ÖZET: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinden Prof. Dr

Transkript

ÖZET: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinden Prof. Dr
ÖZET: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinden Prof. Dr.
M. Zeki Yıldırım ve Almanya’dan Renate Zickenheimer, Grafing (München)’in Romanya, Almanya, Hollanda ve Danimarka’daki botanik parkları inceledikleri yazı dizisini yayınlıyoruz. Yıldırım ve Zickenheimer; Göteborg botanik parkı,
Danimarka Kopenhag botanik bahçesi, Almanya Duesseldorf ve Hollanda Keukenhof ile Romanya Botanik bahçesi
gibi botanik bahçe gezilerini anlatarak, SDÜ botanik parkıyla
ve EXPO Antalya alanıyla mukayese ettiler.
ANAHTAR KELİMELER: Almanya, Danimarka, Romanya, Hollanda, botanik park, bahçe, çiçek.
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 36
ABSTRACT: From MAKU Prof. Dr. M. Zeki Yıldırım and from Germany Renate Zickenheimer in Romania,
Germany, the Netherlands and Denmark, we are publishing
a series of botanical parks studied. Yıldırım and Zickenheimer Gothenburg Botanical Park, Botanical Garden Copenhagen Denmark, Dusseldorf Germany and the Netherlands,
the Keukenhof Botanical Garden in Botanical Gardens and
Romania, by describing their trip, did they compare with the
SDU Botanical Park and Antalya Expo area.
KEYWORDS: Germany, Denmark, Romania, the
Netherlands, Botanical Park, Garden, flowers.
Gerek üniversitemizin destekleri
ile gerekse kendi çalışma konum gereği kendi imkânlarımla sık sık yurtdışına
çıkarım. Görev ve çalışmalarımı bitirdikten sonrada mutlaka bulunduğum şehrin varsa doğa tarihi müzesi, botanik
parkına ya da benzer amaçlı yapılmış
alanlarda alırım soluğu. Bu güne kadar
gezdiğim ve inceleme yaptığım önemli
parkları sınırlı sayıda bilgi ve resimlerle
tanıtmak istiyorum. İlk adımımızı Göteborg Botanik parkına atalım. Bu bahçe
175 hektarlık devasa bir alana kurulmuş
ve Avrupa’nın en büyük ve en önemli
botanik bahçelerin biridir. Ayrıca, bütün
zamanların en etkili bilim adamlarından biri olan Carl von Linnaeus’un bu
bölgede yaşamış olması bahçeyi daha
bir anlamlı yapmaktadır.
Göteborg Botanik bahçesi tropik bitkiler bölümünde sergilenen
orkideler Paphiopedilum purpuratum ve Phalaenopsis sp.
Kopenhag Botanik bahçesi : Sukkulentler (Echeveria,
Echinocactus grusonii, Agave titanota) ve Dünyanın en büyük
nilüferi (Victoria cruziana)
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 37
Bahçede çok düzgün dış bahçe
düzenlemeleri yanında kapalı
alanlarda başta çok ilginç orkideler olmak üzere diğer tropik çiçekler özel alanlarında başarıyla
sergileniyorlar. Bahçenin hemen
yanında yer alan Biyoloji bölümü
bahçenin yönetimini ve tüm bilimsel etkinliklerini başarıyla sürdürmektedirler.
Biraz güney batıya doğru
sürsün yolculuğumuz. Danimarka, Vikinglerin ana yurdu, kendileri Danish ten çok Viking diye
çağıran uzun boylu insanların soğuk ama mutlu insanların ülkesi.
İsveç’e göre biraz bahçeciliğe uygun alanlar var. Bu yüzden Botanik
bahçesi yanında pek çok muhteşem ve özel bahçeler bulunmak-
tadır. Kopenhag Botanik Bahçesi
de dış alanda dünyanın birçok
yerinden getirilmiş ve başarıyla
sergilenen görsel bitkilerin yanında, kapalı alanlarda tropik bitkiler sergilenmektedir. Koleksiyonun çok değerli ve nadir bitkileri
yanında dünya çapındaki “en” lerden bazılarını görmekte olasıdır.
Örnek olarak dünyanın en büyük
nilüferlerinden bir olan Victoria
cruziana, 1,5 m. Çapındaki yapraklarıyla çok güzel görüntüler
sunuyordu.
Bu bahçe de üniversite ve biyoloji bölümünün etkinlik alanında
bulunmaktadır.
Üçüncü durağımız Almanya. Bir sanayi ve teknoloji ülkesi
olması yanında yeşil alanları ve
Danimarka’da Özel bir bahçe: Thalictrum delavayi ve
Echinacea purpurea
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 38
Danimarka’da Özel bir bahçe ve
Campanula lactiflora
Düseldorf ’da gölet ve bahçeler
Keukenhof Hollanda, dünyanın en önemli geofit
bahçelerinden biri
çok güzel bahçeleri ile de dünyada
haklı olarak güzel bir yer işgal ediyor. Nitekim Duesseldorf geçen yıllarda Avrupa’nın en yeşil ödülünü
almış.
Dördüncü durağımız Hollanda. Denizden kazanılmış ülke, suyu
yönetebilenlerin ülkesi. Yeşil alanları ve bu alanlarda ki üretimleriyle
dünyanın en önde yer alan ülkelerinden biri. Daha yerleşim birimleri biter bitmez başlayan çok düzel
ve planlı bahçeleri ya da üzerinde
binlerce hayvanın otlandığı devasa
meralar. Yerleşim birimleri de olabildiğinde bahçeli evlerden oluşuyor. Bahçeler küçük ama ailelerin
rahatlıkla bahçe ve bitki özlemini
karşılayabilecek yeterliliğe sahiptir.
Elbette Hollanda ve bahçe
denilince Keukenhof’u atlamak olmaz. Hemen hepimizin imrenerek
Keukenhof Hollanda, üretim tarhları ve melezlenmiş bir lale
baktığımız takvim yapraklarındaki olağanüstü lale, sümbül nergis
kombinasyonlarını
bulunduran
dünya cenneti bahçe.
Son yıllardaki tanımlanmaları ile
ölmeden görülmesi gereken yapay
alanlardan ilki. Soğanlı bitki çeşitlerinin hemen hepsini burada görebilirsiniz. Burada ayrıca her türlü
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 39
üretme ve geliştirme çalışmaları da
yapılmaktadır. Yeni oluşturulan melez türlere ünlü kişilerin isimlerini
vererek, onların isimlerini ölümsüzleştirmektedirler.
Son olarak ta yakın çevremize, Kuzey batı komşumuz Romanya
ya bakalım. Çok uzun yıllar totaliter
bir rejim altında yaşamış ve topar-
lanmaya çalışan bir şehir olan Bükreş sokaklarında yoksulluğun üzücü izlerini görmek mümkündür..
Bununla birlikte şehrin merkezinde
yer alan Botanik Bahçesi oldukça
güzel ve zengin. Gelişmiş ülke bahçeleriyle karşılaştırılamaz ama yapılma amacı için oldukça güzel.
Romanya’ nın en güzel park
Craiova Nicolae Romanescu parkı
Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 40
bahçelerinden biri de Craiova da
bulunuyor. Nicolae Romanescu
ismi verilen bu park yüzyılımızın
başında kurulmuş ödüllü bir bahçedir. Yaklaşık 100 hektarlık bir alana
kurulmuş olan bahçe ağaç türleri
bakımından oldukça zengindir.
Avrupa da önemli kabul edilen bahçelerde çektiğimiz resimleri
ve kısa notlar halinde sunulan bilgileri okuyan duyarlı okuyucularımın “Türkiye’ de Botanik Bahçesi
var mıdır? “ sorusunu duyar gibiyim. Süleyman Demirel Üniversitesi botanik bahçesi gibi küçük çaplı
bahçelere rastlıyoruz ama büyük
ölçekli bir bahçemiz yok. Belki, Sayın Cumhurbaşkanımız Expo 2016
açılışında Antalya Expo alanının
etkinlik sonrası botanik bahçesine
dönüşeceğini söylemesi umutlu bir
adım olabilir. Bir kıta özelliği gösteren ve neredeyse Avrupa kıtasında
yayılış gösteren bitki ve hayvan çeşitliliğine sahip olan ülkemizin bu
tür doğal parklara ve yaşam alanlarına büyük ihtiyaç vardır.
Avrupa da önemli kabul edilen bahçelerde çektiğimiz resimleri
ve kısa notlar halinde sunulan bilgileri okuyan duyarlı okuyucularımın “Türkiye’ de Botanik Bahçesi
var mıdır? “ sorusunu duyar gibiyim. Süleyman Demirel Üniversitesi botanik bahçesi gibi küçük çaplı
bahçelere rastlıyoruz ama büyük
ölçekli bir bahçemiz yok. Belki, Sayın Cumhurbaşkanımız Expo 2016
açılışında Antalya Expo alanının
etkinlik sonrası botanik bahçesine
dönüşeceğini söylemesi umutlu bir
adım olabilir. Bir kıta özelliği gösteren ve neredeyse Avrupa kıtasında
yayılış gösteren bitki ve hayvan çeşitliliğine sahip olan ülkemizin bu
tür doğal parklara ve yaşam alanlarına büyük ihtiyaç vardır.