İzmit Körfezi`nde Gözlenen Mesodinium rubrum(Ciliophora)

PF–012
Edremit Körfezi Fitoplanktonunda
Mevsimsel Değişimlerin İncelenmesi
Ece Ağlaça, Neslihan Balkısb
İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 34134 Vezneciler-İstanbul
b
İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Hidrobiyoloji Anabilim Dalı,
34134 Vezneciler-İstanbul, [email protected]
a
Amaç: Edremit Körfezi’nde var olan fitoplankton türlerinin neler olduğunu, bolluk durumlarını ve
bunların üzerine etkili olan kimi ortam koşullarını belirlemektir.
Gereçler ve Yöntemler: Çalışmaya ait örnekleme, 2003 yılının Temmuz ile Ekim aylarında ve
2004 yılının Ocak ile Nisan aylarında, mevsimsel olarak, 3 istasyondan bir plankton kepçesiyle,
horizontal çekimler yapılarak elde edilmiştir. Türlerin bolluk durumlarını belirlemek için 3 litrelik
“Ruttner” su örnekleyicisi ile örnekler alınmış ve sayımlar Sedgwick-Rafter sayım kamarasında
gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Plankton örneklerinin incelenmesi sonucunda, 5 sınıfa ait 123 tür saptanmıştır. 1 türün
(Phalacroma cuneus Schütt, 1895) Türkiye denizleri için yeni kayıt olduğu belirlenmiştir. Tür
kompozisyonunun büyük çoğunluğunu dinoflagellatlar oluşturmuş (%53,7) ve bunu diyatomlar
izlemiştir (%43,9). En yüksek birey sayısına Dinophyceae Temmuz ayında (1100 h/L, ist.1),
Bacillariophyceae ise Nisan ayında (2280 h/L, ist.2) ulaşmıştır. Deniz suyunun sıcaklık (13,026,5 ºC), tuzluluk (35,9-38,5 ‰) ve çözünmüş oksijen (4,43-8,46 mg/L) gibi fiziko-kimyasal
özellikleri de her örnekleme döneminde ölçülmüştür. Belirlenen türlerin büyük çoğunluğu, önceki
çalışmalarda Doğu Akdeniz’den rapor edilen fitoplanktonik alg türleriyle benzerlik göstermiştir.
Bu türler neritik, oseanik, ılıman ve subtropik iklim türleridir. Çalışmada belirlenen 19 potansiyel
zararlı alg türünden 10’unun toksik türler olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Bu çalışma ile Edremit Körfezi’nde dağılım gösteren fitoplankton türleri ile bollukları
belirlenmiş ve Türkiye denizleri fitoplankton tür çeşitliliğine 1 yeni kayıt türle katkıda bulunulmuştur.
Anahtar kelimeler: Edremit Körfezi, fitoplankton, Phalacroma cuneus.
PF–013
İzmit Körfezi’nde Gözlenen Mesodinium rubrum
(Ciliophora) Türünün Mevsimsel Dağılımı
a
Neslihan Balkısa, Vildan Tüfekçib, Dilek Edigerb
İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Hidrobiyoloji Anabilim Dalı,
34134 Vezneciler-İstanbul, [email protected]
b
TÜBİTAK- Marmara Araştırma Merkezi Çevre Enstitüsü, 41470 Gebze-Kocaeli
Amaç: İzmit Körfezi’nde plankton durumu ve bolluğunu belirlemek için gerçekleştirilen bu
çalışmada, bölgede gözlenen M. rubrum türünün bazı dönemlerdeki artışını ve o dönemlerdeki
ortam şartlarını ortaya koymaktır.
1130
21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye
http://www.ubk2012.ege.edu.tr
Gereçler ve Yöntemler: Çalışmaya ait örnekleme, 2008-2011 yıllarında aylık olarak 6 istasyonda
gerçekleştirilmiş ve su numuneleri Niskin su örnekleyicisi ile alınmıştır. Bu türün ve plankton
gruplarının bolluk durumlarının belirlenmesinde Sedgwick-Rafter sayım kamarası kullanılmış ve
tür teşhisleri “Olympus CK2” model faz kontrast inverted mikroskopta yapılmıştır.
Bulgular: Plankton örneklerinin incelenmesi sonucunda, Mesodinium rubrum türü 2010 yılının
Mart (ist.1, 0.5 m, 121380 birey/L) ve Nisan (ist.1, 10 m, 187460/L) aylarında en yüksek
bolluğa erişmiş ve bu dönemlerde zooplankton populasyonunun %79 (Mart) - %99.7 (Nisan)’ni
oluşturmuştur. Ayrıca bu tür çalışma dönemi boyunca ilk 10 m’de artış gösterirken kimi
dönemlerde de 20 m derinliğe kadar dağılım göstermiştir. Türün en yüksek bolluğa eriştiği Mart
(0.5 m) ve Nisan aylarında (10 m) deniz suyunun sıcaklığı sırasıyla 9,62-10,19 ºC, tuzluluğu ‰
25,20-27,03, çözünmüş oksijen değerleri 12,40-4,72 mg/L, NO3+NO2-N 0,18-1,29 µM, NH4-N
3,31-2,29 µM, PO4-P 0,36-0,14 µM ve SiO4-Si 3,37-0,001 µM olarak belirlenmiştir. Ayrıca o
dönemlerde klorofil-a değerleri de ölçülmüş (4,8-1,4 µg/L) ve seki diski derinliği de 2-3,75 m
olarak bulunmuştur.
Sonuç: Bu çalışma ile İzmit Körfezi’nde dağılım gösteren M. rubrum türünün bolluk durumu ve
2008-2011 yıllarını kapsayan örnekleme dönemi boyunca bu türün özellkle ilkbahar döneminde
belirgin artış gösterdiği belirlenmiştir.
Anahtar kelimeler: İzmit Körfezi, zooplankton, Mesodinium rubrum.
PF–014
Deniz Ekosistemlerinde Beslenme Ekolojisi
Bahar Bayhan, Tuncay Murat Sever, Murat Kaya
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Temel Bilimler Bölümü, Bornova, İzmir,
[email protected]
Amaç: Bu çalışmada denizel ekosistemi oluşturan Kıta sahanlığı, Upwelling sahaları, Açık deniz,
Derin deniz sistemi, Lagüner sahalar ve Mercan Resifleri’ndeki besin ve beslenme ilişkileri
özetlenmiştir.
Gereçler ve Yöntemler: Yeryüzünün %70’ini okyanus ve denizler oluşturur. Dalgalar, gel-git
hareketleri, akıntılar, tuzluluk, sıcaklık, basınç ve ışık yoğunluğu gibi abiyotik faktörler deniz
ve okyanuslardaki biyolojik çeşitliliği belirlemektedir. Denizel ekosistemlerde dağılım gösteren
canlılar, yaşadıkları ortamdaki diğer canlılarla ve inorganik maddelerle direk olarak ilişkilidir. Bu
ilişki ekoloji biliminde trofik seviyeler olarak isimlendirilen bir sistem içerisinde açıklanmaktadır.
Bulgular: Trofik seviyeler birbiriyle bağlantılı zincirleme bir sistem kurarak ekosistem
organizasyonu kavramını oluşturur. Her bir trofik düzey aynı veya benzer besinlerle beslenen
organizmalardan oluşur. Deniz ekosistemlerinde I. trofik seviyede fotosentetik organizmalar yer
almaktadır. Fotosentetik organizmalarla beslenen birincil tüketiciler II. trofik seviyeyi, birincil
tüketicilerle beslenen ikincil tüketicilerde III. trofik seviyeyi oluşturmaktadır. Besin zincirinde IV.
trofik seviyeyi en üst düzeydeki et yiyiciler oluşturur.
Sonuç: Denizel ekosistemlerde çok değişik besin ve beslenme şekilleri mevcuttur. Kıta sahanlığı ve
açık denizler de primer üretimin çoğu alglerce sağlanır. Buna karşın basıncın yüksek, suların soğuk
21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye
http://www.ubk2012.ege.edu.tr
1131