hdv

TARAMA TESTĐ YAPILMAYANLAR
(DĐĞERLERĐ)
Prof Dr Mustafa Altındiş
AKU Tıp Fakültesi
TAM KAN
ERİTROSİT
PLAZMA
FAKTÖR VIII
FAKTÖR IX
IVIG
KRİYOPREP.
ALBUMİN
HAV
HBV
HCV
HDV
HEV?
Vesivirus
TROMBOSİT
HGV
HIV-1,2
TTV, SENV
HTLV-1,2
CMV
Parvovirus B19
EBV
Colorado kene ateşi
HHV-8
HHV-6, 7
Dengue virusu
……..
Plazma ve ürünleri ile geçen Batı Nil virusu, HAV,
Parvovirus B19, TTV
Lökositler ile geçen CMV, EBV, HHV 6-8, HTLV III, TTV
Eritrosit süspansiyonu ile geçen Kolorado Kene
Ateşi Virusu, Batı Nil virusu, Parvovirus B19
2
Trombosit süspansiyonu HTLV-I/II, Batı Nil
virusu, Parvovirus B
HEPATĐT A VĐRUSU
Picornaviridae ailesinden bir RNA virüsüdür
Normalde fekal-oral bulaşır
Taşıyıcılık yok, viremi çok kısa, antikor ile virus beraber(HAV
RNA kanda antikor ile beraber 30 gün saptanabilir, enf yapmaz)…
Viremi, semptomlar ortaya çıkmadan 2 hafta önce başlıyor
Ancak, Düşük düzeyde de olsa vireminin ortalama 95 gün (36391 gün) sürdüğü Bildirilmiş…kanda virus az(-103-5 virion/ml)
Transfüzyon sonrası hepatit riski düşük (<1/1.000.000)
Yeni enfekte, asemptomatik donörden yapılan kan transfüzyonu
ile bulaşabilir; Rutinde tarama yok…Q son 12 ayda HAV ile temas
Ateş yüksekliği, GIS semptomları olanlardan kan transfüzyonu
yapılmamalı. Enfekte donörden NICU imm komp infanta…
Ramezani ve ark. 351(17-60 yaş) donorde HAV Ab sıklığını %94.9 olarak
bildirmişlerdir.
3
Weisfuse TB. J Infect Dis 1990
HEPATĐT E VĐRUSU (HEV)
Caliciviridae ailesinden zarfsız RNA virusudur
Oral-fekal bulaşır; Gebede 3.trimestirde % 0,2-%4 mortal;
Viremi 15-25 gün sürüyor(112 güne kadar)…imm komp
donorlerde ve organ alıcılarında çok daha uzun…
Taşıyıcılık normalde yok. Kan transfüzyonu ve organ nakli ile
bulaş nadir de olsa bildirilmiş.
FDA onaylı tarama testi yok, IgG ve IgM çalışılabilir ama
Duyarlık ve Özgüllük yüzdeleri çok geniş, virus arama RT PCR
ile…
Akçalı ve ark. Donörlerde %8.9 IgG, %1.9 IgM.
Đki hastada IgM(-)
4
Hepatit E Virus
Semptomlar
IgG anti-HEV
ALT
Titre
IgM anti-HEV
Dış
ışkı
ış ıda
Virus
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Bulaş
ş sonrası
ı
haftalar
1
0
1
1
1
2
1
3
HEPATİT D VİRUSU (HDV)
Defektif RNA virusudur
Bulaş; parenteral ve cinsel temas ile olur
HBV varlığında enfeksiyöz özellik kazanır
Kan donörlerinde HBs Ag negatif bulunması
ekarte etmek için yeterli
Türkiye orta endemisitede yer almakta
1980-1990 arasında anti HDV %4,1 iken
2001’de %2,1’in altına inmiştir.
Tajbakhsk E et al 8849 donorde; %0.78 HBsAg
%%0.11 HBcAb
%0.05 HDV Ab.
HBsAg pozitiflerde ise %6.6 HDV IgG.
6
HBV-HDV Koenfeksiyon
Semptomlar
ALT
Titre
IgM antiHDV
antiHBs
HDV RNA
HBsAg
Total antiHDV
Bulaş sonrası süre
HBV-HDV Süper enfeksiyon
sarı
ılı
ık
semptomlar
Titre
Total anti-HDV
ALT
HDV RNA
HBsAg
IgM anti-HDV
Bulaş
ş sonrası
ı
süre
TTV, SEN-V
Son 10 yıldır klinik önemi ve Hepatit etiyolojisindeki rolleri?.
Rutinde tarama testi yapılmıyor. Plazma ve periferik kan
mononükleer hücrelerde persiste. Cinsel yol ve plesantal bulaş
TTV, kan temaslılarda (%42), olmayanlara (%21) göre iki kat
daha fazla; Hemofililerde %68, hemodiyalizde %40.
Đnaktivasyonsuz faktör konsantreleri ile hemofili hastalarına
buşalır.
SEN-V; Circoviridae, DNA, dokuz izolat(A-I). SENV-H ve SENV-D,
posttransfüzyonel non-A-E hepatitte daha sık. ABD’de %2,
Japonya’da %10 SEN-V. Hemodiyalizde %68, talasemide %90
pozitif.
Kalkan ve ark. Sağlıklı kan donörlerinde %16.8 TTV DNA, %28.7
HGV(Kalkan A, Jpn J Infect Dis 2005).
Çakaloğlu ve ark. Sağlıklı donorlerde SEN V sıklığını %16.2
olarak bildirmişlerdir(Çakaloğlu Y, T J Gastroenterol, 2008).
Bulut ve ark kan donöründe; SENV-D %10,5, SENV-H %14,5 10
SENV-D ve H %2,5.
HEPATĐT G VĐRUSU (HGV)
Flaviviridae ailesinden zarflı tek zincirli RNA.
Fekal-oral, parenteral, vertikal, cinsel temas ile bulaşır
Genelde asemptomatiktir
Geçici kendini sınırlayan, hafif karaciğer enzim
yüksekliği ile seyreden hepatit yapabilir
Viremi; haftadan-birkaç yıla kadar. Viral inaktiasyon
Cinsel yolla %11 oranında geçiş (Tayvan çalışması)
HGV RNA
Avrupa ve Amerika’da %1-4
Asya ve Afrika’da
%1-33
Türkiye’de;
HGV RNA %1,9 (525 kan donörü)
11
HUMAN HERPES VĐRUS 6-7
Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusları
Bulaş; Solunum yolu ve oral sekresyonlar, anne
sütü, vertikal yol ile de…latent kalır ve imm supp
da harekete geçerler.
Eksantema subitum/roseola infantum etkenidir
Latent enfeksiyon yapar
B lenfosit ve CD4 T lenfositlerde gösterilmiştir
KĐT alıcılarında intersistiyel pnömoni yapabilir
Kan transfüzyonu ile ilişkisi ?
Kan donörlerinde %17-90 pozitif bulunmuştur.
Buruk ve ark;
Kan donörlerinde HHV-6 DNA %7,1 (+); HHV-7 DNA %54,8 (+)
bulmuşlardır(126 donör)…
Buruk CK ve ark. XXXII. Tü
Türk Mikrobiyoloji Kongresi, 2006
12
HUMAN HERPESVIRUS 8 (HHV-8)
Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusudur
Kan mononükleer hücrelerinde latent formda
bulunur
Bulaş; Parenteral (özellikle damar içi
uyuşturucu kullananlar), cinsel temas, oral
sekresyonlarla bulaşır
Kaposi sarkomundan sorumludur
Kan transfüzyonu ile bulaşabilir
Plazma ve deriveleri ile bulaşın olmadığı
düşünülmektedir
Buruk ve ark; Kan donörlerinde hiç HHV-8 DNA’sına
rastlamamışlar.
13
HUMAN PARVOVİRÜS B19
Parvoviridae ailesi; Eritrovirus genusunda DNA.
Eritroid progenetörlerde..
Bulaş;Solunum yolu sekresyonları,kan transfüzyonu
vertikal ve yakın temas;
Viremi;çok yüksek titre(ilk 15 gün)…IgM 10-14 günde çıkar,
kaybolur fakat IgG uzun yıllar(+). HPV B19 DNA düşük titre
yıllarca (10.000-100.000 copies/mL). Bu durumda transfüzyon riski yok.
Eritema enfeksiyozum (5. hastalık)
Hafif ÜSYE, artrit, artralji, döküntü yapabilir.
Kronik hemolitik anemide (orak hücre anemisi, herediter
sferositoz) aplastik krize neden olur, kan
komponentlerinde ve donmuş plazmada varlığını sürdürür.
Lösemi, AIDS, KIT gibi durumlarda ciddi anemi yapar
Gebelerde spontan abortus, hidrops fetalis yapabilir
14
HPV B19
Kan transfüzyonu ile geçer.
DĐKKAT edilmesi gereken gruplar;
Gebeler, Đmmün yetmezlikler, Orak hücreli
anemililer; Donörün PCR ile taranması??
Prevalans yaşla birlikte artmaktadır, Dünya
genelinde %65 pozitiflik var. Ülkemizde ise;
Parvovirus B19 IgG (+)’liği
15 yaş altında %26,9
20 yaş üstü %54,5 saptanmış
Mutlu ve ark. Kocaeli’nde 90 Donörün 25’inde (%27.7)
parvovirus B19 IgG, 3’ünde (% 3.3) parvovirus B19 IgM
antikorları saptamışlardır.
Bağışçıdan iyi bir anamnez alınması, düzenli bağışçının
seçilmesi güvenli kan için önemli.
Işık N ve ark. Türk Mikrobiyol Cem 2004; 34: 62-6.
Mutlu B KLĐMĐK Kongresi 2011
15
CYTOMEGALOVİRUS (CMV)
Herpesviridae ailesinden zarflı bir DNA virusu
Bulaş; Parenteral, cinsel temas, vertikal ve yakın temas.
Primer enfeksiyonun ardından hayat boyu latent olarak
kalır. Đmmunitesi tam olanlarda sorun olmaz.
Genellikle asemptomatik ya da nadiren Mononükleoz
Sendromu. Đmmun yetmezlikte ciddi enfeksiyonlar ve
ölüm olabilir. virüs oral ve genital salgılarda ve idrarda
bulunmaktadır
Pnömoni, Kolit, Hepatit, Retinit, SSS enf.
Seronegatif alıcılar için mümkünse seronegatif kan
verilmesi önerilir.
Lökosit sayısı 107/L’nin altında kan transfüzyonu ile
bulaşın olmadığı kabul edilir; Lökosit filtrasyonu…
Eritrosit süspansiyonu, trombosit süspansiyonu, plazma
ürünleri ile sorun olmaz(Lokositten arındırılmış).
Perinatal CMV Enfeksiyonu’nda yüksek ateş, üşüme,
titreme aşırı yorgunluk ve halsizlik tablosu.
16
CMV
Toplumların prevalansı %40-90
Yenidoğanlar, Gebe, KĐT ve solid organ alıcıları,
Đmmünyetmezlik hastaları için tx öncesi CMV
enf önemli; Lokosit filtrasyonu gerekmekte…
Türkiye’de;
Kılıç ve ark 1143 kan donöründe CMV IgG %98
(+)
Mutlu ve ark 1264 kan donöründe CMV Ig G
%97,3 (+) bulmuş
Türkiye’de en ideali lökosit filtresi ile kan
transfüzyonu yapmak
Kılıç NB et al. Blood Banking and TransfusionMedicine 2003; 1(Suppl 1): 371
Mutlu B ve ark XIII. KLĐMĐK Kongresi, 2007
17
EBSTEĐN-BARR VĐRUS (EBV)(HHV 4)
Herpesviridae ailesi içinde çift iplikli zarflı bir DNA virusu
Bulaş; Tükrük ve yakın temas
B lenfositlerde ve nazofarenks epitelinde persiste çoğalır
Genelde asemptomatik seyreder; Enfeksiyoz Mononükleoz
Akut enfeksiyon sonrası viremi yaklaşık 6 ay devam eder. Bu aşamada
kan vermemeli..
Kan transfüzyonuyla bulaşabilir; Genelde asemptomatik.
AIDS’li olgularda intersistiyel pnömoni
KĐT alıcılarında reaktivasyon
Transfüzyon sonrası Enfeksiyöz Mononükleoz gelişebilir.
Transfüzyonla bulaşı önlemek için filtrasyonla lökositlerin
uzaklaştırılması önerilmektedir
Plazma ve ürünlerinde ısı ve solvent deterjanlar ile inaktive olur
Toplum prevalansı yüksek olduğundan (%90 ve üstü) tarama
yapılması önerilmemektedir.
Boğaz ağrısı ,halsizlik,Baş ağrısı,iştahsızlık, Miyalji, titreme,
bulantı, Batında rahatsızlık, Öksürük, Kusma, Eklem ağrıları,
lenfadenopati, farenjit, yüksek ateş, splenomegali, hepatomegali,
Damakta enantem, Sarılık ve Raş enfeksiyonda başlıca klinik
belirti ve bulguları oluşturmaktadır.
18
Transfusion. 2005 Apr;45(4):591-5
ĐNSAN T HÜCRESĐ LENFOTROPĐK
VĐRÜSÜ I-II
(HTLV I-II)
Retroviruslar içinde yer alan zarflı RNA viruslardır
Bulaş; Parenteral (ĐV uyuşturucu kullananlarda) cinsel
temas, vertikal bulaş ile olur.
HTLV-I;Japonya, Karaibler ve Afrika’da endemik
Adult T-hücre lösemisi ve tropikal spastik paraparezi
HTLV-II;Amerikan yerlileri, Güney Amerika, Orta Afrika
ülkeleri ve Moğolistan’da;Hairy Cell Lösemi etkenidir?
Intrasellüler yerleşimlidir ve;
Plazma, plazma ürünleri ile geçiş olmaz.
Avrupa ve Amerika’da donör taramasında zorunludur
Ülkemizdeki prevalansı ? Buruk ve ark. %0.03
ABD’de 14-80/100 000 (kan donörü); Đtalya’da 290/ 100
000
19
Yabancı uyruklular donör olarak kabul edilmemeli
Buruk CK ve ark. XXXII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, 2006
VĐRAL HEMORAJĐK ATEŞ ETKENLERĐ
FĐLOVĐRUSLAR
MARBURG VE EBOLA VĐRUSLARI
Düşük risk, kısa dönem viremi, latensi yok.
Canlı viral aşılar sonrası en az 1 ay donörlük yok
FĐLOVĐRUSLAR
Negatif polariteli, tek iplikli zarflı RNA viruslardır
Đnsan ve primatlarda…hemorajik ateş salgınları
Zoonozdur, Vektörsüz bulaşır, Bulaşma;
yakın temas, kan, damlacık yolu ile cinsel ilişki, kan ile
bulaşmış iğne
Đnkübasyon süresi………..1 hf.( 4 – 10 gün)
Yüksek mortalite, kanamalı ateş , döküntü
Ateş, baş ağrısı, miyalji, konjuktival kızarıklık
Daha sonra döküntüler ve kanamalar
Pantropik; her organda hasar yaparlar
20
karaciğer ve dalakta daha çok…
Reoviridae
•dsRNA segmentli,zarfsıız
•Coltivirüs
Kene vektörü
Colarado kene ateşşi
Togaviridae ailesi
• Zarflıı
• İkosohedral
• ss+RNA
• Sitoplazmik membradan zarflıı
Alfavirüs genusu
•
EEE
•
WEE
Grup A
Arbovirüs
(sivrisinek, tatarcıık,
kene ile bulaşş)
Grup B
Bunyaviridae
• Zarflıı
• 3 helikal nükleotid
• Negatif sens, segmentli RNA
Rubivirüs genusu
•
Rubella
Flaviviridae ailesi
Zarflıı
• İkosohedral
• ss+RNA
•Sitoplazmik membrandan zarflıı
Flavivirüs genusu
• HCV, Denque ateşşi
• Japon ensefalit virüsü
• St Louis Ensefaliti
• Batı Nil Virüs
Bunyavirüs genusu
• Kalifornia Ensefalit
Grubu
La Crosse Virüs
• Sandfly ve Toscana
virus
•HANTA virus
21
Arbovirus ailesi
BATI NİL VİRUSU
Flaviviridae ailesinden zarflı bir RNA virusu
Culex-Aedes sivrisinekleri, Hyolemma keneleri(TR) ile vahşikuş
arası. yayılım; artopod-enfekte kuşlar-artopot.
Đnsana bulaş Culex sivrisineklerinin ısırması yada Hyolemma
kenelerinin kan emmesi ile…asıl sorun ise insandan insana
Afrika, Güney Avrupa, Orta Hindistan, Uzak doğu’da sık
Yaz sonu, sonbaharda…Đnkübasyon periyodu-3-15 gün
Ensefalit(yaşlılarda), Aseptik menenjit, meningoensefalit, myelit,
optik nörit, poliradikülit...
Döküntüler var, roseol/makülopapüler
Hastalığın erken evresinde, kandan izole edilebilir, 1 ay viremi
ABD’de;
1999-2002 arasında kan transfüzyonu ve organ nakli ile bulaş
bildirilmiş; 1233 kan donöründen 146’sında WNV RNA (+)
bulunmuş
Yaz aylarında WNV taranması zorunlu
22
Endemik bölgede başağrısı, ateşi olan kişiler donör olarak
kullanılmamalı
120 gün donörlük ertelenmelidir…
‘Atipik’ bulaşma :
insan - insan
li
k
a
n
n
a
org
transplasental
Ka
n tr
ans
füz
Memeliler
yon
son konakçıdır!
u
Memelilerdeki viremi
enfeksiyonu
nakletmeyecek
kadar düşüktür.
emzirme?
me?
KAN TRANSFÜZYONU VE BATI NĐL VĐRUSU
Đlk tespit 2002’de
2003’den itibaren ABD ve
Kanada’da bankalanan kanlar RTPCR ile rutin kontrol edilmeye
başlandı.
2003-2004 yılları arasında >1000
BNV-viremik kan örneği tespit
edildi ve ürünler toplatıldı.
Buna rağmen 2003’de 6, 2004
yılında ise 4 adet kan
transfüzyonu sebepli BNV olgusu
bildirilmiştir.
CDC, MMWR, 2004, 53: 842842-4.
BATI NİL VİRUSU
BNV'nin transfüzyonla bulaşma riski, HIV ve HCV’den 2000 kat
ve HBV’den 200 kat fazla…
Bulaşma, kan ürünlerinin(eritrosit, trombosit veya plazma)
nakli sonrası olabilmektedir.
Tekrarlayan BNV epidemileri ihtimalini göz önünde tutarak,
FDA, kan donörlerinin, bir önceki haftada özellikle baş ağrısı ve
ateş gibi semptomların varlığı açısından sorgulanmasını ve bu
semptomları tarifleyen donörlerden nakil yapılmasının geçici
olarak ertelenmesini önermektedir.
FDA onayı alan NAT, asemptomatik viremik donörlerin
saptanmasında kullanılmaya başlanmıştır.
14 Haziran 2003'de ABD'de tüm sivil kan bağışları NAT ile BNV
için taranmıştır. Toplam 2.5 milyon kan bağışının 601'inde
(%0.02) BNV için NAT reaktif olarak saptanmış ve viremik bağış
olarak addedilmiştir.
25
BNV enfeksiyonunun sık olduğu bölgelerde, vericilerin doğrudan
NAT ile taranması sağlanabilir.
BATI NİL VİRUSU
Prince HE et al 84 WNV viremili olguda %88 IgM, %86 IgA ve
%100 IgG pozitif saptamışlardır. 6 ay kadar IgM ve IgA pozitif
(Prince HE et al J Clin Micr 2005).
Pfleiderer C et al Almanya’da 14.437 donorde %5.9 IgG bulmuş,
ancak notralizasyon ile %0.03’ü doğrulanmış, hepsinde PCR()(Pfleiderer C. J Med Virol. 2008).
Hızel ve ark 2821 donorde %0.9 WNV IgG pozitif, Hiçbiri PCR
ile pozitif değil(Hızel ve ark mikr Bult 2010).
Ayturan S ve ark 1200 donorde %1.6 WNV IgG(+). Yarısında
yüksek avidite(Ayturan S Mikr Bult 2011).
Ergunay ve ark 2516 donorün 25’inde(%0.99) ELISA IgG
pozitifliği, bunlardan da 14’ü(%0.56) Plak reduksiyon
notralizasyon testi ile dogrulanmıştır.14 örneğin tamamı yüksek26
avidite, 4/14’ü IgM pozitif iken WNV RNA negatif.(Ergünay K, Vector Borne
Zoonotic Dis, 2010)
SANDFLY FEVER VIRUS(SFV) VE TOSCANA VĐRUS
Sandfly fever virus(SFVs) febril hastalıklara yol açar,
aseptik meningit, ensefalit etkenidir. Serolojisi;
Sandfly fever Sicilian virus(SFSV),
sandfly fever Naples virus (SFNV) ve
Toscana virus (TOSV).
Ergunay ve ark. Ankara, Konya Eskişehir ve Zonguldak’ta
1533 donorde IIFT ile %32.9 pozitiflik.
Ayrıca 102 aseptik menenjitli olguda %15.7 Toscana(+).
Bu olgularında %25 inde IgM pozitif.(Ergunay K Clin Microbiol Infect,
2011).
Orta Anadolu’da Ateş ve memengoensefalit olgularında
kesinlikle düşünülmesi gereken etkenlerdir.
27
DENGUE VİRUSU
Flaviviridae ailesi, Flavivirus genusu tek zincirli
zarflı RNA virusudur
Enfekte Aedes aegypti sivrisinek ile bulaşır
4 serotipi var (1-4).
Dang ateşi
Dang hemorajik ateşi
Dang şok sendromu
Viremi semptomlar başlamadan 2 gün önce ve
semptomlar ortaya çıktıktan 5-6 gün sonrasına
kadar devam eder
Enfekte kişiden kan ve ürünleri ile geçiş bildirilmiş 28
KENE KAYNAKLI ENSEFALĐT VĐRUSLARI (TĐCK-BORNE)
Flaviviridae ailesinden, zarflı RNA virusudur
Ormanlık bölgelerde sık
Sibirya,Kuzey Đrlanda, Kanada, ABD kuzeyinde,
Đskandinavya
Uzak Doğu suşları,ciddi ensefaliti, %10-20 mortalite
Ormancı
% 30-60 sekel;
Orta Avrupa ensefaliti, iyi prognoz
Keresteci
Çiftçi
Đnkübasyon süresi: 3-7 gün
Gezgin
Persistan infeksiyonlara neden olurlar
Lab.çalışanı
Mayıs-Ekim aylarında sık
Askerler
Kan transfüzyonu ile TBEV geçen 2 olgu
Dağcılar
Dünyada son 20 yılda insidansı artmıştır
Aşılanmalı
2002’den sonra Orta Karadeniz, Đç Anadolu’nun
Kuzeyinde bildirilmekte
29
Esen B ve ark ELISA ile anti TBEV %20,5 (8/39) bulmuş
Esen B ve ark. XXXII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, 2006
KOLORADA KENE ATEŞĐ VĐRUSU (CTFV)
Reoviridae ailesi içinde zarfsız RNA virusu
Kayalık dağlarda, kene dağılımı ile ilişkili
Zoonozdur
Dağcılarda ve ormancılarda görülür
Mayıs- Haziran aylarında sık
Genellikle iyi gidişli, nadiren kanama diyatezi
görülür
Özellikle eritrositleri enfekte, Eritrosit
süspansiyonu ile geçer
Viremi 120 gün kadar devam eder (matür eritrosit
ömrü)
Kan transfüzyonu ile CTFV geçen 1 olgu bildirilmiş
30
KIRIM KONGO HEMORAJİK ATEŞİ
Bunyaviridae ailesinden Nairovirus türü içindedir
Hyalomma genusundan kenelerle bulaşır
Ülkemizde 2002’den sonra olgular bildirildi
Çiftçi ve sağlık çalışanı açısından sorun
yaratmaktadır.
Klinik dönemleri;
İnkübasyon (3-7 gün)
Prehemorajik
Hemorajik
Konvelesan dönem
Teorik olarak inkübasyon dönemi ve viremik
dönemde mümkün!!Kan transfüzyonu ile bulaş???
31
Gözalan A et al. Scandinavian J Infect Dis 2007; 39: 332-6.
PRĐON HASTALIKLARI
Klasik Creutzfelt-Jakob hastalığı (CJH) patogenezi tam olarak
bilinmeyen,
hızlı ilerleyen, tedavisi mümkün olmayan fatal seyirli
nörodejeneratif bir hastalık; Đnfeksiyöz protein parçacıkları
Proteolize dirençli, amiloid birikimine neden olan ajanlar
Sporadik vakalar, tüm ülkelerdeki insidensi yılda; yaklaşık
milyonda bir vakadır.
1996'da Đngiltere'de prion hastalığının insanları etkileyen,
alışılmadık bir formu farkedilmiş, varyant CJ hastalığı olarak
isimlendirilmiştir.
Đnsanlarda vCJH'nin kan yolu ile bulaştığı kesin olarak
kanıtlanamamış olsa da, aynı prionla "Bovine Spongiform"
ensefalitinin koyunlarda kan yolu ile bulaştığı bildirilmiştir.
2003 yılında, Đngiltere'de infekte donörden kan nakli yapıldıktan
sonra vCJH nedeniyle ölen bildirilen ilk vakadır. Muhtemel
32
transfüzyonla bulaşmış vCJH vakasında; kan naklinden 6.5 sene
sonra vCJH semptomları gelişmiştir; vericiye ise kan bağışı
yaptıktan 3.5 sene sonra vCJH tanısı konmuştur.
PRĐON HASTALIKLARI
Hastalık geriye dönüşümü olmayan dejenerasyonlar.
I-Subakut sclerozan panensefalit (SSPE):Etkeni kızamık
virüsüdür.Ataksi, mental ve motor bozukluk,koma , bosta
kızamık virüsü gibi belirti ve bulguları vardır.
II-Progressif rubella panensefaliti(PRP):Kızamıkcık
virüsü nün etken olduğu hastalıkta demans
ataksi,spastisite görülür.
III-Prograssif multifokal lökoensefalopati (PMLE):JC
virüsü ile oluşan hastalıkta beyin hücrelerinde
demiyelinize foküsler,hafıza kaybı,dizartri,inkoordinasyon
gibi bulgular göze çarpar.
IV-Creutzfeld-Jacob hastalığı(CJD): Hastalığa prionlar
sebep olur.Progressif demans, ataksi, spastisite bulguları
izlenir.
V-Kuru: Prionların sebep olduğu hastalıkta serebral
ataksi, inkoordinasyon gibi bulgular vardır.
VI-Gertmann –Straussler-Scheinker hastalığı(GSS):
Prionlar etkendir.Nöronal kayıp, astrositoz.
33
DĐĞERLERĐ
Vesivirus; Calicivirus; Deniz kabuklularında;
Myokardit, hepatit yapabilir, ABD’de kan donörlerinde
%12(%1’inde viremi); kan tx ile geçer; Deniz kabuklusu
yiyenlerde kısa süreli viremi…
Coronavirus; SARS; Viremide bulaş olabilir. Donörlerde
vücut ısısının ölçümü.
Chikungunya virus
Enterovirus
Eastern Equine Encephalitis Virus
Influenza A and B Viruses (Other Than H5N1)
Influenza A Virus (Highly Pathogenic Avian
Influenza—H5N1)
Japanese Encephalitis Virus
La Crosse Virus
Lassa Virus
Lymphocytic Choriomeningitis Virus
Marburg Virus
St. Louis Encephalitis Virus
SARS Coronavirus
34
Hemovijilans
Sistemi
Saklama
Transfüzyon
endikasyonu
Saklama
Tarama testleri
Kalite kontrol
Donör sorgulaması
35