İş Görüşmesi Nedir?

18.05.2009
T.C.
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ
İş Görüşmelerinde
Başarılı İletişim ve
Beden Dili
Öğr. Grv. Dr. M. Volkan TÜ
TÜRKER
İşletme Bölümü
[email protected]
Mezuniyet sonrası yaptığınız iş
başvurularından bir tanesinden size geri
döndüler…
görüşme devam ediyor…
Eyvah ! İş görüşmesine (mülakata)
çağırdılar…
„ Ne giymeliyim?
„ Neler götürmeliyim?
„ Odaya nasıl girsem acaba?
„ Yüzü hiç gülmüyor, eyvah!
Çay sevmiyormuş keşke ben de
söylemeseydim…
„ Lafı çok uzattım galiba, susmalı mıyım
yoksa devam mı etmeliyim?
„ “Biz sizi ararız” dediler… olmadı galiba…
„ Bu düşünceler tanıdık geliyor mu?
yakında tanıdık gelebilir…
„
[email protected]
„
2
İş Görüşmesi Nedir?
Bu nedenle;
İş görüşmesi; Gereksinimleri belirlenmiş
bir pozisyona, nitelikleri en uygun insanı
seçmek amacıyla yapılan görüşmelerdir.
„ Esas olan; iş – birey uyumunun
sağlanmasıdır. Bir diğer deyişle “işin
gereksinimlerini karşılayacak niteliklere
sahip olmamız gerekir”.
™ Çok
[email protected]
3
iyi bir iletişimci olmak,
™ Çok karizmatik olmak,
™ Beden diline çok iyi hakim olmak,
„ Size iş görüşmesinde avantaj sağlasa da,
niteliklerinizin yeterli olmaması durumunda
işe girseniz dahi başarılı olmanız pek
mümkün olmayacaktır.
„
İş Görüşmesi Nedir?
[email protected]
5
[email protected]
6
Etkin iletişim ve beden dili bilgisi…
Beden Dili Nedir?
„ Sizi,
„
işe en uygun aday yapamaz ama
nitelikleriniz işin gereksinimlerini
karşılıyorsa, diğer benzer adayların
önüne geçebilmenizi sağlayacaktır.
[email protected]
Beden Dili her şeyden önce bir Dildir ve
öğrenilebilir.
„ İnsanın Ana dili gibi küçük yaştan itibaren
önce duyarak (görerek) sonra taklit ederek
kullanmaya başladığı ve öğrendiği bir
dildir.
„ Şu anda bendeniz sizlere hitap ederken
sadece Türkçe dilimizi kullanmıyorum!
Beden Dili Nedir?
7
Beden Dili Nedir?
[email protected]
Yüzlerini görmeseniz bile, nasıl hissettiklerini
tanımlayabilir misiniz?
Yüz yüze kurulan iletişimde;
Her konuşulan dil gibi, beden dilinin de
kelimeleri, cümleleri ve imla kuralları
vardır.
„ Her jestimiz veya mimiğimiz bir kelimeye
karşılık gelir ve unutmayınız ki; bir
kelimenin birden çok anlamı olabilir.
„
10%
Beden Dili
Ses Tonu
Kelimeler
30%
60%
U.S. actor Steve Martin gestures as
he acts a scene from his new movie
'Shopgirl' during a news conference
at the Toronto International Film
Festival, September 9, 2005
Önem taşır!
[email protected]
9
10
[email protected]
11
Tiger conservationist Valmiki Thapper gestures during
a press conference on illegal market for tiger and
leopard skins in New Delhi, India, Thursday, Sept. 22,
2005
[email protected]
12
Görüşme sürecinde
başarılı iletişim ve
beden dilimiz
1. Görüşme öncesi; iletişim
1. Görüşme öncesi;
Başvurunuz ardından size gelecek olan
görüşme talebine hazırlıklı olunuz.
„ Ulaşılabilir olmak önemlidir. Başvurunuzda
verdiğiniz telefondan size rahatlıkla
ulaşılabiliyor olması gerekir.
„ Sık yapılan bir hata; ev telefonumuzu verip
mesai saatleri içinde evde
bulunamamaktır. Æ GSM , e-posta
„
„
Neler yapmalı?
Nelerden kaçınmalıyız?
[email protected]
Randevulaşırken; “benim için gün, saat,
hiç fark etmez, ben size uyarım” Æ
“herhangi bir uğraşım, başka başvurum
yok, kendimi geliştirmekle filan da
uğraşmıyorum” mesajı verir!
„ İşletmeler, iş ararken bile boş durmayıp,
kendini geliştiren adaylara olumlu yaklaşır!
14
[email protected]
2. Görüşme gününe hazırlık;
2. Görüşme gününe hazırlık;
3. Kılık Kıyafet, Kişisel Bakım
Mutlaka gö
nız iş
görüşme yapacağı
yapacağın
işletme
hakkı
hakkında önceden bilgi toplayı
toplayınız.
„ Günümüzde Internet siteleri bunu
yeterince kolaylaştırmıştır.
„ Mümkünse firma hakkında bir dosya
oluşturunuz ve yanınızda bulundurunuz.
(vizyonu, misyonu, tarihçesi gibi temel
bilgileri çalışınız).
„
Önceden göndermiş bile olsanız, mutlaka
özgeçmişinizden bir kopya hazır ediniz ve
yanınızda bulundurunuz.
„ Yanınıza ajanda/boş kağıt ve kalem
almadan görüşmeye girmeyiniz.
„ Görüşme yapacağınız kişinin adını ve
pozisyonunu önceden öğrenmeye
çalışınız.
„
Görüşmede başlangıç çok önemlidir.
„
İletişimin Altın kuralı Æ ilk 20 sn.
„
Unutmayınız; “insanlar
insanlar kı
kıyafetleriyle
karşı
lanıır, sohbetleriyle uğ
karşılan
uğurlanı
urlanır!”
r!
„
[email protected]
16
[email protected]
17
[email protected]
15
18
3. Kılık Kıyafet, Kişisel Bakım
3. Kılık Kıyafet, Kişisel Bakım
3. Kılık Kıyafet, Kişisel Bakım
Bayan adaylar için;
Kıyafet seçiminize özen gösteriniz,
„ Öncelikle mevsim ve hava koşullarını
dikkate alınız,
„ Fazla feminen yada yaşınıza uygun
olmayan kıyafet, saç stili ve makyajdan
kaçınınız.
„
Görüşmede odak noktası yüzünüz
olacaktır, bu nedenle;
„ Abartılı saç modelleri, abartılı takı veya
aksesuar kullanımından kaçınınız.
„ Bu tip faktörler dikkat dağıtır.
„ Kıyafetinize uygun hafif ve itinalı bir
makyaj yeterli olacaktır.
„
„
„
[email protected]
19
3. Kılık Kıyafet, Kişisel Bakım
20
4. Görüşme günü
Özet olarak;
„ Temiz, bakımlı ve hava koşullarıyla, içinde
bulunduğunuz koşullara uygun giyinmek
size iyi bir başlangıç şansı verecektir.
„ Kıyafetinize uygun bir çanta ile
görünüşünüzü tamamlayın. (Dosya ve CV
taşıyacağınızı göz önünde tutun)
„
[email protected]
[email protected]
Bay adaylar için;
Kıyafet seçiminize özen gösteriniz,
„ Öncelikle mevsim ve hava koşullarını
dikkate alınız,
„ Fazla gösterişli yada yaşınıza uygun
olmayan kıyafet, aksesuar ve saç stilinden
kaçınınız.
„
22
21
4. Görüşme günü
Sizin de, görüşmecinin de vakti kıymetlidir.
Geç kalmayınız, bekletilmeyi
önemsememezlik etmeyiniz. (Baskılı
Görüşmeye dikkat ediniz)
„ Geç kalmak yapılabilecek en büyük
hatalardan biridir.
„
„
[email protected]
[email protected]
23
„
Psikolojik olarak rahatlamak ve dinlenmiş
bir şekilde görüşmeye başlamak için;
yarım saat önceden görüşme yerinde
olmaya gayret ediniz.
„
Kiminle konuşursanız konuşun, önce
daima kendinizi tanıtınız!
[email protected]
24
5. Görüşmenin başlangıcı
„
„
„
5. Görüşmenin başlangıcı
5. Görüşmenin başlangıcı
Görüşme yapılacak odanın kapısı
gösterildi… ne yapacaksınız?
„ Tokalaşma;
„
Yer gösterilmesi, oturma, görüşmeye
hazırlık…
Hatırlatma; Baş
Başlangı
langıç çok önemlidir.
nemlidir
Nazik olunuz, güzel sözler söyleyiniz…
„ Yanlışlar…
„
Eşyalarınıza hakim olunuz… pardösü,
şemsiye, çanta, telefon, gözlük, kalem,
dosya, cüzdan, vs… ilk defa hepsini bir
arada taşı
yor izlenimi hoş
taşıyor
hoş olmayacaktı
olmayacaktır.
„ Doğrular…
…Güç
gösterisi
…Ölü balık
Bir insanın duymaktan en çok keyif aldığı
kelime ………
[email protected]
„ İdeal
25
süre
[email protected]
26
[email protected]
Oturma biçimimiz
Oturma biçimimiz
Oturma biçimimiz
Özellikle önümüzde masa olmaksızın bir
yerde oturduğumuz durumlarda oturma
biçimimiz, önem kazanır.
„ Belli başlı bazı oturma biçimleri vardır.
„
Yanlış;
„ Ayaklarını, oturduğu sandalyenin
ayaklarına dolayan bir insan; kendini
sıkışmış hissetmekte, sandalyeden destek
almaktadır.
„ Bu oturuşta muhtemelen eller de
sandalyenin varsa kollarını tutmaktadır.
„
„
[email protected]
28
[email protected]
29
27
Yanlış;
„ Ayaklarını birbirine dolayarak oturma;
gerginlik yaşandığını gösteren bir jesttir.
„ Ayakların çok fazla ileri uzatılması, gevşek
tutulması, bacakların açık durması;
kendine olan aşırı güven ve sınırları
genişletme isteğidir ve saldırganca bir jest
olarak yorumlanır.
[email protected]
30
Ör: Amerikan tarzı (4 biçimi)
Oracle Corp. chief
executive Larry Ellison
gestures during a news
conference at the Oracle
Open World Conference
in San Francisco,
Wednesday, Sept. 21,
2005
[email protected]
Oturma biçimimiz
6. Görüşme sırasında
„
Yanlış;
Sandalyenin ucunda, dik durarak, ellerin
dizde olduğu oturma biçimi; Kalkmaya
veya dinlediği kişiye soru sormaya hazır
olma jestidir.
„ Kolların duruşu ve yüz mimikleri saldırgan
olup olunmadığını gösteren tamamlayıcı
unsurlardır.
„
„
„
31
İyi bir dinleyici olmak için;
[email protected]
32
34
[email protected]
6. Görüşme sırasında
6. Görüşme sırasında
Dinleme (tercihen onaylama) jestleri
yapınız!
„ Söz alınca önce teşekkür ediniz!
„ İletişime girdiğiniz kişiye dönük olmaya
devam ediniz!
„ Beden dilinize hakim olunuz!
„ Az ve öz konuşunuz, önce ağzınızdan
çıkacakları düşününüz.
„
[email protected]
33
Ses tonunuzu ayarlayınız!
„ Gerektiğinde yumuşak, gerektiğinde
kararlı ve sert olmak gerekebilir!
„ Görüşme öncesi ve sonrası mutlaka
tokalaşınız!
„ İyi dileklerde bulunmak her zaman olumlu
bir hava yaratır!
„
[email protected]
İlk sözü görüşmeci alacaktır.
Önce dinleyiniz!
„ Dinlemek için susmayı bilmek lazımdır!
„ Not alınız!
„ İletişime girdiğinizi kişiye dönük olunuz,
göz temasını asla tamamen
kopartmayınız!
35
[email protected]
36
6. Görüşme sırasında
6. Görüşme sırasında
6. Görüşme sırasında
İkramda bulunulması…
Mevsime uygun tercihler yapınız. Bu tercih
sizin, çevresine uyum sağlayabilen bir kişi
olduğunuz mesajını verecektir.
„ İkramı sunana da görüşmeciye
gösterdiğiniz saygıyı gösteriniz.
„
Hava şartlarına bağlı olarak kıyafetinizi
ayarlayınız.
„ Çok sıcaksa ceketinizi çıkarınız, saygıdan
ötürü yüzünüzün ter içinde kalması hem
sizi hem de karşınızdakini sıkıntıya
sokacaktır.
„ Ceketi sandalyeye asmak yerine asacak
bir yer var ise asmak daha uygundur.
„
„
„
[email protected]
37
[email protected]
Sorulan soruları dikkatle dinleyiniz.
Soru bitmeden cevap vermeye
başlamayınız. Hazırcevap olduğunuzu
göstermenin başka yolları vardır!
„ Kafanızı karıştıran bir soruyu, nazik bir
şekilde tekrarlayarak, aynı şeyi
algıladığınızdan emin olunuz.
„
38
[email protected]
6. Görüşme sırasında
6. Görüşme sırasında
7. Görüşmeyi bitirirken
Sadece sorulan soruya cevap veriniz,
cevabı gereksiz yere uzatmaktan
kaçınınız.
„ Emin olmadığınız konularda –uzmanlık
gerektiren, vbg.- iddialı olmayınız. El elden
üstündür unutmayınız!
„
Ne kaygısız, ne de muhtaç olun!
„ Mutlaka siz de soru sorunuz, siz bir
makine değilsiniz, o insanlarla beraber
çalışacaksınız!
„ Firma ile ilgili ve bilgili olduğunuzu
gösteriniz.
„ Aşırıya kaçmamaya özen gösteriniz.
„
„
[email protected]
40
[email protected]
39
Her şey çok olumsuz gibi görünse bile
olumlu ve nazik tavrınızı değiştirmeyiniz.
„ Asla “bu iş benim için çok önemli”,
“yazgımızda varsa olur”, “hayat memat
meselesi” gibi duygusal ataklar
yapmayınız.
„ Böyle konuşmamaktan daha önemlisi
böyle dü
düşünmemektir.
nmemektir
41
[email protected]
42
7. Görüşmeyi bitirirken
7. Görüşmeyi bitirirken
8. Görüşme sonrası
Söylenmediği taktirde, bundan sonraki
süreç hakkında bilgi isteyiniz.
„ Nasıl haber alabileceğinizi sorabilirsiniz.
„
Teşekkür ediniz, memnuniyet bildiriniz.
Güzel sözler olumlu imaj bırakır.
„ Mutlaka tokalaşınız.
„ Eşyalarınızı pratik ve özenli bir şekilde
topladıktan sonra odayı terk ediniz.
„ Gülümsemek sizi rahatlatacak,
karşınızdakilere olumlu etki yapacaktır.
„
„
[email protected]
43
[email protected]
Bitirirken… Son sözler…
Bitirirken… Son sözler…
İş görüşmesi dünyanın sonu değildir.
„ Bu işe gireceğim, başka yolu yok
demeyiniz.
„ Hazırlıklı olunuz.
„ Kendinize olan güveniniz ne az ne de çok
olmalı.
„
44
46
[email protected]
[email protected]
45
Yapmaktan keyif duyacağınız
işlerde çalışmanız dileğiyle;
Sizi o işe sokacak olan önce iş ile ilgili
nitelikleriniz, bilginiz, becerileriniz daha
sonra tutum ve davranışlarınız, iletişim
beceriniz olacaktır.
„ Bedenimiz farkında olsak da olmasak da
karşımızdaki ile konuşuyor.
„ Bedenimize hakim olup karşımızdaki
kişinin beden dilini doğru okuyabildiğimiz
sürece iyi iletişimci olmak kolaylaşacaktır.
„
[email protected]
Görüşmeyi düşününüz, yaptığınız
doğruları ve yanlışları gözden geçiriniz.
Artık düne göre daha deneyimlisiniz.
„ Sonuç olumsuz bile olsa moralinizi
bozmayınız.
„ Nedeni hemen davranışlarınızda aramak
yerine, niteliklerinizi gözden geçirip, işe
uygunluğunuzu objektif olarak düşününüz.
„
Teşekkürler…
Öğr. Grv. M. Volkan TÜ
TÜRKER
47