geocities.co.jp yani koruyucusu

Transkript

geocities.co.jp yani koruyucusu
>>> SAYI 36
TEMEL B‹LG‹LER
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
FARKLI B‹R PC.
WINDOWS
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
DE⁄‹fi‹K MULT‹MEDYA UYGULAMALARI.
PROJELER
‹NDEKS VE TABLOLAR
37. SAYIDA NELER VAR?
WORD ‹LE ÇALIfiMANIN ‹NCEL‹KLER‹.
TEMEL B‹LG‹LER
WINDOWS 2000 ‹LE TANIfiMA.
INTERNET
INTERNET’TE EKRAN KORUYUCULAR
ÇEfi‹TL‹ EKRAN KORUYUCULARI BULAB‹LECE⁄‹N‹Z S‹TELER.
GPS NED‹R?
WINDOWS
ADOBE ACROBAT READER
UYGULAMASI
PROJELER
WORD ‹Ç‹NDE ARAMA YAPTIRMAK.
INTERNET
INTERNET RADYOLARI.
GPS S‹STEM‹N‹N TANITILMASI.
FLASH UYGULAMASININ ÖZELL‹KLER‹.
WEB SAYFASI TASARIMI (ÖZET 1)
WEB SAYFASI TASARIMI (ÖZET2)
Ö⁄REND‹KLER‹M‹Z‹N GÖZDEN GEÇ‹R‹LMES‹.
MULTIMEDIA VE E⁄LENCE
MP3 ÇALICI AYGITLAR
MULTIMEDIA VE E⁄LENCE
MORPHING NED‹R?
SIK RASTLANAN B‹R ÖZEL EFEKT‹N TANITIMI.
PÜF NOKTASI
ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (XI)
10 Temmuz’da Bayilerde
Kaç›rmay›n!
PÜF NOKTASI
ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (10)
WINDOWS 98 ‹Ç‹N ÖNEML‹ ‹PUÇLARI.
Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için
“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu
0 800 211 61 17
Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30
Abone Servisi
0 800 211 61 18
Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin
etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.
En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek.
Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için
“eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.
Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleri
Müdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: M. Berker Güngör, Grafik Tasar›m:
Murat Çelik, Vogel Sat›fl Müdürü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: Yeliz
Koyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,
Da¤›t›m: Cem Cenker, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.
Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: Beste
Özerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,
Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›m
B‹RYAY A.fi.
Vogel Yay›nc›l›k
Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/3
80380 Kas›mpafla-‹STANBUL
Tel: (212) 297 17 24 Faks: (212) 297 17 33
>>>
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
TEMEL B‹LG‹LER
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
"Apple" ismi ve ›s›r›lm›fl elma logosunun
bilgisayar dünyas›nda çok farkl› bir yeri vard›r.
Günümüzde bilgisayar denince ço¤u insan›n akl›na masalar›m›z›n üzerinde duran PC s›n›f› ayg›tlar gelir. "Apple" ya da "Macintosh" isimleri ise
özellikle ülkemizde çok fazla bilinmez. Ancak ›s›r›lm›fl elma logosunu tafl›yan bilgisayarlar bilgisayar dünyas›nda oldukça önemli bir yere sahiptirler.
‹LKLER
Ço¤u insan ilk kiflisel bilgisayar›n nas›l ortaya
ç›kt›¤›n› bilmez, ancak bu san›ld›¤› gibi geliflmifl
laboratuvarlarda ve deneyimli mühendislerin çabalar› sonucu olmam›flt›r. Aksine, ilk "kiflisel" denebilecek yap›daki bilgisayar 1976 y›l›nda iki
üniversite ö¤rencisi taraf›ndan evlerinin garaj›nda
ve tamamen elde üretilmiflti. Bu ilginç cihaz Apple 1 ad›n› tafl›maktayd› ve o zaman için genç ö¤rencilerin konuyla ilgilenen arkadafllar›n›n takdirini almaktan daha fazla yank› uyand›rmam›flt›.
Ne var ki bundan bir y›l sonra o iki
ö¤renci çok daha geliflmifl olan Apple
2’yi tamamlad›lar, bu her aç›dan çok
daha üstün bir bilgisayard›. Apple 2
tamamen kapal› bir plastik kasan›n içine yerlefltirilmiflti, o zaman için oldukça geliflmifl bir ana ifllemci kullan›yordu ve daha pek çok özelli¤inin yan› s›ra renkli grafiklere sahipti.
Steve Wozniak ve Steve
Jobs ad›ndaki o iki genç ö¤-
renci bir firma kurarak bu geliflmifl bilgisayar›
tüm dünyaya sundular ve k›sa sürede milyoner oldular.
Apple bilgisayarlar› uzun süre piyasada
herhangi bir rekabetle karfl›laflmadan sat›fl rekorlar› k›rd›lar ve "kiflisel bilgisayar" tan›m›n› toplumlar›n günlük hayat›na sokmay› baflard›lar. Ancak 1981 y›l›nda IBM flirketinin PC s›n›f› ilk bilgisayar›n› piyasaya ç›karmas› ciddi bir rekabetin do¤mas›na sebep oldu. Fakat Apple 1984 y›l›nda tamamen
yeni bir seri olan Macintosh
bilgisayarlar›n› piyasaya sunarak rakiplerinin önüne
geçmeyi baflard›. Macintosh
serileri o zaman için di¤er
firmalar taraf›ndan üretilen PC s›n›f› bilgisayarlarda
bulunmayan pek çok özelli¤e sahipti. Herfleyden önce bu bilgisayarlar o zamanki rakipleri
gibi 8 ya da 16 bit de¤il, 32 bit tabana sahipti.
Ayr›ca geliflmifl bir grafik arabirim ve bilgisayar
faresini ilk defa kullan›c›lar›n hizmetine sunan
kullan›m› son derece kolay bilgisayarlard›.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
TEMEL B‹LG‹LER
187
<<<
TEMEL B‹LG‹LER
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
‹N‹fiLER VE ÇIKIfiLAR
Ancak hayat inifl ve ç›k›fllarla doludur, nitekim
Macintosh serileri bir y›l için oldukça ilgi çektikten ve sat›fl rekorlar› k›rd›ktan sonra, sat›fl grafi¤inde büyük düflüfller gözlenmeye bafllad›. Bu düflüfl flirketi öyle zor duruma soktu ki, kuruculardan Steve Jobs dayanamayarak ayr›lmak zorunda
kald›. Bütün bunlar›n üzerine Apple ve Microsoft
aras›nda iflletim sistemlerinin benzerli¤i yüzünden
aç›lan dava durumun daha da
zorlaflmas›na sebep oldu. Gerçekten de Microsoft taraf›ndan gelifltirilen
Windows
iflletim sistemi pek çok
aç›dan Apple
bilgisayarlarda
kullan›lan MacOS sistemine benziyordu,
bu da anlaflmazl›klar›n
ç›kmas›na sebep olmufltu.
Tam flirketin bafl› ciddi bir biçimde
beladayken, PostScript modeli ilk laser
yaz›c›n›n gelifltirilmesi iflleri bir hayli
yoluna koydu. Bu yaz›c› yeni Macintosh
serileri ve PageMaker yaz›l›m›yla birlikte
piyasaya sürüldü. K›sa bir süre içinde ucuz ve etkin masaüstü yay›nc›l›¤›
mümkün k›lan bu kombinasyon Apple flirketinin yeniden prestij ve güç
kazanmas›n› sa¤lad›.
1990’l› y›llar›n bafl›nda ise Apple
ilk notebook s›n›f› tafl›nabilir bilgisayar olan PowerBook ile yeniden yükselifle geçti. Hatta ayn› dönemde bugün kullan›lan PDA’lar›n atas› say›lan Newton flirket taraf›ndan büyük
bir kampanyayla piyasaya sürüldü.
Ne var ki bu PDA baz› aç›lardan sorunluydu, özellikle tasar›mc›lar›n›n
planlad›¤› gibi elyaz›s›n› düzgün
olarak tan›yabilmekte zorlan›yordu. Bu sorunlar yüzünden
Newton piyasada beklenilen
188
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
TEMEL B‹LG‹LER
ilgiyi göremedi, ama PDA s›n›f› cihazlar›n da öncülü¤ünü yapm›fl oldu.
1994 y›l›nda ise Apple taraf›ndan piyasaya sürülen geliflmifl PowerPC ifllemcili bilgisayarlar
bir hayli ilgi çekti, öyle ki uzun bir aradan sonra
flirketin yeniden güçlenmesi ve pazardan büyük
bir pay almas› kaç›n›lmaz gibi görünüyordu. Ancak 1995 y›l› Apple için tam bir kabus oldu,
çünkü Microsoft büyük bir reklam kampanyas› deste¤inde Windows 95 iflletim
sistemini piyasaya sürdü. Buna pek çok
firma taraf›ndan piyasaya sürülen son
derece ucuz PC modellerinin de kat›lmas›yla birlikte Apple çok büyük bir pazar kayb›na u¤rad›.
>>>
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
YEN‹ DÖNEM
Apple’›n kurucular›ndan olan Steve Jobs 1996
y›l›nda yeniden flirkete döndü ve hemen ard›ndan
PowerMac G3 modeli yeni nesil Macintosh bilgisayarlar›n›n tasar›m›na baflland›. Ayn› zamanda
UNIX sistemini temel alan yeni bir iflletim sistemi
üzerinde de çal›flmalar bafllad›. Bu arada Apple
ve Microsoft aras›ndaki uzun süren davalar da bir
sonuca ba¤lanm›fl, iki flirket birbirlerini mahkemeye vermekten vazgeçip pek çok konuda birlikte
çal›flmaya bafllam›flt›. Hatta Microsoft zaman
içinde Office program pakedinin ve Internet Explorer yaz›l›mlar›n›n Apple sürümlerini de piyasaya
ç›kard›.
1998 y›l› Apple bilgisayarlar›n›n iMac adl› bilgisayar serilerini piyasaya sunmas›yla flirket tarihinde yeni bir dönemin bafllang›c› oldu denebilir.
iMac serileri
özellikle düflük
bütçeli ev
kullan›c›lar›
düflünülerek
haz›rlanm›fl
sistemlerdi.
Parlak renkli
ve yar› saydam plastik
kasalara
sahip olan bu sistemlerde monitör dahil tüm parçalar kasan›n içine toplanm›fl, böylece derli toplu
bir cihaz haz›rlanm›flt›r. Bu seriler özellikle PC
s›n›f› di¤er bilgisayarlarla ilgilenen ev kullan›c›lar›n› hedefledi¤inden, fiyatlar› da bunlarla rekabet
edebilecek flekilde düzenlenmifltir.
TEMEL B‹LG‹LER
APPLE B‹LG‹SAYARLARININ BUGÜNÜ
Kiflisel bilgisayar alan›ndaki pek çok yenili¤e
imzas›n› atm›fl olmas›na ra¤men, bugün Apple
bilgisayarlar› dünya pazar›n›n nispeten küçük bir
bölümünü elinde bulundurmaktad›r.
Dünyan›n pek çok ülkesinde
Apple markas› çok az bilinir ve kullan›l›r. Bu durum kendi
sektöründe pek çok konuda liderlik
etmifl olan bir kurulufl için tuhaf
gibi görünse de, asl›nda pek çok sebebi vard›r.
Apple bilgisayarlar›n›n çok yayg›n
olmamas›n›n en önemli sebebi tek
bir firma taraf›ndan üretiliyor olmalar›d›r. Geçen y›llar içinde
Apple çeflitli firmalara "klon" bilgisayarlar üretmeleri için izin vermifltir, ancak yaflanan kalite
sorunlar› yüzünden bu izinler k›sa sürede iptal
edilmifltir. Bu yüzden Apple türü bir bilgisayar›
sadece ana üretici firmas›ndan sat›n alabilirsiniz.
Ancak PC s›n›f› di¤er sistemler için ayn› fley geçerli de¤ildir. Genel olarak "IBM uyumlu" ad› alt›nda sat›lan PC’lerin hemen hepsinde ayn› tür ifllemciler ve parçalar kullan›lmaktad›r, ancak bunlar tek firmadan de¤il, yüzlerce farkl› firmadan gelir‹PUCU
ler. Bu yüzden pazar çok
h›zl› bir biçimde, çok daha ucuz bilgisayarlarla
Apple Macintosh serisi bilgisayar özeldolmufl, Apple nispeten
likle son y›llarda bir hayli güçlü sistemler
k›s›tl› üretim planlamahaline gelmifllerdir. Bu yüzden öncelikli olas›yla buna ayak uydurarak grafik ve multimedya çal›flmalar›nda
mam›flt›r.
kullan›l›rlar.
*<
>
>>>
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
TEMEL B‹LG‹LER
189
<<<
TEMEL B‹LG‹LER
APPLE B‹LG‹SAYARLAR
yönelmifltir. Yak›n zamanda daha ucuz Apple sistemler üretilmifltir, ancak özellikle yaz›l›m deste¤inin k›s›tl› olmas› pazar pay›n›n h›zl› bir biçimde
art›r›lmas›n› önlemifltir.
firma mevcuttur. Bu firmalar›n büyük bir k›sm›
gelifltirdikleri küçük çapl› yaz›l›mlar› ücretsiz olarak ta da¤›tmaktad›rlar. Ancak Apple bilgisayarlar› için böyle genifl bir program deste¤i mevcut
de¤ildir, çünkü yaz›l›mlar da üretici firman›n
kontrolü alt›ndad›r.
Bir di¤er önemli sorun ise Apple bilgisayarlar›n›n fiyatlar›n›n eskiden beri benzer sistemlere k›yasla çok daha yüksek olmas›d›r. Tabii ki Apple
bilgisayarlar› al›fl›lm›fl PC’lere oranla daha sorunsuz, daha kaliteli sistemlerdir. Ancak
eskiden beri fiyatlar›
INFO
benzer sistemlerden çok
daha pahal› olmufltur.
Apple bilgisayarlar› özellikle sorunsuz
Kaliteli ancak pahal›
çal›flmalar›yla ünlüdürler. Sadece bir firma
ürünler her kullan›c›n›n
taraf›ndan tasarland›klar› ve üretildikleri
kesesine göre de¤ildir,
için, gerek yaz›l›m, gerek donan›m olarak
bu yüzden ço¤u
son derece uyumlu bir yap›ya sahiptirler.
Bu da özellikle ifl konular›nda kullan›lmalainsan daha ucuz
r›n› yayg›nlaflt›rm›flt›r.
olan sistemlere
I
<
>
>>>
190
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
TEMEL B‹LG‹LER
>>>
Apple bilgisayarlar›n›n daha fazla kullan›c› bulamamas›n›n bir baflka sebebi de yaz›l›m konusunda çekilen s›k›nt›lard›r. IBM uyumlu PC’ler
dünya pazar›n›n büyük bir k›sm›n› ele geçirmifllerdir, çünkü bunlar için oyundan grafik tasar›m›na dek pek çok alanda yaz›l›m gelifltiren binlerce
KULLANIM ALANLARI VE GELECE⁄‹
Apple bilgisayarlar günümüzde daha ziyade ifl
alan›nda kullan›lmaktad›r. Eskiden beri "zevk sahibi ve yarat›c›" kiflilere hitap etti¤ini vurgulayan
reklamlar›n ve hayli yüksek olan fiyatlar›n›n sayesinde, bu sistemler büyük firmalarda çal›flan tasar›mc›lar›n gözdesi olmufl, nispeten sorunsuz çal›flmalar› ile de kendilerini özellikle grafik ve multimedya alan›nda kabul ettirmifllerdir. Özellikle yay›nc›l›k konusundaki tüm
grafik tasar›m iflleri
Apple bilgisayarlar ile yap›lmaktad›r.
Mesela flu
an elinizde
tuttu¤unuz
bu yay›n›n
sayfalar› bir
Apple bilgisayarda
dizilerek haz›rlanm›flt›r.
Apple bilgisayarlar›n›n gelecek için olan planlar›
ise t›pk› eski zamanlarda oldu¤u gibi yeniliklerle
dolu gibi görünmektedir. Baflta Steve Jobs olmak
üzere ço¤u flirket yöneticisi bilgisayarlar›n yak›n
gelecekte bugün al›flm›fl oldu¤umuz formu kaybedece¤ine inanmaktad›r. Onlara göre bilgisayarlar
çevremizdeki her türden elektronik cihazla anlaflabilen ve onlara hükmedebilen araçlar olacakt›r.
Tabii ki Apple bilgisayarlar›n›n gelece¤i de onlar›n görüfllerine uygun olarak
flekillenecektir.
>>>
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
WINDOWS
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
Günümüzde bilgisayarlarda kullan›lan pek çok farkl›
multimedya dosyas› türü mevcuttur.
Bilgisayar dünyas›nda özellikle son on y›ld›r yaflanan donan›msal ve yaz›l›msal geliflmeler, bu cihazlar› hayat›n her alan›nda faydalanabilece¤imiz
hale getirmifllerdir. Sadece büyük kurulufllar de¤il, hayat›n› kolaylaflt›rman›n yolunu arayan s›radan insanlar da bilgisayarlar›n sa¤lad›¤› faydalardan yararlanabilmektedirler. Günümüzde büyük
flirketler ve kurulufllar›n ihtiyaçlar› farkl› bir pa-
zar, s›radan ev ve ofis kullan›c›lar›n›n ihtiyaçlar›
ise tamamen farkl› ve oldukça genifl bir pazar
oluflturmaktad›r. Bunun sonucu olarak gündelik
hayata yönelik yaz›l›m ve donan›mlarda büyük bir
geliflme gözlenmektedir.
Bugün için evimizdeki bilgisayarlar› pek çok
farkl› amaçla kullanabilmekteyiz. Ancak bilgisayarlar›n evlerdeki kullan›m alanlar›n›n bafl›nda
e¤lencenin en ön planda geldi¤i kaç›n›lmaz bir
gerçektir. Tabii burada "e¤lence" denince ço¤u insan›n akl›na birbirinden güzel grafikli
geliflmifl bilgisayar oyunlar› gelebilir, fakat ifl sadece bununla
k›s›tl› kalmamaktad›r. Gerçekten de piyasada rahatl›kla bulunan donan›mlara sahip
olan s›radan bir masaüstü bilgisayar›n›n
yapamayaca¤› pek az fley vard›r. Böyle bir
sistemle oyun oynaman›n yan› s›ra televizyon ve radyo yay›nlar›n› takip edebilir, Internet üzerinde gezinebilir, CD ve DVD ortam›na
kaydedilmifl filmleri seyredebilir, pek çok farkl›
biçimde kaydedilmifl müzik dosyalar›n› dinleyebilirsiniz.
Özellikle müzik konusunda bilgisayarlar›n
kazand›¤› yetenekler gerçekten flafl›rt›c›d›r.
Bundan 4-5 y›l öncesine dek sadece basit
Midi müzikler çalabilen bilgisayarlar,
bugün art›k oldukça geliflmifl ve pahal›
müzik sistemleriyle rekabet edebilecek
seviyeye gelmifllerdir. Geliflmifl ses kartlar› ve sadece bilgisayarlar için üretilen
özel hoparlör sistemleri sayesinde evinizdeki bilgisayar› oldukça yetenekli bir müzik seti haline
dönüfltürebilirsiniz.
Tabii ki her yapt›¤› iflte oldu¤u gibi, bilgisayar›n›z›n müzik ya da film dosyalar›n› çal›flt›rabilmek
için de özel yaz›l›mlara ihtiyac› vard›r. Windows
iflletim sistemi içinde Media Player ad› verilen oldukça geliflmifl bir uygulama
mevcuttur. Bu uygulama
pek çok ses ve görüntü
INFO
dosyas›n› rahatl›kla çal›flt›rabilecek kapasitededir. Ne var ki bazen
MP3 tan›m› asl›nda "MPEG Audio Layer
farkl› programlara
3" kelimelerinin bir k›saltmas›d›r ve özel
da ihtiyac›n›z
bir dosya biçiminin ad›d›r. Bu dosya biçimi
öncelikle CD ve DVD üzerine kaydedilecek
olacakt›r.
I
<
>
filmlerde kullan›lmak üzere gelifltirilmifl,
ancak sonradan beklendi¤inden daha yayg›n kullan›lmaya bafllanm›flt›r. Bu dosya biçiminin en büyük özelli¤i ses kalitesinde
büyük bir kay›p olmadan ses dosyalar›n›n
yaklafl›k onda biri büyüklü¤ünde s›k›flt›r›labilmesine imkan sa¤lamas›d›r.
>>>
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
WINDOWS
109
<<<
WINDOWS
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
Günümüzde bilgisayarlarda en
yayg›n olarak kullan›lan ses dosyas› biçimlerinden biri MP3 olarak bilinendir. MP3 dosya biçimi
normalde çok büyük yer kaplayan
müzik parçalar›n›n oldukça küçük
bir alana s›k›flt›r›labilmesine imkan tan›d›¤›ndan, oyunlardan tutun da müzik albümlerine dek hemen her yerde kullan›lmaktad›rlar.
Windows Media
Player pek çok
baflka biçimi oldu¤u gibi, MP3 dosyalar›n› da rahatl›kla çal›flt›rabilmektedir. Ancak
gerek kullan›m kolayl›¤›, gerek destekledi¤i dosya biçimlerinin say›s› aç›s›ndan kusursuz bir uygulama oldu¤u söylenemez. Bu yüzden bilgisayar›n›zda farkl› formatlarda kaydedilmifl ses dosyalar›n› çalabilmek için
baflka uygulamalara da ihtiyac›n›z olacakt›r.
Bilgisayar›n›zda kullanabilece¤iniz bu türden çeflitli uygulamalar›
bulabilece¤iniz en genifl
kaynak her zaman oldu¤u gibi yine Internet’tir.
Gerek program gelifltiren firmalar›n, gerek
yaz›l›m üzerine uzmanlaflm›fl çeflitli kurulufllar›n web sitelerinde pek
çok Shareware ve Fre110
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
WINDOWS
eware uygulamay›
bulabilirsiniz. Bu
konuda öncelikli
olarak bakman›z›
tavsiye etti¤imiz bir
site http://winfiles.cnet.com/ adresinde bulunmaktad›r.
Burada hemen her
türden Windows uygulamas›n›n yan› s›ra, çok say›da MP3
ve Audio Player yaz›l›m›n› da bulabilirsiniz. fiimdi bulabileci¤iniz yaz›l›mlardan baz›lar›na ve genel özelliklerine birlikte bir bakal›m.
WINAMP
Günümüzde WinAmp uygulamas›n›n bulunmad›¤› bir bilgisayara rastlamak hemen hemen imkans›zd›r denebilir, bu program belki de en popüler
ses çal›c›s› yaz›l›m›d›r. Devaml› yeni sürümleri piyasaya ç›kan bu yaz›l›m zaman içinde oldukça geliflmifl, son sürümleri hem sa¤lad›klar› kullan›m
kolayl›¤›, hem de genifl dosya biçimi deste¤i aç›s›ndan neredeyse rakipsiz hale gelmifllerdir. WinAmp ile MP3 d›fl›nda daha pek çok ses dosyas›n›
çal›flt›rabilir, ayr›ca Internet üzerinden yap›lan
radyo yay›nlar›n› dinleyebilirsiniz.
WinAmp genel arabirim olarak oldukça kullan›fll›d›r, ana kontrol panelinin yan›s›ra bir çalma
listesi ve on bantl›k ses ayar paneli de bulunmaktad›r. Ancak e¤er isterseniz uygulaman›n çal›flma
penceresinin görünümünü "Skin" ad› verilen farkl›
kaplamalar kullanarak de¤ifltirebilirsiniz. Bu
kaplamalar› da Internet üzerinden bulabilmek
mümkündür ve binlerce seçenek mevcuttur. Son
derece kullan›fll› bir program olan WinAmp’›n popüler hale gelmesindeki en büyük sebep ise tamamen ücretsiz olmas› ve çal›flmak için çok fazla
sistem kayna¤›na ihtiyaç duymams›d›r.
>>>
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
ÖZEL MP3 ÇALICILAR
WinAmp uygulamas› her ne kadar MP3 dosyalar›n› çalmakta kullan›lsa da, asl›nda çok daha
fazlas›n› da yapabilecek kapasitededir. Ancak bir
grup yaz›l›m vard›r ki onlar neredeyse sadece
MP3 dosyalar›n› çalmak için gelifltirilmifllerdir.
Bu yaz›l›mlar› da Internet üzerinden bulup kullanabilmeniz mümkündür. fiimdi özellikle MP3 dosyalar›n› çalmak için gelifltirilmifl olan birkaç de¤iflik yaz›l›ma bir göz atal›m.
MPFREE
MPFREE piyasaya ilk ç›kan MP3 çal›c›lardan
biridir ve t›pk› WinAmp gibi farkl› "Skin" dosyalar› sayesinde arabirimin görüntüsünü de¤ifltirmek mümkündür. Bu program detayl› bir çalma
listesi oluflturabilmekte, ayr›ca listedeki parçalar
hakk›nda kullan›c›ya bilgi sunabilmektedir. Oldukça esnek ve kullan›fll› bir yap›ya sahip olan program›n en önemli özelliklerinden biri de çalma süresinin ayarlanabilmesidir. Bu sayede program
belli bir saatte aç›larak çal›flmaya bafllayabilir, ya
da belli bir süre çal›fl›p durabilir. E¤er bilgisayar›n›z devaml› aç›k duruyorsa bu özellik çok iflinize
yarayabilir.
WINDOWS
Ancak kaplamalar sadece arabirim rengini de¤il,
fleklini de de¤ifltirebilmenize imkan tan›r. Bunun
haricinde Soritong’un
en iyi yanlar›ndan
biri de çal›fl›rken
sistem kaynaklar›n› benzer ço¤u yaz›l›mdan daha
az kullanmas›d›r, bu da özellikle yavafl bir
bilgisayar›n›z
varsa önemli say›lacak bir husustur.
I
<INFO >
Bilgisayar›n›za birden fazla multimedya
çal›c› uygulama kurarsan›z bir çak›flma
problemi yaflayabilirsiniz. Çünkü kurulan
her program olas› tüm veri dosyalar›n› sadece kendi açabilece¤i flekilde iliflkilendirmeye çal›fl›r. Bu gibi durumlarla karfl›laflmamak için, bu türden bir program kurarken hangi dosya türlerini açmas›n› istedi¤inizi belirtmeniz gerekebilir.
>>>
SORITONG
Soritong piyasadaki MP3 çal›c›lar içinde
belki de en s›rad›fl› ve ilginç arabirim tasar›m›na sahip oland›r. Disk fleklindeki arabirim üzerine yerlefltirilmifl olan ayarlar›n
kullan›m› da oldukça ilginç ve kolayd›r.
Program kendi içinde bir ses düzenleyiciye
de sahiptir ve e¤er isterseniz farkl› müzik
türleri için haz›rlanm›fl dört seçenekten birini kullanabilir, ya da ses frekanslar› üzerinde kendiniz ayarlamalar yapabilirsiniz.
Bu program›n
görüntüsünü de t›pk›
benzer uygulamalarda oldu¤u gibi farkl› kaplamalar kullanarak de¤ifltirebilmeniz mümkündür.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
WINDOWS
111
<<<
WINDOWS
PC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI
uygulamalardan çok daha yetenekli say›lmaz, üstelik çal›fl›rken sistem kaynaklar›n› da bir hayli
yo¤un biçimde kullan›r. Bu yüzden nispeten eski
sistemlerde çal›fl›rken tak›lmalar ve duraklamalara sebep olabilir.
I
SONIQUE
Sonique uygulamas›n› benzerlerinden ay›ran en
büyük özelli¤i görsel aç›dan oldukça gösteriflli olmas›d›r. S›rad›fl› bir biçim ve renklere sahip olan
arabirimi oldukça ilgi çekicidir. Ayr›ca çalan müzi¤e efllik etmesi için tasarlanm›fl özel görsel
efekktleri de ço¤u kullan›c› için oldukça caziptir.
Ne var ki Sonique sahip oldu¤u dosya biçimi
deste¤i aç›s›ndan benzer
<INFO >
MP3 ses dosyas› biçimine bir rakip olarak ortaya ç›kan WMA dosya biçimi Microsoft taraf›ndan gelifltirilmifltir. WMA format› ses dosyalar›n› t›pk› MP3 gibi çok daha küçük bir alana kaydedilebilecek flekilde
s›k›flt›rabilmektedir. Ne var ki bunu yaparken MP3 format›n›n ancak yar›s› kadar bir
ses kalitesi sa¤layabilmektedir. Bu yüzden
MP3 format› flimdilik çok daha iyi ve popülerdir.
>>>
112
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
WINDOWS
>>>
MAPLAY
WinAmp uygulamas›ndan bile eski olan bu program, MP3 dahil olmak üzere pek çok de¤iflik dosya biçimini çalabilmektedir. Internet üzerinden ücretsiz olarak bulup kullanabilece¤iniz
Maplay, çal›flmak için ço¤u
benzer uygulamadan daha az
haf›zaya ihtiyaç duyar. Ancak
buna karfl›n ifllemci gücünü
benzer programlardan daha fazla kullan›r. Oldukça kullan›fll› ve basit bir arabirimi vard›r, bu yüzden de kullan›m› son derece kolayd›r.
WINDOWS MEDIA PLAYER
Windows iflletim sistemi için Microsoft taraf›ndan gelifltirilmifl olan Media Player uygulamas›n›n pek çok farkl› sürümü mevcuttur. Bu uygulama sadece ses de¤il, ayn› zamanda video dosyalar›n› da çal›flt›rmak için tasarlanm›fl genel maksatl› bir programd›r. Özellikle son sürümü oldukça
yetenekli say›l›r, sadece dosyalar› çal›flt›rmakla
kalmaz, onlar› düzenlemenize ve CD üzerine yaz›lacak hale getirmenize de yard›mc› olur.
Oldukça detayl› ancak yine de kullan›fll› say›labilecek bir arabirime sahip olan uygulaman›n görünümünü farkl› kaplamalar kullanarak de¤ifltirebilmek mümkündür. Media Player ayn› zamanda
çalan müzi¤e uygun biçimde görüntülenen özel
efektlere de sahiptir. Ayr›ca bu uygulama ile Internet üzerinden yap›lan video ve ses yay›nlar›n› takip edebilmek te mümkün
olmaktad›r.
Media Player’›n en son sürümü çal›flmak için bir
hayli fazla sistem kayna¤› harcamaktad›r, bu yüzden h›zl› bilgisayarlarda daha iyi sonuçlar elde
edilebilir. Ayr›ca son sürümü çal›flt›rabilmek için
bilgisayar›n›zda Internet Explorer 4.0 ya da daha
yüksek bir sürümün kurulu olmas› gereklidir. Bu
program› Microsoft’un web sitesinden edinebilir
ve ücretsiz olarak al›p kullanabilirsiniz.
>>>
‹NDEKS VE TABLOLAR
PROJELER
‹NDEKS VE TABLOLAR
Word ile çal›fl›rken indeks ve tablolar› oluflturmak
nispeten karmafl›k bir ifllem say›l›r.
Bu bölümde size indeks ve tablolar› nas›l kolayca haz›rlayabilece¤inizi gösterece¤iz. Öncelikle
ifle bir "içindekiler" tablosu haz›rlayarak bafllayal›m. Böyle bir tablo özellikle uzun ve genifl kapsaml› Word belgelerinin okunmas›n› kolaylaflt›racakt›r. Ayr›ca üzerinde çal›flt›¤›n›z belgenin yaz›c›
ç›k›fl›n› ald›¤›n›zda da, ortaya ç›kan evrak düzenli
ve etkileyici görünecektir.
Bir içindekiler tablosu haz›rlarken dikkat etmeniz gereken ana husus, tabloya hangi maddelerin
yerlefltirilece¤idir. Burada en iyi yöntem konu
bafll›klar›n› kullanarak bir tablo oluflturmakt›r.
fiimdi bunu nas›l yapaca¤›n›z› ad›m ad›m görelim.
n›n üst k›sm›ndaki "Ekle" seçene¤i menüsünden
"Dizin ve Tablolar" fl›kk›na t›klay›n.
Ad›m 1:
Öncelikle belgenin ilk sayfas›ndaki ilk bafll›¤› oldu¤u gibi seçili hale getirin.
Ad›m 2:
fiimdi araç çubu¤unda görülen "Biçem" sat›r›na
t›klay›n, oradan "Bafll›k 1" fl›kk›n› seçin. Önem s›ras›na göre Bafll›k 1, 2 ya da 3 fl›klar›ndan herhangi birini kullanarak bu ifllemi metindeki tüm
bafll›klar için tekrarlay›n.
Ad›m 3:
Tüm ifllemi tamamlad›ktan sonra, yaz›m imlecini metnin en bafl›na konumland›r›n. Sonra ekra-
I
<INFO >
Bir tablo oluflturmak için tüm belgelerinizde ayn› "biçemi" kullanmak zorunda
de¤ilsiniz. Bu konuyla ilgili ayr›nt›l› bilgiyi
takip eden bölümlerde bulacaks›n›z.
>>>
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PROJELER
117
<<<
PROJELER
‹NDEKS VE TABLOLAR
Ad›m 4:
Aç›lan diyalog penceresinden "‹çindekiler Tablosu" bafll›kl› bölüme girin. Buradan oluflturaca¤›n›z
tablonun genel görünümünü belirleyen unsurlar›
de¤ifltirebilirsiniz. Soldaki pencerede kullanabilece¤iniz çeflitli tarzlar›n isimlerini, sa¤daki pencerede ise sa¤lad›klar› etkiyi inceleyebilirsiniz.
Ad›m 5:
Seçti¤iniz tarz› ve di¤er ayarlar› yapt›ktan sonra "Tamam" tufluna t›klarsan›z, tablonuz metnin
en bafl›ndaki seçili yere otomatik olarak yerlefltirilecektir. Metin ve dolay›s›yla tablo içinde de¤ifliklik yapmak isterseniz bunu da izleyen ad›mda
anlat›laca¤› üzere kolayl›kla yapabilirsiniz.
Ad›m 6:
Metin üzerinde çal›flmaya devam ederken çeflitli
de¤ifliklikler yapabilir, sonuç olarak içindekiler
118
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PROJELER
tablosunu da uygun biçimde de¤ifltirmek zorunda
kalabilirsiniz. Bunu yapabilmek çok kolayd›r, öncelikle tablonun bulundu¤u bölüme gidin ve tablo
üzerinde herhangi bir noktaya sa¤ fare tufluyla
t›klay›n. Aç›lan sa¤ tufl menüsünden "Alan› Güncellefltir" fl›kk›na t›klay›n. Aç›lan diyalog kutusundan sadece sat›r numaralar›n› ya da oldu¤u gibi
tüm tabloyu güncellemeyi seçebilirsiniz. "Tamam"
tufluna t›klad›¤›n›zda seçiminize ba¤l› olarak tablonun içeri¤i Word taraf›ndan otomatik olarak
güncellenecektir.
>>>
‹NDEKS VE TABLOLAR
PROJELER
‹NDEKS (D‹Z‹N) OLUfiTURULMASI
Bir "indeks" asl›nda metin içinde kullan›lan seçili kelimelerden oluflan bir listedir. Böyle bir liste
pek çok farkl› amaç için kullan›labilir. Mesela
belge içindeki özel kelimelerin arat›lmas›n› kolaylaflt›racak bir liste yap›labilir, ya da karmafl›k tan›mlar›n aç›klanmas›nda kullan›labilir. Metin
içindeki kelimeler gibi kullan›lan resimleri de indekslemek mümkündür. fiimdi böyle bir listenin
nas›l yap›laca¤›n› ad›m ad›m görelim.
Ad›m 1:
Öncelikle indeks içinde kullanmak istedi¤iniz
metin parças› ya da resmi seçili duruma getirin.
Ad›m 4:
Seçili tan›m› indeks içinde kullan›lmak üzere
iflaretlemek için yapman›z gereken "‹mle" tufluna
t›klamakt›r. E¤er ayn› tan›m›n metin içinde kulla-
Ad›m 2:
‹stenen nesne seçili durumdayken klavyenizden
Alt, Shift ve X tufllar›na ayn› anda bas›n.
n›ld›¤› tüm yerleri indekse dahil etmek istiyorsan›z, o zaman "Tümünü ‹mle" tufluna basman›z yeterlidir.
*<
Ad›m 3:
Bu tufllara bast›¤›n›z anda ekrana bir diyalog
penceresi gelecektir. Bu pencere sayesinde indeks
içinde kullan›lacak olan tan›m› ayarlayabilirsiniz.
‹PUCU >
Bir indeks oluflturduktan sonra bunun
içeri¤ini istedi¤iniz biçimde düzenleyebilirsiniz. Ancak unutmay›n ki e¤er geçerli indeksin yerine yeni bir tane oluflturursan›z,
o zaman daha önce haz›rlad›¤›n›z düzenleme anlam›n› yitirebilir.
>>>
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PROJELER
119
<<<
PROJELER
‹NDEKS VE TABLOLAR
Ad›m 5:
Aç›lan diyalog penceresi siz kapanmas›n› istemedi¤iniz sürece aç›k kalmaya devam edecektir.
Bu sayede arka arkaya birden fazla maddeyi imleyerek indeks içinde kullan›lmak üzere iflaretleyebilirsiniz. Bunun için tüm yapman›z gereken
ad›m 3 ve 4’ü gereken say›da tekrar etmektir.
Ad›m 7:
Aç›lan diyalog penceresinden "Dizin" bölümüne
girin. Buradan kullanabilece¤iniz farkl› indeks flekillerini ve onlar›n ekranda nas›l görünece¤ini belirleyebilirsiniz. Size uygun olan biçimi seçtikten
sonra "Tamam" tufluna t›klay›n, indeks otomatik
olarak oluflturulacakt›r.
>>>
Ad›m 6:
‹ndeks içinde kullan›lacak olan tüm maddeleri
belirledikten ve diyalog penceresini kapatt›ktan
sonra, flimdi s›ra indeksin kendisini oluflturmaya
geldi. Bunun için araç çubu¤undaki "Ekle" seçene¤i menüsünden "Dizin ve Tablolar" fl›kk›n› seçin.
I
<INFO >
‹ndeks içinde kullan›lacak olan maddeleri seçerken onlar›n biçimlendirilmesini de
sa¤layabilirsiniz. Bu flekilde kitap isimlerini
alt› çizili hale getirmek ya da sayfa numaralar›n›n kal›n yaz›lmas›n› sa¤lamak mümkündür.
>>>
120
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PROJELER
>>>
INTERNET’TE EKRAN KORUYUCULAR
INTERNET
INTERNET’TE EKRAN
KORUYUCULAR
Bu bölümde Internet üzerindeki çeflitli ekran koruyucular›n›
bulabilece¤iniz baz› adresleri veriyoruz.
E¤er çal›flmad›¤›n›z zamanlarda bilgisayar›n›z›n ekran›ndaki akvaryumda
tembel tembel yüzen bal›klara bakarak
dinlenmek istiyorsan›z, o zaman
http://www.galttech.com/ssheaven.shtml/
adresine bir u¤ray›n. Burada 2500’den
fazla de¤iflik ekran koruyucu bulabilir ve
indirebilirsiniz.
Ekran koruyucular ille de sura¤an ya
da iki boyutlu resimlerden oluflmak zorunda de¤il. Nitekim http://www.3dfiles.com/screensavers/ adresinde pek çok
üç boyutlu ve hareketli resimlere sahip
ekran koruyucusu bulabilirsiniz. Bunlar›n
ço¤u Freeware statüsündedir, ancak yine
de indirmeden önce dikkatli bak›n.
Masaüstünüzü renklendirmek için herhangi bir resmi arkaplan resmi olarak
kullanabilirsiniz, ancak her resmin boyutlar› ve çözünürlü¤ü bu ifl için yeterli
olmayacakt›r. E¤er http://www.yourwallpaper.com/ adresine u¤rarsan›z, burada
de¤iflik ekran boyutlar›na uygun çok çeflitli arkaplan resimleri bulabilirsiniz.
Masaüstünüzü hofl üç boyutlu manzara
resimleri ile süslemek için http://visualparadox.com/adresine gitmeniz yeterlidir.
Burada ayn› zamanda Windows için aç›l›fl ve kapan›fl resimleri, ayr›ca WinAmp,
ICQ ve benzeri uygulamalar için bol say›da "Skin" dosyas› bulabilmeniz de mümkündür.
E¤er sadece ücretsiz masaüstü resimleri ve ekran koruyucular›na yer veren bir
site ar›yorsan›z, o zaman
http://www.wallpp.com/ adresine kesinlikle u¤ray›n. Burada film afifllerinden
oluflan arkaplan resimlerinden tutun da,
Pokemon konulu ekran koruyuculara dek
hemen herfleyi bulabilmek mümkündür.
Özellikle South Park konulu renkli ve
canl› ekran koruyucular ar›yorsan›z, bakman›z gereken adres http://www.thingworld.com/ olacakt›r. Burada pek çok
farkl› konuda haz›rlanm›fl hareketli ekran koruyucular bulabilirsiniz. Ancak
unutmay›n ki bu tür ekran koruyucular
sistem kaynaklar›n› çokça kullan›rlar.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
211
<<<
INTERNET
INTERNET’TE EKRAN KORUYUCULAR
http://www.internetimiz.com/duvar/
Türkiye’nin en genifl masaüstü arflivine
sahip olan internetimiz.com’da çok farkl›
kategoriler alt›nda çeflitli çözünürlüklerde 1500’ün üzerinde yüksek kalitede resim yer al›yor.
http://wallpaperworld.virtualave.net/
Yine oldukça büyük bir resim arflivine
sahip olan site 70’in üzerindeki kategori
say›s› ile en iyiler aras›nda yer al›yor.
Üstelik oldukça s›k bir flekilde yeni içerik
de ekleniyor.
http://www.screensaver.gen.tr/
Genifl resim içeri¤ine sahip bir baflka site
olan screensaver’da farkl› olarak duvar
ka¤›tlar›n›n yan›nda birbirinden çok
farkl› konularda ekran koruyucular›na da
yer veriliyor.
http://www.geocities.com/Paris/Fontaine/9375/
En iyi duvar ka¤›tlar› slogan›na sahip
olan web sitesinin tasar›m› çok fazla baflar›l› de¤il. Ancak siteye girildi¤i zaman
thumbnail fleklinde s›ralanm›fl resimlere
ulaflmak kolay oluyor.
http://www.geocities.com/magicwp/index2.htm
Yine oldukça zengin bir resim arflivine
sahip olan sitede sualt›, uzay, ordu ve 3D
Art gibi ilginç kategoriler de yer al›yor.
Tasar›m› çok iyi olmasa da kullan›fll› bir
site.
http://www.artofwall.cjb.net/
Çok fl›k bir tasar›ma sahip olan site
Flash kullan›larak haz›rlanm›fl. ‹çerik
olarak ise hem kategori hem de resim arflivi bak›m›ndan di¤erlerinden hiçbir eksi¤i bulunmuyor.
http://www.screenpapers.cjb.net/
Tasar›m olarak yine oldukça fl›k olan bu
sitede çok fazla kategori yer alm›yor.
Ancak bu kategoriler içindeki resim say›lar› oldukça tatmin edici.
http://www.resimler.arsivi.com/
Türkiye’nin genifl resim arflivine sahip bir
baflka sitesi olan resimler arflivinde di¤erlerinden farkl› olarak Türkiye bölümünde neredeyse tüm illerin tarihi yerlerinin resimleri bulunuyor.
http://www.ekrankoruyucu.8m.net/index2.htm
Ekran koruyucu sitesi çok fazla genifl bir
site de¤il ve 5 bölüm alt›nda 20’nin üzerinde ekran koruyucu içeriyor.
212
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
>>>
GPS NED‹R?
INTERNET
GPS NED‹R?
Bilgisayarlara hayat›n her alan›nda rastlamak mümkündür.
Art›k ev ya da ofislerde bir kenarda sessizce çal›flmas›n› sürdüren bilgisayarlar görmek pek o kadar al›fl›lmad›k bir durum de¤ildir. Hatta tafl›nabilir bilgisayarlar›n
yayg›nlaflmas› sayesinde art›k bir kafede
ya da arabas›n›n
içinde oturmufl e-postas›na bir göz atan
insanlara rastlamak
da normal bir durum
olmaya bafllam›flt›r.
Peki ya bilgisayarlardan bir da¤›n tepesinde ya da orman›n
derinliklerinde de yararlanabilece¤inizi
söylersek ne düflünürsünüz?
Tabii ki burada
bahsi geçen bilgisayarlar al›fl›lm›fl masaüstü PC’leri ya da
tafl›nabilir sistemler
de¤il. Bir da¤a t›rman›rken bunlar› yan›n›za almak oldukça
zor ve gereksiz olurdu. Bizim burada bahsetti¤imiz bilgisayarlar,
avuç içine s›¤abilecek büyüklükte ve bafll›ca ifllevi
size dünyan›n neresinde oldu¤unuzu tam olarak
bildirmek olan cihazlard›r. Bunlar öyle büyük bir
h›zla yay›lmaktad›rlar ki, birkaç y›la kadar hemen heryerde karfl›m›za ç›kmaya
bafllayacaklard›r.
Peki ama bu kadar küçük bir bilgisayar nas›l olur da insano¤lunun
binlerce y›ll›k rüyas›n› gerçeklefltirebilir, bulundu¤u yeri kesin olarak
bildirebilir? Gerçekten de ça¤lar
boyu insanlar bulunduklar› yeri
do¤ru biçimde tesbit edebilmek
için astronomiden falc›l›¤a kadar
pek çok yönteme baflvurmufl, ancak asla bugün oldu¤u kadar kesin
sonuçlar elde edememifltir. Bugün ise elinizde tafl›d›¤›n›z minik bir bilgisayar›n ekran›na bakarak
bulundu¤unuz yeri kesinlikle ö¤renmek mümkündür. Burada asl›nda minik bir bilgisayardan çok
daha fazlas›, yüzlerce
milyar dolarl›k dev bir
uydu a¤› projesi ifl bafl›ndad›r. Elinizde tuttu¤unuz o küçük bilgisayar ise sistemin sadece
minik bir parças›d›r.
GPS NED‹R, NASIL ÇALIfiIR?
Bu yüzy›l›n ortalar›na do¤ru uzay çal›flmalar›n›n
inan›lmaz bir h›z kazanmas› ve dünya yörüngesine çeflitli amaçlara sahip uydular›n rahatl›kla yerlefltirilebilmesi daha önce hayal edilemeyecek projelerin gündeme gelmesini sa¤lad›. Bu projelerden biri de Amerikan Birleflik Devletleri taraf›ndan gelifltirilen GPS (Global Positioning
System) adl› uydu
a¤›n›n kurulmas›yd›. GPS pek
INFO
çok benzer proje
gibi askeri
Düzgün çal›flan bir GPS ayg›t› ile
amaçl› kullan›m
yabanc› bir flehirde ya da vahfli do¤ada kayiçin gelifltirilbolmak söz konusu de¤ildir. Bu yüzden bu
mifltir, ancak zaayg›tlar gittikçe yay›lmakta ve daha da geman içinde sivil
liflmifl modelleri piyasaya ç›kmaktad›r.
kullan›ma da
aç›lm›flt›r.
I
<
>
>>>
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
213
<<<
GPS NED‹R?
GPS sistemi temel olarak iki ana unsurdan oluflur, bu unsurlardan ilki dünyan›n yörüngesine yerlefltirilmifl olan 24 özel uydudan oluflan geliflmifl
bir uydu a¤›d›r. Bu uydular tamamen Amerikan
Ordusu’na ba¤l›d›rlar ve Pentagon’dan denetlenirler. Yerlefltirilme biçimleri çok özeldir, öyle ki bu
uydulardan her zaman için en az
INFO
alt› tanesi dünya üzerindeki her
hangi bir noktadan gözlemlenebiBugün için en temel GPS cihaz›n›n bile
lir durumdad›r. Her uydu, içinde
fiyat› yaklafl›k 1000 USD seviyesindedir ki,
zaman da bulunan bir grup özel
bu da ço¤u kiflinin al›m gücünün üstündekodlanm›fl sinyal yayar. Bu zaman
dir. Ancak yak›n zamanda bu cihazlar›n kol
bilgisi özellikle çok önemlidir ve
saati boyuna inmesi ve fiyatlar›n›n da uykesinlikle flaflmaz,
gun bir s›n›ra çekilmesi için çal›flmalar yüçünkü her uydunun
rütülmektedir.
içinde bir adet atomik saat bulunur.
Atomik saatler nükleer izotoplar›n
parçalanmas› prensibine göre çal›fl›rlar ve saniyenin milyarda birinden daha hassas bir biçimde zaman› ölçebilirler.
Uydulardan yay›lan sinyaller yer saptama iflinde
kullan›lan ana verileri tafl›rlar, ancak burada iki
farkl› sistem vard›r. Bunlardan ilki olan PPS
(Precise Positioning System) son derece hassast›r
I
<
>
>>>
ve sadece askeri amaçlarla kullan›l›r. Daha az
hassas olan ve her zaman için birkaç metre yan›lma pay› bulunan SPS (Standard Positioning
System) ise sivil kullan›m için ayr›lm›flt›r.
Sistemin ikinci parças›n› ise dünya üzerindeki
GPS bilgisayarlar› oluflturur. Bunlar›n pek çok
farkl› modelleri vard›r. Baz›lar› elde tafl›nabilecek
kadar küçüktür, baz›lar› ise gemiler ve uçaklar
için özel olarak haz›rlanm›fl, oldukça karmafl›k,
bir hayli geliflmifl sistemlerdir. Ancak hemen hepsi
ayn› prensibe göre çal›fl›rlar, alt› ya da daha fazla
uydudan gelen sinyalleri alan bilgisayar, bir dizi
karmafl›k hesaplama yaparak gezegen üzerinde
bulunulan noktay› hesaplar. Sonuç bilgisayar ekran›nda anlafl›lmas› kolay bir dizi koordinat olarak görüntülenebilece¤i gibi, çok geliflmifl sistemlerde bu koordinatlar do¤rudan ekrandaki haritaya yans›t›larak gösterilebilir.
NERELERDE KULLANILIR?
GPS sisteminin özellikle askeri amaçlarla gelifltirildi¤ini söylemifltik. Ancak sivil hayatta da bu
sistemden büyük ölçüde yararlan›lmaktad›r. Herfleyden önce hava ve deniz trafi¤inin denetlenmesinde bu sistemin sa¤lad›¤› kolayl›klar inan›lmazd›r. Gemiler ve uçaklar her zaman için bulunduklar› yeri kesin olarak bildiklerinden,
olas› kazalar›n ço¤u rahatl›kla önlenebilmektedir.
Bunun d›fl›nda günlük hayatta GPS
sistemi özel araçlar›n yerlerinin bulunmas›nda kullan›labildi¤inden, bu
cihazla donat›lm›fl araçlar› çal›n›r
çal›nmaz geri alabilmek mümkün olmaktad›r. Ayr›ca insanlar›n hiç bilmedikleri bir flehirde ya da gezintiye ç›kt›klar›
vahfli do¤ada kaybolmalar›n› önlemek mümkün
olabildi¤inden, bu sistem sayesinde kaybolman›n
getirdi¤i tehlikeler de bir hayli azalmaktad›r.
>>>
INTERNET
T‹P‹K B‹R GPS AYG‹TI
Ana dijital harita
Ayarlanabilir anten
Özel LCD ekran
Dokunmatik tufllar
Sa¤lam ve hafif gövde
Tek elle kullan›labilen tufl tak›m›
214
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
>>>
WEB SAYFASI TASARIMI (ÖZET1)
INTERNET
WEB SAYFASI TASARIMI
(ÖZET1)
fiu ana dek HTML dilinde web sayfas› tasar›m› konusunu
mümkün oldu¤unca detayl› bir biçimde ifllemeye çal›flt›k.
Bu bölümden itibaren flu ana dek görmüfl oldu¤umuz konular›n toplu bir özetini görece¤iz. Öncelikle flunu hat›rlayal›m, HTML dili ile yaz›lm›fl
web sayfas› kodlar› (Source Code) Notepad benzeri basit bir metin editörü ile üzerinde çal›fl›labilecek olan düz metin parçalar›d›r. Ancak Word
benzeri daha geliflmifl metin editörleri ile bu
mümkün de¤ildir, çünkü bu tür editörler fazladan
yaz› içine kullan›c›ya görünmeyen pek çok biçimlendirme komutu yerlefltirirler.
Bu metin parçalar› Internet Explorer gibi özel
browser yaz›l›mlar›n›n anlayabilece¤i komut dizileri içerirler. Bu komut dizileri browser yaz›l›mlar›n›n çeflitli ifller yapmas›n› sa¤lamak için özel
olarak tasarlanm›fllard›r. Bu komut setleri özel
üçgen parantezler içine yaz›l›rlar, böylece browser
uygulamas› onlar› tan›yabilir. Örnek: <A>.
Baz› komut sat›rlar› bafllar›n›n ve sonlar›n›n belirlenebilmesi amac›yla farkl› biçimlerde iflaretlenerek s›n›rland›r›l›rlar. Örnek: <TAB> . . .
</TAB>.
Ancak tüm komutlar bu flekilde kullan›lmaz, baz›
temel komutlar tek bafllar›na kullan›l›rlar. Örnek:
<BR>.
HTML dilinde kullan›lan komutlar›n pek ço¤u
yanlar›na de¤iflik ekler alarak farkl› ifllevleri yerine getirirler. Ekler beraberlerinde kulla›d›klar›
komutlardan ayr› olarak kendi üçgen parantezleri
içinde yaz›l›rlar. Ayr›ca bunlara verilen de¤erler
t›rnak içinde ve "eflittir" iflaretiyle gösterilirler. Örnek: <IMG SRC="image/photo.gif">.
HTML komutlar› birbirlerini kapsayacak biçimde de kullan›labilirler. Böylelikle karmafl›k ifllemleri gerçeklefltirecek komut setleri oluflturabilmek
mümkündür. Örnek:
<TAB><B>Text</B></TAB>.
HTML KOMUTLARI
HTML komutlar› bir sayfa kodunun genel yap›s›n› olufltururlar ve belirli kurallara uyarak yaz›lmalar› gereklidir. Afla¤›daki tabloda bir sayfada
bulunmas› gereken temel yap› aç›kça gösterilmektedir.
<HTML>
<HEAD>
(Sayfa bafll›¤› burada bafllar.)
<TITLE>
Sayfan›n ad› – buraya girilen
metin browser penceresinin sol üst k›sm›nda görüntülenir </TITLE>
</HEAD> (Sayfa bafll›¤› burada biter.)
<BODY> (Sayfay› oluflturan ana kodlama bu iki
komut aras›na yaz›lmal›d›r </BODY>.
</HTML>
Bir sayfay› oluflturan ana kod parças› <BODY>
ve </BODY> komutlar› aras›na yaz›lmal›d›r. Burada <BODY> komutunun alabilece¤i ekler ve
anlamlar›n› görebilirsiniz.
<BODY background="url" bgcolor="color"
text="color" link="color" alink="color" vlink="color"> text </BODY>
background: Arkaplan olarak kullan›lan URL.
Bgcolor: Arkaplan rengi.
Text: Metin rengi.
Link: Ba¤lant›lar›n rengi.
Alink: Seçili durumdaki ba¤lant› rengi.
Vlink: T›klanm›fl ba¤lant›lar›n rengi.
Bir metin parças›n› birkaç farkl› komut kullanarak biçimlendirmek mümkündür.
Paragraf biçimlendirmek için flunlar kullan›l›r:
<BR> Sat›r sonunu belirler.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
215
<<<
WEB SAYFASI TASARIMI (ÖZET1)
<P nowrap align=[left | right | center | justify]>...metin ... </P>
FONT komutuyla paragraf içinde karakter boyutlar›n› de¤ifltirmek mümkündür. Ayn› flekilde
standard karakter boyutunu da BASEFONT komutuyla de¤ifltirebilirsiniz. Örnekler:
Nowrap: Paragraf içindeki sat›rlar›n çerçevelenmesini önler. (Sadece <BR> komutu bulunan
yerlerde geçerlidir.)
Align: Paragraf›n düzenlenmesini sa¤lar. De¤er
olarak flunlar› alabilir: left, right, center, justify.
<BASEFONT size=1-7 aras› say› Color="renk
kodu" Face="Font kodu "> ...metin parças›...
</BASEFONT>
<FONT size=1-7 aras› say› Color="Renk kodu"
Face="Font kodu"> ...text... </FONT>
Sat›rlar› biçimlendirmek için flunlar kullan›l›r:
<HR> Yatay sat›r.
size
color
face
<P> Yeni paragraf› belirler.
<HR size=10 width= 50% noshade align=[left
| right | center] clear=[left | right | all]>
Size: Piksel baz›nda sat›r geniflli¤i.
Width: Piksel baz›nda sat›r uzunlu¤u.
Noshade: Gölgelendirme yap›lmas›n› önler.
Align: Sat›r›n pencere içindeki konumunu belirtir.
Alabilece¤i de¤erler: left, right, center.
Clear: Resimlerin ne flekilde çerçevelenece¤ini belirtir. Alabilece¤i de¤erleri: left, right, all.
Listeleri biçimlendirmek için flunlar kullan›l›r:
HTML dilinde iki tür liste vard›r:
<UL> Numaralanmam›fl listeler
<OL> Numaralanm›fl listeler
<UL>
<LH>
<LI>
</UL>
Numaralanmam›fl listenin bafllang›c›
Listenin bafl›
Liste maddesi
Liste sonu
Bafll›klar› biçimlendirmek için flunlar kullan›l›r:
<H1></H1> En büyük bafll›k.
<H6></H6> En küçük bafll›k.
<UL type=[disk | circle | square] wrap=[vert |
horiz] align=[center | left | right | justify] >
...liste maddeleri... </UL>
<H1 nowrap align=[left | right | center | justify]>...header...</H1>
type
Kullan›lan boflluk türü
wrap
Listeleri s›ralar halinde düzenler. Alabildi¤i de¤erler: vert, horiz.
align
Liste s›ralar›n› konumland›r›r. Alabildi¤i
de¤erler: left, right, center.
Nowrap: Bafll›k dahilinde sat›r›n çerçevelenmesini
önler.
Align: Bafll›¤›n yerleflimini belirler. Alabilece¤i
de¤erler: left, right, center, justify.
Fontlar› biçimlendirmek için flunlar kullan›l›r:
<I>
‹talik
<B> Kal›n
<TT> Sabit karakter geniflli¤i
<S>
Üstü çizili
<U> Alt› çizili
<EM> Ayd›nlat›lm›fl italik
<STRONG>
Vurgulanm›fl metin
<SUP> Yukar› yasl›
<SUB> Afla¤› yasl›
<SMALL>
Küçük karakterler
<BIG> Büyük karakterler
216
Font boyu
Font rengi
Font türü
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
INTERNET
<LI type=[disk | circle | square | a | A | i | I
| 1] value=madde numaras›>...liste maddesinin
metni... </LI>
a
Küçük karakterle numaralama
A
Büyük karakterle numaralama
i
Küçük Romen rakam›yla numaralama
I
Büyük Romen rakam›yla numaralama
value
Madde seri numaras› (Yaln›zca s›ral› listede geçerlidir)
Numarala› listeler de t›pk› numaraland›r›lmam›fl
listeler gibi haz›rlan›rlar, sadece <UL> yerine
<OL> komutu kullan›l›r. <LH> ve <LI> komutlar›n›n kullan›m› da ayn›d›r.
>>>
INTERNET
>>>
MORPHING NED‹R?
MULTIMEDIA VE E⁄LENCE
MORPHING NED‹R?
Filmlerde gördü¤ünüz baz› inan›lmaz görsel efektlerin
nas›l yap›ld›¤›n› biliyor musunuz?
Günümüzde çekilen hemen her filmde az ya da
çok özel görsel efekt kullan›lmaktad›r. Bilgisayar
öncesi dönemlerde özel efektler yap›lmas› oldukça
zor ve pahal› çal›flmalard›. Üstelik pek çok özel
efekt ne denli özenli yap›l›rsa yap›ls›n, genellikle
inand›r›c› olmaktan çok uzak sonuçlar veriyordu.
Tabii ki burada teknik yetersizliklerin büyük rol
oynad›¤› inkar edilemez.
Ancak art›k günümüzde ço¤u özel efekt eskisinden çok daha ucuza ve çok daha inand›r›c› bir biçimde yap›labiliyor. Bu efektler aras›nda özellikle
bir tanesi var ki, bilgisayarlar›n geliflimiyle bera-
ber ilerlemifl ve art›k her özel efekt stüdyosunun s›k s›k kulland›¤› bir efekt haline
gelmifltir. Buna ‹ngilizce’de "Morphing" ad›
verilmektedir. Morphing efekti özellikle son
zamanlarda baflta bilimkurgu türü olmak üzere
pek çok filmde karfl›m›za ç›kmaktad›r.
Peki "Morphing" neye yarar? Kelime anlam›
"flekil de¤ifltirmek" olarak çevrilebilecek olan bu
efektin yapt›¤› ifl tam olarak budur denebilir. Bir
filmde yer alan herhangi bir nesnenin gayet yumuflak bir flekilde biçim de¤ifltirmesi ve baflka bir
nesnenin görüntüsünü almas› bu efekt sayesinde
mümkün olmaktad›r. Mesela bir köpe¤in görüntüsünün h›zla ve gayet do¤al bir biçimde de¤iflmesi,
sonuçta da ortaya bir kedinin ç›kmas›n› isterseniz,
bunun için bu efekti kullanman›z gerekecektir.
Bu efektin kullan›ld›¤› filmlere bir örnek vermek
gerekirse, belki de en iyi seçim Terminator 2 filminde kullan›lan de¤iflim sahneleri olacakt›r. Bu
filmde senaryo gere¤i T-1000 ad› verilen özel bir
robot dokundu¤u baz› nesnelerin ya da kiflilerin
fleklini alabilmektedir. Söylenifli kolay bile olsa,
böyle bir efektin film boyunca pek çok defa ve
farkl› flekillerde tekrarlanmas› oldukça zor bir ifltir. Nitekim filmin özel efektlerini yapan firma bu
ifl için büyük bir bilgisayar a¤› kurmufl ve pahal›
yaz›l›mlar kullanm›flt›r.
Ancak bu ayn› efektleri kendinizin evde yapamayaca¤›n›z anlam›na gelmez. Çünkü son y›llarda
hem ev bilgisayarlar›n›n ifllem kapasitesi, hem de
ev kullan›c›lar›na yönelik amatör yaz›l›mlar›n say›s›ndaki ar‹PUCU
t›fl evinizde amatörce bile olsa
çal›flmalara yapabilmenize imkan tan›maktad›r.
Günümüzde Morphing efekti baflta
*<
>
video klipler olmak üzere e¤lence sektöründe bolca kullan›lmaktad›r. Filmleri biraz
dikkatli seyrederseniz bu efektin nerelerde
ve nas›l kullan›ld›¤›n› rahatl›kla görebilirsi-
>>>
niz.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE
81
<<<
MULTIMEDIA VE E⁄LENCE
MORPHING NED‹R?
Aksine, e¤er Internet ba¤lant›n›z varsa, iflinizi
fazlas›yla görebilecek yaz›l›mlar› ücretsiz olarak
edinebilirsiniz. ‹flte afla¤›da bu türden birkaç
program› bulabilece¤iniz web adresine yer veriyoruz. Freeware olanlar tamamen ücretsizdir, ancak
Shareware olanlar› sadece deneme süresi boyunca
ücretsiz olarak kullanabilirsiniz.
NASIL YAPACAKSINIZ?
Öncelikle bu efekti kullanabilece¤iniz iki farkl›
resime sahip olman›z gerekiyor. Unutmay›n ki ilk
baflta seçti¤iniz resimler ne kadar basit olursa,
üzerlerinde çal›flmak ve olay›n özünü kavramak ta
o denli kolay olacakt›r. Bunun için herhangi bir
kaynaktan elde edece¤iniz iki resmi kullanabilir,
ya da Windows uygulamalar›ndan biri olan Paint
ile basit bitmap resimler oluflturabilirsiniz. ‹flleme
INFO
kolayl›¤› ve kalitesi
aç›s›ndan resimleMorphing iflleminin kalitesini 3 temel
rin bitmap (.BMP)
unsur belirler:
format›nda olmas›
1. Kullan›lan temel resimlerin kalitesi.
iyi olacakt›r.
2. Resimde de¤ifltirilmek üzere iflaretlenen
Tabii ki Paint
alanlar›n say› ve de¤erleri.
program› tek bafl›3. ‹fllemin kaç ad›mda gerçeklefltirildi¤i.
na Morphing efektini uygulaman›za
imkan vermeyecektir, bu yüzden bu ifl için özel
olarak haz›rlanm›fl programlara ihtiyac›n›z olacakt›r. Fakat hemen hayal k›r›kl›¤›na u¤ramay›n,
çünkü size yüzbinlerce dolarl›k özel yaz›l›mlar›
alman›z› söyleyecek de¤iliz.
I
<
>
>>>
www.morphink.com - shareware
http://www.asahi-net.or.jp/~FX6M-FJMY/mop00e.html - shareware
http://www.csis.gvsu.edu/~rubleyr/morpheus/ freeware
http://www.crosswinds.net/~sskr/winmorph/index.htm - freeware
PROGRAMLARI NASIL KULLANACAKSINIZ?
Morphing efektiyle çal›flman›za imkan tan›yan
pek çok program vard›r, bunlar›n herbiri farkl›
firmalar taraf›ndan gelifltirildi¤inden do¤al olarak
de¤iflik arabirimlere sahip olacaklard›r. Ancak genel olarak hangi uygulamay› kullan›rsan›z kullan›n, bir resmi Morphing efektiyle ifllemenin üç temel ad›m› mevcuttur.
1 – Morphing iflleminin bafllang›c›nda ve bitiflinde
kullan›lacak olan iki temel resmi dikkatle seçmeniz gerekir. Resimlerin birbirine olan yak›nl›¤› ifllemi oldukça kolaylaflt›racakt›r. Örnek olarak bir
kad›n resmini erke¤e dönüfltürmek, bir uça¤› portakala dönüfltürmekten daha kolayd›r.
2 – ‹kinci aflamada yapman›z gereken ilk foto¤raf›n ikincisine dönüfltürülürken hangi aflamalardan
geçece¤ini dikkatle belirlemektir. Burada ad›m
ad›m resim üzerinde de¤ifltirilecek bölgeleri seçip
iflaretlemeniz gerekecektir.
3 – Son aflamada ise ifllemin hangi verilere göre
yap›laca¤›n› belirlemeniz gereklidir. Mesela ifllemin kaç ad›mda yap›laca¤› büyük önem tafl›r.
Çünkü ad›m say›s› artt›kça ifllem daha yumuflak
bir biçimde gerçekleflecek, daha inand›r›c›
olacakt›r.
>>>
82
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE
>>>
ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (10)
PÜF NOKTASI
ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (10)
DOSYALARI S‹LMEK
Windows iflletim sistemi veri dosyalar›n›z› yanl›fll›kla silmenizi önlemek amac›yla "Geri Dönüflüm Kutusu" adl› bir uygulama kullan›r. Bu uygulama sizin silinmesini istedi¤iniz dosyalar› geçici olarak
özel bir klasöre tafl›r ve sizden ikinci bir
emir gelene dek onlar› sabit disk üzerinden kal›c› olarak silmez.
Ne var ki bu ifllem sabit disk üzerindeki
belirli bir miktarda alan›n kullan›lmas›n›
engelledi¤inden, özellikle düflük kapasiteli ya da neredeyse tamamen dolu bir sabit diski bulunan kullan›c›lar için can s›k›c› olabilir. Bu durumda silinmesini kesinlikle istedi¤iniz dosyalar› "Geri Dönüflüm Kutusu" içine sürüklerken, klavyeden
SHIFT tufluna bas›l› tutarak silme iflleminin kal›c› olarak yap›lmas›n› sa¤layabilirsiniz.
E¤er her defas›nda bunu yapmak ya da
s›k s›k "çöpü" boflaltmak zorunda kalmak
istemiyorsan›z, o zaman "Geri Dönüflüm
Kutusu" uygulamas›n› tamamen devre d›fl› b›rakmay› seçebilirsiniz. Bunu yapmak
için uygulaman›n masaüstündeki simgesine sa¤ tuflla t›klay›n, aç›lan menüden de "Özellikler" fl›kk›n› seçin. Ekrana
gelecek olan diyalog penceresindeki "Silinen Dosyalar› Hemen Kald›r" kutusunu iflaretleyin, ard›ndan da "Uygula" ve
"Tamam" tufllar›na t›klay›n.
Bundan sonra silinen dosyalar
derhal sabit disk üzerinden
kald›r›lacakt›r, ancak tabii bu
neyi sildi¤inize fazladan dikkat etmenizi gerektirecektir.
WINDOWS AÇILIfi MÜZ‹⁄‹
Windows 98 iflletim sistemi
bilgisayar aç›l›rken önceden
tan›mlanm›fl bir aç›l›fl müzi¤i
çalar. E¤er isterseniz bunu
baflka bir sesle de¤ifltirmek ya
da tamamen iptal etmek elinizdedir.
Öncelikle "Bilgisayar›m" seçene¤inden
"Denetim Masas›" simgesini seçin, aç›lan
pencereden de "Ses" simgesine t›klay›n.
Burada aç›lacak olan
diyalog penceresi size
Windows iflletim sisteminin çeflitli durumlarda çald›¤› uyar›
mesajlar›n› de¤ifltirme
imkan› verir. "Windows’u Bafllat" isimli
fl›kk› bulun ve seçili
hale getirin. fiimdi standard ses dosyas›n›n yerine bir baflka Midi ya da Wav format›nda dosyan›n çal›flmas›n› sa¤lamak
için, öncelikle "Gözat" tufluna t›klay›n.
Aç›lacak olan diyalog penceresi yard›m›yla istedi¤iniz dosyan›n yerini bulun ve
bunu iflaretleyin. Sonra "Uygula" ve "Tamam" tufllar›na t›klayarak seçimi onaylay›n. Art›k Windows aç›l›rken seçti¤iniz
ses dosyas› çal›nacakt›r. Ayn› flekilde di¤er uyar› mesajlar›n› da istedi¤iniz herhangi bir Midi ya da Wav dosyas›n› kullanacak flekilde de¤ifltirebilirsiniz.
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PÜF NOKTASI
27
<<<
PÜF NOKTASI
ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (10)
bir listesini görebilirsiniz. Bunlar› do¤rudan baflka bir klasöre kaydetmek için
listeye sa¤ fare tufluyla t›klay›n, aç›lan
listeden de "Kaydet" fl›kk›n› seçin. Bundan sonra dosyalar› nereye kaydetmek
istedi¤inizi aç›lacak olan diyalog penceresi yard›m›yla gerçeklefltirebilirsiniz.
C:/WINDOWS/COMMAND.COM /C DIR
%1 /S /A /O:N > PRN
Bu komutu girdikten sonra "Tamam" tufluna t›klay›n ve tüm diyalog pencerelerini ayn› biçimde kapat›n. Burada dikkat
etmeniz gereken nokta, e¤er bir network
yaz›c›s› kullan›yorsan›z, onun ayarlar›nda gerekli de¤iflkilkleri de yaparak DOS
uygulamalar›n› kabul edebilmesini sa¤lamakt›r.
Tüm de¤ifliklikleri bitirdikten sonra art›k bir klasör üzerine sa¤ tuflla t›klayarak ilk denemenizi yapabilirsiniz. Sa¤
tufl menüsünde "Klasör Yazd›r" seçene¤i
belirecek, buna t›klad›¤›n›zda tüm klasör
içeri¤i yaz›c›ya gönderilecektir.
28
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
PÜF NOKTASI
DAHA ANLAfiILIR KISAYOLLAR
E¤er Internet Explorer 5.0 ya da üzeri
bir browser sürümü kullan›yorsan›z, o
zaman küçük ama ilginç bir özellikten
faydalanarak, "S›k kullan›lanlar" k›sm›nda bulunan web sayfas› k›sayollar›n›n daha anlafl›l›r bir flekilde görüntülenmesini
sa¤layabilirsiniz. Bunu yapabilmek için
öncelikle seçti¤iniz k›sayolun üzerine sa¤
tuflla t›klay›n, aç›lan menüden de "Simge
De¤ifltir" fl›kk›na t›klay›n. Bundan sonra
"Gözat" yard›m›yla ".ico" ekli simge dosyalar›ndan herhangi birini eskisinin yerine atayabilirsiniz.
Baz› web siteleri ise CTRL + D tufl
kombinasyonuyla "S›k Kullan›lanlar" listesine eklendiklerinde, kendi simgelerini
otomatik olarak bilgisayar›n›za gönderirler. Bu da k›sayollar›n daha anlafl›l›r ve
hofl bir görünüme bürünmesini sa¤lar.
>>>
E-POSTA EKLER‹
E-posta mesajlar›na çeflitli dosyalar›n
eklenerek gönderilmesi çok s›k yap›lan
bir ifllemdir. Özellikle küçük boyutlu resim, metin, müzik ya da benzeri veri dosyalar›n›n bu flekilde iletilmesi oldukça
kullan›fll› bir yöntemdir. Peki bu flekilde
size gönderilen veri dosyalar›n› sabit disk
üzerinde istedi¤iniz bir yere nas›l kaydedebilirsiniz?
Outlook Express kullan›yorsan›z bunu
yapmak son derece kolayd›r. Gelen posta
mesaj› üzerinde içinde ekli dosyalar bulundu¤una dair bir uyar› simgesi bulunur.
Bu simgeye t›klarsan›z gelen dosyalar›n
KLASÖRLER‹ YAZDIRMAK
Bir klasör içindeki çok say›daki resim
ya da metin belgesinin hep birlikte yaz›c›ya gönderilmesini sa¤layabilirsiniz. Bu
her dosya için tek tek yazd›rma emri
vermek ve onlarla u¤raflmaktan çok daha
kolay bir yöntemdir. Bunu h›zl› bir flekilde yapabilmek için önce sa¤ tufl menüsünde baz› de¤ifliklikler yapman›z gerekecektir.
Öncelikle "Bafllat" tuflu menüsünden
"Ayarlar" seçene¤ine girin ve burada
"Klasör Seçenekleri" fl›kk›na t›klay›n.
Aç›lan diyalog penceresinden "Dosya Türleri" bölümüne girin. Buradaki listenin
içinde "Klasör" adl› olan› bulun ve seçili
hale getirin. Daha sonra yan taraftaki
"Düzenle" fl›kk›na t›klayarak ilgili k›s›ma
girin. Burada "Yeni" tufluna basarak "Klasör" tan›mlamas›na yeni bir ifllev ekleyece¤iz. Aç›lan mini penceredeki "Eylem"
sat›r›na "Klasör Yazd›r", alt›ndaki "Uygulama" sat›r›na ise flu komutu girin:

Benzer belgeler