bilkent ankara entegre sağlık kampüsü projesi

Transkript

bilkent ankara entegre sağlık kampüsü projesi
BİLKENT ANKARA ENTEGRE
SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ
ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ
DEĞERLENDİRME (ÇSED) RAPORU
TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ
KASIM 2014
ANKARA
BİLKENT ANKARA ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ
PROJESİ
Tarih
13.06.2014
12.11.2014
Revizyon
A.0
B.0
Nihai Taslak
Taslak
Versiyon
ÇEVRESEL VE SOSYAL
ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) RAPORU
TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ
Hazırlayan
Kontrol Eden
Onaylayan
T. Hüyük
Çevre Mühendisi
E. Kaya
Sosyolog
G. Ertürer
Çevre Mühendisi
D. E. Kaya
Çevre Mühendisi
G. Özenirler
Çevre Yüksek
Mühendisi
T. Hüyük
Çevre Mühendisi
E. Kaya
Sosyolog
G. Ertürer
Çevre Mühendisi
D. E. Kaya
Çevre Mühendisi
G. Özenirler
Çevre Yüksek
Mühendisi
Revizyon Kodları: A (Taslak), B (Nihai Taslak), C (Nihai)
Proje No.: 12/005
Kasım 2014
Proje Sahibi:
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri
Yatırım ve İşletme A.Ş.
Üniversiteler Mah. 1604. Cadde No: 09
Çankaya - ANKARA/TÜRKİYE
: +90 (312) 220-4044
: +90 (312) 220-4048
Danışman:
Mühendislik ve Danışmanlık A.Ş.
Tepe Prime İş ve Yaşam Merkezi
Mustafa Kemal Mahallesi Dumlupınar Bulvarı
No: 266 C Blok Kat: 5 Daire: 73
06800 Çankaya / ANKARA / TÜRKİYE
: +90 (312) 295-6248
: +90 (312) 287-2509
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
İÇİNDEKİLER
1
GİRİŞ................................................................................................................................. 1
2
ÇSED HEDEFLERİ .......................................................................................................... 1
3
PROJENİN TANIMI ......................................................................................................... 1
3.1
Projeye Genel Bakış .................................................................................................. 1
3.2
Proje Sahibi ve Kredi Verenler.................................................................................. 2
3.3
Projenin Yeri ............................................................................................................. 3
3.4
Proje Tesisleri ............................................................................................................ 5
3.5
Etki Alanı ve Bağlı Tesisler ...................................................................................... 7
3.6
Trafik Düzenlemeleri................................................................................................. 7
3.7
Hastanelerin Kapatılması........................................................................................... 8
3.8
Proje Alternatifleri ..................................................................................................... 8
3.8.1
Proje Sahası Alternatifleri ................................................................................. 8
3.8.2
Teknoloji Alternatifleri ...................................................................................... 9
4
ÇSED SÜRECİ VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ................................................. 9
5
ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED) ................................... 10
Fiziksel Çevre Üzerindeki Etkiler ........................................................................... 10
5.1
5.1.1
Hava Kalitesi ................................................................................................... 10
5.1.2
Gürültü............................................................................................................. 12
5.1.3
Atıksu .............................................................................................................. 13
5.1.4
Toprak ............................................................................................................. 15
5.1.5
Jeotehlikeler ..................................................................................................... 15
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
1 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Atıklar .............................................................................................................. 16
5.1.6
5.2
Trafik ....................................................................................................................... 19
5.3
Ekoloji ..................................................................................................................... 20
5.4
Sosyal Çevre Üzerindeki Etkiler ............................................................................. 21
5.4.1
Yeniden Yerleşim ............................................................................................ 21
5.4.2
Nüfus Akışı...................................................................................................... 22
5.4.3
Yerel Ekonomi ve Yerel Geçim Kaynakları.................................................... 23
5.4.4
Hastane Kapanışlarının Sonucu Olarak Ekonomik Etkiler ............................. 23
5.4.5
Halk Sağlığı, Güvenlik, Emniyet ..................................................................... 24
5.4.6
Salgın Hastalıkların Kontrolü .......................................................................... 25
5.4.7
Acil Durum: Yangın Güvenliği ....................................................................... 26
5.4.8
Hizmet ve Altyapıya Erişim ............................................................................ 27
5.4.9
İş Sağlığı, Güvenliği ve Çalışma Koşulları ..................................................... 27
5.4.10
Kültürel Miras ................................................................................................. 28
5.5
Kümülatif Etkiler ..................................................................................................... 28
6
ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM PLANI .............................................................. 29
7
PAYDAŞ KATILIMI VE KAMUOYU BİLGİLENDİRME.......................................... 30
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
2 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
1
GİRİŞ
Bu belge, ‘Ankara Bilkent Entegre Sağlık Kampüsü Projesi’ne (bundan böyle ‘Proje’
olarak anılacaktır) yönelik nihai Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirme (ÇSED)
raporudur. Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme A.Ş. (Proje
Sahibi) adına 2U1K tarafından hazırlanmıştır. Proje Sahibi, tüm Türk ÇED
Yönetmeliklerine, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasının (EBRD) uluslararası
kredilendirme Performans Gerekliliklerine ve Ekvator Prensiplerine tam olarak
uymayı taahhüt etmiştir.
2
ÇSED HEDEFLERİ
ÇSED, bir Projenin yapımı ve işletiminden kaynaklanan fiziksel, biyolojik, kültürel
ve sosyal çevre üzerindeki etkilerin bir incelemesidir. Bu ÇSED Raporu, Projeyi ve
Projenin çevresel ve sosyal temel koşullar üzerinde sahip olacağı tahmin edilen
etkileri açıklamayı amaçlar.
Ayrıca, Projenin nasıl tasarlandığını ve olumsuz
etkilerini en aza indirgemek ve faydalarını en üst seviyeye ulaştırmak için nasıl
uygulanacağını açıklamayı da amaçlar.
3
3.1
PROJENİN TANIMI
Projeye Genel Bakış
Bu belgede incelenecek olan Proje, Türkiye’nin Ankara Şehrinin Çankaya İlçesinde
120 hektarlık bir arazi parçası üzerinde gerçekleştirilecektir.
Sağlık hizmet
binalarının inşaatına ek olarak, bu modern sağlık kampüsüne bir Klinik Otel, bir
ticaret bölgesi ve Sağlık Bakanlığı için bir idare binası entegre etmek için planlar da
yapılmıştır.
ESK, ayrıca bir adli ruh ve sinir hastalıkları hastanesi ve bir fizik tedavi ve
rehabilitasyon hastanesi de içerecektir.
Kampüs, tesisin ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarından bazılarını karşılamak üzere atık
ısıyı geri kazanırken kampüsün elektrik ihtiyaçlarını üretecek bir trijenerasyon tesisi
tarafından sağlanan hizmetlerden yararlanacaktır. Sonuç olarak, Proje, 3,7041 yatak
kapasitesine sahip olacaktır.
1Bu
rakam, nihai tasarımın kesinleşme sürecinde kısmen değişebilir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
1 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Projenin yapımının 42 aya yayılması planlanmıştır. Projenin yapımının ardından,
Proje Sahibi, Projeyi Sağlık Bakanlığına devretmeden önce 25 yıllık bir süre boyunca
Projenin işletimini gerçekleştirecektir.
3.2
Proje Sahibi ve Kredi Verenler
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme Anonim Şirketi (Proje
Sahibi), Dia Holding FZCO ve İC İçtaş İnşaat Sanayi A.Ş.’den oluşan bir
konsorsiyum (Konsorsiyum) tarafından kurulan, Sağlık Bakanlığı tarafından Ankara
Bilkent Entegre Sağlık Kampüsü Projesinin yapım ve işletim sözleşmesini kazanan
Özel Maksatlı Kurumdur (ÖMK).
25 yıllık işletme süresi boyunca, Sağlık Bakanlığı, Proje Sahibine yıllık kira
ödeyecektir.
Türkiye, 2003 yılından bu yana bir kredilendirme programı ve politika diyaloğu
yoluyla Dünya Bankası tarafından desteklenen Dünya Bankasının Sağlık Sistemini
Güçlendirme (SSG) Programını uygulamaktadır. SSG Programının bir parçası olarak,
Sağlık Bakanlığı, 2003 yılında bir yeniden yapılandırma süreci başlatmıştır.
Bilkent ESK Projesi, SSG Programının ve Türkiye’deki Kamu Özel Ortaklığı (KÖO)
Programının bir parçası olarak geliştirilmektedir. KÖO programı, 26.000’in üzerinde
toplam yatak kapasitesine ve 10 milyar Amerikan Doları’ndan fazla toplam yatırım
maliyetine sahip yaklaşık olarak 30 yeni sağlık bakım tesisinin geliştirilmesini içerir.
Bu programın konsepti, özel sektörün projenin tasarımını, yapımını ve ek
hizmetlerini finanse etmesi ve Sağlık Bakanlığının klinik personeli sağlamaktan
sorumlu olmasıdır.
Ankara’da Bilkent ve Etlik’teki olmak üzere iki Sağlık Bölgesi bulunur. Etlik’teki,
Türkiye’nin 10. Sağlık Bölgesine hizmet edecektir. Hem Etlik hem de Bilkent, aynı
gelişim aşamasındadır. Her iki entegre sağlık kampüsü için de temel atılmıştır.
Bilkent Bölgesi ya da 11. Sağlık Bölgesi, Ankara İlinden 4,513,150 kişiye hizmet
verecektir. Evren, Şereflikoçhisar, Nallıhan, Güdül, Beypazarı, Polatlı, Çamlıdere,
Kızılcahamam, Haymana, Bala, Ayaş, Kazan, Gölbaşı, Mamak, Sincan, Etimesgut ve
Çankaya İlçelerini kapsar. Ankara nüfusunun yanı sıra, Bilkent ESK, yakındaki
Çankırı, Karabük, Kastamonu, Zonguldak, Bartın ve Bolu illerine hizmet verecektir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
2 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
3.3
Projenin Yeri
Proje alanı, Türkiye’nin Ankara İlinin Çankaya İlçesinde yer alır. Şekil 3-1, Proje
alanının bir yer haritasını sunmakta olup, Şekil 3-2’de bir uydu görüntüsü
sunulmuştur. Proje alanı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Bilkent
Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi olmak üzere Türkiye’deki en önemli
üniversitelerden üçüne kapalıdır. Güneyde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne yönelik bir
rehabilitasyon merkezi, kuzeyde Diyanet İşleri Başkanlığı ve Danıştay ile
kuzeybatıda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile komşudur. Proje Alanının
batısındaki boş arazi, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü’nün malıdır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
3 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Proje Sahası
Kaynak: TC Karayolları Genel Müdürlüğünün resmi websitesi
Şekil 3-1. Ankara Şehri ve Türkiye ile ilgili Projenin yeri
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
4 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
AOÇ Mülkü
Gıda, Tarım ve
Property
Hayvancılık
Bakanlığı
Danıştay
Metro
İstasyonu
Diyanet
İşleri
Başkanlığı
ODTÜ
Türk Silahlı
Kuvvetleri
Rehabilitasyon
Tesisi
Devlet
Memuru
Konutları
Hacettepe
Üniversitesi
Bilkent
Üniversitesi
Kaynak: TC Karayolları Genel Müdürlüğü’nün resmi websitesi
Şekil 3-2. Projenin Yerinin Çevresindeki Kurumlar
Projenin Bilkent’te konumlandırılması da stratejik bir karardır. Bilkent, Ankara’nın
dışından gelenlere kolay erişim sağlayan Eskişehir karayolunun yanında yer alır.
Aynı zamanda, Ankara’yı çevreleyen karayoluna da göreceli olarak yakındır.
Bilkent’e halihazırda hem otobüsler hem de minibüsler hizmet vermektedir. Yakın
gelecekte, metro da hizmet verecektir.
vatandaşları için de elverişlidir.
Böylelikle, bu konum, Ankara’nın
Böyle elverişli bir konumda bu kadar büyük
işlenmemiş arazi parçası bulmak zordur.
3.4
Proje Tesisleri
Bilkent ESK, 120 hektarlık bir arazi alanında yer alan büyük bir kentsel gelişim
olacaktır. Teklif edilen Bilkent entegre sağlık kampüsü, çok sayıda tesisi geneline
dağıtılacak toplam 3,704 yatak kapasitesine sahip olacaktır.
Ana faaliyeti, acil durum hizmetlerini barındıracak ve hizmet verdiği hastanelerin
tanı ihtiyaçlarını karşılayacak ana tanı merkezi olmaktır. Bu ana tanı merkezde, bir
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
5 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
yanık ünitesi de yer alacaktır. Bu ana tanı merkezine bağlı altı kule bulanacak ve
bunların her biri farklı bir tıp alanında uzmanlaşan farklı bir hastane olacaktır. Bu
uzmanlık hastaneleri, bir genel hastane, bir kadın hastanesi, bir çocuk hastanesi, bir
kalp ve damar cerrahi hastanesi, bir onkoloji hastanesi ve bir ortopedi ve nöroloji
bilimleri hastanesi içerecektir.
Kulelerde yer alan hastanelerin yanı sıra, bir fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi
ve yüksek güvenlikli bir psikiyatri hastanesi (ya da adli hastane) de planlanmıştır. Bu
hizmetlere ek olarak, Proje kapsamında 100 yataklı bir klinik otel planlanmıştır.
Ayrıca, Sağlık Bakanlığı tarafından kullanılmak üzere bir idari bina da inşa
edilecektir.
Proje Kompleksinin basitleştirilmiş bir yerleşim planı, Şekil 3-3’de sunulmuştur.
Aşağıda, bu binaların özet kapsamı yer almaktadır.
Şekil 3-3. Bilkent ESK’nın Basitleştirilmiş Genel Tasarım Yerleşim Planı.
Proje, 17,2 MW kurulu güce sahip trijenerasyon tesisinin kullanımı yoluyla kendi
gücünün bir kısmını üretecektir. Trijenerasyon tesisi, her biri 4,3 MW kurulu güce
sahip dört gaz motorundan oluşacaktır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
6 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Ayrıca, Bilkent ESK’da sağlanan teknik hizmetlerin bir parçası olarak, Bilkent
ESK’nın tamamına su sağlayan bir su arıtma sistemi bulunacaktır. Bu tesis, suyu
arıtmak için filtreler ve aktif karbon kullanacaktır.
Projenin yapımı sırasında, faaliyette en yoğun zamanda 8,000 işçinin çalıştırılacağı
tahmin edilmektedir. Ankara içinde yaşayan ve ev ile iş arasında gidip gelen bölge
halkı dışındaki çalışanlar için konaklama sağlamak amacıyla, Proje Alanı içinde bir
çalışma kampı kurulacaktır.
İnşaat çalışmaları Eylül 2013 itibarı ile başlamış bulunmaktadır. Halihazırda saha
ofisleri ve işçilerin konaklama alanının bir kısmı kurulmuş olup mobilizasyon
çalışmaları sürmektedir.
3.5
Etki Alanı ve Bağlı Tesisler
Etki Alanı, tüm hastane binalarını, ticari alanları ve Atatürk Eğitim ve Araştırma
Hastanesi ve yakın çevredeki diğer kurumlar gibi bağlı tesisleri içermektedir. Etki
alanı, beton santralini, belediye atıksu arıtma tesisini, düzenli depolama alanı ve
hafriyat ve moloz döküm alanını kapsamaktadır.
Büyükşehir Belediyesi Eskişehir Yolu kuzeyine paralel yeni bir yol yapmayı
planlamaktadır. Eskişehir yolunu baypas yapmak amacıyla kampüsün doğu
kapısına bağlanmak üzere ayrı bir yol daha planlanmaktadır. Bunlara ek olarak,
kampüs ile kentin batısında yeni gelişen yerleşimler arasında da yollar
planlanmaktadır. Bunlar imar planları dahilinde planlanan yollardır. Bu yolların
yapının ne zaman başlayacağı belirli olmayıp inşaat sürecindeki çevre üzerindeki
benzer olumsuz etkilerle çakışması konusu belirsiz durumdadır. Bu nedenle bu
yollar Etki Alanı içine alınmamıştır.
Ankara’da geliştirilen ikinci büyük ölçekli proje olarak Etlik Entegre Sağlık Kampüsü
de ÇSED Raporu’nda kümülatif etkiler bağlamında etki alanına dahil edilmektedir
ve Bölüm 5.5’de özetlenmektedir.
3.6
Trafik Düzenlemeleri
Trafiği etkin olarak düzenlemek amacıyla trafik değerlendirme ve modelle çalışması
yürütülmüştür.
Trafik simülasyon modeli sonucunda hastaneye iki yerden araç ve yaya girişi
sağlayacak şekilde planlanmıştır. Acil durum araçları ve yayalar için doğu ve
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
7 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
batıdan girişler sağlanacaktır. Bu noktalar, aynı zamanda, yeraltı otoparkına ana
girişler olarak da tasarlanmıştır. Acil durum aracı ve yaya girişi de kuzeye girişten
sağlanacaktır.
Proje
tasarımları,
bina
çevresinde
yaya
yolları/kaldırımlar
içermemektedir.
3.7
Hastanelerin Kapatılması
Proje ve Etlik Entegre Sağlık Kampüsü işletime geçtiğinde, mevcut on iki devlet
hastanesi kapatılacak ve bu hastanelerin çalışanları Etlik ve Bilkent Entegre Sağlık
Kampüslerine atanacaktır. Diğer hastaneler arasında, Sami Ulus Anne ve Çocuk,
Zekai Tahir Burak Eğitim ve Araştırma, Altındağ Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon,
Numune Eğitim ve Araştırma, Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma, Ulus
Devlet, Dışkapı Eğitim ve Araştırma, Etlik Zübeyde Hanım Doğum, Gazi Mustafa
Kemal Devlet, Abdurramnan Yurtasan Onkoloji, Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma
hastanesi ile Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi yer alır. Bu kapanışların zaman
çerçeveleri, Sağlık Bakanlığı tarafından sunulmamıştır. Ancak, kapanışların Proje
faaliyete geçtiğinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
3.8
Proje Alternatifleri
3.8.1
Proje Sahası Alternatifleri
Projenin gerçekleştirileceği arazinin yaklaşık 76.7 hektarı Hazinenin mülkiyeti olup,
“1/25.000 Ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı”nda “sağlık kampüsü
alanı” olarak tayin edilmesiyle birlikte Sağlık Bakanlığı’na tahsis edilmiştir. Ayrıca
aynı alanın 120 hektarı orman sicilinde kayıtlıdır; yani Orman ve Su İşleri
Bakanlığı’na aittir. Sağlık Bakanlığı, 49 yıl süreyle sahayı kullanmak için Orman ve
Su İşleri Bakanlığı’ndan ve Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan izin almıştır.
Bu ölçüde büyük bir kentsel imar için şehir merkezinde veya şehir merkezine yakın
büyük bir arazi parçasına ihtiyaç duyulur, fakat Ankara’da şehir içindeki saha
alternatifleri yetersizdir. Proje Sahası, başka bir hastaneyi ve bu ölçüde kapsamlı bir
imar için oldukça geniş bir arsayı barındıran bir Hazine mülkü olmasıyla bu açıdan
avantajlıdır. Konumu da şehrin ana yollarından biri olan Eskişehir Yolu’na da
yakındır.
Aslında Ankara sınırları içinde bu gibi bir tesisi barındırabilecek kadar büyük,
kamuya ait ve yararlı olabilmesi için şehre yakın mesafede yalnızca iki saha
bulunmaktadır. Ancak diğer sahanın halihazırda Etlik’teki diğer Sağlık Kampüsü
Projesi için kullanılması planlanmaktadır. Bu nedenle de bu Proje için başka hiçbir
alternatif saha değerlendirmeye alınmamıştır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
8 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
3.8.2
Teknoloji Alternatifleri
Proje Şirketi, verimlilik açısından önceki sağlık tesislerinden üstün bir sağlık
kampüsü inşa etmeyi planlamaktadır. Sağlık kampüsü aynı zamanda sağlık
hizmetlerinin tedarik edilmesinde zaman açısından verimlilik sağlamak için ileri
teknoloji tıbbi cihazlardan faydalanacaktır. Diğer bir deyişle, nerdeyse kapatılacak
hastanelerdeki yatak kapasitesinin toplamıyla aynı sayıda yatak kapasitesine sahip
bir tesiste daha fazla hastaya hizmet sunulacaktır. Bahsi geçen ileri teknoloji
cihazların örnekleri arasında şunlar yer alır:

Robotik farmasötik müstahzar sistemi

Da Vinci Robotu (üroloji, kadın sağlığı)

MR cihazı ve aksesuarları (intraoperatif) 1.5 ve 3 Tesla

Manyetik Navigasyonlu Koroner Anjiyografi Sistemi

Bebek maması hazırlama robotu.
Bu cihazların yanı sıra proton terapisi de sağlık kampüsünde kullanılacaktır. Proton
terapisi, ileri düzeyde bir kanser tedavisidir. Geleneksel x-ışını terapisi yöntemlerine
kıyasla daha etkilidir. Proton terapisinde sağlıklı dokulara ve hayati organlara daha
az yan etkiyle daha düşük oranda hasar verildiği için daha yüksek dozlar güvenli
bir şekilde kullanılabilir.
Sağlık kampüsünde çok sayıda enerji tasarruflu sistem kullanılacaktır. Bu
sistemlerden ilki, bir trijenerasyon tesisini kapsar. Bu sistemde yakıt olarak doğalgaz
kullanılarak elektrik, ısıtma ve soğutma eş zamanlı bir şekilde üretilir. Geleneksel
gaz türbinleri genel olarak %35’lik bir verimlilik oranında faaliyet gösterirken,
trijenerasyon sistemleri kaynak enerjinin %45’ini elektriğe ve %40’ını ısıtmasoğutmaya dönüştürerek %85’e kadar çalışır. Isı ve hat kayıpları genel olarak
kaybedilen enerjinin sırasıyla %13’ünü ve %2’sini oluşturur.
Buna ek olarak vantilatör ve egzoz fanlarının yanı sıra dolaşım pompaları ve
soğutma sisteminin parçalarında kullanılan pompalar, enerji tasarrufu sağlamak
amacıyla frekans kontrollü olacaktır. Frekans kontrollü pompalar, yıllık toplam
enerji tüketimini yaklaşık %25 oranında düşürecektir.
4
ÇSED SÜRECİ VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI
Projenin metodolojisi, Proje’nin fiziksel, biyolojik ve sosyal çevre üzerinde olabilecek
potansiyel etkilerini tahmin etmek ve değerlendirmek amacıyla çok aşamalı,
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
9 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
tekrarlayıcı bir yaklaşımdan oluşur. Daha sonra Proje’nin her türlü olumsuz etkiyi
önlemek, en aza indirmek, azaltmak veya telafi etmek ve mümkün olduğu
durumlarda olumlu etkileri iyileştirmek üzere alacağı önlemler tanımlanacaktır.
Özet olarak, Projenin olası çevresel ve sosyal etkileşimi ve muhtemel sonuçlarının
önem düzeyine dair değerlendirmeler Önemli Değil, Düşük, Orta ve Yüksek olarak
nitelendirilmiştir. Bir etkinin önemi ortaya konduğunda uygun etki azaltıcı önlem ve
etki azaltıcı ilave tedbirler belirlenmekte ve bakiye etkinin önemine dair bir
değerlendirme ortaya konmaktadır. Bakiye etkiler de yine İhmal edilebilir, Düşük,
Orta veya Yüksek olarak nitelendirilmektedir.
Şunu da belirtmek gerekir ki ÇSED paydaş katılım çalışmalarının sonuçlarını ve Borç
Verenlerin ve danışmanlarının tavsiyelerini dikkate almaktadır. Etki değerlendirme
sürecinin son aşaması olarak, etkilerin veya ilgili Proje bileşenlerinin yürürlükteki
standartlarla uyumlu kalmasını ve azaltıcı önlemlerin etkileri etkili bir şekilde ele
almasını amacıya bir Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme Planı (ÇSYİP)
hazırlanmıştır.
5
ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇSED)
ÇSED Raporu halkın erişimine açık bir doküman olup yerel paydaşların gelişme ve
potansiyel etkilerini anlamaları üzerine hazırlanmıştır. ÇSED mevcut çevresel ve
sosyal durumu değerlendirmekte ve çeşitli modelleme çalışmaları ve analizler
yoluyla etki değerlendirmesi yapmakta ve belirlenen etkilere karşı tedbirler
önermektedir.
Bu Teknik Olmayan Özet (TOÖ) projenin Proje’nin kısa bir tarifini vermekte ve
potansiyel etkilerini tanımlamakta ve açıklamaktadır. TOÖ kopyaları yazılı talep
yoluyla ücretsiz olarak ya da www.bilkentsaglik.com web sitesinde incelenebilir.
5.1
Fiziksel Çevre Üzerindeki Etkiler
5.1.1
Hava Kalitesi
İnşaat Aşaması
Projenin inşaat aşaması sırasında hava kalitesi üzerinde görülebilecek üç ana
potansiyel etki kaynağı, hafriyat işleri, beton hazırlanması ve vasıtaların asfaltsız
zeminde hareket etmelerinin neden olduğu toz kalkmasının yanı sıra inşaat
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
10 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
ekipmanları ve şantiyedeki vasıtalardan kaynaklanan emisyonlar ve işçilerin
konaklamasıdır.
İnşaat ekipmanlarının, mazotlu araç ve vasıtaların egzoz dumanları da nitrojen
oksitler (NOx) , sülfür dioksit (SO2) ve karbon monoksit (CO) gibi egzoz gazlarının
salınmasına neden olur. Ayrıca sera gazı olan karbondioksit (CO2) salımı da
olacaktır.
Hava kalitesinin mevcut durumunu belirleme için yapılan PM10 ölçümleri 5 noktada
yapılmıştır: Danıştay – Diyanet İşleri,
Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı
Lojmanları, Askeri Lojmanlar, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve beton tesisi
alanı. Sonuçlar bu noktalardaki PM10 değerlerinin ulusal mevzuat kapsamındaki
sınır değerlerin altında olduğunu göstermektedir.
Projenin hava kalitesi üzerindeki etkisini belirlemek üzere dağılım modellemesi
yapılmıştır. Modelde çalışılan tüm değerler coğrafi koşulların dikkate alınmadığı en
kötü durum senaryosuna dayanmaktadır. Ayrıca tüm kaynakların aynı zaman ve
aynı yerde çalıştığı varsayımı yapılmıştır. Bu model sonuçlarına göre PM için ulusal
yasal sınır değerler TGHB lojmanları ve Askeri Lojmanlar’da aşılmakta, AB sınır
değeri ise TGHB lojmanları, Askeri Lojmanlar Atatürk Araştırma ve Eğitim
Hastanesi alanında aşılmaktadır. Ancak kazı işleri ve diğer temel inşaat işleri
çakışmayacağından
ve
en
kötü
durum
senaryosu
üzerinden
modelleme
yapıldığından daha düşük konsantrasyonlar beklenmektedir.
Önerilen hafifletici önlemler alındığında etki büyüklüğü ihmal edilebilir olacağından
etkinin önemi çok az olacaktır.
İşletme Aşaması
Proje kapsamında dört adet doğalgaz ateşlemeli gaz motoru bulunan bir
trijenerasyon tesisi bulunacaktır. Trijenerasyon tesisine ek olarak, Projenin ısıtma ve
sıcak su ihtiyacını karşılamak için beş adet doğalgazlı kazan da kurulacaktır.
Trijenerasyon tesisi ve kazanlardan kaynaklanan NOx, CO ve sera gazı (GHG),
işletim aşamasındaki en büyük ve sürekli hava emisyonu kaynağı olarak
değerlendirilmektedir.
Yapılan modelleme sonuçlarına göre tasarım verileri kullanılarak belirlenen dağılım
modeli üzerinden hesaplanan NO2 değerleri, hem ulusal çevre hava kalitesi sınır
değerleriyle hem de Termik Elektrik Santralleri İçin ÇSG Kılavuzunda ve IFC Genel
ÇSG Kılavuzu belgelerinde tanımlanan IFC kılavuz değerleriyle uyumludur.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
11 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Gaz motorları ve kazanların egzozlarından kaynaklanan hava emisyonlarını
azaltmak için kuru-düşük NO2 brülörleri ve DeNOx sistemi gibi NOx emisyonu
kontrol önlemlerine de başvurulacaktır. Gaz türbinleri ve kazanların egzozlarındaki
NOx kirletici konsantrasyonları, ulusal sınır değerlerin ve IFC şartlarının bir hayli
altında bulunan katı emisyon kılavuz değerlerini tutturacaktır.
Bu tasarımın uygulanmasıyla işletme sırasındaki hava emisyonlarının ulusal sınırlar
ve IFC sınırları altında kalacağı tahmin edilmektedir, bu nedenle etkinin önem
düzeyi düşük olarak belirlenmiştir.
Projenin ana emisyon kaynakları olan trijenerasyon tesisi ve kazanlar elektrik ve ısı
üretimiyle ilişkili olduklarından Projenin emisyonlarının değerlendirilmesinde enerji
sektörü altında bulunan «Kamu Elektrik ve Isı Üretimi» alt sektöründen
kaynaklanan sera gazı emisyonları dikkate alınmıştır. Ayrıca Projenin hesaplanan
yıllık sera gazı emisyonları Türkiye’nin 2011 yılındaki toplam sera gazı
emisyonlarının yaklaşık %0,03’üdür. Avrupa Çevre Ajansı kayıtlarına göre
Türkiye’nin sera gazı emisyonları dünyadaki sera gazı emisyonlarınının yaklaşık
%0,4’ünü oluşturmaktadır; buna nispetle Projenin sera gazı emisyonları da dünya
toplamının yaklaşık ‰ 0,0012’si olacaktır.
5.1.2
Gürültü
İnşaat Aşaması
Önerilen Projenin inşaat aşaması, ekipman kullanımı ve artan trafik nedeniyle
gürültü yaratma potansiyeli taşımaktadır. Beton santrali de sadece yakında bulunan
konutlarda oturan bölge sakinleri açısından değil, yakınlara yapılmış bulunan işçi
kampı açısından da geçici bir rahatsızlık kaynağı olabilecek bir gürültüye neden
olabilir.
Ortam gürültüsü için sınır değerler Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve
Yönetimi Yönetmeliği Ek VII’de verilmiştir. Bu değerlerden biri, gündüz saatlerinde
inşaat alanları için 70 dBA’dır. BU yönetmeliğe göre inşaat faaliyetleri, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğüne başvurularak Yerel Çevre Komitesinden gerekli
izinleri almak kaydıyla akşam ve gece saatlerinde de devam ettirilebilir. Bu
çalışmanın onaylanması halinde akşam ve gece saatleri için sınır değerler sırasıyla 65
dBA ve 60 dBA’dır. Çevresel Gürültü Yönetimi Hakkında ÇSG Kılavuzlarına göre
IFC gürültü sınır değerleri gündüz için 55 dBA (07.00 - 22.00), gece içinse 45 dBA’dır.
En yakın hassas alıcılarda gürültü etkilerinin bu düzeyleri aşmaması veya şantiye
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
12 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
dışındaki en yakın alıcı yerleşimde ortam gürültüsü düzeylerindeki artışın
maksimum 3 dB’den fazla artmaması gerekmektedir. Türk mevzuatı için aynı
gereklilik 5 dB(A)’dir.
Mevcut durumu belirlemek amacıyla iki adet ölçüm yapılmıştır. En yakındaki hassas
alıcılardaki arka plan gürültü değerleri günün zamanı ve yerine bağlı olarak 38 dBA
ile 53.5 dBA arasında değişmektedir. İkinci ölçümlere göre, GTHB LOjmanları ve
Askeri Lojmanlarda saatlik arka plan gürültü değerleri sırasıyla 39.5 dBA ve 53.5
dBA arasında ve 47.6 dBA ile 62.4 dBA arasında değişmektedir. Gürültü modellemsi
sonuçları Atatürk Hastanesi arka plan gürültü değerlerinin 5.5 dBA ve 15 dBA
arasında değiştiğini göstermekte olup, inşaat faaliyetlerinin Askeri Lojmanlarda 3
dBA’dan fazla artırmayacağını göstermektedir.
Çevre denetimi çalışmaları bağlamında başlayacak gürültü ölçümü sonuçlarına göre
inşaat faaliyetlerine bağlı gürültü düzeyini sınır değerlerin altına indirmek için
gürültü perdeleri takılacaktır ve makinelerden kaynaklanan gürültü düzeyini
azaltmak için makinelerin düzenli bakımı yapılacaktır.
Önerilen hafifletici önlemler alındığında etki büyüklüğü ihmal edilebilir düzeyde
olacağından etkinin öneminin çok az olacağı düşünülmektedir.
İşletme Aşaması
Temel gürültü kaynakları trijenerasyon tesisi ve jeneratör motorları olacaktır. Acil
durum jeneratörleri ve helikopter hareketlerine bağlı geçici gürültü olabilecektir.
İşletim aşamasında hava giriş susturucuları, egzoz susturucuları, hava çıkış
susturucuları ve duvarların akustik performansı dış ortam gürültüsü ile ilgili IFC
standardına ve iç ortam gürültüsü ile ilgili Türk standardına uymalıdır.
Hastane içi ses düzeyleri için belirlenmiş gürültü sınırlarına uyulmasını sağlamak
üzere, tasarıma dahil edilen tedbirlerle (kaynakların etrafına dört metre
uzunluğunda ses bariyerleri gibi) işletme dönemindeki gürültü etkisi düzeyi
önemsiz olarak değerlendirilmekte ve önerilen azaltıcı tedbirlerin yeterli olacağı
görülmektedir. önemi çok düşük ve bunun yeterli olacağı gösterilmiştir.
5.1.3
Atıksu
İnşaat Aşaması
Projenin bütün aşamaları boyuna su tüketilecek ve atıksu üretilecektir. Projenin
yapım aşamasında inşaat personeli ve inşaat teçhizatlarının temizlenmesi için içme
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
13 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
ve kullanma suyuna ihtiyaç olacaktır. Ayrıca su, tozun bastırılması ve beton
hazırlama gibi inşaat faaliyetlerinde de kullanılacaktır.
Personel, evsel atıksu üretecektir. Evsel atıksuyun yanı sıra beton santralinde siltli
atıksu üretilecektir.
Kanalizasyon sisteminin Proje Alanının yanından geçen bir kolu bulunmaktadır ve
bu kol üzerinde bağlantı noktaları vardır. Kanalizasyon sistemine bağlantı bu hat
üzerinden yapılacaktır. Kanalizasyon sistemine boşaltılan atıksu Ankara Büyükşehir
Belediyesinin Tatlar atıksu arıtma tesisine aktarılacaktır.
Dolayısıyla atıksuyu
doğrudan toprağa verilmesine bağlı herhangi bir olumsuz etki beklenmemektedir.
Yukarıda belirtilen tedbirler alındığında etki ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
İşletme Aşaması
İşletme aşamasında toplam günlük su tüketiminin 2200 m3 dolayında olması
beklenmektedir. Bunun büyük bir kısmı atıksuya dönüşecektir. Ayrıca tıbbi
ünitelerden, ameliyathanelerden, laboratuvarlar, ilaç ve kimyasal depolarından ve
röntgen çekiminden kaynaklı kontamine atıksular olacaktır.
Sağlık Bakanlığı idari binasından gelen atıksuyun bir bölümü «gri su» olacak ve
uygun arıtma işleminin ardından sulama için kullanılacaktır. Laboratuvarlardan
kaynaklanan zararlı atıksu, belediye kanalizasyon sistemine boşaltılmadan önce
hastane binası dışındaki bir arıtma tesisinde arıtılacaktır. Bu arıtma tesisinin ayrıntılı
tasarımı henüz tamamlanmamıştır. Atıksu arıtma tesisi, ASKİ’nin Atıksuların
Kanalizasyona Boşaltımı Yönetmeliğinde belirtilen atıksu boşaltım kriterlerine
uygun şekilde tasarlanacaktır.
Su kalitesi üzerindeki etkilerinin yanı sıra atıksuyun kanalizasyon sistemine
getireceği ekstra akış yükü de dikkate alınmış ve Proje tasarımında ele alınmıştır.
Sağlık kampüsü mevcut hastanelerin yerine geçecek olsa da çok sayıdaki ziyaretçi
nedeniyle ek yük ortaya çıkabilir. ASKİ’den yetkili kişiler belediye tarafından iki yıl
içinde yeni bir atıksu arıtma tesisi yapılacağını ve işletime alınacağını belirtmiştir. Bu
yeni arıtma tesisi Tatlar Atıksu Arıtma Tesisine binen yükü azaltacaktır. Böylece bir
bağlantı problemi görünmemektedir.
Önerilen tedbirler alındığında etkinin önemi ihmal edilebilir düzeye inecektir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
14 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
5.1.4
Toprak
Alandaki toprağın ve yeraltı suyunun kalitesi ve stabilitesi hafriyat işlerinden, beton
santralinden
kaynaklanan
siltli
suyun
boşaltılmasından
ve
kullanılacak
kimyasalların kazara dökülmesinden etkilenebilecektir.
Uzun dönemli olarak depolanacak yüzey toprağı, erozyonu önlemek üzere çim
tabaksıyla kaplanmalıdır.
Bu yüzey toprağı daha sonra peyzaj çalışmalarında
kullanılmalıdır. Yüzey toprağı yığınları ve tüm hafriyat malzemelerinin oluşturduğu
yığınlar, kazaları önlemek için stabilize edilmelidir.
İnşaat kimyasalları, yakıt ve şantiyede kullanılacak diğer kimyasalların kazara
sızması söz konusu olabilir. Bu tür sızıntılar toprak ve yeraltı suyu kirlenmesine
neden olabilir. Bu etkileri önlemek için ikincil korumalı tanklar ve tüm sahada
düzen ve bakım uygulamaları sağlanacaktır. İnşaat kimyasalı depoları, ikincil
muhafazalar içerisine yerleştirilecektir. Yağ değişimi ve yakıt dolumu, metal
kaplama gibi sızdırmaz zeminli özel yerlerde yapılacaktır. Kirlilik bulaşmış topraklar
uygun bir tampon bölgeyle ayrılmalı ve geçici tehlikeli atık depolama alanına
alınacaktır. Bu topraklar daha sonra Sincan’daki tehlikeli atık depolama alanına
götürülecektir.
Sahada iyi atık, kimyasal ve atıksu yönetim uygulamalarına başvurulduğu takdirde
inşaat ve işletme aşamalarında toprak kalitesi üzerinde önemli herhangi bir etki
beklenmemektedir.
5.1.5
Jeotehlikeler
Yapım ve işletim aşamalarındaki en önemli jeotehlike deprem tehdididir, dolayısıyla
da bu tasarım ekibinin üzerinde odaklandığı konu olmuştur. Sağlık kampüsündeki
bütün binaların yapı tasarımı ilgili deprem mevzuatında (Olası Deprem Bölgelerinde
Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik) belirlenen kriterlere göre belirlenecektir.
Bununla bağlantılı olarak tasarım ekibi, bu tür olayların gerçekleşmesi halinde
binaların boşaltılması ve kaçış yolları hakkında da gerekli düzenlemeleri yapmıştır.
Bu
tasarım
tedbirlerinin
uygulanmasıyla
sismik
riskler
en
az
düzeyde
değerlendirilmektedir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
15 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
5.1.6
Atıklar
İnşaat Aşamasında Tehlikeli Olmayan Atıklar
Evsel katı atık ve ambalaj atıkları inşaat personeli tarafından hem işçi barınaklarında
hem de inşaat alanında üretilecektir. Kablolar, çeşitli büyüklüklere sahip kaplar,
çelik vb. malzemeler de dahil inşaat atıklarının açığa çıkması da beklenmektedir.
İnşaat makineleri ve vasıtalarının eskimiş lastikleri olacaktır.
Sahadaki inşaat işçilerinden kaynaklanan 8000 kg evsel katı atık oluşacağı tahmin
edilmiştir. Ayrıca tasarım ekibi tarafından sahadan uzaklaştırılacak hafriyat atığı
miktarının 64.480 m3 olacağı hesaplanmıştır.
Evsel katı atıkların yanı sıra mevcut binaların yıkımı ve inşaat faaliyetleri sonucunda
ambalaj atıkları ve çelik, plastik, ve ahşap gibi geri dönüştürülebilir atıklar da ortaya
çıkacaktır. Ancak bu atıkların miktarı bu aşamada bilinmemektedir.
Geri dönüştürülebilir veya ilave ekonomik yararlar elde etmek ve hammaddeler
üzerinde basıncı azaltmak üzere geri kazanılabilir olduklarından, ambalaj atıklarının
ayrı olarak toplanması önem taşımaktadır. Bu tür atıkların yerinde ayrılması, atık
ayrıştırma işleminin yapıldığı Sincan Atık Toplama Alanındaki personelin işini
kolaylaştıracaktır.
Çankaya Belediyesi inşaat alanında ortaya çıkan katı atıkları günlük olarak toplayıp
Sincan Atık Toplama Alanına nakledecektir. Ambalaj atıkları, ruhsatlı bir ambalaj
atığı geri dönüşüm şirketinin personeli tarafından toplanacaktır.
Hafriyat malzemelerinin dökülmesi peyzaja zarar verdiğinden, sahada yeniden
kullanılamayacak ekstra hafriyat malzemeleri, büyükşehir belediyesinin ruhsatlı
boşaltım yerlerine gönderilecektir. Kullanılmış lastikler, şantiyede bu tür atıkların
üretilmesine izin vermemek üzere yetkili satıcılar tarafından değiştirilecektir. Ayrıca
bitkisel üst toprak geçici depolama alanının ayrı bir bölümünde depolanacaktır.
Bitkisel toprağın üst kısmı inşaat işleri sonunda peyzajda kullanılacaktır.
Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi’nin bir parçası olarak sahaya özgün bir atık
yönetim planı hazırlanmış ve saha yönetimi tarafından farklı atık türlerinin ayrılması
ve geçici depolanması için uygulanmıştır.
Önerilen tedbirlerin alınmasıyla etkilerin önem düzeyi ihmal edilebilir olacaktır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
16 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
İşletme Aşamasında Tehlikeli Olmayan Atıklar
Projenin işletme aşamasında oluşması beklenen tehlikeli olmayan atıklar evsel katı
atık ve ambalaj atıkları olarak kategorize edilebilir. Günlük bazda yaklaşık 14,7 ton
tehlikeli olmayan atık oluşacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca vasıtalarının eskimiş
lastikleri de olacaktır.
Sağlık kampüsünde ortaya çıkacak katı atıklar geçici olarak atık depolama alanında
depolanacak ve Çankaya Belediyesi tarafından toplanarak Ankara Büyükşehir
Belediyesine ait Sincan Atık Depolama Alanına götürülecektir. Bu nedenle toprak
kirlenmesi ve koku gibi atık yönetiminin gerektiği gibi yapılmamasına bağlı olumsuz
etkilerin ortaya çıkması beklenmemektedir. Buna ilaveten, Çankaya Belediyesinden
yetkili kişilerle yaptıkları mülakatlara göre sağlık kampüsünün getireceği bu ilave
yük, başa çıkılabilir bir miktara karşılık gelmektedir.
Kullanılmış lastikler, kampüste bu tür atıkların üretilmesine izin vermemek üzere
yetkili satıcılar tarafından değiştirilecektir.
İşletme aşamasında atıklar kaynaklı etkilerin öneminin çok düşük olacağı
değerlendirilmektedir.
İnşaat Aşamasında Tehlikeli Atıklar
Projenin yapım aşamasında tehlikeli atıkların üretilmesi beklenmektedir. Bu atıklar
yağlanmış bezler, kullanılmış hava ve yağ filtreleri, atık flüoresanlar, kullanılmış
kartuşların yanı sıra atık yağ, atık bitkisel yağ ve atık pil ve akümülatörler de
içerecek, ancak bunlarla sınırlı olmayacaktır. Atık yağ, atık bitkisel yağ ve atık pil ve
akümülatörleri de içeren tehlikeli atıkların nicel olarak ifade edilmesi mümkün
değildir. Ayrıca Ankara’da çok sayıda ruhsatlı toplama ve ara depolama şirketi
bulunduğundan tehlikeli atık yönetiminin sorun olması beklenmemektedir.
Bu
durum, Ankara’da yeni bir tehlikeli atık depolama alanı yapılmış olmasıyla da
pekiştirilmektedir.
Tehlikeli atıklar, toprağa dökülme ve sızmaları engellemek ve toprağın bu atıkların
çökmesinden korunmasını temin etmek amacıyla sızdırmaz beton, çitle çevrilmiş ve
üzeri kapalı geçici depolama alanında depolanacaktır. Ayrıca tehlikeli atıklar ITC
tarafından işletilmekte olan, yakınlarda bulunan Çadırtepe’deki tehlikeli atık
depolama alanına götürülecektir.
Mevcut altyapının oldukça sağlam olması, azaltıcı tedbirlerin projeye entegre edilmiş
olması ve atık yönetim planının uygulanıyor olması nedenleriyle etkinin önem
düzeyi düşük olarak değerlendirilmiştir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
17 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
İşletme Aşamasında Tehlikeli Atıklar
Tıbbi atıklar tehlikeli atıklardan ayrı olarak ele alındığı için, işletim aşamasında
üretilen tehlikeli atık miktarı sınırlı olacaktır. Bu atıklar yağlanmış bezler, kullanılmış
hava ve yağ filtreleri, atık flüoresanlar, kullanılmış kartuşların yanı sıra atık yağ, atık
bitkisel yağ, atık pil ve akümülatörler ve kullanılmış lastikleri de içerecek, ancak
bunlarla sınırlı olmayacaktır.
Yüzeyi sızdırmaz ve kapalı bir atık depolama alanı inşa edilecektir. Bu alan tehlikeli
atıkların toprağa dökülmesine veya sızmasına izin vermeyecektir. Tehlikeli atıklar
lisanslı taşıma araçlarıyla lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine taşınacaktır.
Yukarıda tanımlanan azaltıcı tedbirler ve altyapı düzenlemeleriyle etkinin önem
düzeyi düşük olarak değerlendirilmektedir.
İnşaat Aşamasında Tıbbi Atıklar
Yapım aşamasında saha içinde kurulacak olan revirde tıbbi atık üretilecektir. Tıbbi
atıklar
rutin
tıbbi
desteğin
yanı
sıra
acil
durum
müdahalelerinden
de
kaynaklanacaktır. Revirde yapılan ilk yardım uygulamalarından kaynaklanacak tıbbi
atıklar, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği uyarınca çift katlı, kırmızı renkli, «Tıbbi
Atık» etiketli tıbbi atık torbalarına konulacaktır. Kullanılmış enjektörler ve revirdeki
diğer kesici ve delici malzemeler sert plastikten yapılmış kapalı kaplara konulacaktır.
Tıbbi atıklar kamp yeri doktoru tarafından en yakın sağlık kuruluşuna
götürülecektir.
İşletme Aşamasında Tıbbi Atıklar
İşletim aşamasında tıbbi atıklar; mikrobiyoloji laboratuvarı atıkları, atık kan
örnekleri ve kan bulaşmış nesneler; kullanılmış cerrahi önlükler, diyaliz atıkları
(atıksu ve teçhizat), bakteri ve virüs içeren hava filtreleri, enjektör iğneleri,
laboratuvar kültürleri, kırık cam ve benzeri nesneler içerecektir.
Kampüste günde yaklaşık 8600 kg tıbbi atık üretileceği tahmin edilmiştir.
Proje Sahibi tarafından uygulanacak Atık Yönetimi Uygulama Yöntemine göre bütün
kliniklerde, polikliniklerde, teşhis ve tedavi alanlarında, ilaç hazırlama birimlerinde
ve diğer bütün alanlarda kullanım amacına uygun tıbbi atık çöp kutuları
bulundurulacaktır. Yeterli miktarda tıbbi atık torbası, otoklav (sterilizasyon)
torbaları, atık etiketleri ve diğer sarf malzemeleri de mevcut olacaktır. Dolu tıbbi atık
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
18 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
torbaları ve kesici ve delici atık kutuları, ilgili birimin kullanım süresine göre düzenli
olarak toplanır ve değiştirilir. Bir atık deposu inşa edilecek ve kontaminasyonu
önlemek amacıyla tıbbi atıklar geçici olarak bu alanda depolanacaktır. Tıbbi atıklar,
her kulenin bodrumunda oluşturulacak atık toplama noktalarından alınıp bu depoya
nakledilecektir. Atık toplama ve işleme aletleri (çöp kutuları, taşıma kapları vb.) her
kullanımdan sonra geçici depo alanında dezenfekte edilecektir.
Tıbbi Atık Kontrolü Yönetmeliğine göre tıbbi atıklar sağlık kuruluşlarından Ankara
Büyükşehir Belediyesinin ruhsatlı araçları ile toplandıktan sonra atık imha tesisine
götürülür. Tıbbi atıklar, Çadırtepe tehlikeli atık toplama alanı yakınlarında yapılan
çöp yakma tesisine götürülecektir.
Bu çöp yakma tesisi Belediye adına ITC
tarafından işletilecektir.
Sağlık Hizmeti Atık Yönetim Sistemi (SHAYS) bağlamında ulusal mevzuat ve IFC
standartları gereği Tıbbi Atık Yönetim Planı hazırlanacak ve uygulanacaktır.
Önerilen azaltıcı tedbirler alındığı takdirde etkinin önem düzeyinin çok düşük
olacağı düşünülmektedir.
Radyoaktif Atıklar
İşletim aşaması sırasında radyonüklidlerle kontamine olmuş katı, sıvı ve gaz halinde
materyaller içeren radyoaktif atıkların üretilmesi söz konusudur.
Radyoaktif atıklar, yayılımı sınırlamak üzere radyoaktif işaretle etiketlenmiş
kaplarda saklanacaktır.
Bu kaplar kurşun plakaların arkasında depolanacaktır.
Yönetim, ulusal gerekliliklere ve uluslararası kılavuzlara göre gerçekleştirilecektir.
İşletim aşamasından önce bir radyoaktif madde yönetim planı hazırlanacaktır.
Önerilen azaltıcı tedbirler alındığı takdirde etkinin önem düzeyinin çok düşük
olacağı düşünülmektedir.
5.2
Trafik
Yapım aşamasında trafik şantiyeye inşaat malzemeleri getiren ve hafriyat malzemesi
ve yıkım atıklarını çıkartan kamyonlar kaynaklı olacaktır.
Proje alanının çevresine ek olarak, trafik yükündeki artış hafriyat döküm alanı
yakınlarında
da
gözlenebilecektir.
Her
iki
sağlık
kampüsü
projesinden
kaynaklanacak hafriyat atıkları için bir söküm alanı belirlenmiştir. Hafriyat atıkları
taşıyan kamyonlar farklı ana güzergahları kullanacaktır. Bu nedenle diğer proje
trafik etkileri üzerine ek yük getirmeyecektir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
19 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Sahaya giren ve çıkan inşaat ve hafriyat atıkları akışı güney ve batıdaki caddeler gibi
daha az trafik yükü olan yollardan olacaktır. Hafta içi günlerde sabah ve akşam
saatlerinden kaçınılacaktır. UKOME tarafından yapılacak her türlü yönlendirme
dikkate alınacaktır.
İşletme aşamasında; ambulans hareketleri, kamu ulaşımı ve özel araç kullanan
hastalar, ziyaretçiler ve kampüse gelen diğer kişiler nedeniyle kampüs yakınındaki
trafik yükü artacaktır.
Tasarım ekibi tarafından çevredeki arterlerde mevcut trafik durumlarını tarif etmek
amacıyla bir trafik değerlendirme çalışması yürütülmüştür. Çalışmanın sonuçları
gerekli trafik düzenlemelerini saptamada kullanılmıştır. Trafik Değerlendirme
Çalışmasında taahhüt edildiği üzere trafik ışıkları trafik sıkışıklığını önleyecek
şekilde ayarlanacaktır.
Büyükşehir Belediyesinden yetkili bir kişiyle yapılan görüşmeye göre belediye an
itibariyle Gazi Üniversitesi’nden profesörlerle birlikte “Ankara Master Ulaşım
Planı”nı hazırlamak üzere bir proje uygulamaya koyulmuştur. Bu proje iki sağlık
kampüsü dahil şehirde ileride gerçekleştirilecek yapılaşmaları göz önüne almaktadır.
Bu proje kapsamında, 45.000 hane üzerinde anket çalışması yapılmaktadır. Bu
çalışmanın sonunda, Ankara için Ana Ulaşım Planı hazırlanacaktır. Bu planın ulaşım
altyapısı ihtiyaçlarını anlaması ve kentte düzgün bir ulaştırma sisteminin kurulması
için gerekli yatırım ve düzenlemeleri önermesi beklenmektedir. Bu planın Projenin
(ve diğer öneri gelişmelerin) yerel trafik üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak
üzere önemli tedbirler içereceğine inanılmaktadır.
Trafikte önemli bir artış beklenmesine rağmen, çeşitli azaltıcı tedbirlerin
uygulanması ve Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği ile kalan etkinin orta düzeyde
olacağı tahmin edilmektedir.
5.3
Ekoloji
Proje sahasındaki düşük biyoçeşitliliğe bağlı olarak, hem yapım hem de işletme
aşamalarında, flora ve fauna üzerinde yalnızca sınırlı etkiler olacağı beklenmektedir.
Proje sahasında endemik ya da tehdit altında hiçbir bitki türü tespit edilmemiştir.
Ayrıca araştırmalara bağlı olarak, güncel kötü fauna kalitesi nedeniyle fauna türleri
proje alanını nadiren ziyaret etmektedir ve böylece tesis tarafından yaratılan
görüntünün, bölge çevresinde yaşayan fauna toplulukları için önemli bir rahatsızlık
etkeni olması beklenmemektedir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
20 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
İnşaat sonrası peyzaj çalışmalarında yerel türler kullanılacak ve istilacı türlerin kaza
eseri taşınmasını durdurmak için önlemler yürürlükte olacaktır.
Peyzaj çalışmalarının bitki örtüsü üzerindeki etkisini azaltmak için, EBRD’den PR3
ile uyumlu bir Entegre Haşere Kontrol sistemi kurulacaktır.
Yukarıda önerilen azaltıcı tedbirlerle kalan etki ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
5.4
Sosyal Çevre Üzerindeki Etkiler
5.4.1
Yeniden Yerleşim
Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesindeki
altı işletme, iki adet içinde oturulan lojman konutu ve bir mandıra çiftliği ya ikamet
yoluyla ya da çalışma yoluyla yeniden yerleştirmeye maruz kalacaktır. Detaylar
aşağıdaki paragraflarda verilmiştir:
i.
Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Proje inşaatı boyunca çalışmaya
devam edecektir. Hastane Sağlık Bakanlığı mülkiyetindedir ve tarafından
işletilmektedir. Proje işlevsel hale gelince, Hastane kapatılacak ve yıkılacaktır.
Tıbbi ve diğer Sağlık Bakanlığı personeli Tıbbi Hizmetler Genel Sekreterliği
tarafından tekrar yerleştirilecektir.
ii.
Hastanedeki, şu an hastane dışında çalışmakta olan, kantinler, restoranlar ve
diğer dükkanlar Hastane’nin kapatılması ile kapanacaktır. Tesisler Sağlık
Bakanlığı’ndan kiralanmıştır ve özel olarak yönetilmektedir. Bu dükkanların
kontratları bitmiştir ve Sağlık Bakanlığı kontratlarını yenilememiştir,
yenilemeyecektir. Ticari alandaki dükkanları için ihale süreci şeffaf olacağı
için Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin yerel dükkanları ve
kantininin Bilkent ESK için çalışmak için başvurma şansı olacaktır.
iii.
ÖMK ailenin taşınma masraflarını, bir aylık kirayı ve yeni dairenin
depozitosunu karşıladı. Ek olarak, ÖMK aileye, çocukların eğitimi ile ilgili
eski borçları kapatmaları için ödeme yaptı. Aile reisi Proje’den bir iş almayı
bekliyor. ÖMK onu bahçıvan olarak işe almayı planlıyor. Aile şu an
Ankara’nın Kazan bölgesinde yaşıyor.
iv.
ÖMK çocukların bazı eğitim masraflarını karşıladı. ÖMK ayrıca taşınma
masraflarını, bir aylık kirayı ve yeni dairelerinin depozitosunu da karşıladı.
Aile reisi THGB tarafından devlet memuru olarak işe alınacaktır. Aile şu an
Ankara’nın Sincan bölgesinde yaşamaktadır. Aile reisi halen THGB’de
çalışmaya devam etmektedir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
21 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
v.
Keçi çiftliği Kazan’a taşındığında, sahibi Ekim 2013’de ÖMK’nin yardımıyla
oraya taşındı. Mandıra çiftliğinin tüm taşınma masrafları ÖMK tarafından
karşılandı, ayrıca yeni mandıra çiftliği için bir süt sağma istasyonu, çit ve
beton zemin inşa edildi.
Tüm azaltıcı tedbirler alındığında etkilerin ihmal edilebilir düzeyde olacağı
öngörülmektedir.
5.4.2
Nüfus Akışı
İnşaat Aşamasında İşçilerle Etkileşim
En yoğun inşaat aşamasında 8,000 kadar işçi gerekecektir. 6,000 yatak barındırmak
için geçici işçi konaklaması tasarlanmıştır. Dolayısıyla, Proje sırasında bir süre
boyunca sahada 6,000 işçi yaşayacaktır. Ancak, Üniversiteliler ve Hacettepe
Mahalleleri sakinleri büyük bir olasılıkla bu iş gücüne dahil edilmeyecektir.
Dolayısıyla, inşaat süresince ciddi bir nüfus artışı beklenmektedir.
İlgili taraflar, inşaat işçilerinin yerel topluluklar içinde sosyal problemlere sebep
olması ve emniyet ve güvenlik üzerinde etkili olmaları hakkındaki endişeleri dile
getirmişlerdir. İnşaat işçileri için, bölge sakinleri ve kamu imkanlarını kullanan
insanlarla günlük iletişimleri ile ilgili olarak beklenen davranışın ana hatlarını
belirleyen sıkı bir tüzük oluşturulacak ve uygulanacaktır. Bu, proje için
oluşturulacak iş gücü yönetim planının bir parçası olacaktır.
İş gücü yönetim planı, göreve getirme için gerektirmeleri ve beklenen davranışlar ve
disiplin prosedürleri üzerine eğitimi de içerecektir (Kabul edilemez davranış sonucu
işten çıkarma prosedürleri de dahil). İnşaat işçileri, paydaşların yasal bir süreç
yoluyla şikayetlerini kayıt altına alma hakkı olduğunu açıklayarak, şikayet
mekanizmasının ve paydaşlar ile mülakat sürecinin varlığından haberdar edilecek.
Tanımlanan tedbirlerle etkilerin ihmal edilebilir düzeye ineceği tahmin edilmektedir.
İşletme Aşamasında Nüfus Artışı
İşletme aşaması sırasında 5,000 sağlık personeline direk olarak iş verileceği tahmin
edilmektedir ayrıca tıbbi ve tıbbi olmayan destek servislerinden ek olarak 4,500 iş
yaratılacaktır. Böylece, kampüste yaklaşık 9,500 kişi çalışacaktır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
22 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Bu sağlık personelinin bir çoğunun, özellikle doktorlar gibi gelir bakımından daha
iyi durumda olanların, kolaylık nedeniyle Bilkent alanına taşınacağını varsaymak
makuldür. Beytepe ve Üniversiteler Mahallelerinde bir çok boş arazi bulunmaktadır.
Bu Proje, daha iyi durumdaki personelin konut taleplerini karşılamak için inşaat
firmalarının toplanması ile gerçek bir emlak patlaması yaratabilir. Fakat Bilkent
bölgesinin
ekonomik
ölçeğin
daha
yükseklerinde
olduğunu
göz
önünde
bulundurmak gerekir, böylelikle çoğu işçi bölgede makul konut bulmayı
başaramayacaktır. Konut arzındaki bir artışın bile konut talebini fiyatların azalacağı
kadar azaltması şüphelidir. Böylelikle, Bilkent Mahallesi’nde ikamet şeklinde kayda
değer bir nüfus akışı olası değildir. Sadece kayda değer bir işçi artışı beklenmektedir.
Bu nüfus artışı ile ilgili temel etkiler trafik gürültüsü, trafik sıkışıklığı, ve işçilerle
etkileşim ile ilgilidir. Tüm bu etkiler önceki bölümlerde tartışılmıştır.
5.4.3
Yerel Ekonomi ve Yerel Geçim Kaynakları
Proje’nin gelişi yerel ekonomiyi ve yerel geçim kaynaklarını potansiyel olarak hem
olumlu de olumsuz yönlerde etkileyebilir. Ancak, Proje’nin yerel ekonomi ve buna
bağlı olarak yerel halk için genelde yararlarla sonuçlanacağı düşünülmüştür. Bu
yararlar inşaat ve işletme aşamalarında beklenmektedir, ama işletme aşaması inşaat
aşamasından çok daha fazla ekonomik yararlar sağlayacaktır.
Bilkent ESK, hastaneleri, ticari bölgeyi ve oteli de dahil ederek yerel işler için
özellikle çevre üniversitelerdeki öğrenciler için potansiyel bir iş kaynağı olacaktır.
Mağaza görevlileri, örnek olarak, genellikle genç nüfustan kaynaklanır.
Bilkent ESK’nin, Proje’ye mümkün olduğu kadar çok “Yerel Satın Alma” görevi
veren bir İş Etiği Politikası/İyi Komşu Politikası olacaktır.
Proje ayrıca, yerel işçilerin işe alınması için gerektirme ve hedefleri içeren insan
kaynakları politikaları geliştirecek ve uygulayacaktır. Ek olarak, eşit şartlar
oluşturulması için belirli hedeflerle cinsiyet eşitliği ve ayrımcılık yapmamaya ilişkin
şartlar olacaktır.
Projenin etkisinin olumlu olacağı beklenmektedir.
5.4.4
Hastane Kapanışlarının Sonucu Olarak Ekonomik Etkiler
Bu Proje Ankara’daki mevcut devlet hastanelerinin kapanması ile sonuçlanacaktır.
Bilkent ESK ile ilgili olan kesin hastane kapanışları şu anda bilinmemektedir, fakat
Etlik ESK ve Bilkent ESK’nın birleşik sonucu ile 12’ye kadar hastane kapanması
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
23 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
beklenmektedir. Hastanelerin kapanması özellikle sözleşmeli çalışan hastane
personeli için kayda değer etkiler yaratacaktır, 12 hastane genelinde yaklaşık 10,000
sözleşmeli personel sayısının azaltılması ile sonuçlanacaktır. Hastane kapanışları
ayrıca çevredeki yerel işletmelerin yanında özel işletilen hastane kantinlerini de
etkileyecektir. Hastane yakınlarında ikamet eden hastalar da Bilkent ESK’ye ulaşmak
için daha uzağa yolculuk yapmak zorunda kalacak, ve böylelikle taşımaları için daha
fazla ödemek zorunda kalacaklar.
Olumsuz etkileri en aza indirmek için Bilkent ESK Proje Sahibi, hastane çalışanları
için güçlü bir insan kaynakları departmanı oluşturulmasını sağlayacaktır. Ticari
bölgelerin ihale süreci şeffaf olacak ve yerel işletmeler ve kapatılacak hastaneler
içindeki kantinler Bilkent ESK içinde çalışma şansı elde edecektir. Bilkent ESK Proje
Sahibi, kampüs bölgesine alternatif taşıma rotaları ve yöntemleri oluşturmak için
Ankara Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği içinde çalışacaktır.
Önerilen azaltıcı etkilere rağmen kalan olumsuz etkiler olacağı beklenmektedir. Bu
nedenle, Sağlık Bakanlığı’nın geliştirici tedbirlerle birlikte yakından takibi gereklidir.
5.4.5
Halk Sağlığı, Güvenlik, Emniyet
Trafik, bu Proje ile paydaşların temel endişelerinden biri olmuştur. Bu endişeler
özellikle işletme aşamasına odaklıydı, ama trafik inşaat sırasında da bir endişeydi.
Trafik ile ilişkilendirilen temel konular arasında trafik sıkışıklığı (Bölüm 5.2), hava
kalitesi üzerindeki etkiler ve gürültü (Bölüm 5.1) ve burada tartışılan sağlık ve
güvenlik üzerindeki etkiler vardır.
Tanımlanan diğer etkiler arasında, bölge içinde ve çevresindeki güvenlik önlemleri,
atış ve zararlı kimyasalların yetersiz yönetimi ile ilişkili sorunlar, bulaşıcı hastalık
kontrolü ve yangın gibi acil durumlar bulunmaktadır. Güvenlik önlemleri, bulaşıcı
hastalık kontrolü ve acil durumlar aşağıda açıklanmıştır ve tehlikeli atıkla ilişkili
etkiler ise Bölüm 5.2’de açıklanmıştır.
İnşaat ve İşletme Sırasında Proje Sahası İçinde ve Çevresinde Güvenlik
Paydaşlar tarafından inşaat sırasında bölge güvenliği ve olası kazalar ve proje
sahasına girebilecek insanların yaralanmaları ile ilgili endişeler belirtilmiştir. Bölgede
güvenlik gerekecektir. Ankara’da yerel halk ve polis arasında gerçek hiçbir şiddet ya
da olumsuz etkileşim geçmişi yoktur. Güvenlik şirketleri, Türkiye’de 5188 Sayılı
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Yasa ile yüksek derecede düzenlenmiştir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
24 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Bu etkileri azaltmak için Proje Şirketi şunları taahhüt etmektedir:

İnşaat sırasında inşaat alanına girmekten caydırmak için önlemler alınacaktır.
Buna saha çevresine çit çekilmesi ve alana girmeden önce kimlik saptaması
gerekliliği dahil olacaktır.

İnşaat öncesi katılım etkinlikleri, yerel paydaşların alana girmenin risk ve
sonuçlarından haberdar olmasını sağlayacaktır.

Herhangi bir izinsiz girişi önlemek için güvenlik personeli alanda devriye
gezecektir. Aynı zamanda alana girmek için oluşturulan protokollerin
uygulanmasını da sağlayacaklardır.

Proje Sahibi tarafından güvenlik personeli için, güvenlik ile ilgili beklentileri
belirleyen, uluslararası yasalara ve Türkiye yasalarına uygun bir yönetim planı
geliştirilecek ve uygulanacaktır.

Proje’nin şikayet mekanizması emniyet ve güvenlik ile ilgili yükseltilen tüm
şikayetleri alacaktır. Bunlar uygun şekilde irdelenecek ve gerekli işlemler
yapılacaktır.
Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin alınmasıyla etkinin önem düzeyinin en aza düşeceği
beklenmektedir.
5.4.6
Salgın Hastalıkların Kontrolü
Bu kadar geniş bir sağlık kampüsü ortamında, işletme aşamasında bulaşıcı
hastalıkların yayılması temel bir potansiyel etki olarak ele alınmıştır. Proje tasarımı
güçlü sağlık yönetim uygulamalarının izleneceğini ve herhangi bir bulaşıcı hastalık
salgınının
olası
olmadığını,
ancak
zayıf
yönetim
uygulamalarından
kaynaklanabileceğini varsaymaktadır.
Bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için, tüm atık yönetimi ve planlarını, Proje
Sahibi tarafından etkin bir şekilde yürütülecek ve uygulanmaları çok iyi izlenecektir.
Bulaşıcı
hastalık
kontrolü
İkili
Yönetim
sisteminin
bir
parçası
olarak
yönetilecektir. Yerel mevzuat ve IFC gerekliliklerine uygun ve tüm personelin tabi
olacağı bir iş sağlığı ve güvenliği sistemi kurulacaktır. Tüm çalışanlara uygulanacak
bir mesleki sağlık ve güvenlik yönetimi sistemi oluşturulacaktır. Personel, vektör
aracılı hastalıklara maruz kalma ve bulaşmalarını önleme ile ilgili özel eğitim
alacaklardır.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
25 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin alınmasıyla etkinin önem düzeyinin en aza düşeceği
beklenmektedir.
5.4.7
Acil Durum: Yangın Güvenliği
İnşaat Aşamasında Yangın Güvenliği
İnşaat sırasında olabilecek yangın olayı, inşaat personelini ve olası olarak yerel
nüfusun küçük bir oranını etkileyebilecek önemli bir sorundur. Atılacak adımlar,
İnşaat Yönetim Planı’nın ilgili bölümünde, Özel Maksatlı Kurum’un mühendislik,
tedarik ve inşaat (MTİ) müteahhiti tarafından hazırlanmak üzere belirtilecektir. Acil
Durum Hazırlık ve Müdahale Planı IFC Genel Çevre ve Sağlık Güvenlik Rehberine
göre hazırlanacaktır.
Tanımlanan azaltıcı önlemlerinin uygulanması ile etkilerin göz ardı edilebilir düzeye
indirilmesi beklenmektedir.
İşletme Aşamasında Yangın Güvenliği
Kimyasalların,
basınçlı
gazların,
devrelerin,
plastiklerin
ve
diğer
yanıcı
hammaddelerin depolanması, kullanımı ve varlığı nedeniyle sağlık hizmetleri
tesislerinde yangın riski yüksektir. Bunun bir sonucu olarak, yaşam ve yangın
emniyeti tasarım sürecinin temel kaygılarından biri olmuştur. Bu nedenle, yangın
emniyeti düzenlemeleri hakkında detaylı araştırmalar yapılmıştır. Yakıt tanklarının,
yangın hortumlarının ve makaralarının yerleri gibi en önemli yönetim seçimleri
yangın durumunda hızlı ve yeterli cevap için çok önemlidir ve gerektiği gibi acil
müdahale için Proje tasarımına dahil edilmiştir.
Özel Maksatlı Kurum, kendisinin ve yönetimin acil müdahale birimlerinin rol ve
sorumluluklarını belirleyen bir Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Plan ve
Politikası’nın yanısıra bir yaşam ve yangın emniyeti ana planı geliştirecektir. Plan,
acil durumlara müdahale için oluşturulan müdahaleler, iletişim, işlemler, eğitim ve
kaynaklar için örgütsel yapıyı belirleyecektir. Bu plan tüm büyük kaza ve tehlike
risklerini tanımlayacak ve büyük bir kaza ya da tehlike durumundaki önlemleri
belirleyecektir. Bu önlemler sade yangın değil, aynı zamanda sel ve deprem
müdahalelerini de içerecektir. Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Planı aynı
zamanda müdahale yöntemlerinin ve diğer önlemlerin en az yılda gözden
geçirilmesi için önlemler de içerecektir.
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
26 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Bir yaşam ve yangın emniyeti ana planı geliştirecektir. Bu plan National Fire
Protection Association (NFPA) standartlarına uygun olacaktır.
Tanımlanan azaltıcı tedbirlerin uygulanmasıyla bu etkinin önemi en aza indirilmiş
olacaktır.
5.4.8
Hizmet ve Altyapıya Erişim
Ek olarak, Bilkent ESK’nin yeni sağlık hizmeti servisleri, bazı sakinler için,
kapanması planlanan şimdiki altı hastane kadar ulaşılabilir olmayabilir. Bu durum,
özellikle devlet hastanelerini tercih eden en yoksulları etkileyecektir.
Projenin trafik etkisiyle ilgili önlemler yukarıdaki bölümlerde tartışıldı. Bölüm 5.2 ve
5.4’de tanımlanan azaltıcı önlemlerin uygulanmasıyla etkilerin en aza ineceği
beklenmektedir.
5.4.9
İş Sağlığı, Güvenliği ve Çalışma Koşulları
Bu bölümdeki etkiler inşaat ve işletme aşamalarının her ikisi için birlikte
değerlendirilmiştir çünkü her iki aşamadan da benzer sonuçlar çıkmaktadır. İnşaat
aşaması sırasında, en yüksek inşaat zamanında 8,000 işçi çalıştırılacaktır. Bu işçilerin
neredeyse 6,000’ini barındırmak için bir kamp alanı kurulacaktır (Bölüm 2.7.2’ye
bakın). İşletme sırasında, hastane kompleksinin, tıbbi personel, teknik personel,
hizmet ve bakım personeli, yönetim ve atık yönetimi dahil yaklaşık 10,000 kişiye iş
vermesi beklenmektedir. Proje faaliyetlerinin bir sonucu olarak, aşağıdaki etkiler
değerlendirilecektir:
İşöilerin sağlığı ve güvenliği üzerindeki etkiler inşaat ve işletme aşamalarının her
ikisi için birlikte değerlendirilmiştir çünkü her iki aşamadan da benzer sonuçlar
çıkmaktadır. İnşaat aşaması sırasında, inşaat işlerinin en fazla olduğu zamanda 8000
işçi çalıştırılacaktır. Bu işçilerin büyük bir bölümünü barındırmak için bir kamp alanı
kurulacaktır. İşletme sırasında, hastane kompleksinin, tıbbi personel, teknik
personel, hizmet ve bakım personeli, yönetim ve atık yönetimi dahil yaklaşık 10,000
kişiye iş vermesi beklenmektedir. Proje faaliyetlerinin bir sonucu olarak, iş sağlığı ve
güvenliği, işçilerin hakları, personel sayısının azaltılması ve barınma konuları sahada
dikkate alınması gerekli temel konular olacaktır.
Proje Firması, inşaat aşaması boyunca insan kaynaklarından ve işletme aşamasında
da klinik olmayan personelden sorumlu olacaktır. Proje, ulusal çalışma, sosyal
güvenlik ve mesleki sağlık ve güvenlik yasalarının yanı sıra Uluslararası Çalışma
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
27 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
Örgütü (ILO) Konvansiyonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) PR2
standardı ve Uluslararası Finans Kurumu PS2 prensip ve standartlarına uygun
olacaktır.
Eğer işçilerle ilgili tüm yönetim planları ve uygulamaları yürürlüğe konur ve
uluslararası standartlara uyulur ve izlenir ise, o zaman çalışma şartlarına genelde
kalan etkiler olumlu olacak ve ayrımcılık olmayan güvenli ve emniyetli bir çalışma
ortamı sağlanmış olacaktır.
5.4.10 Kültürel Miras
Mevcut durum bilgileri, ÇSED uzmanı tarafında sahaya yapılan ilk ziyarette kültürel
varlıkların gözlenmediğini göstermektedir. Ancak, Ankara ve Türkiye’nin arkeolojik
tarih açısından çok zengin olması nedeniyle
her zaman bir arkeolojik bulguya
rastlanması ihtimali vardır. Uzun süredir antropolojik faaliyetlerin etkisi altında
olması karşın bölgede hiçbir kültürel ya da tarihi varlığa rastlanmamış olması
nedeniyle, kültürel varlıklar üzerinde herhangi bir etki oluşması gerçekten olası
değildir.
Proje Sahasında kültürel varlık olduğunu gösteren bir kanıt olmamasına karşın, bir
tane belirlenmesi durumunda uygun şekilde ele alınmasını sağlamak için
uygulanması
gereken
bazı
standartlar
vardır.
Bir
kalıntının
keşfedilmesi
durumunda, değerlendirmek için sahaya bir arkeolog çağırılacaktır. Eğer korumaya
değer ise, arkeoloğun liderliği ve yönlendirmesinde gerekli önlemler alınacaktır.
Daha sonra bir müzeye kaldırılacaktır.
Kültürel miras üzerinde bir etki beklenmemektedir.
5.5
Kümülatif Etkiler
Bilkent ESK Projesi, Ankara’da Etlik ESK Projesi ile eş zamanlı olarak geliştirilmiştir.
Bu projelerin her ikisi de, büyük kentsel gelişim projeleri olup, bu projeler ile ilgili
çevresel
ve
sosyal
etkilerin
kümülatif
etki
değerlendirmesi
kapsamında
değerlendirilmesi gereklidir. Bununla birlikte, Proje Alanının ticaret bölgesi içinde
bir alışveriş merkezi bulunacağından, alışveriş merkezi bölgeye insan akışı açısından
dikkate .alınmıştır.
Potansiyel olarak önemli sorun olabilecek başka bir husus, atık su, katı atık, tıbbi atık
ve tehlikeli atıklar ilgilenen belediye altyapılarının taşıma kapasitesidir. Bu hususun
en önemli yönü, şehre dağıtılan kaynaklar (kapatılacak hastaneler) yerine bir
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
28 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
noktasal kaynak yaratmaktır. Kapasitenin zaman içinde işletime sunulmasını
sağlamak amacıyla, ekip, şehirde atık toplamadan sorumlu ilgili ilçe belediyelerinin
ve Büyükşehir Belediyesinin yetkili personeli ile görüşmeler gerçekleştirmiştir. Bu
görüşmeler sırasında, yetkili personel, belediyelerin altyapısının atıksu, katı atık ve
tıbbi atık toplama kapasitesine sahip olduğunu belirtmiştir.
Kümülatif gürültü ve hava kalitesi etkileri de değerlendirilmiştir. Etlik ESK
Projesinin, Proje sahasından yeterince uzakta (yaklaşık 8 km) yer aldığı
düşünüldüğünde,
beklenmektedir.
ek
bir
gürültü
ve
hava
kalitesi
etkisi
getirmeyeceği
Ayrıca; nüfus, geçim kaynakları ve ekonomi, sağlık ve bakım
olanakları ve trafik sıkışıklığı üzerindeki kümülatif etkiler de değerlendirilmiştir.
6
ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM PLANI
Projenin inşaat ve işletme aşamaları için bir “Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme
Planı (ÇSYİP)” hazırlanmıştır. ÇSYİP, azaltma önlemlerinin etkinliğini kontrol etmek
amacıyla teklif edilen izlemenin yanı sıra çevresel ve sosyal etkiler için ilgili azaltma
önlemlerini sunar. Aynı zamanda, çevresel hususların izlenmesinden sorumlu
taraflar belirtir.
Ek-D’ye eklenen ÇSYİP, aşağıdaki alt planlarla desteklenmiştir:

Projenin ömrü süresince oluşturulacak her türlü atığı belirten bir Atık
Yönetim Planı, atıkların taşınması, kayıt tutma ve izleme gibi konulara ilişkin
uygun atık yönetim uygulamalarına yönelik ana esasları sunar (bkz. Ek-M).

Hem şantiye içinde hem de şantiye dışında güvenilir trafik yönetimi
sağlamak amacıyla izlenecek sorumlulukları ve prosedürleri belirten bir
Trafik Yönetim Planı (bkz. Ek-K).
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
29 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti
7
PAYDAŞ KATILIMI VE KAMUOYU BİLGİLENDİRME
IFC Standartları ve Ekvator İlkeleri gereğince bir Paydaş Katılım Planı (PKP)
hazırlanmıştır. ÇSED Raporu Ek J’de sunulan PKP, bugüne kadar gerçekleştirilen
katılım faaliyetlerini özetlemekte, paydaşlarla gelecekte kurulması önerilen
bağlantıya ilişkin yaklaşım ve mekanizmaların ayrıntılarını içermektedir. Plan ayrıca,
Projeyle ilgili herhangi bir endişelerini dile getirmeleri amacıyla paydaşlar için
şikâyet mekanizmasının ayrıntılarını da kapsamaktadır.
Projenin temel paydaşları olan kamu kurumları, yerel iş sahipleri ve belediyeler
proje geliştirme sürecine dahil edilmişlerdir. Bunun için açık uçlu toplantılar, odak
grup tartışmaları, gazete duyuruları ve ilan tahtalarında duyurular gibi çeşitli araçlar
kullanılmıştır.
Ulusal ÇED Yönetmeliği kapsamında Ekim 2014’te bir halkın katılımı toplantısı
düzenlenmiştir. Bugüne kadar yapılan paydaş toplantılarında dile getirilen
konuların tümü ÇSED Raporu’nda dikkate alınmıştır.
Bu Teknik Olmayan Özet (TOÖ), Taslak ÇSED Raporu ve ekleri ve ÇSEP 60 gün
askıda tutularak ÇSED Raporu’nun nihai edilmesi öncesinde yorum ve geri
bildirimleri almak üzere kamuoyuna açık tutulacaktır.
Kamuoyuna duyurma sürecine yönelik bildirim en az gazete duyuruları yoluyla
yapılacak ve aşağıdaki bilgiler içerecektir:

Projenin özet tanımı,

ÇSED Raporu’nun görülebileceği yerlerin listesi,

Kamuoyuna açık kalma süresi; ve

Yorumların iletilebilmesi için odak kişi bilgileri.
Proje ekibi halkın ve diğer paydaşların sorularını yanıtlayacaktır. Proje’nin Halkla
İlişkiler Sorumlusu tüm yorumları almak ve derlemekle sorumludur. ÇSED
Dokümanına erişebilmek için projenin web sitesi http://www.bilkentsaglik.com
adresine girin ya da Proje Şirketine aşağıda verilen telefon, mektup ya da eposta ile
ulaşarak yorum yapabilirsiniz.

Tel: 0 312 220 40 44

Faks: 0 312 220 40 48

Eposta: [email protected]
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
30 / 31
Bilkent Ankara Entegre Sağlık Kampüsü Projesi
ÇSED Raporu Teknik Olmayan Özeti

Bilkent Ankara Entegre Sağlık Hizmetleri Yatırım ve İşletme A.Ş.
Üniversiteler Mah. 1604. Cad No: 9 Bilkent/Ankara
Nihai Taslak
Project No.: 12/005
Kasım 2014
31 / 31

Benzer belgeler