Sürmeli hesap cetveli

Sürmeli Hesap Cetvelli Saat
1
Sürmeli hesap cetveli nasıl kullanılır?
1. Çarpma
(örnek)
12 x 15
(işlem)
Dış cetvelin 12’yi iç cetvelin 10’u gösterdiği yeri ayarlayınız.
Daha sonra iç cetvelde 15’in yeri ayarladığınızda dış cetvelde 18
görünecektir.
Ondalık virgülünün olduğu yere dikkat ediniz ve 180 elde etmek için bir sıfır
ekleyiniz.
Saatin cetvellerin ile ondalık yerlerin elde edilemeyeceğini unutmayınız.
2. Bölme
(örnek)
300/15
(işlem)
Dış cetvelde 30’un iç cetvelde 15’in bulunduğu yeri ayarlayınız.
Daha sonra iç cetveldeki 10’un, dış cetveldeki 20’ye rastladığını görebilirsiniz.
Sonucu 20 olarak almak için ondalık virgülüne dikkat ediniz.
3. Oranların Okunması
(örnek)
50/20 = 30/x
(işlem)
Dış cetvelde 50’i iç cetvelde 20’yi gösterecek şekilde cetveli ayarlayınız.
Daha sonra dış cetvelde 30’un olduğu iç cetvelde ise 12’nin bulunduğu yeri
ayarlayınız.
Bu noktadan sonra iç ve dış cetveldeki her değerin oranı “50:20” olacaktır.
4. Kare Kökün Belirlenmesi
(örnek)
169’un kare kökü
(işlem)
Dış cetveli yavaşça çevirerek dış cetveldeki 16.9’un iç cetveldeki 10’a rast
geldiği yeri bulunuz.
Bu örnekte dış cetveldeki 16.9 iç cetveldeki 13’ü göstermekte, iç cetveldeki 10
ise dış cetveldeki 13’e denk gelmektedir. Bu yüzden doğru cevap 13’tür.
Motor Sporları Đçin Tur Hesapları
1. Gereken Zaman
(örnek)
Saatte 330 kilometre ile yol alan araç, 55 kilometreyi ne kadar zamanda kat
eder?
(işlem)
Đç cetveldeki SPEED INDEX (MPH) ölçüsü için dış cetvelde 55 sayısını
ayarlayınız.
Böylece dış cetveldeki 33 rakamı iç cetveldeki “6:00” a denk gelecektir.
Gereken saat 6 olarak bulunmuş olur.
1
Bu işlem kilometre yerine mil olarak da hesaplanabilir.
2. Hız
(örnek)
1 saatte 120 kilometre giden bir araç, 1 saat 30 dakikayı kaç saatte kaç
kilometre hızla kat eder?
(işlem)
Dış cetvelde 12, iç cetvelde “1:30” olacak şekilde ayarlama yapınız.
Đç cetveldeki SPEED INDEX (MPH)’nin dış cetvelde gösterdiği yer 80
olacaktır. Bu aracın saatteki hızı 80 kilometredir.
3. Mesafe
(örnek)
Saatte 40 kilometre yapan bir araç, 1 saat 30 dakikada ne kadar mesafe kat
eder?
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 40’a ayarlayınız.
Böylece iç cetveldeki (zaman cetveli) “1:30” yerine dış cetvelde 60’ın denk
geldiği görülecektir.
Kat edilen mesafe 60 kilometredir.
4. Yakıt Đhtiyaç Oranı
(örnek)
5 saatte 35 litre benzin yakan bir aracın saatte kaç litre (litre/saat) benzin
harcadığını bulunuz.
(işlem)
Dış cetveldeki 35’in iç cetveldeki (zaman cetveli) “5:00”e denk geleceği yeri
ayarlayınız.
Böylece iç cetveldeki SPEED INDEX (MPH)’nin dış cetveldeki 70’i gösterdiği
görülecektir. Saatte yakılan benzin oranı 7 litredir.
5. Yakıt Tüketim Oranı
(örnek)
Saatte 6 litre yakan bir aracın 5 saatte ne kadar yakıt tüketeceğini
hesaplayınız.
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 60’a ayarlayınız.
Böylece iç cetveldeki (zaman cetveli) “5:00”in 30’u gösterdiği görülecektir.
Yakılacak olan yakıt 30 litredir.
6. Tahmini Süreç
(örnek)
Saatte 5 litre yakan bir araç 30 litre yaktığında yaklaşık ne kadar süre yol
gitmiştir?
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 50’ye ayarlayınız.
Dış cetveldeki 30’un iç cetveldeki (zaman cetveli) “6:00”ya denk geldiği
görülecektir.
Gidilen tahmini süre 6 saattir.
Uçuş Sporları Đçin Uçuş Hesapları
1. Gereken Zaman
(örnek)
160 knot (uçak hızı) hızla giden bir uçak 240 deniz milini ne kadar sürede
gider?
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 16’ya ayarlayınız.
Böylece dış cetveldeki 24’ün iç cetveldeki (zaman cetveli) “1:30”u gösterdiği
görülecektir.
Böylece 1 saat 30 dakika uçulması gerektiği bulunmuş olur.
2. Hız
(örnek)
1 saat 40 dakikada 250 deniz mili yol alan uçağın knotunu (uçuş hızını)
hesaplayınız.
(işlem)
Dış cetveldeki 25’in, iç cetveldeki (zaman cetveli) “1:40”a denk geldiği bir
ayarlama yapınız.
Böylece iç cetveldeki SPEED INDEX (MPH) dış cetveldeki 15’i gösterecektir.
Uçuş hızı 150 knottur.
3.Uçuş Mesafesi
(örnek)
180 knot hızla 40 dakika giden uçak ne kadar mesafe kat etmiştir?
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 18’e ayarlayınız.
Böylece iç cetveldeki 40, dış cetveldeki 12’ye denk gelecektir.
Kat edilen mesafe 120 deniz milidir.
4.Yakıt Đhtiyaç Oranı
(örnek)
40 dakikada 140 galon yakıt harcayan uçağın bir saatte ne kadar yakıta
ihtiyacı (galon/saat) olduğunu hesaplayınız.
(işlem)
Dış cetvelin 14’ü, iç cetvelin 40’ı gösterdiği yeri ayarlayınız.
Đç cetveldeki SPEED INDEX (MPH) dış cetveldeki 21’e işaret ediyor olacaktır.
Yakıt ihtiyacı saatte 210 galon olacaktır.
5. Yakıt Tüketimi
(örnek)
Saatte 240 galon yakıt harcayan uçağın 1 saat 40 dakikalık uçuşta ne kadar
yakıt harcayacağını hesaplayınız.
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 24’e ayarlayınız.
Đç cetveldeki (zaman cetveli) “1:40”ın dış cetveldeki 40’a denk geldiği
görülecektir.
Tüketilecek yakıt 400 galondur.
6.Yaklaşık Uçuş Süresi
(örnek)
Saatte 200 galon yakıt harcayan uçak 1400 galonu kaç saatte harcar?
(işlem)
Đç cetvelde SPEED INDEX (MPH) varken dış cetveli 20’ye ayarlayınız.
Dış cetveldeki 14’ün iç cetveldeki (zaman cetveli) “7:00”ye denk geldiği
görülecektir.
Yaklaşık uçuş süresi 7 saattir.
Dönüşüm Hesapları
1) Mesafe
(örnek)
45 mil kaç deniz mili ve kilometre eder?
(işlem)
Đç cetveldeki STAT’ın dış cetvelde 45’i göstereceği yeri ayarlayınız.,
Böylece iç cetveldeki NAUT dış cetveldeki 39 deniz miline veiç cetveldeki
KM dış cetveldeki 72 km’ye denk gelecektir.
2) Ağırlık
(örnek)
16.4 yağ lbs’yi U.S Galonuna, IMP galonuna ve litreye çeviriniz.
(işlem)
Dış cetveldeki OIL LBS’nin iç cetveldeki 16.4 ‘e denk geldiği yeri bulup,
ayarlayınız.
Dış cetveldeki US GAL’ın iç cetveldeki 2.2 U.S Galonuna denk geldiğini,
dış cetveldeki IMP GAL’in iç cetveldeki 1.8 IMP galonuna denk geldiğini,
yine dış cetveldeki LITERS’in iç cetveldeki 8.3 litreye denk geldiği
görülecektir.
3. Birim
(örnek)
13.1 fuel lbs yi U.S Galonuna, IMP galonuna ve litreye çeviriniz.
(işlem)
Dış cetveldeki FUEL LBS’nin iç cetveldeki 13.1’e ‘ denk geldiği yeri bulup,
ayarlayınız.
Dış cetveldeki US GAL’ın iç cetveldeki 2.2 U.S Galonuna denk geldiğini, dış
cetveldeki IMP GAL’in iç cetveldeki 1.8 IMP galonuna denk geldiğini, yine dış
cetveldeki LITERS’in iç cetveldeki 8.3 litreye denk geldiği görülecektir.
4. Yakıt
(örnek)
16.8 US Galonunu IMP Galonuna ve litreye çeviriniz.
(işlem)
Dış cetveldeki U.S GAL’in iç cetvedeki 16.8’e denk geldiği yeri bulup
ayarlayınız.
Böylece dış cetveldeki IMP GAL’in iç cetveldeki 14 IMP. Galonuna, Dış
cetveldeki LITERS’ın iç cetveldeki 63.5 litreye denk geldiği görülecektir.