Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)

Transkript

Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)
ULUSAL YETERLĠLĠK
[15UY00..-4]
[BĠTKĠSEL YAĞ ÜRETĠM OPERATÖRÜ]
SEVĠYE [4]
REVĠZYON NO:
MESLEKĠ YETERLĠLĠK KURUMU
Ankara, 2016
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
ÖNSÖZ
Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Yeterliliği 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik
Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan 19/10/2015 tarihli ve 29507
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ulusal Meslek Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin
Hazırlanması Hakkında Yönetmelik ve 27/11/2007 tarihli ve 26713 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin KuruluĢ, Görev, ÇalıĢma Usul
ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Öz Tütün,
Müskirat, Gıda Sanayi ve Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ) tarafından hazırlanmıĢ,
sektördeki ilgili kurum ve kuruluĢların görüĢleri alınarak değerlendirilmiĢ ve MYK Gıda
Sektör Komitesi tarafından incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıĢtır.
Mesleki Yeterlilik Kurumu
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
ULUSAL YETERLĠLĠK
i
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
GĠRĠġ
Ulusal yeterliliğin hazırlanmasında, sektör komitelerinde incelenmesinde ve MYK Yönetim
Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasında temel ölçütler Ulusal Meslek
Standartlarının ve Ulusal Yeterliliklerin Hazırlanması Hakkında Yönetmelik’te belirlenmiĢtir.
Ulusal yeterlilikler için temel ölçütler aĢağıdaki Ģekilde tanımlanmıĢtır:
a)
Ulusal yeterlilikler, ulusal meslek standartları veya uluslararası standartlara dayalı
olarak oluĢturulur.
b)
Ulusal yeterlilikler katılımcı bir anlayıĢla hazırlanır ve ilgili tarafların görüĢ ve katkısı
alınır.
c)
Ulusal yeterlilikler, mesleki alana iliĢkin iĢ sağlığı ve güvenliği, çevre ve kalite ile
ilgili hususları kapsar.
d)
Ulusal yeterlilikler kullanıcılar tarafından anlaĢılacak Ģekilde yazılır.
e)
Ulusal yeterlilikler hayat boyu öğrenme ilkesi çerçevesinde bireyin kendini
geliĢtirmesini ve meslekte ilerlemesini teĢvik eder.
f)
Ulusal yeterlilikler açık veya gizli hiçbir ayrımcılık unsuru içermez.
g)
Ulusal yeterlilikler, bireyin bilgi, beceri ve yetkinliğinin kalite güvencesi dâhilinde
ölçülmesini temin eden unsurları içerir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
ULUSAL YETERLĠLĠK
ii
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4 BĠTKĠSEL YAĞ ÜRETĠM OPERATÖRÜ ULUSAL YETERLĠLĠĞĠ
1
YETERLĠLĠĞĠN ADI
BĠTKĠSEL YAĞ ÜRETĠM OPERATÖRÜ
2
REFERANS KODU
15UY00..-4
3
SEVĠYE
4
4
ULUSLARARASI
SINIFLANDIRMADAKĠ YERĠ
ISCO 08: 8160 (Gıda ve ilgili ürün makine operatörleri)
5
TÜR
-
6
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
8
AMAÇ
Bu yeterlilik Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)
mesleğinin eğitim almıĢ ve nitelik kazandırılmıĢ kiĢiler
tarafından yürütülmesi ve çalıĢmalarda kalitenin artırılması
için;
 Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi,
beceri ve yetkinlikleri tanımlamak,
 Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki
yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek,
 Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluĢlarına
referans ve kaynak oluĢturmak
amacıyla hazırlanmıĢtır.
9
YETERLĠLĠĞE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I
7
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
10
YETERLĠLĠK SINAVINA GĠRĠġ ġART(LAR)I
11
YETERLĠLĠĞĠN YAPISI
-
11-a) Zorunlu Birimler
A1: ÇalıĢma Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği, ĠĢ Organizasyonu, Hijyen ve Kalite
11-b) Seçmeli Birimler
B1: Ham Yağ Depolama
B2: Yağda Zamksı Madde Giderme (Degumming) ve Asit Giderme (Nötralizayon/ Neutralization ve
Koldnötralizayon/Coldneutralization)
B3: Yağın Ağartılması
B4: Yağın Soğuklatılması (Vinterizasyon/ Winterization)
B5: Yağda Koku Giderme (Deodorizasyon/ Deodorization)
B6: Yağın AyrıĢtırılması (Fraksiyon/Fraction)
B7: DoymamıĢ Yağların Doyurulması (Hidrojenasyon/ Hydrogenation)
B8: Yağın Özelliklerini DeğiĢtirme/Düzenleme (Ġnteresterifikasyon/ Interesterification)
B9: Margarin BileĢenlerini Hazırlama
B10: Margarin Yapımı
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
1
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
B11: Margarin Dolum ve Paketlemesi
11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve Ġlave Öğrenme Çıktıları
Gruplandırma Alternatifleri ve Belgeler
Adayın baĢvurabileceği alternatifler ve bunlarla ilgili yeterliliklerden baĢarılı olduğunda alabileceği
belgeler Ģunlardır:
Alternatif-1: A1 ve B2, B3, B4, B5
Bu alternatifte tanımlanan birimleri elde ederek Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Mesleki
Yeterlilik Belgesi sahibi olan kiĢiler; yağda zamksı madde ve asit giderme, ağartma, soğuklatma ve koku
gidermeyi içeren bitkisel yağ rafinasyonu uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kiĢilerdir.
Alternatif-2: A1 ve B6, B7, B8
Bu alternatifte tanımlanan birimleri elde ederek Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Mesleki
Yeterlilik Belgesi sahibi olan kiĢiler; yağın ayrıĢtırılması, doymamıĢ yağın doyurulması ve özelliklerinin
düzenlenmesini içeren bitkisel yağ modifikasyonu uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kiĢilerdir.
Alternatif-3: A1 ve B9, B10, B11
Bu alternatifte tanımlanan birimleri elde ederek Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Mesleki
Yeterlilik Belgesi sahibi olan kiĢiler; margarin bileĢenleri hazırlama ve yapımı ile dolum ve
paketlemesini içeren margarin üretimi uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kiĢilerdir.
Herhangi bir alternatifte belge almıĢ adaylar, baĢarılı oldukları birimlerin geçerlilik süresi içerisinde
diğerine baĢvurdukları takdirde, ulusal yeterlilikte herhangi bir değiĢiklik yapılmamıĢ ise belgelendikleri
alternatif(ler) ile baĢvurdukları alternatif(ler)de ortak olan birim(ler)deki baĢarıları geçerli sayılarak, bu
birim(ler)den muaf tutulurlar.
Herhangi bir alternatifte belge almıĢ adaylar, belge aldıkları tarihten itibaren iki (2) yıl içerisinde diğer
alternatif(ler)e baĢvurdukları takdirde, ulusal yeterlilikte herhangi bir değiĢiklik yapılmamıĢ ise
belgelendikleri alternatif(ler) ile baĢvurdukları alternatif(ler)de ortak olan birim(ler)deki baĢarıları geçerli
sayılarak, bu birim(ler)den muaf tutulurlar.
12
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Mesleki Yeterlilik Belgesini elde etmek isteyen adaylar
birimlerde tanımlanan sınavlara tabi tutulur. Adayların yeterlilik belgesini alabilmeleri için birimlerde
tanımlanan sınavlardan baĢarılı olmaları Ģartı vardır.
Yeterlilik birimlerindeki teorik ve performansa dayalı sınavları her bir birim için ayrı ayrı yapılabileceği
gibi birlikte de yapılabilir. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik
birimlerinin birleĢtirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor
olması gerekmektedir.
13
BELGEGEÇERLĠLĠK SÜRESĠ
14
GÖZETĠM SIKLIĞI
15
BELGE YENĠLEMEDE
UYGULANACAK ÖLÇME-
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Belgenin geçerlilik süresi beĢ (5) yıldır.
Belgegeçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur.
Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren 2. yıl ile 3. yıl
arasında sınav ve belgelendirme kuruluĢunca belirlenen gözetim
yöntemi ile değerlendirilir.
Gözetim sonucu performansı yeterli bulunmayan veya gözetimi
belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge
sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Askı nedeni ortadan kalkan
belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna
kadar devam eder
BeĢ (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin
performansı aĢağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri
2
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
DEĞERLENDĠRME
YÖNTEMĠ
16
17
18
YETERLĠLĠĞĠ GELĠġTĠREN
KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠĞĠ
DOĞRULAYAN SEKTÖR
KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU
ONAY TARĠHĠ VE SAYISI
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;
a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında
toplamda en az 2 yıl çalıĢtığına dair resmi kayıt,
b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için
tanımlanan uygulama (performans) Sınavı (P1)
Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik
süreleri 5 yıl daha uzatılır.
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve Yardımcı ĠĢçileri Sendikası
(ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
3
[15UY00..-4/A1] [ĠĢ Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği,
Organizasyon ve Gıda Güvenilirliği]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4/A1 ÇALIġMA SÜREÇLERĠNDE Ġġ SAĞLIĞI ve GÜVENLĠĞĠ, Ġġ
ORGANĠZASYONU, HĠJYEN VE KALĠTE YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
2
REFERANS KODU
ÇalıĢma Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği, ĠĢ Organizasyonu,
Hijyen ve Kalite
15UY00..-4/A1
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: ĠĢ süreçlerinde ĠSG ve çevre koruma risklerini ve önlemlerini açıklar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. ÇalıĢma süreçlerindeki olası tehlike ve riskler ile ĠSG önlemlerini açıklar.
1.2. Acil durumlarda uygun davranıĢ ve önlemleri ayırt eder.
1.3. Üretim ortamında çevre koruma uygulamalarını açıklar. .
Öğrenme Çıktısı 2: Üretimde iĢ organizasyonu ve gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik kural ve
prosedürleri açıklar.
BaĢarım Ölçütleri:
2.1. Sorumlu olduğu çalıĢma süreçlerinde organizasyon ve kayıt tutma kurallarını açıklar.
2.2. KiĢisel sağlığını korumaya yönelik önlemleri açıklar.
2.3. Üretim ortamında hijyen ve gıda güvenilirliği önlemlerini açıklar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1): A1 birimine yönelik teorik sınav Ek A1-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre
gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara en az otuz (30) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri
eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ sınavda
yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için
ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
A1-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): A1 birimine yönelik beceri ve yetkinlik ifadeleri diğer birimlerin beceri ve yetkinlik kontrol
listelerinde tanımlanmıĢ olup, bu kapsamda ölçme ve değerlendirmesi yapılacaktır.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 sınavından baĢarılı olması gerekir. Yeterlilik
biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
9
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
1
[15UY00..-4/A1] [ĠĢ Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği,
Organizasyon ve Gıda Güvenilirliği]
KURUM/KURULUġ(LAR)
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [A1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
Bitkisel yağ üretiminde ĠSG ve çevre koruma
Bitkisel yağ üretim süreç ve ortamlarında gıda güvenilirliği
Bitkisel yağ üretiminde personel hijyeni
Bitkisel yağ üretim süreçlerinde iĢ organizasyonu ve kalite
1.
2.
3.
4.
EK [A1]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
BĠLGĠLER
a)
Bilgi Ġfadesi
No
BG.1
ĠĢ sağlığı ve güvenliği açısı Tehlike ve Risk
terimlerinin anlamsal olarak farkını ayırt eder.
Gıda üretim süreçlerindeki temel ĠSG risk ve
tehlikelerini koĢullarına göre belirler.
Gıda üretim süreçlerindeki temel ĠSG risk ve
tehlikelerine göre, uygun önlemleri açıklar.
Gıda üretim süreçlerindeki iĢlere ve risklerine özgü
KKD’leri ayırt eder.
Yüksek, ıslak zemin, gürültü, kimyasal bulunan
ortamlardaki çalıĢma koĢullarının özelliğine uygun
önlemleri ayırt eder.
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
BaĢarım
Aracı
Ölçütü
A.1.1-6
1.1
T1
A.1.1-6
1.1
T1
A.1.1-6
1.1
T1
A.1.1-6
1.1
T1
A.1.1-6
1.1
T1
BG.6 Acil durum kapsamını açıklar.
A.2.1-2
1.2
T1
BG.7 Acil durumlara uygun davranıĢ ve önlemleri ayırt eder.
A.2.1-2
1.2
T1
A.2.1-2
1.2
T1
A.3.1-4
1.3
T1
A.3.1-4
1.3
T1
A.3.1-4
1.3
T1
BG.2
BG.3
BG.4
BG.5
ĠĢ kazası durumunda uygulanacak prosedürleri yasal
kurallarına göre açıklar.
Üretim ortamlarındaki çevre koruma risklerini ayırt
BG.9
eder.
GSF (gayri sıhhi fire) ile ıskarta (geri dönüĢebilen)
BG.10
ürün arasındaki farkı ayırt eder.
Üretim iĢlemlerinden çıkan GSF ve ıskarta ürünlerin
muhafaza koĢulları ile diğer üretimsel atıkların (evsel
BG.11
ve kimyasal), geri dönüĢüm ve bertaraf kurallarını
açıklar.
BG.8
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
2
[15UY00..-4/A1] [ĠĢ Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği,
Organizasyon ve Gıda Güvenilirliği]
Vardiya değiĢimlerinde verilmesi gereken kritik
bilgileri ayırt eder.
Gıda üretim aĢamalarında görev yapan üretim
BG.13
personelini ve rollerini ayırt eder.
Gıda üretiminde verimlilik ve kaliteyi belirleyen
BG.14
ögeleri ayırt eder.
ĠĢlerin özellik ve aĢamalarına göre kayıt ve formların
BG.15
içeriği ve iĢlevini açıklar.
BG.12
BG.16 Gıda üretiminde personel hijyeni kuralları açıklar.
BG.17
BG.18
BG.19
BG.20
BG.21
BG.22
b)
Üretim süreçlerini etkileyecek sağlık sorunlarını (gribal
enfeksiyon, el yaralanmaları, vb.) ayırt eder.
Gıda güvenliğinde risk, tehlike, hijyen, dezenfeksiyon,
sterilizasyon, sanitasyon, kontaminasyon terimlerinin
anlamlarını ayırt eder.
Gıda üretim hatlarının temizlik ve dezenfeksiyon/
sterilizasyon, sanitasyonda kullanılan malzeme, araçgereç ve yöntemleri, mekan, araç, gereç, makine ve
ekipmanlara göre açıklar.
Gıda üretiminde iĢletme, personel ve gıda
maddelerinden kaynaklı sağlık risklerinin çeĢitleri,
oluĢum koĢulları ve etkilerini tanımlar.
Üretim sürecinde kritik kontrol noktalarının takibine
yönelik kuralları açıklar.
Üretimde bulunan allerjenleri, risklerini ve önlemleri
ayırt eder.
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
B.1.1-3,
2.1
T1
B.2.1-3,
2.1
T1
2.1
T1
2.1
T1
C.1.1-3
2.2
T1
C.1.1-3
2.2
T1
C.1.4-8,
C.2.1-2
2.3
T1
C.1.4-8,
C.2.1-2
2.3
T1
C.1.4-8,
C.2.1-2
2.3
T1
2.3
T1
2.3
T1
C.3.1-2,
C.4.1-3
B.3.1-2,
D.2.2
C.1.4-8,
C.2.1-2
C.1.4-8,
C.2.1-2
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
No
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
-
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
3
[15UY00..-4/B1] [Ham Yağ Depolama]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4/B1 HAM YAĞ DEPOLAMA YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Ham Yağ Depolama
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B1
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Ham yağın depolandığı ortamın, makinelerin ve ekipmanların iĢlevselliğini,
güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Ham yağ depolamada kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde depolamaya
hazır ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Ham yağ depolamada ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Ham yağ depolamada hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Ham yağı tanka aktarma ve tankta muhafaza etme uygulamalarını
yöntemlerine uygun olarak gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Ham yağı kalite ve gıda güvenilirliği koĢullarına göre tanka aktarır.
2.2. Ham yağın tankta kalite ve gıda güvenilirliğine uygun koĢullarda muhafazasını sağlar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B1 birimine yönelik teorik sınav Ek B1-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B1-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B1-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B1-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
1
[15UY00..-4/B1] [Ham Yağ Depolama]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1.
2.
3.
4.
Ham yağ depolanan makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
Ham yağ depolanan ortamların düzenlenmesi
Ham yağ depolamada gıda güvenilirliği ve kalite
Ham yağ depolama yöntemleri
EK [B1]-2:Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
Bilgi Ġfadesi
No
Ham yağ depolamada kullanılan tesis, makine ve
BG.1 ekipmanların iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik
fonksiyonları/ özelliklerini açıklar.
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
D.1.1-5,
D.3.1, E.3.14, J.1.1-3,
J.2.1-5
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
D.3.2, E.3.1
1.2
T1
D.4.1-4,
E.1.1-3,
E.2.1-5
1.3
T1
Makine ve ekipmanların iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı,
normal dıĢı titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve panel
BG.2
J.1.2, J.2.1-5
üzerindeki uyarılarına göre olası arıza durumlarını ayırt
eder.
Ham yağ depolamada kullanılan tesis, makine ve
E.3.1-4,
ekipmanlarınn koruyucu ve periyodik bakımlarına
BG.3
J.1.1-3, J.2.1yönelik operatörün sorumluluğu kapsamındaki
5
uygulamaları teknik talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
BG.4 havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını
D.3.1
tanımlar.
BG.5 Ham yağ tanklarının temizlik yöntemlerini açıklar.
BG.6
Bitkisel yağ üretiminde kullanılan ham yağların türlerini
ve özelliklerini açıklar.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
2
[15UY00..-4/B1] [Ham Yağ Depolama]
b)
No
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Ham yağ tankları ve ekipmanlarının; pompaların fiziksel D.1.1-4, E.3.24, J.1.1-3,
belirler.
J.2.1-5
Ham yağ tankları ve ekipmanlarının; filtrelerin fiziksel
BY.2
D.1.5, E.3.1-4
temizlik kontrollerini yaparak uygunluğunu belirler.
Ham yağ tankları ve ekipmanlarının; vanalarda fiziksel
D.1.1-5, E.3.2kontrollerini yaparak temizlik ve yağ kaçağı olup
BY.3
4, J.1.1-3,
olmadığını, açma ve kapama mekanizmasının
J.2.1-5
uygunluğunu belirler.
Ham yağ tanklarının dıĢarıdan fiziksel kontrollerini
D.1.1-5, E.3.2BY.4 yaparak oluĢabilecek yıpranma, paslanma, gibi olumsuz
4, J.1.1-3,
durumları belirler.
J.2.1-5
Ham yağ tanklarının iĢlevsellik kontrollerini yaparak
BY.5 meydana gelen sızma, vana, pompa, buhar kaçağı vb.
J.1.2, J.2.1-5
arıza durumlarını belirler.
D.1.1-5, E.3.3Ham yağ giriĢi filtrelerini görsel olarak kontrol ederek
BY.6
4, J.1.1-3,
istenmeyen madde olup olmadığını belirler.
J.2.1-5
Ham yağ depolama tank sahasında bulunan
BY.7 aydınlatmaları kontrol ederek çalıĢıp çalıĢmadığını ve
D.3.1
hasar olup olmadığını belirler.
Ham yağ sahasını görsel olarak kontrol ederek
E.3.3-4, J.1.2,
BY.8 tanklardan ya da ekipmanlardan kaynaklanan yağ kaçağı
J.2.1-5
olup olmadığını belirler.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
BY.9
C.1.1-3
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) ilgili
prosedüre uygun olarak alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG
BY.10
A.1.2-3
ayakkabı, gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik ham yağ
BY.11
C.2.1-2
tanklarındaki numune alma kapaklarını kilitli tutar. (*)
Ham yağın aktarılacağı tankın kapasitesini kontrol
E.1.1-3, C.3.1BY.12
ederek aktarım için uygunluğunu belirler.
2
BY.1 temizlik ve çalıĢırlık kontrollerini yaparak uygunluğunu
BY.13 Ham yağı aktarma hattını belirler.
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
2.1
P1
E.1.1-3
2.1
P1
E.1.1-3
2.1
P1
E.1.1-3
2.1
P1
E.1.1-3
2.1
P1
E.1.1-3, C.3.12
2.1
P1
E.2.1-5
2.2
P1
Ham yağ tankerinden ham yağ tanklarına aktarım için
BY.14 hat bağlantılarını kontrol ederek aktarım için
uygunluğunu belirler.
Ham yağ tankerinden ham yağ tanklarına aktarımı
BY.15
gerçekleĢtirir. (*)
Ham yağ aktarma sırasında aktarma makine ve
ekipmanlarını kontrol altında tutarak pompa basıncının
BY.16
yeterli olup olmadığını ve herhangi bir sızıntı olup
olmadığını belirler. (*)
Aktarma sonrası, ham yağ tankerini görsel olarak
BY.17
kontrol ederek ham yağ kalıp kalmadığını belirler.
KarıĢtırıcıları talimatına uygun Ģekilde çalıĢtırarak tank
BY.18 içindeki ham sıvı (likit) yağ dıĢındaki yağların
homojenliğini sağlar. (*)
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
3
[15UY00..-4/B1] [Ham Yağ Depolama]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Stok takibi için tanktaki ham yağ seviyelerini ölçerek ya
BY.19 da sistem göstergelerinden takip ederek seviye
E.2.1-5
uygunluğunu belirler.
Ham yağ tanklarındaki yağın özelliğine göre sıcaklık
BY.20 değerinin ve doluluk oranının uygun referans aralığında
E.2.1-5
olup olmadığını belirler.
Depolanan ham yağın muhafaza sıcaklığını koruyup
BY.21 korumadığını, sıcaklık göstergelerinden takip ederek
E.2.1-5
sıcaklığın uygunluğunu belirler. (*)
Ham yağ tanklarının üzerinde bulunan kilitli numune
E.2.1-5, C.2.1BY.22 alma kapaklarını açarak numune alma ekipmanı ile
2, C.3.1-2
talimatına uygun numune alır.
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
4
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4/B2 YAĞDA ZAMKSI MADDE GĠDERME (DEGUMMĠNG) VE ASĠT GĠDERME
(NÖTRALĠZASYON VE KOLDNÖTRALĠZASYON) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
Yağda Zamksı Madde Giderme (Degumming) ve Asit Giderme
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI (Nötralizayon/ Neutralization ve Koldnötralizayon/
Coldneutralization)
15UY00..-4/B2
2
REFERANS KODU
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Yağda zamksı madde giderme (degumming) ve asit giderme (nötralizayon/
neutralization ve kold-nötralizayon/coldneutralization) yapılan ortam, makine ve ekipmanların
iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe
uygun Ģekilde üretime hazır ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Degumming, nötralizasyon, Koldnötralizasyon iĢlemlerinde ĠSG ve gıda güvenilirliği
koĢullarını sağlar.
1.3. Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon için ham yağ ve yardımcı madde hazırlıklarını
yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Ham yağ rafinasyonlarında zamksı madde giderme (degumming) ve asit
giderme (nötralizayon/ neutralization ve kold-nötralizayon/cold-neutralization) iĢlemlerini
gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Ham yağdaki zamksı maddeleri uzaklaĢtırma (degumming) iĢlemlerini yöntemlerine, gıda
güvenilirliği ve kalite koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
2.2. Ham yağdaki asitliğin giderilmesi (nötralizasyon) iĢlemlerini yöntemlerine, gıda güvenilirliği
ve kalite koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
2.3. Ham yağdaki serbest yağ asitlerini ayrıĢtırma (koldnötralizasyon) iĢlemlerini yöntemlerine,
gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B2 birimine yönelik teorik sınav Ek B2-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B2-2) ölçmelidir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
1
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B2 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B2-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B2-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B2]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon makine ve ekipmanlarının hazırlık ve
bakımı
2. Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon yapılan ortamların üretime hazırlanması
3. Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyonda gıda güvenilirliği ve kalite
4. Yağda zamksı madde giderme (degumming) yöntemleri
5. Yağda asit giderme (nötralizasyon) yöntemleri
6. Yağda asit ayrıĢtırma (koldnötralizasyon) yöntemleri
EK [B2]-2:Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon
iĢlemlerinde kullanılan makine ve ekipmanların
BG.1
iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
özelliklerini açıklar.
Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon
BG.2 iĢlemlerinde kullanılan makine ve ekipmanların iĢaret
(gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı ısınma/soğuma,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
D.1.1-5,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.1-2
1.1
T1
J.1.2, J.2.15
1.1
T1
2
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve panel üzerindeki
uyarılarına göre olası arıza durumlarını ayırt eder.
BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
BG.4
BG.5
BG.6
BG.7
BG.8
b)
No
BY.1
BY.2
BY.3
BY.4
BY.5
BY.6
BY.7
BY.8
BY.9
Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon
iĢlemlerinde kullanılan makine ve ekipmanlarınn
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik
talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve havalandırmasının
üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Degumming, nötralizasyon, koldnötralizasyon
iĢlemlerinde kullanılan makine ve ekipmanların gıda
güvenilirliğine uygun olarak temizlenme yöntemlerini
açıklar.
Degumming,
nötralizasyon,
koldnötralizasyon
iĢlemlerinde kullanılan ham yağların özelliklerini açıklar.
Degumming,
nötralizasyon,
koldnötralizasyon
iĢlemlerinde kullanılan fosforik asit, kostik (sodyum
hidroksit), su vb. yardımcı maddelerin yapısal ve kullanım
özelliklerini açıklar.
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.1-2
1.1
T1
D.1.1-5,
J.1.1-3,
J.2.1-5
1.1
T1
D.3.1
1.1
T1
D.2.1-4,
D.3.2
1.2
T1
D.4.1-4
1.3
T1
D.4.1-4
1.3
T1
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
1.1
P1
1.1
P1
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.3
P1
1.3
P1
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Filtrelerin, besleme tankı, pompası, separatörleri ve
D.1.1-5,
karıĢtırıcılarının temizlik ve çalıĢırlık kontrollerini görsel
J.1.1-3,
olarak yaparak çalıĢırlık ve güvenliğe
J.2.1-5,
uygunluk/uygunsuzluk durumlarını belirler.
A.1.1-2
ÇalıĢma ortamındaki aydınlatmaları kontrol ederek çalıĢıp
D.3.1
çalıĢmadığını ve hasar olup olmadığını belirler.
Degumming, Nötralizasyon, Coldnötralizasyon
D.1.1-5,
iĢlemlerinde kullanılan makine ve ekipmanları görsel
J.1.2, J.2.1olarak kontrol ederek yağ seviyesini, separatörlerin ve
5
karıĢtırıcıların çalıĢıp çalıĢmadığını belirler.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
C.1.1-3
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) prosedürlerine
uygun olarak alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG ayakkabı,
A.1.2-3
gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik nötralizasyon ve
coldnötralizasyon tanklarındaki numune alma kapaklarını
C.2.1-2
kilitli tutar. (*)
Kullanılan kimyasal maddelerin kullanımında
talimatında belirtilen gıda ve iĢ güvenliği önlemleri
A.1.6, C.1.7
uygular. (*)
Verilen üretim planına göre üretimi yapılacak ürünün
D.4.1-4
reçetesine göre, malzemeleri kontrol ederek yeterli çeĢit
ve miktarda olup olmadığını belirler.
ÇalıĢılacak ham yağın asitlik ve renk değerlerini kontrol
D.4.1-4
ederek uygun referans aralığında olup olmadığını belirler.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
3
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
AyrıĢtırıcı (separatörü) ayarlarını talimatına uygun Ģekilde
yaparak sisteme ham yağın giriĢini sağlar.
Ham yağın özelliklerine (renk, asitlik değerleri) göre
BY.11 reçetede belirtilen miktarda yardımcı maddeleri sisteme
girer.
AyrıĢtırıcıyı devreye alarak Degumming iĢlemine uygun
BY.12
değerlere getirir.
AyrıĢtırıcıya giren ham yağdan yapıĢkan maddelerin
BY.13
ayrıĢmasını sağlar. (*)
ĠĢlem sırasında yöntemine uygun kontrollerle, yağdaki
BY.14 ayrıĢmanın belirlenmiĢ değer aralığında olup olmadığını
belirler.
AyrıĢtırıcı (separatör) ayarlarını talimatına uygun Ģekilde
BY.15
yaparak sisteme ham yağın giriĢini sağlar.
Ham yağın özelliklerine (renk, asitlik değerleri) göre
BY.16 reçetede belirtilen miktarda yardımcı maddeleri (sodyum
hidroksit, su vb.) sisteme girer.
AyrıĢtırıcıyı devreye alarak Nötralizasyon iĢlemine uygun
BY.17
değerlere getirir.
AyrıĢtırıcıya giren ham yağdan asitliğin giderilmesini ve
BY.18
renginin açılmasını sağlar. (*)
Ana ayrıĢtırıcıdan çıkan yağı yıkama ayrıĢtırıcısına alıp su
BY.19
ile yıkar.
Yıkanan yağdan talimatına uygun numune alarak kalite
BY.20
kontrol birimine iletir.
Nötralizasyon iĢlemi sırasında uygun yöntemle kontrol
BY.21 ederek yağdaki ayrıĢmanın belirlenmiĢ değer aralığında
olup olmadığını belirler.
Yıkanan yağ istenilen kalite değerlerinde ise yağı vakum
BY.22
altında kurutarak ara tanklara gönderir.
Nötralizasyon tankına alınan ham yağa reçetede belirtilen
BY.23 miktarda kostik ve asidi yöntemine uygun Ģekilde
ekleyerek soğutur.
BY.24 Soğutulan ham yağları tankta dinlenmeye alır.
DinlendirilmiĢ yağa nötralizasyon çalıĢtırma talimatlarına
BY.25
uygun Ģekilde nötralizasyon iĢlemlerini uygular. (*)
BY.10
BY.26 AyrıĢtırıcıyı devreye alarak iĢleme uygun değerlere getirir.
Ana ayrıĢtırıcıdan çıkan yağı yıkama ayrıĢtırıcısına alıp su
ile yıkar.
Yıkanan yağdan talimatına uygun numune alarak kalite
BY.28
kontrol birimine iletir.
ĠĢlem sırasında uygun yöntemle kontrol ederek yağdaki
BY.29 ayrıĢmanın belirlenmiĢ değer aralığında olup olmadığını
belirler.
Yıkanan yağ istenilen kalite değerlerinde ise yağı vakum
BY.30
altında kurutarak ara tanklara gönderir.
(*) Kritik adımlar
BY.27
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
F.1.1-5
2.1
P1
F.1.1-5
2.1
P1
F.1.1-5
2.1
P1
F.1.1-5
2.1
P1
F.1.1-5,
C.3.1-2
2.1
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.2.1-10,
C.2.1-2
2.2
P1
F.2.1-10,
C.3.1-2
2.2
P1
F.2.1-10
2.2
P1
F.3.1-3
2.3
P1
F.3.1-3
2.3
P1
F.3.1-3
2.3
P1
F.3.1-3
2.3
P1
F.3.1-3
2.3
P1
F.3.1-3,
C.2.1-2
2.3
P1
F.3.1-3,
C.3.1-2
2.3
P1
F.3.1-3
2.3
P1
4
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4/B3 YAĞIN AĞARTILMASI YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Yağın Ağartılması
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B3
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Yağ ağartılan ortam, makine ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini ve
hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Ağartmada kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır ve iĢlevsel
konumda tutar.
1.2. Ağartmada ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Ağartma için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Ham yağ rafinasyonlarında ağartma iĢlemlerini yöntemlerine uygun olarak
yapar.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Yağı ağartma (renk açma) iĢlemlerini yöntemlerine, çevre ve gıda güvenilirliğine uygun Ģekilde
yapar.
2.2. Yağı ağartma (renk açma) uygulamasının kalite kontrol ve düzeltme iĢlemlerini prosedürüne
göre yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B3 birimine yönelik teorik sınav Ek B3-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B3-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B3 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B3-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B3-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
5
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B3]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1.
2.
3.
4.
Yağ ağartılan makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
Yağ ağartılan ortamlarının üretime hazırlanması
Yağ ağartmada (renk açma) gıda güvenilirliği ve kalite
Rafinasyonda yağ ağartma (renk açma) yöntemleri
EK [B3]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a)
BĠLGĠLER
Bilgi Ġfadesi
No
BG.1
BG.2
BG.3
BG.4
BG.5
BG.6
BG.7
UMS Ġlgili
Bölüm
Ağartmada kullanılan makine ve ekipmanların iĢlevlerine
D.1.1-5,
göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/ özelliklerini
J.1.1-3, J.2.1açıklar.
5, A.1.1-2
Ağartmada kullanılan makine ve ekipmanların iĢaret
(gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı ısınma/soğuma,
J.1.2, J.2.1-5
titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve panel üzerindeki
uyarılarına göre olası arıza durumlarını ayırt eder.
Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
J.1.2, J.2.1-5
Ağartmada kullanılan makine ve ekipmanlarınn koruyucu
, J.1.1-3,
ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün sorumluluğu
J.2.1-5,
kapsamındaki uygulamaları teknik ve güvenlik
A.1.1-2
talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve havalandırmasının
D.3.1
üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Ağartmada iĢlemlerinde kullanılan makine ve
D.2.1-4,
ekipmanların gıda güvenilirliğine uygun olarak
D.3.2
temizlenme yöntemlerini açıklar.
Filtrelerde ayrıĢan yağlı ağartma toprağının kuralına
F.5.1-2,
uygun olarak bertaraf edilme yöntemlerini açıklar.
A.3.1-4
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
2.1
T1
6
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
b)
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
No
Filtreler, ağartma tankı, pompa, vananın görsel
BY.1 kontrollerini yaparak temizlik ve çalıĢırlık durumlarını
belirler.
ÇalıĢma ortamında bulunan aydınlatmaları kontrol ederek
BY.2
çalıĢıp çalıĢmadığını ve hasar olup olmadığını belirler.
Belirlenen kek kalınlığına gelen filtrelerin temizliğini
BY.3
uygun yöntem ve teknikle yapar.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
BY.4
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) prosedürüne
uygun Ģekilde alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG ayakkabı,
BY.5
gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik olarak ağartma
BY.6
tanklarındaki numune alma kapaklarını kilitli tutar. (*)
Kullanılan kimyasal maddelerin kullanımında
BY.7 talimatında belirtilen gıda ve iĢ güvenliği önlemlerini
uygular. (*)
Verilen üretim planına ve reçetesine göre üretim için nötr
BY.8 /RBD yağ ve yardımcı madde/malzemeleri kontrol ederek
yeterli miktar ve çeĢitte olup olmadığını belirler.
Ağartma tankına kapasitesi kadar yağı yöntem ve
BY. 9
tekniğine uygun olarak alır.
Ağartma tankına alınan yağa uygun yöntem ve teknikle
BY.10
vakumlama iĢlemi uygular. (*)
Vakumlama sırasında yağı reçetede istenen değere gelene
BY.11 kadar uygun yöntemle ısıtarak yağ içerisindeki
istenmeyen rutubeti uzaklaĢtırır.
Ağartma toprağı eklenmesi öncesinde toz maskesi takar.
BY.12
(*)
Rutubeti alınan yağın içerisine reçetede belirtilen
BY.13 miktarda ağartma toprağı, aktif karbon, fosforik asit ilave
eder.
Rutubeti alınan yağ ile ağartma toprağını reçetede
BY.14
belirtilen sürede karıĢtırır.
Yağlı toprağın reçetede belirtilen miktarını filtrede
BY.15 reçetede belirtilen süre kadar çevirerek kek oluĢmasını
sağlar. (*)
Kek oluĢmuĢ filtrelerden ağartma tankında kalan yağı
BY.16
geçirerek süzülmesini sağlar.
Süzülme iĢlemi sırasında filtreden numune alıp kontrol
BY.17
ederek toprak kaçağı olup olmadığını belirler. (*)
BY.18
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Ġstenilen kalitede elde edilen ağartılmıĢ yağın ara tanklara
aktarılmasını sağlar.
Ağartılan yağdan numune alarak kalite kontrol birimine
BY.19
iletir.
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
D.1.1-5,
J.1.1-3, J.2.15
1.1
P1
D.3.1
1.1
P1
D.1.5
1.1
P1
C.1.1-3
1.2
P1
A.1.2-3
1.2
P1
C.2.1-2
1.2
P1
A.1.6
1.2
P1
D.4.1-4
1.3
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5,
A.1.2-3
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5
2.1
P1
F.4.1-5,
C.2.1-2,
C.3.1-2
2.1
P1
F.4.6-7
2.2
P1
F.4.1-5,
C.2.1-2,
C.3.1-2
2.2
P1
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
7
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B4] YAĞIN SOĞUKLATILMASI (VĠNTERĠZASYON) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Yağın Soğuklatılması (Vinterizasyon/Winterization)
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B4
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Yağın soğuklatılması (vinterizasyon/winterization) iĢlemlerinin yapıldığı ortam,
makine ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Vinterizasyonda kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır ve
iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Vinterizasyonda ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Vinterizasyon için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Ham yağ rafinasyonlarında yağın soğuklatılması (vinterizasyon/winterization)
iĢlemlerini yöntemlerine göre gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Sıvı yağ içerisindeki mumsu maddeleri uzaklaĢtırmaya yönelik vinterizasyon iĢlemlerini
perlitsiz olarak yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
2.2. Sıvı yağ içerisindeki mumsu maddeleri uzaklaĢtırmaya yönelik vinterizasyon iĢlemlerini perlitli
olarak yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B4 birimine yönelik teorik sınav Ek B4-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B4-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B4 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B4-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B4-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
8
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B4]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. Yağın soğuklatılması (vinterizasyon) iĢlemlerinin yapıldığı makine ve ekipmanların
hazırlık ve bakımı
2. Yağın soğuklatıldığı (vinterizasyon) ortamlarının üretime hazırlanması
3. Yağın soğuklatılmasında (vinterizasyon) gıda güvenilirliği ve kalite
4. Yağın soğuklatılması (vinterizasyon) yöntemleri
EK [B4]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a)
BĠLGĠLER
Bilgi Ġfadesi
No
UMS Ġlgili
Bölüm
Vinterizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
D.1.1-5,
iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
J.1.1-3, J.2.1özelliklerini açıklar.
5, A.1.1-2
Vinterizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların iĢaret
(gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı ısınma/soğuma,
BG.2
J.1.2, J.2.1-5
titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve panel üzerindeki
uyarılarına göre olası arıza durumlarını ayırt eder.
BG.1
BG.3
Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
J.1.2, J.2.1-5
Vinterizasyonda kullanılan makine ve ekipmanlarınn
D.1.1-5,
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
BG.4
J.1.1-3, J.2.1sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik ve
5, A.1.1-2
güvenlik talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve havalandırmasının
BG.5
D.3.1
üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Vinterizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların gıda
D.2.1-4,
BG.6 güvenilirliğine uygun olarak temizlenme yöntemlerini
D.3.2, C.1.4açıklar.
8, C.2.1-2
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
9
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Vinterizasyon iĢlemlerinde kullanılan yardımcı
maddelerin (perlit, filtre selülozu vb.) özelliklerini
açıklar.
Filtrasyon sonrası ayrılan yağlı perlitin kuralına uygun
BG.8
olarak bertaraf edilme yöntem ve tekniklerini açıklar.
Belirli basınca ulaĢan filtrelerin temizlik iĢlemlerinin
BG.9
yapılmasına iliĢkin yöntem ve teknikleri açıklar.
BG.7
b)
No
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Filtreler, olgunlaĢma tankı, vinterize tankı, pompa,
BY.3
BY.4
BY.5
BY.6
durumunu belirler.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) prosedürüne
göre alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG ayakkabı,
gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik olarak
olgunlaĢtırma ve vinterize tanklarındaki numune alma
kapaklarını kilitli tutar. (*)
Kullanılan kimyasal maddelerin kullanımında
talimatında belirtilen gıda ve iĢ güvenliği önlemleri
uygular. (*)
Verilen üretim planına ve reçeteye göre nötr /ağartılmıĢ
yağ ve yardımcı madde/malzemelerin yeterli çeĢit ve
miktarda olup olmadığını belirler.
BY.7 Rafineride ağartılmıĢ veya nötr yağı reaktörlere alır.
BY.8
BY. 9
BY.10
BY.11
BY.12
BY.13
BY.14
BY.15
BY.16
BY.17
BY.18
D.4.1-4
1.3
T1
F.6.6, A.3.14
2.1
T1
D.1.5, F.6.6
2.1
T1
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
BY.1 vananın, görsel kontrollerini yaparak temizlik ve çalıĢırlık
BY.2
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Reaktörün serpantin veya ceket kısmına belirli ısıdaki
soğutma suyunu uygun yöntem ve teknikle alır.
Reaktör içerisindeki yağı reçetede belirtilen sıcaklık
derecesine gelene kadar karıĢtırarak soğutur.
Soğutma suyunun sıcaklığını sistem üzerinden takip
ederek reçetedeki belirlenen derecelerde kalmasını sağlar.
Ġstenilen sıcaklığa kadar soğutulan yağın reaktörden
olgunlaĢtırma tanklarına transferini sağlayarak talimata
uygun süre dinlendirir.
Soğutulup dinlendirilen yağı filtrelere besleyerek yağ
içerisindeki stearinlerin ayrıĢmasını sağlar. (*)
Süzme iĢlemi sonrası yağın kalite değerlerinin
uygunluğunu takip ederek uygun yağları deodorizasyon
ünitesine transfer eder.
Rafineride ağartılmıĢ veya nötr yağı reaktörlere alır.
Reaktörün serpantin veya ceket kısmına belirli ısıdaki
soğutma suyunu uygun yöntem ve teknikle alır.
Reaktör içerisindeki yağı reçetede belirtilen sıcaklık
derecesine gelene kadar karıĢtırarak soğutur.
Soğutma suyunun sıcaklığını sistem üzerinden takip
ederek reçetedeki belirlenen derecelerde kalmasını sağlar.
Ġstenilen sıcaklığa kadar soğutulan yağın reaktörden
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
D.1.1-5,
J.1.1-3
1.1
P1
C.1.1-3
1.2
P1
A.1.2-3
1.2
P1
C.2.1-2
1.2
P1
A.1.6
1.2
P1
D.4.1-4
1.3
P1
F.6.1-4
2.1
P1
F.6.1-4
2.1
P1
F.6.1-4
2.1
P1
F.6.1-4,
C.3.1-2
2.1
P1
F.6.1-4
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.2
P1
F.6.1-4
2.2
P1
F.6.1-4
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
F.6.1-4,
F.6.7-8
F.6.1-4,
F.6.7-8,
C.3.1-2
F.6.1-4
F.6.1-4,
C.3.1-2
F.6.1-4
10
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
olgunlaĢtırma tanklarına transferini sağlayarak talimata
uygun süre dinlendirir.
OlgunlaĢtırma (perlitli) tanklarındaki yağa reçetede
belirtilen miktarda uygun yöntem teknikle perlit (toprak)
BY.19
katıp düĢük devirde karıĢtırarak mumsu maddelerin perlite
yapıĢmasını sağlar. (*)
Kek hazırlama tankına reçetede belirtilen miktar yağ ve
BY.20
perliti alır.
Kek hazırlama tankındaki karıĢımı filtrelerden geçirip
BY.21
filtrelerde kek oluĢmasını sağlar. (*)
Kek oluĢmuĢ filtrelerden olgunlaĢtırma tankında kalan
BY.22
yağı geçirerek süzülmesini sağlar. (*)
Süzülme iĢlemi sırasında yöntemine uygun kontrolle
BY.23
filtreden perlit kaçağı olup olmadığını belirler.
Süzme iĢlemi sonrası yağın kalite değerlerinin
BY.24 uygunluğunu takip ederek uygun yağları deodorizasyon
ünitesine transfer eder.
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
F.6.1-6
2.2
P1
F.6.1-6
2.2
P1
F.6.1-6
2.2
P1
F.6.1-6
2.2
P1
F.6.1-6,
C.3.1-2
2.2
P1
F.6.1-6,
C.3.1-2
2.2
P1
11
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
15UY00..-4/B5 YAĞDA KOKU GĠDERME (DEODORĠZASYON) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Yağda Koku Giderme (Deodorizasyon/ Deodorization)
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B5
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Sıvı yağ içerisindeki koku giderme (deodorizasyon/ deodorization) iĢlemlerinin
yapıldığı ortam, makine ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Deodorizasyonda kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır ve
iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Deodorizasyonda ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Deodorizasyon için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Sıvı yağ içerisindeki koku giderme (Deodorizasyon) iĢlemlerini yöntemlerine
uygun Ģekilde yapar.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Deodorizasyon sisteminin giriĢ iĢlemini ve ayarlarını yapar.
2.2. Yağın deodorizasyon iĢlemlerini teknik talimatı ile kalite ve gıda güvenilirliği koĢullarına
uygun Ģekilde gerçekleĢtirir.
2.3. Yağın ürün tankında depolanması iĢlemlerini yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite
koĢullarına göre açıklar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B5 birimine yönelik teorik sınav Ek B5-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B5-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B5 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B5-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
12
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B5-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B5]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. Deodorizasyon (koku gideme) iĢlemleri yapılan makine ve ekipmanların hazırlık ve
bakımı
2. Deodorizasyon (koku gideme) iĢlemleri yapılan ortamlarının üretime hazırlanması
3. Deodorizasyonda (koku gideme) gıda güvenilirliği ve kalite
4. Deodorizasyon (koku gideme) uygulama yöntemleri
EK [B5]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a)
BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
Deodorizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
özelliklerini açıklar.
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
D.1.1-5,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.-2
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
Deodorizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı
J.1.2, J.2.1BG.2 ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve
5
panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza durumlarını
ayırt eder.
J.1.2, J.2.1BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
5, A.2.1-2
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
BG.4 havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını
D.3.1
tanımlar.
Deodorizasyonda iĢlemlerinde kullanılan makine ve
D.1.1-5,
BG.5
ekipmanlarınn koruyucu ve periyodik bakımlarına
F.7.9, F.8.9,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
13
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
yönelik operatörün sorumluluğu kapsamındaki
uygulamaları teknik ve güvenlik talimatlarına göre
açıklar.
Deodorizasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
BG.6 gıda güvenilirliğine uygun olarak temizlenme
yöntemlerini açıklar.
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.-2
D.2.1-2,
D.3.2,
C.1.4-8,
C.2.1-2
1.2
T1
F.8.1-9
2.3
T1
F.8.1-9,
C.1.4-5
2.3
T1
F.8.1-8
2.3
T1
F.8.1-8,
C.3.1-2
2.3
T1
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
D.1.1-5,
D.2.1-4,
F.7.9,
F.8.9,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
1.1
P1
BY.2 üzerine çıktığında, filtre basıncını düĢürmeye yönelik filtre D.1.1-5
1.1
P1
C.1.1-3
1.2
P1
A.1.2-3
1.2
P1
C.2.1-2
1.2
P1
D.4.1-4
1.3
P1
F.7.1-3
2.1
P1
F.7.1-3
2.1
P1
F.7.1-3
2.1
P1
F.7.1-3
2.1
P1
F.7.4-8
2.2
P1
F.7.4-8,
2.2
P1
Yağın ürün tankında gıda güvenlik ve kalite koĢullarına
uygun olarak depolama ve numune alma yöntemlerini
açıklar.
Ürün tankının teknik özellikleri ile bakım ve temizlik
BG.8
yöntemlerini açıklar.
Tank içindeki yağların homojenliğini sağlama
BG.9
yöntemlerini açıklar.
Ürün tankında depolanan yağın kalite takibine yönelik
BG.10
teknik prosedürleri açıklar.
BG.7
b)
No
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Tanklar, emniyet filtreleri, pompalar, karıĢtırıcı ve
BY.1 vananın, yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve
çalıĢırlık durumlarını belirler.
Emniyet filtresinden geçirilen yağ miktarı belirli seviyenin
değiĢtirme iĢlemini talimatına uygun yöntemle yapar.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
BY.3 bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG ayakkabı,
BY.4
gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik harmanlama
BY.5
tanklarındaki numune alma kapaklarını kilitli tutar. (*)
Verilen üretim planına göre üretimi yapılacak ürünün
BY.6 reçetesindeki malzemelerin yeterli çeĢit ve miktarda olup
olmadığını kontrol eder.
Reçetede belirtilen tür ve miktarlardaki bileĢenleri
BY.7 harmanlama tanklarına alıp harmanlayarak deodorize
edilecek yağı hazırlar.
Deodorizasyon sistemini talimata uygun yöntem ve
BY.8
teknikle vakum altına alır.
Deodorizasyon sistemindeki vakum değeri reçetede
BY. 9 belirtilen değere geldiğinde sisteme harmanlanmıĢ yağın
giriĢini sağlar.
HarmanlanmıĢ yağın bilgilerini reçeteye göre sisteme
BY.10
girer.
Sisteme giren yağı deodorizasyon sistemindeyken
BY.11 vakumlayarak yağ asitleri ve koku veren maddelerden
ayrıĢmasını sağlar. (*)
BY.12 ĠĢlem sırasında Deodorizasyon sistem parametrelerini (su
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
14
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
BY.13
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
giriĢ basıncı, yüksek buhar basınçları, sistem sıcaklık
göstergeleri, vakum değerleri vb.) takip ederek
uygunluk/uygunsuzluk durumlarını belirler. (*)
C.3.1-2
Deodorizasyon iĢlemi sonrası çıkan ürünlerin kalite
analizleri için tekniğine uygun olarak numune alır.
F.7.4-8,
C.2.1-2,
C.3.1-2
2.2
P1
F.7.4-8
2.2
P1
F.7.4-8
2.2
P1
F.7.4-8,
C.3.1-2
2.2
P1
Uygun kalite değerinde olduğu teyit edilen yağa, katkı
maddelerini reçeteye göre ilave eder.
Uygun kalite değerinde olduğu teyit edilen yağın ürün
BY.15
tanklarına gönderilmesini sağlar.
Uygun olmayan yağın kalite değerlerine göre sistem
BY.16
parametrelerini yeniden düzenler. (*)
(*) Kritik adımlar
BY.14
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
15
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B6] YAĞIN AYRIġTIRILMASI (FRAKSĠYON)YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Yağın AyrıĢtırılması (Fraksiyon/Fraction)
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B6
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Yağın katı ve sıvı kısımlarının ayrıĢtırıldığı (fraksiyon/fraction) ortam, makine
ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Fraksiyonda kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır ve
iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Yağın ayrıĢtırılmasında ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Üretim için hammadde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Yağın katı ve sıvı kısımlarını ayrıĢtırma (fraksiyon/fraction) iĢlemlerini
yöntemlerine göre yapar.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Fraksiyon iĢlemlerini yöntemlerine ve gıda güvenilirliği koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
2.2. Fraksiyonda kalite kontrol ve düzeltme iĢlemlerini prosedürüne göre yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B6 birimine yönelik teorik sınav Ek B6-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B6-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B6 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B6-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B6-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
16
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B6]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. Yağın katı ve sıvı kısımlarının ayrıĢtırıldığı (Fraksiyon) makine ve ekipmanların
hazırlık ve bakımı
2. Yağın katı ve sıvı kısımlarının ayrıĢtırıldığı (Fraksiyon) ortamların üretime
hazırlanması
3. Yağın katı ve sıvı kısımlarını ayrıĢtırmada (Fraksiyon) gıda güvenilirliği ve kalite
4. Yağın katı ve sıvı kısımlarını ayrıĢtırma (Fraksiyon) yöntemleri
EK [B6]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
Bilgi Ġfadesi
No
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
Fraksiyonda kullanılan makine ve ekipmanların iĢlevlerine
BG.1
göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/özelliklerini açıklar.
D.1.1-5,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.-2
1.1
T1
Makine ve ekipmanların iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı,
normal dıĢı ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku,
BG.2
vb.) ve panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza
durumlarını ayırt eder.
J.1.2, J.2.15
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
J.1.2, J.2.15, A.2.1-2
D.1.1-5,
Fraksiyonda kullanılan makine ve ekipmanlarınn koruyucu
G.1.6,
ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün sorumluluğu
BG.4
J.1.1-3,
kapsamındaki uygulamaları teknik talimatlarına göre
J.2.1-5,
açıklar.
A.1.-2
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve havalandırmasının
BG.5
D.3.1
üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
BG.6 Fraksiyonda kullanılan makine ve ekipmanların gıda
D.2.1-2,
BG.3
Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
17
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
güvenilirliğine uygun olarak temizlenme yöntemlerini
açıklar.
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
D.3.2,
C.1.4-5,
C.2.1-2
b) BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
No
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Tanklar, filtreler, pompalar, vanalar ve kristalizatörün
BY.1 yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık
durumlarını belirler.
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
D.1.1-5,
D.2.1-4,
G.1.6,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
1.1
P1
C.1.1-3
1.2
P1
A.1.2-3
1.2
P1
C.2.1-2
1.2
P1
D.4.1-4
1.3
P1
G.1.1
2.1
P1
G.1.2
2.1
P1
G.1.3
2.1
P1
G.1.4,
C.2.1-2,
C.3.1-2
2.2
P1
G.1.3-4
2.2
P1
G.1.5,
C.3.1-2
2.2
P1
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
BY.2 bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
BY.3
BY.4
BY.5
BY.6
BY.7
BY.8
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG ayakkabı,
gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik olarak fraksiyon
tanklarındaki numune alma kapaklarını kilitli tutar. (*)
Verilen üretim planına ve reçetesine göre ağartılmak üzere
hatta alınacak yağın miktarının uygunluğunu belirler.
Uygun yöntemlerle fraksiyon tesisinin soğutma sistemlerini
reçetede belirtilen sıcaklık değerine getirir.
Yağları tesise alıp kademeli olarak reçetede belirtilen
sıcaklık değerine getirerek kristalizasyon iĢlemine tabi tutar.
Kristalizasyondan çıkan iki farklı fazdaki yağı filtre ederek
birbirinden ayrıĢmasını sağlar. (*)
BY.9 AyrıĢtırılan yağlardan kalite kontrol için numune alır.
Uygun kalite değerindeki yağları fraksiyon ürün tanklarına
gönderir.
Uygun olmayan yağların kalite değerlerine göre sistem
BY.11
parametrelerini yeniden düzenler. (*)
(*) Kritik adımlar
BY.10
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
18
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B7] DOYMAMIġ YAĞLARIN DOYURULMASI (HĠDROJENASYON/
HYDROGENATION) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
2
REFERANS KODU
DoymamıĢ Yağların Doyurulması (Hidrojenasyon/
Hydrogenation)
15UY00..-4/B7
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: DoymamıĢ yağların doyurulma (hidrojenasyon/hydrogenation) iĢlemlerinin
yapıldığı ortam, makine ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Hidrojenasyonda kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır ve
iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Hidrojenasyonda ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Hidrojenasyon için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: DoymamıĢ yağların doyurulması (hidrojenasyon/hydrogenation) iĢlemlerini
yöntemlerine uygun Ģekilde gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Hidrojenasyon iĢlemlerini yöntemlerine ve gıda güvenilirliği koĢullarına uygun Ģekilde yapar.
2.2. Hidrojenasyon iĢlemlerini kalite kontrol ve düzeltme iĢlemlerini prosedürüne göre yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B7 birimine yönelik teorik sınav Ek B7-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B7-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B7 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B7-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B7-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
19
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B7]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. DoymamıĢ yağların doyurulma (Hidrojenasyon) iĢlemlerinin yapıldığı makine ve
ekipmanların hazırlık ve bakımı
2. DoymamıĢ yağların doyurulma (Hidrojenasyon) iĢlemlerinin yapıldığı ortamların
üretime hazırlanması
3. DoymamıĢ yağların doyurulma (Hidrojenasyon) iĢlemlerinde gıda güvenilirliği ve
kalite
4. DoymamıĢ yağların doyurulma (Hidrojenasyon) yöntemleri
EK [B7]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
Hidrojenasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
özelliklerini açıklar.
UMS Ġlgili
Bölüm
D.1.1-5,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
A.1.-2
Hidrojenasyonda kullanılan makine ve ekipmanların iĢaret
(gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı ısınma/soğuma,
J.1.2, J.2.1BG.2
titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve panel üzerindeki
5
uyarılarına göre olası arıza durumlarını ayırt eder.
J.1.2, J.2.1BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
5, A.2.1-2
Hidrojenasyon iĢlemlerinde kullanılan makine ve
D.1.1-5,
ekipmanlarınn koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik
J.1.1-3,
BG.4
operatörün sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik J.2.1-5,
talimatlarına göre açıklar.
A.1.-2
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve havalandırmasının
BG.5
D.3.1
üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Hidrojenasyonda kullanılan makine ve ekipmanların gıda D.2.1-2,
BG. 6
güvenilirliğine uygun olarak temizlenme yöntemlerini D.3.2,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
20
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
açıklar.
BG.7
Filtrasyon sonrası ayrılan katalizörün mevzuata uygun
olarak berteraf edilme yöntem ve tekniklerini açıklar.
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
C.1.4-5,
C.2.1-2
G.2.5,
A.3.1-4
2.1
T1
b) BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
No
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Hidrojenasyon tankları, hidrojen tankları, hidrojene
D.1.1-5,
yağ ürün tankları, filtreler, pompalar, vanaların
D.2.1-4,
BY.1
yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık
J.1.1-3,
durumlarını belirler.
J.2.1-5,
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini
(kiĢisel bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve
BY.2
C.1.1-3
takı kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır.
(*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG
BY.3
A.1.2-3
ayakkabı, gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik hidrojenasyon
BY.4 tanklarındaki numune alma kapaklarını kilitli tutar.
C.2.1-2
(*)
Verilen üretim planına göre üretimi yapılacak ürünün
BY.5 reçetesindeki yağın ve yardımcı maddenin yeterli
D.4.1-4
miktarda olup olmadığını belirler.
Hidrojene edilecek yağı hidrojenasyon tanklarına
BY.6
G.2.1
tekniğine uygun olarak alır.
Hidrojenasyon tanklarına alınan yağı vakum altında
BY.7 reçetede belirtilen değerlere uygun olarak buharla
G.2.1
ısıtarak kurutur.
Kurutulan yağa reçeteye uygun katalizörü ve hidrojen
BY.8 gazını uygun teknikle ekleyerek reaksiyonun
G.2.2
gerçekleĢmesini sağlar. (*)
Reaksiyon tamamlanma sürecini; yağın kırılma indisi
BY.9
G.2.2
ve sıcaklığına bakarak belirler.
Reaksiyonu tamamlanmıĢ olan yağın katalizörden
BY.10
G.2.3
ayrılması için filtrasyon iĢlemi uygular. (*)
Hidrojene yağları tekniğine uygun olarak hidrojen
BY.11
G.2.4
ürün tanklarına gönderir.
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.3
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
21
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B8] YAĞIN ÖZELLĠKLERĠNĠ DEĞĠġTĠRME/DÜZENLEME
(ĠNTERESTERĠFĠKASYON) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
2
REFERANS KODU
Yağın Özelliklerini DeğiĢtirme/Düzenleme (Ġnteresterifikasyon/
Interesterification)
15UY00..-4/B8
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (interesterifikasyon/
interesterification) iĢlemlerinin yapıldığı ortam, makine ve ekipmanların iĢlevselliğini, güvenliğini
ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Ġnteresterifikasyonda kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde üretime hazır
ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Ġnteresterifikasyonda ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Ġnteresterifikasyon için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (interesterifikasyon/
interesterification) iĢlemlerini yöntemlerine uygun Ģekilde yapar.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Ġnteresterifikasyon iĢlemlerini yöntemlerine ve gıda güvenilirliği koĢullarına uygun Ģekilde
yapar.
2.2. Yağdaki ana bileĢenlerin özelliklerinde istenilen değiĢiklikleri yapma (Ġnteresterifikasyon)
iĢlemlerini kalite kontrol ve düzeltme iĢlemlerini prosedürüne göre yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B8 birimine yönelik teorik sınav Ek B8-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B8-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B8-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
22
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B8-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B8]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1. Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (Ġnteresterifikasyon) iĢlemlerinin
yapıldığı makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
2. Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (Ġnteresterifikasyon) iĢlemlerinin
yapıldığı ortamların üretime hazırlanması
3. Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (Ġnteresterifikasyon) iĢlemlerinde
gıda güvenilirliği ve kalite
4. Yağın ana bileĢenlerinin özelliklerini değiĢtirme (Ġnteresterifikasyon) uygulama
yöntemleri
EK [B8]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Ġnteresterifikasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
D.1.1-5,
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
J.1.1-3, J.2.1özelliklerini açıklar.
5, A.1.-2
Makine ve ekipmanların iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı,
normal dıĢı ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku,
BG.2
J.1.2, J.2.1-5
vb.) ve panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza
durumlarını ayırt eder.
J.1.2, J.2.1-5,
BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
A.2.1-2
BG.4 Ġnteresterifikasyonda kullanılan makine ve ekipmanlarınn
D.1.1-5,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
23
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
J.1.1-3, J.2.1sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik
5, A.1.-2
talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
BG.5
D.3.1
havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Ġnteresterifikasyonda kullanılan makine ve ekipmanların
D.2.1-2,
BG.6 gıda güvenilirliğine uygun olarak temizlenme
D.3.2, C.1.4yöntemlerini açıklar.
8, C.2.1-2
b)
1.1
T1
1.2
T1
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
No
BY.1
Tanklar, filtreler, pompalar, karıĢtırıcı ve vanaların
yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık
durumlarını belirler.
UMS Ġlgili
Bölüm
D.1.1-5,
D.2.1-4,
J.1.1-3, J.2.15,
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
C.1.1-3
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, baret, ĠSG
BY.3
A.1.2-3
ayakkabı, gözlük) giyer/ kuĢanır. (*)
Gıda güvenilirliğini sağlamaya yönelik
BY.4 Ġnteresterifikasyon tanklarındaki numune alma
C.2.1-2
kapaklarını kilitli tutar. (*)
Verilen üretim planına göre üretimi yapılacak ürünün
BY.5 reçetesindeki yağın ve yardımcı maddenin yeterli
D.4.1-4
miktarda olup olmadığını kontrol eder.
Reaksiyon tankına alınan yağı ısıtarak serbest yağ asidi
G.3.1-3,
BY.6
oranını talimattaki değerlere uygun hale getirir.
G.3.8
Reaksiyon tankındaki vakum parametrelerini kontrol
G.3.1-3,
BY.7 ederek belirlenen limit değerler arasında olmasını sağlar.
G.3.8
(*)
Reaksiyon tankındaki yağı vakum altında ısıtarak
BY.8
G.3.4, G.3.8
kurutur.
Kurutulan yağın üzerine katalizör ilave ederek belli
BY.9 sıcaklıklardaki katı miktarı oranı ve erime noktası
G.3.5, G.3.8
değerlerinde değiĢiklikler sağlar. (*)
Katalizörden meydana gelen sabun miktarını düĢürmek
BY.10
G.3.6, G.3.8
için asit ilave eder.
BY.2
BY.11 Sabun miktarı azalan yağı, ağartma tankına gönderir.
G.3.7
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.3
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.2
P1
2.2
P1
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
24
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B9] MARGARĠN BĠLEġENLERĠNĠ HAZIRLAMA YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Margarin BileĢenlerini Hazırlama
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B9
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Margarin bileĢenlerinin hazırlandığı ortam, makine ve ekipmanların
iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Margarin bileĢeni hazırlamada kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde
üretime hazır ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Margarin bileĢeni hazırlamada ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Margarin bileĢeni hazırlamak için hammadde ile katkı ve aroma maddelerinin hazırlıklarını
yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Margarin bileĢenlerini yöntemlerine uygun Ģekilde hazırlar.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Reçete değerlerine uygun yağ fazını yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına
uygun Ģekilde hazırlar.
2.2. Reçete değerlerine uygun su fazını yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına uygun
Ģekilde hazırlar.
2.3. Reçete değerlerine uygun süt bileĢenini yöntemlerine, gıda güvenilirliği ve kalite koĢullarına
uygun Ģekilde hazırlar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B9 birimine yönelik teorik sınav Ek B9-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B9-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B9 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B9-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
25
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B9-2) tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B9]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Margarin bileĢeni hazırlamada kullanılan makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
Margarin bileĢeni hazırlanan ortamların hazırlığı
Margarin bileĢeni hazırlamada gıda güvenilirliği ve kalite
Yağ fazı hazırlama
Su fazı hazırlama
Süt bileĢeni hazırlama
EK [B9]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Margarin bileĢeni hazırlanan makine ve ve ekipmanların
D.1.1-5,
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
J.1.1-3, J.2.1özelliklerini açıklar.
5, A.1.-2
Makine ve ekipmanların iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı,
normal dıĢı ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku,
BG.2
J.1.2, J.2.1-5
vb.) ve panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza
durumlarını ayırt eder.
J.1.2, J.2.1-5,
BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
A.2.1-2
Margarin bileĢeni hazırlanan makine ve ekipmanlarınn
D.1.1-5,
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
BG.4
J.1.1-3, J.2.1sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik
5, A.1.-2
talimatlarına göre açıklar.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
26
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
D.3.1
havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Margarin bileĢeni hazırlanan makine ve ekipmanların
D.2.1-2,
BG.6 gıda güvenilirliğine uygun olarak temizlenme ve
D.3.2, C.1.4mikrobiyolojik kirlilik kontrolü yöntemlerini açıklar.
8, C.2.1-2
BG.5
b)
1.1
T1
1.2
T1
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
No
BY.1
BY.2
BY.3
BY.4
BY.5
BY.6
BY.7
BY.8
BY.9
BY.10
BY.11
BY.12
BY.13
BY.14
BY.15
BY.16
BY.17
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Tanklar, filtreler, pompalar, karıĢtırıcı ve vanaların
yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık
durumlarını belirler.
UMS Ġlgili
Bölüm
D.1.1-5,
D.2.1-4,
J.1.1-3, J.2.15,
Soğuk odaların (aroma katkı odaları) sıcaklık değerinin
C.3.1-2,
talimatlarda belirtilen değer aralığında olup olmadığını
D.1.1-4
belirler.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
C.1.1-3
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, ĠSG ayakkabı,
A.1.2-3
gözlük, bone ) giyer/ kuĢanır. (*)
Filtrelerin (süt, su fazı, yağ fazı, yağ) temizliği ve
D.1.5
sağlamlığını; filtrenin içi kontrolle belirler. (*)
Su fazı hazırlamada kullanılacak suyun
dezenfeksiyonunun yapılıp yapılmadığını uygun kontrol C.1.5, D.4.4,
yöntemi ile belirler. (*)
Üretim planına ve reçeteye göre üretilecek ürünün su,
hammadde, katkı ve aroma maddelerinin çeĢit ve miktar
D.4.1-4
olarak uygunluğunu belirler.
Reçetede belirtilen özellikteki ve miktardaki yağı, yağ
H.1.1
hattı üzerinden yağ fazı tankına aktarır.
Yağ fazı tankındaki yağ miktarı reçetede belirtilen
H.1.1-2
seviyeye gelince tankın karıĢtırıcısını devreye alır.
Yağ fazı tankına reçetede belirtilen miktar ve özellikteki
yağda çözünen katkı, aroma vb. maddelerini talimatına
H.1.2
uygun Ģekilde ekler.
Yağ fazı tankını uygun yöntem ve teknikle ısıtarak
içerisindeki yağ fazının istenilen sıcaklık değerine
H.1.3
gelmesini ve bu sıcaklık değer aralığında kalmasını
sağlar. (*)
Yağ fazının istenilen kalite değerlerinde olup olmadığını
C.3.1-2
laboratuvar sonuçlarına göre takip eder.
Reçetede belirtilen özellik ve miktardaki demineralize
C.1.5, D.4.4
suyu, uygun teknikle dezenfekte eder.
Dezenfekte olan demineralize suyu, talimattaki sıcaklık
D.4.4, H.1.1
seviyesine gelene kadar ısıtır.
Isınan demineralize suyu, su hattı üzerinden su fazı
H.1.1
tankına aktarır.
Su fazı tankındaki su miktarı reçetede belirtilen seviyeye
H.1.1-2
gelince tankın karıĢtırıcısını devreye alır.
Su fazı tankını uygun yöntem ve teknikle ısıtarak
içerisindeki su fazının istenilen sıcaklık değerine
H.1.2-3
gelmesini ve bu sıcaklık değer aralığında kalmasını
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
P1
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.3
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.1
P1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
27
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
sağlar. (*)
Su fazı tankına reçetede belirtilen miktar ve özellikteki
BY.18 suda çözünen katkı, aroma vb. maddeleri talimatına
H.1.2
uygun Ģekilde ekler.
Su fazının istenilen kalite değerlerinde olup olmadığını
BY.19
C.3.1-2
laboratuvar sonuçlarına göre belirler. (*)
Reçetede belirtilen özellikte ve miktardaki demineralize
C.1.5, D.4.4,
BY.20 suyu uygun yöntem ve teknikle dezenfekte ederek süt
H.2.1
hazırlama tankına su hattı üzerinden aktarır.
Su fazı tankındaki su miktarı reçetede belirtilen seviyeye
BY.21
H.2.1-2
gelince tankın karıĢtırıcısını devreye alır.
Reçetede belirtilen miktarda süttozu/ peynir altı suyu
tozu/ yoğurt suyu tozu vb. ham maddeleri süt hazırlama
BY.22
H.2.2
tankına talimatına uygun Ģekilde ekleyerek süt bileĢeni
elde eder.
Süt hazırlama tankındaki süt bileĢenini pastörizatörden
BY.23 (plakalı eĢanjör) belirli süre ve sıcaklıkta geçirerek
H.2.3
pastörize olmasını sağlar. (*)
Kültür ilavesi gereken bileĢenlerde; pastörize edilmiĢ süt
BY.24 bileĢenine reçetede belirtilen miktar ve özelliklerdeki
H.2.4
kültürü, olgunlaĢma tankına aktarım esnasında ekler.
OlgunlaĢma tankındaki süt bileĢeninden yöntem ve
C.3.1-2,
BY.25
tekniğine uygun olarak numune alır.
H.2.5
Kalite biriminden gelen analiz sonuçlarına göre süt
C.3.1-2,
BY.26 bileĢeninin reçetedeki kalite değerlerine gelip
H.2.5
gelmediğini belirler. (*)
Ġstenilen kalite değerlerine gelen süt bileĢenini
BY.27 olgunlaĢma tankında soğutmaya alarak üretime hazır
H.2.6
hale getirir.
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
2.2
P1
2.2
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
2.3
P1
28
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B10] MARGARĠN YAPIMI YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Margarin Yapımı
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B10
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Margarin yapım süreçlerinin gerçekleĢtiği ortam, makine ve ekipmanların
iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Margarin yapımı süreçlerinde kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde
üretime hazır ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Margarin yapımında ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
1.3. Margarin üretimi için hammadde ve yardımcı madde hazırlıklarını yapar.
Öğrenme Çıktısı 2: Margarin yapımı uygulamalarını yöntemlerine uygun Ģekilde gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Reçete değerlerine uygun karıĢım (emülsiyon) hazırlar.
2.2. KarıĢımdaki istenmeyen maddeleri uzaklaĢtırma (pastörizasyon) iĢlemlerini uygular.
2.3. KarıĢımın katı ve sıvı fazları ayırma (kristalizasyon) iĢlemlerini uygular.
2.4. Margarin yapımında kalite koĢullarını sağlar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B10 birimine yönelik teorik sınav Ek B10-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B10-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B10 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B10-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 80 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B10-2) tamamı performansa dayalı sınav
ile ölçülmelidir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
29
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B10]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Margarin üretimi yapılan makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
Margarin üretiminde ortam ve malzeme hazırlığı
Margarin üretiminde gıda güvenilirliği ve kalite
Margarin üretiminde karıĢım hazırlama (emülsiyon)
Margarin üretiminde pastörizasyon
Margarin üretiminde katı ve sıvı fazları ayırma (kristalizasyon)
EK [B10]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
c) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
Margarin üretiminde kullanılan makine ve ekipmanların
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
özelliklerini açıklar.
Margarin üretiminde kullanılan makine ve ekipmanların
iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı
BG.2 ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve
panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza durumlarını
ayırt eder.
D.1.1-5,
J.1.1-3, J.2.15, A.1.-2
1.1
T1
J.1.2, J.2.1-5
1.1
T1
BG.3 Üretimin durdurulması gereken koĢulları tanımlar.
J.1.2, J.2.1-5,
A.2.1-2
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
Margarin üretiminde kullanılan makine ve ekipmanlarınn
D.1.1-5,
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
BG.4
J.1.1-3, J.2.1sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik
5, A.1.-2
talimatlarına göre açıklar.
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
BG.5
D.3.1
havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Emülsiyon tankları ve hattı, soğutma silindirleri,
D.2.1-2,
BG. 6 pastörizatör ve dolum makinelerinin gıda güvenilirliğine D.3.2, C.1.4uygun olarak temizlenme (CIP) ve mikrobiyolojik kirlilik 8, C.2.1-2
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
30
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
kontrolü yöntemlerini açıklar.
d) BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
No
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
Tanklar (emülsiyon, dengeleme vb.), filtreler, pompalar,
karıĢtırıcı, soğutma silindirleri, pastörizatör ve vanaların
BY.1
yöntemine uygun kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık
durumlarını belirler.
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
BY.2 bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, ĠSG ayakkabı,
BY.3
gözlük, bone ) giyer/ kuĢanır. (*)
Emülsiyonun pastörizasyonunun uygun yöntem ve
BY.4
teknikle yapılıp yapılmadığının kontrolünü yapar (*)
Verilen üretim planına ve reçeteye göre üretilecek
BY.5 ürünün yağ, yağ fazı, su fazı ve süt bileĢeninin uygun
miktarda olup olmadığını belirler.
Emülsiyon tankının cidar sıcaklığını reçete değerlerine
BY.6
uygun sıcaklığa getirir.
ÇalıĢılacak ürünün reçetesine göre uygun miktardaki
BY.7 yağ, yağ fazı, su fazı ve süt bileĢenini sıralamaya uygun
olarak emülsiyon tankına alır. (*)
Emülsiyon tankındaki yağ miktarı reçetede belirtilen
BY.8 seviyeye gelince tankın karıĢtırıcısını reçetede belirtilen
çalıĢma hızında devreye alır.
Emülsiyon tankına alınan fazları emülsiyon oluĢumunu
BY.9 sağlayacak reçetede belirtilen süre ve hızda karıĢtırır.
(*)
Hazırlanan emülsiyonu pompa yardımı ile pastörizasyon
BY.10
sistemine gönderir.
Emülsiyon tankındaki emülsiyonu pastörizatörden
BY.11 reçetede belirtilen süre ve sıcaklıkta geçirerek pastörize
olmasını sağlar. (*)
Soğutma silindiri sıcaklıklarını uygun yöntem ve
BY.12
teknikle reçetede belirtilen değerlere getirir.
Pastörizasyon sonrası emülsiyonu hat üzerinden
BY.13
soğutucuya gönderir.
Reçetede belirtilen soğutma (kristalizasyon) sistemi
BY.14 çalıĢma Ģartlarına gelene kadar emülsiyonu sistemin
içerisinde sirküle eder.
Soğutma (kristalizasyon) sistemi reçetede belirtilen
BY.15 çalıĢma Ģartlarına geldikten sonra soğutma silindirinden
çıkan margarini hat vasıtasıyla doluma iletir.
Margarin yapımı süreçlerinde, kalite kontrolünü
BY.16
talimatlara göre uygular.
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
UMS Ġlgili
Bölüm
Yeterlilik
Birimi
BaĢarım
Ölçütü
Değerlendirme
Aracı
D.1.1-5,
D.2.1-4,
J.1.1-3,
J.2.1-5,
1.2
P1
C.1.1-3
1.2
P1
A.1.2-3
1.2
P1
C.2.1-2
1.2
P1
D.4.1-4
1.3
P1
H.3.1
2.1
P1
H.3.1,
C.3.1-2
2.1
P1
H.3.2
2.1
P1
H.3.2
2.1
P1
H.4.1
2.1
P1
H.4.2,
C.3.1-2
2.2
P1
H.5.1-2
2.3
P1
H.5.1
2.3
P1
H.5.1-2
2.3
P1
H.5.3
2.3
P1
C.3.1-2
2.4
P1
31
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
[15UY00..-4/B11] MARGARĠN DOLUM VE PAKETLEMESĠ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ
1
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI
Margarin Dolum ve Paketlemesi
2
REFERANS KODU
15UY00..-4/B11
3
SEVĠYE
4
4
KREDĠ DEĞERĠ
-
A)YAYIN TARĠHĠ
-
B)REVĠZYON NO
00
C)REVĠZYON TARĠHĠ
-
5
6
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI
15UMS0483-4 Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
7
ÖĞRENME ÇIKTILARI
Öğrenme Çıktısı 1: Margarin dolum ve paketlemesi yapılan ortam, makine ve ekipmanların
iĢlevselliğini, güvenliğini ve hijyenini sağlar.
BaĢarım Ölçütleri
1.1. Dolum ve paketlemede kullanılan makine ve ekipmanları güvenliğe uygun Ģekilde çalıĢmaya
hazır ve iĢlevsel konumda tutar.
1.2. Dolum ve paketlemede ĠSG ve gıda güvenilirliği koĢullarını sağlar.
Öğrenme Çıktısı 2: Margarin dolum ve paketlemesini yöntemine ve prosedürlerine uygun olarak
gerçekleĢtirir.
BaĢarım Ölçütleri
2.1. Dolum ve paketleme iĢlemleri için hazırlık yapar.
2.2. Margarinin dolum ve/veya paketlemesini kalite ve teknik talimatlarına uygun olarak yapar.
8
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
8 a) Teorik Sınav
(T1) Çoktan Seçmeli Sorularla Sınav: B11 birimine yönelik teorik sınav Ek B11-2’de yer alan “Bilgiler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Teorik sınavda adaylara on (10) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli
ve her biri eĢit puan değerinde yazılı sınav (T1) uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiĢ
sınavda yanlıĢ cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru
için ortalama iki (2) dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ine doğru yanıt veren aday
baĢarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek
B11-2) ölçmelidir.
8 b) Performansa Dayalı Sınav
(P1): B11 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek B11-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler”
kontrol listesine göre gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından baĢarılması
zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından baĢarı sağlaması için kritik adımların
tamamından baĢarılı performans göstermek koĢuluyla sınavın genelinden asgari % 90 baĢarı göstermesi
gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama Ģartlarındaki süreye
karĢılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiĢ çalıĢma
ortamında gerçekleĢtirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin (Ek B11-2) tamamı performansa dayalı sınav
ile ölçülmelidir.
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
32
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar
Adayın söz konusu birimden baĢarılı sayılması için T1 ve P1 sınavından baĢarılı olması gerekir.
Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin baĢarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın baĢarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için baĢarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez.
Adayın kendi ve diğer kiĢilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranıĢ göstermesi halinde sınava
son verilir.
9
10
11
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN
KURUM/KURULUġ(LAR)
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN
SEKTÖR KOMĠTESĠ
MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve
SAYISI
Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayii ve
Yardımcı ĠĢçileri Sendikası (ÖZ GIDA-Ġġ)
MYK Gıda Sektör Komitesi
YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ EKLERĠ
EK [B11]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime ĠliĢkin Bilgiler
1.
2.
3.
4.
Margarin dolum ve paketlemesi yapılan makine ve ekipmanların hazırlık ve bakımı
Margarin dolum ve paketlemesinde ortam ve malzeme hazırlığı
Margarin dolum ve paketlemesinde gıda güvenilirliği ve kalite
Margarinin dolum ve paketleme yöntemleri
EK [B11]-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
a) BĠLGĠLER
No
Bilgi Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Dolum ve paketleme yapılan makine ve ekipmanların
D.1.1-5,
BG.1 iĢlevlerine göre teknik ve güvenlik fonksiyonları/
J.1.1-3, J.2.1özelliklerini açıklar.
5, A.1.-2
Dolum ve paketleme yapılan makine ve ekipmanların
iĢaret (gevĢeme, kaçak, sızıntı, normal dıĢı
BG.2 ısınma/soğuma, titreme, ses, olağandıĢı koku, vb.) ve
J.1.2, J.2.1-5
panel üzerindeki uyarılarına göre olası arıza durumlarını
ayırt eder.
Dolum ve paketlemenin durdurulması gereken koĢulları J.1.2, J.2.1-5,
BG.3
tanımlar.
A.2.1-2
Dolum ve paketleme yapılan makine ve ekipmanlarınn
D.1.1-5,
koruyucu ve periyodik bakımlarına yönelik operatörün
BG.4
J.1.1-3, J.2.1sorumluluğu kapsamındaki uygulamaları teknik
5, A.1.-2
talimatlarına göre açıklar..
ÇalıĢma ortamının aydınlatma, koku ve
BG.5
D.3.1
havalandırmasının üretim için uygun koĢullarını tanımlar.
Dolum ve paketlemede kullanılan makine ve ekipmanlar
D.2.1-2,
BG.6 ile ortamda gıda güvenilirliğini sağlama yöntemlerini
D.3.2, C.1.4açıklar.
8, C.2.1-2
Margarin dolum ve paketleme iĢlemlerinde kullanılan
BG.7 koli, teneke, ĢiĢe, kase, paket vb. ambalaj malzemesi ile D.4.1-4, I.1.3
yardımcı malzemelerin (tutkal, koli bandı, vb.)
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.1
T1
1.2
T1
2.1
T1
33
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
özelliklerini açıklar.
b)
BECERĠ VE YETKĠNLĠKLER
No
Beceri ve Yetkinlik Ġfadesi
UMS Ġlgili
Bölüm
Dolum makineleri, paketleme makineleri, koli
D.1.1-5,
makineleri, etiket makineleri, Ģiring fırınları, kapak
D.2.1-4,
BY.1 makineleri, tarih atma makineleri, metal dedektörler,
J.1.1-3, J.2.1tanklar, filtreler, pompalar ve vanaların yöntemine uygun
5,
kontrollerle temizlik ve çalıĢırlık durumlarını belirler.
Üretim planına göre dolum ve/veya paketlemesi
yapılacak ürünün özelliklerine göre dolum ve/veya
D.1.1-5,
BY.2
paketleme makinelerini üretime hazır hale (ön hazırlık,
D.2.1-4
formatlama, makine ayarları) getirir. (*)
Üretim süreçlerinde; kiĢisel hijyen önlemlerini (kiĢisel
BY.3 bakım, el yıkama, özel iĢ giyimi, parfüm ve takı
C.1.1-3
kullanmama, açık yara ile çalıĢmama vb.) alır. (*)
Üretim ortamında; (KKD iĢ elbisesi, ĠSG ayakkabı,
BY.4
A.1.2-3
gözlük, bone ) giyer/ kuĢanır. (*)
Metal dedektörlerinin çalıĢır olup olmadığını talimatta
BY.5
C.2.1-2
belirtilen süre aralığında kontrol eder.
Verilen üretim planına göre dolum ve/veya paketleme
BY.6 yapılacak ürünün ambalaj ve yardımcı malzemelerinin
D.4.1-4
yeterlilik durumunu belirler.
Margarin dolumuna iletilen yağların paket, kâse, vb. tür
BY.7 dolumunu ve/veya paketlenmesini, otomatik sistemi
I.2.1-3
yöneterek yapar.
Dolumu/paketkemesi yapılan ürünlerin niteliksel fiziki
C.3.1-2,
BY.8 kontrolleri ile gramaj, tavsiye edilen tüketim tarihi,
I.2.4-5
ambalaj uygunluk, vb. kontrollerini yapar. (*)
Dolumu yapılan son ürünün uygun ekipmanla
BY.9
I.2.6
kolilenmesini sağlayarak soğuk depoya iletir.
(*) Kritik adımlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yeterlilik
Birimi Değerlendirme
Aracı
BaĢarım
Ölçütü
1.1
P1
1.1
P1
1.2
P1
1.2
P1
1.2
P1
2.1
T1
2.2
P1
2.2
P1
2.2
P1
34
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
YETERLĠLĠK EKLERĠ
EK 1: Yeterlilik Birimleri
ZORUNLU BĠRĠM(LER):
A1: ĠĢ Süreçlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği, Organizasyon ve Gıda Güvenilirliği
SEÇMELĠ BĠRĠMLER:
Rafinasyon
B2: Yağda Zamksı Madde Giderme (Degumming) ve Asit Giderme (Nötralizayon/
Neutralization ve Koldnötralizayon/Coldneutralization)
B3: Yağın Ağartılması
B4: Yağın Soğuklatılması (Vinterizasyon/ Winterization)
B5: Yağda Koku Giderme (Deodorizasyon/ Deodorization)
Modifikasyon
B6: Yağın AyrıĢtırılması (Fraksiyon/Fraction)
B7: DoymamıĢ Yağların Doyurulması (Hidrojenasyon/ Hydrogenation)
B8: Yağın Özelliklerini DeğiĢtirme/Düzenleme (Ġnteresterifikasyon/ Interesterification)
Margarin Üretimi
B9: Margarin BileĢenlerini Hazırlama
B10: Margarin Yapımı
B11: Margarin Dolum ve Paketlemesi
EK 2: Terimler, Simgeler ve Kısaltmalar
ACĠL DURUM: Hemen müdahale ya da reaksiyon gerektiren, beklenmeyen ciddi olay ya da
durum,
AĞARTMA: Yağ içerisindeki renk maddelerinin, ağır metallerin ve iz metallerin
uzaklaĢtırılarak yağın renginin açılması iĢlemi,
AROMA: Olduğu haliyle tüketilmesi amaçlanmayıp koku veya tat vermek ya da gıdaların
sahip olduğu koku veya tadı kuvvetlendirmek ya da değiĢtirmek amacıyla gıdalara ilave
edilen ürünler,
ATIK: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluĢan, çevreye atılan veya bırakılan herhangi bir
madde,
BĠTKĠSEL YAĞ: Sadece bitkisel kaynaklardan elde edilen, temel olarak yağ asitleri
gliseridlerinden oluĢan, doğal yapısı gereği az miktarda fosfatidler gibi diğer lipidleri,
sabunlaĢmayan bileĢenleri ve serbest yağ asitlerini içerebilen yağ (Türk Gıda Kodeksi, Birki
Adı ile Anılan Yağlar Tebliği: 2012-29)
DEGUMMING: Kimyasal rafinasyonda fosfolipidlerin giderme,
DEMĠNERALĠZE SU: Su fazında kullanılmak amacıyla anyon ve katyonlardan arındırılmıĢ
su,
DEODORĠZASYON (DEODORIZATION/KOKU GĠDERME): Tat ve koku maddeleri
gibi uçucu bileĢiklerin ve serbest yağ asitlerinin doğrudan buhar distilasyonu
(tasfiyesi/damıtımı) ile ayrılması iĢlemi,
DEZENFEKSĠYON: Korunmaya çalıĢan ürüne bulaĢabilecek patojen mikro organizmaların
yok edilmesi iĢlemi,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
35
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
EKSTRAKSĠYON (EXTRACTION): Bir çözelti ya da süspansiyon içindeki organik
maddeyi, çözen fakat çözelti ya da süspansiyondaki çözgen ile karıĢmayan bir baĢka organik
çözgen yardımıyla ayırma,
EMÜLSĠYON (EMULSION): Yağ, yağ fazı, su fazı ve süt karıĢımı,
EġANJÖR: Isı transferi sağlayan ekipmanlar,
FRAKSĠYON (FRACTION): Yağların fiziksel olarak katı ve sıvı kısmının ayrıĢtırılarak iki
farklı yapıda yağ elde edilmesi,
FĠLTRASYON: Bir sıvı veya gazı delikli materyalden geçirerek içindeki asılı durumda
bulunan partikülleri ayırma iĢlemi,
FOSFORĠK ASĠT: Yağ sanayinde çeĢitli temizlikler için kullanılan mineral asit,
GIDA GÜVENĠLĠRLĠĞĠ: Gıdaların, gıda kaynaklı hastalıklara neden olan biyolojik,
fiziksel ve kimyasal etkenleri önleyecek Ģekilde iĢlenmesi, hazırlanması, depolanması ve son
tüketiciye sunulmasını tanımlayan sistem döngüsü,
HAM YAĞ: Çözücü ekstraksiyonu ve/veya mekanik yöntemle elde edilen, duyusal ve
karakteristik özellikleri bakımından doğrudan tüketime uygun olmayan, rafinasyon veya
teknik amaçlı kullanıma uygun olan yağ (Türk Gıda Kodeksi, Birki Adı ile Anılan Yağlar
Tebliği: 2012-29)
HĠDROJENE YAĞLAR: Bitkisel yağların hidrojenizasyon iĢlemi ile margarin ve diğer katı
yağlarda kullanıma uygun hale getirilmiĢ hali,
HĠDROJENASYON (HYDROGENATION): DoymamıĢ yağların hidrojen basıncında lS0180°C'de doymamıĢ yağların katalizör varlığında doyurulması iĢlemi,
HĠJYEN: Sağlıklı bir yaĢam için yapılan faaliyetlerin ve alınan önlemlerin tümü,
ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflama Sistemini,
ĠNTERESTERĠFĠKASYON (INTERESTERIFĠCATION): Yağ asitlerinin yapı ve
niteliklerinde değiĢikliğe neden olmadan yağ asidi Serbest yağ asitlerinin yağdan
uzaklaĢtırılması iĢlemini, zincirlerinin yer değiĢtirmesi iĢlemi,
ĠSG: ĠĢ sağlığı ve güvenliğini,
KATALĠZÖR: Kimyevi bir reaksiyonun hızını arttıran veya yavaĢlatan maddeler,
KĠġĠSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): ÇalıĢanı, yürütülen iĢten kaynaklanan, sağlık
ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karĢı koruyan, çalıĢan tarafından giyilen,
takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmıĢ tüm alet, araç, gereç ve
cihazlar,
KOLDNÖTRALĠZASYON (COLDNEUTRALIZATION): Ham yağların asit Ģartlaması
yapılıp nötralizasyon iĢlemi yapılarak 10 ° C’nin altına soğutulup 24 saat dinlendirilerek
karıĢtırılması ve soap stock’ın seperatörle ayrıĢtırılması süreci,
KOSTĠK: Sodyum hidroksit isimli kuvvetli baz,
KRĠSTALĠZASYON: Katı bir maddenin uygun bir çözücü içinde çözünmesi sonrasında
çöktürülmesi yoluyla katı ve sıvı fazlarının birbirinden ayrılmasını sağlayan iĢlem,
KRĠTĠK KONTROL NOKTALARI: Ürünün güvenli olabilmesi için bir tehlikenin (veya
olası nedenlerinin önlenebilmesi), yok edilebilmesi, ya da kabul edilebilir seviyelere
indirilebilmesi için kontrol önlemlerinin uygulanmasının zorunlu olduğu süreç aĢaması, nokta
veya prosedür,
LĠKĠT (SIVI)YAĞ: AkıĢkan haldeki yağ,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
36
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
MARGARĠN (SÜRÜLEBĠLĠR YAĞLAR): Ġnsan tüketimine uygun bitkisel ve/veya
hayvansal yağlar ve/veya süt yağından elde edilen temel olarak yağ içinde su emülsiyonu
tipinde, süt ve/veya süt ürünleri içerebilen Ģekillendirilebilir ürün grubu,
MĠKROBĠYOLOJĠK KĠRLĠLĠK: Gözle görülmeyen,
organizmaların (canlıların) oluĢturduğu temizlik problem,
bakteriler,
virüsler,
vb.
MODĠFĠKASYON: Yağların fiziksel özelliklerinde önemli değiĢikliklere neden olan bir dizi
iĢlem,
MUMSU MADDELER (STEARIN): Yüksek yapılı yağ asitleri ile yağ alkollerinin
oluĢturduğu esterler,
NÖTRALĠZASYON (NEUTRALIZATION): Yağın içerisindeki fosfotit ve mumsu
maddelerin uzaklaĢtırılması için fosforik asitin kullanılması, fosforik uzaklaĢtırılması içinde
kostikle nötrleĢtirme iĢlemi,
PASTÖRĠZASYON ĠġLEMĠ: Serbest yağ asitlerinin. renk maddelerinin, kalan fosfotitlerin,
ve zamksı maddelerin uzaklaĢtırılması iĢlemi,
PERLĠT (TOPRAK): Gıda, ilaç ve diğer kimyasal maddeler üretiminde süzme yardımcı
maddesi olarak kullanılan magmanın asit fazında oluĢan toprak,
RAFĠNASYON: Ham yağların rafine edilerek, ulusal veya uluslararası standartlar ile
Ģartnamelere uygun yemeklik bitkisel yağ elde edilmesi iĢlemleri (Bitkisel Atık Yağların
Kontrolü Yönetmeliği)
RAMAK KALA OLAY: ĠĢ yerinde meydana gelen; çalıĢan, iĢyeri ya da iĢ ekipmanını zarara
uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olay,
REAKTÖR: Kimyasal tepkimelerin içinde oluĢturulduğu, amaca ve tepkime koĢullarına göre
çok çeĢitli malzemelerden yapılabilen kap,
REÇETE: Ürün içinde bulunması gereken hammadde ve malzemelerin isimlerini,
miktarlarını ve ilave edilme Ģartlarını anlatan ve her ürüne özel tasarlanan standart,
RĠSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da baĢka zararlı sonuç meydana gelme
ihtimali,
RĠSK DEĞERLENDĠRMESĠ: ĠĢyerinde var olan ya da dıĢarıdan gelebilecek tehlikelerin
belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüĢmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden
kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin
kararlaĢtırılması amacıyla yapılması gerekli çalıĢmaları,
SABUN: Bitkisel ya da hayvansal yağların kuvvetli bazik solüsyon ile muamele
edilmelerinden elde edilen madde,
SEPARATÖR: AyrıĢtırıcı,
SERBEST YAĞ ASĠDĠ: Yağların oksitlenmesi sonucunda yan ürün olarak ortaya çıkan
gliserol, kolesterol gibi bir molekülle esterleĢmemiĢ yağ asidi,
SERPANTĠN: Isıtılan (ya da soğutulan) akıĢkanın, sıcak(ya da soğuk) yüzeyle temas alanını
arttırma,
SOAP-STOCK: Bitkisel ham yağların rafinasyonunda serbest yağ asitlerinin kostik ile
nötralizasyonu ve yıkama sonrasında ayrıĢtırılan yan ürün,
STERĠLĠZASYON: Herhangi bir cismin veya maddenin, birlikte bulunduğu tüm
mikroorganizmaların her türlü canlı formundan temizlenmesi amacıyla uygulanan fiziksel
veya kimyasal iĢlemi,
SU FAZI: Suda çözülebilen hammaddenin su ile eriyik hale getirilmesi iĢlemi,
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
37
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
SÜT BĠLEġENĠ: Hammaddesi süt olan, sütten elde edilen süt, peynir altı suyu, yoğurt suyu
vb. gibi maddeler,
SÜTTOZU: Sütün ısıl iĢlemlerle kurutulması sonucu içinde kalan katı maddeler,
TANK: Üretim süresince sıvı formdaki veya sıvı içinde bulunan ürünlerin muhafaza edildiği
üretim tesisi,
TEHLĠKE: ĠĢyerinde var olan ya da dıĢarıdan gelebilecek, çalıĢanı veya iĢyerini
etkileyebilecek, zarar veya hasar verme potansiyel,
VĠNTERĠZASYON (WINTERIZATION): Likit yağlardaki safsızlıklar ve vaksin
uzaklaĢtırılması veya alınması süreci,
YAĞ ASĠTLERĠ: Yağ asitleri, zincirlerinde 4-24 karbon atomu bulunan organik asitler,
YAĞ FAZI: Yağda çözülebilen hammaddenin yağ ile eriyik hale getirilmesi iĢlemi.
EK3: Meslekte Yatay ve Dikey Ġlerleme Yolları
Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) mesleğinde belge sahibi olanlar ilgili mesleklerin
yeterliliklerinde yer alan ek bilgi ve becerileri tamamlayarak diğer ilgili mesleklere geçiĢ
yapabilirler.
EK 4(*): Değerlendirici Ölçütleri
Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4) Ulusal Yeterliliğine dayalı ölçme ve değerlendirme
sürecinde görev alacak değerlendiricilerin görev alacağı yeterlilik birimleri kapsamında
aĢağıdaki ölçütlerden en az birini karĢılaması gerekmektedir;
 Meslek liselerinin gıda teknolojisi bölümünden mezun ve ölçme ve değerlendirmesini
yapacağı yeterlilik birimlerinde asgari on (10) yıl mesleki deneyime sahip olması,
 Meslek yüksekokullarının gıda ve ilgili bölümünden mezun ve ölçme ve değerlendirmesini
yapacağı yeterlilik birimlerinde asgari altı (6) yıl mesleki deneyime sahip olması,
 Üniversitelerin Gıda Mühendisliği bölümünden mezun ve ölçme ve değerlendirmesini
yapacağı yeterlilik birimlerinde asgari üç (3) yıl mesleki deneyime sahip olması
gerekmektedir.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan ve ölçme ve değerlendirme sürecinde görev alacak
değerlendiricilere; ilgili alanda yetkilendirilmiĢ kuruluĢlar tarafından mesleki yeterlilik
sistemi, kiĢinin görev alacağı ulusal yeterlilik(ler), ilgili ulusal meslek standart(lar)ı, ölçmedeğerlendirme ve ölçme-değerlendirmede kalite güvencesi konularında eğitim sağlanmalıdır.
EK 5: Resmi GörüĢe Gönderilmesi Öncesinde Yeterlilik Taslağına Katkıda Bulunan
Kurum/KuruluĢlar
Halil Karabulut, Üretim Mühendisi, Besler Gıda A.ġ.
Mehmet Ali Bayraktar, Üretim Müdürü, Besler Gıda A.ġ.
Muzaffer Camgöz, Üretim ġefi, Besler Gıda A.ġ.
Kemal Ozan, ĠK Yöneticisi, Besler Gıda A.ġ.
Nihat Özdemir, ĠK Müdürü, Besler Gıda A.ġ.
EK 6(*): Yeterlilik Taslağının GörüĢe Gönderildiği Kurum ve KuruluĢlar
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
38
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Adana Sanayi Odası
Adıyaman Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Adıyaman Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Adnan Menderes Üniversitesi, Çine Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Adnan Menderes Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Afyon Kocatepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Akdeniz Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Amasya Üniversitesi, Suluova Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Ana Gıda
Ankara Sanayi Odası
Ankara Ticaret Odası
Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
Ardahan Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Atatürk Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Avrasya Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Bayburt Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası
Bülent Ecevit Üniversitesi, Çaycuma Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas), Gürün Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Cumhuriyet Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Çankırı Karatekin Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Çukurova Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Devlet Personel BaĢkanlığı
Devrimci ĠĢçi Sendikaları Konfederasyonu
Dicle Üniversitesi, Diyarbakır Tarım Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Düzce Üniversitesi, Akçakoca Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Edirne Ticaret ve Sanayi Odası
Ege Bölgesi Sanayi Odası
Ege Ġhracatçı Birlikleri
Ege Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Erciyes Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Gaziantep Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
GaziosmanpaĢa Üniversitesi, Zile Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
GaziosmanpaĢa Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Gıda Güvenliği Derneği
Gıda Mühendisleri Odası
Giresun Üniversitesi, ġebinkarahisar Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
GümüĢhane Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Harran Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Hitit Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Iğdır Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ġnönü Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ġstanbul Aydın Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ġstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ġstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ġstanbul Ticaret Odası
Ġzmir Ekonomi Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
39
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
KahramanmaraĢ Sütçü Ġmam Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Kırklareli Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Kırklareli Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Konya Sanayi Odası
Konya ġeker Sanayi ve Ticaret A.ġ
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Mustafa Kemal PaĢa Üniversitesi, Altınözü Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Mustafa Kemal Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
MuĢ Alparslan Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Müstakil Sanayi ve ĠĢadamları Derneği
Namık Kemal Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
NevĢehir Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Oba Yağ
Orkide Sıvı Yağ
Okan Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ordu Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Sakarya Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Samsun Ticaret ve Sanayi Odası
Selçuk Üniversitesi, Çumra Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Selçuk Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
TariĢ Zeytin ve Zeytinyağı Tarım SatıĢ Kooperatifleri
T.C. ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü)
T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü)
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü)
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü)
T.C. Yükseköğretim Kurulu BaĢkanlığı
Trakya Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Tunceli Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Tunceli Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Tüketici Hakları Derneği
Tüketici Yararına AraĢtırma Derneği
Türk Sanayicileri ve ĠĢadamları Derneği
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu
Türkiye Gıda Sanayi ĠĢverenleri Sendikası
Türkiye Gıda ve Ġçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu
Türkiye Ġhracatçılar Meclisi
Türkiye Ġstatistik Kurumu
Türkiye ĠĢ Kurumu (ĠĢ ve Meslek DanıĢmanlığı Dairesi BaĢkanlığı)
Türkiye ĠĢçi Sendikaları Konfederasyonu
Türkiye ĠĢveren Sendikaları Konfederasyonu
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Türkiye Toprak Mahsulleri Ofisi
Uludağ Üniversitesi, Karacabey Meslek Yüksek Okulu Gıda Teknolojisi
Uludağ Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Yeditepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
40
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
Yıldız Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Yonca Gıda Sanayi A.ġ
Yudum Gıda Sanayi ve Ticaret A.ġ
Yükseköğretim Kurulu BaĢkanlığı
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü
EK 7(*): Yeterlilik Taslağına iliĢkin Kurum ve KuruluĢlardan Gelen GörüĢler ve Gelen
GörüĢlerin Değerlendirilmesine iliĢkin Form
Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)
Ulusal Yeterlilik ve Seviyesi:
Son GörüĢ Verme Tarihi:
GörüĢ Bildiren KuruluĢ/KiĢi/Unvanı:
E-posta:
Telefon:
Faks:
-
Bu form ulusal yeterlilik hazırlama sürecinde Ģeffaflığı ve katılımcılığı artırmak, aynı zamanda objektif ve ulusal
platformda kabul gören meslek standartları oluĢturabilmek amacıyla ilgili tarafların taslak mesleki yeterlilik
üzerindeki görüĢlerinin alınması ve değerlendirilmesi için kullanılmaktadır. Form çoğaltılarak sürece katkı
sağlayacağına inanılan gerçek ve tüzel kiĢilere gönderilerek görüĢ alınabilir.
Lütfen formu doldurulduktan sonra ………….. adresine veya aĢağıda verilen e-mail adresine gönderiniz. GörüĢ
ve katkılarınız için teĢekkür ederiz. Mail: …………………..
No
Standart
üzerindeki yer
(bölüm, satır
no, sayfa no)
GörüĢ ve Öneriler
Bu iki sütun Standart/yeterlilik Hazırlayan
KuruluĢ tarafından doldurulacaktır
Yeterlilik
Değerlendirme
üzerinde yapılan
düzeltme
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
EK 8(*): Yeterliliğin Kazanılmasında Uygulanacak Ölçütlerin Belirlenmesi Amacıyla
GerçekleĢtirilen Pilot ÇalıĢmaya Yönelik Bilgiler
BĠTKĠSEL YAĞ ÜRETĠM OPERATÖRÜ SEVĠYE [4] (A1 + B1-B5)
Katılımcı
Yeterlilik
Birimi
Bilgi (Teorik) Sınavı
(Min. 70,00 puan)
73,33
Sonuç
(G/K)
G
77,78
G
77,78
G
Puan
1.Aday
2.Aday
3.Aday
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
A1
B1
A1
B1
A1
B2
Performans Sınavı
(Min. 80,00 puan)
Puan
100,00
98,67
100,00
98,67
100,00
86,46
Sonuç
(G/K)
G
G
G
G
G
G
41
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
A1
B2
A1
B3
A1
B3
A1
B3
A1
B3
A1
B4
A1
B4
A1
B5
A1
B5
A1
B5
A1
B5
A1
B5
4.Aday
5.Aday
6.Aday
7.Aday
8.Aday
9.Aday
10.Aday
11.Aday
12.Aday
13.Aday
14.Aday
15.Aday
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
80,00
G
62,22
K
77,78
G
80,00
G
80,00
G
68,89
K
71,11
G
66,67
K
77,78
G
75,56
G
77,78
G
80,00
G
100,00
86,46
100,00
87,18
100,00
94,87
100,00
97,44
97,22
82,05
94,44
95,24
83,33
96,19
100,00
97,44
100,00
75,64
97,22
97,44
97,22
89,74
97,22
94,87
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
K
G
G
G
G
G
G
BĠTKĠSEL YAĞ ÜRETĠM OPERATÖRÜ SEVĠYE [4] (A1 + B6-B11)
Katılımcı
Yeterlilik
Birimi
Bilgi (Teorik) Sınavı
(Min. 70,00 puan)
77,78
Sonuç
(G/K)
G
77,78
G
80,00
G
77,78
G
77,78
G
77,78
G
80,00
G
68,89
K
68,89
K
Puan
16.Aday
17.Aday
18.Aday
19.Aday
20.Aday
21.Aday
22.Aday
23.Aday
24.Aday
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
A1
B6
A1
B7
A1
B7
A1
B7
A1
B8
A1
B8
A1
B8
A1
B9
A1
B9
Performans Sınavı
(Min. 80,00 puan)
Puan
100,00
93,33
100,00
92,42
100,00
93,94
100,00
93,94
100,00
93,33
91,67
93,33
100,00
88,33
88,89
97,30
88,89
96,40
Sonuç
(G/K)
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
G
42
[15UY00..-4] [Bitkisel Yağ Üretim Operatörü (Seviye 4)]
25.Aday
26.Aday
27.Aday
28.Aday
29.Aday
30.Aday
31.Aday
A1
B9
A1
B10
A1
B10
A1
B10
A1
B11
A1
B11
A1
B11
Yayın Tarihi:../../20.. Rev. No:..
68,89
K
66,67
K
75,56
G
80,00
G
75,56
G
75,56
G
80,00
G
86,11
97,30
88,89
94,25
88,89
96,55
91,67
93,10
88,89
85,33
88,89
96,00
91,67
93,33
G
G
G
G
G
G
G
G
K
K
K
G
G
G
EK 9(*): Yeterlilik Sınavına GiriĢ ġartları ve Belge Geçerlilik Süresine ĠliĢkin Açıklamalar
-
©Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
43

Benzer belgeler