Aylık Süreli Ücretsiz Özgür Yazılım Dergisi 201 2

Aylık Süreli Ücretsiz Özgür Yazılım Dergisi
42
1 6.06
201 2
İçin
dek
iler
Yıl: 3
Ö n e
23
Sayı 42
1 6 Haziran
201 2
Ç ı k a n l a r
web:
sudo.ubuntu-tr.net
e-posta:
[email protected]
viDrop
LibreOffice - 5
Ubuntu 1 2.04/1 1 .1 0 için Güçlü bir Video ve DVD
LibreOffice Writer'deki bir başka kullanışlı aracı
33
Dönüştürücü
inceleyeceğiz.
ffdiaporama
12
Resim ve Videolardan ffdiaporama ile Video Hazırlayacağız.
17
Bilgisayar ve Ağ Güvenliğine Genel Bakış
Sistemde Bütünlük Denetim Uygulaması:Samhain
Diğer Başlıklar
Ubuntu -tr haberler 3
Gençlerin Gözünden Özgür Yazılım 8
SEO Eklentileri – 2 ( Friendly Images) 20
Gui Style/ Linux'ta Otomatik Bölüm Bağlama
26
Yanlış anlaşılanlar ya da Anlaşılamayanlar 28
Klavye Kısa Yolları 31
Inkscape/Logo tasarımı 36
En Güzel Masaüstü Yarışması 38
SUDO Dergisi, GNU/GPL lisansı ile dağıtılmaktadır.
SUDO Dergi Tasarımında Tamamen "Özgür Yazılımlar" Kullanılmaktadır.
E
d
i
t
ö
r
d
e
n
Bir işi başarmış olduğunuzu bilmenin tatmini; kendi
zamanınızın hakimi olmanın özgürlüğününün pırıltısı her daim
içimizde...
Bilgi ve deneyimi paylaştıkça çoğaldığına inanarak, sizlere
hedeflediğimiz noktada bilgilerimizi aktarma çabası içerisinde
yolumuza devam ediyor, her ay küçük iyileştirmelerle dergimiz
"sudo 'ya" farklılıklar katıyoruz. Unutmamalıyız ki; yaptıklarımızı
değiştirmediğimiz sürece elde edeceklerimiz değişmez!
Dergi Ekibi:
Aysel AKSU
Ceren ÇALICI
Semetey COŞKUN
Elif SUNĞUR
Çağrı EMER
Tasarım Ekibi:
Elif SUNĞUR
Ahmet YATĞIN
Keyifli ve özgür anlar sizlerle olsun ,esen kalın...
ELİF SUNĞUR
Kullanılan Programlar
Scribus
Gimp
Inkscape
U b u n t u - t r
Ceren ÇALICI
Güncelleyici" Olacak
Bir LTS sürümü olan Ubuntu 1 2.04'e Oneiric
Ocelot'tan sonra yeni özellikler eklenerek sürüm,
kararlı ve hassas olarak tasarlanıp oluşturuldu.
* Güncelleme detaylarının bulunduğu bölüm
genişletilebilir ve daraltılabilir. Bölümü daraltma
işlemi yapıldığında daha minimal bir görüntüye sahip
olur. (Uygulama, hangi konumda bırakıldığını hatırlar.
Yani, Yazılım Güncelleyici daraltılmış durumda
kapatılırsa yeniden başlatıldığında yine daraltılmış bir
pencere ile karşı karşıya kalırız.)
Ubuntu 1 2.1 0, yani Ubuntu'nun şu anda
geliştirilmekte olan sürümü, muhtemelen çeşitli
uygulamalarda,
yönergelerde,
kullanıcı
etkileşimlerinde
"beklenmedik"
değişiklikleri
barındıracak.
Güncelleme Yöneticisinin adının Quantal
Quetzal'da "Yazılım Güncelleyici" olarak değiştirilmesi
gibi. İşte bu söz konusu isme taze bir bakış:
* Tıklanabilir butonlar, farkılıkları korunarak
pencerenin en alt bölümüne alındı. ("Ayarlar", sol
tarafta; "Kontrol et/Kapat/Yükle" ise grup hâlinde sağ
tarafta yerini aldı.)
Grive: Özgür Bir Bulut Depolama İstemcisi Olan Google
Drive Linux'taki Yerini Aldı
Uzun bir bekleyişin ardından Google Drive
duyurulduktan sonra elimizde sadece Windows ve OSX
için istemcileri bulunuyordu. Her zamanki gibi Linux
sona bırakılmıştı. Google'den Linux istemcisinin de
geleceğine dair haberler alıyorduk; ama beklemek
neden? Nihayet Google'nin bulut depolama istemcisi
olan Grive, üçüncü parti yazılımlar arasındaki yerini
aldı ve oldukça hoş görünüyor.
Hepimiz biliyoruz ki kendini Linux'a adamış
insanların iki ayrı sözcüğü söyleyecek zamanı yoktur.
Bu yüzden de Google Drive, Grive'ye çevrilmiş
herhâlde. Uygulama hâlâ kullanıcılar için erken
aşamalarda. Bazı özelliklerinde eksiklikler göze
çarpıyor, senkronizasyon gibi. Bunun yerine sizin
yüklediğiniz ya da indirdiğiniz belgeleri elle
yenilemeniz gerekiyor. Geliştirme süreci hızla ilerliyor;
hatta dosya yüklenebilme özelliği yeni eklendi.
Grive uygulaması Ubuntu 1 1 .1 0 ve sonrası için
depolardan eklenebilir. Eğer biraz kurcalamak
isterseniz kaynak kodu da Github'da yer alıyor.
Kurulum aşaması ise biraz komut satırı kullanmayı
gerektiriyor ki bu da Linuz kullanıcıları için zaten bir
problem değil.
Kurulumdan sonra bir Grive dizini oluşturmanız ve o
dizinden Google Drive hesabınıza erişim izni vermeniz
gerekiyor. Uçbirim'e gireceğiniz
"grive - a"
komutunun size vereceği bağlantı adresini web
tarayıcınıza girmelisiniz. Bu sayede sayfa, Grive'ye giriş
izninizi verecek olan, tekrar gidip Uçbirim'e
yapıştırmanız gereken bir komut sunacak.
4
içindekiler
Güncelleme Yöneticisinin Adı, Ubuntu 12.10'da "Yazılım
H a b e r
Ceren ÇALICI
U b u n t u - t r
Firefox ayrıca yeni bir "güncel sekmeler"
özelliği barındırıyor.
Tüm bu işleri tamamladıktan sonra, tek
yapmanız gereken Google Drive dosyalarınızı
yenilemek ve Uçbirim'den Grive'yi başlatmak. Peki
Grive, Google'nin resmi masaüstü çözümleri gibi
kullanışlı mı? Hayır; ama siz, kullanımı kolay olduğu
için Linux'u seçmediniz.
Arka arkaya açılan iki sekme yüklenirken Firefox, her
bir sekmede yer alan arkaplan içeriğini yüklemez.
Fakat eğer bu özelliği kapatırsanız, böyle bir durum da
yaşamazsınız. Bu özelliğin amacı ise tarayıcının sayfa
yükleme hızını artırmak.
İndirme
Firefox 13'e Hızlı Erişim ve Yeni Anasayfa Eklendi
Yeni hızlı erişim özelliği, Firefox'un son kararlı
sürümüne eklendi. Kullanıcılar sürüm yükselterek bu
yeniliğe kavuşabilirler.
Güncelleme ile Firefox 1 3'te ayrıca Firefox
seçeneklerini, yer imlerini ve ayarlarını içeren yeni bir
başlangıç sayfası da kullanıcıları bekliyor.
Gerçekten Görülebilir Değişiklikler
Mozilla'nın Firefox için sunduğu "hızlı duyuru
programı" (Her 6 haftada bir yenilenir.) ile Firefox'taki
her değişikliği görebilir ve Firefox'u diğer tarayıcılarla
karşılaştırabilirsiniz.
Dikkate Değer Yeni Özellikler
Ana sayfa, ekranın en altında Firefox'a özel
indirilenler, yer imleri, ayarlar gibi hızlı başlatıcılar
için kolay erişim sağlıyor.
H a b e r
Açılan her yeni sekmede yeni Firefox "hızlı erişim"i
görebilirsiniz.
"Hızlı erişim"e eklenen sayfalar en çok ziyaret
edilen sayfalardır; fakat silerek ya da sıraya dizerek bu
sayfaları yeniden düzenleyebilirisiniz.
Eğer bir Ubuntu kullanıcısıysanız bu sürümü
elde etmek için özel bir şey yapmanıza gerek yok:
Önümüzdeki günlerde Güncelleme Yöneticisi'nden
yapacağınız bir güncelleme ile bu sürümü
edinebilirsiniz.
Eğer güncellemeleri beklemek istemiyorsanız
şuradan indirebilirsiniz:
mozilla.org/en-US/firefox/new/
Rhythmbox 2.9.7, Kullanıcı Arayüzü Değişiklikleri ve Podcast
Geliştirmeleri ile Ubuntu 12.10'daki Yerini Aldı
Daha önceki LTS sürümlerinde olduğu gibi
Ubuntu 1 2.04'te de Rhythmbox, varsayılan müzik
oynatıcı olarak geldi. Aynı zamanda bazı "tatminsiz"
kullanıcıların bile tercihleri Banshee'den Rhythmbox'a
kaydı.
"Eski" hataları ve kararlılık problemleri ile
Rhythmbox, oldukça hafif bir uygulama olmasının
yanında, çeşitli Ubuntu sürümlerinde de özellikle
kullanıcı arayüzü nedeniyle şikâyet alıyordu. Tüm bu
eksiklikleriyle birlikte yeni sürümlerde yeni görsel
eklemeler, geliştirmeler yer aldı.
5
U b u n t u - t r
yapabilirsiniz.
CEO'su ile üzerinde çalıştıkları yeni ürünler hakkında
sohbet etme fırsatı bulmuştum. Daha sonra da bu
ürünlerden birini denemem önerildi:
Lemur Ultra.
Ceren ÇALICI
Rhythmbox 2.9.7 kullanıcı arayüzündeki göreceli
olarak büyük değişiklikleriyle Ubuntu 1 2.1 0'daki
yerini aldı.
H a b e r
Dizüstü bilgisayarlar için en uygun fiyatları
sunan System76'nın web sitesinde Lemur Ultra, 689$
ederiyle satışta.
Bak ve Hisset
System76'dan ‘Lemur Ultra’ Ubuntu Laptop
* Araç çubuğu, şimdi daha az yer yaplıyor ve
yazı destekli kontrol simgeleri ile tamamen yenilenmiş
durumda. Araç çubuğunun boyutundaki değişiklik
kullanıcıda bütünlük hissi uyandırıyor.
* Albüm kapakları şimdi, varsayılan olarak,
kontrol simgelerinin yanında görünüyor. Ayrıca fareyi
üzerine getirdiğinizde siyah bir çerçeve ile kolayca
okunabilir bir önizleme özelliği de barındırıyor.
* Geçen süreyi göstermeye yarayan işlem
çubuğu, daha az yer kaplayacak şekilde araç çubuğu
üzrerinde yeniden konumlandırıldı. (Tıklayarak
şarkıların zamanını görebilirsiniz.)
* Podcast'lere de büyük bir işlevsellik
kazandırıldı. Şöyle ki Rhythmbox, varsayılan olarak,
iTunes Store ve Miroguide'de podcast arama seçeneği
sunuyor. Aynı veya farklı sayfalarda podcast'e giriş
Lemur Ultra; mat gri renkli, 1 4.1 '' ekranlı ve
Lemur Ultra'nın fiyat aralığındaki diğer ürünler gibi
ana gövdesi plastikten yapılmış bir dizüstü bilgisayar.
İmleçsüreri ise gövdenin bir parçasıymış hissini
uyandıracak kadar başarılı bir şekilde bütünleştirilmiş.
İşletim sistemi olarak sadece Ubuntu'nun yer
aldığı dizüstü bilgisayarlardan en çok bilineni
System76'dır.
Ubuntu Geliştirici Zirvesi süresince System76'nın
Lemur Ultra'nın bir tarafında kulaklık ve
mikrofon girişi, USB 2.0 kapısı ve DVD Yazıcı
bulacaksınız.
Diğer tarafında ise SD kart okuyucu, üç adet
USB 3.0 kapısı, Ethernet ve HDMI girişlerini
göreceksiniz.
6
U b u n t u - t r
H a b e r
Ceren ÇALICI
720p HD görüntü ile renk ve video kalitesi üst düzeyde
diyebiliriz.
1 4.1 '' ekran, sevdiğiniz bir TV programını
izlemek ya da Google+'ta gezinmek için yeterli.
İmleçsürer ve Klavye
İmleçsürerde kaydırma işlemi oldukça kolay.
İki parmak ile yatay ve dikey kaydırma, GIMP gibi
uygulamalarda kolaylık sağlıyor.
System76'nın klavyesi, iyi bir tuş yerleşime ve
beklediğimden daha geniş tuşlara sahip. Bunun dışında
klavyede bir olağandışılık yok. Açıkçası ben sadece
Ubuntu'ya özel bazı işlevleri yerine getiren tuşların
olmamasını
bir
eksiklik
olarak
gördüm.
Ses ve Görüntü
Lemur Ultra, kaliteli bir bilgisayardan
bekleyebileceğiniz bir ses ve görüntü kalitesi sunuyor.
Son olarak dahili 1 .3MP kameranın görüntüsü
de Skype ve Google+ üzerinde görüşme yapmak için
oldukça uygun.
Lemur Ultra'da hoparlörler bilgisayarın altında
yer alıyor. Ses kalitesi çok iyi. Sesin kalitesi bir dizüstü
bilgisayardan beklediğinizden daha canlı ve net.
Performans
Bu modelde System76, Lemur'u i5 Core (4x
Intel(R) Core(TM) i5-2520M CPU @ 2.50GHz) ile
güçlendirmeyi seçmiş. Ayrıca modelde iki tane 4GB
DD3 Kingston HyperX hafıza kartı yer almakta. Lemur
Ultra, Intel 40GB SSD ile daha da etkili hâle getirilmiş.
Tüm bunlardan yola çıkarak Lemur Ultra'nın
bir dizüstü bilgisayara göre oldukça üst düzey bir
performansa sahip olduğunu söyeleyebiliriz. Ubuntu
üzerinde birçok işinizi rahatlıkla halledebilirsiniz.
Çoklu görevleri yerine getirme ya da video düzenleme
Lemur'da çocuk oyuncağı.
Ağ
Lemur Ultra, size evinizden veya ofisinizde ağa
yüksek hızda bağlanmanızı sağlayan Intel Centrino
802.1 1 bgn adaptör barındırır.
Özet
Lemur Ultra'nın incelemesinden sonra şunu
söyleyebiliriz ki bu bilgisayar; üst düzey performansa,
ortalama bir görünüşe ve mükemmel bir fiyata sahip.
Canonical tarafından Ubuntu ile çalışabileceği
sertifikalanmış bilgisayarlar da dahil, Ubuntu'yla bu
denli kusursuz uyumluluğu yakalamış bir donanıma
sahip. Bence, Ubuntu kullanıcıları için bu fiyatta, bu
derece yüksek performans ve kalitede bir makine
bulmak oldukça zorken System76, kesinlikle en iyi
donanımı sunuyor.Şunu unutmayın: System76, dizüstü
bilgisayarlar için sizin bireysel ihtiyaçlarınıza göre
oldukça fazla özelleştirme seçeneği sunuyor.
Dolayısıyla bilgisayarların fiyatı da yapılandırmaya
göre değişiyor.
7
Gazi Üniversitesi BÖTE 4. Sınıf
öğrencisidir. Programlamaya ilgi duyan ve bu alanda
kendini geliştiren Tuğçe'ye “Özgür Yazılım Nedir?”
sorusunu sorduk. Tuğçe , bize şu cevabı verdi:
Özgür yazılım, açık, yani paylaşımlı kodlu
yazılımlardır. Adı üzerinde, oluşturduğumuz bir
programı kendimizce yorumlayabileceğimiz bir
platformun oluşturulması, özgür yazılımı oluşturur.
Kısaca söylemek gerekirse, hiç kimsenin baskısı
altında kalmadan kendi yazılımımzıı oluşturmak da
diyebiliriz özgür yazılıma.
Özhan BAYRAM,
Orta Doğu Teknik
Üniversitesi BÖTE 4. sınıf öğrencisidir. Yine
programlamaya ilgi duyan bir arkadaşımız olan
Özhan'a “Özgür yazılım nedir? Özgür yazılım
Türkiye'de nasıl geliştirilebilir?” sorusunu sorduk. İşte
Uğur HASAR,
Ankara Üniversitesi BÖTE
öğrencisidir. Uğur ile Ulusal BÖTE Konseyi aracılığı ile
tanıştık ve Ankara Üniversitesi'nin önde gelen
öğrencilerinden olduğu kanaatine vardım. İşte
Uğur'un “Özgür yazılım nedir? “ sorusuna verdii
cevap:
Bana göre özgür yazılım 4 duvar arasından çıkış
yoludur. Herhangi bir kısıtlamaya takılmadan, yazılım
geliştirme ve kullanma ortamıdır. Özgür yazılım
denildiğinde aklıma bunlar geliyor ama şunuda
söyleyebilirim ki özgür yazılımcıların çoğu vizyonu
geniş insanlardır. Çünkü hayal güçlerini sınırlayacak
bir durum yoktur ortada.
Ahmet İŞCAN, Anadolu Üniversitesi BÖTE 4.
sınıf öğrencisidir. Veri tabanı alanı ile yakından
ilgilenen Ahmet de sorumuza cevap verdi:
Açık kaynak diye bildiğim türde yazılımlardır
özgür yazılımlar. Yani bir programı sadece çalıştırmak
değil de geliştirmek ve dağıtmak gibi ek haklara da
sahip olduğumuz yazılımlardır. Türkiye'de özgür
yazılımı, destek olarak, bu tür projelerin kullanımı
yaygınlaştırılarak artırılabilir.
Örneğin pardus
geliştiriliyor fakat benim fikrime göre şu an yeteri
kadar değil. Burada devletin de destek olması
gerekiyor. Büyük firmalar da aynı şekilde destek
olabilirler. Mesela Turkcell gibi bir firma işletim
sistemi olarak komple pardusa geçse diğer firmalara
örnek olmaz mı? Bu tür büyük şirketler altyapıyı
bahane edip kurtuluyorlar bu sorudan.
Kendi
bölümlerimizde de açık kaynağı özendirebilecek
kalitede seçmeli dersler verilebilir. Türkiye'de çoğu
yazılımcı, üniversitelerin ilgili bölümlerinde okuyan
yada o bölümlerden mezun olan insanlardır.
Ömer AVCI,
ODTÜ BÖTE 3. sınıf
öğrencilerindendir. Programlama ile ilgilinen Ömer,
hayatının ileriki dönemlerinde oyun programlamak,
simulasyonlar yapmak istiyor. Ömer ise sorumuzu şu
şekilde cevaplıyor:
Özgür yazılım, tam olarak kullanıcısına istediğini
verebilen; veremediğinde de kullanıcısının kendi
istekleri doğrultusunda düzeltmesine olanak sağlayan
açık kaynak kodlu çok harika bir şeydir. Türkiye'de
bunu geliştirebilmek için maddi çıkarlarını göz önüne
almadan yazılım işi yapan kişilerin sayısının artması
ve bu işi yapanların da birbiri arasında şiddetli
rekabet değil, destekleşmede bulunması gerekir.
Çiğdem YALÇIN, Gazi Üniversitesi BÖTE 3.
sınıf öğrencilerindendir. Çiğdem ile dershane
yıllarından tanışıyoruz. Bu röportajımda da
arkadaşıma yer vermek istedim. Bakalım Çiğdem bize
neler söylemiş:
Özgür yazılım, ücretsiz olara dağıtılan programlara
denilmektedir. Programların erişimini kolaylaştırarak
Türkiye'de özgür yazılım geliştirilebilir. Bu
programlar dikkat çekici görseller ile birlikte
kullanılırsa, daha etkin bir şekilde gelişim
gözlenebilir.
içindekiler
Tuçe ATAK,
cevabımız:
Özgür yazılım denildiğinde aklıma gelen şey, yazılımın
ücretsiz olduğu ve bu yazılımı istediğim gibi
kullanabilecimdir. Türkiye'de, özgür yazılımı daha
ileriye götürmek için büyük sanayi kuruluşlarının bu
tür yazılımları yazan kişi veya firmalara gerekli
desteği vermeleri gerekir.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
SUDO’dan tüm okurlarımıza selam ederek
başlıyorum bu ayki röportajımıza. Bu ay, her
zamankinden farklı bir tarzda röportaj hazırladık
sizler için. Türkiye’nin farklı üniversitelerinde okuyan
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
okuyan arkadaşlarımıza özgür yazılımı ve Türkiye’deki
yerinden konuştuk.
BÖTE, ders içerikleri açısından özgür yazılım
kullanmaya çok müsaade etmeyen bir bölüm
durumundadır. Hem ders içerikleri olarak, hem bölüm
projeleri olarak özgür yazılımdan bu kadar uzak bir
bölümde okuyan arkadaşlarımızdan ÖZGÜR YAZILIM
konusunda çok güzel yorumlar aldık. Bakalım BÖTE
öğrencileri özgür yazılım hakkında neler söylemişler?
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Aysel AKSU
Gençlerin Gözünden Özgür Yazılım
9
Gençlerin Gözünden Özgür Yazılım
Bilişimden ücretsiz faydalanmaktır özgür
yazılım. Bilişim sektöründe insanların kar amacı
gütmeden
birbirleriyle bilgilerini paylaşması
demektir. Devlet sözde olsa bile en çok yatırımı
eğitime yaptığına göre yatırımda kazanmak için özgür
yazılım tercih edilmedir . Ayrıca özgür yazılım
sayesinde tüketen, hazıra alışan bilişimciler yerine
üreten bilişimciler yetiştirilebilir. Öncelikle Microsoft
ile yapılan anlaşmalar iptal edilmelidir. Üniversiteler
özgür yazılım seminerlerini sıklaştırmalı ve
faydalanılabilecek takvime koymalılardır.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Aysel AKSU
Mustafa
Kemal
Üniversitesi BÖTE 4. sınıf öğrencilerindendir.
Ramazan ile de BÖTE Kurultayı başvuruları sürecinde
tanıştık. Ramazan sorumuza şu şekilde cevap verdi:
Mustafa DEMİR, kendini web alanında
geliştirmeye çalışan Çanakkale Üniversitesi BÖTE 3.
sınıf öğrencilerindendir. Sorumuza Mustafa şu şekilde
cevap veriyor:
Özgür yazılım benim için bir programı
istediğim şekilde şekillendirebilmemdir. Örneğin bir
web sitesi yapacağım; sitemi yaparken ücretsiz olarak
kaynaklardan yararlanabiliyor olmam gerekir.
Örneğin bir Flash programın kaynak kodunu
göremiyor, onun üzerinde düzenlemeler yapamıyoruz.
Bu programların kodlarını alabilmemiz ve üzerine
birşeyler katarak bilişim dünyasında ilerlemeler
yapabilsek
çok
daha
iyi
olurdu.
Mahmut Berat IMDAT,
ODTÜ BÖTE 2.
sınıf öğrencilerindendir. Bölümümüze bu sene gelen
öğrencilerden olan Mustafa ile BÖTE Kurultayı
süresinde tanıştık. Mahmut soruma bakın nasıl cevap
verdi?
Kullanımında ve dağıtımında bir kısıtlama
getirilmemiş yazlımlara denir özgür yazılım. Açık
kaynaklı işletim sistemleri de buna dahildir. Sistemin
içindeki tüm kodları görebilirsek hakimiyet bizde olur
ve üzerinde değişiklik yapabilriz. Bu da bilişimin
gelişimi için önemli bir etkendir. Özellikle devlet
dairelerinde de kullanılmalı özgür yazılımlar. Devletin
özel bilgilerinin daha güvenli yerlerde saklanmasını
sağlayacak en önemli etkendir özgür ve ulusal
yazılımlar.
Buraya kadar BÖTE öğrencilerinden yorumlar aldık,
sevgili okurlarımzı. Şimdi bölümümüzden mezun
olmuş iki hocamızın fikirleriniz sunuyorum sizlere.
Neden bu yazıda hocalarımıza yer verdiğimi soracak
olur iseniz, BÖTE'den yeni mezun olmuş ve BÖTE'nin
olanaklarını tam anlamıyla bilen iki hocamız
olmalarındandır onlara yer vermem. Başlığa da uygun
olduğunu düşünüyorum :)
Gökay BATMAZ, ODTÜ BÖTE Araştırma
Görevlilerindendir. Programlama alanında kendini
fazlası ile geliştiren hocamız, C++ dersimize girdi bu
dönem. Aynı zamanda ODTÜ Bilişim Sistemleri
Bölümünde yüksek lisans yapan Gökay hocamız
sorumu şu şekilde cevapladı:
Özgür yazılım, klasikleşmiş yazılımın aksine
kullanıcısına birçok avantajı da beraberinde getiren,
günden güne kullanım alanında bir artışın söz konusu
olduğu yazılım türüdür. Bu yazılım türü kullanıcısına
çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme
ve geliştirme olanaklarını beraberinde sunar. Örnek
olarak, Linux işletim sistemi en bilindik özgür
yazılımlardan biridir. Özgür yazılıma hem mesleki
hem de eğitim tabanından baktığımda aklıma ilk
olarak bu ürünlerin ücretsiz olarak sunulması
gelmektedir. Öğrencilik yıllarımda ders hocalarının
bizlere yetkinlik sağlamak amaçlı kullandırdıkları bazı
yazılım ve program türleri vardı. Bunlara en bilindik
örnek “Moodle” verilebilir çünkü eğitim için güzel bir
platformu öğretmenlere ve eğiticilere ücretsiz olarak
sunmaktadır. Bunlar dışında Fedora, Gimp ve bir çok
programdan yararlandığımızı hatırlamaktayım. Özgür
yazılımın ilk başta da söylediğim gibi herkese avantajı
dokunmaktadır. Eminim herkes biraz araştırma ile
kendisine uygun bu çeşit yazılımlara kolayca
ulaşabilir.
Tayfun AKÇAY, yine ODTÜ BÖTE
mezunlarındandır. Şu HP de teknoloji danışmanlığı
yapan Tayfun hocamız, hem resmi kuruluşlarda hem
de özel sektörde adından sıkça bahsettiren genç
hocalarımızdandır. Kendini birçok farklı alanda
geliştiren hocamızın sorumuza eleştirel bir bakış açısı
ile cevap veriyor:
Özgür yazılım, kullanan kişiye yazılım
üzerinde her türlü hakkı verir. Kullanıcı, yazılımı
dağıtabilir, kopyalayabilir ya da üzerinde değişiklik
yapabilir. Yazılımı daha iyi bir konuma getirmek ya da
her tür ortama adapte edebilmek için geliştirmelerde
bulunabilir. Ücretsizdir. Prensip olarak da kaynak
kodunun açık olması ve yeniden yapılan
değişikliklerden sonra da aynı vizyon ile ücretsiz
olarak tüm kullanıcılara sunulması ilkesine dayanır.
Kullanıcılar tüm haklarına sahip olduğu için de
içindekiler
UÇAR,
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Ramazan
10
'Super' tuşuna bastıktan
sonra açılan Ana Seçke'nin farklı mercekleri mevcut.
Bu mercekler ile dosyalara, videolara ve şarkılara
hızlıca göz atabiliyoruz.
sistemi olarak karşımızda. Uygulamalarda ise
kısayolları, ipuçlarını, önemli özellikleri
bir tuş yardımıyla ya da kendiğilinden karşımıza
getirip unutmamamızı sağlar bu hatırlatıcılar.
daemon (arthizmet) : Antik
Yunan'da insanlarla
tanrılar arası bir doğaüstü canlı diye geçiyor. Yarı
insan, yarı tanrı. Bilgisayarda ise artalanda çalışan,
ihtiyaç duyulduğunda kullanılan bir hizmet. Artalan
hizmetini arthizmet olarak kısaltıp kullanabiliriz.
thumbnail (öngörüntü) : Fotoğrafların, resimlerin,
videoların genellikle dizin içinde bu dosyaları
simgelemek için gösterilen küçük görüntüler.
link (bağlantı) : Bağlantı çevirisi doğru ancak 'link'
kelimesi dilimizdeki okunuşuyla yazılışı aynı olduğu
için (yanlış olsa da) kullanılıyor.
transparency-opacity (saydamlık-donukluk) :
'Transparan' ya da 'şeffaflık' gibi kelimeler yerine
'saydamlık' karşılığını kullanmak daha doğru.
'Donukluk' ise saydamlığı tersine çevirdiğimizde
gerçekleşiyor. Örneğin uygulamalarda bir alanın renk
belirginliğini değiştirmek istediğimizde saydamlık ya
da donukluk yüzdeleri karşımıza çıkar.
level (düzey) : 'Seviye' çevirisi de anlamı karşılıyor
fakat 'düzey' kelimesinin köken bakımından kullanımı
daha doğru.
Hasan YILMAZ
lens (mercek) : Unity'de
KELİMELER
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
delay (gecikme) :
Ekran görüntü yakalama
uygulamasındaki gibi belirli bir süre sonra eylemin
gerçekleşmesi durumunda 'gecikme' ayarı yapılır.
mnemonics (hatırlatıcı, anımsatıcı) :
Genel
kullanımda anımsama yöntemi ya da hafıza geliştirme
içindekiler
özgürdür. Türkiye'de ise özgür yazılım kavramı farklı
olarak algılanmaktadır. Sadece ücretsiz olarak
yazılımdan yararlanma, kopyalama ve dağıtma çok iyi
bir şekilde işlerken; kullanılan yazılımlara katkı
sağlamada başarılı olunamamaktadır. Yine özgün
fikirler
ile
açık
kaynak
kodlu
yazılım
üretilmemektedir. Hatta bu konunun savunucuları
dahi özgür yazılıma arzu edilen katkıya vermemekte;
dolayısı ile de bu yazılımların istenen düzeyde
yaygınlaşmasının
ve
geliştirilmesinin
önüne
geçilmektedir. Bu yüzden Türkiye'de özgür yazılımdan
söz ederken; dernekleşmenin ve gruplaşmanın
ötesinde yeterli olamadığımız sorgulamamız gereken
bir gerçektir.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Aysel AKSU
Gençlerin Gözünden Özgür Yazılım
11
Sistemde Bütünlük Denetim Uygulaması:SAMHAİN
Güvenlik için, “Nereye kadar?” önemli bir
sorudur. Çünkü bu işin sonu paranoyaya bağlanabilir.
Sistemimiz ne kadar fazla güvenli ise bir o kadar kısıtlı
olacaktır, bu yüzden ileride anlatacağımız araçların
hangilerini kullanacağınıza gerekliliği doğrultusunda
siz karar vereceksiniz.
Bana lazım mı? Kime lazım değil ki?
Elektronik Posta şifrelerinizin, sosyal ağ şifrelerinizin
çalınmasını istemiyorsanız, sizin bilgisayarınızın
sizden habersiz sağa sola saldırı yapmasını
istemiyorsanız, özel dosya ve dokümanlarınızın
başkalarının eline geçmesini istemiyorsanız evet size
de lazım.
Daha büyük ağlarda ise bu durum
zorunluluktur. Sadece dışarıdan içeriye gelecek
tehditler için değil, içeriden dışarıya giden
tehditlerden de siz sorumlusunuz. Güvenlik
konusunun sadece bilgisayarınıza gelecek bir saldırı
olmadığını, daha birçok güvenlik açığının sorun
olabileceğini aşağıdaki örnekle belirtmek isterim.
Güzel Türkiye'min Bodrum kıyılarında
başımdan geçen bir olayı aktarmak istiyorum.
Bu olay kayıt (log) tutmanın önemini vurgulayacaktır
(Sistem
yöneticisi
arkadaşlara
sesleniyorum )
X firmasında çalışan bir şahıs, aynı firmada
beraber çalıştığı X kişisi için sosyal ağlarda bir hesap
oluşturup
telefon
bilgilerini
verir
(şirket
bilgisayarından), bu doğrultuda X kişiye rahatsızlık
veren telefonlardan, sosyal bir ortamda kişisel
bilgilerinin bulunduğunu öğrenir ve savcılığa suç
duyurusunda bulunur. Sonuç belli, siyah minibüsten
inen, siyah takım elbiseli amcalar duruma el koymaya
gelir. Siz aksini gösterene kadar suçlu olan sosyal ağa
kaydın yapıldığı IP adresinin sahibidir. Bu şirkette
Bilgi
Teknolojileri
Yöneticisi
olarak görev
yapıyorsanız, size iletilen tarihte ilgili hedefe girişi
yapan kullanıcıyı tespit etmelisiniz, eğer bu düzende
bir kayıt (log) tutmuyorsanız durum pek iç açıcı
olmayacaktır.
Yukarıdaki örnek ile çok basit bir olayın
başımıza ne işler açabileceğini anlatmak istedim.
Evet, güvenlik bana da lazım diyen arkadaşlar
için devam ediyoruz .
Kısaca dikkat edilmesi gerekenler
Başta da belirttiğimiz gibi zayıf halka hep
insan olduğu için, ne kadar güvenlik önlemi alırsanız
alın eğer dikkatli davranmazsanız bu önlemler önem
teşkil etmeyecektir. Bilgisayarınıza kurulmuş bir
yazılım, kontrolsüz olarak sizden habersiz işler
çevirebilir. Bunları en aza indirmek için,
tanımadığınız kişilerden gelen elektronik postaları
açmayınız, sohbet ettiğiniz kişiler ile dosya
paylaşırken dikkatli olunuz, mümkünse tanımadığınız
kişilerin gönderdiği dosyaları almayınız/kabul
etmeyiniz. İçinde ne olduğunu bilmediğiniz o
içindekiler
Öncelikle anlamamız gereken, her zaman en
'zayıf' halkanın insan olduğudur. Fiziksel açıdan 'zayıf'
olmak kulağa hoş gelse de bu durumda pek hoş
karşılanmıyor. Bu yüzden daha bu konuya başlamadan
sisteminizin (Linux ev kullanıcısı ya da sistem
yöneticisi) güçlü şifreler ile oluşturulduğunu, bu
şifreleri kimseyle paylaşmadığınızı ve bilgisayarınızın
fiziksel olarak güvenli bir yerde olduğunu varsayıyorum.
Bu güvenlik dediğimiz şey nereye kadar?
Bana lazım mı?
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Bu ilk harflerle “Güvenlik” konusunda seri
oluşturacak bir yazının temelini atmış bulunuyoruz.
Amacımız, güvenlik konusuna değinip
önemini irdelemek ve bu yolda bize yardımcı olacak
araçlar hakkında bilgi vermek olacak. Okuyacaklarınız
asla sisteminizi %1 00 güvenli yapmayacaktır,
imkânsızı başarmak gibi bir gayemiz yok. :) Fakat,
kesinlikle bu yolda size ışık tutacaktır.
Belirli zaman aralıkları ile sizlerle
paylaşacağımız bu seri, şifre güvenliği ve kırılma
noktası testlerini, şifre kırmak için kullanılan
programları, bütünlük denetimini, saldırı engelleme
sistemlerini, paket koklayıcılarını ve daha birçok
güvenlik konusunu ele alacak. İleride kendi ağımıza
fiziksel olarak bir saldırgan konumlandırıp (bu biziz),
paket koklayıcılarla ağ trafiğinden geçen dosyalara
bakacağız ve o adrese teslim giden dosyada değişiklik
yapmaya çalışacağız. Fakat sizinle beraber
yapacağımız kendi ağımızdaki gidip gelen şifreli
paketler sayesinde bir saldırganın üzüntülü
dakikalarına tanık olacağız.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Deniz Özibrişim
Bilgisayar ve Ağ Güvenliğine Genel Bakış/SİSTEMDE BÜTÜNLÜK DENETİM UYGULAMASI: SAMHAİN
13
Bilgisayar ve Ağ Güvenliğine Genel Bakış/SİSTEMDE BÜTÜNLÜK DENETİM UYGULAMASI: SAMHAİN
olan sistem açığı ya da saldırganın yarattığı bir açık
varsa zaten dosyada kurulumdan önce değişiklik
yapıldığı için bunu algılamayacaktır.
Ctrl+Alt+t tuş kombinasyonu ile Uçbirim penceremizi
açıyoruz ve aşağıdaki komutu yazıyoruz, komutu
yürütmek için yönetici şifremizi istiyor, şifremizi yazıp
kuruluma devam ediyoruz.
Samhain kurulduktan sonra sistemi haritalar,
imaj alır, bir bakış atar ya da resmini çeker diyebiliriz.
:) Bu dosyaları md5 ile işaretler ve bir dahaki
çalıştırmanızda karşılaştırma yaparak bütünlük
denetimi yapar.
Temiz bir sistem kurulumu yaptıktan sonra
önemsediğimiz araçların başında Samhain,
Tripwire gibi araçlar geliyor.
Samhain bütünlük denetlemesi yapan bir
programdır; ama işin bütün esprisi, mutlaka ve
mutlaka temiz bir sisteme, mümkünse daha yeni
kurulmuş ve hiç İnternet'e bağlanmamış bir sisteme
kurulmasıdır. Yapısı gereği sonradan yapılan
değişiklikleri gösterdiği için, kurulduğu sırada var
Sistemin herhangi bir açığınından faydalanan
saldırgan eğer sisteme sızarsa büyük ihtimalle
ilerleyen zamanlarda daha rahat sisteme girip çıkmak
için bir arka kapı (Backdoor) bırakacaktır. Eğer
saldırganın değiştirdiği bir dosya var ise, sistem
dosyasında değişiklik yapıldığını görürsünüz.
Programın veritabanının kurcalanmaması adına
taşınabilir disk ya da başka bir ortamda tutmak daha
mantıklı olabilir. Böylece sistemin ilk hâlinin
değiştirilmeden durduğuna emin olursunuz. Samhain
ayrıca dosya sistemi için “SUID check”, “login” kontrol
için “login check” ve “kernel rootkit”ler için de
kontrol yapabilir. Bunları isteğe bağlı olarak aktif
hâle nasıl getirdiğimizi yazımızın devamında
göreceğiz.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Samhain
(Tripwire ve benzer programlar aldıkları
imajları veritabanına yazar. İlk yazdığı bilginin
değişmemesini garantilemek için, taşınabilir disk ya
da başka bir ortamda muhafaza edip kontrol sırasında
takıp
kullanmak daha
güvenli
olacaktır.)
Samhain Kurulumu
#sudo
apt- get
install
samhain
Bilgi almak için,
#man samhain
#samhain - - help
komutlarını kullanabilirsiniz.
Samhain yapılandırma dosyası /etc/samhain/
altında, “samhainrc” dosyasıdır. Dediğimiz gibi
SuidCheck vb. özellikleri için dosyayı kendimize göre
düzenlememiz gerekiyor. İstediğiniz herhangi bir
editörle dosyayı açabilirsiniz.
#gksu gedit /etc/samhain/samhainrc
Uçbirimden devam eden arkadaşlar aynı dosyayı “vi”
ya da “nano” ile açıp gerekli değişiklikleri
yapabilirler.
içindekiler
Araçlar
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Deniz Özibrişim
dosyalar, sorun çıkaracak afacan kodlarla dolu
olabilir.
14
# SuidCheckFps = 0
## Switch on
#
SuidCheckActive = yes
## Interval for check (seconds)
#
SuidCheckInterval = 7200
## Alternative: crontab- like schedule
#
# SuidCheckSchedule = NULL
## Directory to exclude
#
# SuidCheckExclude = NULL
## Limit on files per second (0 == no
limit)
#
## Alternative: yield after every file
#
# SuidCheckYield = no
## Severity
#
SeverityKernel = crit
## Severity of a detection
#
SeveritySuidCheck = crit
[SuidCheck] , SuidCheckActive gibi satırların
başındaki # işaretini kaldırdığınız zaman aktif
olacaklar. SeveritySuidCheck, kritik (crit) olarak
işaretli. Log dosyamızın içine, bir durum olduğu
zaman kritik olarak yansıtacaktır. Log dosyamız da
INFO ile bize bilgi verdiğini, WARN ile bizi uyardığını,
CRIT ile de kritik bir durum olduğunu belirtmektedir.
Kernel
düzenlemeleri
ve LoginCheck için de aynı
aşağıdaki
gibi
yapıyoruz:
[ Kernel]
##
## - - - Check for loadable kernel module
rootkits (Linux/FreeBSD only)
##
## Switch on/off
#
KernelCheckActive = True
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
[ SuidCheck]
##
## - - - Check the filesystem for
SUID/SGID binaries
##
## Check interval (seconds); btw. , the
check is VERY fast
#
KernelCheckInterval = 300
[ Utmp]
##
## - - - Logging of login/logout events
##
## Switch on/off
#
LoginCheckActive = True
## Severity for logins, multiple
logins, logouts
#
SeverityLogin=info
SeverityLoginMulti=warn
SeverityLogout=info
## Interval for login/logout checks
#
LoginCheckInterval = 300
Kurulumun ardından yapılandırma ayarlarınız bittiyse
artık şöyle bir göz atıp sistemimize bakması için start
verme zamanı gelmiş demektir.
içindekiler
#######################################
##############
#
# Optional modules
#
#######################################
##############
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Deniz Özibrişim
Bilgisayar ve Ağ Güvenliğine Genel Bakış/SİSTEMDE BÜTÜNLÜK DENETİM UYGULAMASI: SAMHAİN
15
Aşağıdaki komut ile (samhain --help komutu
ile, init, update, check komutlarını -t parametresi ile
kullandığımızı göreceksiniz.) bütünlük denetlemesi
yapabilmesi için gerekli veriyi yaratmasını sağlıyoruz.
/etc/tripwire /etc/conky/conky. conf ve
/etc/passwd içine ekleme yaptım, şimdi sistemdeki
değişikliklere bakalım, merakımızı giderelim.
Bütünlük denetimini yapması için,
#sudo samhain - t check
Komutunu kullanmamız yeterli.
Kontrol sonucu için /var/log/samhain/samhain.log
dosyasına bakıyoruz.
Log dosyamızda gördüğümüz gibi ilk kutu
içerisinde /etc/tripwire için kritik vermiş. Dosya
yaratma ve değişiklik zamanı bilgileri vermiş.
İkinci ve üçüncü kutu, özellikle üçüncü kutu
cidden kritik , /etc/conky/conky. conf
ve
/etc/passwd
için aynı durum söz konusu.
Detaylarda dosyaların eski boyutunu ve yeni
boyutunu, eski checksum değerini ve yeni checksum
değerini de görebilirsiniz.
Dördüncü kutu kritik değil, sadece bilgi
vermiş (INFO). /etc/python u kontrol ettiğini söylüyor.
Peki bu dosyalarda gerçekten biz değişiklik
yaptık ve bunları Samhain'e bildirmek istiyoruz. Bu
durumda aşağıdaki komutu kullanıyoruz:
İyi günlerde kullanın.
Monoton bir ortam yaratmamak için iptables,
squid, dansguardian gibi konulara göz atacağımızın,
VPN sunucu kurulumu ve ayarları konularını
konuşacağımızın sözünü verelim şimdiden. :)
Ardından VPN ile bağlanan kullanıcıların bütün
ağımıza değil de sadece içeride bizim istediğimiz
bilgisayarlara ulaşmalarını nasıl sağlarız, nasıl
kısıtlama getiririz gibi konularla tekrar güvenlik
kısmına da göz atmış oluruz.
Bir dahaki sayıda yeni güvenlik konularını
konuşmak üzere hoşça kalın.
#sudo samhain - t update
Genelde check komutu ile kontrol yapıldıktan
sonra bir sorun yoksa istenilen değişiklik yapılır ve
update komutu ile bilgisi Samhain'e verilir.
içindekiler
Evet, sanırım kontrol etmek için bazı
değişiklikler yapma zamanı geldi. :) Aklınızdan ne
yaramazlıklar geçiyor bilmiyorum; ama ben bir iki
mütevazi değişiklik yapmayı düşündüm, hep beraber
sonuca bakalım.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
#sudo samhain - t init
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Deniz Özibrişim
Bilgisayar ve Ağ Güvenliğine Genel Bakış/SİSTEMDE BÜTÜNLÜK DENETİM UYGULAMASI: SAMHAİN
16
ffDiaporama canlandırmalı (animated) veya durağan
resim veya video dosyalarınıza notlar/metinler,
arkaplan müzikleri ve hareketli geçişler ekleyip video,
film dosyaları hazırlayabileceğiniz bir uygulamadır.
ffDiaporama özellikleri:
alma
Görüntüleri ve fotoğrafları sürekli odağa
Video klipleri kesme
Uygulama penceresini önizleme görünümü
veya katman görünümüne alabilme
Görüntüler, fotoğraflar, akış sıralamaları ve
animasyonlar için notlar (metin ekleme) ekleyebilme
Resimler ve videolar üzerinde grafiksel
filtreler uygulayabilme (siyah beyaz dönüşümü, toz
giderme, renk balans ayarları vb.)
Yapıtınızı oluştururken resim veya fotoğraflar
üzerinde zum (zoom), döndürme (rotate) veya Ken
Burns Etkisi ile canlandırma(animasyon)
oluşturabilme
Canlandırama (animasyon) sırasında resim
veya videoları düzeltebilme (parlaklık, kontrast,
gamma, renk vb.)
Sıralanan nesneler (resim, video vs.) arasında
belirlediğiniz türde geçişleri (transitions) her adım
için ayrı ayrı ayarlayabilme
Arkaplana ses dosyası (WAV, MP3 veya OGG)
ekleyebilme,
Ses dosyasının
yürütülmesi
sırasında
istediğiniz kişisel ayarları belirleyebilirsiniz. (ses
artırma/azaltma,
azalarak
veya
yükselerek
başlangıç/bitiş, duraklatma)
Bilinen ve çok kullanılan video donanımları
(DVD çalar / akıllı telefon, multimedya kutusu, sabit
disk vb.) ile kullanılabilecek video dosyaları/biçimleri
oluşturabilme, ayrıca video paylaşım sitelerinde
yayınlamak üzere video oluşturabilme (YouTube,
Dailymotion vb.)
QVGA (320 × 240) çözünürlükten tam
çözünürlüğe kadar video biçimleri oluşturabilme (Full
HD / 1 920 × 1 080)
Görüntü geometri (en-boy oranı): 4:3, 1 6:9
veya 2.35:1 (sinema)
Video oluşturmak/işlemek için geçerli dosya
biçimleri: avi, mkv mpg, mp4
Ubuntu
üzerinde
ffDiaporama
Tercihe bağlı olarak Medibuntu
ekleyebilirsiniz:
Kurulumu:
depolarını
http://forum.ubuntutr.net/index.php?topic=33285.0#post_Medibuntu
kopyalar.
free -> Bellek ve takas alanını kullanım miktarını
gösterir.
whereis uygulama_adı -> Aranan uygulamanın
nerede olduğunu gösterir.
Aşağıdaki bağlantılardan Ubuntu için .deb
uzantılı
ffDiaporama
kurulum
dosyasını
indirebilirsiniz.
ffDiaporam 1 .3 for Ubuntu 1 2.04 LTS-Precise
Pangolin: i386 / amd64
ffDiaporam 1 .3 for Ubuntu 1 1 .1 0-Oneiric
Ocelot: i386 / amd64
Tüm indirmeler:
http://ffdiaporama.tuxfamily.org/?page_id=178
İndirdiğiniz dosyayı gdebi ile, Ubuntu Yazılım Merkezi
ile veya aşağıdaki komut ile yükleyebilirsiniz.
[ code]
sudo dpkg - i /dosya/yolu/ffdiaporama_*
sudo apt- get install - f
[ code]
ffDiaporama kullanmak için daha fazla bilgiye kendi
Wiki sayfasından ulaşabilirsiniz.
http://ffdiaporama.tuxfamily.org/?page_id=5239
http://ffdiaporama.tuxfamily.org
içindekiler
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
http://download.tuxfamily.org/ffdiaporama/ffDiapora
ma_Images/plop2.png
cp dosya1 dosya2 -> "dosya1 "i "dosya2" olarak
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
decent
ffDiaporama: Resim veya Videolardan Kolayca Film Oluşturun
!
su d o @ su d o -d e rg i : ~$
18
ffDiaporama: Resim veya Videolardan Kolayca Film Oluşturun
http://img7.imagebanana.com/img/774z39ip/ffDiapor
ama1.3newproject_999.png
http://img6.imagebanana.com/img/zq0i6lmw/ffDiapo
rama1.3newproject_999001.png
içindekiler
Resim veya video dosyalarını uygulama penceresine
tut-sürükle yöntemi ile bırakabilirsiniz.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
http://img7.imagebanana.com/img/dubl2fag/almaAla
n1_999009.png
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
decent
Ekran görüntüleri:
19
SEO eklentileri, sitenizin içeriklerinin
ulaşılabilirliğini artırmak için kullanılır. Bu ne
demektir? Bu demektir ki; bir sitenin okunurluğunun
artırılabilinmesi için arama motorlarında üst sıralarda
bulunması gerekir. Eğer siteniz üst sıralarda ise,
sitenize girilme oranı yükseecektir. Bu da sitenizin
içeriğinin ulaşılabilirliğini artırmak demektir. SEO
eklentileri, özellikle bu konuda önemli bir role
sahiptir.
Geçtiğimiz sayıda yazmış olduğumuz konuyu
hatırlar mısınız? Bu yazımızda işleyeceğim eklentiye
geçmeden kısaca ALL IN ONE SEO paketinden
bahsetmem gerekecektir. Çünkü bu sayıda
anlatacağımz eklenti, ALL IN ONE SEO paketinin
Yazılarınızın içerisinde bulundurduğunuz
resimlerinizden hit (tıklanma) almak istiyorsanız bu
eklentiyi mutlaka kullanmalısınız. Bu eklentiyi
kurduktan ve ayarlamalarını yaptıktan sonra, sadece
içeriklerinize resim eklemeniz yetecektir. Eklentiyi
kurarken yaptığınız ayarlamalar, eklentinizin SEO
işlemlerini otomatik olarak yapılmasını sağlayacaktır.
SEO Friendly Images Eklentisi Nasıl
Kurulur?
Öncelikle
http://wordpress.org/extend/plugins/seo-image/
bağlantısını
gerekmektedir.
kullanarak
eklentiyi
indirmeniz
Şimdi eklentimizi yüklemeye geldi sıra.
Eklentimizin dosyası, indirdiğimizde sıkıştırılmamış
hâlde bulunmaktadır. WordPress'in paketinizi
anlayabilmesi için öncelikle SEO dosyalarınızı bir
klasörde
olacak
şekilde
sıkıştırmalısınız.
Sıkıştırdıktan sonra yüklemeye başlayabilirsiniz.
Önceki yazımızda da anlattığım gibi, öncelikle
Eklentiler sekmesine tıklamalısınız. Bu sekmeye
tıkladığınızda sayfanın en üst kısmında Yeni Ekle
sekmesini de göreceksiniz. Bu sekmeye tıkladıktan
sonra, karşınıza gelen ekranda Yükle sekmesine
tıklamalısınız. Karşınıza gelen bu son ekranda Dosya
Seç butonuna tıkladıktan sonra sıkıştırmış olduğunuz
dosyanızı seçerek; Şimdi Kur butonuna tıklamalısınız.
Bu işlemleri sırası ile yaptıktan sonra, sisteminizde
kurulu olan tüm eklentiler karşınıza gelecektir.
Eklentinizin çalışır duruma gelmesi için listede
bulunan SEO Friendly Images eklentinizin altındaki
Etkinleştir sekmesine tıklamalısınız.
Yukarıdaki işlemi yaptığımızda temel
görevimiz tamamlanmış oluyor. Size tavsiyem, bu
ayarları değiştirmemeniz doğrultusunda olacaktır.
Çünkü bu SEO eklentisi, gayet iyi çalışmaktadır.
Friendly Images eklentisi sayesinde Google Images
başta olmak üzere birçok resim arama motorunda
bağlantılar oluşturulmaktadır. Fakat SEO paketini
kurduktan sonra bu şekilde bırakmamalısınız.
içindekiler
Günümüzde en çok kullanılan içerik yönetim
sistemlerinden biri WordPress. Benim de ilk
bloğumda kullandığım sistem WordPress idi.
Alışmışlığın getirdiği beceri ile WordPress üzerinde
çalışmalar yapmaya başladım.
eksiğini tamamlamaktadır bir nevi. ALL IN ONE SEO
eklentisi, yazı içi ve dışı etiketleme işleminin rahat ve
eksiksiz bir şekilde yapılabilinmesinde önemli bir
eklenti idi. Bu eklentide, içeriğinizin yalnızca metin
etiketlemesini yapabiliyorsunuz. İşte bu konudaki
eksikliği, Friendly Images ile gideriyor WordPress.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Merhaba, sevgili SUDO takipçilerimiz.
Geçtiğimiz iki aydır yazdığım SEO konusuna bu ay da
yeni renkler katmaya devam ediyoruz. Serimizin ilk
yazısında “SEO nedir, ne işe yarar, kimler nasıl
uygulamalar kullanmalıdır?” gibi temel, faydalı
konulara değinmiştik. Geçtiğimiz ay ikinci yazımızda
ise ilk SEO eklentimizi anlatmıştık. Bu ay da yine bir
SEO eklentisi ile karşınızdayım. Şimdi izniniz ile SEO
eklentilerimizi
zenginleştirmek
istiyorum.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Aysel AKSU
SEO Eklentileri – 2 ( Friendly Images)
21
SEO Eklentileri – 2 ( Friendly Images)
Neler Yapmalısınız?
için
Resimlerinize isim vermelisiniz.
Size önerim, hemen şimdi bu eklentiyi indirin
ve kurun. Sitenizin tıklamalarındaki gelişmenin
hızlandığını göreceksiniz.
Bu sayımızda da SEO eklentileri serimize bir eklenti
daha ekledik. Bir sonraki sayıda bir başka SEO
zenginliğe görüşmek üzere. Özgürlük ile, SUDO ile
kalın.
içindekiler
Normalde CSS ile kodlama yaptığınızda
resimleriniz için header ve title etiketlemelerini
yapmanız gerekmektedir. SEO
Friendly Images
eklentisi, resimlerinize vermiş olduğunuz isim ve
başlık bilgilerini kullanarak sizin yerinize bu işlemi
yapıyor olacak.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Resimlerinizin başlığı da olmalıdır.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Aysel AKSU
SEO paketinin iyi çalışabilmesi
içeriklerinize en az bir resim eklemelisiniz.
22
LibreOffice- 5
Bölümlerin Kullanımı
Bir “alıntılar” belgesinden alıntıları içeri
aktaracağımızı düşünelim. Yeni bir belge açalım ve
farklı alıntılardan oluşan bir liste ekleyelim. Her bir
aşağıdaki
yolu
izleyelim:
Tüm alıntıyı seçelim.
Menüden Ekle > Bölüm yolunu izleyelim.
Alıntıya, onun hangi konuyla ilgili olduğunu bize
hatırlatacak bir isim verelim.
(Mesela benim seçtiğim alıntı Milan Kundera'dan.
Ben de ona “felsefe” adını verdim.)
Her bir alıntı için bir bölüm oluşturun ve
belgeyi “alıntılar. odt” olarak kaydedin.
Şimdi yeni bir belge oluşturup bir paragraf
yazı yazalım. Alıntı için bir giriş yazalım ve “Enter”
diyelim. Alıntımızı “alıntılar” belgesinden alabilmek
için şu yolu izleyelim: Ekle> Bölüm. Her zaman, onun
ne ile ilgili olduğunu hatırlacak bir bölüm ismi verin.
“Bağlantı”yı işaretleyelim. Ardından “Dosya
adı” bölümünde .... ile gösterilen bir dosya tarayıcısı
göreceksiniz. Buradan “alıntılar.odt” belgemize
ulaşalım. Bir alt satırda ise “Bölüm”ün karşısında, bu
“alıntılar.odt”belgemizin
içinden
bir
bölüm
seçememiz bekleniyor. En sağdaki oka tıkladığımızda
biraz önce isimlendirdiğimiz bölümleri göreceğiz.
Bunlardan bize lazım olan “felsefe” alıntısını
seçiyoruz.
Bir alt satırda “Koruma” diye bir bölüm
göreceğiz. Eğer yazı üzerinde bir değişiklik yapmak
istemiyorsak bunun başındaki kutucuğa işaret
koyabiliriz. Hatta istersek bu korumayı parola koyarak
da yapabiliriz. Ama şunu itiraf etmekte fayda var:
Alıntıyı koruma altına almak, onun içeriğinin
değiştirilemeyeceğini garanti edemez.
“alıntılar.odt” belgemizdeki her bir alıntıyı aynı
yöntemi kullanarak farklı belgelerde kullanabiliriz.
Bölümleri Düzenleme
Alıntımızı belgemize ekledik. Şimdi de onu
belirginleştirmek için alıntımıza girinti ekleyelim ve
arkaplanını renklendirelim. Biçim> Bölümler yolunu
izleyelim. Karşımıza belgemizdeki bölümlerin listesi
çıkacak. Bu pencerede sağ tarafta listelenen
butonlardan “Seçenekler...” i seçelim. Artık bölüm
düzenleme penceresindeyiz. “Girintiler” sekmesinde
“Bölüm öncesi” ve “Bölüm sonrası”nı 0.30 cm olarak
belirleyelim.
içindekiler
Belki de bölümler için söyleyebileceğimiz en iyi şey,
onun belgenizi parçalara ayırabilmenizi sağlayan bir
araç olmasıdır. Giriş, görüş 1 , görüş 2 vb. Bölümler
ayrıca, belgenizdeki bir parçayı başka bir belgede
kullanmak üzere ayırmanıza izin verir. Benzer biçimde
başka belgelerden de içerik almanızı sağlar.
için
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Bundan önceki yazımızda çerçevelerin nasıl
kullanılacağını anlatmıştık. Bu yazımızda ise
LibreOffice Writer'deki bir başka kullanışlı aracı
inceleyeceğiz:
Bölümler
Bölümler birçok yönden çerçevelerden ayrılır;
ama bazı yönlerden de onlarla aynı sonuçları verir.
Her ikisi de belgenizi sütunlara ayırmanızı sağlarken
bunu bölümleri kullanarak yaptığınızda genişlik
üzerinde değişiklik yapma yetkiniz yoktur. Bölümler
bütün genişiliği sol kenardan sağ kenara kadar alır.
Ayrıca bölümler, paragrafların ortasına müdahale
edemez. Çerçeveleri birbirine bağladığınız gibi
bölümleri birbirine bağlayamazsınız. Belki bir
belgedeki bölümleri birbirine bağlayamazsınız ama
farklı
belgelerdeki
bölümleri
birbirine
bağlayabilirsiniz.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Ceren ÇALICI
alıntı
24
LibreOffice- 5
Belgemize geri göndüğümüzde alıntımızdaki
girintileri
ve
arkaplan
rengini
göreceğiz.
Belgede
Değişiklik
Yapma
Eğer başka bir belgeye bağladığımız bir
bölüm üzerinde değişiklik yapmak istersek bunu
orijinal belgede mi yoksa oluşturacağımız yeni bir
belgede mi yapmalıyız? İkisi de olabilir. Seçim
tamamen size kalmıştır. Sadece şunu aklınızdan
çıkarmamalısınız: Bağlanılan belgede yaptığınız bir
değişiklik, orijinal belgeyi etkilemez. Ama orijinal
belgede yaptığınız değişiklik bağlanılan belgeyi
etkiler.
LibreOffice Writer'de, güncellemeleri kontrol
edebiliriz. Bunun için Araçlar> Seçenekler>
LibreOffice Writer> Genel yolunu izleyelim.
“Güncelleme” bölünün altında üç seçenek göreceğiz:
Her zaman-> Bağlantıları belge her açıldığında
otomatik
olarak
kendiliğinden
günceller.
İstek hâlinde-> Bağlantıları güncellemeyi isteyip
istemediğimiz sorar.
Hiçbir
zaman->
Bağlantıları
hiçbir
zaman
güncellemez.
Eğer orijinal belgede değişiklik yaptıysak ve
bu değişikliklerin bağlanılan belgede de görünmesini
istiyorsak bunu sağlamanın iki yolu vardır: Düzenle>
Bağlantılar. Karşımıza çıkan pencerede istediğimiz
bağlantıyı düzenleyebiliriz. Eğer bütün bağlantıları
bir seferde güncellemek istiyorsak Araçlar> Güncelle>
Bağlantılar yolunu izlemeliyiz.
Çerçeveler mi, Bölümler mi?
Bazı açılardan bu ikisi arasında çok büyük
farklılık yoktur. İkisi de görevlerinin üstesinden
gelebilir. Buna rağmen bu seçimi yaparken hangisinin
zaman bakımından daha kullanışlı olduğunu
karşılaştırabiliriz.
Örneğin
bir
araştırma
hazırlıyorsunuz ve
belgenize
birçok alıntı
ekleyeceksiniz. Böyle bir durumda “Bölüm”ü
kullanmak daha elverişli bir çalışma imkânı sağlar.
Ama bir sayfadan diğerine akan yazıların bulunduğu
bir belgeniz varsa böyle bir durumda da sayfaları
birbirine bağlamak için çerçeveleri kullanmak daha
akıllıca olur.
Birçok açıdan aynı olan bu iki özellik, farklı
amaçlar için kullanıldığında işlevsellik bakımından
farklılık gösterir. Bu ikisinin kullanımını zamanla
daha iyi anlar ve belgelerinizde kullandıkça
hangisinin, hangi durumda uygun olacağına daha
kolay karar verirsiniz.
Bir sonraki yazımızda Writer'de sayfa biçimleri, üst
bilgi ve alt bilgi kullanımı üzerinde duracağız.
içindekiler
Daha sonra “Arkaplan” sekmesinden bir
dolgu rengi seçelim. Ve “Tamam” diyelim.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Bağlanılan
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Ceren ÇALICI
Elle Bağlantıları Güncelleme
25
Linux'ta Otomatik Bölüm Bağlama
Gui Style / Linux'ta Otomatik Bölüm Bağlama
Ubuntu için PySDM
Linux'ta Otomatik bölüm bağlamak daha
öncekilere benzemiyor artık. Sistemini başlatmanızla
birlikte bölümleri otomatik olarak bağlayan bir aracı
tanıtacağız.
Ubuntu'da veya Debian tabanlı başka bir dağıtımda
PySDM'i kurmak için aşağıdaki komutu Uçbirim'de
yürütün:
Fedora için PySDM
RHEL/CentOS/Fedora'da PySDM'i kurmak
aşağıdaki komutu Uçbirim'de yürütün:
için
sudo yum install pysdm
Arch Linux için PySDM
Arch Linux'ta PySDM'i indirmek için şu bağlantıyı
kullanın:
https://aur.archlinux.org/packages.php?ID=16992
“Assistant” butonuna bastığınızda karşınıza şöyle bir
pencere gelecek:
Yükleme işlemi tamamlandıktan
sonra
Uçbirim'de aşağıdaki komutu yürüterek aracı başlatın:
gksu pysdm
Burada karşınıza şifre isteyen bir ileti gelecek.
Bunu
geçtikten
sonra
da
sol
tarafta
bölümleri listeleyen bir pencere göreceksiniz.
Şimdi tercihlerinize göre istediğiniz bölümleri
işaretleyin. Bundan sonra PySDM, işaretlediğiniz
bölümleri sistemi başlattıktan sonra otomatik olarak
görecek.
http://www.linuxstall.com/how-to-automountpartition-in-linux-gui-style/
içindekiler
PySDM, fstab üzerinde hiçbir değişiklik
yapmadan otomatik bölüm bağlamayı sağlayan bir
sürücü yöneticisidir.
sudo apt- get install pysdm
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Linux Gurularının en karakteristik özelliği,
yapacakları her işlem için komut satırını
kullanmalarıdır. Komut satırını ustaca kullanarak her
şeyin üstesinden gelebilirler. Linux işletim sistemini
başlattıktan sonra elle bölümleri bağlamanız
gerekmektedir. Bu çok büyük bir sorun değildir; ama
sadece bir bölümü bağlamayı unuttuğunuz için hata
almak da gerçekten çok sinir bozucu. Bu güçlük,
“otomatik bölüm bağlama” ile ortadan kaldırılabilir.
Bunu birkaç sistem dosyasında yapacağımız birkaç
değişiklik ile halledebiliriz; ama biz şimdi oraya
gitmiyoruz.
Bu
yazı,
sistem
dosyalarında
karşılaşabilecekleri sorunlarla uğraşmak istemeyen
tembel kullanıcılar için hazırlanmıştır. Bu yüzden de
grafiksel arayüz üzerinde otomatik bağlamayı
anlatacağız. Sistemi açtıktan sonra otomatik olarak
bölümleri bağlamımızı sağlayan bir aracımız var:
PySDM: PyGTK Storage Device Manager
(Depo Sürücü Yöneticisi)
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Ceren ÇALICI
Linux'ta Otomatik Bölüm Bağlama: GKA
(Grafiksel Kullanıcı Arayüzü) Stili
27
Şahsi görüşüm, bu durum belirli noktalarda
sinir bozucu raddeye gelebiliyor. Çünkü sorun salt
olarak "yeni kullanıcı" sorunundan çıkmış oluyor.
Durum Türkiye'ye mi özel, yani olayın altında aslında
daha farklı sosyolojik nedenler mi vardır artık orasını
kestirmem zor, sosyolog olmadığım gibi yabancı
siteleri takip ettiğimi de söyleyemem. Hatta son
zamanlarda kendi forumumuzu bile takip etmekte
sıkıntılar yaşıyorum zaman sorunu nedeni ile.
Yazının konusunu ve konu ile ilgili olarak
şahsi fikrimi girizgâhta belirtebilmişimdir umarım.
"Bu konularda yazmak için somut bir şeyler bulabilir
miyiz?" diye kendimizi yokladığımızda ilk akla
Şimdi aklıma gelen bir ifadeyi arama
motorunda arattığım zaman gnu.org sitesinde;
“To understand the concept, you should think of
“free” as in “free speech,” not as in “free beer”. ”
açıklamasına ihtiyaç duyulmasından, durumun sadece
Türkiye'ye özel olmadığı hissine kapıldım. Bunu da
anekdot olarak düşmüş olayım.
Yanlış anlaşılmaların belki başında gelen bu
durumun üzerine gidebiliriz yazıda. "free software"
tamlaması; "özgür yazılım" anlamına geliyor. Fakat
İngilizcede “free” kelimesi, Türkçede sesteş olarak
nitelediğimiz kelimelerden, yani birkaç anlama
gelebiliyor:
free: Özgür.
free: Bedava
[Farklı anlamları da vardır büyük ihtimalle, şu an beni
ve yazıyı doğrudan ilgilendirmiyor.]
Hâli ile İngiliz birisine bu durumu izah etmek
gerekebilir. Tamam, yazılım "free" ama hangi
anlamda "free"? Peki bu kavram Türkçe nasıl yanlış
anlaşılabiliyor? Bizde bedava ve özgür kelimeleri
sesteş değil ki!...
Yeni bir kullanıcı özgür bir yazılımın bedava
olması gerektiği kanısına nasıl ulaşabiliyor?
- Bu mu yani bir yerden sonra sinir bozucu
raddeye gelen?
- Hayır.
- Yeni birisinin bu olayı yanlış anlaması çok
mu garip bir konu?
- Hayır.
Yeni bir kullanıcının böyle bir konuyu yanlış
anlayabilmesi olağandır. Hatta tüm yeni kullanıcılar
büyük ihtimalle yanlış anlayacaktır. Kimsenin de
garibine gitmeyecek bir konu aslında, çünkü yeni bir
kullanıcının kurduğu işletim sistemi de dahil sıklıkla
kullandığı uygulamalar çok çok büyük ihtimalle
ücretsiz olacaktır. Yeni bir "ortama" girildi ve her şey
ücretsiz. Bu durumda Linux dağıtımları ve
uygulamalarının ücretsiz olduğu kanısına varılabilir.
Şimdi kronolojik gidersek yeni kullanıcı şu
aşamada; yeni bir sistem gördü ve ücretsiz olduğunu
biliyor. Bir Linux dağıtımı olduğunu duydu. Kurdu.
Uygulama yüklemeyi de öğrendi. Kurduğu tüm
uygulamalar da ücretsiz. Kullanıcı içinden dedi ki "Ne
güzel, Linux'ta kullandığım tüm uygulamalar kendisi
gibi ücretsiz. Demek ki Linux'ta para alınmıyor.". Bu
aşamadayız şu an.
Bu kullanıcı örneğin forumda ücretli bir
özgür yazılıma rastladı. Ve tüm bilgi birikimi ile içini
döker:
içindekiler
Özgür yazılım forumlarındaki özellikle "eski"
arkadaşların en büyük sıkıntısıdır herhâlde bu gibi
durumlar. Çünkü yeni kullanıcılar hiç bitmeyecek,
temennimiz de bu aslında, daima yeni kullanıcılar
katılsa keşke aramızda. Bir başka temenni ise
GNU/Linux, özgür yazılım tarafına kayan, yani aramıza
katılan arkadaşların araştırmacı yapıyı benimseleri
tabii ki. Aksi hâlde bu konulara dair konuşulan
konular daima tekerrüre girmiş oluyor.
gelenleri aylara dağıtıp, yani her ay birisini yazacak
olursak bir seneden fazla yazı çıkacağını da gördük.
Buradan da bahsettiğim yanlış anlaşılan ve/veya
anlaşılamayan konuların küçümsenemeyecek sayıda
olduğunu çıkartabiliyoruz.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
SUDO'nun son toplantısında aldığımız karar
ile “özgür yazılım” araçları, uygulamaları, sistemleri,
bu sistemler üzerinde uygulama geliştirme vs. daha
önceden değinmiş olduğumuz konuların yanı sıra,
özellikle yeni kullanıcılar tarafından anlaşılamayan ya
da yanlış anlaşılan noktalara ayrıca değinmek istedik.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Semetey COŞKUN
Yanlış Anlaşılanlar ya da Anlaşılamayanlar
29
cd - -> Uçbirimde bir önceki (gelinen son) klasöre
mahâl verebilecek bir sözcük / durum yoktur ortada.
Biz yanlış anlıyorsak, araştırmadığımız için yanlış
anlıyoruz. Sadece duyduklarımızdan fikir sahibi
olduğumuz için yanlış anlıyoruz.
Ne demek bu? Buradan bir sürü sonuç
çıkarılabilir:
* Emek = cacık gibi bir sonuç çıkartıyorum
şahsen. Gerçi cacık da bedava değil de...
GNU / Linux felsefesi böyle bir şey değildir.
Tam tersi bir düşünce hakimdir. Kodların herkese
açılması; programcıları kimsenin eleştirememesi için,
"Bak ne güzel kodlarını açmış." demesi için ya da
yanlış anlaşılmış bir felsefenin sonucu değildir.
Uygulama geliştiricilerinin, aynı problemleri tekrar
tekrar çözmemesi için, aynı emeği ve zamanı tekrar
tekrar harcamamalarına yönelik bir olgudur. Farklı bir
anlamı ya da nedeni var mıdır? Pekâla olabilir,
örneğin kodların açık olmasına güvenlik gibi elle
tutulabilir daha farklı sebepler de gösterilebilir.
Geliştiricinin
kodlarını
açık
tutması,
kullanıcılara dağıtma ve değiştirme izni vermesi kendi
emeğinin karşılığını alamayacağı anlamına gelmez.
Lisans'a ters olmadığı gibi GNU felsefesine de aykırı
değildir.
Zaten yanlış anlaşılmanın nedeni yukarıda
söylediğim gibi İngilizcedeki, sesteş olan bir kelimeye
dayanıyor.
İngiltere
Kraliyet
ailesinden
gelmediğimize göre bizim için yanlış anlaşılmaya
* Kullanıcının gerçekten ilk defa karşılaştığı
bir durum için, lisans sözleşmesini araştırmadan,
okumadan yorum yaptığı, şahsi bir görüş değil, herkes
için aşikârdır sanırım.
nedir?”
* “Windows'tan Linux'a geçiş sebebiniz
(http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=2851.0)
anketinde 371 kişi 3. seçeneği işaretlemiştir.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
"Özgür Yazılım dünyasına aykırı, GNU/ Linux
felsefesi ile uyuşmuyor."
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Semetey COŞKUN
Yanlış Anlaşılanlar ya da Anlaşılamayanlar
!
su d o @ su d o -d e rg i : ~$
Yazıda net olarak anlaşıldığı gibi bana göre
eleştirilmesi gereken ise daha önce söylediğim gibi
kişinin acemi, yeni vs. olması değildir. Kişinin
bilmediği bir durum ile karşılaşması durumunda
araştırmaya gerek duymadan ahkâm kesebilmesidir.
Bu söylem, belki biraz sert görünebilir; fakat kişi
bilmediği bir durumu, mevzu bahis olan olgunun
felsefesine dayanarak eleştiriyorsa, ahkâm kesiyordur
gerçekten. Yukarıda örnek verdiğim gibi bir durumda
geliştiricileri/firmaları GNU/ Linux felsefesine
dayanarak eleştirip dışlamak yerine;
döner.
mkdir dizin_adı -> "dizin_adı" adında bir dizin
oluşturur.
rm dosya_adı -> Belirtilen dosyayı siler.
Şakayla da karışık ciddi olarak eleştirdiğim
noktada tavsiyem ise sadece araştırmadır. Kullanıcı
daha önceden hiç karşılaşmadığı şekilde ücretli bir
özgür yazılıma denk gelebilir. Rahat olunması
gerekir, onlar GNU / Linux felsefesini ezmemiştir,
aksine üretici tarafta (yani tüketici değil) oynuyorlar
demektir. Tek tavsiyem araştırmak. Özgür yazılım
ücretli olabilir mi? Araştırılarak öğrenilebilir.
İyi araştırmalar diliyorum şimdiden herkese.
Eski kullanıcı / yeni kullanıcı fark etmeksizin ilk defa
karşılaşacağımız birçok durum, konu, sorun ya da
herhangi bir şey olacaktır büyük ihtimalle.
"Özgür yazılımların ücretlendirilmesi etik
midir/olağan mıdır/lisansa aykırı bir durum mudur
acaba, bilgisi olan var mı?" gibi bir tepki gelmiş olsa,
ben büyük ihtimalle Ubuntu 1 2.04 üzerinde Oracle
1 1 g R2 kurulumunu anlatıyor olacaktım.
30
Öntanımlı Uygulamaların Klavye Kısayolları Ubuntu 1 2.04 LTS
!
su d o @ su d o -d e rg i : ~$
ls-> Dizinleri listeler.
ls -a -> Gizli dosyalarla birlikte bütün dizinleri listeler
ve
Bu yazımızda Ubuntu 1 2.04 (LTS) sürümünde
varsayılan
olarak
gelen
uygulamalarda
kullanabileceğimiz klavye kısayollarının oldukça geniş
bir listesini sunmaya çalışacağız.
Bu kısayolların Ubuntu kullanıcılarına bilgisayar
kullanırken zamandan kazandıracağını ve işlerini
kolaylaştıracağını umuyoruz.
Kısayollar listesinin tablo hâlinde görünümü daha
kullanışlı olabileceği için LibreOffice-Calc belgesi
hâlinde ekledik.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
decent
cd dizin_adı -> Ev dizininden başka bir dizine geçer.
https://dl.dropbox.com/s/rpqn8dz57g0hong/Ubuntu_1
2.04_ontanimli_uygulamalar_klavye_kisayollari.ods?dl
=1
https://www.dropbox.com/s/ud953hbdhm7qdaw/Ubu
ntu_12.04_ontanimli_uygulamalar_klavye_kisayollari.
pdf
İsteyenler Ingilizce kaynaktan faydalanabilir.
https://docs.google.com/document/d/1MYNyM2E7E4
0jsQ0Sxw0MOjLPox4CGpSQEgc5WK4DM8M/edit?pli=
1
Büyük oranda Türkçe çevirisi yapılmış LibreOfficeCalc belgesini aşağıdaki bağlantıdan indirebilirsiniz.
32
viDrop - Ubuntu 1 2.04/1 1 .1 0 için Güçlü bir Video ve DVD Dönüştürücü
Çeşitli video filtreleri ekle yebilmenizi sağlar,
Video dosyalarında keskinleştirme, kırpma,
bulanıklaştırma, yeniden boyutlandırma vb. işlemleri
yapababilirsiniz.
cd .. -> Uçbirimde bir üst klasöre geçer.
Ekran Görüntüleri:
viDrop
uygulamasının
bazı
özellikleri:
Birçok video dosyası biçimini destekler (asf,
avi, dv, flv, ipod, Matroska, mov, mp4, mpeg, psp,
rawvideo,
rm vb.),
DVD filmleri başka herhangi bir video
dosyasına dönüştürür,
Videolarınıza ve filmlerinize altyazı ekle
yebilmenizi sağlar,
Bir uçbirim penceresi açın ve şu komutları sırayla
yürütün:
[ code]
sudo add- apt- repository "deb
http: //download. learnfree. eu/repository
/skss / #SKSS"
wget
http: //download. learnfree. eu/repository
/skss/repo. pub. asc - q - O- | sudo aptkey add sudo apt- get update
sudo apt- get install vidrop
[ /code]
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Çokluortam dosyalarınızı akıllı telefon, tablet
bilgisayar gibi birçok çokluortam aygıtında
oynatabileceğiniz
diğer
dosya
biçimlerine
dönüştürürken viDrop uygulaması büyük kolaylık
sağlayacaktır.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
decent
Bu yazımızda Ubuntu kullanıcılarının
çokluortam
dosyalarını
birbirine
çevirirken
kullanabilecekleri bir yazılımı tanıtmaya çalışacağız:
viDrop
pwd -> Hangi dizinde bulunulduğunu gösterir.
cd -> Ev dizinine geçer.
Kendisine özgü arayüzünden kolayca ayarlamalar
yaparak çokluortam dosyalarınızı diğer dosya
biçimlerine çevirebileceğiniz viDrop uygulamasını
yüklemek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.
Ubuntu 1 1 .1 0/1 2.04 içindir.
!
su d o @ su d o -d e rg i : ~$
http://vidrop.learnfree.eu/langswitch_lang/en/
34
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
decent
viDrop - Ubuntu 1 2.04/1 1 .1 0 için Güçlü bir Video ve DVD Dönüştürücü
35
Logonun Amacı
Yapılan logo her şeyden önce, her yerde, her türlü
teknikle çoğaltılabilmelidir. Bu nedenle logo vektörel
olmalı, anlattığı şeyi ya da temsil ettiği kurumu açık
ifade
edebilmelidir.
Logomuzun
eskizlerini
oluştururken
maçalar
belirlenmelidir. Logomuzun adını, kullanım alanlarını,
özelliğini esas alarak çıkış noktasını belirleyebiliriz.
Logoda Renk
Logomuzun formunu oluşturduktan sonra renk
seçimiyle logonun karakterini belirleyebiliriz. Kırmızı,
her türlü duyguyu şiddetli bir şekilde ifade ederken;
mavi, güveni; turuncu ise hareketi anlatır.
uygulanmalı, siyah-beyaz olduğunda özelliğini
yitirmemeli, küçültüğünde anlaşılır olmalıdır. Logo,
vektörel çizilmeli daha sonra degrade görsellikler
güçlendirilmelidir. Bu görsellik güçlendirmeleri için
vektörel programlardan Inkscape her zaman tercihim
olmaktadır. Birçok programın yapacağı işi tek başına
üstesinden gelen dinamik vektörel programdır.
Logo çizerken tavsiye edebileceğim açık kaynak kodlu
yazılım Inkscape, logomuza rahatlıkla dinamizm
ekleyebilen, anlaşılır arayüzü ve görselliğiyle siz
tasarımcılara her türlü imkânı sağlayabilen vektörel
programdır.
Logo değerlendirilirken;
Sadelik, anlaşılırlık, okunurluk logonun temsil ettiği
öge, özgünlük ve uygulanabilirlik her zaman
aklımızda bulunması gereken kurallardandır.
Inkscape vektörel programıyla logonuzu üretmenin
keyfine varabilir, özgün eserler çıkarabilirsiniz.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Logo tasarımı yaparken dikkat etmemiz
gereken kurallar, ölçüler, altın kurallar ve
değerlendirme, bizi sonuca götürecektir. Bu sonuca
varmak için logonun amacına, gereken ölçülere ve
renk konusuna değinelim.
özg ü rlü ğ ü n sı n ı rla rı n ı SEN beli rle!
Elif SUNGUR
Inkscape ve Logo Tasarımı
Logoda Gereken Ölçüler
Önemli olan logonun anlaşılabilirliğini sağlamaktır.
Logonun yükseklik ve genişliği esas alınarak
tasarlanmalıdır.
Logoda Altın Kural
Logo tasarlandıktan sonra negatif ve pozitif olarak
37
EN GÜZEL MASAÜSTÜ /Haziran / hslinux
Ubuntu Türkiye Forumlarında her ay En Güzel Masaüstü 'nü seçiyoruz
H a zi ra n ayının En Güzel Masaüstüne sahip kullanıcımız; " h sli n u x" isimli
kullanıcımız oldu. kendisini tebrik ediyoruz
Duvar Kagidi: "Organic 3"
http://files.customize.org/download/wallpapers/3461 9/1 5226/Organic_Wallpack__c72cntst_-1 600x1 200.jpg
GTK 3 Tema : "Adwaita Cupertino" http://gnomelook.org/content/show.php/Adwaita+Cupertino?content=1 47061
Ikon tema: "Elementary" Depoda mevcut
Gnome-Shell Tema: "Mictlan" http://browse.deviantart.com/customization/?q=mictlan#/d4sv1 jo
Conky: "Conky_Grey" http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=1 70.msg407481 ;topicseen#msg407481
Covergloobus Tema: "Square ONE"
http://browse.deviantart.com/?order=9&q=covergloobus&offset=48#/d30sm1 2
Screenlet: "Freemeteo" http://gnomelook.org/content/show.php/Freemeteo+Weather+Screenlet?content=1 1 9253
Cairo Dock Tema: "Smooth" http://browse.deviantart.com/?qh=&section=&q=cairo+dock#/d2kk9lp
Cairo Dock Ikon: "Karisik"
http://browse.deviantart.com/customization/icons/dock/?order=1 5&offset=48#/d4xunll +
http://alpercakici.deviantart.com/art/Guguk299642871 ?q=boost%3Apopular%20in%3Acustomization%2Ficons%2Fdock%20max_age%3A744h&qo=0
EN GÜZEL MASAÜSTÜ /Haziran / hslinux