SAMSUN İLİ TATLISU BALIK FAUNASININ BELİRLEMESİ

T.C.
TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
SAMSUN İLİ TATLISU BALIK
FAUNASININ BELİRLEMESİ
(TAGEM/ HAYS ÜD/2003/12)
PROJE SONUÇ RAPORU
Prof. Dr. Nazmi POLAT
(Proje Lideri)
Dr. İ.Zeki KURTOĞLU
(Enstitü Proje Lideri)
Dr. Selma UĞURLU
Yrd. Doç. Dr. Şevket KANDEMİR
Yrd. Doç. Dr. Aysun GÜMÜŞ
Dr. Savaş YILMAZ
Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
TRABZON – 2008
SAMSUN İLİ TATLI SU BALIK FAUNASININ BELİRLENMESİ
ÖZET
Samsun ili sınırları içerisinde kalan tatlı su kaynaklarında yaşayan balık türlerini ortaya
çıkarmak amacıyla yapılan bu araştırma, Haziran 2003–Eylül 2005 tarihleri arasında
gerçekleştirilmiştir. Balık örneklerinin yakalanmasında; elektroşok aleti, serpme, pinter, olta, balık
kepçeleri, farklı göz açıklığına sahip balık ağları kullanılmıştır. Bu çalışmada 19 familyaya ait
(Anguillidae, Atherinidae, Balitoridae, Blennidae, Cobitidae, Cyprinidae, Cyprinodontidae, Esocidae,
Gasterosteidae, Gobiidae, Mugilidae, Poecilidae, Percidae, Pleuronectidae, Pomatomidae,
Salmonidae, Siluridae, Soleidae, Syngnathidae) 48 tür ve 4 alttür teşhis edilmiştir.
Araştırma alanından yakalanan türlerin ve alttürlerin teşhisinde kolaylık sağlamak amac ıyla
familya, tür ve alttür düzeyinde, ayırıcı karakterlerden oluşan tayin anahtarları hazırlanmıştır. Balık
türlerinin sinonimleri, tip yerleri, Türkçe adlar ı, taksonomik karakterleri, ekolojik özellikleri, üreme
davranışları, ekonomik önemleri, avlanmaları ve coğrafik dağılımları bu çalışmadan elde edilen bilgilere
ve literatüre göre verilmiştir. Bu çalışmada belirlenen sistematik karakterler, söz konusu balık türleri ve
alttürleri hakkında benzer çalışmalarda kaydedilen verilerle karşılaştırılmıştır.
Bu çalışmanın sonucunda Samsun ili içsularında yaşayan endemik ve egzotik türler belirlenmiştir.
Çalışma alanında saptanan balık türlerinin ulusal ve uluslar aras ı listelerdeki korunma statülerine göre
gruplandırılmıştır. Samsun ili tatlı su balık faunasına etki eden faktörlerden bahsedilmiş, ihtiyofaunanın
korunması ve değerlendirilmesi konusunda bazı öneriler sunulmuştur. Tespit edilen taksonların orijinal
fotoğrafları gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Samsun, Tatlı Su, Balık, Taksonomi, Fauna.
DETERMINATION OF THE FRESHWATER ICHTHYOFAUNA IN THE
PROVINCE OF SAMSUN, TURKEY
ABSTRACT
The research done by aiming to find out the fish species inhabiting in freshwater within the city of
Samsun took place between June 2003 and September 2005. Electro-shocker, fishing cast net, pinter, fishing
line, fishermans dip net and fishing nets that have different scale are used to catch fish samples. In this study
48 species and 4 sub-species belonging to 19 families (Anguillidae, Atherinidae, Balitoridae, Blennidae,
Cobitidae, Cyprinidae, Cyprinodontidae, Esocidae, Gasterosteidae, Gobiidae, Mugilidae, Poecilidae,
Percidae, Pleuronectidae, Pomatomidae, Salmonidae, Siluridae, Soleidae, Syngnathidae) are identified.
Keys to identification composed of diagnostic characters, at the level of family, species and
subspecies are prepared to facilitate the identification of species and subspecies obtained from research area.
The synonyms, terra typicas, Turkish names, taxonomic characters, ecological features, reproductive
behaviors, economical importance, fishing and geographical distiributions of the fish species are informed
according to the data of this study and literatures. The systematic characters determined in this study are
compared to data recorded with similiar studies about the mentioned fish species and subspecies.
In conclusion of this study, endemic and egzotic fishes living in freshwater sources in the province
of Samsun are determined. The fish species identified in the study area are put into groups according to the
conservation status of national and international lists. Factors which have influence on freshwater fish fauna
in the province of Samsun are mentioned. Some suggestions are presented in connection with the protection
and the evaluation of the ichthyofauna. The original photographs of identified taxon are showed.
Key Words: Samsun, Freshwater, Fish, Taxonomy, Fauna.