el kitapçığı sahibinin kişisel bilgileri - Adana-SMMM

Transkript

el kitapçığı sahibinin kişisel bilgileri - Adana-SMMM
Bu kitapçıkta bulunabilecek eksiklik ve hatalardan sorumlu değiliz.
Okuyucunun, bu kitapçıktaki bilgi ve yorumlarla yetinmeyerek
konuyu araştırıp ona göre hareket etmesi gerekir.
EL KİTAPÇIĞI
SAHİBİNİN
KİŞİSEL BİLGİLERİ
Adı, Soyadı
İş Adresi
Ev Adresi
İş Telefonu
Ev Telefonu
Cep Telefonu
E-mail
Kan Grubu
Ehliyet No
Oto Plaka No
1
Değerli Meslektaşlarım,
Bu yıl da, yapılan değişiklikleri ekleyerek el kitabımızı
hazırlamış ve sizlerin istifadesine sunmuş bulunmaktayız. Her
geçen yıl, uygulamalara yeni mevzuatlar eklenmesi, bu yeni
mevzuatların, yeni yönetmelik ve tebliğlerle uygulamaya
sokulması, bir de bu uygulamaların mevzuatların yürürlüğe
girmesine çok yakın bir tarihte açıklanması bizleri gerçekten zora
sokmaktadır. Yeni Türk Ticaret Kanununun 2013 ve 2014 yıllarında
uygulanacak yol haritası ve uygulanabilecek olan cezalar el
kitabımızda açıklanmıştır. Ayrıca, iş güvenliği ile ilgili olan
uygulamalara da dikkat etmemiz gerekmektedir. İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren aşamalı olarak
uygulanacaktır. Uygulamada yeni yaptırımlar ve cezalar
getirilmiştir. Her yıl olduğu gibi 2013 yılında da panel ve seminerler
düzenleyerek sizlere yardımcı olacağız.
Bu kitapçığın hazırlanmasında emeği geçen
meslektaşlarıma teşekkür eder, 2013 yılının mesleğimiz için
başarılı geçmesini dilerim.
Saygılarımla,
AHMET COŞAR
ODA BAŞKANI
2
HAZIRLAYANLAR
Ahmet COŞAR
Oda Başkanı
Cemal AKBULUT
Oda Başkan Yardımcısı
Hasan TİYEK
Oda Sekreteri
Hasan TASLAKÇI
Oda Disiplin Kurulu Başkanı
İbrahim GÜLER
Vergi Mevzuatı Kom. Bşk.
Ferhat DEMİRKIRAN
Sosyal Güvenlik Kom. Bşk.
Ömer AVCI
Eğitim Kom. Bşk.
3
İÇİNDEKİLER
Mükellef Hakları Bildirgesi
Disiplin Cezaları
Vergi Türleri Listesi
Oda Aidat Ödeme Zamanı
Gelir Vergisi Tarifeleri
Vergi ile İlgili Bazı Pratik Bilgiler
Bazı Amortisman Oranları
Asgari Geçim İndirimi
Veraset ve İntikal Vergisi Oranları
Usulsüzlük Cezaları
Yıllara Göre yeniden değerleme oranları
Değerli Kağıt Bedelleri
Gecikme Zammı ve Tecil Faizi Oranları
Beyanname, Form, Bildirimler verilme zamanı
Özel Usulsüzlük Cezaları
Bilanço Esasına Göre Defter Tutma Hadleri
Bazı Damga Vergisi Oranları
Bilgi Vermekten Çekinenler için Uygulanacak Cezalar
Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmayacaklar Listesi
İşe Başlamada Aranılacak Belgeler
İş Kanunu ile İlgili Pratik Bilgiler
İş Kanunu ve İşkur Tarafından Uygulanacak Para Cezaları
İş Sağlığı ve Güvenliği Kan. Göre Uygulanacak Para Cezaları
İşten Ayrılma Nedenleri
Eksik Gün Nedenleri
Yıllık İzin Bakımından Çalışılmış Gibi Sayılan Haller
İhbar Tazminatları ve İş Süresi
Günlük Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği
Ara Dinlenmesi, Genel Tatil Günleri, Toplu İşçi Çıkartma
SGK ya göre Asgari Ücret ve İşverene Maliyeti
SGK ile İlgili Bazı Pratik Bilgiler
SGK Prim Oranları
S.G. ve G.S.S. Kanununa göre Uygulanacak İ.Para Cezaları
Dönemler İtibariyle Sigorta Primine Esas Ücret Sınırları
S.G. Kanununa Göre Prime Tabi olan/olmayan kazançlar
Yeni TTK Hakkında Uygulanacak Yol Haritası
Yeni TTK ile İlgili Cezalar
T.T.K’ da Son Durum ve TMS-TFRS, KOBİ TFRS Uygulamaları
Ltd. Şirketlerde Müdür veya Müdürler Kurulu ile Genel Kurulun
Alması Gereken Kararlar
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Temsil Yetkisinin Devrinde
İç Yönerge Mecburiyeti
Bu Cezalar Çok Can Yakacak
KDV de Tevkifat Uygulaması Yeniden Düzenlendi
131-Ortaklardan Alacaklar Hesabı ve KDV
4482 ve 5520 S.K. lara göre kar paylarında Vergileme Rejimi
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
Tek Düzen Hesap Planı
2013 Takvimi
2014 Takvimi
Bazı Önemli Günler ve Haftalar
Önemli Bazı Telefon Numaraları
Okuyucuya Ait Notlar
4
05
06
10
19
19
20
23
25
27
27
27
28
28
29
29
29
30
30
31
35
36
38
42
46
47
48
48
49
50
51
52
55
56
59
60
62
63
69
86
89
91
95
113
114
116
117
129
130
131
132
133
5
DİSİPLİN CEZALARI
UYARMA CEZASI
-Müşterilerin işlerine karşı, kayıtsız ve ilgisiz kalınması,
müşterilerle mesleki konularda yapılacak sözleşme hükümlerine aykırı
davranılması. Sözleşmenin taraflarca feshedilmesi halinde, iş sahibinin
defter ve belgelerinin otuz gün içinde devir ve teslim tutanağı düzenleyerek
teslim edilmemesi, (Devir ve teslim işleminin gerçekleşemediğinin meslek
mensubu tarafından Oda'ya bildirilmesi durumu hariç)
-Birlikçe yayımlanan, genelge vs yönerge hükümlerine aykırı,
olarak, meslek disiplinini bozucu hareketlerde bulunulması,
-Aday meslek mensubunun, mesleğin vakar ve onuru ile
bağdaşmayan işler yapmasına neden olunması veya bilerek izin verilmesi
veya bu eyleme göz yumulması,
-Yasal düzenlemelere uygun tabela asılmaması,
-En az iki kez yazı ile istenmesine rağmen, aidat borçlarının haklı
gerekçe olmaksızın ödenmemesi,
-Kanun ve yönetmeliklerde öngörülen sosyal sorumluluk
hükümlerine uyulmaması,
-Müşteri bildirim listelerinin tam ve doğru olarak Oda'ya süresinde
verilmemesi,
-Adres değişikliklerinin, Serbest Muhasebeci, Serbest
Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak süresinde
bildirilmemesi,
-Mesleğin yürütülmesi esnasında; görevi ile ilgisi olmayan
konularda, çıkar çatışmalarına taraf olunması,
-Meslek mensuplarınca, Oda yönetim, denetim, disiplin kurulu
tarafından görevleri ile ilgili olarak istenen her türlü belge ve bilginin
verilmemesi,
-Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarına her türlü vasıtayla
meslektaşın veya müşterilerinin iş sırlarını ele geçirmeye veya açıklamaya
yöneltmesi,
-Yukarıda sayılanlar dışında, mesleğin vakar ve onuruna aykırı
davranışlarla, görevin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunulması
durumunda uygulanır.
KINAMA CEZASI
-Üç yıllık bir dönem içinde uyarma cezası gerektiren herhangi bir
eylemin yinelenmesi,
-Sahip olunmayan unvanların kullanılması,
-Yeminli Mali Müşavirlerce, kendisinin, eşinin (boşanmış dahi
olsa) usul ve fürundan birinin ve üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil)
kain ve sıhri hısımlarının veya bunların ortak veya yönetiminde oldukları
firmaların işlerine bakılması.
6
Bu yakınlıktaki akrabalarından olan Serbest Muhasebecilerin ve Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirlerin baktığı işlerin, tasdik edilmesi,
-Reklam yasağına uyulmaması
-Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve
Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte
öngörülen yazılı hizmet sözleşmesi yapmadan iş kabul edilmesi,
-Sahte veya içeriği itibariyle yanıltıcı belge düzenlendiği resmi
kurum ve kuruluşlarca saptanan iş sahiplerinin (zorunlu olarak Oda
tarafından görevlendirmeleri hariç), Odalar ve Birlik tarafından ilanından
sonra defterlerinin tutulması ve işlerinin görülmesi,
-Asgari ücret tarifesinde yer alan ücretlerin altında iş kabul
edilmesi, ücret yönetmeliğine aykırı olarak, ücretini tahsil etmediği halde
daha sonraki yıllarda işin sürdürülmesi,
-Çalışanlar listesine kaydolmadan unvan kullanarak mesleki
faaliyette bulunulması,
-Yeminli Mali Müşavirler tarafından, kendi defterleri hariç, defter
tutulması, muhasebe bürosu açılması veya muhasebe bürosuna ortak
olunması,
-Başka bir meslek mensubu ile sözleşmesi bulunan müşterilere,
bilerek iş önerilmesi ve diğer meslek mensubu hakkında olumsuz
yorumlarda bulunulması,
-Aynı unvan sahibi meslek mensubunun sorumluluğundaki işlerle
ilgili, görev ve sorumluluk almadan, bir başka meslek mensubunun görüş
bildirmesi. Uygulamaları hakkında iş sahiplerine karşı olumsuz eleştiriler
yapması,
-Mesleğin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak şekilde; şubenin
bağlı bulunduğu odanın çalışanlar kütüğüne kayıtlı sorumlu ortak
görevlendirmeden ve bu ortak sayısından fasla şube açılması,
-Kasıt olmaksızın gerekli özen ve titizlik yeterince gösterilmeden;
yasal düzenlemelere ve ilan olunmuş norm ve standartlara aykırı olarak
beyanname ve bildirimlerin imzalanması, denetlenmesi ve tasdik edilmesi,
-Oda ve Birlik kuralları başkan ve üyelerinin; bu görevleri
dolayısıyla kanun ve yönetmeliklere aykırı davrandıklarının tespit edilmesi,
-Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler
tarafından, çalışanlar kütüğüne kayıt olmadan birden fazla beyanname
imzalanması,
-Bu yönetmelikte yer almayan; 3568 sayılı kanuna aykırı diğer
eylemlerde bulunulması ve Birlikçe çıkarılmış diğer yönetmelik
hükümlerine ve zorunlu meslek kararlarına uyulmaması,
-Büro Tescil Belgesi alınmaması, süresinde vize ettirilmemesi,
-Meslek mensubunun, kendisi, hizmetleri ve faaliyetleri hakkında
gerçekdışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunması,
-Birlik Genel Kurulu'nca belirlenen “büro standartları”na
uyulmaması, açılan işyerlerinin bağımsız büro şeklinde olmaması. Başka
bir serbest meslek faaliyeti veya ticari faaliyet ile iç içe olması veya ev
olarak kullanılan ikametgahların aynı zamanda büro olarak kullanılması.
7
Bir meslek mensubunun (ortaklık durumu hariç) birden fazla bürosunun
olması,
-Stajını tamamlayarak mesleği yapmaya hak kazanan meslek
mensuplarının, meslek ruhsatlarını aldıkları tarihten itibaren iki yıl
geçmedikçe staj yaptıkları meslek mensuplarının rızası olmadan onların
müşterilerine hizmet vermesi,
-Üçüncü kişilere ücret ya da herhangi bir çıkar sağlanması veya
vaat edilmesi sureti ile iş alınması,
-Mevzuat hükümlerinin emredici kurallarına aykırı davranmak
sureti ile rekabette avantaj yaratılması,
-Diğer meslek mensubu hakkında, ilgili kuruluşlara asılsız ihbar
veya şikayette bulunulması,
-Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarına ve vekillerine onları
işlerini yerine getirirken yükümlülüklerine aykırı davranmaya
yöneltebilecek çıkarlar sağlayarak veya önererek doğrudan veya dolaylı
olarak menfaat sağlaması durumlarında uygulanır.
GEÇİCİ OLARAK MESLEKİ FAALİYETTEN ALIKOYMA
CEZASI
Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası, her bir eylem
için altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere aşağıdaki hallerde
uygulanır.
-Üç yıllık bir dönem içinde kınama cezası gerektiren herhangi bir
hal ve eylemin yinelenmesi,
-Çalışanlar listesinde kayıtlı bulunan meslek mensuplarınca,
sahip olunan unvanla kanunun 2. maddesinde yer alan işlerin yürütülmesi
amacıyla gerçek veya tüzel kişilere bağlı ve onların işyerlerine bağımlı
olarak açık veya gizli hizmet sözleşmesi ile çalışılması,
-Meslek mensuplarınca; meslek mensubu olmayan veya mesleği
yapmaları yasaklanmış kişilerle Kanunun ve yönetmelik hükümlerine
aykırı olarak işbirliği yapılması,
-Müşterilerden makbuz düzenlemek veya her türlü yöntem ile
topladıkları para veya para hükmündeki değerleri kendisine veya bir
başkasına mal edilmesi veya emanetin inkar edilmesi,
-Ticari faaliyet yasağına uyulmaması,
-Beyanname ve bildirimlerin imzalanması ve denetimi ile ilgili
yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve
standartlara kasten aykırı davranılması. Beyanname imzalama ve denetim
yetkisinin kasten gerçeğe aykırı olarak kullanılması,
-Yeminli Mali Müşavirlerce, tasdike ilişkin yasal düzenlemelerdeki
ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırı
davranılması. Tasdik yetkisinin kasten gerçeğe aykırı olarak kullanılması,
-Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası kesinleştiği
halde, mesleki faaliyete doğrudan devam edilmesi.
8
MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI
Aşağıdaki hallerde uygulanır:
-Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki faaliyetleri alıkoyma
cezası ile cezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren eylemin
yeniden işlenmesi.
-Mesleğin yürütülmesi sırasında, meslek dolayısıyla işlenen
suçlardan dolayı ağır hapis cezası ile cezalandırılmış olunması.
-Meslek mensuplarının kasten vergi zıyaına sebebiyet
verdiklerinin mahkeme kararı ile kesinleşmesi.
-Başka meslek mensuplarının ad ve unvanları kullanılarak,
beyanname düzenlenmesi ve imzalanması.
-Meslek mensubu olabilmenin genel şartlarının kaybedilmesi.
-Meslek ruhsatnamesinin bir başkasına kiraya verilmesi,
herhangi bir şekilde bir başkasına kullandırılması. Meslek mensubunun
mesleki konulardaki yetkilerini genel vekaletname ve/veya düzenleme
şeklinde vekaletname ile veya muvazaa yoluyla ya da başka kanunlardaki
düzenlemeleri kötüye kullanarak, mesleğini bizzat yapmayıp, yetkilerini
devamlı ya da geçici olarak meslek mensubu olmayan kişilere
kullandırması. Kendi adına müşteri kabul edilmesine, resmi belgelerde
mühür ya da kaşesinin kullanılmasına izin vermesi.
-Meslekten çıkarılanlar, yeminli sıfatı kaldırılanlar ve geçici olarak
mesleki faaliyetten alıkonulanlar; bu yasakların gereklerini derhal yerine
getirirler. Bu gerekleri yerine getirmeyenler hakkında Odalar veya Birlik
tarafından Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulur.
-Yeminli Mali Müşavirlerin, mükerrer şekilde, tasdike ilişkin yasal
düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara
kasten aykırı davrandıklarının veya tasdik yetkilerini mükerreren kasten
gerçeğe aykırı olarak kutlandıklarının anlaşılması ve bu durumun
mahkeme kararı ile kesinleşmesi halinde, Yeminli sıfatını kaldırma cezası
verilir ve mühürü geri alınır.
-Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik
Staj Yönetmeliği uyarınca, kanunun ve bu yönetmeliğin meslek
mensupları hakkında düzenlemiş olduğu disiplin esasları aday meslek
mensuplarına da uygulanır.
-Çalışan meslek mensupları görevleri sırasında veya görevleri
sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı, fiillerin niteliğine göre Türk Ceza
Kanunu'nun devlet memurlarına ait hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.
9
VERGİ TÜRLERİ
Vergi
Kodu
0001
0002
0003
0004
0005
0006
0007
0010
0011
0012
0014
0015
0017
0020
0021
0022
0023
0024
0027
0032
0033
0040
0046
0048
0049
0050
0051
0053
0056
0057
0060
0061
0062
0067
0071
0073
0074
0075
0076
0077
0091
0092
0093
0094
1013
1018
Vergi Adı
YILLIK GELİR VERGİSİ
ZIRAİ KAZANÇ GELİR VERGİSİ
GELİR VERGİSİ S.(MUHTASAR)
GELİR GÖTÜRÜ TİCARİ KAZANÇ
GELİR GÖTÜRÜ SERBEST MESLEK KAZANCI
GELİR GÖTÜRÜ ÜCRET
DAĞITILMAYAN KAR STOPAJI
KURUMLAR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ STOPAJI (KVKM24)
GELİR VERGİSİ (GMSİ)
BASİT USULDE TİCARİ KAZANÇ
GERÇEK USULDE KATMA DEĞER VERGİSİ
GÖTÜRÜ USULDE KATMA DEĞER VERGİSİ
MEB İŞTİRAKÇİSİ KURUMLAR VERGİSİ
BANKA MUAMELELERİ VERGİSİ
SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ
5811 YURTDIŞINDA SAHİP OLUNAN VARLIKLAR
5811 TÜRKİYE’DE SAHİP OLUNAN VARLIKLAR (GELİR V. MÜK. OLMAYAN)
GELİR VERGİSİ GEÇİCİ VERGİ
GELİR GEÇİCİ VERGİ
KURUM GEÇİCİ VERGİ
DAMGA VERGİSİ (BEYANNAMELİ DAMGA VERGİSİ MÜKELLEFİ)
AKARYAKIT TÜKETİM VERGİSİ
GELİR V. M.TALİH OYUNLARI ASGARİ VERGİ
HER TÜRLÜ İSPİRTOLAR VE FÜZEL YAĞINDAN ALINAN EK VERGİ
KURUMLAR V. M.TALİH OYUNLARI ASGARİ VERGİ
DİĞER ÜCRETLER
KURUMLAR VERGİSİ KURUM GEÇİCİ VERGİ
OYUN KAĞITLARINDAN ALINAN EK VERGİ
RÖNTGEN FİLMLERİNDEN ALINAN EK VERGİ
MÜLGA MADEN FONU
KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME FONU KESİNTİSİ
MÜLGA KOOPERATİFÇİLİK TANITMA VE EĞİTİM FONU
GVK GEÇİCİ 67/11 MADDESİNE GÖRE YAPILAN İHTİYARİ BEYAN
PETROL VE DOĞALGAZ ÜRÜNLERİNE İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
KOLALI GAZOZ, ALKOLLÜ İÇEÇEKLER VE TÜTÜN MAMÜL. İLİŞKİN ÖZEL TÜK. VERGİSİ
DAYANIKLI TÜKETİM VE DIĞER MALLARA İLİSKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
ALKOLLÜ İÇECEKLERE İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
TÜTÜN MAMÜLLERİNE İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
KOLALI GAZOZLARA İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
TÜTÜN MAMÜLLERİNE İLİŞKİN EK VERGİ VERGİSİ
HER TÜRLÜ ALKOLLÜ İÇKİLERE İLİŞKİN EK VERGİ
SAİR ŞARAP VE BİRALARA İLİŞKİN VERGİ
HER TÜRLÜ ALKOLSÜZ İÇECEKLERDEN ALINAN EK VERGİ
EĞİTİM,GENÇLİK,SPOR VE SAĞLIK HİZMETLERİ VERGİSİ
MAHSUPLARDAN KESİLEN DAMGA VERGİSİ
10
Vergi
Kodu
1020
1026
1027
1028
1030
1034
1037
1042
1043
1046
1047
1048
1050
1051
1052
1053
1055
1060
1061
1067
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
3024
3061
3073
3074
3076
3077
3078
3080
3099
4001
Vergi Adı
FON PAYI
5254 SAY. KAN. GÖRE MUHTAÇ ÇİFTÇİLERE VER. ÖDÜNÇ TOHUMLUKLARDAN HAZ. AL. DÖN. AİT FAİZ
2004/5682 SAY. BKK İLE HAZİNE AL. DÖN. TOHUMLUK KREDİLERİNE DÖN. AİT FAİZ
5335 SAYILI KANUNA GÖRE DESTEKLEME FİYAT İSTİKRAR FON.AİT FAİZ
PİŞMANLIK ZAMMI
İKİ İHALE ARASINDAKİ FARK İÇİN ALINAN FAİZ
TRAFİK MUAYENESİ PARA CEZALARI
E.KATKI PAYI
ÖZEL İŞLEM VERGİSİ
TEVKİFATTAN ALINAN DAMGA VERGİSİ
DAMGA VERGİSİ
5035 SAYILI KANUNA GÖRE DAMGA VERGİSİ
VERGİ BARIŞI TEFE TUTARI
VERGİ BARIŞI GEÇ ÖDEME ZAMMI
5335 SAY. KAN. GÖRE HAZ. AL. DÖNÜŞEN TOHUMLUK KREDİLERİNE AİT GEÇ ÖD. ZAMMI
5736 SAYILI KANUN UYARINCA GEÇ ÖDEME ZAMMI
DÜŞÜK OLAN DEĞERLEME TUTARI
6111 YENİDEN YAPILANDIRMA TEFE TUTARI
6111 YENİDEN YAPILANDIRMA GEÇ ÖDEME ZAMMI
VERGİ YARGI HARÇLARI
GECİKME FAİZİ
PARA CEZASI FAİZİ
GECİKME ZAMMI
ERKEN ÖDEME İNDİRİMİ
PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİ
ALINAN DİĞER FAİZLER
KANUNİ FAİZ
5736 SAYILI KANUN UYARINCA ALINAN FAİZ
HESAPLANAN FAİZ
6111 KATSAYI TUTARI
DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ ÖDEMELERİNE İLİŞKİN KANUNİ FAİZ
SAVUNMA SANAYİ DESTEKLEME FONU
KONUT FONU
DEVLET İÇ BORÇLANMA SENEDİ FAİZİ
KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME PRİMİ CEZAİ FAİZİ
CEZAİ FAİZ(KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME FONU KESİNTILERİ)
USULSÜZLÜK CEZASI
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI
KUSUR CEZASI
AĞIR KUSUR CEZASI
KAÇAKÇILIK CEZASI
VERGİ ZİYAİ CEZASI
VUK 112/4 Maddesi Gereğince Ödenen Faiz
EK GELİR VERGİSİ
11
Vergi
Kodu
4003
4004
4005
4006
4007
4008
4010
4011
4012
4014
4015
4016
4021
4023
4024
4030
4034
4035
4036
4037
4040
4041
4042
4043
4044
4046
4047
4048
4049
4050
4060
4061
4063
4070
4071
4072
4073
4074
4077
4078
4079
4080
4081
4101
4103
4107
4110
4112
Vergi Adı
EK ÜCRET GELİR VERGİSİ
EK GÖTÜRÜ TİCARİ KAZANÇ VERGİSİ
EK GÖTÜRÜ SERBEST MESLEK KAZANCI VERGİSİ
FAİZ VERGİSİ
EK EMLAK VERGİSİ
GELİR DAHİLİ TEVKİFAT
EK KURUMLAR VERGİSİ
KURUMLAR VERGİSİ ARGE HARCAMALARI
KURUM DAHİLİ TEVKİFAT
MÜNFERİT GELİR EKONOMİK DENGE V.
TÜRK HAVA KUVVETLERİNİN GÜÇ. VE MİLLİ HAVA SAN. KUR. KAT. PAYI
ÜCRETLERDEN ALINACAK E.D.V.
4705 SAYILI KANUNA GÖRE TAHSİL EDİLEN ÖZEL İŞLEM VERGİSİ
5811 YURTDIŞINDA SAHİP OLUN. VARLIKLAR (BANKA VE ARACI KURUMLAR)
5811 TÜRKİYEDE SAHİP OLUNAN VARLIKLAR
G.V.K. GEÇİCİ 67. MADDESİNE GÖRE YAPILAN TEVKİFAT
MOTORLU TAŞITLAR EK VERGİSİ
4837 S.K EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
4962 S. TAŞIT VERGİSİ
TRAFİK MUAYENE ÜCRETİ HAZİNE PAYI
MÜLGA TRAFİK HİZMETLERİNİ GELİŞTİRME FONU REKLAM GELİRLERİ
GELİR VE KURUM EKONOMİK DENGE VERGİSİ
5035 RTÜK EĞİTİME KATKI PAYI
GÖTÜRÜ EKONOMİK DENGE VERGİSİ
GELİR VE KURUM STOPAJ EKONOMİK DENGE VERGİSİ
AKARYAKIT FİYAT İSTİKRAR PAYI
TEK BAŞINA ALINABİLEN DAMGA VERGİSİ
ŞANS OYUNLARI VERGİSİ
5035 SAYILI KANUNA GÖRE FİNANSAL FAALİYET HARCI
TEKEL SAFİ HASILAT
TECİLLİ ALACAKLARDAN TAHSİLAT
İTHALATTA KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME FONU KESİNTİSİ
NOTER HARÇLARI
G.V.K. GEÇİCİ 70. MD. KAPSAMINDA MUHTASAR V.
ELEKTRİK VE HAVAGAZI TÜKETİM VERGİSİ
MOTORLU TAŞIT ARAÇLARINA İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ (TESCİLE TABİ OLMAYANLAR)
ERTELENEN GELİR STOPAJ (4325 4.MADDE/4369 GEÇİCİ 5.MADDE)
ERTELENEN GELİR STOPAJ (4747 SAYILI KANUNUNUN 2.MADDESİ)
MÜNFERİT KURUM E. D. V.
NET AKTİF VERGİSİ
KIYMETLİ MADEN VE ZİYNET EŞYASINDAN ALINAN VERGİ
ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ
5035 SAYILI KANUNA GÖRE ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI YILLIK GELİR VERGİSİ
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI GELİR VERGİSİ S. (MUHTASAR)
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI DAĞITILMAYAN KAR STOPAJI
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI KURUMLAR VERGİSİ
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI GELİR VERGİSİ (GMSİ)
12
Vergi
Kodu
4114
4115
4121
4122
4123
4124
4125
4126
4127
4128
4130
4140
4150
4151
4178
4201
4203
4204
4205
4206
4207
4208
4210
4211
4215
4216
4217
4218
4220
4222
4811
9000
9001
9002
9003
9004
9005
9006
9007
9008
9009
9010
9011
9012
9013
9014
9015
9016
Vergi Adı
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI BASİT USULDE TİCARİ KAZANÇ
VERGİ BARIŞI MATRAH ARTIRIMI GERÇEK USULDE KATMA DEĞER VERGİSİ
VERGİ BARIŞI KESİNLEŞEN KAMU ALACAKLARI 2. MADDE 1/AB
VERGİ BARIŞI KESİNLEŞEN KAMU ALACAKLARI 2. MADDE 1/C
VERGİ BARIŞI KESİNLEŞEN KAMU ALACAKLARI 2. MADDE/6 MTV
VERGİ BARIŞI KESİNLEŞMEYEN KAMU ALACAKLARI 3. MADDE
VERGİ BARIŞI İNCELEME VE TARHİYAT 5.MADDE
VERGİ BARIŞI PİŞMANLIK 6.MADDE 1/AB
VERGİ BARIŞI PİŞMANLIK 6.MADDE 1/DİĞER HÜKÜMLER
VERGİ BARIŞI ECRİMİSİL 15.MADDE
VERGİ BARIŞI KIYMETLİ MADEN VE ZİYNET EŞYASI BEYANI
6183 B/4 TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ TAHSİLATI
KURUMLAR VERGİSİ(PETROL GELİRLERİ)
KURUM PETROL GEÇİCİ VERGİ
GELİR VERGİSİ KAN. GEÇ. 78. MAD. KAPSAMINDA MUHTASAR VERGİSİ
6111 MADDE 6/1-2 GELİR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 8/1-2 MATRAH ARTIRIMI (Ücret)
6111 MADDE 8/3a, 8/4-a MATRAH ARTIRIMI (Serbest Meslek)
6111 MADDE 8/3b, 8/4-c MATRAH ARTIRIMI (Vergiden Muaf Esnaf)
6111 MADDE 8/3a, 8/4-b MATRAH ARTIRIMI (Kira Stp.)
6111 MADDE 8/3b, 8/4-c MATRAH ARTIRIMI (Çiftçiler)
6111 MADDE 8/3b, 8/4-c MATRAH ARTIRIMI (Yıllara Sari İnşaat)
6111 MADDE 6/1-3 KURUMLAR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 6/5-6 KURUMLAR (STOPAJ) VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 7/1 MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 7/2a-3 MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 7/2b-3 MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE 7/2c MATRAH ARTIRIMI
6111 MADDE SAYILI KANUNUN 10. MAD. GÖRE VER. KDV. BEYANNAMESİ
6111 MADDE SAYILI KANUNUN 11/2. MAD. GÖRE BEYAN
VERGİ BARIŞI TECİLLİ TAHSİLAT
İDARİ PARA CEZASI (4703 SK)
EMANETEN YAPILAN TAHSİLAT
NÜFUS PARA CEZASI
SEÇİM PARA CEZASI
ASKERLİK PARA CEZASI
MAHKEME PARA CEZASI
1475 SAYILI İÇ KANUNUNA BAĞLI PARA CEZASI
3516 SAYILI KANUNA GÖRE ÖLÇÜ AYAR PARA CEZASI
TRAFİK ZABITASI TESPİTİNE DAYALI ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI
TURİZM PARA CEZASI
TÜKETİCİYİ KORUMA KANUNUNA GÖRE KESİLEN PARA CEZASI
ÇEVRE KİRLİLİĞİ PARA CEZASI
ESNAF S.HARÇ
GÜMRÜK VERGİSİ
YURT DIŞI ÇIKIŞ HARCI
KATMA DEĞER VERGİSİ TEVKİFATI
BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
13
Vergi
Kodu
9017
9018
9019
9020
9021
9022
9023
9024
9025
9026
9027
9028
9029
9030
9031
9032
9033
9034
9035
9036
9037
9038
9039
9040
9041
9042
9043
9044
9045
9046
9047
9048
9049
9050
9051
9052
9053
9054
9055
9056
9057
9058
9059
9060
9061
9062
9063
9064
Vergi Adı
TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİL KAYIT HARCI
YILLIK TONAJ HARCI
ELEKTRİK PİYASASI KANUNU PARA CEZASI
MÜKELLEFLERİN VERGİ BORCUNA MAHSUBEN YAPILAN TEVKİFATLAR
4961 BANKA SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ
KUR FARKI HESABI
YÜKSEK ÖGRENİM KREDİ BORCU HESABI
KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME PRİMİ HESABI
İHRACATTA VERGİ İADESİ HESABI
GELIŞTİRME VE DESTEKLEME FONU HESABI
ÇALIŞMA İZİN HARCI
DESTEKLEME VE FIYAT İSTİKRAR FONU HESABI
DİPLOMA HARCI
EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
EK TAŞIT ALIM VERGİSİ
TDPK İDARİ PARA CEZASI
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
TAŞIT ALIM VERGİSİ
YİYECEK BEDELLERİ
TEMİNAT O. YAPILAN THS.
İADELERDEN ALACAKLILAR
HESAP KART VE DEFTERLERİNE İŞLENMEYEN TAHSİLATLAR
MERA FONU
MERA FONU PARA CEZASI
MÜLGA TRAFİK HİZMETLERİNİ GELİŞTİRME FONU TİCARİ PLAKA GELİRLERİ
MÜLGA YATIRIM TEŞVİK FONU
4961 S.K. GEÇİCİ 2. MAD. 3.FIKRASINA GÖRE TAHSİLAT
TAHSİLATI HIZLANDIRMA TEBLİĞİNE GÖRE VERİLEN TAHAKKUK
ÖZEL HESAP GELİRLERİ
TEK BAŞINA ALINABİLEN DAMGA VERGİSİ
5035 SAYILI KANUNA GÖRE HARÇ
4749 KAMU FİNANS BORÇ YÖN. DÜZEN. HAK. KANUN HAZİNE ALACAKLARI
KARAYOLLARI TAŞIMA KANUNU İDARİ PARA CEZASI
DIŞ SEYAHAT HARCAMALARI VERGİSİ
TAŞINMAZ MALLAR SATIŞ GELİRLERİ
ECRİMİSİL GELİRLERİ
DİĞER TAŞINMAZ MALLAR İDARE GELİRLERİ
TAŞINIR MALLAR SATIŞ GELİRLERİ
DOĞALGAZ PİYASASI KANUNU PARA CEZASI
DOĞRUDAN GELİR DESTEĞI ÖDEMELERİ
PETROLDEN DEVLET HAKKI
TİCARET SİCİL HARCI
MADENLERDEN DEVLET HAKKI
OYUN KAĞIDI GELİRLERİ
TAPU HARÇLARI
İSKAN HARCI
PASAPORT VE KONSOLOSLUK HARÇLARI
14
Vergi
Kodu
9065
9066
9067
9068
9069
9070
9071
9072
9073
9074
9075
9076
9077
9078
9079
9080
9081
9082
9083
9084
9085
9086
9087
9088
9089
9090
9091
9092
9093
9094
9095
9096
9097
9098
9099
9101
9102
9103
9104
9105
9106
9107
9108
9109
9110
9111
9112
9113
9114
Vergi Adı
TRAFİK HARÇLARI
YARGI HARÇLARI
İTHAL VE İMAL RUHSAT VE TEMDİT ÜCRETİ
GEMİ VE LİMAN HARÇLARI
DİĞER HARÇLAR
DEĞERLİ KAGITLAR GELİRLERİ
TAVİZLERDEN GERİ ALINANLAR
İKRAZLARDAN GERİ ALINANLAR
YEM ANALİZ ÜCRETİ
ŞEKER FİYAT FARKI
AKARYAKIT FİYAT FARKI
BAŞKA VERGİ DAİRESİ MÜKELLEFİ
MOTORLU TAŞIT ARAÇLARINA İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ (TESCİLE TABİ OL.)
GÜBRE DENEY VE ANALİZ ÜCRETİ
4961 S.K. GEÇİCİ 1. MAD. GÖRE PARA CEZASI
DIĞER PARA CEZALARI
ZİMMETLERE GEÇİRİLEN PARA VE DEĞERLERDEN BORÇLULAR
FAZLA VE YERSİZ YAPILAN ÖDEMELERDEN BORÇLULAR
SOSYAL DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMA TEŞVİK FONU
İSTİHSAL VERGİSİ
TRAFİK CEZALARI
HESAPLANAN GECİKME ZAMMI
TAKİP GİDERLERİ KARŞILIĞI ALINAN
ÇIRAKLIK FONU
2000/2 SAYILI BKK GEREĞİNCE YATIRIMLARI TEŞVİK FONUNA AKTIRILACAK TUTARLAR
ÇEŞITLİ GELİRLER
PETROLDEN DEVLET HİSSESİ
YÜKSEK ÖĞRENİM HARÇ KREDİSİ
RESMİ ARABULUCULUK ÜCRETİ
EM.SAN. 17 MAD. GELİRLERİN THK EDİLMEMESİ CEZASI
4961 S.K. GEÇİCİ 2. MAD. 1.FIKRAYA GÖRE TAHSİLAT
4369/15 SUÇA İŞTİRAK EDEN KİŞİLER
HAKSIZ ALINAN VERGİ İADESİ
HAKSIZ ALINAN VERGİ İADESİ CEZASI
KALDIRILAN VERGİ ARTIKLARI
ŞEKER KANUNU İDARİ PARA CEZASI
GEÇİŞ ÜCRETİ VE İDARİ PARA CEZASI
5188 SK. GÖRE GÜVENLİK RUHSATI HARCI
TELGRAF VE TELEFON KANUNU 2. MADDE İDARİ PARA CEZASI
SPOR MÜSABAKALARINDA ŞİDDET VE DÜZ. ÖNLENMESİ KAN. UYARINCA İPC
4857 S.K. 101. MAD. KAP. İDARİ PARA CEZALARI
ENERJİ DESTEĞİ ÖDEMELERİNDEN GERİ ALINANLAR
4857 SAYILI KANUNA GÖRE GELİR KAYDEDİLECEK PARA CEZALARI
5326 S. KABAHATLER KANUNU İDARİ PARA CEZASI
93/4000 SAY. YATIRIM. DÖVİZ. KAZ. HİZ. TEŞ. İLİŞKİN B.K.K.'NCA HAKSIZ ÖD. ENERJİ TEŞ. GERİ ÖD.
ORKÖY FONU GELİRLERİ
2762 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN TAVİZ BEDELİ
GELİR VERGİSİ TEVKİFATI
YABANCI ÜLKEDE GÜÇ VE MUHTAÇ DUR. DÜŞ. YURDA DÖNÜŞ İÇİN ÖDÜNÇ VER. PARALAR
15
Vergi
Kodu
9115
9116
9117
9118
9119
9120
9121
9122
9123
9124
9125
9126
9127
9128
9129
9130
9131
9132
9133
9134
9135
9136
9137
9138
9139
9140
9141
9142
9143
9145
9146
9147
9148
9149
Vergi Adı
SORUMLU SIFATIYLA VERİLEN KDV.
HAZİNE ZARARININ GERİ ALINMASI
EVRENSEL HİZMETİN GELİRLERİ KATKI PAYI
TELEKOMİNİKASYON KUR. TAR. YATIRILAN TELGRAF VE TELEFON KAN. İDARİ PARA CEZALARI
SİVİL HAVA ARAÇLARI ÜÇÜNCÜ ŞAHIS MALİ MES. DEVLET GARANTİSİ BEDELİ
TELSİZ, TELEFON VE TELGRAF KANUNU İDARİ PARA CEZASI %20 Sİ
5015 SAYILI PETROL PİYASASI KANUNU İPC
5307 SAYILI SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI PİYASASI KANUNU İPC
ENERJİ PİYASASI DÜZ. KUR. ÖDENEN ANALİZ ÜCRETİNİN GERİ ALINMASI
KİŞİLERDEN ALACAK FAİZLERİ
AĞAÇLANDIRMA FONU YÖNETMELİĞİNE GÖRE VER. KREDİLERDEN GERİ ALINANLAR
5254 SAY. KAN. GÖRE MUHTAÇ ÇİFTÇİLERE VER. ÖDÜNÇ TOHUMLUKLARDAN HAZİNE AL. DÖNÜŞENLER
2004/5682 SAYILI BKK İLE HAZİNE ALACAĞINA DÖNÜŞEN TOHUMLUK KREDİLERİ
4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU UYARINCA KESİLEN İ.P.C.
4904 SAYILI İŞKURUMU KANUNU UYARINCA KESİLEN İ.P.C.
YABANCILARA VERİLECEK ÇALIŞMA İZİN BELGESİ HARCI
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ (SAİR İVAZSIZ İNTİKALLER)
KLAVUZLUK VE ROMÖRKÖRLÜK HİZMET PAYI
MAHALLİ İDARELERDEN ALINAN PAYLAR
İKİ İHALE ARASINDAKİ FARK(MENKUL MALLAR İÇİN)
İKİ İHALE ARASINDAKİ FARK(GAYRİMENKUL MALLAR İÇİN)
ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL KATILIM PAYI
GELİR VERGİSİ MÜNFERİT BEYAN
KURUMLAR VERGİSİ ÖZEL BEYANI
YABANCI DEVLETLERE AİT VERGİ ALACAĞI
DENİZ ARAÇ. BAĞ. KÜTÜĞÜ RUHSAT. VE VİZE. AL. HARÇ.-DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI
DENİZ ARAÇLARI BAĞLAMA KÜTÜĞÜ RUHSAT VE VİZE İDARİ PARA CEZASI
BELEDİYELERCE TAHSİL ED. EĞLENCE VERGİSİ %75 LİK KÜLTÜR BAKANLIĞI PAYI
TEDAVİ MASRAFLARININ TAHSİLİ
SOSYAL YARDIMLAŞMA DAYANIŞMA VAKFI ALACAKLARI
MOTORLU ARAÇ TRAFİK BELGESİ BEDELİ
MOTORLU ARAÇ TESCİL BELGESİ BEDELİ
4915 VE 5035 SK. GÖRE RUHSAT HARCI
KİRLETİLEN ÇEVRENİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN GN. BÜTÇE YAP. HAR. TAHSİLATI
9150
TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİKLERİNİN DESTEKLEME FİYAT İSTİKRAR FONU
9151
9152
9153
9154
9155
9158
9159
9160
9161
9162
YOLCU BERABERİNDE GETİRİLEN TELEFON KULLANIM HARCI
5602 SAY. ŞANS OYUNLARI HASILATINDAN ALINAN VERGİ, FON VE PAYLAR
5736 SAYILI KANUN UYARINCA TAHSİL EDİLECEK ECRİMİSİL GELİRLERİ
KİMLİK ADRES PAYLAŞIM SİSTEMİNDEN ALINAN KAYIT KATILIM PAYI
KARAYOLLARI GEÇİŞ ÜCRETİ
3039 SAYILI ÇELTİK EKİM KANUNU İDARİ PARA CEZASI
SPK TARAFINDAN VERİLEN İPC LERİN %50 BÜTÇEYE GEL. KAYDED. KISMI
MADENLERDEN ALINAN DEVLET HAKKINDAN %50 ÖZEL İDARE PAYI
MADENLERDEN ALINAN DEVLET HAKKININ %30 FAZLALARI (ORMAN GENEL MÜD. PAYI)
KADASTRO HARÇLARI
16
Vergi
Kodu
9164
9165
9166
9167
9168
9169
9170
9171
9172
9173
9174
9175
9176
9179
9180
9181
9185
9190
9196
9197
9198
9200
9201
9202
9203
9213
9220
9221
9223
9224
9225
9226
9227
9228
9229
9246
9247
9301
9302
9303
9304
9305
9306
9307
9308
9309
9310
Vergi Adı
PASAPORT SATIŞ BEDELİ
KONSOLOSLUK HARCI
KARAR VE İLAM HARCI
MADENLERDEN ALINAN DEVLET HAKKINDAN %50 (%25 KÖY PAYI) İL ÖZEL İD. PAYI
KAMU İHALE KANUNU 53. MADDE
MADEN RUHSAT HARCI
BANKA KURULUŞ FAALİYET HARCI
SORUMLU SIFATIYLA VERİLEN ÖTV 1. LİSTE
ASKERİ KANTİN VE SOSYAL TESİSLERDE VERİLEN AÇIĞIN GERİ ALINMASI
ECRİMİSİL 6009 S.K. 24. MADDESİ BÜTÇE GELİRİ
ECRİMİSİL 6009 S.K. 24. MADDESİ KÖY PAYI
SURİYE UYRUKLULARA AİT TAŞINIR VE TAŞINMAZ MAL GELİRLERİ
ANAYASA MAHKEMESİ BAŞVURU HARCI
6183 SAYILI KANUNUN 79. MADDESİ
TELSİZ, TELEFON VE TELGRAF KANUNU İDARİ PARA CEZASI %80' İ
6111 S.K. 10. MADDESİNE GÖRE VERİLECEK ÖTV BEYANNAMESİ
HESAPLANAN TRAFİK CEZASI FAİZİ
ÇEŞİTLİ GELİRLER (GECİKME ZAMMI HESAPLANAN)
EXIMBANK IRAK KREDİ PROGRAMI ANA PARA
6113 SAYILI KANUN KAPSAMINDA DEVİR TAHAKKUKLARI
MUAYENE DENETİM VE KONTROL ÜCRETLERİ
DSİ SULAMA TESİSLERİ İŞLETME VE BAKIM ÜCRETİ
DSİ SULAMA TESİSLERİ YATIRIM BEDELİ
DSİ İÇME-KULLANMA, SAN. SUYU ORTAK TESİS İŞL. VE BAKIM MASRAFI
DSİ HES.LERE SU SAĞLAYAN TESİSLERE YAPILAN İŞL. VE BAKIM MASRAFLARI
GENEL BÜTÇEYE DAHİL, BÜTÇE KAPSAMI DIŞINDAKİ FAALİYETLER NEDENİYLE YAPILAN TEVKİFAT
6200 SAYILI KANUNA GÖRE ALINAN ZAM
DİĞER HİZMET GELİRLERİ
DENETİM KURULUŞLARI YETKİLENDİRME BELGELERİ KAMU MAKTU
DENETİM KURULUŞLARI YETKİLENDİRME BELGELERİ KAMU NİSBİ
DENETİM KURULUŞLARI YETKİLENDİRME BELGELERİ DİĞER MAKTU
DENETİM KURULUŞLARI YETKİLENDİRME BELGELERİ DİĞER NİSBİ
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK RUHSATI
BAĞIMSIZ DENETÇİ YETKİLENDİRME BELGESİ
SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK RUHSATI
ASBIS MOTORLU ARAÇ TRAFİK BELGESİ BEDELİ
ASBIS MOTORLU ARAÇ TESCİL BELGESİ BEDELİ
GENEL BÜTÇE DIŞINDA KALAN KURUMLAR TARAFINDAN YAPILAN İ.P.C
KARAYOLLARI GEÇİŞ ÜCRETİ İPC.
6183 S.K. 22/A MADDESİNE GÖRE İPC.
TELGRAF VE TELEFON KANUNU 2. MADDE İDARİ PARA CEZASI
SPOR MÜSABAKALARINDA ŞİDDET VE DÜZENSİZLİĞİN ÖNLENMESİ KANUNU UYARINCA İPC
1475 SAYILI İŞ KANUNUNA BAĞLI PARA CEZASI
3516 SAYILI KANUNA GÖRE ÖLÇÜ AYAR PARA CEZASI
SU ÜRÜNLERİ KANUNUNA GÖRE VERİLEN İDARİ PARA CEZASI
TURİZM PARA CEZASI
5549 SAYILI SUÇ GELİRİNİN AKLANMASININ ÖNLENMESİ İ.P.C.
17
Vergi
Kodu
9311
9312
9315
9316
9317
9318
9319
9341
9901
Vergi Adı
TÜTÜN MAMÜLLERİNİN ZAR. ÖNLENMESİNE DAİR KAN. UY. ALINAN İPC. (4207 S.K.)
ELEKTRONİK HABERLEŞME KANUNU İPC.
ŞEKER KANUNU İDARİ PARA CEZASI
4054 SAYILI REKABET KANUNUNUN 55. MADDE KAPSAMINDA İPC
5326 SAYILI KANUN UYARINCA CUMHURİYET SAVCILIKLARINCA VER. İ.P.C.
5326 SAYILI KANUN UYARINCA MAHKEMELER TARAFINDAN VERİLEN İ.P.C.
SPK TARAFINDAN VERİLEN İPC. LERİN %50 YATIRIMCILARI KOR. FONU PAYI
MERA FONU PARA CEZASI
ADİ ORTAKLIK MÜKELLEFİYETSİZ MÜKELLEF KAYDI İÇİN VERGİ KODU
18
ODA AİDATLARININ TESPİT ŞEKLİ VE ASGARİ AZAMİ NİSPETLERİ
Her yıl, odalarca üyelerinden alınacak maktu ve nispi aidatlar genel
kurullarında belirlenir.
Maktu Aidat
Maktu Aidat, 200 rakamının, bütçe memur taban aylığı kat sayısı ile çarpımı
suretiyle bulunacak tutardan az olamaz. Her yıl ocak ayı içinde ödenir. 2013 yılı maktu
aidatımız 198.-TL’ dir.
Nisbi Aidat
Mesleki faailiyette bulunan her üye, yıllık gelir vergisi beyannamesindeki
mesleki kazancının, şirket olarak faaliyette bulunduğu takdirde dağıtılsın veya
dağıtılmasın, beyan edilen kurum kazancından payına düşen tutarın % 1' ini nispi aidat
olarak öder. Şirket ortaklarının her birince ödenecek nispi aidat, gelir vergisi mükellefi
olan meslek mensuplarından en az nispi aidat ödeyenden daha düşük olamaz.
Tahakkuk ettirilecek miktar maktu aidat miktarının 1 katından az ve 20
katından fazla olamaz. Her yıl Mayıs ve Ekim aylarında ödenir.
2012 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ
10.000,oo TL'ye kadar
% 15
25.000,oo TL'nin 10.000,oo TL' si için 1.500,oo TL, fazlası
% 20
58.000,oo TL'nin 25.000,oo TL' si için 4.500,oo TL, fazlası
% 27
58.000,oo TL'den fazlasının 58.000,oo TL' si için 13.410,oo TL, fazlası
% 35
oranında vergilendirilir.
2013 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ
10.700,oo TL'ye kadar
% 15
26.000,oo TL'nin 10.700,oo TL' si için 1.605,oo TL, fazlası
% 20
60.000,oo TL'nin 26.000,oo TL' si için 4.665,oo TL, fazlası
% 27
60.000,oo TL'den fazlasının 60.000,oo TL' si için 13.845,oo TL, fazlası
% 35
oranında vergilendirilir.
2013 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ (ÜCRETLİLER İÇİN)
10.700,oo TL'ye kadar
% 15
26.000,oo TL'nin 10.700,oo TL' si için 1.605,oo TL, fazlası
% 20
94.000,oo TL'nin 26.000,oo TL' si için 4.665,oo TL, fazlası
% 27
94.000,oo TL'den fazlasının 94.000,oo TL' si için 23.025,oo TL, fazlası
% 35
oranında vergilendirilir.
19
KONUT KİRA GELİRLERİ İSTİSNASI(GVK Md.21)
2009 yılında elde edilen mesken kirasi için
2.600,oo TL
2010 yılında elde edilen mesken kirasi için
2.600,oo TL
2011 yılında elde edilen mesken kirasi için
2.800,oo TL
2012 yılında elde edilen mesken kirasi için
3.000,oo TL
2013 yılında elde edilen mesken kirasi için
3.200,oo TL
TEVKİFATA TABİ MENKUL VE GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARINDA BEYAN SINIRLARI
2009 yılı için
22.000,oo TL
2010 yılı için
22.000,oo TL
2011 yılı için
2012 yılı için
23.000,oo TL
25.000,oo TL
2013 yılı için
26.000,oo TL
ÇALIŞANLARDA YEMEK YARDIMI İSTİSNASI(GVK Md.23/8)
2009 yılı için
10,00 TL
2010 yılı için
10,00 TL
2011 yılı için
10,70 TL
2012 yılı için
11,70 TL
2013 yılı için
12,00 TL
ÇOCUK YARDIMI
İki Çocuğu aşmamak şartı ile her bir çocuk için;
01.01.2013-30.06.2013 Tarihleri için
0-6 Yaş
Grubu
Diğerleri
33,09 TL
16,55 TL
01.07.2013-31.12.2013 Tarihleri için
KURUMLAR VERGİSİ ORANI
2009 yılı için
%20
2010 yılı için
%20
2011 yılı için
%20
2012 yılı için
%20
2013 yılı için
%20
GEÇİCİ VERGİ ORANI (2013 yılı için)
Kurumlar vergisine tabi olanlar için
%20
Gelir vergisine tabi olanlar için
%15
20
AMORTİSMAN AYIRMA SINIRI
2009 yılı için
2010 yılı için
670.oo TL.
680.oo TL.
2011 yılı için
700.oo TL.
2012 yılı için
2013 yılı için
770.oo TL.
800.oo TL.
PERAKENDE SATIŞ FİŞİ VE YAZAR KASA FİŞİ
DÜZENLEME SINIRI
2009 yılı için
670.oo TL.
2010 yılı için
680.oo TL.
2011 yılı için
2012 yılı için
700.oo TL.
770.oo TL.
2013 yılı için
800.oo TL.
SAKATLIK İNDİRİMİ (GVK Md. 31)
Sakatlık Dereceleri
2009 Yılı İçin
2010 Yılı İçin
2011 Yılı İçin
2012 Yılı İçin
2013 Yılı İçin
670.00 TL.
680.00 TL.
700.00 TL.
770.00 TL.
800.00 TL.
330.oo TL.
330.oo TL.
350.oo TL.
380.oo TL.
400.oo TL.
160.00 TL.
160.00 TL.
170.00 TL.
180.00 TL.
190.00 TL.
1. Derece sakatlar için (Çalışma
gücünün %80 ini kaybetmiş)
2. Derece sakatlar için (Çalışma
gücünün %60 ını kaybetmiş)
3. Derece sakatlar için (Çalışma
gücünün %40 ını kaybetmiş)
SAKATLIK İNDİRİMİNDEN YARARLANACAK OLANLAR
Sakatlık İndirimi:
- Özürlü hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi
bulunan hizmet erbabına,
- Özürlü serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü
kişi bulunan serbest meslek erbabına,
- Basit usulde vergilendirilenlerden, tüccar ve ücretli durumuna
girmeksizin, imalat, tamirat ve küçük sanat işleri ile uğraşan ( İlk Madde ve
Yardımcı Malzeme müşteriye ait olarak faaliyet gösteren terzi, tamirci,
marangoz gibi) özürlülere uygulanmaktadır.
21
TEVKİFATA VE İSTİSNAYA KONU OLMAYAN MENKUL VE GAYRİMENKUL
SERMAYE İRATLARINA İLİŞKİN BEYANNAME VERME SINIRI
2009
2010
2011
2012
2013
1.070.00 TL
1.090.00 TL
1.170.00 TL
1.290.00 TL
1.390.00 TL
VERGİ İLE İLGİLİ BİLDİRİM SÜRELERİ
İŞE BAŞLAMA
Gerçek kişilerde; işe başlama tarihinden itibaren
10 gün içerisinde kendilerince veya avukatlık
kanununa göre ruhsat almış avukatlar veya
yetki almış meslek mensuplarınca,
Şirketlerde; Şirketlerin kuruluş aşamasında
işe başlama bildirimleri 10 gün içerisinde ticaret
sicil memurluğunca ilgili vergi dairesine yapılır.
ADRES DEĞİŞİKLİĞİ
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
İŞ DEĞİŞİKLİĞİ
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
İŞLETME DEĞİŞİKLİĞİ
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
İŞİ BIRAKMA
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
NAKİL
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
ÖLÜM
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
TASFİYE VE İFLAS
Olayın vukuundan itibaren 1 ay içerisinde
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ SATIN ALMA
Ö.K.C. Kullandırmayı gerektiren bir işle
uğraşmaya başlanılan tarihten itibaren 30 gün
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZI BİLDİRME
Satın alındığı tarihten itibaren 15 gün fiş
kesmeden.
Sözleşmelerin Elektronik Ortamda Bildirilmesi
Meslek mensupları ile mükellefler arasında düzenlenen Elektronik Beyanname Aracılık
ve Sorumluluk Sözleşmesine/Elektronik Beyanname Aracılık Sözleşmesine ait
bilgilerin, meslek mensupları tarafından sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren en
geç 30 gün içerisinde elektronik ortamda https://intvd.gib.gov.tr/ adresinde yer alan
internet vergi dairesine girişinin yapılması gerekmektedir.
Süresi Sona Eren ya da İptal/Fesih Edilen Sözleşmelerin Elektronik Ortamda
Bildirilmesi
Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmelerinin/Elektronik Beyanname
Aracılık Sözleşmelerinin süresinin sona ermesi, iptal ya da feshedilmesi durumunda
buna ilişkin bilgi girişinin, sürenin sona erme tarihinden ya da iptal/fesih tarihinden
itibaren en geç 15 gün içerisinde meslek mensupları tarafından elektronik ortamda
https://intvd.gib.gov.tr/ adresinde yer alan internet vergi dairesine yapılması
gerekmektedir.
22
FAYDALI
ÖMÜR
(YIL)
NORMAL
AMORTİSMAN
ORANI
3.1.
İşyerinde Kullanılan Mobilyalar, Ekipmanlar
ve Diğer Demirbaşlar: Bu sınıf, masa,
mobilya, sandalye, dolap ve ofiste kullanılan
iletişim araçları gibi kıymetleri içerir. (Başka
bir sınıflamada yer alan iletişim araçları hariç)
5
%20,00
3.2.
Televizyonlar
5
%20,00
3.3.
Cep Telefonları
3
%33,33
BAZI AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ KIYMETLER
3.8.8.
Şohbenler ve kombiler
10
%10,00
3.9.1.
Klima Santralleri (Vantilatör, aspiratör, ısıtıcı-soğutucu)
15
%6,66
3.9.5.
Pencere, duvar ve salon tipi klima cihazları
15
%6,66
3.10.4.
Buzdolabı, derin dondurucu ve bunlara benzer
soğutma dolapları
10
%10,00
Asansörler (Yük, insan vb.)
10
%10,00
3.14.1.
Jeneratörler
10
%10,00
3.14.2.
Kesintisiz güç kaynakları (Statik ve dinamik UPS)
10
%10,00
3.14.3.
Paratonerler
10
%10,00
3.12.
3.15.
Perde, güneşlik, store ve teferruatı ve benzerleri ile
yatakhane ve yemekhane eşyası
5
%20,00
3.28.
Yangın söndürme cihazları
5
%20,00
3.34.
Projeksiyon cihazı
5
%20,00
3.35.
Fotoğraf makineleri ve kamera
5
%20,00
5
%20,00
3.49.5
Video kayıt ve gösterme cihazları, müzik seti, dijital ve
diğer ses kaydediciler, amplifikatör, ekolayzır,
ses mikser cihazları, uydu antenleri ve uydu alıcı
cihazları, uzaktan kumanda cihazlar v.b.
3.55.
Elektrik süpürgeleri, halı yıkama makineleri, yer
yıkama ve temizleme makineleri
7
%14,28
3.83
Diğer sınıflarda sayılmayan demirbaşlar
5
%20,00
4.1.
Kişisel bilgisayarlar, el bilgisayarları (PDA), sunucu
bilgisayarlar (Server)
4
%25,00
4.2.
Bilgisayar Donanımları: Kart okuyucular, kart deliciler,
kart seçiciler, manyetik teyp üniteleri, yüksek hızlı
yazıcılar, optik karakter okuyucular, yüksek saklama
kapasitesine sahip üniteler, kağıt bant donanımı,
kağıt ve bantlara bilgi kaydeden klavyeli makineler,
yazıcılar, terminaller, teyp sürücüleri, disk sürücüleri,
görsel imaj koruyucu tüpleri ve benzeri araçlar
(Eğlence amaçlı kullanılan ekipmanlar
bu sınıfa girmez)
4
%25,00
4.3.
Bilgisayar yazılımları
3
%33,33
Elle Veri İşlenen Araçlar: Daktilo, hesap makinesi,
para sayma makineleri, fotokopi makineleri, faks
cihazları, kopyalayıcı ekipmanlar ve benzerleri
5
%20,00
Ödeme kaydedici cihazlar
5
%20,00
5.
5.1.
23
BAZI AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ KIYMETLER
FAYDALI
ÖMÜR
(YIL)
NORMAL
AMORTİSMAN
ORANI
Taşıma Araçları
6
6.1.
Otomobiller ve taksiler (Jipler ve arazi taşıtları dahil)
5
%20,00
6.2.
Otobüs, Minübüs, Midibüsler
5
%20,00
6.3.
Hafif Kamyonlar (Yüksüz ağırlığı 6 tona kadar olanlar)
ve kamyonetler
4
%25,00
6.4.
Ağır yük kamyonları (Yüksüz ağırlığı 6 ton ve üzeri
olanlar)
5
%20,00
6.5.
Motosikletler(Mopedler ve Triportörler dahil)
4
%25,00
6.6.
Bisikletler ve at arabaları
4
%25,00
6.7.
Kendinden hareketli yük arabaları (Kaldırma tertibatı
ile donatılmış olanlar ve forkliftler, krikolar v.b. dahil)
4
%25,00
6.8.
Çekiciler (Transpaletler dahil)
5
%20,00
6.14.
Sabit ve gezer vinçler, tavan vinçleri
10
%10,00
6.15.
Ambulans ve İtfaiye Araçları
7
%14,28
54.
İlk tesis ve taazzuv giderleri
5
%20,00
55.
Gayri Maddi İktisadi Kıymetler: İşletmenin
mevcut değeri, imtiyaz hakları (Franchising), patent,
formül, dizayn, örnek kalıp, teknik bilgi (Know-how),
format, telif hakkı ve benzeri kalemler, lisans, kullanım
hakkı ve izni veya devlet kurum ve kuruluşları
tarafından verilen diğer haklar (İşletme hakkı gibi)
ve bunların benzerleri
15
%6,66
56.
Özel maliyetler (Kira müddeti belli olmayanlar)
5
%20,00
58.1.1
Işıklı reklam panoları ve bilboardlar
5
%20,00
58.1.2
Işıksız reklam panoları ve bilboardlar
10
%10,00
Traktör, Biçerdöver, tohum temizleme ve sınıflandırma
makineleri ve bunlar gibi tarımda kullanılan makine,
teçhizat ve tertibat
5
%20,00
Traktör, Biçerdöver, triyör(iki tekerlekli, arkasına pulluk
ve benzeri ekipman takılan hareketli araç v.b) gibi
araçların yardımcı ekipmanları
5
%20,00
Tarım
7
7.4.
7.4.1
24
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ
(GVK Madde 32)
Kimler Faydalanacak
Asgari geçim indirimi uygulamasından ücretleri gerçek
usulde vergilendirilen gerçek kişiler, (ücret gelirlerini yıllık
beyanname ile bildirenler dahil), Gelir Vergisi Kanununun 61 inci
maddesi kapsamında değerlendirilen ücret geliri elde edenler,
örneğin sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle
çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar da
yararlanacaklardır.
Nasıl Hesaplanacak
Asgari geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı
başında belirlenen 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari
ücretin yıllık brüt tutarına;
* Mükellefin kendisi için %50'si
* Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için
% 10'u
* Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere ilk iki çocuk
için % 7,5'i
* Diğer çocuklar için %5'i
olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumu dikkate
alınarak hesaplanan indirim oranlarının uygulanması sonucu
bulunacak tutarın, Gelir vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde
yer alan Gelir Vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan
oranla çarpılması sonucu bulunacak indirim tutarının 1/12'sinin
aylık olarak hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmesi
suretiyle bulunacaktır.
Asgari geçim indirimi tutarının, ücretlinin aylık
hesaplanan vergisinden fazla olması halinde, fazlası dikkate
alınmayacaktır.
İndirimin uygulamasında "çocuk" tabiri, mükellefle
birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler,
evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan
mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25
yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise, aralarında yasal evlilik
bağı bulunan kişileri ifade eder.
25
Asgari geçim indiriminde; aile fertlerinin, emekli
maaşı olanların ve boşananların durumu nasıl dikkate
alınacaktır?
* Ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı
ayrı,
* Emekli maaşı alanlar da, çalışmayan ve herhangi bir
geliri olmayan eş olarak kabul edilecek,
* Eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar
yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine
dahil edilecek,
Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını
sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınacaktır.
Sakatlık indiriminden faydalananlar için, önce sakatlık
indirimi uygulanacak, sonra Asgari geçim indirimi uygulanacaktır.
Asgari geçim indirimi maaşıma kaç TL.
uygulanacaktır?
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN TABLO
(Asgari ücret; 2013 yılı için aylık 978,60 TL olarak dikkate alınmıştır.)
MATRAH
ÜCRETLİNİN MEDENİ DURUMU
(1)
ORAN
(2)
(Yıllık Brüt Asgari
Ücret x A.G.İ. oranı)
(3)
İNDİRİM
TUTARI
( 3 x %15 )
(4)
AYLIK
TUTAR
( 4/12 )
(5)
BEKAR
% 50
5.871,50
880,73
73,39
EVLI ESI ÇALISMAYAN
% 60
7.045,80
1.056,87
88,07
EVLI ESI ÇALISMAYAN 1 ÇOCUKLU
% 67,5
7.926,53
1.188,98
99,08
EVLI ESI ÇALISMAYAN 2 ÇOCUKLU
% 75
8.807,25
1.321,09
110,09
EVLI ESI ÇALISMAYAN 3 ÇOCUKLU*
% 80
9.394,40
1.409,16
117,43
EVLI ESI ÇALISMAYAN 4 ÇOCUKLU*
% 85
9.981,55
1.497,23
124,76
EVLI ESI ÇALISAN
% 50
5.871,50
880,73
73,39
EVLI ESI ÇALISAN
1 ÇOCUKLU
% 57,5
6.752,23
1.012,83
84,40
EVLI ESI ÇALISAN
2 ÇOCUKLU
% 65
7.632,95
1.144,94
95,41
EVLI ESI ÇALISAN
3 ÇOCUKLU
% 70
8.220,10
1.233,02
102,75
EVLI ESI ÇALISAN
4 ÇOCUKLU
% 75
8.807,25
1.321,09
110,09
EVLI ESI ÇALISAN
5 ÇOCUKLU
% 80
9.394,40
1.409,16
117,43
EVLI ESI ÇALISAN
6 ÇOCUKLU
% 85
9.981,55
1.497,23
124,76
*Asgari ücretin 2013 yılı ilk 6 aylık dönemi esas alınarak hesaplanan Gelir Vergisi tutarı, 124,76
TL. olduğundan Asgari Geçim İndirimi 2013 yılında 124,76 TL' nı aşamayacaktır.
26
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİNDE 2013 YILI İÇİN UYGULANACAK
OLAN İSTİSNA VE VERGİ ORANLARI
Evlatlıklar dahil fürug ve esten her birine isabet eden miras hisselerinde..................
(fürug bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinde)………….................
140.774,oo TL
281.720,oo TL
İvasız suretle meydana gelen intikallerde..................................................................
Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde...
3.244,oo TL
3.244,oo TL
01/01/2013 tarihinden itibaren veraset yolu ile veya ivazsız surette meydana
gelen intikallerde ise vergi, aşağıdaki tarifeye göre hesaplanacaktır.
Veraset yoluyla
intikallerde
vergi oranı
(Yüzde)
Matrah
İvassız
intikallerde
vergi oranı
(Yüzde)
İlk
190.000,oo TL için
1
10
Sonra gelen
430.000,oo TL için
3
15
Sonra Gelen
940.000,oo TL için
5
20
Sonra Gelen
Matrahın
1.800.000,oo TL için
7
10
25
30
3.360.000,oo TL i aşan bölümü için
2013 YILI İÇİN UYGULANACAK USULSÜZLÜK DERECE VE CEZALARI
VUK. Madde 352
TL
TL
Usülsüzlük derece ve cezaları(Kanuna bağlı cetvel) Birinci derece usulsüzlükler ikinci derece usulsüzlükler
110.00
60.00
1- Sermaye Şirketleri
70.00
35.00
2- 1. Sın. Tüccar ve S. Meslek Erbabı
35.00
17.00
3- İkinci Sınıf Tüccarlar
4- Diğer Beyanname Us. G.V. ne tabi olanlar
17.00
9.40
9.40
4.30
5- Kazancı Basit Usulde tespit edilenler
6- Gelir Vergisinden muaf esnaf
YILLARA GÖRE YENİDEN
DEĞERLEME ORANLARI
Yıl
Oran
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
%53.2
%59,0
%28.5
%11.2
%9,8
%7,8
%7,2
%12
2009
2010
2011
2012
%2,2
%7,7
%10,26
%7,80
27
4.30
2.40
210 SAYILI DEĞERLİ KAĞIT KANUNUNA GÖRE
DEĞERLİ KAĞIT BEDELLERİ
2009
2010
2011
Bedeli (TL) Bedeli (TL) Bedeli (TL)
DEĞERLİ KAĞIDIN CİNSİ
a) Noter Kağıdı
1- Noter Kağıtları b) Beyanname
c) Protesto, Vekaletnamei Re'sen Senet
2- Kira Sözleşmesi Kağıtları
3- Pasaportlar
4- Yabancılar için ikamet tezkereleri
5- Askerlik Cüzdanları
6- Nüfus Cüzdanları
7- Aile Cüzdanları
8- Bono Kağıtları (emre muharrer senetler) (10 adet)
9- Sürücü belgeleri
10- Sürücü Çalışma Belgeleri (karneleri)
11- Motorlu Araç Trafik Belgesi
12- Motorlu Araç Tescil Belgesi
13- İş Makinesi Tescil Belgesi
14- Banka Çekleri (Her bir çek yaprağı)
3.00
3.00
6.50
(*)
90.00
90.00
(*)
3.00
30.00
(*)
40.00
40.00
40.00
30.00
30.00
2.00
5.00
5.00
10.00
(*)
138.00
138.00
(*)
4.60
46.00
(*)
62.00
62.00
62.00
46.00
46.00
3.10
2012
2013
Bedeli (TL) Bedeli (TL)
5.40
5.40
10.80
(*)
54.00
149.00
(*)
5.00
50.00
(*)
67.00
67.00
67.00
50.00
50.00
3.30
6.25
6.25
12.50
(*)
62.50
172.00
(*)
5.75
58.00
(*)
77.50
77.50
77.50
58.00
58.00
3.80
7.25
7.25
14.50
(*)
72.00
198.00
(*)
6.50
66.00
(*)
89.00
89.00
89.00
66.50
66.50
4.50
(*) 5821 sayılı kanunun 14.maddesiyle 01.01.2005 tarihinden itibaren tablodan
çıkartılmıştır.
Aylık Gecikme Zammı Oranı
% 10
01.02.1996 - 08.07.1998
% 15
09.07.1998 - 20.01.2000
% 12
21.01.2000 - 01.12.2000
% 6
02.12.2000 - 28.03.2001
% 5
29.03.2001 - 30.01.2002
% 10
31.01.2002 - 11.11.2003
% 7
12.11.2003-01.03.2005
%4
02.03.2005 - 20.04.2006
%3
21.04.2006-18.11.2009
%2,5
19.11.2009 - 18.10.2010
%1,95
%1,40
19.10.2010 tarihinden itibaren
Dönemler
Aylık Tecil Faizi Oranı
22.10.1996 - 09.07.1998
% 10
10.07.1998 - 24.01.2000
%8
25.01.2000 - 20.12.2000
%4
21.12.2000 - 30.03.2001
%3
31.03.2001 - 01.02.2002
%6
02.02.2002 - 11.11.2003
%5
12.11.2003 - 03.03.2005
%3
04.03.2005 - 27.04.2005
%2,5
28.04.2006-20.11.2009
%2
21.11.2009-20.10.2010
21.11.2010 tarihinden itibaren
% 1,58
%1
28
Not: Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı
günlük olarak hesap edilir.
Dönemler
31.08.1995 - 31.01.1996
VERGİ DAİRESİNE VERİLECEK OLAN BAZI BEYANNAMELER,
FORMLAR, BİLDİRİMLER VE ÖDEME ZAMANLARI
BEYANNAME NEV'İ
Aylık Muhtasar
3 Aylık Muhtasar
KDV
3 Aylık KDV
Geçici Vergi
Yıl.Gel.Vergisi
VERİLME ZAMANI
Ertesi Ayın 23.Günü 26.Günü
OC,NS,TM,EK Ay.23 Günü
Ertesi Ayın 24.Günü 26 Günü
OC,NS,TM,EK, AY.24 Günü
1.Dönem için 14 Mayıs
2.Dönem için 14 Ağustos
3.Dönem için 14 Kasım
4.Dönem için 14 Şubat
25 Mart
Yıl.Gel.Ver.(Basit Usul) 25 Şubat
Yıl.Kurumlar Ver
25 Nisan
ÖDEME ZAMANI
26 Günü
26Günü
17 Mayıs
17 Ağustos
17 Kasım
17 Şubat
1.Taksit 31 Mart
2. Ve Son Taksit 31 Temmuz
1.Taksit 28 veya 29 Şubat
2. ve Son Taksit 30 Haziran
30 Nisan Tek Taksit
Form Ba/Form Bs Takip eden ayın birinci gününden itibaren
son günü akşamı saat 24.00' e kadar uygulanacak
Kesin Mizan Bildirimi: Bilanço Usulünde defter tutan, Gelir Vergisi Mükellefleri
01-31 Mart, Kurumlar Vergisi Mükellefleri 01-30 Nisan arası.
İmzalanan Yıllık Beyannamelerin S.M.Erbabı tarafından liste
halinde kendisinin bağlı olduğu vergi dairesine bildirilmesi.
Liste Son Gün
15 Mayıs
Vergi Levhalarının internetten indirilmesinin son günü
(Vergi Levhalarını bulundurma zorunluluğu devam etmektedir.)
31 Mayıs
Mükellef Bilgileri Bildirimi (VUK. Gn. Tb. 413)
01 Nisan - 31 Mayıs Arası
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI (01.01.2013'den İtibaren)
1- Fatura,Gider Pusulası,Müstahsil Makbuzu,Serbest Meslek Makbuzu Vermeyenlere
ve Almayanlara; Her bir belge nev'i için, 190.00 TL'den az, bir takvim yılı içinde toplam olarak da
94.000.00 TL'den fazla olmamak üzere,
Bu belgelere yazılması gereken meblağın
% 10'u
2-Perakende Satış Fişi,Yazar Kasa Fişi,Giriş ve Yolcu Taşıma Bileti,
Sevk İrsaliyesi,Taşıma İrsaliyesi,Yolcu Listesi,Günlük Müşteri
Listesi Düzenlemeyenlere,Kullanmayanlara ve Bulundurmayanlara;
Her bir belge nev'i için her tespitte 9.400.00 TL, yıl içinde de 94.000.00 TL'yi
aşmamak üzere
190.00 TL
3- Serbest Meslek Kazanç Defterini Günü Gününe Tutmayanlara
190.00 TL
4- Vergi Levhası Bulundurmayanlara
190.00 TL
5- Belirlenen Muhasebe Standartlarına, Tekdüzen Hesap Planı ve
Mali Tablolara İlişkin Usul ve Esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar
programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uyulmaması
4.300.00 TL
6- Tek Vergi Numarasının Kullanılması İle İlgili Mecburiyetlere
uyulmaması (Her bir işlem için)
230.00 TL
7- Belge Basımı İle İlgili Bildirim Görevini Tamamen veya Kısmen
Yerine Getirmeyen Matbaa İşletmecilerine
700.00 TL
8- Vergi Kimlik Numarası İle İlgili Bildirim Ödevlerini
Yerine getirmeyenlere
940.00 TL
9- MB'nın Özel İşaretli Görevlisinin İkazına Rağmen Durmayan
Aracın Sahibi Adına
700.00 TL
BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA HADLERİ
01.01.2013 Tarihinden İtibaren (VUK.Md.177)
1- Yıllık Alış Tutarı
Yıllık Satış Tutarı
2- Yıllık Gayri Safi İş Hasılatı
3- İş Hasılatının 5 Katı İle Yıllık Satış Tutarları Toplamı
29
150.000.00 TL
200.000.00 TL
80.000.00 TL
150.000.00 TL
2013 YILI İÇİN BAZI DAMGA VERGİSİ NİSPETLERİ
VE MAKTU TUTARLAR
Bilançolar
Gelir Tabloları
İşletme Hesabı Özetleri
Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
Muhtasar Beyanname
Katma Değer Vergisi Beyannameleri
Diğer Vergi Beyannameleri(damga vergisi beyannameleri hariç)
Sosyal Güvenlik Kurumlarına Verilen Sigorta Prim Bildirgeleri
Belediye ve İl Özel İdarelerine Verilen Beyannameler
Gümrük İdarelerine Verilen Beyannameler
Ücretlerde
Resmi Dairelere Verilen Makbuz ve İbra Senetleri
Sözleşmeler,Taahhütnameler ve temliknameler
(Belli Parayı İhtiva Edenler)
Kira Sözleşmeleri
Kefalet, Teminat ve Rehin Senetleri(Belli Parayı İhtiva Edenler)
Tahkimname ve Sulhnameler
Fesihnameler
İhale Kararları
30,60 TL
14,85 TL
14,85 TL
39,65 TL
53,00 TL
26,25 TL
26,25 TL
26,25 TL
19,55 TL
19,55 TL
53,00 TL
Binde 7,59
Binde 9,48
Binde 9,48
Binde 1,89
Binde 9,48
Binde 9,48
Binde 1,89
Binde 5,69
NOT: Her bir kağıt için hesaplanacak nispi vergi tutarı, (1) sayılı tabloda yer alan sınırlamalar saklı
kalmak üzere 01.01.2013'den itibaren 1.487.397,70 TL'yi aşamaz.
BİLGİ VERMEKTEN ÇEKİNENLER İLE VUK 256,257 VE
MÜK.257 MADDE HÜKÜMLERİNE UYMAYANLARA KESİLECEK
Ö.U.CEZASI
* Birinci Sınıf Tüccarlara
1.200 TL
* Serbest Meslek Erbaplarına
1.200 TL
* İkinci Sınıf Tüccarlara
600 TL
* Defter Tutan Çiftçilere
600 TL
* Kazancı Basit Usulde Tespit Edilenlere
600 TL
* Yukarıda Yazılı Bulunanlar Dışında Kalanlara
300 TL
* Tahsilat ve ödemelerini banka, finans kurumları ve posta
idaresince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna
uymayan mükelleflere her bir işlem için yukarıdaki cezalardan aşağı
olmamak üzere işlem tutarının % 5'i tutarında özel usulsüzlük cezası
kesilir ancak bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük
cezasının toplamı 940.000.00 TL’ yi geçemez (MÜK.MD.355)
* Beyannamelerin internetten verilmesi mecburiyetine
uyulmaması halinde kesilecek özel usulsüzlük cezası,
beyannamenin kanuni süresi sonundan itibaren 30 gün içinde
internetten verilmesi halinde 1/10 oranında, bu sürenin dolmasını
takip eden 30 gün içinde verilmesi halinde ise 1/5 oranında
uygulanır.(MÜK.MD.355)
* İnternetten verilme zorunluluğu getirilen Ba/Bs formlarına
süresinden sonra düzeltme verilirse; normal sürenin sonundan
itibaren 10 gün içinde düzeltme verilmesinde özel usulsüzlük cezası
kesilmez. Takip eden 15 gün içerisinde verilmesi halinde özel
usulsüzlük cezası 1/5 orannda uygulanır. (MÜK.MD.355)
30
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ KULLANMAK MECBURİYETİNDE
OLMAYANLARIN LİSTESİ
1 No.lu Tebliğ
1. Devlete ait tekel maddelerinin ticareti,
2. Akaryakıt ve Motoryağı satışı,
Not: 58 No'lu genel tebliğ ile akaryakıt istasyonu işletmeciliği
yapanların Akaryakıt Pompalarının ödeme kaydedici cihazlara
bağlanmaları gerekli görülmüştür.
3. Gazete satışı ,
4. Oda ve yatak kiralanması şeklindeki otelcilik ve pansiyonculuk.
2 No.lu Teblig
5. Bankacılık ve sigortacılık faaliyetleri,
6. PTT hizmetleri,
7.Kara, hava, deniz ve demiryolları ile yapılan yolcu ve yük
taşımacılığı,
8. Giriş bileti karşılığında verilen hizmetler,
9. Eğitim, öğretim ve kreş işletmeciliği,
10. Spor Toto, Milli piyango, at yarışları ile diğer müşterek bahis ve
talih oyunları bayiliği,
11. Elektrik, su ve havagazı işletmeleri,
12 No.lu Tebliğ
12. Tarım alet ve makinalarının satışı (ayrıca yedek parça satılmaması
şartıyla),
13. Posta pulu, jeton ve 3468 sayılı Kanuna göre verilen ruhsat
tezkeresine dayanılarak yapılan pul ve kıymetli kağıtların satışı,
14. Sehiriçi toplu taşımacılıkta kullanılan abonman biletlerinin satışı,
15. Elektrik, Su, Havagazı ve Kalorifer tesisatçılığı faaliyeti (aynı
zamanda tesisat malzemeleri satışı da yapanlar hariç),
16. Terzilik faaliyeti (aynı zamanda kumaş ticaretinde bulunanlar
hariç),
23 No.lu Tebliğ
17. Marangozlar (Mobilyacılar hariç tutulmak şartıyla, ağacı bilfiil
işleyerek eşya haline getirip satanlar ile ağaçtan yapılma deniz taşıtlarının
onarımı işiyle uğraşanlar)
18. Mermerciler (Süs eşyaları hariç tutulmak şartıyla mermeri
işleyerek satanlar)
19. Yorgancılar ve hallaçlar (Aynı zamanda, yorgan alım satımı
yapanlar hariç)
38 No.lu Tebliğ
20. 195 sayılı Kanuna göre ilan yayınlama hakkı kazanan gazeteler ile
bu gazetelerin basımını yapan matbaa işletmecileri (perakende olarak
kitap, matbu evrak, kartvizit, düğün davetiyesi ve benzeri şeylerin basım ve
satısını yapanlar hariç),
21. Sanat ürünlerinin satışı ile uğraşan sanat galerileri,
31
22. Yedek parça satışı yapmayan oto sanatkarlarından (motorlu kara
taşıtlarının bakım ve onarımı ile uğraşanlardan); - Oto Boya ve
Kaportacıları, - Oto Şase, Damper ve Karoser Tamircileri, - Oto Motor
Yenileme (Rektifiye) işi ile uğraşanlar, - Oto Sibop Yuva Taşımacıları ve
Motor Dikişçileri, - Oto Döşemecileri, - Oto Elektrik, Bobinaj ve Kilometre
Tamircileri, - Oto Eksoz ve Kaynakçıları, - Oto Fren Tamircileri ile Conta ve
Balatacıları, - Oto Makas Tamircileri, - Oto Rot Balans Tamircileri ve Far
Ayarcıları, - Oto Radyatör ve Kalorifer Tamircileri, - Oto Mazot Pompa Ayar
ve Enjektör Tamircileri, - Oto Camcıları, - Oto Motor ve Karbüratör
Tamircileri, - Oto Lastik, Jant Düzeltme ve Kriko Tamircileri, - Oto
Demirdaim Tamircileri, - Oto Ziftlemecileri, - Traktör Tamircileri, Motosiklet, Mobilet ve Triportör Tamircileri, - İş Makinaları, Zirai Aletler ve
Hidrolik Tamircileri, - Oto Nikelajcıları, - Oto Kilit ve Yay Tamircileri, - oto
Plakacıları, - Oto Mazot ve Benzin Depoları Tamircileri, - Oto Akü
Tamircileri.
43 No.lu Tebliğ
23. Şirket veya ortaklık şeklinde teşkilatlanan Tabipler (Diş, Kulak,
Burun, Bogaz ve Göz Doktoru gibi).
24. Elektrikli, Elektronik ve Mekanik ev aletlerinin bakım ve onarımı işi
ile uğraşanlar (Harice ayrıca yedek parça satışı yapılmaması şartıyla).
25. Oto Komisyoncuları (Motorlu Kara Taşıtlarının alım, satım ve kiralanması
ile ilgili işlere tavassut edenler).
46 No. lu Tebliğ
26. Nakliye Komisyoncuları,
27. Plastik Doğramacıları,
28. Mobilyacılar,
49 No.lu Tebliğ
29. Ağaç işleri ile uğraşanlardan, - Keresteciler - Doğramacılar Dülgerler - İskeletçiler (sandalye, koltuk vb.) - Döşemeciler - Hızarcılar ve
bıçkıcılar - Sandıkçılar ve ambalajcılar - Oymacı, tornacı ve ağaç
oyuncakları - Parkeciler - Cilacı, lakeci ve polyesterciler - Aksesuarcılar
(sehpa, zigon sehpa, TV sehpası, abajur vb.) - Dekorasyoncular Karasörcüler (at arabası, römork, kamyon kasası vb.) - Elek kasnağı, askı,
makara, mandal ve bastoncular - Sepetçiler ve sapçılar - Mobilya imalat ve
satıcıları (plastik veya sair maddelerden mobilya eşyası imal eden ve
satanlar dahil)
30. Mahrukatçılar.
31. Her türlü inşaat işi ile uğraşanlar. (yol, su, kanalizasyon, kuyu
açma, hafriyat, duvar örülmesi, sıva, boya, badana, elektrik, sıhhi ve
kalorifer tesisatı, karo ve fayans işleri, cam takılması, her türlü doğrama
işleri, parke döşemesi, çevre düzeni ve benzeri işler)
32. Radyo, televizyon, gazete, dergi ve benzeri basın ve yayın araçları
ile ilan ve reklamcılık faaliyetleri ile iştigal edenler.
33. Münhasıran günlük müşteri listesinde kayıtlı müşterilerine hizmet
veren otel, motel ve pansiyon işletmecileri.
34. 195 sayılı Kanun çerçevesinde faaliyet gösteren ilan ve reklam
prodüktörleri. (ilan ve reklam ajansları)
32
35. 7397 sayılı Kanunda geçen sigorta ve reasürans şirketleri, sigorta
ve reasürans aracılığı hizmeti yapanlar ile bu Kanun kapsamına giren
konularda faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar. (sigorta şirketleri ve sigorta
acenteleri vb.)
36. 1618 sayılı Kanuna göre kurulan seyahat acenteleri.
37. Pazar takibi suretiyle iş yapanlar.
38. Hazine ve Dış ticaret Müsteşarlığınca döviz alım-satımına yetkili
kılınan müessese ve kurumlar.
VUK Genel tebliği seri No:206(17.11.1990)
a) Demirciler (tornacı, tesfiyeci, frezeci ve kaynakçılar dahil, süs eşyası
yapanlar hariç olmak üzere, demiri ve demirden mamul maddeleri, sıcak
veya soğuk olarak dövmek, doğramak, kaynak yapmak veya sair
şekillerde işlemek suretiyle faaliyet gösterenler)
b) Alüminyum doğramacıları, (alüminyumu kesmek, bükmek gibi veya sair
şekillerde bilfiil işleyerek eşya haline getirip satanlar)
c) İnşaat müteahhitleri (Gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleri ile
uğraşanlar)
d) Emlak komisyoncuları (Gayrimenkullerin alım, satım ve kiralanmasıyla
ilgili işlere tavassut edenler)
VUK Genel tebliği seri No:209(16.07.1991)
1)
Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmayan Kahvehaneler Adisyon
Tipi Perakende Satış Fişi Kullanacaklardır
2)
Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanan Kahvehanelerin Hasılatı
Ödeme Kaydedici Cihaz Fişleriyle Belgelendirilecektir.
3)
3) Kahvehanelerde Dip Koçanlı Perakende Satış Fişi Kullanımı
Kaldırılmıştır
1991/3 İç Genelge
39. Zeytini presleyerek zeytin yağı haline getiren (zeytin yağı tasiri
yapan) mükelleflerin
- Gelirlerinin yalnızca zeytin, zeytin yağı ve prina satışları ile tasiriye
ücretinden ibaret olması
- Zeytin, zeytin yağı ve prina satışlarının tamamının vergi
mükelleflerine yapılması
- Tasiriye ücretinin ise zeytinin preslenmesi ve yağ imali karşılığında
zeytin ücretlerinden elde edilmiş olması
- İşletmelerin yukarıda sayılan işlerden dolayı yılın en çok dört ayında
faaliyet göstermesi ve geriye kalan aylarda kapalı bulunması.
33
1991/4 İç Genelge
40. Sebze ve meyve komisyoncuları
- Pazarlamasına aracılık ettikleri sebze ve meyve satışlarının toptan
çoğunluğunun V.U.K.' nun 232. maddesinde sayılanlara ve resmi
kurumlara olması sebebiyle düzenleme mecburiyetinde olan satışlar
niteliğinde bulunması
- Gerek V.U.K.'nun 232. maddesi sayılan ve gerekse bunlar dışında
kalanlara yapılan bütün satışlar için belediyelerce kurulan toptancı
hallerinin sureti idaresi hakkında 80 sayılı kanun ve bu kanuna istinaden
çıkarılan yönetmelik hükümleri uyarınca (Belediyelere ödenen rüsum
kaçağının önlenmesi bakımından) fatura kullanmak zorunda olmaları.
- Faaliyetlerinin usul ve şeklinin ödeme kaydedici cihaz
kullanmalarına uygun bulunmaması
1997/2 İç Genelge
41. Reklam grafikerleri(Serirafi dahil), tabelacılar, grafik ve tabela
ressamları, ışıklı-ışıksız reklam panosu ve tabela montajcılarının ödeme
kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir başka işi birlikte yapmamaları,
satışları ve hizmet ifalarını V.U.K.'na göre fatura ile belgelendirmek
şartıyla.
İÇ GENELGE
SERİ NO: 2001/1
Yeminli Mali Müşavir, avukat, mimar ve mühendis gibi gelir vergisi
kanununa göre serbest meslek erbabı sayılan kişilerin de şirket şeklinde
teşkilatlanmaları halinde doktorlarda olduğu gibi ödeme kaydedici
cihazları kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
İÇ GENELGE
SERİ NO: 2001/2
Şehirlerin Muhtelif yerlerinde dağınık olarak kullanılan ekmek
büfelerinde, elektrik bağlanmamış olması ve münhasıran ekmek satışı ile
uğraşılması şartıyla, ödeme kaydedici cihaz yerine Vergi Usul Kanununda
belirtilen fatura veya perakende satış fişleri kullanılabilecektir.
İÇ GENELGE
SERİ NO: 2002/1
Bazı mükelleflerin ödeme kaydedici cihaz fişlerinde, Özel Tüketim
Vergisini ayrıca göstermemeleri nedeniyle yapılacak işlemler konusunda
tereddüte düşüldüğü anlaşıldığından, gerek Özel Tüketim Vergisi
Kanunundaki "vergileme ölçüleri" nin çeşitliliği ve gerekse özel tüketim
vergisi mükellefi olup da ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu
kapsamına giren mükellef sayılarının azlığı ve ayrıca cihazların teknik
özellikleri ve uygulamadan kaynaklanacak güçlükler nazara alınarak,
cihaz fişlerinde özel tüketim vergisini ayrıca gösteremeyen mükelleflerin
anılan hükümle Bakanlığa tanınan yetkiye dayanılarak söz konusu
satışlarında Vergi Usul Kanununda geçen perakende satış fişlerini
kullanabileceklerdir.
34
İŞE BAŞLAMADA ARANILACAK BELGELER
(VERGİ DAİRELERİ)
A-BASİT USULDE MÜKELLEFİYET TESİSİNDE;
1. İşe Başlama / Bırakma Bildirimi
2. Onaylı Nüfus Cüzdanı Sureti
3. İkametgah İlmuhaberi,
4. a. İşyerinin kendine ait olması halinde Emlak Vergisine esas olan vergi
değerini gösterir.Belediyeden alınacak onaylı bir belge,
b. İşyerinin kiralanış olması halinde ise kira kontratının bir örneği,
5. Ticari Plakalı Nakil Vasıtaları Sahiplerinden Bu Taşıtlara İlişkin Fatura
veya Noter Senetinin Tastikli Bir Örneği, (Fatura veya noter senedi
örneğinin aslı ile ibraz edilmesi halinde müdür yardımcısı veya şef
tarafından tastik edilir.)
B-GERÇEK USULDE GELİR VERGİSİ MÜKELLEFİYETİ
TESİSİNDE;
1. İşe Başlama / Bırakma Bildirimi
2. Onaylı Nüfus Cüzdanı Sureti,
3. İkametgah İlmuhaberi,
4. Noter Onaylı İmza Beyanı,
5. a. İşyerinin kendisine ait olması halinde tapu fotokopisi,
b. İşyerinin kiralanmış olması halinde kira kontratının bir örneği,
6. Ticari Plakalı Nakil Vasıtaları Sahiplerinden Bu Taşıtların İlişkin Fatura
Veya Noter Senedinin Tastikli Bir Örneği,(Fatura veya noter senedi
örneğinin aslı ile birlikte idraz edilmesi halinde müdür yardımcısı veya şef
tarafından tastik edilir.)
C-TÜZEL KİŞİLİKLERİN MÜKELLEFİYET TESİSİNDE;
1. İşe Başlama / Bırakma Bildirimi,
2. Şirketin Ana Sözleşmesinin Noter Onaylı Örneği,
3. Şirketin Ticari Sicilini Müracaatına Ait Belgelerin Bir Örneği,
4. Şirketi Temsile Yetkili Kişilerin,
-Onaylı nüfus cüzdanı sureti,
-İkametgah İlmuhaberi,
-Noter onaylı imza sirküleri,
5. Kooparatiflerin Varsa Üst Birliğe Kayıtlı Olduklarına Dair Yazı,
6. a. İşyerinin şirkete ait olması halinde tapu fotokopisi,
b. İşyerinin kiralanmış olması halinde ise kira kontratının bir örneği,
35
İŞ KANUNU
a-16 yaşını doldurmuş işçiler için :
01.01.2013 – 30.06.2013 dönemi günlük
:
32,62 TL
Brüt Aylık
: 978,60 TL
01.07.2013-31.12.2013 dönemi günlük
:
34,05 TL
Brüt Aylık
: 1.021,50 TL
16 yaşını doldurmamış işçiler için:
01.01.2013-30.06.2013 Dönemi Günlük
:
27,97 TL
Brüt Aylık
: 839,10 TL
01.07.2013-31.12.2013 dönemi günlük
:
29,25TL
Brüt Aylık
: 877,50 TL
b-Çırak öğrencilerin primlerinin hesabına esas tutulacak kazanç tutarları:
3308 sayılı meslek eğitim kanunun 25,maddesinin 4,fıkrası gereğince aday
çırak, Çırak ve işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin yaş durumlarına
göre tesbit Olan asgari ücretlerin %50 si sigorta primlerin hesabına esas
tutulmaktadır. Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören
öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 5510 sayılı kanunun iş kazaları ve
meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları hükümleri uygulanır. Sigorta primleri
4857 sayılı kanunun 39.' uncu maddesi gereğince bunların yaşına uygun
asgari ücretin % 50' si üzerinden Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine konulan
ödenek ile karşılanır.
c-Ancak işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci, aday çırak ve çırağa yaşına
uygun asgari ücretin % 30' undan aşağı ücret ödenemez.
16 YAŞINI DOLDURMUŞ İŞÇİLER İÇİN SON 6 YILIN ASGARİ ÜCRETİ:
YÜRÜRLÜK TARİHİ
01/01/2007
01/07/2007
01/01/2008
01/07/2008
01/01/2009
01/07/2009
01/01/2010
01/07/2010
01/01/2011
01/07/2011
01/01/2012
01/07/2012
01/01/2013
01/07/2013
GÜNLÜK ÜCRET
18,75
19,50
20,28
21,29
22,20
23,10
24,30
25,35
26,55
27,90
29,55
31,35
32,62
34,05
36
01/01/2013-31/12/2013 Tarihleri arasında prim ve işsizlik
primi günlük aylık üst sınırları
01/01/2013-30/06/2013
Günlük
: 212,03
Aylık
: 6.360,90
01/07/2013-31/12/2013
221,33
6.639,75
Kıdem Tazminatı
En az bir yılını tamamlamış işçiler için hizmet süresinin her yılı için
bir aylık brüt ücreti ( en son almış olduğu ücret ve menfaatler toplamı )
tutarında kıdem tazminatı ödemesi yapılır.
01.01.2013-30.06.2013 tarihleri arası yıllık kıdem tazminatı tavanı,
3.125,01 TL 01.07.2013-31.12.2013 tarihleri arası yıllık kıdem tazminatı
tavanı, 3.218,78 TL
Yıllık Ücretli İzinler
A)Hizmet süresi 1 yıldan 5 yıla kadar olanlarda
B)Hizmet süresi 5 yıldan 15 yıla kadar olanlarda
C)Hizmet süresi 15 yıl ve daha fazla olanlarda
18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyükler
olamaz.
14 iş günü
20 iş günü
26 iş günü
için 20 iş gününden az
İ Ş Ç İ Ö Z L Ü K D O S YA S I N D A B U L U N M A S I G E R E K E N
BELGELER
1- İşçi Kimlik Bilgileri, nüfus cüzdanı fotokopisi
2- İkametgah İlmuhaberi
3- Mezun olduğu okul diploma fotokopisi
4- Referansları ve CV’si
5- Hizmet Akdi
6- Sağlık Raporu
7-Bazı İş Kolları için periyodik olarak sağlık muayenelerinden
geçirildiklerine dair rapor
8- Özel indirim dilekçesi
9- Özürlü işçi ise sakatlık raporu aslı veya fotokopisi
10-Sakatlık indiriminden yararlanabilmesi için ilgili defterdarlıktan indirim
uygulanacağına dair yazı
11- Sakat işçi için İş-Kur müracaat kayıt evrakı
12- Adli sicil kaydı
13- Ödenen ücretlere ait hesap pusulalarının bir sureti
14- Herhangi bir kanuni sebeple ücret kesme cezası uygulanırsa, yapılan
kesintilerin sebebinin bildirildiği yazı
15- Fazla çalışma için işçinin onayının alındığı yazı
16- İşçilerin, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ve karşı karşıya
bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler ve yasal hak ve sorumluluklar
konusunda bilgilendirildiklerine dair yazı
37
İŞ KANUNU’NA GÖRE KESİLECEK PARA CEZALARI
4857 SAYILI İŞ KANUNU’NA GÖRE 2013 YILINDA UYGULANACAK PARA CEZALARI
KANUN
MAD.
3
CEZA
MAD.
98
CEZAYI GEREKTİREN FİİL
İşyerinin açılışını ve kapanışını bildirmemek, işyerini bildirme yükümlülüğüne aykırı
davranmak
İşyerini muvazaalı olarak bildirmemek
CEZA MİKTARI
(TL)
146 (*)
1.465 (**)
14.651 (***)
AÇIKLAMA
(*) Maddenin birinci ve
ikinci fıkralarına aykırı
davranan işverene
veya işveren vekiline
çalıştırılan her işçi için.
(**) 85.madde
kapsamındaki
işyerlerinde çalıştırılan
her işçi için.
(***) İşyerini muvazalı
olarak bildiren asıl
işveren ile alt işveren
vekillerine ayrı ayrı
14.651
İşyerin imuvazaalı
olarak bildiren asıl
işveren ile alt işveren
vekillerine ayrı ayrı
5
99/a
İşçilere eşit davranma ilkesine aykırı davranmak
118
Bu durumdaki her işçi
için
7
99/a
Geçici iş ilişkisine ilişkin yükümlülüklere uymamak
118
Bu durumdaki her işçi
için
Bu durumdaki her işçi
için
Bu durumdaki her işçi
için
Bu durumdaki her işçi
için
8
99/b
Çalışma koşullarına ilişkin belgeyi düzenlememek
118
14
99/b
Çağrı üzerine çalışma hükümlerine aykırı davranmak
118
28
99/c
İşten ayrılan işçiye Çalışma Belgesi vermemek, belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazmak
118
29
100
Madde hükmüne aykırı olarak işçi çıkartmak (toplu işçi çıkarma)
485
İşten çıkarılan her işçi
için
30
101
Özürlü ve eski hükümlü çalıştırmamak
1.832
Çalıştırılmayan her
özürlü ve eski
hükümlü ve
çalıştırılmayan her ay
için
32
102/a
Ücret ile bu kanundan doğan veya TİS'den ya da iş sözleşmesinden doğan ücreti
kasten ödememek veya eksik ödemek
134
Bu durumda olan her
işçi ve her ay için
32
102/a
Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde
özel olarak açılan banka hesabına ödememek
134
Bu durumda olan her
işçi ve her ay için
37
102/b
Ücret hesap pusulası düzenlememek
485
38
102/b
Yasaya aykırı ücret kesme cezası vermek veya kesintinin sebep ve hesabını
bildirmemek
485
39
102/a
Asgari ücreti ödememek veya eksik ödemek
135
Bu durumda olan her
işçi ve her ay için
41
102/c
Fazla çalışma ücretini ödememek veya işçiye hak ettiği serbest zamanı altı ay
içinde vermemek veya işçinin onayını almadan fazla çalışma yaptırmak
237
Bu durumdaki her işçi
için
52
102/b
Yüzde ile ilgili belgeyi temsilciye vermemek
485
56
103
Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölmek
237
Bu durumdaki her işçi
için
57
103
İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemek veya eksik ödemek
237
Bu durumdaki her işçi
için
59
103
Sözleşmesi fesh edilen işçiye yıllık izin ücreti ödememek
237
Bu durumdaki her işçi
için
60
103
Yıllık izin yönetmeliğinin esas usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik
kullandırmak
237
Bu durumdaki her işçi
için
38
İŞ KANUNU’NA GÖRE KESİLECEK PARA CEZALARI
4857 SAYILI İŞ KANUNU’NA GÖRE 2013 YILINDA UYGULANACAK PARA CEZALARI
KANUN
MAD.
CEZA
MAD.
63
104
Çalışma sürelerine ve buna dair yönetmelik hükümlerine uymamak
64
104
Telafi çalışması usullerine uymamak
237
Bu durumdaki her işçi
için
65
104
Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği düzenlemelerine uymamak
237
Bu durumdaki her işçi
için
68
104
Ara dinlenmesini uygulamamak
1.293
69
104
İşçileri geceleri 7.5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını
değiştirmemek
1.293
71
104
Çocukları çalıştırma yaşına ve çalıştırma yasağına aykırı davranmak
1.293
72
104
Yer ve su altında çalıştırma yasağına uymamak
1.293
104
Çocuk ve genç işçileri gece çalıştırmak veya ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı
hareket etmek
1.293
74
104
Doğum öncesi-sonrası sürelerde kadın işçiyi çalıştırmak veya ücretsiz izin
vermemek
1.293
75
104
İşçi özlük dosyasını düzenlememek
1.293
76
104
Çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek
1.293
90
4904
20/h
106
İş ve işçi bulmaya aracılık faaliyetini İş-Kur'dan izin almadan yürütmek
14.651
92/2
107/1-a
Teftiş sırasında davete gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli olan belge ve
delilleri getirip göstermemek, İş Müfettişlerinin 92/1.fıkrada yazılı görevlerini yapmak
için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve isteklerini
yerine getirmemek
11.721
96/1
107/1-b
İfade ve bilgilerine başvurulan işçilere işveren işverenlerce telkinlerde veya kötü
davranışlarda bulunmak
11.721
İş Müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerinin yapılmasını ve sonuçlandırılmasını
engellemek
11.721
73
107/2
CEZAYI GEREKTİREN FİİL
39
CEZA MİKTARI
(TL)
AÇIKLAMA
1.293
İŞ KUR TARAFINDAN UYGULANACAK İDARİ PARA CEZASI (İPC)
MİKTARLARI
KANUN
MAD.
CEZA
MAD.
4857/30
101
ÖZEL SEKTÖRDE
Özürlü çalıştırmamak
1.833
Çalıştırılmayan her özürlü ve
her ay için uygulanır.
4857/30
101
KAMUDA
Özürlü ve/veya eski hükümlü çalıştırmamak
1.833
Çalıştırılmayan her özürlü ve
eski hükümlü ve her ay için
uygulanır.
4904/17
20/a
Özel istihdam bürolarınca yurt dışı iş ve işçi bulma faaliyetlerine ilişkin
hizmet akitlerini Kuruma onaylatmamak.
20/b
Özel istihdam bürolarınca Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgeler ile
işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan istatistiksel bilgileri talebin
tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Kuruma vermemek.
20/c
Özel istihdam bürolarınca Kurum müfettişlerince istenilen bilgi, belge,
kayıt ve defterleri 15 gün içerisinde ibraz etmemek
4904/3-d
4904/19
CEZAYI GEREKTİREN FİİL
CEZA MİKTARI
(TL)
AÇIKLAMA
439
Onaylatılmayan her bir
hizmet akdi için uygulanır.
880
Kurumca istenilen
bilgi/belgeler ile istatistik
tablolarının yapılan tebliğe
rağmen bildirilen süre içinde
gönderilmemesi veya
geciktirilmesi halinde
uygulanır.
1.759
Müfettişlerce istenilen bilgi
ve belgelerin süresi içinde
gönderilmemesi veya
geciktirilmesi halinde
uygulanır.
20/d
İzinsiz olarak iş ve işçi bulmaya aracılık fiili yanı sıra aynı zamanda iş
arayanlardan ücret alarak/menfaat temin etmek
Bu Kanunun 3 üncü maddesinin (d) bendine aykırı davranan kişilere
2.000 TL'den 50.000 TL'ye kadar, ayrıca Kuruma onaylatılmayan her bir
yurt dışı hizmet akdi için de 300 TL,
14.652
İzinsiz iş ve işçi bulmaya
aracılık fiilinin aynı zamanda
iş arayanlardan ücret
alınarak/menfaat temin
edilerek yapılması halinde
gerçek ve tüzel kişilere
ayrıca İPC uygulanır.
4904/3-d
20/d
Kurum izni olmaksızın kendi iş ve faaliyetlerinde çalıştıracakları işçileri
yurt dışına işçi götürmek
2.930
Kurumdan izin almadan yurt
dışına işçi götürenlere
uygulanır.
4904/3-d
20/d
Yurt dışı hizmet akdini Kuruma onaylatmamak
439
Yurt dışına işçi götürme izni
olsun olmasın hizmet
akitlerini Kuruma
onaylatmayanlara uygulanır.
4904/17
4904/3-d
20/d
Kurum izni almaksızın yurt dışına götürülecek işçilerin teminine yönelik
olarak ilan vermek
2.930
Basın Kanununda yazılı
araçlarla ya da radyo,
televizyon, video, internet,
kablolu yayın veya
elektronik bilgi iletişim
araçlarıyla ilan veren
firmalara (izinli özel istihdam
büroları hariç) uygulanır.
4904/3-d
20/d
Kurum harici daimi işçi almak
36.632
Kurum harici daimi işçi alımı
fiili için uygulanır.
4904/3-d
20/d
Kurum harici geçici işçi almak
21.979
Kurum harici geçici işçi alımı
fiili için uygulanır.
40
İŞ KUR TARAFINDAN UYGULANACAK İDARİ PARA CEZASI (İPC)
MİKTARLARI
KANUN
MAD.
CEZA
MAD.
4904/21
20/e
Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgeleri vermemek
4904/19
CEZAYI GEREKTİREN FİİL
CEZA MİKTARI
(TL)
AÇIKLAMA
2.930
Kurum tarafından istenilen
bilgi ve belgelerin
verilmemesi halinde her bir
fiil için özel kesim işyerlerine
uygulanır.
20/f
Bürolarca, iş arayanlara ve açık işlere ilişkin bilgileri, iş ve işçi bulma
faaliyeti dışında başka bir amaçla kullanmak
2.930
İş arayanlara ve açık işlere
ilişkin bilgileri, iş ve işçi
bulma faaliyeti dışında
başka bir amaçla kullanan
bürolara her bir fiil için
uygulanır.
4904/19
20/f
İş arayanlardan her ne ad altında olursa olsun menfaat temin etmek
14.652
İş arayanlardan her ne ad
altında olursa olsun menfaat
temin eden bürolara her bir
fiil için uygulanır.
4904/19
20/g
Kanunun 19.maddesinde tanımlanan geçersiz anlaşma düzenlemek
2.930
Geçersiz anlaşma
düzenleyen özel istihdam
bürolarına her bir fiil için
uygulanır.
4904/17
20/h
Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyetinde bulunmak
14.652
İzinsiz iş ve işçi bulmaya
aracılık faaliyetinin ilk
tespitinde uygulanır.
4904/17
20/h
Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık fiilini tekrar etmek
29.307
İzinsiz iş ve işçi bulmaya
aracılık faaliyetinin tekrarı
halinde uygulanır.
4904/20
20/ı
Kurumdan izin belgesi almadan iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyeti
gösteren kişiler ile Kurumdan izin almadan yurt dışına işçi götürmek
isteyen kişilere ait iş ve işçi bulma ilanını yayınlamak
7.326
Yayın kuruluşlarına fiilin her
bir tekrarında uygulanır.
4904/19
20/j
Çalışma izni almayan yabancılar için aracılık faaliyetinde bulunmak
7.326
Çalışma izni almayanlar için
aracılık faaliyetinde bulunan
gerçek ve tüzel kişilere
(özel istihdam büroları dahil)
her bir fiil için uygulanır.
41
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ
PARA CEZALARI
Yükümlülüğü Getiren Madde
Ceza Maddesi
Yerine Getirilmeyen Yükümlülük
Uygulanacak İdari Para
Cezası
MADDE 4
4/1-a
26/1-a
İşverenin; mesleki riskleri önlenme,
eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü
tedbiri alma, organizasyon yapma,
gerekli araç ve gereçleri sağlama, sağlık Yerine getirilmeyen her bir
ve güvenlik tedbirlerini değişen şartlara yükümlülük için 2.156 TL
uygun hale getirme ve mevcut durumu
iyileştirme yükümlülüklerini yerine
getirmemesi
4/1-b
26/1-a
İşverenin; işyerinde alınan iş sağlığı ve
güvenliği tedbirlerine uyulup
Yerine getirilmeyen her bir
uyulmadığını izleme, denetleme ve
yükümlülük için 2.156 TL
uygunsuzlukları giderme yükümlülüklerini
yerine getirmemesi
26/1-b
İşverenin; belirlenen nitelikte iş güvenliği
uzmanı
Görevlendirilmeyen/
görevlendirmemesi/çalıştırmaması
26/1-b
İşverenin; belirlenen nitelikte işyeri
hekimi
görevlendirmemesi/çalıştırmaması
çalıştırılmayan her bir kişi için
5.390 TL / Aykırılığın devam
ettiği her ay için 5.390 TL
26/1-b
İşverenin; diğer sağlık personeli
çalıştırmaması
2.695 TL / Aykırılığın devam
ettiği her ay için 2.695 TL
6/1-b
26/1-b
İşverenin; görevlendirdiği kişi veya
hizmet aldığı kurum ve kuruluşların
görevlerini yerine getirmeleri için gerekli 1.617 TL
olan araç, gereç, mekân ve zaman gibi
ihtiyaçlarını karşılamaması
6/1-c
26/1-b
İşverenin; işyerinde sağlık ve güvenlik
hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği 1.617 TL
ve koordinasyonu sağlamaması
6/1-ç
26/1-b
İşverenin; görevlendirdiği kişi veya
hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar
Yerine getirilmeyen her bir
tedbir için ayrı ayrı 1.078TL
6/1-d
26/1-b
İşverenin; çalışanların sağlık ve
güvenliğini etkilediği bilinen veya
etkilemesi muhtemel konular hakkında;
görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı
kurum ve kuruluşları, başka
işyerlerinden çalışmak üzere kendi
işyerine gelen çalışanları ve bunların
işverenlerini bilgilendirmemesi
1.617 TL
MADDE 8
08.Oca
26/1-c
İşverenin; iş güvenliği uzmanlarının ve
işyeri hekimlerinin hak ve yetkilerinin
kısıtlaması
1.617 TL
İşyeri hekimleri ve iş
güvenliği uzmanları
08.Haz
26/1-c
İşverenin; gerektiği halde işyeri sağlık ve
1.617 TL
güvenlik birimi kurmaması
MADDE 10
10.Oca
26/1-ç
İşverenin; risk değerlendirmesi
yapmaması veya yaptırmaması
3.234 TL / Aykırılığın devam
ettiği her ay içi 4.500 TL
26/1-ç
İşverenin; iş sağlığı ve güvenliği
yönünden çalışma ortamına ve
çalışanların bu ortamda maruz kaldığı
risklerin belirlenmesine yönelik gerekli
kontrol, ölçüm, inceleme ve
araştırmaları yaptırmaması
1.617 TL
İşverenin genel
yükümlülüğü
MADDE 6
6/1-a
İş sağlığı ve güvenliği
hizmetleri
Risk değerlendirmesi,
kontrol, ölçüm ve
araştırma
10.Nis
42
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ
PARA CEZALARI
MADDE 11
11
26/1-d
İşverenin; acil durumları belirleme, acil
durumlar için tedbir alma, acil durum
planlarını hazırlama, destek elemanı
görevlendirme, araç gereç sağlama, acil
durumlarda işyeri dışındaki kuruluşla
irtibatı sağlayacak düzenlemeleri yapma
yükümlülüklerini yerine getirmemesi
12
26/1-d
Ciddi ve yakın tehlike durumunda
işverenin; çalışanların işi bırakarak
Yerine getirilmeyen her bir
yükümlülük için 1.078 TL /
Aykırılığın devam ettiği her ay
için 1.078 TL
Yerine getirilmeyen her bir
yükümlülük için 1.078 TL /
Acil durum planları,
yangınla mücadele ve ilk
yardım
MADDE 12
Tahliye
MADDE 14
14.Oca
26/1-e
İşverenin; iş kazalarının ve meslek
hastalıklarının kaydını tutma, gerekli
incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili
raporları düzenleme, işyerinde meydana
gelen ancak yaralanma veya ölüme
Yerine getirilmeyen her bir
neden olmadığı halde işyeri ya da iş
yükümlülük için ayrı ayrı 1.617 TL
ekipmanının zarara uğramasına yol açan
veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını
zarara uğratma potansiyeli olan olayları
inceleyerek bunlar ile ilgili raporları
düzenleme yükümlülüklerini yerine
getirmemesi
İş kazası ve meslek
hastalıklarının kayıt ve
bildirimi
14.Şub
26/1-e
İşverenin, iş kazalarını ve meslek
hastalıklarını 3 iş günü içinde SGK'ya
bildirme yükümlülüğünü yerine
getirmemesi
2.156 TL
14.Nis
26/1-e
Sağlık hizmeti sunucularının, iş kazaları
ve meslek hastalıklarını en geç 10 gün
içinde SGK'ya bildirme yükümlülüğünü
yerine getirmemesi
Yükümlülüğü yerine
getirmeyen sağlık hizmet
sunucusuna 2.156 TL
MADDE 15
15.Oca
26/1-f
İşverenin; işçilerin sağlık gözetiminin
yapılması yükümlülüğünü yerine
getirmemesi
Sağlık gözetimine tabi
tutulmayan her çalışan için
1.078 TL
Sağlık gözetimi
15.Şub
26/1-f
İşverenin; tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerinde çalışacakları,
Sağlık raporu alınmayan her
yapacakları işe uygun olduklarını belirten çalışan için 1.078 TL
sağlık raporu olmadan işe başlatması
MADDE 16
Çalışanların
bilgilendirilmesi
16
26/1-g
İşverenin; 16 ncı maddede belirtilen
konularda çalışanları ve çalışan
temsilcilerini bilgilendirme
Bilgilendirilmeyen her bir
çalışan için 1.078 TL
MADDE 17
Çalışanların eğitimi
17
26/1-ğ
İşverenin; 17 nci maddede belirtilen
konularda çalışanlara iş sağlığı ve
Her bir çalışan için 1.078 TL
MADDE 18
Çalışanların görüşlerinin
alınması ve katılımlarının
sağlanması
18
26/1-h
İşverenin; 18 inci maddede belirtilen
konularda çalışanların görüşlerini alma Her bir aykırılık için ayrı ayrı
ve katılımlarını sağlama yükümlülüğünü 1.078 TL
yerine getirmemesi
43
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ
PARA CEZALARI
MADDE 20
Çalışan
temsilcisi
26/1-ı
İşverenin; çalışan temsilcisi
görevlendirme yükümlülüğünü yerine
getirmemesi
1.078 TL
26/1-ı
Çalışan temsilcilerinin, tehlike kaynağının
yok edilmesi veya tehlikeden
kaynaklanan riskin azaltılması için,
işverene öneride bulunma ve işverenden
gerekli tedbirlerin alınmasını isteme
haklarının işverence sağlanmaması
1.617 TL
20.Nis
26/1-ı
Görevlerini yürütmeleri nedeniyle,
çalışan temsilcileri ve destek
elemanlarının haklarının işverence
kısıtlanması ve görevlerini yerine
getirebilmeleri için işveren tarafından
gerekli imkânların sağlanmaması
1.617 TL
22
26/1-i
23.Şub
26/1-j
24.Şub
26/1-k
25
26/1-l
20.Oca
MADDE 20
Çalışan
temsilcisi
MADDE 22
İş sağlığı ve güvenliği
kurulu
MADDE 23
İş sağlığı ve güvenliğinin
koordinasyonu
MADDE 24
Teftiş, inceleme,
araştırma, müfettişin
yetki, yükümlülük ve
sorumluluğu
MADDE 25
İşin durdurulması
20.Mar
25.Haz
MADDE 29
Güvenlik raporu veya
büyük kaza önleme
politika belgesi
Bildirim yükümlülüğünü yerine
getirmeyen yönetime 5.390 TL
5.390 TL
10.780 TL
26/1-l
İhlale uğrayan her bir çalışan
için bin TL / Aykırılığın devam
ettiği her ay için 1.078 TL
26/1-m
İşverenin; büyük kaza önleme politika
belgesi hazırlamaması
53.900 TL
26/1-m
İşverenin; güvenlik raporunu hazırlayıp
Bakanlığın değerlendirmesine sunmadan
işyerini faaliyete geçirmesi
86.240 TL
29
26/1-m
30
Her bir aykırılık için ayrı ayrı
2.156 TL
İşverenin; işin durdurulması sebebiyle
işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödeme
veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak
üzere meslek ya da durumlarına göre
başka bir iş vermekle yükümlülüğünü
yerine getirmemesi
26/1-m
MADDE 30
İş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili çeşitli yönetmelikler
İşverenin; iş sağlığı ve güvenliği kurulu
oluşturma, kurul kararlarını uygulama,
işyerinde alt işverenin bulunduğu
Birden fazla işyerinin bulunduğu iş
merkezlerinde yönetim; iş sağlığı ve
güvenliği konusundaki koordinasyon
İşverenin; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
konularda ölçüm, inceleme ve araştırma
yapılmasına, numune alınmasına veya
eğitim kurumları ile ortak sağlık ve
güvenlik birimlerinin kontrol ve
İşverenin; işyerinin bir bölümünde veya
tamamında verilen durdurma kararına
uymayarak durdurulan işi yönetmelikte
belirtilen şartları yerine getirmeden
devam ettirmesi
26/1-n
İşverenin; işletilmesine Bakanlıkça izin
verilmeyen işyerini açması
İşverenin; durdurulan işyerinde faaliyete
devam etmesi
İşverenin; 30 uncu maddeye istinaden iş
sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili olarak
çıkarılan yönetmeliklerde belirtilen
86.240 TL
86.240 TL
Uyulmayan her hüküm için
tespit edildiği tarihten itibaren
aylık olarak 1.078 TL
Yukarıda belirtilen idari para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğünce verilir. Verilen idari para
cezaları tebliğinden itibaren otuz gün içinde ödenir. İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve kuruluşları adına da
uygulanabilir.
44
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÜRÜRLÜK TARİHLERİ
MADDE 6
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri Kamu kurumları ile
50'den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
için 2 yıl sonra
MADDE 7
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi
MADDE 8
İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları
50'den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerleri için 1 yıl sonra
Diğer işyerleri için 6 ay sonra
45
İŞTEN AYRILMA NEDENLERİ YENİLENMİŞTİR
1- Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi
2-Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
3-Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tararından feshi (İstifa)
4-Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep
bildirilmeden feshi
5-Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
8-Emeklilik(yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
9-Malulen emeklilik nedeniyle
10-Ölüm
11-İş kazası sonucu ölüm
12-Askerlik
13-Kadın işçinin evlenmesi
14-Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
15-Toplu işçi çıkarma
16-Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine
nakli
17-İşyerinin kapanması
18-İşin sona ermesi
19-Mevsim bitimi(İş aktinin askıya alınması halinde kullanılır.
Tekrar başlatılmayacaksa”4” nolu kod kullanılır
20-Kampanya bitimi(İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar
başlatılmayacaksa”4” nolu kod kullanılır
21-Statü değişikliği
22-Diğer nedenler
23. İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24. İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25. İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı
nedeni ile fesih
26. Disiplin kurulu kararı ile fesih
27. İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28. İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
29. İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış
nedeniyle fesih
30.Vize süresinin bitimi (iş akdinin askıya alınması halinde kullanılır,
tekrar başlatılmayacaksa “4”nolu kod kullanılır).
31. Borçlar Kanunu Sendikalar kanunu,Grev ve lokavt kanunu
kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32. 4046 Sayılı kanunun 21 nci maddesine göre özelleştirme
nedeniyle fesih
33. Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34.İşyerinin devri,işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
46
Eksik Gün
Nedeni Kodu:
---------------------01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
15
16
17
18
19
20
21
Açıklama
-----------------------İstirahat
Ücretsiz/Aylıksız izin
Disiplin Cezası
Gözaltına alınma
Tutukluluk
Kısmi istihdam
Puantaj Kayıtları
Grev
Lokavt
Genel Hayatı etkileyen olaylar
Doğal Afetler
Birden fazla
Diğerleri
Devamsızlık
Fesih tarihinde çalışmamış
Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma
Kısa çalışma ödeneği
Ücretsiz doğum izni
Ücretsiz yol izni
Diğer ücretsiz izin
47
YILLIK İZİN BAKIMINDAN ÇALIŞILMIŞ GİBİ SAYILAN
HALLER
a-İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine
gidemediği günler
b-Kadın işçilerin doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları
günler
c-İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya
herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği
günler(Bu yılda 90 günden fazlası sayılmaz)
d-Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzün den işin
aralıksız 1 haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan
geçirdiği zamanın 15 günü(İşçinin yeniden işe başlaması şartıyle)
e-4857 sayılı kanunda çalışılmış gibi sayılan zamanlar(işk
mad,66)
f-Hafta tatil,ulusal bayram,genel tatil günleri
g-3153 sayılı kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre rontgen
muayenehanelerinde çalışanlara pazardan başka verimesi gereken yarım
günlük izinler
h-İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katımaları,hakem
kurullarında bulunmaları,işçi temsilciliği görevlerini yapmaları,çalışma
hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve
toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslar arası kuruluşların
konferans,kongre veya kurallarına işçi veya sendika temsilcisi olarak
katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler
ı-İşçilerin evlenmelerinde 3 güne kadar,ana veya babalarının
eşlerinin kardeş veya cocuklarının ölümünde 3 güne kadar verilecek izinler
j-İşveren tarafından verilen diğer izinler ile kısa çalışma süreleri
k-4857 sayılı kanunun uygulaması sonucu olarak işçiye verilmiş
bulunan yıllık izin süresi.
İhbar Tazminatları
A)Hizmet süresi 6 aydan az olan işçiler için
2 hafta
B)Hizmet süresi 6 aydan 1.5 yıla kadar olan işçiler için
4 hafta
C)Hizmet süresi 1.5 yıldan 3 yıla kadar olan işçiler için
6 hafta
D)Hizmet süresi 3 yıldan fazla olan işçiler için
8 hafta
* Tabloda belirtilen süreler asgari süreler olup,sözleşme ile arttırılabilir.Bu
süreler hem işveren hem de işçi açısından bağlayıcıdır.İşveren işçinin
bildirim süresine bağlı ücretlerini peşin ödemek suretiyle sözleşmesini
sona erdirebilir.
İş Süresi
Haftada 6 iş günü çalışılan işlerde günde 7.5 saati geçmemek üzere
Cumartesi günleri kısmen veya tamamen tatil eden iş yerlerinde haftanın
çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek bulunur. Haftada 45 saattir
İŞK.md.
41/I)
48
GÜNLÜK ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ
(5763 sayılı kanunula 26/05/2008 tarihinden itibaren 4447 sayılı
kanun kapsamında düzenlenmiştir.)
Günlük çalışma süresinden sayılan haller
a-Madenlerde,taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun
yeraltında veya su altında çalışacak işlerde işçilerin kuyulara,dehlizlere
veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden
çıkmaları için gereken süreler.
b-İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde
çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yola geçen süreler.
c-İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla
beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler
d-;işçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya
işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde
meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.
e-Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için
belirtilecek süreler
f-Demiryolları karayolları ve köprülerin yapılması korunması yada
onarım ve tadili gibi işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede
bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü
işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri
esnasında geçen süreler
Not:İşin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal
yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen
süre çalışma süresinden sayılmaz.
Fazla Çalışma ( Mesai ) Ücreti
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma
ücretinin saat başına düşen miktarının % 50 yükseltilmesi suretiyle
ödenir.(işk.md.41/II)
Pazar günü fazla mesai yapılırsa: Haftalık 45 saat doldurmuş
olduğundan çalışmadan 1 yevmiye, çalıştığı için 1 yevmiye, fazla mesaide
olduğundan % 50 fazlası olmak üzere o gün için 2,5 yevmiye alır.
4857 Sayılı yeni iş kanununa göre fazla çalışmaya işveren karar
verir, bölge çalışmadan izin alınmasına gerek yoktur.
Fazla çalışma yapılmadan önce işçinin yazılı onayının alınması
gerekir. Fazla çalışma ihtiyacı olan İşverence bu onay her yılbaşında
işçilerden yazılı olarak alınır ve işçi özlük dosyasın da saklanır.(Fazla
çalışma Yön.Md.9/II) (İşk.Md.41/VII) İşçinin yazılı onayının alınmaması
halinde fazla çalışma yaptırılan her bir işçi için idari para cezası ödenir
(İşk.Md.102/c)
Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla
olamaz(İşk:Md.41/VIII-Fazla çalışma Yön.5/I)İşçi bir gün en fazla 11 saat
çalıştırılabilir (İşk.Md.63/II) Telafi çalışması günlük 11 saat aşmamak şartı
ile günde 3 saatten fazla olamaz. Sonuç itibariyle bir işçi 7,5/Gün esasına
göre bir günde en fazla 3,5 saat (7,5+3,5=11) Bir yılda En fazla 270 saat
fazla çalışma yapabilir.
49
ARA DİNLENMESİ
a- 4 Saat veya daha kısa süreli işlerde 15 dakika
b- 4 saat de fazla ve 7,5 saat e kadar (7,5 saat dahil) süreli
işlerde 30 dk (yarım saat)
c- 7,5 saatden fazla süreli işlerde 1 saat ara dinlenme verilir.
Kadın veya erkek gece (en geç saat 20,00 de başlayarak en erken saat 06,00
ya) kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönemdir. (İşk:Md.41/VI)
Gece çalışmaları 7,5 saati geçemez.
18 yaşından küçük olanlar (19 yaşından gün almamış olanlar) fazla çalışma
yapamaz(Fazla çalışma Yön.Md.8/a)
İşyeri hekimi,SGK hekimi veya herhangi bir hekimin raporu ile sağlıklarının
elvermediği belgelenen işçilere fazla çalışma yaptırılamaz(Fazla çalışma Yön.Md.8/b)
Gebe yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçilerle fazla çalışma
yaptırılmaz(Yön.Md.8/c)
İşveren fazla çalışma yaptırdığı işçilerin bu çalışma saatlerini gösteren bir
belge düzenlemek İmzalı bir nüshasını işçinin özlük dosyasında saklamak zorundadır.
GENEL TATİL GÜNLERİ
4857 sayılı kanunun 39 nci maddesine göre resmi tatil günleri:
Ulusal Bayram:
29 Ekim Bayramı
(1,5 )gün
Resmi Bayramlar:
23 Nisan
(1) gün
01 Mayıs
(1) gün
19 Mayıs
(1) gün
30 Agustos
(1) gün
Yılbaşı Günü
(1) gün
Dini Bayramlar:
Ramazan Bayramı
(3,5)gün
Kurban Bayramı
(4,5)gün
TOPLU İŞÇİ ÇIKARTMA
İşveren; ekenomik,teknolojik,yapısal ve.b. işletme, işyeri veya işin gerekleri
sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde bunu en az 30 gün önceden bir yazı ile işyeri
sendika temsilcilerine, ilgili Bölge Müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
İşyerinde Çalışan İşçi Sayısı;
a- 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
b- 101 ile 300 işçi arasında ise, en az % 10 oranında işçinin,
c- 301 ve daha fazla ise en az 30 işçinin,
İşine 1 aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi
çıkartma sayılır.
Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkartma isteğini çalışma bölge
müdürlüğüne bildirilmesinden 30 gün sonra hükmü doğurur. İşyerinin bütünüyle
kapatılması halinde, işveren sadece durumu 30 gün önceden çalışma bölge müdürlüğüne
ve Türkiye İş Kurumuna bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlüdür. İşveren toplu işçi
çıkartmanın kesinleşmesinden itibaren 6 ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak
istediği taktirde nitelikleri uygun olanları tercihen işe çağırır. Geçici işyerlerinde çalışan
işçilerin işten çıkartılmaları bu işlerin niteliğine bağlı olarak yapılıyorsa, toplu işten
çıkarılmaya ilişkin hükümler uygulanmaz. İşveren şekil ve içerik olarak 4857 sayılı yasanın
29. maddesindeki hükümlere aykırı davranırsa işveren veya işveren vekili işten çıkardığı
her işçi için idari para cezasına çarptırılır.
50
SOSYAL GÜVENLİK KANUNU
ASGARİ ÜCRET VE İŞVERENE MALİYETİ, SPEK TUTARLARI
(01.01.2013 - 30.06.2013)
16 YAŞINDAN BÜYÜK İŞÇİLER
SİGORTA PRİMİNE ESAS KAZANÇ
Taban
Tavan
ASGARİ ÜCRET
Günlük
32.62
212.03
Aylık
978.60
6.360.90
32.62
978.60
İŞVERENE YÜKÜ
ASGARİ ÜCRET
SİG. PRİMİ(İŞV.HİS. %19.5)
978.60
190.83
19.57
İŞSİZLİK SİG. (İŞV.HİS. %2)
İŞVERENE YÜKÜ
1.189.00
AYLIK ASGARİ ÜCRET VE NETİ (TL)
ASGARİ ÜCRET
SİG. PRİMİ(SİG.HİS. %14)
978.60
137.00
9.79
İŞSİZLİK SİG. (SİG.HİS. %1)
GELİR VERGİSİ (%15)
124.77
DAMGA VERGİSİ (BİNDE 7,59)
7.43
KESİNTİLER TOPLAMI
278.99
NET ASGARİ ÜCRET
699.61
16 YAŞ ALTI İŞÇİLER İÇİN ASGARİ ÜCRET
SİGORTA PRİMİNE ESAS KAZANÇ
(01.01.2013-30.06.2013)
(01.07.2013-31.12.2013)
Günlük
27.97
29.25
Aylık
839.10
877.50
KONUT KAPICI ÜCRETİ VE KESİNTİLER (01.01.2013-30.06.2013)
ASGARİ ÜCRET
SİG. PRİMİ(İŞÇİ PAYI %14)
978.60
137.00
9.79
İŞSİZLİK SİG. (İŞÇİ PAYI %1)
DAMGA VERGİSİ (BİNDE 6,6)
KESİNTİLER TOPLAMI
146.79
NET ÜCRET
831.81
51
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye'de ikamet etmekte iken sosyal
güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;
Bu kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde
çalışmamak veya 30 günden az çalışmak,
Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak
18 yaşını doldurmuş bulunmak
İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesi ile Kuruma Başvurmak İsteğe bağlı
sigortalılık, talep dilekçesinin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip
eden günden itibaren başlar.
Zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcu olması halinde, isteğe bağlı
sigortaya yatan paralar önce borca mahsup edilir.
01.10.2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı ödenen primler 4/b sigorta
kapsamında değerlendirilir.
4/a’ya tabi sigortalıların 30 günden az çalışmalarını isteğe bağlı
olarak tamamlamaları halinde ödenen primler 4/a sigortalılığı olarak
değerlendirilir.
SÜRELER
1-İşyeri Bildirgesi:İşveren örneği kurumca hazırlanacak işyeri
bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte kuruma
doğrudan vermek veya iadeli taahhütlü olarak göndermekle
yükümlüdür.Şirket kuruluşu aşamasında ,çalıştıracağı sigortalı sayısını
ve bunların işe başlama tarihini,ticaret sicil memurluklarına bildiren
işverenlerin,bu bildirimleri kuruma yapılmış sayılır.Ticaret sicili
memurlukları,kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde
kuruma bildirmek zorundadır.Adres değişikliği yeni ortak alınması vs.
durumlarda bildirim süresi yine 10 gündür.
2-İşe Giriş Bildirgesi: 4/a sigortalıları için Çalışmaya, mesleki eğitime
veya zorunlu staja başladıkları tarihten itibaren sigortalılıkları başlar ve
başlangıç tarihinden önce Kuruma bildirimi yapılmalıdır.
Ancak; İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde en geç çalışmaya başladığı gün.
Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında
alınarak çalıştırılanlar ile ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde bir aylık
süre içinde bildirilir.
İlk işyerindeki çalışmasına ait sigortalı işe giriş bildirgesi Kuruma verilerek,
tescil işlemi yapılmış olan sigortalının, naklen ve hizmet akdi sona ermeden
aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer işyerinde
çalışmaya başlaması halinde yasal süresi dışında işe giriş bildirgesi
verilebilir.
Aylık prim ve hizmet bildirgelerini internet ortamında göndermekle
yükümlü olanlar İşe giriş bildirgelerini 01/12/2008 tarihinden itibaren
elektronik ortamda vermek zorundadır.Kağıt ortamında verilmesi halinde
idari para cezası uygulanır.
4/b sigortalıların işe girişleri ilgili tescil kuruluşları tarafından 15
gün içinde yapılır.
4/c sigortalıların bildirimi de kurumları tarafından 15 gün içinde yapılır.
52
3-Aylık Prim ve Hizmet Belgesi: Aylık prim ve hizmet belgesini
özel sektör için takip eden ayın 23 üne kadar kamu sektörü için takip
eden ayın 7 sine kadar kuruma göndermek zorundadır.
İşveren, sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı
çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde Kuruma
bildirmekle yükümlüdür.
SİGORTALILIĞIN SONA ERMESİ VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalı olanların sigortalılıkları hizmet akdinin sona erdiği tarihte sona
erer ve bu tarih işverenleri tarafından, 10 GÜN İÇİNDE SGK 'ya İşten
Ayrılma Bildirimi ile bildirilir. Yapılan bu bildirim Türkiye İş Kurumu ve
Çalışma Bakanlığı’na da yapılmış sayılır. İşten ayrılma bildiriminin
süresinde verilmemesi halinde asgari ücret tutarı kadar idari para cezası
uygulanır.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında sigortalı sayılanların bidirimi ilgili tescil kuruluşu ve sigortalı
tarafından 10 GÜN İÇİNDE İŞTEN AYRILMA BİLDİRİM FORMU İLE
BİLDİRİLİDİR. 10 günlük sürede bildirilmemesi halinde ilgili kurum, kuruluş
ve kendilerine asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
GENEL SAĞLIK SİGORTASINDAN YARARLANMA ŞARTLARI
Sağlık hizmetlerinden yararlanmak için mevcut uygulamada
SSK'da sigortalı için 90 gün, ailesi için 120 Gün Bağ-Kur'da ilk
tescilde 240 gün sonraki dönemde 120 gün hastalık sigortasından
prim ödeme şartı, yeni düzenlemede 30 güne düşürülmüştür.
Yeni düzenlemeye Göre;
-18 yaşını doldurmamış olan kişiler,
-bakıma muhtaç kişiler,
-acil haller,
-iş kazası ve meslek hastalığı halleri ile
-bulaşıcı hastalıklarda
Şartsız olarak sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı
getirilmektedir.
Bağ-Kur kapsamında olanlar ile yabancı ülkede yaşayan ve
sağlık sigortası kapsamı dışında olanların 30 gün prim ödeme
gün sayısına ilave olarak 60 günden fazla prim borcunun
bulunmaması gerekir.GSS'lilerin her ay 30 gün prim ödemeleri
gerekmektedir.
İsteğe bağlı sigortalılar ile yabancı uyruklular ile bakmakla
yükümlü olduğu kişilerin ayrıca prim borçlarının olmaması
gerekir.
Bakmakla yükümlü olunan kişi iken genel sağlık sigortası
kapsamına girenlerde 30 gün şartı aranmaz.
Eski adıyla SSK'lı yeni adıyla 4/a sigortalısı olanların işten
ayrıldıktan sonra 10 gün daha prim ödemeden GSS'den
yararlanmak hakları vardır. Ancak, işten ayrılma tarihinden
itibaren geriye doğru bir takvim yılı içinde 90 günlük çalışmaları
varsa 10 gün + 90 gün daha GSS'den yararlanma hakları vardır.
53
AY İÇİNDE 30 GÜNDEN AZ ÇALIŞAN VEYA EKSİK ÜCRET
Ö D E N E N S İ G O R TA L I L A R İ L E İ L G İ L İ O L A R A K YA P I L A C A K
İŞLEMLER:
Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen
sigortalıların 30 günden az çalıştıklarını açıklayan bilgi ve belgelerin İstirahatli
olduğunu gösteren resmi kuruluşlara ait sağlık tesisleri/işyeri hekimlerince
düzenlenmiş hekim raporu, ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi, disiplin
cezası uygulaması, gözaltına alınması, tutukluluk hali, kısmi istihdama ilişkin yazılı
hizmet sözleşmesi, puantaj kayıtlarına ilişkin belgeler ile grev, lokavt, genel hayatı
etkileyen olaylar, ekonomik kriz, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin
durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren resmi makamlardan alınan yazı)
işverenlerce form 8 listesine eklenerek verilmesi şarttır. Verilen belgelerde dikkat
edilmesi gereken en önemli husus bu tür belgelerin sonradan düzenlenebilir belge
niteliğinde olmaması gerekir. Özellikle kısmi istihdam sözleşmelerinin noterden
yapılmasında fayda vardır. Bilgi ve belge verilmemesi ile bilgi ve belgelerin kurumca
geçerli sayılmaması halinde eksik gösterilen günler kurumca resen tahakkuk
edilerek 30 güne tamamlanacak ve prim farkı aslı ile buna ait gecikme zammı ,idari
para cezası işverenden tahsil edilecektir.
Kamu işyerleri ile toplu iş sözleşmesi yapılan işyerlerinde çalışan sigortalılara
ilişkin eksik gün bildirim nedenleri için ayrıca eksik gün bildirim formu aranmaz iken
16 Haziran 2011 tarih 27966 sayılı Resmî Gazete ile söz konusu kapsam
genişletilmiştir. Buna göre; genel bütçeye dahil dairelerin, özel bütçeli idarelerin,
döner sermayelerin, fonların, belediyelerin, il özel idarelerinin, belediyeler ve il özel
idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmelerin, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile
özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşların, kamu
iktisadi teşebbüslerinin ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde
ve sermayesinin %50sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarının, kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının, sendikaların,
vakıfların, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşların işyerleri ve
toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile 30 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı
aylara ilişkin özel sektör işyerlerinde eksik gün bildirim nedenlerinin aylık prim ve
hizmet belgesinde belirtilmesi yeterlidir. Bu işyerleri için ayrıca eksik gün bildirim
formu ile eki belgeler aranmaz . Sadece Kamu işyerleri ile toplu iş sözleşmesi
yapılan işyerlerinin eksik gün bildirim formu verme yükümlülüğü aranmaz iken
kapsam genişletilmiş ve 30 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin
özel sektör işyerleri de bu kapsama alınarak eksik gün bildiriminin kağıt
ortamında verilmesi uygulamasına son verilmiştir.
SÜRESİNDE ÖDENMEYEN PRİMLER
Kurumun prim alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen
kısmı sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için % 2
oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır.
Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere
borç ödeninceye kadar her ay için DİBS aylık ortalama faizi bileşik bazda
uygulanarak gecikme zammı hesaplanır.
Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun ilgili maddeleri
uygulanır.
54
4/a (SSK) KAPSAMINDA SİGORTALILARIN PRİM ORANLARI (01.10.2008’den itibaren)
Sigorta Kolları
Sigortalı Payı (%)
GĢveren Payı (%)
Toplam (%)
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi
1 – 6,5
1 – 6,5
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
9
11
20
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
9
12 - 14
21 - 23
(Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulanan İşyerleri
İçin)
Genel Sağlık Sigortası Primi
5
7,5
12,5
Toplam
14
19,5 - 28
33,5 - 42
4/b (Bağ-Kur) KAPSAMINDA SİGORTALILARIN PRGM ORANLARI (01.10.2008’den itibaren)
Sigorta Kolları
Toplam (Sigortalı) (%)
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi
1 – 6,5
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
20
Genel Sağlık Sigortası Primi
12,5
Toplam
33,5 - 39
4/c (Devlet Memurları) KAPSAMINDA SİGORTALILARIN PRİM ORANLARI (01.10.2008’den itibaren)
Sigorta Kolları
Sigortalı Payı (%)
İşveren Payı (%)
Toplam (%)
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
9
11
20
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
(Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulanan İşyerleri
9
14,33 - 21
23,33 - 30
İçin)
Genel Sağlık Sigortası Primi
5
7,5
12,5
Toplam
14
18,5 – 28,5
32,5 – 42,5
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILARIN PRİM ORANLARI (01.10.2008’den itibaren)
Sigorta Kolları
Toplam (Sigortalı) (%)
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi
20
Genel Sağlık Sigortası Primi
12
4/a
(SSK)
KAPSAMINDA
ÇALIŞAN
EMEKLİLERİN
SGDP
ORANLARI
(01.10.2008’den
itibaren)
Toplam
32
Sigorta Kolları
Sigortalı Payı (%) İşveren Payı (%)
Toplam (%)
Sosyal Güvenlik Destek Primi
7,5
22,5
30
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi
1-6,5
1-6,5
Toplam
7,5
23,5 - 29
31 – 36,5
4/b (Bağ-Kur) KAPSAMINDA ÇALIŞAN EMEKLİLERİN SGDP ORANLARI (01.10.2008’den itibaren)
2008
2009
2010
2011’den
Yılında (%) Yılında (%) Yılında (%)
İtibaren (%)
4/b (Bağ-Kur) Sigortalılarına ilgili yılı Ocak ayında
12
13
14
15
ödenen en yüksek yaşlılık aylığını geçmemek üzere,
emekli aylığı üzerinden
SGDP Kesintisine Tabi Emekli Aylığı
SİGORTA PRİMİNE TABİ TUTULMAYACAK YEMEK PARASI İLE
ÇOCUK VE AİLE ZAMMI TUTARLARI
Dönemler
Yemek Parası
(Günlük)
Çocuk Zammı (Aylık) Tek çocuk
(En fazla iki Çocuk için uygulanır)
Aile
Zammı
(Aylık)
102,15 TL
01.07.2013 - 31.12.2013
2,04 TL
20,43 TL
01.01.2013 - 30.06.2013
1,96 TL
19,57 TL
97,86 TL
01.07.2012 - 31.12.2012
1,88 TL
18,81 TL
94,05 TL
01.01.2012 - 30.06.2012
1,77 TL
17,73 TL
88,65 TL
01.07.2011 - 31.12.2011
01.01.2011 - 30.06.2011
1,67 TL
1,59 TL
16,74 TL
15,93 TL
83,70 TL
79,65 TL
01.07.2010 - 31.12.2010
01.01.2010 - 30.06.2010
1,52 TL
15,21 TL
14,58 TL
76,05 TL
72,90 TL
01.07.2008 - 31.12.2009
01.01.2009 - 30.06.2009
1,39 TL
13,86 TL
13,32 TL
12,17 TL
69,30 TL
66,60 TL
63,84 TL
12,12 TL
60,84 TL
01.07.2008 - 31.12.2008
01.01.2008 - 30.06.2008
1,46 TL
1,33 TL
1,28 TL
1,22 TL
55
SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA KESİLECEK İDARİ PARA CEZALARI
01/01/2013-30/06/2013 Tarihleri arasında uygulanacak brüt asgari ücret : 978,60 TL
01/07/2013-31/12/2013 Tarihleri arasında uygulanacak brüt asgari ücret : 1.021,50 TL
İDARİ PARA CEZASI UYGULANACAK FİİLLER
1)
2)
3)
UYGULANACAK CEZA
Ceza Tutarı
(TL)
01.01.2013
30.06.2013
Ceza Tutarı
(TL)
01.07.2013
31.12.2013
a) Sigortalı işe giriş bildirgesi ile genel sağlık sigortası giriş
bildirgesini; 5510 sayılı Kanunda belirtilen süre içinde ya da
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca (Kurum) belirlenen şekle
Bir aylık asgari ücret
ve usule uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik
veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan
ortamda göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için,
978,60
1.021,50
b) Sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmediğinin, mahkeme
kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli
memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin
denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları
Asgari ücretin iki katı
soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner
sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve
kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde
bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında her bir sigortalı için,
1.957,20
2.043,00
c) İşyeri esas alınmak suretiyle sigortalı işe giriş bildirgesinin
verilmediğine ilişkin; mahkemenin karar tarihinden, Kurumun
denetim ve kontrolle görevli memurlarının tespit tarihinden, diğer
kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanlarının rapor
tarihinden, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile
Asgari ücretin beş katı
kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi veya
belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde
(1-b) de
sayılan durumlardan biriyle tekrar bildirge verilmediğinin
anlaşılması halinde, bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında
her bir sigortalı için,
4.893,00
5.107,50
İşyeri bildirgesini, Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun
vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri
ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda
göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma
vermeyenlerden,
a) Kamu İdarelerine
Asgari ücretin üç katı
2.935,80
3.064,50
b) Bilanço esasına göre defter tutanlara
Asgari ücretin üç katı
2.935,80
3.064,50
c) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlara
Asgari ücretin iki katı
1.957,20
2.043,00
d) Defter tutmakla yükümlü olmayanlara
Bir aylık asgari ücret
978,60
1.021,50
a) Belgenin asıl olması halinde aylık asgari ücretin iki katını
geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına
Aylık asgari ücretin 1/5 i
195,72
204,30
b) Belgenin ek olması halinde, aylık asgari ücretin iki katını
geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı
başına,
Aylık asgari ücretin 1/8 i
122,33
127,69
c) Ek belgenin Kurumca resen düzenlenmesi durumunda, aylık
asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede
kayıtlı sigortalı sayısı başına,
Aylık asgari ücretin 1/2 si
489,30
510,75
1.957,20
2.043,00
Prim belgelerini ve defter kayıtlarını, Kurumca belirlenen şekilde ve
usulde vermeyenlere ya da Kurumca internet, elektronik veya
benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan
ortamda göndermeyenlere veya belirlenen süre içinde
vermeyenlere her bir fiil için,
d) Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile
görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince
yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya
da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla
Asgari ücretin iki katı
kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden,
hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik
bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl
veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip
düzenlenmediği dikkate alınmaksızın,
56
SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA KESİLECEK İDARİ PARA CEZALARI
4)
Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle
görevlendirilmiş memurları tarafından veya serbest muhasebeci
mali müşavirler ile yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlara
istinaden, Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilik tutarının
mal edildiği her bir ay için,
5)
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca
istenilen işyeri defter, kayıt ve belgelerini Kurumca yapılan yazılı
ihtara rağmen 15 gün içinde mücbir sebep olmaksızın tam olarak
yerine getirmeyenlere,
Not: İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve
tümünün veya bir bölümünün geçersiz olduğu tespit edilen defter
ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para
cezası uygulanmaz, sadece tutulan defter türü dikkate alınarak
(5-a), (5-b) ve (5-c) ye göre idari para cezası uygulanır.
Asgari ücretin iki katı
1.957,20
2.043,00
a) Bilanço esasına göre defter tutanlara
Asgari ücretin on iki katı
11.743,20
12.258,00
b) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlara
Asgari ücretin altı katı
5.871,60
6.129,00
c) Defter tutmakla yükümlü olmayanlara
Asgari ücretin üç katı
2.935,80
3.064,50
489,30
510,75
d) Tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz
edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak
kaydıyla; defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz
etmekle birlikte; kanuni tasdik süresi geçtikten sonra tasdik
ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, işçilikle ilgili
giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler, sigorta primleri
hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkan
vermeyecek şekilde usulsüz veya noksan tutulmuş defterler,
herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması
gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta
primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o
ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş
olması halinde, o aya ait defter kayıtları geçerli sayılmaz ve bu
geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık
asgari ücretin yarısı tutarında;
ii. Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu
olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler geçerli
sayılmaz ve tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate
alınarak (5-a) ve (5-b) ye göre idari para cezası uygulanır,
iii. Vergi Usul Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter
tutulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş
defterler geçerli sayılmaz ve (5-a) ya göre idari para cezası
uygulanır,
e) İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye
bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay,
sigortalının adı-soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası,
ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve
ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur.
Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı
yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan
ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir
geçersiz ücret tediye bordrosu için,
Aylık asgari ücretin 1/2 si
6)
Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum
ve kuruluşlar ile bankaların Kurumca istenen belgeleri en geç 1 ay
içinde vermemesi veya aylık prim ve hizmet belgesinin Kurumca
onaylanan bir nüshasını sigortalının çalıştığı işyerinde, birden
fazla işyeri olması halinde ise sigortalının çalıştığı her işyerinde
ayrı ayrı olmak üzere, Kuruma verilmesi gereken sürenin son
gününü takip eden günden başlanarak, müteakip belgenin
verilmesi gereken sürenin sonuna kadar sigortalılar tarafından
görülebilecek bir yere asılmaması halinde,
Asgari ücretin iki katı
1.957,20
2.043,00
7)
a) Sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç 1 ay
içinde sigortalı olarak çalışmaya başladıklarını Kuruma bildirmesi;
köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi
adına ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılığının sona
erdiğinin Kuruma bildirilmesi; Kamu idarelerince vazife malullüğüne
sebep olayların Kuruma bildirilmesi ve Kamu idareleri ile döner
sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu
kapsamındaki kuruluşlar ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşların
ihale yoluyla yaptırdıkları her türlü işi üstlenenleri ve bunların
adreslerini 15 gün içinde Kuruma bildirmesi yükümlülüklerini yerine
getirmeyen kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişilere,
Bir aylık asgari ücret
978,60
1.021,50
57
SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA KESİLECEK İDARİ PARA CEZALARI
b) Kamu idareleri ile bankaların, Kurumca sağlanacak elektronik
altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek
işlemlerde, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup
olmadığını kontrol etmeyen ya da sigortasız olduğunu tespit ettiği
kişileri Kuruma bildirmeyen kamu idareleri ile bankalara,
8)
Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısının ve
bunların işe başlama tarihinin Ticaret Sicil Memurluklarına
bildirilmesi durumunda Ticaret Sicil Memurluklarınca buna bağlı
yapılması gereken bildirimlerin; Valilikler, belediyeler ve ruhsat
vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından,
yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan
işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine
esas olan istihdama ilişkin bildirimlerin yasal süresi içinde Kuruma
yapılmaması halinde, yerine getirilmeyen her bir bildirim
yükümlülüğü için,
9)
Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının,
10)
Aylık asgari ücretin 1/10 u
102,15
978,60
1.021,50
Bir aylık asgari ücret
a) Kanunun uygulanmasından doğan inceleme ve soruşturma
görevlerini yerine getirmeleri sırasında işverenler, sigortalılar,
işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler görevlerini yapmasına
engel olamazlar; engel olanlar hakkında, (eylemleri başka bir suç
oluştursa dahi)
Asgari ücretin beş katı
4.893,00
5.107,50
b) Görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit
kullanan işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer
kişiler fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği
takdirde Türk Ceza Kanununun 265.maddesinin ikinci fıkrasına
göre cezalandırılır. Bu suçu işleyenler hakkında ayrıca,
Asgari ücretin on katı
9.786,00
10.215,00
a) Kurum tarafından 5510 sayılı Kanunun 100.maddesi
kapsamında Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen
süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyen kamu idareleri,
Asgari ücretin beş katı
bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve
kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişiler hakkında,
4.893,00
5.107,50
b) Kurum tarafından 5510 sayılı Kanunun 100.maddesi
kapsamında Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri mücbir
sebep olmaksızın belirlenen süreden geç veren kamu idareleri,
bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve
kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişiler hakkında,
Asgari ücretin iki katı
1.957,20
2.043,00
c) Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile
görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince
yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelere ya da kamu
idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak
üzere, bildirgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce
kendiliklerinden verilmesi halinde,
(2) de belirtilen cezalar üçte
ikisi oranında uygulanır.
978,60
1.021,50
489,3
510,75
978,60
1.021,50
d) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre
sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirim (Sigortalı İşten Ayrılış
Bildirgesi) ile 506 Sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer
alan sandıklara, sandık iştirakçiliğinin başlama veya sona
ermesine ilişkin bildirimi, süresi içinde ya da Kurumca belirlenen
Bir aylık asgari ücret
şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet,
elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu
halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, her bir sigortalı
veya sandık iştirakçisi için,
102/k
97,86
Genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait
bilgi girişlerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü
olunan kişi olmayanlara ait bilgi girişi yapanlara asgari ücretin
yarısı tutarında idari para cezası uygulanır
Ek 6 ncı maddesine göre yapılması gereken bildirim veya kontrol
102/l yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, her bir fiil için asgari
ücret tutarında idari para cezası uygulanır
58
Asgari Ücretin yarısı
Asgari Ücret
DÖNEMLER İTİBARİYLE SİGORTA PRİMİNE ESAS ÜCRET SINIRLARI
SSK TABANI
SSK TAVANI
01.07.2013 - 31.12.2013 Dönemi
1.021,50 TL
01.07.2012 - 31.12.2012 Dönemi
6.639,75 TL
01.01.2013 - 30.06.2013 Dönemi
978,60 TL
01.06.2013 - 30.06.2013 Dönemi
6.360,90 TL
01.07.2012 - 31.12.2012 Dönemi
01.01.2012 - 30.06.2012 Dönemi
940,50 TL
886,50 TL
01.07.2012 - 31.12.2012 Dönemi
01.06.2012 - 30.06.2012 Dönemi
6.113,40 TL
5.762,40 TL
01.07.2011 - 31.12.2011 Dönemi
837,00 TL
01.07.2011 - 31.12.2011 Dönemi
5.440,50 TL
01.01.2011 - 30.06.2011 Dönemi
796,50 TL
01.01.2011 - 30.06.2011 Dönemi
5.177,25 TL
01.01.2010 - 30.06.2010 Dönemi
729,00 TL
01.01.2010 - 30.06.2010 Dönemi
4.738,50 TL
01.07.2010 - 31.12.2010 Dönemi
760,50 TL
01.07.2010 - 31.12.2010 Dönemi
4.943,40 TL
01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi
692,00 TL
01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi
4.504,50 TL
01.01.2009 - 30.06.2009 Dönemi
666,00 TL
01.01.2009 - 30.06.2009 Dönemi
4.329,00 TL
01.07.2008 - 31.12.2008 Dönemi
638,70 TL
01.07.2008 - 31.12.2008 Dönemi
4.151,70 TL
01.01.2008 - 30.06.2008 Dönemi
608,40 TL
01.01.2008 - 30.06.2008 Dönemi
3.954,60 TL
01.07.2007 - 31.12.2007 Dönemi
585,00 TL
01.07.2007 - 31.12.2007 Dönemi
3.802,50 TL
01.01.2007 - 36.06.2007 Dönemi
562,50 TL
01.01.2007 - 36.06.2007 Dönemi
3.656,40 TL
01.01.2006 - 31.12.2006 Dönemi
531,00 TL
01.01.2006 - 31.12.2006 Dönemi
3.451,50 TL
SIRA
NO
+
HANGİ AYDA
PRİME TABİ
TUTULDUĞU
Hak Edilen Ay
a) Zaman birimine göre ücret
+
Hak Edilen Ay
aa) Hafta Tatili Ücreti
+
Hak Edilen Ay
ab) Ulusal bayram - Genel tatil ücreti
ac) Fazla çalışma - Fazla mesai ücreti
ad) Yıllık Ücretli izin ücreti
+
+
+
Hak Edilen Ay
Hak Edilen Ay
Hak Edilen Ay
ae) Cumartesi günü ücreti
b) İşbirimi esasına göre ücret
+
+
Hak Edilen Ay
Hak Edilen Ay
ba) Yüzde usulüyle alınan ücret
bb) Profesyonel futbolcuya ödenen ücret
bc) Transfer Ücreti
bd) Transfer verimi ücreti
+
+
+
Hak Edilen Ay
Hak Edilen Ay
Hak Edilen Ay
+
Hak Edilen Ay
c) Götürü Ücret
+
Hak Edilen Ay
+
Hak Edilen Ay
+
+
+
+
+
Hak
Hak
Hak
Hak
Hak
PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLAR
1
Asıl Ücret
2
Ödeme şekil ve zamanına göre ücret çeşitleri
d) Belirsiz zaman ve miktar üzerinden ödenen
ücret
da) Hazırlama Ücreti
db) Tamamlama ücreti
dc) Temizleme ücreti
- Kardan hisse şeklinde ödenen ücret
- Komisyon Ücreti
59
PRİME TABİ DEĞİL(+ / -)
Edilen Ay
Edilen Ay
Edilen Ay
Edilen Ay
Edilen Ay
SIRA
NO
3
PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLAR
PRİME TABİ DEĞİL(+ / -)
HANGİ AYDA
PRİME TABİ
TUTULDUĞU
Ücretin Eklentileri
+
+
Ödendiği Ay
aa) Yıpranma Tazminatı,
ab) Özel Hizmet tazminatı
+
ac) Yabancı dil tazminatı
ad) Vardiya ve ağır vasıta tazminatı
ae) İmza zorunluluğu tazminatı
+
+
+
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
af) Seyyar görev tazminatı
ag) Tabii afet yardımı
+
+
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
ah) Nakit ödenen kira yardımı
aı) Nakit ödenen giyecek yardımı
ai) Nakit ödenen yakacak yardımı
aj) Askerlik yardımı
+
+
+
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
+
Ödendiği Ay
ak) Sünnet Yardımı
+
Ödendiği Ay
al) Nakit ödenen taşıt yardımı
am) Nakit ödenen ısıtma yardımı
an) Nakit ödenen elbise dikiş bedeli
ao) Nakit ödenen ayakkabı bedeli
aö) Ek tazminat
+
+
+
+
+
Ödendiği Ay
ap) Yılbaşı Parası
ar) Kreş Ücreti
as) Makam Tazminatı
aş) İş Riski Zammı
+
+
+
+
at) Bayram Harçlığı
+
Ödendiği Ay
b) İkramiye
+
Ödendiği Ay
ba) Bayram ikramiyesi
+
Ödendiği Ay
bb) Yılbaşı ikramiyesi
+
Ödendiği Ay
a) Primler
bc) 6672 Sayılı Kanun gereğince ödenen ikramiye
(2. ikramiye harcı)
bd) 6672 Sayılı Kanun gereğince Bakanlar Kurulu
kararına dayanılarak ödenen ikramiye
be) 2448 sayılı kanun gereğince ödenen ikramiye
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
+
- Jübile İkramiyesi
-
- Mesleki eğitim gören öğrencilere öd. ikramiye
-
c) Hakkı Huzurlar (toplantı parası)
d) Elemen Teminindeki güçlük zammı, kıdem zammı
+
+
60
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
Ödendiği Ay
SIRA
NO
PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLAR
PRİME TABİ DEĞİL(+ / -)
HANGİ AYDA
PRİME TABİ
TUTULDUĞU
İdare veya kaza mercilerince verilen karar
gereğince yapılan ödemeler
+
Ödendiği Ay
a) Ücret niteliğinde olanlar
+
Hak Edilen Ay
b) Ücretin Eklentileri niteliğinde olanlar
+
Ödendiği Ay
5
Diğer Ödemeler (20.7.1994 tarihli Resmi Gazete
(7) Nolu tebliğ
+
Ödendiği Ay
6
Sigortalılara istirahatli iken ödenen ücretler
+
Hak Edilen Ay
7
Yıllık izin ücretleri (İş kazaları ve meslek hast.
hariç)
+
Ödendiği Ay
İzin harçlığı
Yolluklar
a) Personelin Toplu halde işe gidip gelmesinde servis
sağlanması
+
-
Ödendiği Ay
b) Personelin evinden işe gelip gitmesi için abonman
bileti verilmesi (belgelenmesi koşulu ile)
-
c) Harcırahlar
-
10
Çocuk zammı(Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca belirlenecek miktarı aşmamak üzere)
-
11
Aile Zammı (Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca belirlenecek miktarı aşmamak üzere)
-
12
Yemek Parası (Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca belirlenecek miktarı aşmamak üzere)
-
13
Ölüm Yardımı
-
14
15
Doğum Yardımı
Evlenme Yardımı
-
16
Ayni Yardımlar
-
a) Ayni konut tahsisi
-
4
8
9
17
18
19
20
b) İşyerinde kullanılmak üzere havlu, sabun v.b.
Geri Ödemeli ücret avansları
Kıdem Tazminatı
İhbar Tazminatı
Kasa / Mali sorumluluk tazminatı
61
-
-
YENİ TTK HAKKINDA UYGULANACAK YOL HARİTASI
(İstanbul SMM Odası yayınından alınmıştır. Aşağıdaki konuların
açıklamalarını,
http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=istanbul%20smm%20ttk%
20yol%20haritas%C4%B1&source=web&cd=1&sqi=2&ved=0CCIQFjAA
&url=http%3A%2F%2Farchive.ismmmo.org.tr%2Fdocs%2Fduyuru%2F
ttk_web.pdf&ei=8QnwUOaGHZGIhQfvjYHYBg&usg=AFQjCNEZ32S3f4P
ip0DF_RpUR4pyxl40ow
adresinde bulabilirsiniz)
1 Ocak 2013
TMS ve denetime ilişkin hükümler 01.01.2013'te yürürlüğe girecektir.
14 Şubat 2013
Ticaret şirketleri ve kooperatifler 14.02.2013'e kadar eski türlerine
dönebilirler.
Hakim ve bağlı şirketlerin oy haklarına ilişkin sınırlamalar 14.02.2013
tarihinde yürürlüğe girer.
31 Mart 2013
Bağımsız denetime tabi şirketler denetçilerini 31.03.2013 tarihine
kadar seçmeleri gerekir.
Bağlı şirket yönetim kurulu 31 Mart 2013 tarihine kadar hakim ve
diğer bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında rapor düzenlemek zorundadır.
1 Temmuz 2013
Şirket sözleşmelerinin 01.07.2013 tarihine kadar Yeni TTK ile uyumlu
hale getirilmesi gerekir.
Şirketlerin sözleşmelerindeki genel kurul yeter sayılarını 01.07.2013
tarihine kadar Yeni TTK ile uyumlu hale getirmeleri gerekir.
Oy haklarına ilişkin TTK hükümleri 01.07.2013 tarihinde yürürlüğe
girer.
Şirketlerin İnternet sitesi kurmalarına ilişkin düzenleme 01.07.2013
tarihinde yürürlüğe girer.
Esas sözleşmelerinde nama yazılı payların devrine ilişkin sınırlama
bulunan A.Ş'lerin sözleşmelerini 01.07.2013 tarihine kadar Yeni TTK ile
uyumlu hale getirmeleri gerekir.
İmtiyaz haklarına ilişkin TTK m. 479/3 (c) bendi 01.07.2013 tarihinde
yürürlüğe girer.
1 Ocak 2014
Ticari belgelerde bulunması gerekli bilgilere ilişkin yükümlülük
01.01.2014'te yürürlüğe girecektir.
14 Şubat 2014
Şirketlerin 14.02.2014 tarihine kadar sermayelerini Yeni TTK'daki
asgari tutarlara çıkarmaları gerekmektedir.
İmtiyazlı paylara ilişkin esas sözleşme hükümlerinin 14.02.2014'e
kadar Yeni TTK'ya uyumlu hale getirilmesi gerekir.
1Temmuz 2014
Bir bağlı şirketin uğramış olduğu zararların 01.07.2014 tarihine kadar
denkleştirilmesi gerekir.
T.TİCARET KANUNU İDARİ PARA CEZALARI
Müteakip sahifelerde belirtilen cezalar 2012 yılı için tespit edilen
cezalardır. Kabahatler Kanununun 17.maddesi gereği, idari para cezalarının
her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için Vergi Usul Kanunu
uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanacağı hükme bağlandığı ve 2012 yılı yeniden değerleme oranı %7,8
olarak tespit edildiğinden, 2013 yılı cezalarının bu oranda arttırılarak
uygulanması gerekir.
62
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS VEYA ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMININ İDARİ PARA
CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ - 1
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
1- TESCİL VE KAYIT İÇİN GERÇEĞE
AYKIRI BEYANDA BULUNMAK (38/1)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
2- TACİRİN, TİCARİ İŞLETMESİNE
İLİŞKİN İŞLEMLERİ TİCARET
ÜNVANIYLA YAPMAMASI VE
İŞLETMESİYLE İLGİLİ SENETLERLE
DİĞER BELGELERİ BU UNVAN
ALTINDA İMZALAMAMASI (39/1)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADARHAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
3- TESCİL EDİLEN TİCARET
ÜNVANININ, TİCARİ İŞLETMENİN
GÖRÜLEBİLECEK BİR YERİNE
OKUNAKLI BİR ŞEKİLDE
YAZILMAMASI (39/2)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
4- TİCARİ MEKTUPLARDA VE TİCARİ ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
DEFTERLERİN DAYANAĞINI
VEYA ADLİ PARA CEZASI
OLUŞTURAN BELGELERDE TİCARET
ÜNVANININ, İŞLETMENİN
MERKEZİNİN, TİCARET SİCİL
NUMARASININ VE ŞİRKET İNTERNET
SİTESİ OLUŞTURMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE TABİ İSE
İNTERNET SİTESİ ADRESİNİN
GÖSTERİLMEMESİ (39/2)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
5- BELGELERDE GÖSTERİLECEK
BİLGİLERİN İNTERNET SİTESİNDE
YAYINLANMAMASI (39/2)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
6- TACİRİN, TİCARİ İŞLETMENİN
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
AÇILDIĞI GÜNDEN İTİBAREN ONBEŞ VEYA ADLİ PARA CEZASI
GÜN İÇİNDE, TİCARİ İŞLETMESİNİ VE
SEÇTİĞİ TİCARET ÜNVANINI TESCİL
VE İLAN ETTİRMEMESİ (40/1)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
7- TACİRİN KULLANACAĞI TİCARET
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
ÜNVANINI VE BUNUN ALTINA
VEYA ADLİ PARA CEZASI
ATACAĞI İMZAYI NOTERE
ONAYLATTIRDIKTAN SONRA SİCİL
MÜDÜRLÜĞÜNE VERMEMESİ (40/2)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
8- MERKEZİ TÜRKİYE' DE BULUNAN
TİCARİ İŞLETMELERİN ŞUBELERİNİN
TİCARET SİCİLİNE TESCİL VE İLAN
ETTİRİLMEMESİ (40/3)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
9- MERKEZLERİ TÜRKİYE DIŞINDA
BULUNAN TİCARİ İŞLETMELERİN
TÜRKİYE'DEKİ ŞUBELERİNİN TESCİL
ETTİRİLMEMESİ, BU ŞUBELER İÇİN
YERLEŞİM YERİ TÜRKİYE'DE
BULUNAN TAM YETKİLİ BİR TİCARİ
MÜMESSİL ATANMAMASI (40/4)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
63
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS VEYA ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMININ İDARİ PARA
CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ - 2
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
10- GERÇEK KİŞİ TACİRİN TİCARET
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
ÜNVANINDAKİ ADININ VE
VEYA ADLİ PARA CEZASI
SOYADININ KISALTILARAK YAZILMASI
(41)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
11- KOLLEKTİF ŞİRKETİN TİCARET
ÜNVANINDA, BÜTÜN ORTAKLARIN
VEYA ORTAKLARDAN EN AZ BİRİNİN
ADI VE SOYADIYLA ŞİRKETİN VE
TÜRÜNÜ GÖSTERECEK BİR İBAREYE
YER VERİLMEMESİ (42/1).
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
12- ADİ VEYA SERMAYESİ PAYLARA
BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT
ŞİRKETLERİN TİCARET
ÜNVANLARINDA, KOMANDİTE
ORTAKLARDAN EN AZ BİRİNİN
ADININ VE SOYADININ, ŞİRKETİN VE
TÜRÜNÜN GÖSTERİLMEMESİ, BU
ŞİRKETLERİN TİCARET
ÜNVANLARINDA KOMANDİTER
ORTAKLARIN ADLARI VE
SOYADLARINA YER VERİLMESİ
(42/2).
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
13- ANONİM, LİMİTED VE
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
KOOPERATİF ŞİRKETLERİN, TİCARET VEYA ADLİ PARA CEZASI
ÜNVANLARINDA İŞLETME
KONUSUNUN GÖSTERİLMEMESİ,
TİCARET ÜNVANLARINDA, "ANONİM
ŞİRKET", "LİMİTED ŞİRKET" VE
"KOOPERATİF" KELİMELERİNİN
BULUNMAMASI, BU ŞİRKETLERİN
TİCARET UNVANINDA, GERÇEK BİR
KİŞİNİN ADI VEYA SOYADI YER ALDIĞI
TAKDİRDE, ŞİRKET TÜRÜNÜ
GÖSTEREN İBARELERİN, BAŞ
HARFLERLE VEYA BAŞKA BİR ŞEKİLDE
KISALTMA YAPILARAK YAZILMASI
(43).
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
14- TİCARİ İŞLETMEYE SAHİP OLAN ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
DERNEK, VAKIF VE DİĞER TÜZEL
VEYA ADLİ PARA CEZASI
KİŞİLERİN TİCARET UNVANLARINDA
ADLARININ BULUNMAMASI,
DONATMA İŞTİRAKİNİN TİCARET
ÜNVANINDA, ORTAK
DONATANLARDAN EN AZ BİRİNİN
ADI VE SOYADININ VEYA DENİZ
TİCARETİNDE KULLANILAN GEMİNİN
ADININ YER ALMAMASI, TİCARET
UNVANINDAKİ SOYADLARIN VE
GEMİNİN ADININ KISALTILMASI,
TİCARET UNVANINDA DONATMA
İŞTİRAKİNİN BELİRTİLMEMESİ (44)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
64
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS VEYA ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMININ İDARİ PARA
CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ - 3
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
15- BİR TİCARET UNVANINA
TÜRKİYE'NİN HERHANGİ BİR SİCİL
DAİRESİNDE DAHA ÖNCE TESCİL
EDİLMİŞ BULUNAN DİĞER BİR
UNVANDAN AYIRT EDİLMESİ İÇİN
GEREKLİ OLDUĞU TAKDİRDE, EK
YAPILMAMASI (45)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
16- HER ŞUBENİN, KENDİ
MERKEZİNİN TİCARET UNVANINI,
ŞUBE OLDUĞUNU BELİRTEREK
KULLANMAMASI, (48)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
17- MERKEZİ YABANCI ÜLKEDE
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
BULUNAN BİR İŞLETMENİN
VEYA ADLİ PARA CEZASI
TÜRKİYE'DEKİ ŞUBESİNİN TİCARET
UNVANINDA, MERKEZİN VE
ŞUBENİN BULUNDUĞU YERLERİN VE
ŞUBE OLDUĞUNUN
GÖSTERİLMEMESİ (48)
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
18- İŞLETME ADININ TESCİL VE İLAN ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
ETTİRİLMEMESİ (53)
VEYA ADLİ PARA CEZASI
İKİBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMLARININ İDARİ PARA CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
1- TİCARİ İŞLEMLERİYLE MALVARLIĞI İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
DURUMUNU KANUNA GÖRE AÇIKÇA ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
GÖRÜLEBİLİR BİR ŞEKİLDE ORTAYA
KOYMAMAK (562/1-a,64/1)
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
2- DEFTERLERİN ÜÇÜNCÜ KİŞİ
UZMANLARA, MAKUL BİR SÜRE
İÇİNDE YAPACAKLARI İNCELEMEDE
İŞLETMENİN FAALİYETLERİ VE
FİNANSAL DURUMU HAKKINDA
FİKİR VEREBİLECEK ŞEKİLDE
TUTULMAMASI (562/1-a,64/1)
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
3- İŞLETME FAALİYETLERİNİN
OLUŞUMUNUN VE GELİŞMESİNİN
DEFTERLERDEN İZLENEMEMESİ
(562/1-a,64/1)
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
4- TACİRİN, İŞLETMESİYLE İLGİLİ
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
OLARAK GÖNDERİLMİŞ BULUNAN
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
HER TÜRLÜ BELGENİN, KOPYASINI,
YAZILI, GÖRSEL VEYA ELEKTRONİK
ORTAMDA SAKLAMAMASI (562/1-b,
64/2)
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
65
ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMLARININ İDARİ PARA CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
5- TİCARİ DEFTERLERİN AÇILIŞ VEYA
KAPANIŞ ONAYLARININ
YAPTIRILMAMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
6- DEFTERLERİN TÜRKÇE
TUTULMAMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
7- KISALTMALARIN KULLANILMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
HALİNDE BUNLARIN ANLAMLARININ ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
AÇIKÇA BELİRTİLMEMESİ
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
8- BİR YAZIMIN VEYA KAYDIN,
ÖNCEKİ İÇERİĞİ BELİRLENEMEYECEK
ŞEKİLDE ÇİZİLMESİ VE
DEĞİŞTİRİLMESİ
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
9- DEFTERLERİN VE DİĞER
KAYITLARIN ELEKRRONİK ORTAMDA
TUTULMASI DURUMUNDA, BU
BİLGİLERİN HER ZAMAN KOLAYLIKLA
OKUNMASININ TEMİN EDİLMEMİŞ
OLMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
10- KAYIT SIRASINDA MI YOKSA
DAHA SONRA MI YAPILDIĞI
ANLAŞILMAYAN DEĞİŞTİRMELERİN
YAPILMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
11- DEFTERLERE YAZIMLARIN VE
DİĞER GEREKLİ KAYITLARIN EKSİKSİZ
DOĞRU, ZAMANINDA VE DÜZENLİ
OLARAK YAPILMAMASI
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
12- HİLELİ ENVANTER ÇIKARILMASI
(562/1-e, 66)
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
"HİLELİ" İBARESİ ÇIKARILMIŞ VE
KANUN'DA BELİRTİLEN USULE
UYGUN ENVANTER ÇIKARILMAMASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI ŞEKLİNDE BELİRLENMİŞTİR.
13- ELEKTRONİK ORTAMDA
SAKLANAN BELGELERİN İBRAZ
EDİLEMEMESİ (562/1-f, 86
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
14- DEFTERLERİN MUHASEBE
YÜZ GÜNDEN ÜÇYÜZ GÜNE
STANDARTLARINA GÖRE
KADAR ADLİ PARA CEZASI
TUTULMAMASI, FİNANSAL
TABLOLARIN BU STANDARTLARA
GÖRE DÜZENLENMEMESİ (562/2,88)
66
DÖRTBİN TÜRK LİRASI İDARİ PARA
CEZASI
HAPİS VE/VEYA ADLİ PARA CEZASI GEREKTİREN FİİLLERİN YAPTIRIMLARININ SADECE
ADLİ PARA CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
1- ŞİRKETLER TOPLULUĞUNA DAHİL İKİ YILA KADAR HAPİS VE ADLİ PARA İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
BAĞLI ŞİRKETLER TARAFINDAN
CEZASI
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
HAKİM ŞİRKETLE YAPILAN İŞLEMLER
HAKKINDA RAPOR
DÜZENLENMEMESİ, HAKİM ŞİRKET
YÖNETİM KURULUNCA BAĞLI
ŞİRKETLERLE OLAN İLİŞKİLERE
YÖNELİK RAPORUN
DÜZENLENMEMESİ (562/3, 199)
2- İNTERNET SİTESİ
OLUŞTURMAMAK (562/12)
ALTI AYA KADAR HAPİS VE YÜZ
YÜZ GÜNDEN ÜÇYÜZ GÜNE KADAR
GÜNDEN ÜÇYÜZ GÜNE KADAR ADLİ ADLİ PARA CEZASI
PARA CEZASI
3- KANUNDA BELİRTİLEN İÇERİKLERİ ÜÇ AYA KADAR HAPİS VE YÜZ GÜNE YÜZ GÜNE KADAR ADLİ PARA CEZASI
İNTERNET SİTESİNDE
KADAR ADLİ PARA CEZASI
YAYIMLAMAMAK (562/12)
4- AYNİ SERMAYENİN VEYA
DEVRALINACAK İŞLETME İLE
AYINLARIN DEĞERLEMESİNDE
EMSALİNE ORANLA YÜKSEK FİYAT
BİÇMEK, İŞLETME VE AYNIN
NİTELİĞİNİ VEYA DURUMUNU
FARKLI GÖSTERMEK YA DA BAŞKA
BİR ŞEKİLDE YOLSUZLUK YAPMAK
(562/10, 551)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
CEZASI
CEZA, DOKSAN GÜNDEN AZ
OLMAMAK ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
ŞEKLİNDE DEĞİŞTİRİLMİŞTİR.
5- GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
DENETİM ELEMANLARINCA
İSTENİLEN BİLGİ VE BELGELERİN
VERİLMEMESİ VEYA DENETİMİN
ENGELLENMESİ (562/4)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
CEZASI
ÜÇYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
CEZAİ YAPTIRIM ÖNGÖRÜLEN İKİ FİİLİN SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMASI
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
1- İŞLEM DENETÇİSİNİN KANUNA
ÜÇYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
AYKIRI RAPOR DÜZENLEMESİ (562/5- ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
B,351)
2- SERMAYE ŞİRKETLERİNİN
FİNANSAL TABLOLARINI TÜRKİYE
TİCARET SİCİLİ GAZETESİNDE VE
İNTERNET SİTELERİNDE İLAN
ETTİRMEMELERİ (562/6, 524)
İKİYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
67
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
İŞLEM DENETÇİLERİ
KALDIRILDIĞINDAN BU CEZA
KALDIRILMIŞTIR.
İLAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
KALDIRILDIĞINDAN CEZA
KALDIRILMIŞTIR.
DEĞİŞİKLİK OLMAYAN YAPTIRIMLAR
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
MEVCUT ŞEKLİ
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
1- TACİRİN TİCARET ÜNVANINA,
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
KİMLİĞİ, İŞLETMESİNİN GENİŞLİĞİ,
VEYA ADLİ PARA CEZASI
ÖNEMİ VE FİNANSAL DURUMU
HAKKINDA, ÜÇÜNCÜ KİŞİLERDE
YANLIŞ BİR GÖRÜŞÜN OLUŞMASINA
SEBEP OLACAK NİTELİKTE, GERÇEĞE
VE KAMU DÜZENİNE AYKIRI OLARAK
EKLER YAPILMASI (46/1)
CEZADA DEĞİŞİKLİĞE
GİDİLMEMİŞTİR.
2- TEK BAŞLARINA TİCARET YAPAN
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
GERÇEK KİŞİLERİN TİCARET
VEYA ADLİ PARA CEZASI
UNVANLARINA BİR ŞİRKETİN VAR
OLDUĞU İZLENİMİNİ UYANDIRACAK
ŞEKİLDE EK YAPMALARI (46/2)
CEZADA DEĞİŞİKLİĞE
GİDİLMEMİŞTİR.
3- "TÜRK", "TÜRKİYE",
"CUMHURİYET" VE "MİLLİ"
KELİMELERİNİN BİR TİCARET
UNVANINA BAKANLAR KURULU
KARARI OLMAKSIZIN EK YAPILMASI
(46/3).
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
CEZADA DEĞİŞİKLİĞE
GİDİLMEMİŞTİR.
4- TİCARET UNVANININ,
İŞLETMEDEN AYRI OLARAK
BAŞKASINA DEVREDİLMESİ (49).
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
CEZADA DEĞİŞİKLİĞE
GİDİLMEMİŞTİR.
5- KURUCULAR TARAFINDAN
ÜÇYÜZ GÜNDEN AZ OLMAMAK
DÜZENLENEN BEYANIN DOĞRU VE
ÜZERE ADLİ PARA CEZASI
EKSİKSİZ DÜZENLENMEMESİ (562/5a, 349)
DEĞİŞİKLİĞE GİDİLMEMİŞTİR.
6- TİCARİ SIRLARIN İZİNSİZ
KULLANILMASI VEYA AÇIKLANMASI
(562/7, 527)
BİR YILDAN ÜÇ YILA KADAR
HAPİS VE BEŞBİN GÜNE KADAR
ADLİ PARA CEZASI
DEĞİŞİKLİK YAPILMAMIŞTIR.
7- SERMAYE TAMAMIYLA TAAHHÜT
OLUNMAMIŞ VEYA KARŞILIĞI
KANUN VEYA ESAS SÖZLEŞME
HÜKÜMLERİ GEREĞİNCE
ÖDENMEMİŞKEN, TAAHHÜT
EDİLMİŞ VEYA ÖDENMİŞ GİBİ
GÖSTERMEK (562/9, 550)
ÜÇ AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
VEYA ADLİ PARA CEZASI
DEĞİŞİKLİK YAPILMAMIŞTIR.
CEZASI ARTIRILAN TEK YATIRIM
CEZA GEREKTİREN FİİLLER
HALKTAN İZİNSİZ PARA TOPLAMAK
(562/11, 552)
MEVCUT ŞEKLİ
ALTI AYA KADAR HAPİS CEZASI
68
YAPILAN DEĞİŞİKLİK
ALTI AYDAN İKİ YILA KADAR HAPİS
CEZASI
TÜRK TİCARET KANUNUNDA SON DURUM VE TMS
- TFRS, KOBİ TFRS UYGULAMALARI
1- GİRİŞ:
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun 17
Kasım 2012 tarih ve 28470 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Kurul Kararı
gereği "Münferit ve Konsolide Finansal Tabloların Hazırlanmasında
Türkiye Muhasebe Standartlarının (TMS-TFRS)" uygulaması mecburiyeti
01.01.2013 tarihinden itibaren; halka açık şirketler, bankalar, sigorta şirketleri,
bağımsız denetime tabi olacak şirketler, konsolidasyon kapsamına alınan
işletmeler gibi, bazı işletmeler için başlatılmış bulunmaktadır. İlerleyen
günlerde, halka kapalı şirketler için de TMS-TFRS ve KOBİ TFRS
uygulamaları başlayacaktır. Bu nedenle TMS-TFRS ve KOBİ TFRS
uygulamaları yürürlükten kalkmamış olup sadece geçiş kolaylığı sağlamak
açısından kademeli olarak uygulamaya konulmuştur. Bu bir fırsattır. Bu
boşluktan faydalanıp bu standartların öğrenilmesi mesleğin devamı için
zorunludur.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun, 6335 sayılı Kanunun
8.maddesiyle değiştirilen 64.maddesinin (3) numaralı fıkrasına göre, fiziki
ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı,
defterlere kayıt zamanı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca
müştereken çıkarılan tebliğle belirlenecektir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile
Maliye Bakanlığı tarafından müştereken çıkartılan ve 19.12.2012 tarih ve
28502 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan sözkonusu tebliğin 4/3.maddesine
göre ticari defterlere yapılacak kayıtlar Muhasebe Sistemi Uygulama Genel
Tebliğlerine göre yapılacaktır. VUK'nunun ilgili hükümleri saklı kalmak
kaydıyla ticari defterler Türkçe tutulur ve kayıtlarda Türk para birimi kullanılır
(tebliğ md.19). Kayıtlar on günden fazla geciktirilemez (tebliğ md.21/3).
Kayıtlarını devamlı olarak muhasebe fişleri, primanota ve bordro gibi yetkili
amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikalara dayanarak yürüten
işletmelerde, işlemlerin bunlara kaydedilmesi, deftere işlenmesi
hükmündedir. Ancak bu kayıtlar dahi defterlere 45 günden daha geç intikal
ettirilemez (tebliğ md.21/4)
Buna göre, halka açık şirketler, bankalar, sigorta şirketleri, bağımsız
denetime tabi olacak şirketler, konsolidasyon kapsamına alınan işletmeler
v.b. bazı işletmelerde 01.01.2013 tarihinden itibaren, diğer işletmelerde ise
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun alacağı yeni
bir kurul kararı ile UFRS'ye geçişle birlikte muhasebe, yıl içerisinde VUK'nu ve
Muhasebe Sistemi Uygulama GenelTebliğinde yer alan usul ve esaslara göre
tutulacak ancak, Münferit ve Konsolide Finansal Tablolar Türkiye
Muhasebe Standartları (TMS-TFRS)" ve KOBİ TFRS'ye göre tanzim
edilecektir.
Bir yıllık defter VUK'na göre tutulduktan sonra elde edilecek
raporları, UFRS'ye uygun ve doğru olarak düzeltmek oldukça zor ve maliyetli
bir iştir. Ancak şurası bir gerçek ki, UFRS ilkeleri bilinmeden, ne UFRS'ye
göre, ne de VUK'na göre kayıt yaparak, UFRS'ye uygun finansal raporlar
üretmek mümkün değildir. Bu nedenle herşeyden önce UFRS ilkelerinin
öğrenilmesi gerekmektedir.
69
Uzun yıllardan beri odamızın "Vergi Mevzuatı İnceleme Komisyonu
Başkanlığı"nı yürütmekte olan sayın İbrahim GÜLER'in, TMS ve KOBİ
TFRS'yi kapsayan ve birbuçuk yıl emek vererek yazdığı 991 sayfalık kitabı,
"Yaklaşım Yayınları" tarafından yayınlanmış bulunmaktadır. UFRS'nin
en kolay şekilde anlaşılması için mesleki tüm birikimlerini bu kitaba aktaran
değerli meslektaşımıza odamız ve tüm camiamız adına teşekkür ederiz.
Kitapta, TMS uygulamalarında, Türkiye'de ilk defa, vergi matrahına
kolayca ulaşmak amacıyla nazım hesaplar kullanılmış ve nazım hesaplar ayrı
bir bölümde ayrıntılı olarak ayrıca ne amaçla açıldığı açıklanmıştır. Tekdüzen
hesapları UFRS yönünden incelenmiş ve her standardın vergi kanunları
açısından yorumu yapılmıştır. Muhasebe, ister UFRS'ye göre isterse VUK'na
göre tutulsun her iki tür uygulamaya da cevap verecek şekilde iki bölümde
incelenmiş ve vergi matrahının doğru olarak tespiti örnek uygulamalarla
pekiştirilmiş olup anlaşılır bir üslûp kullanılmış ve problem çözümlerinde
formüllerin nasıl çözülmesi gerektiği ayrıca izah edilmiştir. UFRS
uygulamasında muhasebenin vergi için yapılmadığı ancak, vergi dairesinin
de doğru vergi matrahından vazgeçmediği gerçekleri özellikle göz önünde
bulundurulmuştur.
2- FİNANSAL TABLOLAR:
Bilanço ile Gelir Tablosu, yılsonu finansal tablolarını oluşturur.
514.Madde ile TMS'nin bu konudaki hükümleri saklıdır. (TTK.Md.68/3)
Maddenin gerekçesine göre hüküm, yılsonu finansal tabloları
tanımlamakla birlikte asgariyi göstermektedir. Kanunun 514.Maddesi, Nakit
Akım ve Özsermaye Tablolarıyla eklerini de anılan tabloların içine almıştır.
Eğilim, bu tabloların sayılarını artırmak yönündedir. Bu sebeple hem
514.Madde hem de TMS saklı tutulmuştur.
Yılsonu finansal tablolar; Türkiye Muhasebe Standartlarına
uyularak düzenlenmeli, açık ve anlaşılır olmalı, düzenli bir işletme faaliyeti
akışının gerekli kıldığı süre içinde çıkarılmalıdır. (TTK.Md.69)
Yıl sonu finansal tabloları Türkçe ve Türk Lirası ile düzenlenir. Bu
konudaki diğer kanunlarda yer alan istisnalar saklıdır. (TTK.Md.70)
3- TİCARİ DEFTERLER:
(19.12.2012 Tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan
Tebliğ Gereği)
3.1. ANONİM ŞİRKETLER (Tamamı Noter Tasdikli Olacak):
* Yevmiye Defteri
* Defter-i Kebir
* Envanter Defteri
* Pay Defteri (Önceden tasdikli ise ve yeterli yaprak varsa tasdik
ettirme. Md.64/3)
* Yönetim Kurulu Karar Defteri
* Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
(2013 yılı için tasdik ettir. 2014 yılı için Yeterli yaprak varsa
tasdik ettirme. Md.64/3)
70
3.2. LİMİTED ŞİRKETLER (Tamamı Noter Tasdikli Olacak):
* Yevmiye Defteri
* Defter-i Kebir
* Envanter Defteri
* Pay Defteri (Önceden tasdikli ise ve yeterli yaprak varsa tasdik
ettirme. Md.64/3)
* Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
(2013 yılı için tasdik ettir. 2014 yılı için Yeterli yaprak varsa
tasdik ettirme. Md.64/3)
NOT: Limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun şirket
yönetimi ile ilgili olarak alacağı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere
defterine yazılabileceği gibi, ayrıca, müdürler kurulu karar defteri tasdik
ettirilip ona da yazılabilir. Müdürler kurulu karar defteri tutulması tercih
edilirse, müdürler kurulu karar defteri, yönetim kurulu karar defteri gibi hem
açılış hem de kapanış tasdikine tabi olur. Müdürler kurulu karar defterine
gerek yoktur.
3.3. KOLLEKTİF ŞİRKETLER(Tamamı Noter Tasdikli Olacak):
* Yevmiye Defteri
* Defter-i Kebir
* Envanter Defteri
* Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
(2013 yılı için tasdik ettir. 2014 yılı için Yeterli yaprak varsa
tasdik ettirme. Md.64/3)
3.4. KOOPERATİFLER(Tamamı Noter Tasdikli Olacak):
3.4.1. KANUNİ DEFTERLER:
* Yevmiye Defteri
* Defter-i Kebir
* Envanter Defteri
* Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
* Yönetim Kurulu Karar Defteri
* Pay Defteri (1163/16, TTK 64/4)
3.4.2. DİĞER KANUNİ DEFTERLER
* İmalat Defteri (Kooperatif, sınai bir işletme kurmuşsa, imalat defteri
tutar. Ancak, 01.01.1996 tarihinden itibaren muhasebeyi 7/A seçeneğine göre
tutanlar için imalat defteri kaldırıldı bkz, VUKGT 246)
* Çiftci işletme defteri (Kooperatif zirai işletme kurmuşsa)
3.4.3. YARDIMCI DEFTERLER
* Stok Giriş - Çıkış Defteri
* Sabit Kıymetler ve Demirbaş Defteri
* Kıymetli Evrak Defteri
* Teftiş Defteri
* Gelen Giden Evrak Kayıt Defteri
3.5. DİĞER BİRİNCİ SINIF İŞLETMELER (Tamamı Noter Tasdikli
Olacak):
* Yevmiye Defteri
* Defter-i Kebir
* Envanter Defteri
71
3.6. SERBEST MESLEK KAZANÇ DEFTERİ
(Noter Tasdikli olacak):
Eskisi gibi olup değişiklik yoktur.
3.7. İŞLETME DEFTERİ (Noter Tasdikli Olacak):
Eskisi gibi olup değişiklik yoktur.
3.8. DEVAM TASDİKİ
Yevmiye, Envanter, Defter-i Kebir ve Yönetim Kurulu Karar
Defterleri, yeterli yaprakları bulunması halinde Ocak 2013 ayı içerisinde onay
yenilemek suretiyle kullanılmaya devam edilebilir (Tebliğ md.16)
Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve
müzakere defteri gibi işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de
ticari defterlerdir. (TTK.Md.64/4)
Fiiziki ortamda tutulan yevmiye defteri, defter-i kebir ve envanter
defteri ile pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve
müzakere defterinin açılış onayları, kuruluş sırasında ve kullanılmaya
başlanmadan önce noter tarafından yapılır. Ticaret şirketlerinin ticaret siciline
tescili sırasında defterlerin açılışı, ticaret sicili müdürlükleri tarafından da
onaylanabilir. Açılış onayının noter tarafından yapıldığı hallerde noter, ticaret
sicili tasdiknamesini aramak zorundadır. İzleyen faaliyet dönemine ait
defterlerin açılış onayı Aralık ayı içinde notere yaptırılabilir. Pay defteri ile
genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları varsa izleyen
faaliyet döneminde açılış onayı yaptırılmadan kullanmaya devam edilebilir.
Yevmiye defteri, Anonim Şirketler ile Kooperatiflerde kullanılan yönetim
kurulu karar defteri ile limited şirketlerde kullanılabilecek olan müdürler kurulu
karar defterlerinin kapanış onayları, izleyen faaliyet döneminin 1 ocak ila 31
mart tarihi arasında notere yaptırılır. Elektronik ortamda tutulan defterlerin
açılış ve kapanışında noter onayı aranmaz. (TTK.Md.64/3, tebliğ Md.11/4)
4- BELGELERİN SAKLANMASI:
Her tacir; ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara
bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal
tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabirliğini
kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan
ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, defter kayıtlarının
dayandığı belgeleri 10 Yıl Saklar. (TTK.Md.82/1-a-d/5)
5- TİCARET,ŞAHIS VE SERMAYE ŞİRKETLERİ (TTK.Md.124):
5.1. Ticaret Şirketleri;
5.1.1. Kollektif Şirketler,
5.1.2. Komandit Şirketler,
5.1.3. Anonim Şirketler,
5.1.4. Limited Şirketler,
5.1.5. Kooperatif Şirketler' den oluşmaktadır.
5.2. Şahıs Şirketleri;
5.2.1. Kollektif Şirketler (Ticaret ve şahıs şirketidir),
5.2.2. Komandit Şirketler (Ticaret ve şahıs şirketidir),
5.3. Sermaya Şirketleri;
5.3.1. Anonim Şirketler (Ticaret ve sermaye şirketidir),
5.3.2. Limited Şirketler (Ticaret ve sermaye şirketidir),
72
5.3.3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
(Eshamlı Komandit Şirketler - Ticaret ve sermaye şirketidir)
6- ÖLÇEKLERİNE GÖRE İŞLETMELER:
Küçük ve orta büyüklükteki işletmeleri tanımlayan ölçütler, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim
Standartları Kurumunun görüşleri alınarak, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
tarafından yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelik, Resmi Gazete'de
yayınlanır. Bu ölçütler, bu kanunun ilgili tüm hükümlerine uygulanır.
(TTK.Md.1522)
1522.Maddeye göre belirlenen küçük ve orta ölçekli işletme ölçütleri,
sermaye şirketleri için de geçerlidir. Bu ölçütlerin üzerindeki sermaye şirketleri
ise büyük sermaye şirketi sayılır.
Bankalar, yatırım bankaları, sigorta şirketleri, emeklilik şirketleri ve
benzerleri, Küçük ve orta ölçekli olsalar bile, büyük sermaye şirketi sayılırlar.
Küçük ve orta ölçekli işletme ölçütleri bilanço günü itibariyle, birbirini
izleyen iki faaliyet döneminde aşılmışsa veya bu ölçütlerin altında kalınmışsa
şirketin büyüklük yönünden konumu değişir.
Tür değiştirme ve birleşmelerde, işlemin gerçekleşmesinden
sonraki ilk bilanço günündeki duruma göre şirketin konumu belirlenir.
(TTK.Md.1523)
7- TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARININ UYGULANMA
MECBURİYETİ:
Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişiye tacir
denir (TTK.Md.12/1). Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari
işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak
ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre
açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. (TTK.Md.64/1).
64 ilâ 88.madde hükümlerine tabi gerçek ve tüzel kişiler münferit ve
konsolide finansal tablolarını düzenlerken, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve
Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan, Türkiye Muhasebe
Standartlarına, Kavramsal Çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine ve
bunların ayrılmaz parçası olan yorumlara uymak ve bunları uygulamak
zorundadır. (TTK.Md.88/1).
Bu düzenlemeler, uygulamada birliği sağlamak ve finansal tablolara
milletlerarası pazarlarda geçerlilik kazandırmak amacıyla, uluslararası
standartlara uyumlu olacak şekilde, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim
Standartları Kurumu tarafından belirlenir ve yayınlanır. (TTK.Md.88/2).
Nitekim, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumu'nun 17 Kasım 2012 tarih ve 28470 sayılı Resmi Gazete'de
yayınlanan Kurul Kararı gereği "Münferit ve Konsolide Finansal Tabloların
Hazırlanmasında Türkiye Muhasebe Standartlarının (TMS-TFRS)"
uygulaması mecburiyeti 01.01.2013 tarihinden itibaren; halka açık şirketler,
bankalar, sigorta şirketleri, bağımsız denetime tabi olacak şirketler,
konsolidasyon kapsamına alınan işletmeler gibi, bazı işletmeler için
başlatılmış bulunmaktadır. İlerleyen günlerde, halka kapalı şirketler için de
TMS-TFRS ve KOBİ TFRS uygulamaları başlayacaktır. Bu nedenle TMSTFRS ve KOBİ TFRS uygulamaları yürürlükten kalkmamış olup sadece geçiş
kolaylığı sağlamak açısından kademeli olarak uygulamaya konulmuştur.
73
Bu konuda TTK'nun hükümleri çok açık ve nettir. Bu boşluk ise büyük bir
fırsattır. Bu boşluktan faydalanıp bu standartların öğrenilmesi mesleğin
devamı için zorunludur.
8- A,Ş.'LERDE EN AZ SERMAYE TUTARI (TTK.Md.332):
Halka kapalı Anonim Şirketlere, halka açık Anonim Şirketler gibi
esas sermaye (tamamı ana sözleşmede taahhüt edilmiş bulunan sermaye)
veya kayıtlı sermaye (sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış
yetki tavanını gösteren sermaye) sistemlerinden birini seçme imkanı
getirilmiştir. Esas Sermaye sistemini benimseyen Anonim Şirketler en az
50.000,- TL'lık sermaye ile kurulurken, Kayıtlı Sermaye sistemini benimseyen
Anonim Şirketlerde başlangıç sermayesi en az 100.000,-TL olacaktır. Anonim
Şirket, Kayıtlı Sermaye sisteminden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'ndan izin
alarak çıkabilecektir. Diğer taraftan, Kayıtlı Sermayenin gerektirdiği özellikleri
yitiren şirketler, Bakanlık tarafından Kayıtlı Sermaye Sisteminden
çıkarılacaktır.
9- A.Ş.'LERDE KURULUŞ (TTK.Md.335 v.d):
Anonim Şirketlerin kuruluşunda, tedrici kuruluş tamamen kaldırılmış
ve ani kuruluş, temel kuruluş yöntemi olarak belirlenmiştir. Ancak kuruluş
aşamasında finansman gerektiren Anonim Şirketlerde “kuruluşta halka
arz”(TTK.Md.346) yönteminden yararlanmak mümkün kılınmıştır.
Anonim Şirket tek bir kişi tarafından kurulabilecek veya
sonradan tek ortaklı şirkete dönüşebilecektir (TTK.Md.338/1-2-371/6) .
Anasözleşmede kurucu sıfatıyla sermaye taahhüt edenler ve kurucular
hesabına hareket eden üçüncü kişiler de kurucu sıfatına sahip olup bu sıfatla
sorumludur.
a- Kurucular tarafından anasözleşme hazırlanacak. Nakit Sermaye,
kuruluşta ve sermaye artırımında, banka aracılığıyla ödenecektir
(TTK.Md.344-345-457). Nakden taahhüt edilen payların itibari değerinin en
az %25'i tescilden önce, kalanı ise tescilden itibaren 24 ay içinde ödenecektir
(TTK.Md.344),
b- Anasözleşmenin altındaki imzalar noter tarafından onaylanacak,
c- Kuruluş belgeleri (TTK.Md.336) hazırlanacak, kurucular
“Kurucular Beyanı” (TTK.Md.349) adı verilen belgeyi düzenleyecekler,
d- Şirket, ticaret siciline tescil edilerek tüzel kişilik kazanacaktır.
10- A.Ş.'LERDE KURULUŞTAN ÖNCE YAPILAN İŞLEMLER
(TTK.Md.355):
Tescilden önce kurulacak şirket için işlem yapanlar, kural olarak
şahsen ve müteselsilen sorumludur. Buna karşılık, hukuki işlem yapılırken bu
işlemin kurulacak şirket için yapıldığı belirtilmiş ve şirketin tescilinden itibaren
3 ay içinde bu taahhütler şirket tarafından kabul edilmiş ise bu takdirde
sözkonusu hukuki işlemler sadece şirketi bağlayacaktır. Şirketçe kabul
olunmadığı takdirde kuruluş giderleri kurucular tarafından karşılanır. Bunların
pay sahiplerine rücu hakları yoktur.
11- A.Ş.'LERDE YÖNETİM:
a) Yönetim Kurulu Seçimi ve Üye Sayısı:
Anonim Şirketlerde yönetim kurulu, ortak olan veya olmayan gerçek
veya tüzel kişiler arasından (pay sahibi olmak şart değildir) seçilir ve üye
sayısı bir veya daha fazla olabilir, (Md.359/1).
74
Taban ve tavan sayıları anasözleşmede yazılır ve takdir yetkisi genel kurula
bırakılabilir.
b) Tüzel Kişinin Yönetim Kuruluna Seçilmesi:
Bir tüzel kişi (pay sahibi olsun veya olmasın), yönetim kuruluna üye
seçildiği takdirde, tüzel kişiyle birlikte, tüzel kişi tarafından belirlenen Sadece
Bir Gerçek Kişi de tescil ve ilan olunur. Tüzel kişi adına sadece, tescil edilmiş
kişi, toplantılara katılıp oy kullanabilir (Md.359/2). Kullanılan oy tüzel
kişinindir. Genel kurul yapılır, tüzel kişi yönetim kuruluna seçilir ve genel kurul
biter. Daha sonra, tüzel kişi yönetim kuruluna gelemiyeceği için toplantıya
katılacak olan bir gerçek kişiyi bizzat kendisi belirler ve tüzel kişi adına tescil
ve ilan edilir. Yoksa genel kurul tarafından seçilmez ve esas sözleşmeye bu
konuda bir hüküm de konulamaz. Çünkü seçimle tüzel kişi yönetim kuruluna
üye olmuştur. Tüzel kişi kendi adına yönetim kurulu toplantılarına katılan kişiyi
daha sonra değiştirmek istiyorsa (bunu her zaman yapabilir Md.364/1)
şirketin yönetim kuruluna başvurarak yeni kişiyi sicile tescil ve ilan ettirir,
(359.Maddenin ikinci fıkrasının gerekçesi).
c) Yönetim Kurulunun Kuruluşta Anasözleşme İle Atanması:
İlk yönetim kurulu üyeleri, kuruluşta anasözleşme ile tayin edilir
(Md.339/2-g, 354/1-g)
d) Yönetim Kurulu Üyelerinin Tam Ehliyetli Olması:
Yönetim kurulu üyelerinin ve tüzel kişi adına tescil edilecek gerçek
kişinin “tam ehliyetli” olması şarttır, (Md.359/3). Bu nedenle, mümeyyiz
küçük- kısıtlılar ve kendilerine kanuni danışman atanmış kişiler anonim şirket
yönetim kurulu üyeliğine seçilemezler.
e) Yönetim Kurulu Görev Taksimi ve İmza Yetkisi, Temsil
Yetkisinin Sınırlandırılması:
Yönetim kurulu her yıl üyeleri arasından bir başan ve en az bir veya
daha fazla başkan vekili seçer (Md.366/1). Anasözleşmede aksi
öngörülmemişse veya yönetim tek kişiden oluşmuyorsa e yönetimde
murahhas üye yoksa çift imza şartı vardır (Md.370/1-2).
Yönetim kurulu, esas sözleşmeye konulacak bir hükümle,
düzenleyeceği bir iç yönergeye göre, yönetimi, kısmen veya tamamen bir
veya birkeç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili
kılınabilir. Yetki devrinin yapılabilmesi için iç yönergenin yapılması yasal
zorunluluktur, (Md.367/1, iç yönerge örneği için bkz, (Prof.Dr.Hasan
Pulaşlı, Şirketler Hukuku Şerhi Adalet Yayınevi, Ankara 2011,cilt 1
sh:1008).
Yönetim kurulu temsil yetkisini murahhas üyelere veya müdür olarak
üçüncü kişilere devredebilir. Anasözleşmede bu yetki genel kurula da
bırakılabilir. Temsil yetkilerinin yönetim kurulu üyesi olmayan murahhas
müdürlere bırakılması halinde en az bir yönetim kurulu üyesine temsil
yetkisinin kullanılması için yetki verilmesi öngörülmektedir(Md.370/2 yorum).
Birden fazla murahhas üye atanmışsa, çeşitli temsil şekilleri de öngörülebilir.
Örneğin murahhaslar şirketi münferiden temsil yetkisi verilebileceği gibi,
birlikte imza şartı da tanınabilir ya da birinin münferiden, diğerlerine ise,
birlikte imza atma şartı da konulabilir.
75
Yönetim kurulunda temsil yetkisi iki şekilde sınırlandırılabilir:
i) Temsil yekisi sadece merkezin veya bir şubenin işlerine
özgülenebilir, (Md.371/3),
ii) Birlikte temsil esası öngörülebilir, (Md.371/3).
Temsil yetkisinin bu şekilde sınırlandırılmasının üçüncü kişilere
karşı geçerli olabilmesi için, bunun tescil ve ilan edilmesi şarttır, (Md.371/3).
Yönetim kurulu üyelerinden örneğin, (A)'nın 10.000 TL'ye kadar
işlem yapmaya yetkili olduğu, (B)'nin ise sadece teknik ve ticari işlerle ilgili
sözleşmeler yapabileceği şartı konulamaz ve bu şekilde tescil ilan edilse bile
geçersizdir, (cilt 1, sh:1015).
f) Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketle İş Yapma ve Rekabet
Yasağı:
Yönetim kurulu üyesi, genel kuruldan izin almadan şirketle kendisi
veya başkası adına herhangi bir işlem yapamaz. Sözkonusu işlemin artık
”şirketin konusuna girip girmediği” ve “ticari olup olmadığı”nın bir önemi
yoktur, (Md.395/1).
Yönetim kurulu üyelerinden biri, genel kurulun iznini almaksızın,
şirketin işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası
hesabına yapamıyacağı gibi, aynı tür ticari işlerle uğraşan bir şirkete sınırsız
sorumlu ortak sıfatıyla da giremez, (Md.396/1)
Bu iki madde (395 ve 396) genel kurul toplantılarında gündeme,
eski TTK'nun 334 ve 335.maddesi yerine konulacak.
g) Yönetim Kurulunun Süresi:
Yönetim kurulu üyeleri en çok üç yıl, en az 1 yıl süreyle görev
yapmak üzere seçilir. Esas sözleşmede, aksine hüküm yoksa, aynı kişi
yeniden seçilebilir (Md.362/1). (Cilt 1,Sh:1007).
h) İmza Yetkisi Kararı Tescil ve İlan Edilir:
Yönetim kurulu, temsile yetkili kişileri ve bunların temsil şekillerini gösterir
kararının noterce onaylanmış suretini, tescil ve ilan edilmek üzere ticaret
siciline verir, (Md.373/1).
ı) Yönetim Kurulunun Toplanması (Yönetim Kurulu
Toplantısında Vekaletin Geçersiz Olması) ve Karar Yeter Sayısı:
Esas sözleşmede aksine ağırlaştırıcı bir hüküm bulunmadığı
takdirde, yönetim kurulu, üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır (örneğin,
üçte iki, dörtte üç, beşte üç, ancak ikide iki'dir. Toplantı yeter sayısına
uyulmadan alınan yönetim kurulu kararı geçersizdir) ve kararlarını toplantıda
hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile alır (örneğin, 5 kişilik yönetimde 3 kişiyle
toplanılır 2 kişiyle karar alınır. 3 kişilik yönetimde, 2 kişi ile toplanılır ve 2 kişi ile
de karar alınır. Toplantılarda her üyenin bir oyu vardır ve asaleten kullanılır.
Çekimser oy yasada yoktur ancak, olumsuz olarak değerlendirilir. Bu kural,
toplantının elektronik ortamda yapılması durumunda da geçerlidir. Yönetim
kurulu üyeleri birbirlerinin vekili olarak oy kullanamayacakları gibi başka bir
vekil aracılığı ile de oy kullanamazlar. Oylar eşitse gelecek toplantıya kalır,
gelecek toplantıda da eşitlik olursa, öneri reddedilmiş sayılır, (Md. 390).
i) Yönetim Kurulu Üyeliğinin Boşalması, Yönetim Kurulu
Üyesinin Azli:
Herhangi bir sebeple yönetim kurulu üyeliği boşalırsa, yönetim
kurulu, kanuni şartları haiz birini, geçici olarak yönetim kurulu üyeliğine seçip
76
ilk genel kurulun onayına sunar (yönetim kurulu seçtiği kişiyi dönüp
azledemez. Azil yetkisi genel kurula aittir. Md.364/1). Bu yolla seçilen üye,
onaya sunulduğu genel kurul toplantısına kadar görev yapar ve onaylanması
halinde selefinin (önceki yöneticinin) süresini tamamlar, (Md.363/1). Genel
kurul bu kişinin üyeliğini onaylamazsa, üyenin o zamana kadar yaptığı işler ve
kullandığı oyların geçerli olduğu kabul edilmektedir (Prof.Dr.Hasan Pulaşlı,
Şirketler Hukuku Şerhi Adalet Yayınevi, Ankara 2011, cilt 1 Sh.915). Yasada
bu konuda hüküm yoktur. Ancak boşalan yönetim kurulu üyeliği, Md.360/1
hükmü anlamında, belirli bir pay grubunu temsil eden biri ise, geçici üyeliğe
seçilecek kişinin de bu gruptan olması gerekir (bkz, 360/1).
j) Yönetim Kurulu Üyeliğinin Düşmesi, Devlet Memuru ve
Avukatların Seçilme Durumu:
Madde 359/4'e göre, yönetim kurulu üyeliğini sona erdiren sebepler,
seçilmeye de engeldir. Üyeliği sona erdiren sebepler ise Md.363/2'de
düzenlenmiş bulunmaktadır. Buna göre, yönetim kurulu üyelerinden birinin
iflasına karar verilir veya ehliyeti kısıtlanır ya da bir üye, üyelik için gerekli
kanuni şartları yahut esas sözleşmede öngörülen nitelikleri kaybederse, bu
kişinin üyeliği, herhangi bir işleme gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer
(ağır hapis cezası, sahtekarlık, emniyeti suistimal, hırsızlık, dolandırıcılık,
suçlarından dolayı mahkumiyet, yönetim kurulu üyeliğini düşürmez. Bunun
için esas sözleşmeye hüküm konulabilir). Devlet memurları TTK açısından
değil, kendi kanunları açısından yönetim kurulu üyesi olmamalı. Çünkü,
TTK'nu açısından öngörülen koşullara sahiplerse seçilebilirler ancak, kendi
kanunlarına göre disiplin cezası uygulanabilir, (657 Sayıl Kanun Md.28).
Avukatlar yönetim kurulu üyesi olabilir (Av.K. Md.12).
k) Yönetim Kurulu Üyesinin İstifası:
Yönetim kurulu üyesinin istifası halinde, 37.Madde hükmü
çerçevesinde tescil ve ilan edilmesi gerekir.
l) Ultra Vires Teorisi Kaldırıldı:
Temsile yetkili olan yönetim kurulu üyelerinin, üçüncü kişilerle,
işletme konusu dışında yaptığı işlemler de şirketi bağlar (Md.371/2)
m) Şirketin Yönetim Teşkilatının Belirlenmesi: Bkz, Md.375/1-b
n) Öngörülen Komiteler: Bkz, Md.366/2, 378 ve 375/c
o) Müdürler: Bkz, Md.368-375/1-d
ö) Murahhas Müdür: Bkz. Md.370/2
12- ANONİM ŞİRKETLERDE PAY SAHİPLERİNİN ŞİRKETE
BORÇLANMA YASAĞI (TTK. Md.358):
Pay sahipleri, sermaye taahhüdünden doğan vadesi gelmiş
borçlarını ifa etmedikçe ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı
geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadıkça şirkete borçlanamaz.
358.Maddeye aykırı olarak pay sahiplerine borç verenler, Üçyüz
Günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(TTK.Md.562/5-c)
77
13- ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN
ŞİRKETE BORÇLANMA YASAĞI (TTK. Md.395/2):
Pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu
üyelerinin pay sahibi olmayan alt ve üst soyundan birinin ya da eşinin yahut
üçüncü derece dahil üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından biri,
şirkete nakit borçlanamaz.
Bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremez, sorumluluk
yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz. Aksi halde, şirkete borçlanılan
tutar için şirket alacaklıları bu kişileri (pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyesi
ve söz konusu yakınlarını) , şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket borçları
için doğrudan takip edebilirler (TTK.Md.395/2).
TTK'nun 202.madde hükmü (hakim şirketin, hakimiyet gücünü bağlı
şirketlere karşı hukuka aykırı olarak kullanması) saklı kalmak şartıyla,
şirketler topluluğuna dahil şirketler birbirlerine kefil olabilir ve garanti
verebilirler (TTK.Md.395/3). Maddenin 4. Fıkrasına göre borçlanma yasağı
bankacılık kanununa tabi anonim şirketleri kapsamamaktadır. Bunlar
hakkında bankacılık kanunundaki özel hükümler uygulanacaktır.
395.Maddeye aykırı olarak şirkete borçlananlar, Üçyüz Günden
az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. (TTK.Md.562/5-c)
14- LİMİTED ŞİRKET ORTAKLARININ ŞİRKETE BORÇLANMA
YASAĞI:
TTK'nun 644/1-b maddesine göre, Anonim Şirketlerde pay
sahiplerinin şirkete borçlanma yasağı ile ilgili 358.madde hükmü aynı
zamanda Limited Şirket ortakları için de uygulanacaktır.
Limited şirket ortakları, sermaye taahhüdünden doğan vadesi
gelmiş borçlarını ifa etmedikçe ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı
geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadıkça şirkete borçlanamaz.
(TTK. Md.644/1-b, Md.358).
358.Maddeye aykırı olarak limited şirket ortaklarına borç
verenler, Üçyüz Günden az olmamak üzere adli para cezasıyla
cezalandırılırlar. (TTK.Md.562/5-c)
15- YENİ TTK'DA SUÇLAR VE CEZALAR:
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nda “Gün Para Cezası” sistemi
getirilmiştir. Bu sistemde verilecek para cezası önce gün olarak tespit edilir.
Tespit edilen gün, failin ekonomik ve fiili şartlarına göre 20 ila 100 TL arasında
bir miktarla çarpılarak ödenmesi gereken para cezası hesaplanır. Karardan
sonra durum infaz için Cumhuriyet Savcılığına gönderilir (1). Cumhuriyet
Savcılığı hükümlünün ikametgah adresine ödeme emri gönderir. Tebligat
alınmazsa muhtara gider. Ceza ödenecekse, tebligatla savcılığa gidilir,
savcılık maliyeye bir yazı yazar, bu yazı ile birlikte para maliyeye yatırılır ,
makbuz savcılığa getirilerek işlem tamamlanır. Ceza ödenmez ise, para
cezası hapse çevrilir. Hükümlü para cezasını ödediği takdirde serbest
bırakılır. Yoksa hapis yatar. Hükümlü bir süre hapis yattıktan sonra cezayı
ödemek isterse, hapis yattığı günler para cezasından mahsup edilir.
TTK'nu kapsamındaki idari para cezaları, aksine bir hüküm yoksa,
mahallin en büyük mülki amiri tarafından verilir. (TTK.Md.562/13)
78
A- 562.MADDEDE YER ALAN SUÇ VE CEZALAR
a- Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde
yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında
fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi
defterlerden izlenebilmelidir. (TTK.Md.64/1). Bu hükme uymayanlar, 4.000 TL
idari para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/1-a).
b- Tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü
belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer
şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla
yükümlüdür (TTK.Md.64/2). Şirkete ait belgelerin kopyasının saklanmaması
halinde, 4.000 TL idari para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/1-b).
c- Fiziki ortamda tutulan yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter
defteri, pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve
müzakere defteri açılış onayına tabidir. Yevmiye defteri ile yönetim kurulu
karar defteri ayrıca kapanış onayına tabi olup izleyen faaliyet döneminin 31
Mart tarihine kadar yaptırılması gerekir. Şirket kuruluşlarında defterlerin
açılışı Ticaret Sicili Müdürlükleri tarafından da onaylanabilir. Pay defteri ile
genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları varsa izleyen
faaliyet döneminde de kullanılmaya devam edilebilir. (TTK.Md.64/3). Ticari
defterlerin açılış ve kapanış onaylarının yaptırılmaması halinde, 4.000 TL
idari para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/1-c).
ç- Defterler Türkçe tutulur. Kayıtlar eksiksiz, doğru, zamanında ve
düzenli olarak yapılır v.b. (TTK.Md.65). Defterlerin tutulması ile ilgili
65.madde hükmüne göre defter tutmayanlar, 4.000 TL idari para cezasıyla
cezalandırılırlar (TTK.Md.562/1-d).
d- Her tacir, ticari işletmesinin açılışında, taşınmazlarını,
alacaklarını, borçlarını, nakit parasının tutarını ve diğer varlıklarını eksiksiz ve
doğru bir şekilde gösteren ve varlıkları ile borçlarının değerlerini teker teker
belirten bir envanter çıkarır. Tacir açılıştan sonra her faaliyet döneminin
sonunda da böyle bir envanter düzenler (TTK.Md.66). Envanter ile ilgili
66.madde hükmüne aykırı olarak envanter çıkaranlar, 4.000 TL idari para
cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/1-e).
e- Saklanması zorunlu olan belgeleri, sadece görüntü veya başkaca
bir veri taşıyıcısı aracılığıyla ibraz edebilen kimse, giderleri kendisine ait
olmak üzere, o belgelerin okunabilmesi için gerekli olan yardımcı araçları
kullanıma hazır bulundurmakla yükümlüdür. İcap ettiğinde belgeleri
bastırmalıdır (TTK.Md.86). Görüntü ve veri taşıyıcılara aktarılmış belgelerin
okunabilmesi için yardımcı araçları ile birlikte veya basılmış olarak ibraz
etmeyenlere, 4.000 TL idari para cezasıyla cezalandırılırlar(TTK.Md.562/1-f).
f- Gerçek ve tüzel kişiler, münferit ve konsolide finansal tablolarını
düzenlerken, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu
tarafından yayınlanan, Türkiye Muhasebe Standartlarına, Kavramsal
Çerçeveye ve bunların ayrılmaz parçası olan yorumlara uymak ve bunları
uygulamak zorundadırlar (TTK.Md.88/1). Münferit ve konsolide finansal
tabloların, Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak düzenlenmemesi
halinde, 4.000 TL idari para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/2).
79
g- Bağlı şirketin yönetim kurulu, şirketin hakim ve bağlı şirketlerle
ilişkileri hakkında rapor düzenler. Hakim şirketin, her yönetim kurulu üyesi,
yönetim kurulu başkanından, bağlı şirketlerle, hesap verme ilkelerine göre
düzenlenmiş bir rapor hazırlattırıp, yönetim kuruluna sunmasını ve bunun
sonuç kısmının yıllık rapor ve denetleme raporuna eklenmesini isteyebilir
(TTK.Md.199-1,4).
Madde hükmüne aykırı hareket edenler, ikiyüz günden az olmamak
üzere adli para cezasıyla cezalandırılır. (TTK.Md.562/3).
h- Defter, kayıt ve belgeler ile bunlara ilişkin bilgileri Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı Denetim Elemanlarına, istenilmesine rağmen vermeyenler
veya eksik verenler ya da bu denetim elemanlarının görevlerini yapmalarını
engelleyenler, üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla
cezalandırılırlar. (TTK.Md.562/4).
ı- Kurucular tarafından, kuruluşa ilişkin bir beyan imzalanır. Beyan,
dürüst bir şekilde bilgi verme ilkesine göre, doğru ve eksiksiz olarak hazırlanır.
(TTK.Md.349). 349.maddeye aykırı olarak beyanda bulunan kurucular,
üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar
(TTK.Md.562/5-a).
i- Anonim şirketlerde pay sahipleri, vadesi gelmiş sermaye taahhüt
borcunu ödemedikçe ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı, geçmiş
yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadıkça şirkete borçlanamaz
(TTK:Md.358). Şirkette pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile bunların
yine şirkette pay sahibi olmayan 393.maddede sayılan yakınları şirkete nakit
borçlanamaz. Bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremez,
sorumluluk yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz (TTK.Md.395/2).
Anonim şirketlerle ilgili 358 ve 395/2.madde hükümleri limited şirketlerde de
uygulanır (TTK.Md.644/1-b). 358.madde hükmüne aykırı olarak Anonim
şirketlerde pay sahiplerine, Limited şirketlerde ortaklara borç verenlere ve
395/2.maddeye aykırı durumlarda üçyüz günden az olmamak üzere adli para
cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/5-b-c).
j- Ticari defterlerin mevcut olmaması veya hiçbir kayıt içermemesi
yahut bu Kanuna uygun saklanmaması hâllerinde, sorumlular, üçyüz günden
az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/6).
k- Görevi dolayısıyla incelemesine sunulan defter ve belgeleri
inceleyenlerin (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Vergi ve Sosyal Güvenlik
Kurumu denetim elemanları gibi) öğrendikleri işletme sırlarını açıklamaları
yasaktır. Aksi halde şirketin maddi ve manevi zararını tazmin ederler
(TTK.Md.527). 527.maddeye aykırı hareket edenlere, Türk Ceza Kanunu'nun
239/1.maddesine göre, şikayet üzerine bir yıldan üç yıla kadar hapis ve
beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar. (TTK.Md.562/7).
TTK'nun 527.maddesinde; 404.maddede sayılan Denetçi, Özel
Denetçi, bunların yardımcıları ve bağımsız denetleme kuruluşunun
denetleme yapmasına yardımcı olan temsilcileri bu madde kapsamı dışında
tutulmuştur. Bunun nedeni, bu sayılan kişiler için TTK'nun 404.maddesinin 2
ve devamı fıkralarında (sır saklamada ihmali bulunduklarında) her bir
denetim için 100.000 TL, halka açık Anonim Şirketlerde ise 300.000 TL'sına
kadar tazminat cezası öngörülmesinden dolayıdır.
80
l- Şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile
birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle
ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhütlerin, beyanların ve garantilerin yanlış,
hileli, sahte, gerçeğe aykırı olmasından, gerçeğin saklanmış bulunmasından
ve diğer kanuna aykırılıklardan doğan zararlardan, belgeleri düzenleyenler
veya beyanları yapanlar ile kusurlarının varlığı halinde bunlara
katılanlar (şirketin yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler, noterler gibi) ile ticari
defterlere kasıtlı olarak gerçeğe aykırı kayıt yapanlar bir yıldan üç yıla
kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/8, 644/1-a).
m- Sermaye tamamen taahhüt olunmamış veya karşılığı kanun
veya esas sözleşme hükümleri gereğince ödenmemişken, taahhüt edilmiş
veya ödenmiş gibi gösterenler ile kusurlu olmaları şartıyla, şirket yetkilileri, bu
payları üstlenmiş kabul edilirler ve payların karşılıkları ile zararı faiziyle birlikte
müteselsilen öderler. (TTK.Md.550/1)
Sermaye taahhüdünde bulunanların ödeme yeterliliğinin
bulunmadığını bilen ve buna onay verenler, söz konusu borcun
ödenmemesinden doğan zarardan sorumludurlar. (TTK.Md.550/1)
550 madde hükmüne aykırı hareket edenler, üç aydan iki yıla kadar
hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/9, 644/1-a).
n- Ayni sermayenin veya devralınacak işletme ile ayınların
değerlemesinde emsaline oranla yüksek fiyat biçenler, işletme ve aynın
niteliğini veya durumunu farklı gösterenler ya da başka bir şekilde yolsuzluk
yapanlar, bundan doğan zarardan sorumludur. (TTK.Md.551/1)
551 madde hükmüne aykırı hareket edenler, doksan günden az
olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. (TTK.Md.562/10,
644/1-a).
o- SPK hükümleri saklı kalmak kaydıyla, şirket kurmak için veya
sermaye artırmak amacıyla ya da vaadiyle halktan para toplanması yasaktır.
(TTK.Md.552/1)
552 madde hükmüne aykırı hareket edenler, 6 aydan 2 yıla kadar
hapis cezasıyla cezalandırılır. (TTK.Md.562/11).
ö- Denetime tabi olan sermaye şirketleri, bir internet sitesi açmak ve
bu sitenin belirli bir bölümünü kanunda belirtilen şekle getirmek zorundadır
(TTK.Md.1524),
1534.maddeye göre; internetle ilgili 1524.madde 01.07.2013 tarihi
itibariyle yürürlüğe girecektir. 01.07.2013 tarihinden itibaren 3 ay içinde yani
01.10.2013 tarihine kadar İnternet sitesini oluşturmayan veya internet sitesi
varsa sitenin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemeyen anonim
şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri, eshamlı komandit
şirketlerde yönetici olan komandite ortaklar yüz günden üçyüz güne kadar adli
para cezasıyla,
İnternet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir
şekilde koymayan, yukarıda sayılan sorumlular ise yüz güne kadar adli para
cezasıyla cezalandırılırlar (TTK.Md.562/12).
81
B- DİĞER MADDELERDE YER ALAN SUÇ VE CEZALAR
a- Ticaret Sicilinde tescili zorunlu olup da kanuni şekilde ve süresi
içinde tescili istenmemiş olan veya tescil edilecek hususların gerçeği tam
olarak yansıtmamaları, üçüncü kişilerde yanlış izlenim yaratacak nitelik
taşımaları ve kamu düzenine aykırı olmaları hususunu haber alan sicil
müdürü, ilgilileri, belirleyeceği uygun bir süre içinde kanuni zorunluluklarını
yerine getirmeye veya o hususun tescilini gerektiren sebeplerin
bulunmadığını ispat etmeye çağırır. Sicil müdürünce verilen süre içinde tescil
isteminde bulunmayan ve kaçınma sebeplerini de bildirmeyen kişi, sicil
müdürünün teklifi üzerine mahallin en büyük mülki amiri tarafından 1.000 TL
idari para cezasıyla cezalandırılır (TTK.Md.33/1)
b- Tescil ve kayıt için gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar, 2.000 TL
idari para cezasıyla cezalandırılır (TTK.Md.38/1)
c- Ticaret unvanı kullanma zorunluluğu, tescili, unvanın şekli, şube
unvanları ile ilgili hükümler TTK'nun 39-45 ve 48.maddelerinde düzenlenmiş
bulunmaktadır. Madde hükümlerini ihlal edenler 2.000 TL idari para cezasıyla
cezalandırılır (TTK.Md.51/2).
Ticaret unvanının ekleri (TTK.Md.46) ticaret unvanının devri
(TTK.Md.49) ile ilgili hükümleri ihlal edenler 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya
adli para cezasıyla cezalandırılır.
ç- Haksız rekabet konusu TTK'nun 54-63.maddelerinde
düzenlenmiş bulunmaktadır. Haksız rekabetle ilgil cezayı gerektiren fiiller ise
62.maddede düzenlenmiştir. TTK'nun 62.maddesinin 1.fıkrasında 4 bent
halinde sayılan fiiller dolayısıyla TTK'nun 56.maddesi gereğince hukuk
davasını açma hakkını haiz bulunanlardan (müşterisi, kredisi, mesleki itibarı,
ticari faaliyetleri, ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlike ile
karşılaşabilecek olan kimseler, ticaret-sanayi ve esnaf odaları, borsalar v.b.)
birinin şikayeti üzerine, bu fiilleri işleyenler 2 yıla kadar hapis veya adli para
cezasıyla cezalandırılır (TTK.Md.62).
16- ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERDE ASGARİ SERMAYE:
Anonim Şirketlerde iki tür sermaye vardır. Tamamı anasözleşmede
taahhüt edilmiş bulunan sermayeyi ifade eden esas sermaye 50.000 TL'dir.
Sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış yetki tavanını gösteren
kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş halka kapalı Anonim Şirketlerde
başlangıç sermayesi 100.000 TL'dir (TTK.Md.332/1). Limited şirketlerin esas
sermayesi en az 10.000 TL'dir (TTK.Md.580/1). Anonim ve limited şirketler
14.02.2014 tarihine kadar sermayelerini öngörülen tutarlara yükseltmek
zorundadırlar, aksi halde 14.02.2014 tarihi itibariyle infisah etmiş (dağılmış)
sayılırlar (6103-20/1). Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bu süreyi birer yıl olarak
en çok iki defa uzatabilir. (6103-20/4).
17- ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERDE ANA
SÖZLEŞMELERİN TTK'YA UYARLANMASI:
Anonim ve Limited şirketler anasözleşmelerini 01.07.2013 tarihine
kadar Yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getirmek zorundadırlar. Bu
süre içinde gerekli değişikliklerin yapılmaması halinde, anasözleşmelerdeki
düzenlemeler yerine TTK'nun ilgili hükümleri uygulanır. Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı öngörülen süreyi ancak 1 yıl uzatabilir (6103-22/1-3).
82
18- 1 TEMMUZ 2012 TARİHİNDE GÖREVDE OLAN A.Ş.
YÖNETİM KURULU VE LTD MÜDÜRLERİNİN DURUMU:
Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihte yani
01.07.2012 tarihinde görevde bulunan anonim şirket yönetim kurulları ile
limited şirket müdürleri, görevden alınmaları veya yönetim kurulu üyeliğinin
başka bir sebeple boşalması hali hariç, sürelerinin sonuna kadar görevlerine
devam ederler. Ancak, tüzel kişinin temsilcisi olarak seçilmiş bulunan gerçek
kişiler 01.10.2012 tarihine kadar istifa etmesi onun yerine tüzel kişinin ya da
başkasının seçilmesi gerekir. Limited şirketlerde tüm ortaklar müdür sıfatıyla
şirketi idare ve temsil ediyorsa bunlarında 01.10.2012 tarihine kadar istifa
etmeleri ve bunların yerine TTK.Md.623'e göre seçim yapılması gerekiyor
(6103-25/1).
19- 1 TEMMUZ 2012 TARİHİNDEN ÖNCE ATANMIŞ OLAN ÖZEL
DENETÇİNİN DURUMU:
1 Temmuz 2012 tarihinden önce atanmış bulunan özel denetçi, 1
temmuz 2012 tarihi itibariyle henüz raporunu vermemişse, görevini TTK
hükümlerine göre yerine getirir. Ancak özel denetçi isterse bu durumda her
hangi bir yaptırıma uğramaksızın görevinden ayrılabilir (6103-27/1).
20- 01.01.2013 TARİHİ İTİBARİYLE TAM SET TMS/TFRS
UYGULAYACAK İŞLETMELER:
- Sermaye Piyasası Kanunu'na göre, ihraç ettikleri sermaye
piyasası araçları borsada veya teşkilatlanmış diğer bir piyasada işlem gören
şirketler, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri ve konsolidasyon
kapsamına alınan diğer işletmeler, (TTK.Md.1534/2-b),
- Bankacılık Kanunu'nun 3.maddesinde tanımlanan bankalar ile
bağlı ortaklıkları, (TTK.Md.1534/2-c),
- Sigorta ve reasürans şirketleri, (TTK.Md.1534/2-d),
- Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'nda
tanımlanan emeklilik şirketleri, (TTK.Md.1534/2-e),
- TMS/TFRS ve yorumlarını uygulamayı tercih edenler,
(TTK.Geç.Md.1/2-b),
- Kamu yararını ilgilendiren kuruluşlar (Halka açık şirketler, bankalar,
sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, faktoring şirketleri, finansman
şirketleri, finansal kiralama şirketleri, varlık yönetim şirketleri, emeklilik
fonları, ihraççılar ve sermaye piyasası kurumları ile faaliyet alanları, işlem
hacimleri, istihdam ettikleri çalışan sayısı ve benzeri ölçütlere göre önemli
ölçüde kamuoyunu ilgilendirdiği için Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim
Standartları Kurumu tarafından bu kapsamda değerlendirilen kuruluşlar).
(02.11.2011/28103 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 660 sayılı KHK,
Md.2/1-ğ, 17.11.2012/28470 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Kamu
Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun 14.11.2012 taplantı
tarihli kurul kararı),
- TTK'nun 397/4.maddesi gereği Bakanlar Kurulu kararıyla bağımsız
denetime tabi tutulacak olan şirketler (17.11.2012/28470 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumu'nun 14.11.2012 taplantı tarihli kurul kararı),
83
KOBİ/TFRS UYGULAYACAK İŞLETMELER
- Uygulama tarihi, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim
Standartları Kurumu tarafından açklanacaktır,
- Yukarıda (tam set uygulayacaklar için) sayılanların dışında kalan
ve yönetimde görev almayan işletme sahipleri, işletmeye borç verenler ve
kredi derecelendirme kuruluşları gibi, dış kullanıcılar için genel amaçlı
finansal tablo düzenleyen işletmeler, (TK.Geç.Md.1/3-a)
- Tam set uygulamaktan vazgeçen KOBİ sınıfındaki işletmeler,
(TTK.Geç.Md.1/3-b)
- Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu,
TMS'den muaf olacakları tespit etmeye veya bunlar için ayrı düzenlemeler
yapmaya yetkilidir. (TTK.Geç.Md.1/4)
21- LİMİTED ŞİRKETLERDE GENEL KURUL:
Yeni TTK'da limited şirketlerdeki “ortaklar umumi heyeti” anonim
şirketlerde olduğu gibi “Genel Kurul” olarak adlandırılmıştır. Yeni TTK, ortak
sayısını esas almadan, limited şirket genel kuruluna anonim şirket genel
kuruluna ilişkin bazı hükümlerin kıyasen uygulanmasını öngörmektedir
(TTK.Md.617)
Limited şirketlerde genel kurulun toplantıya davet edilmesi,
toplanması ve karar almasına ilişkin süreçlerdeki temel farklılıkları; Bakanlık
komiserinin katılımına ihtiyaç olmaması, yetersayıların farklı oranlarda
olması (TTK.Md.620-621) ve genel kurulun toplanmadan karar alabilmesi
(TTK.Md.617/4) olarak sayılabilir.
22- LİMİTED ŞİRKETLERE İNTİFA SENEDİ ÇIKARMA İMKANI:
Yeni TTK, limited şirketlere de intifa senedi (dağıtılabilir kârdan
kanuni yedek akçe ile pay sahipleri için %5 kâr payı ayrıldıktan sonra kalanın
en çok onda biri kuruculara intifa senetleri bağlamında ödenmesi) çıkarma
imkanını tanımaktadır. Bu konuda anonim şirketlere ilişkin hükümler kıyas
yoluyla uygulanacaktır (TTK.Md.584,578,348)
23- LİMİTED ŞİRKETE AYNÎ SERMAYE KONULMASI VE
AYINLARIN DEVRALINMASI (TTK.Md.578,342,343):
Aynî sermaye, ayınların veya işletmelerin devralınması ve özel
menfaatler hakkında anonim şirketlere ilişkin hükümler uygulanır.
24- LİMİTED ŞİRKETLERDE HAZIRLIK DÖNEMİ FAİZİ
(TTK.Md.609) VE SERMAYE ARTIRIMINDA KIYASEN
UYGULANACAK KURALLAR (TTK.Md.590-591):
Hazırlık dönemi faizi, şirketin işleteceği ticari işletme, faaliyete
geçene kadar şirket sözleşmesiyle ortaklara ödenmesi kararlaştırılan bir
bedeldir. Anonim şirketlere ilişkin hükümler uygulanır (TTK.Md.510).
Sermaye artırımına ilişkin düzenlemede anonim şirketlere ilişkin
hükümlerin doğrudan veya kıyasen uygulanacağına ilişkin açık bir hüküm
bulunmamaktadır. Ancak sermaye artırımı aynî sermaye konulması suretiyle
gerçekleştiriliyorsa, anonim şirketlerde aynî sermaye konulmasına ilişkin
kurallar burada da uygulama alanı bulacaktır. Diğer taraftan limited
şirketlerde de yeni pay alma hakkı (rüçhan hakkı), ancak haklı sebeplerin
varlığı halinde ve sermayenin %60'ının olumlu oyuyla kısıtlanabilecektir veya
kaldırılabilecektir.
84
2 5 - L İ M İ T E D Ş İ R K E T L E R D E S E R M AY E A Z A LT I M I
(TTK.Md.592):
Limited şirketlerde sermayenin azaltılmasına anonim şirketlerdeki
kurallar kıyasen uygulanacaktır. Ancak esas sermaye borca bataklığın
giderilmesi için azaltılıyorsa, bu takdirde ek ödeme yükümlülükleri tamamen
ödenmeden sermaye azaltımına gidilemiyecektir (TTK.Md.592).
26- LİMİTED ŞİRKETLERDE TASFİYE:
Limited şirketin sona ermesinin sonuçları hakkında, anonim
şirketlerle ilgili hükümler uygulanacaktır (TTK.Md.636/5).
27- TEK KİŞİLİK LİMİTED ŞİRKET:
Limited şirket, tek bir kişi tarafından kurulabilecektir.
(TTK.Md.573/1). Bu bağlamda, limited şirketler sonradan tek kişilik bir şirkete
dönüşebilecek, özel olarak tescil ve ilana tabi olan bu husus bir sona erme
nedeni oluşturmayacaktır. Ortak sayısı yine 50 kişiyi aşamayacaktır
(TTK.Md.574/1).
28- LİMİTED ŞİRKET GENEL KURULU'NDA YETERSAYILAR:
Yeni TTK.'nu genel kurulda karar alınması sürecini olağan ve önemli
kararlar şeklinde bir ayırıma tabi tutmaktadır. Olağan kararlarda karar
yetersayısı olarak salt çoğunluğu yeterli görmektedir (TTK.Md.620).
Aşağıda sayılan ve önemli karar olarak nitelendirilen kararların ise
temsil edilen oyların en az 2/3'ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin
tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması halinde alınabilecektir.
1-Şirket işletme konusunun değiştirilmesi,
2- Oyda, imtiyazlı esas sermaye paylarının öngörülmesi,
3-Esas sermaye paylarının devrinin sınırlandırılması, yasaklanması
ya da kolaylaştırılması,
4- Esas sermayenin artırılması,
5- Rüçhan hakkının sınırlandırılması ya da kaldırılması,
6- Şirket merkezinin değiştirilmesi,
7- Müdürlerin ve ortakların, bağlılık yükümüne veya rekabet
yasağına aykırı faaliyette bulunmalarına genel kurul tarafından onay
verilmesi,
8- Bir ortağın haklı sebepler dolayısıyla şirketten çıkarılması için
mahkemeye başvurulması ve bir ortağın şirket sözleşmesinde öngörülen
sebepten dolayı şirketten çıkarılması,
9- Şirketin feshi (TTK.Md.621)
29- LİMİTED ŞİRKETLERDE PAY DEVRİ (TTK.Md.595):
Yeni TTK, limited şirketlerde payın devri konusunda farklı
alternatifler getirmektedir. Payın devri tamamen yasaklanabilir veya iyice
basitleştirilebilir. Ortaklar, ortaklık sözleşmesine koyabilecekleri bir hükümle,
pay devrinin genel kurul tarafından onanması sistemini terk edebilirler.
Ortaklık sözleşmesinde pay devrine ilişkin yasaklama veya basitleştirme
kuralı getirilmezse, payın devri genel kurulun onayına tabidir. Onama kararı,
olağan yetersayılarla alınacaktır. Ayrıca şirket devir işleminin onaylanması
başvurusuna 3 ay içinde ceap vermezse, pay devrine onay verilmiş
sayılacaktır (TTK.Md.595/7)
(1) Adana Hâkimi Murat AYDIN, 09.08.2010 tarihli makalesi.
85
L İ M İ T E D Ş İ R K E T L E R D E , M Ü D Ü R V E YA
MÜDÜRLER KURULU İLE GENEL KURULUN
ALMASI GEREKEN KARARLAR
I- MÜDÜR VEYA MÜDÜRLER KURULU:
Limited Şirketlerde müdürler, gerek Kanun, gerekse, şirket
sözleşmesi ile genel kurula bırakılmayan bütün konularda görevli ve
yetkili olup karar alabilir. Müdürler, aşağıdaki görevlerini ve yetkilerini
devredemez ve bunlardan vazgeçemezler (TTK.Md.625/1):
Müdür veya Müdürler Kurulunun Devredilemez Görev ve
Yetkileri:
1- Şirketin üst düzeyde yönetilmesi ve yönetimi ve gerekli
talimatların verilmesi,
2- Kanun ve şirket sözleşmesi çerçevesinde, şirket yönetim
örgütünün belirlenmesi,
3- Şirketin yönetimi için gerekli olduğu takdirde, muhasebenin,
finansal denetimin ve finansal planlamanın oluşturulması,
4- Şirket yönetiminin bazı bölümleri, kendilerine devredilmiş
bulunan kişilerin; Kanunlara, şirket sözleşmesine, iç tüzüklere ve talimatlara
uygun hareket edip etmediklerinin gözetimi,
5- Küçük limited şirketler hariç, risklerin erken teşhisi ve yönetimi
komitesinin kurulması,
6- Şirketin; finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporunun ve gerekli
olduğu takdirde topluluk finansal tablolarının ve yıllık faaliyet raporunun
düzenlenmesi,
7- Genel kurul toplantısının hazırlanması ve genel kurul kararlarının
yürütülmesi,
8- Şirketin borca batık olması halinde, durumun mahkemeye
bildirilmesi,
9- Şirket sözleşmesinde, müdür veya müdürlerin aldıkları belirli
kararları ve münferit sorunları, genel kurulun onayına sunmaları gereği
öngörülebilir. Genel kurulun onayı müdürlerin sorumluluğunu ortadan
kaldırmaz, sınırlandırmaz. Türk Borçlar Kanunu'nun 51 ve 52.madde
hükümleri saklıdır.
II- GENEL KURUL:
6102 sayılı TTK'nun ikinci kitap, altıncı kısım, dördüncü bölümüne
göre, Limited Şirketlerde, şirketin organlarından bir diğeri ise, "Genel Kurul"
dur.
TTK'da, Limited Şirketlerin genel kurulu, şirketin üst organı olduğu
belirtilmese de, şirketin üst irade ve karar organıdır (1).
Genel kurul, müdürler tarafından toplantıya çağrılır. Olağan genel
kurul toplantısı, her yıl hesap döneminin sona ermesinden itibaren 3 ay içine
yapılır. Şirket sözleşmesi uyarınca ve gerektikçe genel kurul olağanüstü
toplantıya çağrılır (TTK.Md.617/1). Limited şirketler, TTK'nun 617/3.maddesi
gereği, 617/2.maddedeki çağrıya ilişkin hükme uymaksızın, yani, çağrısız
olarak genel kurul toplanısı yapabilirler. Ancak bu durumda;
* Genel kurul toplanısında bütün ortaklar hazır olmalı,
* Toplantının bu şekilde yapılmasına hiç bir ortak itiraz etmemelidir.
86
Diğer taraftan genel kurulun hesap döneminden sonra 3 ay içinde
toplanmaması ile ilgili olarak 6762 sayılı Kanunda olduğu gibi, 6102 sayılı
Kanunda da, herhangi bir cezai müeyyide öngörülmemiştir.
Genel kurul, aşağıdaki yetkilerini devredemez (TTK.Md.616/1).
Başka bir ifadeyle, bu hususlarda müdürler değil, ancak genel kurul karar
alabilir.
Genel Kurulun Devredilemez Yetkileri:
A) Kununen Genel Kurulda Alınması Zorunlu Kararlar:
1- Şirket sözleşmesinin değiştirilmesi,
2- Müdürlerin atanmaları ve görevden alınmaları,
3- Topluluk denetçisi ile denetçilerin atanmaları ve görevden
alınmaları,
4- Topluluk yıl sonu finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporunun
onaylanması,
5- Yıl sonu finansal tabloların ve yıllık faaliyet raporunun
onaylanması, kâr payı hakkında karar verilmesi, kazanç paylarının
belirlenmesi,
6- Müdürlerin ücretlerinin belirlenmesi ve ibraları,
7- Esas sermaye paylarının devirlerinin onaylanması,
8- Bir ortağın şirketten çıkarılması için mahkemeden istemde
bulunulması,
9- Müdürün, şirketin kendi paylarını iktisabı konusunda
yetkilendirilmesi veya böyle bir iktisabın onaylanması,
10- Şirketin feshi,
11- Genel kurulun, Kanun veya şirket sözleşmesi ile yetkilendirildiği
ya da müdürlerin genel kurula sunduğu konularda karar verilmesi,
B) Şirket Sözleşmesinde Öngörüldüğü İçin Genel Kurulda
Alınması Zorunlu Kararlar:
12- Şirket sözleşmesi uyarınca genel kurulun onayının arandığı
haller ile müdürlerin faaliyetlerinin onaylanması,
13- Önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım haklarının
kullanılması hakkında karar verilmesi (2),
14- Esas sermaye payları üzerinde rehin hakkı kurulmasına ilişkin
onayın verilmesi,
15- Yan edim yükümlülükleri hakkında iç yönerge çıkarılması,
16- Müdürlerin ve ortakların şirkete karşı bağlılık yükümü veya
rekabet yasağı ile bağdaşmayan faaliyetlerde bulunabilmeleri için gereken
iznin verilmesi. (Bkz, TTK.Md.613/4),
17- Bir ortağın, şirket sözleşmesinde öngörülen sebeplerden dolayı
şirketten çıkarılması,
18- Tek ortaklı limited şirketlerde, bu ortak, genel kurulun tüm
yetkilerine sahiptir. Tek ortağın genel kurul sıfatıyla alacağı kararların
geçerlilik kazanabilmeleri için yazılı olmaları şarttır.
III- SONUÇ:
Limited şirketlerde ayrıca, müdürler kurulu karar defteri tasdik
ettirilmişse, bu defter 2013 yılında kullanılacak ve 2014 yılının ilk üç ayında da
kapanış tasdiki yaptırılacaktır.
87
Müdürler kurulu karar defterini tasdik ettirenler, bu deftere, müdür veya birden
fazla olması halinde müdürler kurulunun alacağı kararları yazacaklardır.
Müdür veya müdürler kurulu, yukarıda belirtilen genel kurulun alması gereken
kararların dışındaki tüm kararları alabilirler. Diğer taraftan, müdürler kurulu
karar defteri tasdik ettirlimemişse, şirket yönetimi ile ilgili olarak müdür veya
müdürler kurulunun alacağı kararlar, genel kurul toplantı ve müzakere
defterine kaydedilecektir.
(1) Prof.Dr.Hasan PULAŞLI, Şirketler Hukuku Şerhi, Cilt:II, sh:2112, Adalet Yayınevi, Ankara 2011.
(2) Önerilmeye muhatap olma hakkı, TTK'nun 466.maddesi gereği, Anonim Şirketlerde, şartlı
sermaye artırımında, genel kurul kararına istinaden, yönetim kurulunun ihraç ettiği "değiştirme ve
alım hakkını" içeren borçlanma ve benzeri senetlerin çıkarılmasında mevcut pay sahiplerine payları
oranında bu borçlanma senetlerinden alma hakkı tanınmasında söz konusu olmaktadır. Bu
borçlanma senetleri menkul kıymet olup, Sermaye Piyasası Kurulunca kote edilmekte ve borsada
işlem görmektedir. Limited Şirketlerin, SPK sisteminde borsaya kote olması hukuken mümkün
değildir. Dolayısıyla, bu maddedeki "önerilmeye muhatap olma hakkı"nın, öncelikle alım
hakkı olarak anlaşılması gerekmektedir. PULAŞLI, a.g.e.cilt:II, sh:2114,
88
ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM KURULU
TEMSİL YETKİSİNİN DEVRİNDE İÇ YÖNERGE
MECBURİYETİ
Bilindiği üzere Anonim Şirketlerde, şirketin yönetimi ve temsili
yönetim kuruluna aittir (TTK. md.365).
Yönetim kurulu üyeleri kendi aralarından bir başkan ve başkanın
bulunmadığı zamanlarda ona vekâlet etmek üzere en az bir veya daha fazla
başkan vekili seçer (TTK.md.366/1).
6762 sayılı eski TTK'nu hükümlerine göre kurulmuş bulunan Anonim
Şirketlerin anasözleşmelerinde, temsil ve ilzam ile ilgili maddesinde, şirketi
temsil yetkisinin tamamının veya bir kısmının yönetim kurulu üyesi olan
murahhaslara veya pay sahibi olmaları mecburiyeti bulunmayan müdürlere
bırakılabileceği (6762/319) yazılıyor ve bu hükme dayanarak da, çoğunlukla
yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu idare ve temsil yetkilerinin tamamına
sahip olmak üzere murahhas üye olarak tayin ediliyor ve şirketi tek başına
temsil ve ilzam ediyordu.
6102 sayılı TTK'na göre ise, yönetim kurulu, esas sözleşmeye
konulacak bir hükümle, düzenleyeceği bir iç yönergeye göre, yönetimi,
kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü
kişiye devretmeye yetkili kılınabiliyor. Yetki devrinin yapılabilmesi için iç
yönergenin yapılması yasal zorunluluk olup (TTK.md.367/1), mevcut
anasözleşmelere dayanarak iç yönerge hazırlamadan yönetim kurulu temsil
yetkisinin devredilmesi artık mümkün değildir. Bu durum birçok Anonim Şirketi
ilgilendirmektedir. Anonim şirketi yönetim kurulu temsil edecekse iç
yönergeye ihtiyaç yoktur. Ayrıca, temsil yetkisinin yönetim kurulu üyesi
olmayan murahhas müdürlere bırakılması halinde, en az bir yönetim kurulu
üyesine temsil yetkisi verilmelidir (TTK.md.370/2)
İç yönerge, şirketin yönetimini düzenler. Bunun için gerekli olan
görevleri tanımlar, yerlerini gösterir, özellikle kimin kime bağlı ve bilgi
sunmakla yükümlü olduğunu belirler.
Bundan böyle, süresi dolmuş yönetim kurulunun yeniden
seçilmesinden sonra, yönetim kurulunun şirketi temsil yetkisini içlerinden bir
yönetim kurulu üyesine veya dışarıdan müdür olarak üçüncü kişilere
devretmesi için 6102 sayılı Kanun gereği mevcut anasözmelerdeki yetki
devrine cevaz veren hüküm yeterli olmayıp, mevcut anasözleşmelerde tadilat
yapılarak yetki devrinin iç yönerge ile yapılabileceği hakkında hüküm
konmalı, ve yönetim kurulunca hazırlanmış bir iç yönergenin bulunması
gerekmektedir.
İç yönergenin muhteviyatı, şirketin büyüklüğü ile orantılı olmalıdır.
Halka açık bir Anonim Şirkete örnek olarak verilen bir iç
yönergede bulunması gereken bilgiler özet olarak aşağıdaki gibidir (1).
a) İç Yönergenin Dayanağı:
Yönetim kurulunun yetkilerini bireysel olarak üyelere veya üçüncü
kişiye devretmesine ilişkin esas sözleşme hükmüne yollamada bulunulur.
b) İcra Organları:
Şirketi sevk ve idare eden organlar yazılır. Örneğin; yönetim kurulu,
YK başkanı, YK başkan yardımcısı, YK murahhas üyeleri, YK komiteleri ve
şirketin üst yönetim kadrosu.
89
c) Yönetim Kurulu:
Seçim ölçütleri: Yönetim kuruluna seçilme şartları yazılır.
Özel yükümlülükler: Özen ve sadakat yükümlülüğüne işaret edilmeli
ve cezai hükümlere yer verilmeli.
Üyeliğin sona ermesine ilişkin özel sebepler: Yaş haddi gibi özel
sebepler yer alır.
Görev süresinin sınırlandırılması: Örneğin YK üyesi en fazla 12.kez
seçilebilir gibi.
Başka bir şirketin veya vakfın yönetiminde görev almaması: Aksi
halde görevinin sona ereceği v.b.
d) Yönetim Kurulunun Oluşturulması:
Genel kuruldan sonra yönetim kurulunun toplanarak görev taksimi
yapması.
e) Yönetim Kurulu Toplantıları:
Toplantıya davet usulü, gündemin oluşturulması, toplantı nisabı v.b.
f) Görev ve Yetkiler:
Başkanın, başkan vekilinin ve üyelerin münferit görev ve yetkileri
belirtilir. Sonra, tüm yönetimin, üyelerden biri veya birkaçına ya da üçüncü
kişiye devrine ilişkin hüküm yer alır. Görev ve yetkiler ayrıntılı olarak tespit
edilir. Yönetim kurulu veya YK komitesinin onayına bağlı tutulan riskli işlemler
yer alabilir. Örneğin, işletme konusu dışında üçüncü kişilerle yapılan
sözleşmeler, yeni bir faaliyet alanının kabulü, mevcut olanın kapatılması,
iştiraklerin devredilmesi, taşınmazların satışı veya ipotek verilmesi, kredi
alınması, kefalet ya da garanti şeklinde yükümlülükler üstlenilmesi.
g) Yönetim Kurulunun, Bir Yönetim Kurulu Üyesi Tarafından
Toplantıya çağrılması:
Bir yönetim kurulu üyesi tarafından toplantıya çağrılan yönetim
kurulunun en geç ne zaman toplanacağı, başkanın toplantıya davet etmekten
kaçınması halinde, başkan vekilinin çağrıya yetkili olduğu hususları yazılır.
h) Yönetim Kurulu Üyelerine Ödenecek Tazminatlar:
Ücret ve huzur hakları yer almaz. Esas sözleşmede öngörülmüş
olmak şartıyla kazançtan pay verilebilir. İkramiye ve şirketin hisse senetleri
verilebilir.
i) Yönetim Kurulu Üyelerinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakları:
TTK'nun 437.maddesine yollamada bulunulması yeterlidir.
j) Raporların Sunulması:
Şirketin yönetimi çerçevesinde kimin, nasıl ve ne zaman bilgi
vereceğinin düzenenmesi gerekir.
k) Temsil:
İç yönerge, şirketi temsile ilişkin olarak kimlerin imzaya yetkili
olduklarını içermesi gerekir.
l) Yönetim Kurulu Üyelerinin Yükümlülükleri:
Yönetim kurulu üyeleri veya yöneticilerin müzakerelere
katılmaması, şirket belgelerini iade etmesi, medyaya nasıl davranılacağı ve
kimin bilgi vermeye yetkili olduğu, sır saklama yükümlülüğü ve cezai şartlar
yazılır.
90
m) Son Hükümler:
İç yönergenin yürürlük tarihi, yönetim kurulunun basit çoğunlukla
alacağı kararla yönetmeliği herzaman değiştirebileceği ve değişiklik
yapabileceği yazılır.
(1) Prof.Dr.Hasan PULAŞLI. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre Şirketler Hukuku Şerhi Adalet
Yayınevi Ankara 2011, Cilt:1 Sh:1007-1012
BU CEZALAR ÇOK CANLAR YAKACAK
30 Haziran 2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan
6331 sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" 50 ve daha fazla işçi çalıştıran az
tehlikeli, tehlikeli veya çok tehlikeli işyerleri için 30 Aralık 2012 tarihinde,
50'den az işçi çalıştıran tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri için 30.06.2013,
50'den az işçi çalıştıran az tehlikeli işyerleri için 30.06.2014 tarihinden itibaren
yürürlüğe girecektir. Tehlike sınıfları Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı tarafından 26.12.2012 tarih ve 28509 sayılı Resmi Gazete'de
tebliğ ekinde ve liste halinde yayınlanmış bulunmaktadır.
İdari para cezaları Kanun'un 26.maddesinde düzenlenmiş olup
adeta ocak söndüren cinsindendir. Bu nedenle idari para cezalarının hangi
durumlarda ve ne miktarda uygulanacağı önem arzetmektedir.
Aşağıda sıraladığımız idari para cezaları, Kanun'un 26/2.maddesi
gereğince, gerekçesi belirtilmek suretiyle "Çalışma ve İş Kurumu İl
Müdürü"nce verilir. Verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren 30 gün
içinde ödenir. İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve
kuruluşları adına da düzenlenebilir.
Bu yasa bu şekilde yürürlüğe girerse, İş müfettişinin işverene ceza
yazmak için elinde yüzlerce sebep olacaktır. İşletme istediği kadar organize
olsun bu cezalardan kurtulması kolay olmayacaktır. Çünkü işveren çok kolay
bir şekilde suçlanmaktadır.
İdari Para Cezaları
1- İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla
yükümlüdür. İşveren, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi
dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun
hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapacaktır.
Aksi halde 2.000 TL idari para cezası uygulanır.
2- İşveren, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığını izlemek, denetlemek ve uygunsuzlukların giderilmesini
sağlamak zorundadır. Aksi halde 2.000 TL idari para cezası uygulanır.
3- İş güvenliği uzmanı'nın görevlendirilmemesi halinde 5.000 TL
idari para cezası uygulanır. Aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar
ceza uygulanır.
4- İşyeri hekimi'nin görevlendirilmemesi halinde 5.000 TL idari para
cezası uygulanır. Aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar ceza
uygulanır.
5- Diğer sağlık personeli'nin görevlendirilmemesi halinde 2.500 TL
idari para cezası uygulanır. Aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar
ceza uygulanır.
91
6- a) İşveren, görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve
kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve
zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar. Aksi halde 1.500 TL idari para
cezası uygulanır.
b) İşveren, işyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler
arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar. Aksi halde 1.500 TL idari para
cezası uygulanır.
c) İşveren, çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya
etkilemesi muhtemel konular hakkında görevlendirdikleri kişi veya hizmet
aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine
gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir. Aksi halde 1.500 TL
idari para cezası uygulanır.
d) İşveren, görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurum ve
kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve
yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirecektir. Aksi halde yerine
getirilmeyen her bir tedbir için ayrı ayrı 1.000 TL idari para cezası uygulanır.
7- İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkileri,
görevlerini yerine getirmeleri nedeniyle kısıtlanamaz. Aksi halde 1.500 TL
idari para cezası uygulanır.
8- Belirlenen çalışma süresi nedeniyle işyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanının tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda işveren, işyeri
sağlık ve güvenlik birimi kurar. Aksi halde 1.500 TL idari para cezası uygulanır.
9- İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi
(bkz.md.3 ve10) yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Aksi halde 3.000 TL
idari para cezası uygulanır. Aykırılığın devam ettiği her ay için ayrıca 4.500 TL
idari para cezası uygulanır.
10- İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve
çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli
kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlayacaktır. Aksi
halde 1.500 TL idari para cezası uygulanır.
11- İşveren, acil durum planları, yangınla mücadele, ilk yardım ve
tehlike anında işçilerin tahliyesi (md.11-12) konularında gerekli tedbirleri
almak zorundadır. Aksi halde uyulmayan her bir yükümlülük için 1.000 TL ve
aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar idari para cezası uygulanır.
12- İşveren, bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını
tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler. Aksi halde
1.500 TL idari para cezası uygulanır.
13- İşveren, işyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme
neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan
veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan
olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenler. Aksi halde 1.500 TL idari
para cezası uygulanır.
14- İşveren, iş kazalarını, kazadan sonraki 3 iş günü içinde, sağlık
hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek
hastalıklarını ise öğrendiği tarihten itibaren 3 iş günü içinde SGK'ya bildirir.
Aksi halde 2.000 TL idari para cezası uygulanır.
92
15- İşveren, işe girişlerde, iş değişikliğinde, iş kazası, meslek
hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra
işe dönüşlerinde talep etmeleri halinde, işin devamı süresince, çalışanın ve
işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli
aralıklarla, çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak
zorundadır. Aksi halde her çalışan için 1.000 TL idari para cezası uygulanır.
16- Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde sağlık raporu
olmadan işe başlatılması halinde her çalışan için 1.000 TL idari para cezası
uygulanır.
17- İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi
(bkz.md.16) amacıyla çalışanların ve çalışan temsilcilerinin
bilgilendirilmemesi halinde, bilgilendirilmeyen her bir çalışan için 1.000 TL
idari para cezası uygulanır.
18- İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almalarını
sağlar. Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli
sınıfta yer alan işlerde, mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler
çalıştırılamaz. İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana
ilave eğitim verilir. Altı aydan fazla işten uzak kalanlara bilgi yenileme eğitimi
verilir. Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır. Eğitim süresinin
haftalık çalışma süresinin üzerinde olması halinde, bu süreler fazla çalışma
olarak değerlendirilir. Aksi halde her çalışan için 1.000 TL idari para cezası
uygulanır.
19- Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması
(md.18). Aksi halde madde hükümlerinden her birine aykırılık için ayrı ayrı
1.000 TL idari para cezası uygulanır.
20- 20.maddede belirtildiği üzere işveren 1 ila 6 arasında çalışan
temsilcisi görevlendirir (seçimle, seçimle belirlenemediği durumlarda
atamayla). Aksi halde 1.000 TL idari para cezası uygulanır.
21- Çalışan temsilcilerine ve destek elemanlarına görevlerini
yürütmeleri nedeniyle gerekli imkânlar sağlanır ve hakları kısıtlanamaz. Aksi
halde 1.000 TL idari para cezası uygulanır.
22- Çalışan temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi veya
tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için, işverene öneride bulunma ve
işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir. Bunun
engellenmesi halinde 1.500 TL idari para cezası uygulanır.
23- 50 ve daha fazla çalışanın bulunması ve 6 aydan fazla süren
sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
çalışmalarda bulunmak üzere iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturur (md.22).
Aksi halde 22.maddede belirtilen hususlara her bir aykırılık için ayrı ayrı 2.000
TL idari para cezası uygulanır.
24- Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi
bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki
koordinasyon yönetim tarafından sağlanır. Yönetim, işyerlerinde iş sağlığı ve
güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli
tedbirleri almaları için işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri
Bakanlığa bildirir. Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen yönetimlere
5.000 TL idari para cezası uygulanır.
93
25- Bakanlık, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm,
inceleme ve araştırma yapmaya, bu amaçla numune almaya ve eğitim
kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde kontrol ve denetim yapmaya
yetkilidir. Buna engel olan işverene 5.000 TL idari para cezası uygulanır.
26- Çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit
edildiğinde, bu tehlike giderilinceye kadar işyerinin bir bölümünde veya
tamamında iş durdurulur. Durdurma kararına uymayarak, yönetmelikte
belirtilen şartları yerine getirmeden devam ettiren işverene 10.000 TL idari
para cezası uygulanır.
27- İşveren, işin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara
ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak üzere meslek
veya durumlarına göre başka bir iş vermekle yükümlüdür. Aksi halde her bir
çalışan için 1.000 TL ayrıca, aykırılık devam ettiği her ay için de ayrıca aynı
miktarda idari para cesası uygulanır.
28- İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel kaza
oluşabilecek işyerleri için, işyerlerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme
politika belgesi veya güvenlik raporu işveren tarafından hazırlanır (madde
29). 29.maddede belirtilen, büyük kaza önleme potika belgesi hazırlamayan
işverene 50.000 TL, güvenlik raporunu hazırlayıp Bakanlığın
değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine
Bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyete
devam eden işverene 80.000 TL idari para cezası uygulanır.
29- İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmeliklere uyulmaması
halinde, uyulmayan her hüküm için tespit edildiği tarihten itibaren aylık olarak
1.000 TL idari para cezası uygulanır.
94
KDV'de TEVKİFAT UYGULAMASI YENİDEN
DÜZENLENDİ
1. GİRİŞ:
117 Seri No'lu KDVGT'i 14.04.2012 tarih ve 28264 Sayılı Resmi
Gazete'de yayınlanarak 01.05.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş
bulunmaktadır. 117 Seri No'lu KDV Genel tebliği ile KDV'de tevkifat
uygulaması yeniden düzenlenmiş bulunmaktadır.
KDVK'nun 9. Maddesinin 1 numaralı fıkrasına göre, Maliye
Bakanlığı, vergi alacağını güvence altına almak için, ikametgâhı, işyeri,
kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanların yanı sıra gerekli
gördüğü diğer hallerde de işleme taraf olanları (kendine mal teslim edilen
veya hizmet ifa edilen kişi ve kurumlar) verginin tam olarak kesilip
ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi
sorumlu tutabilecektir.
KDV tevkifatı ihtiyari değil, kapsama alınan işlemlerde zorunlu bir
uygulamadır. Tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde ise alıcılar
kendiliğinden tevkifat yapamazlar.
Tam Tevkifat: İşlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin
tamamının alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesidir.
Kısmi Tevkifat: Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının alıcılar
tarafından, diğer kısmının ise satıcı (teslim veya hizmeti yapan) tarafından
beyan edilip ödenmesidir.
2. 2 NO'LU KDV BEYANI:
2 No'lu KDV beyannamesinin beyanında, vergiyi doğuran olay
açısından KDVK'nun 10.Maddesi, beyanname verme zamanı yönünden ise
41.Maddesi esas alınacaktır. Başka bir ifadeyle, sorumlu sıfatıyla beyan,
işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde (ertesi ay) yapılacaktır. 1
No'lu KDV beyannamesi de aynı dönemde beyan edilecektir.
İşlem bedelinin ödenmemesi, faturanın zamanında
düzenlenmemesi, alıcıya geç gelmesi veya hiç gelmemesi, tevkifatın
yapılarak süresi içinde sorumlu tarafından beyan edilmesine engel değildir.
Genel bütçeli idareler dışındaki vergi sorumluları, tevkif ettikleri
vergiyi, 2 No'lu KDV beyannamesi ile yukarıda izah edildiği şekilde beyan
edeceklerdir. 2 No'lu KDV beyannamesi sadece, tevkifata tabi işlemin olduğu
dönemlerde verilir.
Gerçek usulde KDV mükellefleri, 1015B beyanname kodlu KDV 2
Beyannamesini kullanacaklardır.
Gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayanlar 9015 beyanname
kodlu KDV 2 beyannamesini kullanacaklardır.
3. İNDİRİM:
Sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutar, 1 No'lu KDV beyannamesinde
indirim konusu yapılabilecektir.
Örnek: KDV hariç 1.000 TL tuarındaki %18 KDV'ye tabi bir işlem,
7/10 oranında KDV tevkifatına tabidir. Bu işleme ait fatura aşağıdaki şekilde
düzenlenir.
95
İşlem bedeli
Hesaplanan KDV (1.000x%18)
Tevkifat oranı
Tevkif edilecek KDV (180x7/10)
Tevkifat dahil toplam tutar (1.000+180)
Tevkifat hariç toplam tutar (1.000+180-126)
Yalnız, binellidörttürklirasıdır.
: 1.000 TL
: 180 TL
: 7/10
: 126 TL
: 1.180 TL
: 1.054 TL
İşbu fatura muhteviyatı mal 12.05.2012 tarihinde teslim edilmiş ve
fatura 13.05.2012 tarihinde düzenlenmiştir.
Alıcı, bu fatura ile ilgili 2 No'lu KDV beyannamesini 24.06.2012
tarihine kadar vermek zorundadır. 2 No'lu KDV beyanı 24.06.2012 tarihine
kadar verilmişse, sorumlu sıfatıyla beyan edilen 126 TL, 24 06.2012 tarihine
kadar verilmesi gereken mayıs dönemine ait 1 No'lu KDV beyannamesinde
indirilir. 2 No'lu KDV beyanı örneğin, 24.08.2012 tarihinde verilmişse, 126 TL,
24.08.2012 tarihinde verilmesi gereken temmuz dönemine ait 1 No'lu KDV
beyannamesinde indirilir. Satıcıya ödenen 180-126= 54 TL ise, alış
faturasının deftere kaydedildiği dönemde (yıl geçmemek şartıyla) indirim
konusu yapılır.
Satıcının bu faturayı geciktirmesi, örneğin, mayıs ayında değil de
temmuz ayında düzenlemesi durumunda, teslimat mayıs ayında
yapıldığından, 2 No'lu KDV beyanı yine 24.06.2012 tarihine kadar verilecektir.
54 TL, ise faturanın deftere kaydedilmesi ile indirilecektir. Genel tebliğ, 126
TL'nin indirimini es geçmiştir. 126 TL, faturasız, 2 No'lu KDV beyanı ile beyan
edilebilir, ancak, bize göre, faturasız, indirilemez.
4. TAM TEVKİFAT UYGULAMASI:
Tam tevkifatta, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamı,
mal veya hizmetin alıcıları tarafından tevkifata tabi tutulacaktır. Tam tevkifat
uygulanacak işlemler bu bölümde belirtilenlerle sınırlıdır.
4.1. İKAMETGAHI, İŞYERİ, KANUNİ MERKEZİ VE İŞ MERKEZİ
TÜRKİYE'DE BULUNMAYANLAR TARAFINDAN YAPILAN
İŞLEMLER:
İkametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayanların, Türkiye'de yaptığı hizmetler ile bunların yurt dışında yaptığı
ancak Türkiye'de faydalanılan hizmetler KDV'ye tabidir. KDV'nin tamamı,
hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla
beyan edilip ödenecektir. Hizmetten Türkiye'de faydalanan muhatabın KDV
mükellefi olup olmaması önemli değildir. 2 No'lu KDV beyannamesi
verilecektir. Örnek: Türkiye'de inşa edilecek bir alış veriş merkezinin mimari
projesinin yurt dışında çizdirilmesi, yur dışından danışmanlık hizmeti
alınması, KDV mükellefiyeti bulunmayan birine, yur dışından verilen
bilgisayar yazılım hizmeti v.b. Mal teslimlerinde de aynı şekilde işlem
yapılacaktır. Teslimin vergiden müstesna olması halinde, mükellef veya
sorumlu sıfatıyla vergi beyan edilmeyecektir.
96
4.2. GVK.'NUN 18.MAD.KAPSAMINDAKİ SERBEST MESLEK
FAALİYETİ:
GVK'nun 18.Maddesinde sayılan serbest meslek sahipleri (müellif,
mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve
mucitler) yaptıkları teslim ve hizmetlerin tamamını aynı kanun'un
94.Maddesinde sayılan (kamu idareleri ve müesseseleri, iktisadi kamu
müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler,
vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu
yönetenler, gerçek usulde vergilendirilen ticaret ve serbest meslek erbabı,
gerçek usulde vergilendirilen zirai işletmeler) kişi kurum ve kuruluşlara
yapıyorlarsa ve önceden vergi sorumlusuna (iş yaptığı yukarıdaki kişi ve
kurumlara) bildirmek şartıyla, ayrıca KDV beyannamesi vermeyecek ve
defter tutmayacaklardır. 94.Maddede sayılan kişi ve kurumlar, yukarıda
sayılan meslek mensuplarına yapacakları ödemelerde, stopaj tutarı dahil,
işlem bedeli üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla beyan edip
ödeyeceklerdir.
Sayılan meslek mensupları, yaptıkları teslim ve hizmetleri,
94.Maddede sayılan kişi, kurum ve kuruluşların yanı sıra 94.Maddede yer
almayanlara da yapıyorlarsa yukarıdaki uygulamadan faydalanamazlar.
GVK'nun 94.Maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, yukarıda
sayılan meslek mensuplarına iş yaptırdıklarında onlardan bir yazı talep
edeceklerdir. Bu yazıda işlemi yapan meslek mensubu;
- KDV'ye tabi olmadığını,
- KDV'ye tabi olduğunu, hesaplanacak KDV'nin sorumlu sıfatıyla
beyanını tercih ettiğini,
- KDV'ye tabi olduğunu, hesaplanan KDV'nin kendisi tarafından
mükellef sıfatıyla beyan edileceğini belirteceklerdir. Bu yazı saklanacaktır.
Muhtasar beyannamenin 021 kodunda, KDV tevkifatı yapılanlar ve
yapılmayanlar şeklinde satır açılacaktır.
4.3. KDV'YE TABİ OLAN KİRALAMA İŞEMLERİ:
GVK'nun 70.Maddesinde belirtilen mal ve hakların, kiraya verilmesi
işlemi, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde verilen bir
hizmet olmasa dahi KDV'ye tabi olacaktır.
- Kiraya verenin, KDV mükellefiyetinin bulunmaması,
- Kiracının KDV mükellefi olası,
Şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde, KDV kiracı tarafından
sorumlu sıfatıyla beyan edilir.
Ayrıca kiracının; basit usulde vergilendirilmesi (istisnadan
vazgeçerek KDV mükellefi olmasalar dahi), banka ve sigorta şirketleri gibi
faaliyetlerinin KDV'den istisna olması, sadece KDV'ye tabi bir işlem
olduğunda beyanname veriyor olması, 5018 sayılı kanuna ekli cetvellerde yer
alan idare, kurum ve kuruluş olması, durumunda da KDV, kiracılar tarafından
tevkifata tabi tutulacaktır.
KDV'ye tabi olan kiralama işlerinde, kiraya verenin KDV mükellefi
olması halinde (faaliyetleri gereği 2 No'lu KDV beyannamesi verenler hariç)
sorumluluk uygulaması yapılmayacak ve KDV, kiraya veren tarafından genel
esaslara göre beyan edilecektir.
97
Yukarıda belirtilenler hariç, kiracının KDV mükellefi olmaması
halinde de (faaliyetleri gereği 2 No'lu KDV beyannamesi verenler dahil) KDV
kiraya veren tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilecektir.
Ancak; iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin,
kiralanması işlemleri ile Sağlık Bakanlığına bağlı hastane, klinik, dispanser,
sanatoryum gibi kurum ve kuruluşların yapacağı, GVK'nun 70.Maddesinde
belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri KDV'den müstesnadır (KDVK.
Md.17/4-d).
4.4. REKLAM VERME İŞLEMLERİ:
KDV mükellefi olan gerçek ve tüzel kişiler (sadece 2 No'lu KDV
beyanı verenler hariç) KDV mükellefi olmayan;
- Amatör spor klüplerine, oyuncularının formalarında gösterilmek,
- Şahıslara ve kuruluşlara ait bina, arsa, arazi gibi yerlerde duvarlara
yazılmak, pano olarak yerleştirilmek,
- Dergi, kitap gibi yazılı eserlerde yayınlanmak,
üzere benzer şekillerde reklam vermektedirler.
Reklam hizmeti verenlerin (örneğin, amatör klüplerin) KDV mükellefi
olmaması halinde KDV, reklam hizmetini alanlar tarafından, sorumlu sıfatıyla
beyan edilecektir.
Ayrıca reklam hizmetini alanların; basit usulde vergilendirilmesi
(istisnadan vazgeçerek KDV mükellefi olmasalar dahi), banka ve sigorta
şirketleri gibi faaliyetlerinin KDV'den istisna olması, sadece KDV'ye tabi bir
işlem olduğunda beyanname veriyor olması, 5018 sayılı kanuna ekli
cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluş olması, durumunda da KDV,
reklam hizmetini alanlar tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.
5. KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASI:
Kısmi Tevkifat: Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının alıcılar
tarafından, diğer kısmının ise satıcı (teslim veya hizmeti yapan) tarafından
beyan edilip ödenmesidir. Kısmi tevkifat uygulanacak işlemler bu bölümde
belirtilenlerle sınırlıdır.
5.1. KISMİ TEVKİFAT UYGULAYACAK ALICILAR:
a) KDV mükellefleri (sadece 2 No'lu KDV beyanı verenler hariç),
b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükelefi olsun, olmasın),
- 5018 Sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve
kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin
teşkil ettikleri birlikler ve köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan, kamu kurum ve
kuruluşları,
- Döner sermayeli kuruluşlar,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
- Bankalar,
- Kamu iktisadi teşebbüsleri (kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet
teşekkülleri),
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler
borsaları dahil bütün borsalar,
98
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve
kuruluşlara ait olan, kurum, kuruluş ve işletmeler,
- Payları İMKB'de işlem gören şirketler,
- Kalkınma ve yatırım ajansları,
(b) Ayırımındaki, Belirlenmiş Alıcıların Birbirlerine Karşı
Yaptıkları Teslim ve Hizmetlerde (klüplerin şirketleşenleri dahil,
profesyonel spor klüplerince yapılanlar hariç) KDV Tevkifatı
Uygulanmayacaktır.
KDV mükelefiyeti bulunmayanların yukarıdaki (b) ayırımında
olmamak şartıyla, kısmi tevkifat kapsamındaki alımlarında tevkifat
uygulaması söz konusu olmayacaktır.
5.2. KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK HİZMETLER:
Bu bölümdeki kısmi tevkifatla ilgili işlemlerin tamamı hizmet
mahiyetindedir. Ancak, yapılan hizmetin, malzeme + işçilik şeklinde olması
halinde toplam bedel üzerinden hesaplanacak KDV'ye tevkifat
uygulanacaktır.
5.2.1. YAPIM İŞLERİ İLE BU İŞLERLE BİRLİKTE İFA EDİLEN
MÜHENDİSLİK-MİMARLIK VE ETÜT-PROJE HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. (b) ayırımında, sayılanlara karşı ifa edilen yapım işleri
ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje
hizmetlerinde 5.1. (b)'deki alıcılar tarafından 2/10 oranında KDV tevkifatı
yapılacaktır.
Kapsama Giren Hizmetler:
- Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman,
tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı,
haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama
tesisi, toprak ıslahı, dekapaj, taşkın koruma ve benzerlerine ilişkin her türlü
inşaat işleri.
- Yukarıda sayılan inşaat işleri ile ilgili; tesisat, imalat, ihrazat,
nakliye, ısıtma-soğutma sistemleri, ses sistemi, görüntü sistemi, ışık sistemi,
tamamlama (boya badana dahil) her türlü bakım-onarım, dekorasyon,
restorasyon, çevre düzenleme, dekapaj, sondaj, yıkma, güçlendirme, montaj,
demontaj ve benzeri işler. (Bu işler, yukarıda sayılan inşaat işleri ile ilgili
olmakla birlikte, inşaat işinden sonra veya inşaat işinden bağımsız olarak
yapılmaları halinde de bu kapsamda tevkifata tabi tutulur).
- Yapım işleri ile birlikte ifa edilen; mimarlık, mühendislik, etüt, plan,
proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar uygulama, her ölçekte
imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler. Bu hizmetler, yapım işlerinden ayrı
ve bağımsız olarak verildiği takdirde; Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim
ve Benzeri Hizmetler bölümü kapsamında değerlendirilir.
Yüklenici tarafından, kısmen veya tamamen alt yüklenicilere
(taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilen yapım işlerinde, İşi
Devreden Her Yüklenici Tarafından, Kendisine İfa Edilen Hizmete Ait KDV
Üzerinden Tevkifat Yapılacaktır.
Örnek 1: İhale makamı (A) bakanlığı. İhaleyi kazanan (B) şirketi. (B)
şirketi aldığı enerji nakil hattı işinin nakliyesini (C) şirketine vermiştir. (C)
şirketi, (B) şirketine, (B) şirketi de (A) bakanlığına fatura düzenlerken tevkifat
uygulanacaktır.
99
Örnek 2: DSİ tarafından yaptırılan baraj inşaatının asıl yüklenicisi
(A) şirketidir. (A) şirketi hazır betonu (B) şirketinden temin etmesi durumunda,
hazır betonun, hazırlanması, nakli ve yerine konulması, inşaat işi kabul
edilmesi nedeniyle (B)'nin (A)'ye kestiği faturada tevkifat uygulaması
yapılacaktır.
İşin bir kısmının alt yüklenicilere (taşeronlara) devrinde, devir
işleminin yazılı bir sözleşmeye dayanıp dayanmaması tevkifat
uygulamasında önem arzetmez.
Örnek 3: (A) limited şirketi, 5.1.(b)'de yer alan bir şirket değildir.
Hizmet binası inşaatı yaptıracaktır. İşi, hisseleri İMKB'de işlem gören (B)
A.Ş.'ye ihale etmiştir. (B) ise bu inşaatın su basmanını (C) şirketine
yaptırmaktadır. (B) şirketi hisseleri İMKB'de işlem gördüğünden 5.1.(b)
ayırımına göre aldığı inşaat faturasının tevkifatlı olması gerekir. (A) limited
şirketi ise söz konusu ayırımda yoktur ve aldığı fatura tevkifatsız olacaktır. Bu
nedenle, (C)'nin (B)'ye kestiği fatura tevkifatlı, (B)'nin (A)'ya kestiği fatura
tevkifatsız olacaktır.
Örnek 4: Hem alıcının, hem de yüklenicinin 5.1.(b)'de yer alması
durumunda, tevkifat sözkonusu olmaz. Ancak, yüklenici inşaat işini, bu
ayırımda yer almayan bir şirkete devretmesi halinde kendi aldığı faturaya
tevkifat yapılacaktır.
5.2.2. ETÜT, PLAN-PROJE, DANIŞMANLIK, DENETİM VE
BENZERİ HİZMETLER:
Yukarıda, 5.1. (b) ayırımında, sayılanlara karşı ifa edilen etüt, planproje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetlerde 5.1. (b)'deki alıcılar
tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
Kapsama Giren Hizmetler:
Piyasa etüt-araştırma, ekspertiz, plan-proje; teknik, ekonomik, mali
ve hukuki alanda sunulan danışmanlık, müşavirlik, denetim ve benzeri
hizmetler.
Yapım işlerinden bağımsız ve ayrı olarak verilen mimarlık,
mühendislik, etüt, plan, proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar
uygulama, her ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler de bu bölüm
kapsamında değerlendirilecektir.
Herhangi bir teslim ya da hizmet kapsamında veya bu teslim ya da
hizmetin devamı niteliğinde verilmek ve bedeli ayrıca belirlenmek kaydıyla
eğitim hizmetleri danışmanlık hizmeti kapsamında değerlendirilecektir.
Avukatların, vekalet akdi çerçevesinde, icra v.b. verdikleri hizmetler
tevkifat kapsamına girmez. Ancak, avukatların verdikleri danışmanlık
hizmetleri tevkifata tabidir. Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve
danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa, bu iki unsur ayrı ayrı
ücretlendirilmediği takdirde, toplam sözleşme bedeli üzerinden tevkifat
uygulanacaktır.
Uluslararası gözetim şirketleri tarafından ifa edilen gözetim
hizmetleri ile araç, makine, teçhizat ve benzerlerinin kalite kontrol ve test
edilmesine ilişkin hizmet alımları da tevkifata tabidir.
100
5.2.3. MAKİNE, TEÇHİZAT, DEMİRBAŞ VE TAŞITLARA AİT
TADİL, BAKIM VE ONARIM HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. (b) ayırımında, sayılanlara karşı ifa edilen (bunlara ait
veya bunlara tahsis edilen ve faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan)
makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım
hizmetlerinde alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
Isıtma-soğutma sistemleri, havalandırma sistemi, ses sistemi,
görüntü sistemi, ışık sistemi, asansör ve benzerlerine yönelik bakım ve
onarım hizmetleri bu bölüm kapsamında tevkifata tabidir. Bunların ilk yapımı
veya tamamen yenilenmesi ise 5.2.1. bölümündeki yapım işleri ile bu işlerle
birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri kapsamında
tevkifata tabi olacaktır.
Bakım ve onarımda malzeme, yedek parça kullanılıyorsa,
işçilik+malzeme toplamı üzerinden hesaplanan KDV'ye tevkifat yapılacaktır.
5.2.4. YEMEK SERVİS VE ORGANİZASYON HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. (b) ayırımında, sayılan idare, kurum ve kuruluşların;
personel, öğrenci, hasta, müşteri, misafir, yolcu sıfatı taşıyanların, yemek
ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılacak hizmetler (5/10) oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
Yemeğin, sayılan kurumlara ait bir yerde pişirilmesi durumunda da
tevkifat yapılacaktır. Yemek çeki- karnesi- bileti üzerinden hesaplanan KDV
tevkifata tabi değildir. Ancak, yemek çekini- karnesini- biletini satan firmanın
hizmeti alanın işyerinde doğrudan yemek servisi yapması durumunda tevkifat
uygulanacaktır.
Yemek servis hizmetinin, bu hizmetin verildiği lokanta,restauran ve
benzeri yerlere gidilmesi suretiyle alınması ve faturanın Yukarıda, 5.1. (b)
ayırımında, sayılan idare, kurum ve kuruluşlar adına düzenlenmesi halinde
de tevkifat yapılacaktır.
Yukarıda, 5.1. (b) ayırımında, sayılan idare, kurum ve kuruluşların
konser, fuar, kutlama, parti, kokteyl, davet, kongre, seminer, panel, tanıtım ve
benzeri hizmet alımları tevkifata tabidir.
Ayrıca; otel, motel, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde;
konaklama hizmetinden ayrı olarak verilen veya birlikte verilmekle beraber
ayrı bir fatura ile belgelendirilen ya da aynı faturada ayrı olarak gösterilen
durumlarda yemek bedeli tevkifata tabi tutulacaktır.
5.2.5. İŞGÜCÜ TEMİN HİZMETLERİ + ÖZEL GÜVENLİK VE
KORUMA HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b) sayılanlara karşı ifa
edilen işgücü temin hizmetlerinde ve özel güvenlik ve koruma hizmetlerinde ,
hizmeti alanlar tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
Kapsama Giren Hizmetler:
A) Gerçek veya Tüzel Kişilerin Gerekli İşgücünü Alt İşverenlerden
veya Diğer Kişi, Kurum, Kuruluş ve Organizasyonlardan Temin Etmesi:
İşgücü temininde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat yapılır:
- Temin edilen elemanlar, hizmeti alanın bünyesinde, ücretli olarak
hizmet akdiyle bağlı olmamalıdır.
101
- Temin edilen elemanlar, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü
altında çalıştırılmalıdır.
Elemanların, mal veya hizmet üretiminde çalıştırılması halinde,
sevk, idare ve kontrolün hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilecektir.
B) Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri:
Yukarıdaki 5.1. bölümünde sayılanların tamamına verilen özel
güvenlik ve koruma hizmetleri de, işgücü temin hizmeti kapsamında tevkifata
tabi tutulacaktır.
Yalnızca, özel güvenlik sistemlerinin kurulması tevkifata tabi
değildir. Ancak, bu kurulum, 5.2.1. bölümdeki yapım işlerine giriyorsa o
bölüm kapsamında tevkifat yapılacaktır.
5.2.6. YAPI DENETİM HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b) sayılanlara karşı ifa
edilen yapı denetim hizmetlerinde, hizmeti alanlar tarafından 9/10 oranında
KDV tevkifatı yapılacaktır.
Tevkifatın kapsamını, yapı denetim firmalarınca verilen yapı
denetim hizmetleri, su yapıları denetim hizmeti ve benzeri hizmetler
oluşturmaktadır.
Verilen yapı denetim hizmetlerinde, bedelin kamu kurumları
aracılığıyla ödenmesi halinde tevkifat, hizmeti satın alan ve adına yapı
denetim hizmeti faturası düzenlenen tarafından uygulanacaktır.
Kat karşılığı inşaat işlerinde, yapı denetim hizmet bedeli müteahhit
tarafından ödenmekle birlikte yapı denetim hizmetine ait fatura, arsa sahibi
adına düzenlendiğinden, arsa sahibinin mükellefiyet durumuna göre hareket
edilecektir. Arsa sahibinin, Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b)
sayılanlar arasında olması halinde tevkifat uygulaması yapılacaktır. Yoksa
yapılmayacaktır.
5 . 2 . 7 . FA S O N O L A R A K YA P T I R I L A N T E K S T İ L V E
KONFEKSİYON İŞLERİ, FASON ÇANTA VE AYAKKABI DİKİM
İŞLERİ VE BU İŞLERE ARACILIK HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b) sayılanlara karşı ifa
edilen fason tekstil ve konfeksiyon işleri, fason çanta ve ayakkabı dikim işleri
ile fason iş yapacak işletmeler ve fason iş yaptıracak olanlar arasında aracılık
hizmeti verenlerin bu hizmetlerinde, hizmeti alanlar tarafından 5/10 oranında
KDV tevkifatı yapılacaktır.
Kapsama Giren Hizmetler:
- Deriden mamül giyim eşyalarına ilişkin fason işler de dahil olmak
üzere, fason tekstil ve konfeksiyon işleri (perde, halı, mobilya kumaşı ve
örtüsü, havlu, oto koltuk kumaşı, çuval ve benzerleri ile bunların imalinde
kullanılacak iplik veya kumaşa verilen fason hizmetler dahil),
- Fason çanta, kemer, cüzdan ve benzerleri ile ayakkabı (terlik,
çizme ve benzerleri dahil) dikim işleri (iş bu malların tadilat ve onarımı hariç),
- Bazı KDV mükellefleri; Fason iş yaptıracak olanlara, fason iş
yapacak işletmeleri, Fason iş yapacak işletmelere, fason iş yaptıracak
olanları, temin etmek suretiyle aracılık hizmeti vermektedirler. Yani iki tarafı bir
araya getirmektedirler.
102
- Terziler tarafından yapılan dikim, tadil ve onarım şeklindeki
hizmetler,
Aracılık hizmetleri de dahil tevkifat kapsamına girmektedir.
Fason İmalat:
Fason imalatta, yapılacak imalatla ilgili ana hammadde başta olmak
üzere, hammaddelerin iş yaptıranlarca temin edilmesi şarttır.
Bu çerçevede, tekstil ve konfeksiyon sektöründe; boya, apre, baskı
ve kasarlama işlerinde, boya ve kimyevi maddelerin iş yaptıranlar tarafından
temin edilip, işi yapacak olanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacaktır.
Boya ve kimyevi maddelerin işi yapacak olanlar tarafından temin
edilmesinde tevkifat yapılmayacaktır.
Ütüleme, çözgü, haşıl, dikim, kesim, kapitone, tıraşlama, zımpara,
şardon, yakma, ram, nakış ve benzeri bütün işler tevkifata tabidir. Ancak, bu
işler; boya, baskı, apre ve kasarlama işlerinin bir unsuru veya tamamlayıcısı
olarak onlarla birlikte yapılıyorsa, aynı faturada gösterilmeleri kaydıyla bu
işler, iş yaptıranlar tarafından temin edilip, işi yapacak olanlara verilmesi
halinde tevkifat uygulanacak, işi yapacak olanlar tarafından temin
edilmesinde ise tevkifat yapılmayacaktır.
Fason Olarak Yapılan Yıkama ve Kurutma İşleri:
Fason olarak yapılan yıkama ve kurutma işlerinde de, yardımcı
malzemelerin, iş yaptıranlar tarafından temin edilip, işi yapacak olanlara
verilmesi halinde tevkifat uygulanacaktır.
Presleme işinin, yıkama ve kurutma işlerinin bir unsuru veya
tamamlayıcısı olarak birlikte yapılması ve aynı faturada gösterilmesi halinde
tevkifat uygulanacaktır. Presleme işinin yıkama ve kurutma işinden ayrı
olarak yapılması durumunda tevkifat yapılmayacaktır.
Fason olarak yaptırılan kapitone işlerinde, astarın üzerine
sadece elyaf veya elyafla birlikte tül veya tela tatbik edilmektedir.
Sadece elyaf tatbik edilen hallerde elyafın, iş yaptıranlar tarafından
temin edilip, işi yapacak olanlara astar ile birlikte verilmesi halinde tevkifat
uygulanacak, astar hariç, bunların işi yapacak olanlar tarafından temin
edilmesinde ise tevkifat yapılmayacaktır.
Elyaf ile birlikte tül veya telanın tatbik edildiği hallerde, elyaf ile tül
veya elyaf ile telanın, iş yaptıranlar tarafından temin edilip, işi yapacak
olanlara astar ile birlikte verilmesi halinde tevkifat uygulanacak, astar hariç,
bunların işi yapacak olanlar tarafından temin edilmesinde ise tevkifat
yapılmayacaktır.
Fason işlerde mamül, bir bütün olarak imal ettirilebileceği gibi, kısmi
olarak yaptırılması da mümkündür.
5.2.8. TURİSTİK MAĞAZALARA VERİLEN MÜŞTERİ
BULMA/GÖTÜRME HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1./a-bölümünde sayılanlara, turizm acentesi, rehber ve
benzerleri tarafından, turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli
dükkanlara/mağazalara götürmeleri karşılığında, bu kişilere, komisyon ve
benzeri ödemeleri yapan işletmeler (alıcılar) tarafından komisyon tutarına ait
KDV (genel orandır) üzerinden 9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
103
5.2.9. SPOR KULÜPLERİNİN YAYIN, REKLAM VE İSİM HAKKI
GELİRLERİNE KONU İŞLEMLERİ:
Profesyonel spor kulüplerince yapılan (şirketleşenler dahil) bu
bölüm kapsamındaki işlemlerde, Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında
(a+b) sayılanlar tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
Profesyonel Spor Kulüpleri (şirketleşenler dahil)
Profesyonel spor kulüplerinin;
* Reklam gelirleri (sponsorluk yoluyla veya reklam almak, reklam
alanları ve panolarının kiralanması dahil),
* Yayın gelirleri (spor müsabakalarının veya kulüple ilgili faaliyetlerin
yayınlanması suretiyle elde edilen yayın gelirleri)
* İsim hakkı gelirleri (toplumsal şans oyunları ve diğer faaliyetlerde
kulüp isminin kullanılmasına izin verilmesinden dolayı isim hakkkı geliri)
% 18 KDV'ye tabi olan bu gelirlerindeki KDV'nin 9/10'u, işlemin
muhatapları tarafından (5.1 bölümünde sayılanların tamamı) KDV tevkifatına
tabi tutulacaktır.
Amatör Spor Kulüpleri
Amatör spor kulüplerinin KDV mükellefiyeti yoktur. Bu nedenle
amatör spor kulüplerinin bu tür gelirlerine “Tam Tevkifat” uygulanacaktır.
Tam tevkifatta, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamı,
mal veya hizmetin alıcıları tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek: (A) Hazır Giyim A.Ş. hem Türkiye süper ligindeki (Z) spor
kulübüne, hem de bulunduğu ilin mahalli ligindeki (Y) spor kulübüne forma
reklamı vermiştir. (Z) spor kulübü KDV mükellefi olduğundan aldığı forma
reklam geliri ile ilgili düzenleyeceği faturadaki % 18 KDV'ye 9/10 tevkifat
uygulanacaktır. (Y) spor kulübünün KDV mükellefiyetinin olmaması şartıyla,
reklam gelirine ait %18 KDV'nin tamamı (% 100'ü) tevkifata tabi olacak ve (A)
Hazır giyim A.Ş. tarafından tam tevkifat kapsamında beyan edilecektir.
5.2.10. TEMİZLİK, ÇEVRE VE BAHÇE BAKIM HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b) sayılanlara karşı ifa
edilen ve bu bölümde belirtilen temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmeti,
hizmeti alanlar tarafından 7/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Tevkifat Kapsamındaki Temizlik Hizmetleri:
* Bina temizliği (binaların müştemilat ve eklentileri dahil iç ve dış
cephesinin temizliği ile her türlü mefruşatının-halı, perde, koltuk, süs eşyası
vb.- bina içinde veya dışında yaptırılan temizliği dahildir).
* Sokak temizliği,
* Sağlık kuruluşlarının hijyenik temizliği ve hastane atıklarının
toplanması ve imhası,
* Çöp toplama ve toplanan çöplerin imhası,
* Park ve bahçeler ile mezarlık alanlarının temizliği,
* Haşere mücadelesi,
* Demiryolu ve kara nakil vasıtalarının temizliği,
* Havlu, çarşaf, elbise, çamaşır gibi eşyaların temizlettirilmesi veya
yıkattırılması,
Temizlik işlerinde kullanılacak deterjan, süpürge gibi alet edevat ve
sarf malzemelerinin satın alınması sırasında tevkifat uygulanmaz.
104
Tevkifat Kapsamındaki Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri:
* Park, bahçe, mezarlık alanları, bulvar, refüj, göbek, rekreasyon
alanları ve havuzların bakımı, bitkilendirilmesi, sulanması, haşere
mücadelesi, sokak hayvanlarının toplanması- ıslahı ve benzerlerine ilişkin
hizmet alımları.
5.2.11. SERVİS TAŞIMACILIĞI HİZMETİ:
Yukarıda, 5.1. bölümünün tamamında (a+b) sayılanlara karşı ifa
edilen ve bu bölümde belirtilen servis taşımacılık hizmeti, hizmeti alanlar
tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Faturanın Sorumlular Adına Düzenlenmesi:
Personel, öğrenci, müşteri ve benzerlerinin belirli bir güzergah
dahilinde taşınması amacıyla verilen servis hizmetleri (özel palakalı araçlarla
yapılması dahil) hizmeti alanlar tarafından 5/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır. Ancak faturanın sorumlular adına düzenlenmesi durumunda
KDV tevkifatı yapılır.
Faturanın Personel, Öğrenci veya Veli Adına Düzenlenmesi:
Personel, öğrenci veya velilerin aralarında anlaşarak, doğrudan
taşımacı ile sözleşme yapması durumunda fatura öğrenci, veli, personel
adına kesilir. Bu durumda KDV tevkifatı yapılmaz.
5.2.12. HER TÜRLÜ BASKI VE BASIM HİZMETLERİ:
Yukarıda, 5.1./b-bölümünde sayılanlara, karşı ifa edilen baskı ve
basım hizmetlerinde alıcılar tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacakır.
Kapsam:
Kitap, ansiklopedi, risale, dergi, broşür, gazete, bülten, basılı kağıt,
katalog, afiş, poster, dosya, klasör, matbu evrak, makbuz, kartvizit, antetli
kağıt, zarf, bloknot, defter, ajanda, takvim, her çeşit belge ve sertifika,
davetiye, mesaj ve tebrik kartı, etiket, ambalaj, test gibi süreli veya süresiz
yayınlar ile diğer ürünlerin her türlü (cd, vcd, dvd gibi baskılar dahil) baskı ve
basımı hizmeti ile bunların veya sorumlu tayin edilenler tarafından kullanılan
her çeşit evrakın ciltlenmesine ilişkin hizmetler 5/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır.
Üretimde kullanılacak malzemelerin alıcı tarafından verilmesi veya
verilmemesinin bir önemi yoktur.
Aynı mallar matbaa tarafından hazırlanmış ve piyasaya sürülmüşse,
bu malların hazır olarak piyasadan sorumlular tarafından satın alınmasında
KDV tevkifatı olmaz.
Örnek: Milli Eğitim Bakanlığı içeriğini kendisinin hazırladığı ders
kitabını (A) matbaasına bastırdığında 5/10 KDV tevkifatı yapılacaktır (baskı
işi hizmet olduğu için). Milli Eğitim Bakanlığı, başka bir ders kitabını piyasadan
hazır olarak satın aldığında (mal alımı olduğu için) KDV tevkifatı
yapılmayacaktır.
5.2.13. YUKARIDA BELİRLENENLER DIŞINDAKİ HİZMETLER:
KDV mükellefleri tarafından, 5018 Sayılı kanuna ekli cetveller
kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlara ifa edilen ve yukarıda
belirtilmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu idare, kurum ve
kuruluşlar tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır.
105
6. KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK MAL TESLİMLERİ:
6.1. KÜLÇE METAL TESLİMLERİ:
Bu bölümde belirtilen külçe metallerin, yukarıda, 5.1./(a+b)
bölümünde sayılanlara tesliminde 7/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacakır.
Bakır, Çinko ve Alüminyum Külçe İthalatçıları:
Bakır, çinko ve alüminyum külçenin, ithalatçısı tarafından yapılan ilk
teslimde KDV tevkifatı yoktur. Daha sonraki el değiştirmelerde ise 7/10
oranında tevkifat yapılacaktır. İthalatçı tarafından düzenlenecek faturada”
Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat
uygulanmamıştır” açıklaması yapılacak ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük
beyannamesi bilgilerine yer verilecektir.
Bakır, Çinko ve Alüminyum Külçe'nin Cevherden Üretim Yapan
İlk Üreticileri:
Bakır, çinko ve alüminyum külçenin, cevherden üretim yapan ilk
üreticisi tarafından yapılan ilk teslimde KDV tevkifatı yoktur. Daha sonraki el
değiştirmelerde ise 7/10 oranında tevkifat yapılacaktır. Cevherden üretim
yapan ilk üretici tarafından düzenlenecek faturada “
Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat
uygulanmamıştır” açıklaması yapılacaktır.
Her Türlü Hurda Metalden Elde Edilen Külçeler:
Her türlü hurda metalden elde edilen külçelerde 7/10 KDV tevkifatı
uygulanacaktır.
Slab, billet (biyet), kütük, ve ingot teslimleri de bu uygulamada külçe
olarak değerlendirilecektir.
Sonuç itibariyle; bakır, çinko ve alüminyum külçelerin ithalatçıları
ve ilk üreticilerinin yapacağı ilk teslimlerden sonraki el değiştirmelerde ve her
türlü hurda metalden elde edilen külçelerin her tesliminde 7/10 tevkifat
yapılacaktır.
6.2. BAKIR, ÇİNKO VE ALÜMİNYUM ÜRÜNLERİNİN TESLİMİ:
Bu bölümde belirtilen kapsam dahilindeki ürünlerin, yukarıda,
5.1./(a+b) bölümünde sayılanlara tesliminde 7/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacakır.
Kapsam:
Tevkifat kapsamına; bakır ve alaşımlarından, çinko ve
alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından mamul; anot, katot, granül,
filmaşin, profil, levha, tabaka, rulo, şerit, panel, sac, boru, prinç çubuk, lama,
her türlü tel ve benzerleri girmektedir. Profilin boyanmış veya kaplanmış
olması, bunların tesliminde tevkifata engel değildir. Bu durumda, profilin
boyanması veya kaplanmasına ilişkin fason eloksal işçiliği tevkifata tabi
değildir.
Bakır, çinko ve alüminyum telin; plastik, cam, kağıt, emaye, vernik ve
benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen “izoleli
iletken” teslimleri tevkifata tabi değildir.
Ayrıca, söz konusu metal ve alaşımlardan imal edilen nihai ürünler
ile bunların kesme, sıyırma, kıvırma, kaynak, bükme, vida yeri delme-açma
ve benzeri şekillerde işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul
mahiyetindeki malların teslimleri tevkifata tabi olmayacaktır.
106
Örnek: Bakır, çinko, alüminyum ve bunların alaşımı metallerden
elde edilen meşrubat kutusu, otomobil parçası, havalandırma kanal borusu,
pano, çerçeve, kapı, kapı kolu, mahya, alüminyum folyo, köşebent, vida,
somun, vida soketi, dübel, kilit, çivi, kepenk taşı, flanş, maşon, dirsek, bek,
kanca, menteşe, aksesuar ve benzerlerinin teslimi tevkifata tabi olayacaktır.
Kapsam Dahilindeki Bakır, Çinko ve Alüminyum Ürünlerin
İthalatçıları:
Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerin, ithalatçısı tarafından yapılan ilk
teslimde KDV tevkifatı yoktur. Daha sonraki el değiştirmelerde ise 7/10
oranında tevkifat yapılacaktır. İthalatçı tarafından düzenlenecek faturada
”Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat
uygulanmamıştır” açıklaması yapılacak ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük
beyannamesi bilgilerine yer verilecektir.
Kapsam Dahilindeki Bakır, Çinko ve Alüminyum Ürünlerin
Cevherden Üretim Yapan İlk Üreticileri:
Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerin, cevherden üretim yapan ilk
üreticisi tarafından yapılan ilk teslimde KDV tevkifatı yoktur. Daha sonraki el
değiştirmelerde ise 7/10 oranında tevkifat yapılacaktır. Cevherden üretim
yapan ilk üretici tarafından düzenlenecek faturada
“Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat
uygulanmamıştır” açıklaması yapılacaktır.
6.3. HURDA VE ATIK TESLİMİ:
Metal, plastik, lastik, kauçuk, kağıt, cam hurda ve atıklarının teslimi
KDVK'nun 17/4-g maddesi gereği KDV'den istisnadır. Tevkifat da yoktur.
Ancak, KDVK'nun 18/1.Maddesi gereği istinadan vazgeçilebilmektedir.
İstisnadan vazgeçmiş olanların metal, plastik, lastik, kauçuk, kağıt, cam
hurda ve atıklarının teslimlerinde 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır
(bkz.Gen.Teb.3.3.3).
6.4. METAL, PLASTİK, LASTİK, KAUÇUK, KAĞIT VE CAM
HURDA VE ATIKLARDAN ELDE EDİLEN HAMMADDE TESLİMİ:
KDV mükellefleri tarafından, metal, plastik, lastik, kauçuk, kağıt ve
cam hurda ve atıklarının çeşitli işlemlerden geçirilip işlenmesi sonucunda
elde edilen ve genellikle hurda ve atık niteliklerini kaybederek metal, plastik,
lastik, kauçuk, kağıt ve cam esaslı malzeme imalatında hammadde olarak
kullanılan mamul niteliğindeki kırık, çapak, toz, granül ve benzeri ürünlerin,
yukarıda, 5.1./(a+b) bölümünde sayılanlara tesliminde 9/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacakır.
6.5. PAMUK, TİFTİK, YÜN VE YAPAĞI İLE HAM POST VE DERİ
TESLİMLERİ:
KDV mükellefleri tarafından, kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk,
pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki tiftik, yün ve yapağı, Türk
Gümrük Tarife Cetvelinin 41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02
pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan veya karakul,persaniye,
breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç),
41,03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve
oğlakları hariç) ham post ve derilerinin, yukarıda, 5.1./(a+b) bölümünde
sayılanlara tesliminde 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacakır.
107
6.6. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ TESLİMİ:
Yukarıda, 5.1./(a+b) bölümünde sayılanların; ağaç işleme
endüstrisinde kullanılan ve ilk madde-malzeme niteliğinde olan her türlü
ağaç, tomruk, odun ile bunların önceden belirlenmiş ölçülerde biçilmesiyle
elde edilen inşaatlık, doğramalık, marangozluk, mobilyalık ve benzeri
kereste, mobilya ve kereste imalatı sonucu ortaya çıkan kırpıntı, çıta ve
benzeri imalat artıkları ile odun artığı talaş, alımlarında 9/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacaktır.
Sözkonusu malların, ithalatçısı tarafından yapılan teslimde KDV
tevkifatı yoktur. İthalatçı tarafından düzenlenecek faturada ” Teslim edilen
mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır”
açıklaması yapılacak ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi
bilgilerine yer verilecektir.
Mobilya, kapı-pencere doğraması, döşeme malzemesi, sunta,
levha, mdf, rabıta, lambri, süpürgelik ve benzeri ürünlerde KDV Tevkifatı
Yoktur.
7. TEVKİFAT UYGULAMASINDA SINIR:
a) Yukarıda, 5.1./b, bölümünde sayılanların kendilerinin yapmış
olduğu teslim ve hizmetlerde, alıcıların durumuna bakılmaksızın KDV
tevkifatı yapılmaz.
b) KDVK'nun 11/1-c Maddesine göre, imalatçıların, ihraç kaydı ile
yaptığı mal teslimlerinde KDV tevkifatı yapılmaz.
c) KDV'den istisna olan teslim ve hizmetlerde KDV tevkifatı
yapılmaz.
d) Kısmi tevkifat kapsamına giren bir işlemde, KDV dahil işlem
bedeli 1.000 TL'yi aşmıyorsa KDV tevkifatı yapılmaz. Ancak, tevkifattan
kaçmak için, birden fazla fatura keserek bedelin parçalara ayrıldığı tespit
edilirse, işlem bütünlük arzediyorsa vergi dairesince gerekli işlem
yapılacaktır.
8. BELGE DÜZENİ:
Örnek: KDV hariç 1.000 TL tuarındaki %18 KDV'ye tabi bir işlem,
7/10 oranında KDV tevkifatına tabidir. Bu işleme ait fatura aşağıdaki şekilde
düzenlenir.
İşlem bedeli
: 1.000 TL
Hesaplanan KDV (1.000x%18)
: 180 TL
Tevkifat oranı
: 7/10
Tevkif edilecek KDV (180x7/10)
: 126 TL
Tevkifat dahil toplam tutar (1.000+180)
: 1.180 TL
Tevkifat hariç toplam tutar (1.000+180-126)
: 1.054 TL
Yalnız, binellidörttürklirasıdır.
9. BEYANNAMENİN DÜZENLENMESİ:
9.1 ALICILARIN 2 NO'LU KDV BEYANI:
2 No'lu KDV beyanı, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan
edilecektir. 2 No'lu KDV Beyannamesi, 1 No'lu KDV beyannamesinde de
olduğu gibi, işlemin yapıldığı ayı takip eden ayda beyan edilerek ödenecektir.
108
2 No'lu KDV Beyannamesinin Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait
Bildirim Tablosu:
Tam Tevkifat: İşlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin
tamamının alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesidir. Bu tür işlemler bu
tabloda gösterilecektir. Tablonun işlem türü alanı; Bu alan, işlem türü
listesinden seçim yapılarak duldurulur. Matrah kısmına, KDV hariç bedel,
oran kısmına, işlemin tabi olduğu KDV oranı yazılacaktır. Alıcı tarafından
tevkif edilen vergi kısmı ise, e-beyanname programı tarafından
hesaplanmaktadır.
2 No'lu KDV Beyannamesinin Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere
Ait Bildirim Tablosu:
Kısmi Tevkifat: Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının alıcılar
tarafından, diğer kısmının ise satıcı (teslim veya hizmeti yapan) tarafından
beyan edilip ödenmesidir. Alıcılar tarafından tevkif edilen KDV'nin beyanı bu
tabloda gösterilecektir. Matrah kısmına, KDV hariç bedel, oran kısmına,
işlemin tabi olduğu KDV oranı, tevkifat oranı kısmına, KDV tevkifat oranı
yazılacaktır. Alıcı tarafından tevkif edilen vergi kısmı ise, e-beyanname
programı tarafından hesaplanmaktadır.
2 No'lu KDV beyanının verilmemesi veya eksik beyan edilmesi
hallerinde, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi hesaplanır. Beyan edilmeyen
tutarın 1 No'lu KDV beyannamesinde indirilmemiş olması kesilecek cezaya
ve faize engel olmaz.
Alıcıların, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemesi gereken
vergileri, satıcılar beyan ederse;
- Vergi aslı aranmaz,
- KDV'nin ödenmiş olması halinde, verginin normal vadesi ile ödeme
tarihi arasında gecikme faizi uygulanır,
- KDV'nin ödenmemiş olması halinde, verginin normal vadesi ile,
yapılacak tarhiyatın tahakkuk tarihi arasında gecikme faizi uygulanır.
9.2 SATICILARIN 1 NO'LU KDV BEYANI:
Satıcılar 1 No'lu KDV Beyannamesinin, Kısmi Tevkifat Uygulanan
İşlemler Tablosunda ve Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler Tablosunda iki ayrı
işlem yapacaklardır.
Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler Tablosu: Tablonun işlem türü
alanı; Bu alan, işlem türü listesinden seçim yapılarak duldurulur. Matrah
kısmına, KDV hariç bedel, oran kısmına, işlemin tabi olduğu KDV oranı
yazılacaktır. Tevkifat oranı kısmına, KDV tevkifat oranı
yazılacaktır. Tevkifat dışı kalan vergi kısmı ise, e-beyanname programı
tarafından hesaplanmaktadır.
Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler Tablosu (İade Almak
İstemeyenler Bu tabloyu doldurmayacaklar):
İşlem türü listesinden, yapılan işleme ait “Kod” seçilir. Teslim ve
Hizmet Tutarı kısmına, KDV hariç işlem bedeli yazılır ( Bu tutar, üst
bölümdeki-kısmi tevkifat uygulanan işlemler tablosu- matrah kısmına yazılan
tutarla aynı olacaktır). İadeye konu olan KDV kısmına ise, alıcı tarafından
sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutar yazılır. İade edilmesi gereken KDV
satırındaki tutarın bu uygulamadan kaynaklanan kısmı, KDV Tebliğin
5.Bölümündeki usul ve esaslar çerçevesinde mükellefe iade edilir.
109
10. DÜZELTME İŞLEMLERİ:
10.1. KDV TEVKİFATINA TABİ MALLARIN İADESİ:
KDV tevkifatına tabi malların iadesinde, düzeltme işleminde, KDV
tevkifatı dışında kalan KDV oranı kullanılır.
Örnek:
İşlem bedeli
: 10.000 TL
Hesaplanan KDV (10.000x%18)
: 1.800 TL
Tevkifat oranı
: 7/10
Tevkif edilecek KDV (1.800x7/10)
: 1.260 TL
Tevkifat dahil toplam tutar (10.000+1.800)
: 11.800 TL
Tevkifat hariç toplam tutar (10.000+1.800-1.260)
: 10.540 TL
Yalnız, onbinbeşyüzkırktürklirasıdır.
_________________ ALICININ MAL ALIŞ KAYDI ______________
153- TİCARİ MALLAR
10.000
191- İNDİRİLECEK KDV 1.800
320- SATICILAR
10.540
360- ÖD.VERGİ VE FON
1.260
360 01- Sorumlu Sıfatı İle Öd.KDV
________________ ALICININ MAL İADESİ __________________
320- SATICILAR
4.216
153- TİCARİ MALLAR
4.000
391- HESAPLANAN KDV
216
Örnekteki KDV oranı %18'dir.
Tevkifat dışında kalan KDV oranı ise= 18x7/10 (-) 18 = % 5,40'dır
Hasaplanacak KDV ise, 4.000 x %5,40 = 216 TL.
Tevkifata tabi işlem bedelinde, sonradan başka sebeplerle bir
azalma meydana gelirse, azalma için, aynı mantık içerisinde
düzeltme yapılacaktır.
10.2. KDV TEVKİFATINA TABİ MALLARDA SONRADAN İŞLEM
BEDELİNİN ARTMASI:
Fiyat fakı, kur farkı ve benzeri nedenlerle, tevkifata tabi işlem
bedelinde sonradan bir artış ortaya çıkması halinde, bu artış ile ilgili olarak,
fatura düzenlenerek, KDV hesaplanması ve hesaplanan KDV üzerinden (asıl
işlem bedelinde yapıldığı gibi) tevkifat uygulanması gerekmektedir.
10.3. ALICI LEHİNE KUR FARKI OLUŞMASI:
Alıcı lehine, ödemenin yapıldığı tarihte, kur farkı oluşması halinde,
alıcı tarafından satıcıya bir fatura düzenlenir. Bu fatura, kur farkı tutarı
üzerinden, teslim ve hizmetin yapıldığı tarihteki KDV oranı ile ve tevkifat
yapmadan düzenlenecektir.
10.4. FAZLA VEYA YERSİZ TEVKİF EDİLEN KDV'NİN İADESİ:
Fazla veya yersiz tevkif edilerek ödenen KDV'nin bulunması
halinde, alıcı ve satıcının KDV beyanlarını düzeltmeleri gerekiyor.
Öncelikle alıcı, fazla veya yersiz tevkif edilen vergiyi satıcıya öder.
Alıcı, fazla ve yersiz tevkif edilen KDV'yi satıcıya ödediğini gösteren bir belge
ve satıcının düzeltmeyi yaptığını gösterir vergi dairesi yazısı ile birlikte ilgili
daireye müracaatı halinde, fazla ve yersiz tevkif edilen vergi kendisine ödenir.
110
Ancak, alıcı, fazla ve yersiz tevkif edilen vergiyi beyan etmiş ancak,
ödememişse, sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV tahakkuktan terkin edilir.
Yersiz tevkif edilen verginin, alıcı tarafından değil de, tamamının
satıcı tarafından beyan edilmesi durumunda, alıcı, fazla veya yersiz tevkif
edilen vergiyi satıcıya öder. Sonuçta, KDV tevkifatı olmadığı için verginin
tamamı satıcı tarafından beyan edilmesi gerekiyordu, zaten öyle yapılmış,
sadece, alıcı satıcıya ödemediği vergiyi ödeyecek o kadar.
KDV tevkifatına tabi olup, tevkifata tabi tutulan bir işlemde, KDV'nin
tamamının satıcı tarafından beyan edilmesi halinde;
* Satıcı KDV beyanını düzeltir,
* Önceki beyanda KDV ödemesi varsa, söz konusu işlemle ilgili
kısmı satıcıya iade edilir.
Yapılacak iadelerde; Teminat, YMM raporu ve vergi inceleme raporu
aranmaz.
11. KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASINDA KDV İADELERİ:
* Alıcı ve satıcının 1 ve 2 No'lu KDV beyanlarının verilmiş olması
zorunludur.
* 2 No'lu KDV beyannamesi ile beyan edilip tahakkuk ettirilen
verginin ödenmiş olması şartı aranmayacaktır.
* Yukarıda, 5.1./b, bölümünde sayılanlardan, genel bütçe
kapsamındaki idarelere yapılan işlemlerde, hakedişlerin harcama yetkilisince
onaylanmış olması gerekir.
* İade olarak talep edilecek tutar, tevkif edilen KDV esas alınarak
belirlenecektir. İade istenilecek KDV, hiçbir surette tevkif edilen KDV'den fazla
olamaz.
* Vergi dairesince aranacak belgeler:
- İade talep dilekçesi,
- İnternet vergi dairesi liste alındısı,
- Tevkifatlı işlemin gerçekleştiği döneme ilişkin indirilecek KDV
listesi,
- Tevkifat uygulanan işleme ait satış faturalarının dökümünü
gösteren liste. ( Tevkifata tabi işlemlere ait satış faturası listesi ve indirilecek
KDV listesi Gelir İdaresi Başkanlığınca öngörülen şekil ve içeriğe uygun
olarak internet vergi dairesi aracılığıyla gönderilecektir. Kağıt ortamında
ayrıca ibraz edilmeyecektir).
* Yukarıdaki belgeler tamamlanmadıkça iade talebi hüküm ifade
etmez.
* İade talebinde bulunulabilmesi için, iade tutarının yer aldığı, ilgili
dönem KDV beyannamesi ve eki “Kısmi Tevkifat Uygulaması
Kapsamındaki İşlemlere Ait Bildirim”in verilmiş olması zorunludur.
* Alıcı, hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunan satıcıdan
tevkifat uygulayarak mal ya da hizmet alabilir. Alıcı, bu mal ya da hizmet
alımını, iade hakkı doğuran bir işlemde kullanır ve iade talebinde bulunursa,
tevkif edilen KDV'nin sorumlu sıfatıyla nakden veya mahsuben vergi
dairesine ödenmiş olması şartıyla, talebi, genel esaslara göre yerine getirilir.
Ancak, alıcının diğer alımları ile ilgili olarak “özel esas uygulaması”nı
gerektirecek bir durumun olmaması gerekir.
111
Aynı dönemde, 1 No'lu KDV beyanındaki KDV alacağı, 2 No'lu KDV
beyanındaki borca mahsup edilirse, bu durumda bir üst parağraftaki ödeme
şartı gerçekleşmemiş sayılır. Dolayısıyla talep reddedilir. Ancak, diğer
dönemlere ait iade alacağı söz konusu borca mahsup edilirse, yukarıdaki
ödeme şartı gerçekleşmiş sayılır.
11.1. MAHSUBEN İADE:
Kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacakları,
mükellefin kendisinin, ithalat sırasında uygulananlar da dahil olmak üzere
vergi borçlarına ve fer'ileri ile birlikte sosyal sigorta pirim borçlarına mahsubu
mümkündür. Sözkonusu iade alacağı; ortaklık payı ile sınırlı olmak üzere, adi
ortaklık, kollektif ve komandit şirketlerde komandite ortakların mezkûr
borçlarına mahsup edilebilecektir.
Mahsup kapsamına, tevkifatla ilgili olarak verilen 2 No'lu KDV
beyannamesine göre tahakkuk eden vergiler de dahildir.
2.000 TL'yi aşmayan mahsup taleplerinde, vergi inceleme raporu,
teminat veya YMM raporu aranmaz. 2.000 TL'nin aşılmasında ise, vergi
inceleme raporu, teminat ve YMM raporu söz konusu olabilmektedir, (bunun
için bkz, Tebliğ, 5.2.1.3 ve 5.2.1.4 bölümlere).
11.2. NAKDEN İADE:
2.000 TL'yi aşıp aşmaması, durumuna göre vergi inceleme raporu,
teminat veya YMM raporu söz konusu olabilmektedir, (bunun için bkz, Tebliğ,
5.2.2.1 ve 5.2.2.2 bölümlere).
11.3. İADE UYGULAMASI İLE İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR:
Tevkifata tabi tutulan KDV'yi, ilgili dönemde iade konusu yapmayıp,
izleyen dönemlerde, işlemin gerçekleştiği aya düzeltme vermek şartıyla, bu
defa dönüp, iade talep etmek mümkündür. Bunun tam tersi de mümkündür.
Yani iade isteyip iade işlemi tamamlanıncaya kadar bu tercihten vazgeçmek
te mümkündür ancak, yine düzeltme beyanı vermek gerekir. Her iki
durumunda bir dilkçe ile vergi dairesine bildirilmesi gerekiyor. İade alacağının
üçüncü kişilere temlik edilmesi de mümkündür.
12. SATICILARIN BİLDİRİM ZORUNLULUĞU:
Satıcılar, kısmi tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları
alıcılara Tebliğin EK:1'inde sunulan listeyi, satışın yapıldığı döneme ait 1 No'lu
KDV beyanamesi ekinde elektronik ortamda vermek zorundadırlar.
13. ALICILARIN MÜTESELSİL SORUMLULUĞU:
Alıcılar, tevkif ettikleri KDV'yi, beyan edip ödemek şartıyla, tevkif
edilen vergi ile sınırlı olmak üzere, bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda
ortaya çıkan KDV'nin hazineye intikal etmemesinden sorumlu
olmayacaklardır.
112
131- ORTAKLARDAN ALACAKLAR HESABI VE KDV
Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1.Maddesine göre; Türkiye'de
Ticari, Sınai, Zirai faaliyet ve Serbest Meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan
teslim ve hizmetler Katma Değer Vergisine tabidir. Mezkûr Kanun'un 17/4-e
Maddesine göre ise, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi kapsamına giren
işlemler KDV'den istisnadır.
Öte yandan, 6802 Sayılı “Gider Vergileri Kanunu”nun
28.Maddesinin üçüncü fıkrası 6009 Sayılı Kanun'un 1.Maddesiyle aşağıdaki
şekilde değiştirilerek 01.08.2010 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş
bulunmaktadır.
Buna göre, “90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz
(borç veya ödünç verme) işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada (28.Maddenin
ikinci fıkrasında) belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas
iştigal konusu olarak yapanlar bu Kanun'un uygulanmasında banker
sayılırlar. Bir şahsın münhasıran altın alım ve satımı ile uğraşması banker
sayılmasını gerektirmez”.
Üçüncü fıkranın değişmeden önceki metninde yer alan 2279 Sayılı
Kanun, 90 Sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 16.Maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı için bu nedenle üçüncü
fıkradan da kaldırılmıştır. Ayrıca, eski metinde yer alan ve banker sayılmak
için aranan “devamlı olarak yapanlar” ibaresi yerine yeni metinde “esas iştigal
konusu olarak yapanlar” ibaresi kullanılmıştır.
Esas İştigal Konusu Olarak Yapanlar İbaresi, 87 Seri No'lu Gider
Vergileri Genel Tebliği'nin B/2. Bölümünde, 6802 Sayılı Kanun'un
28.Maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işlemleri esas iştigal konusu olarak
yapanlar, bu işlemleri ilgili kanunlarla yetkilendirilmek veya izin verilmek
suretiyle yürüten kişileri ifade etmektedir. Dolayısıyla bunların 6802 Sayılı
Kanun'un 28.Maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işlemleri “esas iştigal
konusu” olarak BSMV'ye tabi olacak, bunlar dışındakilerin aynı fıkrada
belirtilen işlemleri “esas iştigal konusu” olmadığından KDV'ye tabi olacaktır
şeklinde açıklanmıştır.
Madde metninde yapılan bu değişikliklerle, 28.Maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen işlemleri esas faaliyet konusu olarak fiilen yapanların
banker sayılarak banka ve sigorta muameleleri vergisinin 'BSMV) mükellefi
olmaları, esas faaliyet konusu 28.Maddenin ikinci fıkrasında belirtilen işlemler
ile borç para verme işlemi olmayanların, ticari icaplar gereği yaptıkları borç
para verme işlemleri BSMV kapsamı dışına çıkarılarak bu işlemlerin
“finansman hizmeti” kapsamında Katma Değer Vergisine (KDV) tabi
tutulması sağlanmıştır.
01.08.2010 tarihinden itibaren, banker sayılmayan şirketlerin
birbirlerine veya ortaklarına borç verme işlemleri BSMV'nin dışına çıkarılmış
olup şirketlerin birbirlerine veya ortaklarına finansman temini karşılığında
aldıkları faizlere KDVK'nun 1/1 ve 17/4-e Maddeleri gereği KDV
uygulanacaktır.
Netice itibariyle; 6802 Sayılı Kanun'un 28.Maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen işlemleri esas iştigal konusu olarak ilgili kanunlarla
yetkilendirilmek veya izin verilmek suretiyle yapanlar dışında kalan şirketlerin
örneğin, grup şirketlerine veya gerçek kişi ortaklarına borç para, kredi
113
kullandırmaları halinde;
- Ana paraya emsal faiz oranlarına göre faiz hesaplamaları ve bu
faizi yevmiye defterinde gelir olarak kaydetmeleri,
- Bu faize %18 KDV uygulayarak 391 hesaba kaydetmeleri
gerekmektedir.
Şayet, faizsiz veya emsaline göre düşük faizle borç para, kredi
verilmesi halinde, yukarıdaki faiz ve %18 KDV'nin yanısıra, yılın son günü
itibariyle kâr payı dağıtıldığı varsayımı ile %15 stopaj gelir vergisi ve
dağıtıldığı kabul edilen kâr payının yarısı 2012 yılı için 25.000 TL'yi aşıyorsa
gerçek kişi ortak tarafından kâr payı geliri olarak beyanı ve vergi ziyaı cezaları
söz konusu olur.
YARARLANILAN KAYNAKLAR:
1- Türmob Sirküler Rapor Sayı:2010-5, Sh:58 v.d.
2-87 Seri No'lu Gider Vergileri Genel Tebliği
3- Şükrü KIZILOT, Bir koyundan dört pos vergisi, 06.10.2010 Hürriyet
4842 ve 5520 SAYILI KANUNLARA GÖRE KAR PAYLARINDA
VERGİLEME REJİMİ VE KÂR DAĞITIMI
4842 Sayılı Kanunun 17.Maddesiyle GVK'na eklenen Geçici
62.Madde hükmü ile getirilen ve geçiş dönemlerinde uygulanması gereken
düzenlemeler saklı kalmak koşulu ile kurum kazançlarının vergilendirilmesi,
kazançların gerçek kişi ortaklara dağıtılması 4842 Sayılı Kanunla yapılan
düzenlemeler ve 5520 Sayılı Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri
çerçevesinde gerçekleştirilecektir. 4842 Sayılı Kanun ve 5520 Sayılı
Kurumlar Vergisi Kanunu ile getirilen düzenlemeler aşağıda sıralanmıştır.
*Gelir vergisi stopajı sadece karın dağıtımına bağlanmıştır. Yapılan
stopaj üzerinden ayrıca fon payı hesaplanmayacaktır. Fon payı 4842
Sayılı Kanunun 37/3.Maddesiyle 01.01.2004 tarihinden itibaren
yürürlükten kaldırılmıştır.
* Halka açık şirketler ile halka açık olmayan şirketler arasındaki
stopaj oranı farklılığı kaldırılmıştır. (Yeni KVK.Md.15/2- 2006/10731 Sayılı
BKK ile 23.07.2006 tarihinden itibaren %15)
*GVK'nun 75.Maddesinin ikinci fıkrasının 1, 2 ve 3 numaralı
bentlerinde yazılı kar paylarının (limited şirketlerden elde edilen iştirak
kazançları da kar payıdır GVK.Md.22/2, 75/2) YARISI GELİR
VERGİSİNDEN İSTİSNADIR. Beyanname verme sınırının (GVK.Md.86/1-c
2012 yılı için 25.000,00 TL'dir) hesabında istisna olan tutar dikkate
alınmayacak ve hiç bir şekilde beyan edilmeyecektir (yani, kar payının yarısı
100 trilyon lira da olsa beyan dışıdır). Elde edilen kar paylarının yarısının
2012 yılı için 25.000,00 TL'lık beyan sınırını aşması durumunda, sadece kar
payının yarısı beyan edilecektir. Ancak; bu istisnanın kurum bünyesinde karın
dağıtımı aşamasında yapılacak olan stopaja etkisi olmayacaktır. Yani, stopaj
dağıtılan kar payının tamamı üzerinden yapılacaktır.
*Dağıtılan kar payları üzerinden kurum bünyesinde yapılan stopajın
tamamı, kar payını elde edenler tarafından beyan edilmesi durumunda,
beyanname üzerinden hesaplanan vergiye mahsup edilecektir.
114
*Kurumlar vergisinden istisna kazançlara uygulanan stopaj, ancak
istisna kazancın dağıtılması durumunda yapılacaktır. Yani kar dağıtılsın
dağıtılmasın yapılan stopaj uygulaması kaldırılmıştır.
*Dağıtılan karın tamamı üzerinden stopaj yapılacaktır. Karın
istisna kaynaklı olup olmamasının bir önemi yoktur. Yani, kurumların
istisna kazançları ile normal kazançları ayırımına son verilmiştir.
*Tam mükellef kurumlara dağıtılan kar payları (iştirak
kazançları) üzerinden stopaj yapılmayacaktır (Bunun nedeni şudur. Asıl
şirket (yani,kazancı elde eden şirket) %20 kurumlar vergisini tahakkuk
ettirdikten sonra geriye kalan kâr payını %15 stopaj düşmeden ortağı tam
mükellef şirkete öder. Tam mükellef şirket de bu parayı iştirak kazancı olarak
kendi defterine kaydeder ve dönüp kendi ortaklarına dağıttığında ise %15
stopaj yapar). Ancak, Türkiye'de ticari kazanç elde edenler hariç, dar mükellef
kurumlara dağıtılan kar payları üzerinden stopaj yapılmasına devam
edilecektir. (GVK.Md.94/6-b-ii) (5520 Sayılı KVK Md.30/3).
*Karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmayacaktır (5520
Sayılı KVK.Md.15/2),(GVK.Md.94/6-b-i). Ayrıca gerçek kişi ortaklar
tarafından karın sermayeye ilavesi suretiyle elde edilen kar payları
menkul sermaye iradı olarak kabul edilmez (243 Seri No'lu GVGT-5).
Bedelsiz dağıtılan hisse senetleri üzerinden stopaj yapılmayacaktır.
* Yapılan stopajlar için ayrı bir muhtasar beyanname verilmesi
uygulamasına önce, 28.11.2006 tarih 2006/1 Sıra No'lu KVK İç Genelgesi ile
daha sonra da GVK'nun 99.Maddesinde 5615 Sayılı Kanunun 7.Maddesiyle
yapılan ve 04.04.2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklik ile son
verilmiştir. Kısaca, kar dağıtımı ile ilgili olarak ayrı bir muhtasar beyanname
verilmeyecek olup stopajın beyanı gereken ayda verilecek normal muhtasar
beyanname içerisinde beyan edilecektir.
115
116
204,86 205,60
205,05
2012
100,84
108,03
120,27
125,33
139,02
153,62
158,94
172,58
189,98
MART
99,12
107,40
118,77
125,02
137,68
148,90
158,48
169,29
187,69
ŞUBAT
96,99
107,17
118,64
124,70
136,39
145,18
156,65
166,52
184,51
OCAK
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
YILLAR
99,04
115,50
121,96
131,30
140,68
163,93
159,89
174,61
191,43
MAYIS
AYLAR
98,80
116,43
121,38
136,58
140,53
164,46
161,40
173,73
191,44
99,16
115,56
120,48
137,76
140,62
166,51
160,26
173,46
191,39
99,61
117,53
122,68
136,41
143,26
161,16
161,92
176,35
197,77
EYLÜL
203,65 205,75
99,70
116,69
121,73
136,73
141,82
162,62
160,93
175,46
194,76
HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS
205,77 206,86 203,77 203,13
100,02
110,49
121,72
127,76
140,13
160,53
159,97
176,64
191,14
NİSAN
ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (ÜFE) 2003-100
206,11
100,66
120,43
123,52
137,03
143,07
162,08
162,38
178,48
200,94
EKİM
103,28
119,13
122,30
136,46
144,57
156,29
165,56
180,25
204,27
ARALIK
209,53 209,28
102,80
120,43
122,35
136,63
144,35
162,03
164,48
177,92
202,24
KASIM
1 DÖNEN VARLIKLAR
10 HAZIR DEĞERLER
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ (-)
104
105
106
107
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
109
11 MENKUL KIYMETLER
110 HİSSE SENETLERİ
111 ÖZEL KESİM TAHVİL, SENET VE BONOLARI
112 KAMU KESİMİ TAHVİL, SENET VE BONOLARI
113
114
115
116
117
118 DİĞER MENKUL KIYMETLER
119 MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
12 TİCARİ ALACAKLAR
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
123
124 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ (-)
125
126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
13 DİĞER ALACAKLAR
130
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR
132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR
133 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR
134
135 PERSONELDEN ALACAKLAR
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR
137 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
138 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR
139 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
117
14
15 STOKLAR
150 İLK MADDE VE MALZEME
151 YARI MAMULLER - ÜRETİM
152 MAMÜLLER
153 TİCARİ MALLAR
154
155
156
157 DİĞER STOKLAR
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI
16
17 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ
170-177 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ
178 YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI
179-TAŞERONLARA VERİLEN AVANSLAR
18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
181 GELİR TAHAKKUKLARI
182
183
184
185
186
187
188
189
19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR
190 DEVREDEN KATMA DEĞER VERGİSİ
191 İNDİRİLECEK KATMA DEĞER VERGİSİ
192 DİĞER KATMA DEĞER VERGİSİ
193 PEŞİN ÖDENEN VERGİLER VE FONLAR
194
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI
198 DİĞER ÇEŞİTLİ DÖNEN VARLIKLAR
199 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR KARŞILIĞI (-)
DURAN VARLIKLAR
20
21
22 TİCARİ ALACAKLAR
220 ALICILAR
221 ALACAK SENETLERİ
222 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
118
223
224 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ (-)
225
226 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
227
228
229 ŞÜPHELİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
23 DİĞER ALACAKLAR
230.
231. ORTAKLARDAN ALACAKLAR
232. İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR
233. BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR
234.
235. PERSONELDEN ALACAKLAR
236. DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR
237. DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
238.
239. ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
24 MALİ DURAN VARLIKLAR
240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER
241. BAĞLI MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
(-)
242. İŞTİRAKLER
243. İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ (-)
244. İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ
KARŞILIĞI (-)
245. BAĞLI ORTAKLIKLAR
246. BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE TAAHHÜTLERİ (-)
247. BAĞLI ORTAKLIKLAR SERMAYE PAYLARI DEĞER
DÜŞÜKLÜGÜ KARŞILIĞI (-)
248. DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR
249. DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI (-)
25 MADDİ DURAN VARLIKLAR
250. ARAZİ VE ARSALAR
251. YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ
252. BİNALAR
253. TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR
254. TAŞITLAR
255. DEMİRBAŞLAR
256. DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR
257. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
258. YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR
259. VERİLEN AVANSLAR
119
26 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
260. HAKLAR
261. ŞEREFİYE
262. KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ
263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
264. ÖZEL MALİYETLER
265.
266.
267. DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
268. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
269. VERİLEN AVANSLAR
27 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
270.
271. ARAMA GİDERLERİ
272. HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
273.
274.
275.
276.
277. DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
278. BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI (-)
279. VERİLEN AVANSLAR
28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
280. GELECEK YILLARA AİT GİDERLER
281. GELİR TAHAKKUKLARI
282.
283.
284.
285.
286.
287.
288.
289.
29 DİĞER DURAN VARLIKLAR
290.
291. GELECEK YILLARDA İNDİRİLECEK KATMA DEĞER VERGİSİ
292. DİĞER KATMA DEĞER VERGİSİ
293. GELECEK YILLAR İHTİYACI STOKLAR
294. ELDEN ÇIKARILACAK STOKLAR VE MADDİ DURAN VARLIKLAR
295. PEŞİN ÖDENEN VERGİLER VE FONLAR
296.
297. DİĞER ÇEŞİTLİ DURAN VARLIKLAR
298. STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
299. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
120
3 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
30 MALİ BORÇLAR
300. BANKA KREDİLERİ
301. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR
302. ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA BORÇLANMA
MALİYETLERİ(-)
303. UZUN VADELİ KREDİLERİN ANAPARA TAKSİTLERİ VE FAİZLERİ
304. TAHVİL ANAPARA BORÇ, TAKSİT VE FAİZLERİ
305. ÇIKARILMIŞ BONOLAR VE SENETLER
306. ÇIKARILMIŞ DİĞER MENKUL KIYMETLER
307.
308. MENKUL KIYMETLER İHRAÇ FARKI (-)
309. DİĞER MALİ BORÇLAR
31
32 TİCARİ BORÇLAR
320. SATICILAR
321. BORÇ SENETLERİ
322. BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
323.
324.
325.
326. ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
327.
328.
329. DİĞER TİCARİ BORÇLAR
33 DİĞER BORÇLAR
330.
331. ORTAKLARA BORÇLAR
332. İŞTİRAKLERE BORÇLAR
333. BAĞLI ORTAKLIKLARA BORÇLAR
334.
335. PERSONELE BORÇLAR
336. DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR
337. DİĞER BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
338.
339.
34 ALINAN AVANSLAR
340. ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI
341.
342.
343.
344.
345.
346.
347.
348.
121
349. ALINAN DİĞER AVANSLAR
35 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ
350-357 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞ BEDELLERİ
358 YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI
36 ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
360. ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361. ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
362.
363.
364.
365.
366.
367.
368. VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ
VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
369. ÖDENECEK DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
37 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI
370. DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK
KARŞILIKLARI
371. DÖNEM KÂRININ PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE DİĞER
YÜKÜMLÜLÜKLERİ (-)
372. KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI
373. MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI
374.
375.
376.
377.
378.
379. DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI
38 GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI
380. GELECEK AYLARA AİT GELİRLER
381. GİDER TAHAKKUKLARI
382.
383.
384.
385.
386.
387.
388.
389.
39 DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
390.
391. HESAPLANAN KDV
392. DİĞER KDV
393. MERKEZ VE ŞUBELER CARİ HESABI
394.
122
395.
396.
397. SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI
398.
399. DİĞER ÇEŞİTLİ YABANCI KAYNAKLAR
4 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
40 MALİ BORÇLAR
400. BANKA KREDİLERİ
401. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR
402. ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA BORÇLANMA
MALİYETLERİ (-)
403.
404.
405. ÇIKARILMIŞ TAHVİLLER
406.
407. ÇIKARILMIŞ DİĞER MENKUL KIYMETLER
408. MENKUL KIYMETLER İHRAÇ FARKI (-)
409. DİĞER MALİ BORÇLAR
42 TİCARİ BORÇLAR
420. SATICILAR
421. BORÇ SENETLERİ
422. BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
423.
424.
425.
426. ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
427.
428.
429. DİĞER TİCARİ BORÇLAR
43 DİĞER BORÇLAR
430.
431. ORTAKLARA BORÇLAR
432. İŞTİRAKLERE BORÇLAR
433. BAĞLI ORTAKLIKLARA BORÇLAR
434.
435.
436. DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR
437. DİĞER BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
438. KAMUYA OLAN ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ
BORÇLAR
439.
44 ALINAN AVANSLAR
440. ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI
441.
442.
443.
123
444.
445.
446.
447.
448.
449. ALINAN DİĞER AVANSLAR
45
46
47 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI
470.
471.
472. KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI
473.
474.
475.
476.
477.
478.
479. DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI
48 GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI
480. GELECEK YILLARA AİT GELİRLER
481. GİDER TAHAKKUKLARI
482.
483.
484.
485.
486.
487.
488.
489.
49 DİĞER UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
490.
491.
492. GELECEK YILLARA ERTELENEN VEYA TERKİN EDİLECEK
KATMA DEĞER VERGİSİ
493. TESİSE KATILMA PAYLARI
494.
495.
496.
497.
498.
499. DİĞER ÇEŞİTLİ UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
5 ÖZ KAYNAKLAR
50 ÖDENMİŞ SERMAYE
500. SERMAYE
501. ÖDENMEMİŞ SERMAYE (-)
124
502. SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMLU FARKLARI
503. SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMSUZ FARKLARI (-)
52 SERMAYE YEDEKLERİ
520. HİSSE SENETLERİ İHRAÇ PRİMLERİ
521. HİSSE SENEDİ İPTAL KÂRLARI
522. M.D.V. YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI
523. İŞTİRAKLER YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI
524. MALİYET BEDELLERİ ARTIŞLARI FONU
525. KAYDA ALINAN EMTİA ÖZEL KARŞILIK H.
526. DEMİRBAŞ MAKİNE VE TEÇHİZAT ÖZEL KARŞILIK H.
527.
528.
529. DİĞER SERMAYE YEDEKLERİ
53
54 KÂR YEDEKLERİ
540. YASAL YEDEKLER
541. STATÜ YEDEKLERİ
542. OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER
543.
544.
545.
546.
547.
548. DİĞER KÂR YEDEKLERİ
549. ÖZEL FONLAR
55.
56.
57 GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI
570. GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI
58 GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI (-)
580. GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI
59 DÖNEM NET KÂRI (ZARARI)
590. DÖNEM NET KÂRI
591. DÖNEM NET ZARARI (-)
6 GELİR TABLOSU HESAPLARI
60 BRÜT SATIŞLAR
600. YURTİÇİ SATIŞLAR
601. YURTDIŞI SATIŞLAR
602. DİĞER GELİRLER
61 SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
610. SATIŞTAN İADELER (-)
611. SATIŞ İSKONTOLARI (-)
612. DİĞER İNDİRİMLER (-)
613.
614.
615.
125
616.
617.
618.
619.
62 SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
620. SATILAN MAMÜLLER MALİYETİ (-)
621. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ (-)
622. SATILAN HİZMET MALİYETİ (-)
623. DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
624.
625.
626.
627.
628.
629.
63 FAALİYET GİDERLERİ (-)
630. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (-)
631. PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ
632. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ (-)
633.
634.
635.
636.
637.
638.
639.
64 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR
640. İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRLERİ
641. BAĞLI ORTAKLIKLARDAN TEMETTÜ GELİRLERİ
642. FAİZ GELİRLERİ
643. KOMİSYON GELİRLERİ
644. KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645. MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRLARI
646. KAMBİYO KÂRLARI
647. REESKONT FAİZ GELİRLERİ
648. ENFLASYON DÜZELTMESİ KARLARI
649. DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR
65 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
650.
651.
652.
653. KOMİSYON GİDERLERİ (-)
654. KARŞILIK GİDERLERİ (-)
655. MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI (-)
656. KAMBİYO ZARARLARI (-)
657. REESKONT FAİZ GİDERLERİ (-)
126
658. ENFLASYON DÜZELTMESİ ZARARLARI (-)
659. DİĞER GİDER VE ZARARLAR (-)
66 FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
660. KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ (-)
661. UZUN VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ (-)
67 OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR
670.
671. ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KÂRLARI
672.
673.
674.
675.
676.
677.
678.
679. DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR
68 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
680. ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI (-)
681. ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI (-)
682.
683.
684.
685.
686.
687.
688.
689. DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
69 DÖNEM NET KÂRI (ZARARI)
690. DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI
691. DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK
KARŞILIKLARI (-)
692. DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI
697. YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI
698. ENFLASYON DÜZELTME HESABI
7 MALİYET HESAPLARI (7/A SEÇENEĞİ)
70 MALİYET MUHASEBESİ BAĞLANTI HESAPLARI
700. MALİYET MUHASEBESİ BAĞLANTI HESABI
701. MALİYET MUHASEBESİ YANSITMA HESABI
71 DİREKT İLKMADDE VE MALZEME GİDERLERİ
710. DİREKT İLKMADDE VE MALZEME GİDERLERİ
711. DİREKT İLKMADDE VE MALZEME YANSITMA HESABI
712. DİREKT İLKMADDE VE MALZEME FİYAT FARKI
713. DİREKT İLKMADDE VE MALZEME MİKTAR FARKI
72 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
720. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
721. DİREKT İŞCİLİK GİDERLERİ YANSITMA HESABI
127
722. DİREKT İŞÇİLİK ÜCRET FARKLARI
723. DİREKT İŞÇİLİK SÜRE (ZAMAN) FARKLARI
73 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
730. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
731. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HESABI
732. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ BÜTÇE FARKLARI
733. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ VERİMLİLİK FARKLARI
734. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ KAPASİTE FARKLARI
74 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ
740. HİZMET ÜRETİM MALİYETİ
741. HİZMET ÜRETİM MALİYETİ YANSITMA HESABI
742. HİZMET ÜRETİM MALİYETİ FARK HESAPLARI
75 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
750. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
751. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ YANSITMA HESABI
752. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDER FARKLARI
76 PAZARLAMA SATIŞ YE DAĞITIM GİDERLERİ
760. PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ
761. PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ YANSITMA
HESABI
762. PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ FARK HESABI
77 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
770. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
771. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ YANSITMA HESABI
772. GENEL YÖNETİM GİDER FARKLARI HESABI
78 FİNANSMAN GİDERLERİ
780. FİNANSMAN GİDERLERİ
781. FİNANSMAN GİDERLERİ YANSITMA HESABI
782. FİNANSMAN GİDERLERİ FARK HESABI
79 GİDER ÇEŞİTLERİ (7/B SEÇENEĞİ)
790. İLKMADDE VE MALZEME GİDERLERİ
791. İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
792. MEMUR ÜCRET VE GİDERLERİ
793. DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
794. ÇEŞİTLİ GİDERLER
795. VERGİ, RESİM VE HARÇLAR
796. AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI
797. FİNANSMAN GİDERLERİ
798. GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI
799. ÜRETİM MALİYET HESABI
8 (SERBEST)
9 NAZIM HESAPLAR
0 (SERBEST)
128
2013
Ocak 2013
Şubat 2013
PT S
Ç
P
1
2
3
8
9 10 11 12 13
7
C Ct P
4
5
PT S
Ç
P
6
4
5
6
7
Mart 2013
C Ct P
1
2
8
9 10
PT S
Ç
P
3
4
5
6
7
C Ct P
1
2
3
8
9 10
14 15 16 17 18 19 20
11 12 13 14 15 16 17
11 12 13 14 15 16 17
21 22 23 24 25 26 27
18 19 20 21 22 23 24
18 19 20 21 22 23 24
28 29 30 31
25 26 27 28
25 26 27 28 29 30 31
Nisan 2013
PT S
Ç
P
3
4
Mayıs 2013
C Ct P
1
2
5
6
8
9 10 11 12 13 14
PT S
7
6
7
Haziran 2013
Ç
P
C Ct P
1
2
8
9 10 11 12
3
4
PT S
Ç
P
C Ct P
5
3
4
5
6
7
1
2
8
9
15 16 17 18 19 20 21
13 14 15 16 17 18 19
10 11 12 13 14 15 16
22 23 24 25 26 27 28
20 21 22 23 24 25 26
17 18 19 20 21 22 23
29 30
27 28 29 30 31
24 25 26 27 28 29 30
Temmuz 2013
PT S
Ç
P
3
4
Ağustos 2013
C Ct P
1
2
5
6
8
9 10 11 12 13 14
PT S
Ç
7
5
6
P
Eylül 2013
C Ct P
1
2
3
8
9 10 11
PT S
Ç
P
C Ct P
4
1
2
3
4
5
6
7
8
15 16 17 18 19 20 21
12 13 14 15 16 17 18
9 10 11 12 13 14 15
22 23 24 25 26 27 28
19 20 21 22 23 24 25
16 17 18 19 20 21 22
29 30 31
26 27 28 29 30 31
23 24 25 26 27 28 29
30
Ekim 2013
Kasım 2013
PT S
Ç
P
1
2
3
8
9 10 11 12 13
7
C Ct P
4
5
PT S
Ç
P
6
4
5
6
7
Aralık 2013
C Ct P
1
2
8
9 10
PT S
Ç
P
C Ct P
3
1
2
3
4
5
6
7
8
14 15 16 17 18 19 20
11 12 13 14 15 16 17
9 10 11 12 13 14 15
21 22 23 24 25 26 27
18 19 20 21 22 23 24
16 17 18 19 20 21 22
28 29 30 31
25 26 27 28 29 30
23 24 25 26 27 28 29
30 31
129
2014
Ocak 2014
PT S
6
7
Şubat 2014
Ç
P
C Ct P
1
2
8
9 10 11 12
3
4
PT S
Ç
P
5
3
4
5
6
Mart 2014
C Ct P
7
1
2
8
9
PT S
3
4
Ç
5
P
6
C Ct P
7
1
2
8
9
13 14 15 16 17 18 19
10 11 12 13 14 15 16
10 11 12 13 14 15 16
20 21 22 23 24 25 26
17 18 19 20 21 22 23
17 18 19 20 21 22 23
27 28 29 30 31
24 25 26 27 28
24 25 26 27 28 29 30
31
Nisan 2014
Mayıs 2014
PT S
Ç
P
1
2
3
8
9 10 11 12 13
7
C Ct P
4
5
PT S
Ç
6
5
6
7
P
Haziran 2014
C Ct P
1
2
3
8
9 10 11
PT S
Ç
P
C Ct P
4
1
2
3
4
5
6
7
8
14 15 16 17 18 19 20
12 13 14 15 16 17 18
9 10 11 12 13 14 15
21 22 23 24 25 26 27
19 20 21 22 23 24 25
16 17 18 19 20 21 22
28 29 30
26 27 28 29 30 31
23 24 25 26 27 28 29
30
Temmuz 2014
Ağustos 2014
PT S
Ç
P
1
2
3
8
9 10 11 12 13
7
C Ct P
4
5
PT S
Ç
P
6
4
5
6
7
Eylül 2014
C Ct P
1
2
3
8
9 10
PT S
Ç
P
C Ct P
3
4
5
1
2
6
7
8
9 10 11 12 13 14
14 15 16 17 18 19 20
11 12 13 14 15 16 17
15 16 17 18 19 20 21
21 22 23 24 25 26 27
18 19 20 21 22 23 24
22 23 24 25 26 27 28
28 29 30 31
25 26 27 28 29 30 31
29 30
Ekim 2014
PT S
6
7
Kasım 2014
Ç
P
C Ct P
1
2
4
8
9 10 11 12
PT S
Ç
P
5
3
4
5
6
Aralık 2014
C Ct P
7
1
2
8
9
PT S
Ç
P
C Ct P
3
4
5
1
2
6
7
8
9 10 11 12 13 14
13 14 15 16 17 18 19
10 11 12 13 14 15 16
15 16 17 18 19 20 21
20 21 22 23 24 25 26
17 18 19 20 21 22 23
22 23 24 25 26 27 28
27 28 29 30 31
24 25 26 27 28 29 30
29 30 31
130
BAZI ÖNEMLİ GÜNLER VE HAFTALAR
Yılbaşı Tatili
Adana'nın Kurtuluşu
Ceyhan'ın Kurtuluşu
Sevgililer Günü
Muhasebe Günü
Vergi Haftası
Yeşilay Haftası
Dünya Kadınlar Günü
Atatürk'ün Adana'ya gelişi
Tüketiciyi Koruma Haftası
Çanakkale Zaferi
Orman Haftası
Fekenin Kurtuluşu
Dünya Tiyatrolar Günü
Kütüphaneler Haftası
Karaisalı'nın kurtuluşu
Kanserle Savaş Haftası
Avukatlar Günü
Dünya Sağlık Günü
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
Emek ve Dayanışma Günü
Anneler günü
Pozantı'nın Kurtuluşu
İş Güvenliği Haftası
Sakatlar Haftası
Müzeler Haftası
Atatürk'ü anma ve Gençlik ve Spor Bayramı
Dünya Sigarayı Bırakma Günü
Kozanın Kurtuluşu
Dünya Çevre Günü
Babalar Günü
Kabotaj ve Deniz Bayramı
Dünya Nüfus Günü
Dünya Fotoğrafçılar Günü
Kızıldağ Karakucak Güreş Festivali
Zafer Bayramı
İlköğretim Haftası
Türk Dil Bayramı
Dünya Çocuk Günü
Altın Koza Film, Kültür ve Sanat Festivali
Saimbeyli'nin Kurtuluşu
Cumhuriyet Bayramı
Atatürk'ün Ölüm Günü
Öğretmenler Günü
Dünya AIDS Günü
Dünya İnsan Hakları Günü
131
1 Ocak
5 Ocak
6 Ocak
14 Şubat
1 Mart
1-7 Mart
1-7 Mart
8 Mart
15 Mart
15-21 Mart
18 Mart
21-26 Mart
22 Mart
27 Mart
Martın son Haftası
1 Nisan
1-7 Nisan
5 Nisan
7 Nisan
23 Nisan
1 Mayıs
Mayıs Ayının 2.Pazar günü
25 Mayıs
4-10 Mayıs
10-16 Mayıs
18-24 Mayıs
19 Mayıs
31 Mayıs
2 Haziran
5 Haziran
Haziranın 3.Pazarı
1 Temmuz
10 Temmuz
19 Ağustos
Ağustos 4.Pazar Günü
30 Ağustos
Eylül ayının 3. Haftası
26 Eylül
5 Ekim
7/14 Ekim
15 Ekim
29 Ekim
10 Kasım
24 Kasım
1 Aralık
10 Aralık
ÖNEMLİ BAZI TELEFON NUMARALARI
Tel
Fax
Web
Tel
Tel
TESMER
Fax
Fax
Web
Tel
Tel
Tel
Tel
ADANA SMMM
Fax
ODASI
Tel
Tel
Tel
Web
Tel
Tel
Tel
Web
Tel
ADANA VERGİ Tel
DAİRESİ
Tel
BAŞKANLIĞI VE Tel
VERGİ DAİRELERİ Tel
Tel
Tel
Tel
Tel
Tel
0 312 2325060(10 hat)
0 312 232 50 73-74
www.turmob.org.tr
0 312 4755300
0 312 4446060
0 312 4755313
0 312 4755314
www.tesmer.org.tr
0 322 2323800
0 322 2329903
0 322 2329904
0 322 2329906
0 322 2329908
0 322 3630087
0 322 3630092
0 322 3634820
www.adana.smmmo.org.tr
0 322 3521717
0 322 3521604
0 322 3521839
www.adanavdb.gov.tr
0 322 4331270
0 322 4331286
0 322 4330792
0 322 4331436
0 322 3219431
0 322 3219650
0 322 3220189
0 322 6815247
0 322 5158277-78
0 322 6132794
Tel
Tel
Fax
Tel
Fax
Tel
Fax
Tel
Fax
Tel
İŞKUR ADANA İL
Tel
MÜDÜRLÜĞÜ
Tel
ÇALIŞMA ADANA Tel
BÖLGE MD. ĞÜ Tel
0 322 5513008
0 322 3634640
0 322 3634864
0 322 3630191
0 322 3630690
0 322 3518900
0 322 3595350
0 322 4355030
0 322 4326502
0 322 3211595
0 322 3240017
0 322 6131380
0 322 3525722
0 322 3599172
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMU
TÜRMOB
Staj ve Sınav İşlemleri için
Yönetim Katı
Öğrenci İşleri
İrtibat Bürosu
İrtibat Bürosu
İrtibat Bürosu - Fax
Başkanlık Santral
Başkanlık Santral
Başkanlık Santral
Seyhan-5 Ocak VD. Santral
Seyhan-5 Ocak VD. Santral
Seyhan-5 Ocak VD. Santral
Seyhan-5 Ocak VD. Santral
Yüreğir-Ziyapaşa-Çukurova VD.Santral
Yüreğir-Ziyapaşa-Çukurova VD.Santral
Yüreğir-Ziyapaşa-Çukurova VD.Santral
Karataş V.D.
Kozan VD
Ceyhan VD
Karaisalı Mal Müdürlüğü
Sosyal Güvenlik İl Md. ğü
Seyhan Sosyal Güvenlik
Merkezi (SSK Devredilen)
Seyhan Sosyal Güvenlik
Merkezi (B. Kur Devredilen)
Adana Sağlık Sosyal Güvenlik
Merkezi
Ceyhan Şube Müdürlüğü
132
NOTLAR:
133
NOTLAR:
134
NOTLAR:
135
NOTLAR:
136

Benzer belgeler