Ticari Fatura - Makine Tanıtım Grubu

BELGELER
T‹CAR‹ FATURA
expo
T‹CAR‹ FATURA NED‹R?
moment
46
Ticari fatura, uluslararas› ticarette kullan›lan en temel belgelerden birisi olup ihracatç› taraf›ndan düzenlenmektedir. Fatura:
sat›lan bir mal›n niteli¤i, ölçüsü ile birim
sat›fl fiyat›n› ve toplam bedeli gösteren bir
belgedir. Faturalar›n mümkün oldu¤unca
kapsaml› olmas›na, bilgilerin aç›kça belirtilmesine ve k›s›tl› düzeyde yabanc› dil bilgisi olan birisinin dahi anlayabilece¤i düzeyde anlafl›l›r ve basit olmas›na dikkat
edilmelidir.
Ticari Faturalar: Proforma faturaya, siparifle, kontrat veya sözleflmeye istinaden sat›c› taraf›ndan düzenlenen mal veya hizmetin sat›fl›n› gösteren belgelerdir. Ticari fatura, gümrük ifllemlerine, döviz transfer
ve taahhütlerine esas olarak al›nan kesin
faturad›r.
Proforma faturada belirtilen sat›fl koflullar›n›n al›c› taraf›ndan uygun bulunmas› durumunda al›c›n›n verdi¤i siparifl üzerine
proforma fatura kesin sat›fl faturas›na dönüfltürülür. Sat›fl iflleminin gerçekleflmesinden sonra düzenlenen faturaya orijinal
fatura da denir.
T‹CAR‹ FATURADA BULUNMASI
GEREKEN B‹LG‹LER NELERD‹R?
Ticari faturalar, UCP-600’ün (Uniform
Customs and Practice for Documentary
Credits) 18. maddesi ile düzenlenmifltir.
Ticari faturada bulunmas› gereken bilgiler flöyledir: “Faturan›n tarihi, mal/hizmet
cinsi, sat›c›n›n ve al›c›n›n isim/unvan adresleri, ödeme flekli, mallar›n menflei, teslim flekli, mal veya hizmetin birim fiyat›,
miktar›, tutar›, mallar›n a¤›rl›¤›, ebatlar›,
miktar›, sevkiyat›n flekli, mallara iliflkin
ambalaj özellikleri, numara v.b.detay aç›klamalar.” Ayr›ca belgeyi düzenleyenin imzas› bulunmas› gerekir. UCP- 600'e göre
faturalar›n imza zorunlulu¤u olmamakla
birlikte, ülkemiz yasalar› gere¤i söz konusu belgelerin orijinal imzal› (Elle at›l-
m›fl/Islak imzal›) olmas› zorunludur.
Navlun ve sigorta prim tutarlar›, yükleme ve boflaltma yerleri, ticari faturalarda yer almas› gereken önemli noktalard›r.
CF veya CIF sat›flta, navlun sat›c› taraf›ndan ödenmektedir. Mal ile ilgili sat›fl
faturas›nda, navlun tutar› mal bedeline
dahil olarak veya ayr› olarak gösterilebilmektedir. Bu faturaya Navlun Faturas› denmektedir.
Akreditif, mal bedeli ile birlikte navlun
bedelini de içeriyorsa, konflimento ve
di¤er sevk belgesi üzerinde "Navlunu
ödenmifltir" kayd›n›n bulunmas› gerekmektedir.
Örnek formda köfleli parantez [ ] içindeki rakamlarla gösterilen alanlar afla¤›da aç›klanm›flt›r.
T‹CAR‹ FATURA HANG‹
B‹LG‹LER‹ ‹ÇER‹R?
[1] ‹hracatç›n›n adresi tam olarak belirtilmelidir.
[2] ‹hracatç› ile temasa geçilmesinde
faydal› olacak her türlü bilgi mümkün
oldu¤unca detayl› verilmelidir (ihracatç›n›n telefon, faks, teleks numaralar›, email adresi gibi).
[3] ‹hracatç› aç›s›ndan kimlik referans›
olabilecek bilgiler yer almal›d›r (vergi
numaras› gibi).
[4] Faturan›n gönderilece¤i al›c› adresi
aç›kça belirtilmelidir. Burada ithalatç›n›n verdi¤i talimatlara dikkatli bir flekilde uyulmas› gerekmektedir. Bazen
mallar›n ve faturan›n gönderilmesi istenen adresler farkl› olabilmektedir.
[5] Mallar›n gönderilece¤i adres yaz›lmal›d›r.
[6] Al›c›n›n vergi numaras› gibi referans olarak gösterilecek bir bilginin belirtilmesine ihtiyaç olup olmad›¤›, al›c›-
ya sorulmak suretiyle kontrol edilmelidir.
[7] Al›c›dan ihracatç›ya ulaflan sipariflin referans numaras› tam olarak
belirtilmelidir.
[8] Fatura kapsam›nda yer alan mallar›n miktar› aç›kça belirtilmelidir.
[9] Her bir miktara karfl›l›k gelen
mallar›n tan›m›, kolayca ay›rt edilebilecek flekilde belirtilmeli ve bu
mallar›n ithalatç› ülkenin gümrük tarifesine uygun flekilde tarife numaras› da bu bölümde yer almal›d›r.
[10] Her bir mal›n birim fiyat›, taraflar aras›nda kabul edilen para birimi
cinsinden belirtilmelidir.
[11] Birim fiyat üzerinden mal›n
miktar›na göre toplam de¤er yer almal›d›r.
[12] ‹thalat vergi ve harçlar›n›n hesaplanmas›nda kullan›lmak üzere faturan›n toplam de¤eri FOB (Free on
board) olarak gösterilmelidir.
[13] fiayet tafl›ma giderleri ihracatç›
taraf›ndan karfl›lan›yorsa, nakliye
fleklinin ayr›ca gösterilmesi gerekmektedir.
[14] ‹hracatç› sigorta giderlerini de
karfl›lamakla yükümlü ise, bu da ayr›ca gösterilmelidir.
[15] Mal›n ulafl›m›n› ihracatç› organize ediyorsa, mallar›n ne flekilde
teslim yerine ulaflt›r›laca¤› belirtilmelidir.
[16] Faturan›n orijinal ve kopyalar›
tek tek imzalanmal›d›r.
KARfiILAfiILAN TEMEL
SORUNLAR VE D‹KKAT
ED‹LMES‹NDE FAYDA
GÖRÜLEN HUSUSLAR
[1] E¤er ihracatç› ile ba¤lant› kurmaya iliflkin bilgiler tam de¤ilse, gereksiz gecikmeler olabilir. Firman›n fatura formu üzerinde, haberleflme ile ilgili bilgiler bulunuyorsa bu bilgiler
1. Faturadaki bas›l› bilgilerin do¤rulu¤unu kontrol ediniz.
2. Al›c›n›n (ithalatç›) adresinin do¤rulu¤undan emin olunuz.
3. Teslim adresi ile fatura adresinin ayn›
veya ayr› olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.
4. Faturadaki mal miktar›n›n flüpheye
yer b›rakmayacak flekilde aç›k bir biçimde belirtildi¤inden emin olunuz.
5. Ürünlere iliflkin aç›klamalar›n, ithalatç› ülkenin kulland›¤› gümrük tarifesi
numaras› belirtilerek, ürüne yabanc›
olan kifliler için bile yeterince anlafl›l›r
biçimde yaz›l›p yaz›lmad›¤›n› kontrol
ediniz.
6. Faturada her bir kalem ürünün fiyat›,
hangi ülkenin para biriminin kullan›ld›¤› belirtilmifl mi? Kontrol ediniz.
7. Her bir kalem maldaki toplam de¤er
belirtilmifl mi? Kontrol ediniz.
8. Mallar›n toplam FOB (Güvertede
Teslim- Free On Board) fiyat› ve nereden teslim al›naca¤›n›n belirtilip belirtilmedi¤ini kontrol ediniz.
9. Navlun masraflar› fatura fiyat›na dahil ise ayr›ca gösterilmelidir.
10. Sigorta bedelini fatura üzerinde
gösterdiniz mi? Kontrol ediniz.
11. Mallar›n ne flekilde yüklendi¤ini ve
ne zaman yüklenece¤ini belirttiniz mi?
Kontrol ediniz.
12. Firmay› temsile yetkili kifli taraf›ndan, fatura asl› ve kopyalar› teker teker
imzaland› m›? Kontrol ediniz.
13. Yaz›m hatalar› olabilece¤ini düflünerek son kez gözden geçiriniz.
14. Nakliyeye iliflkin belgelerle birlikte
bir adet fatura örne¤ini de gerekebilece¤i acil durumlar için saklay›n›z.
expo
T‹CAR‹ FATURA
HAZIRLARKEN ‹HRACATÇININ
KONTROL ETMES‹ GEREKEN
HUSUSLAR
47
moment
(tel, faks, teleks, vb.) daktilo edilmek veya
bir etiket yap›flt›rmak suretiyle ilave edilmelidir. Firman›n vergi numaras› gibi bilgilerinin de fatura üzerinde bulunmas›na dikkat
edilmelidir.
[2] Adresin eksik belirtilmesi halinde belgelerin yerine ulaflmas› gecikebilir. Aksi belirtilmedikçe fatura, müflterinin mallar›n gönderildi¤i adresine yollanmal›d›r.
[3] Teslim yerine iliflkin adres belirtilmez
veya yanl›fl yaz›l›rsa, mal tesliminde gecikme olabilir. Aksi belirtilmedikçe mallar, ayn›
adrese gönderilmektedir. Siparifl mektubundaki müflteri talimatlar› bu aç›dan dikkatle incelenmelidir.
[4] Müflteri taraf›ndan belirtilmesi istenen
vergi numaras› veya benzeri bilgi faturada
yer almam›flsa, gecikmeler ve maddi kay›plar do¤abilmektedir.
Müflterinin fatura üzerinde özellikle belirtilmesini istedi¤i bilgilerin olup olmad›¤› kontrol edilmelidir. Baz› ülkelerin, ithalatta al›nan vergilerle ilgili düzenlemeleri gere¤i; ithalatç›n›n vergi numaras›n›n veya baflka bir
bilginin fatura üzerinde gösterilmesi istenebilmektedir.
[5] Müflterinin sat›n alma referans› (siparifl
numaras›-order number) gösterilmedi¤i zaman, ödeme ço¤unlukla gecikmektedir.
[6] Mallar›n miktar› faturada aç›k bir flekilde
belirtilmemiflse, ithalatç› ülkede gümrük
memurlar›nca veya al›c› taraf›ndan mallar›n kontrolü zor olabilir.
Miktar› belirtirken, fatura neye karfl›l›k geliyorsa ona uygun birimler kullan›lmal›d›r.
Örne¤in: 4 düzine yerine 4 kutu yaz›lmamal›d›r.
[7] Mallar›n tan›m› eksik yap›lm›flsa, ürünleri birbirinden ay›rt etmek zor olabilir.
‹thalatç› ülkenin gümrük tarife numaralar›na uygun flekilde mallar›n pozisyon numaralar› belirtilmelidir. Bu, gümrük vergilerinin do¤ru hesaplanmas›nda gerekli bir
bilgidir.
Mal tan›m› tam yap›lmal›d›r: Örne¤in pil
ihraç edilecekse, tan›mlay›c› özellikler detaylar›yla belirtilmelidir.
"5 volt dry cell batteries type PP7" yerine
" PP7 batteries" veya daha da kötüsü
"PP7" yaz›lmamal›d›r.
[8] Faturada kullan›lan para birimi belirtilmemiflse, yanl›fl anlamalar olabilir ve bu
da ihracatç› için ekstra maliyetle sonuçlanabilir.
Ayr›ca para biriminin aç›k bir flekilde, hiçbir flüpheye meydan vermeyecek biçimde
ifade edilmifl olmas› da önemlidir. Örne¤in sadece "Dolar", "Pound", “Frank" olarak belirtilmemeli, "Avusturya Dolar›" veya "Amerikan Dolar›" gibi aç›k ifadeler olmal›d›r.
[9] Faturada kapsanan ürünlerin ayr› ayr›
de¤erleri gösterilmemiflse, faturan›n kontrolü zor olabilir. Bu, ayn› zamanda, ithalatç› ülkenin gümrü¤ünde vergilerin do¤ru hesaplanmas›nda ve müflterinin faturay› kontrolünde ve ürünün sat›fl fiyat›n›n
belirlenmesinde kolayl›k sa¤layacak bir
bilgidir.
[10] FOB de¤er ayr› olarak gösterilmemiflse, ithalatç› ödemesi gerekenden daha fazla ithalat vergisi ödeyebilir.
[11] Navlun giderinin neleri kapsad›¤› belirtilmezse, yanl›fl anlamalar do¤abilir ve
bu da ithalatç› için ekstra maliyetlere neden olabilir.
[12] E¤er tafl›y›c› ve yükleme tarihi belirtilmemiflse, konsinye ifllemini takip çok
güçtür.
[13] E¤er her bir orijinal fatura ve nüshas›
ayr› ayr› imzalanmam›flsa ithalatç› ülkenin
gümrü¤ünde fatura, yetkililerce kabul
edilmeyebilir. Fatura orijinalinin ve kopyas›n›n ayr› ayr› imzalanm›fl oldu¤u kontrol
edilmelidir.