Bildiri PDF

2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
Tarım Makinalarında Kullanılan Sac Malzemelere
Uygulanan DeğiĢik Kaynak Bağlantı ġekillerinin Mekanik
Darbelere KarĢı DavranıĢlarının Ġncelenmesi
Hüseyin METĠNER1, Bülent EKER2, Atilla BABACAN3
1
Tekirdağ Endüstri Meslek Lisesi, Makina Teknolojileri Alanı, Tekirdağ
Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Tekirdağ
3
Namık Kemal Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Makine Programı Tekirdağ
e-posta: [email protected]
2
Özet: Bu çalıĢmada Trakya Yöresinde üretilen bazı tarım makinelerinin sac kaynakları ele alınmıĢtır.
Endüstride yaygın olarak kullanılmakta olan MIG/MAG kaynak yöntemi ile yapılan sac kaynaklarının
ileri-geri eğme metoduyla yorulma ömürleri saptanmıĢtır. Ġki büyük iĢletmede sürdürülen
araĢtırmalarda toplam 11 kaynak operatörünün kaynaklı test parçalarından elde edilen test örnekleri
incelenmiĢtir.
AraĢtırmalarda 3 mm kalınlığında St37–2 malzemelerin, MIG/MAG kaynak yöntemi ile SG2 kaynak
teli kullanılarak yapılan kaynaklı test örneklerinin yorulma ömürlerine etki eden faktörler arasında;
gaz karıĢımı, kaynakçı operatörünün deneyimi ve kaliteli malzeme kullanım istekleri öne çıkmıĢtır. AFirmasının test örneklerinin yorulma ömürleri, ortalama:56.17 (eğme/test döngüsü) bulunurken, BFirmasında ortalama 17.88 (eğme/test döngüsü) bulunmuĢtur. Ayrıca test plakalarının gözle
kontrollerinde B-Firmasının kaynaklarında yetersiz kaynak, yanma olukları ve sıçrantılar
gözlenmiĢtir.
AraĢtırmaların sonucunu, kullanılan malzeme ve yöntem aynı olmasına rağmen kaynakçı
operatörlerinin tecrübe ve yetenekleri belirlemiĢtir.
Anahtar kelimeler: MIG/MAG kaynağı, ileri geri eğme deneyi, yorulma ömrü, kaynak kalitesi
The Study of Behaviors, Against Mechanical Impacts of Various Plate
Welds Used in Agricultural Machinery
Abstract: In this study some agricultural machines‟ plate welds produced on Trakya Region
havebeen researched. Plates were welded by MIG/MAG welding method, which is commonly used
in many ındustries and determined of their fatigue strengths by bending test. Research was verified
in two wide factories and total 11 welders‟ test plates were examined.
In this study, steel plates (St 37-2) in 3 mm thickness were welded by Mig/Mag welding method. In
the present study, SG2 electrodes were used to join the materials. In the experiment, test plates‟
fatigue strengths were firstly affected by gas mixture, experience of welders and request of good
quality equipments. It was found out that firm A‟s test plates‟ fatigues strengths average was 56.17
(Bending test cycle), firm B‟s average was 17.88 (Bending test cycle). Meanwhile in the visual
control of test plates, Firms B welding had lack of penetration, undercut end spatters.
The results of the studies were determined by experience end ability of welders, because of the
welders used the same materials end method.
Keywords: MIG/MAG welding method, Bending test, weld quality, fatigues strengths
428
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
GĠRĠġ
MATERYAL ve YÖNTEM
Ülkemizin geliĢebilmesi, teknolojik alanda dünyada
yaĢanan geliĢmelerin izlenmesi ve bunların hızla
sanayimize kazandırılarak uygulamaya sokulması ile
mümkündür. Ülkemiz tarım makineleri sanayi son
yıllarda gözle görülebilir bir büyüme evresine girmiĢtir.
Günümüzde diğer sektörlerde olduğu gibi tarım
makineleri sanayisinde de kaynaklı birleĢtirmelerin
MĠG/MAG
kaynak
yöntemleriyle
yapıldığı
görülmektedir. Bir tarım makinesinin kullanım ömrünü
seçilen malzemenin ve kaynaklı birleĢtirmenin, önemli
derecede etkilediği bir gerçektir. Kaynaklı imalatta
kalite, büyük oranda kaynak personeline bağlıdır.
Özellikle elle yapılan eritme kaynak yöntemlerinde
(gaz, elektrik ark, TIG, MIG / MAG kaynak yöntemleri)
kaynakçının el becerisi, kaynaklı bağlantının kalitesine
doğrudan etki yapar. Bu nedenle kaynakçı eğitimi,
kalitenin oluĢturulmasında özel bir öneme sahiptir.
Kaynaklı imalatta kaliteye etkiyen diğer bir önemli
Materyal
Materyal olarak tarım makineleri imalatçıları
tarafından üretimi gerçekleĢtirilen tüm makinelerde
kullanılan sac malzemeler ele alınmıĢtır. ĠĢletmeler sac
malzemeleri piyasadan hazır olarak ve tabakalar
halinde temin etmektedirler. Ġmalatçılar iç piyasadan
satın alınan malzemeleri bayilerden elde ederken,
sacların özelliklerini veren kimyasal analiz değerleriyle
birlikte mekanik test değerlerini de alabilmektedirler.
Sac kaynağında kullanılan dolgu telleri de yine iç
piyasadan temin edildiği gibi malzeme özellikleri
birlikte verilmektedir.
Deney parçası
Deney parçasının kalınlığı, numunenin alındığı
malzemenin kalınlığı olmalıdır. Deney parçasının
yüzeyine hiçbir iĢlem uygulanmamalıdır.
faktör de kaynak gözlem personelinin ( kaynak
uzmanı, kaynak teknikeri, kaynak konstrüktörü ve
Deney parçasının geniĢliği 20 ± 5 mm olmalıdır.
Numune, alınan Ģeridin geniĢliği 20 mm den az olursa,
kaynak uzman mühendisi) teorik ve pratik bilgi
seviyesidir (Anık ve Vural, 1996).
Tarım makineleri genel olarak ele alındığında 3
mm ve altı kalınlıkta sac ve profil malzemelerden
seçildiği gözlenmiĢtir. Bu malzemelerin çalıĢma
Ģerit geniĢliğinin deney parçası geniĢliği olarak
alınmasına izin verilir (ġekil 1).
Deney parçası, kenarlarında çatlak ve çapak
olmayacak Ģekilde hazırlanmalıdır. Yüzeylerdeki
katmerlerin freze veya planya tezgâhlarında veya
ortamında en fazla burulma ve eğilme gerilmelerine
maruz kalacağı düĢünülerek sağlam ve dayanıklı
olması istenir. Bu düĢünceden hareket edilerek
iĢletmelerde yapılmakta olan kaynakların aynı
koĢullarda test parçaları üzerinde kaynakları yaptırılıp
eğelenerek temizlenmesine izin verilir.
eğilme deneyine tabi tutulması planlanmıĢ ve
uygulanmıĢtır. ĠĢ organının Ģekli, malzemesi ve alet
üzerindeki yeri ne olursa olsun toprakta çalıĢtığı
sürece aĢınmaya, kırılmaya ve hatta deformasyona
maruz kalacaktır. Bunlardan kırılma veya deformasyon
zaman zaman meydana gelirse de aĢınma, çalıĢma
devam ettiği sürece muhakkak oluĢur. Ancak iĢ organı
malzeme özellikleri, Ģekli ve iĢletme Ģartlarına göre
miktarı değiĢir (KaramıĢ 1985).
Bu çalıĢmada tarım makinaları üreticilerinin 3 mm
ve altı kalınlıkta sac ve profil malzemelerde yapılan
kaynak uygulamalarının, eğme yorulma test yöntemi
ile dayanıklılığı incelenmiĢtir.
429
ġekil. 1 Kaynaklı test plakalarından eğme test örneklerinin
çıkarılması (TS 205)
Ġleri-Geri Eğme Yorulma Test Düzeneği
Test düzeneği prototipi ġekil 2‟de görüldüğü gibi
araĢtırmalarda kullanılmak amacıyla imal edilmiĢtir.
Çizelge
1‟de
verilmiĢtir.
test
düzeneğinin
teknik
özellikleri
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
Deney parçasının bir ucu, yarıçapları belirli eğme
silindirlerinin
ortasına
gelecek
biçimde
kavrama
çenelerine tutturulur (ġekil 3). Deney parçasının
kılavuza takılı ucun önce eğme silindiri üzerine 90°
eğildikten sonra tekrar dikey duruma getirilir.
ġekil 2. Ġleri-geri eğme yorulması test düzeneği
Çizelge 1. Ġleri-geri eğme yorulma test düzeneği
teknik özellikleri
Yöntem
Gazaltı kaynak yöntemi
MIG/MAG kaynak yöntemi kullanılmıĢtır.
Test Plakalarının Kaynağı
ġekil 3. Deneyin yapılıĢının Ģematik gösterimi
AraĢtırmaların yapıldığı iki ayrı iĢletmeden, toplam
11 kaynakçı üzerinde ve sadece 1G (yatay-oluk)
kaynağı uygulanmıĢtır. Kaynakçılar test parçalarını, iĢ
parçalarını kaynattıkları doğal atölye ortamında
bulunan araç ve gereçlerle (tezgâh, kaynak makinesi,
torç) kaynatmıĢlardır. Her kaynakçının test plakası,
kaynağın bitiminde, test plakasına stampa ve boyalı
marker ile markalanmıĢtır.
Sonra, deney parçası 90° ters yönde diğer eğme
silindirinin üzerinde eğilip tekrar baĢlangıçtaki
durumuna getirilir.
Ġleri-geri
eğme
iĢlemi,
belirtilen
sayıda,
malzemenin ısınıp sonuçları etkilemeyeceği bir hızla
(saniyede en çok 1 eğme) yapılır.
Deneyin Değerlendirilmesi
Ġleri-Geri Eğme Yorulması Testi
Test örneklerinin eğme yorulması
yapılmasında, TS 205/ġubat 1977 “
(TS205, 1977)
testinin
Metalik
Malzemenin
Eğme
ve
Katlama
Deneyleri”
Standardından faydalanılmıĢtır.
3 mm den ince çelik sac ve Ģeritlerin ileri-geri
eğme deneyi
Ġleri-geri eğme, bir ucu sıkıĢtırılan ve dikey
durumda duran deney parçasının yarıçapı belirli bir
mandrel üzerinde ileri ve geri bükülmesidir. Bu deney
3 mm den ince çelik sac ve Ģeritler ile 0,4-10 mm
çapındaki veya bu çaplara eĢdeğer boyutlardaki çelik
tellere uygulanır.
Deneyin yapılıĢı
430
Test Düzeneği
Genişlik
Yükseklik
Uzunluk
Çalışma hızı
Gerekli güç
(mot.)
Redüktör
Ağırlık
Birim
mm
mm
mm
Devir/dak
Değer
600
800
1000
60
kW
1,5
1400 d/d
kg
50 d/d
110
Deney sonuçları örneğin Ģerit, çubuk, boru vb. nin
dıĢ
yüzeyindeki
görünüĢler,
ilgili
malzeme
standartlarına göre değerlendirilir.
Ġleri-geri eğme deneyinde, deney parçası istenilen
eğme sayısına (Nb) kadar kırılmamalıdır. Bu sayıdan
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
daha önce kırıldığında kırılma sayısı düzenlenecek
Bu tür bağlantıların kırılma bölgesi incelendiğinde
raporda belirtilmelidir.
kırılmanın bağlantının en zayıf ve hassas bölgesi olan
Ayrıca deney sonrasında kırılan test örneklerinin
incelenerek, yorulma çatlaklarının oluĢtuğu yerler ve
kırılma bölgesi belirlenir.
Eğme yorulma test düzeneği DIN 50142 „ye göre
ITAB-ısıdan etkilenmiĢ bölgede oluĢtuğu saptanmıĢtır.
Bu oluĢum gayet normal olup bu konuda çalıĢan
araĢtırmacıların deney sonuçları ile uyum halindedir
(ġık, 2004).
termoplastikler, demir esaslı olmayan ve çeliklerden
Kaynak sırasında ITAB hızlı bir Ģekilde ısınmakta ve
yapılmıĢ örnekler üzerinde dinamik yorulma testlerinin
yapılmasına olanak sağlar. Özellikle sac malzemeleri
ileri
geri
eğilme
yöntemine
uygun
olarak
geliĢtirilmiĢtir. Bu düzenekte dinamik ve statik yükler
değiĢken olarak yüklenebildiği gibi DIN 50100‟e göre
Wöhler ve Yorulma dayanım testi olan (S-N)
sonrada kaynağa uygulanan enerji ve ön tav
sıcaklığının fonksiyonu olarak yine hızlı bir biçimde
soğumaktadır. Çeliğin bileĢimine göre bu soğuma hızı,
kritik soğuma hızını aĢtığında, genellikle 900 °C‟nin
üzerindeki sıcaklığa kadar ısınmıĢ bölgelerde sert,
dolayısıyla kırılgan bir yapı elde edilir. Genellikle ITAB
diyagramları oluĢturulabilmektedir.
diye adlandırılan bu bölge kaynak bağlantısının en
ARAġTIRMA SONUÇLARI ve TARTIġMA
Eğme test örneklerinin çıkarıldığı kaynaklı test
plakalarının gözle muayenelerinde kabul edilemeyecek
boyut
ve
toleranslarda
kaynak
hatalarına
kritik bölgesidir ve birçok çatlama ve kırılmalar bu
bölgede oluĢur (www.bayar.edu.tr ).
Kaynaklı
birleĢtirmelerin
malzeme
yapısı
incelendiğinde,
parametrelere
uygun
kaynak
yapılmıĢsa, gerek çekme, gerekse eğme ve bükme
rastlanmamıĢtır. Bazı plakalarda sıçrantılar görülse de
bunlar taĢla temizlenerek uygun kaynak dikiĢi
deneylerinde kopma ve kırılmaların ITAB dan olması
beklenir.
görünümünü bozmamıĢtır. Bu durum kullanılan kaynak
değiĢkenlerinin istenen değerlere uygun seçildiğinin
bir belirtisidir.
Kaynakların en rahat ve kolay konumda yapılmıĢ
olması (yerde yatay pozisyon) kabul edilebilir kaynak
dikiĢleri elde edilmesinde önemli rol oynamıĢtır.
A ve B firmaları için hazırlanan test parçalarının
eğme yorulma test sonuçları ortalama ve standart
sapmaları Çizelge 2‟de ve kırılma bölgeleri Çizelge 3‟ te
verilmiĢtir. Kaynak iĢlerinde beklenen kırılma noktası
sac bölgesinde olmalıdır.
Çizelge 2. A ve B firmalarının eğme yorulma test sonuçları ortalama ve standart sapmaları
FĠRMALAR
A
TEST ADI
B
A1
A2
A3
A4
A5
A6
B1
B2
B3
B4
B5
16
14
7
67
55
140
29
10
10
3
5
61
20
32
103
56
106
33
7
27
33
3
Eğme
Yorulma
61
11
63
105
85
81
26
8
41
10
3
Döngü
sayısı
24
11
52
66
57
121
29
6
22
47
2
34
18
7
66
56
40
17
6
27
50
3
25
19
50
75
117
81
17
6
30
43
18
35
14
46
71
107
84
11
5
29
40
40
36.57
15.29
36.71
79
76.14
93.29
23.14
6.86
26.57
32.29
10.57
17.88
3.73
22.27
17.39
26.85
32.5
8.13
1.68
9.32
18.53
14.13
Ortalama
Döngü
sayısı
Gen. Ort.
Standart
Sapma
56.17
19.88
431
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
ġekil 4. A ve B Firmaları test sonuçları karĢılaĢtırmaları
Çizelge 3. Ġleri–geri eğme test sonucunda kırılma bölgeleri (Kaynaktan / Sacdan)
FĠRMALAR
A
TEST ADI
Eğme
Yorulma
TOPLAM
Genel
Toplam
B
A1
A2
A3
A4
A5
A6
B1
B2
B3
B4
B5
S
S
K
K
S
S
K
K
K
K
K
S
S
S
S
K
S
K
K
S
S
K
S
S
S
S
S
S
K
K
K
K
K
K
S
S
S
S
S
K
K
S
S
K
S
S
K
S
S
S
K
K
S
S
K
K
S
S
S
S
S
K
K
S
S
K
S
S
S
S
S
S
K
K
S
S
S
5S/2K
7S/0K
5S/2K
6S/1K
6S/1K
7S/0K
0S/7K
0S/7K
5S/2K
5S/2K
1S/6K
A-Firması: 36 S/ 6 K
B-Firması: 11 S/ 24 K
S (Sacdan-ITAB; Isı etkileĢim bölgesinden
kırılma)
K ( Kaynak metalinden kırılma)
Yapılan ölçümlerde A firması 0,8571 aritmetik
ortalama ile sac bölgesinden koparken, B firması
0,3143 aritmetik ortalama ile sac bölgesinden
kırılmıĢtır. Firma B‟de kaynakçı sayısı az olduğu için
ġekil 5a‟da firmalara göre kırılma bölgeleri grafiği
gösterilmektedir.
ġekil 5b‟de ise firmalara göre kırılma bölgesi
histogram ve eğrileri gösterilmiĢtir.
Çizelge 4. Kırılma bölgesi analizleri
Kaynak SD
HKT
HKO
F
P
tekerrür sayısı 5 olmuĢ fakat yapılan analizlerde iki
firma da ,ilk 5‟er tekerrür kullanılmıĢtır.
Yapılan one-way Anova analizi sonucunda iki firma
Firma
1
5.626
5.626
Hata
75
12.686
0.169
arasında kırılma bölgeleri bakımından istatistikî olarak
önemli farklılık bulunmuĢtur (F=33,26**). Kırılma
bölgesi analizi Çizelge 4‟de sunulmuĢtur.
Genel
76
18.312
432
33.26
0.000
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
ġekil 5a. Firmalara göre kırılma bölgeleri grafiği
ġekil 5b. Firmalara göre kırılma bölgesi histogram ve eğrileri
SONUÇ ve ÖNERĠLER
1. 11 adet test plakasının gözle kontrollerinde Afirmasının 6 adet sac kaynağında önemli kaynak
hatalarına rastlanmamıĢtır. Bazılarında aĢırı olmayan
sıçrantılar gözlenmiĢtir. B-firmasının 5 adet sac
kaynağında yanma oluğu, sıçrantılar ve yetersiz
nüfuziyet gibi düzensiz kaynak dikiĢleri gözlenmiĢtir.
Çizelge 3‟ te eğme yorulma sonucu kırılmalar Afirmasında toplam 42 adet numunenin 36 âdeti
sacdan, 6 âdeti kaynaktan kırılmıĢtır. B-firmasında ise
toplam 35 adet numunenin 11 âdeti sacdan, 24 âdeti
kaynaktan kırılmıĢtır. Kaynaklı test örneğinin deney
sonucunda kaynak metalinden kırılması, istenmeyen
bir sonuçtur. Kırılmalar sağlam bir kaynak dikiĢinde
ITAB‟ta yani kaynak bitimi ile ana malzemeye geçiĢ
bölgesinde oluĢması beklenir. Bu sonuçlara göre
kaynaktan kırılmaların daha fazla olduğu B-firmasının
kaynak dikiĢlerinde rastlanan özellikle yanma oluğu ve
yetersiz nüfuziyet gibi hataların etken olduğu
söylenebilir. A- firmasında kaynaktan kırılma sayısının
az olması gözle kontrol sonuçlarındaki gözlemleri teyit
etmektedir.
2. Çizelge 2 incelendiğinde A-firmasının ve Bfirmasının eğme yorulma deney sonuçlarına göre en
433
yüksek eğme sayıları A-firmasında görülmüĢtür.
Çizelge 2‟nin grafiği Ģekil 4‟ te eğme sayıları belirgin
olarak göze çarpmaktadır. A firmasın en iyi değerleri
sırasıyla A–6, A–4 ve A–5 numaralı kaynaklı saclarında
gözlenmiĢtir. A–1 en düĢük değerleri alırken A–2 ve
A–3 numaralı kaynaklı saclar düĢük düzeylerde
kalmıĢtır. B firmasında en yüksek değerler B–4, B–3 ve
B-1‟de gözlenmiĢ, B-5 ve B-2 sac kaynaklarında en
düĢük eğme sonuçları gözlenmiĢtir.
3. Çizelge 2‟de ve ġekil 4‟e göre eğme yorulması
test sonuçları A firmasında ortalama 56,17
bulunurken, B firmasında 19,88 gibi düĢük bir
ortalama bulunmuĢtur. A firmasında en düĢük 7 (A–3
numaralı sacda), en yüksek 140 (A–6 numaralı sacda)
eğme sayısına ulaĢılmıĢtır. B firmasında en düĢük 2
(B–5 numaralı sacda), en yüksek 50 (B–4 numaralı
sacda) eğme sayısına ulaĢılmıĢtır.
Çizelge 2 ve ġekil 4‟e göre standart sapmalar
karĢılaĢtırıldığında A- firmasının en yüksek değeri
32.50 ile A–6 numaralı sac kaynağında, en düĢük
değeri ise 3.73 ile A–2 numaralı sac kaynağında
gözlenmiĢtir. B- firmasının standart sapma değeri en
yüksek 18.53 ile B–4 plakalı sac kaynağında, en
2 6. T a r ı m s a l M e k a n i z a s y o n U l u s a l K o n g r e s i, 2 2 – 2 3 E y l ü l 2 0 1 0, H a t a y
düĢüğü ise 1.68 ile B–2 plakalı sac kaynağında
gözlenmiĢtir.
4. A- ve B- firmalarının ileri-geri eğme test
sonuçlarına göre yorulma ömürleri karĢılaĢtırıldığında
A- firmasının sac kaynaklarının mukavemet açısından
daha yüksek ve daha sağlam oldukları söylenebilir.
Yine A- firmasının kaynakçılarının tecrübe ve
yeteneklerinin B- firmasına göre daha iyi oldukları
sonucuna varılabilir. Kaynakçıların test sonuçlarındaki
baĢarıları kadar iĢletme içindeki imalat akıĢ düzeni
makine, malzeme, araç ve gereç kalitesi de öne
çıkmaktadır.
Öneriler

Tarım Makineleri üreticileri MIG/MAG kaynak
yönteminde tecrübeli ve bilgili kaynak operatörleri ile
çalıĢmalıdır. Gerek duyulduğunda eğitim, kurs ve
seminerlerle desteklenmelidir.

Tarım makineleri üreten firmalar kalite
kontrol ve güvence birimlerine özellikle kaynak ve
inceleme konusunda tecrübeli elemanlar bulmalıdırlar.

Ülkemizde ve yöremizde faaliyet gösteren
koruyucu gaz üretici ve pazarlayıcı firmalara MIG/MAG
kaynak yöntemi uygulayan firmalara yönelik yeterli
bilgileri aktarma gerekmektedir.

Kullanılan kaynak makinesi, sarf malzemesi,
tel ve teçhizat sağlayan firmalardan da periyodik
olarak teknik destek istenmelidir.
LĠTERATÜR LĠSTESĠ
Adsan, K., M. Temel, , 1984. Otomatik (Ġleri) Kaynak
Teknolojisi, Milli Eğitim Basımevi, 100s, Ġstanbul.
Anık, S., 1975. Kaynak Tekniği Cilt. 3. Ġ.T.Ü. Kütüphanesi,
Sayı: 1030, Ġstanbul.
Anık, S., 1983. Kaynak Teknolojisi El Kitabı, Ergör Matbaası,
Ġstanbul.
Anık, S., M. Vural, 1996. GEV- Gedik Eğitim Vakfı, Kaynak
Teknolojisi Eğitim AraĢtırma ve Muayene Enstitüsü,
Ġstanbul
Askaynak Kaynak Teknolojisi, 2007 2. Baskı (47-120)
Kartal/Ġstanbul
Cengiz, S., 2004. Trakya Yöresinde Üretilen Bazı Tarım Alet
Ve Makinelerinde Sık Rastlanan Ġmalat Hataları Üzerine
Bir AraĢtırma. Doktora Tezi, T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
Tarım Makineleri Anabilim Dalı, Tekirdağ.
ġık A ., 2004. Mig/Mag Metodu ile kaynak yapılan yapı çeliği
(st37-2) levhalarının eğme yorulması gerilmesine çeĢitli
aktif gazların etkisi.
ġık A., 2007. Mig/Mag Kaynak Yöntemi Ġle BirleĢtirilen Çelik
Malzemelerde Ġlave Tel Türleri Ve Koruyucu Gaz
KarıĢımlarının Eğmeli Yorulma Ömürlerine Etkilerinin
AraĢtırılması.Gazi Üni. Müh. Mim. Fak. Der. Cilt 22, No
4,769–777.
Tülbentçi K., 1990. MIG-MAG Eriyen Elektrot ile Gazaltı
Kaynağı, GH Yayını, Ġstanbul.
TS 205, 1977. Metalik Malzemelerin Eğme Ve Katlama
Deneyleri T.C. BaĢbakanlık Türk Standartları Enstitüsü,
Bakanlıklar Ankara.
434
TS EN 288–5, Metalik Malzemelerin Kaynak Prosedürlerinin
ġartnamesi ve Onayı Kısım 5, T.C. BaĢbakanlık Türk
Standartları Enstitüsü, Bakanlıklar Ankara.
TS EN 1320, 29.3.96, Metalik Malzemeler-Kaynaklı
BirleĢtirmeler-Kırılma Deneyleri, T.C. BaĢbakanlık Türk
Standartları Enstitüsü, Bakanlıklar Ankara.
TS 2765, 11.4.1995, Muayene ve Deney Ġçin Örnek Alma
Metotları, T.C. BaĢbakanlık Türk Standartları Enstitüsü,
Bakanlıklar Ankara.
www.bayar.edu.tr/~makine/dersnotu/kaynakteknolojisi.doc/