İndir - Ayrıntı Dergisi

HAYVANLAR
HAKKINDA
BiLMEDiKLERiMiZ
Araş. Gör. Mevlüt AYKUT
Prof. Dr. Özcan ÖZGEL
Araş. Gör. Mevlüt AYKUT, Prof. Dr. Özcan ÖZGEL
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Veteriner Fakültesi,
Anatomi Anabilim Dalı - BURDUR
[email protected]
Hepimiz kabul ederiz ki; hayvanlar hayatımızın
vazgeçilmez canlılarıdır. Bu canlılar, bazı insanlar için
bir gelir ve geçim kaynağı, bazıları için bir dost ve
arkadaş, bazıları için de bir eğlence aracı olarak
görülmektedir. Çevremizde hemen her gün
karşılaştığımız, hatta uzun yıllar birlikte yaşadığımız
canlılar olmalarına rağmen onlar hakkında çok az
şey bildiğimiz bir gerçektir. Biz de bu gerçekten yola
çıkarak, yakından tanıdığımız bazı evcil memeli
hayvanlarla ilgili olarak bu yazıyı derledik. Bu
yazımızda kedi, köpek, at ve sığırların bilinmeyen
yönleri ve bu hayvanların farklı toplumlardaki yerleri
hakkında kısaca bilgi sunmaya çalışacağız.
SIĞIRLAR
İnek terimi sığır populasyonundaki dişilere
verilen addır. Erkekler ise boğa olarak adlandırılır.
-İnekler 360 derecelik panoramik bir görüş
açısına sahiptirler. Bu özellikleri ile yırtıcı hayvanları ve
insanları her açıdan izleyebilirler.
-Sığırlar kırmızı rengi göremezler. Matadorlar
ringde kırmızı bayrak sallarlar çünkü boğalar bu
bayrağı göremezler ve dalgalanmasına ilgi gösterirler.
-Sığırlar çok keskin bir koku alma duyusuna
sahip canlılardır. Bu duyuları sayesinde 6 km
uzaklıktaki bir tehlikeden haberdar olup kendilerini koruyabilirler.
-Bu hayvanların üst ön dişleri yoktur. Buna karşılık alt dişleri oldukça
keskindir ve otları kesip koparmaya üst damakla ve dille birlikte yardımcı
olur.
-İnekler günde yaklaşık 40.000 kez çenelerini hareket ettirirler. Yani bir
inek ağzına aldığı bir otu dakikada yaklaşık olarak 40 kez çiğner.
-Yüksek ve hızlı metabolizmaya sahip bir inek günde yaklaşık 100 kg
besin maddesi ve 150 lt su tüketebilir.
-İnekler oldukça sosyal canlılardır. Birlikte yaşamayı severler ve
yalnızlıktan asla hoşlanmazlar, eğer bir inek kendini sürüden izole ediyorsa
ya kendini iyi hissetmiyordur ya da doğurmak üzeredir.
-İnekler zamanlarının çoğunu uzanarak geçirirler. Bu durum 1 günün
yaklaşık 10 -12 saati kadardır.
-Hindistan’da bir ineği öldürür ya da yaralarsanız hapse girebilirsiniz,
çünkü Hindu toplumunda inekler kutsal hayvanlardır ve değerlidirler.
İnekler Hindular için yenilecek bir hayvan değildir.
-İnekler merdiven çıkabilirler ancak inemezler. Sebebi ise dizlerini
bükememeleridir.
-Bir inek gününün 6-7 saatini yem yemekle geçirirken, yaklaşık 8 saatini
yediklerini sindirmekle geçirmektedir.
-1 ton ağırlığındaki bir inek yıllık 10 ton dışkı üretebilir.
-Bugüne kadar en uzun yaşayan inek Big Bertha isimli inektir. 49. yaş
gününe sadece 3 ay kala ölmüş ve bir fenomen olmuştur.
-Gün içerisinde en fazla süt verimi rekoru Arjantin’de yaşamış Urbe
Blaca isimli bir ineğe aittir ve 109 litreyle dünya rekoru kırmıştır.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 49
ATLAR
-Atların bilinen geçmişi 60 milyon yıl öncesine dayanır. İlk at Şafak
Atı adıyla bilinen küçük 12 paunds (5 kg) ağırlığında ve ayakta iken 14
inç yüksekliğinde bir attır. Günümüzdeki atlardan farklı olarak Eohippus
adı da verilen bu atlarda tek tırnak değil 3 tırnak mevcuttur.
-Bugün vahşi olarak bilinen atlar (Mustangs gibi) aslında yabani
atlardır. Bu atlar 16.yy da İspanya’dan Amerika’ya ithal edilen atların
torunlarıdır. Tek gerçek vahşi at ise Asya vahşi atıdır.
-18.yy’a kadarki zaman diliminde Avusturalya’da hiçbir at ya da ata
ait fosile rastlanmamıştır.
-M.Ö 4000’li yıllarda orta ve uzak doğuda, atlar evcilleştirilmeden
önce derileri ve etleri için avlanırlardı. Atları avlama yöntemi ise onları
tahrik ederek bir uçurumdan atlamalarını sağlamaktı.
-M.Ö 4000’li yıllarda atlar evcilleştirildikten sonra, Avrupa-Hint
kültüründe atlar tanrılara verilecek yüce bir hediye olarak kabul edilir ve
bir ayinle kurban edilirdi. İnsanlar Kafkasya’da bu geleneği 1800’lü
yıllara kadar uygulamışlardır.
-Dünya tarihini değiştiren kişilerden biri olan Büyük İskender’in en
büyük yardımcıları olan atları: Bucephalus, El cid, Babieca, Napeleon ve
Marengo isimli atlardır ve ölümlerinin ardından iskeletleri yapılmıştır ve
Londra’da sergilenmektedir.
-Atların dişleri onların yaşlarının en iyi göstergesidir. Bu yüzden St.
Jerome adındaki aziz ‘’hediye verilen atın ağzına bakılmaz’’ olarak
bildiğimiz meşhur sözü söylemiştir.
-Atların ortalama yaşam süresi 25-30 yıl olarak bilinse de kayıtlara
geçen en yaşlı at (Old Billy) Yaşlı Billy adındaki attır. İngiltere’de doğan bir
mavna atı olan “Billy” 62 yıl yaşamıştır. Bir atın ilk yılı insan yaşamının 12
yılına karşılıktır. Bunu izleyen 2. yılı insanda 7 yıla, 3. Yaşı 4 yıla, sonraki
her yıl ise insan ömrüne göre 2,5 yıla eşdeğerdir. Yani yaşlı Billy 62 yıl
yaşayarak yaklaşık 173,5 yıl yaşamış bir insana eşdeğer bir ömür
sürmüştür.
-Atlar tat alma, dokunma, işitme, koklama ve görme gibi çok
gelişmiş beş duyuya sahiptirler. Aynı zamanda bu hayvanlar insanlarda
dahi nadir bulunan ve gizemli olan altıncı hisse de sahiplerdir.
-Atların gözleri diğer birçok hayvandan daha büyüktür ve birbirlerinden bağımsız olarak da hareket edebilirler. Bu durum ise atlara yüzeysel panaromik bir görüntü sağlar. Bu hayvanların lensleri esnek
olmadığından, başlarını ışığın geliş yönüne çevirerek gelen ışığı
retinanın merkezine düşürürler ve bu sayede renkli de görebilirler.
-Atlar çok keskin bir koku duyusuna sahiptirler. Eski zamanlarda
hırçın bir at ile uğraşan bakıcılar bu atlara aromatik kokularla yaklaşır ve
onları sakinleştirirlerdi. Çünkü atlar kötü kokuların ve kan kokusunun
bulunduğu ortamlarda çok sinirli olurlar.
-Dünya çapında yaklaşık olarak 160 farklı at ırkı ve bunların çeşitli
türlerinin varlığından bahsedilir. Bütün bu ırklar içinde ise arap atı
eşsizdir. Çünkü saf ırk özelliğini yitirmemiştir.
-Persliler mükemmel at binicilerdi ve onların doğudaki hakimiyetlerinin
büyüklüğü
“Nisean”
atları
(Antik
dönemde“SuperAt(superhorse)”)aracılığı ile olmuştur. Bu at Pers
İmparatorluğunda statü sembolüydü ve bu atlara sadece aristokratlar
sahip olabiliyordu. Bu atlar ayrıca çevgen oyunlarında kullanılıyordu.
-İslam dininde, dinin Arap Atı’nın toynak izleri üzerinde yükseldiği
ve Atın bakımının bile kutsi hadislerde yer aldığı, ayrıca Hz. Muhammed
(s.a.v)’in Miraç’a yükseldiğinde at benzeri bir yaratıkla ateşin üzerinden
geçerek cennete ulaştırıldığı da söylenmiştir.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 50
-Tanrıça Demeter’in (doğurganlık, tahıl ve sağlık tanrıçası) kara kısrağın
başına benzer bir görünüme sahip olduğu ve rahibeler tarafından tay
olarak kabul edildiği bildirilmiştir.
-Beyaz atlar, Eski Yunan Mitolojisinde atların yaratıcısı ve dinlerin
tanrısı olarak kabul edilen Poseidenun (Poseidon: Yunan Mitolojisinde
denizler, depremler ve atlar tanrısı) onuruna zaman zaman boğulurlardı.
-Hindularda atları cosmos ile ilişkilendirilir ve beyaz atın Vishnu’nun
(Vishnu: Hint Mitolojisinde büyük tanrılardan birisidir) vücut bulmuş son
hali olduğunu kabul ederler.
-Bazı atlar kendilerine ait yerleri işgal eden diğer atlardan bir yolunu
bulup yerlerini geri alırlar ve diğer atları dışarı çıkarırlar.
-Atlar insan sesleri arasındaki duygusal farklılıkları ayırt edebilen
canlılardır.
-Atlar 1 günde ihtiyaçları olan (7-8 saat) uykunun 4 saatini ayakta
uyuyarak geçirirler. Atların ayakta uyumasını sağlayan özel bir yapı vardır.
Bu yapı atların ayaklarında bulunan özel bir kilitlenme sistemi (Lecertus
Fibrosus) tarafından oluşturulur ve bu kilit sistemi sayesinde atlar ayakta
uyuyabilir.
-Atlar müzikten hoşlanırlar fakat bu konuda seçicidirler. Onlar
sakinleştirici ya da neşeli, enstrumental müzikleri tercih ederler. Bununla
birlikte rock müzik gibi gürültülü müziklerden rahatsız olurlar.
-Bir atın toynakları son derece hassas ve karmaşıktır. At, toynakları
üzerine baskı yaptığında kan sıkışarak bacaktaki venaya doğru çıkar. Bu
yüzden atın ayağını yere basmasıyla buradaki mekanizma, pompa görevi
yapar ve ayaktaki kirli kanı yukarıya pompalar.
-Yeni doğan bir yavru için kısrakların ilk görevi bazen bir kardeş, bir
baba ya da onları korumak için bir sığınak olmaktır.
-Bir sürüde bir cinsiyet her zaman diğerlerine baskın değildir. Örneğin
bir dişi bazı özellikleri ile bir erkekten, bir erkekte bazı özellikleri ile bir
dişiden daha baskın ve üstün özelliklere sahip olabilir.
-Bir atın başındaki işaretler yerine, şekline ve içeriğine göre adlandırılır.
Bu tanımlamaya göre bir alev, bir yıldız, bir kesik ya da kel yüz gibi ifadeler
kullanılır.
-Atların yemek borusu etrafındaki kas bantları oldukça güçlüdür. Bu
kas bantlarının güçlü olmasından dolayı atlar kusamaz hatta kusturulmaya
çalışılırsa mideleri dahi patlayabilir.
-The Pony Express (1860-1861) yalnızca ponileri kullanmamış, başka
atları da kullanmıştır. Poniler ve diğer atlar arasındaki fark genellikle
belirsizdir. Fakat poniler diğer atlardan daha küçüktürler ve bu atlar daha
akıllı ve daha inatçı olabilirler.
-Bluff ve Utah gibi yerlerde çılgın at yasaları vardır. Buralarda evli
olmayan bayanların ata binmesi onların hapis cezası almasına sebep olur.
bununla birlikte Amerika’da birkaç şehirde yeni evli erkekler evliliklerinde 1
yılı doldurana kadar kendi başlarına ata binemezler.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 51
KEDİLER
-Asya da her yıl 4 milyon kedi yenilmektedir.
-Ortalama bir kedi gününün ¾ünü uyuyarak geçirir. Bunun diğer anlamı 9 yıl
yaşayan bir kedi, bütün ömrünün sadece 3 yılını ayakta ya da uyanık olarak geçirir.
-Köpeklerden farklı olarak kediler tatlıya düşkün hayvanlar değillerdir.
Bilimadamları bu duruma tat reseptörlerinde meydan gelen mutasyonların kilit rol
oynayabileceğini söylerler.
-Dişi kediler sağ pençesini erkek kediler ise daha çok sol pençesini kullanırlar.
İlginçtir ki; insanların %90’ı sağ ellerini kullanırken %10’u sol elini kullanır. Bu
%10’luk kesimin içinde erkekler sol elini kullanmaya daha çok eğilimlidir.
-Kediler ağaçtan baş aşağı olarak inemezler çünkü pençelerinin yapısı
tırmanmaya göre şekillenmiştir. Kediler ağaçtan inebilmek için geri geri adım atmak
zorundadırlar.
-Kediler 100 farklı ses çıkarabilirken köpekler yalnızca 10 farklı ses
oluşturabilirler.
-Kedilerin beyni biyolojik olarak insan ve köpeklerinkinden daha küçüktür
ancak insanların ve kedilerin beyninde bulunan ve duyulardan sorumlu olan
bölgeler benzerlik göstermektedir.
-Irkları bilinen yaklaşık 40 tür ve bu türlerle birlikte dünya üzerinde yaklaşık
500 milyondan fazla evcil kedi yaşamaktadır.
-Kedi derisinden üretilen bir ceketin yapılabilmesi için yaklaşık 24 kedinin
derisi kullanılır.
-Amerika’da her yıl yaklaşık 40,000 insan kediler tarafından ısırılmaktadır.
-Kediler köpeklerden daha iyi duyma yetisine sahiptirler ve bir kedi insana
göre 2 oktavdan daha yüksek frekanstaki sesleri dahi duyabilir.
-Bir kedi kısa mesafede yaklaşık 49 km hızla koşabilir. Bu hayvanın boyutuna
göre azımsanmayacak bir hızdır.
-Kediler kendi boylarının yaklaşık 5 katı yüksekliğe zıplayabilir.
-Araştırmacılar kedilerin nasıl mırladığından kesin olarak emin değillerdir.
Bunun yanı sıra birçok veteriner hekim kedilerin boğazının derinliklerinde bulunan
vokal kıvrımların titreşmesiyle bu sesi çıkardıklarını söylerler.
-Günümüzde en büyük vahşi kedi Sibirya kaplanıdır. 3,6 metreden fazla boya,
317 kg civarında bir ağırlığa sahiptir.
-İslam dininin peygamberi olan Hz. Muhammed kedileri çok severdi. Hatta
kendisinin Muezza adında bir kedisi vardı. Anlatılanlara göre bu kedinin ve neslinin
başında M (Muhammed’in M’si) harfi vardır. Çünkü Hz. Muhammed bu kedinin
başını okşamıştır.
-Siam kedilerinden bazıları şaşı görürler. Çünkü bu kedilerde beynin sağ
tarafından gelen sinirler genellikle sol göze, sol tarafından gelen sinirler ise sağ
tarafa giderler bunun sonucu olarak çift görüntü oluşur.
-Bir kedi yüzünün bir tarafında hemen hemen 12 tane bıyık vardır. Bıyıklar bu
hayvanların radarları gibi işlev yapar. Kedilerin bıyıkları kesilirse çok fazla
yaşayamazlar.
-Kedilerin çenesi yanlara hareket edemediğinden bu hayvanlar büyük
partiküllü gıdaları yiyemezler.
-Bir kedinin omurgası oldukça esnektir. Çünkü kediler 53’den fazla ve birbirine
gevşek şekilde bağlanmış omura sahiptir. İnsanda omur sayısı 34’tür ve kediler
kadar esnek değildir.
-Kedi sahiplerinin yaklaşık 1/3’ü kedilerinin kendi düşüncelerini
okuyabildiklerine inanır.
-Kediler dış kulaklarını hareket ettiren 32 kasa sahiptir. İnsanda bu sayı sadece
altıdır ve bir kedi kulaklarını birbirinden bağımsız olarak 180 derece döndürebilir.
-Yavru kedilerin çok uyumasının bir sebebi büyüme hormonunu salınımının
yalnızca uyku esnasında olmasından kaynaklanmaktadır.
-Burun izi her bir kedide farklıdır. Bu durum insanların parmak izlerinin farklı
olmasıyla aynıdır.
-Bir kedinin kalp atışı insana göre yaklaşık iki kat daha hızlıdır. Dakikada
110-140 arasında atar.
-En pahalı kedi Asya leoparıdır 154.000 dolar civarında bir fiyatı vardır.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 52
KÖPEKLER
-Elma ve armut gibi meyveler az miktarda arsenik içerirler. Bu yüzden bu
meyveler köpekler için zehir etkisi yaratarak onların ölümüne yol açar. Ayrıca kuru
üzüm de köpeklerde böbrek yetmezliği sonucu ölümlere yol açabilir. Köpekler için
diğer zararlı gıdalar ise çikolata, fındık, soğan ve kafein içeren bütün ürünlerdir.
-Köpeklerin vücutlarında ter bezi bulunmaz. Bu hayvanlarda ter bezi yalnızca
parmakların arasındadır.
-Köpekler üç göz kapağına sahiptirler. Üçüncü göz kapağı akdiken olarak da
adlandırılır. Bu kapak gözün korunması ve yağlanmasında işlev yapar.
-Bir köpeğin yüz şekli onun yaşam süresi hakkında bilgi verir. Köpeğin yüz
hatları eğer kurtlara benziyorsa uzun ömürlü, daha düz bir yüze sahipse (bulldogs)
genellikle kısa ömürlüdürler.
-İran’da köpek edinmek ve beslemek yasalara aykırıdır.
-Ünlü filozof Plato köpekler hakkında ‘’bir köpek bir filozofun ruhuna sahiptir.’’
demiştir.
-Dalmaçya ırkı köpekler ilk doğduklarında tamamen beyazdırlar. Üzerlerindeki benekler sonradan oluşur.
-Yavru bir köpek ilk doğduğunda göz kapakları yoktur, işitemez ve dişleri
henüz şekillenmemiştir.
-Basineji adındaki tür dünyada havlayamayan tek köpek türüdür.
-Bir köpek sesin geldiği kaynağa saniyenin 1/600’ü kadar kısa bir sürede
odaklanabilir. Ayrıca gelen sesi insana göre 4 kat daha uzak mesafeden duyabilir.
-Dokunma duyusu köpeklerde ilk gelişen duyudur. Bütün vücutları ve parmak
uçları dokunma duyusunu algılayacak olan reseptörler ve sinir ağlarıyla sarılmıştır.
-Bir köpeğin işitmesi esnasında 18’den fazla kas hareket eder.
-Dünya üzerinde yaklaşık olarak 400 milyon köpek yaşamını sürdürmektedir.
-Köpeklerin burun izleri tıpkı kedilerde ve sığırlarda olduğu gibi her bir
köpekte de farklıdır. Bu farklılık da insanların parmak izlerindeki farklılık gibidir.
-Dedektif köpekler keskin bir koku alma duyusuna sahiptirler. Bu köpekler
orta çağda suçluların izini sürmek için uzun süre kullanılmışlardır.
-Köpekler de tıpkı insanlar gibi renkleri iyi görebilen hayvanlardır. Ayrıca
köpekler ışığın az olduğu ortamlarda insanlardan çok daha iyi görürler.
-Köpekler insanlarla birlikte 14,000 yıldan beri birlikte yaşarken, kediler sadece
7,000 yıldır insanlarla birlikte yaşmaktadır.
-Bir dişi köpek ve bu köpeğin dişi yavruları 7 yılda yaklaşık 4,372 yavru köpek
dünyaya getirebilirler.
-En uzun yaşayan köpek 29 yıl 5 ay yaşamıştır. Bu insan ömründe 160 yıla
karşılık gelir.
-Yuvarlak kafalı ve büyük kulaklı köpekler (Saint Bernard gibi) çok düşük
sesleri (subsonic) dahi duyabilirler.
-Köpeklerin koklama duyusu insanlardan yaklaşık 1000 kat daha hassastır.
İnsanda 5 milyon koku reseptörü varken köpekte bu sayı 220 milyon kadardır.
Ayrıca koku ile ilgili beyin bölümü köpeklerde insanlara göre 4 kat daha büyüktür.
-Bazı köpekler suyun altında bulunan cesetlerin bile kokusunu alabilir.
Termitlerin gizlendiği yerleri, toprağın 40 metre derinindeki yanıcı doğal gazları,
hatta tıpkı bir doktor gibi akciğer kanserli bir hastanın nefesini koklayarak kanseri
tespit edebilirler.
-Köpeklerin tat duyusu kedilerden daha gelişmiştir. Kediler 473 tat
tomurcuğuna sahipken köpekler yaklaşık 1700 tat tomurcuğuna sahiptir. İnsanda
bu sayı yaklaşık 9,000 civarındadır.
-Köpeklerin idrarı farklı kokular içerir. Köpekler idrarlarıyla diğer köpeklere
mesaj verirler, köpeğin dişi ya da erkek olduğu, genç ya da yaşlı olduğu, hasta ya da
sağlıklı olduğu, mutlu ya da kızgın olduğunu diğer köpekler anlayabilirler.
- 2 ya da 3 yaşındaki köpekler oldukça akıllıdırlar. Diğer bir deyişle bu yaştaki
köpekler 150-200 kelime, bazı kelimelerin anlamları ile çeşitli el hareketleri ve
uyarıları öğrenebilirler.
- Beagle ve Collie ırkı köpekler en meraklı köpeklerdir. Akbas ve Basenji ırkı
köpekler ise en sessiz köpeklerdir.
- Bir insan dişi ya da erkek herhangi bir köpeğin yüzüne asla tekme atamaz.
Bazı köpekler insan daha harakete bile geçemeden onu 10 kez ısırabilir.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 53
KAYNAKLAR
-http://lifestyle.iloveindia.com/lounge/facts-about-cow-1564.html
-Azzaroli, A. 1985. An Early History of Horsemanship. Leiden, The Netherlands: E. J. Brill.
-Edwards, Elwyn Hartley. 1994. The Encyclopedia of the Horse. New York,
NY: Dorling Kindersly, Inc.
-Edwards, Elwyn Hartley 1991. The Ultimate Horse Book. New York, NY:
Dorling Kindersly, Inc.
-McBane, Susan and Helen Douglas-Cooper. 1992. Horse Facts. London,
England: Quarto Publishing.
-Raber, Karen and Treva J. Tucker, eds. 2005. The Culture of the Horse:
Status, Discipline, and Identity in the Early Modern World. New York, NY:
Palgrave Macmillian.
-Waring, George H. 2003. Horse Behavior. 2nd Ed. Norwich, NY: Noyes
Publications/William Andrew Publishing.
-Bailey, Gwen. 2002. What Is My Dog Thinking? San Diego, CA: Thunder
Bay Press.
-Brewer, Douglas, Terence Clark, and Adrian Philips. 2001. Dogs in Antiquity: Anubis to Cerebrus The Origins of the Domestic Dog. Warminster, UK:
Aris & Phillips.
-Budiansky, Stephen. 2000. The Truth About Dogs: An Inquiry into the
Ancestory, Social Conventions, Mental Habits, and Moral Fiber of Canis
familiaris.New York, NY: Penguin Putnum, Inc.
-Choron, Harry and Sandra Choron. 2005. Planet Dog: A Doglopedia.
New York, NY: Houghton Mifflin Co.
-Coren, Stanley. 2004. How Dogs Think: Understanding the Canine
Mind. New York, NY: Free Press.
-Fogle, Bruce D.V. M. 1995. The Encyclopedia of the Dog. New York, NY:
DK Publishing, Inc.
-Merlen, R. H. A. 1971. De Canibus: Dog and Hound in Antiquity. London,
UK: J. A. Allen & Co. Ltd.
-Riddle, Maxwell. 1987. Dogs throughout History. Fairfax, VA: Denlinger’s
Publisher, Ltd.
-Stefoff, Rebecca. 2003. Dogs. New York, NY: Benchmark Books.
-Bailey, Gwen. 2002. What Is My Dog Thinking? San Diego, CA: Thunder
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 54
Bay Press.
-Brewer, Douglas, Terence Clark, and Adrian Philips. 2001. Dogs in Antiquity: Anubis to Cerebrus The Origins of the Domestic Dog. Warminster, UK:
Aris & Phillips.
-Budiansky, Stephen. 2000. The Truth About Dogs: An Inquiry into the
Ancestory, Social Conventions, Mental Habits, and Moral Fiber of Canis
familiaris.New York, NY: Penguin Putnum, Inc.
-Choron, Harry and Sandra Choron. 2005. Planet Dog: A Doglopedia.
New York, NY: Houghton Mifflin Co.
-Coren, Stanley. 2004. How Dogs Think: Understanding the Canine
Mind. New York, NY: Free Press.
-Fogle, Bruce D.V. M. 1995. The Encyclopedia of the Dog. New York, NY:
DK Publishing, Inc.
-Merlen, R. H. A. 1971. De Canibus: Dog and Hound in Antiquity. London,
UK: J. A. Allen & Co. Ltd.
-Riddle, Maxwell. 1987. Dogs throughout History. Fairfax, VA: Denlinger’s
Publisher, Ltd.
-Stefoff, Rebecca. 2003. Dogs. New York, NY: Benchmark Books.
-Bidner, Jenni. 2006. Is My Cat a Tiger? New York, NY: Lark Books.
-“Cat.” Online Etymology Dictionary. Accessed: July 20, 2010.
-“Cat World Records.” Cat World. Accessed: July 20, 2010.
-Clutton-Brock, Juliet. 2004. Cat. New York, NY: DK Publishing, Inc.
-“EU Proposes Cat and Dog Fur Ban.” BBC News. November 20, 2006.
Accessed: July 20, 2010.
-Fogle, Bruce. 2006. Cats. New York, NY: Dorling Kindersley Limited.
-Frith-Macdonald, Candida. 2008. Encyclopedia of Cats. New York, NY:
Parragon Books Ltd.
-“How Many Dogs and Cats Are Eaten in Asia?” Animal People Online.
Accessed: July 20, 2010.
-Piven, Hanoch. 2009. What Cats Are Made Of. New York, NY: Ginee Seo
Books.
-“Pussy.” Online Etymology Dictionary. Accessed: July 20, 2010.
-Rochlitz, Irene. 2005. The Welfare of Cats. Norwell, MA: Springer.
-Viegas, Jennifer. “Female Cats Are Right-Pawed, Males Are Lefties.”
Discovery News. July 23, 2009. Accessed: July 20, 2010.