bilkent ankara entegre sağlık kampüsü projesi
Transkript
bilkent ankara entegre sağlık kampüsü projesi
BİLKENT ANKARA ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) RAPORU TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ KASIM 2014 ANKARA BİLKENT ANKARA ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ Tarih 13.06.2014 12.11.2014 Revizyon A.0 B.0 Nihai Taslak Taslak Versiyon ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) RAPORU TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Hazırlayan Kontrol Eden Onaylayan T. Hüyük Çevre Mühendisi E. Kaya Sosyolog G. Ertürer Çevre Mühendisi D. E. Kaya Çevre Mühendisi G. Özenirler Çevre Yüksek Mühendisi T. Hüyük Çevre Mühendisi E. Kaya Sosyolog G. Ertürer Çevre Mühendisi D. E. Kaya Çevre Mühendisi G. Özenirler Çevre Yüksek Mühendisi Revizyon Kodları: A (Taslak), B (Nihai Taslak), C (Nihai) Proje No.: 12/005 Kasım 2014 Proje Sahibi: Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme A.Ş. Üniversiteler Mah. 1604. Cadde No: 09 Çankaya - ANKARA/TÜRKİYE : +90 (312) 220-4044 : +90 (312) 220-4048 Danışman: Mühendislik ve Danışmanlık A.Ş. Tepe Prime İş ve Yaşam Merkezi Mustafa Kemal Mahallesi Dumlupınar Bulvarı No: 266 C Blok Kat: 5 Daire: 73 06800 Çankaya / ANKARA / TÜRKİYE : +90 (312) 295-6248 : +90 (312) 287-2509 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ................................................................................................................................. 1 2 ÇSED HEDEFLERİ .......................................................................................................... 1 3 PROJENİN TANIMI ......................................................................................................... 1 3.1 Projeye Genel Bakış .................................................................................................. 1 3.2 Proje Sahibi ve Kredi Verenler.................................................................................. 2 3.3 Projenin Yeri ............................................................................................................. 3 3.4 Proje Tesisleri ............................................................................................................ 5 3.5 Etki Alanı ve Bağlı Tesisler ...................................................................................... 7 3.6 Trafik Düzenlemeleri................................................................................................. 7 3.7 Hastanelerin Kapatılması........................................................................................... 8 3.8 Proje Alternatifleri ..................................................................................................... 8 3.8.1 Proje Sahası Alternatifleri ................................................................................. 8 3.8.2 Teknoloji Alternatifleri ...................................................................................... 9 4 ÇSED SÜRECİ VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ................................................. 9 5 ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) ................................... 10 Fiziksel Çevre Üzerindeki Etkiler ........................................................................... 10 5.1 5.1.1 Hava Kalitesi ................................................................................................... 10 5.1.2 Gürültü............................................................................................................. 12 5.1.3 Atıksu .............................................................................................................. 13 5.1.4 Toprak ............................................................................................................. 15 5.1.5 Jeotehlikeler ..................................................................................................... 15 Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 1 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Atıklar .............................................................................................................. 16 5.1.6 5.2 Trafik ....................................................................................................................... 19 5.3 Ekoloji ..................................................................................................................... 20 5.4 Sosyal Çevre Üzerindeki Etkiler ............................................................................. 21 5.4.1 Yeniden Yerleşim ............................................................................................ 21 5.4.2 Nüfus Akışı...................................................................................................... 22 5.4.3 Yerel Ekonomi ve Yerel Geçim Kaynakları.................................................... 23 5.4.4 Hastane Kapanışlarının Sonucu Olarak Ekonomik Etkiler ............................. 23 5.4.5 Halk Sağlığı, Güvenlik, Emniyet ..................................................................... 24 5.4.6 Salgın Hastalıkların Kontrolü .......................................................................... 25 5.4.7 Acil Durum: Yangın Güvenliği ....................................................................... 26 5.4.8 Hizmet ve Altyapıya Erişim ............................................................................ 27 5.4.9 İş Sağlığı, Güvenliği ve Çalışma Koşulları ..................................................... 27 5.4.10 Kültürel Miras ................................................................................................. 28 5.5 Kümülatif Etkiler ..................................................................................................... 28 6 ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM PLANI .............................................................. 29 7 PAYDAŞ KATILIMI VE KAMUOYU BİLGİLENDİRME.......................................... 30 Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 2 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 1 GİRİŞ Bu belge, ‘Ankara Bilkent Entegre Sağlık Kampüsü Projesi’ne (bundan böyle ‘Proje’ olarak anılacaktır) yönelik nihai Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirme (ÇSED) raporudur. Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme A.Ş. (Proje Sahibi) adına 2U1K tarafından hazırlanmıştır. Proje Sahibi, tüm Türk ÇED Yönetmeliklerine, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasının (EBRD) uluslararası kredilendirme Performans Gerekliliklerine ve Ekvator Prensiplerine tam olarak uymayı taahhüt etmiştir. 2 ÇSED HEDEFLERİ ÇSED, bir Projenin yapımı ve işletiminden kaynaklanan fiziksel, biyolojik, kültürel ve sosyal çevre üzerindeki etkilerin bir incelemesidir. Bu ÇSED Raporu, Projeyi ve Projenin çevresel ve sosyal temel koşullar üzerinde sahip olacağı tahmin edilen etkileri açıklamayı amaçlar. Ayrıca, Projenin nasıl tasarlandığını ve olumsuz etkilerini en aza indirgemek ve faydalarını en üst seviyeye ulaştırmak için nasıl uygulanacağını açıklamayı da amaçlar. 3 3.1 PROJENİN TANIMI Projeye Genel Bakış Bu belgede incelenecek olan Proje, Türkiye’nin Ankara Şehrinin Çankaya İlçesinde 120 hektarlık bir arazi parçası üzerinde gerçekleştirilecektir. Sağlık hizmet binalarının inşaatına ek olarak, bu modern sağlık kampüsüne bir Klinik Otel, bir ticaret bölgesi ve Sağlık Bakanlığı için bir idare binası entegre etmek için planlar da yapılmıştır. ESK, ayrıca bir adli ruh ve sinir hastalıkları hastanesi ve bir fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi de içerecektir. Kampüs, tesisin ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarından bazılarını karşılamak üzere atık ısıyı geri kazanırken kampüsün elektrik ihtiyaçlarını üretecek bir trijenerasyon tesisi tarafından sağlanan hizmetlerden yararlanacaktır. Sonuç olarak, Proje, 3,7041 yatak kapasitesine sahip olacaktır. 1Bu rakam, nihai tasarımın kesinleşme sürecinde kısmen değişebilir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 1 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Projenin yapımının 42 aya yayılması planlanmıştır. Projenin yapımının ardından, Proje Sahibi, Projeyi Sağlık Bakanlığına devretmeden önce 25 yıllık bir süre boyunca Projenin işletimini gerçekleştirecektir. 3.2 Proje Sahibi ve Kredi Verenler Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme Anonim Şirketi (Proje Sahibi), Dia Holding FZCO ve İC İçtaş İnşaat Sanayi A.Ş.’den oluşan bir konsorsiyum (Konsorsiyum) tarafından kurulan, Sağlık Bakanlığı tarafından Ankara Bilkent Entegre Sağlık Kampüsü Projesinin yapım ve işletim sözleşmesini kazanan Özel Maksatlı Kurumdur (ÖMK). 25 yıllık işletme süresi boyunca, Sağlık Bakanlığı, Proje Sahibine yıllık kira ödeyecektir. Türkiye, 2003 yılından bu yana bir kredilendirme programı ve politika diyaloğu yoluyla Dünya Bankası tarafından desteklenen Dünya Bankasının Sağlık Sistemini Güçlendirme (SSG) Programını uygulamaktadır. SSG Programının bir parçası olarak, Sağlık Bakanlığı, 2003 yılında bir yeniden yapılandırma süreci başlatmıştır. Bilkent ESK Projesi, SSG Programının ve Türkiye’deki Kamu Özel Ortaklığı (KÖO) Programının bir parçası olarak geliştirilmektedir. KÖO programı, 26.000’in üzerinde toplam yatak kapasitesine ve 10 milyar Amerikan Doları’ndan fazla toplam yatırım maliyetine sahip yaklaşık olarak 30 yeni sağlık bakım tesisinin geliştirilmesini içerir. Bu programın konsepti, özel sektörün projenin tasarımını, yapımını ve ek hizmetlerini finanse etmesi ve Sağlık Bakanlığının klinik personeli sağlamaktan sorumlu olmasıdır. Ankara’da Bilkent ve Etlik’teki olmak üzere iki Sağlık Bölgesi bulunur. Etlik’teki, Türkiye’nin 10. Sağlık Bölgesine hizmet edecektir. Hem Etlik hem de Bilkent, aynı gelişim aşamasındadır. Her iki entegre sağlık kampüsü için de temel atılmıştır. Bilkent Bölgesi ya da 11. Sağlık Bölgesi, Ankara İlinden 4,513,150 kişiye hizmet verecektir. Evren, Şereflikoçhisar, Nallıhan, Güdül, Beypazarı, Polatlı, Çamlıdere, Kızılcahamam, Haymana, Bala, Ayaş, Kazan, Gölbaşı, Mamak, Sincan, Etimesgut ve Çankaya İlçelerini kapsar. Ankara nüfusunun yanı sıra, Bilkent ESK, yakındaki Çankırı, Karabük, Kastamonu, Zonguldak, Bartın ve Bolu illerine hizmet verecektir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 2 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 3.3 Projenin Yeri Proje alanı, Türkiye’nin Ankara İlinin Çankaya İlçesinde yer alır. Şekil 3-1, Proje alanının bir yer haritasını sunmakta olup, Şekil 3-2’de bir uydu görüntüsü sunulmuştur. Proje alanı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Bilkent Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi olmak üzere Türkiye’deki en önemli üniversitelerden üçüne kapalıdır. Güneyde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne yönelik bir rehabilitasyon merkezi, kuzeyde Diyanet İşleri Başkanlığı ve Danıştay ile kuzeybatıda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile komşudur. Proje Alanının batısındaki boş arazi, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü’nün malıdır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 3 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Proje Sahası Kaynak: TC Karayolları Genel Müdürlüğünün resmi websitesi Şekil 3-1. Ankara Şehri ve Türkiye ile ilgili Projenin yeri Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 4 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti AOÇ Mülkü Gıda, Tarım ve Property Hayvancılık Bakanlığı Danıştay Metro İstasyonu Diyanet İşleri Başkanlığı ODTÜ Türk Silahlı Kuvvetleri Rehabilitasyon Tesisi Devlet Memuru Konutları Hacettepe Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Kaynak: TC Karayolları Genel Müdürlüğü’nün resmi websitesi Şekil 3-2. Projenin Yerinin Çevresindeki Kurumlar Projenin Bilkent’te konumlandırılması da stratejik bir karardır. Bilkent, Ankara’nın dışından gelenlere kolay erişim sağlayan Eskişehir karayolunun yanında yer alır. Aynı zamanda, Ankara’yı çevreleyen karayoluna da göreceli olarak yakındır. Bilkent’e halihazırda hem otobüsler hem de minibüsler hizmet vermektedir. Yakın gelecekte, metro da hizmet verecektir. vatandaşları için de elverişlidir. Böylelikle, bu konum, Ankara’nın Böyle elverişli bir konumda bu kadar büyük işlenmemiş arazi parçası bulmak zordur. 3.4 Proje Tesisleri Bilkent ESK, 120 hektarlık bir arazi alanında yer alan büyük bir kentsel gelişim olacaktır. Teklif edilen Bilkent entegre sağlık kampüsü, çok sayıda tesisi geneline dağıtılacak toplam 3,704 yatak kapasitesine sahip olacaktır. Ana faaliyeti, acil durum hizmetlerini barındıracak ve hizmet verdiği hastanelerin tanı ihtiyaçlarını karşılayacak ana tanı merkezi olmaktır. Bu ana tanı merkezde, bir Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 5 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti yanık ünitesi de yer alacaktır. Bu ana tanı merkezine bağlı altı kule bulanacak ve bunların her biri farklı bir tıp alanında uzmanlaşan farklı bir hastane olacaktır. Bu uzmanlık hastaneleri, bir genel hastane, bir kadın hastanesi, bir çocuk hastanesi, bir kalp ve damar cerrahi hastanesi, bir onkoloji hastanesi ve bir ortopedi ve nöroloji bilimleri hastanesi içerecektir. Kulelerde yer alan hastanelerin yanı sıra, bir fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi ve yüksek güvenlikli bir psikiyatri hastanesi (ya da adli hastane) de planlanmıştır. Bu hizmetlere ek olarak, Proje kapsamında 100 yataklı bir klinik otel planlanmıştır. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı tarafından kullanılmak üzere bir idari bina da inşa edilecektir. Proje Kompleksinin basitleştirilmiş bir yerleşim planı, Şekil 3-3’de sunulmuştur. Aşağıda, bu binaların özet kapsamı yer almaktadır. Şekil 3-3. Bilkent ESK’nın Basitleştirilmiş Genel Tasarım Yerleşim Planı. Proje, 17,2 MW kurulu güce sahip trijenerasyon tesisinin kullanımı yoluyla kendi gücünün bir kısmını üretecektir. Trijenerasyon tesisi, her biri 4,3 MW kurulu güce sahip dört gaz motorundan oluşacaktır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 6 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Ayrıca, Bilkent ESK’da sağlanan teknik hizmetlerin bir parçası olarak, Bilkent ESK’nın tamamına su sağlayan bir su arıtma sistemi bulunacaktır. Bu tesis, suyu arıtmak için filtreler ve aktif karbon kullanacaktır. Projenin yapımı sırasında, faaliyette en yoğun zamanda 8,000 işçinin çalıştırılacağı tahmin edilmektedir. Ankara içinde yaşayan ve ev ile iş arasında gidip gelen bölge halkı dışındaki çalışanlar için konaklama sağlamak amacıyla, Proje Alanı içinde bir çalışma kampı kurulacaktır. İnşaat çalışmaları Eylül 2013 itibarı ile başlamış bulunmaktadır. Halihazırda saha ofisleri ve işçilerin konaklama alanının bir kısmı kurulmuş olup mobilizasyon çalışmaları sürmektedir. 3.5 Etki Alanı ve Bağlı Tesisler Etki Alanı, tüm hastane binalarını, ticari alanları ve Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve yakın çevredeki diğer kurumlar gibi bağlı tesisleri içermektedir. Etki alanı, beton santralini, belediye atıksu arıtma tesisini, düzenli depolama alanı ve hafriyat ve moloz döküm alanını kapsamaktadır. Büyükşehir Belediyesi Eskişehir Yolu kuzeyine paralel yeni bir yol yapmayı planlamaktadır. Eskişehir yolunu baypas yapmak amacıyla kampüsün doğu kapısına bağlanmak üzere ayrı bir yol daha planlanmaktadır. Bunlara ek olarak, kampüs ile kentin batısında yeni gelişen yerleşimler arasında da yollar planlanmaktadır. Bunlar imar planları dahilinde planlanan yollardır. Bu yolların yapının ne zaman başlayacağı belirli olmayıp inşaat sürecindeki çevre üzerindeki benzer olumsuz etkilerle çakışması konusu belirsiz durumdadır. Bu nedenle bu yollar Etki Alanı içine alınmamıştır. Ankara’da geliştirilen ikinci büyük ölçekli proje olarak Etlik Entegre Sağlık Kampüsü de ÇSED Raporu’nda kümülatif etkiler bağlamında etki alanına dahil edilmektedir ve Bölüm 5.5’de özetlenmektedir. 3.6 Trafik Düzenlemeleri Trafiği etkin olarak düzenlemek amacıyla trafik değerlendirme ve modelle çalışması yürütülmüştür. Trafik simülasyon modeli sonucunda hastaneye iki yerden araç ve yaya girişi sağlayacak şekilde planlanmıştır. Acil durum araçları ve yayalar için doğu ve Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 7 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti batıdan girişler sağlanacaktır. Bu noktalar, aynı zamanda, yeraltı otoparkına ana girişler olarak da tasarlanmıştır. Acil durum aracı ve yaya girişi de kuzeye girişten sağlanacaktır. Proje tasarımları, bina çevresinde yaya yolları/kaldırımlar içermemektedir. 3.7 Hastanelerin Kapatılması Proje ve Etlik Entegre Sağlık Kampüsü işletime geçtiğinde, mevcut on iki devlet hastanesi kapatılacak ve bu hastanelerin çalışanları Etlik ve Bilkent Entegre Sağlık Kampüslerine atanacaktır. Diğer hastaneler arasında, Sami Ulus Anne ve Çocuk, Zekai Tahir Burak Eğitim ve Araştırma, Altındağ Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Numune Eğitim ve Araştırma, Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma, Ulus Devlet, Dışkapı Eğitim ve Araştırma, Etlik Zübeyde Hanım Doğum, Gazi Mustafa Kemal Devlet, Abdurramnan Yurtasan Onkoloji, Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma hastanesi ile Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi yer alır. Bu kapanışların zaman çerçeveleri, Sağlık Bakanlığı tarafından sunulmamıştır. Ancak, kapanışların Proje faaliyete geçtiğinde gerçekleşmesi beklenmektedir. 3.8 Proje Alternatifleri 3.8.1 Proje Sahası Alternatifleri Projenin gerçekleştirileceği arazinin yaklaşık 76.7 hektarı Hazinenin mülkiyeti olup, “1/25.000 Ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı”nda “sağlık kampüsü alanı” olarak tayin edilmesiyle birlikte Sağlık Bakanlığı’na tahsis edilmiştir. Ayrıca aynı alanın 120 hektarı orman sicilinde kayıtlıdır; yani Orman ve Su İşleri Bakanlığı’na aittir. Sağlık Bakanlığı, 49 yıl süreyle sahayı kullanmak için Orman ve Su İşleri Bakanlığı’ndan ve Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan izin almıştır. Bu ölçüde büyük bir kentsel imar için şehir merkezinde veya şehir merkezine yakın büyük bir arazi parçasına ihtiyaç duyulur, fakat Ankara’da şehir içindeki saha alternatifleri yetersizdir. Proje Sahası, başka bir hastaneyi ve bu ölçüde kapsamlı bir imar için oldukça geniş bir arsayı barındıran bir Hazine mülkü olmasıyla bu açıdan avantajlıdır. Konumu da şehrin ana yollarından biri olan Eskişehir Yolu’na da yakındır. Aslında Ankara sınırları içinde bu gibi bir tesisi barındırabilecek kadar büyük, kamuya ait ve yararlı olabilmesi için şehre yakın mesafede yalnızca iki saha bulunmaktadır. Ancak diğer sahanın halihazırda Etlik’teki diğer Sağlık Kampüsü Projesi için kullanılması planlanmaktadır. Bu nedenle de bu Proje için başka hiçbir alternatif saha değerlendirmeye alınmamıştır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 8 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 3.8.2 Teknoloji Alternatifleri Proje Şirketi, verimlilik açısından önceki sağlık tesislerinden üstün bir sağlık kampüsü inşa etmeyi planlamaktadır. Sağlık kampüsü aynı zamanda sağlık hizmetlerinin tedarik edilmesinde zaman açısından verimlilik sağlamak için ileri teknoloji tıbbi cihazlardan faydalanacaktır. Diğer bir deyişle, nerdeyse kapatılacak hastanelerdeki yatak kapasitesinin toplamıyla aynı sayıda yatak kapasitesine sahip bir tesiste daha fazla hastaya hizmet sunulacaktır. Bahsi geçen ileri teknoloji cihazların örnekleri arasında şunlar yer alır: Robotik farmasötik müstahzar sistemi Da Vinci Robotu (üroloji, kadın sağlığı) MR cihazı ve aksesuarları (intraoperatif) 1.5 ve 3 Tesla Manyetik Navigasyonlu Koroner Anjiyografi Sistemi Bebek maması hazırlama robotu. Bu cihazların yanı sıra proton terapisi de sağlık kampüsünde kullanılacaktır. Proton terapisi, ileri düzeyde bir kanser tedavisidir. Geleneksel x-ışını terapisi yöntemlerine kıyasla daha etkilidir. Proton terapisinde sağlıklı dokulara ve hayati organlara daha az yan etkiyle daha düşük oranda hasar verildiği için daha yüksek dozlar güvenli bir şekilde kullanılabilir. Sağlık kampüsünde çok sayıda enerji tasarruflu sistem kullanılacaktır. Bu sistemlerden ilki, bir trijenerasyon tesisini kapsar. Bu sistemde yakıt olarak doğalgaz kullanılarak elektrik, ısıtma ve soğutma eş zamanlı bir şekilde üretilir. Geleneksel gaz türbinleri genel olarak %35’lik bir verimlilik oranında faaliyet gösterirken, trijenerasyon sistemleri kaynak enerjinin %45’ini elektriğe ve %40’ını ısıtmasoğutmaya dönüştürerek %85’e kadar çalışır. Isı ve hat kayıpları genel olarak kaybedilen enerjinin sırasıyla %13’ünü ve %2’sini oluşturur. Buna ek olarak vantilatör ve egzoz fanlarının yanı sıra dolaşım pompaları ve soğutma sisteminin parçalarında kullanılan pompalar, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla frekans kontrollü olacaktır. Frekans kontrollü pompalar, yıllık toplam enerji tüketimini yaklaşık %25 oranında düşürecektir. 4 ÇSED SÜRECİ VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI Projenin metodolojisi, Proje’nin fiziksel, biyolojik ve sosyal çevre üzerinde olabilecek potansiyel etkilerini tahmin etmek ve değerlendirmek amacıyla çok aşamalı, Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 9 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti tekrarlayıcı bir yaklaşımdan oluşur. Daha sonra Proje’nin her türlü olumsuz etkiyi önlemek, en aza indirmek, azaltmak veya telafi etmek ve mümkün olduğu durumlarda olumlu etkileri iyileştirmek üzere alacağı önlemler tanımlanacaktır. Özet olarak, Projenin olası çevresel ve sosyal etkileşimi ve muhtemel sonuçlarının önem düzeyine dair değerlendirmeler Önemli Değil, Düşük, Orta ve Yüksek olarak nitelendirilmiştir. Bir etkinin önemi ortaya konduğunda uygun etki azaltıcı önlem ve etki azaltıcı ilave tedbirler belirlenmekte ve bakiye etkinin önemine dair bir değerlendirme ortaya konmaktadır. Bakiye etkiler de yine İhmal edilebilir, Düşük, Orta veya Yüksek olarak nitelendirilmektedir. Şunu da belirtmek gerekir ki ÇSED paydaş katılım çalışmalarının sonuçlarını ve Borç Verenlerin ve danışmanlarının tavsiyelerini dikkate almaktadır. Etki değerlendirme sürecinin son aşaması olarak, etkilerin veya ilgili Proje bileşenlerinin yürürlükteki standartlarla uyumlu kalmasını ve azaltıcı önlemlerin etkileri etkili bir şekilde ele almasını amacıya bir Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme Planı (ÇSYİP) hazırlanmıştır. 5 ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) ÇSED Raporu halkın erişimine açık bir doküman olup yerel paydaşların gelişme ve potansiyel etkilerini anlamaları üzerine hazırlanmıştır. ÇSED mevcut çevresel ve sosyal durumu değerlendirmekte ve çeşitli modelleme çalışmaları ve analizler yoluyla etki değerlendirmesi yapmakta ve belirlenen etkilere karşı tedbirler önermektedir. Bu Teknik Olmayan Özet (TOÖ) projenin Proje’nin kısa bir tarifini vermekte ve potansiyel etkilerini tanımlamakta ve açıklamaktadır. TOÖ kopyaları yazılı talep yoluyla ücretsiz olarak ya da www.bilkentsaglik.com web sitesinde incelenebilir. 5.1 Fiziksel Çevre Üzerindeki Etkiler 5.1.1 Hava Kalitesi İnşaat Aşaması Projenin inşaat aşaması sırasında hava kalitesi üzerinde görülebilecek üç ana potansiyel etki kaynağı, hafriyat işleri, beton hazırlanması ve vasıtaların asfaltsız zeminde hareket etmelerinin neden olduğu toz kalkmasının yanı sıra inşaat Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 10 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti ekipmanları ve şantiyedeki vasıtalardan kaynaklanan emisyonlar ve işçilerin konaklamasıdır. İnşaat ekipmanlarının, mazotlu araç ve vasıtaların egzoz dumanları da nitrojen oksitler (NOx) , sülfür dioksit (SO2) ve karbon monoksit (CO) gibi egzoz gazlarının salınmasına neden olur. Ayrıca sera gazı olan karbondioksit (CO2) salımı da olacaktır. Hava kalitesinin mevcut durumunu belirleme için yapılan PM10 ölçümleri 5 noktada yapılmıştır: Danıştay – Diyanet İşleri, Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı Lojmanları, Askeri Lojmanlar, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve beton tesisi alanı. Sonuçlar bu noktalardaki PM10 değerlerinin ulusal mevzuat kapsamındaki sınır değerlerin altında olduğunu göstermektedir. Projenin hava kalitesi üzerindeki etkisini belirlemek üzere dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelde çalışılan tüm değerler coğrafi koşulların dikkate alınmadığı en kötü durum senaryosuna dayanmaktadır. Ayrıca tüm kaynakların aynı zaman ve aynı yerde çalıştığı varsayımı yapılmıştır. Bu model sonuçlarına göre PM için ulusal yasal sınır değerler TGHB lojmanları ve Askeri Lojmanlar’da aşılmakta, AB sınır değeri ise TGHB lojmanları, Askeri Lojmanlar Atatürk Araştırma ve Eğitim Hastanesi alanında aşılmaktadır. Ancak kazı işleri ve diğer temel inşaat işleri çakışmayacağından ve en kötü durum senaryosu üzerinden modelleme yapıldığından daha düşük konsantrasyonlar beklenmektedir. Önerilen hafifletici önlemler alındığında etki büyüklüğü ihmal edilebilir olacağından etkinin önemi çok az olacaktır. İşletme Aşaması Proje kapsamında dört adet doğalgaz ateşlemeli gaz motoru bulunan bir trijenerasyon tesisi bulunacaktır. Trijenerasyon tesisine ek olarak, Projenin ısıtma ve sıcak su ihtiyacını karşılamak için beş adet doğalgazlı kazan da kurulacaktır. Trijenerasyon tesisi ve kazanlardan kaynaklanan NOx, CO ve sera gazı (GHG), işletim aşamasındaki en büyük ve sürekli hava emisyonu kaynağı olarak değerlendirilmektedir. Yapılan modelleme sonuçlarına göre tasarım verileri kullanılarak belirlenen dağılım modeli üzerinden hesaplanan NO2 değerleri, hem ulusal çevre hava kalitesi sınır değerleriyle hem de Termik Elektrik Santralleri İçin ÇSG Kılavuzunda ve IFC Genel ÇSG Kılavuzu belgelerinde tanımlanan IFC kılavuz değerleriyle uyumludur. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 11 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Gaz motorları ve kazanların egzozlarından kaynaklanan hava emisyonlarını azaltmak için kuru-düşük NO2 brülörleri ve DeNOx sistemi gibi NOx emisyonu kontrol önlemlerine de başvurulacaktır. Gaz türbinleri ve kazanların egzozlarındaki NOx kirletici konsantrasyonları, ulusal sınır değerlerin ve IFC şartlarının bir hayli altında bulunan katı emisyon kılavuz değerlerini tutturacaktır. Bu tasarımın uygulanmasıyla işletme sırasındaki hava emisyonlarının ulusal sınırlar ve IFC sınırları altında kalacağı tahmin edilmektedir, bu nedenle etkinin önem düzeyi düşük olarak belirlenmiştir. Projenin ana emisyon kaynakları olan trijenerasyon tesisi ve kazanlar elektrik ve ısı üretimiyle ilişkili olduklarından Projenin emisyonlarının değerlendirilmesinde enerji sektörü altında bulunan «Kamu Elektrik ve Isı Üretimi» alt sektöründen kaynaklanan sera gazı emisyonları dikkate alınmıştır. Ayrıca Projenin hesaplanan yıllık sera gazı emisyonları Türkiye’nin 2011 yılındaki toplam sera gazı emisyonlarının yaklaşık %0,03’üdür. Avrupa Çevre Ajansı kayıtlarına göre Türkiye’nin sera gazı emisyonları dünyadaki sera gazı emisyonlarınının yaklaşık %0,4’ünü oluşturmaktadır; buna nispetle Projenin sera gazı emisyonları da dünya toplamının yaklaşık ‰ 0,0012’si olacaktır. 5.1.2 Gürültü İnşaat Aşaması Önerilen Projenin inşaat aşaması, ekipman kullanımı ve artan trafik nedeniyle gürültü yaratma potansiyeli taşımaktadır. Beton santrali de sadece yakında bulunan konutlarda oturan bölge sakinleri açısından değil, yakınlara yapılmış bulunan işçi kampı açısından da geçici bir rahatsızlık kaynağı olabilecek bir gürültüye neden olabilir. Ortam gürültüsü için sınır değerler Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Ek VII’de verilmiştir. Bu değerlerden biri, gündüz saatlerinde inşaat alanları için 70 dBA’dır. BU yönetmeliğe göre inşaat faaliyetleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğüne başvurularak Yerel Çevre Komitesinden gerekli izinleri almak kaydıyla akşam ve gece saatlerinde de devam ettirilebilir. Bu çalışmanın onaylanması halinde akşam ve gece saatleri için sınır değerler sırasıyla 65 dBA ve 60 dBA’dır. Çevresel Gürültü Yönetimi Hakkında ÇSG Kılavuzlarına göre IFC gürültü sınır değerleri gündüz için 55 dBA (07.00 - 22.00), gece içinse 45 dBA’dır. En yakın hassas alıcılarda gürültü etkilerinin bu düzeyleri aşmaması veya şantiye Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 12 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti dışındaki en yakın alıcı yerleşimde ortam gürültüsü düzeylerindeki artışın maksimum 3 dB’den fazla artmaması gerekmektedir. Türk mevzuatı için aynı gereklilik 5 dB(A)’dir. Mevcut durumu belirlemek amacıyla iki adet ölçüm yapılmıştır. En yakındaki hassas alıcılardaki arka plan gürültü değerleri günün zamanı ve yerine bağlı olarak 38 dBA ile 53.5 dBA arasında değişmektedir. İkinci ölçümlere göre, GTHB LOjmanları ve Askeri Lojmanlarda saatlik arka plan gürültü değerleri sırasıyla 39.5 dBA ve 53.5 dBA arasında ve 47.6 dBA ile 62.4 dBA arasında değişmektedir. Gürültü modellemsi sonuçları Atatürk Hastanesi arka plan gürültü değerlerinin 5.5 dBA ve 15 dBA arasında değiştiğini göstermekte olup, inşaat faaliyetlerinin Askeri Lojmanlarda 3 dBA’dan fazla artırmayacağını göstermektedir. Çevre denetimi çalışmaları bağlamında başlayacak gürültü ölçümü sonuçlarına göre inşaat faaliyetlerine bağlı gürültü düzeyini sınır değerlerin altına indirmek için gürültü perdeleri takılacaktır ve makinelerden kaynaklanan gürültü düzeyini azaltmak için makinelerin düzenli bakımı yapılacaktır. Önerilen hafifletici önlemler alındığında etki büyüklüğü ihmal edilebilir düzeyde olacağından etkinin öneminin çok az olacağı düşünülmektedir. İşletme Aşaması Temel gürültü kaynakları trijenerasyon tesisi ve jeneratör motorları olacaktır. Acil durum jeneratörleri ve helikopter hareketlerine bağlı geçici gürültü olabilecektir. İşletim aşamasında hava giriş susturucuları, egzoz susturucuları, hava çıkış susturucuları ve duvarların akustik performansı dış ortam gürültüsü ile ilgili IFC standardına ve iç ortam gürültüsü ile ilgili Türk standardına uymalıdır. Hastane içi ses düzeyleri için belirlenmiş gürültü sınırlarına uyulmasını sağlamak üzere, tasarıma dahil edilen tedbirlerle (kaynakların etrafına dört metre uzunluğunda ses bariyerleri gibi) işletme dönemindeki gürültü etkisi düzeyi önemsiz olarak değerlendirilmekte ve önerilen azaltıcı tedbirlerin yeterli olacağı görülmektedir. önemi çok düşük ve bunun yeterli olacağı gösterilmiştir. 5.1.3 Atıksu İnşaat Aşaması Projenin bütün aşamaları boyuna su tüketilecek ve atıksu üretilecektir. Projenin yapım aşamasında inşaat personeli ve inşaat teçhizatlarının temizlenmesi için içme Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 13 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti ve kullanma suyuna ihtiyaç olacaktır. Ayrıca su, tozun bastırılması ve beton hazırlama gibi inşaat faaliyetlerinde de kullanılacaktır. Personel, evsel atıksu üretecektir. Evsel atıksuyun yanı sıra beton santralinde siltli atıksu üretilecektir. Kanalizasyon sisteminin Proje Alanının yanından geçen bir kolu bulunmaktadır ve bu kol üzerinde bağlantı noktaları vardır. Kanalizasyon sistemine bağlantı bu hat üzerinden yapılacaktır. Kanalizasyon sistemine boşaltılan atıksu Ankara Büyükşehir Belediyesinin Tatlar atıksu arıtma tesisine aktarılacaktır. Dolayısıyla atıksuyu doğrudan toprağa verilmesine bağlı herhangi bir olumsuz etki beklenmemektedir. Yukarıda belirtilen tedbirler alındığında etki ihmal edilebilir düzeyde olacaktır. İşletme Aşaması İşletme aşamasında toplam günlük su tüketiminin 2200 m3 dolayında olması beklenmektedir. Bunun büyük bir kısmı atıksuya dönüşecektir. Ayrıca tıbbi ünitelerden, ameliyathanelerden, laboratuvarlar, ilaç ve kimyasal depolarından ve röntgen çekiminden kaynaklı kontamine atıksular olacaktır. Sağlık Bakanlığı idari binasından gelen atıksuyun bir bölümü «gri su» olacak ve uygun arıtma işleminin ardından sulama için kullanılacaktır. Laboratuvarlardan kaynaklanan zararlı atıksu, belediye kanalizasyon sistemine boşaltılmadan önce hastane binası dışındaki bir arıtma tesisinde arıtılacaktır. Bu arıtma tesisinin ayrıntılı tasarımı henüz tamamlanmamıştır. Atıksu arıtma tesisi, ASKİ’nin Atıksuların Kanalizasyona Boşaltımı Yönetmeliğinde belirtilen atıksu boşaltım kriterlerine uygun şekilde tasarlanacaktır. Su kalitesi üzerindeki etkilerinin yanı sıra atıksuyun kanalizasyon sistemine getireceği ekstra akış yükü de dikkate alınmış ve Proje tasarımında ele alınmıştır. Sağlık kampüsü mevcut hastanelerin yerine geçecek olsa da çok sayıdaki ziyaretçi nedeniyle ek yük ortaya çıkabilir. ASKİ’den yetkili kişiler belediye tarafından iki yıl içinde yeni bir atıksu arıtma tesisi yapılacağını ve işletime alınacağını belirtmiştir. Bu yeni arıtma tesisi Tatlar Atıksu Arıtma Tesisine binen yükü azaltacaktır. Böylece bir bağlantı problemi görünmemektedir. Önerilen tedbirler alındığında etkinin önemi ihmal edilebilir düzeye inecektir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 14 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 5.1.4 Toprak Alandaki toprağın ve yeraltı suyunun kalitesi ve stabilitesi hafriyat işlerinden, beton santralinden kaynaklanan siltli suyun boşaltılmasından ve kullanılacak kimyasalların kazara dökülmesinden etkilenebilecektir. Uzun dönemli olarak depolanacak yüzey toprağı, erozyonu önlemek üzere çim tabaksıyla kaplanmalıdır. Bu yüzey toprağı daha sonra peyzaj çalışmalarında kullanılmalıdır. Yüzey toprağı yığınları ve tüm hafriyat malzemelerinin oluşturduğu yığınlar, kazaları önlemek için stabilize edilmelidir. İnşaat kimyasalları, yakıt ve şantiyede kullanılacak diğer kimyasalların kazara sızması söz konusu olabilir. Bu tür sızıntılar toprak ve yeraltı suyu kirlenmesine neden olabilir. Bu etkileri önlemek için ikincil korumalı tanklar ve tüm sahada düzen ve bakım uygulamaları sağlanacaktır. İnşaat kimyasalı depoları, ikincil muhafazalar içerisine yerleştirilecektir. Yağ değişimi ve yakıt dolumu, metal kaplama gibi sızdırmaz zeminli özel yerlerde yapılacaktır. Kirlilik bulaşmış topraklar uygun bir tampon bölgeyle ayrılmalı ve geçici tehlikeli atık depolama alanına alınacaktır. Bu topraklar daha sonra Sincan’daki tehlikeli atık depolama alanına götürülecektir. Sahada iyi atık, kimyasal ve atıksu yönetim uygulamalarına başvurulduğu takdirde inşaat ve işletme aşamalarında toprak kalitesi üzerinde önemli herhangi bir etki beklenmemektedir. 5.1.5 Jeotehlikeler Yapım ve işletim aşamalarındaki en önemli jeotehlike deprem tehdididir, dolayısıyla da bu tasarım ekibinin üzerinde odaklandığı konu olmuştur. Sağlık kampüsündeki bütün binaların yapı tasarımı ilgili deprem mevzuatında (Olası Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik) belirlenen kriterlere göre belirlenecektir. Bununla bağlantılı olarak tasarım ekibi, bu tür olayların gerçekleşmesi halinde binaların boşaltılması ve kaçış yolları hakkında da gerekli düzenlemeleri yapmıştır. Bu tasarım tedbirlerinin uygulanmasıyla sismik riskler en az düzeyde değerlendirilmektedir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 15 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 5.1.6 Atıklar İnşaat Aşamasında Tehlikeli Olmayan Atıklar Evsel katı atık ve ambalaj atıkları inşaat personeli tarafından hem işçi barınaklarında hem de inşaat alanında üretilecektir. Kablolar, çeşitli büyüklüklere sahip kaplar, çelik vb. malzemeler de dahil inşaat atıklarının açığa çıkması da beklenmektedir. İnşaat makineleri ve vasıtalarının eskimiş lastikleri olacaktır. Sahadaki inşaat işçilerinden kaynaklanan 8000 kg evsel katı atık oluşacağı tahmin edilmiştir. Ayrıca tasarım ekibi tarafından sahadan uzaklaştırılacak hafriyat atığı miktarının 64.480 m3 olacağı hesaplanmıştır. Evsel katı atıkların yanı sıra mevcut binaların yıkımı ve inşaat faaliyetleri sonucunda ambalaj atıkları ve çelik, plastik, ve ahşap gibi geri dönüştürülebilir atıklar da ortaya çıkacaktır. Ancak bu atıkların miktarı bu aşamada bilinmemektedir. Geri dönüştürülebilir veya ilave ekonomik yararlar elde etmek ve hammaddeler üzerinde basıncı azaltmak üzere geri kazanılabilir olduklarından, ambalaj atıklarının ayrı olarak toplanması önem taşımaktadır. Bu tür atıkların yerinde ayrılması, atık ayrıştırma işleminin yapıldığı Sincan Atık Toplama Alanındaki personelin işini kolaylaştıracaktır. Çankaya Belediyesi inşaat alanında ortaya çıkan katı atıkları günlük olarak toplayıp Sincan Atık Toplama Alanına nakledecektir. Ambalaj atıkları, ruhsatlı bir ambalaj atığı geri dönüşüm şirketinin personeli tarafından toplanacaktır. Hafriyat malzemelerinin dökülmesi peyzaja zarar verdiğinden, sahada yeniden kullanılamayacak ekstra hafriyat malzemeleri, büyükşehir belediyesinin ruhsatlı boşaltım yerlerine gönderilecektir. Kullanılmış lastikler, şantiyede bu tür atıkların üretilmesine izin vermemek üzere yetkili satıcılar tarafından değiştirilecektir. Ayrıca bitkisel üst toprak geçici depolama alanının ayrı bir bölümünde depolanacaktır. Bitkisel toprağın üst kısmı inşaat işleri sonunda peyzajda kullanılacaktır. Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi’nin bir parçası olarak sahaya özgün bir atık yönetim planı hazırlanmış ve saha yönetimi tarafından farklı atık türlerinin ayrılması ve geçici depolanması için uygulanmıştır. Önerilen tedbirlerin alınmasıyla etkilerin önem düzeyi ihmal edilebilir olacaktır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 16 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti İşletme Aşamasında Tehlikeli Olmayan Atıklar Projenin işletme aşamasında oluşması beklenen tehlikeli olmayan atıklar evsel katı atık ve ambalaj atıkları olarak kategorize edilebilir. Günlük bazda yaklaşık 14,7 ton tehlikeli olmayan atık oluşacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca vasıtalarının eskimiş lastikleri de olacaktır. Sağlık kampüsünde ortaya çıkacak katı atıklar geçici olarak atık depolama alanında depolanacak ve Çankaya Belediyesi tarafından toplanarak Ankara Büyükşehir Belediyesine ait Sincan Atık Depolama Alanına götürülecektir. Bu nedenle toprak kirlenmesi ve koku gibi atık yönetiminin gerektiği gibi yapılmamasına bağlı olumsuz etkilerin ortaya çıkması beklenmemektedir. Buna ilaveten, Çankaya Belediyesinden yetkili kişilerle yaptıkları mülakatlara göre sağlık kampüsünün getireceği bu ilave yük, başa çıkılabilir bir miktara karşılık gelmektedir. Kullanılmış lastikler, kampüste bu tür atıkların üretilmesine izin vermemek üzere yetkili satıcılar tarafından değiştirilecektir. İşletme aşamasında atıklar kaynaklı etkilerin öneminin çok düşük olacağı değerlendirilmektedir. İnşaat Aşamasında Tehlikeli Atıklar Projenin yapım aşamasında tehlikeli atıkların üretilmesi beklenmektedir. Bu atıklar yağlanmış bezler, kullanılmış hava ve yağ filtreleri, atık flüoresanlar, kullanılmış kartuşların yanı sıra atık yağ, atık bitkisel yağ ve atık pil ve akümülatörler de içerecek, ancak bunlarla sınırlı olmayacaktır. Atık yağ, atık bitkisel yağ ve atık pil ve akümülatörleri de içeren tehlikeli atıkların nicel olarak ifade edilmesi mümkün değildir. Ayrıca Ankara’da çok sayıda ruhsatlı toplama ve ara depolama şirketi bulunduğundan tehlikeli atık yönetiminin sorun olması beklenmemektedir. Bu durum, Ankara’da yeni bir tehlikeli atık depolama alanı yapılmış olmasıyla da pekiştirilmektedir. Tehlikeli atıklar, toprağa dökülme ve sızmaları engellemek ve toprağın bu atıkların çökmesinden korunmasını temin etmek amacıyla sızdırmaz beton, çitle çevrilmiş ve üzeri kapalı geçici depolama alanında depolanacaktır. Ayrıca tehlikeli atıklar ITC tarafından işletilmekte olan, yakınlarda bulunan Çadırtepe’deki tehlikeli atık depolama alanına götürülecektir. Mevcut altyapının oldukça sağlam olması, azaltıcı tedbirlerin projeye entegre edilmiş olması ve atık yönetim planının uygulanıyor olması nedenleriyle etkinin önem düzeyi düşük olarak değerlendirilmiştir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 17 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti İşletme Aşamasında Tehlikeli Atıklar Tıbbi atıklar tehlikeli atıklardan ayrı olarak ele alındığı için, işletim aşamasında üretilen tehlikeli atık miktarı sınırlı olacaktır. Bu atıklar yağlanmış bezler, kullanılmış hava ve yağ filtreleri, atık flüoresanlar, kullanılmış kartuşların yanı sıra atık yağ, atık bitkisel yağ, atık pil ve akümülatörler ve kullanılmış lastikleri de içerecek, ancak bunlarla sınırlı olmayacaktır. Yüzeyi sızdırmaz ve kapalı bir atık depolama alanı inşa edilecektir. Bu alan tehlikeli atıkların toprağa dökülmesine veya sızmasına izin vermeyecektir. Tehlikeli atıklar lisanslı taşıma araçlarıyla lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine taşınacaktır. Yukarıda tanımlanan azaltıcı tedbirler ve altyapı düzenlemeleriyle etkinin önem düzeyi düşük olarak değerlendirilmektedir. İnşaat Aşamasında Tıbbi Atıklar Yapım aşamasında saha içinde kurulacak olan revirde tıbbi atık üretilecektir. Tıbbi atıklar rutin tıbbi desteğin yanı sıra acil durum müdahalelerinden de kaynaklanacaktır. Revirde yapılan ilk yardım uygulamalarından kaynaklanacak tıbbi atıklar, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği uyarınca çift katlı, kırmızı renkli, «Tıbbi Atık» etiketli tıbbi atık torbalarına konulacaktır. Kullanılmış enjektörler ve revirdeki diğer kesici ve delici malzemeler sert plastikten yapılmış kapalı kaplara konulacaktır. Tıbbi atıklar kamp yeri doktoru tarafından en yakın sağlık kuruluşuna götürülecektir. İşletme Aşamasında Tıbbi Atıklar İşletim aşamasında tıbbi atıklar; mikrobiyoloji laboratuvarı atıkları, atık kan örnekleri ve kan bulaşmış nesneler; kullanılmış cerrahi önlükler, diyaliz atıkları (atıksu ve teçhizat), bakteri ve virüs içeren hava filtreleri, enjektör iğneleri, laboratuvar kültürleri, kırık cam ve benzeri nesneler içerecektir. Kampüste günde yaklaşık 8600 kg tıbbi atık üretileceği tahmin edilmiştir. Proje Sahibi tarafından uygulanacak Atık Yönetimi Uygulama Yöntemine göre bütün kliniklerde, polikliniklerde, teşhis ve tedavi alanlarında, ilaç hazırlama birimlerinde ve diğer bütün alanlarda kullanım amacına uygun tıbbi atık çöp kutuları bulundurulacaktır. Yeterli miktarda tıbbi atık torbası, otoklav (sterilizasyon) torbaları, atık etiketleri ve diğer sarf malzemeleri de mevcut olacaktır. Dolu tıbbi atık Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 18 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti torbaları ve kesici ve delici atık kutuları, ilgili birimin kullanım süresine göre düzenli olarak toplanır ve değiştirilir. Bir atık deposu inşa edilecek ve kontaminasyonu önlemek amacıyla tıbbi atıklar geçici olarak bu alanda depolanacaktır. Tıbbi atıklar, her kulenin bodrumunda oluşturulacak atık toplama noktalarından alınıp bu depoya nakledilecektir. Atık toplama ve işleme aletleri (çöp kutuları, taşıma kapları vb.) her kullanımdan sonra geçici depo alanında dezenfekte edilecektir. Tıbbi Atık Kontrolü Yönetmeliğine göre tıbbi atıklar sağlık kuruluşlarından Ankara Büyükşehir Belediyesinin ruhsatlı araçları ile toplandıktan sonra atık imha tesisine götürülür. Tıbbi atıklar, Çadırtepe tehlikeli atık toplama alanı yakınlarında yapılan çöp yakma tesisine götürülecektir. Bu çöp yakma tesisi Belediye adına ITC tarafından işletilecektir. Sağlık Hizmeti Atık Yönetim Sistemi (SHAYS) bağlamında ulusal mevzuat ve IFC standartları gereği Tıbbi Atık Yönetim Planı hazırlanacak ve uygulanacaktır. Önerilen azaltıcı tedbirler alındığı takdirde etkinin önem düzeyinin çok düşük olacağı düşünülmektedir. Radyoaktif Atıklar İşletim aşaması sırasında radyonüklidlerle kontamine olmuş katı, sıvı ve gaz halinde materyaller içeren radyoaktif atıkların üretilmesi söz konusudur. Radyoaktif atıklar, yayılımı sınırlamak üzere radyoaktif işaretle etiketlenmiş kaplarda saklanacaktır. Bu kaplar kurşun plakaların arkasında depolanacaktır. Yönetim, ulusal gerekliliklere ve uluslararası kılavuzlara göre gerçekleştirilecektir. İşletim aşamasından önce bir radyoaktif madde yönetim planı hazırlanacaktır. Önerilen azaltıcı tedbirler alındığı takdirde etkinin önem düzeyinin çok düşük olacağı düşünülmektedir. 5.2 Trafik Yapım aşamasında trafik şantiyeye inşaat malzemeleri getiren ve hafriyat malzemesi ve yıkım atıklarını çıkartan kamyonlar kaynaklı olacaktır. Proje alanının çevresine ek olarak, trafik yükündeki artış hafriyat döküm alanı yakınlarında da gözlenebilecektir. Her iki sağlık kampüsü projesinden kaynaklanacak hafriyat atıkları için bir söküm alanı belirlenmiştir. Hafriyat atıkları taşıyan kamyonlar farklı ana güzergahları kullanacaktır. Bu nedenle diğer proje trafik etkileri üzerine ek yük getirmeyecektir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 19 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Sahaya giren ve çıkan inşaat ve hafriyat atıkları akışı güney ve batıdaki caddeler gibi daha az trafik yükü olan yollardan olacaktır. Hafta içi günlerde sabah ve akşam saatlerinden kaçınılacaktır. UKOME tarafından yapılacak her türlü yönlendirme dikkate alınacaktır. İşletme aşamasında; ambulans hareketleri, kamu ulaşımı ve özel araç kullanan hastalar, ziyaretçiler ve kampüse gelen diğer kişiler nedeniyle kampüs yakınındaki trafik yükü artacaktır. Tasarım ekibi tarafından çevredeki arterlerde mevcut trafik durumlarını tarif etmek amacıyla bir trafik değerlendirme çalışması yürütülmüştür. Çalışmanın sonuçları gerekli trafik düzenlemelerini saptamada kullanılmıştır. Trafik Değerlendirme Çalışmasında taahhüt edildiği üzere trafik ışıkları trafik sıkışıklığını önleyecek şekilde ayarlanacaktır. Büyükşehir Belediyesinden yetkili bir kişiyle yapılan görüşmeye göre belediye an itibariyle Gazi Üniversitesi’nden profesörlerle birlikte “Ankara Master Ulaşım Planı”nı hazırlamak üzere bir proje uygulamaya koyulmuştur. Bu proje iki sağlık kampüsü dahil şehirde ileride gerçekleştirilecek yapılaşmaları göz önüne almaktadır. Bu proje kapsamında, 45.000 hane üzerinde anket çalışması yapılmaktadır. Bu çalışmanın sonunda, Ankara için Ana Ulaşım Planı hazırlanacaktır. Bu planın ulaşım altyapısı ihtiyaçlarını anlaması ve kentte düzgün bir ulaştırma sisteminin kurulması için gerekli yatırım ve düzenlemeleri önermesi beklenmektedir. Bu planın Projenin (ve diğer öneri gelişmelerin) yerel trafik üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak üzere önemli tedbirler içereceğine inanılmaktadır. Trafikte önemli bir artış beklenmesine rağmen, çeşitli azaltıcı tedbirlerin uygulanması ve Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği ile kalan etkinin orta düzeyde olacağı tahmin edilmektedir. 5.3 Ekoloji Proje sahasındaki düşük biyoçeşitliliğe bağlı olarak, hem yapım hem de işletme aşamalarında, flora ve fauna üzerinde yalnızca sınırlı etkiler olacağı beklenmektedir. Proje sahasında endemik ya da tehdit altında hiçbir bitki türü tespit edilmemiştir. Ayrıca araştırmalara bağlı olarak, güncel kötü fauna kalitesi nedeniyle fauna türleri proje alanını nadiren ziyaret etmektedir ve böylece tesis tarafından yaratılan görüntünün, bölge çevresinde yaşayan fauna toplulukları için önemli bir rahatsızlık etkeni olması beklenmemektedir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 20 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti İnşaat sonrası peyzaj çalışmalarında yerel türler kullanılacak ve istilacı türlerin kaza eseri taşınmasını durdurmak için önlemler yürürlükte olacaktır. Peyzaj çalışmalarının bitki örtüsü üzerindeki etkisini azaltmak için, EBRD’den PR3 ile uyumlu bir Entegre Haşere Kontrol sistemi kurulacaktır. Yukarıda önerilen azaltıcı tedbirlerle kalan etki ihmal edilebilir düzeyde olacaktır. 5.4 Sosyal Çevre Üzerindeki Etkiler 5.4.1 Yeniden Yerleşim Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesindeki altı işletme, iki adet içinde oturulan lojman konutu ve bir mandıra çiftliği ya ikamet yoluyla ya da çalışma yoluyla yeniden yerleştirmeye maruz kalacaktır. Detaylar aşağıdaki paragraflarda verilmiştir: i. Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Proje inşaatı boyunca çalışmaya devam edecektir. Hastane Sağlık Bakanlığı mülkiyetindedir ve tarafından işletilmektedir. Proje işlevsel hale gelince, Hastane kapatılacak ve yıkılacaktır. Tıbbi ve diğer Sağlık Bakanlığı personeli Tıbbi Hizmetler Genel Sekreterliği tarafından tekrar yerleştirilecektir. ii. Hastanedeki, şu an hastane dışında çalışmakta olan, kantinler, restoranlar ve diğer dükkanlar Hastane’nin kapatılması ile kapanacaktır. Tesisler Sağlık Bakanlığı’ndan kiralanmıştır ve özel olarak yönetilmektedir. Bu dükkanların kontratları bitmiştir ve Sağlık Bakanlığı kontratlarını yenilememiştir, yenilemeyecektir. Ticari alandaki dükkanları için ihale süreci şeffaf olacağı için Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin yerel dükkanları ve kantininin Bilkent ESK için çalışmak için başvurma şansı olacaktır. iii. ÖMK ailenin taşınma masraflarını, bir aylık kirayı ve yeni dairenin depozitosunu karşıladı. Ek olarak, ÖMK aileye, çocukların eğitimi ile ilgili eski borçları kapatmaları için ödeme yaptı. Aile reisi Proje’den bir iş almayı bekliyor. ÖMK onu bahçıvan olarak işe almayı planlıyor. Aile şu an Ankara’nın Kazan bölgesinde yaşıyor. iv. ÖMK çocukların bazı eğitim masraflarını karşıladı. ÖMK ayrıca taşınma masraflarını, bir aylık kirayı ve yeni dairelerinin depozitosunu da karşıladı. Aile reisi THGB tarafından devlet memuru olarak işe alınacaktır. Aile şu an Ankara’nın Sincan bölgesinde yaşamaktadır. Aile reisi halen THGB’de çalışmaya devam etmektedir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 21 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti v. Keçi çiftliği Kazan’a taşındığında, sahibi Ekim 2013’de ÖMK’nin yardımıyla oraya taşındı. Mandıra çiftliğinin tüm taşınma masrafları ÖMK tarafından karşılandı, ayrıca yeni mandıra çiftliği için bir süt sağma istasyonu, çit ve beton zemin inşa edildi. Tüm azaltıcı tedbirler alındığında etkilerin ihmal edilebilir düzeyde olacağı öngörülmektedir. 5.4.2 Nüfus Akışı İnşaat Aşamasında İşçilerle Etkileşim En yoğun inşaat aşamasında 8,000 kadar işçi gerekecektir. 6,000 yatak barındırmak için geçici işçi konaklaması tasarlanmıştır. Dolayısıyla, Proje sırasında bir süre boyunca sahada 6,000 işçi yaşayacaktır. Ancak, Üniversiteliler ve Hacettepe Mahalleleri sakinleri büyük bir olasılıkla bu iş gücüne dahil edilmeyecektir. Dolayısıyla, inşaat süresince ciddi bir nüfus artışı beklenmektedir. İlgili taraflar, inşaat işçilerinin yerel topluluklar içinde sosyal problemlere sebep olması ve emniyet ve güvenlik üzerinde etkili olmaları hakkındaki endişeleri dile getirmişlerdir. İnşaat işçileri için, bölge sakinleri ve kamu imkanlarını kullanan insanlarla günlük iletişimleri ile ilgili olarak beklenen davranışın ana hatlarını belirleyen sıkı bir tüzük oluşturulacak ve uygulanacaktır. Bu, proje için oluşturulacak iş gücü yönetim planının bir parçası olacaktır. İş gücü yönetim planı, göreve getirme için gerektirmeleri ve beklenen davranışlar ve disiplin prosedürleri üzerine eğitimi de içerecektir (Kabul edilemez davranış sonucu işten çıkarma prosedürleri de dahil). İnşaat işçileri, paydaşların yasal bir süreç yoluyla şikayetlerini kayıt altına alma hakkı olduğunu açıklayarak, şikayet mekanizmasının ve paydaşlar ile mülakat sürecinin varlığından haberdar edilecek. Tanımlanan tedbirlerle etkilerin ihmal edilebilir düzeye ineceği tahmin edilmektedir. İşletme Aşamasında Nüfus Artışı İşletme aşaması sırasında 5,000 sağlık personeline direk olarak iş verileceği tahmin edilmektedir ayrıca tıbbi ve tıbbi olmayan destek servislerinden ek olarak 4,500 iş yaratılacaktır. Böylece, kampüste yaklaşık 9,500 kişi çalışacaktır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 22 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Bu sağlık personelinin bir çoğunun, özellikle doktorlar gibi gelir bakımından daha iyi durumda olanların, kolaylık nedeniyle Bilkent alanına taşınacağını varsaymak makuldür. Beytepe ve Üniversiteler Mahallelerinde bir çok boş arazi bulunmaktadır. Bu Proje, daha iyi durumdaki personelin konut taleplerini karşılamak için inşaat firmalarının toplanması ile gerçek bir emlak patlaması yaratabilir. Fakat Bilkent bölgesinin ekonomik ölçeğin daha yükseklerinde olduğunu göz önünde bulundurmak gerekir, böylelikle çoğu işçi bölgede makul konut bulmayı başaramayacaktır. Konut arzındaki bir artışın bile konut talebini fiyatların azalacağı kadar azaltması şüphelidir. Böylelikle, Bilkent Mahallesi’nde ikamet şeklinde kayda değer bir nüfus akışı olası değildir. Sadece kayda değer bir işçi artışı beklenmektedir. Bu nüfus artışı ile ilgili temel etkiler trafik gürültüsü, trafik sıkışıklığı, ve işçilerle etkileşim ile ilgilidir. Tüm bu etkiler önceki bölümlerde tartışılmıştır. 5.4.3 Yerel Ekonomi ve Yerel Geçim Kaynakları Proje’nin gelişi yerel ekonomiyi ve yerel geçim kaynaklarını potansiyel olarak hem olumlu de olumsuz yönlerde etkileyebilir. Ancak, Proje’nin yerel ekonomi ve buna bağlı olarak yerel halk için genelde yararlarla sonuçlanacağı düşünülmüştür. Bu yararlar inşaat ve işletme aşamalarında beklenmektedir, ama işletme aşaması inşaat aşamasından çok daha fazla ekonomik yararlar sağlayacaktır. Bilkent ESK, hastaneleri, ticari bölgeyi ve oteli de dahil ederek yerel işler için özellikle çevre üniversitelerdeki öğrenciler için potansiyel bir iş kaynağı olacaktır. Mağaza görevlileri, örnek olarak, genellikle genç nüfustan kaynaklanır. Bilkent ESK’nin, Proje’ye mümkün olduğu kadar çok “Yerel Satın Alma” görevi veren bir İş Etiği Politikası/İyi Komşu Politikası olacaktır. Proje ayrıca, yerel işçilerin işe alınması için gerektirme ve hedefleri içeren insan kaynakları politikaları geliştirecek ve uygulayacaktır. Ek olarak, eşit şartlar oluşturulması için belirli hedeflerle cinsiyet eşitliği ve ayrımcılık yapmamaya ilişkin şartlar olacaktır. Projenin etkisinin olumlu olacağı beklenmektedir. 5.4.4 Hastane Kapanışlarının Sonucu Olarak Ekonomik Etkiler Bu Proje Ankara’daki mevcut devlet hastanelerinin kapanması ile sonuçlanacaktır. Bilkent ESK ile ilgili olan kesin hastane kapanışları şu anda bilinmemektedir, fakat Etlik ESK ve Bilkent ESK’nın birleşik sonucu ile 12’ye kadar hastane kapanması Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 23 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti beklenmektedir. Hastanelerin kapanması özellikle sözleşmeli çalışan hastane personeli için kayda değer etkiler yaratacaktır, 12 hastane genelinde yaklaşık 10,000 sözleşmeli personel sayısının azaltılması ile sonuçlanacaktır. Hastane kapanışları ayrıca çevredeki yerel işletmelerin yanında özel işletilen hastane kantinlerini de etkileyecektir. Hastane yakınlarında ikamet eden hastalar da Bilkent ESK’ye ulaşmak için daha uzağa yolculuk yapmak zorunda kalacak, ve böylelikle taşımaları için daha fazla ödemek zorunda kalacaklar. Olumsuz etkileri en aza indirmek için Bilkent ESK Proje Sahibi, hastane çalışanları için güçlü bir insan kaynakları departmanı oluşturulmasını sağlayacaktır. Ticari bölgelerin ihale süreci şeffaf olacak ve yerel işletmeler ve kapatılacak hastaneler içindeki kantinler Bilkent ESK içinde çalışma şansı elde edecektir. Bilkent ESK Proje Sahibi, kampüs bölgesine alternatif taşıma rotaları ve yöntemleri oluşturmak için Ankara Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği içinde çalışacaktır. Önerilen azaltıcı etkilere rağmen kalan olumsuz etkiler olacağı beklenmektedir. Bu nedenle, Sağlık Bakanlığı’nın geliştirici tedbirlerle birlikte yakından takibi gereklidir. 5.4.5 Halk Sağlığı, Güvenlik, Emniyet Trafik, bu Proje ile paydaşların temel endişelerinden biri olmuştur. Bu endişeler özellikle işletme aşamasına odaklıydı, ama trafik inşaat sırasında da bir endişeydi. Trafik ile ilişkilendirilen temel konular arasında trafik sıkışıklığı (Bölüm 5.2), hava kalitesi üzerindeki etkiler ve gürültü (Bölüm 5.1) ve burada tartışılan sağlık ve güvenlik üzerindeki etkiler vardır. Tanımlanan diğer etkiler arasında, bölge içinde ve çevresindeki güvenlik önlemleri, atış ve zararlı kimyasalların yetersiz yönetimi ile ilişkili sorunlar, bulaşıcı hastalık kontrolü ve yangın gibi acil durumlar bulunmaktadır. Güvenlik önlemleri, bulaşıcı hastalık kontrolü ve acil durumlar aşağıda açıklanmıştır ve tehlikeli atıkla ilişkili etkiler ise Bölüm 5.2’de açıklanmıştır. İnşaat ve İşletme Sırasında Proje Sahası İçinde ve Çevresinde Güvenlik Paydaşlar tarafından inşaat sırasında bölge güvenliği ve olası kazalar ve proje sahasına girebilecek insanların yaralanmaları ile ilgili endişeler belirtilmiştir. Bölgede güvenlik gerekecektir. Ankara’da yerel halk ve polis arasında gerçek hiçbir şiddet ya da olumsuz etkileşim geçmişi yoktur. Güvenlik şirketleri, Türkiye’de 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Yasa ile yüksek derecede düzenlenmiştir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 24 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Bu etkileri azaltmak için Proje Şirketi şunları taahhüt etmektedir: İnşaat sırasında inşaat alanına girmekten caydırmak için önlemler alınacaktır. Buna saha çevresine çit çekilmesi ve alana girmeden önce kimlik saptaması gerekliliği dahil olacaktır. İnşaat öncesi katılım etkinlikleri, yerel paydaşların alana girmenin risk ve sonuçlarından haberdar olmasını sağlayacaktır. Herhangi bir izinsiz girişi önlemek için güvenlik personeli alanda devriye gezecektir. Aynı zamanda alana girmek için oluşturulan protokollerin uygulanmasını da sağlayacaklardır. Proje Sahibi tarafından güvenlik personeli için, güvenlik ile ilgili beklentileri belirleyen, uluslararası yasalara ve Türkiye yasalarına uygun bir yönetim planı geliştirilecek ve uygulanacaktır. Proje’nin şikayet mekanizması emniyet ve güvenlik ile ilgili yükseltilen tüm şikayetleri alacaktır. Bunlar uygun şekilde irdelenecek ve gerekli işlemler yapılacaktır. Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin alınmasıyla etkinin önem düzeyinin en aza düşeceği beklenmektedir. 5.4.6 Salgın Hastalıkların Kontrolü Bu kadar geniş bir sağlık kampüsü ortamında, işletme aşamasında bulaşıcı hastalıkların yayılması temel bir potansiyel etki olarak ele alınmıştır. Proje tasarımı güçlü sağlık yönetim uygulamalarının izleneceğini ve herhangi bir bulaşıcı hastalık salgınının olası olmadığını, ancak zayıf yönetim uygulamalarından kaynaklanabileceğini varsaymaktadır. Bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için, tüm atık yönetimi ve planlarını, Proje Sahibi tarafından etkin bir şekilde yürütülecek ve uygulanmaları çok iyi izlenecektir. Bulaşıcı hastalık kontrolü İkili Yönetim sisteminin bir parçası olarak yönetilecektir. Yerel mevzuat ve IFC gerekliliklerine uygun ve tüm personelin tabi olacağı bir iş sağlığı ve güvenliği sistemi kurulacaktır. Tüm çalışanlara uygulanacak bir mesleki sağlık ve güvenlik yönetimi sistemi oluşturulacaktır. Personel, vektör aracılı hastalıklara maruz kalma ve bulaşmalarını önleme ile ilgili özel eğitim alacaklardır. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 25 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin alınmasıyla etkinin önem düzeyinin en aza düşeceği beklenmektedir. 5.4.7 Acil Durum: Yangın Güvenliği İnşaat Aşamasında Yangın Güvenliği İnşaat sırasında olabilecek yangın olayı, inşaat personelini ve olası olarak yerel nüfusun küçük bir oranını etkileyebilecek önemli bir sorundur. Atılacak adımlar, İnşaat Yönetim Planı’nın ilgili bölümünde, Özel Maksatlı Kurum’un mühendislik, tedarik ve inşaat (MTİ) müteahhiti tarafından hazırlanmak üzere belirtilecektir. Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Planı IFC Genel Çevre ve Sağlık Güvenlik Rehberine göre hazırlanacaktır. Tanımlanan azaltıcı önlemlerinin uygulanması ile etkilerin göz ardı edilebilir düzeye indirilmesi beklenmektedir. İşletme Aşamasında Yangın Güvenliği Kimyasalların, basınçlı gazların, devrelerin, plastiklerin ve diğer yanıcı hammaddelerin depolanması, kullanımı ve varlığı nedeniyle sağlık hizmetleri tesislerinde yangın riski yüksektir. Bunun bir sonucu olarak, yaşam ve yangın emniyeti tasarım sürecinin temel kaygılarından biri olmuştur. Bu nedenle, yangın emniyeti düzenlemeleri hakkında detaylı araştırmalar yapılmıştır. Yakıt tanklarının, yangın hortumlarının ve makaralarının yerleri gibi en önemli yönetim seçimleri yangın durumunda hızlı ve yeterli cevap için çok önemlidir ve gerektiği gibi acil müdahale için Proje tasarımına dahil edilmiştir. Özel Maksatlı Kurum, kendisinin ve yönetimin acil müdahale birimlerinin rol ve sorumluluklarını belirleyen bir Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Plan ve Politikası’nın yanısıra bir yaşam ve yangın emniyeti ana planı geliştirecektir. Plan, acil durumlara müdahale için oluşturulan müdahaleler, iletişim, işlemler, eğitim ve kaynaklar için örgütsel yapıyı belirleyecektir. Bu plan tüm büyük kaza ve tehlike risklerini tanımlayacak ve büyük bir kaza ya da tehlike durumundaki önlemleri belirleyecektir. Bu önlemler sade yangın değil, aynı zamanda sel ve deprem müdahalelerini de içerecektir. Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Planı aynı zamanda müdahale yöntemlerinin ve diğer önlemlerin en az yılda gözden geçirilmesi için önlemler de içerecektir. Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 26 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Bir yaşam ve yangın emniyeti ana planı geliştirecektir. Bu plan National Fire Protection Association (NFPA) standartlarına uygun olacaktır. Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin uygulanmasıyla bu etkinin önemi en aza indirilmiş olacaktır. 5.4.8 Hizmet ve Altyapıya Erişim Ek olarak, Bilkent ESK’nin yeni sağlık hizmeti servisleri, bazı sakinler için, kapanması planlanan şimdiki altı hastane kadar ulaşılabilir olmayabilir. Bu durum, özellikle devlet hastanelerini tercih eden en yoksulları etkileyecektir. Projenin trafik etkisiyle ilgili önlemler yukarıdaki bölümlerde tartışıldı. Bölüm 5.2 ve 5.4’de tanımlanan azaltıcı önlemlerin uygulanmasıyla etkilerin en aza ineceği beklenmektedir. 5.4.9 İş Sağlığı, Güvenliği ve Çalışma Koşulları Bu bölümdeki etkiler inşaat ve işletme aşamalarının her ikisi için birlikte değerlendirilmiştir çünkü her iki aşamadan da benzer sonuçlar çıkmaktadır. İnşaat aşaması sırasında, en yüksek inşaat zamanında 8,000 işçi çalıştırılacaktır. Bu işçilerin neredeyse 6,000’ini barındırmak için bir kamp alanı kurulacaktır (Bölüm 2.7.2’ye bakın). İşletme sırasında, hastane kompleksinin, tıbbi personel, teknik personel, hizmet ve bakım personeli, yönetim ve atık yönetimi dahil yaklaşık 10,000 kişiye iş vermesi beklenmektedir. Proje faaliyetlerinin bir sonucu olarak, aşağıdaki etkiler değerlendirilecektir: İşöilerin sağlığı ve güvenliği üzerindeki etkiler inşaat ve işletme aşamalarının her ikisi için birlikte değerlendirilmiştir çünkü her iki aşamadan da benzer sonuçlar çıkmaktadır. İnşaat aşaması sırasında, inşaat işlerinin en fazla olduğu zamanda 8000 işçi çalıştırılacaktır. Bu işçilerin büyük bir bölümünü barındırmak için bir kamp alanı kurulacaktır. İşletme sırasında, hastane kompleksinin, tıbbi personel, teknik personel, hizmet ve bakım personeli, yönetim ve atık yönetimi dahil yaklaşık 10,000 kişiye iş vermesi beklenmektedir. Proje faaliyetlerinin bir sonucu olarak, iş sağlığı ve güvenliği, işçilerin hakları, personel sayısının azaltılması ve barınma konuları sahada dikkate alınması gerekli temel konular olacaktır. Proje Firması, inşaat aşaması boyunca insan kaynaklarından ve işletme aşamasında da klinik olmayan personelden sorumlu olacaktır. Proje, ulusal çalışma, sosyal güvenlik ve mesleki sağlık ve güvenlik yasalarının yanı sıra Uluslararası Çalışma Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 27 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Örgütü (ILO) Konvansiyonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) PR2 standardı ve Uluslararası Finans Kurumu PS2 prensip ve standartlarına uygun olacaktır. Eğer işçilerle ilgili tüm yönetim planları ve uygulamaları yürürlüğe konur ve uluslararası standartlara uyulur ve izlenir ise, o zaman çalışma şartlarına genelde kalan etkiler olumlu olacak ve ayrımcılık olmayan güvenli ve emniyetli bir çalışma ortamı sağlanmış olacaktır. 5.4.10 Kültürel Miras Mevcut durum bilgileri, ÇSED uzmanı tarafında sahaya yapılan ilk ziyarette kültürel varlıkların gözlenmediğini göstermektedir. Ancak, Ankara ve Türkiye’nin arkeolojik tarih açısından çok zengin olması nedeniyle her zaman bir arkeolojik bulguya rastlanması ihtimali vardır. Uzun süredir antropolojik faaliyetlerin etkisi altında olması karşın bölgede hiçbir kültürel ya da tarihi varlığa rastlanmamış olması nedeniyle, kültürel varlıklar üzerinde herhangi bir etki oluşması gerçekten olası değildir. Proje Sahasında kültürel varlık olduğunu gösteren bir kanıt olmamasına karşın, bir tane belirlenmesi durumunda uygun şekilde ele alınmasını sağlamak için uygulanması gereken bazı standartlar vardır. Bir kalıntının keşfedilmesi durumunda, değerlendirmek için sahaya bir arkeolog çağırılacaktır. Eğer korumaya değer ise, arkeoloğun liderliği ve yönlendirmesinde gerekli önlemler alınacaktır. Daha sonra bir müzeye kaldırılacaktır. Kültürel miras üzerinde bir etki beklenmemektedir. 5.5 Kümülatif Etkiler Bilkent ESK Projesi, Ankara’da Etlik ESK Projesi ile eş zamanlı olarak geliştirilmiştir. Bu projelerin her ikisi de, büyük kentsel gelişim projeleri olup, bu projeler ile ilgili çevresel ve sosyal etkilerin kümülatif etki değerlendirmesi kapsamında değerlendirilmesi gereklidir. Bununla birlikte, Proje Alanının ticaret bölgesi içinde bir alışveriş merkezi bulunacağından, alışveriş merkezi bölgeye insan akışı açısından dikkate .alınmıştır. Potansiyel olarak önemli sorun olabilecek başka bir husus, atık su, katı atık, tıbbi atık ve tehlikeli atıklar ilgilenen belediye altyapılarının taşıma kapasitesidir. Bu hususun en önemli yönü, şehre dağıtılan kaynaklar (kapatılacak hastaneler) yerine bir Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 28 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti noktasal kaynak yaratmaktır. Kapasitenin zaman içinde işletime sunulmasını sağlamak amacıyla, ekip, şehirde atık toplamadan sorumlu ilgili ilçe belediyelerinin ve Büyükşehir Belediyesinin yetkili personeli ile görüşmeler gerçekleştirmiştir. Bu görüşmeler sırasında, yetkili personel, belediyelerin altyapısının atıksu, katı atık ve tıbbi atık toplama kapasitesine sahip olduğunu belirtmiştir. Kümülatif gürültü ve hava kalitesi etkileri de değerlendirilmiştir. Etlik ESK Projesinin, Proje sahasından yeterince uzakta (yaklaşık 8 km) yer aldığı düşünüldüğünde, beklenmektedir. ek bir gürültü ve hava kalitesi etkisi getirmeyeceği Ayrıca; nüfus, geçim kaynakları ve ekonomi, sağlık ve bakım olanakları ve trafik sıkışıklığı üzerindeki kümülatif etkiler de değerlendirilmiştir. 6 ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM PLANI Projenin inşaat ve işletme aşamaları için bir “Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme Planı (ÇSYİP)” hazırlanmıştır. ÇSYİP, azaltma önlemlerinin etkinliğini kontrol etmek amacıyla teklif edilen izlemenin yanı sıra çevresel ve sosyal etkiler için ilgili azaltma önlemlerini sunar. Aynı zamanda, çevresel hususların izlenmesinden sorumlu taraflar belirtir. Ek-D’ye eklenen ÇSYİP, aşağıdaki alt planlarla desteklenmiştir: Projenin ömrü süresince oluşturulacak her türlü atığı belirten bir Atık Yönetim Planı, atıkların taşınması, kayıt tutma ve izleme gibi konulara ilişkin uygun atık yönetim uygulamalarına yönelik ana esasları sunar (bkz. Ek-M). Hem şantiye içinde hem de şantiye dışında güvenilir trafik yönetimi sağlamak amacıyla izlenecek sorumlulukları ve prosedürleri belirten bir Trafik Yönetim Planı (bkz. Ek-K). Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 29 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti 7 PAYDAŞ KATILIMI VE KAMUOYU BİLGİLENDİRME IFC Standartları ve Ekvator İlkeleri gereğince bir Paydaş Katılım Planı (PKP) hazırlanmıştır. ÇSED Raporu Ek J’de sunulan PKP, bugüne kadar gerçekleştirilen katılım faaliyetlerini özetlemekte, paydaşlarla gelecekte kurulması önerilen bağlantıya ilişkin yaklaşım ve mekanizmaların ayrıntılarını içermektedir. Plan ayrıca, Projeyle ilgili herhangi bir endişelerini dile getirmeleri amacıyla paydaşlar için şikâyet mekanizmasının ayrıntılarını da kapsamaktadır. Projenin temel paydaşları olan kamu kurumları, yerel iş sahipleri ve belediyeler proje geliştirme sürecine dahil edilmişlerdir. Bunun için açık uçlu toplantılar, odak grup tartışmaları, gazete duyuruları ve ilan tahtalarında duyurular gibi çeşitli araçlar kullanılmıştır. Ulusal ÇED Yönetmeliği kapsamında Ekim 2014’te bir halkın katılımı toplantısı düzenlenmiştir. Bugüne kadar yapılan paydaş toplantılarında dile getirilen konuların tümü ÇSED Raporu’nda dikkate alınmıştır. Bu Teknik Olmayan Özet (TOÖ), Taslak ÇSED Raporu ve ekleri ve ÇSEP 60 gün askıda tutularak ÇSED Raporu’nun nihai edilmesi öncesinde yorum ve geri bildirimleri almak üzere kamuoyuna açık tutulacaktır. Kamuoyuna duyurma sürecine yönelik bildirim en az gazete duyuruları yoluyla yapılacak ve aşağıdaki bilgiler içerecektir: Projenin özet tanımı, ÇSED Raporu’nun görülebileceği yerlerin listesi, Kamuoyuna açık kalma süresi; ve Yorumların iletilebilmesi için odak kişi bilgileri. Proje ekibi halkın ve diğer paydaşların sorularını yanıtlayacaktır. Proje’nin Halkla İlişkiler Sorumlusu tüm yorumları almak ve derlemekle sorumludur. ÇSED Dokümanına erişebilmek için projenin web sitesi http://www.bilkentsaglik.com adresine girin ya da Proje Şirketine aşağıda verilen telefon, mektup ya da eposta ile ulaşarak yorum yapabilirsiniz. Tel: 0 312 220 40 44 Faks: 0 312 220 40 48 Eposta: [email protected] Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 30 / 31 Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme A.Ş. Üniversiteler Mah. 1604. Cad No: 9 Bilkent/Ankara Nihai Taslak Project No.: 12/005 Kasım 2014 31 / 31