5,0 - PetDer

Transkript

5,0 - PetDer

2009
Ocak Haziran Dönemi
Sektör Raporu
I.
2009 YILI OCAK HAZİRAN DÖNEMİ SEKTÖR RAPORU ÖZETİ
2
a) Akaryakıt Pazarındaki Gelişmeler
2
b) Akaryakıt ve Otomotiv Yakıtları Sektörünün Sağladığı Vergiler
ve İşlem Hacimleri
3
c) Ham Petrol Fiyatları
4
4
d) 2009 Yılı Ocak Haziran Dönemi Genel Değerlendirmesi
II.
III.
IV.
V.
e) Özet Tablo
2009 YILI OCAK HAZİRAN DÖNEMİ AKARYAKIT
İSTATİSTİKLERİ
a) Motorinler
b) Benzinler
c) Beyaz Ürünler
d) Kalorifer Yakıtı (Kalyak)
e) Fuel Oil No: 6
f) Siyah Ürünler
g) Akaryakıtlar
h) Otomotiv Yakıtları
i) Yağlama Yağları
DOLAYLI VERGİLER VE SEKTÖREL İŞLEM HACMİ
7
9
11
13
14
15
16
18
20
22
26
b) Bayilik Anlaşmaları Hakkkındaki Rekabet Kurulu Kararı
33
c) Ulusal Marker Sektör Konuları
d) İthalat İşlemleri, Teknik ve Operasyonel Sorunlar
PETDER ÇALIŞMALARI ve ÖNEMLİ SEKTÖREL TOPLANTILAR
34
34
35
35
c. Ulusal Marker Konuları Sektör Değerlendirme Toplantısı
26
36
37
g. Petrol Sanayi Derneği Basın Toplantısı (21 Temmuz 2009)
37
38
38
39
h. Petrol Sanayi Derneği İnternet Sayfası Yenilendi
40
d. Akaryakıtların Teknik Özellikleri Toplantısı
e. Petroleum Istanbul 2009 Fuarı
f. Altın Pusula Halkla İlişkiler Ödülü
VII.
7
2009 YILI OCAK HAZİRAN DÖNEMİNDE SEKTÖRDEKİ
GELİŞMELER
a) EPDK Tavan Fiyat Uygulaması ve ÖTV Oranlarının Artırılması
a. PETDER Olağan Genel Kurul Toplantısı
b. PETDER Atık Motor Yağı Toplama Faaliyetleri
VI.
6
KAYNAKÇA
41
İLETİŞİM VE ÜYE BİLGİLERİ
43
2009 Yılı Ocak Haziran Dönemi Sektör Raporu,
www.petder.org.tr
1
I . 2009 YILI OCAK HAZİRAN DÖNEMİ SEKTÖR RAPORU ÖZETİ:
a) Akaryakıt Pazarındaki Gelişmeler:
2009 yılı Ocak Haziran döneminde toplam motorin tüketimi (motorin -düşük
kükürtlü- ve kırsal motorin) 2008 yılının aynı dönemine göre % 5 azalarak
yaklaşık 7,53 milyon m³ olarak gerçekleşmiştir. Azami kükürt miktarı 50 ppm’in
üzerinde olan ve ülkemizdeki ticari ve sınaî faaliyetlerin en önemli göstergesi olan
kırsal motorin tüketimi 2009 yılının ilk altı ayında, 2008 yılına göre % 9,7 azalarak
yaklaşık 5,73 milyon m³’e gerilemiştir. Kükürt miktarı 50 ppm’e kadar olan
motorin (düşük kükürtlü) tüketimi 2009 yılı Ocak Haziran döneminde bir önceki
yılın aynı dönemine göre % 13,5 artarak 1,80 milyon m3’e ulaşmıştır. Bu artış, dizel
otomobil ve Euro IV / V ticari araç parkının büyümeye devam ettiğini
göstermektedir.
2009 yılı Ocak Haziran döneminde toplam benzin tüketimi (95, 97 ve üzeri oktanlı
kurşunsuz benzinler ve katkılı kurşunsuz benzin), 2008 yılı aynı dönemine göre % 2,2
oranında azalarak yaklaşık 1,40 milyon m³ olarak gerçekleşmiştir. Eski teknoloji ile
üretilmiş araçlarda süper benzine ikame olarak kullanılmakta olan katkılı
kurşunsuz benzin tüketimi 2009 yılı ilk altı ayında % 42,5 ile azalarak sadece 34
bin m³ olarak gerçekleşmiştir.
T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nca yayınlanan; "Sıvılaştırılmış Petrol
Gazları (LPG) Piyasası" raporları ve piyasa verilerinin birlikte hesaplanması
sonucunda 2009 yılı Ocak Haziran döneminde Otogaz LPG tüketiminin 2008 yılı
ilk yarısına göre yaklaşık % 8,7 oranında artarak 1,05 milyon ton olduğu, dökme,
www.petder.org.tr
2
tüplü
ve
otogazdan
oluşan
toplam
LPG
tüketiminin
ise
değişmediği
hesaplanmaktadır. Otogazdaki artış, benzin / otogaz dönüşümünün devam ettiğini
göstermektedir.
2009 yılı Ocak Haziran döneminde Benzinler, Motorinler ve LPG Otogaz’ın toplamı
olarak ifade edilen toplam otomotiv yakıtları tüketimi 2008 yılı aynı dönemine
göre % 3,2 azalarak 8,49 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
2009 yılının ilk altı ayında siyah ürün (fuel oil ve kalyak) tüketimi, 2008 yılı aynı
dönemine göre % 7,3 azalarak yaklaşık 1,27 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
2009 yılı Ocak Haziran döneminde Benzinler, Motorinler, Gazyağı, Kalorifer Yakıtı
ve Fuel Oil’in toplamı olarak ifade edilen toplam akaryakıt tüketimi 2008 yılı ilk
altı ayına göre % 5,0 oranında azalarak yaklaşık 8,72 milyon ton olarak
gerçekleşmiştir.
Toplam yağlama yağları tüketimi 2009 yılı ilk beş ayında önceki yılın aynı
dönemine göre % 29,3 azalarak 105 bin ton olarak gerçekleştiği hesaplanmaktadır.
Önceki yılın aynı dönemine göre yağlama yağları tüketimindeki azalma; motor
yağlarında % 27,7 dişli ve transmisyon yağlarında % 28,8 kimyasallarda % 32,0
endüstriyel yağlarda % 36,5 deniz yağlarında % 8,1 greslerde % 26,5 oranlarında
gerçekleşmiştir.
b) Akaryakıt ve Otomotiv Yakıtları Sektörlerinin Sağladığı Vergiler ve İşlem
Hacimleri:
Akaryakıt ve LPG sektörü dolaylı vergiler açısından önemli büyüklükte
vergilerin sağlandığı sektörlerin başında gelmektedir. 2009 yılı Ocak Haziran
döneminde akaryakıt tüketiminden sağlanan dolaylı vergilerin (KDV ve ÖTV)
www.petder.org.tr
3
geçen yılın aynı dönemine göre % 3 oranında azalarak 13,2 milyar TL’ye
ulaştığı hesaplanmaktadır. Toplam LPG tüketiminden elde edilen dolaylı
vergiler toplamının da % 4 oranında azalarak yaklaşık 2,4 milyar TL olarak
gerçekleştiği hesaplanmaktadır. Böylece akaryakıt ve LPG sektörlerinden
sağlanan dolaylı vergi gelirlerinin bir önceki yılın ilk altı ayına göre % 3,1
azalarak 15,6 milyar TL olduğu hesaplanmaktadır.
2008 yılı Ocak Haziran döneminde akaryakıt (siyah ve beyaz ürünler) tüketim
miktarının % 5 oranında azalmasına karşılık, akaryakıt sektörünün toplam
işlem hacminin % 14 oranında azalarak yaklaşık 24 milyar TL olduğu
hesaplanmaktadır. Bu azalma petrol fiyatlarındaki düşüşün bir sonucu olarak
ortaya çıkmıştır.
c) Ham Petrol Fiyatları:
2005 yılı başından itibaren sürekli artan petrol fiyatları, 2008 yılı Temmuz ayında varil
başına 144,22 ABD Doları ile tarihi rekoruna ulaşmış olup, Ağustos ayından itibaren
gerilemeye başlamıştır. Eylül ayı ile birlikte dünya piyasalarındaki ekonomik krizin
etkisi ile petrol fiyatları çok hızlı bir düşüş içine girmiştir. 2008 yılında varil başına
97,24 ABD Doları olarak gerçekleşmiş olan ham petrol fiyatları ortalama değeri 2009
yılı ilk altı aylık döneminde 50,90 ABD Doları olmuştur. Ocak Haziran döneminde
40 – 70 ABD Doları aralığında seyreden varil başına ham petrol fiyatları, raporun
hazırlandığı dönemde 66 ABD Doları düzeyinde seyretmektedir.
d) 2009 Yılı Ocak Haziran Dönemi Genel Değerlendirmesi:
2008 yılı sonunda başlayan küresel ekonomik krizin olumsuz etkileri, reel sektörleri
takiben 2009 yılı başında akaryakıt ve LPG sektörlerinde önemli ölçüde tüketim
azalması ve kredi sorunları ile kendini göstermiştir.
www.petder.org.tr
4
2009 yılı Mart ayında Rekabet Kurumu, intifa veya kira şerhi ile uzun süreli anlaşma
yapılan akaryakıt ve LPG istasyonlarının sözleşme sürelerinin rekabet etmeme
yükümlülüğü açısında beş yılı aşamayacağı hakkındaki kararı yayınlamıştır. Bu Karar
önümüzdeki dönemde sektör dinamiklerini derinden etkileyecek niteliktedir.
2009 yılının ilk yarısında petrol sektöründeki en önemli gelişme EPDK tarafından 25
Haziran 2009 tarihinde alınan Karar ile motorin ve benzinlerde tavan fiyat
uygulamasının başlaması olmuştur. EPDK'nın 1 Ocak 2005'den beri uygulanan serbest
piyasaya yaptığı bu müdahalenin sektörde Petrol Piyasası Kanunu ile başlayan ve
yoğun
çabalarla
geliştirilen
serbest
piyasa
yapısına
büyük
zarar
vereceği
düşünülmektedir.
2009 yılının ilk yarısının hemen sonrasında 15 Temmuz 2009'da T.C. Maliye
Bakanlığınca bazı akaryakıt türlerinden alınan maktu ÖTV tutarlarının artırılması
sektör ve ülke ekonomisi üzerinde önemli etkiler yaratacaktır. ÖTV artışı ile petrol
fiyatlarında yaşanan artışın yılın ikinci yarısında Maliye Bakanlığının ÖTV ve KDV
gelirlerini artırması beklenmektedir.
Bu raporda kullanılan;
1- Akaryakıt verileri, pazar payı en yüksek olan ve toplam pazar payı % 95'in üzerinde olduğu
hesaplanan 11 akaryakıt dağıtım firmasının gönüllü katılım esasına göre Price Waterhouse &
Coopers isimli bağımsız araştırma kuruluşuna verdikleri beyanlardan yararlanarak
derlenmiştir. Bu veriler, Türkiye toplam akaryakıt pazarının % 95’ini kesin, kalan % 5’lik
bölümünü ise, önceki yıllardaki resmi tüketim değerleri üzerinden yapılan tahminler ölçüsünde
temsil etmektedir. % 5 olduğu öngörülen bu dilim verileri EPDK ile yapılan çalışma neticesinde
2008 yılı sonu itibarı ile güncellenmiştir. Derlenen verilerin toplam üzerinden düzeltilmesinde,
2005 yılı öncesi için PİGM verilerinden, 2005 yılı sonrası için EPDK verilerinden yararlanılmıştır.
2- LPG verileri, EPDK ve Türkiye LPG Derneği raporlarından temin edilen değerler üzerinden
yapılan tahmini değerlerdir.
3- Madeni yağ verileri, pazar payı en yüksekler arasında olan altı dağıtım firmasından gönüllü
katılım esasına göre bağımsız araştırma kuruluşu aracılığı ile derlenmektedir. Bu değerlerin
pazarı büyük oranda temsil ettiği tahmin edilmektedir, ancak Türkiye toplam yağlama yağları
üretimi ve tüketimi resmi olarak teyid edilemediğinden derlenen bilgilerin pazarı yansıtma
oranı kesin olarak verilememektedir.
www.petder.org.tr
5
e) Özet Tablo
Yıllık Tüketimler
Beyaz Ürün Toplamı
m3
Ocak Haziran Dönemi
2008
2009
Değişim
9.364.773
8.932.137
-4,6%
Kurşunsuz 95 Oktanlı
Kurşunsuz 97 ve Üzeri Oktanlı
Katkılı Kurşunsuz
Benzinler Toplamı
m3
m3
m3
m3
1.216.202
155.991
59.982
1.432.175
1.234.841
131.347
34.484
1.400.672
1,5%
-15,8%
-42,5%
-2,2%
Gazyağı
Kırsal Motorin
Motorin ( Düşük Kükürtlü )
Motorinler Toplamı
m3
m3
m3
m3
ton
7.708
6.338.152
1.586.738
7.924.890
7.812.634
4.462
5.726.014
1.800.989
7.527.003
7.449.408
-42,1%
-9,7%
13,5%
-5,0%
-4,6%
Kurşunsuz 95
Benzinler Toplamı
Gazyağı
Kırsal Motorin
Motorin ( Düşük Kükürtlü )
Motorinler Toplamı
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
942.557
120.893
46.486
1.109.936
6.166
5.355.738
1.340.794
6.696.532
957.002
101.794
26.725
1.085.521
3.570
4.838.482
1.521.836
6.360.318
1,5%
-15,8%
-42,5%
-2,2%
-42,1%
-9,7%
13,5%
-5,0%
Kalyak
6 No.FO
Siyah Ürün Toplamı
Toplam Akaryakıt*
ton
ton
ton
ton
209.780
1.160.015
1.369.795
9.182.429
182.282
1.087.375
1.269.657
8.719.065
-13,1%
-6,3%
-7,3%
-5,0%
Tüplü**
Dökme**
Otogaz**
Toplam LPG**
ton
ton
ton
ton
594.955
94.531
964.492
1.653.978
538.244
67.538
1.048.551
1.654.334
-9,5%
-28,6%
8,7%
0,0%
Toplam Otomotiv Yakıtları***
ton
8.770.960
8.494.389
-3,2%
2008H1
2009H1
Değişim
Brent tipi ham petrol
ABD $ /varil
109,1
50,9
-53,4%
Akaryakıt Tüketimi İşlem Hacmi ****
Akaryakıt Toplam Dolaylı Vergi ****
LPG Tüketimi İşlem Hacmi****
LPG Toplam Dolaylı Vergi****
milyar YTL
milyar YTL
milyar YTL
milyar YTL
27,5
13,6
5,6
2,5
23,7
13,2
5,2
2,4
-14%
-3%
-7%
-4%
ton
ton
ton
ton
ton
ton
62.293
11.472
5.106
51.311
17.710
147.892
45.067
8.172
3.470
32.604
15.280
104.593
-27,7%
-28,8%
-32,0%
-36,5%
-13,7%
-29,3%
Motor Yağları
Dişli ve Transmisyon Yağları
Kimyasallar
Endüstriyel Yağlar
Deniz Yağları ve Gresler
Toplam Yağlama Yağları
* Siyah + beyaz ürünleri ifade etmektedir,
** EPDK LPG Sektör Raporu değerleri ve piyasa verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
*** Benzin Türleri, Motorin Türleri ve Otogaz Toplamı
**** Tüketimlerden ve birim fiyatlardan hesaplanan tahmini değerlerdir
Akaryakıt verileri 11 ve Yağlama Yağları verileri 6 dağıtım şirketinden PwC tarafından gönüllülük esasına göre derlenmiştir.
www.petder.org.tr
6
II. 2009 YILI OCAK HAZIRAN DÖNEMİ TÜRKİYE AKARYAKIT
İSTATİSTİKLERİ:
a) Motorinler
Toplam motorin tüketiminde son on yıldır devam eden artış eğiliminin 2009 yılında
gerilemeye başladığı görülmektedir. 2009 yılı ilk altı ayında motorin türleri toplam
tüketimi, 2008 yılı aynı dönemine göre % 5,0 azalarak yaklaşık 7,5 milyon m³
olmuştur. Bu düşüş küresel ekonomik krizin etkisi ile ülkemiz ticari ve endüstriyel
faaliyetlerindeki yavaşlamanın sonucu olarak yorumlanmaktadır. 2009 yılı ilk altı
ayında % 13,5 artarak 1,8 milyon m3 olan motorin (düşük kükürtlü) tüketiminin
toplam motorin türleri tüketimindeki payı % 20'den % 24’e çıkmıştır. Motorin türleri
arasında en büyük paya sahip olan kırsal motorinin tüketimi ise 2009 yılı ilk altı
ayında, 2008 yılı aynı dönemine göre % 9,7 azalarak yaklaşık 5,73 milyon m³ ’e
gerilemiştir. Kırsal motorin özellikle ağır vasıtalarca kullanıldığından, tüketimi sınaî
ve ticari faaliyetler ile yakından ilgilidir. Motorin (düşük kükürtlü) ise ağırlıklı olarak
yeni teknolojili dizel araçlar tarafından kullanılmakta ve daha çok bireysel tüketimin
göstergesi olarak kabul edilmektedir.
Yıllara Göre Toplam Motorin Tüketimi
18,000
16,000
1000 m3
14,000
12,000
10,000
8,000
6,000
4,000
2,000
0
Kırsal Motorin
Motorin (Düşük Kükürtlü )
www.petder.org.tr
7
Toplam Motorin Tüketiminin Dönem Karşılaştırması
9,000
5,0 %
8,000
7,000
1,587
1000 m3
6,000
1,801
5,000
4,000
3,000
6,338
5,726
2008
2009
2,000
1,000
0
Kırsal Motorin
Motorin (Düşük Kükürtlü)
Motorin Tüketiminin Türlerine Göre Dağılımı
100%
90%
20.0%
23.9%
80.0%
76.1%
2008
2009
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Kırsal Motorin
www.petder.org.tr
8
b) Benzinler
2009 yılı Ocak Haziran döneminde toplam benzin tüketimi, 2008 yılı aynı dönemine
göre % 2,2 oranında azalarak yaklaşık 1,40 milyon m³ olmuştur. Yalnızca eski
teknolojili araçlarda kullanılmakta olan katkılı kurşunsuz benzin tüketiminde son
yıllarda görülen azalma eğilimi 2009 yılı ilk altı ayında da devam ederek, tüketim %
42,5 oranında gerileyerek ve 34 bin m³’e inmiştir. Benzin tüketimindeki azalma, daha
düşük ÖTV uygulanması nedeniyle fiyat avantajına sahip olan otogazın benzin tüketimi
içerisinden artan miktarda pay alması ve dizel motorlu binek araç kullanımının
yaygınlaşmasından kaynaklanmaktadır.
Yıllara Göre Toplam Benzin Tüketimi
6,000
1000 m3
5,000
4,000
3,000
2,000
1,000
0
Kurşunsuz Benzin (RON 95)
Kurşunsuz Benzin (RON ≥ 97)
Süper Benzin/Katkılı Kurşunsuz
Normal Benzin
www.petder.org.tr
9
Toplam Benzin Tüketiminin Dönem Karşılaştırması
1,450
- 2,2 %
60
1,400
34
1000 m3
1,350
1,300
131
156
1,250
1,200
1,150
1,216
1,235
2008
2009
1,100
Benzin Tüketiminin Türlerine Göre Dağılımı
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
4.2%
10.9%
84.9%
2008
2.5%
9.4%
88.2%
2009
www.petder.org.tr
10
c) Beyaz Ürünler (Benzinler, Motorinler ve Gazyağı)
2009 yılı ilk altı ayında toplam beyaz ürün tüketimi 2008 yılı aynı dönemine göre
% 4,6 oranında azalarak yaklaşık 8,93 milyon m³ olarak gerçekleşmiştir. 1997
yılından 2009 yılı başına kadar olan dönemi kapsayan toplam beyaz ürün
tüketimindeki değişimler aşağıdaki grafikte verilmektedir. Bu grafikte görüldüğü
üzere toplam beyaz ürün tüketiminde motorin payı artmakta, buna karşılık benzin
payı ise azalmaktadır.
Yıllara Göre Toplam Beyaz Ürünler Tüketimi
25,000
1000 m3
20,000
15,000
10,000
5,000
0
Kırsal Motorin
Kerosene
Normal Benzin
www.petder.org.tr
11
Toplam Beyaz Ürün Tüketiminin Dönem Karşılaştırması
10,000
9,000
1,216
8,000
- 4,6 %
34
1,235
1,587
7,000
1000 m3
60
1,801
6,000
5,000
4,000
6,338
3,000
5,726
2,000
1,000
0
2008
2009
Kırsal Motorin
Gazyağı
Beyaz Ürün Tüketiminin Türlere Göre Dağılımı
100%
13.0%
90%
80%
0.6%
13.8%
16.9%
20.2%
67.7%
64.1%
70%
0.4%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2008
2009
Kırsal Motorin
Gazyağı
www.petder.org.tr
12
d) Kalorifer Yakıtı (Kalyak)
2009 yılı Ocak Haziran döneminde toplam kalorifer yakıtı tüketimi, 2008 yılı aynı
dönemine göre % 13,1 oranında azalarak yaklaşık 182 bin ton olarak gerçekleşmiştir.
1000 ton
Yıllara Göre Kalorifer Yakıtı Tüketimi
2,000
1,800
1,600
1,400
1,200
1,000
800
600
400
200
0
Kalorifer Yakıtı
Kalorifer Yakıtı Tüketimi
250
-13,1 %
1000 mTon
200
150
100
210
182
50
0
2008
2009
Kalorifer Yakıtı
www.petder.org.tr
13
e) Fuel Oil No: 6
Fuel Oil No: 6 tüketimi, 2009 yılı ilk altı ayında, 2008 yılı aynı dönemine göre % 6,3
oranında azalarak yaklaşık 1,09 milyon ton olmuştur.
1000 ton
Yıllara Göre Fuel Oil No: 6 Tüketimi
4,500
4,000
3,500
3,000
2,500
2,000
1,500
1,000
500
0
Fuel Oil No:6
Fuel Oil No: 6 Tüketimi
1,400
6,3 %
1,200
1000 mTon
1,000
800
600
1,160
1,087
2008
2009
400
200
0
Fuel Oil No:6
www.petder.org.tr
14
f) Siyah Ürünler
Siyah ürün tüketimi 2009 yılının ilk yarısında, 2008 yılı aynı dönemine göre % 7,3
oranında azalarak yaklaşık 1,27 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
Yıllara Göre Siyah Ürünler Tüketimi
Fuel Oil
No:6
86%
7,000
6,000
1000 ton
5,000
Kalorife
r Yakıtı
14%
4,000
3,000
2,000
1,000
0
Fuel Oil No:6
Kalorifer Yakıtı
Siyah Ürünler Tüketimi
1,600
7,3 %
1,400
1000 mTon
1,200
210
182
1,000
800
600
1,160
400
1,087
200
0
2008
Fuel Oil No:6
2009
Kalorifer Yakıtı
Türlere Göre Dağılımı
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
15.3%
14.4%
84.7%
85.6%
2008
Fuel Oil No:6
www.petder.org.tr
2009
Kalorifer Yakıtı
15
g) Akaryakıtlar
2009 yılı Ocak Haziran döneminde toplam akaryakıt (Benzinler, Motorinler, Gazyağı,
Kalorifer Yakıtı ve Fuel Oil) tüketimi 2008 yılı aynı dönemine göre % 5,0 oranında
azalarak yaklaşık 8,72 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
Yıllara Göre Toplam Akaryakıt Tüketimi
20,000
18,000
16,000
1000 ton
14,000
12,000
10,000
8,000
6,000
4,000
2,000
0
Kırsal Motorin
Kerosene
Normal Benzin
Fuel Oil No:6
Kalorifer Yakıtı
www.petder.org.tr
16
Toplam Akaryakıt Tüketiminin Dönem Karşılaştırması
10,000
5,0 %
9,000
1000 mTon
8,000
210
46
121
1,160
6
7,000
943
6,000
1,341
4
1,087
957
182
27
102
1,522
5,000
4,000
3,000
5,356
2,000
4,838
1,000
0
2008
2009
Kalorifer Yakıtı
Gazyağı
Fuel Oil No:6
Kırsal Motorin
Toplam Akaryakıt Tüketiminin Türlerin Dağılımı
100%
90%
80%
70%
60%
3.2%
3.7%
15.4%
0.1%
1.4%
9.8%
16.8%
0.5%
0.3%
10.4%
14.4%
16.5%
54.8%
51.7%
0.1%
1.1%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2008
Kırsal Motorin
Fuel Oil No:6
2009
Gazyağı
Kalorifer Yakıtı
www.petder.org.tr
17
h) Otomotiv Yakıtları
2009 yılının ilk altı ayında toplam otomotiv yakıtları (Benzinler, Motorinler ve LPG
Otogaz) tüketimi 2008 yılı ilk yarısında % 3,2 oranında azalarak yaklaşık 8,49 milyon
ton olarak gerçekleşmiştir.
Yıllara Göre Otomotiv Yakıtları Tüketimi
20
Milyon Ton
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Kırsal Motorin
Benzinler
LPG Otogaz
Benzin ve LPG Otogaz Tüketimleri
2,500
2,90 %
1000 mTon
2,000
1,500
1,049
964
1,000
500
1,086
1,110
0
2008
Benzinler
2009
Otogaz LPG
www.petder.org.tr
18
Toplam Otomotiv Yakıtları Tüketiminin Dönem Karşılaştırması
10,000
3,18 %
1000 mTon
9,000
8,000
964
7,000
1,110
1,049
1,086
6,000
5,000
4,000
3,000
6,697
6,360
2,000
1,000
0
2008
Motorinler
2009
Benzinler
Otogaz LPG
Toplam Otomotiv Yakıtları Tüketimi Dağılımı
100%
90%
80%
11,5%
12 %
14,5%
13,1%
74%
74,8%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2008
Motorinler
2009
Benzinler
Otogaz LPG
www.petder.org.tr
19
j) Yağlama Yağları
AKPET, ALPET, BP, CASTROL, EXXONMOBIL, OPET, POAŞ, SHELL, TOTAL
firmalarının gönüllü katılımı ile sağlanan ve toplam pazarın yaklaşık % 80’lik
bölümünü temsil ettiği tahmin edilen bilgilere göre 2009 yılının ilk beş ayında toplam
yağlama ürünleri tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre % 29,3 oranında azalarak
toplam 105 bin ton olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı ilk beş ayında toplam yağlama
ürünleri pazarının 2008 yılı ilk yarısı ile karşılaştırma grafiği aşağıda verilmektedir;
Yağlama Yağları Tüketimi (Ton)
160,000
Gresler
% 29,3
140,000
Deniz Yağları
120,000
Diğer
100,000
Proses Yağları
80,000
Hidrolik
60,000
Kimyasallar Antifriz
40,000
Kimyasallar Hidrolik Fren Sıvısı
20,000
Dişli ve Transmisyon Yağları Multigrade
0
2008
Dişli ve Transmisyon Yağları Monograde
2009
MotorYağları Multigrade
Ocak Mayıs
Ocak Mayıs
MotorYağları Monograde
Yağlama Yağları İçerisindeki Ürün Gruplarının Oranları
2008 Ocak Mayıs
Gresler
4%
2009 Ocak Mayıs
Deniz
Yağları
8%
Gresler
4%
Deniz
Yağları
11%
MotorYağla
rı
42%
Endüstriyel
Yağlar
35%
Kimyasallar
3%
MotorYağları
43%
Endüstriyel
Yağlar
31%
Dişli ve
Transmisyo
n Yağları
8%
Kimyasallar
3%
www.petder.org.tr
Dişli ve
Transmisyon
Yağları
8%
20
Motor Yağları
2009 yılı ilk beş aylık döneminde motor yağları (monograde ve multigrade) tüketimi
geçen yılın aynı dönemine göre % 27,7 oranında azalarak 45 bin ton olarak
gerçekleşmiştir. Bu dönemde motor yağları toplam yağlama ürünleri içerisinde
yaklaşık % 43’lük payı oluşturmuştur. Motor yağları tüketiminin dönem karşılaştırma
grafikleri aşağıda verilmektedir;
Motor Yağları Tüketimi (Ton)
70,000
2009 Ocak Mayıs
% 27,7
60,000
MotorYağlar
ı Monograde
14%
11,792
50,000
6,135
40,000
30,000
50,501
20,000
38,932
10,000
0
2008
MotorYağları Multigrade
MotorYağlar
ı Multigrade
86%
2009
MotorYağları Monograde
Endüstriyel Yağlar
2009 yılı ilk altı aylık döneminde toplam endüstriyel yağlar (hidrolik, proses, diğer)
tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre % 36,5 oranında azalarak yaklaşık 33 bin ton
olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılının ilk yarısında endüstriyel yağlar, toplam yağlama
ürünleri içerisinde yaklaşık % 31’lik pay teşkil etmiştir. Endüstriyel yağlar
tüketiminin karşılaştırma grafikleri aşağıda verilmektedir;
Endüstriyel Yağlar Tüketimi
60,000
2009 Ocak Mayıs
% 36,5
50,000
Diğer, 19,106
40,000
30,000
Hidroli
k
38%
Diğer
39%
Proses
Yağları, 12,059
Diğer, 12,831
20,000
Proses Yağları, 7,496
10,000
Hidrolik, 20,146
Hidrolik, 12,277
0
2008
Hidrolik
Proses
Yağları
23%
2009
Proses Yağları
Diğer
www.petder.org.tr
21
III- DOLAYLI VERGİLER VE SEKTÖREL İŞLEM HACMİ
Akaryakıt ve LPG sektörü dolaylı vergiler açısından önemli büyüklükte vergilerin
sağlandığı sektörlerin başında gelmektedir. 15 Temmuz 2009 tarihinde T.C. Maliye
Bakanlığınca
akaryakıt
ve
LPG'ye
uygulanan
ÖTV
miktarları
yeniden
düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre ürün bazında ÖTV miktarları aşağıdaki
tablodadır.
Ürün
Birim
Eski ÖTV
Yeni ÖTV
Değişim
95 Oktan Kurşunsuz
TL/Lt
Katkılı Kurşunsuz Benzin
97 Oktan Kurşunsuz
TL/Lt
TL/Lt
1,4915
1,4915
1,6915
1,6915
13,41%
13,41%
1,4915
1,6915
13,41%
1,0845
16,05%
Motorin
TL/Lt
0,9345
Düşük Kükürtlü Motorin
TL/Lt
1,0045
1,1545
14,93%
Gazyağı
TL/Lt
0,7605
0,7605
0,00%
Fuel Oil No: 6
TL/KG
0,224
0,224
0,00%
Kalyak YTL/KG
TL/KG
0,476
0,476
0,00%
TL/KG
0,998
1,098
10,02%
Otogaz LPG
YTL/lt
0,55888
0,61488
10,02%
Tüplü LPG
TL/KG
0,93
1,03
10,75%
Dökme LPG
TL/KG
0,93
1,03
10,75%
Otogaz LPG
Aşağıdaki grafiklerde akaryakıt türleri ve otogaz LPG'de 2009 yılı ilk altı ayında litre
başına tahakkuk eden birim ÖTV ve KDV miktarları ÖTV düzenlemesi öncesi ve
sonrası olarak ayrı ayrı gösterilmektedir.
Otomotiv Yakıtlarında Litre Başına Dolaylı Vergi Miktarları
(TL/Litre)
2009 Ocak Haziran Dönemi Ortalaması
LPG Otogaz
0.56
Kırsal Motorin
0.93
Motorin
1.00
95 Oktan K. Benzin
= 1,29 TL /Lt
0.36
= 1,37 TL /Lt
0.37
1.49
0.00
0.50
LPG Otogaz
= 0,81 TL /Lt
0.25
= 1,95 TL /Lt
0.46
1.00
1.50
16 Temmuz 2009
2.00
2.50
0.61
= 0,87 TL /Lt
0.26
Kırsal Motorin
1.08
Motorin
1.15
95 Oktan K.
Benzin
0.37
0.39
1.69
0.00
0.50
KDV
= 1,54 TL /Lt
0.48
1.00
1.50
2.00
= 2,17 TL /Lt
2.50
TL/Lt
TL/Lt
ÖTV
= 1,45 TL /Lt
ÖTV
www.petder.org.tr
KDV
22
2009 yılının ilk altı ayında akaryakıtlardan sağlanan (benzinler, motorinler, fuel oiller)
KDV ve ÖTV’den oluşan dolaylı vergilerin 2008 yılı aynı dönemine göre % 2,5
oranında azalarak 13,2 milyar TL olduğu hesaplanmaktadır. Aynı dönemde toplam
LPG tüketiminden elde edilen dolaylı vergiler toplamı ise 2,4 milyar TL olarak
hesaplanmıştır. Böylece 2009 yılı ilk yarısında akaryakıtlar ve LPG olarak toplam
dolaylı vergi gelirlerinde 2008 yılı ilk altı ayına göre yaklaşık % 2,5 oranında bir
azalma olduğu hesaplanmaktadır.
Toplam tüketimler üzerinden hesaplanan dolaylı vergi gelirleri toplamı ise sıradaki
grafikte gösterilmektedir.
Akaryakıt ve LPG'den Sağlanan Dolaylı Vergi Gelirlerinin Yıllara Göre Değişimi
(Milyar TL)
35.00
30.00
25.00
20.00
15.00
10.00
5.00
0.00
2003
2004
2005
Toplam ÖTV
2006
2007
2008
2009H1
Toplam KDV
Aşağıdaki grafiklerde 2008 ve 2009 yılları Ocak Haziran dönemi akaryakıt ve LPG
sektörlerinden sağlanan dolaylı vergi gelirleri ayrı ayrı gösterilmektedir.
www.petder.org.tr
23
Akaryakıt Tüketiminden Yaklaşık Olarak Hesaplanan
Tahmini ÖTV ve KDV Toplam Miktarları (milyar TL)
16,000
- 2,5 %
14,000
12,000
Kalyak
10,000
Fuel Oil No:6
8,000
Gazyağı
97 ve Üzeri Oktanlı Kurşunsuz Benzin
6,000
4,000
95 Oktan Kurşunsuz Benzin
2,000
Kırsal Motorin
0
KDV+ÖTV
KDV+ÖTV
2008 H1
2009 H1
Otomotiv Yakıtları (Benzin, Motorin, LPG Otogaz) Tüketiminden Yaklaşık
Olarak Hesaplanan Tahmini ÖTV ve KDV Toplam Miktarları (milyar TL)
16.0
14.0
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
1,3 %
1.43
1.51
2.79
2.76
10.13
9.89
KDV+ÖTV
KDV+ÖTV
2008 H1
2009 H1
Motorinler Toplam
Benzinler Toplam
Otogaz
www.petder.org.tr
24
Akaryakıt (Benzin, Motorin, Gazyağı, Kalorifer Yakıtı ve Fuel Oil No: 6)
Tüketimi İşlem Hacmi Karşılaştırması* (milyar TL)
30.0
0.02
25.0
- 13,9 %
1.42
Gazyağı
0.52
3.90
20.0
1.21
0.01
0.43
Kalyak
3.76
4.63
Fuel Oil No:6
4.43
15.0
97 ve Üzeri Oktanlı Kurşunsuz
Benzin
10.0
16.47
13.46
5.0
0.0
Sektör Büyüklüğü
Sektör Büyüklüğü
2008 H1
2009 H1
Kırsal Motorin
* Yapılan sektör büyüklüğü hesaplamalarına; ÖTV ve/veya KDV’si sıfır olan satış türleri (havacılık,
deniz yakıtları, transit akaryakıtlar ve serbest kullanıcı tüketimleri) ve madeni yağ tüketimleri dahil
edilmemiştir.
Aşağıdaki grafikte 2008 ve 2009 yılları Ocak Haziran dönemi için dökme, tüplü ve
otogaz olarak LPG tüketiminin toplam tahmini işlem hacmi gösterilmektedir.
LPG Tüketimleri İşlem Hacmi Karşılaştırması*
(milyar TL)
3.0
2.5
2.0
- 2,3 %
0.14
0.10
0.89
0.79
1.43
1.51
2008 H1
2009 H1
1.5
1.0
0.5
0.0
Otogaz
Tüplü
Dökme
*EPDK raporlarından yapılan tahmini hesaplama.
www.petder.org.tr
25
IV. 2009 YILI OCAK HAZIRAN DÖNEMİNDE SEKTÖRDEKİ GELİŞMELER:
a) EPDK Tavan Fiyat Uygulaması ve ÖTV Oranlarının Artırılması
Bilindiği üzere T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 25 Haziran 2009 tarihinde
almış olduğu Kurul Kararı ile benzin ve motorin pompa fiyatlarında dağıtıcı ve bayiler
için yayınlanmış olan bir formül ile hesaplanmak üzere tavan fiyat uygulamasına
geçmiştir. Bunun sonucunda 1 Ocak 2005 tarihinden bugüne kadar yürürlükte olan
serbest piyasa uygulamasına ara verilmiş bulunmaktadır.
Bu Karar Derneğimizce yasal dayanaktan yoksun ve Petrol Piyasası Kanununun
özünü oluşturan serbest piyasa kurallarına ve Avrupa Birliği’nin temel ilkesi olan
“serbest pazar” ilkesine aykırı olarak yorumlanmaktadır. Karar iç ve dış piyasalarda
son beş yılda petrol sektörü üzerinden oluşturulan serbest piyasa yaklaşımına olan
güveni temelden sarsmıştır.
Tavan Fiyat Kararı Yasa ile uyumlu değildir. Petrol Piyasası Kanunu, EPDK’ya tavan
fiyat uygulama konusunda yetkiyi belirli şart ve koşulların gerçekleşmiş olması kaydı
ile vermiştir. Bu koşullar rekabeti bozan veya engelleyen faaliyetlerin oluşması olarak
Kanun ile sınırlandırılmıştır. Böyle bir eylemin olmadığı, tam tersine sektörde
rekabetin gelişmesinin önünde mevzuattan kaynaklanan yapısal engeller olduğu
Rekabet Kurulunca yapılan ön araştırma sonucunda tespit edilmiş ve bu yapısal
engellerin neler olduğu açıklanmıştır. Rekabet Kurumunun görüş ve kararlarının yanı
sıra rekabet uzmanlarının da tavan fiyat uygulamasının piyasada rekabete katkı
sağlamayacağı yönünde görüşleri mevcuttur.
Serbest piyasa uygulamaları sektöre ve Ülkeye çok önemli kazanımlar sağlamıştır.
Petrol Piyasası Kanunu uyarınca 1 Ocak 2005 tarihinde uygulanmaya başlanan serbest
piyasa sistemi, başta petrol sektörü olmak üzere tüm enerji piyasalarına çok önemli
www.petder.org.tr
26
kazanımlar getirmiştir. Bu kazanımların başında, özellikle yerli ve yabancı
yatırımcıları için oluşturulmaya çalışılan “serbest piyasa” yaklaşımında sağlanan
güven gelmektedir. 1 Ocak 2005 tarihi ile başlayan petrol piyasasındaki liberalleşme
sürecine inanarak ve güvenerek petrol piyasasına çok büyük ölçekli yatırımlar
yapılmış ve bu girişimlerden istihdam, kalite, rekabet ve hizmet olarak Türkiye
önemli kazanımlar elde etmiştir. Serbest piyasa uygulaması ile birlikte beş yıllık süreç
içinde
sektörde
10
Milyar
TL’nin
üzerinde
doğrudan
yatırım
hareketi
gerçekleşmiştir. Bununla birlikte yine serbest piyasanın oluşturduğu olumlu
gelişmelerin de bir sonucu olarak resmi ve kayıtlı akaryakıt tüketimi artmış ve dolaylı
vergi gelirlerinde son beş yılda net 33 Milyar TL artış gerçekleşmiştir. Bu süreçte
Türkiye’de akaryakıt sektöründe tüketiciye sunulan hizmet ve ürünlerde kalite
gelişmiş Avrupa ülkeleri düzeyine hatta bazı hizmetler açısından bu ülkelerin de
üzerine çıkmıştır.
EPDK’nın yasa ile uyumlu olmayan bu açık müdahalesinin ülkemizin ve
sektörümüzün gelmiş olduğu bu önemli aşamaya çok olumsuz bir etki yapması
kaçınılmazdır. Kanımızca bu karar ile sadece petrol piyasasında değil diğer enerji
piyasalarında da yatırımcının ilgi ve güveni sarsılmıştır.
Geçtiğimiz bir yıllık süreç içinde akaryakıt fiyatları ve bu fiyatların oluşumu ile ilgili
birçok konu kamuoyunun gündemine getirilmiş ve petrol sektörünün tutumu ile ilgili
kamuoyuna ciddi bir araştırma ve incelemeye dayanmayan gerçek dışı ve yanıltıcı
bazı bilgiler sunulmuştur. Ürün cinsleri, piyasa yapıları, maliyet sistemleri ve vergi
seviyeleri açısından birbirinden çok farklı ülkelerden yanlış örnekler alınarak yapılan
karşılaştırmalar sonucunda ciddi bir bilgi kirliliği oluşmuştur.
www.petder.org.tr
27
Tavan Fiyat ve ÖTV
Düzenlemesi Sonrası Durum :
Tavan Fiyat ve ÖTV
Düzenlemesi Öncesi Durum :
3.50
TL/Lt
23 Haziran 2009
16 Temmuz 2009
% 3,96
% 3,96
3.00
% 12,2
2.50
2.00
% 92,1
1.00
% 68,8
%61,2
% 87,8
1.50
0.50
= % 7,9
% 23,3
%26,6
0.00
Benzin
RAFİNERİ
VERGİLER
DAĞITICI
BAYİ
Türkiye ve Avrupa ülkelerinin pompa fiyatları arasında çok önemli karşılaştırma
hataları yapılmıştır. Türkiye’de akaryakıt sektöründe fiyat, hizmet ve kalitede yoğun
bir rekabet vardır. Tavan fiyat kararı öncesinde Türkiye’deki akaryakıt fiyatları en
yakın erişilebilir Avrupa fiyatlarıyla uyumludur ve hatta “Avrupa ile ek maliyet
yükleyen temel farklılıklarımız dikkate alındığında“ daha da rekabetçidir. Ülkemiz
dağıtım sektöründe akaryakıt fiyatları rekabetçidir ve müdahale öncesi tamamen
serbest piyasa koşullarında ve tam bir rekabet ortamı içinde gelişmiştir. Sektörde
hem hizmetlerde, hem de fiyatlarda iskonto, promosyon, ücretsiz hizmet ve vade
olarak yoğun bir rekabet yaşanmaktadır. Nitekim bu durumun bir sonucu olarak
birçok dağıtım şirketince ilan edilen net karların toplam ciroya oranı ortalama %1-3
gibi birçok sektörle mukayese edildiğinde son derece düşük bir seviyede kalmaktadır.
2008 yılı mali tabloları ve 2009 birinci çeyrek dönemi sonuçları incelendiğinde
akaryakıt dağıtım sektörü birçok sektöre göre çok daha az karlı bir durumdadır. Bu
durum Maliye Bakanlığınca yayınlanan vergi sırlamasında Türkiye’nin ilk 500 şirketi
için yayınlanan tablolarda açıkça görülmektedir.
www.petder.org.tr
28
Petrol piyasasında fiyat
oluşumuna etken olan
• Sadakat kartları
•Ticari iskonto,
• Vade
• Promosyon
• Kredi kartı ödemesi
• Ücretsiz yıkama vb.
Toptan
Satışlar
Bireysel
Satışlar
unsurlar açısından
bakıldığında Türkiye ile Avrupa ülkeleri
Taşıt
Tanıma
arasında çok önemli farklılıklar
bulunmaktadır. Bu farklılıkların başında Avrupa
dağıtım sektörünün ikmal
kaynakları açısından içinde
• Ticari iskonto
• Vade
Ortalama tahakkuk eden gerçek fiyatlar, ilan edilen tavan
fiyatların altında gerçekleşmektedir.
bulunduğu çeşitlilik, ithalat kolaylığı, yöre rafinerilerden vergisini peşin ödemeden
rekabetçi ürün tedarik imkânları ile faaliyet için düşük ve maliyeti az sermayeye
ihtiyaç duyması gelmektedir.
Özellikle dağıtım sisteminde Avrupa ülkelerindeki maliyete etki eden unsurlar ile
Türkiye’deki unsurlar farklıdır. Bu farklılıkların başında Türkiye’de vergilerin ve
faizlerin yüksekliği ile verginin rafineriye peşin olarak ödenmesi sonucu karşılanmak
zorunda kalınan finansman yükü gelmektedir. 20 günlük zorunlu ulusal stok, 10-15
günlük dağıtıcı ve bayinin işletme stokları, piyasaya sunulan vadeler ve kredi kartlı
satışlar 60- 70 güne varan ürün + vergi finansman yükünü dağıtım sisteminin üzerine
yıkmaktadır. Türkiye’de Avrupa’dan farklı olarak dağıtım sektörünün üstlendiği
bu finansman bir litre benzinde 8- 9 (4 Euro Cent) kuruşa karşılık gelmektedir.
Buna ilave olarak ithalatın son derece bürokratik ve maliyetli olması, ulusal marker,
yazar kasa, zorunlu otomasyon vb. gibi mukayese edilen ülkelerde olmayan ve bir
kısmı Petrol Piyasası Kanunundan kaynaklanan farklılıklar da söz konusudur.
Rafineri ikmalinin alternatifi olan ithalatta yaşanan zorluklar ve Türkiye’ye getirilen
bir ürünün gümrükleme işleminin 20 günü geçmesi de Avrupa’ya göre ek lojistik
zorluklar ve maliyet getirmektedir. İthalatın sektörde bir rekabet unsuru olarak
geliştirilememiş olmasının ve beraberinde rafineri lisanslarının EPDK tarafından
www.petder.org.tr
29
sonuçlandırılmamış olmasının önemli bir sorun olduğu Rekabet Kurumu ve PETDER
tarafından birçok kez ifade edilmiştir. Petrol Sanayi Derneği olarak geçtiğimiz süreç
içinde sektörde maliyetlere yansıyan gereksiz yükler hakkında yapmış olduğumuz
sayısız başvurulardan da sonuç alınamamıştır.
Tüm bunlara rağmen doğru kaynaklar kullanılarak doğru teknik analizler
yapıldığında Türkiye'deki vergi hariç tavan pompa fiyatlarının, ülkemize özgü ek
maliyet getiren farklılıklara rağmen, Akdeniz piyasaları ile paralel hareket ettiği ve
EPDK’nın kararına gerekçe gösterilen yasanın 10. maddesiyle uyumsuz olmadığı
açıkça görülmektedir. Şöyle ki, Türkiye’de EPDK müdahalesi öncesinde vergi hariç
tavan fiyat seviyesi Benzin’de 56-57 Euro Cent iken aynı ürün İtalya’da 54-58,
Yunanistan’da 52-55 ve İspanya’da 52-56 Euro Cent’e satılmakta idi. Aynı şekilde,
tüm ek maliyet getirici unsurlara rağmen tavan fiyat seviyesi Türkiye’de 52-53 Euro
Cent olan motorin Yunanistan’da 53-56, İtalya’da 51-54 ve İspanya’da 51-53 Euro
Cent’e satılmakta idi. Kaldı ki Türkiye’de ticari özellikli satışlar tavan fiyatın altında
işlem görmekte ve yaygın bir şekilde birçok hizmet ücretsiz olarak tüketiciye
sunulmaktadır.
Vergisiz Pompa Fiyatları
€/Litre (16.07.2009)
Motorin Vergisiz Pompa
Fiyatları (16.07.2009)
€/Litre
Türkiye
0,46 – 0,46
İspanya
0,47 – 0,48 *
Yunanistan
İtalya
0,49 – 0,50 *
İspanya
Yunanistan
0,49– 0,54 *
İtalya
0.00
0.20
0,46 – 0,46
Türkiye
0.40
0.60
0,46* – 0,48
0,47 – 0,50
0,49 – 0,51 *
0.00
0.20
0.40
0.60
Yıldız (*) ile işaretli olan değerler için kaynak : www.energy.eu
Müdahale sonrası Türkiye, tüm ek maliyetlere rağmen en
yakın Akdeniz ülkelerinin gerisine düşmüştür.
www.petder.org.tr
30
Diğer taraftan, burada önemle vurgulanması gereken çok önemli bir başka nokta
vardır. Önceki grafikte verilen Türkiye - Avrupa pompa fiyatları EPDK'nın da
karşılaştırmalarında kullandığı rakamlardır. Burada Avrupa ülkelerinin pompa
fiyatları
fiili
olarak
sahada
uygulanan
fiyatların
GENEL
ORTALAMASI
niteliğindedir. Bu fiyatların içerisinde süpermarket, self servis vb. gibi özel
uygulamaların yanısıra yapılan indirimlerde yer almaktadır. Halbuki Türkiye için
yukarıdaki mukayesede verilen rakam dağıtıcılarca ilan edilen TAVAN FİYATTIR.
Türkiye'deki
maksimum
fiyat
ile
Avrupa
ülkelerindeki
ortalama
fiyatlarla
karşılaştırılmış olmasına rağmen Türkiye, en yakın erişilebilir piyasalar ile
uyumludur.
Tavan Fiyat Formülü sektörün ve ülkenin temel gerçeklerinden tamamen uzaktır.
Sonuçları itibarı ile rekabet olumsuz etkilenecek, kaçak ve kayıt dışı artacak ve
özellikle küçük işletmeler büyük ticari kayıplara uğrayacaktır. Açıklanan tavan fiyat
formülü rafineri ve nakliye unsurlarını içermediğinden ülkenin her tarafına düzenli
ve sürdürülebilir şekilde akaryakıt ikmal edilmesini ve yatırım yapılmasını ekonomik
olmaktan çıkarmıştır. Bu yapısı ile fiyat formülü uygulama ve ülke gerçekleri ile tam
bir tezat içindedir. Sonuç olarak, bu karar nedeni ile sayıları binlere varan bayinin
iflas noktasında olduğu ve finans kapasitesi sınırlı küçük dağıtıcıların da faaliyetlerini
sürdüremez noktaya geldiği görülmektedir. Yapılan müdahale ekonomimizin en
büyük sorunu haline gelen işsizliği de olumsuz etkileyecektir.
Akaryakıt sektöründe vergi yüksekliği ve enerji ürünlerindeki vergi dengesizliği
sürdürülebilir değildir. Son yapılan ÖTV düzenlemesi ile Türkiye benzinde
dünyanın en yüksek vergi uygulayan ülkesi durumuna gelmiştir.
www.petder.org.tr
31
Benzindeki Dolaylı Vergiler
€/Litre
(16 Temmuz 2009)
1.00
0.80
0.60
0.40
0.20
0.00
Bu kapsamda düşük kükürtlü motorin ÖTV’sinin, yüksek kükürtlü motorin
ÖTV’sinden daha fazla olması çevre etkileri açısından, PETDER olarak yaptığımız
önerilerin dikkate alınmadığını ve uygulamanın AB yaklaşımı ile de uyumlu
olmadığını
göstermektedir.
Yapılan
ÖTV
düzenlemesinin,
ülkemizin
enerji
türlerinden verimli ve ekonomik anlamda dengeli bir şekilde yararlanabilmesi için
önem taşıyan kalorifik bazda vergilendirme yaklaşımları ile de uyumlu olmadığı
hatta mevcut dengesizliğin daha da büyüdüğü görülmektedir. ÖTV artışları, petrol
ürünleri ile doğal gaz arasındaki farkı daha da büyütmüştür. Bu durum petrol
ürünleri piyasasında küçülmeye ve maalesef kaçakçılığın artmasına sebep olacaktır.
BENZİN 95 OKTAN
21.07
MOTORİN 50 PPM
13.47
KIRSAL MOTORİN 1000 PPM
12.92
LPG OTOGAZ
DOĞALGAZ (TAŞITLARDA)
5.98
5.98
FO NO:4 (KALYAK)
3.04
3.04
FO NO:6
ELEKTRİK MESKEN
ELEKTRİK SANAYİ
CNG
LİNYİT
14.80
10.67
9.86
10.18
9.19
9.17
8.33
LPG (TÜPLÜ VE DÖKME)
DOĞALGAZ
24.36
15.28
1.06
1.06
0.52
0.52
0.30
0.30
0.30
0.30
0.00
0.00
0.00
Yeni ÖTV İle
Eski ÖTV İle
Yanma Verimliliği hesaba dahil edilmiştir.
Kuruş / 1000 Kcal
5.00
10.00
15.00
www.petder.org.tr
20.00
25.00
32
PETDER, Petrol Sanayi Derneği olarak ülkemiz ve sektörümüz için müdahalelerden
uzak, rekabeti daha da geliştirecek yapısal engellerin kaldırıldığı, haksız rekabet
içerikli girişimlere yol vermeyen, hizmet ve ürün çeşitliliğinde yarışın önünü
tıkamayan serbest bir piyasa tek hedefimizdir.
b) Bayilik Anlaşmalarındaki Grup Muafiyetinin Beş Yıl İle Sınırlanması
Hakkındaki Rekabet Kurulu Kararı
11 Mart 2009 tarihinde Rekabet Kurumu, intifa ve kira şerhi ile yapılan sözleşmelerin
süre uzatımı yönünde baskı oluşturduğu ve piyasada kapama etkisi yaptığı gerekçesi
ile bu sözleşmelerin sürelerinin rekabet grup muafiyeti açısından beş yıl ile
sınırlandırılmasına karar vermiştir. Daha önceden yapılmış geçerli intifa ve kira şerh
sözleşmelerini de kapsadığı için bu Karar'ın sektöründe önemli değişikliklere yol
açacağı kesindir.
Rekabet Kurumu Kararının sektör açısından en önemli etkisi, bugüne kadar yapılmış
olan yatırımlar ve mevcut sözleşmelere ilişkin hususular üzerinde oluşacaktır. Çünkü
birçok dağıtım şirketi, medeni hukuk ve Anayasa’ya dayanan yasal güvenceleri
dikkate alarak yapmış oldukları uzun süreli sözleşmelerin karşılığı olarak
istasyonlara çok büyük ölçekli yatırımlar yapmışlardır. Örneğin, dağıtım şirketlerince
2008 yılında istasyonlara dağıtım şirketlerince yapılmış yatırımların toplam değerinin
1,3 milyar TL civarında olduğu tahmin edilmektedir. Yatırım karlılığı 10 – 15 yıl
olarak planlanmış mevcut sözleşmelerin sürelerinin bu yeni Karar ile beş yıl ile
sınırlandırılmış olması önemli ölçüde dağıtıcı - bayi ihtilaflarına yol açabilecektir.
Bu kararın bir sonucu olarak sözleşme süresi kısaltılmak zorunda kalınacak olan
akaryakıt istasyonlarına dağıtıcı şirketlerce yapılmış olan yatırımlar ve sağlanan
finansmanların hangi kriterler esas alınarak geri ödeneceğine dair bir düzenlemenin
Rekabet Kurumunca yayınlanması büyük önem taşımaktadır. Bu konuda nasıl bir
yaklaşım uygulanacağı hususunda Avrupa Komisyonu’nun almış olduğu Repsol
www.petder.org.tr
33
Kararı önemli bir referans teşkil etmektedir. Benzer yaklaşımla, Kurum'un bu konuda
yapacağı bir düzenleme mevcut sözleşmeler kapsamında yapılmış yatırımların sektör
tarafları arasında ihtilaf unsuru olması engel olacak ve aynı zamanda Avrupa
Komisyonu kararları ile de uyum sağlanacaktır.
c) Ulusal Marker Sektör Konuları
2007 yılında uygulamaya başlanan ulusal marker, gelinen aşamada kaçak ve kayıt dışı
sorunların önlenmesinde ciddi ve yararlı bir araç olarak önemli bir katkı sağlamıştır.
Ancak yaşanan tecrübelerin ışığında sadece ulusal marker seviyesine dayalı bir kaçak
petrol tanımlamasının sorunlara ve tamamen yasalara uygun olan bazı akaryakıtların
kaçak olarak adlandırılmasına yol açabildiği görülmektedir. Nitekim 2008 yılında
yapılan saha denetimleri sırasında denetim ile görevli resmi personelin saha denetim
cihazları ile yaptığı ölçümlerde rafineri ve dağıtıcı terminallerinde alınan olumlu
sonuçlar, resmi tutanak altına alınmış olması ve bu tutanaklar doğrultusunda ticari
faaliyet devam ettirilmiş olmasına rağmen birkaç ay sonra şahit numuneler üzerinde
yapılan ikinci testlerin farklı sonuç vermesi, sektörde bu konudaki endişelerin
haklılığını ortaya koymaktadır. Bu ve benzeri sorunların rafineri ve dağıtım
şirketlerinin hemen tamamında yaşanmış olması sadece marker seviyesine dayalı bir
kaçak petrol tanımlamasının sektörde ciddi sorunlara yol açacağının önemli bir
göstergesidir. Bu nedenle Petrol Piyasası Kanunundaki kaçak petrol tanımının tek
başına ulusal marker seviyesine dayalı olmaktan çıkarılıp ilave deliller ile
güçlendirilmesi gereği ortaya çıkmıştır.
d) İthalat İşlemlerindeki Sorunlar, Diğer Teknik ve Operasyonel Sorunlar ve Ülke
Ekonomisine Getirdiği Kayıplar İle Gereksiz Mali Yükler
2005 yılından itibaren başlayan liberalleşme sürecinde petrol ve LPG piyasalarında
büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Özellikle kaçak ve kayıt dışı faaliyetlere ilişkin
alınan tedbirler sonucunda kayıt dışında önemli bir azalma görülmektedir. Diğer
www.petder.org.tr
34
taraftan özellikle kayıt dışı ile mücadele amacı ile oluşan mevzuat yoğunluğu
operasyonel anlamda zorluklar yaratmaktadır. Bu açıdan süreç değerlendirildiğinde,
özellikle ithalat sürecinde yaşanan gecikmeler nedeniyle önemli maliyetlerin ortaya
çıktığı görülmektedir.
Teknik mevzuat çerçevesinde yapılan ithalat işlemlerindeki zorluklar ve işlem
sürelerinin uzunluğu nedeni ile ithalat, birçok dağıtıcı açısından tercih edilen bir
yöntem olamamaktadır. Sadece 2008 yılında ithalat sürelerinin uzunluğu ve teknik
engeller nedeni ile Türkiye’nin parasal kaybının önemli seviyelerde olduğu tahmin
edilmektedir. Fiyat ve maliyet yönü ile olumsuzluk oluşturan bu husus, 2009 yılının
ilk aylarında da devam etmiştir.
V. PETDER ÇALIŞMALARI ve ÖNEMLİ SEKTÖREL TOPLANTILAR:
a) PETDER Olağan Genel Kurul Toplantısı:
Petrol Sanayi Derneği (PETDER)’in 27 Mart 2009 tarihinde yapılan Olağan Genel
Kurul Toplantısı’nda, yeni Yönetim Kurulu Üyeleri şu şekilde belirlendi;
Yönetim Kurulu Başkanı:
TOTAL Oil Türkiye A.Ş’yi temsilen
Muammer EKİM
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı:
BP Petrolleri A.Ş.’yi temsilen
Murat GUNEM
Muhasip Üye:
MOBİL Oil Türk A.Ş’yi temsilen
Samet ÜNER
Yönetim Kurulu Üyeleri:
DELTA Petrol Ürünleri Tic. A.Ş.’yi temsilen
Varol DERELİ
PETROL OFİSİ A.Ş.’yi temsilen
Melih TÜRKER
SHELL & Turcas Petrol A.Ş.'yi temsilen
George SPANOUDİS
The SHELL Co. of Turkey Ltd.’yi temsilen
Canan EDİBOĞLU
Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda ayrıca, PETDER’in geçmiş döneme ait faaliyet
raporu onaylandı ve 2009 yılı bütçesi de kabul edilerek yürürlüğe girdi.
www.petder.org.tr
35
b) PETDER Atık Motor Yağı Toplama Faaliyetleri:
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın, ikinci kategori atık motor yağlarının toplanması
ve bertaraf edilmesi konusunda tek kuruluş olarak yetkilendirdiği PETDER, 2009
yılının ilk altı ayında 69 ilde, 1.192 adet işletmeden 1.318 seferde 1.629 ton atık motor
yağı topladı. Böylece “atık motor yağı toplama” çalışmaları kapsamında bugüne
kadar olan 5 yıllık dönemde 58 bin tonun üzerinde atık motor yağı toplandı. Atık
motor yağları, içerdiği yüksek enerji değeri nedeniyle, (birçok AB ülkesinde yapıldığı
üzere) Bakanlıkça lisanslandırılmış özel tesislerde kullanılmaktadır. Tamamen kamu
yararına yapılan, atık motor yağı bulunan tüm işletmelere bedelsiz olarak hizmet
sağlamayı amaçlayan bu proje için başlangıcından 2009 yılı Haziran ayı sonuna kadar
PETDER, toplam 12 milyon TL kaynak aktarımı sağlamıştır.
PETDER Atık Motor Yağı Toplama Miktarları:
1600
1,800,000
Kg/Ay
Adet
1,600,000
1400
1,400,000
1200
1,200,000
1000
1,000,000
800
800,000
600
600,000
400
400,000
200
200,000
0
0
Aylık Toplanan Miktar
Aylık Ziyaret Sayısı
Atık Motor Yağı Toplama Faaliyetlerine Katılan Motor Yağı Üreticisi Şirketler:
Akstrol Petrokimya San ve Tic. Ltd. Şti. Akpet Akaryakıt Dağ.A.Ş. Anadolu Araçlar Ticaret A.Ş. Anadolu
Isuzu Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. Atak Madeni Yağ Pazarlama San. Ve Tic. A.Ş. Baylas Otomotiv
A.Ş. Baytur Motorlu Vasıtalar Tic. A.Ş. Belgin Madeni Yağlar Tic. ve San. A.Ş. BMC San. ve Tic.
A.Ş. Borusan Makina A.Ş. Borusan Otomotiv İthalat ve Dağıtım A.Ş. Bölünmez Petrolcülük A.Ş, BP
www.petder.org.tr
36
Petrolleri A.Ş. Chevrolet Otomotiv Tic. Ltd. Şti. Çelik Motor Ticaret A.Ş. ÇMYS Madeni Yağlar İmalat İth.
Hr. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. Daihatsu Türkiye Motorlu Araçlar A.Ş. Delta Akaryakıt Tic. A.Ş. Denizatı
Petrokimya Ürünleri Yapı İnşaat San. ve Tic. A.Ş. Doğuş Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş. Ekol Otomotiv San
ve Tic. A.Ş. Emek Petrol Ürünleri Tic. San. Ltd. Şti. Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama A.Ş. ENKA
Pazarlama İthalat İhracat A.Ş. Gema Madeni Yağları San. ve Tic. A.Ş. General Motors Türkiye Ltd.
Şti. Global Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Hattat Tarım A.Ş. HMF Makina ve Servis Sanayi ve Ticaret
A.Ş. Honda Türkiye A.Ş. Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. İsotlar Grup A.Ş. John - Deere
Makinaları Ltd.Şti. Karland Otomotiv Ürünleri San. Tic. A.Ş. Klora Gres ve Yağ Sanayi A.Ş. Koçak Petrol
Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Kompet Petro Kimya Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Laverda Tarım Mak. San.Tic.
A.Ş. Link Kimya Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Lukoil Eurasia Petrol A.Ş. Manpet Petrol Ürünleri San.
ve Tic. Ltd. Şti. Mazda Motor Logistics Europe N.V. Merkezi Belçika Türkiye İstanbul Şubesi, Miroil
Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama Ltd. Şti. Tarsus Şubesi, MYS Otom. Taş ve Pet. Ür. Tur. Teks. San ve Tic
Ltd. Şti. Mobil Oil Türk A.Ş. Nissan Otomotiv A.Ş. Opet Petrolcülük A.Ş. Orhan Makine San. Tic. Ltd.
Şti. Özçınarlar Petrol Ürünleri Ltd.Şti. Nil-Can Kimya Petrol Ürünleri Ambalaj Hurda Sanayi ve Ticaret
Ltd. Şti. Petline Petrol Ürünleri Tic. A.Ş. Petrol Ofisi A.Ş. Petrofer Eendüstriyel Yağlar San ve Tic.A.Ş.
Petronas Madeni Yağlar Tic. Ltd. Şti. Peugeot Otomotiv Pazarlama A.Ş. Pınar-Al Kimya Otomotiv ve
İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. Prista Oil Yağ San. ve Tic. Ltd. Şti. Renault Trucks Türkiye Tic. A.Ş. Shell &
Turcas Petrol A.Ş. Sif İş Makinaları Paz. Ltd. Şti. Suzuki Otomobil Pazarlama ve Tic. A.Ş. Şampiyon Petrol
Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Temsa Global San. ve Tic. A.Ş. Total Oil Türkiye A.Ş. Toyotasa Toyota
Sabancı Pazarlama ve Satış A.Ş. Uzel Makina Sanayi A.Ş. Volvo Otomobil Tic. Ltd. Şti. Würth Otomotiv
ve Mont. San Ür. Paz. Ltd.Şti. Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.
c) Ulusal Marker Konularında Sektör Değerlendirme Toplantısı:
13 Haziran 2009'da İstanbul'da düzenlenen toplantıya EPDK, TÜBİTAK yetkilileri ile
birlikte sivil toplum kuruluşları ve sektör temsilcileri tarafından katılım sağlandı.
Toplantıda Ulusal Marker uygulaması ile ilgili teknik konularda ve mevzuat
hakkında görüş alışverişi gerçekleştirildi. Toplantıda marker ile ilgili teknik sorunlar
hakkında çalışmalar yapmak üzere bir teknik komite oluşturulması kararlaştırıldı.
d) Akaryakıtların Teknik Özellikleri ve Analiz Sonuçlarının Yorumlanması
Toplantısı:
PETDER
tarafından
akaryakıtların teknik
özellikleri ve
analiz
sonuçlarının
yorumlanması konulu bir toplantı düzenlendi. 20 Haziran 2009'da Ankara'da yapılan
bu toplantıya EPDK, TÜBİTAK, TSE, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TÜRKAK, ODTÜ
PAL ile birlikte sivil toplum kuruluşları ve sektör temsilcileri tarafından katılım
sağlandı. PETDER tarafından bağımsız laboratuvarlarda yaptırılan akaryakıtlarda
kükürt değerlerinin ikmal zincirindeki değişimi çalışması, EPDK mevzuatı, TÜBİTAK
www.petder.org.tr
37
analizleri ve ODTÜ PAL analizleri ile ilgili sunumların ardından akaryakıtların teknik
kriterleri ile ilgili görüş alışverişleri gerçekleştirildi.
e) Petroleum Istanbul 2009 Fuarı:
16-19 Nisan 2009 tarihlerinde TÜYAP Beylikdüzü Fuar Merkezindeki fuarda PETDER
Atık Motor Yağı Toplama
faaliyetlerinin tanıtımı yapıldı.
Petroleum Istanbul 2009 Fuarı
kapsamında gerçekleştirilen
Sektör Toplantılarında Rekabet
Kurulu Kararı ve Ulusal Marker
başta olmak üzere diğer sektör
konularında görüşler ve
sorunlar tartışıldı. Toplantılara;
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı,
Komisyon Üyesi Milletvekilleri, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı,
EPDK Başkanı, Kurul Üyeleri ve Daire Başkanları ile diğer Kamu Kurumu temsilcileri
ve çok sayıda sektör temsilcisi katıldı.
f)
Altın
Pusula
Halkla
İlişkiler Ödülü
Türkiye Halkla İlişkiler
Derneği tarafından verilen
(TÜHİD) 8. Altın Pusula
Halkla İlişkiler Ödülleri
sahiplerini buldu. PETDER,
''Atık Yağların Yönetimi''
projesi ile Çevre
www.petder.org.tr
38
Kategorisinde Kurumsal Sosyal
Sorumluluk Ödülü kazandı.
Sakıp Sabancı Müzesi'nde
düzenlenen ödül töreninde
Altın Pusula Halkla İlişkiler
Yarışmasına, 13 kategoride 130
projenin katıldığı, katılan
projelerin her yıl artmasının
yöneticilerin ve kuruluşların
iletişime verdikleri önemin bir
göstergesi olduğu ifade edildi.
g) Petrol Sanayi Derneği Basın Toplantısı (21 Temmuz 2009)
21 Temmuz 2009 tarihinde İstanbul Conrad Otelinde "Türkiye Petrol Piyasalarına
Fiyat Yönü İle Yapılan Müdahale ve Sonuçları" başlığında geniş katılımlı bir basın
toplantısı organize edildi. Toplantıda basın mensuplarına sektördeki son dönem
gelişmeleri ve Avrupa uygulamaları ile ilgili bilgiler aktarıldı.
www.petder.org.tr
39
h) Petrol Sanayi Derneği İnternet Sayfası Yenilendi
www.petder.org.tr internet sayfası tasarım ve içerik açısından geliştirilerek yayına
açıldı. Sayfanın akaryakıt ve LPG sektörleri ile ilgili önemli bir bilgi kaynağı olması
doğrultusunda geliştirme çalışmaları sürekli olarak devam etmektedir.
www.petder.org.tr
40
VI. KAYNAKÇA:

Bu raporda kullanılan akaryakıt verileri pazar payı en yüksek olan ve toplam
pazar payı % 95’in üzerinde olduğu hesaplanan 11 akaryakıt dağıtım firmasının
gönüllü
katılım
esasına
göre
bağımsız
araştırma
kuruluşuna
verdikleri
beyanlarından derlenmiştir. Verileri derlenmeyen şirketlere ait bilgiler için
EPDK'dan temin edilen önceki dönem bilgileri kullanılarak hesaplama yapılmıştır.

Raporda kullanılan akaryakıt ve madeni yağ verileri EPDK, PİGM ve gönüllülük
esasına göre ve bağımsız denetim kuruluşu vasıtası ile piyasadan, LPG rakamları
EPDK ve Türkiye LPG Derneği raporlarından temin edilmiştir.

Enflasyon, GSMH, TÜFE, kur değerleri, taşıt sayısı ve toplam araç parkı verileri
için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası tarafından halka açık
olarak yayınlanan değerler dikkate alınmıştır.

Ham petrol fiyatları için kaynak olarak Platts değerleri kullanılmıştır.

Pompa fiyatlarına ilişkin analizlerde EPDK resmi internet sayfasında günlük
olarak yayınlanan en yüksek pazar payına sahip 8 dağıtıcının ortalama değerleri
kullanılmıştır.
www.petder.org.tr
41
2000-2009 Haziran Dönemi Akaryakıt ve LPG Tüketimleri
Toplam Akaryakıt
LPG Tüplü
LPG Dökme
LPG Otogaz
LPG (tüplü, dökme, otogaz)*
Toplam Otomotiv (Beyaz Ürün+Otogaz)
m3
m3
m3
m3
m3
m3
m3
m3
m3
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
ton
2000
2.014.354
0
1.599.493
3.613.846
51.353
9.691.472
0
9.691.472
13.356.671
1.561.124
0
1.239.607
2.800.731
41.082
8.189.294
0
8.189.294
11.031.107
1.309.576
3.813.166
5.122.742
16.153.849
2.133.831
1.067.348
1.280.331
4.481.510
12.918.525
2001
2.305.525
0
1.176.463
3.481.988
41.216
9.963.639
0
9.963.639
13.486.844
1.786.782
0
911.759
2.698.541
32.973
8.419.275
0
8.419.275
11.150.789
1.397.577
2.714.688
4.112.265
15.263.054
1.810.341
794.052
1.230.330
3.834.723
13.336.964
2002
2.160.712
0
1.906.795
4.067.507
37.430
11.234.997
0
11.234.997
15.339.934
1.674.552
0
1.477.766
3.152.318
29.944
9.493.572
0
9.493.572
12.675.834
987.773
3.888.676
4.876.449
17.552.283
1.724.805
713.354
1.136.025
3.574.184
14.238.463
2003
2.260.772
16.959
1.552.788
3.830.519
47.977
11.504.277
0
11.504.277
15.382.773
1.752.098
13.144
1.203.411
2.968.652
38.382
9.721.114
0
9.721.114
12.728.148
951.716
3.784.642
4.736.359
17.464.507
1.801.825
646.552
1.147.374
3.595.751
13.855.918
2004
2.436.466
285.489
1.005.699
3.727.653
41.118
12.445.391
248.634
12.694.025
16.462.796
1.888.261
221.254
779.416
2.888.931
32.894
10.516.355
210.096
10.726.451
13.648.277
720.482
3.746.051
4.466.533
18.114.810
1.665.167
454.066
1.640.766
3.759.999
15.005.116
2005
2.607.834
262.218
625.519
3.495.570
34.792
12.291.514
783.791
13.075.305
16.605.667
2.021.071
203.219
484.777
2.709.067
27.834
10.386.329
662.304
11.048.633
13.785.533
612.175
3.399.622
4.011.797
17.797.330
1.557.212
383.148
1.751.838
3.692.198
15.286.964
2006
2.884.939
123.878
366.890
3.375.707
26.077
12.588.855
1.589.643
14.178.498
17.580.282
2.235.828
96.005
284.340
2.616.173
20.862
10.637.582
1.343.248
11.980.831
14.617.865
482.942
2.461.617
2.944.559
17.562.424
1.491.580
475.454
1.550.605
3.517.639
16.143.522
* Tüplü, dökme ve otogaz LPG tüketimleri EPDK'nin raporlarından alınmıştır, 2009 yılı ilk altı aylık değerler tahminidir.
www.petder.org.tr
42
2007
3.047.316
20.180
209.624
3.277.120
18.176
12.624.816
2.704.326
15.329.142
18.624.438
2.361.670
15.640
162.459
2.539.768
14.541
10.667.970
2.285.155
12.953.125
15.507.434
390.777
2.163.418
2.554.195
18.061.629
1.302.434
216.470
2.006.263
3.525.167
17.513.697
2008
2.542.009
309.367
107.985
2.959.361
13.189
12.106.367
3.363.193
15.469.560
18.442.110
1.970.057
239.759
83.688
2.293.505
10.551
10.229.880
2.841.898
13.071.778
15.375.834
375.318
2.346.240
2.721.558
18.097.392
1.177.269
171.528
2.111.557
3.460.354
17.476.840
2009H1
1.234.841
131.347
34.484
1.400.672
4.462
5.726.014
1.800.989
7.527.003
8.932.137
957.002
101.794
26.725
1.085.521
3.570
4.838.482
1.521.836
6.360.318
7.449.408
182.282
1.087.375
1.269.657
8.719.065
538.244
67.538
1.048.551
1.654.334
8.494.389
2000-2009 Haziran Dönemi Akaryakıt ve LPG Tüketimleri
Kurşunsuz 95 Oktanlı
Süper/Katkılı Kurşunsuz
Benzinler Toplamı
Gazyağı
Kırsal Motorin
Motorinler Toplamı
Kurşunsuz 95
Kurşunsuz 98
Benzinler Toplamı
Gazyağı
Motorin
Düşük Kükürtlü Motorin
Motorinler Toplamı
Kalyak
Fuel Oil No: 6
Siyah Ürün Toplamı
VII. İLETİŞİM VE ÜYE BİLGİLERİ:
Petrol Sanayi Derneği
Kaptanpaşa Mahallesi, Piyalepaşa Bulvarı, Ortadoğu Plaza, Kat: 5, D: 10,
Okmeydanı, Şişli-İstanbul, Telefon: 0 212 221 04 40, Faks: 0 212 320 30 45,
Atık Yağ Bildirim Hattı: 0 212 220 39 99
[email protected] [email protected] www.petder.org.tr
Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş.
Mobil Oil Türk A.Ş.
Belgin Madeni Yağlar San. ve
Tic. A.Ş.
Petrol Ofisi A.Ş.
Shell & Turcas Petrol
BP Petrolleri A.Ş.
A.Ş.
BP Gaz A.Ş.
Shell Gaz Ticaret ve
Sanayi A.Ş.
DELTA Akaryakıt Tic.A.Ş.
Total Oil Türkiye A.Ş.
ERK Petrol Yatırımları A.Ş.
Turcas Petrol A.Ş.
PETDER YÖNETİM KURULU:
Yönetim Kurulu Başkanı
Muammer EKİM
Total Oil Türkiye A.Ş.
Yön. Kur. Başk. Yard.
Murat GUNEM
BP Petrolleri A.Ş.
Yön. Kur. Muhasip Üye
Samet ÜNER
Mobil Oil Türk A.Ş.
Yönetim Kurulu Üyesi
Varol DERELİ
Delta Akaryakıt Tic. A.Ş.
Melih TÜRKER
Petrol Ofisi A.Ş.
George SPANOUDIS
Shell & Turcas Petrol A.Ş.
Canan EDİBOĞLU
The Shell Company of Turkey Ltd.
PETDER ORGANİZASYONU:
Genel Sekreter
Dr. Erol METİN
Teknik ve Dış İlişkiler Koordinatörü
Alper ZÜMRÜT
Atık Yağ Operasyon Müdürü
Aydın ÖZBEY
Mali İşler ve Müşteri İlişkileri Sorumlusu
Zeynep ERSEN
Yönetim ve Ofis Asistanı
Ebru AYDIN
www.petder.org.tr
43
Son beş yılda elli bin tonun üzerinde atık motor yağını
enerji olarak geri kazandık.
Atık Motor Yağı Bildirim Hattı: 0 212 220 39 99
[email protected]
www.petder.org.tr
44

5,0 - PetDer

Transkript

Benzer belgeler

PDF dosyasını indirmek için tıklayınız

akaryakıt dağıtım şirketleri kanun ve kararlara titizlikle riayet

Sektör Raporu

PDF dosyasını indirmek için tıklayınız

Nisan 2016

Görüntülemek için tıklayın

2014.Haziran