Pusula nedir? - İ.EL Sakarya İzci Grubu

Pusula nedir?
1. Pusula Nedir?
Pusula, yön gösteren, kerteriz alıp mevki bulmaya yardım eden mıknatıslı veya cayro ile çalışan
seyir aletidir. Gemi yolculuklarında, uçuşlarda, madenlerde, siste yürürken, gece olduğunda,
ulaşılması zor arazilerde; kısacası yönümüzü bulmamızı sağlayacak ipuçlarının olmadığı veya
eksik olduğu yerlerde bize yönümüzü gösterir ve bu nedenle en çok kullanılan yön araçlarından
biridir. İtalyanca "Bussola" kelimesinden Türkçeye girmiştir.
Pusula, temel olarak yeryüzünün manyetik alanına göre hareket eden manyetize bir iğneden
oluşur. İğnenin ucu her zaman dünyanın manyetik kuzeyini gösterir. Bu uç genelde kırmızıyla
boyanmıştır yada üzerinde kuzey anlamına gelen İngilizce "North" kelimesinin baş harfi "N"
bulunur.
Dünya manyetik alanı, kuzey ve güney kutupları olan, merkezde yerleşmiş bir dipol mıknatıs
1/6
Pusula nedir?
çubuk olarak da tanımlanır. Dönüş ekseni ile dipolün ekseni arasında yaklaşık olarak 11 derece
fark vardır. Bu kuzey ve güney coğrafi kutuplarla, manyetik kutupların üst üste gelmediğini
gösterir. Pusulamızın gösterdiği kuzey ise manyetik kuzeydir. Manyetik kutuplara çoğrafi
kutupların farklı olmasından doğan bu sapmaya "Manyetik Sapma denir. Bu sapma, bölgeden
bölgeye farklılık gösterebilir; ekvatorlarda az iken kutuplara doğru artar. Bazı pusulaların
üzerinde bu sapmanın düzeltilebileceği ayarlanabilir bir sapma açısı oku vardır.
Pusulamız manyetik bir alet olduğu için çevresindeki metal cisimlerden etkilenebilir. Pusulanın
çevresindeki metal saatlerin, çanta askılarının, yüzüklerin, arabaların; cep telefonu, bilgisayar,
televizyon gibi manyetik alan yayan aletlerin pusulamızı şaşırır.
2/6
Pusula nedir?
2.Pusula'nın Tarihi
M.Ö. altıncı yüzyılda eski Yunanlıların mıknatıslanmayı bildikleri kesindir. Felsefenin babası
Thales, (M.Ö. 640-546) mıknatıs taşının çekme özelliğini anlatır ve bu özelliği taşta varolan ruha
bağlar .Ancak bu dönemde mıknatısın çekme özelliğinin bilincinde olan Yunanlılarca bu
mıknatısın iki kutbunun bulunduğu ve coğrafi kuzeye yönelme özelliği bilinmemekteydi. Bu
özelliği bilip ve kullanan ilk millet Çinlilerdir. 1.yüzyılda pusulayı icat ettikleri düşünülen Çinliler
M.S. 720 yılında manyetik sapmanın farkına varmışlardır. 12.yüzyılda pusula Avrupa'ya
ulaşmıştır. Bu tarihten itibaren Avrupalılar pusulayı kullanmaya başlamışlar ve sürekli
geliştirmişlerdir. 1520 yılına gelindiğinde ise George Hartman manyetik sapmayı ölçmüştür.
1700'de Edmund Halley Dünya'nın bilinen ilk manyetik sapma haritasını çıkarmıştır. 1851
yılında ise manyetik kuzey kutbu keşfedilmiştir. İlerleyen yıllarda pusulalar giderek gelişmiş,
kullanım alanlarına göre şekillenmişlerdir.
3.Pusula Çeşitleri
Çalışma prensiplerine göre pusulalar ikiye ayrılır.
1.Manyetik Pusula
Kullanım alanları ve amaçlarına göre birçok pusula çeşidi bulunmaktadır. Genel olarak izcilikte
kullanılan pusula çeşitleri şunlardır:
a.Standart Plaka Pusula(Silva)
3/6
Pusula nedir?
bu
yapılmıştır.
sağlar.
bazı
Orienteering
pusula
kolaylık
Genelikle
tipi
düzeltilmesinde
Harita
sağladığı
sporunun
en bilinen
bu
üzerinde
pusulalarda
gibi
doğduğu
pusula
oynar
kapsülün
şeffaf
türlerinden
kullanılan
kapsül
ülke
yapısı,
ayarlanması
olan
diğer
düz
biridir.
İsveç
oynar
ve
pusulalara
geniş
merkezli
kapsül
Daha
zaman
tabanıyla
çok
harita
göre
kaybına
"Silva"
harita
avantaj
kullanımında
yön
markasıyla
neden
üzerinde
tayininde
sağlamaktadır.
olmaktadır.
kullanım
ve
özdeşleşmiş
büyük
orienteeringde
Manyetik
için
kolaylıklar
olan
sapmanın
b.Aynalı
Pusula
Aynalı
kullanılabilir.
aynı
zamanda
pusulanın
herDüz
iki
dereceyi
alanda
özellikleri
ve şeffaf
görebilmeyi
da olan
genel
başarılı
tabanıyla
olarak
bir
sağlayan
pusuladır.
plaka
harita
aynası
pusulanınki
üzerinde
ve hedef
kullanımı
gibidir.
almayı
Harita
kolay;
kolaylaştıran
üzerinde
kerteriz alırken
veya
aynadaki
arazide
de,
çentiğiyle
c.Kutu
Pusula(Recta)
bütünleşmiştir.
hedef
İsviçreçizgisiyle
ordusunda
Metal
Bu
arazide
nedenle
dabir
kullanılan
hedef
gövde
arazi
almayı
içinde
bu
kullanımında
basit,
kolaylaştırır.
bulunan
dayanıklı
pusuladan
tercih
Çoğu
veedilen
faydalı
modelinde
oluşur.
birmodel
modeldir.
Metal
ayarlanabilir
İsviçreli
gövde"Recta"
boyunca
sapma
markasıyla
uzanan
çizgisi
bulunmaktadır.
d.Parmak
Pusulası
çıkarır.
Orienteering
pusuladır.
serbest
herhangi
kalmasını
bir
Sabit
hedef
gibi
kapsülü
doğru
sağlar.
çentiğinin
yönü
zaman
Bu olmaması
yönden
bulmanın
kaybını
harita
ve
plaka
azatlığı
hızın
üzerinde
pusulasındaki
önemli
gibi, ve
parmağa
olduğu
orienteeringde
gibitakılıyor
zamanlarda
arazi kullanımında
olması
gayet
beklide
kullanışlıdır.
bir elinizin
en
zorluk
faydalı
Fakat
e.Askeri-Arazi
Pusulası
4/6
Pusula nedir?
üzerinde
kullanılabilir.
iner.
üzerindedir.
gerek
İ.E.L.Açı
kalmaz.
Sakarya
demir
dereceleri
çokBöylece
Büyüteci
gövdesiyle
kullanışlı
Pusulanın
İzci pusulanın
Grubu'nun
her
ve
olmasa
sağlam
seferinde
tel
yanında
hedef
içerisindeki
da
da,
bir
kamplarında
bulunan
arazide
çizgisiyle
0pusuladır.
dereceyle
sıvı
en
cetveliyle
insan
kullanışlı
üzerinde
kullandığı
iğnenin
hatasından
deyüzen
pusulardan
kuzey
haritada
bu pusula
ucunun
iğneyle
kaynaklanan
temel
biridir.
tipibütünleştirilmiş
üst
işlevleri
herüste
Açıldıktan
ne
sapma
kadar
getirilmesine
yerine
minimuma
sonra
harita
diskin
getirebilir.
tek el
Ayrıca
f.Ataç
Pusula
2.Cayroskop
gerçekleştirilebilir.
Böylelikle
Harita kullanımı
her(Jiroskop)
seferinde
için yapılmış
haritayıbukuzeye
pusulanın
çevirme
tek özelliği
işlemi hızlı
haritaya
ve doğru
ataç bir
gibişekilde
asılabilmesidir.
Pusulası
Cayroskop
kararlılığına
Ağırlık
meydana
yıldızın
sistemi,
coğrafi
elektrik
merkezinden
kuzeyi
gereksinimi
hareketini
bugelir.
pusulası
eksenin
göre
gösterir
Başka
düzenlenmiş
izler.
açısından
coğrafi
daha
asılan
bir
ve
Birdüzenek
manyetik
çok
karşı
ve mümkün
kuzey
elektrik
gemilerde
veağırlık
doğrultusundan
bu
olmaksızın,
sapma
nedenle
yardımıyla
sistemi,
değildir.
veyapmaz,
uçaklarda
manyetik
ekseni,
bubüyük
ayrılmasını
yatay
fakat
kullanılan,
dönmeye
etkilere
hızla
ekseni
izcilikte
döndürülen
önler.
karşı
yerinde
başladığı
cayroskopun
kullanılması
Böylece
duyarsız
tutar
bir
anda
cayroskoptan
jiroskop
ve
büyüklüğü
olan
mekanik
yöneltildiği
bir bir
sönümle
her
pusuladır.
ve
zaman
bir
5/6
Pusula nedir?
6/6