Kitap 1.indd - Tehlikeli Atık

Transkript

T.C.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
GÜVENLİ TIBBİ ATIK
YÖNETİMİ
Bu kılavuz, tıbbi atık yönetimine dahil olan taraflara
teknik destek salamak amacıyla Çevre ve Orman
Bakanlıı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüü, Atık
Yönetimi Dairesi Bakanlıı
tarafından hazırlanmıtır.
Mayıs 2008
© T.C. Çevre ve Orman Bakanlıı
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüü
Atık Yönetimi Dairesi Bakanlıı
Söütözü Cad. 14/E 06560 Ankara
Telefon 0312 207 50 00 • Faks 0312 207 64 46
http://www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr




ÇNDEKLER
Tıbbi Atıklar
1
Tıbbi Atık Tanımı
3
Tıbbi Atıkların Salık Etkileri
4
Risk Altındaki Kiiler
5
Enfekte Atıklar ve Kesicilerin Tehlikeleri
6
Tıbbi Atık Miktarı
7
Tıbbi Atık Yönetiminde Uygulanacak
Genel Esaslar
9
Tıbbi Atık Üreticilerinin Yükümlülükleri
11
Belediyelerin Yükümlülükleri
20
Tıbbi Atıkların Gömülmesi
28
Kaynakça
31
EKLER
Ek.1
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmelii
Ek.2
Ünite çi Atık Yönetim Planı Formatı
(Salık Kuruluları çin)
Ek.3
Ünite çi Atık Yönetim Planı Formatı
(Belediyeler çin)



32
64
69

TI
 ATIKLAR
R
alık
izmetlerinin, salık problemlerini
azaltma ve insan salıına yönelik potansiyel
riskleri yok etme amaçlarını erçekletirmek
için te likeli atıklar yaratması kaçınılmazdır. alık
kurulularının faaliyetleri sırasında üretilen atıklar dier
atıklardan da a fazla oranda yaralanma riski ve da a
yüksek enfeksiyon riski taırlar. tık nerede üretilirse
üretilsin, atıklara muamele etmek için üvenli ve
üvenilir yöntemler ereklidir. Tıbbi atıkların yetersiz ve
uy unsuz muamelesi, ciddi alk salıı sonuçları
yaratabilir ve çevre üzerine olumsuz etkiler yapabilir. Bu
yüzden üvenli tıbbi atık yönetimi, çevre salıını
korumanın önemli bir bileenidir.
em kısa dönem, em de uzun dönemde, etkili tıbbi
atık yönetim pro ramlarını uy ulayabilmek için
multisektörel ibirlii ve er düzeyde etkileim erekir.
olitikalar lobal olarak düzenlenmeli ve yönetim
uy ulamaları yerel olarak yerine etirilmelidir. lusal
politika ve yasal çatı kurulması, personelin eitimi ve
alkın duyarlılıının artması tıbbi atık yönetiminin temel
unsurlarıdır.
4
DKKAT
TI
 ATIK
U AM LEM NEDR
B
u
amblem
olup, bu amblemin kapsamında,
toplanmasından
taınmasına,
eçici
depolanmasından bertarafına kadar dier atıklardan ayrı
ilem örmesi ereken te likeli tıbbi atıklar yer
almaktadır.
Çevre ve Orman Bakanlıı
5
TI
 ATIK TANIMI
T
ıbbi tıkların ontrolü Yönetmelii ne öre
tıbbi atık, salık kurulularından kaynaklanan
ifade etmektedir.
Da a eni bir tanımlamayla tıbbi atık tanımı,
 Mikrobiyolo ik laboratuvar atıklarını,

an, kan ürünleri ve bunlarla bulamı nesneleri,

ullanılmı ameliyat iysilerini kuma, önlük ve
eldiven ve benzeri),
 Diyaliz atıklarını ekipmanlar),

arantina atıklarını,
 Bakteri ve virüs içeren ava filtrelerini,

nfekte deney ayvanı leleri, or an parçaları,
kanı ve bunlarla temas eden tüm nesneleri,

ücut parçaları, or anik parçalar, plasenta, kesik
uzuvlar ve benzeri atıkları insani patolo ik
atıklar),
 Biyolo ik deneylerde kullanılan kobay lelerini,

n ektör inelerini,
 ne içeren dier kesicileri,
 Bistürileri,

am-lameli,

ırılmı dier cam ve benzeri nesneleri
kapsamaktadır.
T. . Çevre ve Orman Bakanlıı tarafından tıbbi
atıkların üvenli yönetimi amacıyla yayımlanan Tıbbi
tıkların
ontrolü Yönetmelii Tari
. . 5,
G 5 ) nde salık kurulularından kaynaklanan
6
atıklar dört ana balık altında
sınıflandırma aaıda verilmektedir
I
toplanmıtır.
Bu
T
TI
-Genel tıklar
- mbala tıkları
II TIBB TI
- nfeksiyöz tıklar
- atolo ik tıklar
- esici-Delici tıklar
III T
IV
TI
TI
DYO
T
TI
 ATIKLARIN SALIK ETKLER
T
ıbbi atıklara maruziyet
astalık veya
yaralanmaya yol açabilir. Tıbbi atıkların
te likesi aaıdaki özelliklerin bir veya da a
fazlasından kaynaklanabilir.

nfeksiyona neden olabilen pato enler içerir,


alıtsal yapı D ) üzerinde deiikliklere
neden olabilir,
Toksik ya da te likeli kimyasal veya farmasötik
maddeleri içerir,

adyoaktiftir,

esicileri içerir.
7
R
A
K
T
ıbbi atıklara maruz kalan
tüm bireyler potansiyel
olarak risk altındadırlar.
isk altındaki bu bireylere, tıbbi atık
üreten salık kurulularının içinde
veya dıında olup, em bu atıkları
taıyan, em de dikkatsiz yönetim
sonucu bu atıklara maruz kalanlar
da ildir. isk altındaki balıca ruplar
aaıdadır






Doktorlar, emireler, yardımcı salık çalıanları
ve dier astane personeli,
alık kurulularında veya evde tedavi ve bakım
alan astalar,
alık kurulularının asta ziyaretçileri,
Çamaır ane, atık toplama ve taıma ibi salık
kurulularının destek birimlerinde çalıanlar,
tık bertaraf tesislerindeki içiler
tık boaltım sa alarında ayıklama yapan kiiler,
8
ENFEKTE ATIKLAR
TE LKELER
VE
KESCLERN
nfekte
atıklar
birçok
pato en
mikroor anizmalardan birini içerir. nfekte
atıklardaki pato enler birçok yolla insan
vücuduna irebilir
•
•
•
•
Derideki batma, yıpranma veya kesi yoluyla,
Mukoz membranlar yoluyla,
n alasyonla,
indirimle.
Tıbbi atıklar aracılııyla bulamanın I ve epatit
B- virüs enfeksiyonlarıyla özel ilikisi vardır. Bu
virüsler enellikle kan ile kontamine olmu ırın a
inelerinden yaralara bulatırılırlar.
alık kurulularında antibiyotiklere ve kimyasal
dezenfektanlara dirençli bakterilerin bulunması, kötü
yönetilen tıbbi atıklarla yaratılan te likeleri da a da
arttırmaktadır.
ato enlerin youn olduu kültürler ve kontamine
olmu kesiciler özelikle ipodermik ineler) salıkla
il ili akut potansiyel te likeleri barındıran atık
maddelerdir.
esiciler, pato enlerle kontamine olmularsa, sadece
kesik ve batmalara yol açmazlar, aynı zamanda bu
yaraların enfekte olmasına da neden olabilirler. Bu iki
riskten yaralanma ve astalık bulaması) dolayı kesiciler
9
çok te likeli bir atık sınıfı olarak kabul edilirler. Batma
ve kesiklerin yanında esas sorun bu temasla bulaan kan
enfeksiyonlarıdır. ipodermik ineler ise kesici atık
kate orisinin önemli bir bölümünü olutururlar.
TI
 ATIK MKTARI
T
ürkiye deki devlet ve özel astanelerden
kaynaklanan çöpün fiziksel kompozisyonunu
belirlemek amacıyla Devlet statistik nstitüsü
tarafından
5 yılında
astane Çöp ompozisyon
ratırması yapılmıtır.
Devlet ve özel astanelerden çıkan toplam katı atık
miktarı, fiziksel kompozisyon daılımı açısından
incelendiinde, devlet astanelerinde yatak baı ünlük
, k . tıbbi, , k . evsel katı atık ve , k eri
kazanılabilir madde olmak üzere toplam ,
k atık
oluurken, özel astanelerde , k . tıbbi, , 5 k . evsel
katı atık ve , k . eri kazanılabilir madde olmak üzere
toplam 4, 4 k atık olutuu belirlenmitir. oliklinik
baı
ünlük tıbbi katı atık miktarı ise devlet
astanelerinde
, 5 k , özel
astanelerde
,
bulunmutur.
Bakanlıımız tarafından lkemizde em toplam, em
de il bazında oluan tıbbi atık miktarının belirlenmesi
için Devlet statistik nstitüsü ve alık Bakanlıının da
verileri kullanılarak bir çalıma yapılmıtır. Tıbbi atık
miktarı belirlenirken yataklı tedavi kurumları ile yataksız
tedavi kurumlarında oluan tıbbi atık miktarları ayrı ayrı
esaplanmıtır.
10





ekil Yataklı Tedavi urumlarının urululara Göre Daılımı
Yataklı Tedavi urumları statistik Yıllıı, alık Bakanlıı,
)







ekil astanelerin Yatak apasitelerine Göre Daılımı
Yataklı Tedavi urumları statistik Yıllıı, alık Bakanlıı,
)
11
alık Bakanlıı nın
5 yılı verilerine
alık
Bakanlıı, Yataklı Tedavi urumları statistik Yıllıı,
5) öre lkemizdeki toplam astane sayısı
, bu
astanelerdeki toplam fiili yatak sayısı ise
5 dur.
llere öre yatak doluluk oranları dikkate alınarak yapılan
esaplamalar sonucu yataklı tedavi kurumları ile ayakta
tedavi izmeti veren salık kurulularından ünde
,
ton yılda ise
, ton. tıbbi atık olumaktadır.
Tablo
yılında yataklı ve ayakta tedavi
kurulularında oluan tıbbi atık miktarı
T
Y
K
A
A
T
M
T
,5
T
,
TOPLAM
T
izmeti veren salık
A
T
M
4 5
5
5
TI  ATIK YÖNETMNDE UY ULANACAK
ENEL ESASLAR
T
sayılı
Tıbbi
- ).
ürkiye de tıbbi atıkların üvenli yönetimiyle
il ili esaslar Çevre ve Orman Bakanlıı
tarafından
Temmuz
5 tari ve 5
esmi Gazete de yayımlanarak yürürlüe iren
tıkların ontrolü Yönetmelii ile belirlenmitir
Yönetmelie öre enel olarak atıkların kaynaında
ayrı toplanması ve eçici depolanması sorumluluu
salık kurulularının, atıkların eçici atık depolarından
12
alınarak taınması, sterilizasyon ilemine tabi tutulması
ve bertaraf edilmesi konularındaki sorumluluklar ise
belediyelere aittir.
Tıbbi atıkların yönetimine ilikin ilkeler unlardır
 Tıbbi atıkların çevre ve insan salıına zarar
verecek ekilde dorudan veya dolaylı olarak alıcı
ortama verilmesi yasaktır.
 Tıbbi, te likeli ve evsel atıkların oluumunun ve
miktarının kaynaında en aza indirilmesi esastır.
 Tıbbi atıkların, te likeli ve evsel atıklar ile
karıtırılmaması esastır.
 Tıbbi atıkların kaynaında dier atıklardan ayrı
olarak toplanması, biriktirilmesi, taınması ve
bertarafı esastır.
 Tıbbi atıkların yarattıı çevresel kirlenme ve
bozulmadan doan zararlardan dolayı tıbbi atık
üreticileri, taıyıcıları ve bertarafçıları kusur artı
olmaksızın sorumludurlar.
 Tıbbi atıkların yönetiminden sorumlu kii,
kurum kurulular, bu atıkların çevre ve insan
salıına olabilecek zararlı etkilerinin azaltılması
için erekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
 Tıbbi atık üreticileri atıklarının bertarafı için
erekli arcamaları karılamakla yükümlüdürler.
 Tıbbi atık üreten salık kuruluları ile bu atıkların
taınması
ve
bertarafından
sorumlu
belediyelerin özel sektör firmalarının tıbbi atık
yönetimiyle il ili personelinin periyodik olarak
eitimden ve salık kontrolünden eçirilmesi ve
tıbbi atık yönetimi kapsamındaki faaliyetlerin bu
personel tarafından yapılması esastır.
13
TI 
ATIK
Y K ML L KLER
RETCLERNN
T
ıbbi atık üreticileri, atıklarını minimize
etmekle, ünite içi atık yönetim planı
azırlamakla, tıbbi atıkları kaynaında ayrı
toplamakla, atıkları ayrı taımakla ve eçici depolamakla
yükümlüdürler. alık kurulularının yükümlülüklerinin
detayları ile Yönetmeliin uy ulanmasında dikkate
alacakları esaslar aaıda belirtilmektedir.
A
tık yönetiminin en önemli ilkesi atıkların
kaynaında minimize edilmesi olup, salık kuruluları
tıbbi, te likeli ve evsel atıkların oluumunu ve miktarını
kaynaında en aza indirmekle, alacakları tedbirler ile
ereksiz atık oluumunu önlemekle yükümlüdürler.
alık kuruluları öncelikle, atıkların ayrı toplanması,
taınması, eçici depolanması ve bir kaza anında alınacak
tedbirleri içeren ünite içi atık yönetim planını azırlamak
ve uy ulamakla zorundadırlar.
alık kurulularınca azırlanacak atık yönetim
planlarının oluturulmasına teknik destek salamak ve bu
atık yönetim planlarının standardizasyonunu salamak
amacıyla Bakanlıımızca
 A Y
P
14
F
azırlanmıtır
- ). öz konusu plan
formatına
Çevre
ve
Orman
Bakanlıının
.atikyonetimi.cevreorman. ov.tr internet adresinden
de ulaılabilmektedir.
A
alık kurulularında oluan atıklar tıbbi atıklar,
te likeli atıklar, evsel nitelikli atıklar ve ambala atıkları
olarak sınıflandırılmalı ve birbirleri ile karımadan
aaıda açıklandıı ekilde kaynaında ayrı olarak
toplanmalıdır.
E
vsel nitelikli atıklar siya
renkli plastik torbalarda toplanırlar, sadece bu i için
ayrılmı taıma araçları ile eçici atık deposuna veya
konteynerine ötürülür ve ayrı olarak eçici depolanırlar.
vsel nitelikli atıklar toplanmaları sırasında tıbbi atıklar
ile karıtırılmazlar. arıtırılmaları durumunda tıbbi atık
olarak kabul edilirler.
A
A
ıt-karton, plastik ve metal
ambala atıkları, kontamine olmamaları artıyla mavi
renkli plastik torbalarda toplanırlar. erum ve ilaç ieleri
ibi cam ambala atıkları ise yine kontamine olmamaları
artıyla cam ambala kumbaralarında, kumbara olmaması
15
alinde ise dier ambala atıkları ile birlikte mavi renkli
plastik torbalarda toplanırlar.
T
A
Tıbbi atıklar, bata doktor, emire,
ebe, veteriner, di ekimi, laboratuvar teknik elemanı
olmak üzere il ili salık personeli tarafından oluumları
sırasında kaynaında dier atıklar ile karıtırılmadan ayrı
olarak biriktirilirler. Tıbbi atıkların toplanmasında
kırmızı renkli özel plastik torbalar kullanılır.
Bu torbaların teknik özellikleri aaıda verilmektedir
 torbalar yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve
taımaya dayanıklı olmalıdır,
 ori inal orta younluklu polietilen ammaddeden
üretilmelidir,
 sızdırmaz, çift taban dikili ve körüksüz
olmalıdır,
 torbaların çift kat kalınlıı
mikron olmalıdır,
 torbaların kaldırma kapasitesi ise en az
kilo ram olmalıdır,
16

torbaların
er iki yüzünde
örülebilecek
büyüklükte
luslararası Biyote like amblemi
ile D
T TIBB TI ibaresi bulunmalıdır.
17
Tıbbi atık torbaları
ile deitirilmelidir.
oranında dolduklarında yenisi
Tıbbi atıkların bir alt
rubu olan kesici ve delici
atıklar ise dier tıbbi atıklardan ayrı olarak özel plastik
veya lamine kartondan yapılmı kutular içinde
toplanmalıdır.
esici-delici atık kaplarının teknik özellikleri aaıda
verilmektedir




kaplar delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve
patlamaya dayanıklı olmalıdır,
su eçirmemeli ve sızdırmaz olmalıdır,
açılma ve karıtırmaya imkan salamayacak
ekilde dizayn edilmelidir,
kapların üzerinde
luslararası Biyote like
amblemi ile D
T
ve D
TIBB TI ibaresi bulunmalıdır.
18
aplar, en fazla
oranında doldurulmalı, aızları
kapatılmalı ve kırmızı plastik torbalara konulmalıdır.
T
A
alık kurulularında oluan
enotoksik atıklar, farmasötik atıklar, aır metal içeren
atıklar, kimyasal atıklar ve basınçlı kaplar dier
atıklardan ayrı olarak toplanmalı ve Te likeli tıkların
ontrolü Yönetmeliine
öre bertaraf edilmelidir.
nitelerde oluan rönt en banyo suları ise Te likeli
tıkların ontrolü Yönetmelii ükümleri dorultusunda
eri kazanılmalı veya bertaraf edilmelidir.
A

T
nite içinde tıbbi ve evsel nitelikli atıklar ayrı ayrı
taınmalıdır. Bu araçlar turuncu renkli olmalı, üzerlerinde
luslararası Biyote like amblemi ile Dikkat Tıbbi
tık ibaresi bulunmalıdır.
19
Tıbbi atıklar ile evsel nitelikli atıklar aynı araca
yüklenmemeli ve taınmamalıdır.
A
D
alık kurulularında toplanan atıklar, belediye
tarafından alınıncaya kadar eçici atık deposu veya
konteynerler içinde eçici olarak depolanmalıdır. tıklar
bu depolarda veya konteynerlerde en fazla 4 saat
bekletilebilir. Geçici atık deposu içindeki sıcaklıın 4
nin altında olması durumunda bekleme süresi bir aftaya
kadar uzayabilecektir.
alık kuruluunun
eçici
depolama için eçici atık deposu mu, yoksa konteyner mi
kullanacaı konusu ise öncelikle salık kuruluunun
yatak kapasitesine balıdır.
20
n az
yatak kapasitesine sa ip salık kuruluları
eçici atık deposu ina etmek zorundadırlar.
den az
yataa sa ip salık kuruluları eçici atık deposu olarak
konteyner kullanmak zorundadırlar.
Geçici atık deposunun teknik özellikleri aaıda
verilmektedir








Geçici atık deposu, tıbbi atıklar ve evsel atıklar
için olmak üzere iki bölmeli ina edilmelidir,
Geçici atık deposu en az iki ünlük atıı
alabilecek kapasitede olmalıdır,
Tıbbi atıkların konulduu bölmenin kapısı
turuncu ren e boyanmalı, üzerinde
luslararası
Biyote like amblemi ile D
T TIBB
TI ibaresi bulunmalıdır,
Deponun tabanı ve duvarları salam, eçirimsiz,
mikroor anizma ve kir tutmayan, temizlenmesi
ve dezenfeksiyonu kolay bir malzeme ile
kaplanmalıdır,
Depolarda yeterli bir aydınlatma ve pasif
avalandırma sistemi bulunmalıdır,
Depo kapıları dıarıya doru açılmalı veya
sürmeli yapılmalıdır,
Geçici atık deposu, atık taıma araçlarının
kolaylıkla ulaabilecei ve yanaabilecei
yerlerde ve ekilde ina edilmelidir,
Geçici atık deposu, astane iri ve çıkıı ve
otopark ibi youn insan ve asta trafiinin
olduu yerler ile ıda depolama, azırlama ve
satı yerlerinin yakınlarına ina edilememelidir,
21

Tıbbi atıkların konulduu bölmenin temizlii ve
dezenfeksiyonu kuru olarak yapılmalı, bölme
atıkların boaltılmasını müteakiben temizlenmeli,
dezenfekte edilmeli ve erekirse ilaçlanmalıdır.
den az yataa sa ip salık kuruluları eçici atık
deposu olarak konteyner kullanmak zorundadırlar.
onteynerlerin
verilmektedir






teknik
özellikleri
onteynerler en az iki
ünlük alabilecek
kapasitede ve sayıda olmalıdır,
onteynerlein dı yüzeyleri turuncu ren e
boyanmalı, üzerinde
amblemi ile D
T TIBB
TI
ibaresi
bulunmalıdır.
onteynerlerin iç yüzeyleri yükleme-boatma
sırasında
torbaların
asarlanmasına
veya
delinmesine yol açabilecek keskin kenarlar ve dik
köeler içermemelidir,
onteynerlerin kapakları kullanımları dıında
daima kapalı ve kilitli tutulmalıdır,
onteynerler, atıkların boaltılmasını müteakiben
er ün veya er an i bir kazadan emen sonra
temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
onteynerler, dorudan üne almayan astane
iri-çıkıı, otopark ve kaldırım ibi youn insan
ve asta trafiinin olduu yerler ile ıda
depolama, azırlama ve satı yerlerinden uzaa
yerletirilmelidir,
22
aaıda
den az yataa sa ip üniteler, istedikleri takdirde
konteyner yerine
eçici atık deposu da ina
edebilmektedirler.
Düük miktarda tıbbi atık üreten ve Yönetmelik
-c de belirtilen salık kuruluları ise tıbbi atıklarını en
yakında bulunan eçici atık deposuna veya konteynerine
ötürmekle ya da il ili belediyenin tıbbi atık toplama
aracına teslim etmekle yükümlüdürler.
M
alık kuruluları tıbbi atıkların toplanması,
taınması ve bertarafı için ereken arcamaları bertaraf
eden kurum kurulua demekle yükümlüdürler. Bununla
il ili ücret, da a önceden olduu ibi l Ma alli Çevre
urulları tarafından belirlenmektedir.
23
ELEDYELERN Y K ML L KLER
B
elediyeler
tıbbi
atık
yönetim
planı
azırlamakla, tıbbi atıkları taımakla ve bu
atıkları zarsız ale etirmekle veya bertaraf
etmekle yükümlüdürler. Belediyelerin yükümlülüklerinin
detayları ile Yönetmeliin uy ulanmasında dikkate
alacakları esaslar aaıda belirtilmektedir.
T
Büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri, büyüke ir
belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler öncelikle
sınırları içinde oluan tıbbi atıkların yönetimi ile il ili
esasları kapsayan bir atık yönetim planı azırlamakla
yükümlüdürler.
Belediyelerce azırlanacak atık yönetim planlarının
oluturulmasına teknik destek salamak ve bu atık
yönetim planlarının standardizasyonunu salamak
amacıyla Bakanlıımızca T
A
Y
P
F
azırlanmıtır
- ). öz konusu plan
formatına
Çevre
ve
Orman
Bakanlıı nın
.atikyonetimi.cevreorman. ov.tr internet adresinden
ulaılabilmektedir.
T
Tıbbi atıkların eçici atık depoları ve konteynerler ile
küçük kaynaklardan
alınarak bertaraf
tesisine
taınmasından büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri,
24
dier yerlerde ise belediyeler ile yetkilerini devrettii kii
ve kurulular sorumludur.
Tıbbi atıkların taınmasının özel olarak dizayn ve
imal edilmi araçlarla yapılması erekmektedir.
Bu araçların teknik özellikleri aaıda verilmektedir.








tıkların yüklendii kısım tamamen kapalı
olmalıdır,
ıkıtırma mekanizmasının bulunmamalıdır,
oför ma alli ile atık yükleme kısmı arasında
boluk bulunmalıdır,
tık yükleme kısmının kaza alinde zarar
örmemesi için salam yapılmadır,
tık yükleme kısmının iç yüzeyi paslanmaz,
kolaylıkla temizlenebilen ve dezenfekte edilebilen
bir yapıda olmalıdır,
tık yükleme kısmı, dik köeler içermemeli,
kesien yüzeylerin yumuak dönülerle birbirine
birlemelidir,
a, sol ve arka yüzeylerinde örülebilecek
uy un büyüklükte ve siya renkli U
amblemi ile siya
arfler ile
yazılmı DKKAT TI  ATIK ibaresi
bulunmalıdır,
Dı yüzeyi turuncu ren e boyanmalıdır.
25
26
Tıbbi atık taıma araçları için il ili valilikten taıma
lisansı alınması erekmektedir.
T
Gerek 5
sayılı Büyüke ir Belediyesi anunu,
erekse de Tıbbi
tıkların
ontrolü Yönetmelii
ereince tıbbi atıkların bertaraf edilmesi ile il ili
yükümlülükler
büyüke irlerde
büyüke ir
belediyelerine, büyüke ir belediyesi olmayan yerlerde
ise belediyelere verilmitir. öz konusu izmetler
dorudan belediyeler tarafından verilebildii ibi, erek
izmet alımı, erek uzun süreli i aleler, erekse de yapilet modeliyle belediyelerin özetiminde özel sektör
tarafından da yapılabilmektedir.
Tıbbi atıklar düzenli depolanarak veya yakılarak
bertaraf edilmekte veya sterilizasyon ilemine tabi
tutularak zararsız ale etirilmektedir.
27
T
Tıbbi atıklar taban
eçirimsizlii salanmı özel bir bertaraf alanında
düzenli depolanarak bertaraf edilebilirler. Bu amaçla
öncelikle depo tabanının, mineral sızdırmazlık tabakası
kil) ve plastik eçirimsizlik tabakası kullanılarak sızıntı
suyunun yeraltı suyuna karımasını önleyecek ekilde
eçirimsiz ale etirilmesi erekmektedir. Bu tabanı
oluturulurken eçirimlilik katsayısı permeabilitesi)
m sn. ve kalınlıı en az 5 metre olan kil e
k
edeer
eçirimlilik salanması zorunludur.
tık
deposunda oluan sızıntı sularının uzaklatırılması için
de, eçirimsiz tabaka üzerine, ni ai eçirimlilik katsayısı
k . -4 m s den küçük olmayan bir drena sistemi
döenmelidir.
Geçirimsiz
zemin
üzerinde
tıbbi
atıklar
sıkıtırılmadan doldurulmalı, dol u ilemleri sırasında
ünlük olarak atıkların üstü önce kireç, sonra da en az
cm. toprak ile örtülmelidir. Depo tesisi dolduktan sonra
ise, deponun üstü yine mineral sızdırmazlık tabakası kil)
ve plastik eçirimsizlik tabakası kullanılarak depo
övdesine yüzeysel su irmeyecek ekilde sızdırmaz ale
etirilmelidir. Depo üst yüzeyine ni ai eimi 5 ten
küçük olmayacak ekilde eim verilmeli ve kalınlıı en
az
metre
olan
tarım
topraı
serilerek
yeillendirilmelidir.
urulacak tıbbi atık düzenli
depolama tesisleri için Çevre ve Orman Bakanlıından
ön lisans ve lisans alınması erekmektedir.
28
T
Yakma, tıbbi atıkların
bertarafında en üvenli yöntem olmakla birlikte, yeterli
teknik kapasiteye sa ip ve ileri teknolo i ürünü yakma
tesislerinin kurulması ve baca azı emisyonlarının
erektii ibi arıtılarak kontrol altında tutulabilmesi için
bu tesislerin kurulmasında Te likeli tıkların ontrolü
Yönetmelii nde belirtilen kriterlere uyma zorunluluu
etirilmitir. urulacak tıbbi atık yakma tesisleri için
Çevre ve Orman Bakanlıından ön lisans ve lisans
alınması erekmektedir.
Yakma, tıbbi atıkların bertarafında en üvenli
yöntem olmakla birlikte, yatırım ve iletme
maliyetlerinin yükseklii ve ileri teknolo i erektirmesi
29
nedeniyle kurulması ve iletilmesi oldukça zor bir
bertaraf yöntemidir.
T
Tıbbi
tıkların
ontrolü Yönetmelii ile tıbbi atıkların bertarafı
konusunda elimi ülkelerde uy unan alternatif bertaraf
teknolo ilerinin
lkemizde de uy ulanmasının önü
açılmıtır. Buna öre enfeksiyöz atıklar ile kesici-delici
atıklar, sterilizasyon ilemine tabi tutularak zararsız ale
etirilebilmekte ve risksiz ale elen bu atıklar, evsel atık
depolama
alanlarında
depolanarak
bertaraf
edilebilmektedir.
Yönetmelikte, sterilizasyon tesislerinin kurulması ve
iletilmesi oldukça sıkı kurallara balanmıtır. Buna öre
sterilizasyon sistemlerinin, mekanik üvenlik yüksek
kabin içi basınç, sıcaklıa dayanıklılık ve benzeri) ve
sterilizasyon performansı açısından uluslar arası kabul
edilmi standartlara I O,
ve benzeri) uy un olduu
bel elendirilmesi erekmektedir.
yrıca sterilizasyon
tesislerinde bir eçici atık deposunun bulunması, sistemin
30
atık parçalama mekanizmasına sa ip olması, ilem
sırasında ve sonrasında ava ve su ortamında içbir
kontaminasyon ve toksisite olmaması, miktar, basınç,
sıcaklık ve atıın ileme maruz kalma süresi olmak üzere
bütün ilem elektronik olarak kayıt altına alınması ve
sterilizasyon ilemine tabi tutulan enfeksiyöz atıkların
zararsız ale etirilip etirilmediinin kimyasal ve
biyolo ik indikatörler kullanılarak test edilmesi
erekmektedir.
31
Bu çerçevede, Çevre ve Orman Bakanlıınca
. .
tari inde
sayılı Genel e yayımlanmı
ve evsel katı atıklar ile tıbbi atıkların bertarafının bir
bütünlük içinde ele alınması, evsel katı atık depolama
sa aları ile il ili olarak yapılacak çalımalarda tıbbi
atıkların
bertarafının
da
bir
bileen
olarak
deerlendirmeye alınması erekmektedir.
TI
 ATIKLARIN KRE LE
ÖM LMES
T
ıbbi tıkların ontrolü Yönetmeliine uy un
bertaraf tesisleri iletmeye alınıncaya kadar,
tıbbi atıkların çevre ve insan salıına zarar
vermeden ve risk yatmadan bertaraflarının aaıda
belirtilen esaslara öre yapılması erekmektedir.
) Tıbbi atılar evsel atık depolama sa ası yakınında,
ancak bu atıklardan ayrı olarak izole edilmi bir sa ada
açılacak çukurlarda
kireçle muamele
edilerek
ömülecektir.
) Tıbbi atıkların ömülecei alan karstik böl elerden,
içme, kullanma ve sulama suyu temin edilen yer altı ve
yer üstü su kaynaklarından, takın riskinin yüksel olduu
sa alardan, toprak kayması, çı ve erozyon te likesi
bulunan sa alardan uzak olacaktır.
) ncelikle ünlük olarak oluan tıbbi atıın tamamını
alabilecek kapasitede bir çukur açılacaktır. ynı ilem
dier ünler için tekrarlanacaktır.
32
Çukurlar açılırken üstteki bitkisel toprak tabakası sıyrılıp
alınmalı ve da a sonra üst örtü tabakası üzerinde
uy ulanacak yeillendirme ilerinde kullanılmak üzere
saklanmalıdır.
4) çılan çukurun tabanı, yer altı suyunun en yüksek
seviyesinden en az be 5) metre yükseklikte olacaktır.
5) çılan çukurun tabanı
kil ile kaplanacaktır.
) il tabakasının üstüne
kireç konulacaktır.
cm. kalınlıında sıkıtırılmı
cm kalınlıında sönmemi
) Tıbbi atıklar bekletilmeden ızla ömülecektir.
) çılan çukurda ünlük depolama ilemi ni ai olarak
tamamlandıktan sonra, atıkların üstü
cm sönmemi
kireç ile kaplanacaktır. Depolanan tıbbi atıın üst
seviyesi ile yüzey asındaki toprak kalınlıı en az m
olacaktır.
) Torbaların parçalanmaması amacıyla çukur tamamen
dolmadan ve kapatılmadan i makineları ile sıkıtırma
yapılmayacaktır.
) Depolama ilemi ni ai olarak tamamlandıktan sonra
yamur sularının depo övdesini kısa sürede terk etmesi
için dol u üstüne eim verilecektir.
) Yaı sularının depoya irmesini önlemek için, sa a
kenarlarına drena kanalları açılacaktır.
33
)
landa içbir ekilde
ayıklama yapılmayacaktır.
eri kazanım amacıyla
)
a aya insan ve
ayvanların
iri-çıkıları
önlenecektir. Bu amaçla sa anın etrafı tel çit ile
çevrilecek, çitin üzerine Dikkat Tıbbi tık Depolama
a ası yazılı uyarı lev aları asılacaktır.
Yukarıda açıklanan çukurun ematik bir kesiti
aaıda verilmektedir.
34

Tıbbi tıkların ireçle Gömülmesi esiti
Drena
m
analı
st örtü tabakası
toprak)
ireç Tabakası
cm
T
Atık
Tıbbi
cm
ireç Tabakası
Depo Tabanı
il Tabaka
cm
n az 5 m
Yer altı uyu
35
KAYNAKLAR
)
)
)
4)
5)
afe Mana ement of astes rom ealt - are
ctivities,
,
O.
on-Incineration Medical aste Treatment
Tec nolo ies.
, ealt care it out arm.
Tec nical Guidelines on t e nvironmentally
ound Mana ement of Biomedical and ealtcare
astes Y Y ),
, ecretariat of t e Basel
onvention.
Tıbbi tıkların ontrolü Yönetmelii
Çevre ve Orman Bakanlıı erileri.
36


T
A
K
Y
B
B
M
maç, apsam, Dayanak ve Tanımlar
A
M
Bu Yönetmeliin amacı, tıbbi atıkların üretiminden
bertarafına kadar
a) Çevreye ve insan salıına zarar verecek ekilde dorudan veya
dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesine,
b) Çevreye ve insan salıına zarar vermeden kaynaında ayrı
olarak toplanması, ünite içinde taınması, eçici depolanması, taınması ve
bertaraf edilmesine,
yönelik prensip, politika ve pro ramlar ile ukuki, idari ve teknik
esasların belirlenerek uy ulanmasına ilikin usul ve esasları düzenlemektir.
K
M
Bu Yönetmelik,
- de belirtilen salık kurulularının
faaliyetleri sonucu oluan ve
- de detaylı olarak belirtilen atıklar ile bu
atıkların üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, eçici depolanması, taınması
ve bertaraf edilmesine ilikin esasları kapsamaktadır.
D
M
Bu Yönetmelik,
tari li ve
sayılı Çevre
anununun , , ,
ve
nci maddeleri ile 5
tari li ve 4 5 sayılı
Çevre ve Orman Bakanlıı Tekilat ve Görevleri akkında anunun , ve
uncu maddelerine dayanılarak azırlanmıtır.
T
M
4 Bu Yönetmelikte eçen
Bakanlık Çevre ve Orman Bakanlıını,
anun
sayılı Çevre anununu,
atı tıkların ontrolü Yönetmelii 4
tari li ve
4
sayılı esmi Gazete de yayımlanan Yönetmelii,
Te likeli tıkların ontrolü Yönetmelii 4
5 tari li ve
5 55 sayılı esmi Gazete de yayımlanan Yönetmelii,
mbala ve mbala tıklarının ontrolü Yönetmelii
4
tari li ve 55 sayılı esmi Gazete de yayımlanan Yönetmelii,
nite
- de yer alan ve faaliyetleri sonucu
- de belirtilen
atıkları üreten kii, kurum ve kuruluları,
37
vsel itelikli tık nitelerden kaynaklanan,
- de
rubu
altında yer alan bata mutfak, ba çe ve idari birimlerden kaynaklanan atıklar
olmak üzere kontamine olmamı atıkları,
mbala tıı nitelerden kaynaklanan,
- de B rubu altında
yer alan kontamine olmamı, tekrar kullanılabilir, eri dönütürülebilir ve
eri kazanılabilir plastik, metal, cam ve kaıt-karton ambala ların atıklarını,
Tıbbi tık nitelerden kaynaklanan,
- de , D ve
rupları
altında yer alan enfeksiyöz, patolo ik ve kesici-delici atıkları,
Te likeli tık nitelerden kaynaklanan,
- de
rubu altında
yer alan enotoksik, farmasötik ve kimyasal atıklar ile aır metal içeren
atıkları ve basınçlı kapları,
nfeksiyöz tık nfeksiyon yapıcı etkenleri taıdıı bilinen veya
taıması mu temel bata kan ve kan ürünleri olmak üzere er türlü vücut
sıvıları ile insan dokuları, or anları, anatomik parçalar, otopsi materyali,
plasenta, fetus ve dier patolo ik materyali bu tür materyal ile bulamı
eldiven, örtü, çaraf, banda , flaster, tamponlar, eküvyon ve benzeri atıkları
emodiyaliz ünitesi ve karantina altındaki astaların vücut çıkartılarını
bakteri ve virüs tutucu ava filtrelerini enfeksiyöz a anların laboratuvar
kültürlerini ve kültür stoklarını aratırma amacı ile kullanılan enfekte deney
ayvanlarının leleri ile enfekte ayvanlara ve çıkartılarına temas etmi er
türlü malzemeyi, veterinerlik izmetlerinden kaynaklanan atıkları,
atolo ik tık erra i iriim, otopsi veya anatomi çalıması
sonucu ortaya çıkan dokuları, or anları, vücut parçalarını, insan fetusunu ve
ayvan cesetlerini,
esici-Delici tık ırın a, en ektör ve dier tüm deri altı iriim
ineleri, lanset, bisturi, bıçak, serum seti inesi, cerra i sütur ineleri,
biyopsi ineleri, intraket, kırık cam, ampul, lam-lamel, kırılmı cam tüp ve
petri kapları ibi batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek
atıkları,
armasötik
tık
ullanma süresi dolmu veya artık
kullanılmayan, ambala ı bozulmu, dökülmü ve kontamine olmu ilaçlar,
aılar, serumlar ve dier farmasötik ürünler ve bunların artıklarını i tiva
eden kullanılmı eldivenler, ortumlar, ieler ve kutuları,
Genotoksik tık
ücre D
sı üzerinde mutasyon yapıcı,
kansero en veya insan veya ayvanda düüe neden olabilen türden
farmasötik ve kimyasal maddeleri, kanser tedavisinde kullanılan sitotoksik
antineoplastik) ürünleri ve radyoaktif materyali i tiva eden atıklar ile bu tür
a anlarla tedavi ören astaların idrar ve dıkı ibi vücut çıkartılarını,
imyasal tık nitelerde tedavi, tanı veya deneysel aratırmalar
ibi tıbbi alanlarda kullanılan ve insan ve çevre salıı için çeitli etkilerle
zararlı olabilen kimyasal maddelerin az, katı veya sıvı atıklarını,
ır Metal çeren tıklar nitelerde tedavi, tanı veya deneysel
aratırmalar ibi tıbbi alanlarda kullanılan termometre, tansiyon ölçme aleti
38
ve radyasyondan korunma amaçlı paneller ibi alet ve ekipmanların içinde
veya bünyesinde bulunan cıva, kadmiyum, kurun içeren atıkları,
Basınçlı aplar nitelerde tedavi, tanı veya deneysel aratırmalar
ibi tıbbi alanlarda kullanılan azları içinde bulunduran silindirleri,
kartuları ve kutuları,
ontaminasyon Bir enfeksiyöz etkenin er an i bir eyaya,
yüzeye veya kiiye bulamasını,
Geçici Depolama tıkların bertaraf alanına taınmasından önce
ünite içinde ina edilen birimlerde veya konteynerlerde 4 saati eçmemek
üzere eçici süre ile bekletilmesini,
i ai Bertaraf Tıbbi atıkların çevreye ve insan salıına zarar
vermeyecek ekilde il ili mevzuatlarda ön örülen er türlü önlemin alındıı
tesislerde yakılması veya düzenli depolanması suretiyle yok edilmesini veya
zararsız ale etirilmesini,
Düzenli Depolama Tesisi Tıbbi atıkların düzenli depolama
yoluyla bertaraf edildii tesisleri,
Yakma Tesisi Ortaya çıkan yanma ısısını yeniden kazanabilen
veya kazanamayan ve atıkların termal arıtımına adanmı olan er türlü sabit
veya seyyar teknik birim veya ekipmanı atıkların oksitlenme yoluyla
yakılmasının yanısıra piroliz, az aline etirme veya plazma ilemleri ibi
dier termal arıtma ilemleri da il),
Tıbbi tık Torbası veya abı Tıbbi atıkların toplanması ve
biriktirilmesi amacıyla kullanılan, teknik özellikleri
üncü maddede
belirtilen, kırmızı renkli, üvenli kapatılabilir, plastik biriktirme kabını,
Otoklav Torbası Tıbbi atıkların basınçlı bu ar ile sterilizasyon
ilemine tabi tutulması durumunda, tıbbi atıkların toplanması ve
biriktirilmesi amacıyla kullanılan ve teknik özellikleri
üncü maddede
belirtilen, kırmızı renkli, üvenli kapatılabilir, plastik biriktirme kabını,
esici-Delici tık abı esici ve delici atıkların toplanması ve
biriktirilmesi amacıyla kullanılan, teknik özellikleri
üncü maddede
belirtilen biriktirme kabını,
luslararası Biyote like mblemi Tıbbi atık torbaları veya
kapları ile kesici-delici atık kapları, bunların taınmasında kullanılan
konteyner ve araçlar ile eçici depolama birimlerinin üzerlerinde
bulundurulması ereken ve bir örnei
- de verilen amblemi,
Tıbbi
tıklar
orumlusu
- de belirtilen ünitelerin
ba ekimlerini, ba ekimin bulunmadıı yerlerde mesul müdürü,
nite çi Taıma
tıkların üretildii yerlerden uy un taıma
araçları ile alınarak eçici depolama birimlerine ötürülmesi ilemini,
Taıma
tıkların eçici depolama birimlerinden uy un taıma
araçları ile alınarak bertaraf alanına ötürülmesi ilemini,
39
onteyner aslanmaz metal, plastik veya benzeri malzemeden
yapılmı, tekerlekli, kapaklı, kapakları kilitlenir, en az . m acminde
eçici depolama birimini,
terilizasyon Bakteri sporları da il er türlü mikrobiyal yaamın
fiziksel, kimyasal, mekanik metotlar veya radyasyon irradiation) yoluyla
tamamen yok edilmesini veya bu mikroor anizmaların seviyesinin
,
oranında azaltılmasını,
terilizasyon Yükü
terilizatörde e zamanlı olarak sterilize
edilecek veya edilmi atıı,
Maruz Bırakılma üresi terilizatörde belirli sıcaklık, basınç ve
nem salandıktan sonra, bu koullarda atıın ilem ördüü süreyi,
Biyolo ik ndikatör
terilizasyon etkinliinin aratırılmasında,
kaıt erit strip) veya benzeri bir taıyıcı mekanizmaya inoküle edilmi
standart bilinen bir mikroor anizmayı,
imyasal ndikatör
terilizasyon etkinliinin aratırılmasında
kaıt bant veya benzeri bir taıyıcıya emdirilmi, yüksek ısı ile renk
deitiren kimyasal maddeyi,
Yerleme lanı mar planı sınırı içindeki yerleik ve isk n
edilmi alanların tümünü,
n isans Bu Yönetmelik ereince, tıbbi atık bertaraf tesisi ile
sterilizasyon tesisi kurmak isteyen erçek ve tüzel kiilerin Bakanlıktan
almaları ereken, kuracakları tesisle il ili er türlü plan, pro e, rapor, teknik
veri, açıklamalar ve dier dokümanlara ilikin tesisin pro elendirilmesine
ilikin izni,
isans Bu Yönetmelik ereince tıbbi atık taıyan belediye veya
firmaların valilikten tıbbi atık bertaraf tesisi ile sterilizasyon tesisi kurmak
ve iletmek isteyenlerin ise Bakanlıktan alacakları ve konu ile il ili yeterli
uzman ve teknolo ik imk nlara sa ip olduunu österir bel eyi,
ifade eder.
B
M
Genel lkeler, Görev, Yetki ve Yükümlülükler
M
5 Tıbbi atıkların yönetimine ilikin ilkeler unlardır
a) Tıbbi atıkların çevre ve insan salıına zarar verecek ekilde
dorudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesi yasaktır.
b) Tıbbi, te likeli ve evsel atıkların oluumunun ve miktarının
kaynaında en aza indirilmesi esastır.
c) Tıbbi atıkların, te likeli ve evsel atıklar ile karıtırılmaması
esastır.
d) Tıbbi atıkların kaynaında dier atıklardan ayrı olarak
toplanması, biriktirilmesi, taınması ve bertarafı esastır.
40
e) Tıbbi atıkların yarattıı çevresel kirlenme ve bozulmadan doan
zararlardan dolayı tıbbi atık üreticileri, taıyıcıları ve bertarafçıları kusur
artı olmaksızın sorumludurlar.
f) Tıbbi atıkların yönetiminden sorumlu kii, kurum kurulular, bu
atıkların çevre ve insan salıına olabilecek zararlı etkilerinin azaltılması
için erekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
) Tıbbi atık üreticileri atıklarının bertarafı için erekli arcamaları
karılamakla yükümlüdürler.
) Tıbbi atık üreten salık kuruluları ile bu atıkların taınması ve
bertarafından sorumlu belediyelerin özel sektör firmalarının tıbbi atık
yönetimiyle il ili personelinin periyodik olarak eitimden ve salık
kontrolünden eçirilmesi ve tıbbi atık yönetimi kapsamındaki faaliyetlerin
bu personel tarafından yapılması esastır.
M
6 Bakanlık
a) Tıbbi atıkların çevreyle uyumlu bir ekilde yönetimine ilikin
pro ram ve politikaları saptamak, bu Yönetmeliin uy ulanmasına yönelik
ibirlii ve koordinasyonu salamak ve erekli idari tedbirleri almakla,
b) Tıbbi atıkların oluumundan bertarafına kadar yönetimlerini
kapsayan bütün faaliyetlerin kontrolünü ve periyodik denetimlerini
yapmakla,
c) Tıbbi atıkların çevreyle uyumlu yönetimine ilikin en yeni
sistem ve teknolo ilerin uy ulanmasında ulusal ve uluslar arası
koordinasyonu salamakla,
d) Tıbbi atık bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesislerine ön lisans
ve lisans vermekle,
yükümlüdür.
M
M
Ma allin en büyük mülki amiri
a) Tıbbi atıkların oluumundan bertarafına kadar yönetimlerini
kapsayan bütün faaliyetlerin kontrolünü ve periyodik denetimini yapmak,
il ili mevzuata aykırılık alinde erekli yaptırımın uy ulanmasını
salamakla,
b) l sınırları içinde oluan, toplanan ve bertaraf edilen tıbbi
atıkların miktarı ile il ili bil ileri salık kurulularından ve belediyelerden
temin etmek, deerlendirmek ve yıl sonunda rapor alinde Bakanlıa
öndermekle,
c) Tıbbi atık taıma araçlarına taıma lisansı vermekle ve
faaliyetlerini denetlemekle, lisans verilen araç, belediye ve firmalarla il ili
bil ileri yıl sonunda Bakanlıa öndermekle,
d) Tıbbi atıkların toplanması, taınması ve bertarafında
uy ulanacak ücreti ma alli çevre kurulu aracılııyla belirlemekle,
41
e) isans verilen tıbbi atık bertaraf tesisleri ile sterilizasyon
tesislerinin faaliyetlerini izlemek, denetlemek, il ili mevzuata aykırılık
alinde erekli yaptırımın uy ulanmasını salamakla,
örevli ve yetkilidir.
T
M
Tıbbi atık üreticileri
a) tıkları kaynaında en aza indirecek sistemi kurmakla,
b) tıkların ayrı toplanması, taınması ve eçici depolanması ile
bir kaza anında alınacak tedbirleri içeren ünite içi atık yönetim planını
azırlamak ve uy ulamakla,
c) Tıbbi, te likeli ve evsel nitelikli atıklar ile ambala atıklarını
birbirleri ile karımadan kaynaında ayrı olarak toplamakla,
d) Tıbbi atıklar ile kesici-delici atıkları toplarken teknik özellikleri
bu Yönetmelikte belirtilen torbaları ve kapları kullanmakla,
e) yrı toplanan tıbbi ve evsel nitelikli atıkları sadece bu i için
ta sis edilmi araçlar ile ayrı ayrı taımakla,
f) tıkları eçici depolamak amacıyla eçici atık deposu ina
etmek veya konteyner bulundurmakla, yataksız ünite olması durumunda ise
atıklarını en yakındaki eçici atık deposuna konteynerine ötürmek veya bu
atıkları toplama aracına vermekle,
) Tıbbi atıkların yönetimiyle örevli personelini periyodik olarak
eitmekle eitimini salamakla,
) Tıbbi atıkların yönetimiyle örevli personelinin özel iysilerini
salamakla,
i) Tıbbi atıkların toplanması, taınması ve bertarafı için ereken
arcamaları atık bertarafçısına ödemekle,
) Oluan tıbbi atık miktarı ile il ili bil ileri düzenli olarak kayıt
altına almak, yıl sonu itibari ile valilie öndermek, bu bil ileri en az üç yıl
süre ile mu afaza etmek ve talep edilmesi alinde Bakanlıın incelemesine
açık tutmakla,
yükümlüdürler.
M
Belediyeler
a) Tıbbi atıkların eçici atık depolarından veya konteynerlerinden
alınarak toplanması, taınması, sterilizasyon ilemine tabi tutulması ve
bertarafı ile il ili detayları içeren Tıbbi tık Yönetim lanı nı azırlamak,
uy ulamak ve alkın bil ilenmesini salamakla,
b) Tıbbi atıkları eçici atık depolarından alarak bertaraf sa asına
taımak taıttırmakla,
c) Tıbbi atık bertaraf sterilizasyon tesislerini kurmak kurdurmak,
iletmek ilettirmekle,
d) uracakları tıbbi atık bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesisleri
için ön lisans lisans almakla,
42
e) Tıbbi atık taıma araçları için taıma lisansı almakla,
f) Geçici atık depolarına yapı ru satı vermekle,
) Tıbbi atıkların yönetimiyle örevli personelini periyodik olarak
eitmekle eitimini salamakla,
) Tıbbi atıkların yönetimiyle örevli personelin özel iysilerini
salamakla,
i) alık kurulularından toplanan, taınan ve bertaraf edilen tıbbi
atık miktarlarını kayıt altına almak, bu bil ileri yıl sonu itibari ile valilie
öndermek ve talep edilmesi alinde Bakanlıın incelemesine açık tutmakla,
yükümlüdürler.
Ç
B
M
tıkların nite çinde yrılması, Toplanması ve Taınması
M
niteler,
- de belirtilen atıkların kaynaında ayrı
toplanması ve biriktirilmesi, atıkların toplanması ve taınmasında
kullanılacak ekipman ve araçlar, atık miktarları, toplama sıklıı, eçici
depolama sistemleri, toplama ekipmanlarının temizlii ve dezenfeksiyonu,
kaza anında alınacak önlemler ve yapılacak ilemler, bu atıkların
yönetiminden sorumlu personel ve eitimleri bata olmak üzere detaylı
bil ileri içeren nite çi tık Yönetim lanı nı azırlamak ve uy ulamak
zorundadır.
E
M
- de
rubu altında yer alan evsel nitelikli
atıklar, tıbbi, te likeli ve ambala atıklarından ayrı olarak siya renkli plastik
torbalarda toplanırlar. yrı toplanan evsel nitelikli atıklar, ünite içinde
sadece bu i için ayrılmı taıma araçları ile taınarak eçici atık deposuna
veya konteynerine ötürülür ve ayrı olarak eçici depolanırlar. vsel
nitelikli atıklar toplanmaları sırasında tıbbi atıklar ile karıtırılmazlar.
arıtırılmaları durumunda tıbbi atık olarak kabul edilirler.
Toplanan evsel nitelikli atıkların,
atı
tıkların
ontrolü
Yönetmelii ükümleri dorultusunda taınmaları ve bertaraf edilmeleri
salanır.
A
M
- de B rubu altında yer alan kaıt, karton, plastik
ve metal ambala atıkları, kontamine olmamaları artıyla dier atıklardan
ayrı olarak mavi renkli plastik torbalarda toplanırlar. erum ve ilaç ieleri
ibi cam ambala atıkları ise yine kontamine olmamaları artıyla cam
ambala kumbaralarında, kumbara olmaması alinde ise dier ambala
atıkları ile birlikte mavi renkli plastik torbalarda toplanırlar. ullanılmı
serum ieleri ayrı toplanmadan önce, uçlarındaki lastik, ortum, ine ibi
asta ile temas eden kontamine olmu materyallerden ayrılır. ontamine
43
materyaller dier tıbbi atıklar ile birlikte
üncü maddede belirtilen esaslara
öre toplanır.
Toplanan ambala atıklarının, mbala ve mbala
tıklarının
ontrolü Yönetmelii ükümleri dorultusunda eri kazanılmaları salanır.
T
M
- de , D ve
rupları altında yer alan tıbbi
atıklar, bata doktor, emire, ebe, veteriner, di ekimi, laboratuvar teknik
elemanı olmak üzere il ili salık personeli tarafından oluumları sırasında
kaynaında dier atıklar ile karıtırılmadan ayrı olarak biriktirilir. Toplama
ekipmanı, atıın niteliine uy un ve atıın olutuu kaynaa en yakın
noktada bulunur. Tıbbi atıklar içbir suretle evsel atıklar, ambala atıkları ve
te likeli atıklar ile karıtırılmaz.
Tıbbi atıkların toplanmasında yırtılmaya, delinmeye, patlamaya
ve taımaya dayanıklı ori inal orta younluklu polietilen ammaddeden
sızdırmaz, çift taban dikili ve körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlıı
mikron olan, en az
kilo ram kaldırma kapasiteli, üzerinde örülebilecek
büyüklükte ve er iki yüzünde luslararası Biyote like amblemi ile
D
T TIBB TI ibaresini taıyan kırmızı renkli plastik torbalar
kullanılır. Torbalar en fazla oranında doldurulur, aızları sıkıca balanır
ve erekli örüldüü allerde er bir torba yine aynı özelliklere sa ip dier
bir torbaya konularak kesin sızdırmazlık salanır. Bu torbalar içbir ekilde
eri kazanılmaz ve tekrar kullanılmaz. Tıbbi atık torbalarının içerii içbir
suretle sıkıtırılmaz, torbasından çıkarılmaz, boaltılmaz ve baka bir kaba
aktarılmaz.
Tıbbi atıkların basınçlı bu ar ile sterilizasyon ilemine tabi
tutulması durumunda atıklar otoklav torbaları ile otoklavlanabilir kesicidelici tıbbi atık kaplarına konulurlar. Otoklav torbalarının yukarıda belirtilen
a kadar nemli-basınçlı ısıya dayanıklı ve
teknik özelliklerin yanı sıra 4
bu ar eçir enliine aiz olması zorunludur.
ıvı tıbbi atıklar da uy un emici maddeler ile younlatırılarak
yukarıda belirtilen torbalara konulur.
esici ve delici özellii olan atıklar dier tıbbi atıklardan ayrı
olarak delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su eçirmez
ve sızdırmaz, açılması ve karıtırılması mümkün olmayan, üzerinde
luslararası Biyote like amblemi ile D
T
ve D
TIBB
TI
ibaresi taıyan plastik veya aynı özelliklere sa ip lamine
kartondan yapılmı kutu veya konteynerler içinde toplanır. Bu biriktirme
kapları, en fazla oranında doldurulur, aızları kapatılır ve kırmızı plastik
torbalara konur. esici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle
sıkıtırılmaz, açılmaz, boaltılmaz ve eri kazanılmaz.
Tıbbi atık torbaları ve kesici-delici atık kapları
oranında
dolduklarında der al yenileri ile deitirilirler. Yeni torba ve kapların
44
kullanıma azır olarak atıın kaynaında veya en yakınında bulundurulması
salanır.
T
M
4
- de
rubu altında yer alan enotoksik atıklar,
farmasötik atıklar, aır metal içeren atıklar, kimyasal atıklar ve basınçlı
kaplar dier atıklardan ayrı olarak toplanırlar. Bu atıkların bertarafı Te likeli
tıkların ontrolü Yönetmeliine öre yapılır.
Bu rupta yer alan kimyasal atıklar, toksik, korozif p
ve
p
), yanıcı ve reaktif su ile reaksiyon verebilen, oklara assas)
özelliklerden en az birine sa ip olmaları durumunda te likeli atık olarak
kabul edilirler. Bu özelliklerden içbirine sa ip olmayan te likesiz kimyasal
atıklardan katı olanlar evsel atıklar ile birlikte toplanırlar, sıvı olanlar ise
kanalizasyon sistemi ile uzaklatırılırlar.
nitelerde oluan rönt en banyo suları, Te likeli
tıkların
ontrolü Yönetmelii ükümleri dorultusunda eri kazanılır veya bertaraf
edilir.
Te likeli atıklar kesinlikle kanalizasyon sistemine boaltılmaz,
dorudan avaya verilmez, düük sıcaklıklarda yakılmaz, evsel atıklarla
karıtırılmaz ve depolanarak bertaraf edilmez.
R
M
5 adyoaktif atıklar akkında bu Yönetmelik ükümleri
uy ulanmaz. Bu atıkların bertarafı Türkiye tom ner isi urumu mevzuatı
dorultusunda yapılır.
T
M
6 Tıbbi atık torbaları ünite içinde bu i için eitilmi
personel tarafından, tekerlekli, kapaklı, paslanmaz metal, plastik veya
benzeri malzemeden yapılmı, yükleme-boaltma esnasında torbaların
asarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan,
yüklenmesi, boaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece
bu i için ayrılmı araçlar ile toplanır ve taınırlar. Tıbbi atıkların ünite
içinde taınmasında kullanılan araçlar turuncu renkli olacak, üzerlerinde
luslararası Biyote like amblemi ile Dikkat Tıbbi tık ibaresi
bulunacaktır.
Tıbbi atık torbaları aızları sıkıca balanmı olarak ve
sıkıtırılmadan atık taıma araçlarına yüklenir, toplama ve taıma ilemi
sırasında el veya vücut ile temastan kaçınılır. tık torbaları asla elde
taınmazlar. Taıma ilemi sırasında atık bacaları ve yürüyen eritler
kullanılmaz.
Tıbbi atıklar ile evsel nitelikli atıklar aynı araca yüklenmez ve
taınmazlar. tık taıma araçları er ün düzenli olarak temizlenir ve
dezenfekte edilirler. raçların içinde er an i bir torbanın patlaması veya
dökülmesi durumunda atıklar üvenli olarak boaltılır ve taıma aracı
ivedilikle dezenfekte edilir.
45
Tıbbi atıkların ünite içinde taınması ile örevlendirilen
personelin, taıma sırasında
ncı maddede belirtilen ekilde özel nitelikli
turuncu renkli elbise iymesi ve bunun il ili ünite tarafından karılanması
zorunludur.
nite içinde uy ulanan toplama pro ramı ve atık taıma
araçlarının izleyecei üzer a , astaların tedavi olduu yerler ile dier
temiz alanlardan, insan ve asta trafiinin youn olduu böl elerden
mümkün olduunca uzak olacak ekilde belirlenir.
K
M
- c de belirtilen ünitelerde oluan tıbbi atıklar,
dier atıklardan ayrı olarak
üncü maddede özellikleri belirtilen tıbbi atık
torbaları ve kesici-delici atık kapları ile toplanırlar ve
nci maddede
açıklandıı ekilde eçici depolanırlar.
D D
B
M
tıkların Geçici Depolanması
M
- de yer alan ve en az
yatak kapasitesine sa ip
üniteler eçici atık deposu ina etmekle, da a az yataa sa ip üniteler ise
aynı ilevi örecek konteyner bulundurmakla yükümlüdürler.
tıklar, bertaraf sa asına taınmadan önce 4 saatten fazla
olmamak üzere bu depolarda veya konteynerlerde bekletilebilir. Bekleme
süresi, eçici atık deposu içindeki sıcaklıın 4
nin altında olması
kouluyla bir aftaya kadar uzatılabilir.
M
Geçici atık deposunun özellikleri unlardır
a) Geçici atık deposu iki bölmeli kapalı bir mekan olarak ina
edilir. Birinci bölmede tıbbi atıklar, ikinci bölmede ise evsel nitelikli atıklar
depolanır.
b) Geçici atık deposunun acmi en az iki ünlük atıı alabilecek
boyutlarda olur.
c) Deponun tabanı ve duvarları salam,
eçirimsiz,
mikroor anizma ve kir tutmayan, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay bir
malzeme ile kaplanır.
d) Depolarda yeterli bir aydınlatma ve pasif avalandırma sistemi
bulunur ve sıcak böl elerde depo özel olarak soutulur.
e) Depo kapıları dıarıya doru açılır veya sürmeli yapılır. apılar
daima temiz ve boyanmı durumda olur. Tıbbi atıkların konulduu bölmenin
kapısı turuncu ren e boyanır, üzerinde örülebilecek ekilde ve siya renkli
luslararası Biyote like amblemi ile siya arfler ile yazılmı Dikkat
Tıbbi tık ibaresi bulunur.
f) Depo kapıları kullanımları dıında daima kapalı ve kilitli tutulur,
yetkili olmayan kiilerin irmelerine izin verilmez. Depo ve kapıları, içeriye
er an i bir ayvan irmeyecek ekilde ina edilir.
46
) Geçici atık depolarının içi ve kapıları örevli personelin
ra atlıkla
çalıabilecei,
atıkların
kolaylıkla
boaltılabilecei,
depolanabilecei ve yüklenebilecei boyutlarda ina edilir.
) Geçici atık deposu, atık taıma araçlarının kolaylıkla
ulaabilecei ve yanaabilecei yerlerde ve ekilde ina edilir.
i) Geçici atık deposu, astane iri ve çıkıı ve otopark ibi youn
insan ve asta trafiinin olduu yerler ile ıda depolama, azırlama ve satı
yerlerinin yakınlarına ina edilemez.
) Tıbbi atıkların konulduu bölmenin temizlii ve dezenfeksiyonu
kuru olarak yapılır. Bölme atıkların boaltılmasını müteakiben temizlenir,
dezenfekte edilir ve erekirse ilaçlanır. Tıbbi atık içeren bir torbanın
yırtılması veya boalması sonucu dökülen atıklar uy un ekipman ile
toplandıktan, sıvı atıklar ise uy un emici malzeme ile younlatırıldıktan
sonra tekrar kırmızı renkli plastik torbalara konulur ve kullanılan ekipman
ile birlikte bölme der al dezenfekte edilir.
k) vsel nitelikli atıkların konulduu bölmede kanalizasyona balı
ız aralı bir drena sistemi ve bölmenin kolaylıkla temizlenebilmesi için
basınçlı bir su musluu bulunur. Bölme atıkların boaltılmasını müteakiben
temizlenir, erekirse dezenfekte edilir ve ilaçlanır.
l) Temizlik ekipmanı, koruyucu iysiler, atık torbaları ve
konteynerler eçici atık depolarına yakın yerlerde depolanırlar.
M
inci madde uyarınca eçici atık deposu kurmakla
yükümlü olan ünitelere yapı ru satı vermeye
a) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan ve büyüke ir
belediyesi olan yerlerde büyüke ir belediye bakanlıı, dier yerlerde
belediye bakanlıkları,
b) Belediye ve mücavir alan sınırları dıında kalan yerlerde
valilikler,
yetkilidir.
K
M
- de belirtilen ve
den az yataa sa ip üniteler,
eçici atık deposu olarak konteyner kullanmak zorundadırlar. Bu amaçla
kullanılacak konteynerlerin aaıdaki teknik özelliklere aiz olması
zorunludur
a) onteynerler ünitenin en az iki ünlük tıbbi atıını alabilecek
boyutta ve sayıda olur.
b) onteynerler, kullanıldıkları ünitenin bulunduu parsel sınırları
içinde dorudan üne almayan astane iri-çıkıı, otopark ve kaldırım
ibi youn insan ve asta trafiinin olduu yerler ile ıda depolama,
azırlama ve satı yerlerinden uzaa yerletirilirler.
c)
onteynerlerin iç yüzeyleri yükleme-boatma sırasında
torbaların asarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarlar
47
ve dik köeler içermez. esien yüzeyler yumuak dönülerle birbirine
birleir.
c) onteynerlerin kapakları kullanımları dıında daima kapalı ve
kilitli tutulur, yetkili olmayan kiilerin açmasına izin verilmez. apaklar,
konteynerin içine er an i bir ayvan irmeyecek ekilde dizayn ve ina
edilir.
d) onteynerlerin dı yüzeyleri turuncu ren e boyanır, üzerlerinde
örülebilecek uy un büyüklükte ve siya renkli
amblemi ile siya arfler ile yazılmı Dikkat Tıbbi tık ibaresi bulunur.
e) onteynerler daima temiz ve boyanmı durumda olur.
f) onteynerler, atıkların boaltılmasını müteakiben er ün veya
er an i bir kazadan emen sonra temizlenir ve dezenfekte edilir.
- de belirtilen ve
den az yataa sa ip üniteler, istedikleri
takdirde eçici atık deposu da ina edebilirler.
K
M
- c de belirtilen ünitelerde oluan ve tıbbi atık
torbaları ile kesici-delici atık kapları ile toplanan tıbbi atıklar, teknik
özellikleri
ncı maddede belirtilen taıma araçları ile en yakında bulunan
eçici atık deposuna veya konteynerine ötürülür. Böyle bir imkanın
olmaması alinde üretilen tıbbi atıkların il ili belediyenin tıbbi atık toplama
ve taıma aracı tarafından alınması salanır. Bu durumda tıbbi atıklar
üvenli bir ekilde mu afaza edilir ve erekirse ikinci bir tıbbi atık
torbasının içine konulur. tıklar, tıbbi atık toplama aracı elmeden önce
kesinlikle dıarıya bırakılmaz, evsel atıklar ile karıtırılmaz ve evsel atıkların
toplandıı konteynerlere konulmaz.
Bu salık kuruluları, il ili mercilerden çalıma izni almadan
önce, atıklarının eçici depolanması konusunda en yakında bulunan eçici
atık deposu veya konteynerin ait olduu salık kuruluu ya da atıklarının
toplanması konusunda il i belediye ile anlama yapmak ve bu anlamayı
valilie ibraz etmekle yükümlüdür.
A
M
Tıbbi atık üreticileri, ürettikleri atıkların toplanması,
taınması ve bertarafı için ereken arcamaları, bertaraf eden kurum ve
kurulua ödemekle yükümlüdürler. Bu Yönetmelikteki teknik kriterlere
uy un olmak artıyla, toplama, taıma ve bertaraf arcamalarına esas olacak
tıbbi atık bertaraf ücreti, er yıl tıbbi atık üreticileri ve bertaraf edecek
kurum ve kuruluların örüleri de alınarak il ma alli çevre kurulu
tarafından tespit ve ilan edilerek Bakanlıa bildirilir. cretin ödenmemesi
tıbbi atıkların bertarafı için bir en el oluturmaz. Tıbbi atık bertaraf ücretinin
ödenmemesi durumunda, bu bedel
sayılı mme lacaklarının Ta sil
sulü akkında anun ükümlerine öre tıbbi atık üreticilerinden ta sil
edilir.
48
B
B
M
Tıbbi tıkların Bertaraf lanına Taınması
M
4
- de belirtilen üniteler, tıbbi atıkların bertaraf
sa asına üvenli bir ekilde taınmasının salanması amacıyla, tıbbi atıkları
bu Yönetmelikte belirtilen teknik kriterlere aiz torba ve kaplar içinde,
belirtilen usul ve esaslara uy un ekilde biriktirmek ve ambala lamak
zorundadırlar.
Geçici atık deposu veya konteynerler içinde, bata örevli personel
olmak üzere çevre ve insan salıı ile taımayı olumsuz etkileyecek ekilde
azı balanmamı, yırtılmı, patlamı, dökülmü tıbbi atık torbaları ve
kapları ile tıbbi atık torbası aricinde baka bir torba ile tıbbi atık atıldıının
veya tıbbi atıkların konteynerlere dorudan boaltıldıının tespit edilmesi
alinde, tespit edilen olumsuzluk iderilene kadar içbir suretle tıbbi atıklar
toplanmaz ve taınmazlar.
T
M
5 Tıbbi atıkların eçici atık depoları ve konteynerler ile
c de belirtilen dier ünitelerden alınarak bertaraf tesisine
taınmasından büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri, dier yerlerde ise
belediyeler ile yetkilerini devrettii kii ve kurulular sorumludur.
Bu kurum ve kurulular, tıbbi atıkların taınması ile örevli
personeli periyodik olarak eitmek, salık kontrolünden eçirmek ve dier
koruyucu tedbirleri almakla yükümlüdürler.
P
M
6 Tıbbi atıkları taımakla örevlendirilen temizlik
personeli çalıma sırasında eldiven, koruyucu özlük, maske kullanır çizme
ve özel koruyucu turuncu renkli elbise iyer. Taıma ileminde kullanılan
özel iysi ve ekipmanlar ayrı bir yerde mu afaza edilir. Bunların
temizlenmesi belediyece veya belediyenin örevlendirecei kuruluça
yapılır.
T
M
Tıbbi atıkların
a) mniyetli bir ekilde, etrafa yayılmadan ve sızıntı suları
akıtılmadan ni ai bertaraf sa asına etirilmesi,
b) Taınması sırasında transfer istasyonlarının kullanılmaması,
c) Taıma araçlarının ünde en az bir kere temizlenmesi ve
dezenfekte edilmesi,
d) onulduu kırmızı torbaların patlaması veya baka bir nedenle
etrafa yayılması durumlarında der al temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi,
e) Toplanması ve taınması için kullanılan araçların baka ilerde
kullanılmaması, zorunludur.
Tıbbi atık torbaları dorudan tıbbi atık taıma aracına
yüklenebilecei ibi, tekerlekli kapaklı plastik veya metal konteynerler
49
içinde de atık taıma aracına yüklenebilirler. Taımanın bu ekilde yapılması
durumunda konteynerler de ünde en az bir kez temizlenir ve dezenfekte
edilir.
T
M
Tıbbi atıkların toplanması ve taınması için kullanılan
araçlarda
a) tıkların yüklendii kısmın tamamen kapalı yapılması,
b) ıkıtırma mekanizmasının bulunmaması,
c) oför ma alli ile atık yükleme kısmı arasında boluk bulunması,
d) tık yükleme kısmının kaza alinde zarar örmemesi için
salam yapılması,
e) tık yükleme kısmının iç yüzeyinin paslanmaz, kolaylıkla
temizlenebilen ve dezenfekte edilebilen düz ün yüzeyli olması,
f) Dik köeler içermemesi, kesien yüzeylerin yumuak dönülerle
birbirine birlemesi,
) a, sol ve arka yüzeylerinde örülebilecek uy un büyüklükte
ve siya renkli
luslararası Biyote like amblemi ile siya
arfler ile
yazılmı D
T TIBB TI ibaresinin bulunması,
) Dı yüzeyinin turuncu ren e boyanması,
erekir.
T
M
Tıbbi atık taıma araçları için tıbbi atık taıma lisansı
alınması zorunludur. Bu amaçla
-4 de belirtilen esaslara öre il ili
valilie bavuruda bulunulur. isans, bavuruda bulunan aracın araçların ait
olduu kurum kurulua ve erekli teknik donanıma aiz araca araçlara
verilir. Bu lisans devredilemez. isans üç yıl süre ile eçerlidir ve bu sürenin
sonunda yenilenmesi erekir. isans alan, ancak belirlenen standartlara
uymayan firmaların lisansları valilikçe iptal edilir.
T
M
Tıbbi atıkların ünitelerden alınması sırasında atıkların
ünite tarafından taıyıcıya verildiinin, taıyıcı tarafından teslim alındıının
ve taıyıcı tarafından da bertaraf tesisine verildiinin bel elenmesi amacıyla
ünite ile taıyıcı bertaraf eden kurum kurulu arasında tıbbi atık alındı
bel esi makbuzu düzenlenir. Bu bel e makbuz üzerinde atıı üreten ünitenin
ismi, adresi, sorumlu kiinin ismi ve irtibat telefonu, tari , atıın miktarı,
taıyıcı kurum kuruluun ismi, oförün ismi, aracın plakası, lisans numarası
ve bertaraf tesisi ile il ili bil iler bulunur.
Yukarıdaki bil ileri içeren tıbbi atık alındı bel esi makbuzu üç
nüs a olarak azırlanır bir nüs ası atık üreticisi salık kuruluunda, ikinci
nüs ası taıma ilemi yapan kurum kuruluta, üçüncü nüs ası ise bertaraf
50
tesisi iletmecisi kurum kuruluta kalır ve il ili örevliler tarafından
imzalanır.
nceleme ve denetim sırasında bu bel enin il ili tüm taraflarca
denetim elemanlarına österilmesi zorunludur. Tıbbi atıkların taınması
sırasında kullanılan bu bel e en az bir yıl süre ile mu afaza edilir ve talep
edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine açık tutulur.
TI I B
M
Tıbbi tıkların Bertaraf dilmesi
M
Tıbbi atıkların sterilizasyon ilemine tabi tutularak
zararsız ale etirilmesi, yakılması veya depolanması suretiyle bertaraf
edilmesi ile bu ilemlerin bel elendirilmesinden büyüke irlerde büyüke ir
belediyeleri, büyüke ir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler veya
yetkilerini devrettii kii ve kurulular müteselsilen sorumludur.
Tıbbi atık bertaraf tesisi iletmecisi kii, kurum ve kurulular, tıbbi
atıkların bertarafı ile örevli personeli periyodik olarak eitmek, salık
kontrolünden eçirmek ve dier koruyucu tedbirleri almakla yükümlüdürler.
T
M
Büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri, büyüke ir
belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler tıbbi atık oluumuna neden olan
salık kuruluları ile bunların tıbbi atık miktarları ve eçici depolama
sistemleri, tıbbi atıkların toplanması ve taınmasında kullanılacak ekipman
ve araçlar, toplama rotaları, araç temizleme ve dezenfeksiyon, kaza anında
alınacak önlemler ve yapılacak ilemler, sorumlular, eitim ve tıbbi atıkların
bertarafında uy uladıkları sistemler bata olmak üzere detaylı bil ileri içeren
Tıbbi
tık Yönetim lanı nı azırlamak ve uy ulamak zorundadır.
Büyüke irlerde bu plan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin örüleri
alınmak suretiyle büyüke ir belediyesi tarafından azırlanır ve uy ulanır.
Belediyeler, er bir salık kuruluundan toplanan ve bertaraf
edilen tıbbi atık miktarını kayıt altına alırlar ve yıl sonu itibari ile valilie
bildirirler.
T
M
Tıbbi atıklar yakılarak bertaraf edilebilir. Yakma
sistemleri büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri, büyüke ir belediyesi
olmayan yerlerde ise belediyeler veya yetkilerini devrettii kii ve kurulular
tarafından kurulur ve iletilir. vsel nitelikli atıkların yakılması için
kullanılan yakma tesisleri tıbbi atıkların yakılması için kullanılmaz. niteler
tarafından münferit yakma tesisleri kurulamaz ve iletilemez.
T
M
4- Tıbbi atıkların yakılarak bertaraf edilmesinde,
Te likeli tıkların ontrolü Yönetmelii nin yakma ile il ili maddelerinde
belirtilen esaslara uyulur.
51
Yakma ilemine tabi tutulacak tıbbi atıklar içinde bata kırılmı
termometreler, kullanılmı piller bataryalar ibi yüksek düzeyde civa ve
kadmiyum içeren atıklar olmak üzere, ümü tuzları içeren radyolo ik
atıklar, aır metaller içeren ampuller ve basınçlı kaplar bulunmaz. Yakma
ilemine tabi tutulacak tıbbi atıklar içinde büyük miktarlarda enotoksik atık
mevcutsa, sıcaklıın en az
olması zorunludur.
Tıbbi atıklar, Bakanlıın erekli ördüü durumlarda ve izni
da ilinde, çevreye zarar verilmemesi, ereken tedbirlerin alınması, baca azı
emisyonlarında Te likeli tıkların ontrolü Yönetmelii ükümlerinin
salanması ve sürekli olmamak artıyla çimento fabrikalarında da
yakılabilir.
Y
M
5 Büyüke ir belediyeleri ve belediyeler, onaylı imar
planları esas alınarak yakma tesisi kurmak üzere seçtikleri yer için mevcut
mevzuat çerçevesinde ma alli çevre kurulu kararı ve Bakanlıın uy un
örüü ile, ma allin en büyük mülki idare amirinden izin alırlar.
Yakma tesislerinin
a) arstik böl elerde takın riskinin yüksek olduu böl elerde
eyelan, çı ve erozyon böl elerinde kurulmasına ve iletilmesine izin
verilmez.
b) Yer seçiminde, deprem kuakları ve tektonik koruma böl eleri
ile dier zemin areketleri, akim rüz ar yönü dikkate alınır.
c) n yakın yerleme alanına uzaklıı
metreden az olamaz.
T
M
6 Tıbbi atıklar
a) Te likeli atık depolama alanlarının özel bir bölümünde, te likeli
atıklardan ayrı olarak,
b) vsel atıkların bertaraf alanlarının bu Yönetmelie uy un
olarak yapılmı özel bir bölümünde, evsel atıklardan ayrı olarak,
c) adece tıbbı atıklar için yapılmı özel bir bertaraf alanında,
düzenli depolanarak bertaraf edilirler.
D
M
Büyüke ir belediyeleri ve belediyeler, onaylı imar
planları esas alınarak düzenli depolama tesisi kurmak üzere seçtikleri yer
için mevcut mevzuat çerçevesinde ma alli çevre kurulu kararı ve Bakanlıın
uy un örüü ile ma allin en büyük mülki idare amirinden izin alırlar.
Düzenli depolama tesislerinin
52
a) arstik böl elerde içme, kullanma ve sulama suyu temin edilen
yer altı ve yer üstü suları koruma böl elerinde takın riskinin yüksek olduu
böl elerde
eyelan, çı ve erozyon böl elerinde kurulmasına ve
iletilmesine izin verilmez.
b) Yer seçiminde, seçilecek yerin eolo ik, idro eolo ik, eoteknik
özellikleri, yer altı su seviyesi ve yer altı suyu akı yönleri, mevcut ve
planlanan meskun böl e ile dier yapılamalar, deprem kuakları ve tektonik
koruma böl eleri ile dier zemin areketleri, akim rüz ar yönü, trafik
durumu dikkate alınır.
c) n yakın yerleme alanına uzaklıı
metreden az olamaz.
ncak, düzenli depolama tesislerinin çevresinde tepe, yıın ve aaçlandırma
ibi en eller varsa il ma alli çevre kurulunun kararı ve erektiinde
Bakanlıın uy un örüü ile bu mesafeden da a az olan yerlerde de il ili
belediye ve ma allin en büyük mülki amirliince depolama tesisi
kurulmasına müsaade edilebilir.
D
M
Tıbbi atık depolama tesislerinin depo tabanı tekili ve
sızıntı suyunun toplanmasında, Te likeli tıkların ontrolü Yönetmelii nin
il ili maddelerinde belirtilen esaslara uyulur.
D
M
Depolama tesislerinde tıbbi atıklar sıkıtırılmaz depo,
atıklar sıkıtırılmadan doldurulur. Dol u ilemleri sırasında ünlük olarak
atıkların üstü önce kireç, sonra da en az
cm. toprak ile örtülür.
D
M
4 Depo tesisine dol u ilemi tamamlandıktan sonra,
deponun üstü kapatılarak depo övdesine yüzeysel su irmeyecek ekilde
sızdırmaz ale etirilir. Bu amaçla
a) tık üstündeki ilk örtü tabakası omo en ve ko ezyonsuz
zeminden tekil edilir ve tabaka kalınlıı .5 metre den az olamaz,
b) ızdırmazlık temini için mineral sızdırmazlık tabakası kil) ile
plastik eçirimsizlik tabakası birlikte kullanılır. Bu malzemelerle eit
düzeyde eçirimsizlii salayacak dier malzemeler de bu amaçla
kullanılabilir. Bu tabanın eçirimlilik katsayısı permeabilitesi) k
m s den büyük olamaz. Mineral sızdırmazlık tabakası ile kullanılacak dier
yapay eçirimsizlik malzemelerinin yeterli teknik kriterlere ve özelliklere
aiz olduunun ulusal ve uluslar arası standartlara
, I O DI ,T
ve
benzeri) öre uy un olduunun ön lisans sürecinde Bakanlıa bel elenmesi
zorunludur.
c) Depo övdesinden az çıkıı söz konusu ise az dren sistemleri
yerletirilir.
d) Depo üst yüzeyinin ni ai eimi 5 den büyük olmalıdır.
53
e) ızdırmaz tabaka üzerine serilen tarım topraının kalınlıı
metreden az olamaz.
D
M
4 Tıbbi atık düzenli depolama tesisi iletmecisi kii,
kurum ve kurulular, er depolama tesisi için bir iletme planı azırlamak ve
bir örevli bulundurmak zorundadır. Bu örevliler depo yerine etirilen tıbbi
atıkların kontrolünden ve depo yerinin iletilmesinden sorumludurlar.
Bakanlık bu kii veya kurululardan erektiinde depolama yerinin
iletilmesi ve kontrolüne ilikin bil ileri isteyebilir. Tıbbi atık düzenli
depolama tesisi için azırlanacak iletme planında aaıdaki ususlar yer
alır
a) Tesiste iletme planının uy ulanmasından sorumlu personelin
adı, soyadı, örevi, unvanı,
b) Tesisin kapasitesi,
c) tıklara uy ulanacak ilemler ve bertaraf metotları,
d)
tık taıyan araçların park edilecei, boaltılacaı,
temizlenecei ve dezenfekte edilecei sa alar ile il ili bil iler,
e) cil durum planları, il ili sorumlu personel,
f) Tesisin çalıma saatleri.
Tıbbi atık düzenli depolama tesisinde çalıanların baret ve tabanı
takviyeli ayakkabı iymesi ve depolama tesisi çıkıında, kirlenen araç
tekerleklerinin yolları kirletmemesi için tekerlekleri temizleyecek ve
yıkayacak tedbirler alınması zorunludur.
Tıbbi atık düzenli depolama tesisinde sızıntı suyu miktarı ve
özellikleri tesisi iletenler tarafından, tesis çalıırken er ay, kapandıktan
sonra altı ayda bir izleme kuyularından ölçülür ve sonuçları Bakanlıa
bildirilir. lçüm ilemleri depo yeri kapatıldıktan sonra yirmi yıl süre ile
devam eder. ayıtlar mu afaza edilir.
A
M
4
Düzenli depolama tesisine tıbbi atıkların kabulü
sırasında aaıdaki esaslara uyulacaktır
a) Tesise tıbbi atıklar dıında atık kabul edilmeyecektir.
b) Depolama sa ası iriinde öncelikle atıkların taıma ile il ili
dokümanları kontrol edilecek, taıma lisansı olmayan araçlar ile tıbbi atık
alındı bel esi makbuzu bulunmayan taıyıcıların atıkları tesise kabul
edilmeyecektir.
c) Gerekli evraklarının bulunduu tespit edilen atıkların örsel
incelemesi yapılarak alındı bel esi makbuzundaki bil iler ile uyumu kontrol
edilecektir.
d) abulü uy un örülen tıbbi atıklar tartılacak atıın miktarı,
üretim yeri, etirili tari i ve araç plakası ibi bil ilerin kaydedildikten ve
tıbbi atık alındı bel esi makbuzu imzalanarak alındıktan sonra araç
54
depolama sa asına önderilecek, bu bil iler ve bel eler en az üç yıl süre ile
mu afaza edilecektir.
D
M
4 - Tıbbi atık düzenli depolama tesisi iletmecisi kii,
kurum ve kurulular, tesisin kapatılmasından en az yüz seksen ün önce
a) Tesisinin kapatılması ile il ili fizibilite etüdünü,
b) tıkların, sızıntı sularının yamur sularına ve yer altı sularına
ve veya atmosfere olası karıımını kontrol eden ölçüm izleme sistemine
ilikin planını,
c) Tesiste yer alan ünitelerin er birinin ne ekilde kapanacaı ile
il ili planını,
d) Tesisin aktif olduu süre boyunca sa a içinde bulunan atıkların
envanterini,
e) Tesiste kalan atıkların, analiz, taıma ve bertaraflarına ilikin
tüm metotların ve kapatmada kullanılacak yöntemlerin ayrıntılı tanımı ve
uy ulanabilir planlarını,
f) raç ve malzemenin temizlenmesi, topraktan alınan numuneler
ve test metotlarına ilikin raporları,
) tıklarla kirlenmi malzemelerin bertaraflarına yönelik planları,
Bakanlıa sunar.
Tıbbi atık düzenli depolama tesisi iletmecisi kii, kurum ve
kurulular, Bakanlıktan kapatma planı onayı almadan ve kapatma sonrası
ereken çevre koruma ilemlerini erçekletireceine dair taa ütname
vermeden tesisi kapatamaz. apatma ileminden sonra bertaraf edenin
sorumluluu devam eder, ölçüm izlemeye ilikin raporlarını yirmi yıl
süreyle er yıl sonunda Bakanlıa iletir.
Y
M
44 Tıbbi atık yakma tesisleri ile düzenli depolama
tesisleri imar planlarına ilenerek yerleim böl esi olmaması salanır.
Depolama tesislerinin bulunduu alanlar depo izmet süresini doldurduktan
sonra yirmi yıl süre ile denetlenir ve en az elli yıl süre ile iskana açılamaz.
M
45 Tıbbi atık yakma ve düzenli depolama tesisi kurmak
ve iletmek isteyen kii, kurum ve kurulular Bakanlıktan ön lisans ve lisans
almak zorundadır. Bu tesisler için uy ulanacak ön lisans ve lisans
ilemlerinde Te likeli tıkların ontrolü Yönetmelii nde belirtilen esaslara
uyulur.
E
M
46
nfeksiyöz atıklar ile kesici-delici atıklar,
sterilizasyon ilemine tabi tutularak zararsız ale etirilebilirler. ararsız
ale etirilen atıklar, evsel atık depolama alanlarında depolanarak bertaraf
edilebilirler.
terilizasyon
sistemleri büyüke irlerde büyüke ir
belediyeleri, büyüke ir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler veya
55
bunların yetkilerini devrettii kii ve kurulular tarafından kurulur ve
iletilir. niteler tarafından münferit sterilizasyon tesisleri kurulamaz ve
iletilemez.
terilizasyon sistemlerinin, bata mekanik üvenlik yüksek kabin
içi basınç, sıcaklıa dayanıklılık ve benzeri) ve sterilizasyon performansı
açısından uluslar arası kabul edilmi standartlara I O,
ve benzeri)
uy un olduu bel elendirilir.
terilizasyon tesislerinde atıkların ileme tabi tutulmadan önce,
çevre ve insan salıına zarar vermeden üvenli bir ekilde eçici olarak
depolanabilecei, 4
de soutulan bir depo yeri bulunur. Bu deponun,
uncu maddenin birinci fıkrasının b), c), d), e), f), ), ) ve )
bentlerinde belirtilen artları taıması zorunludur.
terilizasyon ilemine tabi tutulacak atıklar içinde patolo ik atıklar
ile bata uçucu ve yarı uçucu or anik maddeler ve civa olmak üzere
kimyasal maddeler, enotoksik sitotoksik a anlar, radyolo ik atıklar ve
basınçlı kaplar bulunmaz.
terilizasyon
tesislerinde
atık
parçalama
s reddin )
mekanizmasının bulunması zorunludur. arçalama ünitesi sterilizasyon
bölümünün sonunda veya önünde yer alır. tık parçalama ünitesinin
sterilizasyon ünitesinden önce kullanılması durumunda, ilem sonunda bu
ünite de sterilizasyon ilemine tabi tutulur.
terilizasyon ilemi sırasında ve sonrasında ava ve su ortamında
içbir kontaminasyon ve toksisite olmayacak ekilde tedbir alınır, atık su ve
ava arıtılarak sterilize edilerek alıcı ortama verilir. Bata miktar, basınç,
sıcaklık ve atıın ileme maruz kalma süresi olmak üzere bütün ilem
elektronik olarak kayıt altına alınır ve talep edildii durumda bütün bil iler
Bakanlıa önderilir.
Belediyelerce veya yetkilerini devrettii kurulular tarafından
yapılan sterilizasyon ilemi ile zararsız ale etirilen atıklar, evsel atık
depolama alanlarında depolanarak bertaraf edilebilirler.
S
M
4
terilizasyon ilemine tabi tutulan enfeksiyöz atıkların
zararsız ale etirilip etirilmedii kimyasal ve biyolo ik indikatörler
kullanılarak test edilir.
imyasal indikatörler enfeksiyöz atıın otoklav sterilizasyonunda
kullanılır. terilizasyon tamamlandıında, atık ile birlikte otoklava konulmu
kimyasal indikatör taıyıcısında renk deiiklii saptanmalıdır.
Biyolo ik indikatörler olarak nemli yüksek sıcaklıklara astalık
yapıcı mikroor anizmalardan da a dayanıklı, insanda astalık yapıcı etkisi
olmayan, sporlu bakteriler Bacillus stearothermophilus veya Bacillus
subtilis ar i er standart kökenleri kullanılır. terilizasyon etkinlik testleri
için kullanılacak standart kökenler, Bacillus stearothermophilus
T
veya
T
ya da Bacillus subtilis ar
i er
56
T
olmalıdır. terilizasyon ileminden çıkan atıkta potansiyel
enfeksiyöz tüm mikroor anizmaların yok edildiini saptamak için, atıkla
beraber ileme konan biyolo ik indikatörün canlı kalıp kalmadıını inceleme
yönteminden yararlanılır. terilizasyon ileminin eçerli kabul edilmesi için
Bacillus stearothermophilus veya Bacillus subtilis bakteri sporlarında
- lo
azalma salanması zorunludur. Bunun kontrolü
minimum 4 lo
için belli sayıda Bacillus stearothermophilus veya Bacillus subtilis sporları
inoküle edilmi test stripleri veya benzeri uy un taıyıcı, sıcaa dayanıklı ve
bu ar eçir enlii olan bir kap içinde atıın ortasına yerletirilir ve sistem
normal artlarda çalıtırılır. lemin sonunda atıın içinden test
mikroor anizmaları alınır biyolo ik indikatörün üreticisi tarafından
kılavuzda tarif edilmi olan besiyerine ekim yapılır. Bu esnada ileme
konmamı
biyolo ik indikatör
stripi de
pozitif kontrol
T en az birolmalıdır.
terilizasyon
ileminden
çıkanolarak
atıktaparalel
potansiyel
kültüreenfeksiyöz
alınır ve Bacillus
subtilisanizmaların
için
de,
stearothermophilus
tüm mikroor
yokBacillus
edildiini
saptamak için, atıkla
için 55
de ileme
olmak konan
üzere biyolo
4 saat
süreyle inkübasyona
bırakılır. üre
beraber
ik indikatörün
canlı kalıp kalmadıını
inceleme
sonunda
sterilizasyondan
çıkan biyolo
ik indikatörde
mikrobiyal
üreme
olup için
yönteminden
yararlanılır.
terilizasyon
ileminin
eçerli kabul
edilmesi
olmadıı
kontrolstearothermophilus
edilir ve sonuçları veri
kayıt
sistemine
ilave edilir.
Bacillus
veya
Bacillus
subtilis
bakteri sporlarında
Biyolo4iklo indikatörler
kullanılarak
uy zorunludur.
ulanan sterilizasyon
- lo
azalma
salanması
Bunun kontrolü
minimum
eçerlilik
o ünBacillus
sterilizestearothermophilus
edilen atık ile birlikte
konulan
için testleri,
belli sayıda
veyasterilizatöre
Bacillus subtilis
sporları
biyoloinoküle
ik indikatörlerin
incelenmesi
suretiyle
aftalık
olarak
edilmi test stripleri veya benzeri uy un taıyıcı, sıcaayapılır.
dayanıklı ve
terilizasyondan
edilmi
veatıın
evselortasına
atık karakterizasyonu
bu ar eçir çıkan
enlii sterilize
olan bir kap
içinde
yerletirilir ve sistem
kazanmı
atıklar,
atık bertaraf
sa asındalemin
depolanmadan
sterilizasyon
normal
artlarda
çalıtırılır.
sonundaönce
atıın
içinden test
tesisinin
bulunduu
sa anınalınır
uy un biyolo
bir yerinde
çevreye zarar
vermeyecek
mikroor
anizmaları
ik indikatörün
üreticisi
tarafından
ekildekılavuzda
kapalı konteynerler
içinde
ik indikatör
tarif edilmi
olanbiyolo
besiyerine
ekim testleri
yapılır.sonuçlanıncaya
Bu esnada ileme
kadar konmamı
mu afaza edilir
Test sonucu
olumlu
ise atık
depolanmak
en az ve
birbekletilir.
biyolo ik indikatör
stripi
de pozitif
kontrol
olarak paralel
üzere kültüre
depolama
sa asına
önderilir.
Testiçin
sonucu olumsuz
ise sistem
kontrol
alınır
ve Bacillus
subtilis
de, Bacillus
stearothermophilus
edilir ve
ilemi üzere
tekrarlanır.
içinsterilizasyon
55 de olmak
4 saat süreyle inkübasyona bırakılır. üre
yrıca,
akredite olmu
birbiyolo
laboratuvar
tarafından
altı aydaüreme
bir olup
sonunda
sterilizasyondan
çıkan
ik indikatörde
mikrobiyal
yapılacak
testler
ile, belediyeler
veya yetkilerini
devrettiiilave
kurulularca
olmadıı
kontrol
edilir ve sonuçları
veri kayıt sistemine
edilir.
yapılan sterilizasyon
eçerlilii kullanılarak
kontrol edilir. uynaliz
için sterilizasyon
erekli
Biyoloileminin
ik indikatörler
ulanan
numune,
il ili testleri,
standarto prosedürlere
öre, atık
analizi
yapacak
laboratuvar
eçerlilik
ün sterilize edilen
ile birlikte
sterilizatöre
konulan
tarafından
özetiminde
alınır ve suretiyle
analiz sonuçları
biyolovaliliin
ik indikatörlerin
incelenmesi
aftalık Bakanlıa
olarak yapılır.
önderilir.
nalizler ile
masraflar,
iletmecisi
tarafından
terilizasyondan
çıkanil ili
sterilize
edilmitesis
ve evsel
atık karakterizasyonu
karılanır.
kazanmı atıklar, atık bertaraf sa asında depolanmadan önce sterilizasyon
S
tesisinin
bulunduu sa anın uy un bir yerinde çevreye zarar vermeyecek
M kapalı 4konteynerler
terilizasyon
ileminin
baarılı
bir sonuçlanıncaya
ekilde
ekilde
içinde biyolo
ik indikatör
testleri
tamamlandıının
österilmesi
amacıyla,
er
sterilizasyon
yükünün
verileri
kadar mu afaza edilir ve bekletilir. Test sonucu olumlu ise atık depolanmak
kayıt ve
mu depolama
afaza edilir.
verilerin
en azTest
üç yıl
süre ile
mu afaza
üzere
sa Bu
asına
önderilir.
sonucu
olumsuz
ise edilmesi
sistem kontrol
ve talep
yetkili
ediliredildiinde
ve sterilizasyon
ilemiotoritelerin
tekrarlanır. incelemesine açık tutulması
zorunludur. Bu veriler
i tivabir
ederlaboratuvar tarafından altı ayda bir
yrıca,aaıdakileri
akredite olmu
a) terilizatörün
seri numarası,
yapılacak
testler ile,cinsi,
belediyeler
veya yetkilerini devrettii kurulularca
b) sterilizasyon
y ulanan sterilizasyon
yapılan
ileminin türü,
eçerlilii kontrol edilir. naliz için erekli
numune, il ili standart prosedürlere öre, analizi yapacak laboratuvar
tarafından valiliin özetiminde alınır ve analiz sonuçları Bakanlıa
önderilir.
nalizler ile il ili masraflar, tesis iletmecisi tarafından
karılanır.
S Çevre Yönetimi Genel Müdürlüü
M
4
terilizasyon ileminin baarılı bir ekilde
57
tamamlandıının österilmesi amacıyla, er sterilizasyon yükünün verileri
kayıt ve mu afaza edilir. Bu verilerin en az üç yıl süre ile mu afaza edilmesi
c) er sterilizasyon devri için sterilizasyon esnasında erçek
zamanlı real time) olarak kaydedilmi sıcaklık, basınç, uy ulama süresi ibi
parametrik izleme deerleri,
d) Yüklenen atık miktarı,
e)
aftalık olarak yapılan biyolo ik indikatör testlerinin
karılatırmalı sonuçları,
f) i azın periyodik bakım-onarım sözlemesi çerçevesinde üretici
veya daıtıcı firma tarafından yapılmı son altı aya ait ayar kontrollerine dair
bel e.
S
M
4 Tıbbi atık sterilizasyon tesisi kurmak isteyen erçek ve
tüzel kiiler, kuracakları tesisle il ili er türlü plan, pro e, rapor, teknik veri,
açıklamalar ve dier dokümanlarla birlikte Bakanlıa bavurur.
Bu bavurularda
a) Çevresel etki deerlendirmesi olumlu bel esi veya çevresel etki
deerlendirmesi erekli deildir kararının,
b) Tesisin kanun, yönetmelik ve dier ukuki ve teknik
düzenlemelerde istenen artları yerine etirebileceini österir fizibilite
raporunun,
c) lanlanan tesise ait uy ulama ölçeinde er türlü mü endislik
pro e ve raporlarının,
d)
-5 de belirtilen bil i ve bel elerin,
bulunması zorunludur.
Bakanlık pro eleri inceler, uy un ördüü takdirde ön lisans verir.
ncak, ön lisans pro eye verildiinden, ön lisans ile faaliyete balanamaz ve
içbir ekilde atık kabulü yapılamaz.
S
M
5
terilizasyon tesisi kurmak, iletmek ve kontrolünü
yapmak isteyen erçek ve tüzel kiiler Bakanlıktan lisans almak zorundadır.
terilizasyon tesislerine lisans verilmesi aamasında
- da verilen bil i
ve bel eler talep edilir. terilizasyon tesisinde, birden fazla ünitenin olması
alinde, farklı birimler için ayrı ayrı lisans alınır. Birbirini tamamlayan ve
benzer teknolo i kullanan kompleks tesis üniteleri, lisans alma açısından tek
ünite sayılır.
terilizasyon tesisi iletmecisi Bakanlıa lisans bavurusu
yaptıında iletme esnasında bu Yönetmelik esaslarına uy un olarak
çalıtıını bel elemek amacıyla Bakanlıkça belirlenecek bir süre için tesise
eçici çalıma izni verilir. Tesis bu izin süresince Bakanlıın denetimi
altında faaliyet österir. Bu izin bir yılı eçmeyecek ekilde uy ulanır.
Tesisin eçici çalıma izni süresince ön lisansta belirtilen iletme artlarını
salayamaması durumunda, durum düzeltilinceye kadar tesisin faaliyeti
durdurulur.
58
n lisans verilen tesisin, pro esi ve artnamesine uy un olarak
yapıldıının Bakanlık koordinasyonunda oluturulacak komisyonca yerinde
tespit edilmesi, iletme planının deerlendirilip uy unluunun tespit
edilmesi ve eçici çalıma izni süresinde tesisin iletme koullarını
salayabildiine karar verilmesi alinde Bakanlıkça tesise iletme lisansı
verilir. Bu lisans üç yıl süre ile eçerlidir, erekli durumlarda uzatılabilir
veya artlı verilir. isans devredilecek ise Bakanlıa bavurulur ve idari
izinler yenilenir.
Geçici çalıma izni veya iletme lisansı almı olan sterilizasyon
tesisleri iletmecileri tesisin iletme koulları, tesisle il ili ölçümler ve
mevzuata uy un çalıtıına ilikin bil i ve bel eleri içeren raporları
Bakanlıın belirleyecei periyotlarda Bakanlıa sunmakla yükümlüdür.
L
M
5 Bakanlıkça yapılan denetimlerde, tesisin lisansa uy un
olarak çalıtırılmadıının, mevzuatta istenen artların salanmadıının,
tesisle il ili ölçümlerin düzenli olarak yapılmadıının veya
kaydedilmediinin tespit edilmesi alinde, iletmeciye, tespit edilen
aksaklıkların düzeltilmesi için aksaklıın önemine ve kaynaına öre bir ay
ile bir yıl arasında süre verilir. Bu süre sonunda yapılan kontrollerde
aksaklıın devam ettii tespit edilirse tesisin faaliyeti eçici olarak
durdurulur. aaliyeti eçici süre ile durdurulan tesisin süre sonunda
yükümlülüklerini yerine etirmemesi alinde lisansı iptal edilir. isansı iptal
edilen tesis lisans alabilmek için 5 nci maddeye öre yeniden Bakanlıa
bavurur. isans süreci tamamlanana kadar tesis çalımaz.
E
M
5 Tıbbi atıkların ünite içinde toplanması, taınması,
eçici atık deposuna taınması ile eçici atık deposu veya konteynerlerin
iletilmesinden sorumlu ünite personeli ile bu atıkların eçici atık
depolarından alınarak bertaraf sa asına taınmasından sorumlu belediye
personeli, bu ilerin izmet alımı yoluyla yapılması durumunda ise özel
temizlik ve taıma firmalarının ve personellerinin, tıbbi atıkların toplanması,
taınması, eçici depolanması ve bertaraf sa asına taınması aamalarında
uyulacak kurallar ve dikkat edilmesi ereken ususlar, bu atıkların yarattıı
salık riskleri ve neden olabilecekleri yaralanma ve astalıklar ile bir kaza
veya yaralanma anında alınacak tedbirleri içeren bir eitim pro ramına
periyodik olarak tabi tutulması ve bu eitimin alındıının bel elenmesi
zorunludur. Toplama ve taıma ilemlerinin izmet alımı yoluyla yapılması
durumlarında, çalıacak personelin bu eitimi alması ve bunun bel elenmesi
erektii il ili i ale artnamelerinde belirtilir.
itim ile il ili usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
D
59
M
5 Bu Yönetmelik kapsamına iren bütün faaliyetlerin,
bu Yönetmelik ve dier çevre mevzuatına uy un olarak yapılıp
yapılmadıını denetleme yetkisi Bakanlıa aittir.
D
M
54 Bakanlık bu Yönetmeliin uy ulanmasını salamak
üzere er türlü alt düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
Y
M
55 Bu Yönetmelik ükümlerine aykırı areket edenler
akkında
sayılı Çevre anununun 5 ve
ncı maddelerinde belirtilen
merciler tarafından erekli ilemler yapılır ve aynı anunun , ,
ve 4
üncü maddelerinde belirtilen cezalar verilir.
Y
M
56
5
tari li ve 5 sayılı esmi Gazete de
yayımlanan Tıbbi tıkların ontrolü Yönetmelii yürürlükten kaldırılmıtır.
M
Bu Yönetmeliin yayımı tari inde belediyeler
tarafından iletilmekte olan mevcut tıbbi atık yakma tesisleri, iletmeye
alındıkları tari te eçerli olan iletme artlarına öre faaliyetlerini
sürdürürler. ncak bu tesisler, en eç be yıl içinde 4 üncü maddede
belirtilen artları salayacak ekilde erekli tedbirleri alırlar.
M
niteler,
uncu maddede ön örülen nite çi
tık Yönetim lanı nı, bu Yönetmeliin yayımı tari ini takip eden altı ay
içinde azırlamak ve uy ulamaya eçirmek zorundadır.
M
Büyüke irlerde büyüke ir belediyeleri,
büyüke ir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler,
nci maddede
belirtilen Tıbbi tık Yönetim lanı nı, bu Yönetmeliin yayımı tari ini
takip eden altı ay içinde azırlamak, uy ulamaya eçirmek ve bu planın bir
örneini valilie öndermek zorundadırlar.
M
4 Bu Yönetmeliin yayımı tari inde eçici atık
deposu olarak konteyner kullanmakta olan en az
yataklı üniteler, bu
Yönetmeliin yayımı tari ini takip eden bir yıl içinde
inci madde ükmü
ereince eçici atık depolarını ina etmekle yükümlüdürler.
M
5
den az yataa sa ip olan üniteler, bu
Yönetmeliin yayımı tari ini takip eden altı ay içinde
inci madde ükmü
ereince eçici atık deposu olarak konteyner sistemlerini veya istedikleri
takdirde eçici atık depolarını kurmak zorundadırlar.
M
6 Tıbbi atık taıma araçları için, bu Yönetmeliin
yayımı tari ini takip eden altı ay içinde tıbbi atık taıma lisansı alınması
zorunludur.
Y
M
5 Bu Yönetmelik yayımı tari inde yürürlüe irer.
Y
Madde 5 - Bu Yönetmelik ükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür.
60
EK
FAALYETLER SONUCU ATIK OLUUMUNA NEDEN OLAN
SALIK KURULULARI
M
A
S
K
) niversite astaneleri ve klinikleri,
) Genel maksatlı astaneler ve klinikleri,
) Doum astaneleri ve klinikleri,
4) skeri astaneler ve klinikleri.
O
M
A
S
K
) alık merkezleri, tıp merkezleri, dispanserler,
) yakta tedavi merkezleri,
) Mor lar ve otopsi merkezleri,
4) ayvanlar üzerinde aratırma ve deneyler yapan kurulular,
5) Bakımevleri ve uzurevleri,
) Tıbbi ve biyomedikal laboratuarlar,
) ayvan astaneleri,
) an bankaları ve transfüzyon merkezleri,
) cil yardım ve ilk yardım merkezleri,
) Diyaliz merkezleri,
) e abilitasyon merkezleri,
) Biyoteknolo i laboratuvarları ve enstitüleri,
) Tıbbi aratırma merkezleri.
K
M
A
S
K
) alık izmeti verilen dier üniteler doktor muayene aneleri, di ve aız
salıı muayene aneleri ve benzerleri),
) eteriner muayene aneleri,
) kapunktur merkezleri,
4) izik tedavi merkezleri,
5) vde yapılan tedavi ve emire izmetleri,
) Güzellik, kulak delme ve dövme merkezleri,
) czaneler,
) mbulans izmetleri,
) ayvanat ba çeleri.
61
62
A
B, , D, , ve G
ruplarında anılanlar
ariç,
tıbbi
merkezlerden
kaynaklanan
tüm
atıklar.
5
)
A
, 5
,
5 , 5
5
metal v.b.
plastik
-
-
mukavva
-
cam
karton
-
-
kaıt
-
Tüm idari birimler,
mutfak, ambar, atölye
v.s den kaynaklanan
tekrar kullanılabilir, eri
kazanılabilir atıklar
4 , 5
, 5
A
ve 5
EVSEL NTELKL ATIKLAR
alıklı insanların
bulunduu kısımlar,
asta olmayanların
muayene
edildii
bölümler, ilk yardım
alanları,
idari
birimler,
temizlik
izmetleri,
mutfaklar, ambar ve
atölyelerden
elen
atıklar
A
E
ve
A
-
II.
.
I.
I .
III.
II.
I.
Bakteri ve virüs içeren
arantina atıkları
Diyaliz atıkları atık su
D P
)
A


Biyolo ik
deneylerde
kullanılan kobay leleri
meliyat aneler,
mor ,
otopsi, adli tıp ibi yerlerden
kaynaklanan vücut parçaları,
or anik parçalar, plasenta,
kesik uzuvlar v.b insani
patolo ik atıklar)
natomik atık dokular, or an ve vücut
parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi
müda ale esnasında ortaya çıkan
vücut sıvıları
ve
 ATIKLAR
nfekte deney ayvanı
leleri, or an parçaları, kanı ve bunlarla
temas eden tüm nesneler
ava filtreleri,
ve ekipmanlar)
ullanılmı ameliyat
iysileri kuma, önlük ve eldiven v.b)
an kan ürünleri ve
bunlarla kontamine olmu nesneler
Dier kontamine laboratuvar atıkları
lam-lamel, pipet, petri v.b)
erolo ik atıklar
nfeksiyöz vücut sıvıları
ültür ve stoklar
Mikrobiyolo ik
laboratuvar atıkları
Balıca kaynakları
nfeksiyöz a anların yayılımını önlemek için
taınması ve im ası özel uy ulama erektiren
atıklar
C E
TI
ve
D
A






kırılmı dier
cam v.b
cam pastör
pipeti
lam-lamel
bistüri
ine içeren
dier kesiciler
en ektör
inesi,
Batma, delme sıyrık ve
yaralanmalara neden
olabilecek atıklar
E K
SALIK KURULULARINDAN KAYNAKLANAN ATIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
,
,
A
5 ,
,
-
-
-
-
-
-
-
ır metal içeren
Basınçlı kaplar
atıklar
armasötik atıklar
Genotoksik ve
sitotoksik atıklar
mal am atıkları
itotoksik ve
sitostatik ilaçlar
Te likeli
kimyasallar
iziksel veya kimyasal
özelliklerinden dolayı ya da
yasal nedenler dolayısı ile özel
ileme tabi olacak atıklar
F T
TE LKEL ATIKLAR
A
Türkiye tom ner isi urumu
mevzuatı ükümlerine öre
toplanıp uzaklatırılır.
R
RADYOAKTF ATIKLAR
EK
ULUSLAR ARASI YOTE LKE AM LEM
TIBB
B
TI
M
B
I, T IM
D
G
M IG
Ç
I, G Ç
M
M
MB M
D
O
ÇT
M
DKKAT
TI
 ATIK
63
EK 4
TI  ATIKLARIN TAINMASI AMACIYLA
VALLKLERE YAPILACAK LSANS AVURULARINDA
STENECEK
L  VE EL ELER
a) raç lisansı için valiliklere yapılacak bavurularda aaıdaki
bil i ve bel eler bulundurulacaktır.
)
racın ait olduu kurum kuruluun adı, adresi ve telefon
numarası,
) racın tipi,
) laka numarası ve asi numarası,
4) raç sa ibinin adı, i adresi ve telefon numarası,
5) Taınacak atıkların fiziksel ve kimyasal özellii, kaza anında
insan ve çevre salıına olabilecek olumsuz etkilerin en aza indirilmesi için
alınacak tedbirler,
) Olabilecek kazalara karı ilk müda ale ve ilk yardımda
kullanılacak malzemeler,
) er bir aracın bu Yönetmeliin
inci maddesinde belirtilen
teknik özelliklere sa ip olduunu österen teknik rapor
) er bir araç için Türk tandartları nstitüsü tarafından
tari li ve 5 4 sayılı esmi Gazete de yayımlanan Te likeli
Maddelerin arayollarında Taınması akkında Yönetmelik çerçevesinde
atıın bulunduu te like rubuna öre aracın sa ip olması ereken
donanımlara ve özelliklerine sa ip olduunu österir y unluk Bel esi.
b) racın balı olduu kurum kuruluun lisanslandırılması için
valiliklere yapılacak bavurularda aaıdaki bil i ve bel eler
bulundurulacaktır.
) urum kuruluun adı, adresi, telefon numarası,
) a ibinin sa iplerinin adı, adresi, telefon numarası,
) raç sayısı,
4) isans alacak araçların plakaları,
5) Yetkilendirilmi kurum kurululardan alınan te likeli madde
taıyan araç sürücüleri için verilen sürücü eitim sertifikası,
) Taınacak atıkların, Te likeli Maddelerin arayolu ile
Taınması akkında Yönetmelie öre te likeli rup numarası.
64
EK 5
STERLZASYON TESSLERNE ÖN LSANS ALINMASI  N
YAPILACAK AVURULARDA ULUNMASI EREKL
L  VE DOK MANLAR
AVURU DLEK ES
TESS AKKINDA ENEL L LER
) Tesisin dı
) dresi Ma ., ad, ok, umara, lçe, l)
) Telefonu
4) aksı
5) lektronik posta adresi
) yeri er i imlik o
) Tesis sa ibinin ortaklarının
dı, oyadı
dresi Ma , ad, ok, umara, lçe, l)
Telefonu
aksı
lektronik posta adresi
) Tesis iletmecisinin
dı, oyadı
Telefonu
aksı
) Bavuru raporunu azırlayan kii kuruluun
dı, oyadı veya unvanı)
Telefonu
aksı
) Dier Bil iler
Tesisin iletmeye açılma mu temel tari i
Tesiste çalıacak personelin sayısı ve örevleri
Tesisin çalıma saatleri ünlük, aylık, yıllık)
kipman listesi
osyal tesisler yemek ane, yatak ane, soyunma odası, tuvalet,
lavabo, banyo-du, revir ve benzeri)
FAALYETE LKN L LER
65
) urulması istenen tesisin insan, ayvan, toprak, bitki, su, ava, iklim,
bitki örtüsü ve kültür yapısına temel etkileri verilecektir.
) Tesisin Yüzölçümü
apalı alan
............................ m ,
çık alan
............................ m ,
Toplam
.............................m .
) Tesisin apasitesi
urulu apasite
............................k saat, k ün,
ton yıl,
iili apasite
............................k saat, k ün,
ton yıl.
4) terilizatörün, mekanik üvenlik yüksek kabin içi basınç, sıcaklıa
dayanıklılık ve benzeri.) ve sterilizasyon performansı açısından uluslar arası
kabul edilmi standartlara I O,
ve benzeri) uy unluu.
5) roses akım eması ve teknolo isi.
Tıbbi atıın kabulünden balayarak, er bir ünitede uy ulanacak ilemlerin
ayrıntılı açıklaması, erekli ema, formül ve ekiller.
) terilizasyon verimi.
) Tıbbi atıın temin edilecei yerler
) Tesiste kullanılacak kimyasal maddelerin isimleri, miktarı ton yıl) ve
depolama ekilleri
) Tıbbi atıın ileme alınmadan önce bekletilecei konteynerlerin depoların
özellikleri
) terilizasyon ileminden çıkacak tıbbi atıkların bileimi ve nasıl bertaraf
edilecekleri.
EVRESEL TED RLER
tari li ve 5
sayılı esmi Gazete de yayımlanan Çevresel
tki Deerlendirmesi Yönetmelii ne tabi olmayan tesisler bu bil ileri temin
edecektir.)
) u irlilii
Tesiste kullanım suyu ve proses suyunun nereden temin edilecei ve su
tüketim miktarı
uyu suyu,
ebeke suyu,
Dier.
roses suyunda bulunabilecek kirleticiler ve alınacak önlemler,
ullanım suyu ve proses suyunun dear yerleri,
Yamur suyunun toplanmasına ilikin alınan önlemler.
) ava irlilii
Tesiste kullanılacak yakıt türleri ve miktarları,
66
Tesiste ava kirliliine neden olabilecek ünitelerin isimleri, kapasiteleri ve
er bir ünitenin baca sayısı,
Toz kaynakları ve alınacak önlemler.
) Gürültü irlilii
Gürültü kaynakları,
lınacak önlemler.
4) Toprak irlilii
Toprak kirliliini önlemek amacıyla alınacak tedbirler.
5) oku irlilii
oku kirliliini önlemek amacıyla alınacak tedbirler.
) Tesiste lınan Güvenlik nlemleri
Yan ın,
çi Güvenlii,
lk yardım,
Dier.
Bavuru a ibi
Tari , sim, mza
ot Müracaat dosyasında bulunan tüm evraklar imzalı ve kaeli olacaktır.
67
EK 6
STERLZASYON TESSLERNE LSANS VERLMESNDE
STENECEK
L  VE EL ELER
a) n isans Bel esi,
b) Tesisin, pro esi ve artnamesine uy un olarak yapıldıını österir rapor,
c) Tıbbi atıın temin edildii salık kuruluları, bunların adresleri, telefon ve
faks numaraları ve sorumlu kiiler,
d) misyon zin Bel esi, Dear zin Bel esi,
e) Tesise tıbbi atık etiren araçların taıma lisansı bel elerinin örnekleri,
f) Tesisten kaynaklanan proses atıklarının türleri, nitelikleri te likeli,
te likesiz, inert), miktarları ve bu atıkların ne ekilde bertaraf edildikleri,
) Dier Bel eler
) G M u satı,
) er i Dairesi ve umarası,
) yeri çma ve Çalıma u satı,
4) Ticaret icil Gazetesi rnei,
5) mza irküleri,
) apasite aporu,
) anayi icil Bel esi,
) letme Bel esi Çalıma ve osyal Güvenlik Bakanlıından alınmı).
Bavuru a ibi
Tari , sim, mza
ot Müracaat dosyasında bulunan tüm evraklar imzalı ve kaeli olacaktır.
68


TI
I
 ATIKLARIN KONTROL YÖNETMEL
NTE   ATIK YÖNETM PLANI
FORMATI
ENEL L LER
I. .
I. .
I. .
I.4.
T
DI
D
T
O
M
M
I
I
II DAR L LER
II. .
II. .
II.
II.4.
II.5.
T
B
IO D
T
T
Y T
YI I
TIBB TI
O M
TIBB
TI
O M
TB TT
O
I
M
III ATIK YÖNETM
III. . ATIK MNMZASYONU
III. .a) vsel atıkların oluumunun ve miktarının
azaltılması amacı ile yapılacak çalımalar
III. .b)
mbala atıkların oluumunun ve
miktarının azaltılması amacı ile yapılacak
çalımalar
69
III. .c) Tıbbi atıkların oluumunun ve miktarının
azaltılması amacı ile yapılan çalımalar
III. .d) Te likeli atıkların oluumunun ve
miktarının azaltılması amacı ile yapılan çalımalar
III. . ATIKLARIN
KAYNAINDA
TOPLANMASI VE RKTRLMES
AYRI
III. .a) vsel nitelikli atıkların kaynaında ayrı
toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama
ekipmanları ve özellikleri
III. .b)
mbala atıklarının kaynaında ayrı
III. .c) Tıbbi atıkların kesici-delici atıklar da il)
kaynaında ayrı toplanması, bu amaçla
kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri
III. .d) Te likeli atıkların kaynaında ayrı
III. . ATIKLARIN
TAINMASI
TAIMADA
KULLANILACAK EKPMAN VE ARA LAR
III. .a) vsel atıkların taınması, taıma amacıyla
kullanılacak araçlar
III. .b)
mbala atıklarının taınması, taıma
amacıyla kullanılacak araçlar
III. .c) Tıbbi atıkların taınması, taıma amacıyla
kullanılacak araçlar
70
III. .d) Te likeli atıkların taınması, taıma
amacıyla kullanılacak araçlar
III.4. ATIK
TOPLAMA
VE
RKTRME
EKPMANLARININ
ULUNDUU
YERLER TOPLAMA PRO RAMI VE
TAIMA
ZER
I
III.4.a) vsel nitelikli atık biriktirme kaplarının
bulunduu yerler, toplanma saati ve atık taıma
araçlarının izleyecei üzer a
III.4.b)
mbala atıı biriktirme kaplarının
III.4.c) Tıbbi atık biriktirme kaplarının bulunduu
yerler, toplanma saati ve atık taıma araçlarının
izleyecei üzer a
III.4.d) Te likeli atık biriktirme kaplarının
III.5.
E C DEPOLAMA SSTEMLER
III.5.a) vsel atık eçici atık deposunun yeri ve
özellikleri
yatak ve üstü üniteler için)
III.5.b) Tıbbi atık eçici atık deposunun yeri ve
özellikleri
yatak ve üstü üniteler için)
III.5.c) vsel atık eçici depolama konteynerinin
bulunduu yerler ve konteynerlerin özellikleri
yatak ve altı üniteler için)
71
III.5.d) Tıbbi atık eçici depolama konteynerinin
bulunduu yerler ve konteynerlerin özellikleri
yatak ve altı üniteler için)
III.5.e) Tıbbi atıkların eçici depolama amacıyla
ötürülecei en yakın eçici depolama yeri
yataksız üniteler ile Yönetmelik
de
belirtilen üniteler için)
III.6. TOPLAMA EKPMANLARININ TEMZL
VE DEZENFEKSYONU
III. .a) Tıbbi atık taıma araçları ile eçici atık
depolarının veya konteynerlerinin temizlii ve
dezenfeksiyonu amacıyla yapılacak ilemler
III. .b) Dezenfeksiyon amacı ile kullanılacak
dezenfektanlar
III. . KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLER
VE YAPILACAK LEMLER
III. .a) Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi
taınması ve
eçici depolanması sırasında
oluabilecek yaralanmalarda alınacak önlemler ve
yapılacak ilemler
III. .b) Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi
taınması ve
oluabilecek dökülme ve yayılmalarda alınacak
önlemler ve yapılacak ilemler
III. .c) Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi
taınması ve
oluabilecek yaralanmalar, dökülme-yayılma ve
72
dier kazaların bildirilmesi, kayıt altına alınması
ve raporlanması
III. . SORUMLU PERSONEL
III. .a)
vsel nitelikli atıklar ile ambala
atıklarının toplanması ve taınmasından sorumlu
personel ve örev tanımları
III. .b)
Tıbbi
atıkların
toplanması
ve
taınmasından sorumlu personel, örev tanımları
ve çalıma sırasında kullanılacak özel kıyafetler
III. .c) Geçici atık deposunun eçici atık
depolama
konteynerlerinin
iletilmesinden
sorumlu personel ve örev tanımları
III. . KAYIT TUTMA VE RAPORLAMA
III. .a) Oluan tıbbi atık miktarının belirlenmesi
ve kayıt altına alınması
III. .b)
ayıt altına alma ve raporlamadan
sorumlu personel
73


 ATIKLARIN KONTROL YÖNETMEL
ELEDYE TI  ATIK YÖNETM PLANI
FORMATI
TI
I
ENEL L LER
I. . ELEDYENN ADI
I. .ADRES
I. .TELEFON NUMARASI
I.4.FAKS NUMARASI
I.5.TI  ATIKLARIN YÖNETMNDEN
SORUMLU K VE RT AT
TELEFONLARI
II TI
 ATIK YÖNETM
II. .TI
 ATIK KAYNAKLARI
Belediye sınırları içinde bulunan salık
kurulularının
isimleri,
adresleri,
telefon
numaraları, yatak sayıları, eçici depolama
sistemleri ve tıbbi atık miktarları
74
II. .TI
 ATIKLARIN TAINMASI
II. .a) Tıbbi atıkların toplanması ve taınmasında
kullanılacak ekipmanlar ve araçlar ile plaka
numaraları, kapasiteleri ve lisans numaraları
II. .b) Tıbbi atık toplama pro ramı, salık
kurulularının atıklarının alınacaı ünler ve
saatler ile tıbbi atık taıma araçlarının izleyecei
üzer a
II. .c) Tıbbi atıkların toplanması ve taınması ile
örevli personelin isimleri ve örev tanımları ile
çalıma sırasında iyecekleri özel kıyafetin tanımı
II. .TI
 ATIKLARIN ERTARAFI
II. .a)Tıbbi atık bertaraf tesisinin bulunduu yer
II. .b)Bertaraf amacıyla uy ulanacak yöntemler,
bertaraf prosesinin ana atları, bertaraf tesisi için
alınan lisansın tari i ve numarası
II. .c)Tıbbi atık bertaraf tesisinde
örevli
personelin isimleri ve örev tanımları
II. .d)Tıbbi atıkların dıında kalan evsel nitelikli
atıklar ile te likeli atıkların toplanması, taınması
ve bertarafı ile il ili olarak yapılacak çalımalar
ve alınacak tedbirler
II. .e) cil durumlarda alınacak önlemler ve
yapılacak ilemler
75
II.4.TAIMA EKPMANLARININ TEMZL VE
DEZENFEKSYONU
II.4.a) Tıbbi atık taıma araçları ile dier
ekipmanların temizlii ve dezenfeksiyonu amacı
ile yapılacak ilemler
II.4.b) Dezenfeksiyon amacı ile kullanılacak
dezenfektanlar
II.5.KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLER VE
YAPILACAK LEMLER
II.5.a)Tıbbi atıkların taınması ve bertarafı
sırasında oluabilecek yaralanmalarda alınacak
önlemler ve yapılacak ilemler
II.5.b)Tıbbi atıkların taınması ve bertarafı
sırasında oluabilecek dökülme-yayılma ve dier
kazalarda alınacak önlemler ve yapılacak ilemler
II.5.c)Tıbbi atıkların taınması ve bertarafı
sırasında oluabilecek yaralanma, dökülmeyayılma ve dier kazaların bildirilmesi, kayıt
altına alınması ve raporlanması
II.6.KAYIT TUTMA VE RAPORLAMA
Toplanan, taınan ve bertaraf edilen tıbbi atık
miktarının kayıt altına alınması ve raporlanması
için yapılacak çalımalar ile bu ilemlerden
sorumlu personel
76

Kitap 1.indd - Tehlikeli Atık

Transkript

Benzer belgeler

enf.tl.26 ambulans temizliği talimatı

CaseStudy 021 BKHGuenzburg TR

Atıkların Ayrıştırılması Talimatı ATK-TL-02

Bir HASTA... Bir DOKTOR... … olarak kendinizi nasıl

Tıbbi Atık Sözleşmesi - Bursa Büyükşehir Belediyesi

Kinderwunsch-Kö

tıbbi sekreter-kat sekreteri görev yetki ve sorumlulukları

Slayt 1 - Proloterapi kursu

Fotoğraf ve video çekimi onayı Onay formu metni

ıvmp (ıntravenöz metilprednizolon