Deri ve Deri Mamulleri Sektörü

DERİ VE DERİ MAMULLERİ SANAYİ
SITC No: 211-Deri kösele ve kırpıntıları, 61-Hazır deriler postlar ve mamulleri, 831-Deri
seyahat ve el çantaları, 8481-Deri köseleden giyim eşyası ve aksesuarları, 851-Deri
Ayakkabılar.
G.T.İ.P. No: 41-Ham ve işlenmiş deri, 42-Deri eşya, 43-Postlar kürkler, 6403-Yüzü deri
tabanı kauçuk sunii vb. kösele ayakkabı.
ÜRETİM
Deri sektörü, 1970’lerden beri Türk ekonomisinde giderek artan önemde bir rol oynamıştır.
Özellikle son 15-20 yılda, sektör hızla gelişmesini sürdürmüş ve yurtiçi geniş ham deri
kaynaklarının yanı sıra, önemli ölçüde ithal ham madde kaynaklarını da kullanarak yüksek
tutarda deri ürünleri ihracatı gerçekleştirilmiştir.
1990’lı yıllarda ihracatın gelişmesindeki en büyük etken, Rusya Federasyonu ve Doğu
Avrupa ülkelerine gerçekleştirilen ihracattaki artış ve bu ülkelerden gelen turistlere yönelik
satışlar olmuştur. 90’lı yıllarda gerek yurtiçi gerek yurtdışı deri ve deri ürünleri talebindeki
yüksek oranlı artışlar sayesinde, deri sektöründe büyük yatırımlar gerçekleştirilmiş, üretim
kapasitesi önemli oranda artmıştır. 1998 yılında yaşanan Rusya krizi sonrasında,
üretiminin yaklaşık yarısını bu pazara ihraç eden sektörde, tek pazara bağımlılık nedeniyle
ciddi bir sarsıntı meydana gelmiştir. Bu kriz sonrasında sektördeki firmaların bir kısmı
kapanmış veya kapanma noktasına gelmiştir. 1998 Rusya krizi sonucu azalan üretim,
2000’li yıllarda, sektörün alternatif pazarlara yönelmesi ve yurt içi talebin canlanmasının
etkisiyle artmıştır. Ancak, 2001 yılında ülkemizde ortaya çıkan mali kriz sonucunda
sektörün ihracatı artmasına rağmen, iç talebin daralmasıyla üretimde gerileme
yaşanmıştır. Uygulanan ekonomik programın 2002 yılı başından itibaren olumlu etkileri
gözlenmiş olsa da, deri üretimi 2003’den bu yana azalmaktadır. 2008 ve 2009 yıllarında
küresel ekonomik krizin sektör üzerinde olumsuz etkileri görülmüştür. 2010 yılından
itibaren sektör ihracatı yeniden ivme kazanmış ve 2014 yılını 1,61 milyar dolarlık kayıtlı
ihracat ile tamamlamıştır. Ancak, sektör ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla oranla %18,6
oranında bir düşüşle 1,31 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Türk deri sanayi halen üretim
değeri açısından ülkemizin sürükleyici sektörlerinden biri olup, sahip olduğu deneyim,
rekabet gücü ve yüksek üretim kapasitesi ile sektör dünya devleri ile yarışmaktadır. Ayrıca,
Türk deri sektörü teknolojik açıdan da gelişmiş, teknik bilgi ve donanım ihraç edebilecek
düzeye erişmiştir.
Türk deri sektörü üretimi; altyapısı, teknolojisi ve ihracata yönelik performansı dikkate
alındığında belirli bir rekabet gücüne sahiptir. Ancak deri sektörünün temel girdisi olan ham
derinin ülke içi üretiminin yeterli ve standart olmaması nedeniyle, ham ve yarı işlenmiş deri
talebi ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Hammadde ihtiyacının büyük kısmını ithalat yoluyla
karşılayan ve bunu katma değeri yüksek ürünler haline getirerek büyük bir kısmını bavul
ticaretiyle kuzey ülkelerine ihraç eden deri sanayi, bu ticaretin giderek azalması ile kayıtlı
ihracata ağırlık vermeye başlamıştır.
Günümüzde deri işleme sanayi, İstanbul-Tuzla, İzmir-Menemen, Tekirdağ-Çorlu, Uşak,
Bursa, Balıkesir-Gönen, Bolu-Gerede, Isparta, Hatay, Manisa-Kula’da yoğunlaşmış
bulunmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2014 yılı için açıkladığı verilere göre, deri ve
deri mamulleri sektöründe irili ufaklı 6.767 adet firma bulunmaktadır ve 64.533 çalışan
istihdam edilmektedir.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
1
Deri ve Çevre
Avrupa’da yayılan çevre baskısı nedeniyle Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkeler tabakhane
işlentisinden kaçarken, Türkiye bir yandan bu boşluğu doldurmuş, bir yandan da yoğun bir
çevre baskısı ile karşılaşmıştır. Türk deri sektörü çevreye duyarlı üretim tekniklerinin
adapte edilmesi konusunda 90’lı yılların başından itibaren çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.
Bu çerçevede, çevresel konuların önemli olduğundan hareket eden deri sanayi, Çevre
Bakanlığı ile 1994 yılında bir “Çevre Protokolü“ imzalamıştır. Söz konusu protokol ile
sektörde faaliyette bulunan işletmelerin en geç 1998 yılı sonuna kadar ya arıtma sistemine
sahip herhangi bir organize sanayii bölgesinde yer almaları ya da kendi arıtma sistemlerini
kurmalarını benimsenmiştir. Sektörün çevreye uyum çabaları sonucunda bugün üretilen
malların % 70’i çevreye duyarlı yöntemlerle üretilmektedir.
TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİ
İhracat
Deri ve deri mamulleri sektörü ihracatı 2015 yılında %18,6 oranında azalarak 1,31 milyar
dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Sektörün en önemli ihraç kalemini %51,1’lik pay ile
ayakkabılar oluşturmaktadır. Deri eşya, postlar ve kürkler ile ham ve işlenmiş deri
ürünlerinin ihracatımızdaki payları sırasıyla % 24,7, %10,4 ve %12,2’dir.
Deri ve Deri Mamulleri Sanayi İhracatı
41 Ham ve İşlenmiş Deri
198.676.452
226.492.957
181.173.802
Değişim
(20142015)
-20,0%
42 Deri Eşya
421.312.114
427.034.628
323.540.827
-24,2%
43 Postlar Kürkler
283.010.638
239.768.058
136.824.792
-42,9%
Ürün
2013
64 Ayakkabı
Toplam
2014
2015
723.219.481
719.258.058
670.445.226
-6,8%
1.626.218.685
1.612.553.701
1.311.984.647
-18,6%
Pay
(2015)
13,8%
24,7%
10,4%
51,1%
100,0%
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
2015 yılı deri ve deri mamulleri ihracatımızda en büyük pay %14,0 ile İtalya’nındır. İtalya’yı
sırasıyla Almanya (%10,4), Rusya (%7,7), Çin (%7,1) ve İngiltere (%6,8) izlemektedir.
Deri ve deri mamulleri ihracatımızda en büyük alt sektör 670,4 milyon dolar ve %51,1 pay
ile ayakkabı sektörüdür. Ayakkabı sektörü ülkemizin ihracat ve istihdam imkânları yüksek
sektörlerinden biridir. Gerçekleştirilen ayakkabı ihracatındaki en önemli kalem deri
ayakkabılardır. Deri ayakkabı ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre %17,1 oranında
azalarak 281,9 milyon dolar olmuştur. Deri ayakkabı sektörünün en önemli ihraç pazarı
%17,1 payla Rusya’dır. Diğer önemli pazarlar İngiltere, Irak, Almanya ve Hollanda’dır.
Ayakkabı sektörünün özellikle İspanya, Portekiz gibi Avrupalı üreticilerle rekabet
edebilecek büyük bir arz potansiyeli vardır. Ancak bu potansiyel dünyada bilinmemektedir.
Söz konusu ülkelerle rekabet etmemiz için sektörün tanıtım faaliyetlerinin sürdürülmesi
gerekmektedir.
Türkiye ayakkabı sektöründe son yıllarda, dar gelirli gruba hitap eden ve deriden mamul
olmayan düşük kaliteli üretime yönelme söz konusudur. Özellikle, Doğu Bloku ülkelerindeki
değişimler sonucunda, Rusya Federasyonu ve BDT ülkelerinden gelen alıcılar, düşük
maliyetli ayakkabıları aldıklarından bu türe yönelik üretimde yoğunlaşılmıştır. Ancak, Rus
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
2
turistlerin alımlarının zamanla İtalya gibi pahalı ama kaliteli ayakkabı üreten pazarlara
doğru kaydığı görülmektedir. Bu nedenle, üreticilerimiz yüksek kaliteli üretime de ağırlık
vermeye başlamıştır.
Deri Ayakkabı İhracatında İlk 10 Ülke
(GTİP: 6403)
Ülke
2013
RUSYA FEDERASYONU
91.838.919
19.884.630
IRAK
23.265.157
ALMANYA
8.764.437
HOLLANDA
8.017.313
SUUDİ ARABİSTAN
14.538.455
İTALYA
11.141.316
FRANSA
3.473.114
ROMANYA
5.722.906
BULGARİSTAN
3.728.133
DİĞER
117.970.847
GENEL TOPLAM
308.345.227
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
İNGİLTERE
2014
81.862.290
29.148.903
20.572.630
20.138.495
5.817.752
9.716.381
13.081.062
8.482.618
4.870.486
6.656.125
139.580.360
339.927.102
2015
48.259.006
18.136.005
17.468.347
15.815.823
15.182.036
13.520.278
10.526.849
8.956.707
8.220.848
7.458.904
118.410.085
281.954.888
Değişim
(2014-2015)
-41,0%
-37,8%
-15,1%
-21,5%
161,0%
39,1%
-19,5%
5,6%
68,8%
12,1%
-15,2%
-17,1%
Pay
(2015)
17,1%
6,4%
6,2%
5,6%
5,4%
4,8%
3,7%
3,2%
2,9%
2,6%
42,0%
100,0%
Deri giyim eşyası en önemli alt sektörlerdendir. Sektörün ihracatı, 2009 yılında yaşanan
krizle azalmaya başlamış ve 2015 yılında bir önceki yıla oranla %27,8 oranında düşerek
156 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Deri giyim eşyası ihracatımızda en büyük
pay %20,7 ile Almanya’nındır. Almanya’yı Fransa, Rusya, İtalya ve İngiltere takip
etmektedir.
Deri Giyim Eşyası İhracatında İlk 10 Ülke (dolar)
(GTİP:4203)
Ülke
Değişim
(2014-2015)
Pay
(2015)
2013
2014
2015
ALMANYA
41.434.525
42.865.865
32.291.128
-0,3
20,7%
FRANSA
29.651.202
29.271.566
19.441.127
-0,3
12,5%
RUSYA FEDERASYONU
29.073.108
27.538.306
11.976.594
-0,6
7,7%
İTALYA
13.390.026
12.752.694
11.700.812
-0,1
7,5%
İNGİLTERE
11.169.725
14.974.064
10.236.600
-0,3
6,6%
A.B.D.
12.288.298
13.028.550
9.573.322
-0,3
6,1%
İSPANYA
5.443.866
4.930.159
8.692.812
0,8
5,6%
HOLLANDA
4.481.540
6.486.148
5.971.657
-0,1
3,8%
AVUSTURYA
6.611.140
6.557.310
4.904.001
-0,3
3,1%
IRAK
2.531.568
2.804.067
3.792.377
0,4
2,4%
61.849.477
54.996.679
37.513.262
-0,3
24,0%
217.924.475
GENEL TOPLAM
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
216.205.408
156.093.692
-27,8%
100,0%
DİĞER
Deri ve deri mamulleri ihracatımızın alt sektörlerinden olan deri ve köseleden seyahat
eşyası ihracatı, 2015 yılında %20,6 oranında azalarak 154,98 milyon dolar olarak
gerçekleşmiştir. Sektörde en önemli ihraç pazarları İtalya, İngiltere, Almanya, Irak ve
İran’dır. Ülkemizdeki başlıca saraciye üretim merkezleri İstanbul'un Eminönü ilçesinde
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
3
bulunan Mercan, Gedikpaşa ve Laleli'dir. Bu bölgeler aynı zamanda önemli toptan satış
merkezleridir. Deri eşya ve çanta sektörünün toptan ve perakende satış merkezi olarak
kimlik kazanan Mercan ve Laleli-Beyazıt’da çok sayıda fabrika satış mağazaları ve küçük
mağazalar bulunmaktadır. Saraciye sektörü iç pazar talebini önemli ölçüde karşılamış, dış
pazarlardaki payını da belli düzeylere getirmiştir.
Deri Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İhracatında İlk 10 Ülke
(GTİP: 4202)
2013
2014
2015
63.528.103
28.918.920
17.594.846
5.889.158
79.724
5.771.870
5.355.520
4.314.860
4.371.723
6.671.378
48.439.143
61.610.851
27.752.724
16.607.341
8.591.076
1.687.777
7.667.191
4.766.669
4.930.671
4.068.325
4.638.244
52.834.988
34.062.288
26.295.645
15.698.879
9.577.242
7.590.565
7.530.118
5.340.466
3.920.012
3.721.073
3.416.859
37.830.696
Değişim
(20142015)
-44,7%
-5,3%
-5,5%
11,9%
349,7%
-1,8%
12,0%
-20,5%
-8,5%
-26,3%
-28,4%
190.935.245
GENEL TOPLAM
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
195.155.857
154.983.843
-20,6%
Ülke
İTALYA
İNGİLTERE
ALMANYA
IRAK
İRAN
İSPANYA
FRANSA
DANİMARKA
İSVİÇRE
A.B.D.
DİĞER
Pay
(2015)
21,9%
16,9%
10,1%
6,2%
4,9%
4,9%
3,4%
2,5%
2,4%
2,2%
24,4%
100,0%
Ülkemizin deri ve deri mamulleri sektörü, standart ham deri üretiminin yetersizliği sebebiyle
ithalata bağımlı konumda ve ham deri fiyatlarından etkilenir durumdadır. Ham ve işlenmiş
deri ihracatı ise, bu duruma paralel bir şekilde, 181,17 milyon dolar ile sektör ihracatından
%13,8 pay almaktadır (%13,8).
Ham ve İşlenmiş Deri İhracatında ilk 10 Ülke
(GTİP:41)
Ülke
2013
İTALYA
13.650.131
ÇİN
32.150.614
HONG KONG
40.005.793
RUSYA FEDERASYONU
15.156.151
PORTEKİZ
614.929
GÜNEY KORE
7.316.071
HİNDİSTAN
2.264.426
ALMANYA
6.623.039
BULGARİSTAN
6.413.077
UKRAYNA
24.102.213
DİĞER
50.380.008
198.676.452
GENEL TOPLAM
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
2014
2015
27.171.519
31.633.895
23.890.116
15.261.518
6.526.742
6.965.900
5.480.672
10.040.932
6.685.171
21.963.380
70.873.112
226.492.957
23.712.112
21.770.021
13.617.774
11.055.796
8.949.356
8.612.220
8.601.999
8.218.556
7.064.477
6.933.521
62.637.970
181.173.802
Değişim
(2014-2015)
-12,73%
-31,18%
-43,00%
-27,56%
37,12%
23,63%
56,95%
-18,15%
5,67%
-68,43%
-11,62%
-20,01%
Pay
(2015)
13,09%
12,02%
7,52%
6,10%
4,94%
4,75%
4,75%
4,54%
3,90%
3,83%
34,57%
100,00%
İthalat
Deri ve deri mamulleri sektöründe 2015 yılında 1,60 milyar dolar tutarında ithalat
gerçekleştirilmiştir. İthalatın en önemli kısmını ham postlar ve deriler oluşturmakta olup, bu
ürün grubu toplam ithalatın %43,3’üne karşılık gelmektedir.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
4
Deri ve Deri Mamulleri Sanayi İthalatı
Ürünler
2013
41 Ham ve İşlenmiş Deri
681.459.528
42 Deri Eşya
547.520.899
43 Postlar Kürkler
115.781.639
64 Ayakkabı
992.947.486
Toplam
2.337.709.552
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
2014
2015
506.535.609
554.651.783
101.223.461
953.894.053
2.116.304.906
286.961.119
486.422.963
37.620.786
794.561.643
1.605.566.511
Değişim
(20142015)
-43,3%
-12,3%
-62,8%
-16,7%
-24,1%
Pay
(2015)
17,9%
30,3%
2,3%
49,5%
100,0%
DÜNYA TİCARETİ
Emek yoğun bir sanayi olan deri ve deri mamulleri sektöründe, emek maliyetlerinin
yüksekliği ve çevre kirliliği gibi nedenlerin yanında kaynaklarını daha yüksek gelir sağlayan
teknoloji ve bilgi yoğun sektörlere tahsis eden gelişmiş ülkeler, lider oldukları bu sektörü
1980’li yıllarda terk etmeye başlamışlardır. Ham deri işlemeciliği az gelişmiş ve gelişmekte
olan ülkelere doğru kaymıştır.
Sovyetler Birliği’nin ve Doğu Bloğu’nun dağılması ve serbest piyasa ekonomisinin önem
kazanarak yaygınlaşması, deri ticaret ve sanayinde de dengelerin değişmesine neden
olmuştur. Daha önce Avrupa’da olan deri üretiminin merkezi giderek doğuya kaymıştır.
Bugün dünya deri üretiminin ağırlık noktası Asya’dır. Emek yoğun bir niteliğe sahip
bulunan deri sanayinin Asya’ya ve göreceli olarak Kıta Amerika’sına kaymasının üç ana
nedeni bulunmaktadır.
-Artan üretim ve işçilik maliyetleri
-Gelişmiş ülkelerin düşük maliyetli mamul deri ithalatını artırmaları
-Giderek sıklaşan çevre koruma önlemleri nedeniyle ortaya çıkan yüksek maliyetler
Deri sanayi üretimi Asya’ya kayarken, dünya deri ticaretini etkileyen bir diğer sonuç da, bu
ülkelerde nüfus artış hızının dünya ortalamasının üzerinde olması, deri eşyaya yönelik
tüketim eğilimi ve dolayısıyla harcamaların artış göstermesidir.
Diğer bir gelişme ise Çin’in dünyanın en büyük deri üreticilerinden biri konumuna
gelmesidir. Çin’de yabancı sermayeli teşebbüsler deri üretimini sürekli artırmaktadırlar. Bu
ülkede kaliteli deri üretimi de hızla artmaktadır.
Sektörde giderek önem kazanan Pakistan, Hindistan, Brezilya, Arjantin, Meksika gibi
ülkelerin avantajı ham deri bolluğu, ucuz iş gücü, büyük bir iç pazarın varlığı ve geleneksel
olarak sanayinin bilinmesidir.
Güney Kore, Tayland, Tayvan gibi ülkelerde düşük iş gücü maliyetinin yanı sıra sanayiye
sağlanan teşviklerle sektörde büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Bu gruptaki ülkeler sektörün
gelişmekte olan ülkelere doğru ilk nesil göçünden yeterli hızda yararlanmış olup, Asya
kıtasını dünyanın en büyük üretim merkezi haline getirmişlerdir.
İleriki yıllarda Almanya’da deri üretimin gerilemeye devam edeceği, ithalatın artarak
süreceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle, bu büyük ve önemli pazarda payımızı kalıcı
kılarak, istikrarlı bir şekilde artırmak sektörümüz açısından büyük önem arz etmektedir.
Ayrıca ülkemizde potansiyeli olan ancak bazı teşebbüslere rağmen, bir türlü gelişemeyen
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
5
kürk hayvancılığının, kürk işleme teknolojisinin ve kürk hazır giyiminin geliştirilmesi
konusunda Almanya ile sıkı bir iş birliğine gidilmesinde fayda olduğu düşünülmektedir.
İngiltere’de sektör üretiminin, özellikle nihai tüketime yönelik ürünlerdeki üretimin
gerilemeye devam etmesi beklenmektedir. Bu durumda yurt içi talebin gittikçe artan
oranda ithalat ile karşılanması gerekecektir. Bu çerçevede, ülkemizin karşısına İngiltere’de
daha geniş pazar fırsatlarının çıkacağı düşünülmekte ve bu fırsatların iyi değerlendirilmesi
gerekmektedir.
Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrası coğrafi yakınlık nedeniyle Rusya’nın deri ürünleri
talebi ilk etapta Türkiye’den karşılanmıştır. 1990’lı yılların başında bu ülke ile yaptığımız
gerek bavul ticaretimiz gerek ihracatımız sektörümüze önemli katkılar sağlamıştır. Bu
dönemde, Rusya’nın her tür ürüne olan yüksek talebi nedeniyle bu ülkeye kalitesiz, asgari
standartları bile sağlamayan ürünler de satılmış; bu nedenle Türk malı imajı zedelenmiştir.
Sonuç olarak, 1997 yılında bavul ticareti azalmaya yüz tutmuş ve 1998 yılındaki Rusya
krizinden sonra da iyice gerileme eğilimine girmiştir. Son yıllarda Rus alıcıların daha uygun
fiyat teklif eden Çin’e büyük ölçüde yönelmeleri sonucunda bavul ticaretinin ülkemize olan
katkısı azalmıştır. Ancak, Rusya’da kaliteli ürünlerimiz için gittikçe genişleyen bir pazar
bulunmaktadır.
Yukarıda bahsedilen ithalatçı ülkelere ek olarak, önemli sayılabilecek diğer ithalatçı ülkeler
Hollanda, Avustralya, Avusturya ve Meksika’dır. Bunlardan Avusturya ve Meksika’nın dış
ticareti ithalat lehine bir fark verse de bu ülkelerin önemli birer üretici oldukları
unutulmamalıdır.
Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatı 2014 yılında 36,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatında ilk sıralarda İtalya, A.B.D. ve Brezilya
bulunmaktadır. Bu ülkelerin dünya ham ve işlenmiş deri ihracatından aldıkları paylar
sırasıyla %15,3, %10,5 ve %8,1’dir.
Dünya Ham ve İşlenmiş Deri İhracatı (Milyar ABD $)
(GTİP: 41)
Ülkeler
İTALYA
A.B.D.
BREZILYA
HONG KONG
ALMANYA
HINDISTAN
AVUSTRALYA
GÜNEY KORE
ARJANTIN
FRANSA
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC TradeMap
2013
5.521.320
3.757.799
2.510.559
2.542.056
1.416.441
1.349.059
1.192.928
1.006.486
916.885
975.105
35.614.681
2014
5.594.942
3.833.706
2.947.940
2.428.788
1.512.259
1.363.716
1.139.110
1.003.885
1.003.200
980.568
36.543.445
Değişim
(2013-2014)
1,3%
2,0%
17,4%
-4,5%
6,7%
1,1%
-4,5%
-0,3%
9,4%
0,6%
2,61%
Pay
(2014)
15,3%
10,5%
8,1%
6,6%
4,1%
3,7%
3,1%
2,8%
2,7%
2,7%
100,00%
Dünya ham ve işlenmiş deri ithalatı 2015 yılında 35,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Dünya ham ve işlenmiş deri ithalatında ilk sıralarda Çin, İtalya ve Hong Kong
bulunmaktadır. Bu ülkelerin dünya ham ve işlenmiş deri ihracatından aldıkları paylar
sırasıyla %22,9, %13,8 ve %8,6’dır. Türkiye 2014 yılındaki 506,5 milyon dolarlık ithalatıyla,
dünyanın en büyük 19’uncu ham ve işlenmiş deri ithalatçısı konumundadır.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
6
Dünya Ham ve İşlenmiş Deri İthalatı (Milyar ABD $)
(GTİP: 41)
Ülkeler
ÇIN
İTALYA
HONG KONG
VIETNAM
ALMANYA
MEKSIKA
GÜNEY KORE
İSPANYA
A.B.D.
ROMANYA
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC Trademap
2013
8.025.665
4.588.126
3.503.347
1.164.801
1.208.793
1.012.630
1.026.219
877.241
720.613
708.846
33.792.912
2014
8.261.102
4.957.395
3.081.336
1.686.007
1.290.625
1.164.592
1.077.301
948.982
799.386
777.633
35.943.394
Değişim
(2013-2014)
2,9%
8,1%
-12,1%
44,7%
6,8%
15,%
4,9%
8,2%
10,9%
9,7%
6,4%
Pay
(2014)
22,9%
13,8%
8,6%
4,7%
3,6%
3,2%
3,0%
2,6%
2,2%
2,2%
100,0%
Dünya deri ve köseleden seyahat eşyası ihracatı son yıllarda artış göstermektedir. 2014
yılında da bir önceki yıla oranla %1,8 oranında artış göstererek 61,52 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir. İhracatta en önemli ülkeler Çin, İtalya ve Fransa’dır. Bu üç ülke toplam
ihracatın %65,7’sini gerçekleştirmektedir.
Dünya Deri- Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İhracatı (Milyar ABD $)
(GTİP: 4202)
Ülkeler
ÇIN
İTALYA
FRANSA
HONG KONG
VIETNAM
ALMANYA
BELÇIKA
HINDISTAN
A.B.D.
HOLLANDA
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC Trademap
2013
27.586.307
6.818.633
5.845.617
5.541.631
1.687.111
1.426.357
1.311.580
1.216.232
1.166.472
959.885
60.421.339
2014
27.122.787
7.310.877
5.986.363
5.184.950
2.244.206
1.580.979
1.267.054
1.259.296
1.159.163
1.018.450
61.522.244
Değişim
(2013-2014)
-1,7%
7,2%
2,4%
-6,4%
33,0%
10,8%
-3,4%
3,5%
-0,6%
6,1%
1,8%
Pay
(2014)
44,1%
11,9%
9,7%
8,4%
3,6%
2,6%
2,1%
2,1%
1,9%
1,7%
100,0%
Dünya deri ve köseleden seyahat eşyası ithalatı ise 2014 yılında bir önceki yıla göre %4,6
oranında artarak yaklaşık 59,73 milyar dolar düzeyine yükselmiştir. İthalatı gerçekleştiren
ülkelerin başında % 18,4’lük pay ile ABD gelmektedir. Bu ülkeyi Hong Kong, Japonya, ve
Fransa sırasıyla %8,8, %8,3 ve %6,2’lik payları ile takip etmektedir.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
7
Dünya Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İthalatı (Milyar ABD $)
(4202)
10.565.985
10.975.671
Değişim
(2013-2014)
3,9%
HONG KONG
5.213.083
5.249.911
0,7%
8,8%
JAPONYA
5.316.589
5.212.131
-1,9%
8,7%
FRANSA
3.446.918
3.716.782
7,8%
6,2%
ALMANYA
3.047.463
3.337.033
9,5%
5,6%
İNGILTERE
2.878.083
3.165.660
9,9%
5,3%
İTALYA
2.472.204
2.708.902
9,6%
4,5%
GÜNEY KORE
1.830.266
2.023.366
10,5%
3,4%
ÇIN
1.563.210
1.598.540
2,3%
2,7%
İSPANYA
1.224.180
1.395.650
14,0%
2,3%
57.110.179
59.738.319
4,6%
100,0%
Ülkeler
A.B.D.
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC Trademap
2013
2014
Pay
(2014)
18,4%
Deri sanayi Asya ve Güney Amerika’ya kaymaktadır. Bununla birlikte İtalya deri giyimde
dünya modasına yön veren ülkelerden biri olmaya devam etmektedir. İtalya’nın 2014 yılı
deri giyim eşyası ihracatı 1,4 milyar dolardır. İtalya, çok gelişmiş tabaklama sektörü,
modern aksesuar üreticileri ve yenilikçi tasarımları sayesinde kaliteli, markalaşmış, son
modayı yansıtan ve yüksek fiyatlı ürünleri ile dünyadaki üst gelir gruplarına hitap
etmektedir.
Çin ise İtalya’nın tam tersine, Hong Kong, Hindistan ve Pakistan’la birlikte dünyanın en
önemli ucuz deri giyim eşyası üreticilerindendir. Çin, 2014 yılında gerçekleştirmiş olduğu
2,17 milyar dolarlık ihracatı ile dünya deri giyim eşyası ihracatında ilk sırada yer
almaktadır. Çin, dünya deri giyim eşyası ihracatının %22,8’ini karşılamaktadır. Çin’de
işçiliğin ucuz olması bu ülkenin düşük maliyetlerle üretim yapabilmesine olanak
sağlamaktadır.
Dünya Deri Giyim Eşyası İhracatı (Milyon ABD $)
(GTİP: 4203)
2.171.060
Değişim
(2013-2014)
-1,1%
Pay
(2014)
22,8%
1.361.636
1.478.947
8,6%
15,6%
1.067.211
1.045.437
-2,0%
10,9%
PAKISTAN
HONG KONG
696.646
664.400
703.488
605.380
0,9%
-8,9%
7,4%
6,4%
FRANSA
540.460
577.479
6,9%
6,1%
ALMANYA
459.405
467.923
1,8%
4,9%
İSPANYA
217.753
267.952
23,1%
2,8%
A.B.D.
235.687
236.399
0,3%
2,5%
HOLLANDA
234.479
233.175
-0,6%
2,5%
9.373.328
9.513.312
1,5%
100,0%
Ülkeler
2013
2014
ÇIN
2.194.211
İTALYA
HINDISTAN
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC TradeMap
Genelde Avrupa ülkelerinde deri giyim eşyası tüketimi çok az artmaktadır. Deri eşya
kullanımı İspanya ve İtalya’da popülerdir. Avrupa ülkelerinde deri giyim sanayi, moda ile
yakından ilişkilidir. Deri giysiler, uluslararası modanın çizgilerini taşımaktadır. Özellikle
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
8
Belçika, Fransa, İtalya ve Almanya’da imal edilen kaliteli ve pahalı deri giysiler, pazarın en
üst kesimine hitap etmekte olup, bütün giysilerin pazarı genişlerken, deri giyim eşyalarında
üretim düşmektedir.
Dünya deri giyim ve aksesuarları toplam ihracatı 2014 yılında 9,51 milyar dolar
seviyesinde gerçekleşmiştir. Çin ve İtalya dışında dünya ihracatında pay sahibi olan
ülkeler Hindistan, Pakistan ve Hong Kong’tur. Ülkemiz % 2,3’lük payı ile dünya deri giyim
ihracatında 11. sırada yer almaktadır.
Dünya deri giyim eşyası piyasasının ithalat tarafı incelendiğinde; ABD %18,87’lik payla en
önemli ithalatçı konumundadır. Almanya ise, AB içinde en büyük deri giysi ithalatçısıdır.
Ancak, Almanya’daki üretici firmalar, üretim teknolojilerini geliştirerek, rekabet güçlerini
korumaya çalışmakta; en iyi hammaddeyi kullanarak pahalı ve kaliteli deri giysiler imal
etmektedirler. Almanya aynı zamanda AB ülkeleri arasında İtalya’dan sonra en önemli deri
giyim ihracatçısıdır.
Avrupa Birliği içinde en önemli deri giysi üreticisi ülkelerden biri de Fransa’dır. Aynı
zamanda önemli miktar deri giysi ithal eden Fransa’nın ithalatı 2014 yılında 679,27 milyon
dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Dünya deri giyim eşyası ithalatı, 2014 yılında %3,0 oranında artışla 9 milyar dolar
seviyesinde gerçekelşmiştir. En önemli ithalatçılar ABD, Almanya, Fransa ve Hong
Kong’dur.
Dünya Deri Giyim Eşyası İthalatı (Milyon ABD $)
(GTİP: 4203)
1.698.921
887.993
Değişim
(2013-2014)
0,1%
7,6%
Pay
(2014)
18,9%
9,9%
657.656
614.061
679.271
596.096
3,3%
-2,9%
7,5%
6,6%
İNGILTERE
399.244
440.955
10,5%
4,9%
JAPONYA
İTALYA
433.154
391.614
408.468
407.094
-5,7%
3,9%
4,5%
4,5%
İSPANYA
KANADA
255.739
258.960
290.072
274.859
13,4%
6,1%
3,2%
3,1%
272.193
8.737.580
270.516
9.002.781
-0,6%
3,0%
3,0%
100,0%
Ülkeler
2013
2014
A.B.D.
ALMANYA
1.697.698
825.113
FRANSA
HONG KONG
ÇIN
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC TradeMap
Son elli yıl boyunca dünyada ayakkabı sanayi sürekli gelişme göstermiştir. Nüfus artışı ve
yaşam standartlarındaki iyileşme ayakkabı talebini artırmıştır. Pazar ekonomisinin
gelişmesi de ucuz ayakkabı üretimini ve satışını artırmış, Avrupalı ve Kuzey Amerikalı
ayakkabı imalatçılarını zor durumda bırakmıştır. Pek çok firma, üretimlerini gelişmekte olan
ülkelere transfer etmiş ya da bu ülkelerdeki üreticilerle işbirliği yapmıştır. Japonya, Amerika
ve Avrupalı firmalar ve alıcılar, gelişmekte olan ülkelerdeki ayakkabı sanayinin farkına
vararak, bu ülkelerdeki ucuz işgücü avantajından faydalanmak için gerekli teknik bilgiyi bu
bölgelere aktarmıştır. Bugün, sanayileşmiş ülkelerde satılan ayakkabıların büyük
çoğunluğu ithal edilmektedir.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
9
İtalya, Almanya ve İspanya ayakkabı sektöründeki tasarım, pazarlama ve teknolojik güçleri
sayesinde üretimlerine hala devam etmektedir; ancak İtalya’da üretimi dışarı kaydırma
eğilimi gittikçe güç kazanmaktadır.
2014 yılında dünya deri ayakkabı ihracatı (%5,7) artarak 58,45 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşmiştir.
Dünya Deri Ayakkabı İhracatı (Milyon ABD $)
(GTİP: 6403)
11.714.008
12.582.960
Değişim
(2013-2014)
7,4%
İTALYA
8.839.203
9.140.975
3,4%
15,6%
VIETNAM
3.639.199
4.290.750
17,9%
7,3%
HONG KONG
3.122.659
2.851.899
-8,7%
4,9%
ALMANYA
2.650.520
2.842.247
7,2%
4,8%
İSPANYA
1.887.292
2.251.354
19,3%
3,9%
ENDONEZYA
2.272.075
2.233.324
-1,7%
3,8%
BELÇIKA
2.287.293
2.204.811
-3,6%
3,8%
PORTEKIZ
2.030.977
2.174.735
7,1%
3,7%
1.964.725
2.126.775
8,3%
3,6%
55.295.116
58.455.348
5,7%
100,0%
Ülkeler
ÇIN
HINDISTAN
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC TradeMap
2013
2014
Pay
(2014)
21,5%
Dünya deri ayakkabı ithalatı ise, 2014 yılında yaklaşık 58,05 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşmiştir. ABD ve Almanya dünyadaki en büyük deri ayakkabı ithalatçısı ülkelerdir.
Diğer önemli deri ayakkabı ithalatçısı ülkeler ise Fransa, İngiltere ve İtalya’dır.
Dünya Ayakkabı İthalatı (Milyon ABD $)
(GTİP: 6403)
12.321.269
12.849.843
Değişim
(2013-2014)
4,3%
ALMANYA
4.783.927
5.090.639
6,4%
8,8%
FRANSA
3.810.785
3.975.550
4,3%
6,9%
İNGILTERE
3.411.532
3.807.261
11,6%
6,6%
İTALYA
3.247.211
3.344.127
2,9%
5,8%
HONG KONG
3.087.495
3.059.742
-0,9%
5,3%
HOLLANDA
2.206.321
2.186.300
-0,9%
3,8%
BELÇIKA
1.904.337
1.985.033
4,2%
3,4%
RUSYA
2.155.570
1.854.817
-13,9%
3,2%
JAPONYA
1.492.809
1.420.976
-4,8%
2,5%
55.810.192
58.054.111
4,0%
100,0%
Ülkeler
ABD
GENEL TOPLAM
Kaynak: ITC TradeMap
2013
2014
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
Pay
(2014)
22,1%
10
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016
11