5 yaş mayıs ayı bülteni

TED EGE KOLEJİ ANASINIFI
ÇOCUK VE YARATICILIK
Yaratıcılık nedir?

Zincirleri kırmaktır.

Çok yönlü çözümler bulabilmektir.

Belki de bulutlardan pasta yapmaktır (Aslan, 2008).
Yaratıcılık, yeni ilişkileri görme ve ifade etme olarak tanımlanmaktadır (Guilford, 1950).
Yaratıcılık, büyüleyici bir sözcük. Sanatçılar genelde yaratıcılık kategorisinde değerlendirilirler. Oysa her insan kendi
çapında yaratıcıdır. Çünkü insan konuşmayı, yorum yapmayı, araç üretmeyi öğrenmekte ve değişimi gerçekleştirmektedir. Bu da üst düzey zihinsel becerilerin işe koşulmasıdır.
Her çocuk, doğuştan bir yaratıcılık gücüyle dünyaya gelir, 3-5 yaş ise; çocuğun ilk kez yaratıcı ögeler ortaya
koyduğu dönemdir. Eğer hayal kurması engellenir, reel dünyaya çok sık yönlendirilirse ve sürekli başarılı olması istenirse varolan potansiyeli oluşmadan çürür. Bu nedenle yaratıcılığın gelişiminde en kritik yaş olan 5-6 yaş çocuğun okula
başlama yaşı olması nedeniyle otoriteyi, kuralları, yapılanmış bir ortamı tanımaya başladığı dönemde yaratıcılığı duraklatmaktadır (Ataman, 1993). 8-10 yaş arası gruplaşma dönemidir. Grup üyelerince benimsenmek için yaratıcılık gösterilmez. 13-15 yaş ergenliğe giriş ve karşı cinsin kendini beğenmesini sağlamak için yaratıcılığın engellendiği dönemdir.
17-19 yaş meslek seçimi, ÖSS vs. yaratıcılığı geriletir.
Yaratıcılık öğrenilemez, desteklenip geliştirilir. Bu sayede çocukların; karşılarına çıkan fırsatlardan yararlanmalarını, karşılaştıkları güçlükleri yenmelerini, her şeyi merak edip sormalarını sağlar. Ancak yaratıcılık kendini kademe kademe hissettirir ve geliştirir. Bu aşamalardan birincisi taklittir. Çocuklar doğdukları andan itibaren, gördükleri
hareketleri, duydukları sesleri taklit ederler. Daha sonra bunlarla, kendi dünyalarını oluştururlar. Bunu da resimlerle,
hikâyeler anlatarak, yaratıcı hareketlerle ve dramatizasyon esnasında gösterirler.
İkinci aşamada çocuk, merak duygusuyla karşılaştığı her uyaranı keşfeder. Konuşmayı öğrenince duyu organlarından
gelen uyarıcıları sözlü olarak ifadeye geçer. Çocuk her şeyle ilgili sorular sorar. Bu dönemde çocuğun sorduğu sorular
geçiştirilmemeli, uygun cevaplar verilmelidir.
Yaratıcılığın en önemli unsurlarından biri de hayaldir. Özellikle beş yaşlarında çocukların hayali en zirveye
ulaşır. Hayal ve düşünme, içten gelen uyaranlardır ve çocuklar bunları bir süzgeçten geçirip, geliştirildikten sonra organize ederler ve çoğunlukla kendisinin ve çevresindekilerin kabul edebileceği şekilde belleklerinde
korurlar. Bunun dışında yine yaratıcılık için uygun olan hikâyeler, çocukları yaratıcılığa sevk eder.
Çocuk okuma-yazma, resim, matematik, el işleri ve birçok beceri kazanmaktadır. Çocukta yaratıcılığın gelişmesine en fazla; gözlem ve hafıza eğitimine önem vermekle, üretici düşünme yöntemi kazandırmakla, sanat eserleri inceletmekle, pratik, atak ve cesaretli olmalarını sağlamakla, bireysel etkinliklere katmakla ve konuların ilgi çekici hâle getirilmesiyle katkıda bulunulabilir.
Yaratıcığı geliştirmek için;
 Çevredeki uyaranlar artırılmalı,
 Aile çocuğu için zaman ayırmalı, yapılandırılmış oyuncaklar yerine yap-boz türü oyuncaklar almalı, oyuncak
dışında evdeki uygun malzemeleri de hizmetine vermeli,
 Geziler düzenlemeli, onun meraklı sorularını yanıtlanmalı,
 Ayrıca çocuğa düzeni koruması için baskı yapılmamalı ve okul öncesi eğitimi alması sağlanmalı,
 Çocuğa hata yapma özgürlüğü vermeli, onların fikirlerine saygılı olmalı, problem çözümünde değişik ve çeşitli
perspektifler aramalı, çocuk kendini özgür hissetmeli, düşüncelerini rahatça ifade edebilmeli,
 Çocuklara belli paragraflar verilip, bunu özetlemeleri istenmeli,
 Yaratıcı duraklamalar yapılmalı, (Yaratıcı duraklama; birkaç dakika süren zaman dilimi içinde belli bir konu, olay,
nesne üzerinde konsantre olma, derin düşünme ve incelemeyi kapsamaktadır.)
 Ev ve sınıf ortamı hoşgörü ve güvene dayalı olmalı yani farklı şeylerin yapılması, yanlış yapma hakkının bulunması, farklılığın ve yeniliğin aranmasına açık olunmalı,
 Çiçeğin ya da evin resmini çizerken basmakalıp renkler ve şekiller dışında özgün
yapıtlara izin verilmeli,
 Küçük çocukların gördüğü nesneleri eline alıp incelemesi, onunla ilgili sorular
sorması desteklenmeli,
 Zor çözülen ya da çözülemeyen bir problemde yeni yollar denenmeli,
 Bütün yaratıcılığın temelinde bir sorunu çözme, bir ihtiyacı giderme eylemi vardır. Aile ortamında anne babalar, sınıf ortamında öğretmenler, öğrenme ihtiyacı
oluşturacak etkinliklere yer vermelidirler. “Bu odayı nasıl düzenleyelim, bu cümle
ya da şiir daha iyi nasıl yazılabilir, bu renkli tellerden bir gemi nasıl yapılır?”
Birinci hafta pastel tekniği ile trafik ve ilkyardım konulu sınırlı boyama etkinliği yapacağız.
İkinci hafta renkli fon üzerine suluboya tekniği ile baskı çalışması yapacağız. Üçüncü ve dördüncü hafta Kraft kağıdı üzerine kolaj tekniği ile trafik lambası konulu grup
çalışması yapacağız.
Masallardan nota tanımayı öğreneceğiz. Ritim aletlerinin seslerini tanıyıp seçeceğiz. Çikolata
şarkısını öğreneceğiz. Dil gelişimini destekleyici tekerleme ve şarkılar öğreneceğiz. Araba şarkısını öğreneceğiz.
Seramik etkinliğimiz bu
ay beyaz seramik çamuru kullanılarak elle şekillendirme tekniği uygulanarak ilk 2 haftamızda ilkyardım konulu beyaz seramik çamuruyla ilk yardım
çantası etkinliği yapacağız.2. Etkinliğimiz olarak yine beyaz seramik çamuru kullanılarak
trafik lambalarını çamurla şekil vereceğiz. Çalışmalarımızı kurumaya bırakıp 1. Pişirim
yaptıktan sonra seramik boyaları kullanarak renklendirip etkinliklerimizi tamamlayacağız.
Bu ay ilk dersimizde KidPix programında noktaları birleştirerek bir uçak resmi çizip boyanır. Resmi tamamladıktan sonra, gökyüzünde olması gereken diğer taşıtları ve hayvanları eklenir. Destekleyici etkinlik olarak Bilmiş’in Bilim Evi Programı’ nda Atölye oyununu oynarlar. İkinci hafta yine
Kidpix programında gece ve gündüz ile ilgili grafik ekleme çalışması yaparlar. Destekleyici etkinlik
olarak Yeşim’in Yer ve Zaman Evi Programı’ nda Takvim ve saat oyununu oynanır. Üçüncü hafta
kendi seçtikleri uzay resmine, resimle ilgili grafikler eklerler. Son hafta ise gökku-
şağının oluşumunu anlatan KidPix çalışma sayfasına konuyla ilgili grafikler ekleyip,
Beden eğitimi dersimizde bu ay öğrenciler tırmanma barının ikinci basamağına takılı olan denge
kalasında kolları iki yana açık ve doğru basış açısıyla yürürler tırmanma barına gelen öğrenci
yan bara geçer ve aşağıya iner. Öğrenciler tırmanma barının ikinci basamağına takılı olan el
ayak merdiveninde ilerler tırmanma barına gelen öğrenci yan bara geçer ve aşağıya iner.
Kuvvet ve el ayak koordinasyonu gelişir. Öğrenciler sehpanın ikinci kademesine takılı olan merdivenin kenarlarını tutar, kendilerini yukarı çekerek dizler kilitli pozisyonda bacaklarını bir içeri bir dışarı çeker. Kuvvet geliştirir.
Yıl sonu kuvvet, sürat, dayanıklılık, esneklik ve denge ölçümleri yapılacak.
Mayıs ayında
6.ünitemiz TEDdy’s
in the Kitchen’a devam ediyoruz.
İkinci hafta 7.ünitemiz
TEDdy’s Having Fun’a geçiyoruz. Her zaman olduğu gibi, kitabımızdaki etkinlikleri takip etmeye,
şarkılar dinlemeye, oyunlar oynamaya ve videolar izlemeye devam ediyoruz.
Food: Soup, Salad, bread, sandwich, chicken, fish, spagetti öğreniyoruz.
Playground: Swing, slide, see-saw, sandpit
Toys: Doll, ball, robot, boat, kite, train, plane, car, toy box, puzzle, lego
Structures: I have a (ball). I can (swing).
What are you doing? I’m playing with my plane kalıplarını çalışıyoruz.
Hafta Sonu Etkinliği: Ailenle “Playground”, “Toys” şarkılarını dinleyebilirsin ve Animation CD’den
videoları izleyebilirsin.