doc11 İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama
download 
Şikayet Transkript
11 İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama
InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları 11 İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Anahtar Kelimeler Uygulama toplulukları, çevrimiçi topluluklar, stratejik topluluklar, bilgi paylaşımı, bilgi yönetimi, inovasyon Bu bileşeni okuduktan sonra, bir uygulama topluluğunun ne olduğunu ve nerelere uygulanabileceğini anlayacaksınız. Bu oluşumların faydalarının farkında olacak, bir uygulama topluluğunun bazı özelliklerini ayırt edebilecek ve bir uygulama topluluğu kurmak için bazı temel ve pratik adımları izleyebileceksiniz. Bu modül üzerindeki çalışmanız, kısa bir ödevle birlikte, 40-50 dakikanızı alacaktır. Giriş 1988'de, Japon firmalarının rekabeti Chrysler Corporation'ı iflas tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığında, hiç kimse firmanın yeniden canlanmasının, kısmen, uygulama topluluklarına dayanan inovatif bir bilgi sisteminin yaratılmasına bağlı olacağını tahmin etmemişti. Chrysler'ın bazı rakiplerinin yeni bir aracı piyasaya sürmeleri sadece üç yıl alırken firmada tipik bir yeni ürün geliştirme döngüsü rahatlıkla beş yılı bulabiliyordu. Bu şartlarda firmanın rekabet edebilmesi olanaksızdı.1 Uygulama toplulukları her yerdedir. Hepimiz, işte, okulda ya da hobilerimiz yoluyla birçok uygulama topluluğuna üye olabiliriz. Bunlardan bazılarını adı vardır, bazılarınınsa yoktur. Bazıları kolaylıkla fark edilebilir, bazılarıysa görünmezdir. Peki ama organizasyonlar neden bunlara odaklansınlar? Bu toplulukların bu kadar değerli olmasının nedeni nedir? Bilgi başarının anahtarı haline geldi. Kaynaklar şansa bırakılamayacak kadar değerlidir. Kaynakların desteklenmesi ve beslenmesi gerekir. Firmalara ne tür bilgilerin nasıl bir rekabet avantajı kazandırdığını anlamak zorundayız. Stratejik alanlarda uygulama topluluklarını geliştirmek, bilgiyi bir varlık olarak yönetmenin pratik bir yoludur ve firmaların diğer kritik varlıkları yönetmelerinden farklı değildir. Firmalar bu bilgileri en güncel halde tutmak, konuşlandırmak, operasyonlarından bunlardan yararlanmak ve organizasyonun tamamına yaymak zorundadır2. 11.3.1 "Uygulama Topluluğu" nedir? Uygulama topluluğu (community of practice - CoP) kavramı, belli bir konu ya da probleme ilişkin olarak ortak ilgileri olan insanlar uzun bir süre boyunca bilgileri paylaşmak, 1 Etienne Wenger, Richard McDermott, William M.Snyder, 2002, “Cultivating communities of Practice” 2 A.g.y. 01.08.2015 1/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları çözümler bulmak ve inovasyonlar yapmak için işbirliğinde bulunduklarında yaşanan sosyal öğrenme sürecidir. Bu şekilde düzenli etkileşimler sonucunda oluşan istikrarlı grup anlamına gelir3. Uygulama toplulukları, yaptıkları bir şeyle ilgili olarak bir kaygıyı ya da tutkuyu paylaşan ve düzenli olarak etkileşimde bulunarak bunun nasıl daha iyi yapılacağını öğrenen insanlar grubudur4. Bilgi yönetimi bağlamında uygulama toplulukları, teknik olmayan (ve teknik) bilgileri paylaşma, yeni bilgiler geliştirme, inovasyonu teşvik etme vb. yolları anlamında kullanılır. Kısa bir tanım vermek gerekirse, uygulama toplulukları "insanların bilginin yaratıldığı, beslendiği ve sürdürüldüğü bir ortamda başkalarıyla etkileşim yoluyla bilgi geliştirmeleri için bir ortam sağlar"5. Bununla birlikte, her topluluğa uygulama topluluğu demek olanaklı değildir. Sözgelimi bir mahallenin de bir uygulama topluluğu olduğu aklınızdan geçmiş olabilir! Bu olanaklı olsa da, genellikle mahalleler uygulama toplulukları değildir. Bu konuda üç ayırt edici özellik çok önemlidir: 1. Alan: Bir uygulama topluluğu, sadece bir arkadaşlar kulübü ya da insanlar arasında bir bağlantılar ağı değildir. Bir ortak ilgi alanıyla tanımlanan bir kimliği vardır. Dolayısıyla üyelik, alana bağlılık ve bu yolla üyeleri başka insanlardan ayıran ortak bir yetkinlik anlamına gelir. Alanın, mutlaka topluluğun dışında bir "uzmanlık" olarak tanınması gerekmez. Gençlerin kurdukları bir çete de, sokaklarda hayatta kalmak ve kendilerine uygun bir kimliği sürdürmek gibi, kendi alanlarıyla ilgilenmenin çok çeşitli yollarını geliştirmiş olabilir. Gruplarının dışındaki insanlar onların uzmanlıklarını pek fark edemeseler de, onlar kolektif yetkinliklerine değer verip birbirlerinden bir şeyler öğrenebilirler.6 2. Topluluk: Topluluk üyeleri, alana olan ilgileri çerçevesinde ortak faaliyetlere ve tartışmalara katılır, birbirlerine yardım eder ve bilgi paylaşırlar. Birbirlerinden bir şeyler öğrenmelerini sağlayan ilişkiler kurarlar. Bir web sitesi başlı başına bir uygulama topluluğu değildir. Üyeler etkileşime girmedikleri ve birlikte öğrenmedikleri sürece aynı işe ya da aynı unvana sahip olmak bir uygulama topluluğu yaratmaz. Büyük bir sigorta firmasında hak taleplerini işleme koyanlar ya da Amerikan liselerinin öğrencileri pek çok ortak noktaya sahip olabilirler; ama birbirleriyle etkileşime girmedikleri ve birlikte öğrenmedikleri takdirde bir uygulama topluluğu oluşturmazlar. Bir uygulama topluluğunun üyeleri her zaman her gün birlikte çalışmazlar. Örneğin, empresyonistler ara sıra kafelerde ya da stüdyolarda 3 http://en.wikipedia.org/wiki/Community_of_practice 4 http://www.ewenger.com/theory/ 5 Koubek, A., Laister, J. (2001) “3rd Generation Learning Platforms. Requirements and Motivation for Collaborative Learning.” 6 http://www.ewenger.com/theory/ 01.08.2015 2/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları buluşup birlikte icat ettikleri resim tarzı üzerine tartışırlardı. Genellikle tek başlarına resim yapıyor olsalar da, bu etkileşimler onları bir uygulama topluluğu haline getiriyordu. 7 3. Uygulama: Bir uygulama topluluğu, sadece, sözgelimi belli türde filmleri seven insanlar topluluğu değildir. Bir uygulama topluluğunun üyeleri uygulayıcılardır. Deneyimlerden, hikâyelerden, araçlardan ve yinelenen problemleri ele alma yollarından oluşan ortak bir kaynaklar repertuarı, özetle ortak bir uygulama geliştirirler. Bunun için zaman ve sürekli etkileşim gerekir. Bir uçak yolculuğunda bir yabancıyla yapılan güzel bir sohbetten çok çeşitli ilginç içgörüler edinebilirsiniz, ama bu başlı başına bir uygulama topluluğu oluşturmaz. Ortak bir uygulamanın geliştirilmesi az çok bir uygulama topluluğunun kurulması anlamına gelebilir. 8 Bir otomobil üreticisinde "cam silecekleri"nden sorumlu mühendisler, işlerinde öğrendikleri püf noktalarını ve dersleri bir bilgi tabanında toplamak ve belgelemek için toplu bir çaba içinde olabilirler. Her gün öğle yemeği için bir hastanenin yemekhanesinde bir araya gelen hemşireler ise yemekte konuştuklarının hastalara bakım sunmak konusunda temel bilgi kaynaklarından biri olduğunu fark etmeyebilirler. Yine de, tüm bu sohbetler sırasında, bir hikâyeler ve vakalar kümesi geliştirirler ve bu küme, uygulamaları için ortak bir konu haline gelir 9. 11.3.2 Uygulama Toplulukları nerede ve nasıl geliştirilir? Topluluklar uygulamalarını çeşitli faaliyetler yoluyla geliştirirler. Birkaç tipik örnek için aşağıdaki tabloya bakalım10: Problem Çözme "Bu tasarım üzerinde çalışıp bazı fikirler için beyin fırtınası yürütebilir miyiz? Tıkandım." Bilgi talepleri "Sunucuya bağlanmak için gerekli kodu nereden bulabilirim?" Deneyim aramak "Bu durumdaki bir müşteriyle ilgilenen kimse oldu mu?" Varlıkları yeniden kullanmak "Geçen yıl bir müşteri için bir yerel alan ağı teklifi yazdım. Bu teklifi sana gönderebilirim. Onu kolaylıkla yeni müşteri için uyarlayabilirsin." Koordinasyon ve sinerji "Toplu indirimler sağlamak için solvent alımlarımızı birleştirebilir miyiz?" 7 A.g.y. 8 http://www.ewenger.com/theory/ 9 A.g.y. 10 A.g.y. 01.08.2015 3/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Geliştirmeler üzerine tartışmak "Yeni CAD sistemi hakkında ne düşünüyorsun? Gerçekten işe yarıyor mu?" Dokümantasyon projeleri "Bu problemle şu ana kadar beş kez karşılaştık. Şunu oturup yazıya geçirelim ve bu meseleyi halledelim." Ziyaretler "Size gelip okul sonrası programınızı görebilir miyiz? Bizim kentte de böyle bir program başlatmamız gerekiyor." Bilginin haritasını çıkarmak ve boşlukları "Kim neyi biliyor ve neleri kaçırıyoruz? saptamak Hangi gruplarla bağlantı kurmalıyız?" Tablonun kaynağı: www.ewenger.com/theory Uygulama toplulukları kavramı, iş dünyasında, organizasyonel tasarımda, devlette, eğitimde, meslek birliklerinde, geliştirme projelerinde ve kentsel yaşamda birçok pratik uygulama alanı buldu. Bu uygulamalardan herhangi birini duydunuz mu? Sizin iş ya da sosyal ortamınızda bir uygulama topluluğu mevcut mu? Organizasyonlar: Bilginin stratejik olarak yönetilmesi gereken kritik önemde bir varlık olduğu bilindiği için, kavram en çok iş hayatındaki insanlar tarafından benimsendi. Bilgiyi yönetmeye yönelik ilk çabalar bilgi sistemlerine yoğunlaşıyordu ve bu çabalar hayal kırıklığıyla sonuçlandı. Uygulama toplulukları kavramı, insanlara ve onların birbirlerinden bir şeyler öğrenmelerini olanaklı kılan sosyal yapılara odaklanan yeni bir yaklaşım sağladı. Günümüzde, makul bir büyüklüğe sahip olup da belli bir tür uygulama topluluğu girişimi yürütmeyen çok az organizasyon vardır. Ama organizasyonlarda stratejik kabiliyetleri geliştirmek için bir araç olarak uygulama topluluklarına neden böyle büyük bir ilgi gösteriliyor? • Uygulama toplulukları, uygulayıcıların gereksinim duydukları bilgiyi yönetmek için en iyi konumda olduklarını fark edip bunun için kolektif sorumluluk almalarına olanak tanır. • Uygulayıcıların oluşturdukları topluluklar, uygulama topluluklarına ve ekiplere ve iş birimlerine katılan kişiler aynı olduğu için, öğrenme ile performans arasında doğrudan bir bağlantı yaratırlar. • Uygulayıcılar, bilgi yaratımı ve paylaşımının örtük ve dinamik yönlerini ve daha açık yönlerini ele alabilirler. • Topluluklar resmi yapılarla sınırlı değildir; organizasyonel ve coğrafi sınırlar boyunca insanlar arasında bağlar yaratırlar. Devlet: İşletmeler gibi devlet kuruluşları da, karmaşık bilgi sorunlarıyla karşı karşıyalar. Onlar da uygulama topluluklarını büyük ölçüde aynı nedenlerle benimserler, ama bürokratik formaliteler açık bilgi paylaşımının önünde bir engel oluşturabilir. Dahili 01.08.2015 4/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları toplulukların ötesinde, eğitim, sağlık ve güvenlik gibi, devletin tüm kademeleri arasında koordinasyon ve bilgi paylaşımı gerektiren tipik sorunlar vardır. Eğitim: Okullar ve okul bölgeleri kendi başlarına birer organizasyondur ve artan bilgi güçlükleriyle karşı karşıyalar. Uygulama toplulukları kavramının ilk uygulamaları, öğretmen eğitimiyle ve yalıtılmış durumdaki idarecilere çalışma arkadaşlarına erişim sağlamayla ilgiliydi. Uygulama toplulukları eğitim uygulamalarını 3 boyutta etkiler: a. Dahili olarak: Belli konular etrafında oluşturulmuş topluluklara katılım yoluyla okul öğretimini uygulamaya dönüştüren eğitim deneyimleri nasıl organize edilebilir? b. Harici olarak: Öğrencilerin deneyimleri okul duvarlarının ötesindeki daha geniş topluluklara katılım yoluyla nasıl fiili uygulamalara bağlanabilir? c. Öğrencilerin hayatları boyunca: Okul döneminden sonra öğrencilerin ömür boyu öğrenme gereksinimleri, devam eden ilgilerine odaklanan uygulama toplulukları kurularak nasıl karşılanabilir?11 Birlikler: Giderek artan sayıda birlik, uygulama üzerine kafa yormak yoluyla öğrenmeye odaklanmanın yollarını arıyor. Birliklerin üyeleri tedirgin ve bağlılıkları kırılgandır. Bu nedenle birliklerin yüksek değerli öğrenme faaliyetleri sunmaları gerekir. Uygulama toplulukları için tipik olan akranlar arası öğrenme faaliyetleri daha geleneksel kurslar ve yayınlar için tamamlayıcı bir alternatif sunar.12 Sosyal Hizmet Sektörü: Sosyal hizmet alanında, uygulayıcılar arasında topluluklar kurmak konusunda bir ilgi doğdu. Örneğin, kâr amacı gütmeyen kurumlar dünyasında, vakıflar, proje finansmanlarından tam olarak yararlanabilmek için yardım gereksinimlerinin öğrenme sistemlerine odaklanması gerektiğini fark ediyorlar. Ama uygulayıcılar akranlar arası bağlantılar ve öğrenme fırsatları arıyorlar. Çeşitli alanlara odaklanan bölgeler arası topluluklarla bölgesel ekonomik kalkınma da buna dahildir.13 Uluslararası kalkınma: Gelişmekte olan ülkelerin sorununun finansman kadar bilgiyle de bağlantılı olduğu konusunda artan bir farkındalık var. Pek çok insan, uygulama toplulukları yaklaşımının kalkınma işleri için yeni bir paradigma sağlayabileceğine inanıyorlar. Bu yaklaşımda uygulayıcılar arasında bilgi inşası vurgulanır. Artık bazı kalkınma ajansları görevlerini bilgi sağlamak yerine bu tür topluluklar oluşturmak olarak görüyorlar.14 Web: İnternet gibi yeni teknolojiler, etkileşimlerimizin erişimini geleneksel toplulukların coğrafi sınırlarının ötesine taşıdı, ama bilgi akışındaki artış bir topluluk gereksinimini ortadan kaldırmıyor. Hatta, topluluk kurma olanağını genişletiyor ve yeni ortak uygulama toplulukları türleri için zemin hazırlıyor15. 11 http://www.ewenger.com/theory/ 12 A.g.y. 13 A.g.y. 14 A.g.y. 15 A.g.y. 01.08.2015 5/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Ama bir uygulama topluluğu geliştirmenin ve sürdürmenin yukarıda belirtilen alanlarla sınırlı olmadığını belirtmeliyiz. Bir uygulama topluluğu, akademi, iş ve hatta hobiler de dahil olmak üzere her ilgi alanında geliştirilebilir. Şimdi sıra sizde. Yaklaşık on beş dakikanızı ayırıp bildiğiniz ya da kurulabileceğine inandığınız iki uygulama topluluğunu yazın ve kısaca betimleyin (alan, topluluk ve uygulama). 11.3.3 Bir Uygulama Topluluğu nasıl kurulabilir? Çevrimiçi topluluklarla ilgili araştırmalar, bu toplulukların temel başarı faktörlerinin organizasyonel yapılar ve koşullar ve ayrıca insan faktörleri olduğunu gösteriyor16. Teknoloji etkileşim süreçlerini destekler, ama temel itici faktörlerden biri değildir. Preece'e göre,17 çevrimiçi topluluklar gereksinimleri karşılamak, rolleri yerine getirmek vb. için sosyal etkileşime giren insanlardan, topluluk için bir gerekçe sunan ortak bir amaçtan, insanların etkileşimlerine yön veren politikalardan ve sosyal etkileşimi destekleyen ve ona aracılık eden bilgisayar sistemlerinden oluşur. Kimbal ve Ladd,18 "başarı şablonlarında", sanal bir uygulama topluluğu oluşturmanın ve sürdürmenin adımlarının pratik bir özetini sunarlar. Bu 15 adım, başarılı bir uygulama topluluğu kurmanın gerekleridir: Uygulama topluluğuna hazırlık19 1. Uygulama 2. Üyeliği Topluluğu Tanımlayın ve Başlatma Belgenizi Rolleri Dağıtın 3. Normları 4. Davetin Belirleyin Çerçevesini Belirleyin Oluşturun 5. Ortamı Hazırlayın Şekil 1 1. Uygulama Topluluğu Başlatma Belgenizi Oluşturun: Topluluğunuzun çerçevesini belirleyerek başlayın. Şu soruları sorun (ve başlatma belgesinde yanıtlayın): Bu topluluk kimin için? Amacı ne? Topluluk ne zaman ve neden kuruldu ya da üyeler 16 Hildreth, P., Kimble, C. (2002) "The duality of knowledge" 17 Preece, J., 2000, “Online Communities. Designing, Usability, Supporting Sociability” 18 Kimball, L., Ladd, A. (2004) "Facilitator Toolkit for Building and Sustaining Virtual Communities of Practice" 19 A.g.y. 01.08.2015 6/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları toplantılar yapacaklar mı? Topluluğun amacı zaman içerisinde değişebilir, ama başlangıçta bir amaç tanımlamak önemlidir. 2. Üyeliği Tanımlayın ve Rolleri Dağıtın: Kimlerin topluluğunuza girebilecek niteliklere sahip olduğunu netleştirin ve profiller yoluyla üyeliği belgeleyin. Üyelik tanımlandıktan sonra, topluluğun içinde rolleri dağıtabilirsiniz. 3. Normları Belirleyin: Katılımcılara onlardan ne sıklıkta iletişim kurmalarını beklediğinizi söyleyin. Yeni malzemeler yüklendiğinde yanıt süresi için normları belirleyin ve katılım yönergelerini oluşturun/yayımlayın. 4. Davetin Çerçevesini Belirleyin: Belli bir süre önceden topluluğun faaliyete geçişi için beklenti yaratın ve topluluğun yeni üyelerine bir "Hoş Geldiniz Kiti" gönderin. 5. Ortamı Hazırlayın: Sürece nasıl aracılık edeceğiniz, siteye yüklenecek malzemelerin ve gönderilecek mesajların "tonu" ve başkalarının yazdığı yazılara nasıl yanıt vereceğiniz üzerine düşünün. Üyelerin toplulukla özdeşleşmeleri ve özdeşleşmeyi nelerin destekleyebileceği üzerine düşünün. Başlatma fazı 6. Kuruluşu Kutlayın 7. Konuşma İçin 8. Topluluk Bir Model Bağlantılarını Oluşturun Yaratın Şekil 2 6. Kuruluşu Kutlayın: Yüz yüze bir başlatma etkinliği düzenleyin. Teknolojinin sanal toplulukları kolaylaştırmasından ne kadar mutlu olursak olalım, başlamak konusunda yüz yüze toplantıların yerini tutacak hiçbir şey yoktur. 7. Konuşma İçin Bir Model Oluşturun: İyi iletişim ilkelerini uygulayın. Uygulama topluluklarında çalışmaya alışkın olmayan üyeleri motive etmek için etkileşime kılavuzluk ve "aracılık" edin. 8. Topluluk Bağlantılarını Yaratın: "Badiler" ve alt gruplar belirleyin. Topluluk faaliyete geçtiğinde ve yeni üyeler eklendiğinde her katılımcı için bir ya da iki çalışma arkadaşını "badi" olarak belirleyin. Badileri e-posta ya da telefon yoluyla birbirleriyle irtibata geçmeye ve kendilerini tanıtmaya teşvik edin. 01.08.2015 7/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Bir uygulama topluluğunun günlük faaliyetleri20 9. Üyeleri 10. Katılımı Düzenli Olarak Pekiştirin Yoklayın 11. Topluluğunuzun Hızını Belirleyin 12. Tartışmala- 13. Tartışmayı rın Konudan Özetleyin Uzaklaşmamasını Sağlayın Şekil 3 14. Bakım İşleri 9. Üyeleri Düzenli Olarak Yoklayın: Bazı üyeler bir süre "devamsızlık yaparlarsa" onları yoklamak için bir e-posta gönderin ya da telefon edin. Onlara topluluk tasarımının onların gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını ya da yeni faaliyetlerle ya da tartışmalarla ilgili önerilerinin bulunup bulunmadığını sorun. Bir kilometre taşları, teslimatlar ve faaliyetler takvimi geliştirin. Kilometre taşlarının ve teslimatların tamamlanması için bir zaman çizelgesi kararlaştırın. Bu çizelgeyi takvim formatında topluluktaki herkese gönderin. 10. Katılımı Pekiştirin: Bir topluluk lideri olarak yapabileceğiniz en etkili şeylerden biri, yanıt vererek ya da ortaya atılan görüşleri onaylayarak insanların yazılar yüklediklerinden haberdar olduğunuzu belli etmenizdir. 11. Topluluğunuzun Hızını Belirleyin: Katılımcıların hangi konuların gündemde ve aktif olduğunu bilebilmeleri için onlara ipuçları gönderin. Taze malzemeler ekleyin. Topluluğunuzda birçok aktif katılımcı olsa bile, topluluğu taze tutmak ve onun niteliksel (ve ayrıca niceliksel) açıdan "büyümeye" devam etmesini sağlamak için sürekli yeni malzemeler eklemek önemlidir. 12. Tartışmaların Konudan Uzaklaşmamasını Sağlayın: Konudan sapmalarla karşılaşabilirsiniz. İnsanların konudan uzaklaştıkları için kendilerini kötü hissetmemelerini sağlamanız önemlidir, ama tartışmayı yeniden seansınızın hedeflerine getirmeniz de gereklidir. 13. Tartışmayı Özetleyin: "Dokumak" çevrimiçi topluluk ağlarında birden çok yanıtı ve/veya mesajı çevrimiçi bir topluluk alanında özetleme ve sentezleme süreci anlamında kullanılan bir terimdir. Bu, katılımcılara "taze bir başlangıç yapma" ya da yeni bir yöne doğru yola çıkma fırsatı verir. 14. Bakım İşleri: Güncelliğini yitirmiş ya da "eskimiş" görünen tartışmaları silin ya da arşivleyin. Malzemeleri saklamak için doğru süre grubun niteliğine bağlı olarak farklılık gösterir – önemli olan, bu konuda düşünmektir. Uygulama topluluğunun değerlendirilmesi ve değişikliklerin yönetilmesi21 20 Kimball, L., Ladd, A. (2004) "Facilitator Toolkit for Building and Sustaining Virtual Communities of Practice" 01.08.2015 8/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları 15. Değerlendirin ve Gerekli Değişiklikleri Yapın Şekil 4 15. Değerlendirin ve Gerekli Değişiklikleri Yapın: Sanal uygulama topluluğunuz beklendiği gibi büyüyor mu? Başarıyı topluluğunuza bildirerek kutlayın. Sitenizi iyileştirmek için yaptığınız değişiklikleri not alın. Topluluk üyelerinin başarıya ortak olmalarını sağlamak için onları da sitenin değerlendirilmesine dahil edin.22 Sonuç Bu on beş pratik adım, bir uygulama topluluğunun nasıl başarılı bir şekilde sürdürülebileceği konusunda çok çeşitli konuları kapsar. Topluluğa hazırlık (1 ila 5. adımlar) ve başlatma fazı (6 ila 8. adımlar) özellikle çok önemli adımlardır. Sürdürülebilir başarı için, hazırlık fazı için yeterli kaynağa sahip olmak ve önemli "paydaşları" erken bir aşamada dahil etmek önemlidir. 9 ila 14. adımlar bir uygulama topluluğunun günlük faaliyetleriyle ilgilidir. Dolayısıyla, iletişime nasıl aracılık edileceğini ya da iletişimin nasıl yönetileceğini bilmek önemlidir. Son olarak, 15 adım uygulama topluluğunun değerlendirilmesi ve değişikliklerin yönetilmesiyle ilgilidir ve bunlar çok önemli konulardır. Uygulama toplulukları çok spesifik görevlerle başlayabilir ve görevin tamamlanmasından sonra sona erdirilebilir. Bununla birlikte, bir uygulama topluluğunun bundan sonra da varlığına devam etmesi ve odağını değiştirmesi olanaklıdır, ama bunun için rehberlik, değerlendirme ve yönlendirme şarttır.23 Şekil 5'te bir topluluk platformunun olanaklı bileşenleri görülüyor24: 21 Kimball, L., Ladd, A. (2004) "Facilitator Toolkit for Building and Sustaining Virtual Communities of Practice" 22 A.g.y. 23 www.trainmor-knowmore.eu 24 Lucko, S., Trauner, B. (2005) “Wissensmanagement 7 Bausteine für die Umsetzung in der Praxis” 01.08.2015 9/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Sohbet Odası Sarı Sayfalar Aracılık Araçları Belge Yönetimi Tartışma Forumu Merkezi Yönetici Arama Fonksiyonu İş Akışı Yönetimi Posta Sistemi Şekil 5: Lucko, S. ve Trauner, B.'ye göre (2005) 11.3.4 Vaka Çalışmaları / Örnekler Turbodude topluluğunun uzun süre on beş civarında üyesi vardı. Ama yaklaşık altı ay sonra, firmanın başlıca yerbilimcilerinin türbidite rezervuarları hakkında çok ileri düzeyde bir tartışma yürüttükleri bilgisi yayılmaya başladı. Her toplantıya ortalama 40 ila 50 kişi katılmaya başladı ve üye sayısı 125'e kadar çıktı.Topluluğun var olduğu süre boyunca insanlar biraz değişse de, katılım aşağı yukarı aynı kaldı. Birkaç ay geçtikten sonra topluluk koordinatörü üyelerin daha da fazla katılmalarını sağlaması gerektiğini düşündü ve konunun üstüne gitmeye karar verdi. Toplantılarda katılımda bulunmayan bazı kişilerle görüştü ve bunlardan çoğunun organizasyonda ya da alanda yeni olduklarını gördü. Bu kişiler topluluğu bir öğrenme yeri olarak görüyorlardı ve toplantılarda kafalarını kaldırmadan not alıyorlardı. Daha aktif bir şekilde katılmak istemediklerini belirttiler, çünkü katılmaları durumunda tartışmanın kalitesinin düşmesinden korkuyorlardı. Bunun üzerine, koordinatör, tartışmaların en ileri konulara odaklanmaya devam etmesi için, önde gelen uzmanların ön plana çıkmalarını kabullendi. Yine de, topluluk türbidite alanında yeni olan kişiler için bir eğitim alanı olmaya devam etti. Yaklaşık kırk kişi topluluğu türbidite konusunu öğrenmek için bir araç olarak kullandı. Turbodudes topluluğu olgunlaştıkça, topluluk üyeleri tartışmalarının gerçek değerini daha net bir şekilde görmeye başladılar. En büyük katkılarından birinin bir arazinin geliştirilip geliştirilmeyeceğine karar vermek konusundaki belirsizliğin azaltılması olduğunu 01.08.2015 10/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları keşfettiler. Araştırmalar, kabataslak verileri dışdeğerlemeyi ve araziyi analog adı verilen bilinen jeolojik yapılarla karşılaştırmayı içeriyordu. Bir kuyu açılmadan önce arazi verileri çok sınırlı olduğu için analoglar önemlidir ve yerbilimcilerin petrol rezervlerinin kuyu açmak için yeterli olup olmadığını belirlemelerine yardım eder. Analoglar ve verilerin alternatif yorumlanma biçimleri üzerine yürütülen Turbodude tartışmaları her yıl üç arazide gereksiz sondaj ve test çalışmalarından kaçınılmasını sağladı – her bir kuyunun sondajı 20 milyon dolar ve testi yine 20 milyon dolar tuttuğu için, yıllık toplam tasarruf miktarı 120 milyon doları buluyordu. Topluluk daha çok takdir görmeye başlayınca, üyelerin topluluğa bağlılıkları da arttı. Birinci yılın bitiminde, Turbodudes topluluğunun çekirdek grubunun üyeleri önemli bir şey yakaladıklarını fark ettiler. Birçok üye topluluğa daha fazla zaman ayırmaya ve ilgi alanlarını geliştirmek için ek konulara eğilmeye başladı. Turbodude tartışmalarının büyük bölümü hâlâ üyelerin birbirlerine yardım etmelerine odaklanıyor olsa da, bu aktiviteler toplulukta sadece yardımdan türbidite analizleri için iyi uygulama standartlarının düzenlenmesi, sistemleştirilmesi ve yaratılması yönüne bir kayma yaşandığını gösteriyor25. 11.3.5 Özet Uygulama toplulukları, yaptıkları bir şeyle ilgili olarak bir kaygıyı ya da tutkuyu paylaşan ve düzenli olarak etkileşimde bulunarak bunun nasıl daha iyi yapılacağını öğrenen insanlar grubudur. Topluluk olarak adlandırılan her oluşum bir uygulama topluluğu değildir. Uygulama topluluklarının üç temel özelliği vardır: Alan, topluluk ve uygulama. Uygulama topluluklarının pek çok farklı alanda pek çok uygulaması vardır. Özellikle iş dünyasında uygulama toplulukları geliştirerek ve sürdürerek avantajlar elde etmek olanaklıdır. Bir uygulama topluluğunun başarılı bir şekilde uygulamaya konması için izlenmesi gereken on beş adım vardır. "Uygulama toplulukları" bileşenini okuduktan sonra, uygulama topluluklarının ne olduğunu tanımlayabiliyor, bu toplulukların temel ayırt edici özelliklerini açıklayabiliyor ve yukarıda belirtilen 15 adımı izleyerek bir uygulama topluluğu kurabiliyor olmanız gerekir. Ayrıca, uygulama topluluklarının değerini ve faydalarını anlamış olmalısınız. 25 Etienne Wenger, Richard McDermott, William M.Snyder (2002) “Cultivating communities of Practice” 01.08.2015 11/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Kaynakça Wikimedia Foundation Inc, son değişiklik 28 Mayıs 2008, <http://en.wikipedia.org/wiki/Community_of_practice>: Bu sitede uygulama toplulukları hakkında genel bilgileri ve temel kavramları bulabilirsiniz. Etienne Wenger; son olarak 29 Mayıs 2008'de görüntülendi; <http://www.ewenger.com/theory/>: Etienne Wenger'in kaleminden uygulama topluluklarının pek çok ayrıntısını içerir (teknoloji meseleleri, öğrenme teorisinin derinlemesine ele alınması vb.). Koubek, A.; Laister, J. (2001) "3rd Generation Learning Platforms. Requirements and Motivation for Collaborative Learning." EURODL – European Journal of Open and Distance Learning. Lave, J.; Wenger, E. (1991) “Situated Learning: Legitimate Peripheral Participation”, Cambridge. Hildreth, P.; Kimble, C. (2002). "The duality of knowledge", Information Research, 8(1), paper no. 142 [http://InformationR.net/ir/8-1/paper142.html, Ziyaret tarihi: 10/07/2007]. Preece, J., 2000, “Online Communities. Designing, Usability, Supporting Sociability.” New York. Kimball, L.; Ladd, A. "Facilitator Toolkit for Building and Sustaining Virtual Communities of Practice". Hildreth P.; Kimble C., (der.), (2004), “Knowledge Networks: Innovation through Communities of Practice”, Hershey, s. 202-215. Lucko, S.; Trauner, B., (2005), “Wissensmanagement 7 Bausteine für die Umsetzung in der Praxis”, s. 73. Wenger, E.; McDermott, R.; M.Snyder, W. (2002) “Cultivating communities of Practice”, Harvard Business School Press, Boston, Massachusetts. Trainmor-knowmore, (2008), Communities of practice, Katsiadakis Nikos, www.trainmorknowmore.eu: European Project'in bilgi yönetimi web sitesi. 01.08.2015 12/13 © INNOCASE InnoSupport – KOBİ'lerde İnovasyonu Desteklemek 11. İnovasyon Ağlarının Türleri 11.3 Uygulama Toplulukları Terimler Sözlüğü Turbodude Topluluğu Türbiditeyi analiz eden bilim insanlarının oluşturduğu topluluktur. Turbidite, genellikle, bir akışkanda ya da havada çıplak gözle görülmeyen münferit parçacıkların (sıvıda asılı katıların) yol açtığı bir bulutluluk ya da pusluluk halidir. Havadaki dumana benzer bir yapıdır. (Kaynak: http://en.wikipedia.org) 01.08.2015 13/13 © INNOCASE
