Tecil-Terkin Sistemi Yerine ÖTV İadesi*

Tecil-Terkin Sistemi Yerine
ÖTV İadesi*
Hüseyin DİNÇER
*BU MAKALE VERGİ DÜNYASI DERGİSİ ŞUBAT 2013 SAYI 378’DE YAYIMLANMIŞTIR.
1.GİRİŞ:
Özel Tüketim Vergisi Kanununa (ÖTVK) ekli (I) sayılı listede yer alan akaryakıt dışındaki
bazı malların, ilgili mevzuata aykırı olarak akaryakıt ürünlerine karıştırılması veya doğrudan
akaryakıt olarak kullanılması halk arasında 10 numara yağ olarak adlandırılmakta ve büyük
bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Vergi kaybı ve haksız rekabete neden olan 10 numara yağ sorunu ile mücadelede 09.10.2012
tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) ile
Özel Tüketim Vergisi’nde tecil-terkin ve indirimli ÖTV uygulamalarından vazgeçilerek ÖTV
iade sistemine geçilmiş olup bu konudaki usul ve esaslar 11.10.2012 tarihinde Resmi
Gazete’de yayımlanan 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Aşağıda ÖTVK’ya ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların (I) sayılı listede yer
almayan malların imalinde kullanılması durumunda uygulanan eski sistem ve BKK ile
getirilen yeni iade sisteminin ana hatları açıklanacaktır.
2.VAZGEÇİLEN U YGULAMA:TECİL-TERKİN SİSTEMİ:
ÖTVK’nın 8’inci maddesinin birinci fıkrasında, Kanuna ekli (I) sayılı listenin (B)
cetvelindeki malların; (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere
mükellefler tarafından tesliminde tarh ve tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisinin Bakanlar
Kurulu tarafından belirlenecek kısmının teminat alınmak suretiyle tecil olunacağı
belirtilmiştir. Maddenin devamında söz konusu malların tecil tarihini takip eden ay başından
itibaren on iki ay içinde (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması halinde
tecil edilen verginin terkin edileceği hükme bağlamıştır.
Tecil-terkin uygulamasının amacının ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan malları
kullanarak, (I) sayılı listeye dahil olmayan malları üreten boya, deri, mürekkep, lastik sanayi
vb. sektörleri yüksek ÖTV oranlarından korumak olduğu söylenebilir. Tecil terkin sisteminin
uygulanmasında ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede bulunan malları girdi olarak kullanan
sanayi işletmeleri bu malları (I) sayılı listede yer almayan ürünlerin imalinde kullanacağını
taahhüt etmekte ve Bakanlar Kurulunca belirlenen oranlar dahilinde düşük ÖTV ödeme
imkanından faydalanmaktadırlar. Tecil-terkin uygulamasında, ÖTV’nin Bakanlar Kurulu
tarafından belirlenen kısmı, teminat alınmak suretiyle malların tesliminde tecil edilmekte,
malların tecil tarihini takip eden ay başından itibaren on iki ay içinde (I) sayılı listeye dahil
olmayan malların üretiminde kullanılmasıyla da tecil edilen ÖTV terkin edilmektedir.
1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde yer alan açıklamalara göre tecil-terkin uygulamasından
ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malları, (I) sayılı listeye dahil olmayan
malların imalinde kullanmak üzere söz konusu Tebliğ ekinde yer alan talep ve
taahhütnameleri vermek suretiyle satın alan veya ithal eden “Sanayi Sicil Belgesi”ni haiz
imalatçılar yararlanacaktır.
Bu uygulamadan yararlanmak isteyen “Sanayi Sicil Belgesi”ni haiz imalatçıların, (I) sayılı
listenin (B) cetvelindeki malları ithalatçılardan veya rafineriler dahil imalatçılardan alımında,
1 Seri No.lu Tebliğ ekinde bir örneği olan “Talep ve Taahhütname” ile birlikte sanayi sicil
belgesinin noter veya yeminli mali müşavir (YMM) tarafından onaylanmış örneğini ÖTV
mükellefine vermeleri gerekmektedir.
ÖTV mükellefleri, bu kapsamda teslim ettikleri mallar için, Bakanlar Kurulunun ürünün bu
amaçla kullanılmasına ilişkin olarak belirlediği tutara göre ÖTV hesaplayarak
beyannamelerinin ilgili bölümünde beyan edecektir. Beyan edilen verginin Bakanlar Kurulu
Kararına göre tecil edilmesi öngörülen kısmı; bu tutar ile 12 aylık gecikme faizi tutarı toplamı
kadar teminat verilmesi üzerine tecil edilecek, kalan kısmı tahsil edilecektir.
Diğer taraftan, vergisi tecil edilerek satın alınan malların tecil tarihini veya bu kapsamda ithal
edilen malların ithal tarihini takip eden aybaşından itibaren 12 ay içinde imalatta kullanılması
ve bu kullanımın YMM tarafından düzenlenen üretim raporuyla tevsik edilmesi zorunlu olup,
usulüne uygun düzenlenen raporun ibrazı ve uygulama kapsamında hesaplanan vergiden tecil
edilen kısım düşüldükten sonra kalan tutarın ödenmiş olması halinde, teminat çözülecektir ve
tecil edilen vergi terkin edilecektir.
3. TECİL-TERKİN SİSTEMİNDEN İADE SİSTEMİNE GEÇİŞ:
09.10.2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın
4’üncü maddesinde Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki
malların, aynı Kanunun 8’inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca (I) sayılı listeye dahil
olmayan malların imalinde kullanılmak üzere mükellefler tarafından tesliminde tarh ve
tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisinin tecil edilecek kısmının sıfır olarak uygulanacağı
hükme bağlamış ve bu şekilde tecil-terkin uygulaması devre dışı bırakılmıştır.
2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesinde Özel Tüketim Vergisi
Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde vergi tutarları uygulanarak teslim edilen
malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde vergi tutarlarının indirimli
olarak uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yapılmış olup, söz konusu mallara daha önce
uygulanan vergi tutarları ile Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen oranlara göre hesaplanan
vergi tutarları arasındaki fark için Özel Tüketim Vergisi Kanunun 12’nci maddesinin (4)
numaralı fıkrasının uygulanacağı ifade edilmiştir. Özel Tüketim Vergisi Kanunun bahsi geçen
madde hükmü, Bakanlar Kurulu Kararıyla indirimli vergi uygulamalarından kaynaklanan
vergi farklılaştırmaları- nın alıcılara iade yöntemi ve uygulaması konularında Maliye
Bakanlığına yetki vermektedir.
4. (I) SAYILI LİSTENİN (B) CETVELİNDEKİ MALLARIN BU LİSTEYE DAHİL
OLMAYAN MALLARIN İMALİNDE KULLANILMASI DURUMUNDA ÖTV
İADESİ:
2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre
Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki vergi tutarları
uygulanarak teslim edilen malların (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde
imalatçılar tarafından kullanılması halinde, imalatta kullanılan mallar için bahse konu
maddede G.T.İ.P. numaraları itibariyle karşılarında gösterilen oran ile daha önce uygulanan
vergi tutarının çarpılması suretiyle hesaplanan vergi tutarları uygulanacaktır. Bu çerçevede
söz konusu mallara daha önce uygulanan vergi tutarları ile Bakanlar Kurulu Kararında
belirtilen oranlara göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark iade edilebilecektir.
Diğer taraftan Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında,
04.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 2’nci maddesinde yer alan
madeni yağ tanımına giren mallar ile bu kapsamda kullanılan diğer malların imal edilmesi
halinde bu kapsamdaki imalatların bu kapsamda değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir.
4.1. (I) Sayılı Listenin (B) Cetvelinde Yer Alan Malların İmalatçılar Tarafından ÖTV
Mükelleflerinden Alınması:
Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesi ve 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğine göre,
Kanuna ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların; bu listeye dahil olmayan
malların imalinde kullanılmak üzere “Sanayi Sicil Belgesi”ni haiz imalatçılara ÖTV
mükellefleri tarafından tesliminde, bu malların birimi itibariyle (B) cetvelinde yer alan
yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan edilerek ödenecektir. Bu aşamada alıcının
imal ettiği malın Kanuna ekli (I) sayılı listede olup olmaması ödenecek vergi açısından fark
yaratmamaktadır. ÖTV mükellefi tarafından (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan bir
malın tesliminde alıcı malı, imal ettiği malın (I) sayılı listede olup olmadığına bakılmaksızın,
yürürlükteki vergi tutarları üzerinden ÖTV ödeyerek satın alacaktır. Örneğin, 07.01.2013
tarihinde ÖTV mükellefi (X)’in (I) sayılı listede yer alan dişli yağı imalatında kullanmak
üzere (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan baz yağlardan satın alan imalatçı (Y)’ye
tesliminde olduğu gibi, (I) sayılı listede yer almayan mürekkep imalatında kullanılmak üzere
baz yağ satın alan imalatçı (Z)’ye tesliminde de birimi itibariyle baz yağların yürürlükteki
vergi tutarları üzerinden vergi beyan edilerek ödenecektir. Bu durumda her iki alıcı imalatçı
da yürürlükteki vergi tutarı olan 1,3007 TL/kg’yi ödeyerek malı satın alacaklardır.
Alıcı imalatçıların bu uygulamadan yararlanabilmesi için ÖTV mükelleflerinden satın
aldıkları malları, satın alma tarihini takip eden aybaşından itibaren 12 ay içinde (I) sayılı
listeye dahil olmayan malların imalatında kullanması gerekmektedir. Uygulama kapsamında
iade talep edebilmek için alıcı imalatçıların “Sanayi Sicil Belgesi”ni haiz olması
gerekmektedir. Ancak BKK’nın 1’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasında belirtildiği üzere
Petrol Piyasası Kanununun 2’nci maddesinde yer alan madeni yağ tanımına giren mallar ile
bu kapsamda kullanılan diğer malların imal edilmesi halinde bu kapsamdaki imalatlar için
iade talep edilemeyecektir.
İmalatçıların (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malları, bu listeye dâhil olmayan
malların imalinde kullanmaları halinde iadesini talep edebilecekleri vergi tutarı; bu mallar için
daha önce ödenen vergi tutarları ile BKK’nın 1’inci maddesinde belirlenen oranlara göre
hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark kadar olacaktır. 25 Seri No.lu ÖTV Genel
Tebliğinde bu konuya ilişkin yer alan örnek aşağıdaki gibidir.
İmalatçı (B), 10/10/2012 tarihinde yürürlükteki vergi tutarı olan 2,2985 TL/kg’yi ödeyerek
ÖTV mükellefi (A)’dan satın aldığı (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan solvent
türlerinden white spirit isimli malı, (I) sayılı liste dışında yer alan boya imalatında süresinde
kullanmıştır. Bu durumda imalatçı (B), imalatta kullandığı mal için ÖTV mükellefi (A)
tarafından beyan edilerek ödenen 2,2985 TL/kg vergi ile bu verginin bahse konu
Kararnamenin 1 inci maddesinde gösterilen oran olan % 0,75 ile çarpılması sonucu
hesaplanan 0,0172 TL/kg vergi tutarı arasındaki farkı (2,2985-0,0172=2,2813 TL/kg) iade
talep edebilecektir.
4.2. (I) Sayılı Listenin (B) Cetvelinde Yer Alan Malların İmalatçılar Tarafından İthal
Edilmesi:
İthalatçı imalatçılar tarafından doğrudan ithal edilen (B) cetvelinde yer alan malların; (I) sayılı
listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması da, Özel Tüketim Vergisi Kanununun
2/3-a maddesi uyarınca teslim sayılacaktır. Buna göre ithalatçı imalatçılar, bu mallar için yurt
içindeki ÖTV mükelleflerinin teslimlerinde olduğu gibi birimi itibariyle (B) cetvelinde yer
alan yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan ederek ödeyeceklerdir.
İthalatçı imalatçıların bu uygulamadan yararlanabilmesi için ithal ettikleri malları, ithalat
tarihini takip eden aybaşından itibaren 12 ay içinde (I) sayılı listeye dahil olmayan malların
imalatında kullanması gerekmektedir.
Uygulama kapsamında iade talep edebilmek için ithalatçı imalatçıların da “Sanayi Sicil
Belgesi”ni haiz olması gerekmektedir. Ancak BKK’nın 1’nci maddesinin (2) numaralı
fıkrasında belirtildiği üzere Petrol Piyasası Kanununun 2’nci maddesinde yer alan madeni yağ
tanımına giren mallar ile bu kapsamda kullanılan diğer malların imal edilmesi halinde bu
kapsamdaki imalatlar için iade talep edilemeyecektir.
Diğer yandan 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde, bahse konu uygulama kapsamında, (I)
sayılı listedeki malların ithalatı sırasında Gümrük İdaresince alınan teminatın çözümü
işlemlerinin 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinin(16.4./j) bölümünde yapılan açıklamalar
çerçevesinde yerine getirileceği belirtilmektedir.
Bilindiği üzere, ÖTVK’nın 16’ncı maddesinin (4) numaralı fıkrasında (I) sayılı listedeki
malların ithalinde, ödenecek özel tüketim vergisine karşılık olmak üzere türü, tutarı ve
çözümüne ilişkin usul ve esasları Maliye Bakanlığınca belirlenmek suretiyle teminat alınacağı
hükme bağlanmıştır.
ÖTVK’nın 16’ncı maddesinin (4) numaralı fıkrasının Maliye Bakanlığına verdiği yetki
uyarınca, Kanuna ekli (I) sayılı listedeki malların ithalinde, bu mallar için yürürlükte olan
ÖTV tutarı kadar banka teminat mektubunun veya Türk Lirası olarak nakit teminatın gümrük
idaresine verilmesi, bu şekilde teminat verilmediği sürece gümrükleme işlemi yapılmaması
uygun görülmüştür.
1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği’nin (16/4-j) bölümüne göre, ithal edilen malların Tebliğin
16/4 bölümünde bentler halinde sayılan teslimlerin dışında yapılacak yurtiçi teslimlerinde; bu
teslimlerle ilgili hesaplanan ÖTV’nin beyanı üzerine, vergi dairesince bilgi formu
düzenlenerek ilgili gümrük idaresine gönderilecektir. Gümrük idaresince, bu formdaki beyana
konu teslim miktarına isabet eden ÖTV tutarı kadar teminatın çözümü işlemi
gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede tecil-terkin sistemi ile yeni getirilen ÖTV iade sisteminde
teminat ve teminatın çözülmesi bakımından herhangi farklılık bulunmamaktadır.
İthalatçı imalatçıların (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malları, bu listeye dâhil
olmayan malların imalinde kullanmaları halinde iadesini talep edebilecekleri vergi tutarı; bu
mallar için daha önce ödenen vergi tutarları ile söz konusu Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci
maddesinde belirlenen oranlara göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark kadar olacaktır.
Tebliğde bu konuya ilişkin olarak verilen örnekte, ithalatçı imalatçı (C), (I) sayılı listenin (B)
cetvelinde yer alan baz yağı ithal ederek, 10/10/2012 tarihinde (I) sayılı liste dışında yer alan
mürekkep imalatında süresinde kullanmıştır. Bu durumda imalatçı (C), imalatta kullandığı
mal için ilgili vergilendirme döneminde yürürlükteki vergi tutarı olan 1,3007 TL/ kg’yi beyan
ederek ödeyecek, ödediği bu vergi ile Kararnamenin 1 inci maddesinde gösterilen oran olan %
28,5 ile çarpılması sonucu hesaplanan 0,3706 TL/kg vergi tutarı arasındaki farkı (1,30070,3706=0,9301 TL/kg) iade talep edebilecektir.
4.3. İade Talep Edilecek Vergi Dairesi ve Süresi:
İade uygulamasından yararlanabilecek olan imalat- çılar, ÖTV mükelleflerinden satın alınan
malların satın alma tarihini, ithal edilen malların ise ithal tarihini takip eden aybaşından
itibaren on iki ay içinde imalatta kullanılarak yine aynı süre içerisinde KDV yö- nünden bağlı
bulunulan vergi dairesinden, KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise Gelir veya
Kurumlar Vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesinden, iade talebinde
bulunulabilecektir. Ancak on ikinci ay içerisindeki kullanımlara ilişkin iade talepleri, bu ayı
takip eden ay sonuna kadar yapılabilecektir. Bu süreler geçtikten sonra iade talep edilmesi
mümkün bulunmamaktadır. Bu taleplerin yukarıdaki süreler göz önünde bulundurularak
kullanımı takip eden aybaşından itibaren en az birer aylık dönemler itibariyle iadesi talep
edilen dönemdeki kullanımlara yönelik yapılması şarttır. Bu konuya ilişkin 25 Seri No.lu
Tebliğde yer alan örneklerden iki tanesi aşağıdaki gibidir.
10.10.2012 tarihinde ÖTV’sini ödeyerek satın aldığı 1.000 kg baz yağın 200 kg’sini aynı ay
içerisinde kullanan, kalan 800 kg’sini ise 2013 yılı Kasım ayı içerisinde imalatta kullanan
imalatçı, Ekim ayında imalatta kullandığı 200 kg baz yağa ilişkin iade talep edebileceği ÖTV
için 01.11.2012 tarihinden 31.10.2013 tarihine kadar KDV yönünden bağlı olduğu vergi
dairesine başvurabilecektir. Ancak imalatçı, 800 kg baz yağı satın alma tarihinden itibaren 12
ay içerisinde imalatta kullanmadığı için bu kullanıma ilişkin ÖTV iadesi talep edemeyecektir.
10.10.2012 tarihinde ÖTV’si ödenerek satın alınan 1.000 kg baz yağın 500 kg’si aynı yıl
Kasım ayı, kalan 500 kg’si ise aynı yıl Aralık ayı içerisinde imalatta kullanılmıştır. Bu
durumda Kasım ayında imalatta kullanılan 500 kg baz yağa ilişkin iadesi talep edilebilecek
ÖTV için 01.12.2012 tarihinden 31.10.2013 tarihine kadar iade talep edilebilecektir. Kasım ve
Aralık ayı içerisindeki kullanım miktarlarına ilişkin toplu iade talebi ise 01.01.2013 tarihinden
31.10.2013 tarihine kadar yapılabilecektir.
5. İADE UYGULAMASI:
25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğine göre BKK ile tecil-terkin sistemi yerine getirilen yeni
iade sisteminde ÖTVK’ya ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malları (I) sayılı listede yer
almayan malların imalinde kullanan sanayi sicil belgesi sahibi imalatçılar mahsuben ve
nakden iade talep edebileceklerdir.
5.1. Mahsuben İade Talepleri:
Mahsuben iade, mükellefin kendisinin, ortaklık payı ile orantılı olmak üzere adi, kollektif ve
komandit şirketlerde ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) ithalat
sırasında uygulananlar dahil vergi borçları ve ferileri ile Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK)
olan borçları (sosyal sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borçları ile
bunların ferileri) için söz konusu olabilecektir.
İade talebi, KDV yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine, KDV mükellefiyetinin
bulunmaması halinde ise Gelir veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi
dairesine verilecek bir dilekçe ile yapılacaktır. İade alacağının sonraki dönemlerde muaccel
hale gelecek vergi ve SGK borçlarına mahsubunun da talep edilmesi mümkündür. Ancak bu
borçlar muaccel hale geldikçe mahsup talebinin, muaccel hale gelen her borç için ayrı dilekçe
verilmek suretiyle yenilenmesi gerekir.
İade taleplerine ilişkin dilekçeye eklenecek belgeler 25 Seri No.lu Tebliğde şu şekilde
belirtilmiştir. • İade talep edenin sanayi sicil belgesi,
• İadeye konu ÖTV’leri içeren malların alımlarına ilişkin fatura listesi,
• Sanayi Odalarından alınacak ve imal edilen mallarda ne kadar iadeye konu ÖTV’ye tabi mal
kullanılması gerektiğine ilişkin ekspertiz raporları,
• Ekspertiz raporlarına göre imalatta kullanılan miktarın uygunluğuna dair hesaplamaları
içeren tablo,
• İmalatta kullanılmak üzere temin edilen iadeye konu malların iade talep edilen döneme
ilişkin dönem başı stoku, dönem içi alışları, imalatta kullanılan miktarları ile dönem sonu
stoklarını gösterir tablo,
• İmal edilen malların iade talep edilen döneme iliş- kin dönem başı stoku, dönem içi imalat,
dönem içi satış ve dönem sonu stok bilgilerini gösterir tablo.
İade talepleri, yukarıda sayılan belgeler tamamlanmadıkça hüküm ifade etmeyecektir.
Mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu dışında diğer belgelerin tamamlanması ve
mahsuba konu ÖTV tutarının ödendiğine dair satıcının vergi dairesinden teyit alınması
üzerine yerine getirilecek olup ayrıca bu taleplerin tamamı vergi incelemesine sevk
edilecektir. İthalatçı imalatçılar için bağlı bulunduğu vergi dairesi tarafından yapılan kontrol
üzerine mahsup işlemi yerine getirilecektir.
Vergi inceleme raporunda iadeye engel bir durumun tespit edilmiş olması halinde rapora göre
işlem tesis edilecektir.
25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde vergi inceleme raporunun vergi incelemesine yetkili
olanlarca düzenlenmiş raporu ifade edeceği belirtilmiştir. Buna göre yeni iade sisteminde,
tecil-terkin uygulamasında yer alan ve gerek teminatların çözümü gerekse tecil edilen
verginin terkin edilmesi sırasında zorunluluk arz eden YMM üretim tasdik raporları yer
almamaktadır. Dolayısıyla yeni iade sistemi, tecil-terkin uygulaması ile birlikte YMM üretim
tasdik raporlarını da devre dışı bırakmaktadır.
İthalde alınanlar dışındaki vergi borçlarına mahsup taleplerinde vergi daireleri, mahsup talep
dilekçesi ve eklerini inceleyerek belge ya da belgelerdeki muhteviyat eksikliklerini tespit
edecek ve bu eksiklikleri mükellefe yazı ile bildirecektir. Mükellefe tebliğ tarihinden itibaren
30 gün içerisinde eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin mahsup talepleri, mahsup
dilekçesinin vergi dairesine verildiği tarih itibariyle yerine getirilecektir. 30 günlük ek süreden
sonra eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin mahsup talepleri ise eksikliklerin tamamlandığı
tarih itibariyle yerine getirilecek ve borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için
gecikme zammı uygulanacaktır.
5.2. Nakden İade Talepleri:
Nakden iade talebi mükellefin vergi dairesine vereceği bir dilekçe ile yapılacaktır. Talebin
yapılacağı vergi dairesi daha önce de belirtildiği üzere mükellefin KDV yönünden bağlı
olduğu vergi dairesidir. Ancak mükellefin KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde iade
talebi Gelir veya Kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine yapılacaktır.
Nakden iade taleplerinin tamamı vergi inceleme raporuna göre sonuçlandırılır. Ancak iade
talep tutarı kadar teminat verilmesi halinde iade talebi, yukarıda belirtilen belgelerin
tamamlanması ve iadeye konu ÖTV tutarının ödendiğine dair satıcının vergi dairesinden teyit
alınması üzerine vergi inceleme raporunun sonucu beklenmeksizin 5 iş günü içerisinde
gerçekleştirilir.
Teminat olarak Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (4) numaralı fıkrası
uyarınca banka teminat mektubu veya nakit Türk Lirası verilmesi uygun görülmüştür. Bu
teminatların çözümü işlemi ise, vergi inceleme raporuna göre gerçekleştirilir.
Öte yandan 25 seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde, genel ve özel bütçeli idareler, il özel
idareleri ve sermayesinin % 51’i veya daha fazlası bunlara ait olan kuruluşlar ile özelleştirme
kapsam ve programına alınmış olup hisselerinin yarısından fazlası yukarıda sayı- lan
kuruluşlara ait olanların iade taleplerinin, dilekçe ekinde iade için gerekli diğer belgelerin
eksiksiz ibrazı üzerine vergi inceleme raporu aranmadan yerine getirileceği ifade
edilmektedir.
5. SONUÇ:
ÖTVK’ya ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malları kullanarak (I) sayılı listede yer
almayan malları imal eden sektörleri yüksek ÖTV oranlarından korumak amacı taşıyan tecilterkin uygulaması, 10 numara yağ sorunu ile mücadelede 2012/3792 sayılı BKK ile devre dışı
bırakılmış ve ÖTV iadesi sistemine geçilmiştir. Eski sistemde (I) sayılı listede yer almayan bir
malı üretecek imalatçının alımında, (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki mala ilişkin verginin
Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmı önce tecil edilmekte, bahsi geçen malın süresinde
imalatta kullanılması durumunda tecil edilen bu vergi terkin edilmekteydi. Yeni iade
sisteminin eski sistemden en büyük farkı ise, verginin tamamının işlemin başında, imalatçının
malı verginin tamamını ödeyerek satın almasıdır. İade sisteminde önce verginin tamamı tahsil
edilecek, bu malların imalatta kullanıldıklarının tespiti üzerine ise BKK’nın 1’inci
maddesinde belirlenen kısmı iade edilecektir.
Dikkat çeken diğer bir fark da, eski sistem tecil-terkinde yer alan YMM üretim tasdik
raporunun iade sisteminde yer almayıp iade taleplerinin vergi incelemesine sevk edilecek
olmasıdır.
Haksız yere tecil-terkin uygulamalarından yararlanmak suretiyle (I) sayılı listenin (B)
cetvelindeki malların piyasaya 10 numara yağ olarak sürülmesini engellemek amacıyla
getirilen yeni sistemin sorunu çözmede ne kadar başarılı olacağını zaman gösterecektir.
KAYNAKÇA
- 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu
- 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği
- 21 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği
- 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği
- 09.10.2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
-19.03.2012 tarih ve 17 numaralı Özel Tüketim Vergisi Sirküleri