TUĞLA VE KİREMİT RAPORU
Transkript
TUĞLA VE KİREMİT RAPORU
TUĞLA VE KİREMİT RAPORU Her türlü iklim koşuluna dayanıklı olan tuğla-kiremit, yaklaşık 6000 yıllık geçmişi ile kendini kanıtlamış, tamamen doğal ve sağlıklı yapı malzemeleridir. Topraktan (kilden) üretilmeleri sebebi ile içeresinde hiçbir katkı veya kimyasal madde bulunmamaktadır. Bu özelliği ile insan doğasına en yakın yapı malzemeleri olarak gösterilmektedir. Radyoaktivitenin çok düşük olmasının yanı sıra hiçbir kanserojen madde içermeyen Ztuğla-kiremit, ülkemizin dört bir tarafına dağılmış üretim ve bayi ağı ile inşaat sektörüne kaliteli ve uygun fiyata hizmet vermektedir. TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları standardında yer alan, özellikle izo tuğlalar, yüksek ısı ve ses yalıtımının yanı sıra bu tuğlalar ile yapılan duvarlarda, harçtan ve ağırlıktan son derece tasarruf edilmektedir. Bu tuğlaların yanı sıra, son dönemde yapılan Ar-Ge faaliyetleri çerçevesinde ısı iletkenlik değeri çok düşük tuğlalar da üretilmektedir. Özellikle A1 sınıfı yanmaz malzemeler olması, alternatifleri arasında öne çıkmasını sağlamlamaktadır. 1. YALITIM TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları standardı gereğince ülkemiz, derece gün bölgelerine göre dört ısı gün bölgesine ayrılmıştır. Derece Gün Bölgelerine göre en fazla olarak kabul edilmesi tavsiye edilen Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik Kat Sayısı (UD) değerleri aşağıdaki şekildedir. 1. 2. 3. 4. Bölge UD Bölge UD Bölge UD Bölge UD ≤ 0,70 W/m²K ≤ 0,60 W/m²K ≤ 0,50 W/m²K ≤ 0,40 W/m²K 1 Normal dış sıva 1 1 23 IZODUO SETBLOK (818-727 kg/m³) Normal Harç Kalınlık (cm) 2 15 l (W/mK) 0,51 0,40 Toplam duvar kalınlığı (cm) UD (W/m²K) 0,49 ≤ 0,50 5 0,035 2 1 24 (3. Isı Gün Bölgesi) Normal dış sıva (3. Isı Gün Bölgesi) (3. Isı Gün Bölgesi) Normal dış sıva 1 1 25 EPS 5 0,035 Normal dış sıva EPS 3 0,030 ĠZO TUĞLA (700 kg/m³) 0,50 ≤ 0,50 Alçı iç sıva Malzeme BĠMS BLOK (700 kg/m³) BDB 0,48 ≤ 0,50 21 (3. Isı Gün Bölgesi) Kalınlık (cm) 2 19 l (W/mK) 0,51 0,24 Toplam duvar kalınlığı (cm) (3. Isı Gün Bölgesi) Tipi/Norm al Harç UD (W/m²K) 1 1 24,5 Normal dış sıva 4 0,035 UD (W/m²K) Kalınlık (cm) 2 15 l (W/mK) 0,51 0,36 Toplam duvar kalınlığı (cm) 1 1 W sınıfı/Norm al Harç EPS Alçı iç sıva Malzeme 0,48 ≤ 0,50 XPS Alçı iç sıva 0,50 ≤ 0,50 W sınıfı/Norm al Harç UD (W/m²K) 3,5 0,030 ĠZO TUĞLA (700 kg/m³) Normal dış sıva Malzeme ĠZO TUĞLA (700 kg/m³) Kalınlık (cm) 2 17,5 l (W/mK) 0,51 0,24 Toplam duvar kalınlığı (cm) (3. Isı Gün Bölgesi) Kalınlık (cm) 2 14,5 l (W/mK) 0,51 0,24 Toplam duvar kalınlığı (cm) UD (W/m²K) (3. Isı Gün Bölgesi) 1 1 21,5 XPS 1 1 18,5 EPS Alçı iç sıva Malzeme 0,49 ≤ 0,50 4 0,030 5 0,035 W sınıfı/Norm al Harç Alçı iç sıva Kalınlık (cm) 2 11,5 l (W/mK) 0,51 0,24 Toplam duvar kalınlığı (cm) 0,49 ≤ 0,50 Alçı iç sıva Malzeme ĠZO TUĞLA (700 kg/m³) TUĞLA (600 kg/m³) Normal Harç Kalınlık (cm) 2 13,5 l (W/mK) 0,51 0,33 Toplam duvar kalınlığı (cm) UD (W/m²K) W sınıfı/Norm al Harç UD (W/m²K) 1 1 16,5 (3. Isı Gün Bölgesi) XPS Malzeme 0,47 ≤ 0,50 Alçı iç sıva UD (W/m²K) 5 0,030 Malzeme Normal dış sıva Kalınlık (cm) 2 8,5 l (W/mK) 0,51 0,33 Toplam duvar kalınlığı (cm) Normal dış sıva TUĞLA (600 kg/m³) Normal Harç XPS Alçı iç sıva Malzeme Alçı iç sıva Yukarıdaki tablolardan anlaşılacağı üzere, dört ayrı duvar malzemesi ile ilk üç bölgede kullanılabilecek, TS 825 Duvar standardında tavsiye edilen Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik Katmanları GAZBETON Kat Sayısı (UD) değerlerine uygun çözümler yapılmıştır. (400 kg/m³) Bu çözümlerden de anlaşılacağı üzere, bims blok’ un Yapıştırma Harcı üzerine yapılan yalıtım ile izoduo’ da bulunan yalıtım Kalınlık (cm) 2 23 2 kalınlığı, bazı tuğlalar ile aynı olmakla birlikte, bazı tuğla l (W/mK) 0,51 0,13 1 Toplam duvar kalınlığı (cm) 27 tiplerinde bu yalıtım kalınlığı 3 cm.’ ye kadar U D (W/m²K) 0,50 ≤ 0,50 (3. Isı Gün Bölgesi) düşmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere, tuğlalar üzerine aslında daha az yalıtım uygulaması yapılmaktadır. Ayrıca toplam duvar kalınlıklarına bakıldığında, diğer duvar malzemeleri 23-27 cm arasında 2 değişirken, tuğlada bu kalınlık 16,5 cm’ ye kadar düşmektedir. Bu durumda, diğer duvar malzemelerinin yanı sıra, tuğlalar ile aynı yalıtıma sahip daha ince duvarlar elde etmek mümkündür. 2. AĞIRLIK 1 m² DUVAR DUVAR DUVAR BİRDUVAR 11m² m²DUVAR İÇİN İKİ 1 m² YÜZEY DUVAR İÇİN HARÇ, DUVAR YALITIM VEDUVAR DUVAR 1 m² DUVAR İK ADET MALZEMESİ HARCININ HARCININ HARCININ MALZEME HARCININ TOP. MALZEMESİ YALITIM SIVA HARCININ DAHİL, 1m² HARCININ UD HARCININ HARCININ T DUVAR AĞIRLIĞI YOĞUNLUĞU GENİŞLİĞİMALZEMESİNİN YÜKSEKLİĞİ AĞIRLIĞI ADEDİ AĞIRLIĞI VE SIVA YOĞUNLUĞU DUVAR AĞIRLIĞI GENİŞLİĞİ YÜKSEKLİĞİ AĞIRLIĞI (W/m²K) AĞIRLIĞI (kg) (Adet*kg/m²) (kg/m³) (m) (m) (Adet/m²) (kg/m²) (Adet*kg/m²) AĞIRLIĞI (kg) (kg/m³) (kg/m²) (m) (m) (kg/m²) A ÜRÜN TİPLERİ 3. Bölge İçin Tavsiye Edilen Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik Kat Sayısı 1 m² İÇİN MALZEME ADEDİ (Adet/m²) UD: 0,50 (W/m²K) BİR ADET DUVAR ALZEMESİNİN AĞIRLIĞI (kg) 1,8 19*8,5*19 25 TUĞLA (600 46 kg/m³)(5 cm 1800 XPS) 0,085 1,8 0,010 14,9 25 43,5 46 1800 104 0,085 0,47 0,010 2,9 19*13,5*19 25 TUĞLA (600 73 kg/m³)(5 1800 cm EPS) 0,135 2,9 0,010 23,7 25 42,8 73 1800 140 0,135 0,49 0,010 4,5 24*11,5*23,5 16 İZO TUĞLA 74 (700 kg/m³)(5 1800 cm EPS) 0,115 4,5 0,010 18,2 16 43,2 74 1800 136 0,115 0,46 0,010 5,7 24*14,5*23,5 16 İZO TUĞLA 93 (700 kg/m³)(4 1800 cm EPS) 0,145 5,7 0,010 23,0 16 43,1 93 1800 159 0,145 0,49 0,010 6,9 24*17,5*23,5 16 İZO TUĞLA 113 (700 kg/m³)(3 1800 cm XPS) 0,175 6,9 0,010 27,7 16 113 42,6 1800 183 0,175 0,49 0,010 9,1 29*19*23,5 14 İZO TUĞLA 123 (700 kg/m³)(3 1800cm XPS) 0,190 9,1 0,010 30,1 14 123 42,9 1800 196 0,190 0,48 0,010 7,6 15*39*18,5 13 BİMS (700 97 kg/m³)(5 cm 1800 EPS) 0,200 7,6 0,010 31,7 13 33,8 97 1800 163 0,200 0,47 0,010 15,0 25*60*25 7 GAZBETON 100(400 kg/m³)1450 0,250 15,0 0,003 10,9 7 100 60,0 1450 171 0,250 0,47 0,003 10,9 6,0 14,5*20*39 13 IZODUO/SETBLOK 77 (531 1800 kg/m³) 0,195 6,0 0,005 14,0 13 60,0 77 1800 151 0,195 0,48 0,005 14,0 14,9 23,7 18,2 23,0 27,7 30,1 31,7 Yukarıdaki tabloda, ilk üç Isı gün bölgesine uygun duvar kalınlıkları için 1 m2 ağırlık hesaplamaları yapılmıştır. Bu karşılaştırmalarda, duvar malzemesinin tipine göre örgü/yapıştırma harcı, yalıtım ve sıvalar dahil 1 m2 duvar ağırlıkları ayrı ayrı hesaplanmış ve yine yukarıda bulunan grafiğe aktarılmıştır. Bu grafiğe göre diğer duvar malzemeleri ile yapılan 1 m2 duvar ağırlıkları 151 ile 171 kg/m2 arasında değişmektedir. Yine aynı grafiğe göre tuğlalar ile yapılan 1 m2 duvar ağırlıkları 104 ile 196 arasında değişmektedir. Buradan yola çıkarak, tuğla kullanılarak aslında diğer duvarlardan çok daha hafif ve aynı yalıtım değerine sahip bir duvar elde etmenin mümkün olduğu görülmektedir. 3 3. DEPREM Tuğla ile daha hafif duvar elde etmenin yanı sıra yüksek basınç dayanımı ve kayma gerilmesinin ile birlikte, aslında deprem kuvvetleri altında, yapıya büyük bir avantaj sağlamakta, depreme karşı yapıyı daha sağlam hale getirmektedir. Aşağıdaki temsili modelden de görüleceği üzere, tuğla duvarlar bilimsel olarak, çapraz basınç çubuğu şeklinde çalıştığı ve yapıyı depreme karşı daha sağlam hale getirdiğini kanıtlamıştır. Van depreminden sonra, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından hazırlanan yukarıdaki rapora göre, aslında tuğla duvarlar deprem durumunda çapraz basınç çubuğu şeklinde çalışarak, yapıyı depreme karşı daha güçlendirdiği ve koruduğunu kanıtlamıştır. 4 Resimlerden görüldüğü üzere, 1999 DÜZCE ve 2011 VAN depremlerinde tuğla duvarlar, Çapraz Basınç Çubuğu şeklinde çalışarak yapının depreme karşı güvenli bir şekilde ayakta kalmasını sağlamıştır. 5 23 Ekim 2011 VAN depremlerinden sonra yukarıdan çekilen görüntülerden görüleceği üzere, yıkılan binaların çoğunluğu tuğla ve kiremit dışındaki duvar ve çatı malzemeleri ile yapılmıştır. Hatta ilk resimde, tuğla duvarlı bir yapının bırakın hasar almayı, duvarlarında çatlak dahi bulunmamaktadır. Van depremi sonrası çekilen fotoğraflara göre, hafif (!) olarak lanse edilen duvar malzemesi, iddia edilenden daha ağır gibi gözüküyor…! Van depremi sonrası çekilen fotoğrafa göre, çatıyı hafif(!)letmek pek işe yaramamış gibi gözüküyor…! 6 4. SES YALITIMI Frekans (Hz.) 100 125 160 200 250 315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000 5000 RW 19 cm Bims Blok duvar Yoğunluk 500 kg/m3 2,1 4,6 4,9 5,9 5,4 6,7 8,7 11,2 13,0 12,2 13,7 18,6 23,1 24,7 27,5 27,4 28,6 35,3 15 Ses Geçiş Kaybı (dB) Düşey delikli 19 20 cm Gazbeton cm sıvasız Tuğla duvar duvar Yoğunluk Yoğunluk 3 500 kg/m 800 kg/m3 22,5 22,6 25,0 28,9 24,5 28,6 26,5 34,2 26,5 34,0 26,2 36,5 29,1 38,3 31,6 37,0 32,0 38,2 31,1 40,9 29,8 40,1 32,5 42,3 36,2 40,1 35,9 41,9 38,6 41,0 37,4 40,8 36,1 42,0 40,8 44,0 33 40 Yatay delikli 19 cm sıvasız Tuğla duvar Yoğunluk 600 kg/m3 27,4 38,2 33,6 36,8 31,5 36,2 39,4 38,9 42,5 42,1 44,8 45,5 47,1 46,3 45,6 47,4 47,7 48,0 43 TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü’ nde ölçülen dört tip duvarın ses geçiş kaybı değerleri ve Hesaplanan Ağırlıklı Ses Azatlımı İndisi (RW) değerlerine göre, tuğlaların diğer duvar malzemeleri ile karşılaştırıldığında, çok daha iyi ses yalıtımına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. 7 5. SAĞLIK Maden Tetkik Ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan yukarıdaki kitaba göre; Nevşehir bölgesinde bulunan ‘Eriyonit’ in, Zeolit grubu bir mineral olduğu, Birkaç mikron boyutunda, lifsi ve iğnemsi yapıda olduğu, Bu mineralin tozları solunum yolu ile alındığında, iğneciklerin akciğere ve karın zarına saplanarak akciğer ve karın zarı kanserine neden olduğu, ‘Eriyonit’ minerali bulunan volkanik tüfler içerisinde, “pomza” madeninin bir kısmında da bulunduğu bilgileri de yer almaktadır. 8 9 6. YANGIN Yangın Yönetmeliği’ ne göre; Madde 29: Yangına karşı güvenlik bakımından, kolay alevlenen yapı malzemelerinin inşaatta kullanılmasına müsaade edilmez. Yangın Yönetmeliği’ ne göre; Madde 23: Betonarme veya betonarme-çelik kompozit elemanların yangına karşı dayanıklı olabilmesi için, içindeki çelik profil veya donatının en dışta kalan kısımları olan pas payının, kolonlarda en az 4 cm ve döşemelerde en az 2.5 cm kalınlığında beton ile kaplanmış olması gerekir. Yangın Yönetmeliği’ ne göre; Madde 26-(5) Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma tesisatı ile benzeri tesisatlarına döşemeden geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az döşeme yangın dayanım süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır. Yangın Yönetmeliği’ ne göre; Madde 27- (1) Dış cephelerin, yüksek binalarda zor yanıcı malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir. 10 Yangın Yönetmeliği’ ne göre; Madde 28-(2) Çatı Kaplamalarının B ROOF sınıfı malzemelerden, çatı kaplamaları altında yer alan yüzeyin veya yalıtımın en az zor alevlenici malzemelerden olması gerekir. Ancak çatı kaplaması olarak yanmaz malzemelerin kullanılması durumunda üzerine çatı kaplaması uygulanan yüzeyin en az normal alevlenen malzemelerden olmasına izin verilir. (3) Yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda; a) Çatıların oturdukları döşemelerin yatay yangın kesici niteliğinde, b) Çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının yanmaz malzemeden olması gerekir. Yönetmeliğin 28. Maddesinde, çatının en üst katmanının “BROOF” sınıfı malzemelerden yapılması gerektiği, bir alttaki yalıtım veya yüzeyin “en az zor alevlenici” malzemelerden olması gerektiğinin altını çizmektedir. Oysa ülkemizde çoğunlukla en üstteki tabakanın hemen altındaki yüzey, ahşap veya ahşabın bir türevi olan OSB adı ile tanımladığımız kolay alev alabilen malzemeler ile yapılmaktadır. Hatta kolay alev alabilen ahşabın üzerine, su yalıtımı amacı ile çoğunlukla petrol türevi malzemeler kullanılmaktadır. Bu malzemeler, yandığında zehirli duman çıkartabilen ve alev damlacıkları oluşturarak düştüğü yerlerde yangına katkıda bulunabilen ve yeni yangınlar oluşmasını sağlayabilen yanıcı malzemelerdir. Çatı katmanlarını en alttan en üste doğru sıralamak gerekirse, genellikle ahşap veya OSB, petrol türevi su yalıtım malzemesi ve en üst katman olarak da yine petrol türevi çatı kaplama malzemeleri olduğu görülecektir. Bu tarz uygulamalar açıkça yangına davetiye çıkarmaktadır. Çünkü yönetmelik gereği, can ve mal güvenliğimizi tehlikeye atmamak için ahşap, OSB, petrol türevi malzemeler gibi kolay alev alabilen malzemeler ile yapılan bir çatının en üstteki kaplaması sadece, “YANMAZ” malzemelerden olması gerekmektedir. Ahşap benzeri kolay alev alabilen 11 malzemelerden çatıların inşası halinde, çatı yüzeyinin sadece “YANMAZ” malzemelerle örtülmesi ile olası bir yangın durumunda alevlerin zor ilerlemesi ve yangının büyümeden kontrol altına alınabilmesi amaçlanmaktadır. 28. Maddenin devamında, yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda, çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının “YANMAZ “malzemeden olması gerektiğini de gözden kaçırmamalıyız. Özellikle ülkemizin Marmara bölgesinde yer alan yüksek ve bitişik nizam yapıların yoğunluğu düşünüldüğünde 28. Madenin önemi ve gerekliliği çok daha fazla ön plana çıkmaktadır. 7. İKLİM KOŞULLARI 7.1. Şiddetli Rüzgarlar Hafiflik uğruna (!) her yıl bahar aylarında meydana gelen rüzgârlara karşı farkında olmadan çatılarımızı savunmasız bırakmaktayız. Böylece yüzlerce hafif binanın, hafif çatısı şiddetli rüzgarlara dayanamayıp, uçup gitmektedir. Bununla birlikte çatılardan uçan parçalar; maddi hasarlara, yaralanmalara, hatta ölümlere bile neden olabilmektedir. Siz siz olun, çatınızı hafife almayın! 7.2. Şiddetli Dolu İyi bir çatı kaplama malzemesi, şiddetli dolu yağışında bile delinmemeli, kırılmamalı veya çatlamamalıdır. Yandaki görselde, geri plandaki kiremitlerin sapa sağlam dururken, söz konusu çatı kaplama malzemesinin şiddetli dolu yağışına dayanamayıp delik deşik olduğu görülmektedir. 12