Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları

17 07 2014
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama Raporu
ANASAYFA
Anasayfa
Raporu
İHD HAKKINDA
ŞUBE RAPORLARI
HAKLARINIZ
ŞUBE RAPORLARI
BASIN AÇIKLAMALARI
RESİMLER
İLETİŞİM
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama
10.Olağan Kongre
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp
Yurttaşları Arama Raporu
Cuma, 21 Haziran 2013 20:06 |
|
|
İNSAN
HAKLARI DERNEĞİ
Human Rights Association
Komeleya Mafén Mirovan
MARDİN ŞUBESİ
Haya We ji Mafén We Hene?
13 Mart Karaman Apt. Kat 1/2 Yenişehir/MARDİN Tel/Faks 0482 212 75 03
www.ihdmardin.org.tr Email: [email protected] [email protected]
KIZILTEPE İLÇESİ
TİLZERİN KÖYÜ( AYSUN) VE EFARE( YURTDERİ) KÖYLERİNDE YAPILAN KAYIP KİŞİLERE İLİŞKİN
ARAMA ÇALIŞMASI RAPORU
21.06.2013
Fırat Suyu Kan Akıyor
8.Olağan Kongre
Haklarınızı Biliyormusunuz?
AMAÇ
:
‘Zorla kaybettirilmiş yurttaşların ‘ akıbetlerinin ortaya çıkması ve faillerinin tespiti için şubemiz tarafından
savcılıklar nezdinde yapılan başvuruların kabulü ile araştırma ve kazı çalışmaları esnasında vahşetin izlerin
tanıklık eden heyetimiz, gerçeğin kayıt altına alınması, yargısız infazların kamuoyu tarafından bilinmesi ve ilgili
makamların harekete geçmesi, zorla kaybettirilme ve yargısız infaz gerçeği ile yüzleşilmesi amacı ile
www.ihdmardin.org.tr/sube-raporlari/368-kzltepe-tilzerin-aysun-efare-yurtderi-koeyleri-kayp-yurttalar-arama-raporu.html
1/5
17 07 2014
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama Raporu
çalışmaları raporlaştırma gereksinimi duymuştur.
KAYIP KİŞİLERİN KAYBEDİLME HİKÂYESİ
:
Mahmut ABAK ve Mehmet Emin ABAK,14.01.1995 tarihinde Mardin ili merkez Eroğlu köyünden askeri
görevlilerce gözaltına alınır. Gözaltına alındıklarına bütün köy şahitlik eder. Ailenin anlatımlarına göre daha
köyde iken Mahmut ABAK yaşamını yitirir. Gözaltına alınıp kaybettirilen Mahmut ABAK ‘ın cenazesi yaklaşık 1
hafta sonra Kızıltepe sınırları içerisinde yer alan Tizlerin ( Aysun) köyünde bulunan eski bir su kuyusunda,
komşu köylüler tarafından suyun yüzeyinde bulunur. Mehmet Emin ABAK ‘ tan ise haber alınmaz.
A.Vahap ATEŞ, 14.06.1994 Tarihinde Kızıltepe ilçesine bağlı Kırkuyu köyünden ailesinin gözü önünde askeri
görevlilerce gözaltına alınır. Kendisinden bir daha haber alınmaz.
Kayıplarımız
Yusuf TUNÇ 9.02.1994 tarihinde Kızıltepe ilçesine bağlı kengerli köyünde askeri görevlilerce ailesinin yanında
iken gözaltına alınır.kendisinden bir daha haber alınmaz.
Kayıp yurttaşların aileleri tarafından 1993-2000 yılları arasında güvenlik gerekçesi ile devlet tarafından boşaltılmış
Tilzerin (Aysun) köyünde bulunan kuyuların içine yakınlarının atılmış olduğu iddiası ve Kızıltepe Cumhuriyet
Başsavcılığının re’sen tespit etmiş olduğu hususlar ışığında; Söz konusu köyde bulunan kuyularda araştırma inceleme ve kazı çalışması yapılması kararı Savcılık tarafından verilmiştir.
OLAYIN HUKUKİ GELİŞİMİ
:
Kalıcı Barış İstiyoruz
Yukarıda hikayeleri yazılan her bir kayıp için Kazı çalışmasının yapıldığı tarihe kadar etkili hukuki bir
soruşturmanın yürütülmediği, haklarında aileleri tarafından kaybettirildikleri tarihte verilen dilekçe üzerinde ilgili
makamlar tarafından bir çalışma yürütülmediği, ailelerin, kaçırıldıkları tarih itibari ile vermiş oldukları dilekçelerde
suçladıkları görevliler tarafından araştırmanın yürütüldüğü ve bu neden ile Kazı çalışması yapıldığı tarihe kadar
tatmin edici,etkin bir hukuki soruşturmanın yürütülmediği tespiti yapılmıştır..2008 yılından itibaren şubemiz
tarafından Mardin il ve ilçelerinde yaşanılmış zorla kaybettirilme vakalarına ait soruşturmaların zamanaşımına
uğramaması için Savcılık makamlarına başvuru yapmış,bu tarihten itibaren tarafımızdan elde edilen deliller ilgili
adli makamlar ile paylaşılarak etkin bir soruşturmanın yürütülmesini sağlanmaya çalışmıştır.Mardin ili açısından
Adli makamların bu kapsam da ki çalışmalarının tatmin edici olduğu ancak vakaların zamanaşımına
uğramaması için ivedi olarak Mahkemeler nezdinde davalar açılması gerektiğine inanmaktayız.
KIZILTEPE’DE KAYBETTİRİLME VAKALARI
:
1991 ve 2000 yılları arasında Derneğimize yapılan başvurulara göre Kızıltepe ilçesinde 13 kişi zorla
kaybettirilmiştir. Kaybettirilen yurttaşların isimleri şunlardır.
Anket 1
Çevrenizde En Çok Yaşanan Hak
İhlali Hangisidir?
1-Yusuf TUNÇ
2-Necat YALÇINKAYA
Yaşam Hakkı ihlali
3-Şemseddin YALÇINKAYA
İşkence-Kötü Muamele
4-Abdurrahman BULUT
Düşünce ve ifade
5-Kemal BİRLİK
Aile içi şiddet
Cinsel istismar
6-Zeki ALABALIK
Cezaevi
7-Zübeyir BİRLİK
Anadilde Eğitim Hakkı
8-Abdülbaki BİRLİK
Çalışma yaşamı
Çocuk Hakları
9-A.Vahap ATEŞ
Mülkiyet Hakkı
10-Hüseyin ÇELEBİ
Diğerleri
11-Abdurrahman ABİ
Oyla
Sonuçlar
12-Süleyman ABAK
13-Mehmet Emin ABAK
Anket 2
Sitemizi Nasıl Buldunuz?
Çok İyi
MARDİN İL VE İLÇELERİNDE İÇİNDE KAYBETTİRİLMİŞ
İyi
SİVİL İNSANLARIN OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN
Normal
AÇILMIŞ KUYULARA VE MEZARLARA İLİŞKİN TABLO
Kötü
Çok Kötü
Oyla
İlçe
Kızıltepe
Köy
Katarlı
Başvuru Tarihi
2008-2013
Bulunan Kişi
Sayısı
Sonuç
2
Necat Yalçınkaya ve Şemsettin
Yalçınkaya‘ya ait oldukları adli tıp raporu
ile sonuçlandı.
Sonuçlar
Kimler Sitede
Şu anda 6 konuk çevrimiçi
www.ihdmardin.org.tr/sube-raporlari/368-kzltepe-tilzerin-aysun-efare-yurtderi-koeyleri-kayp-yurttalar-arama-raporu.html
2/5
17 07 2014
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama Raporu
Dargeçit
Bağözü
2012
9
Kayıp Mehmet Emin Aslan’ın kimliği
tespit edildi, Şükran Özer (PKK üyesi)
kimliği tespit edildi.
Kızıltepe
Merkez
2009-2013
2
Menduh Demir ve Şeyhmus Kaban’ a ait
olduğu ön rapor ile tespit edildi.
Kızıltepe
Aysun Köyü
(Tilzerin)
2013
3
DNA sonuçları beklenmektedir.
Girmeli
2013
4
DNA sonuçları beklenmektedir.
Yurtderi (Efare)
2013
600 adet kemik
parçası bulundu
DNA sonuçları beklenmektedir
Merkez
2011
4
Vecdin Avcıl’a ait olduğu ön rapor ile
tespit edildi.
Nusaybin
Kızıltepe
Derik
TALEP EDİLEN KRİTERLER
:
Derneğimizin söz konusu mezarın açılması talebinin aynı zamanda şikâyet içerikli olduğu, dolayısı delillerin
toplanması, ölüm nedenlerinin tam olarak belirlenmesi için BM Minnesota protokolüne ( huk uk dışı, k eyfi ve
yargısız infazların önlenmesi ve soruşturulmasına ilişk in) uygun yöntemler ile mezar açılmasını talep etmiştir.
TILZERİN (AYSUN) KÖYÜ KAYIP YURTTAŞLARI ARAMA ÇALIŞMASI
KUYULARIN AÇILMASI
:
23.05.2013 Tarihli Çalışma
23.05.2013 tarihinde Soruşturma Savcısı, Adli tıp uzmanı ve teknisyenleri, olay yeri inceleme ekipleri,
Başvurucu aileleri ve Dernek avukatlarının hazır bulunduğu esnada kuyuda çalışılmaya başlanılmıştır. Kuyunun
köyün hemen dışında olduğu ve aynı bölgede aralıklar ile 7 kuyunun olduğu tespiti yapılmıştır. Daha önce
Mahmut ABAK’ın cenazesinin bulunduğu kuyu ve yanındaki kuyu şüpheli kuyu olarak tanımlanmıştır. Kuyunun
yaklaşık olarak 8-12 metre arası derinlikte olduğu gözlemlenmiştir. Daha önce ceset bulunan kuyu öncelikle iş
makinesi aracılığı ile kuyunun toprak zeminde görünür kılınması için çevresi açılmıştır. Çevresi açılan kuyunun
içerisinin ağzına kadar su ile dolu olduğu tespiti üzerine hazır edilmiş vidanjör ile içindeki su boşaltılmaya
çalışılmıştır. Aynı gün akşama kadar kuyuda bulunan yaklaşık 80 ton su çekilmiştir. Çekilen her su içinde delil
olma ihtimaline binaen incelenmiştir. Kuyuya sarkıtılan görevlilerin kuyunun dibinde 1.5 metrelik balçık
olduğunun tespiti üzerine çalışma şartlarının zorlanması ve ekipmanların eksik olması nedeni ile çalışmaya
10.06.2011 tarihinde devam edilmek üzere ara verilmiştir.
10.06.2013 Tarihli Çalışma
Temin edilen ek makineler ile söz konusu kuyuda bulunan bütün su çekilerek kuyunun dibi bulunmaya
çalışılmıştır. Kuyuya sarkıtılan görevliler kuyunun tam ağzına denk düşen dipte, üzerine atılmış kayaların ve
balçık tabakasın içinde elbise parçalarını tespit etmesi üzerine söz konusu yerin balçıktan temizlenmesi için
çalışılmaya başlanılmıştır. Balçığın temizlenmesi neticesinde elbiseleri içinde bir insan iskeletine rastlanılmış,
söz konusu iskeletin bir bütün halinde elbise ile beraber alınması için gayret edilmiştir. Yüzeye çıkarılan
iskeletin kafa kısmının eksik olduğu tespiti üzerine kuyuda tekrar çalışılmaya başlanılmıştır.
Aynı gün içinde yine söz konusu köyde eski bir evin tuvaleti olarak kullanılan yerin şüpheli olduğu ve açılması
gerektiği talebinin savcılığa iletilmesi ile köyün ortasında bulunan eski bir harabenin yanında bulunan yerde kazı
çalışması, işçiler vasıtası ile yapılmaya başlanılmıştır. Yerin yaklaşık 2 metre altında üst üste, elbiseleri ile
atılmış iki insan iskeletine ulaşılmıştır. Bulunan insan iskeletlerden birisinin üzerinde sivil elbise, ayakkabıları
kısmen yıpranmış halde bulunmuştur. Yine bir kişinin bedenin alt kısmında silahlığı olan bir askeri kamuflaj
pantolonuna benzer bir elbise bulunmuştur. Yine elbiselerin içinde iki adet kovan bulunmuştur. Söz konusu
insan kemikleri ve bulunan tüm elbise parçaları delillendirilmiştir.
Karanlığın çökmesi nedeni ile her iki noktadaki çalışmaya ertesi gün devam edilmek üzere ara verilmiştir.
11.06.2013 Tarihli Çalışma
Birinci kuyuda yapılan çalışmada daha önce bulunan insan iskeletine ait kafatasını arama çalışması kuyunun
tamamı ile boşatılmasına rağmen bulunmaması üzerine son verilmiştir. Daha önce tespit edilen ikinci kuyuda da
su ve balçıktan arındırılmak sureti ile arama çalışması yapılmış ancak herhangi bir emareye ulaşılmadığından
dolayı söz konusu köyde elde edilen bulguların delillendirilmesi ve tutanakların tutulması sureti ile çalışmalara
son verilmiştir.
Netice itibarı ile 3 insana ait bulgulara ulaşılmıştır.
www.ihdmardin.org.tr/sube-raporlari/368-kzltepe-tilzerin-aysun-efare-yurtderi-koeyleri-kayp-yurttalar-arama-raporu.html
3/5
17 07 2014
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama Raporu
EFARE(YURTDERİ) KÖYÜ KAYIP YURTTAŞLARI ARAMA ÇALIŞMASI
13.06.2013
29.05.1995 tarihinde Kızıltepe cezaevinden tahliye olan Kemal Birlik ile Zeki ALABALIK’ı almaya gelen Zübeyir
BİRLİK ve Abdulbaki BİRLİK, Kızıltepe Cezaevi önünde askeri görevlilerce gözaltına alındıktan sonra
kendilerinden bir daha haber alınamaz. Uzun yıllardır kayıplarını arayan ailenin, Kızıltepe İlçesine bağlı Yurtderi
Köyü içinde bulunan eski bir su kuyusunda bulunma ihtimalinin olduğunu ve araştırma yapılması talebinin
savcılık makamı tarafından kabul edilmesi üzerine söz konusu yerde arama çalışması başlatılmıştır.
Yurtderi Köyü 1993 ve 1997 yılları arasında güvenlik gerekçesi ile boşatılmış, Kızıltepe ilçesine yaklaşık olarak
10 km mesafe de dağ içinde bir köy olduğu, şüpheli kuyunun eski ve yıkık bir taş yapının bahçesinde bulunduğu
tespiti yapılmıştır. Kuyunun yaklaşık olarak 12 metre derinlikte olduğu ancak yarısına kadar kaya parçaları ve
toprak ile dolduğu tespiti üzerine iş makineleri ile kuyudaki iri taş blokları çıkartılmıştır. Kuyunun en dibi olarak
düşünülen yerde yan taraflarda insana ait olduğu düşünülen ve insan vücudunun çeşitli yerlerine ait kemik
parçalarına ulaşılmıştır. Toplam 600 civarında olduğu düşünülen kemik parçaları delillendirilmiştir.
Başvurucu ailelerin ve kayıp edilen başka yurttaşların ailelerinin DNA eşleştirilmesi için yeteri kadar örnek
alındıktan sonra ivedi olarak adli tıp kurumuna savcılık tarafından gönderilecektir.
SONUÇ VE KANAAT
:
Bulunan cesetlerin kimlik tespitleri, ölüm nedenleri, öldürülme biçimleri, öldürülme tarihleri ve yaşları Adlı tıp
kurumunun yapacağı çalışmadan sonra netleşecektir. Kimliklerin tespiti veya tespit olunmaması halinde dahi
şikâyet hakkı kullanılacaktır Bununla beraber şu tespitleri kamuoyu ile paylaşma ihtiyacı duymaktayız;
1- Tilzerin (Aysun) ve Efaré( Yurtderi) köylerinde şüpheli olarak tespit edilen bütün yerlerde insan kemiklerinin
bulunması nedeni ile açık bir infaz yeri olarak kullanıldıkları; infaz yeri için seçilmiş köylerin benzer özelliklere
sahip olduğu, Yurtderi, Katarlı, Aysun köylerinin güvenlik gerekçesi ile boşaltılmış, anayol üzerinde olmayan,
içinde derin eski su kuyularının bulunduğu köyler olması infaz yerlerinin bilinerek tercih edilmiş olduğu,
2- Her iki köyün 1993 -2000 yılları arasında güvenlik gerekçesi ile boşaltılmış olması, giriş ve çıkışların izne tabi
olması, gömülmelerin ve kuyuya atılmaların o tarihteki güvenlik görevlilerinin bilgisi dahilinde olduğu,
3- Kişilerin hiçbir hukuki, dini ve örfi kural dikkate alınmaksızın gömüldükleri veya kuyuya atıldıkları,
4- Köylerin özellikleri, kaybedilme tarihleri dikkate alındığında cinayetlerin siyasal gerekçeler ile gerçekleştiği,
5- Cesetlerde bulunan elbiselerin sivil yurttaşların günlük yaşamda kullandıkları elbiseler oldukları ve elbiselerin
üzerinde firma etiketlerinin bulunduğu,
6- Bulunan cesetlerin Başvurucu ailelere ait çıkmaması halinde dahi gömülme veya atılma biçimi, kemiklerdeki
şüpheler, diğer nedenlerden dolayı savcılık tarafından özenli ve ayrıntılı bir soruşturmanın yürütülmesi, olayın
gerçekleşme biçimini ortaya çıkaracak şekilde dönemin güvenlikten sorumlu görevlilerini, Belediye görevlileri ve
başkanlarının şimdilik bilgilerine veya ifadelerine başvurulmasını,
7- Halen devam Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturmanın genişletilmesi ve etkin
bir soruşturmanın yürütülmesini,
8- Faili meçhul cinayet, kayıp yurttaşların akıbetlerini ortaya çıkarılacak tarafsız ve bağımsız bir komisyonun
kurulması, Yine mezar açma işlemlerinin BM protokolüne uygun bağımsız komisyonlar tarafından yapılmasını
talep etmekteyiz.
9- Adli makamların delillerin toplanmasında duyarlılık gösterdikleri, mağdurların taleplerine duyarlılık
gösterdikleri,
10- Yapılan çalışmanın kamuoyu ile paylaşılması ve “Yargısız İnfaz” gerçeğinin kamuoyu tarafından bilinmesi
için söz konusu çalışma rapor haline getirilmiştir.
www.ihdmardin.org.tr/sube-raporlari/368-kzltepe-tilzerin-aysun-efare-yurtderi-koeyleri-kayp-yurttalar-arama-raporu.html
4/5
17 07 2014
Kızıltepe Tilzerin ( Aysun), Efaré (Yurtderi) Köyleri Kayıp Yurttaşları Arama Raporu
Av. Erdal KUZU
Şube Başkanı
Abdurrahman KIZILAY
Şube Saymanı
Av. Ahmet ARIKAN
Şube Yönetim Kurulu Üyesi
Av. Hüseyin CANGİR
Şube Yönetim Kurulu Üyesi
Av. Eser ÇEÇEN
Şube Yönetim Kurulu Üyesi
Yılmaz EREN
Meya-Der Temsilcisi
Son Güncelleme (Cuma, 21 Haziran 2013 20:25)
arama...
İHD Genel Merkezi
TİHV
İHOP
Site Haritası
Copyright © 2014 ihdmardin.org.tr
www.ihdmardin.org.tr/sube-raporlari/368-kzltepe-tilzerin-aysun-efare-yurtderi-koeyleri-kayp-yurttalar-arama-raporu.html
5/5