Dünya`da ve Türkiye`de Örme Kumaş Ticareti Üzerine

Transkript

DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE
ÖRME KUMAŞ
TİCARETİ ÜZERİNE
GÜNCEL BİLGİLER
İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ
AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ
ARALIK 2013
İTKİB Genel Sekreterliği
AR & GE ve Mevzuat Şubesi
2
ÖRME KUMAŞ TİCARETİ ÜZERİNE
GÜNCEL BİLGİLER
I. Giriş................................................................................................................ 2
II. Dünya Örme kumaş İhracatı ...................................................................... 3
Dünya Tekstil İhracatında Pay............................................................................ 3
Yıllar İtibarıyla İhracat ....................................................................................... 4
Ürün Grupları İtibarıyla İhracat .......................................................................... 5
Örme kumaş İhracatında Başlıca Ülkeler ve Türkiye’nin Yeri ................................. 6
III. Dünya Örme kumaş İthalatı ...................................................................... 9
Dünya Tekstil İthalatında Pay ............................................................................ 9
Yıllar İtibarıyla İthalat ...................................................................................... 10
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İthalat .............................................................. 11
Örme kumaş İthalatında Başlıca Ülkeler ve Türkiye’nin Yeri................................ 12
IV. Türkiye’nin Örme kumaş İhracatı ............................................................ 15
Tekstil İhracatında Pay .................................................................................... 15
Yıllar İtibarıyla İhracat ..................................................................................... 16
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İhracat ............................................................. 17
Başlıca Ülkeler İtibarıyla İhracat ....................................................................... 18
V. Türkiye’nin Örme kumaş İthalatı .............................................................. 21
Tekstil İthalatında Pay ..................................................................................... 21
Yıllar İtibarıyla İthalat ...................................................................................... 22
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İthalat .............................................................. 23
Başlıca Ülkeler İtibarıyla İthalat ........................................................................ 24
VI. Dünya ve Türkiye’de Örme Kumaş Üretme Kapasiteleri ........................ 27
Yuvarlak Örme Makine Kapasitesi ..................................................................... 27
El-Örme ve Yarı Otomatik Düz Örme Makine Kapasitesi ..................................... 28
Elektronik Düz Örme Makine Kapasitesi ............................................................ 29
VI. Değerlendirme .......................................................................................... 30
ÖRME KUMAŞ TİCARETİ ÜZERİNE
GÜNCEL BİLGİLER
I. Giriş
Özellikle 1980'li yıllarda itibaren uygulamaya konulan ihracat odaklı politikalar ve
serbest piyasa ekonomisi Türkiye’nin tekstil ve konfeksiyon ihracatını önemli ölçüde
arttırmıştır.
1980’li yılların başında daha çok elyaf, iplik ve kumaş gibi tekstil mamülleri ihraç eden
Türkiye, 80’lerin sonlarında daha fazla hazırgiyim ve konfeksiyon mamulü ihraç
etmeye başlamıştır. Son yıllarda da gösterdiği ihracat performansı ile Türkiye
dünyanın belli başlı tekstil ve konfeksiyon ihracatçıları arasında yer almaktadır.
Türkiye, en güncel Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) “Trademap” kaynaklı
istatistiklere göre, 2012 yılında Çin Halk Cumhuriyeti, AB (27), ABD, Hindistan,
Güney Kore, Tayvan, Hong Kong ve Japonya’nın ardından %3 pay ile dünyanın 9.
büyük tekstil tedarikçisi olarak yer alırken ve Çin Halk Cumhuriyeti, AB (27),
Bangladeş, Hong Kong, Hindistan ve Vietnam’ın ardından %3,4 pay ile dünyanın 7.
büyük konfeksiyon tedarikçisidir.
Dünyanın belli başlı tekstil tedarikçileri arasında yer alan Türkiye, dokuma kumaşın
yanı sıra tekstil ve hazırgiyim sanayiinin bir diğer temel hammaddesi olan örme
kumaş ihracatında da yine dünyanın belli başlı ülkeleri arasında bulunmaktadır.
2012 yılında Türkiye’den dünyanın dört bir yanında 180’in üzerinde ülkeye 7,8 milyar
dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. İhracat 2012 yılına kıyasla %0,6
oranında artmıştır. Toplam tekstil ihracatının önemli bir bölümünü, %20,1’ini, örme
kumaş mamulleri oluşturmaktadır.
Bu bağlamda, Türkiye’nin önemli tekstil mamüllerinden biri olan örme kumaşların dış
ticaretinin ele alındığı bu çalışmanın girişi izleyen ikinci ve üçüncü bölümünde, dünya
örme kumaş ticareti belli başlı ülkeler ve temel ürün grupları bazında Uluslararası
Ticaret Merkezi (ITC) “Trademap” kaynaklı istatistikler derlenerek mercek altına
alınmış, böylece Türkiye’nin dünya örme kumaş ticaretindeki yeri
de ortaya
konmuştur.
Çalışmanın dördüncü ve beşinci bölümlerinde, Türkiye’nin örme kumaş ticareti
Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi kaynaklı veriler ile yine ülkeler ve örme kumaş ürün
grupları itibarıyla ele alınmış, önde gelen pazarlar ve tedarikçiler ile ürün grupları
irdelenmiştir. Altıncı ve son bölüm, genel bir değerlendirmeye ayrılmıştır.
Söz konusu çalışmada, Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde Fasıl 60 başlığı altında yer
alan örme kumaşlar temel alınmıştır.
2
II. Dünya Örme kumaş İhracatı
Dünya Tekstil İhracatında Pay
2012 yılında dünyada 30,1 milyar dolar değerinde örme kumaş ihracatı
gerçekleştirilmiştir. Örme kumaş ihracatı 2011 yılına göre %1,8 oranında azalmıştır.
2012 yılında dünya tekstil ihracatı ise %5,8 oranında azalarak 262,7 milyar dolara
gerilemiştir. Dünya örme kumaş ihracatının, dünya tekstil ihracatından biraz daha az
küçülmesi sonucunda, örme kumaş ihracatının toplam tekstil ihracatında payı 2012
yılı sonu itibariyle %11,5 seviyesine yükselmiştir.
2001 yılından 2012 yılı sonuna kadar olan süreçte dünya örme kumaş ihracatının
dünya tekstil ihracatındaki payı incelendiğinde, dalgalı bir eğilim ve düşük bir ivmeyle
de olsa artış trendinde olduğu görülmektedir. 2001 yılında %9,9 olan pay, bazı yıllar
azalıp (2004, 2005, 2010 ve 2011) bazı yıllar artıp (2002, 2006, 2007, 2008, 2009 ve
2012) bazı yıllar da sabit kalarak (2003), 2012 yılı sonu itibariyle %11,5 seviyesine
yükselmiştir.
Yıllar itibarıyla örme kumaş ihracatının toplam tekstil ihracatındaki payına ilişkin
veriler, aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
ÖRME KUMAŞ İHRACATININ
DÜNYA TEKSTİL İHRACATINDAKİ PAYI
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
TEKSTİL İHRACATI
DEĞİŞİM % ÖRME KUMAŞ İHRACATI DEĞİŞİM %
14.733.858
ÖRME KUMAŞIN
PAYI (%)
2001
148.522.892
9,9
2002
153.610.891
3,4
15.970.319
8,4
10,4
2003
170.888.186
11,2
17.701.713
10,8
10,4
2004
191.741.860
12,2
19.657.489
11,0
10,3
2005
195.513.552
2,0
19.938.268
1,4
10,2
2006
207.660.217
6,2
21.776.215
9,2
10,5
2007
226.901.203
9,3
24.340.340
11,8
10,7
2008
229.904.654
1,3
24.965.126
2,6
10,9
2009
188.617.817
-18,0
21.956.177
-12,1
11,6
2010
233.660.946
23,9
26.350.900
20,0
11,3
2011
279.011.171
19,4
30.700.094
16,5
11,0
2012
262.699.879
-5,8
30.134.216
-1,8
11,5
Kaynak : Trademap/ITC
3
Yıllar İtibarıyla İhracat
2001-2012 yılları arası onbir yıllık süreçte dünya örme kumaş ihracatı incelendiğinde
küresel ekonomik krizin yaşandığı 2009 yılı ve AB ekonomilerinde durgunluk yaşanan
2012 yılı hariç devamlı ihracat artışı kaydedildiği görülmektedir. Ekonomik kriz sonrası
2010 ve takipeden 2011 yıllarında örme kumaş ihracatında sırasıyla %20 ile %16,5
ile diğer yıllardaki artış oranlarına göre daha yüksek artış göze çarpmaktadır. Örme
kumaş ihracatında 2009 yılında %12,1 ve 2012 yılında ise %1,8 oranlarında düşüş
kaydedilmiştir. 2001 yılında 14,7 milyar dolar olan dünya örme kumaş ihracatı, 2012
yılı sonunda iki kat artarak 30,1 milyon dolara yükselmiştir.
Yıllar itibarıyla dünya örme kumaş ihracatını, ithalat verileri ve yıllık değişimler ile
birlikte gösteren bir tablo ile ihracatın seyrine ilişkin bir grafik aşağıda verilmektedir.
YILLAR İTİBARIYLA
DÜNYA ÖRME KUMAŞ TİCARETİ
2001 - 2012 YILLIK
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
İHRACATI
DEĞİŞİM %
İTHALATI
DEĞİŞİM %
2001
14.733.858
13.030.872
2002
15.970.319
8,4
13.256.435
1,7
2003
17.701.713
10,8
14.345.859
8,2
2004
19.657.489
11,0
15.663.718
9,2
2005
19.938.268
1,4
16.688.557
6,5
2006
21.776.215
9,2
17.610.940
5,5
2007
24.340.340
11,8
19.675.681
11,7
2008
24.965.126
2,6
20.344.949
3,4
2009
21.956.177
-12,1
17.578.420
-13,6
2010
26.350.900
20,0
20.588.972
17,1
2011
30.700.094
16,5
23.724.554
15,2
2012
30.134.216
-1,8
25.661.516
8,2
4
YILLAR İTİBARIYLA DÜNYA ÖRME KUMAŞ İHRACATI 2001 - 2012 YILLIK
35.000.000
30.700.094
30.000.000
30.134.216
26.350.900
25.000.000
24.340.340
24.965.126
21.956.177
BİN DOLAR
21.776.215
20.000.000
19.657.489 19.938.268
17.701.713
15.000.000
15.970.319
14.733.858
10.000.000
5.000.000
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
YILLAR
2008
2009
2010
2011
2012
Ürün Grupları İtibarıyla İhracat
2012 yılında dünya genelinde en fazla ihraç edilen örme kumaşlar 6006 GTİP başlığı
altında yer alan diğer örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı
ihracat değeri, bir önceki yıla göre %0,8 düşüşle 15,4 milyar dolar olmuştur. söz
konusu örme kumaşların dünya örme kumaş ihracatındaki payı %50,9 seviyesindedir.
Bir diğer önemli örme kumaş türü 6004 GTİP başlığı altında yer alan eni 30 cm’yi
geçen, ağırlık itibariyle %5 veya daha fazla elastomerik iplik veya kauçuk iplik içeren
örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ihracat değeri %2,4 düşüşle
6,6 milyar dolara gerilemiştir. Dünya örme kumaş ihracatı içinde 6004 GTİP
kapsamındaki örme kumaşların payı %22 olarak hesaplanmaktadır.
6001 GTİP başlığı altında yer alan örme tüylü kumaşların ihracatı ise 2012 yılında
%5,6 düşüşle 4,2 milyar dolar olmuştur. Söz konusu örme kumaşların ihracatı, dünya
örme kumaş ihracatından %13,8 pay almaktadır.
Çözgü tipi örgü kumaşların yer aldığı 6005 GTİP tarifeli ürünlerin 2012 yılında ihracat
değerleri %1,5 artışla 3,3 milyar dolara ulaşmıştır. Çözgü tipi örme kumaşların
ihracatı dünya toplamının %11’ine tekabül etmektedir.
Eni 30 cm’yi geçmeyen, ağırlık itibariyle %5 veya daha fazla elastomerik iplik veya
kauçuk iplik içeren örme kumaşlar 6002 GTİP kapsamında yer almakta olup 2012
yılında ihracat değeri %9 düşüş ile 457,9 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Söz
konusu örme kumaş türünün dünya örme kumaş ihracatındaki payı %1,5 olarak
hesaplanmaktadır.
5
2012 yılında 6003 GTİP tarifesinde kapsamındaki eni 30 cm’yi geçmeyen örme
kumaşların ihracatı ise %10,9 oranında azalarak 240,9 milyon dolar olmuştur. Bu tür
örme kumaşların dünya örme kumaş ihracatındaki payı %0,8 seviyesindedir.
Örme kumaş ihracatına ilişkin istatistikler ile yıllık değişimler ve toplamda paylar,
aşağıdaki tablo ve grafikte verilmektedir.
ÜRÜN GRUBU BAZINDA DÜNYA ÖRME KUMAŞ İHRACATI
2011 - 2012 YILLIK
GTİP
KODU
TANIMI
6006
DİĞER ÖRME MENSUCAT
6004
2011
2012
2011 / 12
TOPLAMDA
Değer (1.000 $)
Değer (1.000 $)
DEĞİŞİM %
PAY %
15.477.433
15.350.409
-0,8
50,9
DİĞER ÖRME MENSUCAT (EN>30CM,
ELASTOMERİK/KAUÇUK İPLİK=>%5)
6.788.256
6.624.507
-2,4
22,0
6001
ÖRME TÜYLÜ MENSUCAT
4.403.095
4.154.484
-5,6
13,8
6005
ÇÖZGÜ TİPİ ÖRGÜLÜ DİĞER MENSUCAT
3.258.044
3.306.067
1,5
11,0
6002
DİĞER ÖRME MENSUCAT (EN<=30CM,
502.911
457.888
-9,0
1,5
6003
DİĞER ÖRME MENSUCAT (EN<=30CM)
270.354
240.861
-10,9
0,8
30.700.094
30.134.216
-1,8
100,0
279.011.171
262.699.879
-5,8
11,0
11,5
TOPLAM ÖRME KUMAŞ İHRACATI
DÜNYA TEKSTİL İHRACATI
ÖRME KUMAŞ İHRACATININ PAYI %
Örme kumaş İhracatında Başlıca Ülkeler ve Türkiye’nin Yeri
2012 yılında dünyada en fazla örme kumaş ihracatı gerçekleştirilen ilk 20 ülke
incelendiğinde, dünyanın en büyük tekstil konfeksiyon ihracatçısı olan Çin’in ilk sırada
yer aldığı görülmektedir. Söz konusu ülkenin örme kumaş ihracatı 2012 yılında %4,9
artışla 11,2 milyar dolara ulaşmıştır. Çin tek başına dünya örme kumaş ihracatının
%37,2’sini gerçekleştirmektedir.
4,1 milyar dolar değerinde ihracat ve dünya toplamından aldığı %13,5’luk pay ile
Güney Kore dünyanın en büyük 2. örme kumaş ihracatçı ülkesidir. Bu ülkenin
gerçekleştirdiği örme kumaş ihracatı 2012 yılında %3,9 oranında azalmıştır.
2012 yılında %5,1 düşüş ve 2,5 milyar dolarlık ihracatla Hong Kong ve %0,6
artış ve 2,5 milyar dolarlık ihracatla Tayvan, Güney Kore’nin ardından en çok örme
kumaş ihracat gerçekleştiren ülkeler olarak sıralanmaktadır. Hong Kong’un toplam
ihracattan aldığı pay %8,2, Tayvan’ın %8,1’dir.
6
Türkiye gerçekleştirdiği 1,6 milyar dolarlık ihracatla dünyanın 5.büyük örme kumaş
ihracatçı ülkesidir. Türkiye’nin gerçekleştirdiği örme kumaş ihracatı %5,3 oranında
artarken dünya örme kumaş ihracatından %5,2 pay almaktadır.
İtalya, Almanya, ABD ve Japonya diğer önde gelen örme kumaş ihracatçıları olarak
sıralanmaktadır.
Dünyada en fazla örme kumaş ihraç eden ilk 20 ülkenin 15’inde ihracat %1,6 ile
%37,7 arasında değişen oranlarda düşerken, diğer 5 ülkede %0,6 ile %66 arasında
değişen oranlarda artmıştır.
2012 yılında en büyük ihracat artışı %66 ile Peru’dan yapılan ihracatta görülürken,
en büyük ihracat kaybı %37,7 ile Vietnam’dan gerçekleşen ihracatta kaydedilmiştir.
2012 yılında dünyanın önemli örme kumaş ihracatı yapan ülkelerine ilişkin istatistiki
veriler izleyen tabloda verilmektedir.
DÜNYADA EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İHRACATI YAPAN ÜLKELER
2011 - 2012 YILLIK
Birim : 1.000 ABD $
2011 / 12
DEĞİŞİM %
TOPLAMDA
PAY %
11.220.941
4,9
37,2
4.234.276
4.069.829
-3,9
13,5
2.592.349
2.459.993
-5,1
8,2
TAYVAN
2.440.673
2.455.726
0,6
8,1
TÜRKİYE
1.483.240
1.561.914
5,3
5,2
İTALYA
1.392.942
1.213.357
-12,9
4,0
ALMANYA
1.253.807
1.041.726
-16,9
3,5
ABD
1.057.985
1.031.888
-2,5
3,4
JAPONYA
814.877
769.517
-5,6
2,6
ÜLKELER
2011
2012
10.697.629
GÜNEY KORE
HONG KONG
ÇİN
FRANSA
582.039
494.496
-15,0
1,6
İSPANYA
341.193
335.821
-1,6
1,1
TAYLAND
274.130
264.415
-3,5
0,9
HİNDİSTAN
256.458
209.374
-18,4
0,7
BELÇİKA
200.160
186.228
-7,0
0,6
AVUSTURYA
198.222
176.846
-10,8
0,6
İNGİLTERE
205.988
152.751
-25,8
0,5
PORTEKİZ
156.060
145.614
-6,7
0,5
VİETNAM
211.782
131.942
-37,7
0,4
İSRAİL
112.533
118.801
5,6
0,4
PERU
70.240
116.572
66,0
0,4
28.576.583
28.157.751
-1,5
93,4
30.700.094
30.134.216
-1,8
100,0
93
93
İLK 20 ÜLKE TOPLAMI
DÜNYA TOPLAM ÖRME KUMAŞ
İHRACATI
İLK 20 ÜLKENİN PAYI %
7
DÜNYADA EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İHRACATI YAPAN ÜLKELER
2012
İSPANYA; %3,1
JAPONYA; %2,6
FRANSA; %1,6
DİĞER ÜLKELER; %9,6
ÇİN; %37,2
ABD; %3,4
ALMANYA; %3,5
İTALYA; %4,0
TÜRKİYE; %5,2
TAYVAN; %8,1
GÜNEY KORE; %13,5
HONG KONG; %8,2
8
III. Dünya Örme kumaş İthalatı
Dünya Tekstil İthalatında Pay
Dünya genelinde 2012 yılında %8,2 artışla 25,7 milyar dolar değerinde örme kumaş
ithalatı gerçekleştirilmiştir. Dünya tekstil ithalatı ise 2012 yılında %4,3 oranında
azalarak 242,6 milyar dolara gerilemiştir. Örme kumaş ithalatının artarken (%8,2),
toplam tekstil ithalatındaki küçülme (%4,3) nedeniyle örme kumaş ithalatının tekstil
ithalatındaki payı %9,4’den %10,6’ya yükselmiştir.
2001 yılından 2012 yılına sonuna kadar oniki yıllık süreçte dünya tekstil ithalatında,
dünya örme kumaş ithalatının payı incelendiğinde, söz konusu payın, bazı yıllar artıp
(2005, 2006, 2007, 2009 ve 2012) bazı yıllar azalıp (2002, 2003, 2004, 2010 ve
2011) bazı yıllar ise sabit kalarak (2008), %9,2’den %10,6’ya çıktığı görülmektedir.
Yıllar itibarıyla örme kumaş ithalatının dünya tekstil ithalatındaki payına ilişkin veriler,
aşağıdaki tabloda yeralmaktadır.
ÖRME KUMAŞ İTHALATININ
DÜNYA TEKSTİL İTHALATINDAKİ PAYI
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
TEKSTİL İTHALATI
DEĞİŞİM % ÖRME KUMAŞ İTHALATI DEĞİŞİM %
13.030.872
ÖRME KUMAŞIN
PAYI (%)
2001
142.068.263
9,2
2002
145.637.498
2,5
13.256.435
1,7
9,1
2003
159.129.305
9,3
14.345.859
8,2
9,0
2004
179.105.627
12,6
15.663.718
9,2
8,7
2005
180.720.018
0,9
16.688.557
6,5
9,2
2006
188.588.669
4,4
17.610.940
5,5
9,3
2007
205.858.059
9,2
19.675.681
11,7
9,6
2008
211.284.175
2,6
20.344.949
3,4
9,6
2009
169.726.434
-19,7
17.578.420
-13,6
10,4
2010
210.567.654
24,1
20.588.972
17,1
9,8
2011
253.490.821
20,4
23.724.554
15,2
9,4
2012
242.554.980
-4,3
25.661.516
8,2
10,6
9
Yıllar İtibarıyla İthalat
2001-2012 yılları arası oniki yıllık süreçte dünya örme kumaş ithalatının seyri
incelendiğinde, küresel ekonomik krizin tüm dünyayı etkisine aldığı 2009 yılı hariç
devamlı artış kaydedildiği görülmektedir. Kriz nedeniyle dünya örme kumaş ithalatı
2009 yılında %13,6 oranında küçülmüştür. Küresel kriz sonrası 2010 ve 2011
yılllarında ise %17,1 ve %15,2 ile göreceli olarak yüksek artışlar görülmüştür. 2012
yılı sonunda ise örme kumaş ithalat artış oranı %8,2 olmuştur.
Söz konusu oniki yıllık süreç incelendiğinde, 2001 yılında 13 milyar dolar olan dünya
örme kumaş ithalatının, yıllar içerisinde iki kat artarak 2012 yılı sonunda 25,7 milyar
dolara ulaştığı görülmektedir.
Yıllar itibarıyla dünya tekstili örme kumaş ihracatını, ithalatını ve yıllık değişimlerini
gösteren bir tablo ile ithalatın seyrine ilişkin bir grafik aşağıda verilmektedir.
YILLAR İTİBARIYLA
DÜNYA ÖRME KUMAŞ TİCARETİ
2001 - 2012 YILLIK
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
İHRACATI
DEĞİŞİM %
İTHALATI
DEĞİŞİM %
2001
14.733.858
13.030.872
2002
15.970.319
8,4
13.256.435
1,7
2003
17.701.713
10,8
14.345.859
8,2
2004
19.657.489
11,0
15.663.718
9,2
2005
19.938.268
1,4
16.688.557
6,5
2006
21.776.215
9,2
17.610.940
5,5
2007
24.340.340
11,8
19.675.681
11,7
2008
24.965.126
2,6
20.344.949
3,4
2009
21.956.177
-12,1
17.578.420
-13,6
2010
26.350.900
20,0
20.588.972
17,1
2011
30.700.094
16,5
23.724.554
15,2
2012
30.134.216
-1,8
25.661.516
8,2
10
YILLAR İTİBARIYLA DÜNYA DOKUMA KUMAŞ İTHALATI 2001 - 2012 YILLIK
30.000.000
25.661.516
25.000.000
23.724.554
BİN DOLAR
20.000.000
19.675.681
20.588.972
20.344.949
17.610.940
17.578.420
16.688.557
15.663.718
15.000.000
14.345.859
13.030.872 13.256.435
10.000.000
5.000.000
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
YILLAR
2008
2009
2010
2011
2012
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İthalat
2012 yılında dünya genelinde en fazla ithal edilen örme kumaşlar 6006 GTİP başlığı
altında yer alan diğer örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ithalat
değeri, bir önceki yıla göre %10,6 artışla 13 milyar dolara yükselmiştir. Söz konusu
örme kumaşların dünya örme kumaş ithalatındaki payı %50,5 seviyesindedir.
örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ithalat değeri %0,8 artışla
5,4 milyar dolara yükselmiştir. Dünya örme kumaş ithalatı içinde 6004 GTİP
kapsamındaki örme kumaşların payı %21 olarak hesaplanmaktadır.
6001 GTİP başlığı altında yer alan örme tüylü kumaşların ithalatı ise 2012 yılında
%23 artışla 3,4 milyar dolar olmuştur. Söz konusu örme kumaşların ithalatı, dünya
örme kumaş ithalatından %13,4 pay almaktadır.
Çözgü tipi örgü kumaşların yer aldığı 6005 GTİP tarifeli ürünlerin 2012 yılında ithalat
değerleri %2 düşüşle 2,9 milyar dolara gerilemiştir. Çözgü tipi örme kumaşların
ithalatı dünya toplamının %11,2’sine tekabül etmektedir.
Eni 30 cm’yi geçmeyen, ağırlık itibariyle %5 veya daha fazla elastomerik iplik veya
kauçuk iplik içeren örme kumaşlar 6002 GTİP kapsamında yer almakta olup 2012
yılında ithalat değerleri %16,1 artış ile 757,8 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Söz
konusu örme kumaş türünün dünya örme kumaş ithalatındaki payı %3 olarak
hesaplanmaktadır.
11
kumaşların ithalatı ise %14 oranında azalarak 222,5 milyon dolar olmuştur. Bu tür
örme kumaşların dünya örme kumaş ithalatındaki payı %0,9 seviyesindedir.
Başlıca ürün grupları itibarıyla örme kumaş ithalatına ilişkin istatistikler ile yıllık
değişimler ve toplamda paylar, aşağıdaki tablo ve grafikte verilmektedir.
ÜRÜN GRUBU BAZINDA DÜNYA ÖRME KUMAŞ İTHALATI
2011 - 2012 YILLIK
GTİP
KODU
TANIMI
6006
6004
2011
2012
2011 / 12
TOPLAMDA
Değer (1.000 $)
Değer (1.000 $)
DEĞİŞİM %
PAY %
11.725.623
12.964.989
10,6
50,5
5.354.913
5.399.674
0,8
21,0
6001
2.803.613
3.447.440
23,0
13,4
6005
2.928.800
2.869.087
-2,0
11,2
6002
652.800
757.811
16,1
3,0
6003
258.805
222.515
-14,0
0,9
23.724.554
25.661.516
8,2
100,0
253.490.821
242.554.980
-4,3
9,4
10,6
TOPLAM ÖRME KUMAŞ İTHALATI
DÜNYA TEKSTİL İTHALATI
ÖRME KUMAŞ İTHALATININ PAYI %
Örme kumaş İthalatında Başlıca Ülkeler ve Türkiye’nin Yeri
Dünyada örme kumaş ithalatında birinci sırada Vietnam gelmektedir. Vietnam’ın örme
kumaş ithalatı 2012 yılında %62,9 artışla 3,1 milyar dolara ulaşmıştır. Vietnam tek
başına dünya örme kumaş ithalatının %12’sini gerçekleştirmektedir.
İthalatta ikinci sırada, 2,4 milyar dolar ve dünya toplamından aldığı %9,2’lik pay ile
Çin gelmektedir. Söz konusu ülkenin gerçekleştirdiği örme kumaş ithalatı 2012 yılında
%3,6 oranında gerilemiştir.
Hong Kong üçüncü büyük örme kumaş ithalatçısı ülke olup 2012 yılında %2,9 artış ile
2,2 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirmiştir. Bu ülkenin dünya örme kumaş
ithalatından aldığı pay %8,5’dur.
12
Örme kumaş ithalatında diğer önde gelen ülkeler Kamboçya, Endonezya ve ABD
olarak sıralanmaktadır. 2012 yılında Kamboçya’nın örme kumaş ithalatı %23,8 artışla
1,4 milyar dolar, Endoznezya’nın ithalatı %2,2 artışla 1,3 milyar dolar ve ABD’nin
ithalatı %13,3 artışla 1 milyar dolar olmuştur. Kamboçya’nın dünya örme kumaş
ithalatından aldığı pay %5,6, Endonezya’nın payı %5 ve ABD’nin payı %4’dür.
Meksika, Sri Lanka, ve İtalya, ABD’yi takip etmektedir.
Türkiye, dünyanın en çok örme kumaş ithalatı gerçekleştiren ülkeleri arasında 21.
sıradadır. 2012 yılında %36,7 düşüşle ve 354,1 milyon dolar değerinde örme kumaş
ithalatı yapan Türkiye’nin dünya örme kumaş ithalatından aldığı pay %1,4
seviyesindedir.
2012 yılında dünyanın en fazla örme kumaş ithal eden 25 ülkesinin 14’ünde örme
kumaş ithalatı artarken diğer 11’inde ithalat azalmıştır.
2012 yılında dünyanın önemli örme kumaş ithalatı yapan ülkelerine ilişkin istatistiki
veriler izleyen tabloda verilmektedir.
13
DÜNYADA EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İTHALATI YAPAN ÜLKELER
2011 - 2012 YILLIK
Birim : 1.000 ABD $
ÜLKELER
2011
2011 / 12
DEĞİŞİM %
TOPLAMDA
PAY %
3.090.446
62,9
12,0
2012
VİETNAM
1.896.968
ÇİN
2.446.813
2.359.021
-3,6
9,2
HONG KONG
2.123.002
2.184.535
2,9
8,5
KAMBOÇYA
1.162.889
1.439.172
23,8
5,6
ENDONEZYA
1.265.382
1.293.266
2,2
5,0
901.929
1.021.473
13,3
4,0
ABD
MEKSİKA
804.956
732.883
-9,0
2,9
SRİ LANKA
682.979
671.757
-1,6
2,6
İTALYA
755.211
649.596
-14,0
2,5
ALMANYA
661.988
632.881
-4,4
2,5
BANGLADEŞ
476.796
531.657
11,5
2,1
RUSYA FEDERASYONU
392.656
490.644
25,0
1,9
BRAZİLYA
447.454
482.916
7,9
1,9
FAS
456.855
442.985
-3,0
1,7
EL SALVADOR
390.723
418.135
7,0
1,6
FRANSA
437.527
402.323
-8,0
1,6
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
338.468
387.779
14,6
1,5
TAYLAND
401.304
386.057
-3,8
1,5
HİNDİSTAN
342.728
366.685
7,0
1,4
1.008
364.023
36.013,4
1,4
559.106
354.113
-36,7
1,4
KIRGİZİSTAN
TÜRKİYE
TUNUS
128.827
314.623
144,2
1,2
ROMANYA
315.523
306.653
-2,8
1,2
ÜRDÜN
393.085
268.669
-31,7
1,0
İNGİLTERE
251.180
254.025
1,1
1,0
18.035.357
19.846.317
10,0
77,3
23.724.554
25.661.516
8,2
100,0
76
77
DÜNYA TOPLAM ÖRME KUMAŞ
İTHALATI
DÜNYADA EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İTHALATI YAPAN ÜLKELER
2012
VİETNAM
12%
ÇİN
9%
DİĞER ÜLKELER
45%
KONG KONG
8%
KAMBOÇYA
6%
ENDONEZYA
5%
ALMANYA
2%
İTALYA
3%
SRİ LANKA
3%
ABD
MEKSİKA 4%
3%
14
IV. Türkiye’nin Örme kumaş İhracatı
Tekstil İhracatında Pay
2012 yılında Türkiye’den 122 farklı ülkeye 1,6 milyar dolar değerinde örme kumaş
ihracatı yapılmıştır. İhracat 2011 yılına kıyasla %5,2 oranında artmıştır. Örme kumaş
ihracatındaki artışının (%5,2) genel tekstil ihracatındaki artıştan(%0,6) daha büyük
sonucunda, 2011 yılında örme kumaş ihracatının tekstil ihracatında %19,2 olan payı
2012 yılında %20,1’e yükselmiştir.
2000 yılından 2012 yılına kadar son onüç yılda örme kumaş ihracatının gelişimi ile
tekstil ihracatındaki payı incelendiğinde, 2000 yılından 2012 yılının sonuna kadar
örme kumaş ihracatının payının 2011 yılındaki çok küçük bir azalma hariç devamlı
arttığı görülmektedir. 2000 yılında %8,3 olan pay 2012 yılı sonunda yaklaşık 2,5 kat
artarak %20,1’e yükselmiştir.
Yıllar itibarıyla örme kumaş ihracatının Türkiye toplam tekstil ihracatındaki payına
ilişkin veriler, aşağıdaki tabloda yeralmaktadır.
ÖRME KUMAŞ İHRACATININ
TÜRKİYE'NİN TEKSTİL İHRACATINDAKİ PAYI
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
TEKSTİL İHRACATI
DEĞİŞİM
%
ÖRME KUMAŞ
İHRACATI
DEĞİŞİM
%
212.221
ÖRME KUMAŞIN
PAYI (%)
2000
2.549.929
2001
2.797.693
9,7
238.948
12,6
8,5
2002
2.917.224
4,3
268.975
12,6
9,2
2003
3.562.462
22,1
343.559
27,7
9,6
2004
4.434.728
24,5
441.763
28,6
10,0
2005
4.807.143
8,4
571.082
29,3
11,9
2006
5.403.521
12,4
753.162
31,9
13,9
2007
6.363.918
17,8
1.011.908
34,4
15,9
2008
6.640.492
4,3
1.132.497
11,9
17,1
2009
5.373.838
- 19,1
978.721
- 13,6
18,2
2010
6.352.785
18,2
1.265.851
29,3
19,9
2011
7.707.384
21,3
1.482.848
17,1
19,2
2012
7.753.534
0,6
1.560.629
5,2
20,1
8,3
Kaynak : Ek onomi Bak anlığı Bilgi Sistemi
15
Yıllar İtibarıyla İhracat
2000 yılında 212,2 milyon dolar olan Türkiye’nin örme kumaş ihracatı 2012 yılı
sonunda yaklaşık yedibuçuk kat artarak 1,6 milyar dolara yükselmiştir. Örme kumaş
ihracatı küresel krizin tüm dünyayı etkisine aldığı 2009 yılı hariç %5,2 ile %%34,4
arasında değişen oranlarda devamlı artmıştır. Özellikle 2003-2007 yılları arasında
%25’in üzerinde nispeten yüksek artışlar görülen örme kumaş ihracatında 2009
yılında %13,6 düşüş görülürken, devam eden 2010 yılın artış oranı %29,3’e
yükselmiştir. 2011 yılında %17,1 olan artış oranı 2012 yılı sonunda biraz küçülerek
%5,2 olarak kaydedilmiştir.
Yıllar itibarıyla Türkiye’nin örme kumaş ihracatını, ithalat verileri ve yıllık değişimler ile
birlikte gösteren bir tablo ile ihracatın seyrine ilişkin bir grafik aşağıda verilmektedir.
YILLAR İTİBARIYLA
TÜRKİYE'NİN ÖRME KUMAŞ TİCARETİ
2000 - 2012 YILLIK
Birim 1.000 ABD $
YILLAR
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
İHRACATI
DEĞİŞİM %
İTHALATI
DEĞİŞİM %
2000
212.221
88.032
2001
238.948
12,6
74.261
-15,6
2002
268.975
12,6
104.637
40,9
2003
343.559
27,7
141.404
35,1
2004
441.763
28,6
178.372
26,1
2005
571.082
29,3
170.596
-4,4
2006
753.162
31,9
178.090
4,4
2007
1.011.908
34,4
223.453
25,5
2008
1.132.497
11,9
239.282
7,1
2009
978.721
-13,6
230.459
-3,7
2010
1.265.851
29,3
372.156
61,5
2011
1.482.848
17,1
559.106
50,2
2012
1.560.629
5,2
354.107
-36,7
16
YILLAR İTİBARIYLA ÜRKİYE'NİN ÖRME KUMAŞ İHRACATI
2000 - 2012 YILLIK
1.800.000
1.560.629
1.482.848
1.600.000
1.400.000
1.265.851
1.132.497
1.200.000
1.000 ABD $
1.011.908
978.721
1.000.000
753.162
800.000
571.082
600.000
400.000
441.763
343.559
268.975
212.221 238.948
200.000
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İhracat
2012 yılında Türkiye’den gerçekleşen örme kumaş ihracatı mercek altına alındığında,
en fazla ihraç edilen örme kumaşların 6006 GTİP başlığı altında yer alan diğer örme
kumaşlar olduğu görülmektedir. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ihracat değeri,
bir önceki yıla göre %1,3 artışla 865,2 milyon dolara yükselmiştir. Söz konusu örme
kumaşların toplam örme kumaş ihracatındaki payı %55,4 olarak hesaplanmıştır.
örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ihracat değeri %11,8 artışla
435,2 milyon dolara çıkmıştır. Türkiye’nin toplam örme kumaş ihracatı içinde 6004
GTİP kapsamındaki örme kumaşların payı %27,9 seviyesindedir.
Çözgü tipi örgü kumaşların yer aldığı 6005 GTİP tarifeli ürünlerin 2012 yılında ihracat
değerleri %9,5 artışla 182,5 milyon dolara ulaşmıştır. Çözgü tipi örme kumaşların
ihracatı toplam örme kumaş ihracatının %11,7’sine karşılık gelmektedir.
Örme tüylü kumaşların kapsamı altında bulunduğu 6001 GTİP tarifeli ürünlerin
ihracatı ise 2012 yılında %5,1 artışla 71,7 milyon dolar olmuştur. Söz konusu örme
kumaşların ihracatı, toplam örme kumaş ihracatından %4,6 pay almaktadır.
6002 GTİP kapsamında yer alan eni 30 cm’yi geçmeyen, ağırlık itibariyle %5 veya
daha fazla elastomerik iplik veya kauçuk iplik içeren örme kumaşların 2012 yılında
ihracat değerleri %33,4 artış ile 4 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Söz konusu
örme kumaş türünün toplam örme kumaş ihracatındaki payı %0,3 (binde 3) olarak
hesaplanmaktadır.
17
kumaşların ihracatı ise %33,6 oranında artarak 1,9 milyon dolar olmuştur. Bu tür
örme kumaşların Türkiye toplam örme kumaş ihracatındaki payı %0,1 (binde 1)
seviyesindedir.
Ürün grupları bazında Türkiye’nin örme kumaş ihracatına ilişkin istatistikler ile yıllık
ÜRÜN GRUBU BAZINDA TÜRKİYE ÖRME KUMAŞ İHRACATI
2011 - 2012 YILLIK
GT İP
KODU
TANIMI
2011
2012
2011 / 12
TOPLAMDA
Değer (1.000 $)
Değer (1.000 $)
DEĞİŞİM %
PAY %
6006
854.283
865.219
1,3
55,4
6004
389.138
435.234
11,8
27,9
6005
ÇÖZGÜ T İPİ ÖRGÜLÜ DİĞER MENSUCAT
166.749
182.533
9,5
11,7
6001
68.205
71.671
5,1
4,6
6002
3.024
4.034
33,4
0,3
6003
1.450
1.937
33,6
0,1
TOPLAM ÖRME KUMAŞ İHRACATI
1.482.848
1.560.629
5,2
100,0
TÜRKİYE TEKSTİL İHRACATI
7.707.384
7.753.534
0,6
19,2
20,1
ÖRME KUMAŞ İHRACATININ PAYI %
Başlıca Ülkeler İtibarıyla İhracat
Türkiye’nin örme kumaş ihracatı ülkeler bazında ele alındığında Rusya Federasyonu,
İtalya, Bulgaristan, Romanya ve Ukrayna’nın 2012 yılında en fazla örme kumaş
ihracatı yapılan ülkeler olarak sıralandığı görülmektedir. Rusya Federasyonu’na örme
kumaş ihracatı 2012 yılında 2011 yılına kıyasla %6,1 oranında artarak 474,3 milyon
dolara yükselmiştir. Toplam örme kumaş ihracatı içerisinde Rusya’nın payı %30,4
olarak hesaplanmaktadır.
İkinci büyük pazar İtalya’ya örme kumaş ihracatı, 2012 yılında %4,4 düşüşle 236,8
milyon dolara gerilerken, söz konusu ülkenin Türkiye toplam örme kumaş ihracatında
payı %15,2 olmuştur.
18
Bulgaristan üçüncü büyük örme kumaş ihracat pazarı olup, söz konusu ülkeye yapılan
ihracat %60,3’lük yüksek bir artışla 102,1 milyon dolara ulaşmıştır. Söz konusu
ülkenin toplam örme kumaş ihracatında payı %6,5 olarak hesaplanmıştır.
Türkiye’nin diğer önemli örme kumaş pazarlarından Romanya’ya ihracat %2,4
oranında artışla 83,6 milyon dolara, Ukrayna’ya ihracat %27,5 artışla 70,8 milyon
dolara ve Yunanistan’a ihracat %7,3 artışla 61,4 milyon dolara yükselmiştir.
Romanya’nın Türkiye toplam örme kumaş ihracatında payı %5,4, Ukrayna’nın payı
%4,5 ve Yunanistan’ın payı ise %3,9 seviyesindedir.
Sırbistan, Fas, İsrail ve Polonya Türkiye’nin diğer önemli örme kumaş pazarları olarak
sıralanmaktadır.
2012 yılında Türkiye’den en fazla örme kumaş ihraç edilen ilk yirmi ülkenin onikisine
yönelik ihracatta %2,4 ile %96,8 arasında değişen oranlarda artışlar elde edilmiştir.
En çok örme kumaş ihaç edilen diğer sekiz pazarda ise %0,2 ile %23 arasında
değişen oranlarda düşüş kaydedilmiştir.
Örme kumaş ihracatının en yüksek oranlı arttığı ülke %96,8 artış oranı ile ABD
olmuştur. Bu yüksek artış oranı ile ABD’ye yönelik ihracat 8 milyon dolardan 15,8
milyon dolara yükselmiştir. %60,3 artış oranı kaydedilen Bulgaristan ile %48,2 artış
oranı görülen Beyaz Rusya diğer yüksek artışa ulaşılan ülkeler olmuştur. Bu artış
oranları neticesinde Bulgaristan’a ihracat 63,7 milyon dolardan 102,1 milyon dolara,
Beyaz Rusya’ya ihracat 13,7 milyon dolardan 20,2 milyon dolara yükselmiştir.
Türkiye’nin örme kumaş ihracatında en büyük performans kaybı %23 ile Fransa’ya
yapılan ihracatta kaydedilmiştir. Bu düşüş oranı ile Fransa’ya örme kumaş ihracatı 30
milyon dolardan 23,1 milyon dolara gerilemiştir.
Türkiye’nin 2012 yılında en fazla örme kumaş ihraç ettiği ülkelere ilişkin istatistikler,
aşağıdaki tabloda verilmektedir.
19
TÜRKİYE'NİN EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İHRAÇ ETTİĞİ ÜLKELER
2011 - 2012 YILLIK
Birim : 1.000 ABD $
ÜLKELER
2011
2012
2011 /12
DEĞİŞİM %
TOPLAMDA
PAY %
RUSYA FEDERASYONU
447.259
474.323
6,1
30,4
İTALYA
247.783
236.838
-4,4
15,2
BULGARİSTAN
63.701
102.132
60,3
6,5
ROMANYA
81.628
83.593
2,4
5,4
UKRAYNA
55.550
70.811
27,5
4,5
YUNANİSTAN
57.227
61.390
7,3
3,9
SIRBİSTAN
40.109
41.623
3,8
2,7
FAS
31.893
38.407
20,4
2,5
İSRAİL
31.350
31.298
-0,2
2,0
POLONYA
30.946
28.715
-7,2
1,8
1,8
CEZAYİR
26.202
28.166
7,5
İNGİLTERE
22.175
27.002
21,8
1,7
ALMANYA
24.617
26.516
7,7
1,7
TUNUS
29.077
25.445
-12,5
1,6
FRANSA
29.985
23.097
-23,0
1,5
MISIR
22.728
22.381
-1,5
1,4
BEYAZ RUSYA
13.656
20.235
48,2
1,3
LİTVANYA
18.361
17.862
-2,7
1,1
A.B.D.
8.016
15.776
96,8
1,0
18.442
15.512
-15,9
1,0
1.300.703
1.391.122
7,0
89,1
TÜRKİYE TOPLAM ÖRME
KUMAŞ İHRACATI
1.482.848
1.560.629
5,2
100,0
88
89
EGE SERBEST BÖLGE
TÜRKİYE'NİN EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İHRAÇ ETTİĞİ ÜLKELER
2012
RUSYA
FEDERASYONU
30%
DİĞER ÜLKELER
25%
POLONYA
2%
İSRAİL
FAS 2%
3%
SIRBİSTAN
3%
YUNANİSTAN
4% UKRAYNA
5%
ROMANYA
5%
BULGARİSTAN
6%
İTALYA
15%
20
V. Türkiye’nin Örme kumaş İthalatı
Tekstil İthalatında Pay
2012 yılında Türkiye’ye 74 farklı ülkeden 354,1 milyon dolar değerinde örme kumaş
ithalatı yapılmıştır. İthalat 2012 yılına kıyasla %36,7 oranında azalmıştır. Örme kumaş
ithalatının genel tekstil ithalatındaki payı %4,1 seviyesindedir.
2000 yılından 2012 yılına kadar örme kumaş ithalatının gelişimi ile tekstil ithalatındaki
payı incelendiğinde, 2000 yılında %2,8 olan payın biraz artıp biraz azalarak 2007 yılı
sonunda tekrar %2,8 seviyesine geldiği görülmektedir. 2008 yılından itibaren ise
küçük bir ivmeyle devamlı artarak 2011 yılı sonunda %5,4 seviyesine kadar çıktığı
görülmektedir. Bununla beraber 2012 yılı sonunda söz konusu pay küçük bir miktarda
azalarak %4,1 olmuştur.
Yıllar itibarıyla örme kumaş ithalatının toplam tekstil ithalatındaki payına ilişkin
veriler, aşağıdaki tabloda yeralmaktadır.
ÖRME KUMAŞ İTHALATININ
TÜRKİYE'NİN TEKSTİL İTHALATINDAKİ PAYI
Birim: 1.000 ABD $
YILLAR
TEKSTİL İTHALATI
DEĞİŞİM
%
ÖRME KUMAŞ
İTHALATI
DEĞİŞİM
%
88.032
ÖRME KUMAŞIN
PAYI (%)
2000
3.151.004
2,8
2001
2.694.113
- 14,5
74.261
- 15,6
2,8
2002
3.773.405
40,1
104.637
40,9
2,8
2003
4.595.426
21,8
141.404
35,1
3,1
2004
5.547.147
20,7
178.372
26,1
3,2
2005
5.833.450
5,2
170.596
- 4,4
2,9
2006
6.222.227
6,7
178.090
4,4
2,9
2007
8.039.756
29,2
223.453
25,5
2,8
2008
7.301.405
- 9,2
239.282
7,1
3,3
2009
6.301.148
- 13,7
230.459
- 3,7
3,7
2010
9.079.067
44,1
372.156
61,5
4,1
2011
10.386.750
14,4
559.106
50,2
5,4
2012
8.674.607
- 16,5
354.107
- 36,7
4,1
21
Yıllar İtibarıyla İthalat
2000 yılında Türkiye’ye 88 milyon dolar değerinde örme kumaş mamulü ithal
edilirken, 2012 yılında ithalat 354,1 milyon dolar olmuştur, diğer bir ifade ile ithalat
son oniki yılda dört katına çıkmıştır. Bununla beraber örme kumaş ihracatının yaklaşık
yedibuçuk kat arttığı göz önüne alındığında Türkiye’nin örme kumaşta net ihracatçı
konumunda olduğu görülmektedir.
2000-2012 yılları arasındaki süreçte örme kumaş ithalatı 2001, 2005, 2009 ve 2012
yılları hariç %4,4 ile %61,5 arasında değişen oranlarda devamlı artış göstermiştir.
Özellikle 2002, 2003, 2010 ve 2011 yıllarında %35’lerin üzerinde oranlarda yüksek
ithalat artışı dikkat çekmektedir. 2012 yılında ise %36,7 oranında gerileme
görülmüştür.
2000 yılından 2012 yılı sonuna kadar onüç yıllık dönemde Türkiye’nin örme kumaş
ithalatını, ihracat verileri ile birlikte gösteren bir tablo ile ithalatın seyrine ilişkin bir
grafik aşağıda verilmektedir.
YILLAR İTİBARIYLA
TÜRKİYE'NİN ÖRME KUMAŞ TİCARETİ
2000 - 2012 YILLIK
Birim 1.000 ABD $
YILLAR
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
ÖRME KUMAŞ
YILLIK
İHRACATI
DEĞİŞİM %
İTHALATI
DEĞİŞİM %
2000
212.221
88.032
2001
238.948
12,6
74.261
-15,6
2002
268.975
12,6
104.637
40,9
2003
343.559
27,7
141.404
35,1
2004
441.763
28,6
178.372
26,1
2005
571.082
29,3
170.596
-4,4
2006
753.162
31,9
178.090
4,4
2007
1.011.908
34,4
223.453
25,5
2008
1.132.497
11,9
239.282
7,1
2009
978.721
-13,6
230.459
-3,7
2010
1.265.851
29,3
372.156
61,5
2011
1.482.848
17,1
559.106
50,2
2012
1.560.629
5,2
354.107
-36,7
22
YILLAR İTİBARIYLA TÜRKİYE'NİN ÖRME KUMAŞ İTHALATI
2000 - 2012 YILLIK
600.000
559.106
500.000
400.000
372.156
1.000 ABD $
354.107
300.000
223.453
200.000
239.282
230.459
170.596
141.404
88.032
100.000
178.090
178.372
104.637
74.261
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2.012
Başlıca Ürün Grupları İtibarıyla İthalat
2012 yılında Türkiye’ye en fazla ithal edilen örme kumaşlar 6001 GTİP tarife
kapsamında bulunan örme tüylü kumaşlar olmuştur. Söz konusu ürünlerin ithalat
değeri %22,7 düşüşle 123,2 milyon dolar olmuştur. Söz konusu örme kumaşların
ithalatı, toplam örme kumaş ithalatından %34,8 pay almaktadır.
örme kumaşlardır. Söz konusu örme kumaşların 2012 yılı ithalat değeri %40,5 gibi
yüksek bir düşüşle 94,5 milyon dolara gerilemiştir. Türkiye’nin toplam örme kumaş
ithalatı içinde 6004 GTİP kapsamındaki örme kumaşların payı %26,7 seviyesindedir.
6006 GTİP başlığı altında yer alan diğer örme kumaşların 2012 yılı ithalat değeri, bir
önceki yıla göre %44,8 ile yüksek düşüşle 87,4 milyon dolara düşmüştür. Söz konusu
örme kumaşların toplam örme kumaş ithalatındaki payı %24,7 olarak hesaplanmıştır.
Çözgü tipi örgü kumaşların yer aldığı 6005 GTİP tarifeli ürünlerin 2012 yılında ithalat
değerleri %46 ile yüksek düşüşle 39,8 milyon dolara gerilemiştir. Çözgü tipi örme
kumaşların ithalatının toplam örme kumaş ithalatındaki payı %11,2 olarak
hesaplanmaktadır.
6002 GTİP kapsamında yer alan eni 30 cm’yi geçmeyen, ağırlık itibariyle %5 veya
daha fazla elastomerik iplik veya kauçuk iplik içeren örme kumaşların 2012 yılında
ithalat değerleri %4,9 artış ile 6,3 milyon dolara yükselmiştir. Söz konusu örme
kumaş türünün toplam örme kumaş ithalatındaki payı %1,8 olarak hesaplanmaktadır.
kumaşların ithalatı ise %6,8 oranında artarak 2,8 milyon dolar olmuştur. Bu tür örme
kumaşların Türkiye toplam örme kumaş ithalatındaki payı %0,8 seviyesindedir.
23
Başlıca ürün grupları itibarıyla örme kumaş ithalatına ilişkin istatistikler ile yıllık
ÜRÜN GRUBU BAZINDA TÜRKİYE ÖRME KUMAŞ İTHALATI
2011 - 2012 YILLIK
GTİP
KODU
TANIMI
2011
2012
2011 / 12
TOPLAMDA
Değer (1.000 $)
Değer (1.000 $)
DEĞİŞİM %
PAY %
6001
159.394
123.210
-22,7
34,8
6004
158.814
94.485
-40,5
26,7
6006
158.442
87.437
-44,8
24,7
6005
73.777
39.821
-46,0
11,2
6002
6.013
6.307
4,9
1,8
6003
2.666
2.847
6,8
0,8
559.106
354.107
-36,7
100,0
10.386.750
8.674.607
-16,5
5,4
4,1
TOPLAM ÖRME KUMAŞ İTHALATI
TÜRKİYE TEKSTİL İTHALATI
ÖRME KUMAŞ İTHALATININ PAYI %
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
Başlıca Ülkeler İtibarıyla İthalat
2012 yılında Türkiye’ye 74 farklı ülkeden 354,1 dolar değerinde örme kumaş ithalatı
yapılmıştır.
Örme kumaş ithalatı ülkeler bazında ele alındığında Türkiye’nin en önemli örme
kumaş tedarikçilerinin Çin Halk Cumhuriyeti, Güney Kore, İtalya, Mısır ve Almanya
olarak sıralandığı görülmektedir.
En fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti’nden örme kumaş ithalatı 2012
yılında 2011 yılına kıyasla %35,1 oranında azalarak 182,7 milyon dolara inmiştir.
Türkiye’nin örme kumaş ithalatının %51,6’sı, bir başka ifade ile yaklaşık yarısı Çin’den
karşılanmaktadır.
İkinci en fazla ithalat yapılan ülke olan Güney Kore’den örme kumaş ithalatı, 2012
yılında %41,2 düşüşle 62,8 milyon dolara, üçüncü ülke olan İtalya’dan gerçekleşen
ithalat ise %40,6 düşüşle 28,9 milyon dolara gerilemiştir. Güney Kore’nin Türkiye
24
toplam örme kumaş ithalatında payı %17,7 olurken, İtalya’nın payı %8,2 olarak
hesaplanmaktadır.
Mısır, Türkiye’nin örme kumaş ithalatında dördüncü büyük tedarikçi ülke olup, söz
konusu ülkeden ithalat 2012 yılında %30,6 oranında düşüşle 10,5 milyon dolara
gerilemiştir. Mısır’ın Türkiye toplam örme kumaş ithalatında payı %3 olmuştur.
Beşinci büyük tedarikçi Almanya’dan 2012 yılında %50,1 düşüşle 9,5 milyon dolarlık
ithalat gerçekleştirilmiştir. Almanya’nın Türkiye toplam örme kumaş ithalatında payı
%2,7 düzeyindedir.
Türkiye’nin diğer önemli örme kumaş tedarikçileri Fransa, Avrupa Serbest Bölgesi,
İspanya, Malta, Etiyopya ve Tayland olarak sıralanmaktadır.
2012 yılında en fazla örme kumaş ithalatı yapılan ilk yirmi ülke içerisinde onüç
ülkeden %3,2 ile %73,7 arasında değişen oranlarda ithalatta azalış kaydedilirken
diğer yedi ülkeden yapılan ithalatta %29,4 ile %1501,3 arasında değişen oranlarda
artış kaydedilmiştir. En yüksek ihracat artışı %1501,3 ile Malta’dan yapılan ithalatta
görülmüştür. Bu oldukça yüksek artış oranı ile Malta’dan gerçekleşen ithalat 232 bin
dolardan 3,7 milyon dolara yükselmiştir. Ayrıca Fransa ve Portekiz’den yapılan örme
kumaş ithalatında da sırasıyla %97,2 ve %199,6 ile yüksek oranlarında artış
görülmüştür. Bu artış oranları neticesinde Fransa’dan İthalat 4,5 milyon dolardan 8,9
milyon dolara, Portekiz’den ithalat 394 bin dolardan 1,2 milyon dolara yükselmiştir.
Türkiye’nin 2012 yılında en fazla örme kumaş ithal ettiği ülkelere ilişkin istatistikler,
aşağıdaki tabloda verilmektedir.
25
TÜRKİYE'NİN EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İTHAL ETTİĞİ ÜLKELER
2011 - 2012 YILLIK
Birim : 1.000 ABD $
ÜLKELER
2011
2012
2011 /12
DEĞİŞİM %
TOPLAMDA
PAY %
51,6
ÇİN
281.617
182.741
-35,1
GÜNEY KORE
106.895
62.811
-41,2
17,7
İTALYA
48.653
28.886
-40,6
8,2
MISIR
15.089
10.476
-30,6
3,0
ALMANYA
18.950
9.462
-50,1
2,7
FRANSA
4.533
8.940
97,2
2,5
AVRUPA SERBEST BÖL
5.662
5.483
-3,2
1,5
İSPANYA
3.463
4.480
29,4
1,3
232
3.717
1.501,3
1,0
ETİYOPYA
12.040
3.165
-73,7
0,9
TAYLAND
2.061
3.066
48,7
0,9
BULGARİSTAN
2.828
2.730
-3,5
0,8
VİETNAM
1.734
2.548
46,9
0,7
BURSA SER. BÖL.
3.920
2.395
-38,9
0,7
İRAN
2.905
2.008
-30,9
0,6
İNGİLTERE
2.628
1.911
-27,3
0,5
TAYVAN
MALTA
2.635
1.744
-33,8
0,5
HOLLANDA
967
1.307
35,1
0,4
PORTEKİZ
394
1.180
199,6
0,3
2.004
1.008
-49,7
0,3
519.210
340.055
-34,5
96,0
TÜRKİYE TOPLAM ÖRME
KUMAŞ İTHALATI
559.106
354.107
-36,7
100,0
93
96
AVUSTURYA
TÜRKİYE'NİN EN FAZLA ÖRME KUMAŞ İTHAL ETTİĞİ ÜLKELER
2012
İSPANYA
1%
MALTA
1%
AVRUPA SERBEST
BÖL
FRANSA
1%
2%
ALMANYA
3%
ETİYOPYA
DİĞER ÜLKELER
1%
10%
ÇİN
52%
MISIR
3%
İTALYA
8%
GÜNEY KORE
18%
26
VI. Dünya ve Türkiye’de Örme Kumaş Üretme Kapasiteleri
Kurulu örme makina kapasitesi bakımından incelendiğinde, Türkiye’nin dünyanın sayılı
kurulu örme makina parkına sahip ülkelerinden birisi olduğu görülmektedir. ITMFInternational Textile Manufacturers Federation’ın en güncel verilerine göre, Türkiye
2012 yılı sonu itibariyle 10,1 bin yuvarlak örme makinasına, 11,9 bin elektronik düz
örme makinasına ve 2,2 bin elle örme ve yarı mekanik düz örme makinasına sahiptir.
Türkiye’nin sahip olduğu bu örme makina kapasitesi, dünya yuvarlak örme makina
kapasitesinin %3,8’ine, elektronik düz örme kapasitesinin %4,4’üne, ve elle örme ve
yarı mekanik düze örme makina kapasitesinin %0,2’sine (binde 2’sine) karşılık
gelmektedir.
Yuvarlak Örme Makine Kapasitesi
Dünyada en büyük yuvarlak örme makina kapasitesine sahip olan ülke Çin’dir. Çin’de
2012 yılı sonu itibariyle 188 bin yuvarlak örme makinası bulunmaktadır. Çin tek
başına dünya yuvarlak örme üretim kapasitesinin %70,5’ine sahiptir. Çin’i Hindistan,
Türkiye, Bangladeş ve Endonezya takip etmektedir.
Türkiye 2012 yılı sonu itibariyle 10,1 bin yuvarlak örme makina kapasitesine sahiptir.
Söz konusu kurulu kapasite ile Çin ve Hindistan’ın ardından %3,8 pay ile dünyanın 3.
büyük yuvarlak örme makina kapasitesine sahip ülkesidir.
DÜNYA'NIN EN ÇOK YUVARLAK ÖRME MAKİNA KAPASİTESİNE SAHİP ÜLKELERİ
2003-2012 YILI KURULU KAPASİTE
GENİŞ (165 MM ÜSTÜ) YUVARLAK MAKİNE
TEK
ÇİFT
TOPLAM
24''E KADAR 26'' ÜSTÜ
ÇİN
HİNDİSTAN
TÜRKİYE
24''E KADAR
DÜNYA
TOPLAMINDA
PAY%
26'' ÜSTÜ
25.931
75.343
25.685
61.003
187.962
70,5
1.801
4.951
934
3.068
10.754
4,0
459
6.581
329
2.704
10.073
3,8
BANGLADEŞ
1.524
5.106
399
2.375
9.404
3,5
ENDONEZYA
174
3.948
239
1.232
5.593
2,1
64
3.966
90
987
5.107
1,9
117
2.515
61
807
3.500
1,3
TAYLAND
400
1.092
199
1.189
2.880
1,1
MAKAO
414
621
506
759
2.300
0,9
VİETNAM
271
1.126
172
556
2.125
0,8
31.155
105.249
28.614
74.680
239.698
89,9
DÜNYA TOPLAMI
34.409
118.890
30.425
82.843
266.567
100,0
BRAZİLYA
GÜNEY KORE
Kaynak: ITMF
27
El-Örme ve Yarı Otomatik Düz Örme Makine Kapasitesi
Örme kumaş üretiminde kullanılan bir diğer makine türü düz örme makineleridir. Düz
örme makineleri ITMF tarafından elle örme ve yarı mekanik düz örme makineleri ile
elektronik makineler olamak üzere iki sınıf olarak ele alınmıştır.
El-örme ve yarı otomatik düz örme makine kapasitesi incelendiğinde dünyada en
büyük el-örme ve yarı mekanik düz örme makina kapasitesine sahip olan ülkesinin
Bangladeş olduğu görülmektedir. Bangladeş’te 2012 yılı sonu itibariyle 473,5 bin elörme ve yarı mekanik düz örme makinesi bulunmaktadır ve tek başına bu tür
makinelerde dünyada kurulu kapasitenin %50,9’una sahiptir. Çin, Hong Kong,
Vietnam ve Güney Kore dünyadan önde gelen diğer el-örme ve yarı otomatik düz
örme makine kapsitesine sahip ülkeleri olarak sıralanmaktadır.
Türkiye 2012 yılı sonu itibariyle 2,2 bin el-örme ve ve yarı otomatik düz örme makina
kapasitesine sahiptir. Söz konusu kurulu kapasite ile dünyada bu tür makinelerde
kurulu kapasitenin %0,2’sine (binde 2) sahiptir.
DÜNYA'NIN EN ÇOK EL-ÖRME VE YARI OTOMATİK DÜZ ÖRME MAKİNASINA SAHİP
ÜLKELERİ
ELEKTRONİK MAKİNELER
EL-ÖRME VE
DÜNYA EL-ÖRME
YARI OTOMATİK
VE YARI OTO.
MAKİNELER
MAK. PAY %
70'' 'E KADAR 70'' ÜSTÜ
ELEKTRONİK MAK.
TOPLAM
BANGLADEŞ
473.458
50,9
13.870
136
14.006
ÇİN
331.362
35,6
161.453
11.485
172.938
HONG KONG
20.621
2,2
37.872
1.078
38.950
VİETNAM
20.529
2,2
378
10
388
GÜNEY KORE
14.258
1,5
1.730
433
2.163
TAYLAND
10.449
1,1
1.472
14
1.486
KAMBOÇYA
8.970
1,0
3.492
0
3.492
ENDONEZYA
8.967
1,0
1.666
78
1.744
RUSYA
8.096
0,9
1.053
64
117
MADAGASKAR
7.245
0,8
124
0
124
903.955
97,2
223.110
13.298
235.408
TÜRKİYE
2.169
0,2
8.991
2.870
11.861
DÜNYA
929.691
250.336
22.046
272.382
100,0
Kaynak: ITMF
28
Elektronik Düz Örme Makine Kapasitesi
Dünyada en büyük elektronik düz örme makine kapasitesine sahip olan ülke Çin’dir.
Çin’de 2012 yılı sonu itibariyle 172,9 bin elektronik düz örme makinesi kurulu
kapasitesi bulunmaktadır. Çin tek başına dünya elektronik düz örme makine
kapasitesinin %63,5’una sahiptir. Çin’i Hong Kong, Bangladeş, Türkiye ve İtalya takip
etmektedir.
Türkiye 2012 yılı sonu itibariyle 11,9 bin elektronik düz örme makine kapasitesine
sahiptir. Söz konusu kurulu kapasite ile Çin, Hong Kong ve Bangladeş’in ardından
%4,4 pay ile dünyanın 4. büyük elektronik düz örme makine kapasitesine sahip
ülkesidir.
DÜNYA'NIN EN ÇOK ELEKTRONİK DÜZ ÖRME MAKİNASINA SAHİP ÜLKELERİ
ELEKTRONİK MAKİNELER
EL-ÖRME VE
YARI OTOMATİK
MAKİNELER
70'' 'E KADAR
ÇİN
ELEKTRONİK MAK.
TOPLAM
70'' ÜSTÜ
DÜNYA ELEKT.
MAK.
TOPLAMINDA
PAY %
331.362
161.453
11.485
172.938
63,5
HONG KONG
20.621
37.872
1.078
38.950
14,3
BANGLADEŞ
473.458
13.870
136
14.006
5,1
2.169
8.991
2.870
11.861
4,4
230
6.885
1.586
8.471
3,1
8.970
3.492
0
3.492
1,3
14.258
1.730
433
2.163
0,8
528
1.452
446
1.898
0,7
ENDONEZYA
8.967
1.666
78
1.744
0,6
HİNDİSTAN
4.872
1.375
204
1.579
0,6
TÜRKİYE
İTALYA
KAMBOÇYA
GÜNEY KORE
JAPONYA
865.435
238.786
18.316
257.102
94,4
DÜNYA
929.691
250.336
22.046
272.382
100,0
Kaynak: ITMF
29
VI. Değerlendirme
Dokuma kumaşlara nazaran daha esnek, daha yumuşak ve vücudu daha fazla sarma
özelliğine sahip olan örme kumaşlar özellikle kazak, süveter, hırka gibi kışın kullanılan
ürünlerin yanı sıra tişört, örme gömlek gibi yazın da kullanılan dış giyim ürünlerinin
üretilmesinde, kadın ver erkek iç giyim ürünlerinde, bebek giyim, spor giyim, banyo
ve plaj giysileri üretiminde kullanım alanı bulmaktadır. Hatta son yıllarda çarşafların
üretilmesinde dahi örme kumaşlar kullanılmaya başlamıştır. Bu bakımdan, örme
kumaşlar uzun yıllardan beri hazırgiyim ve konfeksiyon sanayiinde dokuma
kumaşların yanı sıra bir diğer temel hammadde konumundadır.
Ayrıca son yıllarda hızla gelişen elektronik teknolojisi, doğal liflerin yanı sıra bambu
gibi yeni liflerin keşfedilmesi ve moda endüstrisinde devamlı değişen ve gelişen ürün
tasarımları geleneksel örme kumaş ürünlerini son derece çeşitlendirmiş, her zevke
uygun ürünlerin üretilmesine olanak sağlamıştır.
Örme kumaş üretimi ile ilgili bu hızlı gelişmeler sonucunda dünya örme kumaş dış
ticareti son 12 yıllık dönemde ele alındığında 2009 yılı hariç devamlı artmakta olduğu
görülmektedir. 2012 yılında dünya tekstil dış ticareti AB ekonomilerinde durgunluğun
da etkisi ile %5,1 oranında küçülürken, dünya örme kumaş dış ticareti %2,5 oranında
büyümüştür.
Global ölçekte örme kumaş ihracatçısı ülkeler incelendiğinde, dünya örme kumaş
ihracatının %37,2’lik kısmının tek başına Çin tarafından gerçekleştirildiği
görülmektedir. Güney Kore, Hong Kong, Tayvan ve Türkiye diğer önemli örme kumaş
ihracatçıları olarak göze çarpmaktadır. Türkiye, dünyanın en fazla örme kumaş
ihracat eden 5. ülkesidir.
Ayrıca son onüç yıllık dönemde 2000 yılında tekstil ihracatının %8,3’ü örme
kumaşlardan oluşuyorken, 2012 yılında bu payın %20,1’e yükselmesi sektörün örme
kumaş alanında gittikçe güçlenen bir kapasite ve ihracat performansına sahip
olduğunu göstermektedir.
Talep yönünden tek tek ülkeler incelendiğinde, dünyanın en büyük örme kumaş
pazarının Vietnam olduğu tespit edilmektedir. Çin, Hong Kong, Kamboçya ve
Endonezya örme kumaşta diğer önemli pazarlar olarak göze çarpmaktadır.
Toplu olarak bakıldığında AB ülkeleri dünyanın diğer bir önemli örme kumaş pazarı
olduğu görülmektedir. Türkiye, İtalya’nın ardından AB’nin en büyük ikinci büyük örme
kumaş tedarikçisidir. İtalya AB örme kumaş pazarından %16,6 pay alırken, Tükiye’nin
payı %15 düzeyindedir.
Türkiye 1980’li yıllardan itibaren tekstil üretimi ve ihracatında gösterdiği gelişim ve
elde ettiği başarının bir uzantısı olarak örme kumaş sektöründe de dünya ölçeğinde
önemli bir yere sahiptir. Bugün dünyanın beşinci büyük örme kumaş ihracatçısı olarak
uluslararası pazarlarda kendine haklı bir yer edinmiş durumdadır.
30
2012 yılında Türkiye’den dünyanın farklı kıtalarında 122 ülkeye 1,6 milyar dolar
değerinde örme kumaş ürünü ihraç edilirken, 74 ülkeden de 354,1 milyon dolarlık
örme kumaş ithalatı yapılmıştır. Örme kumaş alanında Türkiye net bir ihracatçı ülke
konumundadır.
Örme kumaş ihracatında Rusya Fedarasyonu, İtalya, Bulgaristan, Romanya ve
Ukrayna en fazla ihracat yapılan pazarlar olurken, Çin, Güney Kore, İtalya, Mısır ve
Almanya Türkiye’nin en büyük örme kumaş tedarikçileri olarak sıralamaktadır.
Dünyanın belli başlı örme kumaş ihracatçı ülkelerinden biri olan Türkiye, aynı
zamanda önemli miktarda örme makine kapasitesine de sahiptir. ITMF verilerine göre
Türkiye dünyanın 3. büyük yuvarlak örme makine kapasitesine ve 4. büyük elektronik
düz örme makine kapasitesine sahiptir.
Dünyada ithalatı ve ihracatı en fazla yapılan kumaşlar 60.06 GTİP pozisyonunda
yeralan diğer örme kumaşlardır. Türkiye’de de ihracatı en çok yapılan örme kumaşlar
60.06 GTİP pozisyonuna yer alan diğer örme kumaşlar olurken, en çok ithal edilen
örme kumaşlar 60.01 GTİP kapsamında ithal edilen örme tüylü mensucatlar olmuştur.
Cumhuriyetin 100 yılında, 2023 yılında 500 milyar ABD doları genel ihracatı
hedefleyen Türkiye’nin tekstil sektörü ihracat hedefi 20 milyar dolardır. Bu 20 milyar
dolarlık hedefin 3,5 milyar dolarlık kısmının örme kumaş sektörü tarafından
gerçekleştirileceği tahmin edilmektedir.
Tekstil eğitimi alanında kuvvetli alt yapısı ile dinamik ve genç nüfusunu, eğitimli ve
kalifiye iş gücüne dönüştüren Türkiye’nin, tekstil sanayiinde sahip olduğu birikimi
tasarım ile bütünleştirerek ve son teknolojiyi kullanarak yenilikçi ürünler üreterek
dünya örme kumaş tedarikçileri arasında sahip olduğu yeri koruyacağı ve
güçlendireceği düşünülmektedir.
Dr. Türkan BAYRAKTAR TAŞBAŞI
AR & GE ve Mevzuat
Şube Şefi
•
İTKİB Genel Sekreterliği kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.
31

Dünya`da ve Türkiye`de Örme Kumaş Ticareti Üzerine

Transkript

Benzer belgeler

titreşimlere karşı örme kumaşların tepkisi

ÖRME TEKNOLOJİSİ VE TEKNİK TEKSTİLLER

flower - GÜNSU

Knitting - Groz

Ombra-DLS - Tekstil Teknoloji

Tekstil Teknolojisi - Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

Can UNAL

Kumaş yayma sistemleri ELSPREADER LP 03..