE TURĠZM BAKANLIĞI YATIRIM BELGELĠ RESTAURANTLAR
Sıra
No
Restaurant Adı
Belge Sahibi
Sınıfı
Kapasite
Bitiş
Tarihi
1
Hoşbeş Restaurant
Ahmet Karagöz
1.Sınıf Lokanta
230
26.06.2015 Selçuklu
2
Veli Dayı
Veli Karaçiftçi
1.Sınıf Lokanta
150
07.05.2015 Selçuklu
3
Konya Üniversite
Rest.
Hasibe
Büyüksarıkulak
1.Sınıf Lokanta
180
17.09.2016 Selçuklu
4
Konya Gümüş Kırmızı
Restaurant
Mehmet Gümüş
1.Sınıf Lokanta
150
09.01.2016 Meram
Ġlçesi
25
Sıra
No
Restaurant Adı
Belge Sahibi
Sınıfı
Kapasite
Bitiş
Tarihi
5
Konya Yeşil Beyaz
Restaurant
Durali Uçar
1.Sınıf Lokanta
200
30.12.2016 Karatay
6
Guido Restorand
Atilla Karakuş
1.Sınıf Lokanta
200
25.11.2016 Meram
7
Divle Restaurant
Ali Baş
1.Sınıf Lokanta
230
17.01.2014 Selçuklu
TOPLAM
1.340
Ġlçesi
1.2.4. Ziyaretçi ve Konaklama Sayıları
Yerli ve Yabancı Turist Sayıları
Konya’ya yılda yaklaşık 2.5 milyon ziyaretçi gelmekte olup bunların dörtte biri yabancıdır.
YIL
ZİYARETÇİ SAYISI
GELİRLER
2009
1.691.346
1.862.708-TL
2010
1.839.228
2.099.827-TL
2011
1.900.406
3.438.099-TL
2012
1.811.335
3.509.413 –TL
2013
2.313.293
3.917.341 -TL
2009 – 2013 YILLARI KONAKLAYAN TURİST SAYILARI
YILLAR
YERLİ
YABANCI
TOPLAM
2009
239,855
114,506
354,361
2010
218,033
147,181
365,214
2011
263,318
150,661
413,979
2012
267,891
131,902
399,793
2013
298,652
142,191
440,843
İlimizde 103 seyahat acentası vardır.
26
2. DEVAM EDEN PROJE VE ÇALIŞMALAR
1.
Konya Tarihî Bedesten Çarşısı Restorasyon Çalışması
2.
Konya Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi (Yeni)
3.
Mevlâna Müzesi Ek Binalar Teşhir Salonu
4.
Karatay ve İnce Minare Medreselerinin Aslî Fonksiyonlarına Uygun Şekilde Tefriş
Edilmesi
5.
Sille Mağaralar Bölgesinin Turizme Kazandırılması
6.
Kubad Abad Selçuklu Saray Sitesinin Millî Saraylar Kapsamına Alınması ve
Restorasyonu
7.
Eflâtun Pınar Hitit Su Anıtı Koruma Alanı Kamulaştırılması
8.
Fasıllar Anıtı Projesinin Uygulanması
9.
Mevlâna Celâleddin-i Rûmî (Mevlevî) Köyü
10. Akşehir Nasreddin Hoca Dünya Mizah Köyü
11. Konya Kültür Varlıkları Envanteri Hazırlanması
12. Konya Kültür-Sanat Bülteni ve Web Sitesi
13. Marka Kültür-Turizm Kenti Konya
14. Konya Tanıtım Materyallerinin Hazırlanması
15. Konya Kültür-Sanat Bülteni ve Web Sitesi
16. Lâle (Erguvan) Kart ve Beyaz Lâle Bayrağı-Sertifikası
17. Halı Müzesinin Açılması
18. Kur’ân-ı Kerîm ve Kitap Sanatları Müzesinin Açılması
19. Gastronomi Turizminin Geliştirilmesi
20. Alâaddin Tepesi Kılıçaslan Sarayı Köşkü’nün İhyâsı
21. Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü Yeni Kütüphane Binası
22. Sille Hagios Hariton (Ak Manastır) Manastırı’nın Turizme Kazandırılması
23. Çatalhöyük Müzesinin Açılması
24. Meke Gölü'nün Su Seviyesinin Korunması
25. Derbent Aladağ Kayak ve Kış Sporları Merkezi
26. Kilistra Antik Kenti’nin Turizme Kazandırılması
27
3. SEKTÖRDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
3.1. Profesyonel Turist Rehberi Eksikliği
Daha önce bu sorunu gidermek amacıyla açılmış olan kurslar söz konusudur. Ancak
profesyonel turist rehberleri, kokartlarını aldıktan sonra Antalya, İstanbul, Kapadokya vb.
yerlerde çalışmaya başlamaktadırlar. Bu durum şehir merkezinde profesyonel turist rehberi
ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Özellikle yabancı dillerde rehber eksiği söz konusudur.
Çözüm; Profesyonel Turist Rehberliği Kurslarının açılması ve Turizm Fakültelerinin ilgili
bölüm mezunlarının Konya’da istihdamlarına yardımcı olunması, kamu ve özel sektör
kurumlarının misafirlerine Konya’yı gezdirirken Profesyonel Turist Rehberlerinin
görevlendirilmesi, şehri rehberler vasıtasıyla gezmenin bilgilendirici ve keyifli olacağının
medyada işlenerek bu mesleğin önemine dikkat çekilmesi.
Şehrimize gelen resmî heyetler ve hususiyet arz eden guruplar için Konya’nın tarihini,
kültürünü ve maneviyatını en doğru ve güzel şekilde anlatabilecek gönüllü mihmandarların
yetiştirilmesi.
3.2. Tarihî, Doğal ve Kültürel Mekânların Altyapı Eksikliği
Yerli ve yabancı misafirlerimizin ziyaret ettiği tarihî, doğal ve kültürel mekânlarda oto
park, tuvalet ve yeme-içme tesislerinin bulunmayışı ya da niteliğinin kötü oluşu temel
sorunumuzdur.
Özellikle şehir merkezinde otobüs ve özel araç park edecek yer bulunmadığı hakkında
şikâyetler artarak devam etmektedir. Karatay, İnce Minare ve Atatürk Müzeleri civarında
özellikle otobüsler için bir park alanı bulunmamaktadır. Ziyaretçisi her gün artan Sille’de otopark
mevcut değildir.
Çözüm; Şehir merkezinde ve Sille’de otobüslerin ve özel araçların park edebileceği
mekânların acilen oluşturulması. Ziyaret edilen tarihî, doğal ve kültürel mekânlarda ve
çevresindeki eksik olan altyapı çalışmaları hızla düzeltilmeli.
3.3. Trafik Sıkışıklığı
Şehirde genel bir trafik sıkışıklığı yaşanmaktadır. Özellikle Mevlâna Kültür Vadisi trafik
yoğunluğundan olumsuz etkilenmektedir.
Çözüm; Mevlâna Kültür Vadisi civarındaki trafik sıkışıklığının azaltılması veya bazı
bölgelerin tramvay ve bisiklet dışında araç trafiğine kapatılması.
3.4. Yeme-İçme Tesislerindeki Nitelik Sorunu
Yeme-içme tesislerindeki nitelik, dekorasyon, sunum ve hijyen şartlarında yetersizlik
gözlemlenmektedir.
Çözüm; Yeme-içme tesislerinde çalışan personele yönelik eğitimler yapılması, Konya
mutfağının tesislerde daha nitelikli olarak sunulmasının sağlanması, marka yeme-içme
tesislerinin geliştirilmesi, Konya konseptini yansıtan butik yeme-içme tesislerinin
yaygınlaştırılmasının teşvik edilmesi, yetkili kurumlarca hijyen ve gıda sağlığı konusunda yapılan
28
denetimlerin artırılması, yeme-içme tesislerindeki fiyatlandırmada standardın sağlanması,
tesislerde “Gizli Müşteri” yöntemiyle denetimlerin yapılması.
3.5. Konya Mutfağının Geliştirilmesi ve Nitelikli Sunumu
Bir çok büyük medeniyete ev sahipliği ve Selçuklu’ya başkentlik yapan Konya çok önemli
yeme-içme kültürüne sahip bir şehirdir. Dünyada önemli turizm destinasyonları mutfak kültürü
ile de desteklenmektedir.
Konya mutfağının çeşit bakımından artırılması ve gelenekte olduğu gibi öğünlere göre
farklı menüler oluşturulması bir ihtiyaç olarak görülmektedir.
Çözüm; Konya’da geleneksel olarak devam etmekte olan “Düğün Pilavı” kendine has
menüsü ve ikram şekliyle sürdürülmesi, bir gastronomi unsuru olarak da değerlendirilmesi ve
özellikle otantik mekânlarda uygulanmaya çalışılan bu usûlün sektöre hizmet eden diğer
mekânlarda da sunulması.
Türkiye’de yemek yarışması yapılan ilk şehirlerden birisi olan Konya’da bu yarışmaların
tekrar başlatılması ve bu yolla şehrin marka değerine önemli katkı sağlanması.
“Anadolu Mutfak Sanatları ve Yemek Kültürü Sırlar Bienali”nin Ekim 2014’te Konya’da
yapılması ve bu kapsamda daha önceleri İstanbul’da düzenlenmekte olan “Ateşbâz-ı Veli
Mutfak Kültürü Yarışması” ve ödül töreninin Konya’da gerçekleştirilmesi için Konya Valiliği (İl
Kültür ve Turizm Müdürlüğü), Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Selçuk Üniversitesi
Rektörlüğü ile Anadolu Halk Mutfağı Derneği hazırlık çalışmalarını yürütmektedir.
3.6. Ziyaret Edilecek Mekânların Artırılması
Şehrimizin manevî kanaat önderleri ve tarihî şahsiyetlerine ait olan bir çok türbe, camimescit gibi yapılar zamanla yok olmuştur.
Çözüm;
Konya’nın tarihî ve kültürel derinliğini yansıtan ziyaret yerlerinin (konulu müzelerin)
sayısının arttırılması; şehrin manevî önderlerine ait (Ulvî Sultan Türbesi ve Mescidi, Nalıncı Baba ve
Amber Reis türbeleri) eserlerin ve bazı resmî ve sivil mimarî örneklerinin ihya edilmesi; Halı Müzesi, Hat
Eserleri Müzesi, Selçuklu Panorama Müzesi, Kur’an-ı Kerîm Müzesi vb. müzelerinin açılması.
3.7. Tarihî Mekânlarımızın Yeterince Tanıtılamaması
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce 2011 yılında MEVKA desteğiyle yapılan “Bilgilendirme
ve Yön Levhaları” projesi ile il merkezi ve ilçelerde bulunan tarihî, doğal ve turistik yerlere özel
hazırlanmış tasarımlarla bilgilendirme ve yön levhaları konulmuştur. Bu çalışma başka illere de
örnek teşkil etmiştir.
Ayrıca şehirde tabelaların yol açtığı bir görüntü kirliliği bulunmaktadır.
Çözüm;
a) Turizm Levhalarının Standardı
Daha önceki çalışmanın genişletilerek ilimizdeki bütün tarihî, turistik ve doğal mekânların
bilgilendirme ve yön gösterme tabelalarının tamamlanması,
Mevlâna Kültür Vadisinde bulunan tabelalar için bir standart belirlenerek görüntü
kirliliğinin önlenmesi,
29
b) Özel Kıyafet
Mevlâna, Karatay ve İnce Minare Müzesi gibi tarihî mekânlarda görev yapan personel
için mekânın ruhuna ve özelliğine uygun şekilde kıyafetler tasarlanması, (Bu konuda daha önce
bir uygulama gerçekleştirilmiş olup yeni kıyafet tasarımı çalışmaları sürdürülmektedir.)
Bedesten restorasyonunun tamamlanmasından sonra tarihî atmosferi kuvvetlendirme
adına aynı uygulamanın Bedesten esnafı ve personeli için de yapılması.
3.8. Yıl Boyunca Hz. Mevlâna İle İlgili Faaliyetlerin Koordinasyonu
Hz. Mevlâna ile ilgili Mayıs, Eylül ve Aralık aylarında üç değişik konseptte bilim, kültür ve
sanat faaliyetleri yapılmaktadır. Ancak, Hz. Mevlâna’nın daha geniş kitlelere tanıtılması
bakımından yılın diğer zaman dilimlerinde de neler yapılabileceğinin tespiti önem arz
etmektedir.
Çözüm; Bu maksatla 28-29 Eylül 2013 tarihleri arasında Afyon’da Konya Büyükşehir
Belediyesi ile Necmettin Erbakan Üniversitesi tarafından geniş katılımlı bir toplantı
gerçekleştirilmiş ve sonuç bildirgesi yayınlanmıştır.
Konuyla ilgili olarak 05 Nisan 2014 tarihinde (6 Cemaziyel Âhîr-Hicrî Şeb-i Arûs)
Konya’dan ilgili kurumların ve Diyanet İşleri Başkanlığımızın da katkıda bulunacağı “Hz.
Mevlâna’yı Nasıl Analım ve Anlayalım?” konulu bir Çalıştay düzenlenecektir.
3.9. Konya’nın Tanıtım ve Reklam Eksikliği
İlimizin kültür ve turizm potansiyelini daha nitelikli bir şekilde ulusal ve uluslararası
platformlarda tanıtmak için hazırlanan tanıtım materyallerinin çeşit, sayı ve nitelikçe
artırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Çözüm;
a) Tanıtım Materyalleri
Konya’nın ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtımı için belgesel, reklam, çeşitli
dillerde broşür, CD, DVD, tarihî eserlerin 3 boyutlu dijital tanıtım filmleri hazırlatılarak internet
sitesinin oluşturulması,
b) Bilim, Kültür ve Sanat Faaliyetleri Bülteni
Konya’da gerçekleştirilmekte olan bilim, kültür ve sanat faaliyetlerinin aylık bülteninin
yayınlanması, ay içinde gelişecek programlar açısından güncellemelerin de yapılabileceği web
sitesinin hazırlanarak faaliyetlerin daha geniş bir kitleye duyurulması ve katılımın sağlanması, bu
web sitesine Konya’da bulunan bütün kamu kurum ve kuruluşları ile STK’ların web sitelerinden
link verilerek dikkat çekilmesi, bu organizasyonu gerçekleştirmek üzere özel bir birimin
oluşturulması,
c) Enformasyon Büro-Stantları ve Tanıtım Kioskları
Otel lobilerinde farklı dillerde tanıtıcı malzemelerin yer aldığı stantların oluşturulması;
Büyükşehir Belediyesince otogar, tren garı, havaalanı ve şehrin belli noktalarında kurulan şehir
tanıtım kiosklarının çoğaltılması; tren garında olduğu gibi otogar ve havalimanında da
enformasyon bürolarının faaliyete geçirilmesi,
30
d) Sosyal Medya
Etkin iletişim amacıyla sosyal medyanın daha yoğun bir şekilde kullanımının sağlanması.
e) Konya Tanıtım Vakfı
Konya’nın tanıtımı için yapılan faaliyetlerde tam bir birliktelik ve uyum bulunmadığından
tanıtıma
ayrılan
kaynaklar
etkin
kullanılamamakta
ve
yeterince
tanıtım
gerçekleştirilememektedir. Lale Kart, Marka Kültür Kenti Konya, Bedesten Esnafının Tek Tip
Kıyafet Uygulaması vb. çalışmalarla birlikte Konya’nın yurt içi ve yurt dışında etkin bir şekilde
tanıtımını gerçekleştirmek üzere belediyeler, üniversiteler, odalar ve diğer STK’ların katılımıyla
Konya Tanıtım Vakfı’nın kurulması.
3.10. Hediyelik Eşya
Konya’yı temsil eden özgün ve nitelikli hediyelik eşya sektörünün geliştirilmesi
gerekmektedir.
Çözüm;
a) Konya Mamülleri Hediyelik Eşya ve Ambalaj Tasarım Yarışması düzenlenerek, Konya’yı
temsil edebilecek tasarımların çoğaltılması,
b) Güzel Sanatlar Fakülteleri ve özel sektörün grafik ve endüstriyel tasarım uzmanlarınca
Konya ile ilgili çeşitli hediyelik eşya tasarımları yapılması, bunların üretimleri ve sunumlarının
gerçekleştirilmesi,
c) Konya ürünlerinin markalaşmasını sağlamak ve kendine özgü pazar oluşturmak
amacıyla Konya Ürünleri Fuarının her yıl düzenlenmesi,
3.11. Konya Kitapları Okuma ve Satış Salonları
Kadim bir başkent olan Konya’nın bilinirliğini artırmak, kültür ve medeniyet birikimini
öğretmek bakımından yeni hamleler yapma ihtiyacı söz konusudur.
Çözüm; Şehrin birkaç yerinde Konya’nın tarihî-kültürel kimliğine ait bütün bilgi, belge ve
kitapların bulunacağı standardı yüksek okuma salonlarının oluşturulması.
3.12. Konya’ya Gelen Turistlerin Konaklama Sayısı
İlimiz ana tur güzergâhında bulunması sebebiyle konaklamadan geçen çok sayıda tur
operatörü ve gruplar bulunmaktadır. Turistlerin ilimizde en az bir gece konaklamasını temin
etmek maksadıyla araştırma ve çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Çözüm;
a) Turistlerin ilgilerini çekecek ve konaklamalarını mümkün hâle getirecek ziyaret
mekânları, yeme-içme tesisleri, geleneksel alış veriş merkezleri ile kültür-sanat etkinliklerinin
nitelik ve sayı bakımından artırılması,
b) Her cumartesi yapılmakta olan ve büyük ilgi çeken Semâ Törenlerinin profesyonellerin
ilgi gösterebilmesi için sembolik de olsa ücretlendirilmesi, haftada ikinci bir gün de icrâ edilmesi
konusunun değerlendirilmesi,
c) Periyodik olarak cuma veya pazar akşamları icra kabiliyeti yüksek koro ve topluluklarca
hafta sonu konserleri tertip edilmesi,
31
3.13. Sosyal Alan Eksikliği
Yoğun ziyaretcisi bulunan Mevlâna Müzesi ve etrafında, gerek münferit gerekse gurup
hâlinde gelen ziyaretçilere hitap edecek dinlenme alanlarının yetersiz olduğu gözlenmektedir.
Çözüm;
Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kuruluşlarca bu tür mekânların açılması ve çoğaltılması
yönünde planlama yapılması ve müteşebbislerin teşvik edilmesi.
32
4. EYLEM PLANI
4.1. Kısa ve Orta Vadede Gerçekleştirilecek Çalışmalar
4.1.1. Konya Tarihî Bedesten Çarşısı Restorasyon Çalışması
Sorumlu Kuruluş
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Mevlâna Kültür Vadisi Projesi kapsamında Tarihî Bedesten Çarşısı’nda restorasyon
çalışmaları devam etmektedir.
4.1.2. Tarihi Osmanlı Buğday Pazarı Restorasyon Çalışması
Sorumlu Kuruluş
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Mevlana Kültür Vadisi Projesi kapsamında Konya’daki tarihi eserlerin restorasyonunu
gerçekleştiren Konya Büyükşehir Belediyesi, “Tarihi Osmanlı Buğday Pazarı”nda tarihi ortaya
çıkaracak projeyi başlattı. 27 bin 850 metrekarelik bir alanda Selçuklu mimarisiyle, Türkiye’nin
ilk Tarım Müzesi, 129 dükkan ve farklı büyüklüklerde salonlar yapılacaktır. Projede yaklaşık 800
araçlık 2 katlı yer altı otoparkı ve meydan da bulunacak olup, çalışmaların 1 yıl içinde
tamamlanması planlanmıştır.
4.1.3. Konya Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi (Yeni)
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Ali Ulvi Kurucu Caddesi ile Kışla Caddesi’nin kesişme noktasına yapılacak olan Konya
Müzesi projesi, Konya’ya 1 milyon yeni ziyaretçi çekecek önemdedir. Kendine has çok özel
mimarisiyle, 20.000 m2’lik alanda üç katta 21.000 m2 kapalı sergileme alanı bulunan müze,
Konya’daki müzelerin birleşmesinden oluşan büyük bir müze kompleksi olarak hizmete
açılacaktır.
Protokol, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında
imzalanmış olup uygulama projesi tamamlanmak üzeredir.
4.1.4. Mevlâna Müzesi Ek Binalar ve Teşhir Salonu
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar : Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
Vakıflar Bölge Müdürlüğü
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında imzalanan
protokol çerçevesinde ihtiyaç mekanlarıyla birlikte Mevlâna Müzesinde bulunan müzelik
eşyaların sergilenebileceği ek binalarla ilgili avan proje Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu
tarafından onaylanmıştır.
Uygulama projesi ve Gülbahçe Çevre Düzenleme projesi ile ilgili çalışmalar devam etmekte
olup teşhir salonlarının yaklaşık üç yıl içinde bitirilmesi öngörülmektedir.
33
4.1.5. Karatay ve İnce Minare Medreselerinin Aslî Fonksiyonlarına Uygun Şekilde Tefriş
Edilmesi
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Üniversiteler, MEVKA,
KOP İdaresi
Karatay Medresesi 1955 yılında Çini Eserler Müzesi, İnce Minare Dârü’l-Hadis'i ise 1956
yılında Taş ve Aşhap Eserler Müzesi olarak hizmet vermeye başlamıştır.
Mevlâna Kültür Merkezi karşısında yapılacak Yeni Konya Müzesi’ne mevcut müzelerdeki
eserler nakledileceğinden, Karatay (Medrese) Çini Eserler Müzesi ile İnce Minare (Dârü’l-Hadis)
Taş ve Ahşap Eserler Müzesi’nin aslî fonksiyonlarına göre tefriş edilerek ziyaretçilerin
istifadesine sunulması mümkün hâle gelecektir.
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile diğer kurum ve kuruluşlarımızın Selçuklu dönemi
eserleri, bilhassa Karatay ve İnce Minare Medreselerini konu alan bazı bilimsel yayınları mevcut
olup, aslî fonksiyonla ilgili düzenleme Bakanlığımız, Müdürlüğümüz ve Üniversitelerimizin ilgili
mensuplarınca gerçekleştirilecektir.
4.1.6. Sille Mağaralar Bölgesinin Turizme Kazandırılması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı,Selçuklu
Belediye Başkanlığı, Vakıflar Bölge Müdürlüğü,
Üniversiteler, MEVKA, KOP İdaresi
Sille'de tarihî kent alanı kapsamında bir müddettir sürdürülen restorasyon çalışmaları
neticesinde önemli bir ziyaretçi potansiyeli sağlanmıştır.
Sille’nin güney yamacında bulunan mağaralarda kısmî bir temizlik çalışması yapılmıştır.
Ancak daha kapsamlı temizlik ve kazı çalışmaları ile çevre düzenlemesi yapılarak mağaraların
turizmin hizmetine sunulması mümkün hâle gelecektir.
Konu ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığından alınacak izni müteakip kaynak temin
edilmek suretiyle çalışmalar gerçekleştirilecektir.
4.1.7. Kubad Abad Selçuklu Saray Sitesinin Milli Saraylar Kapsamına Alınması ve
Restorasyonu
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Milli Saraylar Başkanlığı, MEVKA,
KOP İdaresi, Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Beyşehir İlçesinde bulunan Kubad Abad Saray Külliyesi zamanımıza kadar ulaşmış saray
planı, mimarî dekorasyonu bilinen, dünyadaki tek Selçuklu sarayıdır.
Önemli ölçüde restorasyonu mümkün olan Kubad Abad sarayı Açıkhava Müzesi
hüviyetinde eşsiz konumu ile bir kültür-tarih turizmi bakımından son derece elverişlidir. KubadAbad Sarayı’nda 33 yıldır kazı çalışmaları sürdürülmektedir.
34
Restorasyona esas Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon projeleri hazırlanmış olup Kültür
Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanmıştır.
Kubad-Abad Sarayı’nın Millî Saraylar kapsamına alınması ve restorasyon için gerekli olan
kaynağın temin edilmesi hususunda Meclis Başkanlığı’na rapor sunulmuş, Milli Saraylar
Başkanlığı’nca gönderilen uzmanlar yerinde incelemeler yapmış, hazırladıkları raporları Meclis
Başkanlığı Makamına sunmuşlardır.
Kubad Abad Sarayı’nın Millî Saraylar kapsamına alınması ve restorasyon için gerekli olan
kaynağın temini bakımından daha önce başlatılan süreç tamamlanmış ve kaynak tahsisi
gerçekleşmiş olup, hazırlanmakta olan protokol T.B.M.M. İle Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında
imzalanarak yürürlüğe girecektir. Restorasyon ihale işlemi gerçekleştirilerek restorasyon
faaliyetlerine başlanacaktır.
4.1.8. Eflatun Pınar Hitit Su Anıtı Koruma Alanı Kamulaştırılması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Anıt, 1. derece Arkeolojik Sit Alanı içinde olup bir bölümü için hazırlanan Çevre
Düzenleme Projesi uygulanmıştır.
Anıtın çevresi ile ilgili yürütülen kamulaştırma çalışmaları çerçevesinde gerekli
komisyonlar kurularak fiyat takdirleri yapılmış olup, Uzlaşma Komisyonu marifetiyle sürdürülen
çalışmalar tamamlanmak üzeredir.
4.1.9. Fasıllar Anıtı Projesinin Uygulanması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
MEVKA, KOP İdaresi, Karayolları
Fasıllar Anıtı ve çevresi için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bir hazırlanan Çevre
Düzenleme Projesi, Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun tavsiyeleri doğrultusunda
yeniden gözden geçirilerek hazırlanmaktadır.
Projenin onaylanmasından sonra Çevre Düzenleme Projesinin uygulaması ve alanın
anayol ile bağlantısını sağlayan 1.100 metrelik yolun yapılması için ilgili kurumlarla temasa
geçilecektir.
4.1.10. Mevlâna Celâleddin-i Rûmî (Mevlevî) Köyü
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Selçuk
Üniversitesi Uluslararası Mevlâna Vakfı
: Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,
MEVKA, KOP İdaresi
Hz. Mevlâna’nın fikirleri ve eserlerinin anlatılacağı, Mevlevîlik kültürünün ziyaretçilere
yaşatılarak öğretileceği ve bu önemli kültür mirasının canlı tutularak gelecek nesillere
aktarılacağı bir köy / mahalle meydana getirilecektir.
35
4.1.11. Akşehir Nasreddin Hoca Dünya Mizah Köyü
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Valiliği,
Akşehir Belediye Başkanlığı
: Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,
MEVKA, KOP İdaresi, STK’lar
Nasreddin Hoca’nın bir dünya değeri olarak tanıtılması, nüktelerinin insanlık için yol
gösterici niteliğinin benimsetilip yaygınlaştırılması maksadıyla bir mizah köyü kurulacaktır.
4.1.12. Konya Kültür Varlıkları Envanteri Hazırlanması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, KOP İdaresi
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
Kültür
Varlıklarını Koruma
Üniversiteler
Bölge
Kurulu,
Yaklaşık on bin yıllık geçmişi olan Konya’da Neolitik ve Tunç Devirleri, Hitit, Frig, Roma,
Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden kalma çok sayıda ve iyi durumda bulunan höyük ve
tarihî eser mevcuttur. Bu eserlerin nitelikli bir envanterinin hazırlanması gelecek dönemlerdeki
çalışmalar için altyapı oluşturacaktır.
4.1.13. Konya Tanıtım Materyallerinin Hazırlanması
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,
MEVKA, KOP İdaresi.
: Üniversiteler, Büyükşehir Belediye Başkanlığı.
Konya’nın ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtımı için belgesel, reklam, çeşitli
dillerde broşür, CD, DVD, tarihî eserlerin 3 boyutlu dijital tanıtım filmleri hazırlatılacak ve
internet sitesi oluşturulacaktır.
4.1.14. Konya Kültür-Sanat Bülteni ve Web Sitesi
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
: Üniversiteler, Konya Büyükşehir Belediye
Başkanlığı, İlçe Belediye Başkanlıkları ve STK’lar
Konya’da gerçekleştirilmekte olan bilim, kültür ve sanat faaliyetlerinin aylık bültenleri
yayınlanacak ve ay içinde gelişebilen programlar açısından güncellemelerin de yapılabileceği
web sitesi hazırlanacaktır. Bu suretle faaliyetlerin daha geniş bir kitleye duyurulması ve katılım
sağlanması mümkün olacaktır.
4.1.15. Marka Kültür-Turizm Kenti Konya
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Valiliği, Konya Büyükşehir Belediye
Başkanlığı, KOP İdaresi, MEVKA, Üniversiteler
: Şehirde bulunan tüm kamu kurum
ve kuruluşları ile STK’lar.
Kültür ve Turizm Bakanlığı 2023 Türkiye Turizm Strateji Planında Konya, Marka Kültür
Kenti olarak belirlenmiştir. Şehirlerin markalaştığı ve rekabet hâlinde bulunduğu günümüzde,
dünyada Kültür Şehri Konya markasının işlenmesi gerekmektedir. Bu noktada MEVKA tarafından
36
hazırlatılmış olan “Marka Şehir KONYA ‘KONYA için Marka Yönetimi Önerisi’ Projesi”
doğrultusunda çalışmalar başlatılacak ve şehirde bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile
STK’ların katılımıyla bu proje yürütülecektir.
4.1.16. Lale Kart ve Beyaz Lale Bayrağı-Sertifikası (Erguvan)
Sorumlu Kuruluş
: Konya Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Bankalar, MEVKA ve İlgili Meslek Kuruluşları.
Konya’ya gelenlere ayrıcalık ve avantajlar sağlayarak turizmi ve ticareti bütün bir yıla
yaymak hedeflenmektedir. Lale Kart platformuna üye işyerlerinde sunulacak avantajlardan
faydalanma imkânı sağlanacaktır. Bu organizasyonun kurulacak bir vakıf (Konya Tanıtım Vakfı)
tarafından gerçekleştirilmesi uygun olacaktır.
Şehir halkının ve ziyaretçilerin daha temiz ve güvenli şartlarda gıda tüketmesi,
işletmelerin hijyen kalitesinin arttırılması ve olumlu yönde rekabetin başlatılması amacıyla
yeme-içme tesisleri denetlenerek belirlenen kıstaslara uyan işletmelere Beyaz Lale Bayrağı
(Sertifikası) verilecektir. Kapısında/vitrininde bu bayrağın bulunduğu işletmeler ziyaretçiler
tarafından tercih edilecektir.
4.1.17. Halı Müzesinin Açılması
Sorumlu Kuruluş
:İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vakıflar Bölge
Müdürlüğü
Etnoğrafya Müzesinin koleksiyonunda bulunan, yer olmadığı için sergilenemeyen ve
depolarda bekleyen dünyada bir marka olan Konya'ya has halı ve kilimlerin sergilenebileceği bir
alana ihtiyaç duyulmaktadır.
4.1.18. Kur’ân-ı Kerîm ve Kitap Sanatları Müzesinin Açılması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Müzelerimizin envanterinde çok değerli Kur‘ân-ı Kerîm ve muhtelif
bulunmaktadır.
yazma eserler
Türkiye'de hiç örneği olmayan Kur’ân-ı Kerîm ve Kitap Sanatları Müzesi’nin uygun bir
binanın tahsisi suretiyle şehrimize kazandırılması uygun olacaktır.
4.1.19. Şehrin Manevî Havasının Tanıtılması
Sorumlu Kuruluş
: İl Müftülüğü ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Büyükşehir Belediye Bşk
Ramazan ayının son on gününde, gece gündüz bir caminin tahsis edilen mahallinde
ibadetle meşgul olmaya itikâf denir. Şehrimizde bu sünnet yoğun olarak yerine getirilmektedir.
İtikâfın bir plân dahilinde önceden yerleri belirlenerek duyurulması ile itikâfa girecek
kişilerin bu yerleri tercih etmesinin sağlanması, şehrimizin manevî potansiyelini yansıtacak ve
şehrimiz adına anlamlı ve önemli bir uygulama olacaktır.
37
4.1.20. Termal Turizm Gelişim ve Koruma Bölgesi
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Belediyeler
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: KOP İdaresi, MEVKA
Ilgın ilçesi, Bakanlar Kurulu Kararı ile “Termal Turizm Alanı” ilân edilmiş durumdadır. Bu
bölgeye turizm yatırımcılarının ilgisi söz konusudur.
Yürürlükte olan teşvik yasası ile Turizm Gelişim ve Koruma Bölgelerine yüksek oranda
teşvik verilmektedir. Yakın zamanda Akşehir ilçesinde tespit edilen termal kaynakların
bulunduğu alanın “Turizm Gelişim ve Koruma Bölgesi” olarak ilân ettirilmesi gerekmektedir. Bu
şekilde bölge hızla gelişecek ve turizm yatırımcılarının bölgeye yatırım yapması kolaylaşacaktır.
4.1.21. Beyşehir Turizminin Geliştirilmesi
Sorumlu Kuruluş
:İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Belediyeler, Orman
ve Su işleri Bakanlığı 8. Bölge Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: KOP İdaresi, MEVKA
Beyşehir Gölü 65.843 hektarlık alanıyla ülkemizin en büyük tatlı su kaynağıdır. 1993
yılında bölgedeki 88.750 hektar alan “Beyşehir Gölü Milli Parkı” olarak ilan edilmiştir. Bölgenin
sahip olduğu çok yüksek turizm potansiyeli bugüne kadar yeterince değerlendirilememiştir.
Orman ve Su işleri Bakanlığı 8. Bölge Müdürlüğü tarafından Beyşehir Gölü Milli Parkı
Sürdürülebilir Turizm/Ekoturizm Planı hazırlatılmıştır.
Bu plan;
-Bisiklet tur güzergâhı 19 adet,
-Kuş gözlem kulesi 2 adet,
-Manzara seyir noktası 3 adet,
-Yöresel ürün satış üniteleri,
-Doğa eğitim merkezi,
-Ziyaretçi tanıtım merkezi
yapımı gibi hususları içermektedir.
Özellikle Beyşehir’i Akdeniz’e bağlayacak olan “Genbos Yolu”nun tamamlanmasıyla;
bölgeye yoğun bir ziyaretçi akını söz konusu olacaktır. Bölgede bulunan tarihî ve kültürel
varlıklarla birlikte göl, tabiat düşünüldüğünde bir çok turizm çeşidinin gelişeceği
öngörülmektedir.
38
4.1.22. Derebucak Çamlık Mağaralarının Turizme Kazandırılması
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Orman ve Su İşleri
Bakanlığı 8. Bölge Müdürlüğü, Belediyeler
: KOP İdaresi, MEVKA,
Konya İli Derebucak İlçesi Çamlık Kasabası sınırları içerisinde 13 adet mağara
bulunmaktadır. Bu mağaralar 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında “Tabiat Anıtı” olarak
tescil edilmiştir. Özellikle alternatif turizmde önemli bir ilginin gösterildiği mağara turizmine son
derece elverişli olan bu bölgenin ziyarete hazır hâle getirilmesi ve tanıtımının yapılması
gerekmektedir. Özellikle yürüyüş yollarının(tracking) mağaralarla birlikte planlanması doğa
severler açısından ilginç bir destinasyon olarak karşılanacaktır.
4.1.23. Konya’nın Selçuklu Başkenti Oluşuyla İlgili Kutlamalar
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı
: Üniversiteler, STK’lar
Konya’nın Selçuklulara uzun süre başkentlik yapmış olması daha çok ön plana çıkartılarak
Konya’ya ve Selçuklulara dikkati çekmek amacıyla başkent oluş tarihi tespit edilerek kutlamalar
yapılmalıdır. Bu tür bir faaliyet; Konya’ya kültürel zenginlik kazandıracak, şehrin marka değerini
yükseltecek ve tarihten gelen değerinin anlaşılmasını sağlamış olacaktır.
4.1.24. Konya Büyükşehir Belediyesi Tarafından Yeni Ziyaret Mekânları
Oluşturulması İle İlgili Yürütülen Projeler
4.1.24.1. Bilim Merkezi: Tamamlanmak üzere olan Bilim Merkezi özellikle iç turizmde
şehre büyük katkı sağlayacak olup; uluslararası alanda da şehrimizin marka değerini artıracaktır.
4.1.24.2. Zindankale Sanat Galerisi - Konya Diaroması: Marka Kültür Kent Olan
şehrimizin bu vasfını arttırması için, sanatsal faaliyetlerin de arttırılması gerekmektedir. Projesi
tamamlanmış olan Zindankale Sanat Galerisi-Konya Diaroması böyle bir ihtiyacı karşılayacaktır.
4.1.24.3. Mezar Taşları Müzesi: Kadim bir kültüre mensup olan şehrimizde sanat
tarihinin önemli bir unsurunu teşkil eden mezar taşlarının kendine özgü seçkin örneklerinin bir
müzede sunulması şehrimizin kültür turizm ve sanat dünyasına zenginlik katacaktır. İnşaatı
tamamlanmış olan müze teşhir tanzim çalışmalarının ardından ziyarete açılacaktır.
4.1.24.4. Havacılık Müzesi-Türk Yıldızları Parkı: Konya’da önemli bir hava üssünün
bulunması ve Türk Yıldızları Akrobasi Timi’nin merkezinin de Konya olması sebebiyle böyle bir
ziyaret yeri şehrimize zenginlik katacaktır. Söz konusu müze-park yapım aşamasındadır.
4.1.24.5. Tarihî Kent Meydanı: Kültür Park içerisine yapılan bu projede özellikle Selçuklu
Başkentliği vurgusu yapılacaktır. Bölge Selçuklu vurgusunun öne çıktığı önemli bir kültür-sanat
alanı olacaktır.
4.1.24.6. Ecdad Parkı: Selçuklu’ya başkentlik yapmış, Osmanlı’nın da önemli merkezleri
arasında yer alan Konya’da yapımına başlanan Ecdad Parkı ile ecdad hatırasının yaşatılmasının
yanında şehrin yeşil dokusuna da katkı sağlayacak ve Konya’ya yeni bir ziyaret mekânı
kazandırılacaktır.
39
4.1.24.7. Hz. Mevlâna’nın Evi: Hz. Mevlâna’nın yaşamış olduğu evin yeri tesbit edilerek
kamulaştırılmış olup; çevresiyle birlikte temsili bir yapı bütünlüğü oluşturmak üzere proje
çalışması devam etmektedir.
4.1.25. Selçuklu Belediyesi Tarafından Yeni Ziyaret Mekânları Oluşturulması İle İlgili
Yürütülen Projeler
Kelebekler Vadisi: Dünyanın ender projeleri arasında gösterilen Kelebekler Vadisi
tamamlandığında yılda 1 milyon turisti ağırlayacak durumdadır. 10 bin kelebeğin bir araya
getirileceği merkez, aynı zamanda dünyanın en büyük kelebek bankaları arasına girecektir.
Bu parka; Hz. Mevlana’nın insan ve aşk felsefesinden esinlenerek, yaradanın aşkına
pervane olan semazenlerin (insanın) aşkını en iyi sembolize eden kelebekler olduğu için “Aşkın
Kanatları, Kelebekler Vadisi” projesi adı verilmiştir.
4.1.26. Meram Belediyesi Tarafından Yeni Ziyaret Mekânları Oluşturulması İle İlgili
Yürütülen Projeler
Seksen Binde Devr-i Âlem Parkı: Meram Belediyesi tarafından yaptırılan minyatürler,
dinozor maketleri ve masal kahramanlarının yer aldığı temalı bir parktır.
4.2. Uzun Vadede Gerçekleştirilecek Çalışmalar
4.2.1. Alâaddin Tepesi Kılıçaslan Sarayı Köşkü’nün İhyâsı
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Kültür ve Turizm Bakanlığı,
Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,
MEVKA, KOP İdaresi ve Üniversiteler
Sultan II. Kılıçaslan (1156-1192), İç Kale sur içine inşa ettirdiği sarayın kulelerinden birini
genişleterek 10 m. Yüksekliğinde bir köşk yaptırmıştır. Bu köşkün yalnızca kuzey duvarı
günümüze gelebilmiştir. Sonraki yıllarda, Evliya Çelebi’den öğrenildiğine göre depremden yıkılan
bu köşkü Alâaddin Keykubad genişletmiş ve onarmıştır.
Bu köşk, Selçuklulardan sonra Karamanoğulları tarafından da kullanılmış, 17. Yüzyıla
kadar da Osmanlı Beylerbeylerinin ikametgâhı olmuştur.
Ch.Texier 19. Yüzyılın başlarında köşkün harap hâlde olduğunu belirtmiştir.
Alâaddin Tepesi üzerinde Karatay Medresesi karşısında yer alan Kılıçaslan Köşkü’nün
ihyası çalışmalarına hız verilerek tamamlanması Mevlâna Kültür Vadisi çalışmalarına yeni bir
boyut kazandıracaktır.
Çevresinde Müze Müdürlüğümüz tarafından kazı çalışmaları yapılmış, Büyükşehir
Belediyesince hazırlatılan Rölöve ve Restorasyon projeleri tamamlanmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında konu ile
ilgili protokol imzalanmış olup, çalışmalar Konya Müze Müdürlüğü ve Konya Büyükşehir
Belediyesi tarafından yürütülmektedir.
40
4.2.2. Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü Yeni Kütüphane Binası
Sorumlu Kuruluş
: Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
1984 tarihinde hizmete başlayan mevcut kütüphane, 28.12.2010 tarihinde kabul edilen
6093 sayılı “Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun” ile
“Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü” olarak kurumsallaştırılmıştır.
Mevcut hizmet binası kurumun yeni yapılanması da dikkate alındığında ihtiyaca cevap
veremeyecek durumdadır. Yeni bir Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü binası yapımı ile ilgili
olarak Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Karatay Belediye Başkanlığı ile görüşmeler
devam etmektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca proje ödeneği sağlanmış olup yer tahsis işlemleri de
tamamlanmıştır.
Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü’ne bağlı kütüphaneler:
1.
Konya Yusuf Ağa Yazma Eser Kütüphanesi
2.
Diyarbakır Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi
3.
Kayseri Raşit Efendi Yazma Eser Kütüphanesi
4.
Manisa Yazma Eser Kütüphanesi
İstanbul Süleymaniye ve Ankara Milli Kütüphane’den sonra en büyük Yazma Eser
Koleksiyonuna sahip olan Bölge Müdürlüğümüzün önemli bir özelliği de ülkemizin değişik
yerlerinden bir çok kitabı bünyesinde barındırması olup, birçok il ve ilçeden kitapların
kütüphanemize devri sürmektedir.
Hâlen Bölge Müdürlüğümüz bünyesinde satın alma yoluyla elde edilen kitaplarla birlikte
92 koleksiyon bulunmaktadır. Çoğunluğu Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi ile kaleme alınan
eserler yanında bir miktar Kürtçe, Süryanice, İbranice kitaplar da mevcuttur.
4.2.3. Konya Sille Hagios Hariton(Ak Manastır) Manastırı’nın Turizme Kazandırılması
Sorumlu Kuruluş
: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Büyükşehir Belediye
İdaresi, Üniversiteler
Başkanlığı
MEVKA,
KOP
Konya’da Sille ile Akyokuş arasında, Takkeli Dağ’ın eteğindeki bir vadinin yamacında yer
alan Hagios Hariton Manastırı (Ak Manastır), Eflatun Manastırı veya Havari Pavlos’un Mağarası
olarak da adlandırılmaktadır. Halk arasında Eflatun Manastırı olarak adlandırılan manastırın ilk
olarak 274’te Pagan Romalıların baskısından kaçan keşişlerce kurulduğu sanılmaktadır.
Mübadeleye kadar faaliyet gösteren manastır, askerî bölgede bulunması sebebiyle iyi
seviyede korunmuştur. Askerî bölge içinde bulunan ve Hz. Mevlâna’nın da ziyaret ettiği tarihî
Hagios Hariton Manastır’ın (Ak Manastır) askerî sahadaki mühimmat depolarının taşınmasından
sonra ziyarete açılması faydalı olacaktır.
41
4.2.4. Çatalhöyük Müzesinin Açılması
Sorumlu Kuruluş
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
: Konya Valiliği, Büyükşehir Belediye
Başkanlığı
: Kültür ve Turizm Bakanlığı, KOP İdaresi
MEVKA, Üniversiteler ve STK’lar
UNESCO tarafından 2012 yılında Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Çatalhöyük
Neolitik Kenti’nin tanıtılacağı, kazılarda bulunan eserlerin sergileneceği ve uygulama
atölyelerinin bulunacağı bir müze yaptırılacaktır. Konuyla ilgili olarak Büyükşehir Belediyesi arazi
tahsis çalışmaları yapmış ve Müze projesi hazırlatmıştır.
4.2.5. Meke Gölü'nün Su Seviyesinin Korunması
Sorumlu Kuruluş
: Konya Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:DSİ, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Üniversiteler,
KOP İdaresi, MEVKA, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Yer altı sularının çekilmesi ve yağışların azalması sebebiyle Dünyanın Nazar Boncuğu
olarak tanınan Meke Gölü, her geçen gün kurumaktadır.
İlgili kurumların Meke Gölü'nün su seviyesinin yükseltilmesi hususunda bir çalışma ve
uygulama yapması gerekmektedir.
Konu ile ilgili 2012 yılında “Meke Gölü Tabii Varlıklarının Korunumunun Planlanması”
projesi MEVKA tarafından desteklenmiştir. Bu projede Meke Gölü hakkında detaylı teknik
analizler yapılmış olup, alanın kurtarılması için önerilerde bulunulmuştur.
4.2.6. Derbent Aladağ Kayak ve Kış Sporları Merkezi
Sorumlu Kuruluş
:Konya Valiliği, Büyükşehir Belediyesi Bşk., Derbent
Belediyesi
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Gençlik ve Spor Bakanlığı, KOP İdaresi, MEVKA ve
STK’lar.
Derbent ilçemizde bulunan Aladağ’da kar kalitesinin kayak ve diğer kış sporları için çok
uygun olduğu uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Bölge hakkında Gençlik ve Spor Bakanlığı
yetkilileri rapor hazırlamakta; bölgenin Turizm Alanı ve Merkezi ilân edilmesi ile ilgili çalışmalar
devam etmektedir.
4.2.7. Kilistra Antik Kenti’nin Turizme Kazandırılması
Sorumlu Kuruluş
: Konya Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Kültür ve Turizm Bakanlığı, KOP İdaresi, MEVKA ve
STK’lar
Antalya-Konya-Nevşehir ana tur güzergâhında bulunan Kilistra, İncil’de bahsi geçmesi ve
Hristiyanlık dini için önemli bir alan olması sebebiyle büyük turizm potansiyeli taşımaktadır.
Bölgede daha önce yapılan kazı çalışmaları artırılarak görsel ve ziyaret edilebilir alanların ortaya
çıkarılması gerekmektedir. Son aşamada da alanda bulunan köyün (Gökyurt) taşınması
düşünülmektedir.
42
4.2.8. Gevele Kalesi Kazı Çalışmaları
Sorumlu Kuruluş
:İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Necmettin Erbakan
Üniversitesi
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Kültür ve Turizm Bakanlığı, Büyükşehir Belediye
Başkanlığı, KOP İdaresi
Takkeli Dağ üzerindeki Gevele Kalesinde Konya Müze Müdürlüğü tarafından Necmettin
Erbakan Üniversitesi İktisadi ve Sosyal Bilimler Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr.
Ahmet Çaycı’nın bilimsel danışmanlığında kazı çalışması yürütülmektedir. Kazılar sonucu elde
edilecek verilere göre bölgeyle alâkalı proje çalışmaları yapılacaktır.
4.2.9. Konya’ya Ait Olan Tarihî Eserlerin Geri Getirilmesi
Sorumlu Kuruluş
:Kültür ve Turizm Müdürlüğü Dışişleri Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
:Üniversiteler, STK’lar
Konya’ya ait olup yurtdışına kaçırılarak muhtelif müzelerde sergilenmekte olan tarihî
eserlerin Konya’ya geri getirilmesi için öncelikli kamuoyu oluşturulması ve ilgili kurumlarca
çalışma başlatılması gerekmektedir.
5. SONUÇ
Konya diğer alanlarda olduğu gibi, kültür ve turizm alanında da 2023 hedefine emin
adımlarla ilerlemektedir.
Kültür ve turizm alanında sahip olduğu zengin miras Konya’nın en büyük avantajıdır. Bu
zengin mirası, ilgili kurumlar arasında etkili ve uyumlu bir koordinasyon sağlayarak üretilecek
ortak akıl, sağlanacak kaynaklar, ısrarlı takip ve sürdürülebilir bir iş planıyla korumak, restore
etmek ve geliştirmek suretiyle gelecek nesillere aktarmak; internet, web sitesi, sosyal medya ve
diğer tanıtım araçlarıyla bütün dünyaya tanıtmak Konya açısından son derece önemlidir.
Konya sahip olduğu bu iş, güç ve gönül birliği ile tecrübe, kaynak ve uygulama
kapasitesini birleştirerek “Kültür, Turizm ve Tanıtım” alanındaki çalışmalarını en nitelikli şekilde
sürdürmek suretiyle sektörde hak ettiği seviyeye ulaşacaktır.
43