docMardom Shenasi02 - Irane7000saale.com
download 
Şikayet Transkript
Mardom Shenasi02 - Irane7000saale.com
٩٥ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﻫﺎﺷﻢ ﺳﻠ}ﻤﻰ ﮔﻨﺠ}ﻨـﻪ ﭘﺮﺑﺎر ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠـﻰ ﻗﺼﻪﻫﺎ ،اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ و اﺳﻄﻮرهﻫﺎى ﻛﺮدى ﺑﺨﺸﻰ از ì ﻛﺸﻮر اﺳﺖ و در |ﻚ ﻧﮕﺮش ﻛﻠﻰ ﻣﻰﺗﻮان ﮔـﻔـﺖ ﻛـﻪ درك درﺳـﺖ از ﻣـﻔـﺎﻫـ}ـﻢ و ﺑﻦﻣﺎ|ﻪﻫﺎى ﻗﺼﻪﻫﺎى اﻗﻮام ا|ﺮاﻧﻰ ،ﺑﻬﺘﺮ|ﻦ راه ﺗﺤﻘﻖ وﺣﺪت ﻣﻠﻰ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰآورد. در واﻗﻊ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﮔﺴﺘﺮه ا|ﺮان را ﻛﺮان ﺗﺎﻛﺮان ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ و ﭘﺎره ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎى رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﺗﺸﻜ}ﻞ داده ﻛﻪ ﻃﻰ ﺳﺪهﻫﺎ و ﻫﺰارهﻫﺎى ﮔﺬﺷﺘﻪ ،آداب و رﺳﻮم ،ﺑﺎور و ﺳﻨﺘﻬـﺎى آﻧﻬﺎ ﺗﺄﺛ}ﺮات و ﺗﺄﺛﺮات ژرف و ﮔﺴﺘﺮدهاى را از ﻫﻢ ﭘﺬ|ﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﺎﻓﺖ ﻇﺮ| nو ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮن آﻧﻬﺎ ﺗﺠﻠﻰ وﺣﺪت در ﻛﺜﺮت را ﻣﻌﻨﻰ ﺑﺨﺸ}ﺪه اﺳﺖ. ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺼﻪﻫﺎ و اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ،ﺑﻠﻜﻪ زﺑﺎن و ادﺑ}ﺎت ﻛﺮدى ،از ﺳﻮى ﺣﺎﻛﻤ}ﺘﻬﺎى ﺗﻨﮓﻧﻈﺮ و ﺿﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻣﻤﻨﻮعاﻻﻧﺘﺸﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ .اﮔـﺮ ﭼـﻪ ﺑﺪون ﺗﺮد|ﺪ زﺑﺎن ﻛﺮدى ﻧﺰد|ﻚﺗﺮ|ﻦ زﺑﺎن ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻰ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋـﻘـ}ـﺪه ﺑـﺮﺧـﻰ از زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﺎن ،ر|ﺸﻪ ìزﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻰ اﺳﺖ. واﺳ}ﻠﻰ ﻧ}ﻜ}ﺘ}ﻦ ،ﻣﻮرخ روﺳﻰ ﻣﻰﻧﻮ|ﺴﺪ»:اﮔﺮ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻰ ﺑﻪ |ﻜﺒﺎره ﻣﺤﻮ و ﻧﺎﺑﻮد ﺷﻮد ،ﻣﻰﺗﻮان آن را از روى واژهﻫﺎى ا|ﺮاﻧﻰ ﺧﺎﻟﺺ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن زﺑـﺎن ﻛـﺮدى )(١ اﺳﺖ ،دوﺑﺎره زﻧﺪه ﻛﺮد«. دﻛﺘﺮ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﺮﺗﻀﻮى اﺳﺘﺎد داﻧﺸﻜﺪه ادﺑ}ﺎت داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮ|ﺰ ﻣﻰﻧﻮ|ﺴﺪ: »ﺗﻐ}}ﺮات ،اﺻﻄﻼﺣﺎت و اﻣﺜﺎل و داﺳﺘﺎﻧﻬﺎ و ﺗﺮاﻧﻪﻫﺎى ﻋﺎﻣ}ﺎﻧﻪ ا|ﺮاﻧـﻰ آ|ـ}ـﻨـﻪ روﺷﻨﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻬﺮه ﺣﻘ}ﻘﻰ روﺣ}ﺎت و ﻋﻮاﻃ nو ﻋﻨﺎﺻﺮ زﻧﺪﮔﻰ ﻣـﺮدم را ﻧـﺸـﺎن ﻣﻰدﻫﺪ و اﮔﺮ ادﺑ}ﺎ ت رﺳﻤﻰ در ﺧﻼل ﺗﺠﻠ}ﺎت داﻧﺶ و ﻫﻨـﺮﺧـﻮاص ﺑـﺎرﻗـﻪاى از اﺣﺴﺎس و ذوق ﻋﻮام ﻧﻬﻔﺘﻪ دارد،ادﺑ}ﺎت ﻋﺎﻣ}ﺎﻧﻪ ﭘﺮدهاى رﻧﮕ}ﻦ و ﺳﺤﺮآﻣ}ﺰ اﺳﺖ ٩٦ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺗﺎر و ﭘﻮدش از ﺷﺎدى و اﻧﺪوه و ﺑ}ﻨﺶ و ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﺮدم و زﻧﺪﮔﻰ ﻋﺎدى آﻧﺎن ﺣﻜﺎ|ﺘﻬﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﻣﻮﺟﻮد در ا|ﻦ آﺛﺎر ﻣﻰﺗﻮان ﺑﺮاى اﻟﺘ}ﺎم ﺑ}ﻦ ﻛﻠ}ﺎت ﺗﺎر|ﺦ ﺳ}ﺎﺳﻰ و ﺗﻔﺼ}ﻞ و ﺟﺰﺋ}ﺎت ﺗﺎر|ﺦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و ﺗﻤﺪن راﻫﻰ ﮔﺸﻮد و از وراى ﺣﺠﺎب ﻣﺼﻨﻮع و ﻣﻨﻘﺶ رزﻣﻬﺎ و ﺑﺰﻣﻬﺎ ،ﺳﺎ|ﻪروﺷﻦ ﺟﺮ|ﺎن واﻗﻌﻰ ﺣ}ﺎت ﻗﻮم )(٢ ا|ﺮاﻧﻰ و ﺗﻠﺨ}ﻬﺎ و ﺷ}ﺮ|ﻨ}ﻬﺎى آن را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد«. در ﻣﺘﻦ و ﺑﻄﻦ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى رو|ﺪادﻫﺎى ﺗﻠﺦ و ﺷ}ﺮ|ﻨﻰ ﻛﻪ در روزﮔﺎران ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻛﺮدﺳﺘﺎن رﻓﺘﻪ ،ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ و ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ا|ﻦ ﻗﺼﻪﻫﺎ ﺑﻪ دﻟ}ﻞ داﺷﺘﻦ اﺻﺎﻟﺖ و ﭘ}ﺎﻣﻬﺎى واﻻى اﻧﺴﺎﻧﻰ و اﺧﻼﻗﻰ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎزﻫﺎى ﻣﻜﺮر ﺑ}ﮕﺎﻧﮕﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ارزشﻫﺎى ﻣﻌﻨﻮى ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻨﺪ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم ﻛﺮد ،ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان و ﻣﺸﺘﺎﻗﺎن ﻗﺮار ﮔ}ﺮد .اﻣﺮوزه ﺑﺎ وﺟﻮد ﭘ}ﺸﺮﻓﺖ ﺳﺮ|ﻊ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎى ﮔﺮوﻫﻰ ،ﻫﻨﻮز ﻫﻢ در روﺳﺘﺎﻫﺎ و آﺑﺎد|ﻬـﺎى دور و )(٣ ﻧﺰد|ﻚ ا|ﻦ ﺳﺎﻣﺎن ،در دل ﺷﺒﻬﺎى ﺳﺮد و دراز زﻣﺴﺘﺎن ،ﻣﺮدم در د|ﻮانﺧﺎنﻫﺎ و )(٥ )(٤ ﺳﺮدارىﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و ﭼﻘﻪﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ،ﺗﺎ ﭘﺎﺳﻰ از ﺷﺐ ﮔﺮد ﻫﻢ ﻣﻰآ|ﻨﺪ و ﺑﻪ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﭘ}ﺮﻣﺮدان و ﭘ}ﺮزﻧﺎن و ﺧﻮﺷﺨﻮاﻧﻬﺎى ﻣﺤﻞ ﮔﻮش ﻣﻰدﻫﻨﺪ و ﻣ}ﺮاث ﻧ}ﺎﻛﺎن ﺧﻮد را ﭘﺎس ﻣﻰدارﻧﺪ. و|ﮋﮔﻰﻫﺎى ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﺑﺮﺧﻰ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم و ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺮ ا|ﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ زادﮔﺎه اﺻﻠﻰ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﺟﻬﺎن ،ﻛﺸﻮرﻫﺎى ا|ﺮان ،ﭼ}ﻦ ،ﻫﻨﺪ و ﻗﺎره اروﭘﺎﺳﺖ| ،ﻌﻨﻰ ﻗﺼﻪﻫـﺎ در |ﻜﻰ از ﻣﻨﺎﻃﻖ |ﺎد ﺷﺪه ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن و ﮔﺮدﺷﮕﺮﻫﺎ از ﺳﺮزﻣ}ﻨﻰ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣ}ﻦ د|ﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎل |ﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻗﺼﻪﻫﺎى ﺑﻘ}ﻪ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن ﻧ}ﺰ آﺑﺸﺨﻮر ﻣﺮاﻛﺰ |ﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ،اﻣﺎ ﺑﺎ|ﺪ ﭘﺬ|ﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى از |ﻚ و|ﮋﮔﻰ ﭘﺮرﻧﮓ ﺑـﻮﻣـﻰ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و ﮔﺎﻫﻰ در ﻧﻮع ﺧﻮد ﻛﻢﻧﻈ}ﺮ اﺳﺖ. اوﻟﺮ|ﺶ ﻣﺎرزﻟ nدﺑ}ﺮ اﻧﺠﻤﻦ ﻗﺼﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺟﻬﺎن ﻣﻰﻧﻮ|ﺴﺪ: ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ٩٧ »درﺑﺎره ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻛﺮات ﭼﻨ}ﻦ اﻇﻬﺎر ﺷﺪه ﻛﻪ ا|ﻦ ﻗﺼﻪﻫـﺎ داراى ﻣﺎﻫ}ﺖ ﺧﺎص ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﮔﺎه آﻧﻬﺎ را ﺑﺪون ﻣﻼﺣﻈﻪ و |ﻚ دل و |ﻚ ﺟﻬﺖ از ﺗﻮاﺑﻊ ﺣﻮزه ﺧﺎص ﺑﺸﻤﺎر|ﻢ ،ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ در ﻛﺎر ا|ﺠﺎد ﻣﻰﺷﻮد .ﭘﺲ ﺑﺎ|ﺪ ﻣﻮﺿﻮع )(٦ ﺗﺤﻘ}ﻖ ﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﺗ}ﭗﺷﻨﺎﺳﻰ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻰ ﻗﺮار ﮔ}ﺮﻧﺪ«. ﺑﻨﺎﺑﺮا|ﻦ ﻧﻈﺮ و ﻧ}ﺰ ﭘﺨﺘﮕﻰ و ﻃﺮاوﺗﻰ ﻛﻪ در ﻗﺼﻪﻫﺎى |ﺎد ﺷﺪه د|ﺪه ﻣﻰﺷﻮد ،از اوا|ﻞ ﺳﺪه ﻧﻮزدﻫﻢ ﺧﺎورﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻰ ﭼﻮن اﺳﻜﺎرﻣﺎن آﻟﻤﺎﻧﻰ ،رژى ﻟﺴﻜﻮ ﻓﺮاﻧﺴﻮى، م .رد|ﻨﻜﻮ ،ﻧ}ﻜﺘ}ﻨﻰ و ﻣ}ﻨﻮرﺳﻜﻰ روﺳﻰ واﺑﻮو|ﺎن ارﻣﻨﻰ ﺑﻪ ا|ﻦ ﺧﻄﻪ آﻣـﺪه و ﺑﺮاى ﻧﺨﺴﺘ}ﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﮔﺮدآورى ا|ﻦ ﮔﻨﺠ}ﻨﻪ ارزﺷﻤﻨﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ا|ﺮاﻧﻰ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧـﺪ و ﻫﺮ|ﻚ آﺛﺎرى در زﻣ}ﻨﻪ |ﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش درآوردهاﻧﺪ. اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﺳﺮوده و ﻏ}ﺮﺳﺮوده ﺗﻘﺴ}ﻢ ﻣﻰﺷﻮﻧـﺪ .ﺑـﺨـﺶ ﺳﺮوده را ﻛﺮدﻫﺎ ﺑ}ﺖ و ﺑﺎو |ﺎ ﺑ}ﺖ و ﺑﺨﺶ ﻏ}ﺮﺳﺮوده را ﭼ}ﺮوك ﻣﻰﻧﺎﻣﻨﺪ .ﻫـﺮ دو ﺑﺨﺶ داراى ﻣﻀﺎﻣ}ﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ،ﻣﺬﻫﺒﻰ ،دﻟﺪادﮔﻰ و ﺣﻤﺎﺳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑ}ﺖ وﺑﺎوﻫﺎ ﻛﻪ ﺷﻤﺎرآﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺪود ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﻣﻰرﺳﺪ ،ﺷﺮح ﻗﺼﻪﻫﺎى ﺷ}ﺮ|ﻦ و ﻧﻐﺰى ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ از آﻧﻬﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﭼﻨـﺪ زﺑـﺎن زﻧـﺪه دﻧـ}ـﺎ ﺗـﺮﺟـﻤـﻪ ﺷـﺪهاﻧـﺪ و )(٨ )(٧ ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮ|ﻦ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻫﻢ وز|ﻦ ،ﺧﺞ و ﺳ}ﺎﻣﻨﻪ ،ﻻس و ﻛﮋال ،زﻧﺒ}ﻞ )(١٠ )(٩ ﻓﺮوش ،ﺑﺮا|ﻤﻮك و ﺷﻜﺮى. ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑ}ﺖﻫﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﻮاﻋﺪ ﻣﺸﺨﺼﻰ ﻧ}ﺴﺖ و ﺑﺎ وزن ﻋﺮوﺿﻰ آﺷﻨﺎ ﻧ}ﺴﺘﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﻣﻘ}ﺪ ﺑﻪ ﻗﺎﻓ}ﻪاﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮا|ﻦ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻘﻠ}ﺪ از ﺷ}ﻮهﻫﺎى ﺑ}ﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ دورﻧﺪ و ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از اﺣﺴﺎس واﻗﻌﻰ ﺗﻮدهﻫﺎى ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤ}ﻦ دﻟ}ﻞ ﻧ}ﺰ ﻋﻼ|ﻖ و ﺗﻤﺎ|ﻼت روﺣﻰ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ. ً ﻣﺮدم ﻛﺮد ،در آﻧﻬﺎ در ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮارد اﺷﻌﺎر ﺑ}ﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻫﺠﺎ|ﻰ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪاد ﺳ}ﻼﺑﻬﺎى ﻣﺼﺮﻋﻰ ﺑﺎ ﻣﺼﺮع د|ﮕﺮ ﻣﺴﺎوى ﻧ}ﺴﺖ| .ﻚ ﻣﺼﺮع از ﻫﻔﺖ ﺗﺎ ﺑ}ﺴﺖ ﺳ}ﻼب ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. |ﻜﻰ از ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮ|ﻦ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎى ﺑ}ﺖﻫﺎى ﻛﺮدى را اﺳﻜـﺎرﻣـﺎن در ﺳـﺎل ١٢٣٨ ٩٨ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ ﺷﻤﺴﻰ از زﺑﺎن ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ ﻧﺎم رﺣﻤﻦ ﺑﻜﺮ در ﻣﻬﺎﺑﺎد ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ دﻛﺘﺮ ﺟﻮاد ﻗﺎﺿﻰ ﺛﺒﺖ و در ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺗﺤﻔﻪ ﻣﻈﻔﺮ|ﻪ ﮔﺮدآورى ﻛﺮده اﺳﺖ و اﺳﺘﺎد ﻫ}ﻤﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﻧﺎﻣﺪار آن را از ﺧﻂ ﻻﺗ}ﻨﻰ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻛﺮدى ﭘ}ﺎده و و|ﺮا|ﺸﻰ ﻧﻮ از آن ﺑﻪ )(١١ دﺳﺖ داده اﺳﺖ. ﺑ}ﺖ ﻫﻢ وز|ﻦ |ﻜﻰ از ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮ|ﻦ ﺑ}ﺖﻫﺎى ﻛﺮدى اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﻣﺬﻛﻮر در ﭼﻨﺪ|ﻦ ﺻﻔﺤﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ .ا|ﻦ ﺑ}ﺖ ﺗﺼﻮ|ﺮى ﻛﻮﺗﺎه از واﻗﻌ}ﺘـﻬـﺎى زﻣـﺎن را ﺑـ}ـﺎن ﻣﻰﻛﻨﺪ: »در ا|ﻦ ﻗﺼﻪ ،دو ﻧ}ﺮوى ﺧ}ﺮ و ﺷﺮ ﺑﻪ ﭘ}ﻜﺎر ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪاﻧﺪ| ،ﻌﻨﻰ از ﺳﻮ|ﻰ ﺗﻜﺎﭘﻮى ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﺻﺎﻟﺤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻌﻰ در ﺗﺤﻘﻖ ارزﺷﻬﺎى اﻧﺴﺎﻧﻰ و اﺧﻼﻗﻰ دارﻧﺪ و از ﺳﻮى د|ﮕﺮ ﺗﻼش ﺷ}ﺎﻃ}ﻦ ﺑﺪان اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﭘﻠ}ﺪى و ﺗﺒﺎﻫﻰ اﻫﺘﻤﺎم ﻣﻰورزﻧﺪ. ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ داﺳﺘﺎن ﻟﺒﺮ|ﺰ از دوﺳﺘﻰ و ﭘﺎ|ﻤﺮدى اﺳﺖ ،دوﺳﺘﻰ ﻛﻪ از ﻣﻜﺘﺐﺧﺎﻧﻪ ﺷﻜﻞ )(١٢ ﻣﻰﮔ}ﺮد و ﺗﺎ ﭘﺎى ﺟﺎن اﺳﺘﻤﺮار ﻣﻰ|ﺎﺑﺪ«. ﺑﻪ ﻧﮕ}ﻨﻪ دهﻟﻰ :ﭼﺒﻜﻪم ﻛﻮ|ﺮم ﺑﺮن ﻫﻤﻪ رﺷﻚ ﭼﺎوه ﺋﻪ ﻣﻦ ﻫﻪ رﻟﻪ وى ﻋﻪ رزى ﺗﻮم ﻛﺮد ،ﻟﻪ ﺷﻜﺮ |ﻜﻰ ﻧﺎﺗﻪ واوه! ﺋ}ﺴﺘﺎﺋﻪ ﮔﻪ رﺳﻪ رم ﺑﻪ ﭘﺎش را ﺑﺒﺮى ﻧﺎﮔﻪ ر|ﻤﻪ وه ﺑﻪ دوواوه ﻣ}ﺮﻣﻪم رﻗﻰﻫﻪ ﻟﺴﺎ ،ﺑﻪ وﮔﻮﭼﺎﻧﻰ ز|ﺮ|ﻦ ﻟﻪ ﺳﻪ روﺑﻨﺎ ﮔﻮ|ﻰ ﺑﻪ ﻧﮕ}ﻨﻰ داوه، دهﻟﻰ ﺑﻪ ﺗﻪ ﻧﻰ ده روم ،ده ﺑﻰ ﻫﻪ رﺑﮕﻪ ر|}ﻪ وه ،ﺑﻪ دواوه ﺋ}ﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﮕ}ﻨﻰ دهﻟﻰ: ﺑﻪ ﻟﻰ داﻧﻰ ﺗﻮ .ﺋﻪ ﻣﻦ ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﻪ رى ﻧﺎﻛﺪوم، ﻫﻪ ﺗﺘﺎ ده ﭼﻤﻪ ﺷﺎرى ﺟﺰ|ﺮى ،ﺑﻪ ﺳﻪ رى روت ،ﺑﻪ ﭘ}ﻰ ﭘ}ﻨﺠﺎ ﭘﺲ وه دوت ده ﻛﻪ )(١٣ رم. ˆ ˆ bangaina dale , eibkam kuerim bun har tek cava. amin har lave arzi tom kerd laskreki na tavava. Esta agar sarim la pas rabibri nagaremava ba dvava. ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ٩٩ Mir mam reqi halsta , bau gocani zerin lasar, bnagoi bangini dava. Inja bangin dale: Ba le dani to, amin la nokari nakavem. Hatta dacma sarijezire, basari rat, ba pey pexaus vadat dakavem. ﺑﻨﮕ}ﻦ ﮔﻔﺖ :از ﺷﺪت ﻏﻢ ،ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ ﺳ}ﺎﻫﻰ ﻣﻰرود. ﻣﻦ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ،ﺑﻪ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﻢ ،روى ا|ﻦ ﻟﺸﻜﺮ ﻧﺒﺎ|ﺪ ﺣﺴﺎب ﻛﺮد. اﻣﺎ ﻣﻦ اﮔﺮ ﺳﺮم را از ﺗﻨﻢ ﺟﺪا ﻛﻦ ،ﺗﺮا ﺗﺮك ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﻣﻢ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺷﺪ ،ﺑﺎ ﻋﺼﺎى ﻃﻼ|ﻰاش ﭼﻨﺪ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ و ﮔﻮش ﺑـﻨـﮕـ}ـﻦ زد و ﮔﻔﺖ :ﺧﻮدم ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻰروم ،ﺗﻮ ﺑﺎ|ﺪ ﺑﺮﮔﺮدى. ﺣﺎل ﺑﻨﮕ}ﻦ ﮔﻔﺖ :اﮔﺮ ﻣﺮا ﻫﻢ ﻛﺘﻚ ﺑﺰﻧ}ﺪ ،ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﻮ وﻓﺎدار ﻣﻰﻣﺎﻧﻢ. ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻪﺷﻬﺮ ﺟﺰ|ﺮ ﻣﻰآ|ﻢ ،اﮔﺮ ﭼﻪ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎ|ﻢ ﭘﺎره و ﭘﺎ|ﻢ ﻟﺨﺖ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑ}ﺖ زﻧﺒ}ﻞ ﻓﺮوش ﺑﻪ ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﻇﺮاﻓﺖ داﺳﺘﺎن |ﻮﺳ nو زﻟ}ﺨﺎﺳﺖ ،ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑ}ﻬﻮدﮔﻰ دﻧ}ﺎى ﻣﺎدى ﭘﻰﺑﺮده و ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ را رﻫﺎ ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻛﺴﻮت درو|ﺸﻰ درآﻣﺪه و ﺗﺮك د|ﺎر ﻛﺮده .اﻣﺎ در ﺷﻬﺮى زن ﺟﻮاﻧـﻰ ﻛـﻪ دﺧـﺘـﺮ ﭘﺎدﺷﺎه آﻧﺠﺎﺳﺖ ،ﺑﺮ ﺳﺮ راه او واﻗﻊ ﺷﺪه و او را وﺳﻮﺳﻪ ز|ﺒﺎ|ﻰ و ﺛﺮوت ﺧﻮد ﻣﻰﻛﻨﺪ: xatun dale lave Faqire ﺧﺎﺗﻮن دهﻟﻰ ﻻوى ﻓﻪ ﻗ}ﺮه pire, aqil, e, hos , Qizire ﭘ}ﺮو ﺋﺎﻗﻞ و ﻫﻮش و ژ|ﺮه hazirnin lera cmire ﺣﺎزرﻧ}ﻦ ﻟ}ﺮه چ ﻣ}ﺮى bot hat bazi daulate ﺑﻮتﻫﺎت ﺑﺎزى دهوﻟﻪ ﺗﻰ lova dale xatun mumtaza ﻻوده ﻟﻰ :ﺧﺎﺗﻮن ﻣﻮﻣﺘﺎزه lira ta same hijaza ﻟ}ﺮه ﺗﺎ ﺷﺎم و ﺣ}ﺠﺎزه nameve daulat , O, bazaa ﻧﺎﻣﻪ وى ده وﻟﻪت و ﺑﺎزه ١٠٠ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ min nim lageven xayanate ﻣﻦ ﻧ}ﻢ ﻟﻪ ﮔﻮ|ﻦ ﺧ}ﺎﻧﻪﺗﻰ ﺧﺎﺗﻮن دهﻟﻰ ،وه ﻧ}ﻮه دوﺷﻪگ و ﭘﺎﻟﻪ xatun dale vara neu do sag/o/palat Qix uarda au zulfo xala ﻗ}ﻚ وه رده ﺋﻪ وذوﻟ nو ﺧﺎﻟﻪ dara rozi axrat دوره روژ ﺋﺎﺧﺮه ﺗﻰ Peranko coxat dabardakam ﭘﺮاﻧﻚ و ﭼﻮ ﻏﻪ ت ده ﺑﻪ ره ﻛﻪ م zeri suret be roda kam ز|ﺮ ﺳﻮرت ﺑﻮرو ده ﻛﻪ م lau dale xatune ﻻودهﻟﻰ :ﺧﺎﺗﻮﻧﻰ rank o coxay xom caterin راﻧﻚ و ﭼﻮ ﺧﻪ ى ﺧﻮم ﭼﺎﺗﺮن )(١٤ las gunahbari peva serin ﻟﻪ ش ﮔﻮﻧﺎﻫﺒﺎرى ﭘﻰ وه ﺷﺮن. ﺧﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ اى ﺟﻮان ﻓﻘ}ﺮ ﭘ}ﺮ و ﻋﺎﻗﻞ و ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎش ﺑﺎز ﺛﺮوت روى ﺳﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺟﻮان ﻣﻰﮔﻮ|ﺪ :اى ﺧﺎﺗﻮن ز|ﺒﺎ اﮔﺮ از ﺷﺎم ﺗﺎ ﺣﺠﺎز ﺑﻪ ﻣﻦ دﻫﻰ ﻧﻤﻰﭘﺬ|ﺮم ﻣﻦ اﻫﻞ ﺧ}ﺎﻧﺖ ﻧ}ﺴﺘﻢ ﺧﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺑ}ﺎ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻦ ا|ﻦ زﻟ nو ﺧﺎلﻫﺎ را ﺑﺮ ﻫﻢ ﺑﺰن روز آﺧﺮت ـ ﺧ}ﻠﻰ دور اﺳﺖ. راﻧﻚ و ﭼﻮﻏﻪ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ ﺑﺮ ﺗﻨﺖ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﻃﻼى ﺳﺮخ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰآو|ﺰم. ﺟﻮان ﮔﻔﺖ :اى ﺧﺎﺗﻮن ﭘﺎره ﺧﻮدم ﺑﺮاى روز آﺧﺮت ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ راﻧﻚ و ﭼﻮﻏﻪ ì ﭼﻮن ﻛﻤﺘﺮ آﻟﻮده ﮔﻨﺎه ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ١٠١ ﭼ}ﺮوكﻫﺎ اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻗﺼﻪﻫﺎ|ﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻏـ}ـﺮﺳـﺮوده ،ﺳـ}ـﻨـﻪ ﺑـﻪ ﺳـ}ـﻨـﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎى دور ﺑﻪ |ﺎدﮔﺎر ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. ﺷﻤﺎر ا|ﻦ ﭼ}ﺮوكﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﺪ ﻫﺎ ﻣﻰرﺳﺪ و ﺗـﺎﻛـﻨـﻮن ﺑـﺴـ}ـﺎرى از آﻧـﻬـﺎ از ﺳـﻮى ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪان ﮔﺮدآورى ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻮﻟﻮد اﺑﺮاﻫ}ﻢ ﺣﺴـﻦ ﻓﻮﻟﻜﻠﻮر|ﺴﺖ ﻛﺮد ،ﻛﺘﺎﺑﻰ در زﻣ}ﻨﻪ اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى ﻛـﺮدى ﺗﺄﻟ} nﻛﺮده اﺳﺖ .ا|ﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪاى ﺑﺮ روى ﻣﻮﺗ}nﻫﺎ و ﻛﻠ}ﻪ واژهﻫﺎى ﻛﺮدى اﺳﺖ .وى در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﻣﻰﮔﻮ|ﺪ»:ﺑﺮاى ر|ﺸﻪ|ﺎﺑﻰ ﻗﺼﻪﻫـﺎى اﻗـﻮام و ﻣـﻠـﻞ ﺑﺎ|ﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﺒ}ﻨ}ﻢ ﻣﺮدﻣﺎن ا|ﻦ ﻣﻠﺖ |ﺎ ﻗﻮم در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺪ|ﺸ}ﺪهاﻧﺪ .ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎى ﻋﻠﻤﻰ در ا|ﻦ زﻣ}ﻨﻪ ژرف ﺑﺎﺷﺪ ،ﻏﺒﺎر ﺗ}ﺮﮔﻰ )(١٥ زوا|ﺎى ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه ،ﺷﻔﺎفﺗﺮ و ز|ﺒﺎﺗﺮ ﺟﻠﻮه ﻣﻰﻛﻨﺪ«. ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﻏﺰاﻟﺪ|ﻦ ﻣﺼﻄﻔﻰ رﺳﻮل: »اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﻟﺒﺮ|ﺰ از ﭘ}ﻜﺎر ﺧ}ﺮ و ﺷﺮ اﺳﺖ .ﻧ}ﺮوى ﺧ}ﺮ از ﻣ}ﺎن ﻣﺮدم و ﺑﺮاى ﻣﺮدم ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ و ﻣﺘﻬﻮراﻧﻪ ﺑﺎ ﻧ}ﺮوى ﺷﺮ ﻛﻪ ﺿﺪ ﻣﺮدم اﺳﺖ ،در ﭘ}ﻜﺎر اﺑﺪى اﺳﺖ و ﭘ}ﺮوز ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ. در ا|ﻦ اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ ،د|ﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻫ}ﻮﻻ|ﻰ ﻧ}ﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ داراى روح ﻛﺪو|ﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﺮز د|ﻮارﻫﺎ و ﻛﻨﺞ ﺧﺮاﺑﻪﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ ،ﺑﺎ|ﺪ ﻛﺪو را ﺷﻜﺴﺖ ﺗﺎ د|ﻮ از ﭘﺎى درآ|ﺪ. ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻗﺼﻪﻫﺎ ﺷﺨﺼ}ﺘﻰ دارد ﺧﺴﺘﮕﻰﻧﺎﭘﺬ|ﺮ ،راه ﻫﻔﺖ ﺷﺒﺎﻧﻪ روز را ﻃﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ )(١٦ و ﻫﻔﺖ ﻛﺎﻟﻪ ﻛﻔﺶ آﻫﻨﻰ ز|ﺮ ﭘﺎ|ﺶ ﭘﻮﺳ}ﺪه ﻣﻰﺷﻮد ،ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘ}ﺮوزى ﻧﻬﺎ|ﻰ ﺑﺮﺳﺪ«. در ا|ﻦ ﻗﺼﻪﻫﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮان زﻣﺎن رو|ﺪادﻫﺎ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ،ﭼﻮن از ﻋﺼﺮ ﻗﺼـﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ،ﺗﻐ}}ﺮات ز|ﺎدى ﺑﻪ دﻟ}ﻞ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن و روا|ﺖ راو|ﺎن ﺳ}ﻨﻪ ﺑﻪ ﺳ}ﻨﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ وارد ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ ١٠٢ در ﻗﺼﻪﻫﺎى |ﺎد ﺷﺪه زﻣ}ﻦ ،آﺳﻤﺎن ،ﺣ}ﻮان ،ﭘﺮﻧﺪه ،ﺧﺰﻧﺪه ،د|ﻮ ـ ﻓﺮﺷﺘﻪ ،اژدﻫﺎ، درﺧﺖ ،ﻛﻮه ،ﺟﻨﮕﻞ ،رودﺧﺎﻧﻪ ،ﺗ}ﺮ و ﺗﺒﺮ ﻫﺮ |ﻚ ﺑﻪ ﻧﺤﻮى زﻧﺪﮔﻰ اﻧﺴﺎن را ﺗـﺤـﺖ ﺗﺄﺛ}ﺮ ﻗﺮار دادهاﻧﺪ.ﺑﺨﺸﻰ از ﻗﺼﻪﻫﺎ را ﻋﻮاﻃ nاﻧﺴﺎﻧﻰ و ﺧ}ﺮﺧﻮاﻫﻰ ﺗﺸﻜ}ﻞ ﻣﻰدﻫﺪ. ﻣﺜﻞ |ﺎﻓﺘﻦ ﻧﻮزادى در داﺧﻞ ﺟﻌﺒﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﺳ}ﺎﺑﺎن و ﻫﻤﺴﺮش ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ رودﺧﺎﻧﻪاى و ﺑﺰرگ ﻛﺮدن آن و...ا|ﻦ ﻗﺼﻪﻫﺎ ﭼﻮن ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺧﻮد ﺟﺎن دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﺎﻃﺮات ﻧﻬﻔﺘﻪ در ﺳ}ﻨﻪﺷﺎن را از ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎى دور ﺑﻪ ﮔﻮش ﻓﺮزﻧﺪان اﻣﺮوز ﻣﻰرﺳﺎﻧﻨﺪ. *** آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﻮﺻ} nاﻧﺪﻛﻰ از اﻫﻤ}ﺖ ﻗﺼﻪﻫﺎ و اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ﺑﻮد و ﺷﺮح ﻛﺎﻣﻞ آن ﻧ}ﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺤﻘ}ﻖ و ﺑﺮرﺳﻰ ﻓﺮاوان اﺳﺖ و ﺳﺨﻦ آﺧﺮ ا|ﻨﻜﻪ: ﻧ}ﻞ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺷﻜﻮﻓﺎ|ﻰ ﻓﺮﻫﻨـﮓ ا|ـﺮان زﻣـ}ـﻦ ﺑـ}ـﺶ از ﻫـﺮ ﭼـ}ـﺰ ﻣـﺴـﺘـﻠـﺰم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ر|ﺰى درازﻣﺪت ﭘﮋوﻫﺸﻰ ،اﺧﺘﺼﺎص اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺎﻟﻰ ،دﻋﻮت از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اﻗﻮام و ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم ﺑﺮاى ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻤ}ﻖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﻤﻪ اﻗﻮام ا|ﻦ ﺳﺮزﻣ}ﻦ اﺳﺖ و ﺗﺪاوم راﻫﻜﺎرﻫﺎى ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﻣﻠﻰ و رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ دﺳﺘ}ﺎﺑﻰ ﺑﻪ |ﻜﭙﺎرﭼﮕـﻰ ،از وﻇﺎ| nﻣﺘﻔﻜﺮان و ﻣﺘﻮﻟ}ﺎن ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ.آﻧﺎن ﺑﺎ|ﺪ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎى ﺗﺤﻘ}ﻖ را ﻓﺮاﻫﻢ آورﻧﺪ و ﺗﻮان ﻣﺎدى و ﻣﻌﻨﻮى ﻛﺸﻮر را در ﺟﻬﺖ رﺷﺪ و ﺷﻜﻮﻓﺎ|ﻰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎى ﻣﺤﻠﻰ و ﺑﻮﻣﻰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔ}ﺮﻧﺪ ﺗﺎ درﺧﺖ ﺗﻨﺎور ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ا|ﺮان ﭘﺮﺑﺎرﺗﺮ از ﻫﻤ}ﺸﻪ ،ﺑﺎرور و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ. ** * ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻛﺮدى ١٠٣ ﭘﻰ ﻧﻮﺷﺖ ﻫﺎ ١ـ ﻧ}ﻜ}ﺘ}ﻦ واﺳ}ﻠـﻰ ،ﻛﺮد و ﻛﺮدﺳﺘﺎن ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺿﻰ ،اﻧﺘﺸﺎرات ﻧ}ﻠﻮﻓﺮ ،ﺗﻬـﺮان، ،١٣٦٦ص.٥٣٢ ٢ـ ﻣﺮﺗﻀﻮى ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ،ﺷ}ﺦ ﻓﺮخ و ﺧﺎﺗﻮن اَﺳﺘﻰ ،اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﻜﺪه ادﺑ}ﺎت ﺗﺒﺮ|ﺰ،١٣٥١ ، ص .٦ ٣ـ د|ﻮان ﺧﺎن ):(divan xanﻣﻨﺰل ﻛﺪﺧﺪا |ﺎر|ﺶ ﺳﭙ}ﺪآﺑﺎدى .در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻨﺰل ﺧﺎن ﻣﺤﻞ ﺗﺠﻤﻊ روﺳﺘﺎ|}ﺎن ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﻫﻤ}ﻦ دﻟ}ﻞ اﻃﺎق ﺑﺰرﮔﻰ اﺧﺘﺼﺎص |ﺎﻓﺘﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ آن د|ـﻮان ﺧـﺎن ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ در آن ذرت ﭘﺨﺘﻪ ،ﺷ}ﺮ|ﻨﻰ ً ٤ـ ﺳﺮدارى ﺧﺎﻧﻪ ) :(sardarixanaدﻛﻪﻫﺎى ﺳﺮﻛﻮﭼﻪ ،ﻛﻪ و ﻣﺴﻘﻄﻰ و ﻓﺮﻧﻰ ﻣﻰﻓﺮوﺷﻨﺪ .ﻣﺤﻞ ﺗﺠﻤﻊ ﺟﻮاﻧﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن اﺳﺖ .ﺳﺮدارى در زﺑﺎن ﻛﺮدى ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ذرت اﺳﺖ. ٥ـ ﭼﻘﻪ ﺧﺎﻧﻪ ) :(caqa xanaاﻃﺎﻗﻜﻰ ﻛﻮﭼﻚ در ﻛﻨﺎر ﺳﺎﻟﻦ ﺑﺰرگ ﻣﺴﺠﺪ آﺑﺎدى اﺳﺖ ،اﻓﺮاد ﻣﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ در ا|ﻦ اﻃﺎﻗﻚ ﮔﭗ ﺑﺰﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﻗﺼﻪﻫﺎى ﻧﻘﺎﻻن ﮔﻮش دﻫﻨﺪ .ﭼﻘﻪ در زﺑـﺎن ﻛـﺮدى ﺑـﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ ﺻﺪاى ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ. ٦ـ ﻣﺎرزﻟ nاوﻟﺮ|ﺶ ،ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪى ﻗﺼﻪﻫﺎى ا|ﺮاﻧﻰ ،ﺗﻬﺮان ،١٣٧٦،ص .٢٥ ٧ـ ﺧﺞ و ﺳ}ﺎﻣﻨﺪ ).(xaj,o, seyamand داﺳﺘﺎن دو دﻟﺪاده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠ}ﺮﻏﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ|ﺸﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ در ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﻛ}ﻠﻪ ﺳﭙ}ﺎن ) (kela sipanدر اﻃﺮاف ﻣﻬﺎﺑﺎد ﻣﻰﺧﻮاﻫﻨﺪ ازدواج ﻛﻨﻨﺪ وﻟﻰ ﻧﺎﻛﺎم ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ٨ـ ﻻس وﻛﮋال ):(las,o,Kazalﻗﺼﻪ ﺧﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟ}ﻞ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻛﮋال از ا|ﻠﻰ د|ﮕﺮ، ا|ﻞ ﺧﻮد را ﺗﺮك ﻣﻰﮔﻮ|ﺪ و... ٩ـ ﺑﺮا|ﻤﻮك :braimokﻗﺼﻪ ﻧﻮﻛﺮى وﻓﺎدار ﺑﻪ ارﺑﺎب ﺧﻮد اﺳﺖ و رﻧﺠﻬﺎ|ﻰ ﻛﻪ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻰﺷﻮد و ﻓﺪاﻛﺎر|ﻬﺎ|ﻰ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﺪ .ﺑﺮا|ﻤﻮك ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ اﺑﺮاﻫ}ﻢ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ. ١٠ـ ﻟﺸﻜﺮى:ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺳﻠ}ﻤﺎن ﺧﺎﻧﻰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳ}ﺴﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺒﻮل ﻣﻰرود و در ﻗﻬﻮهاش زﻫﺮ ﻣﻰر|ﺰﻧﺪ و ﻣﻰﻣ}ﺮد. ١١ـ ﺷ}ﺦاﻻﺳﻼﻣﻰ ﺳ}ﺪ ﻣﺤﻤﺪ اﻣ}ﻦ )ﻫ}ﻤﻦ(،ﺗﺤﻔﻪ ﻣﻈﻔﺮ|ﻪ ،اﻧﺘﺸﺎرات ﺳ}ﺪ|ﺎن ،ﻣﻬﺎﺑﺎد، ،١٣٦٤ص .١٣ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ ١٠٤ ١٢ـ ﺳﻠ}ﻤﻰ ،ﻫﺎﺷـﻢ ،ﭼﺮ|ﻜﻪ ﻣﻢ وز|ﻦ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺤﻔﻪ ﻣﻈﻔﺮ|ﻪ ،اﻧﺘﺸﺎرات ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘ}ـﻘـﺎت ﺻﺪاوﺳ}ﻤﺎ،١٣٧٧ ،ص .٢ ١٣ـ ﺷ}ﺦاﻻﺳﻼﻣﻰ ﺳ}ﺪ ﻣﺤﻤﺪ اﻣ}ﻦ)ﻫ}ﻤﻦ( ،ﺗﺤﻔﻪ ﻣﻈﻔﺮ|ﻪ ،اﻧﺘﺸﺎرات ﺳ}ﺪ|ﺎن ،ﻣﻬﺎﺑﺎد، ،١٣٦٤ص .٢٦٨ ١٤ـ ﻫﻤﺎن،ص .٧٣١ ١٥ـ اﺑﺮاﻫ}ﻢ ﺣﺴﻦ ﻣﻮﻟﻮد ،ﻗﺪﻏﻪ ﺷﻜ}ﻨﻰ )ﺳـﻨـﺖ ﺷـﻜـﻨـﻰ( اﻧـﺘـﺸـﺎرات ﺳـﺮدم )،(sardam ﺳﻠ}ﻤﺎﻧ}ﻪ ٢٠٠٠ ،ﻣ}ﻼدى ،ص .٨ ١٦ـ ﻣﺼﻄﻔﻰ رﺳﻮل ﻋﺰاﻟﺪ|ﻦ ،ﭘﮋوﻫﺸﻰ در زﻣ}ﻨﻪ ﻓﻮﻟﻜﻠﻮر ﻛﺮدى ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎﺷﻢ ﺳﻠ}ـﻤـﻰ، ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘ}ﻘﺎت ﺻﺪاوﺳ}ﻤﺎ ،ﺗﻬﺮان.١٣٧٧ ، ** *
Benzer belgeler
Dosyayı indirmek için tıklayın.
ﻋﺴﻜﺮى ﻗﻠﻮب
[şb. Mossoul]
ﻋﺴﻠﻮج
Ashalim / עצלם
ﺧﻮاﺻﻮر, آﺳﭙﺎﺷﻴﻦ
Çavuş Tepe
آﺳﭙﺖ
Dernek Pazarı
ﻋﺴﺎر ٔ ﻣﺠﻴﺪﻳﻰ
(=> Ourfellé)
ﻋﺴﻴﻰ
Aassia / ﻋﺼﻴﻪ
ﻋﺴﻴﺮ
(=> Ebha)
ﻋﺼﺮ ﻏﺎزﺗﻰ ﺳﻰ
[şb. Sé...